ZEKÂ OYUNLARI E-DERGİSİ 2014 KASIM SAYISI ELBİSTAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ-2014 ZEKÂ OYUNLARININ ÖNEMİ Farklı düşünebilmek ve farklı çözümler üretebilmek için zihnin, mantığın, bilişsel kapasitenin ve akıl yürütmenin insan hayatı boyunca geliştirilebilir bir nitelik olduğu bilinmektedir. Ancak bu gelişme erken yaşlarda daha hızlı ve kolay olmaktadır. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte bilgisayar, tablet, telefon vb. teknolojik aletler hayatımızın birer parçası haline gelmiştir. Çocuklarımız bu teknolojinin içinde büyümekte ve teknoloji bağımlısı olmaktadır. Saatlerce televizyon ve bilgisayar başında oturmak beyin hücrelerine zarar vermekte ve bu hücreleri tembelleştirmektedir. Öğrencilerin kendi potansiyellerini tanıması, geliştirmesi; problemler karşısında farklı ve özgün stratejiler geliştirmesi, hızlı ve doğru kararlar vermesi, bireysel, takım halinde ve rekabet ortamında çalışma becerileri geliştirmesi ve problem çözmeye yönelik olumlu tutumlar geliştirmesi için zekâ oyunları ile tanıştırılması gerekmektedir. Zeka oyunları, düşünme becerileri ve barındırdıkları yapısal araçlara göre farklı gruplara ayrılmaktadır. Bu gruplar; 1. 2. 3. 4. Akıl oyunları (sudoku) İşlem oyunları (kendoku) Strateji oyunları (dokuz taş) Karma zeka oyunları (kibrit oyunları) 5. Sözcük ve mantık oyunları (anagram) 6. Mekanik oyunlar (Tangram) olarak gruplanmaktadır. Bu oyunlar ile 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Odaklanma, Dikkati güçlendirme Problem çözme Deneme yanılma Akıl yürütme Görsel algı Grup bilinci Düşünme becerileri Üretkenlik, Ayırt etme Farkındalık v.b. kazanımlar elde edilmektedir. Rehber öğretmen ve zeka oyunları eğitmeni olarak gayem, yanlızlığa itilmemiş, düşünen, üreten, problem çözebilen bilinçli bir neslin yetişmesi. Bu doğrultuda öğrencilerimizin zeka oyunları ile tanışması ve bu oyunları sevmesi noktasında öğrenciler arası zeka oyunları yarışmaları düzenleyerek iller arası her yıl düzenlenen ve binlerce kişinin katıldığı zeka oyunları yarışmalarına öğrenci göndermek bizim için atılmış önemli adımlardan bir tanesi olacaktır. Nimet GÖZÜKARA Rehberlik Öğretmeni ELBİSTAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ-2014 DİKKAT EKSİKLİĞİNE BİRE BİR: MİKADO Gelişmiş ülkelerde çocuklara hayal gücü gelişsin diye oyuncak alınır, geri kalmış ülkelerde ise çocuklar oyalansın diye oyuncak alınır.(Sunay AKIN) Sizce biz hangi kategorideyiz? Bir medeniyetin zenginliğini anlamak için çocukların oynadığı oyunlara ve oyuncaklara bakmak gerekir. Oyun ve oyuncak noktasındaki zenginlik, çocuk eğitimine ve gelişimine verilen değerin göstergesidir. Çocuğa verilen değer bir ülkenin geleceğine verilen değerdir. İşte kendi kültürümüzdeki bir değer 41 çubuk oyunu, mikado. Orta Asya’da ve Çin’de yüzyıllardır oynanan bir dikkat oyunu. Efsaneye göre Çin’de yaşayan bir prens ejderhaları eğlendirmek amacıyla birçok oyun oynamış ama başarısız olmuş. En sonunda kürdanları yere atmış ve mikado oyunu ortaya çıkmış. Mikado 41 çubukla oynanan bir oyundur. Oyuncu sayısında kısıtlama yoktur. Çubuklar bir demet halinde dik tutulup masanın üzerine bırakılır. Oyunun amacı diğer çubukları oynatmadan bir çubuğu alabilmektir. Oyuncular sırasıyla çubukları almaya çalışırlar. En fazla çubuk alabilen oyunu kazanır. Diğer çubuklardan farklı olan çubuğa mikado denir. Mikado diğer çubuklardan daha çok puan getirir. Mikado denge ve dikkat konusunda birçok becerinin gelişmesine katkı sağlar. İşte onlardan bazıları: Dikkat süresi artışı Dikkat yoğunluğu ve konsantrasyon Görsel ayrımlaştırma Görsel yoğunlaşma El göz koordinasyonu El, nefes ve dikkat koordinasyonu Dikkatin ayrıntılara verilmesi Görsel hafızanın gelişimi İnce motor kas becerisi Strateji geliştirme vb. alanların gelişimine katkı sağlar mikado. Özellikle dikkat eksikliği yaşayan çocukların bu oyuna kurallarına uygun oynayarak devam etmesi önerilir. Sabri DAŞO Psikolojik Danışman ELBİSTAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ-2014 MİMARLIK YOLUNDA İLK ADIM: KAPLA OYUNU Kapla oyunu bir blok oyunudur. Adını "Kabouter Plankjes" kelimesinden almaktadır. Bu kelime Flamancada “cüce tahta” manasına gelmektedir. Hollandalı bir sanat tarihçisi olan Tom Van Der Bruggen’in hayali, bir şatoyu restore etmektir. Şatoyu modellerken birbirinin aynı küçük tahtalardan yararlanır ve “kapla” oyunu doğar. Birbirinin aynı olan kapla parçalarından birçok üç boyutlu şekil yapılabilmektedir. Üç yaşından itibaren bütün çocuklar kendi yaş seviyesine uygun modellemeler yapabilmektedir. İşte kapla’nın yararları: Mantık ve yaratıcılığı geliştirir. Üç boyutlu düşünme becerisini geliştirir. El göz koordinasyonunu arttırır. Dikkat ve denge becerisini destekler. Planlama, organizasyon ve sıralama becerisini geliştirir. Mekânsal algı ve farkındalığı destekler. Keşfetme dürtüsünü besler. Merak duygusunu canlı tutar. İnce motor kas becerisini geliştirir. Takım çalışması alışkanlığı artar. Sosyal ve dil gelişimini destekler. Muhakeme etme ve analitik düşünme becerisini geliştirir. Hayatın bir aşamasında edinilmiş yetenekler ileriki aşamalardaki öğrenmeyi etkiler. Bu oyunla birlikte çocuklar matematik, geometri, fizik ve teknolojinin temellerini atabileceklerdir. Sabri DAŞO Psikolojik Danışman ELBİSTAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ-2014 ZEKÂ GELİŞTİREN BİR OYUN: AYATORİ Teknoloji gelişiyor, dünya değişiyor, yüksek yüksek binalar yapılıyor... Ama sormak istiyorum ilerliyor muyuz, gelişiyor muyuz sizce? Bazen durup düşünüyorum ve teknoloji bizden aldığının yarısını geri verseydi, şimdi çok farklı bir medeniyetin sahibi olurduk diyorum. İşte teknolojinin bizden aldığı bir oyun: Ayatori. Bizim bildiğimiz adıyla ip oyunu; küçükken köylerimizde annelerimizle, ablalarımızla oynadığımız, ellerimizle ipe şekil verdiğimiz oyun. Bizim unuttuğumuz, geride bıraktığımız ama dünyanın unutmadığı oyun. bilinçli düşünme, davranışın kontrolü ve karar vermeden sorumlu beyin bölgesidir. Beyin gelişimi ve beden gelişimi mantık olarak aynıdır aslında. Bedenin hangi bölgesinin gelişmesini istiyorsak ona göre spor ve egzersiz yaparız. Beyin gelişimi de aynen böyledir. Beynimizle ilgili hangi beceriyi geliştirmek istiyorsak ona uygun aktiviteler yaparak o yetenek alanını geliştirebiliriz. Peki, Ayatori hangi becerilerimizin geliştiriyor? İşte Ayatorinin faydaları: ·Dikkat ve konsantrasyonu arttırır. ·İnce motor kas becerilerini geliştirir. ·Karar verme becerilerini geliştirir. ·Muhakeme gücünü arttırır. Finlandiya gibi bazı ülkelerde ince motor becerileri geliştirmek için ders ve etkinlik olarak kullanılmaktadır. Japonya’da Tohoku Üniversitesi, Gakken Publishing ve Çamlıca Çocuk’un ortak deneylerinde İp Oyunu (Ayatori) faaliyetleri ile beynin Prefrontal korteks alanının daha aktif hale geçtiği ispatlanmıştır. Prefrontal korteks beynin ·Merak duygusunu besler. İlerde bu oyunun eğitim sistemine entegre olması ümidiyle…. Sabri DAŞO Psikolojik Danışman ELBİSTAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ-2014 KARAVANA OYUNU Rakamlar, sayıları yazılı olarak göstermeye yarayan sembollerdir. Öylesine ağır ve resmi bir duruşları vardır ki; çoğu zaman korkutur bu duruş bizi. Daha okula başladığımız anda; hatta belki de daha öncesinde tanışırız onlarla. Annelerimiz bize yemek yedirirken her kaşığı “Bu biir, bu ikii, bu da üüç…” diye sayarlar mesela. Önce evimize girer rakamlar ve sayılar; oyunlarımıza, derslerimize derken hayatımıza işler… “Saat kaç?”, “Kaç yaşındasın?” derler bir kere, “Ne kadara aldın?” var sonra. “Sen kaç aldın sınavdan?” diye başlar ve “Maaşın ne kadar sorması ayıp?” “Evin kaç metre kare?”lere kadar gider rakamlarla haşır neşirliğimiz. Bu soruları cevaplamak bir şey değil de; bir de matematik, geometri soruları vardır ki rakamdan, sayıdan soğutur insanı! Ama her yerde karşımıza çıkar bu rakamlar öyle ya da böyle. Ne yapıp edip sevmek zorundayızdır belki de. Hiç olmazsa tanımak ve doğru kullanmak gerekliliktir. Kimilerimiz şanslıydı rakamlar konusunda, yetenekliydi belki onları kullanmakta, ailesi sevdirdi bazılarımıza rakamları, kimimize ise o değerli öğretmenleri... Rakamlarla ilgili geçmişimizi şöyle bir sorguladıktan sonra gelelim asıl gayemize. Bizler rakamlarla aramızı nasıl tutmamız gerektiğini öğrendik; ama hala bu konuda gelgitler yaşayan yeni nesillere bu yolda yardımcı olma görevimiz sürüyor. Matematiği eğlenceli kılmanın artık çok değişik yolları vardır; bu sayımızda zihinsel gelişimi destekleyici, kişilerarası etkileşimi arttırıcı bir oyunu sizlerle paylaşmak istedik. Oyunumuzun adı “Karavana”. 2 kişi hafızasında dört basamaklı, rakam tekrarı olmayan birer sayı tutuyor. Rakamlar gizli bir yere not alınabilir. Sonra karşılıklı tahmin süreci başlıyor. Örneğin siz tahmini bir sayı yazıyorsunuz. Karşınızdaki size ipucu olarak artı ve eksi, iki değer veriyor. Artı değerler tahmin ettiğiniz sayı ile tuttuğu sayıda aynı basamakta uyuşan rakam sayısını, eksi değerler farklı basamakta uyuşan rakam sayısını ifade ediyor. Tahmininiz ile arkadaşınızın tuttuğu sayıda hiçbir rakam uyuşmuyorsa bunu “karavana” olarak ifade ediyor. Örneğin arkadaşınızın tuttuğu sayı ELBİSTAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ-2014 5809 olsun. Sizin tahmininiz 9803 ise size +2 -1 şeklinde bir ipucu verir. +2 ifadesi 8 ve 0 rakamlarının her iki sayıda da tuttuğunu ve aynı basamakta bulunduğunu; -1 ifadesi, 9 rakamının tuttuğunu ancak farklı basamakta bulunduğunu anlatır. Oyunda karavana yapmak, tahmin edebileceğiniz gibi olumlu bir durumdur. 10 rakamdan 4’ünü elemenizi ve 6 rakamı kullanarak tahmini sayılar üretmenizi sağlar. Özellikle ortaokul ve lise çağındaki çocuklarınızla oynayabileceğiniz ve aranızdaki etkileşimi arttırmanızı sağlayacak bir oyundur. Karavana oyununda sizlere bol şans, rakamlarla aranızın daha iyi olduğu bir gelecek diliyorum. Simge ERCAN Psikolojik Danışman AYIN FİLMLERİ Vitus başka bir gezegenden gelmiş gibidir. Beş yaşındaki bu oğlan sağırdır, mükemmel piyano çalar ve ansiklopedi okumaya bayılır. Annebabasının geleceği hakkında planlar yapması pek de şaşırtıcı değildir. Onlar Vitus’ün piyanist olmasını ister. Ama küçük dahi, tuhaf büyükbabasının atölyesinde oynamayı tercih eder. Normal bir çocuk olmayı ve uçmayı düşler. Sonunda, herkesi şaşırtan bir hamleyle, hayatının dizginlerini kendi ellerine alıverir... 2006 Oscar’larına İsviçre’nin aday adayı olan bu zekice kurgulanmış, duygusal komedide Mozart, Scarlatti, Liszt, Schumann ve Bach’ın eserleri var; çalan da başroldeki çocuk oyuncu Teo Gheorghiu. ELBİSTAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ-2014 Dr. Ben Carson (Cuba Gooding Jr.), işinde oldukça yetenekli bir cerrahtır. Kendisine gelen son vaka, onun bu yeteneğini kanıtlamasında bir kez daha etken olacaktır. Dr. Carson'un bu yeteneğini nasıl kazandığı, geçmişindeki zorlu mücadelede saklıdır... Gerçek bir hikâyeden sinemaya uyarlanan film, tüm zorluklara rağmen kendisine sevgi ve ilgi gösterildiğinde insanların neler başarabileceğinin güzel bir örneğini sunuyor bizlere. Fallbrook Orta Okulu'nda her yılsonunda öğrencilerin oyuyla geleneksel olarak "Yılın Öğretmeni Ödülü" verilmektedir. Norman Warner, 43 yıl üst üste öğrenciler tarafından "Yılın Öğretmeni Ödülü"nü kazanmıştır; vefat etmesiyle aile geleneğini sürdürme görevi öğretmenlik kariyeri boyunca her zaman babasının gölgesinde kalmış olan biyoloji öğretmeni Matt Warner'a kalmıştır. Matt Warner, aile geleneğini devam ettirip ödülün kendi ailesinde kalmasını çok ister ve bu amaçla çalışmalarına hız verir. Ancak, okula yeni gelen genç tarih öğretmeni Michael D'Angelo, geldiği ilk günden itibaren derslerdeki neşeli tavrı ve alışılageldik öğretme biçimşlerinin dışında çocuklara eğlenceli gelen öğretme tarzıyla kısa sürede hem çocuklar arasında hem de meslektaşları arasında popüler olur. Hatta, rakipleri karşısında iyi basketbol oynayamayan okul takımının da koçluğunu yapmaya başlayıp kaybetmenin önemli olmadığını asıl önemli olanın oyundan zevk almak olduğu fikrini okula benimsetir ve sayı yendiğinde ya da kaçırıldığında bile herkes sevinir. ELBİSTAN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ-2014
© Copyright 2024 Paperzz
