Doç. Dr. Onur POLAT Bu Ünitede; Kritik Hastanın Erken Tanınması Hastane İçinde Resüsitasyon Erişkin İleri Yaşam Desteği Algoritması Öğrenim Hedefleri; • Genel durumu bozulan ve resüsitasyon gereksinimi duyacak hasta seçimini öğreneceksiniz. • Kurtarıcının monitör ve defibirilatör varlığında kardiyopulmoner resüsitasyonu ne şekilde organize etmesi gerektiğini öğreneceksiniz. • Şoklanabilir ve öğreneceksiniz. şoklanamaz ritimlere yaklaşımı Giriş Temel yaşam desteği uygulanan hastalarda daha ileri teknik yardımın olay yerine ulaşması ile birlikte zaman kaybı olmaksızın ileri yaşam desteği uygulamalarına başlanmalıdır. Daha önceden temel yaşam desteği bölümünde anlatıldığı gibi resüsitasyon işlemi iç içe geçmiş halkalardan oluşmaktadır. Bu iç içe geçmiş halkalarda erken defibrilasyon son derece hayati önem arz etmektedir. İleri yaşam desteğinin en önemli parçası da uygun hastalarda gerçekleştirilen defibrilasyondur. Bunun yanında defibrilasyon ileri yaşam desteğinin tek komponenti değildir. Kritik hastanın erken dönemde tanınması muhtemel bir kardiyak arrestin engellenmesi açısından son derece önemlidir. Kritik Hastanın Erken Tanınması Ciddi hastalara uygulanan erken ve etkili tedavi bazı kardiyak arrest, ölüm ve beklenmedik yoğun bakım yatışlarını önleyebilir. Özellikle hastanede gelişen kardiyak arrestlerde olay öncesi belirgin bir kötüleşme hastaların büyük kısmında vardır. En sık gözlenen sorun hipotansiyon ve hipoksidir. Kritik Hastanın Erken Tanınması Altta yatan neden ne olursa olsun hastadaki yansımaları solunumsal, kardiyovasküler ve nörolojik yetersizlik olacaktır. Hastanın vital fonksiyonlarında kötüleşmenin tespit edilmesi daha ileri bir bakım ve Acil Yardım Ekiplerinin (AYE) gerekliliğini doğurmaktadır. çağrılması Hastane İçinde Resüsitasyon Bu şekilde kurtarıcıya her anlamda yardım edecek AYE olay yerine çağrılması mümkün olabilecektir. Bu nedenle hastane çalışanlarının tümünün bu durumda hangi yol ile AYE ulaşabileceklerini biliyor olmaları önemlidir. Vakit kaybedilmeden temel yaşam desteğine başlanmalı ve olay yerine monitör ve defibrilatör sağlanmalıdır. Hastane İçinde Resüsitasyon Tüm çabalara ya da yoğun bakım imkânlarına rağmen bazı hastalarda kardiyak arrest engellenemez. Bu durumda yapılması gereken en önemli şey hızlı tanı ve tedavinin vakit geçirilmeksizin başlatılmasıdır. Temel yaşam desteği bölümünde de anlatıldığı gibi kardiyak arrest çağırmak esastır. tanınır tanınmaz yardım Hastane İçinde Resüsitasyon Madde madde yapılması gerekenler özetlenecek olursa: • Öncellikle personel güvenliğini sağlayınız. • Hastanın bilinç durumu değerlendirilmeli ve daha sonraki değerlendirmeler için not edilmeli ya da akılda tutulmalıdır. • Temel yaşam desteği bölümünde anlatıldığı gibi hastanın yanıt verip vermediği incelenmelidir. • Yanıt alınamayan bir hasta söz konusu ise derhal yüksek ses ile çevreden ve o an için görevli olan tıbbi ekipten yardım istenmelidir. Hastane İçinde Resüsitasyon • Hastayı derhal sert ve düz bir zemine yatırınız. Hasta yatağında ise sırtının altına resüsitasyon için kullanılan sert tahta ya da benzerini yerleştiriniz. Hasta yatağında değil ise yere sırt üstü halde yatırınız. • Havayolunu açmak amacıyla başı geriye doğru iterek çeneyi kaldırınız. (boyun travmasında şüphe ediliyorsa başın ekstansi yona getirilmesi işlemini yapmayınız) Hastane İçinde Resüsitasyon • Ağız içini hızla kontrol ederek yabancı cisim varlığını kontrol ediniz. • Havayolu açıklığı devam ettirilirken hastanı solunumu “bak”, “dinle” ve “hisset” yöntemi ile solunumun varlığı incelenmelidir. (Solunumun kontrolünü 10 saniyeden daha uzun süre yapmayınız.) • Dolaşım kontrolü için nabız aranmalıdır. Hastane İçinde Resüsitasyon • Kollaps olan bir erişkin hastada nabız sadece karotis’ten alınmaya çalışılır. Başka bir noktadan nabız aranması doğru değildir ve zaman kaybına neden olabilir. • Yanıt vermeyen ve hayati bulgulara sahip olmayan bir hastada belirgin bir nabız da alınamıyorsa, kurtarıcı tereddüt etmeksizin derhal temel yaşam desteğine başlamalıdır. Hastane İçinde Resüsitasyon • Yanıtsız ve nabızsız bir hasta ile tek kurtarıcı karşı karşıya ise kurtarıcı derhal AYE çağırmalıdır. • Bu işlem sonrası 30 göğüs kompresyonu ve 2 solunum ile AYE gelene dek ya da hastada canlılık belirtileri oluşana dek devam ettirilmelidir. • Kurtarıcı sayısı birden daha çok ise bir kurtarıcı temel yaşam desteğine başlarken diğer bir kurtarıcı AYE olay yerine çağırmalıdır. Hastane İçinde Resüsitasyon • AYE olay yerine gelene kadar geçen sürede göğüs kompresyonlarına ve solunumlara ara verilmemeli ve sadece her iki dakikada bir kez 10 saniyeyi aşmayacak şekilde karotisten nabız kontrolü yapılmalıdır. • Bu geçen süre içinde, imkân dahilinde ise monitör, defibrilatör ve acil yardım ilaçları ile birlikte ileri seviye havayolu sağlama ekipmanını olay yerine getirtilmesi gereklidir. Hastane İçinde Resüsitasyon • Göğüs kompresyonlarını uygulayan kurtarıcı hızla yorulacağı ve yorulduğu zaman da etkin göğüs bozulacağı kompresyonu için her iki uygulamaları dakikada bir uygulayıcıyı değiştirmek önemlidir. • Monitör ya da defibrilatör olay yerine ulaştığında hızla kaşıklar yada elektrodlar aracılığı ile ritim analizi yapılmalıdır. Hastane İçinde Resüsitasyon • Bu esnada durumunda olay yerine resüsitasyon AYE ulaşması işlemlerine ara vermeksizin hastanın durumu ve yapılan işlem hakkında hızlı bir bilgilendirme sağlayınız. • Bu noktadan itibaren AYE liderinin komutası altında İleri Yaşam Desteği uygulamalarına geçiniz. Erişkin İleri Yaşam Desteği Algoritması • Günümüzde sıklıkla karşılaşılan klinik durumların tedavisinde ortak bir yaklaşımın sergilenmesi amacıyla akış şemaları belirlenmekte ve meslek örgütleri ya da tıbbi yayınlar ile sağlık çalışanları bilgilendirilmektedirler. • Kardiyopulmoner resüsitasyonda sıklıkla karşılaşılan klinik bir tablodur ve ancak etkin tedavi ile hastanın hayatta kalması mümkündür. Erişkin İleri Yaşam Desteği Algoritması • Bu nedenle işlemleri de kardiyopulmoner akış şemaları ile resüsitasyon standartize edilmiştir. • Akış şemaları sadece uygulamaları eş değer kılmak için önerilmemektedir. • Akış şemaları büyük sayıdaki grupların eğitimini de olanaklı kılmakta, gerekli olan durumlarda sağlık çalışanlarının ortak bir dil kullanmasına imkân tanımaktadır. Erişkin İleri Yaşam Desteği Algoritması • İleri Yaşam Desteği Akış Şeması Avrupa Resüsitasyon Konseyi tarafından yayınlanmakta ve Türkiye’de olduğu gibi dünyanın pek çok ülkesinde kabul görmektedir. • Ritim ne olursa olsun göğüs kompresyonları, solunum, IV ilaç tedavileri, adrenalin kullanımı neredeyse her hastada gereklidir. Bu nedenlerden dolayı her sağlık çalışanı ayrıntılı olarak “Erişkin İleri Yaşam durumundadır. Desteği Algoritması”nı bilmek ÖZET Erişkin İleri Yaşam Desteği (EİYD) bu konuda yetki kurtarıcıların monitor ve defibrilatör kullanımı ile hastanın dolaşımının yeniden hızla kazandırılması için yapılan işlemler olarak özetlenebilir. Kardiyopulomoner arrest hemen her yerde ve her yaş grubunda karşılaşılan, tanısının acilen yapılması gereken ve tedavisinin hızla planlanmasının hayati olduğu bir durumdur. ÖZET Kurtarıcı bu algoritmalar ışığında kardiyopulmoner arrest olan hastaya yaklaşımı bilmek ve uygulamak zorunluluğundadır. Bu işlemler iç içe geçmiş halkalar şeklinde birbirini takip eden uygulamalar olarak düşünülmelidir. Erken dönemde tanıma ve yardım çağırma, erken kardiyopulmoner resüsitasyona başlama hayatta kalmaya yakından etki etmektedir. ÖZET Kesintisiz göğüs kompresyonları hayati organlara kritik seviyede kan ulaştırılması açısından çok önemlidir. EİYD erken defibrilasyon gerekli olan hastalarda hayati öneme sahiptir. Her kurtarıcı algoritma esaslarına uygun olarak defibrilatör kullanımına aşina olmalıdır. Şoklanabilir ve şoklanamaz tarafından tanınabilmelidir gerekleri yerine getirilmelidir. ritimler ve kurtarıcı algoritmanın İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM
© Copyright 2024 Paperzz
