HIRUR{KI KLINIKI
Traumatolo[ka klinika ,Skopje
PRVA POMO[ PRI POVREDI
NA RBET I RBETEN MOZOK
Doc.Dr. Slav~o Stojmenski
KLASIFIKACIJA
* OTVORENI
- nepenetrantni - f-ri na pr[len so
intaktna dura
- penetrantni - bez intaktna dura
* ZATVORENI - ko`a intaktna a ima f-ra
na pr[len, luksacija, diskus hernija,
luksacija + diskus hernija
MEHANIZAM NA POVREDA
# DIREKTNA SILA
# INDIREKTNA SILA
-Hiperfleksija
-Hiperekstenzija
-Aksijalni sili
-Sklopetarni
-
MEHANIZAM I PAT.ANATOMIJA
* OTVORENI - naj~esto kombinirani so
povreda na creva,crn drob, plu]a,
medijastinalni organi
SO LO{A PROGNOZA
* PENETRANTNI - prodiraat dura
- opasnost od infekcija i meningit,
- od proektil se sledeni so opse`ni
mekotkivni razoruvawa na grbot, prisustvo
na strani tela ( odelo, zemja ), ~esto dura e
[iroko otvorena, okolu ima epiduralen
hematom a od otvor na durata te~e likvor
* mo`e da ima f-ra na teloto na pr[lenot so
kompresija, medulata mo`e da e potpolno
prekinata
* mali proektili mo`e da dadat pomali
razoruvawa so tipi~en strelen kanal so
strani tela
* ZATVORENI
- so tapa sila, f-ra na pr[len (fleksiona,
ekstenziona)
- spinozen procesus se kr[i so direkten udar
ili pri jaka kontrakcija na dorzalna
muskulatura
DENIS KLASIFIKACIJA
za odreduvawe na nestabilnost
3 FUNKCIONALNI STOLBA :
DIZRUPCIJA NA NAJMALKU
DVA OD TRITE STOLBA
PODRAZBIRA NESTABILNOST
1.PREDEN STOLB - predni 2/3 od
pr[lensko telo,
lig.longitudinale anterior,
predni dve tretini od diskus
2.SREDEN STOLB - zadna 1/3 na
pr[lensko telo.zadna 1/3 na
diskus i lig. longitudinale
posterior
3.ZADEN STOLB - lig. supra et
interspinosum, processus
spinosus, lamini, pedikuli so
processus articularisi
PREPOZNAVAWE
O{TETUVAWETO NA VRATNIOT DEL OD
RBETNIOT MOZOK E SLEDENO SO TRNEWE I
DELUMNA ILI CELOSNA ODZEMENOST NA
RACETE I NOZETE. PRI CELOSNA
ODZEMENOST DOA|A DO NARU{ENA
KONTROLA ( NESAKANO ISPU{TAWE) NA
MO^KATA I STOLICATA.
POVREDITE NA VRATNIOT RBET NOSAT
OPASNOST OD NAKNADNO PRITISNUVAWE
ILI PREKINUVAWE NA RBETNIOT MOZOK.
PRVA POMO{
PRI SOMNENIE ZA POVREDA NA VRATNIOT
RBET NE SE DOPU{TENI NIKAKVI
DVI@EWA NA GLAVATA ( VKLU^UVAJKI I
VRTEWE NA GLAVATA NA STRANA), ZA DA NE
SE POVREDI RBETNIOT MOZOK I DA NE
DOJDE DO PARALIZA.
ZATOA EDNIOT SPASITEL TREBA DA JA
DR@I GLAVATA, SO POSTAVUVAWE NA
DLANKITE OD OBETE STRANI NA GLAVATA (
KAJ U{ITE). MO@E STRANI^NO DA SE
POSTAVI ZAVITKANO }EBE ILI KRPA.
PRVA POMO{
NAJDOBRO E DA JA FIKSIRATE GLAVATA VO
NAJDENATA POLO@BA.
POSTAVETE VRATEN KOLAR ( MO@E DA GO
NAPRAVITE OD VESNICI I TRIAGLESTA
MARAMA).
Whiplash injury of neck
PREPOZNAVAWE
POVREDATA NA RBETNIOT STOLB TE{KO SE
RASPOZNAVA, OSOBENO KOGA
POVREDENIOT E VO BEZSOZNANIE.
# POVREDENIOT UKA@UVA NA POVREDA I
BOLKA VO PREDEL NA RBETOT
# OTE@NATO DVI@EWE
# OTOK, POMODRUVAWE, NAPNATOST I
BOLKA {TO PATUVA KON EKSTREMITETITE
# PROMENA NA FORMATA NA RBETNIOT
STOLB ( VDLABNATINA, ISPAKNATOST ILI
SVITKANOST NA STRANA)
PREPOZNAVAWE
# TRNEWE,ODZEMENOST I
NE^UVSTVITELNOST NA NOZETE. KAJ
POVREDA NA RBETNIOT MOZOK VO
PREDELOT NA VRATOT ODZEMENI SE I
RACETE.
# NEKONTROLIRANO MOKREWE
PREPOZNAVAWE
NEVNIMATELNO PREVITKUVAWE,
PRENESUVAWE I TRANSPORTIRAWE NA
POVREDENIOT MO@E DOPOLNITELNO DA
GO O{TETI RBETNIOT MOZOK. ZARADI
POVREDA NA RBETNIOT MOZOK
POVREDENIOT MO@E DA OSTANE TRAEN
INVALID. MO@E DA SE POREMETI I
DI{EWETO PRI POVREDA NA VRATNIOT
DEL OD RBETNIOT MOZOK.
PRVA POMO{
PRI SEKOE SOMNENIE POSTAPETE KAKO
NAVISTINA DA POSTOI POVREDA NA
RBETOT
OVAA POVREDA NE BARA ITNOST, BARA
MIRUVAWE.
NE GO POMESTUVAJTE POVREDENIOT,
OSTAVETE GO DA LE@I VO POLO@BATA VO
KOJA STE GO NA{LE I KA@ETE MU DA NE
MRDA.
PRVA POMO{
OKOLU POVREDENIOT POSTAVETE RAZNI
MATERIJALI {TO STE GI NA{LE NA
MESTOTO, SO CEL DA NE SE DOZVOLI
VRTEWE I DVI@EWE NA TELOTO.
ZA{TITETE GO OD STUD. POVIKAJTE IMP.
SAMO AKO MU SE ZAKANUVA OPASNOST PO
@IVOTOT, IZNESETE GO POVREDENIOT
VNIMATELNO BEZ DVI@EWA VO VRATOT.
AKO POSTOI OPASNOST OD BEZSOZNANIE
TOGA{ POVREDENIOT MORA DA SE
POSTAVI VO STRANI^NA POLO@BA.
© Copyright 2024 Paperzz
