MICT-13-60-ES
D11- 1/23 TER
09 January 2015
UJEDINJENE
NACIJE
Mehanizam za meĎunarodne krivične sudove
MICT-13-60-ES
Datum:
17. mart 2014.
Original:
engleski
Rješava:
sudija Theodor Meron, predsjednik
Sekretar:
g. John Hocking
Odluka od:
17. marta 2014. godine
TUŢILAC
protiv
MILOMIRA STAKIĆA
JAVNA REDIGOVANA VERZIJA
ODLUKA PREDSJEDNIKA U VEZI SA
SKRAĆENJEM KAZNE MILOMIRU STAKIĆU
g. Matias Marcussen
g. Milomir Stakić
Republika Francuska
AJ
Predmet br.
PREDSJEDNIK MEHANIZMA
Tuţilaštvo
11/23 TER
Prijevod
10/23
1.
Ja, Theodor Meron, predsjednik MeĎunarodnog rezidualnog mehanizma za krivične
sudove (dalje u tekstu: Mehanizam), obavješten sam od strane vlasti Republike Francuske
(dalje u tekstu: Francuska), u skladu s pravilom 26 Statuta Mehanizma (dalje u tekstu: Statut),
pravila 149 Pravilnika o postupku i dokazima Mehanizma (dalje u tekstu: Pravilnik) i stavom
2 Uputstva za rad prilikom rješavanja po molbama za pomilovanje, ublaţavanje kazne i
prijevremeno puštanje na slobodu osoba koje je osudio MKSR, MKSJ ili Mehanizam (dalje u
tekstu: Uputstvo),1 da g. Milomir Stakić (dalje u tekstu: Stakić) na osnovu francuskog zakona
ispunjava uslove za djelimično skraćenje kazne.2 Razmotriću Stakićevo ispunjenje uslova za
skraćenje kazne na osnovu člana 26 Statuta, pravila 150 i 151 Pravilnika i stava 2 Uputstva.
I.
2.
KONTEKST
Stakić je uhapšen u Beogradu, Srbija, 23. marta 2001. godine i smjesta je prebačen u
Pritvorsku jedinicu Ujedinjenih nacija u Haagu.3 Stakić se teretio po 8 tačaka za genocid,
zločine protiv čovječnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja, sve u vezi sa zločinima
počinjenim u opštini Prijedor od 30. aprila do 30. septembra 1992.4
3.
Dana 31. jula 2003. godine, Pretresno vijeće II MeĎunarodnog krivičnog suda za bivšu
Jugoslaviju (dalje u tekstu: Pretresno vijeeće, odnosno MKSJ) proglasilo je Stakića krivim za
istrebljenje i progon kao zločine protiv čovječnosti, kao i za ubistvo kao kršenje zakona ili
običaja ratovanja, zbog njegove uloge u kampanji koja je za cilj imala etničko čišćenje
nesrpskog stanovništva opštine Prijedor.5 Pretresno vijeće je osudilo Stakića na kaznu zatvora
u doţivotnom trajanju, u koju mu je uračunato vrijeme provedeno u pritvoru.6 Ţalbeno vijeće
MKSJ-a je 22. marta 2006. potvrdilo Stakićeve osude, izreklo nove osude za deportaciju i
nehumana djela (prisilno premještanje) kao zločine protiv čovječnosti, i zamijenilo Stakićevu
kaznu doţivotnog zatvora kaznom zatvora u trajanju od 40 godina.7
1
MICT/3, 5. juli 2012.
V. Interni memorandum Kate Mackintosh, zamjenika sekretara, sudiji Theodoru Meronu, od 19. jula 2013. (dalje u tekstu:
Memorandum iz jula 2013.), kojim se prosljeĎuje, izmeĎu ostalog, Note verbale Ambasade Francuske u Nizozemskoj, od 4.
jula 2013. (dalje u tekstu: Note verbale). Iako mi je Note verbale dostavljena na francuskom jeziku, sve reference ovdje
vezane su za ovjereni prijevod Note verbale na engleski jezik koji je sačinio Mehanizam, a koji je takoĎe priloţen
Memorandumu iz jula 2013. Isto vaţi za reference na druge materijale primljene od francuskih vlasti.
3
Tužilac protiv Milomira Stakića, predmet br. IT-97-24-T, Presuda, 31. juli 2003. (dalje u tekstu: Prvostepena presuda), par.
10.
4
Tužilac protiv Milomira Stakića, predmet br. IT-97-24-PT, Četvrta izmijenjena optuţnica, 10. april 2002., par. 39-59.
5
Prvostepena presuda, par. 336-408, 882.
6
Prvostepena presuda, Dispozitiv, str. 253.
7
Tužilac protiv Milomira Stakića, predmet br. IT-97-24-A, Presuda, 22. mart 2006. (dalje u tekstu: Drugostepena presuda),
par. 365-376, i Dispozitiv, str. 141-142.
2
Predmet br. MICT-13-60-ES
1
17. mart 2014.
TER
Prijevod
9/23
4.
Dana 31. avgusta 2006. godine, Francuska je odreĎena kao drţava izvršenja kazne,8 a
12. januara 2007. Stakić je prebačen u Francusku na dalje izdrţavanje kazne.9
II. OBAVJEŠTENJE
5.
U skladu sa stavovima 4 i 5 Uputstva, sekretar Mehanizma (dalje u tekstu: sekretar) mi
je 19. jula 2013. dostavio: (i) Note verbale, kojom me obavještava da Stakić, na osnovu
francuskog zakona, ispunjava uslove za ublaţavanje kazne od ukupno 96 mjeseci; (ii)
materijale u vezi sa Stakićevim vladanjem u zatvoru i opštim uslovima izdrţavanja kazne; i
(iii) memorandum tuţioca Mehanizma (dalje u tekstu: Tuţilaštvo) u vezi sa Stakićevom
saradnjom s Tuţilaštvom.10
6.
Sekretar me je 2. oktobra 2013. obavijestio da je Stakić dopisom od 5. septembra 2013.
obaviješten da ispunjava uslove za ublaţavanje kazne, kao i da su mu dostavljene kopije
informacija primljenih od francuskih vlasti i tuţilaštva.11 Reagujući na te informacije, Stakić
je uputio pismo od 29. septembra 2013.12
III. DISKUSIJA
7.
Nijedan od sudija vijeća koje je izreklo kaznu nije sudija Mehanizma. S obzirom na to,
nema potrebe za konsultacijama s drugim sudijama Mehanizma u vezi sa Stakićevim
ispunjenjem uslova za skraćenje kazne, koje predviĎa pravilo 150 Pravilnika.
A.
8.
Mjerodavno pravo
Na osnovu člana 26 Statuta, ako u skladu s mjerodavnim pravom drţave u kojoj je
osuĎena osoba zatvorena, ta osoba ispuni uslove za pomilovanje ili ublaţavanje kazne,
dotična drţava o tome obavještava Mehanizam. Član 26 Statuta dalje predviĎa da se
8
Tužilac protiv Milomira Stakića, predmet br. IT-97-24-ES, Nalog kojim se odreĎuje drţava u kojoj će Milomir Stakić
izdrţavati kaznu zatvora, 31. avgust 2006. (izdat na povjerljivoj osnovi, ali proglašen javnim na osnovu Naloga kojim se
povlači povjerljivi status Naloga kojim se odreĎuje drţava u kojoj će Milomir Stakić izdrţavati kaznu zatvora, 29. oktobar
2008., str. 2).
9
V. Saopštenje za štampu, CT/MOW/PR1140e, Milomir Stakić prebačen na izdrţavanje kazne u Francusku, 12. januar
2007., dostupno na http://www.icty.org/sid/8907.
10
V. Memorandum iz jula 2013., kojim se prosljeĎuje: (i) Note verbale; (ii) dopis g. Jacquesa Doremieuxa, tuţioca pri
Apelacionom sudu u Colmaru, od 19. aprila 2013.; (iii) Dopis g. Vincenta Remettea, potpredsjednika Tribunal de Grande
Instance de Colmar, zaduţenog za sprovoĎenje kazni, od 25. februara 2013.; (iv) Izvještaj o vladanju, koji je dostavila gĎa
Anne-Sophie Kuhn, zamjenica direktora Centralnog zatvora u Ensisheimu, od 28. februara 2013. (dalje u tekstu: Izvještaj o
vladanju); (v) Godišnji izvještaj g. Frederica Hankusa, od 21. januara 2013. (dalje u tekstu: Godišnji izvještaj); i (vi) Interni
memorandum Mathiasa Marcussena, v.d. ovlaštenog sluţbenika Tuţilaštva, upućen Gusu de Wittu, šefu Kabineta sekretara
ad interim, od 26. avgusta 2013. (dalje u tekstu: Memorandum tuţilaštva).
11
V. Interni memorandum Gusa de Witta, šefa Kabineta sekretrara, ad interim, sudiji Theodoru Meronu, predsjedniku, od 2.
oktobra 2013. (dalje u tekstu: Memorandum iz oktobra 2013.), par. 2, 4.
Predmet br. MICT-13-60-ES
2
17. mart 2014.
TER
Prijevod
8/23
pomilovanje ili ublaţavanje kazne moţe izreći samo ako predsjednik Mehanizma tako odluči
na osnovu interesa pravde i opštih pravnih načela.
9.
Pravilo 149 Pravilnika odraţava član 26 Statuta i predviĎa da drţava izvršenja kazne
obavještava Mehanizam da je osuĎena osoba, ispunila uslove za pomilovanje, ublaţavanje
kazne ili prijevremeno puštanje na slobodu na osnovu zakona te drţave. Pravilo 150
Pravilnika predviĎa da predsjednik Mehanizma, nakon što primi takvo obavještenje, u
konsultaciji s sudijama vijeća koje je izreklo kaznu koji su sudije Mehanizma, da li je
pomilovanje, ublaţavanje kazne ili prijevremeno puštanje na slobodu primjereno. Na osnovu
pravila 151 Pravilnika, prilikom donošenja odluke u vezi s pomilovanjem, ublaţavanjem
kazne ili prijevremenim puštanjem na slobodu, predsjednik Mehanizma uzima u obzir,
izmeĎu ostalog, teţinu krivičnog djela ili krivičnih djela za koja je osuĎen zatvorenik,
postupanje prema zatvorenicima u sličnim situacijama, da li je zatvorenik pokazao da se
rehabilitovao i eventualnu značajnu saradnju zatvorenika s tuţilaštvom.
10.
Stav 2 Uputstva predviĎa da, nakon što osuĎena osoba ispuni uslove za pomilovanje,
ublaţavanje kazne ili prijevremeno puštanje na slobodu na osnovu zakona drţave izvršenja
kazne, ta drţava će, u skladu sa članom 26 Statuta i sa svojim sporazumom s Ujedinjenim
nacijama o izvršenju kazni i, ukoliko je to praktično izvodljivo, najmanje četrdeset pet dana
prije datuma ispunjenja uslova, o tome obavijestiti Mehanizam.
11.
Gorenavedene odredbe primjenjuju se na zahtjeve za skraćenje kazni, budući da
smanjenje kazne nekom zatvoreniku dok je na izdrţavanju kazne u suštini predstavlja
ublaţavanje kazne.13
12.
Član 3(1) Sporazuma izmeĎu Ujedinjenih nacija i Vlade Republike Francuske o
izdrţavanju kazni koje je izrekao MeĎunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju, od 25.
februara 2000. (dalje u tekstu: Sporazum o izdrţavanju kazni), predviĎa da su francuske vlasti
duţne da se pridrţavaju trajanja kazne koju izrekne MKSJ.14
Član 3(2) Sporazuma o
12
V. Memorandum iz oktobra 2013., kojim se prosljeĎuje Pismo Milomira Stakića Gusu de Wittu, šefu Kabineta sekretara,
ad interim, od 29. septembra 2013. (dalje u tekstu: Pismo iz septembra 2013.).
13
V. Tužilac protiv Gorana Jelisića, predmet br. IT-95-10-ES, Odluka predsjednika u vezi sa skraćenjem kazne Goranu
Jelisiću (javna redigovana verzija) (dalje u tekstu: Odluka u predmetu Jelisić), par. 13.
14
Sporazum o izdrţavanju kazni, zaključen izmeĎu Francuske i MKSJ-a, primjenjuje se na Mehanizam na osnovu
Rezolucije Savjeta bezbjednosti br. 1966 (2010), koja predviĎa da se svi postojeći sporazumi koji su na snazi na dan početka
rada Mehanizma primjenjuju, mutatis mutandis, na Mehanizam. V. Rezolucija Savjeta bezbjednosti br. 1966, U.N. Doc.
S/RES/1966 (2010), 22. decembar 2010, par. 4 ("[M]ehanizam će preuzeti nadleţnost, prava i obaveze, kao i temeljne
funkcije MKSJ-a, odnosno MKSR-a, na način predviĎen ovom Rezolucijom i Statutom Mehanizma, a svi ugovori i
meĎunarodni sporazumi koje su Ujedinjene nacije zaključile u vezi s MKSJ-om i MKSR-om, a koji su još na snazi
relevantnog početnog datuma, i dalje će biti na snazi, mutatis mutandis, i kad se radi o Mehanizmu[.]"). Shodno članu 25(2)
Predmet br. MICT-13-60-ES
3
17. mart 2014.
TER
Prijevod
7/23
izdrţavanju kazni dalje predviĎa da uslove izdrţavanja kazne reguliše zakon Francuske, pod
nadzorom MKSJ-a. Shodno članu 3(3) Sporazuma o izdrţavanju kazni, ako neki zatvorenik
na osnovu francuskog zakona ispuni uslove za uslovno puštanje na slobodu ili neku drugu
mjeru kojom se mijenjaju uslovi ili duţina pritvora, nadleţne francuske vlasti o tome
obavještavaju sekretara MKSJ-a. Član 8 Sporazuma o izdrţavanju kazni predviĎa, izmeĎu
ostalog, da, poslije obavještenja francuskih vlasti o tome da je zatvorenik ispunio uslove za
pomilovanje ili ublaţavanje kazne na osnovu francuskog zakona, predsjednik MKSJ-a
odlučuje, u konsultacijama sa sudijama MKSJ-a, da li je pomilovanje ili ublaţavanje kazne
primjereno, a sekretar obavještava nadleţne francuske vlasti o predsjednikovoj odluci.15 Ove
odredbe primjenjuju se, mutatis mutandis, na Mehanizam.16
B.
13.
Ispunjenje uslova na osnovu francuskog zakona i postupanje
prema zatvorenicima u sličnoj situaciji
Prema Note verbale, Stakić je ispunio uslove za smanjenje kazne: (i) za 81 mjeseca, na
što je stekao pravo na osnovu francuskog zakona (tri mjeseca za prvu godinu zatvora i
ukupno 78 mjeseci za ostalih 39 godina zatvora); i (ii) dodatno smanjenje od 15 mjeseci zbog
dobrog vladanja u zatvoru), za period od 30 januara 2006. do 30. januara 2012.17
Napominjem da je, shodno članu 3 Sporazuma o izdrţavanju kazni, Francuska obavezna da
poštuje trajanje kazne osoba koje je osudio MKSJ, kako ih je izrekao MKSJ.18 Na osnovu
ovog člana, kao i člana 26 Statuta, pravila 150 i 151 Pravilnika, i člana 8 Sporazuma o
izdrţavanju kazni, smanjenje kazni osoba koje je osudio MKSJ spada isključivo u domen
diskrecionog ovlaštenja predsjednika Mehanizma. Stoga, francuske vlasti ne smiju odobriti
nikakve mjere, poput skraćenja kazni, koje bi uticale na trajanje kazne koju je izrekao MKSJ,
a da prethodno ne obavijesti predsjednika Mehanizma. Predsjednik zadrţava diskreciono
ovlaštenje da utvrdi, u konsultaciji sa sudijama Mehanizma (ako je to primjenjivo), da li su
predloţene mjere primjerene, u svjetlu Statuta, Pravilnika i prakse Mehanizma.19
14.
U tom pogledu, primjećujem da je ovo prva odluka Mehanizma u vezi s tim da li neka
osuĎena osoba ispunjava uslove za ublaţavanje kazne. U kontekstu prijevremenog puštanja
na slobodu, praksa Mehanizma je da smatra da svi osuĎenici pod nadzorom Mehanizma
ispunjavaju uslove za prijevremeno puštanje na slobodu nakon što izdrţe dvije trećine kazne,
Statuta, "Mehanizam je nadleţan da nadgleda izvršenje kazni koje je izrekao MKSJ, MKSR ili Mehanizam, uključujući
provoĎenje sporazuma o izvršenju kazne koji su Ujedinjene nacije sklopile s drţavama članicama".
15
V. takoĎe Sporazum o izdrţavanju kazni, član 3(4).
16
V. fusnota 14, supra.
17
V. Note verbale (gdje se poziva na članove 721 i 721-1 francuskog Zakona o krivičnom postupku).
18
V. Sporazum o izdrţavanju kazni, član 3(1).
19
V . Sporazum o izdrţavanju kazni, član 3(3), 3(4) i 8.
Predmet br. MICT-13-60-ES
4
17. mart 2014.
TER
Prijevod
6/23
bez obzira na to koji ih je MeĎunarodni sud osudio.20 MeĎutim, kriterijum izdrţavanja dvije
trećine kazne koji vaţi za molbe za prijevremeno puštanje na slobodu zasniva se na ustaljenoj
praksi MKSJ-a koja se takoĎe primjenjuje na ispunjenje uslova za pomilovanje i ublaţavanje
kazne zatvorenika (tj. skraćenja kazne).21 S obzirom na praksu MKSJ-a, a u odsustvu
relevantne prakse druge ustanove čiji je Mehanizam nasljednik, a to je MeĎunarodni krivični
sud za Ruandu, u vezi sa zahtjevima za skraćenje kazne, smatram da kriterijum izdrţavanja
dvije trećine kazne za ispunjenje uslova treba primjenjivati na skraćenje kazne koje zatraţi
bilo koja osuĎena osoba u nadleţnosti Mehanizma ili koja su s tim osobama u vezi. To je u
skladu sa Statutom i Pravilnikom Mehanizma, koji jednako tretiraju sve vrste pravnih
sredstava koja se izriču poslije izricanja konačne osuĎujuće presude (prijevremeno puštanje
na slobodu, pomilovanje ili ublaţavanje kazne) i koja stoje na raspolaganju osuĎenim
osobama pod nadzorom Mehanizma.22
15.
U skladu s tim, kao i u kontekstu prijevremenog puštanja na slobodu, osuĎena osoba
koja je izdrţala dvije trećine kazne ispunjava uslove za razmatranje skraćenja kazne, iako
nema pravo na takvo pravno sredstvo, koje predsjednik moţe odobriti na osnovu
diskrecionog ovlaštenja.23 Sve osuĎene osobe pod nadzorom Mehanizma moraju se tretirati u
tom pogledu jednako, bez obzira na to koji ih je MeĎunarodni sud osudio.
16.
Praksa MKSJ-a pruţa smjernice u vezi s tim kako kriterijum dvije trećine kazne treba
konkretno primjenjivati na skraćenja kazne. Na osnovu ustaljene prakse MKSJ-a, skraćenja
kazne odobrena ili zatraţena na osnovu nacionalnog zakona mogu se prihvatiti "uslovno", u
trenutku kada su zatraţena, ali to prihvatanje ne isključuje mogućnost da se skraćenja kazne
"nakon toga uskrat[e]", u vezi s ispunjenjem uslova za prijevremeno puštanje na slobodu
osuĎenika.24 To znači da, ukoliko je osuĎenik, uslijed skraćenja kazne odobrenih na osnovu
nacionalnih zakona, ispunjavao uslove za prijevremeno puštanje na slobodu na osnovu
zakona drţave sprovoĎenja kazne, vlasti te drţave su bile duţne da obavijeste predsjednika
20
V. Tužilac protiv Omara Serushagoa, predmet br. MICT-12-28, Javna redigovana verzija Odluke predsjednika u vezi s
prijevremenim puštanjem na slobodu Omara Serushagoa, 13. decembar 2012. (dalje u tekstu: Odluka u predmetu
Serushago), par. 16-17; Tužilac protiv Paula Bisengimane, predmet br. MICT-12-07, Odluka predsjednika u vezi s
prijevremenim puštanjem na slobodu Paula Bisengimane i po Zahtjevu za podnošenje javne redigovane molbe, 11. decembar
2012. (javna redigovana verzija) (dalje u tekstu: Odluka u predmetu Bisengimana), par. 17, 20.
21
V. fusnota _, supra.
22
V. član 26 Statuta i Pravilnika, 149-151 Pravilnika.
23
V. Odluka u predmetu Serushago, par. 18, 34; Odluka u predmetu Bisengimana, par. 21, 35.
24
V. Odluka u predmetu Jelisić, par. 19, i pravni izvori koji se tamo navode (unutrašnji znaci navoda izostavljeni). V.
takoĎe Tužilac protiv Haradina Bale, predmet br. IT-03-66-ES, Odluka po molbi Haradina Bale za skraćenje kazne, 15.
oktobar 2010. (dalje u tekstu: Odluka u predmetu Bala), par. 15, i pravni izvori koji se tamo navode; Tužilac protiv
Vladimira Šantića, predmet br. IT-95-16-ES, Javna redigovana Odluka predsjednika po molbi Vladimira Šantića za
pomilovanje ili ublaţavanje kazne, 19. februar 2009. (dalje u tekstu: Odluka u predmetu Šantić), par. 7-8.
Predmet br. MICT-13-60-ES
5
17. mart 2014.
TER
Prijevod
5/23
MKSJ-a, koji bi zatim donio konačnu odluku da li da uzme ta skraćenja uzme u obzir
prilikom utvrĎivanja da li je zatvorenik ispunio uslove za prijevremeno puštanje na slobodu.25
17.
U interesu jednakog postupanja prema svim osuĎenicima pod nadzorom Mehanizma,
mišljenja sam da se relevantna praksa MKSJ-a treba jednoobrazno primjenjivati na
cjelokupnu zatvorsku populaciju pod nadzorom Mehanizma.26 Prema tome, skraćenja kazne
koja se na osnovu nacionalnog zakona odobre ili zatraţe za osuĎenike pod nadzorom
Mehanizma mogu se priznati uslovno, ako drugi kriterijumi pravila 151 Pravilnika idu u
prilog takvom priznavanju, i mogu biti ponovo razmotrena i uskraćena kad se bude
odlučivalo o tome da li je taj osuĎenik ispunio uslove za prijevremeno puštanje na slobodu.27
18.
TakoĎe napominjem da se skraćenja kazne u nacionalnim sistemima smatraju
sredstvom za rukovoĎenje pitanjima zatvorenicima i da zatvorenici u nacionalnim zatvorima
koji nisu pod nadzorom Mehanizma koriste to pravo.28 Ukoliko Mehanizam ne bi priznavao
nikakva skraćenja kazne na koja osuĎena osoba stiče pravo na osnovu nacionalnog zakona, to
bi dovelo do diskriminišućeg postupanja prema zatvorenicima Mehanizma u odnosu na druge
zatvorenike u istim zatvorima.29
19.
U ovom slučaju, Stakić na osnovu francuskog zakona ispunjava uslove za skraćenje
kazne od ukupno 96 mjeseci.30 Ne tvrdi se da će Stakić izdrţati dvije trećine kazne čak i ako
se u njegovu kaznu uračunaju sva skraćenja za koja je na osnovu francuskog zakona ispunio
uslove. Kako je gore objašnjeno, ova skraćenja u svakom slučaju nisu konačna i podlijeţu
konačnom odobrenju predsjednika Mehanizma kada se bude rješavalo o tome da li Stakić
ispunjava uslove za prijevremeno puštanje na slobodu. Stoga ću uslovno priznati skraćenja
kazne za koja je Stakić ispunio uslove na osnovu francuskog zakona, pod uslovom da drugi
kriterijumi iz pravila 151 Pravilnika budu išli u prilog takvom priznanju.31
C.
Teţina zločina
25
V. Odluka u predmetu Jelisić, par. 19; Odluka u predmetu Bala, par. 15. Na primjer, u Odluci u predmetu Šantić,
predsjednik MKSJ-a je napomenuo da je Šantić, iako u vrijeme donošenja odluke još nije bio izdrţao dvije trećine kazne,
ipak "radom i dobrim vladanjem stekao pravo na 302 dana 'povlastice' koji bi bili uračunati u ukupno izdrţanu kaznu", tako
da je, s tim danima “povlastice”, uzetim u obzir na osnovu odredbi drţave u kojoj je izdrţavao kaznu, Šantić "zapravo [...]
izdrţao dvije trećine svoje kazne" prije donošenja Odluke u predmetu Šantić. Odluka u predmetu Šantić, par. 8.
26
Up. Odluka u predmetu Bisengimana, par. 20.
27
V. Odluka u predmetu Jelisić, par. 19; Odluka u predmetu Bala, par. 15.
28
V. Odluka u predmetu Jelisić, par. 20; Odluka u predmetu Bala, par. 14.
29
V. Odluka u predmetu Jelisić, par. 20. Naravno, kako je gore napomenuto, na osnovu člana 26 Statuta, pravila 150 i 151
Pravilnika i članova 3 i 8 Sporazuma o izdrţavanju kazni, svaka mjera koja bi uticala na trajanje kazne koju je izrekao MKSJ
iziskuje odobrenje predsjednika Mehanizma. V. par. 13, supra.
30
V. Note verbale.
31
V. Odluka u predmetu Jelisić, par. 21; Odluka u predmetu Bala, par. 16.
Predmet br. MICT-13-60-ES
6
17. mart 2014.
TER
Prijevod
4/23
20.
Stakić je osuĎen za veoma teške zločine, tj. istrebljenje, progon, deportaciju i nehumana
djela kao zločine protiv čovječnosti i ubistvo kao kršenje zakona ili običaja ratovanja.32 Ti
zločini bili su dio kampanje progona nesrpskog stanovništva Prijedora, s konačnim ciljem
stvaranja etnički čiste srpske opštine.33 Prilikom odmjeravanja kazne Stakiću, Pretresno
vijeće je naglasilo da je Stakić "imao jedinstvenu i ključnu ulogu u koordiniranju kampanje
progona koju su sprovodili vojska, policija i civilna vlast u Prijedoru" i da "₣tğa složena i
surova kampanja progona širokih razmjera ne bi nikad bila sprovedena da nije bilo bitnog
doprinosa vodećih političara poput dr. Stakića".34 Pretresno vijeće je dalje izjavilo sljedeće:
djela progona i istrebljenja čine srţ kriminalnog ponašanja dr. Stakića. Zbog svog specifičnog
elementa, namjere diskriminacije, progon je sam po sebi veoma teško krivično djelo. Sva djela koja su
činila kampanju progona su po sebi teška krivična djela, te je Pretresno vijeće uzelo u obzir njihove
razmjere i kumulativni učinak u opštini Prijedor, u kojoj je ubijeno više od 1.500 ljudi, a deseci hiljada
ljudi su deportovani.35
Pretresno vijeće je takoĎe istaklo da se "₣tğežina krivičnih djela koje je dr. Stakić počinio
odražava ₣...ğ u tragičnim razmjerima štete i patnje nanesene žrtvama te zločinačke
kampanje".36
21.
Stoga sam mišljenja da veoma velika težina zločina za koje je Stakić osuđen govori
protiv priznavanja skraćenja kazne.
D.
22.
Pokazivanje rehabilitacije
U Godišnjem izvještaju navodi se da se Stakić dobro prilagodio zatvorskom okruţenju
u Francuskoj i da se on s poštovanjem odnosi prema drugim zatvorenicima i zatvorskom
osoblju.37 U istom izvještaju navodi se da je Stakić "pokazuje nastojanje da se rehabilituje od
trenutka dolaska u [zatvor] Ensisiem".38 Prema Godišnjem izvještaju, Stakić je
"zainteresovan, ustrajan i motivisan" u radu u radionici Brennenstuhl, gdje radi od svog
dolaska.39 Godišnji izvještaj pohvaljuje Stakićevo "znatno napredova[nje]" u obrazovnim
stvarima, uključujući uspješno stečenu diplomu za početni stupanj vladanja francuskim
jezikom (DILF) u junu 2009., svjedočanstvo o osnovnoj radnoj osposobljenosti opšteg profila
(CFG) u junu 2010. i svjedočanstvo opšteg srednjeg obrazovanja u junu 2012.40
32
V. Drugostepena presuda, Dispozitiv, str. 141-142.
V. Drugostepena presuda, par. 68-98; Prvostepena presuda, par. 475, 498, 593, 818-819, 823, 826.
34
Prvostepena presuda, par. 906.
35
Prvostepena presuda, par. 907 (navodi izostavljeni).
36
Prvostepena presuda, par. 910.
37
Godišnji izvještaj, str. 2.
38
Godišnji izvještaj, str. 2
39
Godišnji izvještaj, str. 1. V. takoĎe Izvještaj o vladanju, str. 1.
40
Godišnji izvještaj, str. 2.
33
Predmet br. MICT-13-60-ES
7
17. mart 2014.
TER
Prijevod
3/23
23.
U Izvještaju o vladanju napominje se, u tom pogledu, da Stakić redovno pohaĎa časove,
francuskog, engleskog, istorije i geografije, birotehnički kurs i kurs informatike.41 U
Izvještaju o vladanju se navodi da se Stakić moţe starati o sebi i da zatvor od njegovog
dolaska nije imao nikakvih problema s njim.42
24.
Prema Godišnjem izvještaju, Stakić jednom mjesečno posjećuje psihijatra;43 meĎutim,
francuske vlasti nisu dostavile nikakvu stručnu psihijatrijsku ili psihološku procjenu Stakića.
Ipak, mišljenja sam da to što nema takve procjene, nad čime Stakić nema nikakvu kontrolu,
ne treba negativno da utiče na Stakićevo ispunjenje uslova za skraćenje kazne.44
25. [REDIGOVANO]45 [REDIGOVANO] 46 [REDIGOVANO] 47
26.
Pošto sam paţljivo razmotrio materijale koji su mi predočeni, imam u vidu činjenicu da
je Stakićevo ponašanje u zatvoru bilo primjereno i da nije dalo povoda za bilo kakve
disciplinske prijave. [REDIGOVANO]. U tom kontekstu, mišljenja sam da je Stakić pokazao
neke znakove rehabilitacije i da stoga taj faktor treba marginalno da ide u prilog priznavanju
skraćenja kazne za koja ispunjava uslove na osnovu francuskog zakona.
E.
27.
Značajna saradnja s tuţilaštvom
Tuţilaštvo tvrdi da "Stakić nije saraĎivao s Tuţilaštvom MKSJ-a za vrijeme svog
suĎenja ili ţalbenog postupka" i da "s Tuţilaštvom MKSJ-a ni s Tuţilaštvom [Mehanizma]
nije saraĎivao ni u jednom trenutku izdrţavanja kazne".48
28.
Napominjem da tuţilac ne navodi da li je Tuţilaštvo MKSJ-a ili Mehanizma traţilo
Stakićevu saradnju u bilo kom momentu tokom suĎenja ili nakon što je osuĎen. TakoĎe
napominjem da optuţena osoba nema obavezu, u odsustvu sporazuma o izjašnjavanju o
krivici, da saraĎuje s tuţilaštvom.49 Stoga smatram da to što Stakić nije saraĎivao s
Tuţilaštvom MKSJ-a ili Mehanizma predstavlja neutralan faktor u mom odlučivanju da li da
priznam skraćenje kazne za koje on ispunjava uslove na osnovu francuskog zakona.
41
Izvještaj o vladanju, str. 1.
Izvještaj o vladanju, str. 1.
43
V. Godišnji izvještaj, str. 2.
44
V. Odluka u predmetu Serushago, par. 21; Odluka u predmetu Bisengimana, par. 26.
45
Pismo iz septembra 2013., str. 1.
46
Pismo iz septembra 2013., str. 1.
47
Godišnji izvještaj, str. 1.
48
Memorandum tuţilaštva, par. 2.
49
V., npr., Tužilac protiv Ljubeta Boškoskog i Johana Tarčulovskog, predmet br. IT-04-82-ES, Odluka predsjednika u vezi s
prijevremenim puštanjem na slobodu Johana Tarčulovskog, 8. april 2013., par. 25; Tužilac protiv Mladena Naletilića,
predmet br. IT-98-34-ES, Javna redigovana verzija Odluke predsjednika o prijevremenom puštanju na slobodu Mladena
Naletilića od 29. novembra 2012., 26. mart 2013., par. 30.
42
Predmet br. MICT-13-60-ES
8
17. mart 2014.
TER
Prijevod
2/23
F.
29.
Zaključak
U skladu s praksom MKSJ-a u vezi sa skraćenjima kazne i uzimajući u obzir faktore
navedene u pravilu 151 Pravilnika, kao i sve relevantne informacije u spisu, mišljenja sam da
Mehanizam treba uslovno da prizna odreĎena skraćenja kazne za koja Stakić ispunjava uslove
na osnovu francuskog zakona.
30.
MeĎutim, ukupne okolnosti u ovom predmetu, a posebno oskudni dokazi u vezi sa
Stakićevom rehabilitacijom i teţina zločina ne govore u prilog uslovnom priznanju svih
skraćenja koja se traţe prema Note verbale, tj. ukupno 96 mjeseci. Podsjećam da od tih 96
mjeseci, 15 mjeseci odgovara diskrecionom skraćenju za dobro vladanje u zatvoru, dok
ostalih 81 mjesec odgovara skraćenju od (i) tri mjeseca za prvu godinu zatvora, i (ii) dva
mjeseca za svaku od preostalih 39 godina Stakićeve kazne, koje se odobrava na osnovu
francuskog zakona.50 Stakić je prebačen u Francusku u januaru 2007. i proveo je sedam
godina u zatvoru u Francuskoj, Po mom mišljenju, bilo bi pravično da Mehanizam prizna
pravo na skraćenja za tih sedam godina – tj. ukupno 15 mjeseci skraćenja (tri mjeseca za prvu
godinu i po dva mjeseca za svaku od ostalih šest godina koje je Stakić proveo u zatvoru u
Francuskoj). Tom skraćenju od 15 mjeseci na koje ima pravo treba dodati skraćenje od 15
mjeseci za koje se Stakić kvalifikovao zbog dobrog vladanja u zatvoru. U svjetlu svih gore
obrazloţenih faktora, uslovno priznanje skraćenja kazne od 30 mjeseci je u skladu s
temeljnom pravičnošću i pravdom, kojima se moram rukovoditi pri donošenju odluke, na
osnovu člana 26 Statuta.51
31.
Naglašavam da je ovo priznanje 30 mjeseci skraćenja kazne uslovno i ne prejudicira
diskreciono ovlaštenje predsjednika Mehanizma da ovo uslovno priznato skraćenje, ili
dodatna buduća skraćenja koja se odobre ili zatraţe na osnovu francuskog zakona, ne uzme u
obzir kad za druge potrebe bude obračunavao vrijeme provedeno na izdrţavanju kazne,
uključujući utvrĎivanje da li Stakić ispunjava uslove za prijevremeno puštanje na slobodu u
skladu s praksom Mehanizma.
IV. DISPOZITIV
50
V. Note verbale. V. takoĎe par. 13, supra.
Član 26 Statuta predviĎa sljedeće: "Pomilovanje ili ublaţavanje kazne moguće je samo ako predsjednik Mehanizma tako
odluči na temelju interesa pravde i opštih pravnih načela".
51
Predmet br. MICT-13-60-ES
9
17. mart 2014.
TER
Prijevod
1/23
32.
Iz gorenavedenih razloga i na osnovu člana 26 Statuta, pravila 150 i 151 Pravilnika,
stava 9 Uputstva i člana 8 Sporazuma o izdrţavanju kazni, ovim uslovno priznajem skraćenje
kazne za 30 mjeseci, za koje je Stakić ispunio uslove na osnovu francuskog zakona.
33.
Sekretar se ovim UPUĆUJE da što prije obavijesti francuske vlasti o ovoj odluci, kako
je propisano u stavu 13 Uputstva.
Sastavljeno na engleskom i francuskom jeziku, pri čemu je merodavna engleska verzija.
Dana 17. marta 2014.
U Haagu,
Nizozemska
/potpis na originalu/
sudija Theodor Meron,
predsjednik
[pečat Mehanizma]
Predmet br. MICT-13-60-ES
10
17. mart 2014.
TER
© Copyright 2024 Paperzz
