GEBE MUAYENE YÖNTEMLERİ ve GEBE BAKIMI

07.11.2014
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
10.Sınıf
Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı
10.Hafta ( 17-21 / 11 / 2014 )
GEBE MUAYENE YÖNTEMLERİ VE
GEBE BAKIMI
GEBE MUAYENE
YÖNTEMLERİ ve
GEBE
BAKIMI
Slayt No: 11
2
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Doğum öncesi bakım şu amaçlara yönelik yapılır:
Annede mevcut olan veya gebelik sırasında
gelişebilecek hastalıkların saptanması ve tedavisi
ile annenin genel sağlık düzeyini yükseltmek
Gebeliğe bağlı olarak ortaya çıkabilecek olumsuz
durumların zamanında tanı ve tedavisini sağlamak
Doğum öncesi dönemde anneye gebelik, genel
temizlik kuralları, beslenme, hareket, dinlenme vb.
konularda gerekli eğitimi yapmak
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Yaklaşmakta olan doğuma, anneyi bedenen ve
psikolojik olarak hazırlamak, yeni doğacak
bebeğin bakımı için anneyi eğitmek
Doğumdan sonra kullanacağı aile planlaması
yöntemi hakkında gerekli bilgiyi vermek.
Anneyi tetanoz hastalığına karşı bağışıklamak
Fetüsün uterus içinde gelişmesini yakından izleyerek
gerekli önlemleri zamanında almak
Doğumun nerede, nasıl ve kimin tarafından
yaptırılacağına karar vermek
4
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Gebelikte kullanılan bazı tanımlar
DÖB: Doğum öncesi bakım
Embriyonik dönem: Döllenmeden 2 hafta sonra
başlar ve 8. haftanın sonunda biter.
Fetal dönem: Döllenmeden 8 hafta sonra veya son
âdet tarihinin başlangıcından 10 hafta sonra başlayan
dönemdir.
Antenatal dönem: Konsepsiyondan doğuma kadar
geçen süreçtir.
Prenatal dönem: Gebeliğin 22. haftasının sonundan
doğum sonrası 7. gün tamamlanana kadar olan süreç.
5
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Gravida: Hâlen gebe olan veya daha önce gebelik
yaşamış kadın
Parite: Gebeliğin 20. haftasından sonra yapılan
doğumlar
Primipar: Bir kez 20. gebelik haftasının üzerinde
doğum yapmış kadın
Multipar: Birden çok kez 20. gebelik haftasının
üzerinde doğum yapmış kadın
EMR: Erken membran rüptürü
I. Trimester: Gebelikte 0-14 haftalar arası
II. Trimester: Gebelikte 15-28 haftalar arası
6
1
07.11.2014
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
SAT: Son âdet tarihi
TDT: Tahmini doğum tarihi
EDT: Erken doğum tehdidi
Gebe Muayene Yöntemleri ve
Gebe Bakımı
1.) GEBE MUAYENESİNDE YAPILAN İŞLEMLER
Doğum öncesi bakım (DÖB), anne ve fetüsün tüm
gebelik boyunca düzenli aralıklarla gerekli
muayene ve önerilerde bulunularak bir sağlık personeli
tarafından izlenmesidir.
Prenatal ya da antenatal bakım hizmeti olarak da
adlandırılmaktadır.
7
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
1.) Anamnez Alma
Kaçıncı gebeliği olduğu
Gebeliğin kaçıncı günü / haftası veya ayında olduğu
Son âdet tarihi (SAT)
Tahmini doğum tarihi (TDT)
TDT; son âdet tarihine 7 gün eklenip 3 ay geriye
gidilerek hesaplanır. Örneğin, son adet tarihi
21.07.2012 ise tahmini doğum tarihi 28.04.2012’dur.
Herhangi bir sorunu (önceki hastalıkları, ağrı,
kanama vb.) olup olmadığı gibi bilgiler elde edilir.
9
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
1.) Anamnez Alma
2.) Fizik Muayene
3.) Abdominal Muayene
4.) Fetus Kalp Seslerinin Dinlenmesi
5.) Vaginal Muayene
6.) Laboratuvar Muayeneleri
8
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
2.) Fizik Muayene
a.) Boy Ölçümü ( 150 cm. altı DİKKAT)
b.) Ağırlık Ölçümü ( zayıf yada obez ? )
c.) Kan Basıncı Ölçümü ( hipo yada hipertansif? )
d.) Nabız ( taşikardi yada ritm bozukluğu)
e.) Ödem Kontrolü ( şiddetli ödem ? )
f.) Varis Kontrolü
g.) Memelerin Kontrolü ( nodül, kitle, şekil bozukluğu )
10
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
3.) Abdominal Muayene
I. Leopold manevrası: Bu manevra ile fundus
yüksekliği ölçülerek ortalama gebelik haftası
belirlenir. Uterusun karın içinde ne kadar yükseldiği I.
Leopold manevrası ile belirlenir.
1.) 1.Leopold Manevrası
2.) 2.Leopold Manevrası
3.) 3.Leopold Manevrası
4.) 4.Leopold Manevrası
11
12
2
07.11.2014
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Gebenin fundus yüksekliği ve ortalama kaç haftalık
olduğu şu şekilde değerlendirilir:
13
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
II. Leopold manevrası: Fetüsün sırtının hangi tarafta
olduğu II. leopold manevrası ile belirlenir.
15
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
14
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
III. Leopold manevrası: Pelvise doğru bebeğin hangi
kısmının yerleştiği III. Leopold Manevrası ile belirlenir.
16
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
IV. Leopold manevrası: Doğuma yakın dönemde
bebeğin pelvise doğru olan kısmının pelvise
yerleşip yerleşmediği IV. leopold manevrası ile
belirlenir.
17
18
3
07.11.2014
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
4.) Fetus Kalp Seslerinin Dinlenmesi
Karın muayeneleri sırasında fetüs kalp seslerinin (FKS)
dinlenmesi, gebeliğin 20. haftasından sonraki tüm
izlemlerde özenle yapılmalıdır. Ultrason ile gebeliğin 7.
haftası sonunda bebeğin kalp atışının olup olmadığı
belirlenebilir ve vuruş hızı ölçülebilir. FKS, gebeliğin
12. haftasından itibaren anne karnı üzerinde fetüsün
sırtının bulunduğu bölümden fetal el dopleri veya
stetoskopla dinlenir. Normal FKS dakikada 120-160’dır.
100’ün altına inmesi veya 160’ın üzerine çıkması fetüs
sağlığı için tehlike olduğunu gösterir.
19
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Fetal El
Dopleri
Cep boyutunda, anne karnına temas ettiğinde fetüsün
kalp atış seslerini algılayan, yüksek duyarlılığa sahip
probu bulunan cihazdır. Pil ile çalışmakta olup
herhangi bir yerde, herhangi bir zamanda
fetüsün kontrol edilmesini sağlar. Dijital göstergeli
LCD ekranı yanında sesli olarak ta
kalp seslerini dinleme imkânı sunar.
20
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Steteskop
Stetoskoplarda bulunan dinleme çanı, fetüsün kalp atış
sesini yükselterek duyulmasını sağlar.
21
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
22
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Gebe sırtüstü yatırılır.
Fetal el dopleri açık konuma getirilir ve proba
ultrason jeli sürülür.
Prob ya da stetoskop çanı baş ile gelişlerde göbek
hizasının alt bölümüne,
makat gelişlerde göbek hizası üzerine, yan gelişlerde
göbek çevresine
yerleştirilir. FKS’nin anne nabzı ile karıştırılmaması için
stetoskopla dinleme yapılırken, gebenin
radial arterinden de nabız takip edilir.
23
24
4
07.11.2014
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
Fetal el doplerinin ekranı okunur. Stetoskopla
dinleniyorsa duyulan ses, 1 dakika süreyle sayılır.
Elde edilen sonuç kayıt edilir.
Gebe Muayene Yöntemleri ve Gebe
Bakımı
HAZIRLAYAN
NST cihazı ile FKS
dinleme
HARİKA
ATA
25
26
5