Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 13 ( 1991 ) ŞİZOFRENİK BOZUKLUKLARDA SULPİRİDE KULLANIM I Dr. Elif Aktener (*) Dr.Refet Saygılı (**) ÖZET kokinetik ve fa rm ak o d iram ik d e ğ işk e n ler a ra sın d a ilişkiyi sa p ta y a bilirle olasılığı a rta c ak tır (1). S e lektif tip-2 do p a m in re se p tö r antagonisti olan sulpiride, E tk i m ek an izm ası Sulpiride, yeni sınıf a n tip s ik o tik le rd e n olu p , b e n z am id e yerine benzam'ıde a ilesinden o rijin a l b ir bileşim dir. D e p re s ’rf, stim ulan, o tonom ik ve kardiyo vasküle r etkilerinin olmadığı, d iğ e r nöroleptiklere kıyasla daha az ekstra piram idal bozukluğa neden olduğu ileri sürülm ektedir. Bu m akalede şizofrenik bozukluklarda kullanı mı gözden geçirilm iştir. geçen ilaçlar sınıfındandır. N -(l-E th y lp y rro lid in -2 -y Im eth y l)-2 -m e thoxy-5 sulpham oyl b e n z am id e y a p ısın d a d ır. Bu g ru p ta , su lto p rid e , tiap ride ve m eto clo p ram id e v a rd ır. Sulpiride, selek tif tip -2 d o p a m in r e s e p tö r a n ta g o n is tid ir. A v ru A nahtar K e lim e le r Şizofreni, sulpiride. p a ’da bulantı, g a stro in te stin a l h a sta lık la r, v e rtig o ve la b ire n t h a s ta K linik P sikofarm akoloji Bülteni, 1:3 (68-69)1991 lıklarında yaygın o lara k k u lla n ılm a k ta d ır (2). K o rtik o s tria ta l glutam at term in aler, su b sta n tia n ig ra ve n u cleu s a c cu m b e n s gibi lim bik SUMMARY bölgelerdeki," ad en y late cyclase" b ağım sız d o p a m in re s e p tö rle rin de (D p o st sin ap tik ve p re s in a p tik b lo k aj y a p a r (6). B öylece, g lu ta- The Use o f Sulpiride in Schizophrenic Disorders m at salınım ı o lu r ve m o to r ve m en ta l uyanıklığa yol a ç an d o p a m in tran sm isy o n u n d a fo n ksiyonel b ir a rtış g ö rü lü r. D o p a m in r e s e p tö r Sulpiride is a m e m b e r o f the substituted benzam ide group o f leri (adenylate cyclase b ağ ım lı), D ^, D ve D (a d e n y la te cycla drugs. It has a selective type-2 dopam ine receptor a n ta g o n is t se bağım sız) olm ak üzere d ö rd e b ö lü n ü r. S u lp irid m a d e n y la te cycla- Claim s have been m ade that it does not cause sig nifican t s e ’ı inhibe ed em em esi ad e n y la te cyclase re s e p tö rle rin in b u lu n d u ğ u depressive, stim ulant, a utonom ic o r cardiovascular effects, and lipid bariyerini geçm edeki z o rlu ğ u n a bağ lı o lab ilir (4). C h lo rp ro m a - pro d u ce s other zine gibi "yüksek doz" ve h a lo p e rid o l gibi "d ü şü k d oz" n ö ro le p tik - neuroleptics. In this article the use o f sulpiride in schizophrenic lerle kıyaslandığında su lp irid e o ld u k ça sp esifik b ir b ileşim o la ra k sı nıflanabilir. less extrapyram idal disturbance than patients was reviewed. Key words: Schizophrenia, sulpiride. Bull. C lin. Psychopharm acol, 1:3 (68-69) 1991 Sulpiridin rö la tif r e s e p tö r özg ü llü ğ ü , ilacın a tip ik d av ran ışsal etkilerini açıklar. D ü şü k d o z la r a p o m o rfin le o lu şa n h a re k e ti inhibe e d er, yüksek do zlar k atalep siy e n e d e n o lu r ve a p o m o rfin le olu şan Sulpiride, 1969’da B o re n ste in ta ra fın d a n ü retilm iş, b enzam ide g ru b u n a ait b ir b ile şim d ir. N o ro lep tik , an tid e p re sa n ve anksiyolitik özellikleri, olduğu ö n e s ü rü lm ek te d ir. A n tip sik o tik etk isin e ilişkin çok sayıda çalışm a ya p ılm ıştır (1-8). Bilindiği gibi, n o ro le p tik ilaçlar 30 yıldır şizofrenik b o z u k lu k la rın tedavisinde k u lan ılm a k ta d ır. A ncak, halen çok sayıda hastada yeterli an tip sik o tik etki sa ğ la n a m a m a k ta , bu n u n yanı sıra ak u t eks- ste re o tip ik hareketi an tag o n ize e d e r. H a lo p e rid o l ve k h lo rp ro m a zin gibi d iğ er n ö ro lep tik ler, do z fark lılığ ın d a b u etkiyi g ö ste rm e z ler. B ir diğer fark da, su lp irid in sa d ec e çok y ü ksek d o z la rd a d o p a min aşırı duyarlılığının d av ran ışsal ve biyokim yasal b u lg u la rın ı açı ğa çık arm asıd ır (6). N ö ro lep tik lerin d e z in h ib itö r v e /v e y a stim u la n e tk ilerin i 3 b a ş lık altın d a inceleyebiliriz. tra p ira m id a l bu lg u la r, tard iv diskinezi, k araciğer toksisitesi, sedasyon ve a p a ti gibi yan e tk ile r g ö zlen m ek ted ir. Bu so ru n la r, ilaç m e tabolizm ası ve dağ ılım ın d a bireysel farklılıklar so n u cu n d a o rta y a çı kabildiği için, n o ro le p tik ilaçların farm ak o k in etiğ i ve klinik etkileri ara sın d ak i ilişkiler a ra ş tırm a k o n u su o lm u ştu r. H a le n , ça lışm a ların s o n u ç la n a ra sın d a kesin p ara le llik g ö ste ri lem em iştir. Bu, kısm en kim yasal farklılıklarına kısm en d e klinik ara ştırm a m eto d o lijisin e ilişkin z o rlu k ve farklılıklara b ağlıdır. F a r m akolojik o la ra k d a h a spesifik b ileşim lerin geliştirilm esiyle, farm a- 1- S ed atif veya stim u la n etki. S ed atif etki genellikle e ld e ed ilen ve isten ilen b ir e tk id ir (ö zel likle d elir ve ajitasyonun v a rlığ ın d a). İnisyal stim u la n e tk i n ö ro le p tiklerin kullanım ında gözlen eb ilir. 2- A n ti-p sik o tik etki. D e lir ve h a llu sin asy o n lard a silin m e ted av in in b a şla n g ıcın d a n birkaç gün veya birk aç h a fta so n ra g ö zlen ir. A n tip sik o tik etkinin iki k o m p o n en ti v ardır. S ed asy o n ve d e zin h ib isy o n . (*) Psikiyatri U zm anı, Ege Ü niversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD. (**) Psikiyatri P rofesörü, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ABD. Şizofrenik Bozukluklarda Sulpiride K ullanım ı/ AKTENER ve ark. S e d a tif e tk in in yo ğ u n lu ğ u , kullan ılan n ö ro le p tik ve d o z u n a bağ G e rla c h ve a rk a d a ş la n (3) 20 k ro n ik şizo fren ik h a sta y a 12 h a f lıdır. B u e tk in in yanı sıra, p a rk in so n iy e n tip n ö ro lo jik b e lirtile r de ta süreyle 800-3200 m g /G ü n su lp irid e , 6-24 m g /G ü n h a lo p e rid o l v e görülebilir. rere k k a rşılaştırm alı çalışm a y ap m ışlard ır. H e r iki ilaç a ra s ın d a te D e z in h ib itö r etk i s e d a tif etkiye k a rşıt değildir, d e lirle rin azal rap ö tik e tk i ve p ro fil a ç ısın d an fark sa p ta m am ışla rd ır. İlk 4 h a fta , m ası so nucu o lu şu r ve k işilerarası ilişk ilerd e d ü zelm eye yol açar. sulpiridle d ah a az e k s tra p ira m id a l yan etk i o lu şm u ş, b u ilaçlarla D e lir ve h a llu sin a sy o n lan n azalttığı veya o rta d a n k ald ırd ığ ı aktivi- birkaç o to n o m ik yan e tk i g ö rü lm ü ştü r. S u lp irid in b elirg in b ir p r o te, ilgi ve in sa n la r a ra sı ilişki a la n la rın d a h a sta b eceri k azan ır. laktin a rttın c ı etk isi o ld u ğ u sa p ta n m ıştır. S o n u ç ta,p la z m a k o n s a n 3- A n ti-o tis tik veya g e rç e k d e z in h ib itö r etki. tr a s y o n u n ile te ra p ö tik e tk i a ra sın d a ilişki g ö ste rile m e m iştir. B u üçüncü tö ra p ö tik b a sam a k ulaşılm ası en güç o lan ıd ır. H a s E d w ars ve a rk a d a ş la n (2) 38 k ro n ik ş iz o fre n ik h a sta y a 600-1800 tanın d a h a sta b il ve uyum lu ilişkiler y ap ılan d ırm a k a p asitesi gelişti m g /G ü n sulpirid, 15-45 m g /G ü n triflu o p e ra z in 6 h a fta sü rey le u y rilir. Bu a şam a d a psik o so sy al d e ste k terap isi ö n p lan d ay sa d a ke- gulam ışlar, yan e tk ile r aç ısın d an iki g ru p a ra s ın d a fark g ö rm e m iş m o te rap i d e old u k ça ö n e m lid ir. A n cak bu etk i, h afif p s ik o m o to r ler ancak, su lp irid e g ru b u n d a p lazm a p ro la k tin d ü z e y in d e a rtış s a p stim ulan etk i ile b irlik te d ir ve b u d ö n e m d e akatiziye sık rastla n ır. tam ışlard ır. Ç alışm an ın so n u c u n d a, su lp irid in k ro n ik şiz o fre n ik S ulp irid in d ü şü k d o z la rd a d ezin h ib itö r, yüksek d o z la rd a aktivite azaltıcı ve s e d a tif e tk ileri v a rd ır (8). N ö ro lep tik ve a n tid e p re sa n h a stalard a, triflu o p e ra z in e b e n z e r o lu m lu e tk i g ö ste rd iğ in i ileri sü rm ü şlerd ir. özellikleri old u ğ u , d e p re sif, stim u lan o to n o m ik ve k a rd iv o v ask ü ler P etit ve a rk a d a ş la n (8) 10 h a sta d a su lp irid in b ip o la r te ra p ö tik e tkilerinin olm adığı, d iğ e r n ö ro le p tik le re kıyasla d a h a az e x tra p ira etkisini incelem işler, 5 h astay a 150 m g /G ü n , 5 h astay a da 1200 m idal bozukluğa n e d e n o ld u ğ u ileri s ü rü lm ek te d ir. B u ned en le, m g /G ü n o lara k u y g u lam ışlard ır. D ü şü k do zla tedavi ed ile n h a s ta la pek çok açık çalışm a ve k h lo rp ro m a z in e, h alo p erid o l, triflu o p e ra z i rın B P R S 'in d e a ffe k tif k ü n tlü k , d e p re s if eğilim ler, a ffe k tif çekilm e ne, p e rp h e n a z in e ve tim ip e ro n e ile k o n tro llü çalışm alar y ap ılm ıştır ve p s ik o to r reta rd a sy o n m a d d e le rin d e d ü zelm e o ld u ğ u n u , y ü ksek (1-7). dozla tedavi e d ile n le rd e ise bu olayların g erçek leşm ed iğ in i g ö z le m K. Jo rp ro m az in ile y ap ılan k o n tro llü çalışm alard a, A lfre d so n lem işlerdir. Bu çalışm an ın so n u ç la n d o za bağlı etki ve d ü şü k d o ve a rk a d a ş ta n (1), R D C ile A k u t P sikoz Şizofrenik T ip tanısı k o n zun tera p ö tik e tk in liğ in e ilişkin v a rsay ım larla uyum lu b u lu n m u ş m uş 50 h astaya sa b it do z su lp irid e (800 m g /G ü n ) veya c h lo rp ro m a - tur. zine (400 m g /G ü n ) 8 h a fta sü rey le u ygulam ışlardır. F a rm a k o k in e- L eo p o la ve a rk a d a ş la n (5) 17 ak u t ve 30 k ro n ik şizo fren i tam lı tik, klinik ve biokim y asal p a ra m e tre le ri çalışm adan ö n ce, 1,2,4 ve hastaya su lp irid (ak u t, 200-1200 m g /G ü n -o rta la m a 600 m g /G ü n ; 8. h a fta la rd a k a rşıla ştırm ışd ır. S eru m ve B O S ’ta su lp irid , k h lo rp ro - kronik, 200-1200 m g /G ü n -o rta la m a 900 m g /G ü n ) ve p e rfh e n a z in (a- m azin, 7 -O II-C P Z , n o r - C P Z düzeyleri sa p ta n m ıştır. C P R S , N O - kut, o rta lam a 8 m g /G ü n ; k ro n ik , a rta la m a 24 m g /G ü n ) u ygulam ış- S İE ve yan e tk i skalasıyla p sik o tik m o rb id ite ve yan e tk ile r d e ğ e r lard ır.A k u t şizofrenili h a s ta la rın h e r iki ilaca d a iyi y an ıt v erd iğ in i lendirilm iştir. M a jo r s e re b ra l m o n o am in m eta b o litle rin d e n H V A , gözlem işlerdir. İsta tistik se l o lara k a ra la rın d a a n lam lı b ir fark o lm a 5-IILA A ve M O P E G k o n sa n tra sy o n la rı B O S ’ta ölçülm üş ve seru m sa da, su lp irid e g ru b u n d a to ta l B P R S d e ğ e rle ri d a h a d ü şü k b u lu n ve B O S p ro la k tin d ü zey leri s a p ta n m ıştır. S erum ve B O S ilaç k o n sa n tra sy o n la rı k lo rp ro m a z in e ile tedavi m uş, k ro n ik h a sta la rd a ise h e r iki ilaç a ra sın d a fark g ö rü lm e m iştir. Ayrıca, iki g ru p ta d a d ü z e lm e o ld u ğ u n u s a p ta m ışlard ır. o lan h a s ta la rd a bağ lan tılı, su lp irid le tedavi o lan la rd a bağ lan tısız N ishikaw a ve a rk a d a ş la n (7) tim ip e ro n e , su lp irid ve p la s e b o çıkm ış su lpiridin B O S ’a geçişi kısıtlı b u lu n m u ştu r. S eru m ilaç k o n ile DSM-111 ile rem isy o n veya rezid ü el tip şizo fren ik b o z u k lu k ta n ı s a n tra sy o n u ile p sik o tik m o rb id ite d ü zelm e ve B O S 'ta H V A yü k sel sı alm ış 82 h a sta d a 1 yıl sü rey le p ro filak si çalışm ası y a p m ışla rd ır. m esi su lp irid e g ru b u n d a n e g a tif ilişkili b u lu n m u ş, b u g ru p ta ek stra- T im ip e ro n u n 1,3 ve 6 m g /g e c e tek doz, su lp irid in 100,300 ve 600 piram idal yan e tk iler, se ru m ilaç k o n sa n tra sy o n u yüksek h a s ta la r m g /gece tek do z o la ra k uygulandığı bu çalışm a d a s e m p to m su z g e da g ö rü lm ü ştü r. çen g ü n ler sayılm ış ve ş iz o fre n ik h a s ta la rd a su lp irid in d a h a etkili o l K lo rp ro m a zin ile ted av i e d ilin le rd e psik o tik m o rb id ite -H V A yükselm esi ve p ro la k tin a rtışı ilacın se ru m k o n san trasy o n u y la p o zi duğ u n u , tim ip e ro n u n e tk isin in d e d a h a az o lm ad ığ ın ı a n cak , d a h a güçlü yan etkisi (se d a sy o n ) o ld u ğ u n u sa p ta m ışlard ır. tif ilişkili b u lu n m u ş, b u h a sta ların kan k o n sa n tra sy o n u y ü ksek o la n Bu bilgilerin ve kliniğim izde su lp irid uyguladığım ız 14 h a s ta ların d a e k s tra p ira m id a l yan e tk ile r o lu ştu ğ u g ö rü şü n ü d e ste k lem iş d an e ld e ettiğim iz so n u ç la n n ışığında, DSM-111 ile ş iz o fre n ik b o z u k tir. luk, rezid ü el tip tan ısı k o n m u ş k ro n ik ve ö n cek i te d a v ile re yan ıt H o o ve a rk a d a ş la rın ın (4) çalışm asında ise DSM-111 tan ı k rite r verm em iş o lg u la rd a su lp irid in a p a ti, in siy atif kaybı, sosylal izo las lerine gö re rez id ü e l şizo fren i tanısı alm ış 28 hastay a 400 m g /G ü n yon, p s ik o m o to r re ta rd a s y o n gibi n e g a tif s e m p to m la rd a ileri d e r e su lp irid e ve 200 m g /G ü n k lo rp ro m a z in 3 ay sü rey le u y gulanm ıştır. cede d ü zelm eye yol açtk ığ ın ı, iyi to le re ed ild iğ in i, a n tik o lin e ıjik ve K lo rp ro m a zin p o z itif p sik o tik s e m p to m la rd a etkili, s u lp irid sosyal ek stra p ira m id a l yan e tk ile re yol açm adığ ın ı d a h a d e ta y lı o la ra k ile çekilm e, p s ik o m o to r reta rd a s y o n , k ö tü v erb al y a n ıtlar gibi n e g a tif ride su n u lacak tır. psik o tik s e m p to m la rd a d a h a etkili b u lu n m u ştu r. A y n ı m ak aled e, M a th e y ve a rk a d a ş la rın ın su lp irid in k ro n ik p sik o zd a d e z in h ib itö r ve stim u la n etk ili b ir ilaç o ld u ğ u n u k a n ıtlad ık la rı, M iu ra ve a rk a da şla rın ın d a ilacın a n ti-o tis tik etkisi o ld u ğ u n u , h e b e fre n ik şizofrenik le rd e s p o n ta n ite ve sosyabiliteyi a rttırd ığ ı b u ld u k la rı b e lirtilm e k tedir. A yrıca, E lizu ve D a v id s o n ’u n h a sta la rd a k i çekilm e, a p a ti ve ilgisizliğin s u lp irid le azaldığını, sosyal çevreye ilgilerinin arttığ ı, Sedvall ve a rk a d a ş la rın ın o tis tik bu lg u la rd a azalm a s a p ta d ık la rı v u r g u lan m a k ta d ır. B ü tü n b u çalışm a ların so n u ç la n , su lp irid in k ro n ik şizo fren ik h a s ta la rd a d e z in h ib itö r e tk isi o ld u ğ u g ö ste rm e k te d ir. S u lp irid h a llo p e rid o l ile k a rşıla ştın lm ıştır. A n d e rs e n ve a rk a d a ş la n (9) 16 k ro n ik şiz o fre n i tam lı h a sta y a 12 h a fta sü re y le su lp i rid 800-3200 m g /G ü n , h a lo p e rid o l 6-18 m g /G ü n uygulam ışlar. 1 mg h a lo p e rid o lü 150 m g s u lp irid e e ş d e ğ e r o la ra k k u llan m ışlard ır. Bu çalışm ada te r a p ö tik e tk i aç ısın d an iki ilaç a ra sın d a fark g ö zlen m e miş, h a lo p e rid o l’e kıyasla o to n o m ik y an etki ve p ark in so n iz m d a h a az g ö rü lm ü ş, g a la k to re v e e n d o k rin o lo jik yan e tk ilere ra s tla n m a m ıştır. 70 KAYNAKLAR 1- Alfredsson G, Bjerkenstedt L, Edman G, et al.: Relationships between drug concentrations in serum and CSF, clinical effects and monoaminergic variables in sc hizophrenic patients treated with sulpiride or chlorpromazine. Acta psychiatrica scandinavica, supplementum NO: 311, Vol: 69 p: 49-74, 1984. 2- Edwards JG, Alexander JR : Controlled trial of sulpiride in chronic schi zophrenic patients. Birt J.Psychiat. Vol: 137, p:522-529, 1980. 3- Gerlach J, : Sulpiride and haloperidol in schizophrenia: A double-blind cross-over study of therapeutic effect, side effects and plazma concentrations. Brit. J. Psychiat. Vol: 147, p: 283-288, 1985. 4- Hoo Tk, : Compraison of sulpiride and chlorpromazine in the treatment of chronic schizophrenic patients. Asean journal of clinical sciences, Vol: 5, No:3, p: 235-241, 1985. 5- Lepola U : Sulpiride and perphenazine in schizophrenia. A double-blind cli nical trial. Acta psychiatrica scandinavica, Vol:80, p:92-96, 1989. 6- Munk-Anderson : Sulpiride versus acta psychitrica sandinavica, Suppl. No: 311, Vol: 69, P:31-41, 1984. 7- Nishikawa T : Prophylactic effects of neuroleptics in symptom-free schizoph renics. A comparative dose-response study of timiperone and sulpiride. Biol Psychiatry 25:861-866, (7), 1989. 8- Petit M, : Disinhibitory activity of low dose sulpiride: A controlled study in hebephrenic schizophrenia. L’Enoephale, X:25-28, 1984. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 1:3 (1991) BİOMEDİKAL DERGİLERE YOLLANAN YAZILAR İÇİN TEK TİP KURALLAR Çeviri: DrJErdem TOĞROL (*) O cak 1978’de İngiliz K olom biya’sında toplanan b ir grup dergi ed itö rü n ü n belirlediği ve daha sonra geliştirerek yeni şeklini alan doküm an aşağıda sunulm aktadır. 1978’de toplanan ve ortaya koyduğu kurallar daha sonra ilk kez 1979’da yayınlanarak yürürlüğe giren grup, zam an içinde Ulus lararası T ıp Dergileri E d itörleri K om itesi (International Com mit tee o f M edical Journal E ditors) o larak örgütlenm iştir. Bu örgüt belli aralıklarla doküm anı gözden geçirm ekte ve gerekli değişiklik leri yapm aktadır. Halen 400’ün üzerinde dergi bu kurallara uymayı kabul etm iştir. Bu kurallara uyan dergiler bu genel kurallar dışında kendi özel kurallarını da uygulam aktadırlar. Bu doküm anı sadeleştirerek okuyucularım ızın bilgisine sunuyo ruz. Yayın Y ürütm e Kurulu Şartların özeti G önderilen yazılar, başlık sayfası, özet, teşekkür, referanslar ve tablolar da dahil olmak üzere, iki aralıklı olarak daktilo edilmeli dir. Y azının h e r bölümü yeni b ir sayfada başlam alı ve şu sırayı izle m e lid ir Başlık sayfası, özet ve a n a h ta r kelim eler, yazının kendisi, teşekkür, referanslar, tablolar (h er tablo başlığı ve dipnotu ile ayrı bir sayfaya) ve şekiller-resim ler için alt yazılar. Şekiller iyi kalitede olmalı, resim ler parlak kağıda basılı olma la dahi olsa b irden fazla defa bildirilm esi genellikle kabul edilem ez b ir durum dur. T e k ra r basım ın kabul edilebilir tek istisnası o larak diğer b ir dildeki b ir yazının çevrilerek basım ı gösterilebilir. A ncak bu durum da şu noktalara dikkat ed ilm elid ir 1- Yayım yapılan h e r iki derginin editö rlerin in k o n u d an haberi olmalı, ikinci kez yayın yapılan derginin e d itö rü n e orijinal yazının bir nüshası,fotokopi, aynbasım veya yazı şeklinde teslim edilm eli dir. 2- İlk basım dan en az 2 hafta sonra ikinci kez basım yapılabilir. 3- İkinci kez yayın yapıldığında hitab edilen h ed ef kitlenin fark lı olduğu ve ilk yazının basit b ir tercüm esi olm adığı d uru m lard a. Genellikle kısaltılmış özet b ir çeviri yeterlidir. 4- İkinci yayında ilk basım daki bilgi, rakam ve y o ru m lar tam a mıyla aynı olarak verilmelidir. 5- İkinci yayının ilk sayfasında okuyucu m eslekdaş ve d o k ü m an tasyon yapan k uruluşlann bilgisine sunulm ak üzere b ir d ip n o t h a linde bu yazmın şu yazıdan alınan bilgilerle ve yorum larla kısaltıla rak çevrildiği bildirilm elidir. Uygun bir dipnot şu şekilde olabilir: "Bu yazı ilk kez (dergi adı ve tam referan s)’da bildirilen b ir çalışm a nın sonuçlanna dayanarak hazırlanm ıştır. Y uk an d a açıklanan d u rum lar haricinde birkaç kez basım , ed i tö rler tarafından kabul görm em ektedir. E ğ er yazarlar bu kuralı çiğ nerlerse ilgili dergi editöründen uygun b ir karşılık beklem elidirler. Dergiye gönderilm iş, kabul edilmiş, ancak henüz yayınlanm a mış b ir m akaledeki bilimsel bilgilerin, genellikle kitle iletişim araç tan yolu ile, önceden açıklanması birçok derginin basım p olitikalan n a aykındır. Çok nadir durum larda, ve dergi e d itö rü n ü n izini ile, kısıtlı olarak bazı bilgilerin önceden açıklanması m üm kün olabilir. Ö rneğin toplum sağlığı için tehlike y aratan önem li b ir olaya karşı toplum u uyarm ak gibi. Yazının hazırlanm ası Yazıyı 216 x 279 mm (8 1/2 x 11 in) veya ISO A 4 (212 x 297 m m) b o y u tlan n d a beyaz birinci h am u r kağıda dak tilo ediniz. Ke narlarda en az 25 mm boşluk kalm alıdır. Kağıdın sadece b ir yüzüne daktilo ile yazınız. T üm yazı boyunca, başlık sayfası, ö zet tekst, te şekkürler, kaynaklar, tablolar ve resim alt yazılan dahil, devamlı lı, genelde 127x173 mm (5x7in) ve en fazla 203x254 mm (8x10in), bü yüklükte olm alıdır. Daha büyük şekiller kabul edilmez. İstenen sayıda yazı kopyasını ve şekili (ilgili derginin talim atla rına göre) kalın bir zarfta gönderiniz. G önderilen yazı ile b eraber bir kapak m ektubu , daha evvel yayınlanmış m ateryali tekrarlam a izni ve insan deneklerin kimliğini ortaya çıkarabilecek resim leri kul lanm a izini (eğer böyle b ir durum söz konusu ise) de gönderilm eli olarak iki aralıklı daktilo ediniz. A şağıdaki bö lü m lerin h e r b iri yeni bir sayfa ile b aşlam alıd ır Başlık sayfası, özet ve a n a h ta r kelim eler, (yazının kendisi), teşekkür, kaynaklar, h e r b ir ay n tab lo , resim alt yazılan. Sayfalan, başlık sayfasından başlayarak num aralayınız. dir. Sayfa n u m aralan h e r sayfanın sağ üst veya sağ alt köşesine konur. Copyright hakkının transferi hususu ilgili derginin talim atları na göre olacaktır. Y azarlar gönderdikleri herşeyin kopyalarını sak- A ) BA ŞLIK SAYFASI: lam alıdırlar. Başlık sayfası aşağıdakileri içermelidir.: A) T e k rar basım ve çifte basım M akalenin başlığı, (kısa fakat yeterli bilgiyi verici olm alı dır) D ergilerin çoğu daha önceden bildirilm iş ve yayınlanmış çalış m alarla, yayınlanmış bir çalışmada etraflıca tarif edilerek tanıtılmış çalışm aları bildiren yazılan basm a taraflısı değildirler. A ncak bu politika, bir diğer mecmua tarafından geri çevrilmiş yazılan ve belli bir çalışm a ile ilgili bir ön bildirim veya özeti takiben yayınlanan tam ra p o r ve yazılan içerm em ektedir. Y ine aynı şekilde bilimsel b ir toplantıda bildiri olarak sunulan, ancak kongre kitabı, raporu veya benzeri b ir yayında tam o larak yayınlanm am ış yazılar da bu prensibin dışındadır. Ve uygun görüldüğü takdirde bu tip yazılar yayın için ele alınabilir. T oplantı basın bültenleri d e kuralın içinde dir, ancak çok a şın bilgi, veri, tablo ve resim lerle genişletilm emesi b ) H e r y azann ilk ismi, o rta isim baş harfi, soyadı ve taşıdığı en yüksek akadem ik ünvan ve bağlı bulunduğu bilim sel kuruluş; c) Çalışm anın atfedilm esi gereken bölüm veya k u ru lu şlan n isimleri; d ) M evcut ise feragatnam eler; e) M akale ile ilgili yazışm alardan sorum lu olan y a z an n isim ve adresi, veya yazarlardan ayn baskı sağlanam ayacağına d a ir bildi rim; g) A raştırm a bursu, m alzeme, ilaç ve benzeri şek illerd e sağla nan v ard ım v e d e s te k le rin a ç ık la n m ası: gereklidir. H erhangi bir yazı dergi e d itö rü n e gönderilirken aynı ça lışma ile ilgili önceki aynı veya b en zer basım lar bildirilm elidir. D a ha önceki aynı veya benzer çalışm alarla ilgili basılm ış bu çalışmalan n b ire r örneği de bu m ektubun b erab erin d e gönderilerek editö rün konuyu ne şekilde ele alacağına k a ra r verm esine yardım edilir. Birkaç kez basım aynı çalışmanın, değişik kelim eler veya üslup B) Y A Z A R L IK Y azarlar arasında ismi geçen tüm şahıslar yazarlık ş a rtla n n ı ye rine getirm elidirler. Y azarlann sıralam ası tüm y a z arlan n a ra la n n da anlaşm alan ile belirlenm elidir. H e r yazar çalışm ada y eterli d ü zeyde yer almış ve m akale içeriğinin sorum luluğunu yüklenebilecek (*) Nöroloji Uzm.Öğr., G A .TA . H.Paşa Eğt.Hst. Nöroloji Kliniği. (International committee o f M edical Journal Editors: Uniform requiremants for manoscript submitted to biomedical Journals. British J Klinik Psikofarm akoloji Bülteni 1:3 (1991) d u ru m d a o lm a lıd ır. Y a z a rlık şu şa rtla rın s a ğ la n m asın d a m ü m k ü n d ü n a) Çalışm anın planlanm ası ve verilerin toplanması veya sonuç ların değerlendirilm esi v e yorum lanm ası; b ) M a k a le n in ilk m ü sv e d d e sin i h az ırla m a k veya m evcut b ilim sel içerik a ç ısın d an m ak a le n in e le ştirise l d eğ e rle n d irm e ; d o ğ ru lu k aralığı ve s ta n d a rt h a ta ). D e n e k le r in çalışm a için uygunlu k la n n ı tartışın ız. Ö rn e k le m e y ö n te m in i açıklayınız. K ö r ve çift k ö r çalışm adaki b a şan y ı ve y ö n tem i b e lirtin iz . T ed av i k o m p lik asy o n lan n ı, çalışm ad an a y n la n h a s ta la n b ild irin iz . K u llan ılan m e to d la n m e to t b ö lü m ü n d e , v e rileri d e so n u ç la r b ö lü m ü n d e özetleyiniz. İsta tistik i a ç ıd a n te k n ik o lan terim le ri (ö r c) Y a y ın la n a c a k so n şek lin i b e lirle m e k ve o n aylam ak. Bu sayı n eğin "rastg ele ö rn ek lem e", "n o rm al", "an lam lı", "örnek", "k o rrelas- lan (a), ( b ) ve (c) ş a rtla rın ın tü m ü n ü n sağ lan m ası ö n em lid ir. S ad e yon" gibi d ey im leri) tek n ik o lm a y a n a n la m d a ku llan m ay ın ız. İsta tis ce m ali k a y n a k b u lu n m a sı veya v e ri to p la n m asın a k atılım yazarlık tiksel deyim leri, k ısa ltm a la n ve s e m b o lle ri açıklayınız. için y e te rli d e ğ ild ir. Ç alışm a g ru b u n u n g en el gözetm enliği d e yazar So n u çlar. Ç alışm anızın so n u c u n u tek s t, ta b lo la r ve res im le rd e la r a ra s ın d a sayılm a s e b e b i d e ğ ild ir. M a k ale n in a n a so n u cu için ki m an tık sal sıra ile b elirtin iz. T a b lo v e re s im le rd e k i tü m v e rileri a n a h ta r ro l o ynayan h e r b ö lü m ü e n az ın d a n b ir yazarın s o ru m lu lu tek rarlam ay ın ız; Sad ece ö n e m li o la n la n v u rg u la y ın ız ve özetleyiniz. ğunda o lm a lıd ır. T a rtışm a : Ç alışm anın yeni v e ö n e m li y ö n le rin i ve b u n la rd a n çı Ç o k yazarlı m a k a le le rd e y azın ın a n a so ru m lu lu ğ u taşıyan kişi kan s o n u ç la n tartışın ız. G iriş ve s o n u ç b ö lü m le rin d e k i tü m v eri ve ler y azar o la ra k b e lirtilm e li, d iğ e r k a tk ıd a b u lu n a n la r ayrı b ir şekil d iğ er bilgileri a y n n tılı o la ra k b u b ö lü m d e te k ra rla m a y ın ız . So n u çla- d e b e lirtilm e lid ir. (B ak. T e ş e k k ü r). D e rg i e d itö rle ri, ço k yazarlı n n an lam ın ı ve s ın ırla m a la n n ı, a y n c a ile rid e y ap ılab ilecek çalışm a m ak a le le rd e h e r y azarın n e g ö rev y a p tığ ın ı y a z arlara so rm a hakkı la r için taşıdığı d eğ e ri b u b ö lü m d e tartışın ız . İlgili ve yakın çalışm a na ta şım a k ta d ırla r. larla çalışm anızın b e n z e r ve a y n o la n n o k ta la n n ı k a rşıla ştın n ız . So n u ç la n d ırm a m ış çalışm a lara a tıf y a p m a k ta n kaçınınız. Y e n i h ip o C ) Ö Z E T V E A N A H T A R K E L İM E L E R tezlerin izi b elirtin iz, an c ak b u n la n n y e n i h ip o te z o ld u ğ u n u açıklayı nız. G e re k e n d u ru m la rd a ö n e rile rin iz i sıralay ab ilirsin iz. İkinci sa y fa d a b ir ö z e t b u lu n m a lıd ır. (Y apışız ö z e tle r için 150 k e lim eden fazla o lm ayacak , yapılı ö z e tle r için 250 k elim eden fazla TEŞEKKÜR olm ayacak şe k ild e ) Ö z e t, çalışm a veya a ra ştırm a n ın am açlarını, ana işlem leri, d e n e k le rin veya d e n e y h a y v an ların ın seçim y ö n tem i M a k ale n in uygun b ir y e rin d e (b aşlık say fası d ip n o tu veya asıl ni, gözlem ve ana liz m eto tla rın ı, a n a b u lg u la n (verileri ve istatistik yazı (te k s t)’nın sonu; ilgili d e rg in in k u r a lla n n a b ak ın , b ir veya b ir anlam lılığım da v e re c e k şe k ild e ) ve so n u ç la rın ı y an sıtm alıd ır. Çalış kaç cüm le ile m anın yeni ve ö n e m li y ö n lerin i v u rg u la m alıd ır. Ö z e tin a ltın d a 3-10 a d e t k elim e veya kısa kelim e g ru b u , a n a h t a r k e lim ele r o la ra k b e lirtilir. V e ö z e tle b e ra b e r b a sıla ra k m ak ale nin in d ek sle n m e sin e y a rd ım cı o lu r. In d ex M e d ic u s’un tıb b i konu başlıkları (M e S H ) liste sin d e y e r a la n te rim le r kullanılm alı; uygun terim b u liste d e m evcut d e ğ ilse b a ş k a te rim le r seçilm elidir. a ) K işilerd en ve m e sle k d a şla rd a n ç a lışm a için gelen, an c ak y a zarlık d erecesin i b u lm ay an k a tk ıla n (ö rn e ğ in b ö lü m b a şk an ın ın g e nel desteği); b ) T e k n ik açıdan yapılan y a rd ım la r; c) M ad d i ve m alzem e aç ısın d an y a p ıla n k a tk ıla r (b u k a tk ıla n n cinsini b e lirtm e k su retiy le); d ) Ç ık ar ç atışm asın a yol a ç ab ilec e k m ali ilişk ilerd en b ah sed il- Y A Z IN IN K E N D İS İ (T E K S T = M E T İN ) m elidir. Y azın ın h azırlan m asın a b ilfiil z ih in se l o la r a k k a tılan , an c ak k a G ö zlem sel ve d e n e y se l m a k a le le r g e n e llik le -h e r z am an değilşu a lt b ö lü m le re a y rılm a k tad ır: G iriş, M e to d la r,s o n u ç la r v e ta rtış m a . (U z u n m ak a le le r bu alt tılım ı yazarlık d ere c e sin i b u lm a y a n k işile r b ild irile b ilir ve a ld ık la n g ö rev v e y a p tık la n katk ı a ç ık la n ab ilir. Ö rn e ğ in "bilim sel d a n ış m an", "çalışm anın ö n e risin in g ö z d e n g eçirilm esi", "d ata to p lam a", b ö lüm ler, özellikle so n u ç ve ta rtış m a b ö lü m le ri, içinde d e alt başlık "klinik d en ey e katılm a". B u k işile rd e n isim le rin in y ay ın lan m ası için lar g e re k tire b ilir). D iğ e r m ak a le le r, ö rn eğ in v a k ’a b ild irim leri, d e r izin a lın m alıd ır. İsm en te ş e k k ü r e d ile n v eya k a tk ıd a b u lu n d u ğ u b il lem e le r ve b a şy az ıla r b a şk a d ü z e n le r g e re k tire b ilir. Y a z a rla r ilgili d irile n k işilerd en yazılı izin alın m ası y a z a r la n n so ru m lu lu ğ u n d a d ır. m ecm uaya b a ş v u rm a lıd ırla r. G iriş: M a k ale n in am acın ı açıklayınız. K o n u ile e n ilgili kaynak ları v erin ve k o nuyu a y rın tılı o la ra k tek ra rla m a y ın ız . B ildirilen çalış m ala rd a n ve ri ve s o n u ç la n b u b ö lü m d e iletm eyiniz. Z ira o k u y u c u la r çalışm an ın , d a ta la n n ın v e s o n u ç la n n ın b u k işiler ce onay lan d ığ ın ı d ü şü n e b ile c e k le rd ir. T e k n ik yard ım , d iğ e r k a tk ıla n b ild ire n p a ra g ra fla rd a n a y n b ir p a ra g ra fta b elirtilm elid ir. M e to t la r G ö z le m v ey a d e n e y y a p ıla n d e n e k le ri (h a s ta la r veya hayvanlar ve k o n tro l g r u p la n ) açıkça tan ım lay ın ız. M e to tla n , ku lla F) KAYNAKLAR nılan m alzem eyi (im a la tçın ın isim v e a d re si p a ra n te z içinde v e re rek ) ve k u lla n ıla n y ö n te m le ri y e te rli d e re c e d e a y n n tılı o lara k b elir K a y n a k lan , yazıda ilk a tıf yap ıld ığ ı s ıra ile n u m aralay ın ız. Y azı tiniz. B öylece b a şk a ç a lışm a c ıla n n d a b e n z e r ç alışm alar y a p m a la n - d a, ta b lo la rd a veya a lt y a zılard a a tıf y a p ıla n k a y n a k la n p a ra n te z na im kan s a ğ la n a c ak tır. Y e rle ş m iş m e to tla n kay n ak v e re re k b ild iri içinde a ra p n u m a ra la n ile b elirley in iz. S a d e c e ta b lo la rd a ve alt yazı niz. (İstatistik ! y ö n te m le r d a h il). B asılm ış, a n c ak iyi bilinm eyen lard a sö zü ed ilen k a y n a k la r o ta b lo v ey a r e s im d e n yazı içinde ilk y ö n te m le r için k aynak v e rin v e k ısaca açıklayınız. D a h a ö n ce kulla kez söz edildiği y e re g ö re k a y n a k la r a ra s ın d a k i sıra sın ı alır. nılm am ış m e to tla n açıklayınız. K u llan ılan tü m d ro g ve kim yasal K a y n a k lar tab lo d a k i ö rn e k le rd e k i gibi y azılm alıd ır. B u n la r In m ad d e le ri je n e r ik isim (le r), d o z ve v e riliş y ö n tem i (y ö n tem leri) ile dex M e d ic u s’ta A B D M illi T ıp K ü tü p h a n e sin in uyguladığı kalıp la belirtin. ra uygun o la ra k h a z ırla n m ıştır. D e rg i isim le ri In d ex M e d ic u s’taki E tik: İ n sa n la rd a y a p ıla n d e n e y le ri açık la rk e n kullan ılan y ön stil ile kısaltılm alıd ır. B u n u için "In d ex M e d ic u s ’ta In d ek sle n en e tem lerin ilgili k o m ite n in (k u ru m s a l v ey a b ö lg ese l) ya d a 1975 H el m e c m u a la n n listesi" n e b ak ın ız. B u liste a d ı g e ç en k ü tü p h a n e ta r a sinki se n ed i (1983’d e y e n ile n d i) ile u y u m lu o ld u ğ u n u b elirtin . H a s fın d an h e r yıl a y n b ir yayın o la ra k b a sıld ığ ı gib i In d ex M e d ic u s’un ta isim leri, b a ş h a rfle ri v eya h a s ta n e kayıt n u m a ra la n n ı, özellikle ocak sayısında d a b ir liste o la ra k v e rilm e k te d ir. resim li b ild irile rd e , k u llan m ay ın ız. H a y v a n lar ü z erin d e yapılan d e Ö z e tle ri k aynak o la ra k k u lla n m am a y a ç alışın . "B asılm am ış göz neyleri b ild irirk e n ilgili k u ru m u n , U lu sa l D e n e y K onseyinin veya lem ler" ve "şahsi h a b e rle şm e " gibi k a y n a k la r g ö ste rile m e z . A n c a k U lusal K a n u n la n n hayv an d e n e y le ri ile ilgili k u ra lla n n a uyulup yazı için d e yazılı (sözlü d eğ il) h a b e rle ş m e le r e p a ra n te z içinde a tıf uyulm adığı b ild irilm e lid ir. y ap ılab ilir. Y ay ın lan m ak ü z e re k a b u l ed ilm iş, a n c a k h e n ü z yay ın lan İsta tistik : K u llan ılan ista tis tik y ö n te m le ri y e te rli d e re c e d e ay- m am ış m ak a le le r k ay n ak o la ra k g ö s te rile b ilir. İlgili m ecm uayı b e lir n n tılı o la ra k bild irin iz . M ü m k ü n o la n d u ru m la rd a b u lg u la n rak am tin ve "basım da" ib are sin i koyun. B ir d e rg iy e g ö n d e rilm iş, an c ak h e sal o la ra k b e lirtin iz ve u y g u n h a ta ö lçü m lerin i g ö sterin iz (ö rneğin nüz k ab u l edildiği b ild irilm e m iş y a z ıla r "y ay ım lan m am ış gözlem ler" 72 Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 1:3 (1991) o la ra k m akale içinde b e lirtilir. ( P a ra n te z içinde). d ir. P o stad a y a zılan n , şekil ve f o to ğ ra fla n n z a ra r g ö rm e m esi için K aynaklar, y a z a r(la r) ta ra fın d a n o rijin al d o k ü m an la rd a n k o n tro l edilm elidir. k a rto n içine alın a ra k d a za rfla m a y ap ılab ilir. F o to ğ ra f ve ş e ffa f m a K aynakların d o ğ ru b e lirtilm e fo rm la rı ta b lo ’da g ö rü lm ek ted ir. teryalin ayrı b ir kağ ıt za rfa k o n m ası ö n e rilir. T ü m yazılar, y azarların im zasını taşıy an b ir m e k tu p ile b irlik te gö n d erilm elid ir. B u m ek tu p ta; G ) TABLOLAR a) Y azının tü m ü n ü n veya b ir k ısm ın ın d a h a ö n c e k i a y n m la n ve d a h a önce başk a d e rg ilere g ö n d e rilm iş o lu p o lm adığı; H e r tabloyu ayrı b ir sayfaya iki aralıklı o lara k d a k tilo ediniz. T a b lo la rı fo to ğ ra f o la ra k verm eyiniz. Y azıd a b ah sed iliş sırasına g ö b ) D a h a so n ra çık a r çatışm a sın a yol aç ab ilec e k m ali veya d iğ er h u su sların belirlenm esi; re tab lo ları n u m aralay ın ız ve h e r ta b lo içinh kısa b ir başlık veriniz. c) Y azının tü m ü n ü n tü m y a z a rla r ta ra fın d a n o k u n d u ğ u , o n ay H e r kolon için kısa b ir ba şlık v erin iz. A çıklayıcı bilgileri ve sta n landığı, yazarlık k u ralları (y u k arıd a açıklandığı gib i) n a uyuld u ğ u d a rt olm ayan k ısa ltm a la rı d ip n o t o la ra k veriniz. D ip n o tla r için şu ve tüm y azarların çalışm an ın d ü rü s t b ir çalışm a ü rü n ü o ld u ğ u n a sem b o lleri sıra ile kullanınız: + | §, | ^ ___ in an d ık lan n ın ifadesi ve; d ) M ek tu p laşılacak y a z a n n isim , a d re s ve te le fo n n u m ara sı b u T a b lo içinde y atay ve d ik ey çizgiler kullanm ayınız. lunm alıdır. M e k tu p ta a y n c a e d itö re y a rd ım cı o lab ilec e k d iğ e r bilgi H e r tab lo d a n m etin d e söz e d ilm elid ir. ler, Ö rn eğ in yazının d erg id ek i han g i b ö lü m e y ö n elik yazıldığı ya d a B aşka yayınlanm ış veya yay ın lan m am ış k ay n ak lard an v e riler y a z arlan n renkli resim le rin (e ğ e r v a rs a ) b asılm ası için o lu şa c a k ek kullandığınız ta k d ird e ilgili yazının s a h ip le rin d e n izin alınm alı ve b u belirtilm elidir. m asra fla n karşılam aya h a z ır o lu p o lm a d ık la n d e ek le n e b ilir. Yazının b e ra b e rin d e y u k a rıd a açık lan d ığ ı ü z e re b a şk a çalışm a lard a n alınan bilgi, resim ve ta b lo la n n , şah si b ilg ilerin k u llan ılm ası H ) R E S İM L E R ve şahıslara k a tla n n d a n dolayı te ş e k k ü r e tm e k için a lın a n yazılı izinlerin de gö n d erilm esi g e rek lid ir. İsten en a d e tte tam re s im le r yazı ile b irlik te gö n d erilm elid ir. Şe killer profesyonel o la ra k çizelrneli veya fo to ğ rafı çekilm elidir, el ya İlgili d e rg ile r zısı veya dak tilo ile şekil üz e ri y azılar b u lu n m a m alıd ır. O rijin al şe killer, rö n tg e n le r ve d iğ e r m ate ry e ld e n ziyade b u n ların p arlak si- Y u k a n d a açıklanan k u rallara uym ayı d ü ş ü n e n d e rg ile r b u iste k yah-beyaz foto ğ ra fla rın ı g ö n d erin iz. G en ellik le 127x173 m m bo y u t lerini N ew E n g lan d J o u rn a l O f M ed icin e veya B ritish M ed ical J o u r- ların d a ( 203x254 m m ’d e n bü y ü k o lm a m ak şartıy la) fo to ğ raflar uy n a l’a bild ireb ilirler. gundur. Bu d o k ü m an ın orijin al şekli aşağ ıd a b e lirtile n d e rg ile rd e yayın H a rfle r, n u m a ra la r ve s e m b o lle r belirg in o lm alı ve baskı için lanm ıştır: u faltıldığında da o k u n a b ile c ek b ü y ü k lü k te olm alıdır. A çık lam alar In te rn atio n al C o m m itte e o f M ed ical J o u rn a l E d ito rs . U n ifo rm ve b a şlıklar resim altı yaz ıla rd a v erilm eli, resim içinde verilm em eli req u irem e n ts fo r m an o sc rip ts su b m itte d to b io m e d ica l jo u rn a ls. dir. N .E ngl.J.M ed. 1991: 324:424H e r şeklin a rk a sın d a şekil n u m ara sı, yazar ismi ve şeklin üst ta In te m atio n al C o m m itte e o f M ed ical J o u rn a l E d ito rs. U n ifo rm rafını b e lirte n b ir e tik e t yapıştırılm ış o lm alıdır. Şekillerin arkasına req u irem e n ts fo r m an u sc rip ts s u b m itte d to b io m e d ica l jo u rn a ls. yazı yazm ayınız, a ta ş ile fo to ğ ra f b ü zü ştü rm ey in iz, şekilleri b ü k m e B M J. 1991: 302: 338-41 yiniz ve k a rto n a yap ıştu m ay ın ız. Şahısların resim le ri k ullan ılacak sa ya şa h ıslar tan ın m am alı v e Bu d o k ü m an h erh an g i b ir co p y rig h t ile k o ru n m a m ış tır. H e r hangi b ir y erd en izin alın m ad a n k o p y a la n a b ilir ve b asıla b ilir. ya o kişiden bu fo to ğ ra f ku lla n m ak için izin alınm alıdır. M etin içinde söz edildiği sıra ile şe k ille r n u m aralan m alıd ır. D a ha ö n ced en basılm ış b ir resim k u llan ılıy o rsa orijin al kaynak bildiril m eli ve sa h ibinden yazılı izin alın m alıd ır. Y a z a r veya neşriyatçı kim o lu rsa olsun izin alınm ası şa rttır. İ) R E S İM L E R İN A L T Y A Z IL A R I H e r resim ve şekil için alt yazı iki aralıklı o lara k ayrı sayfaya d a k tilo edilm eli ve resim le aynı n u m a ra ile n u m ara la n m a lıd ır (arap n u m a ra la n ile). Ö lçü m Ü n itele ri: U zunluk, yükseklik, a ğırlık ve h acim gibi ö lçü m ler m etrik ü n i te le rd e (m etre, kg, litre ) veya k a tla n o lara k verilm elid ir. A te şle r sa n tig ra t olarak, kan basıncı m ilim e tre civa o la ra k verilm elidir. H e m a to lo jik ve klinik kim ya ö lçü m leri Sİ ü n ite lerin e g ö re veril m elidir. E d itö rler, b u n la ra ek o la ra k SI olm ayan veya a lte rn a tif ü n ite lerin de kullanım ını ö n e re b ilirle r. K ısa ltm a la r ve se m b o lle r Sadece s ta n d a rt k ısa ltm a la r k u llan ılm alıd ır. Başlık ve ö zette kı saltm a k u llanılm am alıdır. S ta n d a rt olm ay an b ir kısaltm a kullanıla caksa m etinde ilk k u lla n ım ın d an ö n ce açık şekli b elirtilm elid ir. Y a z ıla n n g ö n d erilm esi İstenilen sayıda yazı kopyası kalın b ir kağıt zarfla g ö n d erilm eli 73 Biyomedikal Dergilere Yollanan Yazılar tçin Tek Tip Kurallar/TOĞROL ( çev.) erratum appears in Br J Addict 1989;84:701). Br J Addict 1988;83:761-4 Kaynakların doğru şekillerine örnekler Dergilerdeki Makaleler 18- Kişisel yazar(lar) Colson JH, Armour WJ. Sports injuries and their treatment. 2nd rev ed. London: S Paul, 1986. 19- Editör(ler), derleyen yazarlar 1- Standart dergi makalesi (Bütün yazarların ismi yazılır, fakat yazar sayısı altıdan fazla ise bundan sonrakiler ve ark. (et al) şeklinde belirtilir). You CH, Lee KY, Chey RY, Menguy R. Electrogastrographic study of patients with unexplained nausea, bloating and vomiting. Gastroenterology 1980: Aug:79 (2): 311-4. As an option, ifa journal carries continuous pagination throughout a volume the month and issue number may be omitted: Goute AM, Haynes AR, Owen MJ, Farral M, James LA, Lai LY, et al. Predisposing locus for Alzheimer disease on chromosome 21. Lancet 1989; 1:352-5. 2- Organizasyon olarak yazma The Royal Marsden Hospital Bone-marrow Transplantation Team. Failure of syngeneic bone-marow graft without preconditioning in post-hepaitis marrow aplasia Lancet 1977;2:742-4 3- Yazar verilmeden Coffee Drinking and cancer of the pancreas (editorial). BMJ 1981; 283:623 Diener HC, Wilkinson M, editors. Druğ-induced headache. New Yokrk: Springer-Verlag.1988. 20- Yazar ve basımcı olarak organizasyon Virginia Law Foundation. The medical and legal implications of AIDS. Charlottesville: The Foundation, 1987. 21- Bir kitabın bölümü Weinsi'in L, Swarts MN. Pathologic properties of invading microorganisms. In: Sodeman WA Jr, Sodeman WA. editors. Pathologic physiology: mechanisms of diease. Philadelphia: Sunders, 1974:457-72. 22- Konferans bildirileri Vivian VL, editor. Child ause and neglect: a medical community response. Proceedings of the First AMA National Conference on Child Abuse and Neglect; 1984 Mar 30-31; Chicago. Chicago: American Medical Association, 1985. 23- Konferans notlan 4- Yabancı dilde makale Massone L, Borghi S, Pestarino A, Pirini R, Gambini C, Localisations palmaires purpuriques de la dermatite herpetiforme. Ann Dermatol Venerol 1987;114:1545-7 5- Cilde ait ekler (svpplement) Magni F, Rossoni G, Berti F, BN-52021 protects guinea-pig from from heart anaphylaxis. Pharmacol Res. Commun 1988; 20 Suppl 5:75-8. 6- Saytya ait ekler (Supplement) Harley NH. Comparing radon daughter dosimetric and risk models. In: Gammage RB. Kaye SV, editors. Indoor air and human health. Proceedings of the Seventh Life Sciences Symposium: 1984 Oct 29-31; Knoxville (TN). Chelsea (MI) Lewis, 1985:69-78 24- Bilimsel ve teknik rapor Akutsu T. Total heart replacement device. Bethesda (MD:Natıonal Institutes of Health, National Heart and Lung Institute; 1974 Apr. Report No: NIH-NHLI-69-21854. Gardos G, Cole JO, Haskell D. Marby D. Paine SS, Moore P. The natural history of tardive dyskinesia. J Clin Psychophanracol 1988;8(4 Suppl): 315-37S. 7- Cilde ait kısım 25- Tez Youssef NM, Scholl adjustment of children with congenital heart disease (dissertation). Pittsburgh (PA): Unrv of Pittsburgh, 1988. Hanly C. Metaphysics and innateness: a psychoanalytic perspectivei) Int J Psychoanal 1988; 69(Pt 3:389-99. 8- Saytya ait /asım 26- Patent Harred JF, Knight AR, Mcintyre JS, Inventors. Dow Chemical Company, assignee. Epoxidation process. US patent 3,654,317.1972 Apr 4. Edwards L, Meyskens F, Levine N. Effect of oral isotretinoi8n on dysplastic nevi. J Am Acad Dermatol 1989; 20(2 Pt 1): 257-60. Diğer Basılmış Materyal 9- Cild harici sayı Baumeister AA. Origins and control of stereotyped movements. Monogr Am Assoc Ment Defic 1978; (3): 353-84. 27- Gazete makalesi Rensberger B. Specter B. CFCs may be destroyed by natural process. The Washington Post 1989 Aug 7; Sect A: 2 (col 5). 10- Sayı veya cild harici yazılar Danoek K, Skiing in and through the history of medicine. Nord Medicinhist Arsb 1982; 86-100. 28- Odyoviziiel AIDS epidemic the physician’s role (videorecording). Cleveland (OH) Academy of Medicine of Cleveland, 1987. 11- Roman rakaman ile sayfa numaralarını verme Ronne ;. Ansvarsfall. Blodtransfusion till fel patient. Vardfadtet 1989; 13: XV1-XXV11 29- Komputer arşivi Renal system (oomputer program). MS-DOS version. Edwardsville (KS): Medi-Sim, 1988. 12- İhtiyaç olarak makalenin gösterildiği şekilde Spargo PM, Manners JM. DDAVP and open heart surgery (letter) Anaesthesia 1989;44:363-4 Fuhrmman SA, Joiner KA, Binding of the third component of complement C3 by Toxoplasma gondii (abstract). Clin Res 1987;35:475A 30- Materyal Toxic Substances Control Act: Hearing on S776 Before the Subcomm. On the Environment of the Senate Comm. On Commerce, 94th Congr. 1st Sess343, 1975 31- Harita 13- Geri çekilmeyi içeren makale Shisdido A. Retraction notice: Effect of platinun compounds on murine lymphocyte mitogenesis (Retraction of Alsabti EA. Ghalib ON Salem MH. In: Jpn J med, Sci Biol 1979:32:53-65). Jpn J Med Sci Biol 1980:33-235-7 14- Geri çekilen makale Alsabti EA, Ghalib ON, Salem MH, Effect of platinum compounds on murinğe lymphocyte mitogenesis (Retracted by Shisdido A. In: Jpn J Med Sci Biol 1980:33-235-7. Jpn J Med Sci Biol 1979;32-53-65. 15- Yorum içeren makale Piccoli A, Bossatti A. Early Steroid therapy in Ig A neuropathy: still an open question (comment). Nephron 1989; 51:289-91. Comment on: Nephron 1988:48; 12-7. 16- Yorum Makalesi Kobayashi Y. Fuyii K. Hıki Y. Tateno S. Kurokawa A. Kamiyama M. Steroid therapy in Ig A nephropathy: a retrospective study in heavy proteinuric cases (see comments). Nephron 1988:48:12-7. Comment in: Nephron 1989;51:289-91 Scotlant (topographic map). Washington: National Geograpic Society US. 1981. 32- İncil gibi kutsal kitaplar Ruth 3:1-18. The Holy Bible. Authorised King James version. New York; Oxford Univ Press, 1972. 33- Sözlük ve benzeri kaynaklar Ectasia Dorland’s illustrated medical dictionary. 27th ed. Philadelphia: Saunders, 1988:527. 34- Klasik materyal yayınlanmamış materyal The Winter's Tale: act 5, scene 1, lines 13-16, The complete works of William Shakespeare. London: Rex, 1973. 35- Baskıda Lilywhite HB. Donald JA. Pulmonary blood flow regulation in an aquatic snake. Science. In press. 17- Dizgi hatası olarak yayınlanmış makale kitaplar ve diğer monografi Schofield A.The CAGE questionnaire andpsychological health (published 74