PDF Dökümanını İndirmek İçin Tıklayınız

Doğum Borçlanmasında Neler Değişiyor
Son günlerde çıktı çıkacak denilen torba yasa teklifi 30.05.2014 günü TBMM’ne sevk edildi. Torba
yasa teklifinde çalışma hayatına ilişkin çok sayıda düzenleme bulunmakla birlikte bu yazımda sizlere
torba yasa teklifinde yer alan doğum borçlanmasına ilişkin ayrıntılardan bahsedeceğim.
Hatırlayacağınız üzere, doğum borçlanması ile ilgili ayrıntıları 23.01.2013 tarihli yazımızda sizlerle
paylaşmıştım. Bu yazıda kadın sigortalının 4/a (SSK) kapsamında ilk işe girişinden önce yaptığı
doğumlar için borçlanma yapamayacağını, sadece ilk işe girdiği tarihten sonra yaptığı doğumlar için
borçlanma yapabileceğini belirtmiştim. Ancak torba yasada bu konuda bir düzenleme yapılarak, kadın
sigortalının 4/a (SSK) kapsamında ilk işe girişinden önce yaptığı doğumlar için de borçlanma
yapabileceği, bu yolla tıpkı askerlik borçlanmasında olduğu gibi sigortalılık başlangıcının geriye
çekilerek erken emeklilik imkanı sağlanacağı beklentisi bulunmaktaydı. Üzülerek belirtmeliyim ki torba
yasada bu konuda bir düzenleme bulunmamaktadır. Yani doğum borçlanması eskiden olduğu gibi ilk
defa sigortalı olunan tarihten sonraki doğumlar için yapılabilecektir. Ancak meclis görüşmelerinde
verilecek bir öneri ile sigortalılarımızın bu konudaki beklentilerinin gerçekleşmesi hala mümkündür.
Bu olumsuz girişten sonra torba yasa tasarısında konuyla ilgili olumlu bir şey yok mu diyebilirsiniz.
Aslında bir değil iki tane var. Bunlardan birincisi borçlanılacak çocuk sayısındaki artıştır. Düzenlemeye
göre kadın sigortalılar artık iki değil üç çocuk için borçlanma yapabilecektir. Buna göre üç çocuk için
borçlanma yapan bir kadın sigortalı toplamda 2.160._ güne kadar prim ödeme gün sayısı kazanabilir.
Bu durum daha çok emeklilik için yaş koşulunu yerine getirdiği halde prim ödeme gün sayıları yetersiz
olan kadın sigortalılara avantaj sağlayacaktır.
İkinci olumlu düzenleme ise yasa kapsamının genişletilmesidir. Önceki yazımızda da ayrıntılı olarak
belirttiğimiz üzere, doğumdan önce 4/b (Bağ-Kur) veya 4/c (Emekli Sandığı) iştirakçisi olanlar doğum
borçlanmasından yararlanamıyordu. Yasa teklifi bu kapsamı genişletmekte, 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c
(Emekli Sandığı) kapsamındaki kadın sigortalılara da borçlanma hakkı getirilmektedir. Buna göre en
son 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı) iştirakçisi iken doğum yapmış olanlar da sosyal güvenlik
kapsamı dışında kalan doğumdan sonraki ikişer yıllık süreleri borçlanabileceklerdir.
Son olarak hatırlatma fayda gördüğümüz husus ise borçlanma karşılığı ödenecek tutardır. Bu konuda
kanun teklifinde bir değişiklik bulunmamaktadır. Sigorta primine esas kazanç alt ve üst sınırlan
arasında olmak üzere sigortalı veya hak sahiplerince belirlenecek günlük kazancın %32’si üzerinden
bir günlük borçlanma tutarı hesaplanmaktadır. Buna göre 01.01.2014-30.06.2014 dönemi arasında
doğum borçlanması günlük 11,424._ TL ile 74,256._ TL arasında istenilen tutar üzerinden
yapılabilecektir. Ancak önemle belirtelim ki, önümüzdeki günlerde asgari ücretin artışı ile birlikte
doğum borçlanması için ödenecek asgari tutar da artacaktır.
Dr. Cahit EVCİL