Dilek ZENCİROĞLU

Dr.Erhan KABASAKAL
Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sağlık Hizmet Standartları Daire Başkanlığı
Hastane Enfeksiyonları Sorumlusu
[email protected]
Hemş.Dilek ZENCİROĞLU
Dezenfeksiyon Antisepsi Sterilizasyon (DAS)
Derneği Genel Sekreteri
[email protected]
Hastane Enfeksiyonları kontrolü
• Hasta bakım hizmeti verilen tüm alanlarda
enfeksiyon kontrol önlemleri alınmalıdır.
• Dezenfeksiyon uygulamaları enfeksiyon
kontrol önlemlerinden biridir.
Hastane Enfeksiyonları
Dezenfeksiyon
El hijyeni
Sterilizasyon
Sürveyansizolasyon önlemleri
Dezenfeksiyon
• Cansız maddeler ve yüzeyler üzerinde bulunan
mikroorganizmaların (bakteri sporları hariç)
• yok edilmesi veya üremelerinin durdurulması
işlemidir.
– Bakteri sporları ve mikobakterileri etkileme
seviyelerine göre
• Yüksek,
• Orta ve
• Düşük düzey dezenfeksiyon
Dezenfeksiyon
• Düşük düzey dezenfeksiyon,
– bakteri sporu, mikobakteri ve zarfsız virüslere etkisiz ,
bir kısım vejetatif mikroorganizmalar ve zarflı büyük
virüslere etkili
• Orta düzey dezenfeksiyon,
– bakteri sporlarına etkisiz , fakat mikobakterilere etkili
olabilir , diğer mikroorganizmaları inaktive eder.
• Yüksek düzey dezenfeksiyon ise
– Bakteri sporları dışındaki tüm mikroorganizmaları
inaktive eder. Tıbbi aletler için kullanılır.
Spaulding Sınıflaması
• Hasta bakımında kullanılan alet/malzemeler
enfeksiyon riski açısından
– Kritik,
– Yarı kritik ve
– Kritik olmayan aletler olmak üzere üç
gruba ayrılmaktadır.
• Kritik, yarı kritik malzeme, alet
dezenfeksiyonu için dezenfektan
solüsyonlar kullanılır
Hasta Bakım Alanları sınıflaması
Düşük Riskli
Alanlar
• Hemşire, doktor
odaları (banyo ve
tuvaletler dahil),
ofisler,
• kafeterya,
• koridorlar ve
• Depolar
• TEMİZLİK*
Orta Riskli
Alanlar
Yüksek Riskli Alanlar
Ameliyathane,
Yoğun bakım üniteleri,
 Hemodiyaliz,
 ifeksiyon kontrol komitesi
Laboratuvarlar,
tarafından belirlenen özel
hasta odaları
(banyo ve tuvaletler alanlar
dahil),
Organ nakil odaları,
mutfak
nötropenik hasta odaları,
TEMİZLİK*
izolasyon odaları,
otopsi salonu, vb.)
TEMİZLİK VE
DEZENFEKSİYON
7
Dezenfeksiyon uygulamaları için
kullanılacak solüsyonlarda aranacak
özellikler 1
• Antimikrobiyal spektrumu geniş
• Hızlı etkili
• Çevresel faktörlerden etkilenmeyen;
– kan, balgam, dışkı gibi organik maddelerin
varlığında bile aktivitesini yitirmeyen ;
– birlikte kullanıldığında sabun, deterjan gibi
kimyasalların etkisini değiştirmeyen.
• Kullanıcıya ya da hastaya toksik etkisi olmayan
Dezenfeksiyon uygulamaları için
kullanılacak solüsyonlarda aranacak
özellikler 2
• Aletlerde ve metal yüzeylerde korozyon
yapmayan ;
– plastik, kauçuk gibi diğer parçalarda
bozulmaya yol açmayan.
• Kullanıldığı yüzeyde antimikrobiyal bir film
tabakası oluşturup , kalıcı etkili.
• Kullanımı kolay , kullanım talimatı açık ve
anlaşılır olan .
• Kokusuz ya da hoş kokulu.
Dezenfeksiyon uygulamaları için
kullanılacak solüsyonlarda aranacak
özellikler 3
• Ekonomik .
• Suda çözünebilir.
• Konsantre ve sulandırılmış halde stabil
kalabilen .
• Atıkları çevreye zarar vermeyen,
Dezenfeksiyon uygulamaları için
kullanılacak solüsyonlarda aranacak
özellikler 4
–
–
–
–
Niçin,
Nerede kullanacağız ,
ne kadar sürede etkili olmasını istiyoruz ,
hangi konsantrasyonda kullanacağız vb
• Kullanılan her malzeme ve her üründe onunla
ilgili standardı, yönetmeliği karşılamalıdır.
• Hastanelerde dezenfeksiyon uygulamaları için
kullanılan ürünler biyosidal ürün yönetmeliği
kapsamındadır.
Biyosidal Ürün;
• Bir veya birden fazla aktif madde içeren,
• Kullanıma hazır hâlde satışa sunulmuş,
• Kimyasal veya biyolojik açıdan herhangi bir zararlı
organizma üzerinde kontrol edici etki gösteren
veya
• Hareketini kısıtlayan,
• Uzaklaştıran,
• Zararsız kılan,
• Yok eden
– aktif maddeler ve müstahzarlar olarak tanımlanmıştır.
Biyosidal ürün;
• Tıbbi cihazlar,
• vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazlar,
• vücut dışında kullanılan tıbbi tanı cihazları
ve bunların dezenfektanları BÜY kapsam
2 b de tanımlanmıştır.
• Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı’ nın 2609-2013 tarih ve 105631 sayılı yazısı ile Kamu
Hastaneler Birliği Genel Sekreterliğine
gönderdikleri yazıda
• Tıbbi Alet dezenfektanları için CE Belgesi
kapsamında Ulusal Bilgi Bankası Kodunun
aranması
• Tıbbi alet dezenfektanları dışındaki
dezenfektanlar için Biyosidal Ürün Ruhsatı
aranması
– Biyosidal grubuna giren tıbbi alet dezenfektanı
dışındaki ürünlerin Ulusal Bilgi Bankası kodu olsa dahi
alımlarının yapılmaması gerektiğini belirtmiştir.
Dezenfeksiyon amaçlı ürün alımında
dikkat edilmesi gereken diğer
noktalar1;
• Biyosidal ürün ruhsatnamesinin veya BÜY öncesi
alınmış izin yazısı
• Onaylı etiket örneği
• Sertifikalı güvenlik bilgi formu hazırlayıcısı
tarafından hazırlanan güvenlik bilgi formu
• İhale mevzuatının verdiği yetkiye dayanarak
istenebilecek diğer bilgi ve belgeler
Dezenfeksiyon amaçlı ürün alımında
dikkat edilmesi gereken diğer
noktalar2;
http://www.crad.com.tr/UPLOAD/URUN/FILES/BiyosidalIzinliUrunlerListesi20134900677.pdf
adresinde ilan edilen Türkiye’de izinli ürünler listesinde yer almalı.
İzinli ürün listesi
DEZENFEKTAN VE ANTİSEPTİK
ÜRÜN SEÇİMİ VE TEMİN EDİLMESİ
SÜRECİ ANKET ÇALIŞMASI
• Amaç:
– Dezenfeksiyon amaçlı ürün seçim ve alım
kriterlerindeki öncelikleri değerlendirmek yönetmelik
ve ulusal gerekliliklerin uygulanıp uygulanmadığını
değerlendirmek.
Anket çalışmasına katılan
hastane sayısı 60
6 ÜNİVERSİTE
13 ÖZEL
1
2
3
41 DEVLET
Kurum yatak sayıları
13 HASTANE
100 YATAK ALTI
33 HASTANE
100-500 YATAK
14 HASTANE
500-1000 YATAK
Dezenfektan teknik şartnamesini
25 Hastanede
Enf.kontrol
hemşiresi
17 hastanede
Enfeksiyon kontrol
komitesi hekimi
18 Hastanede
Bölüm
sorumlu hemşiresi
Dezenfektan seçim kararı
5 hastanede
dezenfektan
kullanacak
birim
37 hastanede
Enfeksiyon kontrol
komitesi
7 hastanede
Dezenfektan kullanacak birim
Enfeksiyon kontrol komitesi
Satınalma komisyonu
Birlikte
11 hastanede
Satınalma komisyonu
1
2
3
4
Alet dezenfektan seçiminde dikkate
alınanlar
1 Kullanımı kolay olmalı, kullanım talimatı açık ve anlaşılır olmalıdır.
kan, balgam vb maddelerin varlığında aktivitesini yitirmemeli; sabun, deterjan vb
1
kimyasallarla geçimsiz olmamalıdır.
1 Atıkları çevreye zarar vermemelidir.
1 Kokusuz ya da hoş kokulu olmalıdır.
Aletlerde ve metal yüzeylerde korozyon yapmamalı; plastik, kauçuk gibi diğer parçalarda
4
bozulmaya yol açmamalıdır.
4 Ekonomik olmalıdır.
6 Kullanıcıya ya da hastaya toksik etkisi bulunmamalıdır.
7 Yönetmelik vb kriterleri karşılamalıdır
13 Hızlı etkili olmalıdır.
22 Antimikrobiyal spektrumu geniş olmalıdır.
Dezenfektan seçiminde Biyosidal
yönetmeliği dikkate alınıyormu?
13 hayır
47 Evet
Alet dezenfektan
seçim ve alım kriteri
3 Hastane
FDA onaylı
olması
19 Hastane
Biyosidal ürün ruhsatı
olması
38 Hastane
CE Belgesi kapsamında
UBB kodu olması
Alet dezenfektanı dışındaki ürün seçim
ve alım kriteri
2 Hastane
FDA onaylı
olması
29 Hastane
Biyosidal ürün ruhsatı
olması
29 Hastane
CE Belgesi kapsamında
UBB kodu olması
Alınan dezenfektan istenilen
özellikleri karşılıyormu?
26 Evet
1
34 Hayır
2
Sonuç
• Dezenfektan seçim ve alım konusunda olması
gereken yeterli bilgiye sahip değiliz ve yanlış
seçimler yapmaya devam ediyoruz.
EĞİTİM ŞART!!