KONGRE HAKKINDA Kongre Adı Kültürlerarası İletişim Bağlamında Uluslararası Balkanlar ve Türkiye Kongresi Kongre Yeri İstanbul Pendik Green Park Otel Kongre Tarihi 25-26 Haziran 2014 Kongrenin Mahiyeti ve Amacı Balkanlar, tarihsel süreç içerisinde; bir geçiş bölgesi olmasının yanı sıra, bölgeye yerleşen/yerleştirilen halklar ile var olan halklar arasında birbirlerini eritme (asimile etme) politikalarının daim olması sebebi ile istikrarsız bir yapıda dahi varlığını sürdürebilmeyi başarabilmiş bir coğrafyadır. Balkan coğrafyası, Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının Doğu Akdeniz ile kesiştiği cazip bir bölgede konumlanıyor olması sebebiyle, toprakları üzerinde yaşanan gelişmeler ile komşu olduğu coğrafyaların istikrarî yapılarını etkileyebilen ve değişime sürükleyebilen önemli jeostratejik özelliklere sahip ve tarihte daima çeşitli milletler arasında mücadele alanı olan bir bölgedir. Balkanlar, tarihin pek çok döneminde, coğrafi bir alan adı olarak anılmaktan ziyade, siyasî bir mesele olarak tarih sahnesinde yerini almıştır. Balkan yarımadası, ayrıca; tarihî teatral yapısında da, oldukça karmaşık bir etnik mozaiği, din ve dil farklılıklarını uhdesinde barındıran, İslam, Hristiyan ve Yahudi dünyalarının kesiştiği kültürel mizansene sahip, kimlik oluşumlarına ve aynı zamanda kimlik ayrışımlarına şahit olmuş ayrıcalıklı bir coğrafyadır. Bu coğrafya; her iki dünya savaşının da çıkış nedeni olan, fitili ateşleyen kıvılcım olması itibariyle de tarihî literatürde geçmişten günümüze önemli bir yer ihtiva etmiş ve gelecekte de önemini muhafaza edebilecek bir yapıya sahiptir. Bu sebepledir ki Türkiye’nin, Balkanlar’a yönelik dış politika stratejilerini oluşturur ve uygular iken, bölgesel ve küresel güç, aktör ve faktörlerini de hesaba katması gereklidir. Tarihsel sürecinde, dil, din, etnik çoğulculuk, çok kültürlülük gibi farklılıklar sebebiyle çatışmalar ve istikrarsızlıklar yaşamış olan Balkanlar, Soğuk Savaş yıllarının sona ermesi itibariyle, yüzyıllar boyunca nesillerden nesillere aktarılan düşmanlıklar, dinsel farklılıkların yarattığı çatışmalar, büyük ülke idealleri gibi birçok faktörün etkisinde kalmıştır. Tito Yugoslavya’sı, Küreselleşme olarak ifade edilen dünya siyasal konjonktürel yeniden yapılanmanın aurasının verdiği etki ile de uluslararası ortamda ‘’dünya egemenli’’ olma adına kıyasıya rekabet içerisine giren küresel güçlerin istismarına maruz kalmış, çatışmalara ve iç savaşlara itilmiştir. Bu çalışma ile Türk ve Balkan kültürlerini incelemek, etniklik ve çok kültürlülük kavramlarını Küreselleşme bağlamında açıklamak amaçlanmaktadır. Çalışmanın temel iddiası, ulusal kimliklerin biçimlenmesi savının, 1789 Fransız İhtilali sonrasında ortaya çıkan Ulusçuluk akımlarının siyasi ilişkiler ve politikalar aracılığıyla beslenmesi sonucu tarihsel çekişme örneklerinin yakın tarihimizde de sergilenmesi arasında bir ilişki olabileceği savıdır. Çalışmamız, Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze Balkanlar’ı Etniklik, Çok kültürlülük ve Kültürlerarası İletişim kavram ve kuramları çerçevesinde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Balkan coğrafyası, Türkiye Cumhuriyeti Devleti için daima önemli bir yer teşkil etmiştir. Balkanlar ile mevcut olan tarihî bağımız, bölgede sayıları hiç de azımsanamayacak oranlarda mevcut olan Türk ve Müslüman nüfus yaratır iken, farklı dönem ve zaman dilimlerinde yaşanan göçler nedeniyle de Türkiye sınırları içerisinde yaşayan Balkan kökenli nüfusun oluşumunu da hazırlamıştır. Bu oluşum, Türkiye’nin bölge politikalarını belirleyen önemli unsurlarından birini oluşturmaktadır. Bu araştırma ile Türk ve Balkan kültürlerini incelemek ve aralarındaki kültürlerarası benzerlikler ile farklılıkları açıklamak amaçlanmaktadır. Yüzyıllardır süregelen, tarihi, sosyal, siyasal, ekonomik, kültürel etkileşim halindeki kültürlerin, tarihin farklılaşan, siyasî ve toplumsal değişimleri itibariyle, Türk ve Balkan kültürlerinin farklı etnik tabiata sahip olmalarına rağmen, kültürel izlerin günümüze değin devam ediyor olması savından hareket ile 1 kültürlerarası iletişimin günümüze değin olağanca kuvveti ile devam ediyor olmasıdır. Türkiye ve Balkanlar’da yer alan birçok farklı üniversiteden, pek çok farklı akademisyen arkadaşlarımız ile birlikte makale çalışmalarımız ile oluşturacağımız bir kitap projesi hazırlığı içerisindeyiz. Çalışmamız, geçmişten günümüze Balkanlar’ı Kültürlerarası İletişim kavram ve kuramı çerçevesinde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Küresel ve bölgesel işbirlikleri kapsamında değerlendirilebilecek iletişim ve işbirliği süreçlerine katkı sağlamak amacı ile ekonomik, siyasi, bilimsel ve kültürel alanlarda, literatüre ciddi katkılar sağlayabilecek, 11 ülkeden ihtisas alanlarında uzman 43 akademisyenin bir araya getirmeyi amaçlayan, sonuca odaklı diyalog ve işbirliklerinin kurulduğu, İstanbul Anadolu Yakası Bosna Sancak Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği ‘Kültürel Faaliyetleri’ çatısı altındaki organizasyonlar olarak, 25-26 Haziran 2014 tarihlerinde İstanbul Pendik Green Park Otel’de gerçekleştirmeyi hedeflediğimiz “Kültürlerarası İletişim Bağlamında Balkanlar ve Türkiye Kongresi”, bölge ülkelerin akademik, siyasi, sosyal ve kültürel alanlarındaki önemli temsilcilerini bir araya getiren, farkındalık yaratan, potansiyel işbirliklerini Kültürlerarası İletişim bazında başarılara dönüştürebilecek önemli bir etkinlik olacağı yönündeki inancımızı arz ederiz. Saygılarımızla, Düzenleyen Kurumlar Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İstanbul Anadolu Yakası Bosna Sancak Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği Sempozyum Sekrataryası Sibel AKOVA, Maltepe Üniversitesi E-mail [email protected] Kongre Düzenleme Kurulu Doç. Dr. Zafer GÖLEN-Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi-Türkiye Dr. Abidin Temizer, Balıkesir Üniversitesi- Türkiye Sibel Akova, Maltepe Üniversitesi – Türkiye Hakem Kurulu Prof. Dr. Abdullah Soykan, Balıkesir Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Adib Đozić, Tuzla, Bosna Hersek Prof. Dr. Ahmet Kasumović , Tuzla – Bosna Hersek Prof. Dr. Aleksandar Kadijvic, Belgrad Üniversitesi, Sırbistan Prof. Dr. Aleksandar Rastovic, Niš Üniversitesi, Sırbistan Prof. Dr. Božidar Jezernik, Ljubljana Üniversitesi, Slovenya Prof. Dr. Dalibor Jovanovski, Üsküp, Makedonya. Prof. Dr. Dimitrije Popadić, Novi Sad, Sırbistan Prof. Dr. Dragi Gjorgiev, Makedonya Milli Tarih Enstitüsü Prof. Dr. Dragi Gjorgiev, Üsküp, Makedonya Prof. Dr. Hasan Babacan, Balıkesir Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Ioan Scurtu, Romanya Bilimler Akademisi, Romanya Prof. Dr. Ivan Balta, Osijek Üniversitesi, Hırvatistan Prof. Dr. Marta Dobrotkova, Trnava - Slovakya Prof. Dr. Mehmet İnbaşı, Erciyes Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Mustafa Türkeş, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Nilüfer Timisi, İstanbul Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Selahattin Yıldız, İstanbul, Türkiye Prof. Dr. Süleyman Seydi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Türkiye Prof. Šerbo Rastoder, Montenegro Üniversitesi, Karadağ 2 İletişim İstanbul Anadolu Yakası Bosna Sancak Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği Sapanbağları Mh. Aşık Veysel Sokak No: 10 Pendik, İstanbul Tel: 0216 390 47 46 E-mail [email protected] Destekleyen Kurumlar Başbakanlık TİKA Kongreye Makale İle Katılacak İsimler 1. Akademik Prof. Serbo Rastoder / Podgorica / Karadağ 2. Prof. Dr. Aleksandar Rastovic / Niš / Sırbistan 3. Prof. Dr. Ema Miljkovic / Niš / Sırbistan 4. Prof. Dr. Dalibor Jovanovski / Üsküp / Makedonya. 5. Prof. Dr. Ahmet Kasumović / Tuzla / Bosna Hersek 6. Prof. Dr. Snežana Besermeni / Novi Sad / Sırbistan 7. Midhat Spahic / Tuzla / Bosna Hersek 8. Adnan Jahić / Tuzla – Bosna Hersek 9. Dr. Katarína Karabová / Trnava / Slovakya 10. Prof. Dr. Ivan Balta / Osijek / Hırvatistan 11. Prof. Dr. Bego Omerčević / Tuzla / Bosna Hersek 12. Prof. Dr. Violeta Ačkoska / Üsküp / Makedonya 13. Dr. Sci Sadik Idrizi / Prizren / Kosova 14. Prof. Dr. Adib Đozić / Tuzla / Bosna Hersek 15. Prof. Dr.Aleksandar Kadijevic / Belgrad - Sırbistan 16. Edin Radusic / Bosna Hersek 17. Marija Kocić / Belgrad /Sırbistan 18. Prof. Dr. Srećko Jelinić / Osijek / Hırvatistan 19. Prof. Dr. Marta Dobrotkova / Trnava / Slovakya 20. Prof. Dr. Dimitrije Popadić / Novi Sad / Sırbistan 21. Dr. Erika Juríková / Trnava / Slovakya 22. Prof. Dr. Božidar Jezernik / Slovenya 23. Doç.Dr. Senaid Hadžić / Tuzla / Bosna Hersek 24. Dr. Merim Kasumović / Tuzla / Bosna Hersek 25. Dr. Sanela Meholjić Kalajdžić / Tuzla / Bosna Hersek 26. Dr. Dimitar Atanassov / Sofya / Bulgaristan 27. Dr. Anna Alexieva / Sofya / Bulgaristan 28. Dr. Ionut Cojocaru / Bükreş / Romanya 3 29. Igor Despot / Zagreb / Hırvatistan 30. Prof. Dr. Dragi Gjorgiev / Üsküp / Makedonya 31. Prof. Dr. Numan Aruç / Üsküp / Makedonya 32. Prof. Dr. Selahattin Yıldız / İstanbul / Türkiye 33. Yrd. Doç. Dr. Murat Önsoy / Ankara / Türkiye 34. Yrd. Doç. Dr. Caner Sancaktar / İzmit / Türkiye 35. Yrd. Doç. Dr. Şadan İnan Rüma / İstanbul / Türkiye 36. Yrd. Doç. Dr. Sait Akşit / İzmir / Türkiye 37. Dr. Abidin Temizer / Balıkesir / Türkiye 38. Doç. Dr. Zafer Gölen / Burdur / Türkiye 39. Dkt. Sibel Akova / İstanbul / Türkiye 40. Vedat Atasoy / İstanbul / Türkiye 41. Taner Gün / Mersin POMEM 42. Aylin Aydın Kırhan / Maltepe Üniversitesi – Türkiye Davetli Listesi 1. Prof. Dr. Mustafa Türkeş / Orta Doğu Teknik Üniversitesi 2. Prof. Dr. Süleyman Seydi / Süleyman Demirel Üniversitesi 3. Mustafa Parlak / Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü 4. Prof. Dr. Bülent Özdemir / Balıkesir Üniversitesi 5. Prof. Dr. Abdullah Soykan / Balıkesir Üniversitesi 6. Prof. Dr. Nilüfer Timisi / İstanbul Üniversitesi 7. Prof. Dr. Serdar Ener / Uludağ Üniversitesi 8. Prof. Dr. Sacit Kutlu 9. Prof. Dr. Betül Çotuksöken / Maltepe Üniversitesi 10. Prof. Dr. Mehmet İnbaşı / Erciyes Üniversitesi 11. Hüseyin Akova / TÜBİTAK 12. Oktay Uzel / Kayseri Mustafa Eraslan Lisesi 13. Yinal Kozok / Metis Tercüme 14. Tarık Sadak Ülkeler 1. Karadağ 2. Sırbistan 3. Makedonya 4. Bosna Hersek 4 5. Slovakya 6. Hırvatistan 7. Kosova 8. Slovenya 9. Bulgaristan 10. Romanya 11. Türkiye Makaleler 1. Akademik Prof. Serbo Rastoder / Podgorica / Karadağ Çokulusluluk / Bir Süreç Olarak Demokratikleşme 2. Vanr. Prof. Dr. Aleksandar Rastovic / Niš - Sırbistan 19. Yüzyılda ve 20. Yüzyılın Başlarında Sırbistan’da Britanyalı Kadın Gezi Yazarları 3. Vanr. Prof. Dr. Ema Miljkovic / Niš - Sırbistan Eski ile Yeni Arasındaki Köprü: Osmanlı Yönetimindeki İlk Yüzyılda Sırp Toplumu 4. Vanr. Prof. Dr.Dalibor Jovanovski / Üsküp / Makedonya. Çağdaş Yunan Bakış Açısından Osmanlı Dönemi Makedonyası’nın Sınırları 5. Red. Prof. Dr. Ahmet Kasumović / Tuzla – Bosna Hersek Boşnakça ve Boşnaklar 6. Red. Prof. Dr. Snežana Besermeni / Novi Sad – Sırbistan Sırbistan’da Osmanlı İmparatorluğu Dönemine Ait Çok Önemli Kültür Varlıkları. 7. Midhat Spahic / Tuzla – Bosna-Hersek Bosna-Hersek Bölgesi’nde Yaşanan Göçler (14-20.Yüzyıl). 8. Midhat Spahic / Tuzla – Bosna-Hersek İslam’a Geçiş Süreci Açısından XV. Yüzyıl Ortalarında Bosna’daki Genel Durum 9. Adnan Jahić / Faculty of Philosophy in Tuzla - / Tuzla – Bosna Hersek Yugoslav Krallığı Döneminde Bosna’lı Ulemanın Görüşlerinde ve Faaliyetlerinde Ulusal Sorun 10. Dr. Katarína Karabová / Trnava - Slovakya Specimen Philologiae (Otokontluğu) Et Geographiae’ye Göre Hırvat Yerleşimlerinin Orjinalliği 11. Red. Prof. Dr. Ivan Balta / Osijek – Hırvatistan Balkan Vojno Bölgesindeki Ev Komünlerindeki Toplu Yaşam ve Bireyselliğin Tarihsel Felsefesi 12. Vanr. Prof. Dr. Bego Omerčević / Tuzla – Bosna Hersek Bosna Hersek’te Romalılaşma: Kültür Etkileşimleri ve Kimlik Dönüşümü Süreci 13. Red. Prof. Dr. Violeta Ačkoska / Üsküp - Makedonya 5 Makedonya Cumhuriyeti’nde Komünizme Geçiş ve Türkler’in Göçü 14. Dr. Sci Sadik Idrizi / Univerzitet u Prizrenu / Prizren - Kosova İzole Olmuş Bir Balkan Lehçesi 15. Vanr. Prof. Dr. Adib Đozić / Tuzla – Bosna-Hersek Neofaşizm’in Bazı Tezahürleri ve Günümüzde Boşnaklar. 16. Red. Prof. Dr.Aleksandar Kadijevic / Belgrad - Sırbistan 1912 Yılı Mimarisinde Sırp Milliyetçi Akımın İzleri 17. Edin Radusic / Bosna Hersek Yüzyılda Avrupa’nın Bakış Açısı İle Boşnak Kimlik Oluşumu 18. Marija Kocić / Belgrad - Sırbistan Müslüman Kimliğinin Kültürlerarası İletişimde Varolma Çabası 19. Red. Prof. Dr. Srećko Jelinić / Osijek – Hırvatistan Yeni Bir Hırvat Hukuk Sistemi Kurmanın Zorlukları ve Yararları 20. Marta Dobrotkova / Trnava - Slovakya Romanya’daki Slovaklar 21. Red. Prof. Dr. Dimitrije Popadić / Novi Sad - Sırbistan Kültür, İletişim ve Bağlamlandırma: Balkan Kültürlerinin Birbirine Bağlı Yaşamlarının İyileştirilmesi için Teorik Tavsiyeler 22. Dr. Erika Juríková / Trnava – Slovakya Tarihi Trnava Üniversitesi’ndeki Hırvatlar ve Üniversite Basımevinde Basılan Hırvatça Eserler 23. Prof. Dr. Božidar Jezernik / Slovenya Balkanları'n ‘’Avrupalılaşması’’ ve Balkan Ruhu 24. Doç.Dr. Senaid Hadžić / Tuzla – Bosna Hersek Eğitim Örneğinde Osmanlı Hakimiyeti Döneminde Bosna-Hersek’te Ortak Yaşam 25. Dr. Merim Kasumović / Dr. Sanela Meholjić Kalajdžić / Tuzla – Bosna Hersek Bosna-Hersek’te Bireysel Harcamalar Sektörünün Yapısının Enflasyona Etkileri. 26. Dr. Dimitar Atanassov / Sofya - Bulgaristan Balkanlar’da Çokkültürlülük. 27. Dr. Anna Alexieva / Sofya - Bulgaristan Bulgar Halk Kahramanları. 28. Asist. Prof. Ionut Cojocaru / Romanya Türk - Sovyet İşbirliği ve Karadeniz’de Romanya ile İlişkiler 29. Igor Despot / Zagreb – Hırvatistan Hırvatistan’ın Balkan kimliği var mıdır? 30. Prof. Dr. Selahattin Yıldız / Maltepe Üniversitesi – Türkiye Balkan Işıkları: Bedrettini ve Bektaşi Amucalar 31. Yrd. Doç. Dr. Murat Önsoy / Hacettepe Üniversitesi – Türkiye 6 Geçmişten Günümüze Balkan Kimliği 32. Yrd. Doç. Dr. Caner Sancaktar / Kocaeli Üniversitesi – Türkiye Boşnak Ulusunun Doğuşu 33. Yrd. Doç. Dr. Şadan İnan Rüma / Bilgi Üniversitesi – Türkiye Balkanlar’da Modern Kültürün Siyasi Evrimi: Ulus-Devlet, Milliyetçilik, Liberalizm 34. Doç. Dr. Sait Akşit / Gediz Üniversitesi – Türkiye Dönüşümün Ekonomi Politiği: Bosna-Hersek Örneği 35. Yrd. Dr. Abidin Temizer / Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi – Türkiye Karadağ'ın Kültür Öğeleri 36. Yrd. Doç. Dr. Zafer Gölen / Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi – Türkiye Çağdaş Yugoslav Türkçe Yazınında ‘’Osmanlı’’ İmgesi 37. Dkt. Sibel Akova / Maltepe Üniversitesi – Türkiye Kültürlerarası İletişim Boyutu İle Geçmişten Günümüze Balkanlar 38. Vedat Atasoy / Radikal Gazetesi Köşe Yazarı – İZ TV– Türkiye Balkan Belgesel Notları 39. Taner Gün / Mersin POMEM– Türkiye Balkanlar’dan Türkiye’ye Yapılan Göçler 40. Prof. Dr. Dragi Gjorgiev / Makedonya Milli Tarih Enstitüsü / Üsküp-Makedonya Osmalı Balkan Çarşısı: Şehrin Ekonomi ve Kamu Alanı 41. Prof. Dr. Numan Aruç / Makedonya Milli Tarih Enstitüsü / Üsküp – Makedonya 42. Aylin Aydın Kırhan / Maltepe Üniversitesi – Türkiye Kültürleşme Kuramları ve Balkanlar 7