Kardiovaskularni uzroci boli u prsima

KARDIOLOŠKI PACIJENT
SIMPTOMI U BOLESTIMA SRCA
TEMELJNA PROCJENA STANJA
BAZIRA SE NA ODREĐIVANJU
SRČANOG PULSA (FREKVENCIJE)
I KRVNOG TLAKA
Puls
Arterijski krvni tlak
SIMPTOMI KARDIJALNE
GENEZE - ANAMNEZA
•
BOL U PRSIMA
– STENOKARDIJA ?
•
ZADUHA (DISPNEA)
– ORTOPNEA
•
PALPITACIJE – NEPRAVILAN RAD SRCA
– EKSTRASISTOLE
– ARITMIJA
•
SINKOPA i PRESINKOPA
ZNACI - FIZIKALNI NALAZ
– DISPNEA
• Tahipnea, bradipnea
– CIJANOZA
– DISTENZIJA VRATNIH VENA
– EDEMI
Edemi
Jugularne vene distendirane
DIJAGNOSTIČKE METODE
U KARDIOLOGIJI
Instrumentalne dijagnostičke metode
u kardiologiji
Morfološke
Funkcionalne
Elektrokardiografske
Neinvazivne
Rtg srca i pluća
UZ srca, UZ arterija i vena
CT
MR
UZ srca i arterija
Spiroergometrija
Scintigrafija srca
EKG
Holter 24-satni EKG
Ergometrija
Invazivne
Ventrikulografija
Angiografija
Koronarografija
Kateterizacija srca
Mikrokatetrizacija
(Swan-Ganz kateter)
Intrakardijalni EKG
Elektrofiziologija
Rtg srca i pluća
Ultrazvuk srca
Koronarografija i kateterizacija srca
Koronarografija i kateterizacija srca
AKUTNA BOL U PRSIMA
Definicija kardijalne boli
kardijalnu bol teško je definirati,
jer mozak ne uspijeva prepoznati
kardijalnu bol istom preciznošću kao što
to čini s boli koja potječe iz drugih
dijelova tijela
Karnath B et al. Hospital Physician, 2004;38:24-27.
Etiologija boli u prsima
1. KARDIJALNI UZROCI
a) ishemijski uzroci
- angina pektoris
- infarkt miokarda
- koronarni vazospazam
- aortna stenoza
- hipertrofijska kardiomiopatija
b) neishemijski uzroci
- disekcija aorte
- perikarditis
2. NEKARDIJALNI UZROCI
a) gastrointestinalni
b) respiratorni
c) koštano mišićni
d) dermatološki
e) psihološki
Etiologija boli u prsima
1. KARDIJALNI UZROCI
a) ishemijski uzroci
- angina pektoris
- infarkt miokarda
- koronarni vazospazam
- aortna stenoza
- hipertrofijska kardiomiopatija
b) neishemijski uzroci
- disekcija aorte
- perikarditis
2. NEKARDIJALNI UZROCI
a) gastrointestinalni
b) respiratorni
c) koštano mišićni
d) dermatološki
e) psihološki
Uzroci smrti u Hrvatskoj
Inzult, nespecificiran kao
krvarenje ili infarkt
Kronična ishemična bolest srca
4%
4%
4%
Akutni infarkt miokarda
4%
Insuficijencija srca
6%
26%
Zloćudna novotvorina dušnica
(bronha) i pluća
17%
9%
16%
10%
Drugi nedovoljno definirani i
nespecificirani uzroci smrti
Dijabetes melitus nespecificiran
Komplikacije i nedovoljno
definirana srčana bolest
Ateroskleroza
AKUTNI INFARKT
MIOKARDA
KRONIČNA ISHEMIČKA
KORONARNA BOLESTZloćudna novotvorina želuca
Zdravstvenostatistički ljetopis Hrvatski Zavod za statistiku, 2001
Uzroci smrti u Hrvatskoj
Deset vodećih uzroka smrti u Hrvatskoj u 2012.
Definicija
Tumori dojke
Kronična opstruktivna
bolest pluća
5%
Tumori bronha, traheje,
pluća
10%
4%
stopa na 100000 stanovnika
Tumori debelog crijeva
7%
skup kliničkih sindroma nastalih zbog
ishemije miokarda kao posljedice
Bolest srca
nesrazmjera potrebe i dopreme
kisika
zbog ishemije
miokardu zbog promjene
koronarne
32%
cirkulacije
Bolest krvnih žila u
mozgu
20%
Šećerna bolest
4%
Ateroskleroza
5%
Srčano popuštanje
7%
Visoki krvni tlak
6%
Zdravstveno-statistički ljetopis 2013.
Ishemijska bolest srca
Definicija
skup kliničkih sindroma nastalih zbog
ishemije miokarda kao posljedice
nesrazmjera potrebe i dopreme kisika
miokardu zbog promjene koronarne
cirkulacije
Vrhovac B. Interna medicina, 2003.
Angina pectoris - Stenokardija
Bol u prsima
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
EKG
Holter-EKG
UZV srca
Laboratorij
Ergometrija
Stres scintigrafija
Koronarografija
Bol u prsima
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
EKG
Holter-EKG
UZV srca
Laboratorij
Ergometrija
Stres scintigrafija
Koronarografija
Bol u prsima - dijagnostika
Ergometrija na pokretnoj traci
Ergometrija na biciklu
Bol u prsima
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
EKG
Holter-EKG
UZV srca
Laboratorij
Ergometrija
Stres scintigrafija
Koronarografija
Akutni koronarni sindrom
Etiologija
 aterotromboza
- spazam
- embolija
- arteritis
- anomalija koronarnih
arterija
- abusus kokaina
- komplikacije
kateterizacije srca
Akutni koronarni sindrom
Klinička slika
ZNOJENJE
78 %
BOL
64 %
NEDOSTATAK ZRAKA 47
%
MUČNINA I POVRAĆANJE
52%
Horne R et al. Heart, 2000; 83:388-393.
Akutni koronarni sindrom
 2/3 bolesnika sa STEMI ima tjedan
dana prije prodromalne simptome, a
1/3 bolesnika i 4 tjedna ranije
 1/5 bolesnika ima simptome kraće
od 24 sata
Akutni koronarni sindrom
Atipična klinička slika
Češća je kod dijabetičara, žena i starijih
osoba
30% IM su klinički nijemi ili uz minimalne
simptome
Faze u liječenju AKS
prohodnost 90%
prohodnost 60-80 %
kompletna prohodnost u 20-35 %
1980
1990
Bol u prsima
Anamneza
Stabilna angina pectoris
EKG
–
Akutni koronarni sindrom
–
+
STEMI
Laboratorij
Markeri nekroze
–
+
+
NSTEMI
–
Nestabilna
angina pectoris
Bol u prsima
Anamneza
Stabilna angina pectoris
–
EKG
Akutni koronarni sindrom
–
+
STEMI
Laboratorij
Markeri nekroze
–
+
+
NSTEMI
Q-IM
Non Q-IM
–
Nestabilna
angina pectoris
Akutni koronarni sindrom
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
EKG
Holter-EKG
UZV srca
Laboratorij
Ergometrija
Stres scintigrafija
Koronarografija
Akutni koronarni sindrom
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
EKG
Holter-EKG
UZV srca
Laboratorij
Ergometrija
Stres scintigrafija
Koronarografija
Mioglobin
RELATIVNA KONCENTRACIJA
Troponin
CK, AST
LDH
Normala
0 6 12 18 24 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Sati
Dani
Vrijeme nakon infarkta
Akutni koronarni sindrom
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
EKG
Holter-EKG
UZV srca
Laboratorij
Ergometrija
Stres scintigrafija
Koronarografija
MF
MF
Etiologija boli u prsima
1. KARDIJALNI UZROCI
a) ishemijski uzroci
- angina pektoris
- infarkt miokarda
- koronarni vazospazam
- aortna stenoza
- hipertrofijska kardiomiopatija
b) neishemijski uzroci
- disekcija aorte
- perikarditis
2. NEKARDIJALNI UZROCI
a) gastrointestinalni
b) respiratorni
c) koštano mišićni
d) dermatološki
e) psihološki
Normalan aortni zalistak
Kalcificirajuća aortna stenoza
Jure Mirat i Vedran Ćorić: Bolesti srčanih zalistaka. Ed.Globus 2012.
► Angina
► Sinkopa
► Zatajenje
Početak teških simptoma
100
Asimptomatsko razdoblje
( povećanje opstrukcije,
preopterećenost miokarda )
80
60
0
2
4
6
Prosječno preživljenje
40
Očekivani životni
vijek (muškarci)
20
0
0
40
50
60
70
80
Jure Mirat i Vedran Ćorić: Bolesti srčanih zalistaka. Ed.Globus 2012.
Aortna stenoza
Fizikalni nalaz
 pulsus parvus et tardus
 pulsus bisferiens (uz aortnu regurgitaciju)
 Auskultacija nad aortnim ušćem grubi mezosistolički šum sa
širenjem u vrat
 Galavardinov fenomen
Etiologija boli u prsima
1. KARDIJALNI UZROCI
a) ishemijski uzroci
- angina pektoris
- infarkt miokarda
- koronarni vazospazam
- aortna stenoza
- hipertrofijska kardiomiopatija
b) neishemijski uzroci
- disekcija aorte
- perikarditis
2. NEKARDIJALNI UZROCI
a) gastrointestinalni
b) respiratorni
c) koštano mišićni
d) dermatološki
e) psihološki
Akutni aortni sindrom
Tipovi
Disekcija aorte
Klasifikacija
Disekcija aorte – Akutni aortni sindrom
Klinička slika
Bol u prsima i/ili u
trbuhu
Sinkopa
Disekcija aorte – Akutni aortni sindrom
Fizikalni nalaz
deficit pulsa
dijastolički šum aortne regurgitacije
Disekcija aorte
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
Rtg toraksa
EKG
UZV srca
MS CT
Magnetna rezonanca
Koronarografija
Rtg toraksa u često ukazuje na promjenu siluete aorte
Disekcija aorte
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
Rtg toraksa
EKG
UZV srca
MS CT
Magnetna rezonanca
Koronarografija
Akutni aortni sindrom
Neinvazivna dijagnostika UZ srca: TTE, TEE
Disekcija aorte
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
Rtg toraksa
EKG
UZV srca
MS CT
Magnetna rezonanca
Koronarografija
Akutni aortni sindrom
Neinvazivna dijagnostika: MSCT, MR
MSCT
Senzitivnost (%)
83 - 94
Specifičnost (%)
87 - 100
MRI
100
Camm AJ. The ESC Textbook of Cardiovascular medicine 2006.
Etiologija boli u prsima
1. KARDIJALNI UZROCI
a) ishemijski uzroci
- angina pektoris
- infarkt miokarda
- koronarni vazospazam
- aortna stenoza
- hipertrofijska kardiomiopatija
b) neishemijski uzroci
- disekcija aorte
- perikarditis
2. NEKARDIJALNI UZROCI
a) gastrointestinalni
b) respiratorni
c) koštano mišićni
d) dermatološki
e) psihološki
Perikarditis
Klinička slika
 Bol
grudna, retrosternalna
često pleuritične naravi sa širenjem u ramena
ublažava se u sjedećem položaju i
pri saginjanju prema naprijed, a
pojačava se u ležećem položaju
konstantna, neovisna o fizičkoj aktivnosti
 Prodromalna faza
febrilitet, noćno znojenje
mijalgije
 Dispnea
Perikarditis
Fizikalni nalaz
perikardijalno trenje
uz donji lijevi rub sternuma
s tri komponente:
- presistolička(atrijska)
- sistolička(ventrikulska)
- protodijastolička
Perikarditis
Perikarditis
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
EKG
Rtg toraksa
UZV srca
Laboratorij
Koronarografija
Perikarditis
Mijo Bergovec: Elektrokardiogram u kliničkoj praksi
Perikarditis
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
EKG
Rtg toraksa
UZV srca
Laboratorij
Koronarografija
Rtg srca i pluća
ukazuje srčanu siluetu,
ali ne unutarnje
strukture
Perikarditis
Perikarditis
Dijagnostika
neinvazivna
invazivna
EKG
Rtg toraksa
UZV srca
Laboratorij
Koronarografija
ZATAJIVANJE DISANJA
DISPNEJA
Dispnea - klasifikacija
Inspiratorna
 Edem glotisa,
 Opstrukcija dišnih puteva zbog neoplazme ili stranog tijela
Ekspiratorna
 Bronhalna asthma
 Opstruktivni bronhitis
Mješana /inspiratorno-ekspiratorna/
 Plućna patologija: pneumonije, pleuritis, traume toraksa,
pneumotoraks
 Kardiovaskularna patologija: lijevostrano srčano popuštanje,
bolesti valvula, perikardijaln i izljev,
akutno i kronično plućno srce
Dispnea - klasifikacija
Kada se pojavljuje
Ograničenja fizičkih
aktivnosti
NYHA I
Kod vanrednih napora
Bez ograničenja fizičkih
aktivnosti
NYHA II
Kod umjerenih napora
Blaže ograničenje fizičkih
aktivnosti
NYHA III
Kod malih napora
Značajno ograničenje
fizičkih aktivnosti
NYHA IV
U mirovanju
Nesposobnost za bilo
kakvo fizičko opterećenje
The Criteria Committee of the New York Heart Association: Diseases of heart and Blood Vessels, 6th ed. Little Brow, Boston 1964