P-46 Ramalina farinacea ve Ramalina fraxinea Liken Türlerinin Anti Quorum Sensing Özelliklerinin Raportör Suş Üzerinde Gösterilmesi Ümmügülsüm TAHİROĞLU1, Cenk SESAL1, Gülşah ÇOBANOĞLU ÖZYİĞİTOĞLU1, İskender KARALTI2 1 2 Marmara Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Göztepe, İstanbul Yeditepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ataşehir, İstanbul e-posta: [email protected] Bakteriler kimyasal sinyaller üreterek ve bu sinyallere yanıt vererek, tür içi ve türler arası iletişim kurmaktadırlar. Bu iletişim, genetik bir regülasyon mekanizması olan “Quorum Sensing” (QS) mekanizması ile gerçekleştirilmektedir. QS mekanizması ile kontrol edilen bazı mekanizmalar; konjugasyon, antibiyotik biyosentezi, önemli virülens faktörlerin üretimi ve biyofilm oluşumudur. Eski çağlardan günümüze kadar halk hekimliğinde birçok hastalığın tedavisinde kullanılan likenlerin ürettiği sekonder metabolitlerin antibakteriyel, antifungal vb. özellikler gösterdikleri bilinmektedir. Özellikle antibakteriyel özellikleri tarafımızca kanıtlanan ve literatür ile desteklenen Ramalina farinacea (L.) Ach. ve Ramalina fraxinea (L.) Ach. liken türlerinin Agrobacterium tumefaciens’nin QS raportörü olan 2 suşu (A136 ve KYC6) üzerinde anti-QS etkinliği incelenmiştir. Bolu-Abant lokalitesinden toplanan ve tayin edilen likenler; temizlenip, sıvı azot yardımıyla toz haline getirildikten sonra kloroform-metanol-aseton bulunan çözücünün içerisinde 2 gün bekletilip rotary evaporatörde çözücüleri uçurulmuş ve özütleri elde edilmiştir. Özütler daha sonra yine kendi çözücüleri içerisinde dilüe edilerek, yüzeyine XGal yayılmış Luria Bertoni (LB) Agar besiyeri üzerine, R. farinacea ve R. fraxinea özütleri Weihua Chu ve ark. (2011)’nın gerçekleştirdiği yöntem optimize edilerek uygulanmıştır. QS raportör suş kontrolleri düzgün olarak çalışmış ve uygulanan dozlarda her iki liken özütünün de anti-QS etkinliği gözlenmiştir. QS mekanizmasının işleyişinin önlenmesi ile bakterilerin patojenite kazanmalarının önlenmesi ve bunun için doğaya/insana zararlı olmayan doğal maddelerin kullanılması önemlidir. Çalışma sonucu anti-QS etkinliği gözlenen R. farinacea ve R. fraxinea liken özütlerinin anti-QS özelliklerinin gösterilmesi bu konuda atılmış önemli ve özgün bir adımdır. Bundan sonraki 110 1.ULUSAL MİKOLOJİ GÜNLERİ, 01-04 Eylül 2014 Erzurum Teknik Üniversitesi, Erzurum, TÜRKİYE www.mikoloji2014.com aşamalarda bu liken özütlerinin sekonder metabolit içeriğinin belirlenmesi, tıp/eczacılıkta kullanım potansiyelinin yüksek olması açısından önem taşımaktadır. Anahtar kelimeler: Liken, Quorum Sensing, Ramalina 111 1.ULUSAL MİKOLOJİ GÜNLERİ, 01-04 Eylül 2014 Erzurum Teknik Üniversitesi, Erzurum, TÜRKİYE www.mikoloji2014.com