Üretici Teorisi

30.11.2014
Üretici Teorisi
Üreticinin Amacı
• Kâr Maksimizasyonu
• Üreticilerin amacı elde ettikleri kârı en
yükseğe çıkartmaktır.
Kavramlar
• Kâr
• Elde edilen gelir ile üretim için katlanılan
maliyet arasındaki pozitif farktır.
• Zarar
• Elde edilen gelir ile üretim için katlanılan
maliyet arasındaki negatif farktır.
1
30.11.2014
Üretim Fonksiyonu
• Q = f (C, L, N)
• C, Sermaye
• L, Emek
• N, Doğal Kaynaklar
Azalan Verimler Kanununa Örnek:
q = f(x); y sabit
Sabit
Faktör
(Sermaye)
Değişen
Faktör
(Emek)
Üretim
Miktarı
(Ayakkabı)
Marjinal
Verim
(Ayakkabı)
Verimlilik
Ortalama
Verim
(Ayakkabı)
q/x
y
x
q
∆q/∆x
600
0
-
-
-
600
1
1
1
1,0
600
2
3
2
1,5
600
3
6
3
2,0
600
4
10
4
2,5
600
5
13
3
2,6
600
6
15
2
2,5
600
7
16
1
2.2
600
8
16
0
2,0
600
9
14
-2
1,5
600
10
11
-3
1.1
Artan
Azalan
Mutlak
Azalan
Ortalama ve Marjinal Ürünün Hesaplanması
y
x
q
∆q
/∆
x
q/x
600
0
-
-
-
600
1
1
1
1,0
600
2
3
2
1,5
600
3
6
3
2,0
600
4
10
4
2,5
600
5
13
3
2,6
600
6
15
2
2,5
600
7
16
1
2.2
600
8
16
0
2,0
600
9
14
-2
1,5
600
10
11
-3
1.1
Toplam
Ürün
TÜ
0
Emek
Ortalama ve
Marjinal
Ürün
OÜ
MÜ
0
Emek
2
30.11.2014
Ortalama ve Marjinal Ürünün Hesaplanması
y
x
q
∆q
/∆
x
q/x
600
0
-
-
-
600
1
1
1
1,0
600
2
3
2
1,5
600
3
6
3
2,0
600
4
10
4
2,5
600
5
13
3
2,6
600
6
15
2
2,5
600
7
16
1
2.2
600
8
16
0
2,0
600
9
14
-2
1,5
600
10
11
-3
1.1
Toplam
Ürün
TÜ
0
4 işçi
5 işçi
8 işçi
Emek
Ortalama ve
Marjinal
Ürün
OÜ
MÜ
0
Artan
Verim
Emek
Azalan
Verim
Mutlak Azalan
Verim
Acaba rasyonel hareket eden firma nerede üretim yapar?
•
•
•
I. BÖLGE
• İlave her işgücünün üretime
katkısı artmaktadır.
• OÜ’nün maksimum olduğu
noktaya kadar devam
etmektedir.
II. BÖLGE
• İlave her işgücünün üretime
katkısı azalmaktadır. Ancak
TÜ artmaktadır.
• MÜ’nün sıfır ve TÜ’nün
maksimum olduğu noktaya
kadar devam etmektedir.
III. BÖLGE
• İlave her işgücünün üretime
katkısı azalmaya devam
etmekte ve TÜ azalmaktadır.
• Toplam Ürün sıfır oluncaya
kadar devam eder.
Toplam
Ürün
TÜ
0
Emek
Ortalama
ve
Marjinal
Ürün
OÜ
MÜ
0
Artan
Verim
Emek
Azalan Fakat
Pozitif Verim
Azalan ve
Negatif Verim
Acaba rasyonel hareket eden firma nerede üretim yapar?
Toplam
Ürün
• III. Bölge
• Üretim için uygun değildir.
• TÜ azalmaktadır.
• I. Bölge
• Üretim kârlı olduğu için
firma üretime devam
0
etmektedir.
Ortalama
• OÜ ve MÜ yüksektir.
ve
Marjinal
• II. Bölge
Ürün
• Üretim miktarı bu bölgede
belirlenir.
• MÜ, emeğin maliyetinden
yüksek olduğu sürece firma
üretime devam eder.
TÜ
Emek
OÜ
MÜ
0
Artan
Verim
Emek
Azalan Fakat
Pozitif Verim
Azalan ve
Negatif Verim
3
30.11.2014
Üretici Teorisine Devam
• Firma kârını maksimum edecek üretim
düzeyini belirlemiştir.
• Eş-ürün eğrileri
• Firma maliyetini minimuma düşürecek optimal
faktör bileşimini nasıl belirler?
• Eş-maliyet doğrusu
• Belirli bir bütçeye sahip firma hangi faktörden ne
kadar satın alabilir?
Eş-ürün eğrisi
• Eş-ürün eğrileri
Sermaye
• Firma maliyetini
minimuma
düşürecek optimal
faktör bileşimini
nasıl belirler?
q1
0
Emek
Eş-maliyet doğrusu
• Eş-maliyet doğrusu
• Belirli bir bütçeye
sahip firma hangi
faktörden ne kadar
satın alabilir?
Sermaye
B4
B3
B2
B1
0
A1
A2
A3
A4
Emek
4
30.11.2014
En Düşük Maliyetle Üretim
(Optimal Faktör Bileşimi)
• Eş-maliyet
doğrusunun eşürün eğrisine
teğet geçtiği
noktada denge
oluşur.
Sermaye
B4
K
B3
L
B2
B1
D
y1
M
0
x1
A1
A2
N
A3
q1
A4
Emek
5