ORAL KONTRASEPTİFLER MEME KANSERİ YAPAR MI? DR. MURAT ULUKUŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM AD BORNOVA - İZMİR SUNUM PLANI • Meme ca epidemiyoloji ve risk faktörleri • Estrojen ve progesteronun meme dokusu üzerine etkileri • Oral kontraseptifler ve meme kanseri ilişkisini araştıran çalışmalar • SONUÇ Türkiye’de Meme Ca • Düzenli bir kayıt programı yok • Mevcut verilere göre Doğu bölgelerinde: 20/100.000 Batı bölgelerinde: 40-50/100.000 • Tüm ca vakalarının 1/4’ü • Yılda 30.000 yeni vaka Meme Sağlığı Dergisi, 2009 Oral kontraseptif kullanımı-Meme ca • “Estrogen-progestogen OCs grup I karsinojenler” • Meme ca • Serviks ca • KC ca • Endometrium • Over • Kolorektal ca lara karşı koruyucu International Agency for Research in Cancer 2007 Oral kontraseptif kullanımı-Meme ca • Dünyada 100 milyon kadın • 1960’larda EE dozu 150 μg • Günümüzde 20 - 35 μg • Farklı yapı ve dozlarda Progestinler Kombine oral kontraseptifler (KOK) Myralon Desolett Yasmin Microgynon Ginera Minulet Diane 35 Eugynon Ovral Lyndiol EE2 dozu 20 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 35 µg 50 µg 50 µg 50 µg Gestagen dozu Desogestrel 150 µg Desogestrel 150 µg Drosperinone 3 mg LNG 150 µg Gestoden 150 µg Gestoden 75 µg CPA 2 mg Norgestrel 500 µg Norgestrel 250 µg Lynestrol 2.5 mg Estrogen – Meme ca • Meme ca gelişim ve büyümesinde önemli bir role sahip (hayvan çalışmaları) • Premenopozal Tm in %60 • Postmenopozal Tm in %75’i estrojenle ilişkili tm.ler • Kültüre meme ca h üzerine direk ve indirek proliferatif etki Progesteron – Meme Ca • Meme ca üzerindeki rolü ? • Proliferatif / Antiproliferatif Hücre fenotipi Mikro çevre Türe göre değişmekte • In vitro çalışmalar Demegeston CD acetat MPA Norgestrel Medrogestone Nomegestrol A Promogestone Oral kontraseptif kullanımı-Meme ca • • • • • 54 epidemiolojik vaka-kontrol ve kohort çalışması 25 ülke, 53.297 meme ca – 100.239 sağlıklı kadın Meme ca vakalarının 2/3’ü > 45 y Meme ca olanların %41 de OC kullanım öyküsü var Sağlıklı olanların %40 da OC kullanım öyküsü var • • • • OC 3 doz olarak kategorize edilmiş: 50 μg (düşük doz) 50 μg (orta) %90 50 μg (yüksek doz) Collaborative Group on Hormonal Factors in Breast Cancer, Lancet, 1996 Oral kontraseptif kullanımı-Meme ca • 25-44 yaşları arasında uzun süreli kullanımda dahi risk artışı izlenmemiş (>10 yıl; RR:0.8-1.1) • Risk özellikle; ilk kullanımın 20 yaş ve ilk full-term gebelik öncesinde olduğu genç kadınlarda en fazla olarak izlenmiş Collaborative Group on Hormonal Factors in Breast Cancer, 1996 Table 4.2: Oral contraception and the relative risk of breast cancer Oral contraceptive use Never users Current users Son 6 ay 1-4 years after stopping 5-9 years after stopping 10+ years after stopping Relative risk (confidence interval) 1,0 1.24 (1.15-1.33) 1.16 (1.08-1.23) 1.07 (1.02-1.13) 1.01 (0.96-1.05) RR: 1.24 = 20-25 y arası OC kullanan 20.000 kadında ek 1 adet meme ca Collaborative Group on Hormonal Factors in Breast Cancer, 1996 Oral kontraseptif kullanımı-Meme ca • Ailede meme ca öyküsü Menarş yaşı Etnik köken Kilo Alkol kullanımı Eğitim düzeyi Çalışma dizaynı risk üzerine etkileri izlenmemiş • Farklı E ve P tiplerine göre varyasyon izlenmemiş • OC kullanan kadınlarda tanı konan meme ca, hiç kullanmamış kadınlarda saptanan meme ca ne oranla daha az metastatik Collaborative Group on Hormonal Factors in Breast Cancer, 1996 1976-1992 114.480 = 3383 Cancer Causes and Control, 1997 Cancer Causes and Control, 1997 Cancer Causes and Control, 1997 35-64y 1994-1998 NS 1991-1999 30-49 y %28 %72 %9 %63 Mayo Clin Proc, 2006 Nullipar kullanıcılar Nullipar > 4 yıl kullananlar Paröz kullanıcılar Paröz, FFTP sonrası Paröz, FFTP öncesi Paröz, FFTP öncesi > 4 yıl OK 1993-2007 907 Meme ca (731 beyaz/ 176 siyah) 1711 Kontrol (1152 beyaz/ 559 siyah) 1.5 1.2,1.8 • OC kullanmayan grupta yaşa göre standardize edilmiş meme ca insidansı: 98/100.000 insan yılı • Trifazik EE + LNG kullananlarda: 227/100.000 (fazladan 129 vaka) • Bu grup analiz dışı bırakıldığında tüm formülasyonlar için multivariate RR: 1.12 (95% CI, 0.85-1.49) • Bıraktıktan sonra geçen süre; < 4 yıl, RR: 1.69 (%95 CI, 1.10-2.60) > 4 yıl, RR: 0.82 (%95 CI, 0.53-1.27) 35-64 yaşları arasında spesifik OC formulasyonları meme ca riskini arttırmamaktadır BRCA1-BRCA2 Mutasyonları ve OK • 1311 eşleştirilmiş vaka-kontrol çifti 981 çift BRCA1 (+), 330 çift BRCA2 (+) • BRCA1 (+) OK kullanımı meme ca riski (RR= 1.2) • > 5 yıl kullananlarda (RR=1.33) • 1975 den önce kullananlarda risk (RR=1.42) • 30 yaşından önce her bir kullanım yılı meme ca riskinde %3 meydana getiriyor • Hiç kullanmayan taşıyıcılara kıyasla 30 yaşından sonra kullanan taşıyıcılarda risk artışı yok • BRCA2 (+) mutasyonu olanlarda OK kullanımı meme ca riski taşımamakta J Natl Cancer Inst 2002;94:1773-9 Oral kontraseptif kullanımı-Meme ca Mortalitesi • • • • 1990-1992 yılları arasında 20-54 yaşları arasında 1264 invaziv meme ca tanısı alan hasta 8-10 yıl takip Mortalite OK kullanmayanlara oranla tanı sırasında kullananlarda veya tanıdan 1 sene önce bırakanlarda daha (HR, 1.57, CI, 0.95-2.61) • Tanı öncesindeki son 5 yılda doz E içeren hapları kullananlarda kullanmayanlara göre 2 kat risk (HR, 2.39, CI, 1.29-4.41) • Levonorgestrel içeren hapları kullananlarda kullanmayanlara oranla 2 kat risk (HR, 2.01,CI,1.033.91) Cancer Epidemiol Biomarkers Prev, 2007;16:1822-7 133.479 SONUÇ • OC kullanımı ile meme ca arasındaki ilişkiyi araştıran çalışmaların sonuçları birbirleriyle çelişkili olabilmekle beraber, OC kullanımının meme ca riskini az da olsa arttırdığı söylenebilir • Risk halen kullanıcı veya yakın zamanda kullanmayı bırakmış kişilerde (eski kullanıcılara göre) yüksek gibi gözükmektedir • Özellikle < 20 y ve FFTP öncesi kullanıcılarda yüksek olan riskin gerçek meme ca sayısı üzerine etkisi düşüktür • Risk OC son kullanımından sonra geçen süreye paralel olarak azalmaktadır SONUÇ • Meme ca riskini özellikle arttıran spesifik bir OC formulasyonu yoktur • BRCA mutasyonu olan kişilerde OC kullanımı kontrendike olmamakla beraber fayda ve zarar oranları düşünülerek bireysel bazda değerlendirilmelidir • Aile öyküsünde meme ca olan bireylerde OC kullanımı kişi için ek risk getirmediğinden kontrendike değildir • OC kullanımı tüm nedenli mortalitede ve meme ca ne spesifik mortalite üzerinde etkili bulunmamıştır • OC kullanan kişilerde izlenen meme ca lardaki hormon reseptör durumu kullanmayan kişilerdeki ca larla farklılık göstermemektedir
© Copyright 2024 Paperzz
