τ ε υ χ ο σ 3 4 ι ο υ λ ι ο σ - Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών

Ê
ΤΕΥΧΟΣ 34 ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010 ΤΑΜΟΥΖ-ΑΒ 5770
ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΗΝΩΝ
περιεχοµενα
03
20
28
συνταξης σηµειωµα
ειδησεων αποηχοι
04
21
το πρωτο γκολ της Εθνικης Οµαδας
σκορερ ο Αλµπερτο Ναχµια
κοινοτητας διοικηση αποτελεσµατα
κοινοτικων εκλογων 2010
06
θα µας ηταν αρκετο ζητηµατα που
µας απασχολησαν κατα την προεκλογικη περιοδο
10
βηµα αναγνωστων
22
30
ραββινικη ιστορια
31
πρασινη αναπτυξη και εβραϊκη οικολογια
τεχνης εργα
24
εβραϊκο λοµπι
25
το Ισραηλ και τα βασιλεια των σταυροφορων κρατιδια βασισµενα στη
στρατιωτικη ανδρεια µε το βλεµµα
στραµµενο στη ∆υση
ανακοινωσεις
12
26
αφιερωµα Γαζα ρεσαλτο ειρηνης/οταν
ο Ερντογαν ελισσεται.../ γελοιογραφια
/ προς Λακη Λαζοπουλο
100 Εβραιοι που επηρεασαν τον
κοσµο Λεων Τροτσκι
17
επιστροφη για τον κυλινδρο της
Εσθηρ ενα ξεχωριστο δωρο για τον
δηµο Ιωαννινων
18
το δεντρο ειναι το νοηµα του σπορου
οµιλια του ραββινου κ. Ισαακ Μιζαν
Ι∆ΙΟΚ ΤΗΤΗΣ: Ισραηλιτική Κοινότης Αθηνών,
Μελιδονη 8, Αθήνα 105 53, τηλ.: 2103252898,
fax: 210 3220761, e-mail: [email protected].
Ε Κ∆ ΟΤΗΣ: ο Πρόεδρος της Ι.Κ.Α. Βενιαµίν
Αλµπάλας ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚ ∆ΟΣ ΗΣ -ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Βίκτωρ Ελιέζερ fax: 2104820057, e-mail:
[email protected] ΣΥΝΤΑ ΚΤΙΚ Η ΟΜΑ∆Α : Βίκτωρ Ελιέζερ, Άρης Εµµανουήλ, Ηλίας Νάχµαν
Σ ΧΕ ∆ΙΑ ΣΜΟΣ- ΚΑΛΛ/ΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ρασέλ
Μπαλέστρα ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΑΕΒΕ ΣΥΝΕ ΡΓΑ ΣΤΗΚ ΑΝ Σ ’ Α ΥΤΟ ΤΟ ΤΕ ΥΧΟΣ: Ηλίας
Αλκαλάη, Αλίκη Αρούχ-Μορδεχάι, Βίκτωρ Ελιέζερ, Άρης Εµµανουήλ, Ραβ. Ισαάκ Μιζάν, Αλέξανδρος Μοντιάνο, Ρακέλα Νάγκλερ-Άντζελ,
Ηλίας Νάχµαν, Ρίτα Ρούσου.
συνταξης σηµειωµα
αλλαγες
και
ηθος
- Το Άλεφ αλλάζει την αισθητική
του, αλλάζει σχήµα. Μετά από έξι
χρόνια πρωτότυπης εµφάνισης (έµπνευσης Άρη Εµµανουήλ), η αλλαγή
αυτή κρίθηκε αναγκαία (µε τον ίδιο
εµπνευστή) γιατί ακριβώς η στατικότητα κουράζει… και το Άλεφ εξελίσσεται, δεν διστάζει, τολµά και
αλλάζει… και ελπίζουµε ότι αυτή η
αλλαγή θα σας αρέσει.
Και επί πλέον όλα τα τεύχη τού
Άλεφ µπορείτε να τα διαβάσετε στην
ιστοσελίδα της Κοινότητάς µας
athjcom.gr
- Η Κοινοτική Συνέλευση άλλαξε.
Το Κοινοτικό Συµβούλιο άλλαξε.
Νέα πρόσωπα δραστηριοποιούνται
µαζί µε τα έµπειρα, νέες ιδέες αναπτύσσονται, νέοι σχεδιασµοί χαράσσονται. Η Κοινότητα της Αθήνας,
µετά τις έντονα φορτισµένες µε
πάθος πρόσφατες εκλογές, απέκτησε
έναν νέο δυναµισµό που όλοι ελπίζουµε ότι θα είναι ωφέλιµος και δηµιουργικός. Και κυρίως αυτός ο νέος
δυναµισµός στέλνει ένα ηχηρό µήνυµα προς όλες τις κατευθύνσεις ότι
η Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών
δεν θα µείνει ούτε ουραγός ούτε
απλός θεατής των εξελίξεων του
Ελληνικού Εβραϊσµού.
- Τέλος, οι αλλαγές που προανέφερα
ανέδειξαν και το ήθος ανθρώπων,
απλών εθελοντών, που αφιέρωσαν
µεγάλο µέρος της ζωής τους στην
υπηρεσία της Κοινότητάς µας, και
που συνήθως δεν καταγράφεται
γιατί όπως λέγεται δεν είναι «πιασάρικο». Εδώ λοιπόν θέλω να επισηµάνω, το υψηλό ήθος και αίσθηµα
ευθύνης ενός ανθρώπου που πεισµατικά αρνήθηκε αξιώµατα και θέσεις
(που µε επιµονή τού προτάθηκαν),
παραχωρώντας ζωτικό χώρο δράσης
σε νέα πρόσωπα. Και ο άνθρωπος
αυτός είναι ο Αλµπέρτος ο Ρεϊτάν ο
οποίος για πάνω από 35 συνεχή χρόνια υπηρετεί τη Κοινότητα της Αθήνας και τον Ελληνικό Εβραϊσµό,
από τη θέση του απλού µέλους επιτροπής µέχρι τη Γενική Γραµµατεία
του ΚΙΣ και την Προεδρία της Κοινότητάς µας.
Εµείς οι νεότεροι, δεν έχουµε παρά
να τον ευχαριστήσουµε που είναι
δίπλα µας και που το ήθος του
είναι, και πρέπει να είναι, οδηγός
των πράξεων µας.
Καλή ανάγνωση
Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ
03
04
κοινοτητας διοικηση
Α ΠΟΤΕ ΛΕΣ ΜΑ ΤΑ
Κ ΟΙ ΝΟ ΤΙΚ ΩΝ ΕΚ ΛΟ ΓΩ Ν 201 0
Σ ΤΗΝ Α ΘΗΝ Α
Στις 30 Μαΐου 2010 διεξήχθησαν οι Εκλογές για την νέα Κοινοτική Συνέλευση της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών .
Μετά την καταμέτρηση των ψήφων προέκυψαν τα παρακάτω αποτελέσματα:
Κατανομή εδρών 30.5.2010
Ψήφοι Ποσοστό Έδρες
632
64%
32
306
31%
16
46
5%
2
Λευκά
10
Άκυρα
3
Σύνολο
997
100%
50
Κοινοτικη συνελευση Κοινοτικο συµβουλιο
Την Πέµπτη 10/6/2010, ο Πρόεδρος
της Εκλογικής Επιτροπής κ. Μόνις Ερρέρα αφού ανακοίνωσε τα επίσηµα
αποτελέσµατα των εκλογών και τη
σύνθεση της νέας Κοινοτικής Συνέλευσης, συνέχισε µε την διαδικασία εκλογής Προεδρείου του σώµατος. Μετά
από αίτηµα του επικεφαλής της Κοινοτικής Ανασυγκρότησης κ. Μ. Κωνσταντίνη, έγινε µυστική ψηφοφορία για την
εκλογή Προέδρου της Συνέλευσης
κατά την οποία έλαβαν: Επί 46 παρόντων, εξελέγη ως Πρόεδρος της Κοινοτικής Συνέλευσης ο υποψήφιος του
Ενωτικού Ψηφοδελτίου κ. Ισαάκ Μορδεχάι µε 30 ψήφους έναντι 16 ψήφων
που έλαβε ο υποψήφιος της Κοινοτικής
Ανασυγκρότησης κ. Μαρσέλ Γιοέλ.
Οµόφωνα εκλέχθηκαν οι κ.κ. Αλµπέρτος Σασσών ως Α’ Αντιπρόεδρος,
Αλέξανδρος Μοδιάνο ως Β’ Αντιπρόεδρος, Ηλίας Νάχµαν ως Α’ Γραµµατέας και η κυρία Ντορέλα Καµχή ως Β’
Γραµµατέας.
Στη συνέχεια η Κοινοτική Συνέλευση
εξέλεξε το Κοινοτικό Συµβούλιο, το
οποίο συστήθηκε σε σώµα µε την ακόλουθη σύνθεση:
ΤΑΚΤΙΚΑ ΜΕΛΗ
Πρόεδρος: Βενιαµίν (Μπένης) Αλµπάλας, Αντιπρόεδρος: Βίκτωρ
Ασσέρ, Γεν. Γραµµατέας: Ισαάκ
(Σάκης) Λεών, Ταµίας: Ερρίκος Κόβο,
Αν. Γραµµατέας: ∆ανιέλ (Ντάνης)
Εµµανουήλ, Αν. Ταµίας: Σαµπεθάι
(Σάββας) Οβαδίας, Μέλη: Καντέν
Μπεναρδούτ,
Ηλίας Νεγρίν.
Ματίλντα
ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ
Μπεράχα,
ΜΕΛΗ
Μωυσής Τζάφος, Αλβέρτος Φόρνης,
Οββαδίας (Όβης) Ναµίας, Αλβέρτος
Ταραµπουλούς.
05
Μελη συνελευσης
ΕΝΩΤΙΚΟ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ
1. ΒΕΝΙΑΜΙΝ (ΜΠΕΝΗΣ) ΑΛΜΠΑΛΑΣ 306
2. ΒΙΚΤΩΡ–ΧΑΪΜ ΑΣΣΕΡ 161
3. ΙΣΑΑΚ (ΣΑΚΗΣ) ΛΕΩΝ 156
4. ΙΣΑΑΚ ΜΟΡΔΕΧΑΪ 154
5. ΒΙΚΤΩΡ Ι. ΕΛΙΕΖΕΡ 153
6. ΔΑΝΙΕΛ (ΝΤΑΝΗΣ) ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ 153
7. ΙΣΑΑΚ–ΕΡΡΙΚΟΣ ΚΟΒΟ 153
8. ΝΤΕΛΙΑ ΑΛΧΑΝΑΤΗ-ΑΜΑΡΙΛΙΟ 151
9. ΑΛΒΕΡΤΟΣ ΤΑΡΑΜΠΟΥΛΟΥΣ 131
10. ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΤΑΘΙΑΣ 126
11. ΑΛΙΚΗ ΑΡΟΥΧ-ΜΟΡΔΕΧΑΪ 121
12. ΜΩΫΣΗΣ ΤΖΑΦΟΣ 120
13. ΑΖΑΡΙΑΣ-ΑΡΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ 119
14. ΑΑΡΩΝ (ΑΡΗΣ) ΦΟΡΝΗΣ 116
15. ΑΒΡΑΑΜ (ΜΙΝΟΣ) ΜΩΫΣΗΣ 112
16. ΛΕΩΝ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ 111
17. ΜΑΤΙΛΝΤΑ ΜΠΕΡΑΧΑ 104
18. ΑΒΡΑΑΜ–ΑΛΒΕΡΤΟΣ ΡΕΪΤΑΝ 100
19. ΑΛΒΕΡΤΟΣ (ΑΜΠΕ) ΦΟΡΝΗΣ 98
20. ΚΑΝΤΕΝ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥΤ 95
21. ΣΑΜΟΥΗΛ (ΣΑΜΗΣ) ΒΙΤΑΛ 90
22. ΕΝΤΥ–ΕΣΔΡΑ ΜΩΫΣΗΣ 84
23. ΟΒΑΔΙΑΣ (ΟΒΗΣ) ΝΑΜΙΑΣ 79
24. ΝΤΑΝΥ ΚΟΒΟ 78
25. ΝΤΟΡΑ (ΝΤΟΡΕΛΛΑ) ΚΑΜΧΗ 66
26. ΣΟΛΟΜΩΝ ΜΟΡΔΟΧΑΪ 64
27. ΗΛΙΑΣ ΝΕΓΡΙΝ 63
28. ΣΑΛΒΑΤΩΡ ΜΠΑΚΟΛΑΣ 62
29. ΡΙΚΕΤΤΑ (ΡΗΝΑ) ΚΟΕΝ 60
30. ΗΛΙΑΣ ΝΑΧΜΑΝ 60
31. ΑΛΒΕΡΤΟΣ ΣΑΣΩΝ 59
32. ΣΥΜΕΩΝ (ΣΙΜΑΚΗΣ) ΦΡΑΝΣΕΣ 59
ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ
1. ΜΩΥΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΗΣ 210
2. ΝΤΟΝΑ-ΛΙΛΙΑΝ ΚΑΠΟΝ 108
3. ΜΑΚΗΣ ΜΠΑΤΗΣ 103
4. ΧΑΪΜ-ΒΙΚΤΩΡ ΙΣΧΑΚΗΣ 93
5. ΜΑΡΣΕΛ-ΜΕΪΡ ΓΙΟΕΛ 87
6. ΣΑΜΠΕΘΑΪ-ΣΑΒΒΑΣ ΟΒΑΔΙΑΣ 84
7. ΙΣΑΑΚ ΧΑΖΑΝ 83
8. ΙΑΚΩΒΟΣ ΦΡΙΖΗΣ 80
9. ΚΑΝΑΡΗΣ (ΑΡΗΣ) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΗΣ 78
10. ΙΣΑΑΚ (ΙΖΗΣ) ΣΟΛΟΜΩΝ 70
11. ΙΩΣΗΦ-ΣΑΜΟΥΗΛ (ΦΙΚΟΣ) ΜΕΒΟΡΑΧ 65
12. ΡΑΧΗΛ (ΣΙΡΛΕΤ) ΒΑΡΟΥΧ-ΠΑΠΑΔΡΙΑΝΟΥ 63
13. ΣΑΜΠΕΤΑΪ-ΜΙΜΗΣ ΜΠΕΖΑ 60
14. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΟΝΤΙΑΝΟ 52
15. ΜΠΟΕΝΑ-ΜΠΕΤΤΥ ΦΕΡΡΕΡΑ-ΡΟΥΣΣΟ 48
16. ΡΕΒΕΚΚΑ (ΡΙΤΑ) ΓΚΑΜΠΑΪ 47
ΝΕΑ ΠΝΟΗ
1. ΣΟΛΩΝ-ΣΟΛΟΜΩΝ ΜΠΕΝΑΡΝΤΟΥΤ 42
2. ΜΩΥΣΗΣ-ΧΑΪΜ ΜΟΡΔΟΣ 32
06
του ΗΛΙΑ ΝΑΧΜΑΝ
Θα µας
ηταν
αρκετο*
Οι εκλογές τέλειωσαν, συστάθηκε νέο Κοινοτικό Συμβούλιο,
επανδρώνονται εκ νέου οι Επιτροπές. Ζητήματα, όμως, που μας απασχόλησαν
και συζητήθηκαν κατά την προεκλογική περίοδο θα συνεχίσουν να μας
απασχολούν και μετά τις εκλογές. Για ορισμένα από αυτά θέλω να
σας μιλήσω με τούτο το κείμενο.
07
Προτεραιότητες
Πρώτη προτεραιότητά μας είναι και
οφείλει να είναι η φροντίδα για εκείνους που έχουν ανάγκη οικονομικής
βοήθειας ή περίθαλψης. Το επιτάσσουν οι αρχές και οι παραδόσεις μας.
Οι ανάγκες στον τομέα αυτό αυξάνονται καθώς η οξύνεται οικονομική
κρίση.
Δεύτερη προτεραιότητα είναι μια
καλής ποιότητας και σύγχρονη παιδεία για τους νέους μας που θα τους
επιτρέψει να ενταχθούν δημιουργικά
στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και
στην επαγγελματική τους ζωή αργότερα και να γαλουχηθούν στις αρχές
και στις παραδόσεις μας.
Το τρίτο μέλημα είναι η ταυτότητά
μας. Όταν, όπως τα τελευταία χρόνια,
ο αντισημιτισμός αυξάνεται ενωνόμαστε παραμερίζοντας συχνά τις διαφορές μας. Ο κίνδυνος μας ενώνει.
Ποιοί είμαστε και πού πάμε;
Το ζητούμενο είναι να ορίσουμε οι
ίδιοι να διαμορφώσουμε τη δική μας
ταυτότητα, μέσα από την ποικιλία
των απόψεων και των στάσεων που
υπάρχουν ανάμεσά μας. Θέτοντας
εμείς τους επιδιωκόμενους στόχους
κι όχι απλά απαντώντας αμυντικά και
σπασμωδικά, χωρίς προπαρασκευή
στον εκάστοτε κίνδυνο. Γιατί τότε
καθορίζει ο εχθρός την πορεία μας.
Μπροστά στον κίνδυνο του αντισημιτισμού ακούγονται διάφορες
φωνές. Κάποιοι σκέφτονται να φύγουν από την Ελλάδα. Άλλοι προτείνουν να επιδιώξουμε αυστηρότερη
νομοθεσία, όπως για παράδειγμα ένα
νόμο που θα απαγορεύει τη δημοσίευση απόψεων που αρνούνται το
Ολοκαύτωμα. Κάποιοι προτείνουν να
καταφύγουμε σε μια αυστηρότερη
τήρηση της θρησκείας. Χαρακτηριστικό είναι πως έκαναν ανατολικό ζήτημα την απόφαση της Ι.Κ. Αθηνών
να ορίσει ως ημέρα εθελοντικής αιμοδοσίας ένα Σάββατο.
Όλα τα παραπάνω μπορεί να δίνουν
προσωπική διέξοδο στο φόβο και την
οργή απέναντι στον αντισημιτισμό
και σε μια Πολιτεία που τον αφήνει
να θεριεύει, όμως δεν μας πάνε πολύ
μακριά ως κοινότητα. Μια μειονότητα επιβιώνει μέσα σε ένα εθνικό
σύνολο, όταν διαθέτει μια διακριτή
ταυτότητα, όταν έχει κάτι ιδιαίτερο
να προσφέρει σε αυτό, αλλιώς αφομοιώνεται και σβήνει.
Σε αναζήτηση οράματος
Ρωτούν πολλοί, κι ιδιαίτερα οι νεώτεροι, ποιο είναι το όραμά μας. Μια
εύλογη απάντηση που δίνουν οι παλιότεροι είναι πως συνεχίζουμε αυτά
που ξεκίνησαν οι πρόγονοί μας, και
αυτό πρέπει να κάνετε κι εσείς. Είμαστε Εβραίοι, λοιπόν, γιατί γεννηθήκαμε Εβραίοι.
Αλλά αυτή η απάντηση δεν αρκεί.
Ανάμεσά μας υπάρχουν λογιών λογιών Εβραίοι, θρησκευόμενοι και μη,
ορισμένοι πιστεύουν στον Θεό αλλά
δεν θρησκεύονται και ορισμένοι
είναι άθεοι. Όμως όλοι θεωρούν τον
εαυτό τους Εβραίο. Στις σημερινές
κοινωνίες οι άνθρωποι έχουν την
ελευθερία πια να επιλέξουν συνειδητά την ένταξή τους, θρησκευτική
ή άλλη, ανεξάρτητα από τους προγόνους τους. Το να είσαι Εβραίος και
με ποιο τρόπο, είναι πια μια συνειδητή προσωπική επιλογή.
Κάποιοι θεωρούν πως το μόνο που
μας κράτησε ενωμένους ανά τους
αιώνες ήταν η θρησκεία, και μάλιστα
η αυστηρή τήρησή της, και πως αυτή
αποτελεί την απάντηση και σήμερα.
Ιστορικά αυτό δεν είναι ακριβές.
Μπορεί ο πυρήνας των κοινών μας
αρχών να βασίζεται στη θρησκεία
μας όμως δεν ήταν ο μόνος συνεκτικός κρίκος ανάμεσα στους Εβραίους.
Μια πλούσια και ποικίλη πνευματική
και πολιτιστική παραγωγή έπαιξαν
πολύ σημαντικό ρόλο.
Οι αρνητικές επιπτώσεις στις ελευθερίες και την ανεξιθρησκία από τη
στενή σχέση εκκλησίας-πολιτείας
που βλέπουμε και στην Ελλάδα, δεν
δικαιολογούν να ζητάμε η κοινοτική,
δηλαδή η πολιτική μας, εκπροσώπηση
όχι απλώς να μεριμνά αλλά να «επι-
βάλει» την άσκηση της θρησκείας,
οδηγώντας για παράδειγμα τα παιδιά
υποχρεωτικά στη συναγωγή.
Σήμερα αν στηριχτούμε μόνο στην
τήρηση της θρησκείας (αυστηρή ή
χαλαρή) κινδυνεύουμε να αφήσουμε
απʼ έξω ένα μεγάλο μέρος από τα
μέλη της κοινότητάς μας, τους μη
θρησκευόμενους και ιδιαίτερα τους
νεότερους. Μπορούμε ωστόσο να
δημιουργήσουμε εκείνες τις συνθήκες που θα κάνουν ελκυστικότερη
την άσκηση της θρησκείας για όσους
το επιθυμούν.
Ιστορική αυτογνωσία
Ένας δρόμος για τον προσδιορισμό
της ταυτότητάς μας είναι η ιστορική
μας αυτογνωσία.
Αν για το θρησκευτικό σκέλος και
πρόσφατα για την αναζήτηση διάδοχου ραββίνου, εύλογα έγινε πολύς
κόπος και χύθηκε πολύ μελάνι, για τη
μελέτη της ιστορίας μας δεν έγιναν
και πολλά ενώ συχνά έγιναν εσφαλμένες επιλογές.
Για παράδειγμα, δεν πλουτίζει αλλά
αντίθετα συσκοτίζει την ιστορική
μας αυτογνωσία η συστηματική
ενίσχυση και προβολή από το ΚΙΣ
ιστορικών όπως η κ. Φ. Τομαή - Κωνσταντοπούλου (επικεφαλής του αρχείου του Υπουργείου Εξωτερικών),
που υποστηρίζουν πως οι Έλληνες
Εβραίοι κατά κύριο λόγο βοηθήθηκαν από τους χριστιανούς συμπολίτες τους κατά την κατοχή και
οικοδομούν την εσφαλμένη επίσημη
αντίληψη περί ανύπαρκτου ή περιθωριακού αντισημιτισμού στην Ελλάδα.
Γνωρίζουμε πως υπήρξαν χριστιανοί
συμπολίτες μας ακόμη και αξιωματούχοι που βοήθησαν Εβραίους στην
κατοχή, όμως δεν ήταν αυτή η πρακτική που υπερίσχυσε.
Όπως επισημαίνει η φιλόλογος κ.
Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου στην Επιστημονική Ημερίδα «Κατοχικά Γιάννενα» 26.4.2010, για να σωθούν οι
Εβραίοι από τους Ναζί:
«…Χρειαζόταν η βοήθεια των ελληνικών αρχών -όπως στην Αθήνα-, του
08
δεσπότη -όπως στη Ζάκυνθο-, ή γενικότερα του συνόλου των εκπροσώπων
της εκκλησίας, όπως στη Δανία. Μόνο
σε αυτές τις περιπτώσεις ευοδώθηκε η
διάσωση Εβραίων, όσο καλά κι αν είχαν
οργανώσει τους διωγμούς οι Γερμανοί
κατακτητές. Και θεωρώ ότι αυτή η στήριξη από τις Αρχές ήταν απαραίτητη
προϋπόθεση για όποιο σχέδιο ομαδικής
διάσωσης, αντίθετα από ό,τι υποστηρίζουν κάποιοι ιστορικοί, που ρίχνουν την
ευθύνη αποκλειστικά στους Εβραίους
ηγέτες. Ας μην ξεχνάμε ότι οι ηγέτες
αυτοί ήσαν «αρχηγοί» μειονοτήτων σε
κυβερνήσεις δωσιλόγων.»
Το να γνωρίσουμε την ιστορία μας
βοηθάει και στο να διαμορφώσουμε
την ταυτότητά μας, αλλά και να τη
διαδώσουμε στην ευρύτερη ελληνική κοινωνία, που αγνοώντας την
μένει προσκολλημένη στα γνωστά
αντισημιτικά στερεότυπα, που ξεκινούν από το «δεν υπάρχει αντισημιτισμός στην Ελλάδα γιατί ήμασταν
πάντα φιλόξενος λαός» και φτάνουν
στις θεωρίες συνωμοσίας για τους
«παντοδύναμους Εβραίους που σχεδιάζουν και ευθύνονται για όλα τα
κακά που συμβαίνουν στον κόσμο
και στη χώρα». Έτσι θα καταπολεμήσουμε το κομμάτι του αντισημιτισμού που στηρίζεται στην απλή
άγνοια.
Προτάσεις
Για τούτο προτείνω να ασχοληθούμε
συστηματικά με την μελέτη και την
προβολή της ιστορίας μας με δραστηριότητες που θα απευθύνονται
ταυτόχρονα στα μέλη της κοινότητάς μας και στους μη Εβραίους συμπολίτες μας.
Ένας στόχος ακόμη που είναι εφικτός και θα διευκολύνει τα παραπάνω είναι να δημιουργήσουμε ένα
«Εργαστήριο Εβραϊκής Ιστορίας, ή
Εβραϊκών Σπουδών» σε ελληνικό
Πανεπιστήμιο. Με έναν/μια καθηγητή/τρια επικεφαλής, δυο βοηθούς
και μια βιβλιοθήκη.
Αυτό θα μπορούσε γίνει το κέντρο
διάχυσης της εβραϊκής ιστορίας, για
τους διδάσκοντες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μια δραστηριότητα που έχει ήδη ξεκινήσει αλλά
χρειάζεται επέκταση, ενίσχυση και
βελτίωση.
Αντισημιτισμός: Μια οδυνηρή συνειδητοποίηση
Τα τελευταία τρία χρόνια ζούμε μια
άνοδο των αντισημιτικών εκδηλώσεων
στη χώρα μας. Από τις βεβηλώσεις
μνημείων και εβραϊκών εγκαταστάσεων, με κορυφαίο τον εμπρησμό
της συναγωγής των Χανίων, ως την
δημόσια εκδήλωση αντισημιτικών
απόψεων με αποκορύφωμα το «Ο
εβραίος μυρίζει αίμα» του Γ. Καρατζαφέρη.
Η αθώωση του αυτοδιαφημιζόμενου
ως ναζιστή και αντισημίτη Πλεύρη και
η άρνηση του Αρείου Πάγου να την
αναιρέσει έστω και ως νομολογία,
μαρτυρεί πως ο αντισημιτισμός είναι
παρών και σε θεσμικά όργανα της πολιτείας μας.
Για χρόνια θεωρούσαμε πως δεν
υπάρχει αντισημιτισμός στην ελληνική κοινωνία και πως στη χειρότερη
για μας περίπτωση είναι ένα φαινόμενο περιθωριακό. Αυτό άλλωστε
πρέσβευε και το Κ.Ι.Σ.
Συνειδητοποιήσαμε με οδύνη πως
επρόκειτο για μια συλλογική αυταπάτη που εξέθρεφε και η ηγεσία μας
και το χειρότερο: τη συνεπακόλουθη
άτονη στάση στην καταπολέμηση
του αντισημιτισμού από το Κ.Ι.Σ.,
στάση που «απέκλειε την ανάδειξη
“δύσκολων” θεμάτων όπως αυτή
των λεηλατηθέντων εβραϊκών περιουσιών ή της παρουσίας ακραίου
αντισημιτικού λόγου στον δημόσιο
βίο…»¹
Από το 2008 επεσήμανα με επιστολή
μου (που συνυπέγραψαν και άλλα
μέλη της κοινότητας) στο Κ.Ι.Σ. πως
δεν είναι δυνατόν να συνεορτάζουμε την ετήσια κρατική επέτειο για
το Ολοκαύτωμα μαζί με το αντισημιτικό ΛΑ.Ο.Σ. Απάντηση δεν πήρα.
Είναι προφανές πως χρειάζεται διαφορετική διαχείριση η ετήσια τελετή
του Ολοκαυτώματος.
Η μάχη κατά του αντισημιτισμού
Ασπίδα στον αντισημιτισμό, δεν μπορεί να αποτελέσει η αστυνομική προστασία ανθρώπων και μνημείων, δεν
θα αρκούσε όλη η ελληνική αστυνομία, αλλά κι αν αρκούσε απλά θα
έκλεινε σε μια «χρυσή φυλακή» τους
προστατευόμενους.
Η αποτελεσματικότερη ασπίδα είναι
η ίδια η κοινωνία, αυτή μπορεί να απομονώσει ηθικά και πρακτικά τους βαρβάρους. Η πρόσφατη εμπειρία τόσο
από την «Πρωτοβουλία Πολιτών» στα
Γιάννενα αλλά και η δραστηριότητα
της Ι.Κ. Βόλου που καταφέρνει να συσπειρώνει τους μη Εβραίους συμπολίτες της είναι διδακτικές.
Δείχνουν πως όταν ανοιγόμαστε
στην κοινωνία, και επισημαίνουμε το
πρόβλημα του αντισημιτισμού, συναντάμε τους συμπολίτες μας που
έχουν ανάλογες ευαισθησίες και χτίζουμε ένα ισχυρό τείχος προστασίας. Και ήταν λάθος που το ΚΙΣ
επέλεξε να μην δώσει ευρεία δημοσιότητα σε όλη τη διάρκεια της δίκης
Πλεύρη.
Ρατσισμός και αντισημιτισμός
Ο ρατσισμός έχει πολλές μορφές, ο
αντισημιτισμός και οι διακρίσεις με
βάσει την καταγωγή εθνοτική, φυλετική ή θρησκευτική, είναι μια μόνο
κατηγορία, διακρίσεις με βάση το
φύλλο, τις σεξουαλικές προτιμήσεις
και την όποια ιδιαίτερη ταυτότητα
μιας ομάδας, έχουν κοινή αφετηρία.
Είναι δύσκολο να μάχεσαι γνήσια
τον ένα ρατσισμό και να ασκείς έναν
άλλο. Είναι δύσκολο να είσαι ολίγον
αντιρατσιστής, όπως και να είσαι ολίγον έγκυος…
Προτάσεις
Γι αυτό η μάχη κατά του ρατσισμού,
είναι μακρόπνοη, συστηματική, πολύπλευρη και σε πολλά πεδία, ξεκι-
09
νάει και από μια προσωπική στάση
και άσκηση, φτάνει στην πειθώ, αφού
περάσει από ενέργειες που λειτουργούν ως παιδαγωγικά παραδείγματα.
Χρειάζονται:
Συμμαχίες και συστηματική καλλιέργεια σχέσεων με τα ΜΜΕ και
τους Opinion Leaders,
Συμμαχίες και κοινές δράσεις με
ομόδοξες ομάδες πολιτών. Για παράδειγμα, κάθε χρόνο, συνήθως Ιούνιο, γίνεται το αντιρατσιστικό
φεστιβάλ. Απουσιάζουμε και αφήνουμε ελεύθερο το έδαφος στους
Παλαιστίνιους να επηρεάζουν -και
εναντίον μας- όλες τις οργανώσεις
και τους ακτιβιστές που νοιάζονται
για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός,
διατρέχει όλα τα πολιτικά και ιδεολογικά ρεύματα και όλα τα κοινωνικά
στρώματα στη χώρα μας. Να κάνουμε ανοιχτή δημόσια κριτική στα
δημόσια πολιτικά και άλλα πρόσωπα,
που εκφράζουν ρατσιστικές και αντισημιτικές θέσεις. Να επιβραβεύουμε
ηθικά όσα από τα πρόσωπα αυτά κρατούν θετική στάση σε θέματα αντισημιτισμού και ρατσισμού.
Να πλησιάσουμε, να συγκινήσουμε
και να ενθουσιάσουμε τους ανθρώπους, τους συμπολίτες μας, να συναντηθούμε με όσους έχουν τέτοιες
ευαισθησίες και να κερδίσουμε κι άλλους. Η αντιναζιστική ιδεολογία είναι
διαδεδομένη στη χώρα μας, είναι μια
καλή αφετηρία.
Δράσεις με τόλμη και φαντασία,
γιατί δεν είναι μια διαδικασία απλής
διαχείρισης της πραγματικότητας
που θα μπορούσαν να διεκπεραιώσουν κατά τα γραφειοκρατικά στερεότυπα, αργόσυρτες διοικήσεις με
την κεκτημένη τους αδράνεια και
τους περιορισμούς που από τη φύση
τους έχουν.
Είναι μια διαδικασία που χρειάζεται
να κατανοεί και να εξηγεί την κοινωνική πραγματικότητα, να συμμετέχει
πλήρως σε αυτήν και κυρίως να την
Αλλάξει.
Κερδίζεται κυρίως εκτός δικαστη-
ρίων, που από τη φύση τους ειδικεύονται στην τιμωρία.
Είναι η διαδρομή που μας απομακρύνει από το χώρο της βίας, του φόβου
και του μίσους, οδηγεί στο χώρο του
αυτοσεβασμού, του σεβασμού του
άλλου, της αγάπης.
Μας απομακρύνει από το μισοφοβισμένο περιθώριο, που νομίζουμε
ασφαλέστερο, και μας εντάσσει στην
ελληνική κοινωνία σαν ισότιμο οργανικό κομμάτι με τη δική του ξεκάθαρη ταυτότητα.
Εσωτερική Δημοκρατία
Είναι πλέον προφανές πως οι κοινότητές μας πρέπει να εκπροσωπούνται κατʼ αναλογία του πληθυσμού
τους στο ΚΙΣ.
Δεν είναι λογικό η κοινότητα της
Αθήνας, με τη συντριπτική πλειοψηφία των Εβραίων να μειοψηφεί στους
εκλέκτορες του ΚΙΣ και στο ίδιο το
Δ.Σ. του.
Ακόμη, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης στις εσωτερικές διαδικασίες, η
ανάγκη δημοκρατικού διαλόγου μπορεί κάποτε να προσκρούει σε έλλειψη
χρόνου, καθώς όλοι οι ασχολούμενοι
είναι εθελοντές.
Όμως ο μεταξύ μας διάλογος υστερεί σε ποιότητα και ουσία, παράδειγμα είναι ο τρόπος που διεξάγεται
σε δημόσιες συγκεντρώσεις μας
αλλά και στις πρόσφατες εκλογές.
Το forum που εγκαινιάζεται στο νέο
ιστότοπο της I.K.A. (www.athjcom.gr)
είναι μια καλή αρχή, αλλά χρειαζόμαστε και άλλα.
Επίλογος
Οι Εβραίοι της Ελλάδας αποτελούμε
μια μικρή μειονότητα, τα δημογραφικά στοιχεία βεβαιώνουν πως ο πληθυσμός της μειώνεται σταθερά.
Διαθέτουμε ζωντανές δυνάμεις και
δημιουργικούς πολίτες σε όλους τους
τομείς της κοινωνικής ζωής. Οφείλουμε να τους συσπειρώσουμε όλους.
Γνωρίζουμε πως στο όχι πολύ μακρινό μέλλον δεν θα υπάρχουν
Εβραίοι στην Ελλάδα. Ως τότε όμως
πρέπει να φροντίσουμε τους δικούς
μας, να έχουμε μια δημιουργική και
περήφανη παρουσία σε τούτη την
κοινωνία και, όπως λέει ο Ισαάκ Μορδεχάι, να αποχωρήσουμε από το ιστορικό προσκήνιο με το κεφάλι ψηλά.
*Μια πιο εκτεταμένη εκδοχή αυτού του κειμένου εστάλη με email σε μέλη της Ι.Κ.Α. στις
27.5.10.
1Όπως επισημαίνει ο Blogger abravanel : Ιστοσελίδα:
www.cohen.gr - Ενότητα: Εβραϊσμός -Τίτλος: «Σχόλιο
με αφορμή το λόγο της κ. Μπακογιάννη» αναφέρεται
στο λόγο της κατά την έκτακτη εμβόλιμη τελετή
(17.6.09) που τιμούσε τα θύματα του Ολοκαυτώματος.
Δείτε σχετικό άρθρο μου «Η παρακμή χρειάζεται καθαρές κουβέντες» στο «Άλεφ» τ.31, ΙΑΝ-ΦΕΒ 2010 .
10
του ROSS DOUTHAT
Ισραηλ
και τα βασιλεια
των Σταυροφορων
Π
αρακολουθώντας την αποτυχημένη, αιματηρή απόπειρα
του Ισραήλ να επιβάλει τον
ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας, μου
ήρθε στο μυαλό η ιστορία των βασιλείων των Σταυροφόρων, γνωστά
στα γαλλικά ως Outremer. Ο όρος σημαίνει «πέρα από τις θάλασσες» και
χρησιμοποιήθηκε τον μέσο Μεσαίωνα για το πριγκιπάτο της Αντιόχειας, τις κομητείες της Έδεσσας
και της Τρίπολης και για το βασίλειο
της Ιερουσαλήμ. Χάρη σε ιδιότυπο
μείγμα αμνησίας και αυτοκριτικής
διάθεσης, η σύγχρονη Δύση επιλέγει
να θυμάται τις Σταυροφορίες μόνο
σαν θλιβερή άσκηση δυτικής επιθετικότητας, αδιαφορώντας αν τα κρατίδια αυτά δεν ήταν λιγότερο νόμιμα
απʼ ότι τα μουσουλμανικά κράτη τα
οποία πολεμούσαν, κράτη που είχαν
εγκαθιδρυθεί πάνω σε εδάφη που
ήταν πριν χριστιανικά.
Την αναλογία των βασιλείων των
Σταυροφόρων με το σύγχρονο Ισραήλ χρησιμοποιούν συνήθως οι εχθροί του Ισραήλ: «Εβραίοι και
Σταυροφόροι» είναι μία από τις αγαπημένες αποστροφές του Οσάμα
μπιν Λάντεν, ενώ πολλοί Παλαιστίνιοι
εξτρεμιστές εκφράζουν συχνά την
ελπίδα για εμφάνιση νέου Σαλαντίν,
που θα πετάξει τους Ισραηλινούς στη
θάλασσα.
Οι φίλοι του Ισραήλ έχουν, όμως, και
αυτοί κάτι να διδαχθούν από τα βασίλεια των Σταυροφόρων. Όπως και
η σημερινή εβραϊκή δημοκρατία, τα
βασίλεια των Σταυροφόρων ήταν
μικρά κρατίδια, βασισμένα στη στρατιωτική ανδρεία, γεωγραφικά εντοπισμένα τη Μέση Ανατολή, αλλά με το
βλέμμα στραμμένο στη Δύση, διαθέτοντας ισχυρούς απομακρυσμένους
πάτρωνες και κοντινούς ορκισμένους εχθρούς. Όπως και το Ισραήλ,
τα βασίλεια εκείνα καταστάθηκαν
μαγνήτες για κάθε είδους φανατικούς, από Δύση και Ανατολή. Όταν
εντέλει κατέρρευσαν –αφού επέζησαν πολλά περισσότερα χρόνια απʼ
όσα υπάρχει το Ισραήλ– η πτώση
τους οφειλόταν σε αίτια που σχετίζονται άμεσα με τις προκλήσεις που
αντιμετωπίζει η σημερινή ισραηλινή
κυβέρνηση.
Ο πρώτος λόγος ήταν καθαρά γεωγραφικός: Η κατάκτηση των Αγίων
Τόπων υπήρξε ανέκαθεν ευκολότερη από την προάσπισή τους, λόγω
της γεωγραφικής ιδιομορφίας της
περιοχής. Ο δεύτερος ήταν διπλωματικός: οι Σταυροφόροι δεν κατάφεραν να αναπτύξουν καλές σχέσεις
με τους γείτονές τους, όπως η Αίγυπτος ή το Βυζάντιο, ενώ η στήριξη
που εξασφάλισαν από τη Δύση δεν
ήταν ικανή να τους διασώσει από τον
αφανισμό. Ο τρίτος λόγος ήταν δημογραφικός: η άρχουσα τάξη των
βασιλείων των Σταυροφόρων, αποτελούμενη κυρίως από Φράγκους ιππότες και τους υποτακτικούς τους,
αποτελούσε μειοψηφία σε περιοχή,
της οποίας η πλειοψηφία των κατοίκων ήταν Ορθόδοξοι Χριστιανοί και
μουσουλμάνοι και δυσκολεύτηκαν
να πετύχουν το είδος τής ενσωμάτωσής τους που απαιτείται για μια
μακροπρόθεσμη σταθερότητα.
Προ δεκαετίας, πριν τη κατάρρευση
της ειρηνευτικής διαδικασίας, το Ισραήλ έμοιαζε να βρίσκεται σε καλύτερη θέση απʼ ότι τα βασίλεια των
Σταυροφόρων και στα τρία παραπάνω μέτωπα. Οι ισχυρές ένοπλες
δυνάμεις του και η δύναμη πυρηνικής αποτροπής αντιστάθμιζαν με το
παραπάνω την αδυναμία της γεωγραφικής του θέσης. Ύστερα από
δεκαετίες απομόνωσης, το Ισραήλ
είχε οικοδομήσει σχετικά σταθερές
σχέσεις με πολλές περιφερειακές
δυνάμεις –συμπεριλαμβανομένων
της Τουρκίας, της Ιορδανίας και της
Αιγύπτου– καθώς και έναν ανθεκτικό
11
στενό δεσμό με την παγκόσμια υπερδύναμη, τις ΗΠΑ. Η πολυπληθής
αραβική μειονότητα στη χώρα απολάμβανε καλύτερη μεταχείριση και
ενσωμάτωση από ότι οι μειονοτικοί
πληθυσμοί σε σχεδόν κάθε άλλη
χώρα της Μέσης Ανατολής. Την ίδια
στιγμή, η κυβέρνηση του Ισραήλ
έμοιαζε αποφασισμένη να απεμπλακεί από την μακροπρόθεσμη κατοχή
ενός πολύ μεγαλύτερου αραβικού
πληθυσμού της Γάζας και της Δυτικής Όχθης.
Μετά τους πολέμους σε Λίβανο και
Γάζα, και το πρόσφατο φιάσκο με τον
αποκλεισμό της Γάζας, το εβραϊκό
κράτος βρίσκεται εξίσου απομονωμένο στη διεθνή σκηνή, όσο και κατά
τα σκοτεινά χρόνια τού «Ο σιωνισμός είναι ρατσισμός» της δεκαετίας του 1970. Στο μεταξύ, οι σχέσεις
τού Ισραήλ με τους Άραβες πολίτες
του καθίστανται όλο και πιο τεταμένες, ενώ η κατοχή της παλαιστινιακής Δυτικής Όχθης μοιάζει
προορισμένη να συνεχισθεί επʼ αόριστον, ενώ και οι δυο αραβικοί πληθυσμοί αυξάνονται τόσο γοργά που οι
Εβραίοι μπορεί σύντομα να είναι μειοψηφία δυτικά του Ιορδάνη ποταμού.
Το Ισραήλ μπορεί πιθανόν να ζήσει
σε καθεστώς διπλωματικής απομόνωσης, όσο το αμερικανικό κοινό
μένει σταθερά στο πλευρό του, θα
δυσκολευτεί να ανταπεξέλθει στο
δημογραφικό μετασχηματισμό της
επικράτειάς του. Αν το εβραϊκό κράτος δεν καταφέρει να απεμπλακεί
από τη Δυτική Όχθη, ίσως αναγκασθεί να επιλέξει μεταξύ ενός καθεστώτος σχεδόν απαρτχάιντ μιας
μόνιμης κατοχής, και τη διάλυση που
θα πιθανότατα θα επακολουθούσε
εάν έδινε στους Παλαιστίνιους μια
σημαντική φωνή στα πολιτικά πράγματα του Ισραήλ.
Οι επικριτές του Ισραήλ εμφανίζουν
ως εύκολη υπόθεση την απεμπλοκή
αυτή. Στην πραγματικότητα μια
τέτοια πρωτοβουλία θα απαιτήσει
μεγάλες θυσίες, σε εδάφη και καθημερινή ασφάλεια -είτε με τη
μορφή εξαιρετικών παραχωρήσεων
σε μια διχασμένη Παλαιστινιακή ηγεσία, ή μια μονομερή αποχώρηση από
τη Δυτική όχθη, η οποία θα είναι
πολύ πιο επώδυνη από την αποχώρηση του 2005 από τη Γάζα.
Ακόμη χειρότερα, κάθε μία από τις
δύο προσεγγίσεις θα προκαλέσει ενίσχυση της βίας από τις ασυμφιλίωτες
παλαιστινιακές φράξιες και τους Ιρανούς ή Σύριους υποστηρικτές τους,
που θεωρούν κάθε υποχώρηση του
Ισραήλ αφορμή για κλιμάκωση του
αγώνα.
Όπως έγραψε πρόσφατα ο Ουόλτερ
Ράσελ Μιντ, το Ισραήλ «μπορεί να
χρειασθεί να πληρώσει σχεδόν το
πλήρες τίμημα για την ειρήνη...
χωρίς να εξασφαλίσει την πλήρη ειρήνευση». Κανείς δεν μπορεί να κατηγορεί τους Ισραηλινούς όταν
εκφράζουν φόβους για μια τέτοια
εξέλιξη. Αυτός, όμως, ίσως να είναι
ο μοναδικός τρόπος για να εγγυηθούν την επιβίωση του έθνους τους.
Τα βασίλεια των Σταυροφόρων νικήθηκαν εντέλει από μουσουλμανικούς
στρατούς. Αν, όμως, το Ισραήλ καταστραφεί, θα καταστραφεί εκ των
έσω.
New York Times, 7.6.2010
http://www.nytimes.com/2010/06/07/opinion/07douthat.html?scp=1&sq=Israel crusaders&st=cse
Μεταφραστική επιμέλεια: Ηλίας Νάχμαν
12
του ΑΡΗ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
Ρεσάλτο ειρήνης
«Καμία ερμηνεία δεν μπορεί να δικαιολογήσει ή να ξεπλύνει το έγκλημα που διεπράχθη και καμία
δικαιολογία δεν μπορεί να εξηγήσει
τις βλακώδεις ενέργειες της κυβέρνησης και του στρατού. [...] Πάνω απʼ
όλα, αυτή η παρανοϊκή επιχείρηση
καταδεικνύει πόσο έχει προχωρήσει
η παρακμή του Ισραήλ. Όποιος έχει
μάτια να δει, το αντιλαμβάνεται και
το αισθάνεται.», έγραψε ο διεθνούς
φήμης Ισραηλινός συγγραφέας Νταβίντ Γκρόσμαν στον Guardian σχολιάζοντας την επιδρομή των
Ισραηλινών κομάντο σε πλοίο ακτιβιστών με θλιβερό απολογισμό εννιά
νεκρούς.
«Πειρατεία» ή «Ρεσάλτο σε διεθνή
ύδατα» αποκάλεσαν την ισραηλινή
επιχείρηση τα περισσότερα ΜΜΕ
απορώντας για την ευκολία με την
οποία έπεσε το Ισραήλ στην παγίδα
της Τουρκίας.
«Επί 2.000 χρόνια, οι Εβραίοι γνώριζαν τη δύναμη της βίας μόνο από τις
βουρδουλιές στην πλάτη τους. Εδώ
και αρκετές δεκαετίες, έχουμε κι
εμείς προνόμιο στη βία. Ξανά και
ξανά, όμως, η δύναμη αυτή μάς έχει
μεθύσει. Ξανά και ξανά, φανταζόμαστε πως μπορούμε να λύσουμε κάθε
πρόβλημα με τη βία. Σε έναν άνδρα
με μεγάλο σφυρί, λέει η παροιμία,
κάθε πρόβλημα μοιάζει με καρφί.»,
γράφει ο Άμος Οζ στην ίδια εφημερίδα.
Έχει καιρό δημιουργηθεί και όλο αυξάνεται, η πεποίθηση ότι το Ισραήλ
πιστεύει υπερβολικά στη στρατιωτική λύση. Έχει ακουμπήσει ολοκληρωτικά πάνω σʼ αυτή του την επιλογή
και ενώ είναι αλήθεια ότι ο στρατός
μπορεί να κερδίζει μάχες και πολέμους, είναι εξαιρετικά αμφίβολο ότι
μπορεί να κερδίσει και
την ειρήνη.
Είναι αλήθεια ότι
οι επιλογές του
Ισραήλ μετά τη
συντριπτική
νίκη τού
Πολέμου των Έξι
Ημερών, το 1967,
ναι μεν το ενδυναμώνουν
στρατιωτικά,
αλλά το αποδυναμώνουν
τόσο ηθικά όσο και σε συμμαχίες διεθνώς. Χάνει,
σταδιακά αλλά σταθερά,
συνεχώς φίλους και διολισθαίνει ολοένα στο ρόλο του δεσμοφύλακα των Παλαιστινίων, γεγονός
που του δημιουργεί τεράστιο ηθικό
ζήτημα και διαβρώνει τον ίδιο τον ισραηλινό λαό εκ των έσω. Γιατί η βία
έχει πάρει χαρακτήρα μόνιμο. Φυσικά και είναι κατανοητή και απαραίτητη η απόκτηση στρατιωτικής
ισχύος για ένα κράτος που είναι περικυκλωμένο από εχθρούς, αλλά από
το σημείο αυτό μέχρι να χρησιμοποιεί ολοένα και περισσότερη βία
σαν μέσο συναλλαγής σε απάντηση
λανθασμένων πολιτικών του, έχει μεγάλη διαφορά.
Η, εδώ και χρόνια, στρατηγική επιλογή του Ισραήλ να μην διευθετεί το
παλαιστινιακό εκτιμώντας ότι η κατάκτηση ολοένα και περισσότερης
στρατιωτικής ισχύος θα το φέρει σε
καλύτερη διαπραγματευτική θέση
την κρίσιμη στιγμή, πρέπει να εγκαταλειφθεί πάραυτα. Γιατί σʼ αυτόν
τον συλλογισμό λαμβάνονται ελάχιστα (ή καθόλου) υπόψη ότι: οι άνθρωποι αποκτηνώνονται, οι νεκροί
αυξάνονται, το μίσος φουντώνει, οι ελπίδες σβήνουν.
Ο χρόνος ΔΕΝ δουλεύει για το
Ισραήλ. Αντίθετα το σπρώχνει σε
συμπεριφορές που ούτε το ίδιο θα
μπορεί να αντικρίσει στο μέλλον
δίχως να ντρέπεται. Κι εφόσον
το ίδιο είναι απασχολημένο με
τα θέματα επιβίωσής του και
επειδή τα αποθέματα τής ανεκτικότητας τελειώνουν, ήρθε η
ώρα εμείς τα αδέλφια του, οι
Εβραίοι της Διασποράς, να του
τα πούμε ένα χεράκι, να το βοηθήσουμε να υπερβεί τους ακραίους
του, να πάψουμε να δίνουμε άλλοθι
στις κατά καιρούς ενέργειές του και
να προσπαθήσουμε με διάλογο αλλά
και πράξεις να εναντιωθούμε σʼ
αυτές (ήδη εβραϊκή οργάνωση στη
Γερμανία ετοιμάζεται να στείλει
πλοίο με ανθρωπιστική βοήθεια με
πρόθεση να σπάσει τον αποκλεισμό
της Γάζας). Όταν το Ισραήλ αντιληφθεί ότι δεν θα θεωρείται πλέον δεδομένη η υποστήριξη τών αδελφών
του σε όλες του τις ενέργειες, τότε
θα μετρήσει αλλιώς τα πράγματα.
Πολύ βοηθητικό θα ήταν να παροτρύνουμε και τον μεγάλο σύμμαχό
του, την Αμερική, να του τραβήξει το
αυτί. Από αγάπη.
Όσο για τη Τουρκία που δήθεν κόπτεται για παραβίαση από το Ισραήλ
του Δικαίου της θάλασσας, να θυμίσουμε ότι ούτε έχει υπογράψει τη
σχετική σύμβαση και, φυσικά, αρνείται την ισχύ της στο Αιγαίο. Δυο
μέτρα και δυο σταθμά, δηλαδή. Δάσκαλε που δίδασκες…
αποψη
του ΒΙΚΤΩΡΑ ΙΣΑΑΚ ΕΛΙΕΖΕΡ
13
οταν
ο Ερντογαν ελισσεται,
πολιτικά και στρατιωτικά
άστοχη επιχείρηση της ισραηλινής
κυβέρνησης
εναντίον του τουρκικού
πλοίου «Μαβί Μαρμαρά» ενδεικτική μιας θλιβερής
νοοτροπίας που επικρατεί στους
κόλπους της- αποκάλυψε τις νέες
υπό διαμόρφωση ισορροπίες στη
Μέση Ανατολή. Αποδείχθηκε για
άλλη μια φορά ότι το Ισραήλ μπορεί
να στηρίζει την ασφάλειά του στη
στρατιωτική του ισχύ, από μόνη της
όμως αυτή δεν αρκεί για την επίτευξη
πολιτικών στόχων. Αντίθετα, «πέτυχε»
την πολιτική του απομόνωση, «ενθάρρυνε» την επιλογή Ερντογάν να καταστήσει την Τουρκία ηγέτιδα δύναμη
του αραβικού - μουσουλμανικού κόσμου και βεβαίως «αποδυνάμωσε» τη
διπλωματική υποστήριξη που με κόπο
είχε πετύχει ο Αμερικανός πρόεδρος
Ομπάμα υπέρ των νέων κυρώσεων
κατά του Ιράν.
Η Τουρκία συνάπτει συμφωνία συνεργασίας με το ιρανικό καθεστώς
του Αχμεντινετζάντ, προσεταιρίζεται
τη Συρία, απλώνει δίχτυ προστασίας
τού υπό ισραηλινή κατοχή παλαιστινιακού πληθυσμού και προετοιμάζει
τον ρόλο που θα παίξει στο Ιράκ μετά
την αποχώρηση των αμερικανικών
στρατευμάτων. Διευρύνει δηλαδή τη
σφαίρα επιρροής της προς τη Μέση
Ανατολή, αποσπώντας την υποστήριξη τόσο των αραβικών καθεστώτων όσο και των μουσουλμανικών
πληθυσμών.
Η Ελλάδα υποχρεούται να διατηρήσει
και να διευρύνει τη συνεργασία της
με τον αραβικό κόσμο. Ταυτόχρονα,
η Ελλαδα πρεπει να σχεδιαζει...
όμως, έχει μια μοναδική ευκαιρία να
αναβαθμίσει τον στρατηγικό της ρόλο
στην περιοχή. Ο πρόεδρος Ομπάμα
και το State Department δεν φαίνεται
να ενθουσιάζονται ιδιαιτέρως με τις
πρωτοβουλίες της Αγκυρας και τη θεαματική παρεμβατικότητα στο Μεσανατολικό γίγνεσθαι. Το Ισραήλ
επιδιώκει γεωστρατηγικό βάθος, το
οποίο μέχρι σήμερα του παρείχε η
Τουρκία, προκειμένου να διεξάγει τις
απαραίτητες για την ασφάλειά του αεροναυτικές ασκήσεις και βεβαίως τη
σύναψη συμμαχιών με γειτνιάζουσες
μη μουσουλμανικές χώρες, όπως η
Ελλάδα και η Κύπρος.
Η Ελλάδα λοιπόν μπορεί να παίξει
στρατηγικής σημασίας ρόλο, ιδιαίτερα στο πολιτικό επίπεδο, εάν και
εφόσον προβεί στους κατάλληλους
διπλωματικούς χειρισμούς που θα τη
καταστήσουν αξιόπιστο συνομιλητή
όλων των εμπλεκομένων, αντί της
Τουρκίας.
Επιπλέον, η αναπτυσσόμενη επιφυλακτικότητα απέναντι στις πολιτικές
επιλογές της κυβέρνησης Ερντογάν
και στην ολοένα αυξανόμενη επιρροή του ριζοσπαστικού Ισλάμ στην
τουρκική κοινωνία, εκτιμάται πως θα
στρέψει επενδυτές στη διερεύνηση
άλλων επενδυτικών ευκαιριών και η
Ελλάδα θα μπορούσε να αποτελέσει
μια ενδεχόμενη επιλογή, με το συγκριτικό πλεονέκτημα της κοινωνικής
και πολιτικής σταθερότητας.
Η Ελλάδα μπορεί να καταστεί υπολογίσιμος στρατηγικός εταίρος, με όλα
τα οφέλη (πολιτικά και οικονομικά)
που συνεπάγονται από μια τέτοια
εξέλιξη, σε μια περίοδο που η Τουρ-
κία επεκτείνει την επιρροή της συνάπτοντας συμμαχίες (Ιράν – Συρία)
που πλήττουν ζωτικά συμφέροντα
τόσο των ΗΠΑ όσο και της Ευρώπης.
Ο διάλογος και η ανάπτυξη οικονομικών διαύλων επικοινωνίας –ειδικότερα σε τομείς όπου η ισραηλινή
κοινωνία πρωτοπορεί, όπως η αγροτική οικονομία, οι νέες τεχνολογίες
και η ιατροφαρμακευτική έρευνα–
μπορούν να καταστήσουν τις δύο
χώρες πολύτιμους συνεταίρους με
αμοιβαία κέρδη.
Η Τουρκία «έντυσε» έναν πολιτικό
στόχο, την άρση του αποκλεισμού
της Γάζας από το Ισραήλ, με έναν
«πέπλο» ανθρωπισμού, δηλαδή την
αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας
προς τους κατοίκους της Γάζας. Ανέθεσε στην ακραία ισλαμική οργάνωση ΙΗΗ τη διεκπεραίωση ενός
πολιτικού στόχου και «χρησιμοποίησε» ανθρωπιστικές οργανώσεις για
την κάλυψη αυτού του στόχου. Η κυβέρνηση Νετανιάχου απέτυχε να
διαγνώσει σωστά τις προθέσεις του
κ. Ερντογάν και σύρθηκε σε μια επιχείρηση με το οδυνηρό αποτέλεσμα
των εννέα νεκρών ανθρώπων. Ας ελπίσουμε ότι η ίδια οργάνωση δεν θα
χρησιμοποιηθεί για τη διεκπεραίωση
τουρκικών διεκδικήσεων έναντι
άλλων χωρών. Η Τουρκία αποκάλυψε
τον πολιτικό της ελιγμό, η Ελλάδα
έχει την ευκαιρία να σχεδιάσει μια
νέα πολιτική στην περιοχή.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στην
«Καθημερινή της Κυριακής» 6.6.2010
14
χιουµορ
Dry Bones Blog.com
ανοιχτη επιστολη
15
προς
Λακη Λαζοπουλο
Κύριε Λαζόπουλε,
Με αφορμή την εκπομπή
σας Αλ Τσαντίρι την Τρίτη
1η Ιουνίου και τα σχόλια
σας για την ισραηλινή επίθεση με το τραγικό αποτέλεσμα των νεκρών ανθρώπων
στο καράβι Mavi Marmara θα
ήθελα και εγώ αρχικά σαν άνθρωπος που θέλει να βλέπει και τις δύο
όψεις σε κάθε ζήτημα και ύστερα σαν ελληνίδα Εβραία να σας πω τα εξής:
-η δική μου άποψη εντοπίζει το πρόβλημα
στην υπεροπτική και λανθασμένη επιλογή
της πολιτικής ισραηλινής ηγεσίας να χειριστεί την κατάσταση με στρατιωτικές
αποφάσεις και όχι με πολιτικές μέσω διπλωματικών διαδικασιών,
- στο σύνδρομο του ολοκαυτώματος σύμφωνα με το οποίο όποιος με απειλεί θα καταφέρει και να με εξοντώσει από το οποίο
πολλές δεκαετίες μετά τον πόλεμο ακόμα
υποφέρει αφήνοντας τον φόβο να οδηγεί
σε σφάλματα που υπερβαίνουν το έγκλημα,
-είπατε: ποτέ ξανά λαός τόσο κυνηγημένος δεν κατάφερε να κερδίσει την αντιπάθεια και το μίσος: μάλλον ζείτε σε άλλον
πλανήτη γιατί αιώνες τώρα εδικά στην ελληνική πραγματικότητα ο Εβραίος εκπροσωπεί το στερεότυπο του ανθρώπου που
αγαπάτε να μισείτε απλά αρνείστε να το
παραδεχτείτε.
Πιστέψτε με πως δεν χρειάζεται κανένα
ρεσάλτο για να σε απορρίψει και να σε κατηγορήσει για όλα τα δεινά του κόσμου η
γεμάτη αγάπη για τον συνάνθρωπο κοινω-
νία. Πίσω από κάθε ενέργεια Εβραίου καλή
ή κακή κρύβονται μονάχα συνωμοσία και
σατανικά σχέδια. Δεν χρειάζεται καμιά πολεμική σύρραξη για να θαυμάζεις μικρούς
και μεγάλους γεμάτους κατάνυξη να καίνε
πασχαλινούς Ιούδες φωνάζοντας συνθήματα κατά των εβραίων που πρόδωσαν τον
Χριστό, κατά εκείνων που μεγαλώνουν πίνοντας αίμα παιδιών, να ακούς σε μεγκάλο
κανάλι από τον παρουσιαστή τρεις μέρες
μετά τον θάνατο του Ζύλ Ντασέν σε μικρό
για τον πεθαμένο σκηνοθέτη αφιέρωμα:
μου την έδινε που ήταν Εβραίος.
Όλα αυτά είναι ριζωμένα στην ανθρώπινη
συνείδηση πολύ πριν προκύψει το παλαιστινιακό ζήτημα. Όταν οι τοίχοι της Ευρώπης έγραφαν Εβραίοι φύγετε πηγαίνετε
στην Παλαιστίνη και σήμερα γράφουν
Εβραίοι φύγετε από την Παλαιστίνη.
-είπατε: φονικοί οι ακτιβιστές, δεν ντρέπεστε; με ειρωνεία απέναντι σε ένα κράτος που δεν είδε στα πρόσωπα των
εκπροσώπων της ανθρωπιστικής βοήθειας
του Mavi Marmara αυτό που εσείς θεωρείτε ως δεδομένο δηλαδή, πως οι άνθρωποι αυτοί οδηγούνται μονάχα από
αλτρουιστικά συναισθήματα για τον Παλαιστινιακό λαό.
Η ταμπέλα ακτιβιστής για σας δεν σηκώνει αμφισβήτηση κατά το ότι δηλώσεις
είσαι, και αυτό είναι δικαίωμά σας. Δικαίωμα των ισραηλινών φυσικά και δεν
είναι να δολοφονήσουν αλλά επειδή είναι
μια χώρα που δέχεται καθημερινά χαμασιανές ρουκέτες με υλικό που διοχετεύεται από Συρία, Ιράν, Τουρκία, Ρωσία (την
πραγματική νέα τάξη πραγμάτων) σίγουρα
έχει το δικαίωμα να ερευνήσει.
16
Ξέρετε υπάρχουν λαοί που θέλουν
να διατηρήσουν τα σύνορα της πατρίδας τους και να συνεχίσουν να
υπάρχουν, σε αντίθεση με άλλες πολιτικές ηγεσίες που θεωρούν αυτονόητο πως π.χ. τουρκικές φρεγάτες
μπορούν να κάνουν κρουαζιέρα
μπροστά από το Σούνιο, να αναχαιτίζονται καθημερινά τουρκικά πολεμικά πάνω από το Αιγαίο που απλά
κάνουν βόλτα, να δέχονται επίπληξη
χωρίς αντίδραση οι τοπικοί δημοσιογράφοι από τον μαγιάτικο τούρκο
ηγέτη για το πώς θα έπρεπε να χειρίζονται τα εθνικά τους θέματα, να
αποσύρεται για λίγες ημέρες ο πίνακας Η σφαγή της Χίου για να μην διαταραχθεί η ελληνοτουρκική «φιλία»
κατά την διάρκεια επίσκεψης τούρκων πολιτικών.
Αν πραγματικά σας ενδιέφερε να
«διαβάσετε» την ιστορία θα είχατε
ασχοληθεί με στοιχεία που μπορούν
με ευκολία να βρουν οι συνεργάτες
σας στο διαδίκτυο, αλλά αυτό που
πραγματικά σας ενδιέφερε εκείνο το
βράδυ ήταν να βγάλετε όσο περισσότερο δηλητήριο προλαβαίνατε.
Και προλάβατε αρκετό. […]
Ακόμη στο YouTube μπορείτε να
βρείτε όλα τα video που αποδεικνύουν πως τίποτα δεν έγινε ξαφνικά αλλά μετά από συνεχείς
επικοινωνίες. Θαυμάστε και τον ανθρωπιστή τούρκο κυβερνήτη να λέει
στην επικοινωνία με το ισραηλινό
ναυτικό: βουλώστε το, πηγαίνετε
στο Άουσβιτς, είμαστε εδώ για να
σώσουμε τα αδέρφια μας τους Άραβες, (βέβαια εσείς θα αποφανθείτε
πως οτιδήποτε προέρχεται από ισραηλινές πηγές είναι κατασκευασμένα σιωνιστικά ψέματα και
φαντάζομαι πως δεν θα μπείτε στον
κόπο να τα δείτε).
Επίσης, μπορείτε να δείτε σε ένα
αφιέρωμα στην σημερινή Γάζα και σε
γειτονιές που ο δυτικός κόσμος λογοκρίνει και δεν προβάλλει μικρά
παιδιά να τσουβαλιάζονται και να γίνονται οδοφράγματα από ένοπλους
άντρες (και αυτά ισραηλινών πηγών
οπότε για σας θα είναι ψέματα)
-είπατε: το άδικο είναι άδικο και πώς
να κάνεις τα στραβά μάτια, ξεχάσατε
να πείτε πως αυτό το άδικο αποκτά
μεγαλύτερη αξία όταν στην μια
πλευρά βρίσκονται Εβραίοι. Πώς να
δικαιολογηθεί η σιωπή σε πολλές περιπτώσεις άδικου που όχι μόνο δεν
βλέπετε αλλά ούτε και ακούτε, όπως:
την σύλληψη 345 παιδιών -το μεγαλύτερο 15 χρονών- και την κράτηση
τους σε τουρκικές φυλακές (με όλες
τις μορφές βίας που είναι δυνατόν
να φανταστεί κανείς) με την κατηγορία πως συμμετείχαν σε διαδηλώσεις
ως κούρδοι πολίτες, την άκρα του
τάφου σιωπή νεοαριστεριστών και
υπόλοιπων πολιτών στις δηλώσεις
του νέου σουλτάνου Ερντογάν πως
θα απελάσει 100.000 Αρμένιους αν
αναγνωριστεί το ολοκαύτωμα του
λαού αυτού, την άθλια κατάσταση
στην νοτιανατολική Τουρκία, την
βουβαμάρα σας στην αθωωτική απόφαση Πλεύρη ο οποίος μέσα από το
βιβλίο του λέει: Εβραίος και άνθρωπος είναι έννοιες αντιφατικές, οι
Εβραίοι είναι παράσιτα, θέλουν εκτελεστικό απόσπασμα, το Άουσβιτς
είναι παραμύθι, αφήστε το ανοικτό
θα ξαναχρειαστεί (απόψεις που συμμερίζονται Ιράν και Τουρκία), δεν
άκουσα να λέτε τίποτα για τον παραλληλισμό από τον ηγέτη τής
Χαμάς του Ερντογάν με τον Μωάμεθ
τον Πορθητή, καθόλου δεν σας πείραξε που η Χαμάς με ανακοίνωσή
της απαγόρευσε την είσοδο στις 2/6
των 20 φορτηγών με την βοήθεια
από τα καράβια στην Γάζα, το ξεχασμένο κυπριακό ζήτημα, την καταστροφή τών κατασκηνώσεων του
ΟΗΕ στην Γάζα από τους απελευθερωτές, την βύθιση του κορεάτικου
καραβιού από την άλλη Κορέα την
περασμένη εβδομάδα, την παγκόσμια αταραξία στις δολοφονίες πολιτών από το ιρανικό καθεστώς, την
άνεση με την οποία οι ταφόπλακες
καταπατημένου εβραϊκού νεκροταφείου από ελληνικό πανεπιστήμιο
χρησιμεύουν για παγκάκια καθώς και
τα κρανία για πειράματα. Η λίστα τής
σιωπής σας δεν έχει τελειωμό.
-είπατε: ήταν σε διεθνή ύδατα, πριν
βγάλετε καταδικαστική απόφαση για
τα Διεθνή Ύδατα και τι ισχύει σε περιπτώσεις ένοπλων συρράξεων στο
θαλάσσιο χώρο συμβουλευτείτε την
έκθεση του Α. Δρούγου
http://www.drougos.gr/?p=4898.
- με αηδία στολίσατε τον εκπρόσωπο
του υπουργείου άμυνας ως κουκουλοφόρο και αφού κουνήσατε το δάχτυλο γιατί κάτι κυκλοφορεί στο
internet πως δεν πρέπει να τα βάζουμε με τους άλλους, θα ήθελα να
σας παραπέμψω στο άρθρο: ο πέμπτος καβαλάρης του Ευγένιου Τριβιζά στα Νέα στις 18/3 όπου
αναφέρεται πως: η λεκτική βία αποτελεί συχνά τον προθάλαμο της
πραγματικής. […]
Αξίζει εδώ να παρατηρήσει κανείς
πως μπροστά στον κοινό εβραϊκό
εχθρό όλοι συσπειρώνονται: οι αριστεροί γίνονται θρησκευόμενοι ή
φίλοι των Τούρκων, η εκκλησία δεν
ξεχνά τον προδότη ενώ παράλληλα
ανακαλύπτει έγγραφα με σφραγίδες
της τουρκοκρατίας τις οποίες θεωρεί νόμιμες, ο λαός χορεύει τσιφτετέλια και παρακολουθεί χίλιες και μια
νύχτες και τις εκδηλώσεις εορτασμού σε χωριό της Κομοτηνής για
την οθωμανική κατάκτηση της Θράκης πριν 7 αιώνες ενώ τέλος, η
ακροδεξιά χορεύει τανγκό με όσους
προλαβαίνει. […]
Απόψε το βράδυ και κανένα άλλο
βράδυ δεν θα ανοίξω την τηλεόραση
μου για να σας παρακολουθήσω και
αυτό όχι γιατί διαφωνούμε ριζικά στο
συγκεκριμένο θέμα αλλά γιατί το χειριστήκατε με τόσο μίσος και φανατισμό που σας φοβήθηκα.
Και όταν φοβάμαι κλείνομαι και απομονώνομαι για να μπορέσω να με
προστατεύσω.
Ρόζα Ρούσσου,
Αθήνα
17
Επιστροφή για τον
«κύλινδρο
της
Εσθήρ»
Ένα ξεχωριστό δώρο έκανε στο δήμο Ιωαννιτών
η οικογένεια του Γιαακώβ Βεχορόπουλου: ο γιος
του δωρητή, Γισραέλ, παρέδωσε χθες στο δήμαρχο Νίκο Γκόντα μια μεγγιλά, έναν «κύλινδρο
της Εσθήρ» συσκευασμένο σε χρυσό από γιαννιώτη τεχνίτη στις αρχές του 20ου αιώνα.
Ενθύμιο πολύ μεγάλης αξίας, δώρισε
ο κ. Βεχορόπουλος, γιαννιωτοεβραίος που ζει πλέον στο Ισραήλ στο
δήμο Ιωαννιτών και έτσι το κειμήλιο
επέστρεψε στην πόλη του μετά από
84 ολόκληρα χρόνια. Η μεγκιλά* ήταν
δώρο του πατέρα τού κ. Βεχορόπουλου στο γάμο τής μεγαλύτερής του
αδερφής Σταμούλας, το 1924. Το
1943 ο ίδιος ο κ. Βεχορόπουλος
έφυγε από τα Γιάννενα και ήταν ο
μόνος μαζί με την αδερφή του που
γλίτωσαν από το Ολοκαύτωμα.
Ο ίδιος, μετά τον πόλεμο επέστρεψε
στα Γιάννενα μόνος του, καθώς από
το 1936 η αδερφή του Σταμούλα
ζούσε με την οικογένειά της στην
Παλαιστίνη. Αργότερα πήγε και τους
βρήκε και έκανε εκεί την οικογένειά
του. Ο υιός Βεχορόπουλος, Γισραέλ-
Δαβίδ, κέρδισε το 1971 διαγωνισμό
με θέμα τα γραφόμενα στη Βίβλο και
η θεία του Σταμούλα, του έκανε
δώρο τον κύλινδρο. Ο ΓισραέλΔαβίδ απεφάσισε να αφιερώσει το
δώρο του αυτό στο Δημοτικό Μουσείο Ιωαννίνων για να εκφράσει έτσι
το σεβασμό του στον παππού του.
Ο δήμαρχος Ιωαννίνων κ. Γκόντας
αποδέχθηκε το δώρο, το οποίο θα
εκτεθεί στο Δημοτικό Μουσείο.
«Πολλές φορές δημόσια έχω επισημάνει πως για αιώνες ολόκληρους η
συμβίωση των πολιτών τριών θρησκειών, Χριστιανών, Εβραίων, Μουσουλμάνων ήταν υποδειγματική, γιʼ
αυτό και δημιουργική. Η Εβραϊκή κοινότητα συνέβαλλε στη γενικότερη
κουλτούρα, κάτι που συνεχίζεται
μέχρι σήμερα» τόνισε ο δήμαρχος
και προσκάλεσε την οικογένεια στα
εγκαίνια του Δημοτικού Μουσείου
«μετά την ανακαίνισή του» όπως
είπε.
*Κύλινδρος που περιέχει περγαμηνή στην οποία
υπάρχει βασικό λειτουργικό κείμενο της εβραϊκής θρησκείας. Αναφέρεται στην Εσθήρ, τη βασίλισσα της Περσίας, η οποία έσωσε τους
ομοθρήσκους της από τον αφανισμό. Το βιβλίο
της Εσθήρ είναι ένα από τα πέντε του κανόνα
της Παλαιάς Διαθήκης και αποτελεί τη βάση για
την εβραϊκή γιορτή του Πουρίμ, τον Φεβρουάριο.
18
β΄ µπατ µιτσβα 2010
το δεντρο ειναι
το νοηµα του
σπορου
Την Κυριακή 20 Ιουνίου, γιορτάσαμε στην Ιερά Συναγωγή των Αθηνών Μπετ Σαλώμ,
την ενηλικίωση (Μπατ Μιτσβά) έξι κοριτσιών της κοινότητάς μας.
Αλίκη, Άννα-Λουίζα, Έστερ, Λούση, Νόρα και Σάρα, Μαζάλ Τοβ!
19
Ομιλία του Ραββίνου Ισαάκ Μιζάν
Αυτόν τον χρόνο είχαμε την χαρά να
γιορτάσουμε σε μια περίοδο διάρκειας 45 περίπου ημερών δυο ΜπατΜιτσβά και να ευτυχήσουμε να
δούμε άλλα 6 κορίτσια να προστίθενται σαν ενεργά πλέον μέλη στην
κοινότητά μας.
Πριν κλείσει η ωραία αυτή γιορτή
μας θα ήθελα να πω δυο λόγια στην
Αλίκη, στην Σάρα, στην Άννα-Λουΐζα,
στην Λούση, στην Έστερ και στην
Ελεονόρα. Λόγια που μου δίδαξε η
πείρα της ζωής και η θέση μου στην
εβραϊκή κοινωνία.
Αγαπητές μου αδελφές,
Aρχικά σας εύχομαι καλή υγεία γιατί
αυτή είναι η βάση της ζωής. Σαν
πρωταρχικό σκοπό στη ζωή σας θα
έλεγα ότι πρέπει να έχετε τη συνειδητή φροντίδα για την καλή σας φυσική κατάσταση.
Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσετε τον τρόπο με τον οποίο οι
πράξεις σας επηρεάζουν την ευημερία σας. Είμαστε διαφορετικά άτομα
ο ένας από τον άλλο. Ο καθένας μας
έχει διαφορετική σφαίρα ικανοτήτων
βάσει της οποίας σκέπτεται και
ενεργεί. Συγκεντρωνόμαστε σε αυτήν
και ενεργούμε.
Προκειμένου να επιτύχετε στη ζωή
πρέπει να στοχεύσετε ψηλά, για να
κερδίσετε στο τέλος ένα κομμάτι απʼ
αυτά που ονειρευτήκατε. Η προσπάθεια και ο αγώνας μάς γεμίζουν δύναμη και εμπειρίες.
Σκοπός της ζωής σας είναι να βάλετε
στόχους. Να παραμείνετε προσηλωμένοι σʼ αυτούς και να κάνετε το καλύτερο δυνατό για να τους φτάσετε.
Πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που
θα προσπαθήσουν να σας εμποδίσουν. Εσείς μην τους αφήσετε.
Πολλές φορές θα χρειαστεί να ρισκά-
ρετε, αλλά πρέπει να ξέρετε ότι τα
σημαντικά βήματα στη ζωή συνήθως
εμπεριέχουν ένα είδος κινδύνου.
Αυτό δεν πρέπει να σας φοβίζει.
Εάν θέλετε να κερδίσετε το παιχνίδι
της ζωής, οφείλετε να προοδεύετε
συνεχώς, και να είστε έτοιμες να δεχτείτε τις δυσκολίες σαν μια ευκαιρία για να γίνετε καλύτερες και
σοφότερες.
Αμέσως μόλις πετύχετε ένα στόχο
σας, θέστε έναν νέο και προχωρήστε
μπροστά. Δεν πρέπει να σκέφτεστε
πως έχετε την πολυτέλεια να χαλαρώσετε για λίγο. Δεν υπάρχει χαλάρωση στα σημαντικά πράγματα της
ζωής μας.
Υπάρχουν όμως και όρια που δεν
πρέπει να παραβείτε. Όσο και αν θέλετε κάτι, δεν μπορείτε να το κάνετε. Όταν δεν υπάρχουν όρια
υπάρχει έλλειψη σεβασμού για τον
εαυτό μας και τους άλλους.
Συχνά αντιμετωπίζετε πειρασμούς
που είναι «έξω από τα όρια». Πρέπει
να τους παρακάμψετε, γιατί δεν σας
οδηγούν πουθενά.
Πρέπει επίσης να ξέρετε ότι δεν
είναι πάντα εύκολο να αγωνίζεστε
για το σωστό, ειδικά όταν αυτό δεν
είναι και τόσο δημοφιλές.
Δεν πρέπει όμως ποτέ να τα παρατήσετε, να επιμείνετε, στο τέλος η αλήθεια θα θριαμβεύσει, και τότε εσείς
θα είστε οι νικητές.
Για όλα αυτά θα χρειαστεί αυτοσυγκέντρωση, γρήγορη κίνηση, έξυπνη
ματιά. Ποτέ δεν ξέρουμε πότε παρουσιάζονται οι ευκαιρίες στη ζωή
μας. Πρέπει πάντα να επαγρυπνούμε
και να μένουμε συγκεντρωμένοι και,
εφόσον έχουμε δεσμευτεί, πρέπει να
είμαστε έτοιμοι για όλα.
Οι δρόμοι της ζωής δεν είναι πάντα
στρωτοί.
Υπάρχουν πολλές δυσκολίες στη διαδρομή και τα τραντάγματα δεν πρέπει να σας καθυστερούν στην
τήρηση των δεσμεύσεών σας.
Άφησα τελευταίο το πιο σημαντικό:
την Ενότητα.
Σαν άτομα πρέπει διαρκώς να κάνετε θυσίες για το καλό του συνόλου.
Ως μέλη της Εβραϊκής Κοινότητας
θα αντιμετωπίσετε συνεχώς την
πρόκληση να βάζετε στην άκρη τον
εαυτό σας για τους άλλους. Να είστε
εκεί για αυτούς.
20
ειδησεων αποηχοι
Στη µνήµη παιδιών…
24/6/2010, Ynet
Ενας νέος 13 ετών, ο
Ντεϊβιντ Μπρόϊντε, μαθητής στο σχολείο Hillel στη Φλόριδα
μάζεψε 1.500.000 πέννες (ποσό που ισοδυναμεί με 6.000 λίρες
Αγγλίας), στη μνήμη
των 1.500.000 Εβραίων
παιδιών που εξοντώθηκαν κατά τη διάρκεια
του Ολοκαυτώματος.
Ο ίδιος σχεδίασε το
πρόγραμμα αυτής της
συλλογής στα πλαίσια
του Μπαρ-Μιτσβά του
και κατά συνέπεια συγγενείς, συμμαθητές
και φίλοι αντί δώρου
του δώρισαν χρήματα.
Ετσι λοιπόν, τα χρήματαςαυτά, κατατέθηκαν στο Κέντρο
τεκμηρίωσης και εκπαίδευσης του Ολοκαυτώματος στο
Χόλιγουντ. Επόμενος
στόχος του Ντέϊβιντ
να συλλέξει 6.000.000
πέννες στη μνήμη των
6.000.000 Εβραίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος.
Εβραίοι και DNA
τα Νεα 8/6/2010
Γενετική ανάλυση που
έγινε σε Εβραίους από
διάφορες περιοχές
του κόσμου, αποκαλύπτει συγγένεια με μη
ιουδαϊκούς πληθυσμούς.Σύμφωνα με τα
αποτελέσματα της μελέτης, στην Ευρώπη οι
γενετικοί συγγενείς
των Εβραίων είναι οι
Ιταλοί, ενώ στη Μέση
Ανατολή οι Παλαιστί-
νιοι, οι Δρούζοι και οι
Βεδουίνοι. Η έρευνα
έγινε με επικεφαλής
το γενετιστή Χάρι
Όστρερ από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας
Υόρκης, σε συνεργασία με συναδέλφους
του από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ. Δημοσιεύθηκε στην
επιστημονική επιθεώρηση «American Journal of Human Genetics».
Στο πλαίσιο της μελέτης, αναλύθηκαν γονιδιώματα 237 ατόμων
από επτά εβραϊκές κοινότητες στην Ελλάδα,
την Τουρκία, το Ιράν,
το Ιράκ, την Ιταλία, τη
Συρία και την Ανατολική Ευρώπη. Κάθε
ομάδα Ιουδαίων σε
κάθε χώρα είναι γενετικά διακριτή, όμως
όλες οι ιουδαϊκές ομάδες, σύμφωνα με τους
επιστήμονες, συνδέονται από κοινά στοιχεία
που συνιστούν ένα γενετικό νήμα, το οποίο
πάει πίσω στο χρόνο
για περισσότερα από
2.000 χρόνια, παρά τις
πάμπολλες μεταναστεύσεις και επιμειξίες
που έγιναν στο χρόνο
με μη Εβραίους.Η νέα
γενετική μελέτη
εκτιμά ότι ο γενετικός
διαχωρισμός μεταξύ
των Εβραίων της
Μέσης Ανατολής και
της Ανατολικής Ευρώπης συνέβη πριν από
100 - 150 γενιές ή πριν
από περίπου 2.500 χρόνια, όταν οι εβραϊκές
κοινότητες είχαν εγκαθιδρυθεί στην Περσία και τη Βαβυλώνα.
Η γενετική έρευνα δείχνει μια κοινή γενετική καταγωγή των
Εβραίων από την Μέση
Ανατολή, όμως δεν
είναι ακόμα σαφές
πότε και πως οι πρόγονοι των Εβραίων «ανακατεύτηκαν» γενετικά
με άλλους γειτονικούς
πληθυσμούς.
Σαουδάραβες Θρησκευτικοί ηγέτες κατά
της τροµοκρατίας
18/6/2010 WJC
Το ανώτατο σώμα
Μουσουλμάνων κληρικών της Σαουδικής
Αραβίας εξέδωσε εντολή «fatwa» εναντίον
της τρομοκρατίας υποστηρίζοντας ότι είναι
αντίθετη με τον Ισλαμικό νόμο. Ορίζεται δε
η τρομοκρατία ως ένα
«έγκλημα εναντίον
της ασφάλειας και της
περιουσίας ανθρώπων
σε ατομικό η συλλογικό επίπεδο, σε ιδιωτικό η δημόσιο χώρο».
Η εντολή εξειδικεύει
μάλιστα την απαγόρευση επίθεσης εναντίον σχολείων,
νοσοκομείων, αεροπλάνων συμπεριλαμβανομένης της ομηρίας
επιβατών και επισημαίνει ότι και η χρηματοδότηση τέτοιων
τρομοκρατικών ενεργειών είναι αντίθετη
με την Ισλαμική Νομοθεσία.
ÂÈ‚Ú·‚¢ÛË
Ιερουσαλήμ 16/6/2010
Ο Ελληνικός Εβραϊσμός και ιδιαίτερα η Κοινότητα της Αθήνας έχουν
έναν ιδιαίτερο λόγο να αισθάνονται
περήφανοι. Ο Βίκτωρ Ασσέρ, ήταν
ένας εκ των εννέα βραβευθέντων
από όλο τον κόσμο, με το Yakir Award
2010 της Keren Hayesod. Το βραβείο
Yakir είναι η υψηλότερη τιμή που
απονέμει η Keren Hayesod σε εξέχοντα μέλη του Εβραϊσμού της διασποράς για την δράση τους στο
τομέα της Παιδείας στο Ισραήλ και
στην Ελλάδα. Ο Βίκτωρ Ασσέρ, που
στο παρελθόν έχει τιμηθεί και από το
Τέχνιον της Χαϊφα , είναι ο δεύτερος
Ελληνας Εβραίος που τιμάται με το
βραβείο Yakir μετά τον Σάμπη Μιωνή
που είχε τιμηθεί το 2006.
Ο Βίκτωρ Ασσέρ, ο οποίος χαρακτηρίζεται από την έντονη ευαισθησία
του στα θέματα Παιδείας, έχει διακριθεί για την αθόρυβη και αποτελεσματική δραστηριότητά του στην
προώθηση επιμορφωτικών προγραμμάτων και ένταξης νέων στην εκπαιδευτική διαδικασία.
βηµα αναγνωστων
Ο κ. Ραφαήλ Ναχμίας μας έστειλε
προς δημοσίευση την επιστολή προς
τη σύζυγο του Νίνα, του Προέδρου
Ζακυνθίων Αθηνών κ. Διονύση
Κουρή Μαρίνου.
Nίνα µου καλή σας µέρα,
Τα πουλιά, τα ζώα και τα ψάρια καθένα έχει
τη δική του φωλιά.
Φωλιά για τους ανθρώπους είναι το σπίτι
και µερικές φορές τα σπίτια τους.
Αν σε κάποιους δεν αρέσει αυτό ας πάνε να
ρωτήσουν τον Θεό, για ποιο λόγο έκανε
έτσι τους φυσικούς Νόµους
Αν κοιτάξεις τα περιστέρια και τις δεκαοχτούρες θα δεις πως συνυπάρχουν, αρκεί να
µη παίρνει το ένα το φαγητό του αλλουνού.
Για τον ίδιο λόγο σταµατά η συνύπαρξη
ακόµα και ανάµεσα στο ίδιο είδος και συγκρούεται το πιο δυνατό µε το πιο αδύνατο.
Αν σε κάποιους δεν αρέσει αυτό ας πάνε να
ρωτήσουν τον Θεό, γιατί έκανε έτσι τους
φυσικούς Νόµους.
Οι Εβραίοι, όπως όλοι οι άνθρωποι, διεκδικούν το δικαίωµα µιας «φωλιάς», δηλαδή
µιας Πατρίδας για να µπορούν να ζουν όπως
προτιµούν. Ετσι δεν κάνουν όλοι ;
Και επειδή «καταφέρνουν» να µη πεινούν, δεν
έχουν κανένα λόγο να µη προτιµούν την συνύπαρξη από την σύγκρουση µε τους άλλους.
Οι «άλλοι» είναι που τους έδιωξαν από την
«φωλιά» των στην διασπορά. Υστερα ξανά
οι «άλλοι» τους είπαν «φύγετε µακριά από
την δική µας φωλιά». Και όταν έφυγαν για
να επιστρέψουν στον τόπο τους οι «άλλοι»
τους ξαναλένε «φύγετε και από εκεί». Για
να πάνε πού;
Ο ανθρώπινος Πολιτισµός δεν µπορεί να
είναι Πολιτισµός αν δεν είναι ανθρώπινος.
Τα βασικά ανθρώπινα δικαιώµατα για µια
«φωλιά» και για ειρηνική συνύπαρξη είναι
θεµελιακά και αδιαµφισβήτητα. Άραγε δεν
πρέπει οι Εβραίοι να τα υπερασπίζονται σε
ότι τους αφορά;
Συνήθως βέβαια η Ιστορία δεν γράφεται µε
ευθείες γραµµές, αλλά µε τεθλασµένες και
πολύ συχνά ξεχνάµε το «ποιος ήρξατο χειρών αδίκων» ποιος ξεκίνησε πρώτος την
αντιπαράθεση. Συνήθως είναι ο πιο δυνατός
και πάντως όχι αυτός που ωφελείται από
την συνύπαρξη.
Ωστόσο και η συνύπαρξη, που όλοι αγαπούµε, µπορεί να γίνει ένα παιχνίδι προσχηµάτων, στο πλαίσιο ενός γεωπολιτικού
παιχνιδιού.
Μερικές φορές µοιάζει σαν την ρώσικη
µπάµπουσκα, που άλλο φαίνεται έξω και
άλλο κρύβει µέσα.
Ετσι τα προχθεσινά γεγονότα µε την ανθρωπιστική βοήθεια στην Γάζα δεν είναι
απλά ένα ζήτηµα διεθνούς δικαίου, αλλά
πιθανότατα µια κίνηση από µυστικές υπηρεσίες για το «ξήλωµα» ή έστω την αµφισβήτηση µιας «φωλιάς».
Μας νοιάζει µόνο να βλέπουµε την «µπάµπουσκα» ή και αυτό που κρύβει µέσα της
για να κρίνουµε σωστά;
Νίνα µου, την ώρα του «πολέµου» δεν µετράει τόσο το «δίκιο» και ο ψυχωµένος
στρατός, όσο τα εφόδια και η αντοχή στον
χρόνο.
Οι πολιτισµένοι άνθρωποι δεν µπορούµε να
αρνηθούµε στους Εβραίους το δικαίωµα να
υπερασπιστούν την «φωλιά» τους, ούτε το
δικαίωµα στην συνύπαρξη, την οποία έχουν
κάθε λόγο να προτιµούν. Γιατί τότε είναι
σαν να τους σπρώχνουµε στην εξόντωση ή
σε δυναµικές αναµετρήσεις, τις οποίες
ύστερα ερχόµαστε να καταδικάσουµε.
Μερικά πράγµατα δεν µετριούνται µε το
βάρος αλλά µε την ποιότητά τους. Το ζήτηµα λοιπόν δεν είναι απλά το «πλήθος»
των Εβραίων, αλλά το αν οι πολιτισµένοι
άνθρωποι θέλουµε να είµαστε συνεπείς µε
τις δικές µας πανανθρώπινες αξίες και πιστεύω.
Έτσι, η Ειρήνευση στη Μέση Ανατολή, που
µατώνει επί αιώνες, είναι και δικό µας ζήτηµα.
21
Αν η ειρηνική συνύπαρξη είναι αδύνατη,
τότε πρέπει να υποβοηθήσουµε για ένα δίκαιο συναινετικό διαζύγιο προτού να είναι
αργά για όλη την ανατολική Μεσόγειο.
Γιατί πολύ φοβάµαι τον χρόνο, που καταβροχθίζει ότι βρει µπροστά του.
Νίνα µου, αυτά είναι λόγια καρδιάς ενός ανθρώπου, που ο χρόνος ίσως του φυλάει
µόνο λίγες µέρες ζωής.
Σας φιλώ
∆ιονύσης
Αγαπητέ φίλε Ηλία
∆ιάβασα στο Άλεφ τεύχος 32 σελ. 22 «Περί
οικονοµικής ∆ηµοκρατίας» και σχετικά
θέλω να σε ενηµερώσω ότι ο κ. Ρούσσο
αναφερόµενος στο θέµα αυτό δήλωσε ότι
όντως ήταν ένα θέµα το οποίο όµως αναγνώρισε και υπεσχέθη ότι θα το διορθώσει.
Ο Σύλλογος Θυµάτων Απογόνων του Ολοκαυτώµατος είχε δε ήδη λάβει επιστολή την
30/12/2009 από την ΙΚΘ µε την οποία µας
γνώριζε, κατόπιν σχετικής έγγραφου διαµαρτυρίας µας, ότι στο εγγύς µέλλον θα
προέβαινε στην διόρθωση της παράληψης.
Επιπλέον σε ερώτηση δική µου όσον αφορά
το θέµα αυτό κατά το συνέδριο µού δηλώθηκε δηµοσίως ότι το θέµα αυτό θα ρυθµιστεί.
Ήδη σήµερα κατόπιν σχετικής αλληλογραφίας µε τον Σύλλογό µας έχει καταρτιστεί
κατάσταση εκ 31 ονοµάτων των επιζώντων
των στρατοπέδων συγκεντρώσεως και έχει
εγκριθεί το ποσόν των 60.000 € το όποιο
και θα αποδοθεί στους δικαιούχους, εντός
του µηνός Ιουνίου άνευ ουδεµίας άλλης
διατυπώσεως, σε εκδήλωση που θα πραγµατοποιήσουµε ο Σύλλογός µας σε συνεργασία µε την ΙΚΘ στο Πνευµατικό Κέντρο
ή στο Ρέστειο. Λεπτοµέρειες θα σας γνωρίσουµε αργότερα.
Αυτά προς διευκρίνιση επί του θέµατος
αυτού.
Μάριος Σούσης
Πρόεδρος Συλλόγου Απογόνων Θυµάτων
Ολοκαυτώµατος
22
πρασινη αναπτυξη
εβραϊκη οικολογια
βιώσιμη κατανάλωση
Τα οικολογικά ζητήματα καίτοι απασχολούν όλο τον κόσμο δε βρίσκονται πολύ ψηλά στις προτεραιότητες
των συζητήσεων εβραϊκών θεμάτων.
Ίσως επειδή ακριβώς απασχολούν
όλο τον κόσμο και δε βλέπουμε σε
αυτά μιαν εβραϊκή ιδιαιτερότητα.
Ίσως ακόμη επειδή δεν συνειδητοποιούμε πόσο μπροστά ήταν και είναι
η εβραϊκή σκέψη στα θέματα αυτά.
Εντούτοις, η εβραϊκή παράδοση μάς
προσφέρει αναρίθμητα στοιχεία για
να συντονίσουμε τη καθημερινότητά
μας με μια σύγχρονη θεώρηση των
περιβαλλοντικών ζητημάτων.
Η ίδια η Τορά αρχίζει με τη δημιουργία της φύσης και ορίζει σαφώς τη
θέση και το ρόλο του ανθρώπου σε
αυτήν («Πήρε λοιπόν, ο Κύριος ο
Θεός τον άνθρωπο και τον έβαλε
μέσα στον κήπο της Εδέμ για να τον
καλλιεργεί και να τον προσέχει.» Γένεσις, 2:15).
Στη συνέχεια το κείμενο βρίθει περιβαλλοντικών κατευθύνσεων.
Είτε πρόκειται για τα προφανή όπως
η προστασία των ζώων και τα δικαιώματά τους, μέσα από την απαγόρευση πρόκλησης πόνου και
ταλαιπωρίας στα ζωντανά, ( «Ο δίκαιος
φροντίζει και για τα ζωντανά του
ακόμα, μα οι ασεβείς είναι άσπλαχνοι» - Παροιμίες, 12:10 ή ακόμα
«Μην οργώνεις μ΄ένα βόδι κι ένα γαϊδούρι ζεμένα μαζί.» - Δευτερονόμιο,
22:10). Εδώ αξίζει να υπενθυμίσουμε
ότι σε κάθε περίπτωση, ακόμα και τα
οικόσιτα ζώα εργασίας είχαν δικαίωμα στην ανάπαυση του Σαββάτου ενώ η αλαχά ορίζει ότι ακόμα και
σε μέρες νηστείας οφείλεις να ταΐσεις τα ζωντανά σου όπως οφείλεις
να φροντίσεις το τάισμά τους πριν
φας ο ίδιος.
Είτε πρόκειται για πιο σύνθετα όπως
είναι η βιοποικιλότητα ή οι επιπτώσεις από εφαρμογές της βιοτεχνολογίας, κιλαγίμ («... Δεν θα
ζευγαρώνετε στο κοπάδι σας ζώα
διαφορετικού είδους, Δεν θα σπέρνετε το χωράφι σας με σπόρους δύο
ειδών...»- Λευιτικό ,19:19) είτε ακόμη
πρόκειται για το περιαστικό πράσινο,
τη χρήση γης και τη χωροταξία («Τα
λιβάδια των πόλεων, που θα τους
δώσετε, θα εκτείνονται έξω από τα
τείχη τους σε ακτίνα χιλίων πήχεων.» - Αριθμοί, 35:4).
Ιδιαίτερη θέση αρμόζει στη μέριμνα
για τη βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη
του ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ ΜΟΝΤΙΑΝΟ
και κατανάλωση. Κατ’ αρχήν το σαββατικό έτος (σμιτά) Λευιτικό 25:17 αλλά και η αρχή μπαλ τασκίτ «Όταν
πολιορκείτε μια πόλη για πολλές
μέρες για να την κυριέψετε, μην κόβετε τα οπωροφόρα δέντρα γύρω
της. Μπορείτε να τρέφεστε από τους
καρπούς τους, αυτά όμως να μην τα
κόβετε...» - Δευτερονόμιο, 20:19 και
επίσης «Αν στο δρόμο σου συναντήσεις, είτε πάνω σε κάποιο δέντρο
είτε καταγής, μια φωλιά με μικρά
πουλιά ή με αυγά, με τη μητέρα τους
να κάθεται πάνω τους, μην πάρεις τη
μητέρα μαζί με τα πουλιά. Πρέπει
οπωσδήποτε να αφήσεις τη μητέρα
να φύγει και να πάρεις μόνο τα πουλιά για να ευτυχήσεις και να ζήσεις
πολλά χρόνια.» - Δευτερονόμιο,
22:06 ).
Για όλα αυτά τα ζητήματα αλλά και
για πολλά ακόμα συναφή, μπορούμε
να βρούμε στην Τανάχ τα στοιχεία
που μπορούν να καθοδηγήσουν τη
συμπεριφορά μας και τις πρακτικές
μας σήμερα.
Η προστασία της φύσης είναι σαφής
μιτσβά σε ό,τι επίπεδο κι αν προβάλουμε την ερμηνεία που δίνουμε στα
βιβλικά χωρία. Πολλοί μάλιστα τόσο
στο Ισραήλ όσο και στη Διασπορά σήμερα τονίζουν την προφανή περιβαλλοντική διάσταση που δίδεται
στο συνολικό και αέναο καθήκον τού
κάθε Εβραίου να διορθώσει τον
κόσμο (τικούν ολάμ) ενώ παράλληλα
προβάλεται και η αντίστοιχη περιβαλλοντική διάσταση στο πατριωτικό
καθήκον διαφύλαξης της γης (σομρέι ανταμά).
Από όλα τα παραπάνω, που είναι ενδεικτικά και όχι εξαντλητικά θα
σταθώ ιδιαίτερα στην αρχή μπαλ τασκίτ. Πρόκειται για την απαγόρευση
της αδικαιολόγητης καταστροφής
και σπατάλης. Η Τορά απαγορεύει
την αδικαιολόγητη καταστροφή των
οπωροφόρων δένδρων σε περιόδους
πολέμου. Η παράδοση και οι σοφοί
μας όμως επεκτείνουν την απαγόρευση και στην καταστροφή οτιδήποτε που θα μπορούσε να είναι
χρήσιμο σε άλλους. Μία γνώμη στο
Ταλμούδ την επεκτείνει ακόμη και σε
μια αντιοικονομική χρήση των καυσίμων. Ο Μαϊμονίδης την επεκτείνει
ακόμα περισσότερο αποθαρρύνοντας την κατανάλωση περισσοτέρων
από όσα χρειαζόμαστε, δίνοντας
πληθώρα παραδειγμάτων. Σήμερα
εφαρμόζοντας την αρχή μπαλ τασκίτ μπορούμε να δούμε κριτικά
τόσο την καταστροφή των πλεονασμάτων τροφίμων, προκειμένου να
σταθεροποιηθούν οι τιμές, όσο και
το πέταγμα των καρπών ή των γλυκισμάτων σε ένα γάμο ή μπαρ-μιτσβά
κλπ κλπ.
Το ζήτημα όμως δεν είναι τι έγραψαν
και τι είπαν οι σοφοί του παρελθόντος αλλά πόσο αυτά που είπαν και
έγραψαν μπορούν να μας εμπνεύσουν για να κάνουμε αυτό που επιβάλει πια η εποχή μας. Η σημερινή
βασική δομή της καταναλωτικής κοινωνίας βρίσκεται σε ουσιώδη αντίθεση με την αρχή αυτή. Η στενωπός
όμως μέσα από την οποία καλείται να
περάσει ο τόπος μας τα επόμενα
χρόνια είναι μια πολύ καλή ευκαιρία
για να την επαναφέρουμε στην επιφάνεια παραμένοντας ωστόσο απόλυτα μέσα στο πνεύμα των καιρών,
με οικολογική όμως πια γεύση.
Η ζωή μας, ακόμα κι αν τη ζούμε
μέσα στη πόλη, είναι απόλυτα συνυφασμένη με τη φύση. Το φαγητό που
τρώμε, τα ρούχα που φοράμε, τα
καύσιμα που καταναλώνουμε, ο
αέρας που αναπνέουμε. Θεμελιώδης
όμως αρχή που διατρέχει όλη τη παράδοση είναι ότι η Γη ανήκει στον
Θεό, η Γη και τα δημιουργήματά της.
Ο άνθρωπος είναι απλά φροντιστής,
όχι κύριος. Γι’ αυτό και η παράδοση
προτρέπει σε μια ευχαριστήρια μπεραχά πριν καταναλώσουμε κάτι τι. Η
κατανόηση του ποιός πραγματικά
έχει εν τέλει την ιδιοκτησία τού
χώρου και των αντικειμένων μάς
οδηγεί και σε μια κοινωνική και συνάμα οικολογική διαχείριση της ζωής
μας. Γι’ αυτό και ποτέ τίποτα δεν
είναι ολότελα δικό μας. Πεά (« Όταν
23
θερίζετε τα χωράφια σας, μην κόβετε τα στάχυα ως την τελευταία
γωνιά του χωραφιού σας, και μετά το
θερισμό, μη γυρίζετε πίσω να μαζέψετε τα στάχυα που παρέπεσαν.
Αυτά να τα αφήνετε για τον φτωχό
και τον ξένο.» Δευτερονόμιο 23:22).
Η συσσώρευση αγαθών, τα οποία
όμως δεν χρησιμοποιούνται και δεν
αξιοποιούνται δεν συνάδει με μια αρμονική συμβίωση μέσα στο περιβάλλον. Αντίθετα, η προσαρμογή των
υποδομών που ήδη υπάρχουν είναι
ένα ικανό και απαραίτητο βήμα στη
κατεύθυνση αυτή. Έτσι, ας δούμε
θετικά και με ασιόδοξο ρεαλισμό το
«πρασίνισμα» των υποδομών μας,
(με την έννοια της οικολογικής προσαρμογής αξιοποιώντας την εκάστοτε βέλτιστη διαθέσιμη γνώση).
Το πρασίνισμα των συναγωγών, του
σχολείου, της λέσχης αλλά και της
διαχείρισης των διαφόρων κοινοτικών εκδηλώσεων και ασφαλώς της
κατασκήνωσης στο βαθμό που μπορούμε, ας γίνει προτεραιότητα. Για
κάποιους ας γίνει αυτό ως παραχώρηση στη τρεχάμενη ηθική της σύγχρονης ζωής. Για άλλους ας γίνει ως
επιστροφή στη παράδοση μέσα από
μια σύγχρονα προσαρμοσμένη ανάγνωση των κειμένων μας.
24
του ΗΛΙΑ ΑΛΚΑΛΑΗ*
εβραϊκο λοµπι
Ο Ηλίας Αλκαλάη από τη Νέα
Υόρκη για μερικές παρεξηγημένες έννοιες
Δεν πρόκειται να ασχοληθώ με τον
τρόπο με τον οποίο τα μέσα ενημέρωσης στη Νέα Υόρκη (κυρίως The
New York Times και The Wall Street
Journal ) κάλυψαν το θλιβερό επεισόδιο της 31ης Μαîου και, γενικότερα, την
αποστολή «ανθρωπιστικής» βοήθειας
στη Γάζα- είναι κοινός τόπος ότι τα
media στις Η.Π.Α. κράτησαν μία στάση
υπέρ του Ισραήλ και δεν σκοπεύω να
το αμφισβητήσω.
Διαβάζω σε πολλές ελληνικές εφημερίδες και blogs ότι οι Εβραίοι και
το "εβραϊκό lobby" ελέγχουν τα μέσα
ενημέρωσης στις Η.Π.Α. και, κατά
συνέπεια, μια στάση υπέρ του Ισραήλ
είναι αναμενόμενη. Αυτό το επιχείρημα τίθεται συνήθως με μια μορφή
κακίας, λες ότι το εβραϊκό lobby είναι
μια μοχθηρή- αν όχι σατανική- σκοτεινή δύναμη που ελέγχει τον Τύπο
στις Η.Π.Α.. Σε συνέχεια αυτής της
άποψης, δεν υπάρχει καμία αναφορά
του ισραηλινού "apartheid", επειδή ο
Τύπος στις Η.Π.Α. έχει ξεπουληθεί
στο ισραηλινό Lobby.
Πρώτον, θα ήθελα να αναφερθώ
σύντομα στο ισραηλινό "apartheid",
έναν όρο που χρησιμοποιήθηκε επίσης από τον τέως Πρόεδρο των
Η.Π.Α. Jimmy Carter. Δεν χρειάζεται
να πάμε πιο μακριά από τη δική μας
Λεωφόρο Κηφισίας, στην Πρεσβεία
του κράτους του Ισραήλ, με επικεφαλής τον Πρέσβη Ali Yahya, έναν
από τους πολλούς διακεκριμένους
και υψηλόβαθμους αξιωματούχους
αραβικής καταγωγής στο Ισραήλ.
Αυτό θα ονομάζατε "apartheid";
Δείξτε μου έναν Έλληνα πρέσβη
τουρκικής ή αλβανικής καταγωγής
και τότε μπορούμε να συνεχίσουμε
τη συζήτηση για το ισραηλινό "apartheid".
Δεύτερον, ας συζητήσουμε την επιρροή του εβραϊκού lobby. Γιατί θα
έπρεπε αυτό να αποτελεί θέμα; Δεν
είμαστε δικαιολογημένα υπερήφανοι
για την επιρροή και τα επιτεύγματα
του ελληνικού lobby; Προς τι η διαφορετική αντιμετώπιση τότε; Και τα
δύο lobbies εργάζονται για την προώθηση των συμφερόντων τους μέσα
από τη δημοκρατική διαδικασία. Και
τα δύο έχουν τις ρίζες τους στην
ιστορία μεταναστών που τίποτα δεν
τους χαρίστηκε ποτέ. Και τα δύο εργάστηκαν σκληρά για να επιτύχουν
αυτά που κέρδισαν. Και μιά και κουβεντιάζουμε περί «σκληρή εργασίας,» υπάρχουν και αυτοί που
απλώς έτυχε να κάθονται πάνω σε
όλο και πιo πολύτιμα αποθέματα πετρελαίου. Οι Αραβικές χώρες έχουν,
σύμφωνα με εκτιμήσεις του Economist, πλεόνασμα της τάξης των $ 800
δις. Γιατί λοιπόν πρέπει οι Άραβες
αδελφοί τους να ζουν σε εξαθλιωμένες συνθήκες; Γιατί πρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Η.Π.Α. να
νιώθουν την υποχρέωση να παρέχουν χρηματική βοήθεια στις Παλαιστινιακές Αρχές; Όμως αυτό είναι
ένα άλλο ζήτημα.
Το εβραϊκό lobby είναι μια πραγματικότητα και δεν υπάρχει καμία ντροπή
σε αυτό. Οι Εβραίοι στην Αμερική,
όπως θέλουμε να βλέπουμε και τους
Έλληνες στην Αμερική να κάνουν
άλλωστε, προσπαθούν να επηρεά-
σουν την πολιτική των Η.Π.Α. υπέρ
των θέσεών τους. Αυτό γίνεται νομίμως, μέσα από πολιτικά δραστηριοποιούμενες επιτροπές (PACs), που
ρυθμίζονται από το αμερικανικό Δίκαιο. Οι Αμερικανοί Εβραίοι που υποστηρίζουν αυτές τις PACs δεν έχουν
κερδίσει τα χρήματα που δωρίζουν
ούτε από φακελάκια, ούτε από μίζες
της SIEMENS, ούτε από προκαταβολικές πληρωμές γιά ανύπαρκτα κατασκευαστικά έργα, αλλά μέσα από
σκληρή δουλειά.
Δεν ευχόμαστε όλοι το ελληνικό
lobby να ήταν εξίσου αποτελεσματικό;
Athens Voice 18.6.2010
*Ο Ηλίας Αλκαλάη γεννήθηκε στην Αθήνα.
Μετά από μεταπτυχιακές σπουδές στο Columbia University της Νέας Υόρκης, από το 1984 εργάζεται στον τραπεζικό τομέα, αρχικά σαν
αντιπρόεδρος της J P Morgan Chase στη Νέα
Υόρκη και τη Γενεύη και, πιό πρόσφατα, σαν
ανεξάρτητος επενδυτικός σύμβουλος.
ανακοινωσεις
σηµαντικη
διακριση
το νεο
διοικητικο
συµβουλιο
του συλλογου
Μπενε Μπεριθ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΜΑΤΑΘΙΑΣ ΜΠΟΡΜΠΟΛΗΣ
ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΗΛΙΑΣ ΝΕΓΡΙΝ
ΜΕΝΤΩΡ
ΛΕΩΝ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ
ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΡΙΤΑ ΓΚΑΜΠΑΪ
ΑΝΑΠΛ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΣΟΥΛΤΑΝΑ ΚΟΕΝ
ΟΙΚΟΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΜΑΤΑΘΙΑΣ ΛΕΒΗΣ
ΤΑΜΙΑΣ
ΒΙΚΤΩΡ ΜΠΑΤΗΣ
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ
ΗΛΙΑΣ ΜΠΟΡΜΠΟΛΗΣ
Με το βραβείο "Sheba 2010" τιμήθηκε, σε ειδική τελετή που
έλαβε χώρα στις 9 Ιουνίου 2010,
η Ελληνοεβραία δρ Τζινέττα
Σιμπή - Μπρίλλιαντ, η οποία γεννήθηκε και σπούδασε στη Θεσσαλονίκη και είναι, εδώ και πολλά
χρόνια, Διευθύντρια της Αιματοπαθολογικής Μονάδας του Ινστιτούτου Παθολογίας του νοσοκομείου
Sheba (Tel Hashomer).
Στα 25 χρόνια που εργάζεται στο νοσοκομείο, 14 από τα οποία ως διευθύντρια της Μονάδας Αιματοπαθολογίας,
η δρ Τζινέττα Σιμπή-Μπρίλλιαντ διακρίθηκε ως εξαιρετική παθολογοανατόμος γιατρός, για τις γνώσεις, την
αφοσίωση στις υποχρεώσεις της και
την υπευθυνότητά της ως προς την
παθολογοανατομία γενικά, και τις
ιστολογικές διαγνώσεις κακοηθών
όγκων ειδικά. Πολλές φορές κατάφερε να διαγνώσει δύσκολα και περίπλοκα περιστατικά και η γνώμη της
ταυτίστηκε με τη γνώμη των καλύτερων παθολόγων στον κόσμο. Χωρίς
την ευφυή κατανόησή της στον τομέα
αυτόν δεν θα μπορούσε να θεμελιωθεί
η άριστη, ποιοτική αιματολογική υπηρεσία που διαθέτει σήμερα το Ιατρικό
μας Κέντρο.
Παρά το υψηλό επίπεδο των γνώσεών της και το επαγγελματικό στάτους που κέρδισε, παρέμεινε ένας
εξαιρετικά σεμνός άνθρωπος. Σέβεται τους συναδέλφους της και τους
αφουγκράζεται.
22.6.2010, cohen.gr
Η Τζινέττα Σιμπή-Μπρίλλιαντ είναι η αδελφή
του γνωστού ιστορικού και μεταφραστή Ιακώβ
Σιμπή.
25
η γλωσσα
κοκκαλα
δεν εχει
εβδοµάδα
(ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ)
Η εβδοµάδα των επτά ηµερών, όπως τη
γνωρίζουµε σήµερα, έχει την αφετηρία
της στο ιουδαϊκό ηµερολόγιο, το οποίο
είχε ως βάση το Σάββατο. Το ιουδαϊκό
ηµερολόγιο απλώς αριθµούσε τις υπόλοιπες ηµέρες σε σχέση µε την ηµέρα
του σαββάτου (µία σαββάτων, δευτέρα
σαββάτων, τρίτη σαββάτων…), ενώ η
έκτη ηµέρα ονοµαζόταν επίσης παρασκευή «προετοιµασία (για το Σάββατο)». Οι χριστιανικές εκκλησίες
υιοθέτησαν το ιουδαϊκό σύστηµα µετονοµάζοντας την πρώτη µέρα (µία σαββάτων) σε Κυριακή «ηµέρα του
Κυρίου».
Στη ρωµαϊκή εποχή ήταν επιπλέον εν
χρήσει το πλανητικό ή αστρολογικό
ηµερολόγιο, το οποίο έδινε σε κάθε
ηµέρα το όνοµα ενός ουράνιου σώµατος. Το αστρολογικό σύστηµα άφησε
σηµαντικά ίχνη στις ονοµασίες των
ηµερών τόσο σε ροµανικές γλώσσες
όσο και σε άλλες (συχνά σε µετάφραση
των λατινικών αστρολογικών ονοµασιών), µε αποτέλεσµα οι σύγχρονες
ονοµασίες των ηµερών τής εβδοµάδας
στις κυριότερες γλώσσες να προέρχονται τόσο από το αστρολογικό όσο και
από το χριστιανικό (εκκλησιαστικό λατινικό) σύστηµα. Οι περισσότερες
γλώσσες αντανακλούν στις ονοµασίες
των ηµερών τής εβδοµάδας το µικτό
αυτό σύστηµα. Παραδείγµατα: λατ.
dies Mercuri «ηµέρα Ερµή (Τετάρτη)»
(> γαλλ. mercredi , ισπ. miércoles),
dies Lunae «ηµέρα Σελήνης (∆ευτέρα)»
(> γαλλ. Lundi, πβ. αγγλ. Monday.
γερµ. Montag, µε την ίδια σηµ.) κ.ά.
26
οι 100 Εβραιοι
που επηρεασαν
τον κοσµο
Λεων Τροτσκι
(1879-1940)
Σημαντικό πρόσωπο της
Ρωσικής Επανάστασης,
«αυθεντικός επαναστάτης
αρχηγός»,
δεξί χέρι του Λένιν,
μισητός εχθρός του Στάλιν,
ο Λέων Τρότσκι
(που το όνομα του ήταν Λεβ
Νταβίντοβιτς Μπρόνσταϊν)
υπήρξε σημαίνουσα πολιτική
προσωπικότητα
της σύγχρονης ιστορίας.
Είναι πιθανό χωρίς τον Τρότσκι, να μην είχε μπορέσει, ο
Λένιν να επιβάλλει τον Μαρξισμό στην Ρωσία. Η παγκόσμια ιστορία από τον Οκτώβρη του 1917 και μετά θα ήταν
εντελώς διαφορετική αν οι σύντροφοι Λένιν και Τρότσκι
δεν είχαν επικρατήσει. Ο Τρότσκι ως ιδρυτής της πρώ-
της εφημερίδας Πράβντα (Αλήθεια), προσέφερε το θεωρητικό υπόβαθρο της επανάστασης, αργότερα ανέφερε
τον μπολσεβικισμό ως ιδεολογία. Υπέδειξε στον Λένιν
πώς να χρησιμοποιεί την συνομοσπονδία των σοβιέτ ή
των εκλεγμένων επιτροπών για να εδραιώσει την εξου-
27
σία. Ο Τρότσκι και όχι ο Λένιν ήταν
που οδήγησε και οργάνωσε την ένοπλη επανάσταση η οποία έριξε την
μεταβατική κυβέρνηση του Κερένσκι
μετά την πτώση του Τσάρου και εγκαθίδρυσε τον κομμουνισμό. Ως
κομισάριος πολέμου, ο Τρότσκι οργάνωσε τον Κόκκινο Στρατό και τον
χρησιμοποίησε για να καταστείλει
βίαια τις μαζικές διαδηλώσεις που
ταλάνιζαν την Ρωσία μετά την επανάσταση.
Ο Τρότσκι που είχε ταλέντο στην οργάνωση της βίαιης επανάστασης και
του εμφυλίου πολέμου, ήταν αδύνατον να λειτουργήσει ως γραφειοκράτης στο μονολιθικό Σοβιετικό
κράτος που ακολούθησε. Ο Τρότσκι
ήταν ματαιόδοξος και υπερόπτης και
δεν είχε τις πολιτικές ικανότητες
του Λένιν ούτε και την δολιότητα
του Στάλιν. Στην παρακμή των ημερών τής ηγεσίας τού Λένιν, ο Τρότσκι φαινόταν βαριεστημένος με τα
πρακτικά των συνεδριάσεων του
κόμματος, διαβάζοντας εμφανώς μυθιστορήματα ενόσω ο Στάλιν μεθοδικά σταθεροποιούσε την εξουσία
του στη βάση. Η υποτίμηση του Στάλιν και η απροθυμία του να μπει στην
πολιτική αρένα, οδήγησαν τον Τρότσκι στην πτώση του και στην εξορία
από την Ρωσία.
Τη δεκαετία τού 1930, ο Στάλιν εκκαθάρισε το κόμμα από όλους τους
ιδρυτές του σε μια σειρά δικών και
εκτελέσεων. Το 1940, μυστικοί πράκτορες του Στάλιν θέλησαν να δολοφονήσουν τον Τρότσκι με μία κατά
μέτωπο επίθεση στο σπίτι του στο
Μεξικό, με αυτόματα και βόμβες,
αλλά απέτυχαν. Αργότερα, ένας δολοφόνος, κέρδισε την εύνοια ενός
φίλου τού Τρότσκι, εξασφάλισε μια
ακρόαση με τον μεγάλο άντρα και
τον μαχαίρωσε. Ο Τρότσκι αμύνθηκε
αλλά ξεψύχησε την επομένη μέρα.
«Ο Εβραίος Τρότσκι» συμβόλιζε την
επανάσταση και τον κομμουνισμό.
Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην Ρωσία, που έγινε ακριβώς μετά την επανάσταση, στο
πρόσωπο του Τρότσκι οι ομάδες των
αντιμπολσεβίκων σφάγιασαν περισσότερους από πενήντα χιλιάδες άμαχους Εβραίους στην Ουκρανία.
Αργότερα, στο Ανατολικό Μέτωπο,
κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου
Πολέμου, οι Ναζί στρατιώτες πολεμούσαν έναν ιερό πόλεμο με στόχο
την τελική ήττα τών μπολσεβίκων
Εβραίων δολοφόνων τού Χριστού,
και ακόμα περισσότερο πίστευαν ότι
θα απαλλάξουν τον κόσμο μια για
πάντα από τον Τρότσκι.
Η μεγάλη ειρωνεία με τον Τρότσκι
ως σύμβολο, είναι ότι ο ίδιος ήταν
ένας Εβραίος που μισούσε αυτή την
ιδιότητά του. Πολλοί από τους επαναστάτες εκείνης της περιόδου ήσαν
Εβραίοι. Ηγέτες της επανάστασης
όπως η Γερμανίδα Ρόζα Λούξεμπουργκ και η Ουγγαρέζα Μπέλα
Κούν ήταν Εβραίες μη Εβραίες, που
αρνήθηκαν την κληρονομιά τους ή
προσπάθησαν πολύ να ταπεινώσουν
τα αδέλφια τους. Σε ένα από τα
πρώτα συνέδρια των Ρώσων Μαρξιστών, η Μπουντ, η Γενική Ομοσπονδία Εβραίων Εργατών, χτυπήθηκε
ανελέητα από τον Τρότσκι, και ο
ίδιος δεν έδινε καμία σημασία στα
πογκρόμ που αποδεκάτισαν τους
ομόθρησκους του κατά τη διάρκεια
του Εμφυλίου.
Εκτός από τον Λένιν, ο Τρότσκι ήταν
κινητήριος δύναμη για την επικράτηση τού Κομμουνισμού. Το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του
πυροδοτούσε την επανάσταση. Ήταν
γιος ευημερούντος αγρότη, ο Λεβ
Νταβίντοβιτς Μπρονστάιν και φυλακίστηκε στην Σιβηρία για ανατρεπτική δράση κατά του τσαρικού
καθεστώτος. Στη Σιβηρία νυμφεύθηκε μια επαναστάτρια και απέκτησε
δύο κόρες. Δραπέτευσε στην Αγγλία
(με την συναίνεση της συζύγου του,
αλλά χωρίς την οικογένειά του), και
πήρε ως ψευδώνυμο το όνομα του
δεσμοφύλακά του, Λέων Τρότσκι,
και έγινε ο προπαγανδιστής του
Λένιν. Ο Λένιν έστειλε πίσω στην
Ρωσία τον Τρότσκι να δουλέψει ως
μυστικός πράκτωρ. Ο Τρότσκι οργάνωνε τα συμβούλια των εργατών, και
σαν γενική πρόβα για την επανάσταση του 1917, προσπάθησε ανεπιτυχώς, το 1905, να οργανώσει μια
επανάσταση για να ρίξει την κυβέρνηση. Δικάστηκε, φυλακίστηκε και
εξορίστηκε στη Σιβηρία από όπου
δραπέτευσε και πάλι προς την Αμερική. Το 1917, ακριβώς μετά τον
Λένιν, επέστρεψε στην Ρωσία, ηγήθηκε της επίθεσης στο Χειμερινό
Ανάκτορο, και στην συνέχεια πήραν
τον έλεγχο οι Κομμουνιστές στη
Ρωσία για τα επόμενα εβδομήντα
χρόνια.
Τόσο ο Τρότσκι όσο και ο Λένιν πίστευαν ότι η εργατική επανάσταση
θα εξαπλωνόταν στη Γερμανία, στην
Γαλλία και στην Αγγλία. Η Ρώσικη
Επανάσταση λειτούργησε ως μοντέλο για τις επιτυχημένες βίαιες επαναστάσεις στην Κίνα, στο Βιετνάμ,
στην Κορέα και στην Κούβα. Ο Τρίτος Κόσμος και τα πιο αγροτικά
κράτη ήταν πιο εύκολο να προσαρμοσθούν στον κομμουνισμό από τα
βιομηχανοποιημένα κράτη. Ωστόσο,
ο Σταλινισμός, ο οποίος διαστρέβλωσε τον Λενινισμό και συνέτριψε
τον ουτοπικό και πνευματικό χαρακτήρα των Τροτσκιστών, έγινε το
κατεξοχήν μοντέλο για τα αναπτυσσόμενα αριστερίστικα κράτη.
Στα χρόνια της εξορίας από την
Ρωσία, ο Τρότσκι προσπάθησε πολύ
να εκθέσει την τρομοκρατία και την
υποκρισία του Στάλιν. Ο Τρότσκι δεν
ήταν φιλελεύθερος δημοκράτης, και
πίστευε στην απόλυτη κυριαρχία του
Κομμουνιστικού Κόμματος. Το απολύτως ομοιόμορφο Σοβιετικό κράτος που βοήθησε να ιδρυθεί δεν
μπορούσε να αντέξει μια ανεξάρτητη
φωνή σαν την δική του. Η εξορία
δεν τον έκανε να σωπάσει και ο Στάλιν φρόντισε να τον κάνει να σιωπήσει μια για πάντα.
Από το ομότιτλο βιβλίο τού
MICHAEL SAPIRO
μετάφραση Αλίκη Αρούχ-Μορδεχάι
28
µνηµες
Το πρωτο γκολ στην ιστορια
της Εθνικης Οµαδας
ποδοσφαιρου
Σήμερα η Ελλάδα πέτυχε το πρώτο της γκολ και την
παρθενική της νίκη σε αγώνα του Παγκοσμίου Κυπέλλου.
Αυτή η επιτυχία μας δίνει την ευκαιρία να θυμηθούμε τις
πρώτες δύσκολες δεκαετίες του ελληνικού ποδοσφαίρου και
της Εθνικής Ομάδας.
Κυριακή 7 Απριλίου 1929 ενάντια
στην δεύτερη ομάδα της Ιταλίας.
Σήµερα το απόγευµα εν τω
Παναθηναικώ
γήπεδω
η
Εθνική οµάς της Ιταλίας
ενίκησε την ηµετέραν δια
τερµάτων 4 έναντι ενός.
Το πρώτο ηµιχρόνιον έληξε
µε 1 – 0 υπέρ των Ιταλών.
Κατά το δεύτερο ηµιχρόνιον οι Ιταλοί επέτυχον
έτερα 3 τέρµατα έναντι
ενός των ηµετέρων επιτεύχθεν δια του Ναµία.
∆ιαιτητής του αγώνος ήτο
ο Ούγγρος κ. Καν.
εφηµερίδα Μακεδονία,
8/4/1929
Με αυτή τη σύντομη ανακοίνωση,
στην εφημερίδα Μακεδονία της
επόμενης μέρας, μαθαίνουμε για
τον πρώτο επίσημο αγώνα της Εθνικής Ομάδας ποδοσφαίρου, που λαμβάνει χώρα στην Αθήνα την
Είχε προηγηθεί ένας αγώνας με
την Σουηδία το 1920 στα πλαίσια
της Ολυμπιάδας του Ελσίνκι που
είχε λήξει με βαριά ήττα 9 – 0, αλλά
η ομάδα που είχε αγωνισθεί δεν
αποτελούσε “Εθνική Ομάδα” μιας
και η Εθνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία δεν είχε δημιουργηθεί. Το
1926 η Ε.Π.Ο. και η Εθνική Ομάδα
Ποδοσφαίρου γεννιούνται και 3
χρόνια μετά διοργανώνεται ο πρώτος επίσημος αγώνας της, που είδαμε
στο
ρεπορτάζ
της
Μακεδονίας. Ο αγώνας γίνεται
μπροστά από 15.000 θεατές, σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο, την
κόρη του Μπενίτο Μουσολίνι (Ίντα)
και σύμφωνα με την εφημερίδα
“Ελεύθερον Βήμα” “θα αποτελέσει
σημαντικό σταθμόν εις την ιστορίαν του ελληνικού ποδοσφαίρου,
διότι για πρώτη φοράν εμφανίζεται
επί του γηπέδου πραγματική
εθνική ομάς σχηματισθείσα από
ωργανωμένην ποδοσφαιρικήν ομοσπονδίαν”.
Κατά την διάρκεια αυτού του ιστορικού αγώνα επετεύχθη και το
πρώτο γκολ στην ιστορία της Εθνικής Ομάδας – σκόρερ ο Αλμπέρτο
Ναχμία στο 60′. Αλλά ποιός ήταν ο
Αλμπέρτο Ναχμία;
Ο Αλμπέρτο Ναχμία(ς) (που συχνά
στον Τύπο εμφανίζονταν ως Ναμίας λόγω του h στο επώνυμο, ενώ
το παρατσούκλι του ήταν Καλούμπας) γεννήθηκε το 1905 στην Θεσσαλονίκη. Αποτέλεσε από τους
σημαντικότερους έλληνες ποδοσφαιριστές της δεκαετίας του 1920
και ιστορικό στέλεχος του Γ.Σ.
Ηρακλή – του δεύτερου παλαιότερου αθλητικού συλλόγου της Θεσσαλονίκης, που ακόμα υπάρχει,
μετά τον Γ.Σ.Μακαμπή. Κορυφαίος
δρομέας των 100 μέτρων, 400 μέτρων με εμπόδια και σκυταλοδρομίας 4Χ100 έφτασε σε επίπεδο που
του επέτρεψε να προκριθεί για
τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού το 1924 στους οποίους δεν
συμμετείχε μόνο λόγω της άρνησης της Ομοσπονδίας Στίβου να
συμπεριλάβει μακεδόνες αθλητές
29
των 3.743 τραυματιών τους όταν
τραυματίζεται στο μέτωπο και επιστρέφει στην Θεσσαλονίκη. Μετά
τον πόλεμο, πληροφορίες τον
θέλουν να μεταναστεύει στο
εξωτερικό αλλά συγκεκριμένες
πληροφορίες για τον πρώτο σκόρερ
της ιστορίας της Εθνικής Ομάδας
δεν υπάρχουν.
στην αποστολή για οικονομικούς
λόγους. Ταυτόχρονα αποτέλεσε
αναπόσπαστο μέλος της βασικής
ενδεκάδας της ποδοσφαιρικής
ομάδας του Ηρακλή και από τους
καλύτερους έξω δεξιά κυνηγούς
της Ελλάδας. Οπότε όταν τον Φεβρουάριο του 1929 διοργανώθηκε
δοκιμαστικός αγώνας στην Αθήνα
για την σύνθεση της Εθνικής Ομάδας που θα αγωνίζονταν στον
πρώτο διεθνή της αγώνα, ο Ναχμία
αποτέλεσε φυσική επιλογή. Η κάθοδός του πρέπει να υπήρξε επιτυχημένη μιας και στον αθηναϊκό
τύπο της εποχής διαβάζουμε: “είνε
πολύ καλός, ο μόνος ενδεδειγμένος δια την θέσιν του έξω δεξιά
της εθνικής μας ομάδος” (Ελληνικός Ταχυδρόμος). Άλλωστε η
φήμη του ήταν ήδη πανελλήνια
μιας και ήδη από το 1927 σε ψηφοφορία τού αθηναϊκού περιοδικού
“Αθλητισμός” είχε συμπεριληφθεί
στην πρώτη εξάδα των παικτών
που θα έπρεπε να συμπεριληφθούν
σε μια μελλοντική Εθνική Ομάδα.
Ο Ναχμία έλαβε μέρος και σε άλλους αγώνες της Εθνικής, ενώ συνέχισε να στελεχώνει με επιτυχία
τον Ηρακλή στο πρωτάθλημα.
Πέρα από τις προσωπικές του επιτυχίες στον στίβο οφείλουμε να
αναφέρουμε την συμβολή, σαν κορυφαίος παίκτης, στην κατάκτηση
της πρώτης διάκρισης του Ηρακλή
στην ιστορία του, το πρωτάθλημα
Θεσσαλονίκης του 1927. Επίσης ξεχωρίζει το γκολ που πέτυχε στον
καθιερωμένο αγώνα της Μικτής
Θεσσαλονίκης και Μικτής Αθηνών
το 1930 που έληξε με νίκη 2-1 υπέρ
της Θεσσαλονίκης. Σημειώνονται
συμμετοχές του με την Μακαμπή
όταν αυτή αγωνίζονταν με ξένες
ομάδες, ενώ το 1936 επιλέχθηκε
ως ένας από τους 19 σημαντικότερους αθλητές της πόλης για να
τρέξει στην πρώτη λαμπαδηδρομία
των Ολυμπιακών Αγώνων από την
Ολυμπία στο Μόναχο. Μάλιστα για
να μπορέσει να το κάνει αναγκάστηκε να τρέξει ως αθλητής τού
ΠΑΟΚ μιας και τα εβραϊκά σωματεία τής πόλης είχαν μποϊκοτάρει
την λαμπαδηδρομία σε ένδειξη
διαμαρτυρίας τών διωγμών κατά
των Εβραίων από την Γερμανία.
Ο Ναχμία στρατεύεται κατά την
διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου όπως άλλοι 12.898 Ελληνες
Εβραίοι. Μάλιστα, γίνεται μέρος
Το κείμενο αυτό βασίστηκε ολοκληρωτικά σε ένα από τα καλύτερα ερευνητικά βιβλία που έχουν εκδοθεί τα
τελευταία χρόνια. Μιλώ για το λεύκωμα
“Γυμναστικός Σύλλογος Μακαμπή Θεσσαλονίκης. 1908-2010. Έλληνες Εβραίοι
αθλητές και αθλήτριες. Η συμβολή της
Θεσσαλονίκης” του καθηγητή Νίκου
Ζάικου και έκδοση του Δήμου Θεσσαλονίκης. Το βιβλίο είναι εξαιρετικό.
www.abravanel.gr 18.6.2010
30
ραββινικη ιστορια
η
ωραια
Τορα
“ΣΤΟ ΖΟΧΑΡ, ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΚΕΙΜΕΝΑ τού εβραϊκού μυστικισμού, η Τορά παρομοιάζεται με πανέμορφη κοπέλα, κρυμμένη
σε μια απομονωμένη κάμαρα τού παλατιού”.
Ο ραββίνος έκλεισε τα μάτια και μπροστά του πρόβαλε η εικόνα
τής Αμίνα. Μια ελαφριά, ευχάριστη ανατριχίλα διαπέρασε το
κορμί του.
“Αυτή η κοπέλα έχει έναν αγαπημένο”, συνέχισε με τρυφερότητα και πάθος, “που μόνο εκείνη τον γνωρίζει. Από αγάπη για
την κοπέλα, όλο περνά και ξαναπερνά μπροστά από το παλάτι, κοιτάζοντας παντού, ελπίζοντας να τη συναντήσει
κάπου. Εκείνη ξέρει πως ο αγαπημένος της δεν απομακρύνεται ποτέ από το παλάτι για χάρη της· τι κάνει, λοιπόν;
Ανοίγει ένα μικρό άνοιγμα στη μυστική της κάμαρα και
αποκαλύπτει για μια στιγμή μονάχα το πρόσωπό της
στον αγαπημένο της. Αμέσως μετά, κρύβεται στη
στιγμή. Μόνο εκείνος έχει δει το πρόσωπό της· κανένας άλλος. Εκείνος ξέρει ότι το έκανε για να του
δείξει ότι μόνο αυτόν αγαπά· αλλά η καρδιά του, η
ψυχή του, όλα τής ανήκουν. Έτσι γίνεται και με
την Τορά: αποκαλύπτει τα απόκρυφα μυστικά
της μόνο σε εκείνους που την αγαπούν. Γνωρίζει ότι όποιος έχει αγνή καρδιά τριγυρίζει
μέρα νύχτα έξω από την πόρτα της”.
SHAFIQUE ΚESHA VJEE
Ο Βασιλιάς, ο Σοφός και ο Γελωτοποιός
εκδόσεις ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ
τεχνης εργα
ποιήµατα
Ξανά και ξανά
Αgain and again
Του να δούμε.
Of seeing.
Ανοίγουμε τα μάτια μας
Γνωρίζοντας τον κίνδυνο
Ίσως
Ο σκοπός των βελών
Είναι το πέταγμα.
Βροχή, χωρίς λησμονιά,
Γέμισε τα μάτια μου.
Περπάτησα ανάμεσα σε εικόνες Θεού
Στα βαλτόνερα.
Στο στόμα μου- ο ουρανός.
Στα βάθη του μυαλού
Οι σκέψεις μου δεν βλέπουν.
Σαν ψάρι στον πυθμένα του ωκεανού
Ψηλαφούν τον δρόμο τους ανάμεσα σε
γέρικα, βυθισμένα καράβια:
Οι άγκυρες της θλίψης μου.
31
We open our eyes
Aware of the risk
Maybe
The aim of arrows
Is flight.
Rain, unmixed with oblivion,
Filled my eyes.
I walked among images of God
In a puddle.
In my mouth -the sky.
In the depth of my mind
My thoughts donʼt see.
Like fish at the bottom of the ocean
They feel their way among old
sunken ships:
The anchors of my sadness.
ΡΑΚΕΛΑ ΝΑΓΚΛΕΡ-ΑΝΤΖΕΛ
Ποιήματα της Ρακέλας Νάγκλερ-Άντζελ μπορεί κανείς να βρει στην ιστοσελίδα της www.trilogyofthemirrors.com
Μ
∆υσλειτουργία
ΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ότι το κομπιούτερ μου τα ʻππαιξε. Δεν
νομίζω να φταίει το σύστημα, μάλλον είναι το ππληκτρολόγιο. Δεν ππάει καιρός ππου ταʼ
αγόρασα. Δεύτερο χέρι, από αγγελία. Ο τύππος ππου μου το ππούλησε ήταν ππερίεργος. Μου άνοιξε
την ππόρτα φορώντας μία μεταξωτή ρόμπα και φουλάρι σαν καμιά
κυριλάτη γκόμενα σε ασπρόμαυρη
ταινία. Μου ʻφτιαξε τσάι με μέντα
που ʻχε φυτέψει ο ίδιος και την είχε
στο ππερβάζι του ππαραθύρου του.
«Ο υπολογιστής είναι καλή καβάτζα», είπε. «Δεν θα το μετανιώ-
σεις». Κι έτσι τουυ έδωσα τα ππεντακόσια φράγκα και τώρα το μετανιώνω. Η αγγελία έλεγε ότι τα
ππουλούσαν όλα λόγω ξαφνικής
αναχώρησης στο εξωτερικό, αλλά
ο τύπος με τη ρόμπα μού είπε τον
ππραγματικό λόγο: θα πέθαινε
όπου να ʻναι από κάποια αρρώστια,
αλλά αυτό δεν είναι κάτι που το
γράφεις σε μια αγγελία, ειδικά
όταν θέλεις να σε πλησιάσει κανείς. «Η αλήθεια είναι», είπε, «ότι
ο θάνατος μοιάζει κάπως με ταξίδι
σε κάποιο άλλο μέρος, οπότε δεν
είναι και τόσο ψέμα η αγγελία».
Όπως το ʻπε, η φωνή του ήταν τρε-
διηγηµα του ΕΝΤΓΚΑΡ ΚΕΡΕΤ
μουλιαστή, αισιόδοξη, λες και για
μια στιγμή είχε δει το θάνατο σαν
μια χαβαλεδιάρικη εκδρομή με το
σχολείο σʼ ένα καινούργιο μέρος,
και όχι σαν ένα άχρηστο σκοτάδι
που σου κάθεται στο λαιμό. «Έχει
εγγύηση;» ρώτησα κι αυτός γέλασε. Εγώ το ʻλεγα στα σοβαρά,
αλλά όταν αυτός γέλασε ένιωσα
κάπως ππερίεργα, οπότε έκανα
ππως το ʻλεγα για πλάκα.
Ο Εκείνος (Διηγήματα)
μετάφραση: Μάγκυ Κοέν
εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
ΣΥΜΒΑΛΛΩ ΚΙ ΕΓΩ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΜΑΣ
Τα παιδιά µας χρειάζονται
την αµέριστη βοήθειά µας
για παροχή
υψηλού επιπέδου παιδείας
στο Σχολείο µας
Η αλληλεγγύη προς τους
αναξιοπαθούντες
οµοθρήσκους µας,
είναι ιερό χρέος µας
Η συνέχιση των παραδόσεων
που διατηρούν
ζωντανό το λαό µας
οφείλουµε να είναι
διαρκές µέληµά µας
ΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΙΣΦΟΡΑ ΠΕΤΣΙΑ
ΠΟΥ ΜΟΥ ΑΝΑΛΟΓΕΙ
Η Επιτροπή Πέτσια