izlence-ELK 412 (13-14 Bahar)

AKTS Kredisi: 5
3 s/hafta
MALTEPE ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ
2013-2014 Bahar Yarıyılı
Dersin adı: Telsiz ve Mobil Ağlar
Lisans
Teorik:3 s/hafta Uygulamalı:0 s/hafta
Dersin kodu: ELK 412
Seçmeli
Dersin dili:Türkçe
Dersi Veren Öğretim Elemanının Adı ve Soyadı, İletişim bilgileri:
Yrd. Doç. Dr. Burhan Demir ÖNER (Bahar)
Mühendislik Fakültesi Binası Oda No: 207,e-posta:[email protected],dahili:2383
Ders Verdiği Şube(ler):
ELK 412 01
Görüşme Saatleri:
Pazartesi 15:10-16:00, Salı 14:10-15:00, Çarşamba 15:10-17:00, Perşembe 11:10-12:00,14:10-15:00, Cuma 10:1012:00,14:10-15:00
(Varsa) Dersin ya da öğretim elemanının web sayfasının adresi:
http://akademik.maltepe.edu.tr/~demironer
Dersin Genel Amacı:
Bu derste, öğrencilerin telsiz ve mobil ağların mimarileri, temel çalışma ilkeleri, teknolojileri, standartları ve uygulamaları
konularında bilgi sahibi olmaları ve bu konularda problem çözme becerileri kazanmaları amaçlanmaktadır.
Planlanan Öğrenme Çıktıları ve Alt Beceriler:
Bu dersin sonunda öğrencilerin şu konularda yetkin olmaları beklenmektedir:
1. Telsiz ve mobil ağların temel kavramlarını, türlerini, üstünlükleri ve temel güvenlik sorunlarını tanımlar.
2. Telsiz ve mobil haberleşmede kullanılan antenleri tanır ve temel özelliklerini ifade eder; radyo dalgalarının yayılma
şekillerini betimler.
3. Görüş hattı (LoS) iletişimini tanımlar; görüş hattı İletişimini olumsuz etkileyen etkenlerin türlerini tanımlar; mekanizmalarını
betimler; alıcı ve verici anten yüksekliklerine göre optik ve radyo dalgası görüş uzaklığını hesaplar; gönderilen güç, alınan
güç, serbest uzay kaybı, yağmur zayıflaması, ısıl gürültü gücü, Eb/No oranı ve spektral verimlilik (C/B) hesaplar; güç
hesaplamalarında desibel (dB) birimini kullanır.
4. Yayılı spektrum iletişiminde kullanılan yöntemleri tanımlar; yayılı spektrum kavramını tanımlar; yayılı spektrumun
üstünlüklerini ifade eder; FHSS, DSSS ve CDMA yayılı spektrum tekniklerinin çalışma ilkelerini açıklar; süreç kazancı,
iletim bant genişliği, kanal kapasitesi ve işaret gücü-gürültü gücü oranı (SNR) hesaplar.
5. Uydu iletişimini tanımlar; uydu parametrelerini tanımlar ve uydu düzenleşimini betimler; uyduları kapsama alanına göre,
yörünge biçimlerine göre ve yüksekliklerine göre sınıflandırır; uydu iletişimini olumsuz etkileyen etkenleri ve başarımı
etkileyen etkenleri tanımlar; uydu ayak izini yorumlar; uydu ile yer istasyonu arasında mikrodalga link bütçesi hesaplar;
FDMA, TDMA ve CDMA çoklu erişim yöntemlerini tanımlar; kanal sayısını sınırlayan etkenleri ifade eder.
6. Hücresel telsiz ağları tanımlar; 1G, 2G ve 3G nesil hücresel telsiz ağların başlıca özelliklerini ifade eder; kapasite
artırımında kullanılan yöntemleri, çalışma ilkesini, ağ mimarisini, baz istasyonu değiştirme (handoff) karar
mekanizmalarını ve güç kontrol yöntemlerini tanımlar; CDMA kullanılmasının üstünlüklerini ve sorunlu yönlerini ifade eder;
hücresel sistem, demet, hücre, tekrar kullanım çarpanı kavramlarını tanımlar; bir hücresel sistem için aynı anda konuşma
yapabilen kullanıcı sayısını, demet sayısını ve hücre sayısını hesaplar.
7. Kordonsuz sistemleri ve telsiz yerel döngüyü (WLL) tanımlar; WLL'in telli abone döngüsüne göre üstünlüklerini ifade
eder; zaman bölmeli çift yönlü iletişim tekniğini (TDD) betimler; TDD ile zaman bölmeli çoğullama (TDM) yöntemi
arasındaki farkı ayırt eder; milimetre dalgaboyundaki radyo dalgalarıyla yapılan iletişimin avantaj ve dezavantajlarını
tanımlar; birinci Frensel bölgesini betimler; yarıçapını hesaplar ve anlamını ifade eder; radyo dalgasının atmosferde
yayılmasını etkileyen olumsuzlukları tanımlar; yağmur kayıplarını hesaplar; OFDM'in temel çalışma ilkesini tanımlar ve
getirilerini ifade eder.
8. Mobil internet protokolünün (MIP: Mobil IP) temel çalışma ilkesi betimler; mobil IP terminolojisindeki terimleri tanımlar;
üçgen yönlendirmeyi betimler; keşif, kaydolma ve tünelleme yeteneklerini açıklar; protokol veri birimlerinin (PDU'ların) IP,
LLC ve MAC kaynak ve varış adreslerini belirler; yönlendirme eniyilemeli mobil IP'nin çalışmasını betimler; temel MIP'e
göre üstünlüklerini ifade eder.
9. Kablosuz LAN türlerini ve uygulama alanlarını tanımlar; kablosuz LAN düzenleşimlerini betimler; kablosuz LAN
gereksinimlerini ifade eder; kablosuz LAN teknolojilerini betimler; üstünlüklerini ve sorunlarını tartışır.
10. Kablosuz LAN standartlarının (IEEE 802 standartları) kapsamını tanımlar; LLC ve MAC altkatmanlarının ve fiziksel
katman işlevlerini ve hizmet türlerini tanımlar; LLC adresi ve MAC adresi arasındaki farkı ifade eder; IEEE 802.11
protokol mimarisini betimler ve hizmetlerini tanımlar.
04.02.2014 09:10:52
MÜBİS
Sayfa: 1/4
Genel Yeterlilikler:
1. Sorgulayan, etik kurallara uyan, zamanı etkili kullanan, eleştirel düşünebilme.
Öğretim Yöntem ve Teknikleri:
Anlatım, örnek problem çözme, soru-yanıt, tartışma, ödev problemleri verme ve değerlendirme.
Dersin veriliş şekli:
Yüz yüze
Varsa, Uygulamanın (staj) yapıldığı yer:
Yok.
Önkoşul:
Yok.
Eş dönemli koşul:
Yok.
Önerilen ilave dersler:
Yok.
Dersin içeriği:
Telsiz ve gezgin ağların tanımı, türleri, nesilleri, üstünlükleri, sınırlamaları ve güvenlik sorunları; veri iletiminin temelleri, analog
ve sayısal işaretlerin tanımı, analog ve sayısal iletimin tanımı, kanal kapasitesinin tanımı, iletim ortamı türleri, çoğullama
yöntemleri; telsiz iletişim teknolojisi, antenler ve yayılma, işaret kodlama, yayılı izge teknikleri; telsiz ağlar, uydu iletişimi,
hücresel telsiz ağlar, kordonsuz sistemler ve telsiz yerel döngü, mobil IP; telsiz yerel alan ağları, WLAN teknolojileri, IEEE
802.11 WLAN standartları.
Ders kategorisi:
1.
2.
3.
4.
5.
Temel Meslek Dersleri
Uzmanlık/alan Dersleri
Destek Dersleri
Aktarılabilir Beceri Dersleri
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
X
Ders Kitabı:
1. Stallings, W. 2005. Wireless Communications and Networks. (2nd Edition). Prentice-Hall PTR. ISBN: 0-13-196790-8.
Yardımcı Okumalar:
1. Rappaport, T. S. 2002. Wireless Communications: Principles and Practice. (2nd Edidion). Prentice-Hall PTR. ISBN: 013-042232-0.
04.02.2014 09:10:52
MÜBİS
Sayfa: 2/4
Haftalık ders konuları:
Haftalar İşlenecek Konular/Yapılacak Faaliyetler
1 . Hafta Dersin tanıtımı.
2 . Hafta Telsiz ve mobil ağların tanımı, türleri, nesilleri, üstünlükleri ve güvenlik sorunları.
3 . Hafta Antenler ve yayılmaya genel bakış, ışıma diyagramı, telsiz ve mobil ağlarda kullanılan antenler anten kazancı;
radyo dalgalarının yayılma şekilleri.
4 . Hafta Görüş hattı iletimi; görüş hattı iletiminde bozucu etkenler, zayıflama, serbest uzay kaybı, gürültü, Eb/No oranı, C/B
spektral verimlilik; atmosfer soğurması; çokyolluluk etkisi; mobil ortamda sönümlenme; hata giderme yöntemleri.
5 . Hafta Yayılı spektrum teknikleri, yayılı spektrum kavramı, frekans hoplamalı yayılı spektrum-FHSS, doğrudan diziyle
yayılı spektrum-DSSS, kod bölmeli çoklu erişim-CDMA).
6 . Hafta Uydu iletişimi, uydu parametreleri, uyduların sınıflandırılması ve düzenleşimleri, uydu yörüngeleri, kapsama alanı,
iletişimi bozucu etkenler ve uydu ayak izi; kapasite ayırma (FDMA ve TDMA).
7 . Hafta Hücresel telsiz ağlar, evrimi (1G, 2G ve 3G), hücresel ağ yapısı, çalışma ilkeleri, mimarisi, aynı anda
yapılabilecek maksimum konuşma sayısı hesaplamaları, baz istasyonu değiştirme anına karar verme yöntemleri
ve güç kontrolü.
8 . Hafta Kordonsuz sistemler, zaman bölmeli çift yönlü iletişim-TDD, kablosuz yerel döngü-WLL, WLL'nin telli abone
döngüsüne göre getirileri, milimetre dalgaboyundaki radyo dalgalarıyla yapılan iletişimin getirileri ve götürüleri,
birinci Frensel bölgesi, yağmur kayıplarının hesaplanması, atmosfer soğurması, ortogonal frekans bölüşümlü
çoğullama (OFDM), OFDM'nin getirileri, genişbantlı WLL örneği (WIMAX).
9 . Hafta Temel mobil İnternet protokolünün çalışma ilkesi, üçgen yönlendirme.
10. Hafta Mobil internet protokolünün keşif, kaydolma ve tünelleme yetenekleri.
11. Hafta Mobil İnternet protokolünde paket ve çerçevelerin adreslenmesi; yönlendirme eniyilemeli MIP.
12. Hafta Kablosuz LAN teknolojileri, uygulamaları, türleri ve iletim teknikleri; Kablosuz LAN standartları, IEEE 802
protokol mimarisi, IEEE 802.11 mimarisi ve hizmetleri.
13. Hafta Kablosuz LAN'larda ortama erişim kontrol protokolü (IEEE 802.11 MAC protokolü).
14. Hafta Kablosuz LAN'larda ortama erişim kontrol protokolü (IEEE 802.11 MAC protokolü) - devamı.
15. Hafta Final Sınavı
16. Hafta Final Sınavı
Maltepe Üniversitesinde ara sınavlar, öğretim elemanının belirlediği bir haftada yapılır. Ara sınav, yukarıdaki tabloda
gösterilen 16 haftaya ek olarak, o ders için belirlenen bir haftada yapılır.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl içi Çalışmaları
Sayısı
Katkı Payı
Devam
Laboratuvar
Uygulama
Alan Çalışması
Derse Özgü Staj (Varsa)
Ödev
Sunum
Projeler
Seminer
Kısa sınav (Quiz)
Dinleme
Ara Sınavlar
Final
14
5
2
1
40 (%)
60 (%)
Toplam
04.02.2014 09:10:52
MÜBİS
100
Sayfa: 3/4
AKTS (Öğrenici İş Yükü Tablosu)
Etkinlikler
Sayısı Süresi (Saat)
Ders Süresi (Ara sınavlar dahildir)
Laboratuvar
Uygulama
Derse Özgü Staj
Alan Çalışması
Sınıf Dışı Ders çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme)
Sunum/Seminer Hazırlama
Proje
Ödevler
Kısa Süreli Sınav
Dinleme
Ara sınavlar
Yarıyıl Sonu Sınavı
14
14
5
2
1
İş Yükü
3
3
3
6
10
42
42
15
12
10
Toplam İş Yükü 121
Dersin Öğrenim Çıktılarının ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ Programı Yeterlilikleri İle İlişkisi
Katkı Düzeyi
No Program Yeterlikleri/Çıktıları
1 2 3 4 5
1 Elektrik ve elektronik mühendisliği problemlerinin çözümünde matematik, fen ve mühendislik
X
bilgilerini uygulayabilme becerisi kazanır.
2 Elektrik ve elektronik devrelerin ve sistemlerin üretiminde ve denemesinde karşılaşılabilecek
sorunları tanımlama, uygun çözümleme ve modelleme yöntemlerini kullanarak çözme becerisi
kazanır.
3 İhtiyaç duyulan gereksinimleri karşılayabilecek elektrik ve elektronik devreleri ve sistemleri
tasarlayabilme ve geliştirebilme becerisi kazanır.
4 Elektrik ve elektronik mühendisliği araç ve yazılımlarını etkin şekilde kullanabilme ve geliştirme
becerisi kazanır.
5 Deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi kazanır.
6 Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi
kazanır.
7 Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurabilme becerisi kazanır.
8 Teknolojik yenilikleri izleme yeteneği ve yaşam boyu öğrenme bilinci kazanır.
9 Mesleki ve etik sorumluluk bilinci kazanır.
10 İş hayatındaki uygulamalara yönelik farkındalık kazanır.
11 Mühendislik uygulamalarının ulusal ve evrensel düzeydeki hukuksal, toplumsal ve çevresel etkilerini
kavrar.
04.02.2014 09:10:52
MÜBİS
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Sayfa: 4/4