AKTS Kredisi: 5 3 s/hafta MALTEPE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ 2014-2015 Güz Yarıyılı Dersin adı: İletişim Ağları Lisans Teorik:3 s/hafta Uygulamalı:0 s/hafta Dersin kodu: ELK 421 Seçmeli Dersin dili:Türkçe Dersi Veren Öğretim Elemanının Adı ve Soyadı, İletişim bilgileri: Yrd. Doç. Dr. Burhan Demir ÖNER (Güz) Mühendislik Fakültesi Binası Oda No: 207,e-posta:[email protected],dahili:2383 Ders Verdiği Şube(ler): ELK 421 01 Görüşme Saatleri: Pazartesi 14:10-15:00, Salı 11:10-12:00,14:10-16:00, Çarşamba 11:10-12:00,14:10-15:00, Perşembe 14:10-17:00, Cuma 15:10-16:00 (Varsa) Dersin ya da öğretim elemanının web sayfasının adresi: http://akademik.maltepe.edu.tr/~demironer Dersin Genel Amacı: Bu derste, öğrencilerin bilgisayar ağlarının sınıflandırmaları, mimarileri, çalışma ilkeleri, protokolleri, standartları, teknolojileri ve uygulamaları ile veri iletişim hizmetleri hakkında bilgi edinmeleri ve bu konularda problem çözme becerisi kazanmaları amaçlanmaktadır. Planlanan Öğrenme Çıktıları ve Alt Beceriler: Bu dersin sonunda öğrencilerin şu konularda yetkin olmaları beklenmektedir: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Bilgisayar ağlarını sınıflandırır. LAN, MAN ve WAN'ların bağlantı biçimlerini ve çalışma ilkelerini tanımlar. Ethernet LAN'larda, veri iletim hızı, çerçeve uzunluğu ve ağ kablosu uzunluğu arasındaki ilişkiyi formüle eder. Katmanlı ağ yapısını ve buna ilişkin temel kavramları tanımlar; OSI ve TCP/IP modellerindeki katmanların görevlerini tanımlar; arayüz ve hizmet kavramlarını, hizmet ilkellerini, bağlantılı ve bağlantısız hizmetleri, güvenilir ve güvenilir olmayan hizmetleri tanımlar. Devre ve paket haberleşme yöntemlerin tanımlar ve özelliklerini ayırt eder. Ağ standartlaştırmasının faydalarını tartışır ve ağ standartlaştırma kurumlarını tanır. Veri iletişiminde, bilgi içeriği, veri iletim hızı, bit hata oranı, bilgi biti aktarım hızı ve kanal kapasitesi hesaplar; seri, paralel, senkron ve asenkron iletim türlerini tanımlar ve özelliklerini ayırt eder. Veri iletişim hizmetlerinden SMDS, X.25, FR, ISDN, BISDN, ATM hizmetlerinin mimarilerini ve çalışma ilkelerini tanımlar, özelliklerini ayırt eder. Fiziksel katmanda kullanılan RS-232, RS-449, X.21, ISDN ve V.35 arayüzlerinin ve iletim ortamı türlerinin temel özelliklerini ayırt eder. Veri bağı katmanın görevlerini ve hizmetlerini tanımlar; çerçeveleme ve akış denetimi yöntemlerini betimler. Hata denetimi yöntemlerini betimler; kaynak ve hedef bilgisayarlarda CRC ve Hamming kodlarını hesaplar. Tekrarlayıcılar, pasif bağlantı kutusu, köprüler, yönlendiriciler, 2. katman anahtarları, 3. katman anahtarları ve ağ geçitlerinin temel görevlerini, mimari yapılarını ve çalışma ilkelerini tanımlar. Temel yönlendirme algoritmalarını tanımlar: Statik ve dinamik yönlendirme algoritmaları arasındaki farkı ayırt eder; Dijkstra, Bellman-Ford, su baskını, uzaklık vektörü, bağlantı durumu yönlendirme algoritmalarının çalışma ilkelerini tanımlar; yönlendirme algoritmalarını kullanarak verilen bir ağdaki bir yönlendirici için yönlendirme tablosunu elde eder. Genel Yeterlilikler: 1. Akılcı, sorgulayan, etik kurallara uyma, eleştirel düşünebilme. Öğretim Yöntem ve Teknikleri: Anlatım, örnek problem çözme, soru-yanıt, tartışma, ödev problemleri verme ve değerlendirme. Dersin veriliş şekli: Yüz yüze Varsa, Uygulamanın (staj) yapıldığı yer: Yok. 11.09.2014 09:51:48 MÜBİS Sayfa: 1/4 Önkoşul: Yok. Eş dönemli koşul: Yok. Önerilen ilave dersler: Yok. Dersin içeriği: Bilgisayar ağlarının tanımı, kullanım yerleri ve sınıflandırılması; yerel alan ağları (LANs), kentsel alan ağları (MANs), geniş alan ağları (WANs), kablosuz ağlar, bağlantılı ağlar; ağ mimarisi temelleri, katmanlı ağ yapısı, arayüz ve hizmetler, OSI ve TCP/IP referans modelleri, ağ örnekleri, ağ standartlaştırması; veri iletişim hizmetleri, SMDS, X.25, FR, ISDN, ATM, BISDN ağları; fiziksel katman, RS-232, RS-449, X.21, ISDN ve V.35 arayüzleri; iletim ortamı türleri; veri bağı katmanı, çerçeveleme, akış kontrolü, hata kontrolü, HDLC, SLIP ve PPP protokolleri; yayın ağlarında kanal atama yöntemleri; ağ aygıtları, tekrarlayıcılar, bağlantı kutuları, köprüler, LAN anahtarları, yönlendiriciler, yönlendirme algoritmaları, 3. katman anahtarları ve ağ geçitleri. Ders kategorisi: 1. 2. 3. 4. 5. Temel Meslek Dersleri Uzmanlık/alan Dersleri Destek Dersleri Aktarılabilir Beceri Dersleri Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri X Ders Kitabı: 1. Öner, D. 2010. Bilgisayar Ağları. (2. baskı). İstanbul: Papatya Yayıncılık. ISBN 975-67-97-43-6. www.papatya.gen.tr Yardımcı Okumalar: 1. Tanenbaum, A. S. 2003. Computer Networks (4th Edition). Pearson Education Ltd. (Prentice-Hall PTR). ISBN 0-13066102-3, www.prenhall.com/tanenbaum 11.09.2014 09:51:48 MÜBİS Sayfa: 2/4 Haftalık ders konuları: Haftalar İşlenecek Konular/Yapılacak Faaliyetler 1 . Hafta Dersin tanıtımı. 2 . Hafta Bilgisayar ağlarının tanımı, kullanım yerleri ve sınıflandırılması; yerel alan ağları (LANs); LAN bağlantıları. 3 . Hafta Yayın ağlarında kullanılan çoklu erişim yöntemleri; kentsel alan ağları (MANs), geniş alan ağları (WANs), kablosuz ağlar ve bağlantılı ağlar; ağ mimarisi temelleri, katmanlı ağ yapısı, arayüzler ve servisler, bağlantılı ve bağlantısız hizmetler. 4 . Hafta Sanal devre, güvenilir ve güvenilir olmayan hizmetler, hizmet ilkelleri, OSI referans modeli. 5 . Hafta OSI katmanlarının görevleri, TCP/IP modeli; ağ örnekleri ve ağ standardizasyonu. 6 . Hafta Veri iletişimi temelleri, bilgi içeriği, iletim hızı, kanal kapasitesi; veri iletişim türleri, seri, paralel, asenkron ve senkron iletim; veri iletişim hizmetleri, SMDS, X.25. 7 . Hafta Çerçeve iletimi (FR), Tümleşik hizmetler sayısal ağı (ISDN). 8 . Hafta Eşzamansız iletim modu (ATM), genişbantlı ISDN (BISDN). 9 . Hafta ATM hizmet sınıfları, ATM-LAN emülasyonu); fiziksel katman, RS-232, RS-449, X.21, ISDN ve V.35 arayüzleri; iletim ortamı türleri; telsiz iletim. 10. Hafta Veri bağı katmanın görevleri ve hizmetleri, çerçeveleme yöntemleri, akış denetim yöntemleri, dur ve bekle protokolü, kayan pencere protokolü. 11. Hafta Hata denetim yöntemleri; hata sezme yöntemleri, eşlik biti, LRC ve CRC yöntemleri; hata düzeltme yöntemleri, otomatik tekrarlama isteği-ARQ; dur ve bekle ARQ, geri-git-N ARQ, seçmeli red ARQ; Hamming kodlaması; hata düzeltme yöntemlerinin başarımları, bit hata oranı (BER), bilgi biti aktarım hızı (TRIB). 12. Hafta Veri bağı katmanı protokol örnekleri (HDLC, SLIP ve PPP); ağ aygıtlarının OSI modeli ile ilişkileri; tekrarlayıcılar, pasif bağlantı kutuları, köprüler, kapsayan ağaç algoritması, FDDI, LAN anahtarları (2. katman anahtarları), yönlendiriciler, yönlendirme türleri, yönlendirme algoritmaları türleri, statik yönlendirme algoritmaları. 13. Hafta Dinamik yönlendirme algoritmaları. 14. Hafta Tünel açma, birleşik köprü ve yönlendiriciler, 3. katma anahtarları, ağ geçitleri. 15. Hafta Final Sınavı 16. Hafta Final Sınavı Maltepe Üniversitesinde ara sınavlar, öğretim elemanının belirlediği bir haftada yapılır. Ara sınav, yukarıdaki tabloda gösterilen 16 haftaya ek olarak, o ders için belirlenen bir haftada yapılır. Değerlendirme Sistemi Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı Devam Laboratuvar Uygulama Alan Çalışması Derse Özgü Staj (Varsa) Ödev Sunum Projeler Seminer Kısa sınav (Quiz) Dinleme Ara Sınavlar Final 14 9 2 1 40 (%) 60 (%) Toplam 11.09.2014 09:51:48 MÜBİS 100 Sayfa: 3/4 AKTS (Öğrenici İş Yükü Tablosu) Etkinlikler Sayısı Süresi (Saat) Ders Süresi (Ara sınavlar dahildir) Laboratuvar Uygulama Derse Özgü Staj Alan Çalışması Sınıf Dışı Ders çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme) Sunum/Seminer Hazırlama Proje Ödevler Kısa Süreli Sınav Dinleme Ara sınavlar Yarıyıl Sonu Sınavı 14 14 9 2 1 İş Yükü 3 3 2 5 8 42 42 18 10 8 Toplam İş Yükü 120 Dersin Öğrenim Çıktılarının ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ Programı Yeterlilikleri İle İlişkisi Katkı Düzeyi No Program Yeterlikleri/Çıktıları 1 2 3 4 5 1 Elektrik ve elektronik mühendisliği problemlerinin çözümünde matematik, fen ve mühendislik X bilgilerini uygulayabilme becerisi kazanır. 2 Elektrik ve elektronik devrelerin ve sistemlerin üretiminde ve denemesinde karşılaşılabilecek sorunları tanımlama, uygun çözümleme ve modelleme yöntemlerini kullanarak çözme becerisi kazanır. 3 İhtiyaç duyulan gereksinimleri karşılayabilecek elektrik ve elektronik devreleri ve sistemleri tasarlayabilme ve geliştirebilme becerisi kazanır. 4 Elektrik ve elektronik mühendisliği araç ve yazılımlarını etkin şekilde kullanabilme ve geliştirme becerisi kazanır. 5 Deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi kazanır. 6 Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi kazanır. 7 Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurabilme becerisi kazanır. 8 Teknolojik yenilikleri izleme yeteneği ve yaşam boyu öğrenme bilinci kazanır. 9 Mesleki ve etik sorumluluk bilinci kazanır. 10 İş hayatındaki uygulamalara yönelik farkındalık kazanır. 11 Mühendislik uygulamalarının ulusal ve evrensel düzeydeki hukuksal, toplumsal ve çevresel etkilerini kavrar. 11.09.2014 09:51:48 MÜBİS X X X X X X X X X X Sayfa: 4/4