ACİLDE DAMAR YOLU DR HASAN KARA DAMAR YOLU YÖNTEMLERI 1. 2. 3. 4. 5. Perkütan Venöz Yol Santral Venöz Yol İntraosseöz Yol Cut-down Açılması Arter Damar Yolu 1-PERKÜTAN VENÖZ DAMAR YOLU İntraket İntraket; steril paket içinde tek kullanımlık tıbbi malzemedir. Damara girmeyi sağlayan kılavuz iğne, esnek bir kanül ve sabitlemeyi kolaylaştıran kelebek şeklinde kanatlardan oluşmaktadır. İntraket, damara girildiğinde kılavuz iğne çıkarılır ve esnek kanül damar içinde kalır İntravenöz Uygulamalarda Kullanılan Periferik Venler Kol venleri Damar yolu açmak amacıyla kullanılan kol venleri, v. basilica ve v. sefalicadır. Özellikle antecubital fossada bulunan median basilik ve sefalik venlerden ve el bileği bölgesinden geçen dallarından intravenöz girişim yapılır. Girişim için basilik ven öncelikli olarak seçilmelidir. Sefalik ven, dik açısıyla aksiller venle birleşir. Bu durum intraketin, damar içinde ilerlemesine engel olabilir. El sırtı venleri V. sefalica ve basilicanın el sırtındaki dalları ile dorsal metakarpal venler kullanılır. Ayak sırtı venleri Ayak üzerinde v. saphena magna ve parvanın dalları kullanılır. Bacaktaki venler, flebit (ven iltihabı) ve emboli (damar tıkanması) olasılığından tercih edilmez. Alt ekstremite venleri, genellikle çocuklarda ve üst ekstremitelerin her ikisinde de yaralanma olan hastalarda kullanılır. İntraket, değişik uzunluk ve çaplarda üretilmiştir, numarası büyüdükçe çapları küçülür. İntraketin boyutlarına göre renkleri de farklıdır. KOMPLİKASYONLAR 2-SANTRAL VENÖZ YOL Santral venöz kateter santral venöz damarlara yerleştirilen kateterdir. Cerrahi aseptik teknik geçici ya da kalıcı olmak üzere iki şekilde yerleştirilir. SANTRAL KATATER YOLLARI ENDİKASYONLAR Hızlı sıvı replasmanı Kan ,kan ürünleri ve hipertonik ilaç Perikardial tamponat Periferik venöz yol kontrendike ise KOMPLİKASYONLAR 3-İNTRAOSEÖZ DAMAR YOLU (IO) •Bebeklerde venlerin küçük olması, yetişkinlerde venlerin büzülmesi veya kalın bir yağ dokusu içinde gömülmüş olması gibi durumlarda zor ve zaman alıcı oluyorsa intraosseoz yoldan damar yolu açılabilir. Rutin olarak tercih edilen bir yol değildir. Girişim, mutlaka cerrahi aseptik kurallara uygun yapılmalıdır. •IO yol açılması için özel olarak geliştirilmiş iğneler kullanılır. İnce iğneler, eğrilebilir ya da kemik iliği ve kemik parçaları ile kolayca tıkanabilir. IO yol ile tüm IV solüsyonlar, kan, plazma, hipertonik ilaçlar, sklerotik ilaçlar, antibiyotikler vb. uygulanabilir. IO yolla ilaçlar ve sıvılar, kemik iliği sinüzoitlerine verilir, oradan venlere ve santral dolaşıma katılır.. ENDİKASYONLAR IO DAMAR YOLUNDA TEKNIKLER IO GIRIŞIM BÖLGELERI KONTRENDİKASYONLAR Daha önce uygulama yapılan bölge Osteogenesis imperfecta Operasyonal durumlar Konjenital anomali Enfeksiyon,fraktür,yara, tümör Periferik damar hastalıkları Obezite KOMPLİKASYONLAR 4-CUT-DOWN DAMARYOLU Damar yolu açmak için yüzeyel venlerin kullanılamadığı durumlarda daha derin venler kullanılabilir. Ancak derin venlere intraket ya da kelebek iğne ile girmek mümkün değildir. Bu durumda cerrahi aseptik teknik ile küçük bir insizyon (cerrahi kesi) yapılarak derin ven bulunur ve ven içine kateter yerleştirilir. Bu işleme Cut-Down, kullanılan katetere ise Cut-Down kateteri denir. Kolda basilik ven Bacakta safen ven • Uygun şekilde periferik santral IV veya IO yol kullanılırsa venöz cutdown’a nadiren ihtiyaç duyulur. •Uygulaması zaman alıcı ve zordur. •Enfeksiyon riski ise daha fazladır. •Prehospital acil uygulamalarında endikasyonu yoktur. 5-ARTERYAL DAMARYOLU ENDİKASYONLAR •Radyal ve brakial arter, •İnfant ve yenidoğanda temporal , •Umbilikal, dorsalis pedis arterleri kullanılabilir •Femoral arter enfeksiyon riski yüksek KONTRENDİKASYONLAR KOMPLİKASYONLAR
© Copyright 2024 Paperzz
