01-KATHI-12-5_KATHI 5/11/13 12:01 AM Page 1
ΝΕΟ
ΑΠΛΗ
ΕΚΔΟΣΗ
€1,50
ΕΚΔΟΣΗ
€2,90
ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ
2ο ΠΕΡΙΟΔΙΚO ΜΑΖΙ
ME ΤΟ 1ο CD ΚΑΙ THN
ΠΟΛΥΤΕΛΗ ΚΑΣΕΤΙΝΑ €5,90
ΜΑΖΙ ΜΕ
ÄÇÌÇÔÑÇÓ
ÌÇÔÑÏÐÁÍÏÓ
ΒΕAUTIFUL
PEOPLE
Ψάξτε και βρείτε
τα 2 δωροκουπόνια αξίας
€
€500 από τις υπεραγορές
σε οποιοδήποτε από
ττα 3 πακέτα προσφορών
της εφημερίδας
Η ζωή μου ένα τραγούδι No2
ΛΕΥΚΩΣΙΑ
Κυριακή 12 Μαΐου 2013
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Eτος 5ο B Aρ. φύλλου 239
Σ H M E PA
ΧΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Έσχατη και απευκταία
επιλογή οι απολύσεις
στον δημόσιο τομέα
Δύσκολη και πιεστική
κατάσταση στην οικονομία προβλέπει ο υπουργός Χάρης Γεωργιάδης,
εξαιτίας του κινδύνου
βαθύτερης ύφεσης, που
θα υπονομεύσει και τα
δημόσια έσοδα. Διαβεβαιώνει ότι πρώτη
επιλογή της κυβέρνησης είναι η αναζήτηση εσόδων μέσω επενδύσεων, αλλά
σε αντίθετη περίπτωση δεν αποκλείεται
να αναζητηθούν λύσεις μέσα από περαιτέρω φορολογίες και περικοπές στο μισθολόγιο και αλλού. «Οι απολύσεις είναι
έσχατο μέτρο και δεν είναι καν στις σκέψεις της κυβέρνησης», τονίζει χαρακτηριστικά, σε συνέντευξη στην «Κ», ενώ
σχολιάζει και τις διεργασίες για την Τράπεζα Κύπρου. Σελ. 6
ΚΕΡΔΙΣΤΕ
€1000
www.kathimerini.com.cy
Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα
– 1,50 (ΑΠΛΗ ΕΚΔΟΣΗ) - – 2,90 (ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ) - – 5,90 (ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Νέοι φόροι και περικοπές
Βέτο Λευκωσίας
σε διασύνδεση
αερίου με λύση
Δραστικά μέτρα στους σχεδιασμούς εάν δεν ανακοπεί η επιδείνωση της ύφεσης
Η συγκράτηση της ύφεσης αποτελεί το μεγάλο
στοίχημα που καλείται να κερδίσει πλέον η κυβέρνηση, σε διαφορετική περίπτωση ο εκτροχιασμός από τους στόχους του Μνημονίου θα καθιστά
μονόδρομο τη λήψη επιπλέον δραστικών μέτρων
δημοσιονομικής προσαρμογής. Κάτι τέτοιο σημαίνει τη μείωση των κρατικών δαπανών –μεταξύ
αυτών και του μισθολογίου– και την παράλληλη
αναζήτηση πόρων, με την αύξηση των φορολογιών.
<
<
<
<
<
<
<
<
Έρχεται η πρώτη δόση,
πολλά τα ανοικτά μέτωπα
Οι ανησυχίες για αύξηση της ύφεσης θέτουν σε
συναγερμό το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, το οποίο αναμένει αύριο την εκταμίευση
της πρώτης δόσης για να καλύψει τρέχουσες α-
Κίνδυνοι και διλήμματα
νάγκες. Η τήρηση των μνημονιακών δεσμεύσεων
θεωρείται από τις Βρυξέλλες και τη Λευκωσία το
κλειδί για τη συνέχεια, αφού από τα τέλη Ιουλίου
η χώρα θα ελεγχθεί για την επίτευξη σαφώς προσδιορισμένων και μετρήσιμων στόχων, τόσο ως
προς τη δημοσιονομική προσαρμογή, όσο και
στο σκέλος των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων
που περιγράφονται στο κείμενο της δανειακής
σύμβασης. Σελ. 5, Οικονομική σελ. 3
Ανακούφιση προκαλεί στη Λευκωσία η
κατανόηση που φαίνεται να επέδειξαν
οι ΗΠΑ στις ενστάσεις της κυβέρνησης
για διασύνδεση της λύσης του Κυπριακού με την εκμετάλλευση του φυσικού
αερίου. Την ίδια όμως ώρα, εντείνονται
τα μηνύματα από το εξωτερικό για επίλυση του πολιτικού προβλήματος προ
της αξιοποίησης του ενεργειακού πλούτου της Κύπρου και αυξάνονται οι πιέσεις προς τη Λευκωσία. Ποιοι οι κίνδυνοι
και ποια τα διλήμματα. Σελ. 4, 7
Παιχνίδια εξουσίας για την Τράπεζα Κύπρου
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ
Αλλάζει το σκηνικό,
υπάρχουν ευκαιρίες
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Xρήστος Στυλιανίδης, σε συνέντευξή
του στην «Κ», υποστηρίζει ότι η Κύπρος πρέπει
να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που δημιουργούνται
στο νέο γεωπολιτικό σκηνικό από τον καταλυτικό ρόλο του φυσικού αερίου. Σελ. 4
Σε μάχη εξουσίας
Η απλή έκδοση της εφημερίδας
«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», στο €1,50, από
αυτή την Κυριακή 12 Μαΐου, μετά από
παράκληση εκατοντάδων αναγνωστών.
Η εφημερίδα θα κυκλοφορεί και στα
άλλα δύο ενισχυμένα πακέτα.
Στα €2,90 μαζί με το περιοδικό Beautiful
People, και στα €5,90 μαζί με 2 περιοδικά
και τα μουσικά CD, πρώτων εκτελέσεων.
μεταξύ Προεδρικού
και Κεντρικής Τράπεζας εξελίσσεται η
διαδικασία για τον
διορισμό διευθύνοντος συμβούλου
στην Τράπεζα Κύπρου. Κομβικό σημείο αποτελεί το γεγονός ότι οι νέοι μεγάλοι μέτοχοι της
τράπεζας είναι ξένοι
και ζητούν τον διορισμό ξένου τραπεζίτη στην κορυφή της
εκτελεστικής διοίκησης της Τράπεζας
Κύπρου.
Οικονομική, σελ. 5
ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΣΤΗΝ ΑΤΖΕΝΤΑ
Απεσταλμένο Ομπάμα
θα ζητήσει ο Ερντογάν
ASSOCIATED PRESS
Η τιμή της «Καθημερινής»
Επανέναρξη συνομιλιών, χρονοδιαγράμματα και διεθνής διάσκεψη στην ατζέντα
των επαφών του Τούρκου πρωθυπουργού
στην Ουάσινγκτον. Σελ. 7
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Εφαρμογές για πλυντήρια και ψυγεία μέχρι λάμπες και κλιματιστικά. Θα μπορεί
κανείς να τις χειριστεί ακόμη και από απόσταση χιλιομέτρων. Αθλητισμός, σελ. 11
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Τέχνες από Ισραήλ
στην Κύπρο
Οι λάτρεις της τέχνης θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον ισραηλινό πολιτισμό
σε διάφορες εκδηλώσεις που θα παρουσιαστούν δωρεάν το ερχόμενο Σάββατο
στο Νέο Θέατρο του ΘΟΚ. Τέχνες, σελ. 3
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Δύσκολη περίοδος
για την «Κυρία»
Το χρέος της Ανόρθωσης μεγαλώνει,
όπως και η διχόνοια, και το σωματείο
οδηγείται στην καταστροφή.
Τα κριτήρια διαδοχής
του Γιοβάνοβιτς
Οι πρωταθλητές ψάχνουν προπονητή νεαρό, φιλόδοξο, με εμπειρίες
πρωταθλητισμού και με καλό όνομα.
Χαστούκι Βρετανών
στο κατεστημένο
Έντονος ευρωσκεπτικισμός
Ηχηρό μήνυμα στο πολιτικό κατεστημένο του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά
και έντονο σινιάλο ευρωσκεπτικισμού
έστειλαν οι Βρετανοί ψηφοφόροι στις
τελευταίες τοπικές εκλογές. Νικητές
αναδείχθηκαν οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες του Νάιτζελ Φάρατζ, οι οποίοι
από κόμμα διαμαρτυρίας εξελίχθηκαν
σε κόμμα εξουσίας. Την ίδια ώρα, οι
Συντηρητικοί μοιάζουν να είναι σε
σύγχυση. Σελ. 19
Μεγάλοι διεθνείς επενδυτές στην Ελλάδα
Ψήφος εμπιστοσύνης μετά την απομάκρυνση του συστημικού κινδύνου
Η σταθεροποίηση του πολιτικού κλίματος, η απομάκρυνση του συστημικού κινδύνου και τα σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας φαίνεται να δημιουργούν
ένα είδος «επενδυτικού ρεύματος» προς την Ελλάδα.
Αμερικανικά, ευρωπαϊκά, αλλά και ασιατικά funds
πληθαίνουν τις διερευνητικές επαφές, ενώ σε αρκετές
περιπτώσεις κάνουν και κρίσιμες τοποθετήσεις. Ο-
νόματα όπως αυτά της Dell, της HP, της AVIC, της
Fairfax, αλλά και των Wilbur Ross, Seth Klarman ή
Mark Mobius, «ακούγονται» ολοένα και περισσότερο,
για τις επενδύσεις που προετοιμάζουν. Τράπεζες, ενέργεια, ακίνητα, ναυτιλία και τουρισμός είναι οι
πρώτοι κλάδοι που προσελκύουν τα ξένα επενδυτικά
κεφάλαια, μέσω συγκεκριμένων εξαγορών. Σελ. 14
Θέσεις μάχης
στο ΔΗΚΟ
Σύγκλιση ΗΠΑ-Ρωσίας για τη Συρία
Διαγραφή στελεχών
Νέα πολιτική κρίση
από τον Σίλβιο
Για να μη φυλακιστεί
Ρυθμιστής της πολιτικής ζωής στην Ιταλία παραμένει ο πρώην πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος θα
επιδιώξει να πάει πάλι σε εκλογές για
να μην εκτελεσθεί η καταδίκη του σε
φυλάκιση που επικυρώθηκε από εφετείο. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Κεντροδεξιά του Σίλβιο
Μπερλουσκόνι, που έχασε οριακά τις
εκλογές του Φεβρουαρίου, έχει περάσει
στην πρώτη θέση. Σελ. 19
ASSOCIATED PRESS
Και έξυπνες
οικιακές συσκευές
Η απειλή διάχυσης της συριακής σύγκρουσης στην ευρύτερη πε-
ριοχή της Μέσης Ανατολής έφερε πιο κοντά τις δύο μεγάλες δυνάμεις. Ωστόσο, παρά την κοινή πρωτοβουλία Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσίας για τη σύγκληση διεθνούς διάσκεψης, η ειρήνευση αργεί... Σελ. 16
Σκηνικό ενδοκομματικών εκλογών άρχισε
να διαμορφώνεται στο ΔΗΚΟ, με το κόμμα
να βρίσκεται χωρισμένο σε δύο στρατόπεδα, των οποίων ηγούνται οι Μάριος
Καρογιάν και Νικόλας Παπαδόπουλος.
Στο Εκτελεστικό Γραφείο αναμένεται ότι
θα γίνουν και διαγραφές στελεχών που
επέδειξαν αντικομματική συμπεριφορά.
Εντός των ημερών ολοκληρώνεται ο ενδοκομματικός διάλογος με τη βάση για
τον ρόλο, τα καθήκοντα και τις ευθύνες
του ΔΗΚΟ μετά τις εκλογές αλλά και μετά
τις αποφάσεις για την οικονομία. Στον
Δημοκρατικό Συναγερμό, τα πράγματα
μπαίνουν στην τελική τους πορεία, αφού
πλέον, μετά τη νέα ηγετική πυραμίδα, υπάρχει και νέο Πολιτικό Γραφείο. Σελ. 8
ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ
Χείριστη
υπηρεσία
H διελκυστίνδα μεταξύ κυβέρνησης
και Κεντρικής Τράπεζας για την επόμενη μέρα στην Τράπεζα Κύπρου
προσφέρει τη χείριστη υπηρεσία
στον τόπο σ’ αυτή την ιδιαίτερα δύσκολη μεταβατική περίοδο, την ώρα
που η οικονομία και η κοινωνία βιώνουν τις συνέπειες της ακαριαίας και
βίαιης συρρίκνωσης του τραπεζικού
συστήματος που επεβλήθη από τους
δανειστές μας. Η παρατεταμένη ανυπαρξία διοίκησης στο μεγαλύτερο
τραπεζικό ίδρυμα προκαλεί σοβαρότατες επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας και στέλνει αρνητικά μηνύματα, ιδιαίτερα στο εξωτερικό, μηνύματα που πλήττουν ακόμη περισσότερο την ήδη λαβωμένη αξιοπιστία
της Κύπρου ως κέντρου παροχής υπηρεσιών. Σε τόσο σοβαρά ζητήματα,
το δημόσιο συμφέρον πρέπει να τίθεται υπεράνω αντιπαραθέσεων, οι
οποίες φαίνεται ότι έχουν ως αφετηρία
και στόχευση την εξυπηρέτηση μεμονωμένων συμφερόντων ή τη διατήρηση νοσηρών καταστάσεων που
ουδεμία σχέση έχουν με την προκοπή
είτε της ίδιας της τράπεζας είτε της
οικονομίας στο σύνολό της.
ÞäéâÞäé
ȓȄȔÖȖȄȕȗȔȌȉȄ
èäßäéæÚáÖèíâ&(/(%5,7,(6
ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 19 MΑΪΟΥ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ
ΜΑΝ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
02-KATHI_NEW_KATHI 5/10/13 10:39 PM Page 2
2
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ
Βγήκαν τα λυκόσκυλα
Μάνατζερ ήταν μόνο ο Φέργκιουσον!
σμουσεν και Ρεν, η ανάλγητη κλίκα που
κατέστρεψε την Κύπρο και τώρα προσπαθεί να μην αλλάξει οτιδήποτε ώστε
να μη χάσει τα προνόμιά της, έβγαλε
μπροστά τα λυκόσκυλά της. Βρόμικα,
με τη λύσσα να στάζει από τα στόματά
τους και την μπόχα να ανακατώνει στομάχια, άρχισαν το γνωστό τροπάρι. Συνοψίζω με έναν μόνο τίτλο κομματικής
ανακοίνωσης. «Κυπριακό: Μετά το ΝΑΤΟ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο ΟΗΕ πιέζουν για διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας». Θα πρέπει να σημειώσουμε
ότι όλα τα κόμματα, πλην του ΔΗΣΥ, με
τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κινήθηκαν
στη λογική του «ξεπουλήματος» της
Κύπρου. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι το
κυβερνών κόμμα έχει τη θέληση να
πάει το Κυπριακό στη λύση, διότι είναι
πολύ καλά γνωστή η διαστρωμάτωσή
του: φτάνει να ρίξετε μια ματιά στους
αντιπροέδρους του! Άρα ούτε κι από
τον ΔΗΣΥ μπορεί κανείς να ελπίζει βάσιμα ότι στην τελική δεν θα προτιμήσει
να πάει με το ρεύμα.
Μόνο που αυτή τη φορά το ρεύμα πάει
στο βάραθρο και δεν καταλήγει όπως
το 2004 στο λιμάνι της Ε.Ε. με τα προικιά να μένουν όλα στα χέρια των Ελληνοκυπρίων. Τότε ο Τάσσος και οι συν
αυτώ διακήρυτταν ότι εντός της Ε.Ε. η
Τουρκία θα αναγκαστεί να υπακούσει
στο διεθνές δίκαιο και θα υποκύψει ενώπιόν μας. Αντ’ αυτού, η διεθνής πολιτική, που στηρίζεται και εκπονείται
βάσει συμφερόντων και συμμαχιών, επέτρεψε στην Άγκυρα να δημιουργήσει μέχρι και Επιτροπή Περιουσιών –
νομιμότατη– και να αγοράζει σε τιμές
που καθορίζει η ίδια τις περιουσίες των
Ελληνοκυπρίων. Τώρα μπορεί κανείς
να αντιληφθεί και πόσο κενή περιεχομένου ήταν η τότε πομπώδης δήλωση
του Τάσσου Παπαδόπουλου, ότι δεν
παρέλαβε κράτος για να παραδώσει
κοινότητα. Παρέλαβε όντως κράτος και
παρέδωσε σήμερα κοινότητα, για λογαριασμό του, ο συνέταιρός του, Δημήτρης Χριστόφιας.
Άμοιροι ευθυνών δεν είμαστε οι πολίτες. Μπήκαμε στο σύστημα της διαπλοκής και της κομματοκρατίας ελπίζοντας
ότι θα έρθει η ώρα που όλοι θα πλουτίσουμε, είτε με το ΧΑΚ, είτε με τα ακίνητα, είτε με τα αξιόγραφα. Τελικά μας
οδήγησαν στην καταστροφή. Τώρα πια
δεν θα υπάρχει δικαιολογία να αφήσουμε τους ανάλγητους και πραγματικούς αργυρώνητους να οδηγήσουν και
τα παιδιά μας στο βάραθρο. Είναι η τελευταία μας ευκαιρία. Το Κυπριακό είναι υπόθεση όλων μας.
Από τον Μαρξ έφυγε μια κάθετη πάσα στην πλάτη της
άμυνας των Βαυαρών και βρήκε με χειρουργική ακρίβεια τον Κόβεϊ, ο οποίος εφόσον ντριμπλάρει τις σκέψεις και αναμασάει τα λόγια των άλλων, δεν θα έπρεπε να παίζει στο αριστερό άκρο της άμυνας αλλά στο
κέντρο της: Τελικά δεν κατάφερε να κάνει το κοντρόλ
και η αλλαγή επήλθε άμεσα σχεδόν. Δεν υπήρχε άλλος χρόνος για χάσιμο, το ματς βρισκόταν στο 89΄ και
τα χρονικά περιθώρια στένευαν: Έξω ο Κόβεϊ με την
εντολή να πάει στα αποδυτήρια και να αντιγράψει κάποιο άλλο βιβλίο, μέσα ο Μαξ Βέμπερ που αν και βαρύ φορ, μπορεί να κάνει τη διαφορά εφόσον οι γιόμες ξεκινάνε από την άμυνα.
Ο Αλέξης μασούσε την τσίχλα του μανιωδώς, αλλά ήξερε και δεν ανησυχούσε. Και να που μέσα σε ενάμισι
λεπτό το θαύμα έγινε. Πρώτος σκόραρε ο Μαρξ με
σουτ από κοντά μετά από κόρνερ, το στάδιο πήρε φωτιά, η πολυπόθητη ισοφάριση απέναντι στους Βαυαρούς είχε επέλθει. Με μισή καρδιά οι τελευταίοι βρίσκονται στη μέση του γηπέδου για τη σέντρα. Αμέσως
χάνουν την μπάλα, μια νέα γιόμα φεύγει μπροστά και
στο ένας εναντίον ενός ο Μπέκαμ κερδίζει κόρνερ.
Δεν αφήνει κανέναν να το εκτελέσει, το κάνει ο ίδιος.
Η μπάλα αιωρείται, κατεβαίνει αργά, βρίσκει το κεφάλι του Μαρξ που την στέλνει στο πόδι του Βέμπερ: 1-2
μέσα σε ενάμισι λεπτό! Οι Βαυαροί κλαίνε πεσμένοι
στο χορτάρι, οι φίλαθλοι στις κερκίδες είναι σε έξαλλη κατάσταση. Δεν προλαβαίνουν ούτε τη σέντρα να
κάνουν και ο διαιτητής σφυρίζει τη λήξη. Ο προπονητής είχε και πάλι βγάλει τον λαγό από το καπέλο του, ο
Αλέξης Φέργκιουσον έδωσε για άλλη μια φορά το
σωστό κοινωνιολογικό περιεχόμενο επιτυγχάνοντας
το επιθυμητό αποτέλεσμα σε ένα κατά πολλούς -τα
τελευταία λεπτά του ματς- χαμένο παιχνίδι.
Ο προπονητής και ο μάνατζερ Φέργκιουσον έφερε εκείνη την επική ανατροπή απέναντι στη Μπάγιερν
στον τελικό του Champions League το 1999. Ο Φέργκιουσον πέτυχε ως πρόεδρος, έφορος, παράγοντας,
water boy, paper boy, towel boy, καθαρίστρια, ψυχολόγος, μελλοντολόγος, υπερασπιστής των αδυνάτων
και λάβρος κατά της βεντέτας, προπονητής και φίλαθλος στην ομάδα την οποία καθοδηγούσε για 30 σχεδόν χρόνια, επειδή ήταν όλα τα προηγούμενα μαζί και
όχι απλώς ένας προπονητής. Ε λοιπόν, από έναν τέτοιο προπονητή/μάνατζερ εν ολίγοις θέλουμε σε κάθε υπουργείο της κυβέρνησης. Η περίοδος χάριτος,
που δεν άρχισε και ποτέ όπως ήρθαν τα πράγματα για
την κυβέρνηση Αναστασιάδη, τελείωσε οριστικά. Και
τελείωσε με το ναυάγιο ενός προκαθορισμένου για
πολλούς «μάνατζερ» της κυβέρνησης deal, για το οποίο μερικοί εξ αυτών μόνο σαμπάνιες δεν είχαν ανοίξει.
Τόσο σίγουροι ήταν, όσο οι Βαυαροί το 1999 που δυο
λεπτά πριν λήξει ο τελικός έλεγαν «δεν μπορεί, δικό
μας είναι, μην το συζητάς, τι μπορεί να πάει λάθος;».
Και πήγαν όλα όσα θα μπορούσαν να πάνε λάθος σύμφωνα με το νόμο του Μέρφυ, του Βέμπερ, του Μαρξ.
Το πρόσωπο, που στιγμιαία πήρε η κάμερα στο πέρασμά της, του Λόταρ Ματέους να είναι καθισμένος και
αποκαμωμένος στον πάγκο της ομάδας με τα όσα έβλεπε μπροστά του να συμβαίνουν (και όντως συνέβαιναν) μου θύμισε εν πολλοίς το «ξαφνιαστήκαμε
δυσάρεστα» που είπε ο Μητσόπουλος μετά που ναυάγησε το deal μεταξύ Κυπριακών Αερογραμμών και
[email protected]
Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy
O ΦΙΛΙΣΤΩΡ
12.V.1964
ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ: Στυγεράν
εν ψυχρώ δολοφονίαν δύο Ελλήνων αξιωματικών, του ταγματάρχου Δημ. Πούλιου και του λοχαγού Βασ. Καπότα και
του ιδιώτου –υιού του διευθυντού της αστυνομίας Λευκωσίας- Κωνσταντίνου Παντελίδη εξετέλεσαν χθες οι Τουρκοκύπριοι εις την Αμμόχωστον. Ταυτοχρόνως ετραυμάτισαν
βαρύτατα και τον λοχαγόν Παν. Ταρσούλην. Οι αξιωματικοί
υπηρέτουν εις την ΕΛΔΥΚ. Τα θύματα, επιβαίνοντα αυτοκινήτου, είχον εισέλθει εκ λάθους εις την περιτειχισμένην
τουρκικήν συνοικίαν της Αμμοχώστου. Αντιληφθέντα, όμως,
το λάθος των ηθέλησαν να απομακρυνθούν, αλλά οι Τουρκοκύπριοι εσταμάτησαν το αυτοκίνητον. Μολονότι δε οι Ελληνες αξιωματικοί επέδειξαν τας ταυτότητάς των, οι Τούρκοι
τους εξετέλεσαν διά ριπών πολυβόλου. Επί του πτώματος
του ταγματάρχου Δ. Πούλιου ευρέθησαν 12 βλήματα.
ΧΛΙΑΡΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΙΣ: Παραδόξως, η αντίδρασις της
Κυβερνήσεως υπήρξεν εντελώς χλιαρά. Τόσον ο πρόεδρος
της Κυβερνήσεως κ. Γ. Παπανδρέου, ευρισκόμενος εις Θεσσαλονίκην, όσον και ο υπουργός Αμύνης κ. Π. Γαρουφαλιάς
προέβησαν εις δηλώσεις εις τας οποίας περιορίζονται να
είπουν ότι «αναμένουν πρωτοβουλίαν της διεθνούς δυνάμεως
προς αποκατάστασιν του νόμου και της τάξεως εις την Κύπρον». Ο μεν κ. Παπανδρέου αναφέρει ότι «αποδεικνύεται
ποίος διαταράσσει την τάξιν εις την Μεγαλόνησον», ο δε κ.
Γαρουφαλιάς ομιλεί περί «βαρβάρου και απανθρώπου πράξεως, αντιθέτου προς κάθε κανόνα διεθνούς δικαίου». Η
όλη αντίδρασις της ελληνικής Κυβερνήσεως περιωρίσθη εις
εντολήν προς τον ταξίαρχον Περίδην, εκπρόσωπον της Ελλάδος εις το εν Κύπρω τριμελές συμμαχικόν αρχηγείον, ίνα
προβή εις διάβημα διαμαρτυρίας προς τον στρατηγόν Γκυανί,
διοικητήν της δυνάμεως ειρηνεύσεως του ΟΗΕ.
ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Κατά τηλεγράφημα από τας Κάννας
[...] ένα ελληνικόν έργον μικράς διαρκείας προεκάλεσε εντύπωσιν. Σκηνοθέτης του είναι ο Νίκος Νικολαΐδης που
διεσκεύασε διά την οθόνην το ποίημα του Λάμπρου Πορφύρα
«Τα δάκρυα των πραγμάτων», που αποκτούν χάρις εις τον
ποιητήν ανθρωπίνην ψυχήν. [Σημ. «Φ»: Η ταινία του Νικολαΐδη έχει, όπως και το ποίημα, τον τίτλο Lacrimae rerum.]
ΤΑΚΗΣ ΜΟΥΖΕΝΙΔΗΣ: Ο σκηνοθέτης κ. Τάκης Μουζενίδης
ανεχώρησε χθες διά το Λυντς της Αυστρίας, όπου θα δώση
διάλεξιν με θέμα «Η αναβίωσις του αρχαίου δράματος εις
την Ελλάδα».
“
«Δεν υπήρχε, εκ του αποτελέσματος
ομιλώντας και εκ της επιλεγόμενης
διάταξης των λέξεων, εναλλακτική
τύπου Φέργκιουσον που έψαξε και
το έφερε από εδώ κι από εκεί και τελικά με τις σωστές κινήσεις πήρε το
επιθυμητό αποτέλεσμα»
”
Middle East Airlines. Και γιατί; Γιατί αυτή η εκφορά
του λόγου, η συγκεκριμένη διάταξη των λέξεων που
χρησιμοποίησε ο υπουργός, είναι όλα όσα ακριβώς
θα ήθελε να πει και ο Ματέους εκείνη την ώρα στον
πάγκο, αν βρισκόταν κανείς εκεί να τον ρωτήσει. Και
τι σημαίνει «ξαφνιαστήκαμε δυσάρεστα»;
Ότι δεν υπήρχε plan Β (γι’ άλλη μια φορά σε αυτή την
κυβέρνηση), για την περίπτωση που στράβωνε το
πράγμα. Δεν υπήρχε, εκ του αποτελέσματος ομιλώντας και εκ της επιλεγόμενης διάταξης των λέξεων,
εναλλακτική τύπου Φέργκιουσον που έψαξε και το έφερε από εδώ κι από εκεί και τελικά με τις σωστές κινήσεις πήρε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μη μου πείτε
τώρα, άλλο η μπάλα άλλο οι επιχειρήσεις… Το ίδιο είναι, κοινωνιολογία σε κίνηση έχουμε και στα δυο, αρκεί να ξέρεις, να έχεις σχέδιο, και να μην είσαι έτοιμος να πανηγυρίσεις πριν σφυρίξει ο διαιτητής. Δεν
έχουμε άλλο χρόνο να ξαφνιαζόμαστε δυσάρεστα
κύριοι, αρκετές δυσάρεστες εκπλήξεις δοκίμασε αλλά και κλήθηκε να πληρώσει ο υπνωτισμένος λαός. Εσείς οι μάνατζερ έχετε την αποκλειστική ευθύνη
πλέον.
Οι Κυπριακές Αερογραμμές αλλά και άλλοι ημικρατικοί είναι στην πρώτη γραμμή και η ατάκα του στρατηγικού επενδυτή δεν πραγματώνεται με «δυσάρεστα
ξαφνιάσματα». Πρέπει τώρα να γίνετε, αν και έπρεπε
να ήσασταν ήδη, πρόεδροι, έφοροι, παράγοντες,
water boys, paper boys, towel boys, καθαρίστριες,
ψυχολόγοι, μελλοντολόγοι, υπερασπιστές των αδυνάτων και λάβροι κατά της βεντέτας, προπονητές και
φίλαθλοι της Κύπρου. Διαβάστε τι έχει κάνει ο Φέργκιουσον όλα αυτά τα χρόνια και θα καταλάβετε. Και
αν δεν σας βγαίνει το διάβασμα, ρίξτε το στο Football
Manager όπως έκαναν και οι Άγγλοι για να δουν ποιος
είναι ο πλέον κατάλληλος να τον αντικαταστήσει: Δοκίμασαν στην προσομοίωση του Football Manager
τους Μουρίνιο, Σόλσκιερ, Κλοπ και Μόγες. Αποτέλεσμα; Ο Ντέιβιντ Μόγες είναι ο τεχνικός που επιλέγει
το παιχνίδι ως τον πλέον κατάλληλο για να αντικαταστήσει τον Φέργκιουσον. Εμείς σε ποια έκδοση του
Football Manager να σας βάλουμε για να δούμε αν
κάνετε για τον πάγκο της Κύπρου;
[email protected]
Eνώνουμε Δυνάμεις
Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ
49 χρόνια πρίν στην «Κ»
ΣΚΙΤΣΟ: Μυρτώ Αριστείδου
Ε
ΚΟΣΜΟΣ
ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ
Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ
ίχαμε, στα δύο προηγούμενα άρθρα, επιχειρηματολογήσει υπέρ
της αναγκαιότητας να ξεκινήσει
μια διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, το συντομότερο, γεγονός που θα
βοηθούσε την Κύπρο όπως ανακάμψει
οικονομικά ταχύτερα, αλλά και θα άλλαζε την κατάσταση πραγμάτων ριζικά.
Σημειώναμε την περασμένη Κυριακή
μεταξύ άλλων: «Σήμερα, με την Ελλάδα ανήμπορη, με τις ρωσικές εταιρείες
εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων να
έχουν συμβόλαια 20 και 30 ετών με Ισραήλ και Τουρκία, και την Άγκυρα υποχρεωμένη να πληρώνει πολλά δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο σε γκάζι και
μαζούτ στη Μόσχα και την Τεχεράνη, η
Κύπρος εκτός Ε.Ε. θα βρεθεί έωλη. Εξάλλου, γιατί η Ρωσία, το Ισραήλ ή η όποια άλλη χώρα να μας βοηθήσει, όταν
βλέπουν την Κύπρο να κυβερνάται από
ένα σαθρό πολιτικο-οικονομικό κατεστημένο που στήνει προσφορές υπέρ
των ημετέρων, προστατεύει ολιγάρχες
μαύρου χρήματος, δεν διστάζει να κάνει τράμπες με καθεστώτα, όπως της
Συρίας και του Ιράν, ή να έχει παραβιάσει εμπάργκο που επέβαλαν τα Η.Ε.
ξεπλένοντας τα λεφτά του καθεστώτος
Μιλόσεβιτς. Ένα κατεστημένο που ξεγέλασε τη διεθνή κοινότητα και που,
χωρίς να διαπραγματευτεί το Σχέδιο Ανάν, το απέρριψε ώστε να μπει στην
Ε.Ε. και να αποκτήσει πλεονέκτημα έναντι όλων των εμπλεκομένων. Εμείς
οι πανέξυπνοι “Γολιάθ” εναντίον των
ηλιθίων Ευρωπαίων και Αμερικανών,
να κρυβόμαστε στο Συμβούλιο Ασφαλείας πίσω από τους Ρώσους. Τώρα, απροστάτευτοι, άμα βγούμε και εκτός
Ευρωζώνης και με την Τουρκία να εποφθαλμιά τους υδρογονάνθρακές μας,
αν δεν λογικευτούμε και δεν αναζητήσουμε εμείς οδούς που να οδηγούν
στη λύση του Κυπριακού και συμμάχους, η επιβίωσή μας είναι πολύ αμφίβολη».
Δυο μέρες μετά, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, έκανε λόγο
για «παράλογη κατάσταση» εντός Συμμαχίας, αναφερόμενος σε Τουρκία και
Κύπρο και προσθέτοντας ότι «αν δεν
βρούμε μια λύση στο Κυπριακό, θα συνεχίσουμε να έχουμε το ίδιο παράλογο
πρόβλημα». Την επόμενη μέρα, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Όλι Ρεν, μίλησε για την ανάγκη άμεσης διευθέτησης
του Κυπριακού ως τη βασική συνταγή
για να ξεπεραστεί η δεινή οικονομική
κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει
το νησί. Δεν απέφυγε μάλιστα να μας
υπενθυμίσει τις δικές του προσπάθειες για λύση του Κυπριακού, όταν είχε
διατελέσει επίτροπος Διεύρυνσης. Μόλις δημοσιοποιήθηκαν οι δηλώσεις Ρά-
ΕΛΛΑΔΑ
Με άριστα το 10
Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ
@nicosanastasiades
Στις διαφημίσεις της Τρ. Κύπρου οι εταιρείες στηρίζουν την
τράπεζα ή το ανάποδο; Κάποιος
να μου εξηγήσει pls.
Το golden boy του ΑΚΕΛ,
τον πλέον πετυχημένο Πρόεδρο
1τηςκατά
ιστορίας της Κ.Δ., Δημήτρη Χριστόφια,
Στον Καζαμία.
κατέθεσε στη Διερευνητική Επιτροπή πως
«θα ήταν καλύτερα να πηγαίναμε στο Μνημόνιο ένα χρόνο πριν(!)». Αυτός πού ήταν;
μετά τη συνάντηση Πανίκου-Αναστό. Την
προηγούμενη βδομάδα γράψαμε για το
«παράθυρο» της ΕΚΤ που άνοιξε με τα κυπριακά ομόλογα. Θα το ανακαλύψουν τον
Σεπτέμβρη.
πό τα πλέον γνωστά (και κερδοφόρα)
2σουβλατζίδικα
της Κύπρου είναι του «Πική»,
Στην Επιτροπή. Είναι γνωστό πως ένα α-
ο οποίος σύμφωνα με τον αστικό μύθο έχει
φτιάξει τρεις πολυκατοικίες από τον ιδρώτα
πάνω στη φουκού. Καταγράφω τη συνωνυμία αλλά και τη συγγένεια με τον δικαστή
και πρόεδρο της Διερευνητικής, για να ξέρετε αν στο πόρισμα μάς ταΐσουν μια μιξ.
Πήγε λοιπόν ο Λούκυ Λουκ
Λάρνακα και έδειξε στον σερίφη
3τηςστη
πόλης τα πιστόλια του, είπε δε στην αΣτον Ιωνά.
στυνομία να εφαρμόσει τον νόμο. Δεν σταμάτησαν ακόμα να γελούν από το ανέκδοτο
οι σεκιουριτάδες (part time αστυνομικοί)
της πόλης.
Ο Ιωνάς όμως δεν
στη Λάρνακα. Πήγε στη Λε4μεσό,σταμάτησε
στην Πάφο, στο Κιβισίλι, στο ΣτρουΣτον Λούκυ Λουκ.
μπί και στο Μοναγρούλι και ζήτησε να εφαρμοστεί ο νόμος. Όταν τον ρώτησαν για
τη Λευκωσία, κοίταξε με χαρμολύπη την
Ντόλυ…
5 τα δώρα του στο Ισραήλ και ζήτησε να
Στους Εβραίους. Ταξίδεψε ο Healthy με
Όταν ο εκάστοτε Πρόεκαθίσει στην καρέκλα του Λόφου,
9απόδρος
κοινός θνητός γίνεται ημίθεος, ο δε
Στα στοιχεία.
Ποίος είναι ο κύριος δεξιά από τη Mrs Carmen (συνεχίζεται...);
δει τον πρωθυπουργό Νετανιάχου. Αυτός,
μη γνωρίζοντας την παρουσία της chief of
staff Elsa Loutsios στην αποστολή, δέχθηκε
τον Healthy σε ένα χαμαιτυπείο. Τα πήρε
στο κρανίο η Elsa και προσφέρθηκε να τους
στείλει τον αγαπημένο της αρχιτέκτονα Βάκη για να φτιάξει τη διακόσμηση.
στο Ισραήλ ήταν μια μεγάλη επι6τυχίασκεψη
του Healthy Προέδρου, αφού πήγε εΣτη συμφωνία. Επί της ουσίας η επί-
κεί, μίλησε στην κάμερα του ΡΙΚ, μίλησε
στο ΚΥΠΕ, μίλησε και στο ΑΠΕ. Οι Ισραηλινοί δεν άνοιξαν το στόμα τους δημοσίως
μόλις συνειδητοποίησαν το εύρος της γεωστρατηγικής προσωπικότητας του Healthy.
Η στήλη θα ήθελε να ξετην ισραηλινή προπαγάνδα, η
7οποίασκεπάσει
για να διασκεδάσει το ιστορικό
Στον Πέρες.
«Merry Christmas» που είπε ο Πέρες στον
Healthy Πρόεδρο, διέδωσε στα παγκόσμια
μίντια πως δήθεν ο Πρόεδρός μας στην
προσφώνηση του Νετανιάχου ξέχασε το μικρό όνομα του πρωθυπουργού του Ισραήλ.
Bibi, θα τους κάνω Πρόεδρε.
Η «Κ» έγραφε για τον ELA της
εδώ και ένα χρόνο και κανείς άλ8λοςΛαϊκής
δεν μίλησε. Πριν από τρεις μήνες έγραΣτον ELA.
ψε και για τα 300 εκατ. κέρδος της Κεντρικής από τον ELA, και τα θυμήθηκε η
Gazzetta (ουπς σόρι, «Αλήθεια») προχτές
προηγούμενος ένοικος μάλλον θεωρούσε
την καρέκλα και ως επιταχυντή εξυπνάδας.
Δυστυχώς όμως οι Άγγλοι μάς άφησαν μια
δημόσια υπηρεσία που ακόμα δουλεύει στα
βασικά της και κρατά στοιχεία. Τώρα, πέρα
από τα τσεκ-μπουκ της Ομόνοιας, άρχισαν
να βγαίνουν και τα πιο σοβαρά, πως ενώ
μας έλεγαν πως μείωναν τους υπαλλήλους
του Δημοσίου, στην πραγματικότητα τούς
αύξησαν κατά μερικές χιλιάδες.
Είναι γνωστό πως ο sir
της εξωτερικής πολιτικής πλέον δεν
10
ταξιδεύει business class, αλλά με τους κοιΣτον sir Kas.
νούς θνητούς στις πίσω θέσεις λίγο πριν από τις τουαλέτες, που είναι και τα φτηνά εισιτήρια. Πήγε λοιπόν ο sir να βρεθεί με τον
γ.γ. του ΟΗΕ, αλλά η EasyJet προσγειώθηκε καθυστερημένα. Σε λίγο θα τον στέλνουν με το βαπόρι της γραμμής. Οϊμέ.
Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ n Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ n Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ n Αρχισυντάκτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Υπεύθυνος Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ n Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού: ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ n Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ
Iδιοκτησία
«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»
Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.
Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος
e-mail: [email protected] Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540
Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550
Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ
n
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή
ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,
χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.
Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ
03-ADV ΜΤΝ_KATHI 5/10/13 7:04 PM Page 4
04-POLITIKH_KATHI 5/10/13 8:06 PM Page 4
4
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Διαβάστε στο
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
www.kathimerini.com.cy
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Πεδίο μάχης η κρεβατοκάμαρα λόγω του ροχαλητού
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Πρώτα το Κυπριακό και μετά το αέριο
Μηνύματα από Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ για επίλυση του Κυπριακού και σταθερότητα στην περιοχή
<
<
<
<
<
<
<
Η Κύπρος θα βρεθεί
στο δίλημμα να επιλέξει μεταξύ Αθήνας
ή Άγκυρας, αφού
μέσω του αγωγού
της Τουρκίας μένει
πίσω η Ελλάδα
<
<
<
<
<
<
<
Η πιο «γρήγορη,
οικονομική και
συμφέρουσα λύση
είναι ο αγωγός στην
Τουρκία», σημειώνουν
διπλωματικές πηγές
στη Λευκωσία ισχυρότατο μήνυμα «να μη σχεδιάζει εκμετάλλευση του φυσικού της αερίου
χωρίς πρώτα να έχει επιλυθεί το
Κυπριακό».
Τα δεδομένα για τη Λευκωσία
άλλωστε δεν φαίνεται να διαμορφώνουν συνθήκες, βάσει των οποίων η Κυπριακή Δημοκρατία
θα μπορούσε να προχωρήσει σε
ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό
εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου. Τούτο, διότι:
Πρώτον, η «αναμενόμενη» συνεργασία μεταξύ Λευκωσίας και
Τελ Αβίβ στο θέμα εκμετάλλευσης
του φυσικού αερίου δεν φαίνεται
να προχωρεί με ρυθμούς που να
επιτρέπουν αισιοδοξία ότι η Κύπρος θα βρίσκεται σε θέση σύντομα να μπορεί να εκμεταλλευτεί
το φυσικό της αέριο.
Δεύτερον, ο δεύτερος εταίρος
της Κύπρου, η Ελλάδα, βρίσκεται
σε άθλια οικονομική κατάσταση
και συνεπώς δεν μπορεί να προχωρήσει στους όποιους σχεδιασμούς είχε υπόψη, είτε ως «αξιόπιστος τρίτος συνέταιρος» σε μια
συμμαχία Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας, είτε διμερώς με τη Λευκωσία.
Τρίτον, από τη στιγμή που οι
διπλωματικές σχέσεις ΙσραήλΤουρκίας επανακαθορίζονται,
«υποχρεωτικά» το Τελ Αβίβ δεν
μπορεί να προχωρήσει στους όποιους στρατηγικούς σχεδιασμούς χωρίς να λάβει υπόψη και
τον «παράγοντα Τουρκία» και τις
όποιες ενδεχομένως «πιο συμφέρουσες λύσεις» προσφέρονται
στο πεδίο των ενεργειακών θεμάτων.
Τέταρτον, η συνεχής εκκρεμότητα στο Κυπριακό δημιουργεί
σοβαρότατα προβλήματα συντονισμού μεταξύ Ε.Ε. και ΝΑΤΟ.
Από τη στιγμή που η Άγκυρα εγείρει και το θέμα του φυσικού
αερίου «ως σημείο περαιτέρω
σύγκρουσης με τη Λευκωσία»,
αυτομάτως εγείρεται και θέμα
συντονισμού τόσο εντός του ΝΑΤΟ όσο και στις σχέσεις της Συμ-
Επιλογές σε βάθος χρόνου
Κατόπιν τούτων, για τη Λευκωσία φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολος ο δρόμος για μονομερή ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό εκμετάλλευσης του φυσικού
αερίου. Ιδιαίτερα το πρώτο δεδομένο, το οποίο θεωρείτο και
το πλέον εφικτό, μια κοινή στρατηγική δηλαδή μεταξύ Λευκωσίας
και Τελ Αβίβ, εκ των πραγμάτων
«δεν προχωρεί» με τους ρυθμούς
που θα ήθελε η Κυπριακή Δημοκρατία. Και τούτο διότι οι σχεδιασμοί του Ισραήλ γίνονται με
ιδιαίτερα αργά και σταθερά βήματα, μιας και η ισραηλινή κυβέρνηση γνωρίζει πως θα είναι
έτοιμη να προχωρήσει σε εξαγωγές φυσικού αερίου το συντομότερο το 2016 από το οικόπεδο
«Λεβιάθαν». Επιπλέον, το Τελ
Αβίβ δεν έχει ακόμη αποφασίσει
τι ποσοστό φυσικού αερίου θα
επιτρέψει στις εταιρείες που έχουν τα δικαιώματα στα δικά του
οικόπεδα να εξάγουν στο διεθνές
εμπόριο. Επιπροσθέτως το Ισραήλ
δεν έχει καταλήξει στον τρόπο
που θα προχωρήσει σε διάθεση
του φυσικού αερίου στη διεθνή
αγορά. Επ’ αυτού το Τελ Αβίβ
φαίνεται να έχει ενώπιον του
τέσσερεις επιλογές: Με κινητές
μονάδες υγροποίησης φυσικού
αερίου εντός της ισραηλινής ΑΟΖ.
Με τερματικό υγροποίησης στο
Ισραήλ. Με αγωγό κατευθείαν
προς Τουρκία και απ’ εκεί διοχέτευση στην Ευρώπη. Με αγωγό
μέχρι την Κύπρο και εγκατάσταση κοινού τερματικού υγροποίησης. Ωστόσο, οι δύο πρώτες επιλογές φαίνονται αρκετά ριψοκίνδυνες για το Ισραήλ λόγω της
έκρυθμης κατάστασης στην περιοχή και το ρίσκο κρίνεται αρκετά υψηλό σε συνδυασμό με το
τεράστιο κόστος που θα απαιτηθεί για τις εν λόγω εγκαταστάσεις.
Ως εκ τούτου, το Ισραήλ επικεντρώνεται στις δύο τελευταίες
επιλογές. Δηλαδή είτε να μεταφέρεται το φυσικό αέριο στην
Τουρκία μέσω αγωγού, είτε να
γίνει από κοινού με τη Λευκωσία
τερματικό στην Κύπρο. Όμως
εδώ εντοπίζεται ακόμη ένα πρόβλημα, αφού το Ισραήλ επιθυμεί
να έχει τον πρώτο λόγο στο τερματικό, σε αντίθεση με τη Λευκωσία, η οποία προσδοκεί να «εντάξει» στη συγκεκριμένη επένδυση όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες, με την ίδια να έχει
τον πρώτο λόγο. Πάντως δεν εκτιμάται ότι το θέμα θα «κλείσει»
σύντομα, αλλά αυτό θα αποφασιστεί στα επόμενα δύο χρόνια.
Το Κυπριακό
Από τη στιγμή που οι όποιες
αποφάσεις δεν αναμένονται σύντομα και παράλληλα, όπως έγραψε και η «Κ» (στην ηλεκτρονική της έκδοση και επιβεβαιώθηκε από τον υπουργό Εμπορίου,
Γ. Λακκοτρύπη), η Κυπριακή Δημοκρατία γνωρίζει πως οι πρώτες
ποσότητες φυσικού αερίου προς
εξαγωγή από το οικόπεδο «Αφροδίτη» δεν αναμένονται πριν
από το 2020, δημιουργείται «κενό
χρόνου», το οποίο ο διεθνής παράγοντας κρίνει ως «χρυσή ευκαιρία» για επίλυση του Κυπριακού. Τουτέστιν, δεν θα ήταν «λογικό, από τη στιγμή που κανένας
σχεδιασμός δεν υπάρχει στο τραπέζι προς υλοποίηση αυτή τη
στιγμή, να μη γίνει στο μεσοδιάστημα προσπάθεια επίλυσης του
Κυπριακού, κάτι που θα συνέβαλλε στην περαιτέρω σταθεροποίηση της γύρω περιοχής», σημείωσε χαρακτηριστικά στην «Κ»
Δυτικός διπλωμάτης, ο οποίος
πρόσθεσε: «Η πιο γρήγορη, οικονομική και συμφέρουσα λύση
φαίνεται να είναι και για την Κύπρο ο αγωγός στην Τουρκία, συνεπώς γιατί να μη γίνει μια προσπάθεια για το κοινό καλό;».
EPA
Αισθητές γίνονται πλέον οι πιέσεις
προς τη Λευκωσία να προχωρήσει
σε διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού πρώτα και μετά να ασχοληθεί με το φυσικό αέριο,
κάτι που προκαλεί δυσφορία στην
κυβέρνηση και η ίδια αντιστρέφει
το επιχείρημα λέγοντας πως το
«αέριο θα πρέπει να είναι παράγοντας λύσης και όχι το αντίστροφο». Ο διεθνής παράγοντας
φαίνεται να ευνοεί τη φόρμουλα
αυτή, αφού μια τέτοια «ρύθμιση»
αφήνει ικανοποιημένη και την
Άγκυρα, ώστε να μην προκαλείται
ένταση στην περιοχή. Τα δεδομένα άρχισαν να γέρνουν εναντίον των αρχικών πλάνων της
Λευκωσίας, με την Αθήνα να κινδυνεύει να «παραγκωνιστεί» και
να «απομονωθεί» από τους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς της
γύρω περιοχής και την Τουρκία
να αποκτά και πάλι κεντρικό ρόλο
για τις ισορροπίες της Ανατολικής
Μεσογείου.
Ήδη Ευρωπαϊκή Ένωση, ΗΠΑ
αλλά και ΝΑΤΟ έκαναν δημόσια
«σινιάλο» στη Λευκωσία, με αξιωματούχους όπως οι Όλι Ρεν,
Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και Άντερς Φογκ Ράσμουσεν να προβαίνουν σε δημόσιες τοποθετήσεις υπέρ της έναρξης διαδικασίας
επίλυσης του Κυπριακού και με
τον τελευταίο να είναι πιο ξεκάθαρος, διασυνδέοντας το θέμα
του φυσικού αερίου με τη λύση
του Κυπριακού. Παράλληλα, διά
της διπλωματικής οδού στάλθηκαν τα ανάλογα μηνύματα στο
Προεδρικό. Πίσω από το διπλωματικό πέπλο των δηλώσεων και
των μηνυμάτων, ο διεθνής παράγοντας στην ουσία στέλνει
μαχίας με την Ε.Ε., και συνεπώς
το όλο ζήτημα αποκτά «συστημικό χαρακτήρα» για όλους τους
άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενους
φορείς.
Πέμπτον, από μόνη της η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα μπορούσε να προχωρήσει στην κατασκευή αγωγών αλλά και τερματικού υγροποίησης ώστε να
μπορεί να εξάγει το φυσικό αέριο
στη διεθνή αγορά, μιας και τέτοιες
επενδύσεις είναι ιδιαίτερα δαπανηρές, και ειδικά για την οικονομική κατάσταση της Κύπρου
σχεδόν αδύνατες. Συνεπώς προαπαιτείται εξεύρεση «ισχυρών
επενδυτών», οι οποίοι όμως κρίνεται αμφίβολο εάν θα ήταν διατεθειμένοι να εμπλακούν σε ένα
«παιχνίδι συμφερόντων» με τόσες
πολλές παραμέτρους.
Λευκωσία και Τελ Αβίβ επαναβεβαίωσαν την πολιτική βούληση για συνεργασία στον ενεργειακό τομέα, αλλά επί της ουσίας ο δρόμος παραμένει μακρύς, όπως προκύπτει από τις συνομιλίες που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με την πολιτική ηγεσία του Ισραήλ.
Η Ενέργεια αλλάζει τα δεδομένα
και δημιουργεί ευκαιρίες
Ο Χρήστος Στυλιανίδης αναλύει το νέο γεωπολιτικό τοπίο και εστιάζει στις στοχεύσεις της Λευκωσίας
Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Η ενέργεια διαφοροποιεί τα δεδομένα στην
ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής
και η Κύπρος θα πρέπει να διαγνώσει προσεκτικά το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται
ώστε να αξιοποιήσει τις όποιες ευκαιρίες
τυχόν δημιουργούνται για να προωθήσει
τα δικά της συμφέροντα. Αυτό υποδεικνύει
ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Στυλιανίδης, σε συνέντευξη στην «Κ», με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου στο Ισραήλ, υποστηρίζοντας ότι ο
προσανατολισμός της Λευκωσίας θα πρέπει
να είναι ευρωδυτικός.
– Πέραν της πολιτικής βούλησης των
δύο πλευρών για συνεργασία στον ενεργειακό τομέα, οι συνομιλίες με την ισραηλινή κυβέρνηση αφήνουν κάτι χειροπιαστό;
– Σίγουρα δεν έχουμε τη συγκεκριμένη
συμφωνία σ’ αυτό που προσδιορίστηκε ως
συνεκμετάλλευση. Η διαπραγμάτευση βρίσκεται σε εξέλιξη, όμως φαίνεται ότι υπάρχει
εκπεφρασμένη πολιτική βούληση εκ μέρους
της ισραηλινής κυβέρνησης όπως αυτή η
συμφωνία έχει αίσιο τέλος. Δεν μπορώ να
προσδιορίσω οριστικά το χρόνο.
– Υπάρχει κάποιας μορφής οδικός χάρτης;
– Όχι δεν υπάρχει οδικός χάρτης, επαναλαμβάνω όμως ότι αυτό που καθιστά
σημαντική την επίσκεψη στο Ισραήλ είναι
η ύπαρξη της πολιτικής βούλησης εκ μέρους
και των δύο πλευρών για στρατηγική συμμαχία, η οποία, όπως είπε και ο πρόεδρος
Σιμόν Πέρες, βασίζεται όχι μόνο σε κοινά
συμφέροντα αλλά και σε κοινές αξίες. Κακά
τα ψέματα, Κύπρος και Ισραήλ είναι ουσιαστικά οι βασικές χώρες της Ανατολικής
Μεσογείου που αποτελούν τμήμα των δυτικών συμφερόντων.
– Αναφέρεστε στο γεωπολιτικό κομμάτι.
– Σαφώς, και κάποια στιγμή θα πρέπει
να αρχίσουμε να μιλούμε με τέτοιους όρους,
διότι αυτοί είναι που καθορίζουν όλα τα υπόλοιπα. Η μεν Κύπρος είναι μέλος της
Ε.Ε., οι δε σχέσεις του Ισραήλ και η επιρροή
του στον δυτικό κόσμο είναι γνωστή. Συνεπώς η συνεργασία των δύο χωρών, μέσα
σε αυτό το πλέγμα, είναι από κάθε άποψη
αυτονόητη, ή θα πρέπει να είναι.
– Ανέκαθεν υπήρχε αυτή η συνεργασία
όμως.
– Σύμφωνοι, προσωπικά εκτιμώ ότι υπήρξε και μια καθυστέρηση στην ανάπτυξη
αυτής της συμμαχίας, για διάφορους λόγους
που δεν είναι του παρόντος.
– Το Ισραήλ όμως έχει κοινά συμφέροντα
και με την Τουρκία, ή έχει μέσω ΗΠΑ.
– Σύμφωνοι. Και δεν θέλω να δημιουργώ
υπέρμετρες προσδοκίες. Και πολλές φορές
στο παρελθόν καλλιεργήθηκαν προσδοκίες
που βασίστηκαν σε ευσεβείς πόθους ή και
σε ψευδαισθήσεις, ή σε κακή ανάλυση των
δεδομένων.
– Υπάρχει ένα ουσιαστικό ζήτημα στο
θέμα της συνεργασίας της Λευκωσίας
με το Τελ Αβίβ, που αφήνει τα πράγματα
λίγο ρευστά. Ακόμη το Ισραήλ δεν έχει
αποφασίσει τι θα πράξει με τα δικά του
ενεργειακά αποθέματα. Πώς είναι δυνατόν
Τα συμφέροντα των Δυτικών και εμείς
– Πέρα και έξω από θεωρίες
συνωμοσίας, όπως λέτε, βλέπετε να μπαίνουμε σ’ έναν
κλοιό πιέσεων για λύση του
Κυπριακού; Και πόσο η οικονομική εξάρτηση της Κύπρου
την καθιστά δέσμια ή έστω ευάλωτη;
ΚΥΠΕ
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ
«Ενδεχομένως, μέσα από την κρίση, να δημιουργούνται ευκαιρίες και η γεωγραφία να μας δώσει προοπτική σε ό,τι αφορά και
τις πολιτικές αλλά και τις οικονομικές μας στοχεύσεις», υποστηρίζει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, κ. Χρήστος Στυλιανίδης.
να χαράξει στρατηγικό πλάνο συνεργασίας μαζί μας ή με άλλη χώρα;
– Έχετε δίκαιο. Ακόμη το Ισραήλ δεν
έχει οριστικοποιήσει τις αποφάσεις του,
αλλά φαίνονται οι τάσεις και οι κατευθύνσεις.
Είναι ξεκάθαρο ότι το Ισραήλ αναζητά πολλές εναλλακτικές λύσεις για το φυσικό του
αέριο. Κάποιοι θέλουν να κρατήσουν τα
αποθέματα για στρατηγικούς σκοπούς,
άλλοι είναι υπέρ της εξαγωγής, φαίνεται
όμως ότι η κυρίαρχη τάση είναι συνδυασμός
των δύο. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε εν δυνάμει σύμμαχος σ’ αυτή την ενεργειακή
προοπτική, δεν θα είμαστε όμως οι μόνοι.
– Η μεγάλη εικόνα εμφανίζει την Κύπρο
να είναι ένα κομμάτι ενός σύνθετου γεωπολιτικού παζλ. Οι εξελίξεις στη Συρία
και η προσέγγιση της Τουρκίας με το Ισραήλ, σε συνδυασμό με τη βελτίωση των
σχέσεών της με τους Κούρδους, πόσο
καταλυτικές μπορεί να αποδειχθούν στο
Κυπριακό;
– Καταλυτικότατες. Γι’ αυτό και όσοι
παραμένουν στα παραδοσιακά στερεότυπα
ανάλυσης ή λειτουργούν στη βάση θεωριών
συνωμοσίας, βρίσκονται έξω από την πραγματικότητα. Εξαιτίας της βασικής σύγκρουσης του ισλαμικού φονταμενταλισμού με
τη Δύση, αυτή τη στιγμή η περιοχή μας
βρίσκεται στο επίκεντρο των γεωπολιτικών
εξελίξεων. Αυτή η εικόνα, σε συνδυασμό
με το ενεργειακό, δημιουργεί εντελώς νέα
δεδομένα, τα οποία θα πρέπει να αξιοποιήσουμε δεόντως.
– Η κρίση στη Συρία πώς επηρεάζει τα
δεδομένα;
– Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Συρία
είναι το πεδίο στο οποίο θα κριθούν οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις. Η λεγόμενη Αραβική Άνοιξη, που φαίνεται να εξελίσσεται
σε Αραβικό Χειμώνα, δημιουργεί ιδιαίτερη
αβεβαιότητα και ανασφάλεια στην περιοχή.
Από πλευράς πολλών δυτικών δεξαμενών
σκέψης είναι κυρίαρχη η θέση ότι πάση
– Τα πράγματα είναι πολύ ξεκάθαρα. Βρισκόμαστε σε αυτή την
περιοχή με άλυτο το Κυπριακό,
σε μια περίοδο που ο δυτικός
παράγοντας, για να εξυπηρετήσει καλύτερα τα συμφέροντά
του, σε μια πιο καθαρή βάση,
θέλει και επιδιώκει, μέσα στον
κυκεώνα των άλλων διενέξεων,
να μην υπάρχει άλλο ένα επιπλέον πρόβλημα. Η Τουρκία είναι το αντίπαλον δέος του Ιράν
και δεν μπορεί να έχει ανοικτά
ζητήματα. Βλέπετε τις εξελίξεις
στο Κουρδικό, βλέπετε την προσέγγιση με το Ισραήλ.
<
<
<
<
<
<
<
«Εξωτερική πολιτική
με ξεκάθαρο ευρωδυτικό
προσανατολισμό»
θυσία θα πρέπει να υπάρξει αναβάθμιση
των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ και μάλιστα
να είναι η κύρια συμμαχία εξυπηρέτησης
των δυτικών συμφερόντων. Αυτό δεν πρέπει
να μας διαφεύγει και ενδεχομένως να είναι
το κλειδί για να βρεθεί και ο δικός μας
ρόλος, σε συνεργασία με την Ελλάδα. Δεν
είναι καθόλου τυχαία η επίσκεψη του Μπαράκ Ομπάμα στο Ισραήλ.
– Μέσα σ’ όλο αυτό το σκηνικό, ποιες
θα πρέπει να είναι οι επιδιώξεις της δικής
μας πλευράς;
– Θα σας απαντήσω με μια ρήση του
Ελευθέριου Βενιζέλου, η οποία ιστορικά
αποδείχθηκε το καλύτερο αξίωμα άσκησης
εξωτερικής πολιτικής για τον ελληνισμό,
ότι δηλαδή βασικός στόχος είναι η συμπόρευση των δικών μας εθνικών συμφερόντων με συμφέροντα μεγάλων δυνάμεων, ώστε να υπάρχει αλληλοεξυπηρέτηση. Μέσα λοιπόν σ’ αυτό το πλέγμα
διεθνών και γεωπολιτικών σχέσεων, να
δούμε και τον δικό μας ρόλο, έστω και αν
είναι επικουρικός. Ενδεχομένως να είναι
η ώρα κατά την οποία μέσα από την κρίση
να δημιουργούνται ευκαιρίες και η γεωγραφία να μας δώσει προοπτική σε ό,τι
αφορά και τις πολιτικές αλλά και τις οικονομικές μας στοχεύσεις.
– Πόσο όμως τα συμφέροντα της Κύπρου
συμπορεύονται με τα συμφέροντα άλλων
χωρών;
– Ήταν πάγια η θέση μου ότι η γνωστή
διατύπωση περί πολυεπίπεδης εξωτερικής
πολιτικής ουσιαστικά ήταν εν πολλοίς
ένα πυροτέχνημα, ή ψευδαίσθηση μεγαλύτερου πολιτικού ρόλου από αυτόν
– Κάπως έτσι δημιουργήθηκε
το Κυπριακό, όταν οι Δυτικοί
αποφάσισαν να το λύσουν τη
δεκαετία του 1950 στη βάση
των δικών τους συμφερόντων.
– Δεν αμφιβάλλω. Επαναλαμβάνω, όμως, αυτή είναι η μεγάλη
εικόνα που θα πρέπει να δούμε,
όπως και την αλληλεπίδραση
των γεωπολιτικών ζητημάτων
σε ό,τι μας αφορά.
– Αναφερθήκατε πολλές φορές
στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Αυτή είναι η Ευρώπη που θέλουμε; Έτσι την φανταστήκαμε
όταν αποφασίσαμε να ενταχθούμε σ’ αυτήν;
– Δεν υπάρχει κάτι άλλο, μακάρι
να αλλάξει προς το καλύτερο,
αλλά σίγουρα η αλλαγή θα έρθει από μέσα, όχι από έξω. Δεν
αρκεί να την λιθοβολούμε ή να
πριμοδοτούμε τον ευρωσκεπτικισμό. Εκεί ανήκουμε.
που μπορεί να ασκήσει η Κύπρος.
– Αναφέρεστε στην προηγούμενη κυβέρνηση;
– Γενικά, αναφέρομαι διαχρονικά.
– Υπάρχει ανάγκη αλλαγής στην εξωτερική μας πολιτική;
– Είναι προφανές ότι η ενέργεια θα είναι
το πρωταγωνιστικό θέμα, τουλάχιστον την
επόμενη εικοσαετία στην ευρύτερη περιοχή,
και θα πρέπει να αναλύσουμε σωστά τα
δεδομένα για το ρόλο που διαδραματίζει
αυτό το θέμα στις διεθνείς σχέσεις. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι στο επόμενο
Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 20 Μαΐου, για
πρώτη φορά θα συζητηθεί σε ευρωπαϊκό
επίπεδο το θέμα της ενέργειας, όχι στο
πλαίσιο των κλιματικών αλλαγών μόνο,
αλλά και στο θέμα του κόστους. Η συζήτηση
αυτή, με φόντο και την οικονομική κρίση,
καταδεικνύει τη σπουδαιότητα του ζητήματος στο νέο περιβάλλον που δημιουργείται.
– Η κυβέρνηση έχει νέο προσανατολισμό
ως προς την εξωτερική της πολιτική;
– Αυτή τη στιγμή προέχει μια εξωτερική
πολιτική με σαφές και ξεκάθαρο ευρωδυτικό
προσανατολισμό και με προτεραιότητες.
Αυτό σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει
ότι ανατρέπονται παραδοσιακές συμμαχίες.
Αντιθέτως, οι παραδοσιακές αυτές συμμαχίες ενισχύονται περισσότερο από τη στιγμή
που είμαστε αξιόπιστοι και μέρος του ευρωδυτικού συστήματος.
– Είμαστε στην Ευρώπη, γιατί έχουμε
την ανάγκη να το λέμε;
– Θα μπορούσαμε να είμαστε πιο προσεκτικοί, ώστε να θεωρούμαστε πιο αξιόπιστος σύμμαχος. Μικρές χώρες όπως η
Κύπρος, με τη γεωγραφική θέση που έχουν,
δεν μπορούν να ασκούν πολιτική ίσης απόστασης από τους πάντες και τα πάντα.
Για παράδειγμα στο ζήτημα της Συρίας ή
της Λιβύης θα μπορούσαμε να δράσουμε
διαφορετικά.
05-POLITIKI_KATHI 5/10/13 9:18 PM Page 5
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
KYΠΕ
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Η αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα της Κύπρου παραμένει η πρώτη προτεραιότητα της Ευρωζώνης. Από τον Αύγουστο
θα ξεκινήσει για την Κύπρο ο Γολγοθάς των τριμηνιαίων αξιολογήσεων της Τρόικας.
Πρώτη δόση ελπίδας για
οικονομική ομαλότητα
Πράσινο φως τη Δευτέρα από το Eurogroup για εκταμίευση τριών δισ.
Του ανταποκριτή μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ
Με την ελπίδα ότι η πολιτική έγκριση
που θα δώσει αύριο το Eurogroup για
την υπαγωγή της Κύπρου στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας
(ΕΜΣ) και την εκταμίευση της πρώτης
δόσης, ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα συμβάλει ώστε να εμπεδωθεί
επιτέλους κλίμα σχετικής ομαλότητας
στην οικονομία της χώρας, προσέρχεται αύριο στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, στις Βρυξέλλες, ο Χάρης Γεωργιάδης. Όπως διευκρίνισαν στην «Κ»
αξιόπιστες ευρωπαϊκές πηγές, η διαδικασία για την εκταμίευση της πρώτης δόσης είναι πλέον τυπική και πέραν της έγκρισης του Eurogroup, που
αναμένεται αύριο Δευτέρα, απαιτείται
η επίσημη διαβίβαση ορισμένων εγγράφων που συνδέονται με τη δανειακή σύμβαση, σε όλες τις εθνικές
πρωτεύουσες της Ευρωζώνης. Ως εκ
τούτου, κυπριακές διπλωματικές πηγές
έλεγαν την Παρασκευή πως αναμένουν τη συνεδρίαση του Διοικητικού
Συμβουλίου του ΕΜΣ, με την οποία
θα δίνεται το πράσινο φως για την εκταμίευση δύο δισεκατομμυρίων ευρώ
προς την Κύπρο, εντός της προσεχούς
εβδομάδας. Το υπόλοιπο ένα δισεκατομμύριο της δόσης θα εκταμιευθεί
εντός του Ιουνίου.
Στη συνέχεια, αρχής γενομένης
από τον Αύγουστο, θα ξεκινήσει για
την Κύπρο ο Γολγοθάς των τριμηνιαίων αξιολογήσεων της Τρόικας, για
την εκταμίευση των υπόλοιπων δόσεων, συνολικού ύψους έξι δισεκατομμυρίων ευρώ, έως το 2016. Υπενθυμίζεται ότι ένα ακόμη δισεκατομμύριο ευρώ στο κυπριακό πρόγραμμα
θα παράσχει το ΔΝΤ. Το Διοικητικό
Συμβούλιο του Ταμείου θα συνεδριάσει την Τετάρτη, 15 Μαΐου, για να εγκρίνει την εκταμίευση της πρώτης
<
<
<
<
<
<
Μακρύς και ανηφορικός
παραμένει για
τη Λευκωσία ο δρόμος
προς την ανάκαμψη
δόσης, από το δικό του μερίδιο, προς
την Κύπρο. Όπως δήλωσε την Τετάρτη
ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος,
υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας,
το Eurogroup της Δευτέρας αναμένει
από τον Κύπριο υπουργό Οικονομικών
να ενημερώσει τους ομολόγους του
για την πορεία υλοποίησης των δεσμεύσεων της Κύπρου, έναντι των εταίρων της, στο πλαίσιο του Μνημονίου. Ο ίδιος αξιωματούχος προσέθεσε
ότι οι προτεραιότητες της Ευρωζώνης
για το κυπριακό πρόβλημα είναι σαφείς και αφορούν την αναδιάρθρωση
του τραπεζικού τομέα. Τότε και μόνον
θα καταστεί δυνατή η πλήρης άρση
των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων, οι οποίοι στραγγαλίζουν
την κυπριακή οικονομία. Με βάση το
υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα, αυτό
αναμένεται να συμβεί προς το τέλος
του τρέχοντος έτους, όταν και αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία
ανακεφαλαιοποίησης των κυπριακών
τραπεζών από τα χρήματα του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης. Υπενθυμίζεται ότι η Τράπεζα Κύπρου, όπως
φυσικά και η Λαϊκή, η οποία μπήκε
σε καθεστώς εκκαθάρισης, δεν επιτρέπεται να λάβουν βοήθεια για την
ανακεφαλαιοποίησή τους από την
Ευρωζώνη και τα απαιτούμενα κεφάλαια μπορούν μόνο να προέλθουν
από «βαθύτερο κούρεμα» των ανασφάλιστων καταθέσεων. Πλήρης εικόνα για τις ανάγκες των υπολοίπων
κυπριακών τραπεζών προβλέπεται
να διαμορφωθεί το φθινόπωρο. Την
ίδια στιγμή πάντως, αξιωματούχοι
της κυπριακής κυβέρνησης τονίζουν
ότι έχουν ήδη συντελεστεί δέκα γύροι
χαλάρωσης στους περιορισμούς διακίνησης κεφαλαίων και η σημερινή
πραγματικότητα σε τίποτε δεν θυμίζει
τον εφιαλτικό Μάρτιο.
Προβληματισμό πάντως προκαλούν
στη Λευκωσία οι όλο και συχνότερες
αναφορές Ευρωπαίων αξιωματούχων
στο εθνικό ζήτημα, την επίλυση του
οποίου συνδέουν άμεσα με την υπέρβαση της οικονομικής κρίσης. Χαρακτηριστική ήταν η αποστροφή του
αντιπροέδρου της Κομισιόν, αρμόδιου
για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις, Όλι Ρεν, αυτήν την εβδομάδα, ο οποίος χαρακτήρισε την επανένωση της Κύπρου κλειδί για την
οικονομική ανάκαμψη του νησιού.
«Αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι η επανένωση του νησιού θα έδινε σημαντική ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου. Τώρα, είναι πράγματι η ώρα να επανεκκινήσει η διαδικασία επανένωσης», δήλωσε ο κ.
Ρεν ενώπιον της Ευρωβουλής. Η Ευρωζώνη φαίνεται να θεωρεί αναγκαία
την επίλυση του Κυπριακού για να
καταστεί δυνατή η εκμετάλλευση των
κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, στα
ανοικτά της Κύπρου, μέσω αγωγού
προς την Τουρκία. Μολονότι το επιχείρημα αυτό δεν τίθεται επισήμως,
οι πιέσεις προβλέπεται να συνεχιστούν. Η Λευκωσία φέρεται να έχει
ζητήσει πίστωση χρόνου μέχρι το
φθινόπωρο από τις Βρυξέλλες, υποστηρίζοντας ότι προέχει προς το παρόν η οικονομική σταθεροποίηση. Επιπλέον, ζητά μία κίνηση καλής θέλησης από την Τουρκία, ώστε να βελτιωθεί το κλίμα εν όψει της επανέναρξης των συνομιλιών. «Περιθώρια
για νέα αποτυχία δεν υπάρχουν, εξ
ου και πρέπει να γίνει προσεκτική
προετοιμασία», υποστηρίζουν Κύπριοι
διπλωμάτες, θέση που φαίνεται να
γίνεται επί του παρόντος αποδεκτή
στις Βρυξέλλες.
Την ίδια στιγμή, εμπόδιο για την εμπέδωση κλίματος ομαλότητας και
αποκατάστασης της εμπιστοσύνης
στις προοπτικές της χώρας αποτελεί
και η αβεβαιότητα για τις οικονομικές
προβλέψεις του Προγράμματος Προσαρμογής. Οι συντάκτες της Μελέτης
Βιωσιμότητας του Χρέους (DSA) που
συνοδεύει το κυπριακό Μνημόνιο
παραδέχονται άλλωστε ότι οι κίνδυνοι
εκτροπής (downside risks) των βασικών δημοσιονομικών υποθέσεων
του Προγράμματος είναι μεγάλοι. Ακόμη και ο Γιοργκ Άσμουσεν, μέλος
του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, παραδέχθηκε αυτήν την εβδομάδα στην
Ευρωβουλή ότι η μετάβαση από το
υπερμέγεθες κυπριακό τραπεζικό μοντέλο σε ένα νέο, πιο περιορισμένο
και υγιές, «προϋποθέτει μια δομική
ρήξη» που καθιστά δυσκολότερη την
ανάπτυξη.
Πάντως, τόσο ο κ. Άσμουσεν, όσο
και ο κ. Ρεν, αλλά και ο πρόεδρος του
Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ,
επιμένουν ότι την κύρια ευθύνη για
τη σημερινή κατάσταση στην Κύπρο
την φέρει η προηγούμενη κυβέρνηση
της χώρας, η οποία καθυστέρησε να
προσφύγει στον μηχανισμό στήριξης,
παρά τις προειδοποιήσεις της Ευρωζώνης από τον Νοέμβριο του 2011,
αλλά και η διοίκηση της Κεντρικής
Τράπεζας της Κύπρου, η οποία δεν
EPA
Μεγάλοι οι κίνδυνοι εκτροπής
Ο Γιοργκ Άσμουσεν, της ΕΚΤ, παραδέχθηκε ότι η μετάβαση από το υπερμέγεθες
κυπριακό τραπεζικό μοντέλο σε ένα νέο, πιο περιορισμένο και υγιές, «προϋποθέτει μια δομική ρήξη» που καθιστά δυσκολότερη την ανάπτυξη.
<
<
<
<
<
<
<
SOS στη Μελέτη
Βιωσιμότητας του Χρέους
που συνοδεύει
το κυπριακό Μνημόνιο
επιτέλεσε με επάρκεια τα εποπτικά
της καθήκοντα στο χρηματοπιστωτικό
σύστημα. Εν ολίγοις, μολονότι η προεξοφλούμενη αυριανή έγκριση της
πρώτης δόσης από τα χρήματα του
μηχανισμού στήριξης προς την Κύπρο
αποτελεί ένα πρώτο βήμα για την αποκατάσταση της οικονομικής ομαλότητας, ο δρόμος προς την ανάκαμψη
προβλέπεται μακρύς και ανηφορικός.
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
l
5
06-POLITIKH_KATHI 5/10/13 8:05 PM Page 6
6
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Διαβάστε στο
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
www.kathimerini.com.cy
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Το Viber κηρύσσει τον «πόλεμο» στο Skype
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
O ΧΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΣΤΗΝ «Κ»
Έρχεται δύσκολη και πιεστική κατάσταση
n Βαθύτερη ύφεση θα υπονομεύσει και τα δημόσια έσοδα n Έσχατο μέτρο οι απολύσεις, δεν είναι καν στις σκέψεις της κυβέρνησης
Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Βολιδοσκοπήσεις
επενδυτών για
Κυπριακές Αερογραμμές
Η αναπόφευκτη επιδείνωση του οικονομικού
κλίματος και η περαιτέρω συρρίκνωση της οικονομίας ανησυχούν τον υπουργό Οικονομικών,
Χάρη Γεωργιάδη, ο οποίος τονίζει ότι τυχόν εκτροχιασμός του μνημονιακού προγράμματος
δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε λήψη νέων μέτρων μείωσης των δαπανών και αύξησης της
φορολογίας. Ο υπουργός διαβεβαιώνει πάντως
ότι οι απολύσεις στο Δημόσιο δεν είναι καν μεταξύ των επιλογών της κυβέρνησης, η οποία
θέτει ως πρώτη προτεραιότητα την εξεύρεση
πόρων μέσω των επενδύσεων. Τονίζει επίσης
ότι παρά τις δυσκολίες η παρούσα κατάσταση
είναι πολύ καλύτερη από την άτακτη χρεοκοπία
στην οποία οδηγείτο η χώρα.
– Στο Εurogroup της Δευτέρας αναμένεται
η πολιτική απόφαση για την εκταμίευση της
πρώτης δόσης προς την Κύπρο. Εκτιμάτε ότι
αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την ένταξη της
Κύπρου σε μια τροχιά σταθερότητας;
– Αυτός είναι ο στόχος, αλλά δεν θα πρέπει
να υποτιμούμε ότι, κατά την περίοδο που έχουμε
μπροστά μας, η κατάσταση θα είναι δύσκολη.
– Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για απόσυρση του ενδιαφέροντος του Λιβάνου
για τις Κυπριακές Αερογραμμές. Υπάρχει
«σχέδιο Β» για την εταιρεία;
– Δυστυχώς και στην περίπτωση των Κυπριακών Αερογραμμών η νέα κυβέρνηση
παρέλαβε μια κατάσταση η οποία ήταν πιεστική και αδιέξοδη. Παραλάβαμε μια εταιρεία η οποία ουσιαστικά βρισκόταν στον αναπνευστήρα. Έχουν ληφθεί αποφάσεις για
τη στήριξη της εταιρείας, αλλά επιτέλους
και για την εφαρμογή εκείνων των σχεδίων
αναδιοργάνωσης της εταιρείας, τα οποία
και στο παρελθόν καταρτίζονταν αλλά ποτέ
δεν εφαρμόζονταν. Θα υπάρξει ταχεία υλοποίηση αυτών των αποφάσεων, οι οποίες
θα δημιουργήσουν μια εταιρεία μικρότερη,
ολιγότερο σπάταλη, πιο αποτελεσματική
και συνεπώς, ελπίζουμε, πιο ελκυστική για
εξαγορά από πιθανούς επενδυτές.
<
<
<
<
<
<
<
Θα ήταν πιο δύσκολη, θα ήταν καταστροφική
για την ακρίβεια, εάν δεν διασφαλίζαμε, έστω
με τους όρους που έχουν τεθεί, τη δανειακή
σύμβαση. Η Κύπρος είναι αποκλεισμένη από
τις αγορές εδώ και δύο χρόνια, από την άνοιξη
του 2011. Δεν μπορούμε δηλαδή να χρηματοδοτήσουμε τις ανάγκες μας. Η προηγούμενη
κυβέρνηση επιχείρησε να ροκανίσει το χρόνο
ή να αναβάλει τη λήψη των αναπόφευκτων αποφάσεων, αλλά είχαμε φθάσει στο σημείο της
εξάντλησης των δημόσιων οικονομικών, όπως
είχε πει ο υπουργός Οικονομικών της απελθούσας
κυβέρνησης, ο κ. Σιαρλή. Αυτή είναι η κατάσταση. Μια χώρα με άδεια πλέον δημόσια ταμεία
και όντας αποκλεισμένη από τις αγορές, θα αντιμετώπιζε την πλήρη οικονομική καταστροφή.
Επιπλέον, το εξίσου πιεστικό ζήτημα που αφέθηκε να διαμορφωθεί στο τραπεζικό σύστημα
δημιούργησε μια κατάσταση απόλυτα αφόρητη.
Συνεπώς, απαντώ ξανά, το Μνημόνιο, παρά τις
δυσκολίες που εκ των πραγμάτων προκύπτουν
από την εφαρμογή του, τουλάχιστον αποτρέπει
τον ορατό κίνδυνο της πλήρους κατάρρευσης.
– Σχεδόν όλοι οι οικονομολόγοι, αλλά και αξιωματούχοι θεσμών της Τρόικας, διατυπώνουν ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του προγράμματος και εστιάζουν την προσοχή τους
στο βαθμό της ύφεσης στην οποία βυθίζεται
η κυπριακή οικονομία. Σε ποιο τομέα νομίζετε
ότι ενδεχομένως θα έχουμε πρόβλημα;
– Είναι και η δική μας ανησυχία ακριβώς η
αναπόφευκτη επιδείνωση του οικονομικού κλίματος και η περαιτέρω συρρίκνωση της οικονομίας. Ήδη η οικονομία μας βρισκόταν σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, η ανεργία είχε
πενταπλασιαστεί. Και η απόφαση για ανακεφαλαιοποίηση των δύο μεγάλων τραπεζών δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα στην πραγματική οικονομία. Βραχυπρόθεσμα η ύφεση αναπόφευκτα θα καταστεί ακόμη βαθύτερη. Και
αυτό με τη σειρά του θα υπονομεύσει και τα
δημόσια έσοδα. Άρα θα είναι μια κατάσταση
δύσκολη και πιεστική.
– Εάν δεν βγουν τα νούμερα, δύο λύσεις υπάρχουν. Οι περικοπές στις δαπάνες του Δημοσίου και η αύξηση των εσόδων του κράτους.
Άρα από τη μια μιλούμε για μειώσεις στο Δημόσιο, στους μισθούς, ίσως και για απολύσεις,
και από την άλλη για αύξηση των εσόδων με
φορολογίες; Υπάρχει όμως η προσωπική δέ-
– Υπάρχει κάτι σε εξέλιξη;
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
«Πρέπει και το μισθολόγιο να
ελεγχθεί, πρέπει οι προσλήψεις
να ελεγχθούν, αλλά υπάρχουν
και άλλες κρατικές δαπάνες.
Δεν είναι όλες οι κρατικές δαπάνες επαρκώς δικαιολογημένες»
Η τήρηση των δεσμεύσεων που αναλάβαμε έναντι των δανειστών μας είναι το κλειδί για να ανακτήσουμε την αξιοπιστία μας και να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη των αγορών, υποστηρίζει ο υπουργός Οικονομικών, κ. Χάρης Γεωργιάδης.
σμευση του Προέδρου ότι κάτι τέτοιο θα αποφευχθεί. Μπορεί να γίνει;
– Υπάρχει και μια τρίτη επιλογή. Η επιλογή
της ενθάρρυνσης της οικονομικής δραστηριότητας, της ενθάρρυνσης της επιχειρηματικότητας
και των επενδύσεων, ώστε μέσα από την αναθέρμανση της οικονομίας, μέσα από την επανεκκίνηση της οικονομίας, να προκύψουν και
επιπρόσθετα φορολογικά έσοδα για να αποφύ-
γουμε και τη λήψη μέτρων. Δεν θα ήθελα με
κανένα τρόπο να ισχυριστώ ή να διαβεβαιώσω
ότι αυτός ο στόχος μπορεί εύκολα να πραγματοποιηθεί, ειδικά στην αρχική, δύσκολη περίοδο.
– Ποιο είναι το βάθος χρόνου; Ένα εξάμηνο,
ένα έτος;
– Δεν είναι ζήτημα επιλογής. Είναι η πραγματικότητα την οποία θα πρέπει να αντιμετω-
– Βολιδοσκοπήσεις με πιθανούς επενδυτές
έχουν γίνει και θα συνεχίσουν να γίνονται.
Αλλά προϋπόθεση για την εκδήλωση του όποιου ενδιαφέροντος είναι ακριβώς ο εξορθολογισμός στη δομή και το μέγεθος
της εταιρείας. Για την ώρα, η εταιρεία συνεχίζει κανονικά τη λειτουργία της.
πίσουμε. Θα πρέπει οι δημόσιες δαπάνες να ισούνται με τα έσοδα του κράτους με μόνο περιθώριο για πρόσθετες δαπάνες, ελλείμματος,
εκείνου που μας προσφέρει η δανειακή σύμβαση,
δηλαδή 3,4 δισεκατομμύρια μέχρι το 2016. Και
να ήταν επιθυμία μας ή πρόθεσή μας να τρέξουμε
με ελλειμματικούς προϋπολογισμούς, δεν θα
είχαμε τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουμε
αυτούς τους προϋπολογισμούς, όντας αποκλει-
Αγωνία για την Τράπεζα Κύπρου
Να τερματιστεί το καθεστώς διαχείρισης και να αναλάβει το Διοικητικό Συμβούλιο
– Να περάσουμε στον τραπεζικό τομέα, όπου
υπάρχουν ανοικτά ζητήματα, με πρώτο το
θέμα της Τράπεζας Κύπρου. Η τράπεζα παραμένει σε καθεστώς διαχείρισης και ακούμε
την κυβέρνηση να διατυπώνει παράπονα
προς την πλευρά της Κεντρικής Τράπεζας,
για άρση του καθεστώτος. Υπάρχει κάποια
εξέλιξη, μετά και την τελευταία συνάντηση
του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον διοικητή της Κ.Τ.;
– Δεν είναι θέμα παραπόνων, είναι ζήτημα
αγωνίας, την οποία η κυβέρνηση εκφράζει
με τον πλέον επίσημο τρόπο και σχετίζεται
με την ανάγκη της πλήρους αποκατάστασης
της ομαλότητας και σταθερότητας στο τραπεζικό μας σύστημα. Χωρίς αμφιβολία, η κύρια
ευθύνη ανήκει στην Κεντρική Τράπεζα, αλλά
η κυβέρνηση δεν έχει ούτε το δικαίωμα ούτε
και τη διάθεση να παραμείνει απαθής. Υπάρχουν διαδικασίες που έχουν καθοριστεί, υπάρχουν πλαίσια και χρονοδιαγράμματα που
έχουν συμφωνηθεί, και θα πρέπει χωρίς άλλη
καθυστέρηση αυτές οι αποφάσεις να υλοποιηθούν. Η Τράπεζα Κύπρου θα πρέπει να εξέλθει
από το καθεστώς διαχείρισης, το Διοικητικό
Συμβούλιο της Τράπεζας να αναλάβει τις ευθύνες του και να την οδηγήσει μπροστά, μέσα
σ’ αυτό το δύσκολο περιβάλλον. Να ληφθούν
αποφάσεις που να αφορούν την αναδιάρθρωση
και τον εξορθολογισμό της τράπεζας, την αποκατάσταση των διευθυντικών και διοικητικών δομών της, να επιχειρηθεί μια δημόσια
εκστρατεία αποκατάστασης της εμπιστοσύνης
<
<
<
<
<
<
<
«Η κύρια ευθύνη ανήκει
στην Κεντρική Τράπεζα, αλλά
η κυβέρνηση δεν έχει ούτε
το δικαίωμα ούτε και τη διάθεση
να παραμείνει απαθής»
προς την τράπεζα, να αξιοποιηθεί το ευρύτερο
περιβάλλον που έχει καταγραφεί.
– Δηλαδή;
– Υπενθυμίζω τις υπερβολικές ανησυχίες
ότι περίπου θα κατέρρεε το τραπεζικό μας
σύστημα. Αντιθέτως, παρατηρούμε μια πολύ
ώριμη συμπεριφορά και λειτουργία, τόσο του
τραπεζικού συστήματος, όσο και της αγοράς,
και σε τελική ανάλυση της ίδιας της κοινωνίας.
– Ναι, αλλά υπάρχουν περιορισμοί.
– Ακριβώς και οι περιορισμοί, τους οποίους
προσωπικά θεωρώ ως το πιο πιεστικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή, θα πρέπει να αρθούν
οριστικά.
– Είμαστε έτοιμοι;
– Δεν θα είμαστε ποτέ έτοιμοι ενόσω η μεγαλύτερη τράπεζα του τόπου παραμένει υπό
διαχείριση. Η επόμενη μέρα στην Τράπεζα
Κύπρου είναι θέμα σχετιζόμενο με το στόχο
της ακόμη πιο δραστικής χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων, μέχρι την πλήρη άρση
τους. Τα περιοριστικά μέτρα έχουν χαλαρώσει
σε σημαντικότατο βαθμό, σε σχέση με τα αρ-
χικά που αποφασίστηκαν προ μηνός, αλλά
θέλουμε να προχωρήσουμε μέχρι την πλήρη
άρση τους.
– Σημαντική εκκρεμότητα αποτελεί και το
τι θα γίνει με τα ταμεία προνοίας των τραπεζοϋπαλλήλων. Προς ποια κατεύθυνση κινείται η κυβέρνηση;
– Να διαχωρίσουμε τα πράγματα. Το ζήτημα
δεν αφορά μόνο τα ταμεία προνοίας των τραπεζικών υπαλλήλων αλλά τα ταμεία προνοίας
στο σύνολό τους.
– Ναι, αναφέρομαι συγκεκριμένα σ’ αυτό,
γιατί η οργάνωσή τους το θεωρεί κίνητρο
για εθελούσια έξοδο. Υπάρχει κάποια εξέλιξη
σ’ αυτό το ζήτημα;
– Έχουν ήδη ληφθεί αποφάσεις, οι οποίες
περιορίζουν τις απώλειες για όλα τα ταμεία
προνοίας, περιλαμβανομένων και των ταμείων
προνοίας των τραπεζικών υπαλλήλων. Αποστολή του νέου Διοικητικού Συμβουλίου της
Τράπεζας Κύπρου θα είναι ίσως ο καταρτισμός
ενός σχεδίου εκτεταμένης αποχώρησης εργαζομένων. Νομίζω ότι όλοι αντιλαμβάνονται
ότι αυτή είναι μια ανάγκη που πλέον προκύπτει.
Δεν είναι ευχάριστο αλλά αναγκαίο. Είναι ευθύνη του Δ.Σ. Η τράπεζα είναι ο εργοδότης,
δεν είναι το Δημόσιο που εργοδοτεί τους εργαζομένους στην ενοποιημένη πλέον Τράπεζα
Κύπρου - Λαϊκή. Συνεπώς θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις και ένα σχέδιο παροχής κινήτρων δεν μπορεί να είναι απόφαση του
Δ.Σ. και να βασίζεται στις δυνατότητες της
ίδιας της τράπεζας ως εργοδότη.
σμένοι από τις αγορές και μη μπορώντας να
δανειστούμε. Δεν είναι δηλαδή μια πολιτική επιλογή. Είναι η στυγνή οικονομική πραγματικότητα που αντιμετωπίζουμε, ως αποτέλεσμα
των λαθών, των παραλείψεων και της ολιγωρίας
του παρελθόντος.
– Αντιλαμβάνομαι ότι δεν θέλετε να δεσμευτείτε για τα «όχι», δηλαδή όχι σε απολύσεις,
όχι σε μειώσεις μισθών κ.λπ. Προ δεκαπενθημέρου, όμως, στα μέτρα που εξήγγειλε ο
Πρόεδρος της Δημοκρατίας, υπήρχε η θέση
για επαναπρόσληψη ωρομίσθιου προσωπικού.
Δεν υπάρχει αντίφαση σ’ αυτό;
– Όχι, ακριβώς αυτό καταδεικνύει και την
προσέγγιση της κυβέρνησης. Σε μια προσπάθεια
να μη χαθούν θέσεις εργασίας, έχουμε μειώσει
τους μισθούς του συνόλου για να μην απολυθούν
εργαζόμενοι. Επειδή έχετε αναφερθεί δύο φορές
στο θέμα των απολύσεων, πρέπει να είναι σε
όλους κατανοητό ότι αυτό είναι το έσχατο μέτρο,
το οποίο δεν είναι καν στους υπολογισμούς ή
στις σκέψεις της κυβέρνησης. Μόνο η κεντρική
κυβέρνηση ξοδεύει 7 δισεκατομμύρια το χρόνο.
Δεν είναι όλες αυτές οι δαπάνες για το μισθολόγιο.
Πρέπει και το μισθολόγιο να ελεγχθεί, πρέπει
οι προσλήψεις να ελεγχθούν, αλλά υπάρχουν
και άλλες κρατικές δαπάνες που θα πρέπει
επίσης να ελεγχθούν. Δεν είναι όλες οι κρατικές
δαπάνες επαρκώς δικαιολογημένες. Και θεωρώ
ότι υπάρχουν αρκετά περιθώρια για εξοικονομήσεις, χωρίς να φθάνουμε σε ακραίες επιλογές,
όπως είναι το μέτρο των απολύσεων.
– Το επιτόκιο του δεκαετούς κυπριακού ομολόγου υποχώρησε την εβδομάδα που μας
πέρασε στο 7%. Της Πορτογαλίας βρέθηκε
στο 5,57% και κατάφερε να δανειστεί με δεκαετές ομόλογο από τις αγορές. Υπό ποιες
προϋποθέσεις θα μπορούσαμε να βγούμε νωρίτερα στις αγορές;
– Είναι στόχος της Κύπρου η συντομότερη
επάνοδος στις αγορές.
– Παράλληλα με το Μνημόνιο;
– Και παράλληλα. Όπως έγινε με την Ιρλανδία.
Προϋπόθεση όμως είναι η πολύ πιστή, πειθαρχημένη και πετυχημένη εφαρμογή του Προγράμματος και η επίτευξη των δημοσιονομικών
στόχων και των χρονοδιαγραμμάτων όπως
έχουν καθοριστεί, επειδή ακριβώς η επάνοδος
στις αγορές σχετίζεται άμεσα με την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης προς την πραγματική
οικονομία. Είναι μάλιστα δυσκολότερος ο στόχος
της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στην
κυπριακή οικονομία από τις αγορές από τον
ίδιο το στόχο της επίτευξης των όρων και των
προϋποθέσεων που το Μνημόνιο καθορίζει.
Είναι πιο δύσκολο να πείσεις την ελεύθερη
αγορά να σε δανείσει παρά να πετύχεις ένα
πρόγραμμα που έχει καταρτιστεί στα πλαίσια
μιας τεχνοκρατικής και πολιτικής συμφωνίας.
Αλλά αυτός είναι ο στόχος. Μέσα από αποφασιστική εφαρμογή των αποφάσεων, να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη, να επανέλθουμε
στις αγορές μια ώρα γρηγορότερα, να λειτουργήσουμε μακριά από την κηδεμονία του οποιουδήποτε.
Ανακεφαλαιοποίηση Συνεργατισμού
– Ο Συνεργατισμός προωθεί ένα φιλόδοξο
σχέδιο για την ανακεφαλαιοποίησή του. Πιστεύετε ότι σε αυτή τη συγκυρία ο μέσος Κύπριος θα μπορέσει να ανταποκριθεί και να
συμμετάσχει; Θεωρείτε ότι είναι αποτελεσματικό αυτό το μέτρο;
– Ελπίζω να αποδειχθεί επιτυχές το εγχείρημα
του Συνεργατισμού να εξεύρει τα κεφάλαια με
αυτό τον τρόπο.
– Εάν δεν τα εξεύρει, τι προβλέπει η Δανειακή
Σύμβαση;
– Ότι, μέσω του δανεισμού που η Κύπρος
θα αναλάβει, θα διατεθούν τα κεφάλαια που θα
απαιτηθούν στον Συνεργατισμό.
– Και σε άλλες τράπεζες.
– Ενδεχομένως και σε άλλες τράπεζες.
– Είναι επαρκές το ποσό που προβλέπεται
από τη Σύμβαση;
– Βεβαίως είναι επαρκές. Έχει προϋπολογιστεί.
07-POLITIKI_KATHI 5/10/13 10:44 PM Page 7
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
l
7
ΚΟΣΜΟΣ
Χρονική ανάσα αλλά με παραινέσεις
Κατανόηση στις θέσεις της Λευκωσίας από Ηνωμένα Εθνη και ΗΠΑ, με προτροπές όμως για επανέναρξη της διαπραγμάτευσης
ΟΥAΣΙΝΓΚΤΟΝ
Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ
Έχοντας εξασφαλίσει και επίσημα από
τον γενικό γραμματέα τη χρονική ανάσα
που επιζητούσε μέχρι το φθινόπωρο
για την επανάληψη των συνομιλιών, ο
υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης, μετέβη στην Ουάσινγκτον
–που ήταν και ο βασικός προορισμός
της επίσκεψης του– με στόχο να πείσει
την αμερικανική κυβέρνηση για την
αναγκαιότητα της προώθησης μέτρων
οικοδόμησης εμπιστοσύνης, χαρακτηρίζοντας μάλιστα το ζήτημα της επιστροφής της Αμμοχώστου ως «τεστ»
της αξιοπιστίας της Άγκυρας.
Παρότι ο κ. Κασουλίδης κατόρθωσε
να δώσει πολύ ικανοποιητικές εξηγήσεις, όπως ομολογούν συνεργάτες του
το εγχείρημα είναι δύσκολο και μέχρι
το δείπνο που θα παραχωρήσει ο Αλεξάντερ Ντάουνερ στους δύο ηγέτες,
στις 29 Μαΐου, και στο οποίο θα εγερθούν όλα τα ζητήματα, μεσολαβεί η επίσκεψη Ερντογάν στην Ουάσινγκτον
και οι συναντήσεις του με τον Μπαράκ
Ομπάμα κι όλους τους επιτελείς του
για θέματα εξωτερικής πολιτικής και
άμυνας των ΗΠΑ.
Να σημειώσουμε ότι επαφές στην
Ουάσινγκτον και στη Νέα Υόρκη θα
πραγματοποιήσει και ο ψευδοπρωθυπουργός Ιρσέν Κιουτσούκ.
Από την πρώτη κιόλας συνάντηση
που είχε στην Αμερική, με τον γ.γ. του
ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν την Τετάρτη, ο κ.
Κασουλίδης είδε ότι η παράταση χρόνου
που δόθηκε για την επανάληψη των
συνομιλιών δεν ήταν χωρίς παραινέσεις,
οι οποίες απομένει να δούμε πώς θα
εξειδικευθούν στο δείπνο του Ντάουνερ
με τους ηγέτες.
Πρώτα απ’ όλα, ο Μπαν Κι Μουν έδειξε ανήσυχος μήπως υπάρξει το παράδειγμα του 1993, όταν εγκαταλείφθηκαν οι Ιδέες Γκάλι για χάρη της
διαδικασίας των Μέτρων Οικοδόμησης
Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), η οποία δεν οδήγησε πουθενά. Κι έτσι θα χαθούν
πολλές συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν
στα τέσσερα σχεδόν χρόνια των διαπραγματεύσεων. Ο υπουργός Εξωτερικών διαβεβαίωσε τον γενικό γραμματέα ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
έχει δηλώσει προεκλογικά πως υπάρχουν κάποια ζητήματα που δεν τον δεσμεύουν, όμως οι διαπραγματεύσεις
δεν θα ξεκινήσουν από μηδενική βάση.
Ο Μπαν Κι Μουν προέτρεψε να αδράξουν οι πλευρές την ευκαιρία ώστε
εντός του τρέχοντος έτους να αρχίσει
να κινείται η διαδικασία. Ζήτησε –κι
αυτό όπως φαίνεται θα είναι και το ζητούμενο της επίσκεψης Ντάουνερ και
της συνάντησής του με τους δύο ηγέτες– να ξεκαθαρίσει το θέμα του τι δέχονται τα μέρη και τι όχι για να μην
ξεκινήσει η διαδικασία από το μηδέν.
Ο κ. Κασουλίδης φαίνεται πως ανέπτυξε την ιδέα για μεγαλύτερη εμπλοκή
της Ε.Ε. στη διαδικασία. Αρπάζοντας
την ευκαιρία, ο γ.γ. είπε πως η Ε.Ε. συνέβαλε πολύ θετικά στο θέμα μεταξύ
Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου και σχολίασε πως μπορούν και στην Κύπρο με
πολιτική βούληση οι δύο πλευρές να
επιτύχουν ανάλογη πρόοδο. Η σχετική
στιχομυθία Κασουλίδη-Μπαν καταγράφηκε στη λακωνική δήλωση για τη συ-
Η αμερικανική κυβέρνηση δεν ήγειρε θέμα διακοπής των ερευνών στην κυπριακή ΑΟΖ, όπως δήλωσε ο Ιωάννης Κασουλίδης πριν από τη συνάντησή του με τον Τζον Κέρι.
Ο Συνεταιρισμός
για την Ειρήνη και
το τουρκικό βέτο
Στις συναντήσεις του με τον σύμβου-
ΚΥΠΕ
Οι γεωστρατηγικές
προσεγγίσεις Κασουλίδη
στις επαφές του στην
Ουάσινγκτον και οι στρεβλές
εντυπώσεις των Αμερικανών
για τα ΜOE
ΚΥΠΕ
<
<
<
<
<
<
<
Ο Ιωάννης Κασουλίδης διαβεβαίωσε τον γ.γ. του ΟΗΕ ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει δηλώσει προεκλογικά πως υπάρχουν κάποια ζητήματα που δεν τον
δεσμεύουν, όμως οι διαπραγματεύσεις δεν θα ξεκινήσουν από μηδενική βάση.
νάντηση, του εκπροσώπου του γ.γ. του
ΟΗΕ, ως ότι «συζήτησαν τις εξελίξεις
μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου».
Τεστ για την Τουρκία
Στις επαφές του στην Ουάσινγκτον
ο κ. Κασουλίδης ανέβασε πολύ ψηλά
την προώθηση μέτρων οικοδόμησης
εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), χαρακτηρίζοντας
μάλιστα την επιστροφή της Αμμοχώστου «τεστ» των προθέσεων της Τουρκίας. Μίλησε επίσης για την επιθυμία
της Κύπρου να ενταχθεί στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη.
«Προσπάθησα να εξηγήσω ότι ενθουσιάζονται –και δικαιολογημένα– όταν η Τουρκία δηλώνει πως επειδή έχει
πολλά προβλήματα με τους γείτονες
θέλει να ξαναστραφεί προς την Ευρώπη
και να αφαιρέσει το εμπόδιο Κυπριακό.
Όμως εμείς δικαιολογημένα αμφιβάλλουμε αν οι προθέσεις είναι ειλικρινείς.
Χρειάζεται τεστ, κι αυτό είναι η Αμμόχωστος».
Οι προτάσεις της Λευκωσίας για
ΜΟΕ αντιμετωπίστηκαν αρχικά με καχυποψία από τα Ηνωμένα Έθνη και
την Ουάσινγκτον, την οποία επιχείρησε
να διαλύσει στις συναντήσεις του ο υπουργός Εξωτερικών. Έτσι, τουλάχιστον
για την αμερικανική κυβέρνηση, φάνηκε
ότι η κρατούσα άποψη ήταν ότι τα ΜΟΕ
θα χρησιμοποιούνταν από τη Λευκωσία
ως παρελκυστική τακτική για να μην
εισέλθει σε συνομιλίες για διευθέτηση
του Κυπριακού. Την ίδια στιγμή, με έκπληξη ο κ. Κασουλίδης και συνεργάτες
του άκουσαν από αξιωματούχο να τους
ρωτά αν η κυπριακή κυβέρνηση θεωρεί
τα ΜΟΕ ως προϋπόθεση για την έναρξη
των απευθείας συνομιλιών.
Από την άλλη, οι επιφυλάξεις που
εξέφρασε ο κ. Ντάουνερ στο ζήτημα
της Αμμοχώστου, θεωρώντας ότι η
Τουρκία δεν θα το αποδεχόταν γιατί
θα έχανε το μεγαλύτερο διαπραγματευτικό της πλεονέκτημα, φαίνεται ότι
έχουν θωρακίσει σημαντικά τις τουρκικές αρνήσεις για ΜΟΕ και για να αρθούν θα πρέπει να υπάρξουν σοβαρές
παρεμβάσεις.
Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι
η στάση του κ. Ντάουνερ εξόργισε τη
Λευκωσία και ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν σκληρός μαζί του στην
τελευταία τους συνάντηση. Τι θα σημάνουν όλα αυτά στην πράξη, απομένει
να το δούμε μετά το δείπνο της 29ης
Μαΐου.
Παρότι ο υπουργός Εξωτερικών το
ξεκαθάρισε σε πολλούς τόνους, ότι δεν
πρόκειται να γίνουν δεκτά «ενεργειακά
ΜΟΕ» –μάλιστα υπήρχε η ανησυχία
προ της συνάντησης με τον Τζον Κέρι– ο φόβος ότι μπορεί η Τουρκία να
βρει τρόπο να το φέρει στην επικαιρότητα πιέζοντας τη Λευκωσία είναι υπαρκτός.
λο Εθνικής Ασφαλείας του αντιπροέδρου Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν, την
Πέμπτη και τον υπουργό Εξωτερικών, Τζον Κέρι, ο Ιωάννης Κασουλίδης έκανε μία γεωστρατηγική προσέγγιση του Κυπριακού, με βάση όλα τα δεδομένα της Ανατολικής Μεσογείου (ρευστότητα, έλλειψη ασφάλειας και ενεργειακά), συμπεριλαμβάνοντας στις παραμέτρους της
εξίσωσης και το Ισραήλ, ενώ μνημόνευε συνεχώς το Ιράν και τη Συρία,
αλλά και το ρόλο της Κύπρου σε θέματα μη διάδοσης όπλων μαζικής
καταστροφής και καταπολέμησης
της τρομοκρατίας. Αν μη τι άλλο, το
ενδιαφέρον όσων παρακολούθησαν
τη διάλεξη στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς ήταν μεγάλο, ενώ η αναφορά
του υπουργού Εξωτερικών στην ανάκληση του Ιρανού πρέσβη στην
Κύπρο για διαβουλεύσεις, μετά την
απόφαση κυπριακού δικαστηρίου να
απελάσει στις ΗΠΑ Ιρανό υπήκοο
που κατηγορείται για παραβίαση του
εμπάργκο όπλων κατά του Ιράν, έτυχε τεράστιας προβολής.
Ο κ. Κασουλίδης πίεσε και για το
κατ’ εξοχήν «γεωστρατηγικό ΜΟΕ»,
την άρση του τουρκικό βέτο για την
ένταξη της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη. Ο κ. Κασουλίδης
το ήγειρε σ’ όλους τους Αμερικανούς συνομιλητές του και σύμφωνα
με συνεργάτη του η ανταπόκριση ήταν θετική. Ωστόσο ελάχιστους μήνες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής
του Βουκουρεστίου το 2008, η τότε
υπουργός Εξωτερικών Κοντολίζα
Ράις είχε στείλει αυστηρή προειδοποίηση προς τον τότε Πρόεδρο Τάσσο Παπαδόπουλο, πως αίτηση για ένταξη στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη θα συναντούσε την έντονη αντίδραση της αμερικανικής κυβέρνησης.
Κατανόηση από τον Κέρι
στις δυσκολίες της Κύπρου
Το φυσικό αέριο είναι κίνητρο για
λύση και δεν είναι θέμα το οποίο ενδείκνυται για απειλές, φέρεται να είπε
ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών,
Τζον Κέρι, στον Κύπριο ομόλογό του,
Ιωάννη Κασουλίδη, στη διάρκειας 50
λεπτών συνομιλία που είχαν την Παρασκευή.
Η πιθανότητα διασύνδεσης του
Κυπριακού με την οικονομική κρίση
και την εκμετάλλευση του φυσικού
αερίου ήταν η μεγάλη ανησυχία του
κ. Κασουλίδη και των μελών της κυπριακής αντιπροσωπείας, καθώς προσέρχονταν στη συνάντηση στο Στέιτ
Ντιπάρτμεντ. Ωστόσο ο Αμερικανός
επίσημος φαίνεται ότι τελικά συμφώνησε πως μία διασύνδεσή τους θα
ήταν αντιπαραγωγική, ενώ ο κ. Κασουλίδης διέψευσε πως ετέθη από αμερικανικής πλευράς θέμα διακοπής
των ερευνών στο σύνολο ή σε ορισμένα από τα τεμάχια της κυπριακής
ΑΟΖ.
«Θα έλπιζα, αντί να αποτρέπει τον
κόσμο από το να προχωρήσει εμπρός,
η οικονομική κρίση κατ’ ακρίβειαν
να ανοίγει ευκαιρία. Και περιττό να
πω ότι υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες
εκμετάλλευσης εντός της ΑΟΖ μακράν
των ακτών της Κύπρου κι αυτό μπορεί
ακόμη να είναι μέρος μιας λύσης»,
είπε σιβυλλικά ο κ. Κέρι, σε δηλώσεις
του πριν από την έναρξη των συνομιλιών του με τον κ. Κασουλίδη.
«Οι προσπάθειες για επίλυση του
προβλήματός μας είναι η πρώτη και
μεγαλύτερη επιθυμία μας. Είναι ανοιχτή πληγή που ματώνει να έχει κάποιος
μοιρασμένη την πατρίδα του. Ασφαλώς
θα θέλαμε να ασχοληθούμε με τα θέματα της οικονομίας και του φυσικού
αερίου, ως τρία χωριστά θέματα. Αν
το ένα ενισχύει το άλλο, είναι μέσω
τριών παράλληλων ρόλων. Αλλά τα
θέματα αυτά θα συζητήσουμε στη συνάντηση», απάντησε στην αντιφώνησή του ο κ. Κασουλίδης.
Οι εξελίξεις στο Κυπριακό μέσα από
το πρίσμα των εξελίξεων στην περιοχή
και οι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαν οι ΗΠΑ να βοηθήσουν στη
διαδικασία επίλυσής του συζητήθηκαν
στη συνάντηση Κασουλίδη-Κέρι.
Στη συνάντηση ο κ. Κασουλίδης
ανέπτυξε το ζήτημα της επιστροφής
της Αμμοχώστου, στο πλαίσιο ΜΟΕ.
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, ο κ.
Κέρι άκουσε με ενδιαφέρον τις προτάσεις του κ. Κασουλίδη και θα έχει
την ευκαιρία να βολιδοσκοπήσει την
<
<
<
<
<
<
<
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ
αποδέχθηκε τις ενστάσεις
της κυβέρνησης σε
σχέση με τη διασύνδεση
του φυσικού αερίου
με το Κυπριακό
προσεχή εβδομάδα γι’ αυτές τον Τούρκο πρωθυπουργό, Ταγίπ Ερντογάν,
και τον Αχμέτ Νταβούτογλου, που επισκέπτονται την Ουάσινγκτον.
Στο ζήτημα της έναρξης των συνομιλιών, διπλωματική πηγή είπε πως
οι Αμερικανοί κατανοούν ότι δεν μπορούν να ξεκινήσουν πριν από το φθινόπωρο. Ο κ. Κασουλίδης εισηγήθηκε
στον κ. Κέρι, όταν οι συνομιλίες αρχίσουν, να ξεκινήσουν από το εδαφικό
και βέβαια να γίνεται παράλληλη διαπραγμάτευση των κεφαλαίων.
Ο κ. Κέρι προθυμοποιήθηκε να διευκολύνουν οι ΗΠΑ την Κύπρο σε ζητήματα που σχετίζονται με την κρίση
και ο κ. Κασουλίδης ανέφερε ως παράδειγμα τη νομοθεσία αποφυγής διπλής φορολογίας, η οποία είναι απαρχαιωμένη. Κάτι τέτοιο θα βοηθήσει
και στην προέλκυση αμερικανικών εταιρειών που θα ήθελαν να επενδύσουν στην Κύπρο.
Απεσταλμένο Ομπάμα για Κυπριακό θα ζητήσει ο Ερντογάν
Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ
Την επόμενη εβδομάδα ο πρωθυπουργός
της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν,
θα πραγματοποιήσει μια σημαντική
επίσκεψη στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ,
όπου την Πέμπτη 16 Μαΐου θα συναντηθεί με τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα και κορυφαία στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης. Στο επίκεντρο
των συνομιλιών του θα βρεθούν σημαντικά ζητήματα, όπως το μέλλον
της Συρίας, του Ιράκ και οι περιφερειακές φιλοδοξίες του Ιράν. Μεταξύ άλλων, στην κατ’ ιδίαν συνάντηση με
τον Ομπάμα, ο Ερντογάν θεωρείται
βέβαιο ότι θα κάνει ειδική αναφορά
και στο Κυπριακό.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ»
από την Άγκυρα, η τουρκική πλευρά
θεωρεί ότι η επίσκεψη Ερντογάν στην
Ουάσινγκτον αποτελεί μια σημαντική
ευκαιρία για να αναπτύξει τις γνωστές
θέσεις της για το Κυπριακό. Συγκεκρι-
μένα η τουρκική πλευρά ενδέχεται να
ζητήσει την υποστήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης για την άμεση επιτάχυνση των συνομιλιών. Στα πλαίσια
της συγκεκριμένης στρατηγικής, ο
πρωθυπουργός Ερντογάν και ο υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου,
θα επαναλάβουν τα πάγια αιτήματα
της τουρκικής πλευράς: άμεση επανεκκίνηση των συνομιλιών, καθορισμός
ενός χρονοδιαγράμματος και σύγκληση
διεθνούς διάσκεψης για το Κυπριακό,
στην οποία θα συμμετέχουν οι εγγυήτριες δυνάμεις και θα λάβει χώρα μια
διαδικασία πάρε-δώσε, η οποία θα αφορά τις διάφορες, ακανθώδεις πτυχές
του Κυπριακού. Όλα δείχνουν ότι η
τουρκική πλευρά αποδίδει ιδιαίτερη
σημασία στο ενδεχόμενο του διορισμού
ειδικού εκπροσώπου ή και απεσταλμένου της αμερικανικής κυβέρνησης
για το Κυπριακό. «Σε περίπτωση που
καταφέρει η Άγκυρα να εξασφαλίσει
μια θετική απάντηση από την αμερι-
EPA
Επανέναρξη συνομιλιών, χρονοδιαγράμματα και διεθνής διάσκεψη στην ατζέντα των επαφών του Τούρκου πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον
Τα ανοικτά ζητήματα της ευρύτερης
περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου θα
κυριαρχήσουν στις συνομιλίες ΟμπάμαΕρντογάν την ερχόμενη Πέμπτη.
κανική πλευρά για αυτό το ζήτημα, τα
τουρκικά σχέδια θα πάρουν μια νέα
ώθηση», υπογραμμίζουν οι πηγές της
«Κ» στην τουρκική πρωτεύουσα.
Εκτός από το Κυπριακό, σημαντικά
ζητήματα, τα οποία αφορούν το μέλλον
της Ανατολικής Μεσογείου θα συζητηθούν στο πλαίσιο των επαφών του
Τούρκου πρωθυπουργού στην αμερικανική πρωτεύουσα. Η τουρκική κυβέρνηση και η αμερικανική ηγεσία θα
έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν
διάφορα σενάρια και σχέδια για το
μέλλον της Συρίας, του Ιράν, του Ιράκ
και της Παλαιστίνης. Στην περίπτωση
της Συρίας, η τουρκική πλευρά αναμένεται να ζητήσει από την αμερικανική πλευρά την ενίσχυση της υλικής
και διπλωματικής βοήθειας, την οποία
παρέχει η Ουάσινγκτον στη συριακή
αντιπολίτευση. Στην περίπτωση του
Ιράκ, η τουρκική πλευρά θα επαναλάβει
την έντονη ενόχληση της για την εχθρική στάση που διατηρεί η Βαγδάτη
εναντίον της. Σε ό,τι αφορά το Ιράν,
οι δυο πλευρές αναμένεται να συζητήσουν διάφορες στρατηγικές, οι οποίες
στοχεύουν στον περιορισμό της «ιρανικής επιθετικότητας» στη Μέση Ανατολή. Μεταξύ άλλων, οι δύο κυβερνήσεις θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν και το μέλλον των τουρκοισραηλινών σχέσεων, υπό το φως της
πρόσφατης ομαλοποίησης των σχέσεων των δύο χωρών.
Μετά το Κουρδικό, το Κυπριακό
«Μετά την επίλυση του Κουρδικού
Ζητήματος η Άγκυρα θα επικεντρώσει
την προσοχή της στο Κυπριακό. Στη
νέα περίοδο, η τουρκική πλευρά δεν
έχει την πολυτέλεια να αναμένει τις
κινήσεις του Νίκου Αναστασιάδη».
Αυτό επισημαίνουν οι πηγές της «Κ»
στην τουρκική πρωτεύουσα, σε ό,τι
αφορά το μήνυμα που στέλνει την τελευταία περίοδο η Άγκυρα στη Λευκωσία.
Οι Τούρκοι αναλυτές υπογραμμίζουν
το γεγονός ότι την τελευταία περίοδο,
η τουρκική κυβέρνηση έχει εστιάσει
σταδιακά την προσοχή της σε δύο μεγάλα προβλήματα, τα οποία επισκιάζουν τις ηγετικές φιλοδοξίες της Άγκυρας στην ευρύτερη περιοχή της
Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής
Μεσογείου. Σε μια περίοδο που η τουρκική πρωθυπουργία επιχειρεί να έρθει
σε συνεννόηση με την ηγεσία του
κουρδικού αυτονομιστικού κινήματος
με απώτερο στόχο την άμεση κατάπαυση του πυρός στη νοτιοανατολική
Τουρκία, με αφορμή την πρόσφατη εκλογή του Νίκου Αναστασιάδη στην
Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας,
η Άγκυρα προβληματίζεται για την επόμενη ημέρα στο Κυπριακό. «Άμεση
συνεννόηση στο τραπέζι των συνομιλιών και στη διεθνή διάσκεψη ή εστίαση στα εναλλακτικά σενάρια», φαίνεται
πως είναι το μήνυμα που στέλνει η
τουρκική πλευρά στη Λευκωσία.
08-PARASKHNIO_KATHI 5/10/13 10:39 PM Page 8
8
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Διαβάστε στο
www.kathimerini.com.cy
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Οι αισιόδοξοι ζουν περισσότερα χρόνια, σύμφωνα με έρευνα
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Ετοιμάζονται για τη μάχη εξουσίας στο ΔΗΚΟ
Στο Εκτελεστικό θα διαγραφούν στελέχη του κόμματος και θα διαμορφωθεί η πρόταση για Καταστατικό και Εκλογικό Συνέδριο
γωγής των ενδοκομματικών εκλογών,
αλλά και αν υπάρξουν τροποποιήσεις,
αυτές δεν θα τεθούν σε ισχύ στις επερχόμενες ενδοκομματικές εκλογές,
αφού κάτι τέτοιο θα προκαλούσε αντίδραση εντός του κόμματος.
Εάν τελικώς αποφασιστεί να προηγηθεί το Καταστατικό Συνέδριο, τότε
χρονολογικά κρίνεται αμφίβολο εάν
θα ολοκληρωθεί η προεργασία πριν
από το καλοκαίρι και ως εκ τούτου
πιο πιθανή περίοδος σύγκλησής του
θεωρείται το ερχόμενο φθινόπωρο.
Τουτέστιν, το Εκλογικό Συνέδριο που
θα ακολουθήσει, θα τοποθετηθεί είτε
εντός του τελευταίου τριμήνου του
τρέχοντος έτους είτε στο α΄ τρίμηνο
του 2014.
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ
Στήνεται το σκηνικό για τις ενδοκομματικές εκλογές στο ΔΗΚΟ, με τα συλλογικά όργανα του κόμματος να συνέρχονται, στις 20 Μαΐου το Εκτελεστικό Γραφείο και στις 25 του ίδιου
μηνός η Κεντρική Επιτροπή, όπου θα
ληφθούν σημαντικές αποφάσεις, μεταξύ των οποίων και οι ημερομηνίες
για τη διεξαγωγή των ενδοκομματικών
εκλογών. Οι «συνασπισμοί δυνάμεων»
ήδη έχουν παρασκηνιακά αρχίσει, με
το ΔΗΚΟ να χωρίζεται ουσιαστικά σε
δύο στρατόπεδα. Του Μάριου Καρογιάν
και του Νικόλα Παπαδόπουλου. Την
ίδια ώρα στο Εκτελεστικό Γραφείο αναμένεται ότι θα γίνουν και διαγραφές
στελεχών του κόμματος, των οποίων
Μάρκος, Αντιγόνη, Βότσης
η συμπεριφορά «τους έθεσε εκτός
κόμματος», ενώ θα αποφασιστεί και
ο αντικαταστάτης του Φώτη Φωτίου
στη θέση του εκπροσώπου Τύπου του
κόμματος.
Διαδικαστικά λοιπόν στο ΔΗΚΟ
στις 17 Μαΐου ολοκληρώνεται ο ενδοκομματικός διάλογος που άρχισε
το κόμμα με τη βάση. Διάλογος όπου
συζητείται ο ρόλος, τα καθήκοντα και
οι ευθύνες του ΔΗΚΟ μετά τις εκλογές
αλλά και μετά τις αποφάσεις για την
οικονομία. Πιο συγκεκριμένα, ο διάλογος διεξάγεται σε επίπεδο επαρχιών
– στις 16 Μαΐου θα γίνει επαρχιακή
συγκέντρωση στη Λευκωσία και στις
17 Μαΐου η τελευταία επαρχιακή συγκέντρωση στη Λάρνακα (και για την
επαρχία Αμμοχώστου). Πριν από το
Πάσχα έγιναν οι συγκεντρώσεις σε
Λεμεσό και Πάφο. Με την ολοκλήρωση
του ενδοκομματικού διαλόγου, το ΔΗΚΟ θα συγκαλέσει Εκτελεστικό Γραφείο στις 20 Μαΐου και Κεντρική Επιτροπή στις 25 του ίδιου μήνα στις 10
το πρωί. Παράλληλα, σε επαρχιακό επίπεδο, συγκεντρώσεις διεξάγει και
Το εκτελεστικό θα αποφασίσει στις 20 Μαΐου για διεξαγωγή πρώτα Καταστατικού και μετά Εκλογικού Συνεδρίου. Η πρόταση
θα πρέπει να τύχει έγκρισης από την Κεντρική Επιτροπή στις 25 Μαΐου.
ο πρώην αντιπρόεδρος του κόμματος
και πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής, Νικόλας Παπαδόπουλος. Ο κ. Παπαδόπουλος μιλά σε
ανοικτές συγκεντρώσεις για την οικονομική κατάσταση της Κύπρου και
ήδη προχώρησε σε συγκεντρώσεις
σε Λευκωσία και Λάρνακα, ενώ στις
13 Μαΐου θα γίνει συγκέντρωση στην
Πάφο και στις 15 Μαΐου στη Λεμεσό.
Διαγραφές, εκλογές
Στην ατζέντα του Εκτελεστικού
Γραφείου αναμένεται ότι θα υπάρχουν
τέσσερα θέματα προς συζήτηση:
Πρώτον: Ο ρόλος, τα καθήκοντα
και οι ευθύνες του ΔΗΚΟ στη νέα εποχή.
Δεύτερον: Αξιολόγηση των πεπραγμένων πριν και μετά τις προεδρικές
εκλογές. Σε αυτό το θέμα εντάσσεται
και η εξέταση συμπεριφορών μελών
του ΔΗΚΟ κατά την προεκλογική αλλά
και τη μετέπειτα περίοδο. Επ’ αυτού
αναμένεται να ληφθεί και επίσημα απόφαση για διαγραφή στελεχών, τα
οποία, σύμφωνα με αξιωματούχους
του κόμματος, «ούτως ή άλλως τα ίδια
έθεσαν εαυτόν εκτός κόμματος». Δεδομένες είναι οι διαγραφές των Χρίστου Σενέκη, Ανδρέα και Σίμου Αγγελίδη, ενώ θα εξεταστεί και το θέμα
Χρύση Παντελίδη, ο οποίος ήταν στενός συνεργάτης του Τάσσου Παπαδόπουλου και διατηρεί άριστες σχέσεις
με τη Στράκκα. Δεν αναμένεται ότι
θα εγερθεί «θέμα Νικόλα», χωρίς ωστόσο αυτό να αποκλείεται, αλλά οι
εκτιμήσεις των αξιωματούχων του
ΔΗΚΟ είναι πως «ίσως συζητηθεί,
αλλά αποκλείεται η διαγραφή του».
Πάντως ήδη αρκετά στελέχη του ΔΗΚΟ, όπως ο Μάρκος Κυπριανού, εκφράστηκαν στο στενό τους περιβάλλον
εναντίον μιας τέτοιας εξέλιξης, διαγραφής δηλαδή του Νικόλα Παπαδόπουλου.
Τρίτον: Αντικατάσταση του Φώτη
Φωτίου στη θέση του εκπροσώπου
Τύπου. Ο Μάριος Καρογιάν θα διαμορφώσει πρόταση με συγκεκριμένο
όνομα και θα την θέσει ενώπιον του
Εκτελεστικού Γραφείου. Οι τρεις επικρατέστεροι είναι οι Κίκης Θεοδότου
(μέλος Εκτελεστικού Γραφείου), Μαρίνος Κλεάνθους και Γιάννης Παναγιώτου (πρόεδρος ΝΕΔΗΚ), με τον τελευταίο να φαίνεται πως συγκεντρώνει
τις περισσότερες θετικές απόψεις
εντός του κόμματος, αφού θεωρείται
πως μπορεί να διατηρεί τις αναγκαίες
ισορροπίες στο ΔΗΚΟ.
Τέταρτον: Δρομολόγηση διαδικασιών για τα Συνέδρια. Το Εκτελεστικό
Γραφείο θα διαμορφώσει πρόταση,
την οποία θα υποβάλει ενώπιον της
Κεντρικής Επιτροπής, για το πότε θα
γίνουν τα Συνέδρια. Δηλαδή το Καταστατικό και το Εκλογικό Συνέδριο
του κόμματος. Τα μέλη του Εκτελεστικού θα αποφασίσουν εάν θα προταθεί να γίνει πρώτα Καταστατικό Συνέδριο και αργότερα Εκλογικό. Ή εάν
αυτό θα αφεθεί να αποφασιστεί από
την Κεντρική Επιτροπή. Η επικρατούσα τάση ωστόσο στο ΔΗΚΟ είναι
να προηγηθεί το Καταστατικό Συνέδριο έτσι ώστε η νέα ηγεσία που θα
αναλάβει το κόμμα να μπορεί να εφαρμόσει τις αλλαγές. Δεν αναμένεται
να τροποποιηθεί η διαδικασία διεξα-
Εντός του ΔΗΚΟ, στο παρασκήνιο,
άρχισαν να σχηματίζονται και τα στρατόπεδα στήριξης των δύο υποψηφίων
που θα διεκδικήσουν την προεδρία
του ΔΗΚΟ. Κάποιες έμμεσες προσπάθειες για «συμβιβασμό», με τον Μάριο
Καρογιάν να παραμένει στο τιμόνι
και τον Νικόλα Παπαδόπουλο να αναλαμβάνει τη θέση του αναπληρωτή,
φαίνεται να μην καρποφόρησαν και
ως εκ τούτου οι δύο αναμένεται να
κονταροχτυπηθούν. Ο Μάριος Καρογιάν, σύμφωνα με το πολιτικό παρασκήνιο εντός του ΔΗΚΟ, θα ήθελε να
έχει δίπλα του ως αναπληρωτή τον
Άγγελο Βότση, κάτι όμως που δημιουργεί «εμπλοκή», αφού την ίδια θέση
αναμένεται ότι θα επιθυμεί να διεκδικήσει και η Αντιγόνη Παπαδοπούλου,
της οποίας όμως το περιβάλλον δεν
αποκλείει το ενδεχόμενο να διεκδικήσει και τη θέση του προέδρου του
κόμματος. Από την άλλη ο Μάρκος
Κυπριανού αναμένεται ότι θα ενδιαφερθεί για τη θέση του αναπληρωτή,
χωρίς ωστόσο να έχει λάβει μέχρι στιγμής θέση υπέρ συγκεκριμένου υποψηφίου. Πληροφορίες τον θέλουν να
βρίσκεται πιο κοντά στον Νικόλα Παπαδόπουλο, χωρίς όμως κάτι τέτοιο
να επιβεβαιώνεται. Πάντως θεωρείται
πως ο Μάρκος ενδεχομένως να γείρει
και την πλάστιγγα σε αυτόν που τελικά
θα στηρίξει, εάν αποφασίσει να συνταχθεί με κάποιον από τους δύο υποψηφίους.
Στον Δημοκρατικό Συναγερμό, τα πράγματα μπαίνουν στην τελική τους πορεία, αφού πλέον, μετά τη νέα ηγετική πυραμίδα, υπάρχει και νέο Σώμα στο Πολιτικό
Γραφείο, και έτσι το κόμμα μπορεί πλέον
να αρχίσει τους σχεδιασμούς του για τη
νέα του πορεία. Οι διαδικασίες ανανέωσης δεν έχουν ολοκληρωθεί αφού παραμένουν οι εκλογές σε επαρχιακό και τοπικό επίπεδο, κάτι όμως που δεν επηρεάζει
επί του παρόντος τη λειτουργία του κόμματος σε πολιτικό επίπεδο. Στις προτεραιότητες του Αβέρωφ Νεοφύτου είναι να ορίσει εκπρόσωπο Τύπου του κόμματος. Επικρατέστερος θεωρείται ο Θανάσης Τσώκος, χωρίς όμως να θεωρείται οτιδήποτε
δεδομένο αυτή τη στιγμή. Στα πλάνα υπάρχει και η ιδέα για αναπληρωτή εκπρόσωπο Τύπου και εάν τελικά επικρατήσει
αυτός ο σχεδιασμός, ενδεχομένως οι δύο
που θα αναλάβουν να είναι οι Θανάσης
Τσώκος και Ευθύμιος Δίπλαρος. Ωστόσο
αυτό το σενάριο κρίνεται απομακρυσμένο. Ενδιαφέρον για τη θέση του εκπροσώπου Τύπου όμως επιδεικνύεται και από
τον Χαράλαμπο Σταυρίδη, πρόεδρο της
ΝΕΔΗΣΥ, ο οποίος ωστόσο με τον τρόπο
που χειρίζεται το όλο ζήτημα φαίνεται να
δημιουργεί «προβληματισμό» εντός του
ΔΗΣΥ, αφού ο νεαρός εμφανίζεται «ιδιαίτερα διεκδικητικός» σε σημείο που θα
μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως «εκβιαστικός». Ο κ. Σταυρίδης εμφανίζεται
έτοιμος, στην περίπτωση που δεν αναλάβει τα καθήκοντα του εκπροσώπου Τύπου, να διεκδικήσει τη θέση του επαρχιακού γραμματέα Λευκωσίας, στη θέση της
Εύας Χατζηκυριάκου, η οποία δεν προτίθεται να επαναδιεκδικήσει. Ωστόσο την ίδια θέση αναμένεται να διεκδικήσει, με ιδιαίτερες αξιώσεις, και ο Αρίσταρχος Αριστάρχου, ο οποίος φέρεται να είναι και ο
«άνθρωπος που διατηρεί άριστες σχέσεις
με τις τοπικές επιτροπές του κόμματος και
με τα απλά μέλη του ΔΗΣΥ», ενώ χαίρει
της εκτίμησης και εμπιστοσύνης των υψηλών δωμάτων της Πινδάρου.
ΒΟΛΕΣ
Δώστε χαρά
στους δημοσίους υπαλλήλους
Toυ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ
Η πιο ευτυχισμένη περίοδος της επαγγελματικής μου
καριέρας ήταν όταν δούλευα για «ψίχουλα», σε μια ιδιωτική επιχείρηση, μονολογούσε καλοπληρωμένος
σήμερα δημόσιος υπάλληλος. Ήμασταν όλοι οι συνάδελφοι φίλοι, οι διευθυντές ήταν συνεργάτες και όχι αφεντικά, αναλαμβάναμε πρωτοβουλίες, είχαμε μετρήσιμα κριτήρια παραγωγικότητας, βγαίναμε όλοι έξω τα
βράδια και, το κυριότερο, πηγαίναμε όλοι σπίτι χαρούμενοι, αφού απολαμβάναμε τους κόπους της δημιουργίας μας. Το καλύτερο ήταν το γεγονός ότι καθόμασταν
όλοι μαζί, σε ένα τεράστιο γραφείο. Ο διευθυντής είχε
δικό του μικρό γραφείο –εντός του μεγάλου γραφείου–
αλλά γύρω-γύρω υπήρχαν γυαλιά και βλέπαμε τι ακριβώς έκανε. Δεν μπορούσε κανένας να κρυφτεί από τον
άλλο και όλοι αναγκαστικά συνεργαζόμασταν. Ακόμη
και οι μικροδιαφορές μας, κρατούσαν μερικές ώρες και
σίγουρα όχι μέρες.
Ο επαγγελματικός δρόμος είχε τη δική του ιστορία. Σε
συνειδησιακή κρίση, δημόσιος υπάλληλος συνέχισε τον
πονεμένο μονόλογο. Έλα που γκρίνιαζε η γυναίκα, έλα
που έκλαιγαν τα παιδιά που δεν με έβλεπαν, έλα που τα
δάνεια μάς έπνιγαν, έλα που ο κουμπάρος πίεζε για ψήφους και έλα που όλοι μιλούσαν για το όνειρο του δημοσίου υπαλλήλου. Τελικά εισήλθα στον «παράδεισο» του
Δημοσίου, μόνο που για μεγάλο χρονικό διάστημα ήταν
μια «κόλαση». Στον «παράδεισο» πρέπει να δουλεύεις
αργά και σταθερά, για να μη χαλάσεις την «πιάτσα». Ποτέ δεν θα σου πουν ευχαριστώ, ούτε και μπράβο για τη
δουλειά που κάνεις. Και μόλις κάνεις ένα λάθος, για το
οποίο την ευθύνη έχει ο προϊστάμενος, μόνο εσύ θα την
«φας» και ποτέ ο διευθυντής. Το μότο της δημοσιοϋπαλληλικής φιλοσοφίας λέει: Δουλεύεις, κάνεις λάθος. Δεν
δουλεύεις, δεν κάνεις λάθη και προάγεσαι.
Ο καλός δημόσιος υπάλληλος, σε στιγμές συνειδησια-
κής κρίσης, συνέχιζε να μονολογεί, διερωτώμενος αν ο
μισθός και τα προνόμια του Δημοσίου αξίζουν τη μιζέρια του γραφείου, το σπάσιμο των νεύρων μέχρι να περάσει η ώρα και τον εξευτελισμό από άσχετους διευθυντές, οι οποίοι το μόνο που κάνουν είναι να βάζουν τρικλοποδιές για να καλύψουν τις αδυναμίες τους. Τόσες
σπουδές, τόσες στερήσεις για τα πτυχία και το μόνο
που «κερδίζεις» είναι ένα γραφείο. Το χειρότερο είναι
ότι για να προαχθείς ο δρόμος απαιτεί να «έρπεις και να
γλείφεις» το πολιτικό κατεστημένο. Και όλα αυτά για να
διαιωνίζεται το πολιτικο-οικονομικό κατεστημένο και να
διατηρούνται οι στρατοί των αξιωματούχων της εξουσίας. Βεβαίως όλα εδώ πληρώνονται, αφού δεν είναι
λίγοι οι διευθυντές του Δημοσίου οι οποίοι, λόγω αδυναμίας, καταντούν περίγελα για τους υφισταμένους
τους, ενώ δεν είναι σπάνιες και οι ψυχοσωματικές ασθένειες που κουβαλούν αυτοί που απολαμβάνουν παχυλούς μισθούς.
Τελικά ο «κουμπάρος ο ξεφτίλας» ήταν πολύ σωστός
και δικαιώθηκε πλήρως. Με την οικονομική κρίση, θα
AP
Τα στρατόπεδα ΚαρογιάνΝικόλα και οι πρώτες συμμαχίες που άρχισαν –
Νέος εκπρόσωπος σε διαδοχή του Φώτη Φωτίου
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
<
<
<
<
<
<
<
Θανάσης Τσώκος
ο επικρατέστερος
για εκπρόσωπος
Τύπου του ΔΗΣΥ
τρώγαμε «πέτρες», μονολογούσε ο δημόσιος υπάλληλος. Έχω το γραφείο μου, έχω την ιδιαιτέρα μου, έχω
όσες διακοπές θέλω, δεν έχω καμία ευθύνη και το κυριότερο είμαι μόνιμος και κανείς δεν μπορεί να με διώξει από τη δουλειά μου.
Οι πρώην συνάδελφοι –καλύτεροι και εξυπνότεροι από
εμένα– ξέχασαν πότε πληρώθηκαν τέλος του μήνα, όσοι βεβαίως εξακολουθούν να δουλεύουν. Οι περικοπές μισθών κατάντησαν το «χόμπι» του αφεντικού. Άσε
που ανακάλυψαν τώρα και την ιστορία των κουπονιών,
δηλαδή σε πληρώνουν σε είδος, αντί σε μετρητά. Τα
εργασιακά δικαιώματα στον ιδιωτικό τομέα επέστρεψαν 50 χρόνια πίσω, ενώ η πλειοψηφία των εργοδοτών
συμπεριφέρονται πλέον όπως οι πάλαι ποτέ «τοκογλύφοι». Κάνουν ό,τι σκεφτούν, αφού απόλυση υπαλλήλου
σημαίνει ανεργία, χωρίς προοπτική νέας δουλειάς.
Η κρίση αποτελεί ευκαιρία για αλλαγές. Σήμερα είναι
καιρός να προσφερθεί, εκτός από χρήμα, και λίγη χαρά
στους καλούς και εργατικούς δημοσίους υπαλλήλους. Ο
τρόπος είναι απλός και απαιτεί τον απογαλακτισμό της
δημόσιας υπηρεσίας από το κομματικό κατεστημένο. Επιτέλους πρέπει να βγουν από τα συρτάρια οι πανάκριβες μελέτες για την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων και να εφαρμοστούν στην πράξη. Ελπίζουμε να υιοθετηθεί και το νομοσχέδιο με το οποίο θα καταστούν
«υπεύθυνοι» οι διευθυντές του Δημοσίου. Δηλαδή αν
κάνουν λάθη να πληρώνουν.
Δεν είναι δυνατόν να λαμβάνουν αποφάσεις οι οποίες
να ζημιώνουν εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια τα
δημόσια ταμεία, και να μην έχουν καμία ευθύνη. Προσωρινά, λόγω της κρίσης, θα μπορούσε να τεθεί και
πλαφόν στους μισθούς των διευθυντών του Δημοσίου,
ώστε να καταστεί αντικίνητρο η διεκδίκηση διευθυντικών θέσεων από ανάξιους για τη θέση. Τόλμη χρειάζεται και όλα μπορούν να γίνουν.
09-ADV PAPAFILIPOU_KATHI 5/10/13 7:14 PM Page 4
10-GNOMES_KATHI 5/10/13 8:04 PM Page 10
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Υγιαίνειν
άριστον
«
Υ
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Α. ΛΑΜΠΙΤΣΗ
γιαίνειν άριστον» (η υγεία είναι το μεγαλύτερο
αγαθό στον άνθρωπο), έγραψε ο αρχαίος Σιμωνίδης ο Κείος. Όντως, δεν υπάρχει αγαθό
σημαντικότερο από την υγεία. Αποτελεί την πρώτη
προϋπόθεση για μια ποιοτική ζωή και για επιτυχία
των στόχων και επιδιώξεων της ζωής μας. Οι περισσότεροι, μάλιστα, την θεωρούμε τόσο δεδομένη, που
μόνο όταν μας τύχει κάτι σε προσωπικό επίπεδο την
εκτιμούμε όσο πρέπει. Το πολύ όταν αυτό το κάτι
αφορά ένα πολύ δικό μας πρόσωπο.
Είχα πάντοτε την εντύπωση, που τώρα έγινε βεβαιότητα, πως η καταπόνηση της υγείας μας για
λόγους ευτελείς, όπως είναι η υπέρμετρη επιδίωξη
της ύλης, αποτελεί ύβρη. Ο άνθρωπος, ιδιαίτερα ο
σημερινός, αναλίσκεται στην απόκτηση των υλικών
αγαθών, αδιαφορώντας συχνά για τις επιπτώσεις που
έχει η όλη προσπάθεια στην υγεία του. Στο τέλος, η
απώλειά της είναι συχνά το τίμημα που πληρώνει
για την απόκτηση συχνά άχρηστων ή περιττών αγαθών. Έχει, μάλιστα, μετρηθεί πως η απόκτηση
πραγμάτων πέραν ενός σημείου δεν δημιουργεί ευτυχία, αλλά προκαλεί δυστυχία, επειδή ακριβώς πληρώνουμε μεγάλο τίμημα για την απόκτησή τους σε
άγχος και σε κακή υγεία. Δυστυχώς, δεν συνειδητοποιούμε έγκαιρα πως η ευτυχία βρίσκεται αλλού, στις
καλές σχέσεις με τους γύρω μας, στην ποιοτική βίωση
του ελεύθερού μας χρόνου, στην αφιέρωση περισσότερου ποιοτικού χρόνου στα παιδιά μας.
Η καλή υγεία, τελικά, είναι ένα θέμα προσωπικής
ευθύνης. Πρώτα απ’ όλα έχουμε ευθύνη να είμαστε
ενημερωμένοι γύρω από τους παράγοντες που την
επηρεάζουν, τόσο θετικά όσο και αρνητικά. Έχουμε
ευθύνη να διαμορφώνουμε τον τρόπο που ζούμε, τηρώντας ένα μέτρο σε όλα τα θέματα που μας αφορούν.
Έχουμε ευθύνη απέναντι στον εαυτό μας και στην
οικογένειά μας, επειδή οφείλουμε να διατηρούμε την
υγεία μας σε καλά επίπεδα, γιατί έτσι είμαστε παραγωγικοί και χρήσιμοι στους εαυτούς μας, στους δικούς
μας και στην κοινωνία ευρύτερα.
Για την ευθύνη που έχουμε απέναντι στην κοινωνία,
ας μου επιτραπεί να αναφέρω το εξής, που έζησα
πολύ πρόσφατα: Είχα μεταφερθεί στην Καρδιολογική
Εντατική Μονάδα του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, μετά από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Τη
δεύτερη ή τρίτη ημέρα της εισδοχής στη Μονάδα, ο
επί καθήκοντι ιατρός μού ανέφερε ότι στάθηκα πολύ
τυχερός, επειδή είχα διακόψει εδώ και καιρό (προ εικοσαετίας) το κάπνισμα. Διαφορετικά, όπως είπε,
είτε δεν θα ήμουν ανάμεσα στους ζωντανούς είτε θα
είχε υποστεί τέτοια ζημιά το μυοκάρδιο, που η ποιότητα
της ζωής μου θα είχε πληγεί ανεπανόρθωτα. Φρόντισε,
βέβαια, να τονίσει, πράγμα που μου το επιβεβαίωσε
και ο ιατρός που διενήργησε τον καθετηριασμό, πως
το κάπνισμα, έστω και αν διακόπηκε εδώ και τόσα
πολλά χρόνια, είχε αφήσει τα σημάδια του στα τοιχώματα των αρτηριών και του καρδιακού μυ. Την αμέσως επόμενη στιγμή, απευθυνόμενος στον κατά
δέκα ολόκληρα χρόνια νεότερό μου ένοικο του διπλανού κρεβατιού, τον κάλεσε να αναλογιστεί τις
ευθύνες του απέναντι στην υγεία του και να σταματήσει
το κάπνισμα.
Του τόνισε ακόμα πως ένας επιπλέον λόγος για
μόνιμη διακοπή του καπνίσματος ήταν και το επιβαρυμένο οικογενειακό του ιστορικό. Ο ασθενής περιορίστηκε να πει πως θα προσπαθούσε.
Το κόστος παραμονής ενός ασθενούς στην Καρδιολογική Εντατική Μονάδα για 5 έως 6 ημέρες και
η πραγματοποίηση ενός καθετηριασμού καρδιάς
είναι πολύ υψηλό. Δεν έχω διασταυρώσει την πληροφορία, αλλά βρίσκεται μεταξύ δέκα και δεκαπέντε
χιλιάδων ευρώ. Έχει άραγε το δικαίωμα ένας ασθενής
να συνεχίζει να καπνίζει ή να μη λαμβάνει τα απαραίτητα φάρμακα (μου λέχθηκε από προϊσταμένη
νοσηλεύτρια πως συγκεκριμένος ασθενής –νεαρός
μάλιστα σε ηλικία– είχε υποβληθεί σε δεύτερο καθετηριασμό, επειδή δεν έπαιρνε τα φάρμακά του)
και να υποβάλλεται σε καθετηριασμούς, όταν αυτοί
μπορούν να προληφθούν; Λαμβάνοντας υπόψη τα
οικονομικά δεδομένα, αλλά και τους καταλόγους που
υπάρχουν από ασθενείς που αναμένουν να τους γίνει
καθετηριασμός, πώς δικαιολογείται μια τέτοια συμπεριφορά; Θα μου πείτε πως ο καθένας έχει το δικαίωμα να συμπεριφέρεται προς το σώμα του όπως
ο ίδιος θέλει. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά την ίδια στιγμή
πρέπει να αντιλαμβανόμαστε την ιδιαίτερη βαρύτητα
που έχουν οι καθημερινές μας ενέργειες για το κοινωνικό σύνολο. Είναι θέμα παιδείας να μάθουμε να
σεβόμαστε την υγεία μας.
Υ.Γ. Το έργο που επιτελείται από τους ιατρούς και τους
νοσηλευτές στην Καρδιολογική Εντατική Μονάδα
είναι πολύ υψηλού επιπέδου. Για τον επαγγελματισμό τους, αλλά και για την εν γένει συμπεριφορά
και στάση τους, μόνο συγχαρητήρια τούς αξίζουν.
Τους ευχαριστώ εκ βάθους καρδίας, επειδή «υγιαίνειν άριστον».
[email protected]
Διαβάστε στο
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
www.kathimerini.com.cy
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Financial Times: Έρχονται τα συνδρομητικά κανάλια στο YouTube
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Πρώτη απάντηση στην πρόταση του ΑΚΕΛ
Του ΠΕΤΡΟΥ ΖΑΡΟΥΝΑ
Τ
ο ΑΚΕΛ με ένα προσεγμένο έγγραφό
του 73 σελίδων παρουσίασε την πολιτική πρότασή του για έξοδο από το
ευρώ. Όπως το ίδιο διευκρινίζει, αυτή αποσκοπεί σε πολιτικό και κοινωνικό διάλογο
ώστε να επιτευχθεί εθνική συμφωνία επ’
αυτής. Δηλώνεται μάλιστα ότι η πρόταση
αυτή δεν αποτελεί οδικό χάρτη για έξοδο.
Έτσι εξηγείται και το ότι δεν παρουσιάστηκε
πριν από την ψήφιση του μνημονίου από
τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Η κίνηση
αυτή του ΑΚΕΛ, παρά τις όποιες πολιτικές
σκοπιμότητες που την συνοδεύουν, συνεισφέρει στον δημόσιο διάλογο και τη δημοκρατία. Η πρόταση στηρίζεται στην θέση
ότι η έξοδος από το ευρώ είναι ο μοναδικός
ρεαλιστικός τρόπος για έξοδο από το μνημόνιο (βλέπε και πρόσφατη συνέντευξη Κατσουρίδη στην «Καθημερινή») και τα όσα
αρνητικά το συνοδεύουν, αφού μόνο έτσι
διασφαλίζεται η απαραίτητη ρευστότητα
στην οικονομία.
Έχω την άποψη ότι η εξυγίανση της οικονομίας ήταν και είναι απαραίτητη, ανεξάρτητα από την καταστροφή που έχει υποστεί ο τραπεζικός τομέας. Υπάρχουν
μέτρα στο μνημόνιο που, αν είχαμε τα πολιτικά κότσια, θα τα εφαρμόζαμε οι ίδιοι
από καιρό. Πέραν αυτού, θεωρώ ότι το μικρό
μας μέγεθος ως οικονομία από τη μια και
η προοπτική του φυσικού αερίου από την
άλλη μάς επιτρέπουν να αποφύγουμε νέα
μνημόνια και τελικά να βγούμε από αυτό.
Όμως σήμερα δεν προτίθεμαι να επικεντρωθώ στην οικονομική πτυχή της πρότασης. Με αυτήν μπορούν να ασχοληθούν
εκείνοι που διαθέτουν τη σχετική ειδίκευση.
Από τη δική μου πλευρά θα αξιολογήσω και
θα κρίνω όλα όσα αφορούν τη γεωπολιτική
πτυχή μίας τέτοιας επιλογής.
Ξεκινώ με τη θέση του ΑΚΕΛ ότι από το
ευρώ μπορούμε να βγούμε είτε με βίαιο
τρόπο είτε συντεταγμένα και κατόπιν συμφωνίας. Σε ό,τι αφορά την πρώτη οδό, αυτή,
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
l
πάντα σύμφωνα με την πρόταση του ΑΚΕΛ,
μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από την ΕΚΤ
με άρση της ρευστότητας (ο γνωστός εκβιασμός του Μαρτίου) αλλά και από την
Κ.Δ. με έκδοση νέου νομίσματος (πρόταση
Ashurst). Παρότι δεν προκρίνει κάτι τέτοιο,
η πρόταση του ΑΚΕΛ παραγνωρίζει τις συνέπειες του να επιχειρήσουμε να βγούμε
βίαια. Αναφέρεται σε κάποια πιθανά αλλά
υποφερτά πρόστιμα από το ευρωπαϊκό δικαστήριο. Όμως η αλήθεια είναι ότι κάτι
τέτοιο θα οδηγούσε πιθανότατα σε αναστολή
της συμμετοχής μας στα όργανα της Ε.Ε.
στη βάση του άρθρου 7 της συνθήκης της
Λισαβόνας. Ακόμα χειρότερα, θα μπορούσε
να προκαλέσει και την καταγγελία της συνθήκης προσχώρησης, στην οποία δυστυχώς
δεν κάνει καμία αναφορά η πρόταση αυτή,
και τελικά την εκδίωξή μας από την Ε.Ε.
Η πρόταση του ΑΚΕΛ προσανατολίζεται
στη συντεταγμένη και μετά από διαπραγ-
μάτευση έξοδο από το ευρώ, την οποία θεωρεί άκρως απαραίτητη ώστε να μειώσει
το κόστος της εξόδου το οποίο παραδέχεται
ότι θα είναι πολύ μεγάλο. Επισημαίνει ότι
υπάρχουν δύο εναλλακτικές λύσεις. Η μία
είναι η έξοδος από την Ε.Ε. στη βάση του
άρθρου 50 της συνθήκης της Λισαβόνας,
κάτι που οδηγεί αυτόματα και σε έξοδο από
το ευρώ. Στη συνέχεια μιλά για τη δυνατότητα επιστροφής στην Ε.Ε. με επαναδιαπραγμάτευση της ένταξής μας. Το τελευταίο
όμως είναι πολιτικά αδύνατο να συμβεί και
αναγνωρίζεται από την ίδια την πρόταση.
Ο λόγος είναι απλός. Κάποιοι από τα κράτη-μέλη δεν μας ήθελαν ποτέ εντός Ε.Ε. και
τώρα βολεύονται με την Κ.Δ. εκτός Ε.Ε. Η
δεύτερη περίπτωση είναι να υπάρξει τροποποίηση των συνθηκών της Ε.Ε. έτσι ώστε
να επιτρέπεται η έξοδος μίας χώρας από
τη ζώνη του ευρώ. Και εδώ τα πράγματα
δεν είναι καθόλου εύκολα αφού μία έξοδος
θα έπληττε πολιτικά την ιδέα του ευρώ και
εκείνην της ευρωπαϊκής ενοποίησης με την
οποία μέχρι σήμερα συνδέεται πολύ στενά.
Η επίτευξη ομοφωνίας για χάρη της Κ.Δ.
δεν θα ήταν μία εύκολη υπόθεση. Η πρόταση
το ομολογεί και αντιπροτείνει έμμεσα μία
άλλου είδους σχέση με την Ε.Ε. όπως π.χ.
συμμετοχή στον ευρωπαϊκό Οικονομικό
Χώρο ή τελωνειακή ένωση.
Τέλος, όπως αναγνωρίζεται και στην πρόταση, έξοδος από το ευρώ θα δημιουργούσε
σημαντικά κενά πολιτικής και διπλωματικής
υποστήριξης, κάτι που θα προκαλούσε προβλήματα στην προσπάθεια της Κ.Δ. για αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Η πρόταση
μάλιστα προχωρεί στο να προτείνει πρόσθετες
συμμαχίες, τις οποίες δεν διευκρινίζει. Εδώ
ευρίσκεται και η αντίφασή της. Από τη μία
στοιχειοθετεί το πόσο σημαντικά είναι τα ενεργειακά αποθέματα της Κ.Δ. για την Ε.Ε.
και από την άλλη προτείνει την αποστασιοποίησή μας από αυτήν, παρ’ όλο που δέχεται
ότι χωρίς στήριξη είναι πολύ δύσκολη η αξιοποίησή τους εξαιτίας των ισχυρών τουρκικών αντιδράσεων.
Είμαι της άποψης ότι το πρόβλημά μας
είναι ευρωπαϊκό και την επίλυσή του θα
πρέπει να την βρούμε εντός Ε.Ε. μαζί με όσους εταίρους μπορούμε να διαμορφώσουμε
κοινές προτάσεις και πολιτικές εξόδου από
την κρίση. Σε κυπριακό επίπεδο απαιτείται
να συμφωνήσουμε και στο τι Ευρώπη θέλουμε. Το ΑΚΕΛ, μέσα από την πρότασή
του αυτή, παραδέχεται ότι δεν θα ήθελε
την Ε.Ε. να προχωρήσει σε περαιτέρω ενοποίηση. Σε μία τέτοια περίπτωση φαίνεται
να επιλέγει την έξοδό μας από το ευρώ. Αφήνει μάλιστα να νοηθεί ότι και η έξοδος
από την ίδια την Ε.Ε. είναι στο τραπέζι,
κάτι το οποίο θεωρώ εθνικά επικίνδυνο.
Ο κ. Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος και πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων του Δημοκρατικού Κόμματος.
Κοινοί στόχοι επιζητούν κοινή προσπάθεια
Ό
λοι μας διερωτώμαστε γιατί κατέληξε
η χώρα μας στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα της οικονομικής καταστροφής. Διαφαίνεται πλέον ότι ο βαθύτερος λόγος έγκειται στις σοβαρές αδυναμίες
του πολιτικού μας συστήματος. Ένα σύστημα πολωμένο, αναχρονιστικό και στάσιμο
στις ιδέες που κυριαρχούσαν κατά την ίδρυσή του, τη δεκαετία του 1960, χωρίς ουσιαστική εξέλιξη για να το φέρουν σε μια
νέα μορφή που θα μπορεί να αντιμετωπίζει
τις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής μας.
Είναι πολλά τα συμπτώματα που υποδεικνύουν αυτή τη σοβαρή αδυναμία του
πολιτικού μας συστήματος. Ίσως το πιο
τρανταχτό σύμπτωμα είναι το γεγονός ότι
αυτό δεν μπορεί να λειτουργήσει εθνικά
για την αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων και προκλήσεων μέσα από τη συνεργασία για την ανάπτυξη κοινής εθνικής
στρατηγικής. Η απλή λογική που ζητά κοινή
προσπάθεια για την επιτυχία κοινών στόχων
απουσιάζει από το πολιτικό μας σύστημα.
Αυτή η λογική ότι τα εθνικά θέματα πρέπει
να αντιμετωπίζονται από το πολιτικό σύστημα
κάτω από πνεύμα συνεργασίας και όχι διαφωνίας, υλοποιείται στα σύγχρονα κράτη
μέσα από ένα βασικό μοντέλο λειτουργίας,
όπου για κάθε σημαντικό θέμα ανάπτυξης,
η χώρα δημιουργεί επιτροπές ειδικών, οι οποίες προβαίνουν σε εις βάθος ανάλυση του
θέματος, από καθαρά επιστημονική σκοπιά,
και προτείνουν διάφορες επιλογές αντιμετώπισής του. Ο διορισμός των επιτροπών
αυτών γίνεται από το πολιτικό σύστημα ως
ένα σύνολο, όχι από τα κόμματα ξεχωριστά
ή την κυβέρνηση, αλλά σύσσωμο το πολιτικό
σύστημα υιοθετεί τη σύνθεση και τους όρους
λειτουργίας τους. Ως εκ τούτου, οι ειδικές
μελέτες που διεξάγονται από τις επιτροπές
δεν έχουν καμιά πολιτική ή κομματική χροιά,
αλλά παραμένουν μόνο στην ψυχρή, αντικειμενική, επιστημονική και ειδική ανάλυση
του θέματος. Στόχος τους δεν είναι να λύσουν
το θέμα, αλλά να ενημερώσουν την πολιτεία
σχετικά και να της προσφέρουν τις επιλογές
αντιμετώπισης των προκλήσεων που τίθενται.
Η πολιτεία και οι διάφορες κομματικές
Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΚΑ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
10
και άλλες οργανώσεις της μπορούν έτσι να
συζητήσουν, επί ίσης βάσεως, η κάθε μία
επιλέγοντας, βασιζόμενη επίσης στην ευρύτερη φιλοσοφική και ιδεολογική της προσέγγιση, τη δική της θέση -ανάμεσα στις
επιλογές που προσφέρει η ειδική μελέτηκαι να καταλήξουν (κάποτε μέσα από την
τελική ετυμηγορία των πολιτών) στην πολιτική απόφαση της χώρας επί του θέματος.
Τα επιχειρήματα της κάθε ομάδας και ο πολιτικός της λόγος στηρίζονται πάνω στην
ίδια επιστημονική μελέτη που έχει διεκπεραιωθεί για να δώσει τη βάση σε ένα εποικοδομητικό διάλογο ανάμεσα στο πολιτικό
σύστημα. Έτσι η χώρα καταλήγει σε αποφάσεις και εθνικές στρατηγικές οι οποίες
γίνονται γενικά αποδεκτές. Η διαφωνία,
όταν και εάν υπάρχει, παραμένει μόνο στην
ιδεολογική προσέγγιση και κρίνεται μετά
από χρόνια μέσα από τα αποτελέσματα και
τις συνέπειες της απόφασης.
Η Κύπρος, δυστυχώς, παρόλο που σε
πολλούς τομείς είναι όντως ένα σύγχρονο
κράτος, δεν ακολουθεί αυτόν τον πεπατημένο και αποδεδειγμένο τρόπο λειτουργίας
για τη στρατηγική ανάπτυξή της. Στην Κύ-
προ εξακολουθεί, παρά τις διάφορες εθνικές
συμφορές που έχουν επέλθει στη σύντομη
ιστορία του κράτους μας, να πρεσβεύει η
νοοτροπία της διαφωνίας παρά της συνεργασίας. Έτσι, αντί για εθνικές μελέτες που
να χαίρουν της εμπιστοσύνης και αποδοχής
όλου του πολιτικού συστήματος, τα διάφορα
κόμματα προικοδοτούν ειδικές μελέτες εμπειρογνωμόνων για δικούς τους σκοπούς
και που ουσιαστικά εκφράζουν την εξαρχής
τοποθέτηση του κόμματος ή του οργανισμού
επί του θέματος.
Η προσέγγιση αυτή προωθεί την έντονη
αντιπαράθεση μεταξύ των διαφορετικών
κομμάτων/ομάδων, εφόσον η κάθε μια δεσμεύεται εκ των προτέρων για τη θέση της.
Αυτός είναι ίσως ένας από τους λόγους που
έχουμε στην Κύπρο πληθώρα διαφορετικών
κομμάτων. Η εκ των προτέρων ιδεολογική
τοποθέτηση επί καίριων θεμάτων δεν αφήνει
χώρο για διαπραγματεύσεις και σύγκλιση
και ως εκ τούτου ωθεί προς τον πολυτεμαχισμό. Και το πρόβλημα διαιωνίζεται. Θέματα
τα οποία θα έπρεπε, τουλάχιστον αρχικά,
να επιδέχονται μια ουδέτερη αντιμετώπιση
από κάθε κόμμα, βασιζόμενη στην έμπειρη,
αντικειμενική και ανεξάρτητη γνώση, αντιμετωπίζονται επιφανειακά και με έντονη
ιδεολογική φόρτιση.
Αυτό δυστυχώς συμβαίνει και σήμερα
μπροστά στον μεγάλο κίνδυνο της ολοκληρωτικής οικονομικής καταστροφής και της
απώλειας των δικαιωμάτων μας από τον
φυσικό πλούτο των υδρογονανθράκων της
χώρας μας. Διάφορα κόμματα υπόσχονται,
μέσα από ειδικές μελέτες που έχουν προικοδοτήσει τα ίδια, ότι θα βρουν τις πιο
καλές λύσεις. Δυστυχώς, όμως, όπως έχουμε
αναφέρει πιο πάνω, έχουν τα ίδια ήδη προσανατολίσει τους ειδικούς να ασχοληθούν
με τέτοιου είδους λύσεις που τα ίδια πιστεύουν ότι θα είναι κατάλληλες. Οι κομματικές αυτές μελέτες ουσιαστικά αποτελούν
ακόμη μία αποθήκη πυρομαχικών του κάθε
κόμματος την οποία στρέφει προς τα άλλα
στο πλαίσιο του ανελέητου εσωτερικού
κομματικού πολέμου διαφωνίας που ζούμε
και αυτή την περίοδο. Ο στόχος των μελετών
αυτών δεν είναι κοινός στόχος της χώρας
και η οποιαδήποτε θετική αξία που μπορεί
να έχουν για τα κόμματα που τις προικοδοτούν δημιουργεί ταυτόχρονα αρνητική
αξία για τη χώρα.Ως εκ τούτου, εισηγούμαστε
όπως τα κόμματα εγκαταλείψουν τις δικές
τους μελέτες και συνεργαστούν για μια εθνική μελέτη επί του θέματος της οικονομίας
και του φυσικού αερίου, μέσα από την οποία
θα αποφασιστεί κοινή εθνική στρατηγική
γραμμή που θα καθοδηγεί τις προσπάθειες
όλων των κυβερνήσεων.
Τολμά το πολιτικό μας σύστημα να ξεπεράσει τις διάφορες αναχρονιστικές ιδεολογικές προσεγγίσεις που μας διακρίνουν
και μας χωρίζουν επιβλαβώς, ακόμα και στα
πιο κρίσιμα εθνικά θέματα, ως ομάδες και
κόμματα; Σήμερα η κοινή επιθυμία του
λαού της Κύπρου είναι όπως το πολιτικό
σύστημα επιδείξει αυτή την τόλμη. Συνεπώς,
χρειάζεται όπως αυτό σεβαστεί την επιθυμία
του λαού και προχωρήσει στην τομή της
συνεργασίας και της κοινής προσπάθειας.
O κ. Αντώνης Κάκας είναι καθηγητής Υπολογιστικής
Λογικής στο Τμήμα Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Κύπρου.
11-GNOMES KIPROS_KATHI 5/10/13 11:07 PM Page 11
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
l
11
ΚΟΣΜΟΣ
Σε νέα φάση οι σχέσεις
Κύπρου-Ρωσίας
Το τρίτο ενεργειακό
πακέτο
Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ
Του δρος ΑΝΤΩΝΗ ΣΤ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
Ε
μπορικές της σχέσεις τόσο με
την Τουρκία όσο και με την Κύπρο. Παρεμπόδισε εξελίξεις στο
Κυπριακό, κάνοντας πλάτες
στην ε/κ οικονομική ελίτ σε βάρος της επίλυσης. Ίσως η Μόσχα
να έκρινε ότι η διατήρηση του
status quo στην Κύπρο δεν ενοχλούσε τα συμφέροντά της
στην περιοχή. Θεωρώ ότι σήμερα η περίπτωση να επαναληφθεί διαδικασία ανάλογη με το
2004 είναι πολύ απομακρυσμένη, αν όχι εξωπραγματική.
3. Η Μόσχα εδώ και καιρό ζητούσε την έκδοση Ρώσων υπηκόων, που ανήκουν στην ισχυρή
ομάδα των εχθρών του Πούτιν
και οι οποίοι κατέφυγαν στην
Κύπρο. Η κυπριακή κυβέρνηση
δεν αποδεχόταν το επίμονο αίτημα Πούτιν για έκδοσή τους
και ίσως αυτό εν μέρει να εξηγεί
την άρνηση Πούτιν στις εκκλήσεις της Λευκωσίας για «συνομιλίες στο πιο υψηλό επίπεδο».
Η Μόσχα έδειξε μια μάλλον τυπική ενόχληση για την τελική
συμφωνία στις 25 Μαρτίου στο
Eurogroup, η οποία ήταν πολύ
αρνητική για Ρώσους υπηκόους
με καταθέσεις στην Κύπρο.
4. Η Ρωσία απέρριψε κάθε
πρόταση της Λευκωσίας στην
πρόσφατη κρίση γύρω από την
κυπριακή οικονομία, πρώτον,
γιατί αφορά ένα θέμα που συνδέεται με την εσωτερική πρακτική στην ΕΕ και, δεύτερον,
γιατί σηματοδοτεί μια ανανεωμένη προσέγγιση στις σχέσεις
της με την Άγκυρα, ειδικά στο
ζήτημα του φυσικού αερίου (βλ.
δηλώσεις Λαβρόφ). Αυτή η διπλής ανάγνωσης δήλωση («σε
περίπτωση που θα γίνουν για
το συμφέρον όλων των Κυπρίων») ενδεχομένως να έχει
μέλλον, καθώς ανανεώνεται η
συνεργασία Μόσχας-Άγκυρας
στον τομέα της ενέργειας, περιλαμβανομένης της πυρηνικής
(Άκιουγιου).
5. Ο Σ. Λαβρόφ δηλώνει σχετικά με το Κυπριακό ότι «είμαστε
έτοιμοι να στηρίξουμε τις προσπάθειες καθορισμού εδάφους
για να επαναληφθούν οι συνομιλίες». Αυτές οι αναφορές στο
φυσικό αέριο και την ανάγκη
για επίλυση του Κυπριακού σηματοδοτούν μια νέα φάση στις
προσπάθειες για να δημιουργηθεί μια βάση διεθνών συμφερόντων με στόχο την επανάληψη
της διαδικασίας των συνομιλιών.
Η επίλυση θα υποβοηθήσει, εκτός από τους Κυπρίους, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη
στην περιοχή. Αν αυτό σημαίνει
η στροφή στις σχέσεις ΚύπρουΡωσίας, τότε αποτελεί μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη.
www.larkoslarkou.org.cy
Σ
ΑΠΕ
Η
περίφημη επίσκεψη Σαρρή
στη Μόσχα στις 18 Μαρτίου 2013 παρέχει σημαντικό υλικό για την εξέλιξη των
σχέσεων Κύπρου-Ρωσίας. Ο τότε
υπουργός Οικονομικών δήλωσε
ότι «η Ρωσία αντιμετώπισε καθ’
όλη τη διάρκεια των συνομιλιών
την Κύπρο ως μέλος της ΕΕ, που
πρέπει πρωτίστως εντός των
πλαισίων της να επιλύσει τα θέματα διάσωσης της οικονομίας
της». Ο Ρώσος ΥΠΟΙΚ, Α. Σιλουάνοφ, συμπλήρωσε με σαφήνεια
ότι «οι Ρώσοι επενδυτές δεν ενδιαφέρθηκαν για τα θαλάσσια
αποθέματα φυσικού αερίου. Οι
συνομιλίες τέλειωσαν όσον αφορά τη ρωσική πλευρά».
Δυο ημέρες μετά, ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Ντ. Μεντβέντεφ, στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον πρόεδρο
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζ.
Μ. Μπαρόζο, δήλωσε ότι «είμαστε
έτοιμοι να συζητήσουμε διάφορες
μορφές στήριξης μόλις υπάρξει
ένα οριστικό σχέδιο επεξεργασμένο από την ΕΕ και την Κύπρο
ως χώρα-μέλος». Ο Ρώσος ΥΠΕΞ,
Σεργκέι Λαβρόφ, δήλωσε στις 17
Απριλίου 2013 σε κοινή συνέντευξη με τον ΥΠΕΞ της Τουρκίας,
Αχμέτ Νταβούτογλου, ότι «για
τους υδρογονάνθρακες, όχι μόνο
στην ανατολική Μεσόγειο, αλλά
και σε όλο τον κόσμο, θα πρέπει
να τηρηθούν οι διεθνείς κανόνες
και οι αρχές του δικαίου της θάλασσας του 1982. Στην Κύπρο,
θα στηρίξουμε όλες τις έρευνες
για τον φυσικό πλούτο σε περίπτωση που θα γίνουν για το συμφέρον όλων των Κυπρίων. Δεν
μπορούμε να σκεφτούμε διαφορετικά».
Θεωρώ ότι οι ειδήσεις αυτές
συνιστούν μια ουσιώδη αναπροσαρμογή σχέσεων στο τρίγωνο Κύπρος-Ρωσία-Τουρκία σε
διάφορα επίπεδα:
1. Έως πρόσφατα η σχέση
Κύπρου-Ρωσίας διέθετε μια άγνωστη πτυχή, που δύσκολα
κάποιος μπορεί να ερμηνεύσει
με βάση τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις σχέσεις των δύο
χωρών. Το 2004 η Μόσχα μπλόκαρε διαδικασίες στο ΣΑ του
ΟΗΕ που συνδέονταν με την υποστήριξη από το σώμα του σχεδίου λύσης του Κυπριακού που
υπέβαλε ο τότε γ.γ. του ΟΗΕ, Κ.
Ανάν. Ο απεσταλμένος της τότε
κυπριακής κυβέρνησης, Γ. Ιακώβου, φαίνεται πως έπεισε τη
Μόσχα, η οποία παρενέβη στις
εσωτερικές διαδικασίες του ΟΗΕ
για να στηρίξει την άποψη που
της μετέφερε ο Κύπριος διπλωμάτης. Ποιο ήταν το αντάλλαγμα
που κέρδισε η Μόσχα ώστε να
έρθει σε κόντρα με άλλους βασικούς παίκτες στο ΣΑ;
2. Η Μόσχα ανέπτυξε τις ε-
Oι υπουργοί Αμυνας θυμήθηκαν το ανέκδοτο με το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα –και τον Άκη Τσοχατζόπουλο- και γελούν.
ΑΡΑΔΕΣ
Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Τ
H δεύτερη πλάνη
ο σύνολο της πολιτικής μας ηγεσίας, όλοι ανε- ώστε να «κλείσει» το ανοικτό μέτωπο που δημιουρξαιρέτως οι οικονομολόγοι καθώς και πλείστοι γούσε προβλήματα μεταξύ των δύο πολύτιμων συμόσοι εκφέρουν δημόσιο λόγο, συμφωνούν ότι μάχων.
ο φυσικός πλούτος της Κύπρου αποτελεί ένα πολλά
Το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται σήμερα δεν
υποσχόμενο πολιτικό και οικονομικό κεφάλαιο για έχει καμιά σχέση με τα δεδομένα που επικρατούσαν
τη χώρα μας, το οποίο εάν τύχει της κατάλληλης α- στις αρχές της δεκαετίας του ’50, ούτε στην Κύπρο,
ξιοποίησης θα επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα. ούτε και διεθνώς. Υπάρχουν όμως κάποια κοινά χαΚοινή είναι επίσης η διαπίστωση ότι, παρά τις επί ρακτηριστικά που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε: Οι
μέρους διαφωνίες για διάφορες επιλογές, κυρίως ως ισχυροί παίκτες της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής
προς τις εσωτερικές πτυχές του ζητήματος, στο σε καμιά περίπτωση δεν θέλουν διατάραξη του
διεθνές επίπεδο οι χειρισμοί της απελθούσας κυβέρ- στάτους κβο στην περιοχή της Κύπρου. Οι μεταβολές
νησης του Δ. Χριστόφια, καθώς και τα αρχικά βήματα που συντελούνται στη Μέση Ανατολή και την Αναπου έγιναν επί διακυβέρνησης Τ. Παπαδόπουλου τολική Μεσόγειο την τελευταία τριετία, καθιστούν
και Γλ. Κληρίδη, δημιουργούν τις προϋποθέσεις για εκ των ων ουκ άνευ τη διατήρηση της ειρήνης μεταξύ
το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Ελλάδας και Τουρκίας καθώς και μεταξύ
<
<
<
<
<
<
Όπως ήταν φυσικό, η κατ’ αρχήν ε- <
Ισραήλ και Τουρκίας. Ένα κομμάτι αυτού
παλήθευση της ύπαρξης ενεργειακού
του παζλ βρίσκεται και στην Κύπρο, γεΤα συμφέροντα
πλούτου στην κυπριακή ΑΟΖ δημιούργονός το οποίο σε καμιά περίπτωση δεν
γησε μεγάλες προσδοκίες, γιατί ήρθε των ισχυρών και
θα επιτρέψουν να εξελιχθεί σε αστάθμητο
σε μια περίοδο που βρίσκει τη χώρα μας η ιστορία που
παράγοντα. Όσο κι αν δημοσίως και σε
να πλήττεται καίρια από την οικονομική
διπλωματικό επίπεδο όλοι αυτοί οι διεκρίση. Δυστυχώς πολύ πρόσφατα οι επαναλαμβάνεται θνείς παίκτες διακηρύττουν ότι σέβονται
προσδοκίες αυτές σε μεγάλο βαθμό ετο δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας
ξουδετερώθηκαν από τους ίδιους τους εταίρους μας, να ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα και να προοι οποίοι όταν κλήθηκαν να μας στηρίξουν οικονομικά βαίνει σε εκμετάλλευση του θαλάσσιου πλούτου της,
απέφυγαν προκλητικά να λάβουν υπόψη τις προο- άλλο τόσο θα αναζητούν προσχήματα για να πιέσουν
πτικές που δημιουργεί το πολλά υποσχόμενο ενερ- τη Λευκωσία προς την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση.
γειακό κεφάλαιο που -όπως όλοι συμφωνούν- διαθέτει Με την Κυπριακή Δημοκρατία να βρίσκεται στη μέγη χώρα μας.
γενη των δανειστών της, οι όποιες πρωτοβουλίες
Οι τελευταίες δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων και αποφάσεις δεν θα είναι αποκλειστικά και μόνον
δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία. Αντιλαμ- δικές της, αλλά σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτώνται από
βάνονται την τρέχουσα συγκυρία, με την Κυπριακή τη συμβατότητά τους με τους σχεδιασμούς των πρωΔημοκρατία οικονομικώς εξαρτημένη, ως ένα ση- ταγωνιστών της παγκόσμιας πολιτικής και οικονομικής
μαντικό μομέντουμ που μπορεί να επιδράσει κατα- σκακιέρας.
λυτικά στη δημιουργία προϋποθέσεων για αναζήτηση
Η ιστορία διδάσκει ότι αυτού του είδους τα προλύσεως στο Κυπριακό. Ομολογούν μάλιστα, άλλοι βλήματα «λύνονται» στα μέτρα εκείνων που αποφασυγκεκαλυμμένα και μερικοί εντελώς απροκάλυπτα, σίζουν και όχι κατ’ ανάγκη στις προδιαγραφές εκείνων
ότι το φυσικό αέριο ενδεχομένως να συνιστά κίνητρο που επηρεάζονται. Τα παραδείγματα είναι πολλά και
για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές ώστε να στραφούν μάλιστα είναι γραμμένα με αίμα και δάκρυ. Καιρός
προς την κατεύθυνση της λύσης.
να αντιληφθούμε ότι φιλίες δεν υπάρχουν, παρά
Όποιος έχει μελετήσει την ιστορία του Κυπριακού μόνο συμφέροντα. Το μάθαμε με τον χειρότερο τρόπο
δεν μπορεί να μη γνωρίζει ότι πρόκειται για πρόβλημα στο Eurogroup της 15ης και 25ης Μαρτίου, και ελπου δημιουργήθηκε την ώρα που οι κυρίαρχοι παίκτες πίζουμε ότι η πολιτική μας ηγεσία έχει πάρει το
της παγκόσμιας πολιτικής βρήκαν (υποτίθεται) τη μάθημά της.
λύση του, κάπου μεταξύ Λονδίνου και Ζυρίχης. Ήταν
[email protected]
τότε που οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας και της Τουρκίας αποφάσισαν να λύσουν το πρόβλημα στο πρότυπο
Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy
που καθόρισε η Βορειοατλαντική Συμμαχία (ΝΑΤΟ)
το Μνημόνιο Συναντίληψης για την Ειδική Οικονομική Πολιτική της Κύπρου και συγκεκριμένα
στο άρθρο 5(6) αναφέρεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να προχωρήσει άμεσα στην υιοθέτηση
και εφαρμογή χωρίς καθυστέρηση του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου στο εσωτερικό της δίκαιο.
Δεν αποτελεί πρωτοτυπία του Μνημονίου η δέσμευση
όπως εφαρμοστεί το Τρίτο Ενεργειακό Πακέτο. Το πακέτο αυτό υιοθετήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2007 από
την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αφορά σε νομοθετικές
προτάσεις για τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και
φυσικού αερίου, εισάγοντας ουσιαστικά τις αρχές για
μια ανταγωνιστική και ολοκληρωμένη αγορά ενέργειας
που να επιτρέπει στους Ευρωπαίους πολίτες να επιλέγουν μεταξύ διαφορετικών προμηθευτών αλλά και
που να δίνει παράλληλα τη δυνατότητα σε όλους τους
προμηθευτές ενέργειας να ενταχθούν στην αγορά, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους.
Η δημιουργία εσωτερικής αγοράς ενέργειας στην
Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ακόμη ένα βήμα προς
την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Με σύνθημα «Η Ευρώπη
ενεργοποιείται: Μια πραγματική αγορά με ασφαλή εφοδιασμό», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει μια νέα ώθηση
στον ευρωπαϊκό τομέα ενέργειας και εφοδιασμού με
κεντρικούς άξονες τη δυνατότητα ουσιαστικής επιλογής
προμηθευτή στους καταναλωτές και άντλησης οφελών
όπως λογικότερες τιμές, καθαρότερη ενέργεια και ασφάλεια του εφοδιασμού.
Η δέσμη των νομοθετικών μέτρων που υιοθετήθηκαν
το 2007 αφορούν στην προαγωγή των αρχών της αειφορίας, της ενεργειακής απόδοσης και της εγγυημένης
πρόσβασης στην ενεργειακή αγορά όλων των εταιρειών
παροχής ενέργειας και δη αυτών που επενδύουν στις
ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με στόχο την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών, τη βελτίωση του ανταγωνισμού που αποτελεί κεντρικό άξονα στο δίκαιο
της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την αντιμετώπιση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας, οι συνθήκες έχουν ωριμάσει και επιτρέπουν τη δημιουργία κοινής ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής, σύμφωνα με τον πρόεδρο
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το τρίτο ενεργειακό πακέτο στοχεύει στη βελτίωση
των υφιστάμενων κανονιστικών ρυθμίσεων εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα, προνοεί τον διαχωρισμό της παραγωγής και του εφοδιασμού από τα
δίκτυα διανομής, την αναγνώριση της στρατηγικής
σημασίας της ενεργειακής πολιτικής επεκτείνοντας
τις ρυθμίσεις σε εταιρείες τρίτων χωρών που επιθυμούν
να αποκτήσουν σημαντικό μερίδιο ή δικαιώματα σε
ευρωπαϊκό δίκτυο παροχής ενέργειας, τη διευκόλυνση
των διασυνοριακών συναλλαγών ενέργειας και αποτελεσματικότερες εθνικές ρυθμιστικές αρχές.
Παράλληλα, προωθούνται οι διασυνοριακές συνεργασίες και οι διασυνοριακές επενδύσεις με τη
συγκρότηση ενός νέου ευρωπαϊκού δικτύου διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς που να προωθεί τη
συνεργασία και την ανάπτυξη κοινών εμπορικών
και τεχνικών κωδίκων και προτύπων ασφαλείας, ως
επίσης και μεγαλύτερη διαφάνεια που να διασφαλίζει
την ίση πρόσβαση στις πληροφορίες που αφορούν
την τιμολόγηση και στοχεύουν στην αύξηση της εμπιστοσύνης στην αγορά και στην αποτροπή της
χειραγώγησης της αγοράς. Τέλος, κεντρικός άξονας
του τρίτου ενεργειακού πακέτου αποτελεί η περαιτέρω
ανάπτυξη της αλληλεγγύης με τη σύγκλιση των εθνικών αγορών και τη δυνατότητα αλληλοβοήθειας
των κρατών-μελών σε περίπτωση απειλών του εφοδιασμού ενέργειας.
Οι κανονιστικές ρυθμίσεις που προτάθηκαν από
την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποτελούν αναπόσπαστο
μέρος της στρατηγικής της Λισαβόνας και της ενεργειακής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οριοθετούν τη μελλοντική ενεργειακή στρατηγική της
Ένωσης, την οποία η χώρα μας καλείται να ενσωματώσει
στην εσωτερική της έννομη τάξη.
Ακούν για λύση και αγριεύουν…
Μικρές και μεγάλες αλήθειες...
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ
Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ
ίναι για να διερωτάσαι. Με το
που ακούνε για λύση στην Κύπρο, είναι ωσάν να τους βρίζεις.
Σαν να τους λες τις πλέον απίστευτες
βρισιές και εξαγριώνονται. Και αλίμονο σου εάν βρεθείς μπροστά τους.
Ο λόγος; Μα κοιτάξτε όλους σχεδόν
τους πολιτικούς και τα πολιτικά σχήματα. Με το που είπαν οι Ευρωπαίοι
πως πρέπει να εξεύρουμε λύση στο
Κυπριακό, οι δικοί μας εδώ, λέοντες
(λέμε τώρα), άρχισαν τις ανακοινώσεις. Ο ένας μας προειδοποιεί ότι ετοιμάζουν σχέδια. Ο άλλος πως δεν
θα αποδεχτούμε «απαράδεκτα δοτά
σχέδια». Ο άλλος ότι ετοιμάζεται μεγάλο παιχνίδι, του οποίου η κατάληξη
είναι ήδη προδεδικασμένη.
Έλεος. Αλλά συγγνώμη. Δηλαδή
η ΕΔΕΚ δεν θέλει λύση; Δεν επιθυμεί
μια διευθέτηση του Κυπριακού; Το
ΑΚΕΛ; Το ΔΗΚΟ; Η Κίνηση των Πολιτών του Γιώργου Λιλλήκα; Οι Οικολόγοι; Όλοι αυτοί δεν θέλουν λύση
του Κυπριακού; Προτιμούν την παρούσα κατάσταση παρά την οριστική
διευθέτηση του προβλήματος; Πρόβλημα, το οποίο μας προκαλεί τεράστια προβλήματα, αλλά είτε δεν το
αντιλαμβανόμαστε είτε δεν θέλουμε
να το αντιληφθούμε.
Πρώτα και κύρια στο ίδιο το κράτος. Το κράτος μετατράπηκε σε Βασίλειο, διότι το Σύνταγμα προνοούσε
σε όλες τις καίριες θέσεις εξουσίας
τον έλεγχο μέσω μιας δεύτερης θέσης.
Είχαμε Πρόεδρο; Είχαμε και Αντιπρόεδρο. Είχαμε Εισαγγελέα; Είχαμε
και Βοηθό Εισαγγελέα. Είχαμε Διοικητή; Είχαμε και Υποδιοικητή. Η ουσία σε τούτο, ένας Ελληνοκύπριος
και ένας Τουρκοκύπριος, ήταν ο έλεγχος. Ο ένας έλεγχε τον άλλο, προς
όφελος του τόπου. Ήταν το καλύτερο
Σύνταγμα; Όχι βεβαίως. Αλλά επ’ αυ-
τού ενημερωτικά στη Γερμανία ακόμη
διεξάγονται συζητήσεις για το κατά
πόσον ο Γερμανικός Βασικός Νόμος
(το Σύνταγμά τους) ήταν δοτό ή όχι
και κατά πόσον αυτό είναι δημοκρατικό ή όχι και κατά πόσον είναι δίκαιο
ή άδικο. Με λίγα λόγια το τέλειο δεν
υπάρχει ως προς την υποκειμενικότητα του καθενός. Το τέλειο είναι
εκεί που υπάρχει ισορροπία. Και ενόσω το Κυπριακό παραμένει άλυτο,
ισορροπία δεν υπάρχει και συνεπώς
το σημερινό μας κατάντημα με τον
ένα ή τον άλλο τρόπο ήταν αναπόφευκτο.
<
<
<
<
<
<
<
Ο Κασουλίδης, αντί να
πανηγυρίζει, θα έπρεπε
να κλαίει και να οδύρεται
που ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ
λέει πως δεν θα ασκηθούν
πιέσεις για να λυθεί το
πρόβλημά μας…
Όλοι αυτοί όμως που εξεγείρονται
με το που ακούνε «λύση» ή «λύστε
το» δεν μας είπαν μέχρι σήμερα τι
θέλουν. Αν θέλουν διχοτόμηση, καλά
κάνουν να μην αγριεύουν όταν ακούνε για λύση, διότι κανένας δεν
μας είπε, τώρα πρόσφατα τουλάχιστον, πως θα πρέπει η λύση να είναι
ομοσπονδιακή. Μπορεί να είναι και
διχοτόμηση. Και αυτό είναι μια λύση.
Εάν λοιπόν θυμώνουν επειδή νομίζουν πως οι ξένοι μάς προτρέπουν
να βρούμε λύση ομοσπονδίας, κακώς.
Επειδή οι ξένοι το μόνο που μας συμβουλεύουν είναι να λύσουμε το πρόβλημά μας. Το πώς θα το λύσουμε,
είναι δουλειά δική μας.
Για να μην πολυλογούμε, όμως, δεν
υπάρχουν και πολλές εναλλακτικές
προτάσεις. Η λύση μπορεί να είναι:
Α. Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία
Β. Συνομοσπονδία
Γ. Διχοτόμηση
Ας επιλέξουν και να μας πουν κι
εμάς ποια λύση προτιμούν.
Η δε κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη, αντί να λαμβάνει υπόψη
τα ουρλιαχτά των «λεόντων» και να
τρέχει στο εξωτερικό για να πείσει
να ΜΗΝ ασκηθούν πιέσεις για επίλυση του Κυπριακού, θα έπρεπε να
τρέχει στις τέσσερεις γωνιές του πλανήτη για να πείσει για το ακριβώς αντίθετο. ΝΑ ΑΣΚΗΘΟΥΝ πιέσεις να
λυθεί το Κυπριακό.
Συνεπώς, ο Κασουλίδης, αντί να
πανηγυρίζει, που ο Αμερικανός ΥΠΕΞ
δήλωσε πως δεν θα ασκηθούν πιέσεις
για λύση του Κυπριακού, θα έπρεπε
να κλαίει και να οδύρεται που οι ΗΠΑ
ΔΕΝ ασκούν πιέσεις προς την Άγκυρα
για να λυθεί το πρόβλημά μας.
Είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε
όχι, είτε το θέλουμε είτε όχι, η λύση
στο Κυπριακό πρέπει να επέλθει. Διαφορετικά θα πηγαίνουμε από το κακό
στο χειρότερο…
Υ.Γ. Καλά, ο Αθανάσιος Ορφανίδης
ακόμη κυκλοφορεί ελεύθερος; Μέχρι
και οι Ευρωπαίοι μάς το είπαν ότι ασκούσε ελλιπή έλεγχο. Έγκλημα εξ αμελείας είναι ποινικό αδίκημα. Εδώ
μπατίρισε ολόκληρη η Κύπρος και λόγω
αμέλειας του Ορφανίδη, και ακόμη να
του περάσουν χειροπέδες; Πρόεδρε…
άλλα έλεγες…
[email protected]
Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy
Μ
ας το φέρνουν με το μαλακό. Σημαίνουσες φωνές στον διεθνή
χώρο άρχισαν σιγά-σιγά να λένε
ότι η λύση του πολιτικού προβλήματος
είναι ο δρόμος για πραγματική ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας και ανάκτηση κυριαρχίας. Μόλις την περασμένη
Τετάρτη, ο Επίτροπος Νομισματικών
Υποθέσεων της ΕΕ, Όλι Ρεν, ο άνθρωπος
που μας δίνει λεφτά από την Κομισιόν,
είπε ότι είναι τώρα η κατάλληλη περίοδος για λύση του Κυπριακού. Το εξέφρασε ως προσωπική άποψη, αλλά όλοι
έπιασαν το νόημα. Προηγήθηκαν ο γ.γ.
του ΝΑΤΟ, τα Ηνωμένα Έθνη, οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί με ανάλογες
προτροπές. Περίπου τα ίδια υποστηρίζουν σεβαστοί αρθρογράφοι και αναλυτές, μεταξύ τους και ο διευθυντής
αυτής της εφημερίδας. Λένε οι άνθρωποι
το αυτονόητο. Αν φύγει το πολιτικό αγκάθι, αρχίζει ανοικοδόμηση στον βορρά, αποκτά αληθινή προοπτική η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και ανοίγει για την Κύπρο η αγορά της Τουρκίας. Μέχρι στιγμής οι παραινέσεις τους
χτυπούν σε τοίχο φόβου ή εγγενούς αδιαλλαξίας. Οι σοβαροί στην κυβέρνηση
κατά βάθος γνωρίζουν ότι η έναρξη
διαδικασίας λύσης το φθινόπωρο είναι
μονόδρομος. Φοβούνται, όμως, ότι τους
φέρνουν σε δύσκολη θέση η τραγική
οικονομική θέση των Ε/κ, η απειρία
του πολιτικού τους προσωπικού στα
θέματα του αερίου και της ασφάλειας
ενέργειας και η κινούμενη άμμος των
γεωστρατηγικών ισορροπιών στην περιοχή μας. Προβληματίζει, επίσης, η
εμφανής απροθυμία για συμβιβασμό
και δίκαια μοιρασιά του αερίου με τους
Τ/κ ακόμα και μεταξύ συγκυβερνώντων
κομμάτων, όπως το ΔΗΚΟ και το ΕΥΡΩΚΟ. Στο Προεδρικό και το Υπουργείο
Εξωτερικών προτιμούν να αναβάλουν
μια συνολική διαδικασία λύσης για δύο
χρόνια. Ελπίζουν ότι το κράτος θα πατά
τότε πιο γερά στα πόδια του και ο Ντερβίς Έρογλου θα έχει βγει στη σύνταξη.
Στο μεταξύ, για να κερδίσουν χρόνο,
προτείνουν σοβαρά μέτρα οικοδόμησης
εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), όπως η επιστροφή
των Βαρωσίων με αντάλλαγμα το απευθείας εμπόριο και από το Ερτζάν. Μέτρα
που μπορούν να συμβάλουν σε ταχεία
οικονομική ανάπτυξη.
<
<
<
<
<
<
<
Είναι αφελείς και επικίνδυνοι όσοι πιστεύουν ότι θα
βγάλουμε αέριο χωρίς να
λύσουμε το Κυπριακό
ή χωρίς να έλθουμε σε μια
επωφελή συνεννόηση με
την Τουρκία και τους Τ/κ
Η ειδοποιός διαφορά με άλλες περιόδους εκκίνησης διαδικασίας λύσης
του Κυπριακού είναι η ελεγχόμενη χρεοκοπία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Μέχρι τώρα, με τον παρά μας μπορούσαμε να είμαστε ακόμα και αδιάλλακτοι.
Μπορούσαμε να καταψηφίζουμε σχέδια
λύσης που δεν μας άρεσαν, ανεξάρτητα
αν σύσσωμη η διεθνής κοινότητα μας
προέτρεπε να πούμε «Ναι». Οι συνομιλίες
του Κυπριακού ήταν μεν μέρος της ζωής
μας, αλλά ταυτόχρονα και μια αφηρημένη έννοια. Είχαμε λεφτά και οι συνεχείς αποτυχίες εξεύρεσης λύσης δεν
επηρέαζαν την τσέπη μας. Σε ορισμένες
περιπτώσεις μάλιστα την γέμιζαν, πρόσκαιρα, ακόμα περισσότερο. Ακούγαμε
κάμποσα «γαλλικά» για την ανυπαρξία
βούλησης, αλλά δεν ίδρωνε το αφτί μας.
Τα πράγματα άλλαξαν όταν, ως κράτος,
ως νοοτροπία και ως σύστημα, αποδείξαμε περίτρανα πως δεν σκαμπάζουμε
όχι μόνο από διπλωματία αλλά και από
οικονομία. Τώρα που μείναμε ρέστοι,
ακούμε παραινέσεις για έναρξη διαδικασίας λύσης του Κυπριακού και μας
πιάνει τεταρταίος πυρετός.
H οικονομία, το φυσικό αέριο, το Κυπριακό και οι σχέσεις με τους γείτονες
πάνε πλέον πακέτο. Πάντα ήταν πακέτο,
αλλά για δεκαετίες είχαμε την άνεση
και τη διεθνή ανοχή να το αγνοούμε.
Τώρα αρχίζει να γίνεται αντιληπτό ότι,
για να βγούμε από τα δύσκολα, απαιτούνται ορθοί και μελετημένοι χειρισμοί
σε όλα τα ανωτέρω μέτωπα. Όσο τα αντιμετωπίζουμε με φόβο, ή εμμένουμε
σε παρωχημένη και επιζήμια αδιαλλαξία,
χαμένοι θα είμαστε εμείς. Χρειάζεται επιτέλους να πούμε καθαρά τι θέλουμε
και πώς ρεαλιστικά θα το πετύχουμε.
Είναι καιρός να δούμε το μέλλον με γενναιότητα και ανοικτό πνεύμα. Οι οικονομικές συνέργειες, η επιχειρηματική
δραστηριότητα από κοινού με τους Τ/κ,
είναι ο καλύτερος τρόπος οικοδόμησης
εμπιστοσύνης. Πετυχημένες κοινοπραξίες και στις δύο πλευρές της πράσινης
γραμμής οδηγούν αναπόφευκτα και σε
πολιτικές ρυθμίσεις. Ίσως όχι με τα μοντέλα που δοκιμάστηκαν μέχρι σήμερα.
Ενδέχεται ΜΟΕ, όπως τα προτείνει η
κυβέρνηση, να αποδίδουν καλύτερα.
Τέλος, είναι καιρός να αναλύσουμε σωστά τις προοπτικές εκμετάλλευσης του
φυσικού αερίου. Είναι αφελείς και ως
εκ τούτου εξαιρετικά επικίνδυνοι όσοι
πιστεύουν ότι θα βγάλουμε αέριο χωρίς
να λύσουμε το Κυπριακό. Ή τουλάχιστον
χωρίς να έλθουμε σε μια επωφελή συνεννόηση με την Τουρκία και τους Τ/κ
για τα θέματα ενέργειας. Είναι αφελείς
και επικίνδυνοι όσοι πιστεύουν ότι το
Ισραήλ θα τα βάλει με την Άγκυρα, μόνο
και μόνο γιατί εμείς ζούμε σε αφαίρεση.
Νομίζοντας πως θα τα καταφέρουμε με
κόνξες και ξεπερασμένα κόλπα.
12-GNOMES-ELLADA_KATHI 5/10/13 11:16 PM Page 12
12
l
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Ατελής «μεταμόρφωση»
Ο δρόμος στην Ε.Ε. είναι μπρος και πίσω
Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ
Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ
<
<
<
<
<
<
Αν οι κρατικοδίαιτοι
«βαρώνοι» παραμείνουν αλώβητοι, η υγιής
ανάπτυξη θα αργήσει
ταμπού της μεταπολίτευσης. Και,
τέλος, έχει απενοχοποιήσει την
υποστήριξη της επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων έπειτα
από μια μακρά περίοδο δαιμονοποίησής τους.
Ο κ. Σαμαράς έχει κερδίσει «οπαδούς» από μια κατηγορία ανθρώπων που ουδέποτε διανοήθηκαν να τον στηρίξουν. Ο κεντρώος χώρος, ο αστικός κόσμος,
οι φανατικοί φιλοευρωπαίοι στηρίζουν την προσπάθειά του άσχετα με το αν ψήφιζαν πριν από
λίγα χρόνια ΠΑΣΟΚ, μετριοπαθή
Αριστερά ή κάτι άλλο. Του αναγνωρίζουν την προσπάθεια και
τον κόπο και θεωρούν πως αυτήν
τη στιγμή αποτελεί τη μοναδική
διέξοδο για τη χώρα μέσα σε συνθήκες κρίσης.
Αυτή η στήλη δεν θα μπορούσε ασφαλώς να τελειώσει εδώ.
Και αυτό γιατί όπως με κάθε πρωθυπουργό και κάθε κυβέρνηση
υπάρχουν αδυναμίες, προκλητικές συμπεριφορές και λάθη που
οφείλουμε να επισημάνουμε ως
ψύχραιμοι παρατηρητές.
Στην περίπτωση του κ. Σαμαρά
έχει κανείς την εντύπωση πως η
«μεταμόρφωση» του περασμένου
καλοκαιριού παραμένει ατελής.
Νιώθει, δηλαδή, πως έπειτα από
μια σύσκεψη για το πώς θα ολο-
κληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις,
ανοίγει ξαφνικά μια «κομματική
μπουκαπόρτα» στο γραφείο του
στο Μαξίμου μέσα από την οποία
«μπουκάρουν» μερικοί κλασικοί
παλαιοκομματικοί σύμβουλοι. Και
εκεί αρχίζουν το μπίρι μπίρι: «Μα
πρέπει να βολέψουμε τον τάδε
συνδικαλιστή που ήταν μαζί μας
χρόνια», «και τι θα κάνουμε με
αυτήν τη θέση; Πρέπει να βάλουμε κάποιον δικό μας γιατί θα τον
χρειασθούμε αν πάμε σε εκλογές».
Το διφυές σύστημα διακυβέρνησης του Μαξίμου κουβαλάει μαζί
του και το τεχνοκρατικό, καινούργιο και το φαύλο, παλαιοκομματικό χθες. Το πού και πότε επικρατεί το χθες φαίνεται από μια
απλή ανάγνωση βιογραφικών διορισμένων στελεχών σε καίριες
θέσεις. Κρίμα, πολύ κρίμα.
Ενα δεύτερο στοιχείο που λείπει από τη διακυβέρνηση Σαμαρά
είναι αυτό που αποκαλούσε ο
Κλίντον «the vision thing», το όραμα. Εχει κανείς την εντύπωση
ότι η χώρα κυβερνάται από μέρα
σε μέρα ή το πολύ πολύ από εβδομάδα σε εβδομάδα. Αν κάποιος ρωτήσει «και πού θέλετε, κ.
πρόεδρε, να βρίσκεται η χώρα
σε δέκα χρόνια, ποιο είναι το
“στόρι” της ανάπτυξης στο οποίο
πιστεύετε;», φοβάμαι πως η απάντηση θα είναι επίπεδη...
Η χώρα, πάντως, έχει σταθεροποιηθεί. Το αν θα αλλάξει ριζικά και στη σωστή κατεύθυνση
θα κριθεί από πολλούς παράγοντες, ένας εκ των οποίων είναι
ο μελλοντικός ρόλος των διαφόρων «νταβατζήδων» που για χρόνια κυριαρχούσαν σε ορισμένους
κρατικοδίαιτους επιχειρηματικούς κλάδους και έπνιγαν κάθε
περιθώριο ανάπτυξης οιουδήποτε άλλου. Αν η χώρα πέρασε
όσα πέρασε και οι εν λόγω «βαρώνοι» παραμείνουν αλώβητοι
ή ενισχυμένοι, η υγιής ανάπτυξη
θα αργήσει.
Αν ο κ. Σαμαράς καταφέρει
να δαμάσει το «παλαιοκομματικό
χούι», να βρει τον τρόπο έκφρασης ενός πειστικού «στόρι» για
τη χώρα και να βάλει τα ισχυρά
συμφέροντα στη θέση που τους
αρμόζει, θα κερδίσει πολύ περισσότερους «πόντους υστεροφημίας», οι οποίοι αποτελούν
και το πολυτιμότερο αγαθό στην
πολιτική.
Γόρδιος Δεσμός η Συρία
Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΤΑΓΚΟΥ
Ε
ίναι φανερό ότι επικρατεί
διεθνής αμηχανία σχετικά
με όσα γίνονται και τις πιθανές εξελίξεις σχετικά με τη
Συρία. Οι παίκτες είναι πολλοί,
αρκετοί από αυτούς αναμείχθηκαν ανοιχτά από την αρχή στο
μακελειό που γίνεται εκεί και
συνεχίζουν να κάνουν το ίδιο,
άλλοι πάλι το έκαναν πιο καλυμμένα και υπόγεια, αλλά είναι σαφές πλέον ότι το πρόβλημα έχει
πάρει διεθνείς διαστάσεις. Στη
Συρία δεν πολεμούν, σφάζουν
και σφάζονται σήμερα αποκλειστικά οι ντόπιοι, ενώ οι συγκρούσεις δεν ξεκίνησαν επειδή ένα
μέρος του πληθυσμού ξεσηκώθηκε γιατί δεν άντεχε άλλο την
<
<
<
<
<
<
Προς το παρόν βλέπουμε την Ουάσιγκτον να
προσπαθεί να «τα βρει»
με τη Ρωσία, για να αποφύγει τα χειρότερα
καταπίεση ενός απολυταρχικού
καθεστώτος.
Ο «εμφύλιος» της Συρίας είναι
ταυτόχρονα θρησκευτικός πόλεμος, καθώς οι αντίπαλες παρατάξεις είναι σε χοντρές γραμμές οι Σουνίτες από τη μία πλευρά
και οι Αλεβίτες, οι Σιίτες με τους
Χριστιανούς από την άλλη, αλλά
έχει επίσης όλα τα χαρακτηριστικά μιας στρατηγικής σύγκρουσης γεωπολιτικών συμφερόντων.
Τα γεγονότα αποδεικνύουν ότι
παίρνουν μέρος άμεσα σε αυτήν
το Ισραήλ, το Ιράν, η Τουρκία,
η Χεζμπολάχ, η Σαουδική Αραβία,
το Κατάρ, ακραίοι ισλαμιστές
από όλο τον κόσμο και κάπως
πιο έμμεσα η Ρωσία και οι ΗΠΑ,
ίσως και η Βρετανία, καθώς υπάρχουν πληροφορίες ότι Αγγλοι
βετεράνοι εκπαιδεύουν σε τουρκικό έδαφος πολεμιστές των αντιπάλων του καθεστώτος Ασαντ.
Για όλα αυτά ανησυχούν επίσης
σφόδρα και για διαφορετικούς
λόγους οι γειτονικές Αίγυπτος
και Κύπρος, καθώς και η διεθνής
κοινότητα.
Αλλά ενώ κάποιος μπορεί να
εξηγήσει ώς ένα βαθμό γιατί α-
ναμείχθηκαν τόσο πολύ στο «Συριακό», οι ακραίες σουνιτικές
χώρες και οι φονταμενταλιστές,
το Ιράν, το ενδιαφέρον της Τουρκίας και την ανησυχία της Ρωσίας, τα ερωτήματα για το Ισραήλ
και ιδιαίτερα για τις ΗΠΑ παραμένουν αναπάντητα. Γιατί δηλαδή η Ουάσιγκτον ενθάρρυνε
την πτώση ενός αυταρχικού, αλλά κοσμικού, καθεστώτος όπως
αυτό του Ασαντ, χωρίς να έχει
τη δυνατότητα να ελέγξει τις εξελίξεις και τη διάδοχη κατάσταση που θα προκύψει; Και γιατί
το Ισραήλ θα αισθάνεται πιο άνετα αν καταρρεύσει το καθεστώς Ασαντ, κάτι που δείχνει να
επιθυμεί, και επικρατήσουν ακραίοι ισλαμιστές;
Οι ενδείξεις τώρα οδηγούν
στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση Ομπάμα βρίσκεται σε αμηχανία. Διαπίστωσε κάποια στιγμή
ότι ακραίοι ισλαμιστές και όχι
φιλελεύθεροι δημοκράτες έχουν
το πάνω χέρι επί του πεδίου της
μάχης στη συριακή αντιπολίτευση. Κατάλαβε από τα στοιχεία
που υπάρχουν ότι αν έγινε περιορισμένη χρήση χημικών, οι
«αντάρτες» ήταν αυτοί που την
έκαναν. Είδε επίσης ότι σφάζονται ανελέητα οι χριστιανοί από
τους ακραίους ισλαμιστές και αν
αυτό γίνει ευρέως αντιληπτό, θα
υπάρξουν αντιδράσεις και μέσα
στις ΗΠΑ. Κυρίως όμως διαβλέπει
ότι το Ισραήλ θέλει να σύρει τις
ΗΠΑ σε άμεση ανάμειξη στην
περιοχή, πρώτον για να πιεστεί
αφόρητα το Ιράν, δεύτερον για
να μην επιτρέψει την ανάμειξη
των ακραίων ισλαμιστών και τρίτον, για να εξασφαλιστεί ότι η
διάδοχη κατάσταση δεν θα συνεργάζεται με το Ιράν, η Τουρκία
δεν θα παίζει τον πρώτο ρόλο
και η νέα Συρία θα είναι εξαιρετικά αδύναμη.
Δύσκολα πράγματα όλα αυτά
και προς το παρόν βλέπουμε την
Ουάσιγκτον να προσπαθεί να
«τα βρει» με τη Ρωσία, για να αποφύγει τα χειρότερα. Κάτι που
αναμενόταν εδώ και καιρό και
που βέβαια πάλι προϋποθέτει
πτώση του καθεστώτος Ασαντ.
Αλλά και αυτά είναι δύσκολα
πράγματα.
Ι
σως η διέξοδος από την κρίση που
μαστίζει τις ευρωπαϊκές χώρες να
βρίσκεται στον συνδυασμό ριζοσπαστικών μέτρων που θα προωθούν την
περαιτέρω ένωση των χωρών-μελών της
Ε.Ε. και της επιστροφής σε δραστηριότητες που χαρακτήριζαν την κάθε χώρα
πριν ενταχθεί στην Ενωση. Για να σώσουμε κάθε χώρα αλλά και το όραμα της
ενωμένης Ευρώπης, δεν είναι απαραίτητο
μόνο να βρεθούμε σε ένα ασφαλέστερο
μέλλον, αλλά και να θυμόμαστε ποιοι
είμαστε και από πού ερχόμαστε. Η Ευρώπη θα παραμείνει ενωμένη μόνο εάν
ενωθεί σε βαθμό που θα παρέχει τη μεγαλύτερη αίσθηση ασφάλειας σε όλους
τους λαούς της, όταν θα είναι σε θέση
να «κρατήσει» κάθε χώρα που έχει ανάγκη στήριξης ώστε να μπορεί να πετύχει αλλαγές. Η σχέση είναι αμφίδρομη.
Εάν η Ευρώπη και κάθε χώρα δεν αναπτυχθούν ταυτόχρονα, και στις δύο κατευθύνσεις, το παιχνίδι θα χαθεί.
Εχει σημειωθεί πολλές φορές ότι ο μόνος τρόπος να προχωρήσει η Ευρώπη
προς ουσιαστικότερη ένωση είναι να υιοθετήσει θεσμούς που θα παρέχουν πραγματική ασφάλεια στους πολίτες κάθε χώρας. Από την πικρή πείρα που αποκτήσαμε
τελευταίως, γνωρίζουμε ότι πρέπει να
καλυφθούν βασικές ανάγκες των πολιτών
για να μπορεί μια κοινωνία να αντέξει
μεγάλες ανατροπές. Οι ιδέες που ήδη συζητούνται είναι στη σωστή κατεύθυνση,
αλλά δεν έχουν προχωρήσει όσο θα έπρεπε: η τραπεζική ένωση, η ενιαία δημοσιονομική πολιτική και μια κεντρική
τράπεζα που διατίθεται να κάνει «ό,τι
χρειάζεται». Επίσης, ένα «ομοσπονδιακό»
σύστημα φορολόγησης και ενιαίος οργανισμός κοινωνικής ασφάλισης θα έδιναν
στους πολίτες την αίσθηση ότι όσες δυσκολίες και αν αντιμετωπίζει η δική τους
χώρα, αυτοί δεν απειλούνται με αφανισμό.
Η περίπτωση της Ελλάδας, και ύστερα
άλλων χωρών, μας δείχνει ότι στην Ε.Ε.
χρειαζόμαστε το αμερικανικό μοντέλο
που συνδυάζει το «κεντρικό» με το «τοπικό» σε θέματα ζωτικής σημασίας και
στην πολιτική εκπροσώπηση. Η λύση,
δηλαδή, δεν είναι εξωπραγματική – έχει
πετύχει αλλού.
Οι σωστές αποφάσεις, όμως, δεν θα
ληφθούν όσο διαιωνίζεται το αίσθημα
αδικίας και ανισότητας μεταξύ χωρών
και λαών. Στην αρχή της κρίσης είδαμε
πλούσιους λαούς –με προεξάρχοντες
τους Γερμανούς– να διαμαρτύρονται
ότι οι «τεμπέληδες και σπάταλοι Ελληνες»
έτρωγαν τις δικές τους αποταμιεύσεις
ακολούθησε η αίσθηση στις χώρες που
χρειάζονται στήριξη ότι οι Γερμανοί επιβάλλουν μια σκληρή και καταστρεπτική
πολιτική η οποία διαλύει τις κοινωνίες
<
<
<
<
<
<
την αγορά με χρήμα και απέτρεπαν
την εξέλιξη, με αποτέλεσμα να ακυρωθεί
το ένστικτο επιβίωσης των επιχειρηματιών. Ταυτόχρονα, κοντόφθαλμες
ευρωπαϊκές πολιτικές ενθάρρυναν την
ισοπέδωση των ιδιαιτεροτήτων κάθε
χώρας, για χάρη της παγκόσμιας αγοράς,
χωρίς την αναγκαία αναμόρφωση
της οικονομίας της.
Ετσι, ίσως το παρελθόν δείχνει τον
δρόμο. Ο πλούτος της Ελλάδας είναι
ο ήλιος, η θάλασσα, ο πολιτισμός (η
σκέψη και η τέχνη) και τα εξαιρετικά,
ιδιαίτερα αγροτικά προϊόντα της. Ολα
αυτά κράτησαν τους Ελληνες ζωντανούς, τους έκαναν παραγωγούς, ναυτικούς, έμπορους και εφευρέτες για
χιλιετίες πριν από το 1981 και την ένταξη στην Ευρώπη. Για ένα διάστημα
ξεχάσαμε από πού ερχόμαστε και τι
μας έκανε αυτό που είμαστε. Σήμερα
βρισκόμαστε σε καλύτερη θέση από
πριν –με έναν εξαιρετικά εκπαιδευμένο
πληθυσμό και τουριστικά και γεωργικά
προϊόντα που ενδιαφέρουν όλο το κόσμο– αρκεί να τα αναπτύξουμε και να
τα προσφέρουμε σωστά. Εάν αναμορφώσουμε και τη διοίκηση, εάν η Ευρώπη στηρίξει ουσιαστικά τους λαούς
της –τις μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις
τους– τότε αυτή η κρίση θα είναι η
αρχή για ένα καλύτερο μέλλον.
Εάν η Ευρώπη
και κάθε χώρα δεν
αναπτυχθούν ταυτόχρονα,
το παιχνίδι θα χαθεί
τους. Οι αντιδράσεις αυτές, με τη σειρά
τους, προκαλούν αγανάκτηση στις χώρες-πιστωτές και ο κύκλος του θυμού εντείνεται και υπονομεύει συνεχώς την
ιδέα της περαιτέρω ένωσης. Αυτό αποδεικνύεται από το κλίμα ευρωσκεπτικισμού που εξαπλώνεται σε όλη την Ε.Ε.
Με τους δείκτες της ανεργίας να ξεπερνούν κάθε προηγούμενο, το σίγουρο
είναι ότι το κλίμα δεν θα αναστραφεί
σύντομα. Στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο
η ανεργία ήταν στο 27%. Πόσες νέες
επιχειρήσεις θα πρέπει να ανοίξουν ή
υπάρχουσες να αναπτυχθούν, για να
απορροφηθούν οι σημερινοί 1,3 εκατ.
άνεργοι; Ολες οι πολυεθνικές να άνοιγαν
παραρτήματα στην Ελλάδα δεν θα κάλυπταν το κενό που άφησε η κατάρρευση τόσων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Αυτό είναι αποτέλεσμα των
στρεβλώσεων της ελληνικής οικονομίας,
όπου ο εύκολος δανεισμός και ένας τεράστιος, σπάταλος και αναποτελεσματικός δημόσιος τομέας πλημμύριζαν
E Π Ι ΦΥΛ Λ Ι Δ Α
Tα κόμματα τελείωσαν: ώρα για πολιτική
Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ
T
α κόμματα που συγκροτούν το σκη-
νικό εξουσίας στην Eλλάδα σήμερα
δεν είναι πολιτικοί σχηματισμοί
με κυριολεκτική σημασία. Eκφράζουν
απόψεις, γνώμες, ιδέες για τα προβλήματα
του τόπου, αλλά δεν έχουν πρόταση πολιτική, δεν υποψιάζονται την επιτελική
λογική, την εργώδη συστηματική προετοιμασία που προϋποθέτει η συγκρότηση μιας πολιτικής πρότασης.
Eκφράζονται και αποφαίνονται για
προβλήματα, ανάγκες, στοχεύσεις, αλλά
με τη νοοτροπία του δημοσιολόγου, όχι
του πολιτικού. Aναφέρονται στο όποιο
τυχόν πρόβλημα, για να επιδείξουν δήθεν
άποψη, προσχηματικό ενδιαφέρον, ενημερότητα – δεν διαθέτουν τη σοβαρότητα, τη σπουδή, την ανιδιοτέλεια
που απαιτεί μια πρόταση λύσης του προβλήματος. Zητούν την ψήφο των πολιτών
για τα «γκολ» που συγκυριακά ή με ατομική κάποιων δεξιοτεχνία πέτυχαν –
όχι για το «παιχνίδι» που είναι ικανοί
και προετοιμασμένοι να παίξουν, όχι
για την αξία τους, όχι υπηρετώντας
όραμα κοινωνικό και στόχους.
Δεν είναι πολιτικοί σχηματισμοί,
είναι «κόμματα» όπως ακριβώς τα όρισε
ο Pοΐδης από το 1875, χωρίς να έχουν
φιλοδοξήσει να τον διαψεύσουν επί εκατόν τριάντα οχτώ ολόκληρα χρόνια.
Kόμματα, δηλαδή συντεχνίες με αμιγώς
εμπορευματικό χαρακτήρα, απολύτως
υποταγμένες στους νόμους του μάρκετινγκ. Tο προϊόν που εμπορεύονται είναι
επαγγελίες, συνταγές – ένα θαυματουργό
φάρμακο για τη φαλάκρα. Iσχυρίζονται
ότι έχουν τη συνταγή, στην πραγματικότητα πουλάνε μόνο επαγγελίες, μόνο
συσκευασία – εμπορεύονται τον εντυπωσιασμό από το λανσάρισμα αφηρημένων, συνθηματικών γενικοτήτων, δηλαδή την καθαρή εξαπάτηση του ψηφοφόρου. Mιλάνε, λ.χ., για «ριζοσπαστικό
φιλελευθερισμό» ή για «δημοκρατικό
σοσιαλισμό» ή για «ευρωπαϊκού προσανατολισμού Aριστερά», ακριβώς για
να κερδίσουν πελάτες ολόιδια όπως οι
οδοντόκρεμες λανσάρουν το «διπλό
φλουόρ-ράιντ» ή όπως τα απορρυπαντικά
τους «γαλάζιους ενεργειακούς κόκκους»
– δηλαδή πλεονεκτήματα που ο πελάτης
δεν καταλαβαίνει τι σημαίνουν, αλλά
τον ξιπάζουν, κερδίζουν άλογα την προτίμησή του.
AP
Ο
Αντώνης Σαμαράς έχει εκπλήξει αυτούς τους μήνες
που βρίσκεται στην πρωθυπουργία. Εχει χειρισθεί επιτυχώς τις εσωτερικές ισορροπίες
μιας πρωτόγνωρης κυβερνητικής
συμμαχίας μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Αναδεικνύεται σε
έναν από τους πλέον εργασιομανείς μεταπολιτευτικούς πρωθυπουργούς. Ακολουθεί μια συνετή
πολιτική διαπραγμάτευσης με
τους έξω, ενώ ταυτόχρονα συνεχίζει την παράδοση μιας πολυδιάστατης, ρεαλιστικής εξωτερικής πολιτικής. Εχει ξαναφέρει
την έννοια του «νόμου και της
τάξης» στο επίκεντρο της πολιτικής, σπάζοντας καταραμένα
Aποκορύφωμα της φενάκης των τίτλων
είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα: Eνα
κόμμα της «ιστορικής Δεξιάς» (υποτίθεται)
συγκυβερνάει με ένα κόμμα κατ’ επαγγελίαν «σοσιαλιστικό» και με ένα τρίτο
τάχα «δημοκρατικά μαρξιστικό», προκειμένου να διεκπεραιώσουν από κοινού
(για το «συμφέρον της χώρας» βεβαίως)
το «δόγμα σοκ» της σισύφειας «εσωτερικής
ύφεσης» – «να διασφαλίσουν τα συμφέροντα των πιστωτών της Eλλάδας».
H «Nέα Δημοκρατία» και το ΠAΣOK
αναδείχθηκαν «κόμματα εξουσίας», επειδή κυβέρνησαν για μακρό διάστημα
τη χώρα. Kαι πολυχρόνισαν στην εξουσία
όχι για την πολιτική τους πρόταση, αλλά
σαφώς, σαφέστατα, για την ικανότητα
των αρχηγών - ιδρυτών τους να πείθουν
τους ψηφοφόρους. Hταν κόμματα που
ιδρύθηκαν με μοναδικό, αποκλειστικό
στόχο να εξυπηρετήσουν τις προσωπικές
φιλοδοξίες των ιδρυτών - αρχηγών τους
– όχι για να υπηρετήσουν κάποιον τεθειμένο επιτελικό σχεδιασμό, επεξεργασμένο με σοβαρότητα, μόχθο και ιδιοφυΐα πολιτικό πρόγραμμα.
Στη N.Δ. το κενό από την απουσία
μιας κοινής πίστης σε κοινωνικό όραμα,
στοιχειώδους επίγνωσης ποιοι στόχοι
και ποια ταυτότητα προτεραιοτήτων εξασφαλίζουν την κομματική συνοχή,
ήταν και είναι έλλειψη τόσο κραυγαλέα
και προκλητική, ώστε να δημιουργεί κρίσιμα, οδυνηρά ερωτήματα. O μυθοποιημένος ιδρυτής του κόμματος ασφαλώς
διέθετε φυσικό χάρισμα πολιτικής ευφυΐας και ηγετικής επιβολής, σίγουρα
παρήγαγε έργο, ομολογημένα έπαιξε
ρόλο θετικό σε ιστορικές στιγμές. Aλλά
τα προσόντα του ήταν σαφώς ενορμητικά,
αντανακλούσαν τη σοφία του ενστίκτου,
ήταν παντελώς άσχετος με επιτελική
δουλειά, με προγραμματισμό συνέχειας
και διάρκειας, με διασάφηση κοινωνικών
ή πολιτισμικών στόχων πέρα από τη
χρηστική αποτελεσματικότητα.
Δύο είναι τα πιο εξόφθαλμα παραδείγματα της πολιτικής ανεπάρκειας
του ιδρυτή της N.Δ.: Δεν κατάλαβε ποτέ
την πολιτική σημασία και ανάγκη να
εκφράσει (και να μεταγγίσει στο κόμμα
του) καύχηση για την πατριωτική αντίσταση των Eλλήνων στο μεταπολεμικό
πολυαίμακτο πραξικόπημα των οπαδών
του σταλινικού ολοκληρωτισμού. H N.Δ.
φορτώθηκε, με μαζοχισμό κυριολεκτικά
ηλίθιο, μιαν εντελώς παράλογη μειονεξία
ενοχής για τον «εμφύλιο», άφησε να εξωραϊστεί το έγκλημα σε «ηρωική δημοκρατική αντίσταση», η πατριδοκτόνα
παράνοια σε καύχηση «προοδευτικής»
πρωτοπορίας. Tέτοιο πολιτικό Bατερλώ,
σε επίπεδο νοηματοδότησης της πολιτικής, δεν έχει υποστεί ούτε ο μετριότερος
κομματάρχης.
Στην ίδια παραλυτική μειονεξία παραπέμπει και το δεύτερο παράδειγμα
πολιτικής ανεπάρκειας του ιδρυτή της
N.Δ.: Oταν ήταν πια ολοφάνερο ότι το
δημαγωγικό ταλέντο έφερνε τον Aνδρέα
Παπανδρέου πλησίστιο στην εξουσία,
ο Kων. Kαραμανλής επέλεξε όχι την αναμέτρηση (που θα επιδίωκε κάθε πολιτικός με πίστη σε στόχους και στο τα-
λέντο του), αλλά να τραπεί σε φυγή –
να καταφύγει στην πολιτικά ανεύθυνη
Προεδρία της Δημοκρατίας. Δεν είχε
πολιτική αντιπρόταση να αντιτάξει στον
Aνδρέα ούτε κριτήρια για να αντιληφθεί
τον καταστροφικό, αντικοινωνικό χαρακτήρα του λαϊκισμού του. Kαι αυτό
αποδείχθηκε περίτρανα επίσης από το
γεγονός ότι, σε όλη τη διάρκεια που κυβερνούσε το ΠAΣOK, το κόμμα του Kων.
Kαραμανλή ήταν πολιτικά εντελώς ανύπαρκτο – δεν άρθρωσε ούτε τον ελάχιστο ψίθυρο αντίρρησης για τον σαρωτικό «μετασχηματισμό» του κράτους,
των θεσμών, της νοοτροπίας που οδήγησε στη ζούγκλα της γενικευμένης,
αυτονόητης «αρπαχτής», στην εφιαλτική
καταστροφή της ζωής μας σήμερα. O
εκπασοκισμός της N.Δ. ήταν ο μοιραίος
καταλύτης γι’ αυτή την καταστροφή.
Eίναι άραγε η ώρα που ευνοεί τη φυσιολογική εξαφάνιση των κομμάτων και
την εμφάνιση, επιτέλους, πολιτικών σχηματισμών; Δεν υπάρχουν ερείσματα αισιοδοξίας. Σίγουρα το ΠAΣOK έχει πολιτικά εκπνεύσει, κυνηγάει ποσοστά μονοψήφια, δηλαδή πελατεία από τους περιθωριακούς ψυχοπαθολογικών εμμονών.
Στο ίδιο περίπου κυνηγητό έχει αποδυθεί
και η N.Δ. συντηρώντας όμως, με νύχια
και με δόντια, το πλεονέκτημα να μοιράζει
(ναι, ακόμα) διορισμούς και ευκαιρίες
«αρπαχτής». Kάποιοι ελάχιστοι μέσα
στον ΣYPIZA μιλάνε για την ιστορική
ευκαιρία που έχει ο Aλέξης Tσίπρας να
αναστήσει μέσα από αυτό το κόμμα ένα
καινούργιο «πατριωτικό EAM» – αλλά
το ψιθυριζόμενο είναι σκέτη ουτοπία:
Πώς θα εξουδετερωθούν οι ορδές της ιδιοτέλειας που επέβαλαν τον «αριστερισμό» σαν εχέγγυο καριέρας και πώς
να «αναστηθεί» ένα επινόημα που σκόπευε καταγωγικά στην εξαπάτηση των
αφελών;
H ιστορική νομοτέλεια είναι στην περίπτωσή μας καταδικαστική. Σωρεύτηκε
τόσο δυσθεώρητος όγκος λαθών, ανικανότητας και παλιανθρωπιάς, ώστε να μην
υπάρχουν πια ούτε οι τεχνικές για λυτρωτική ανάκαμψη. Γονιμότητα ελπίδας
θα μπορούσε ίσως να έχει η διευρυμένη,
στο μέγιστο δυνατό, συνειδητοποίηση
συγκεκριμένου στόχου: Xρειαζόμαστε
πολιτικούς σχηματισμούς, όχι οδοντόπαστες, όχι απορρυπαντικά.
Στης συντεχνίας τα θρανία...
Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ
Ο
ι Ελληνες καθηγητές Μέσης Εκπαίδευσης έχουν τις λιγότερες ώρες διδασκαλίας από όλους τους
συναδέλφους τους στις 34 χώρες του ΟΟΣΑ. Ενώ στις ΗΠΑ οι καθηγητές είναι
μέσα στην τάξη 1.068 ώρες ετησίως, οι
Ελληνες καθηγητές μόνο 415. Ο μέσος
όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 704
ώρες ετησίως (OECD, Education at a
Glance 2012). Οι δύο ώρες επιπλέον την
εβδομάδα που επιχειρεί να περάσει το
υπουργείο Παιδείας δεν θα αλλάξουν
την κατάταξη. Πάλι στον πάτο θα είμαστε
με 477 ώρες ετησίως, αφού στην Ελλάδα
έχουμε και το «προνόμιο» των λιγότερων
διδακτικών εβδομάδων: 31 ανά έτος, έναντι 38 που είναι ο μέσος όρος του
ΟΟΣΑ και 40 στην Αυστραλία (όπου
κάνει περισσότερη ζέστη) ή 42 στη Δανία
(όπου κάνει περισσότερο κρύο).
Πιο εξωφρενική όμως είναι η απαίτηση της ΟΛΜΕ στο αμετάθετο. Σύμφωνα με τη ρητορική του προέδρου της
κ. Νίκου Παπαχρήστου με τις υποχρεωτικές μεταθέσεις των εκπαιδευτικών
εκεί όπου υπάρχουν ανάγκες, μετατρέπει
τους καθηγητές σε «περιπλανώμενους
φαντάρους». Να σημειωθεί ότι σύμφωνα
με το υπουργείο Παιδείας προβλέπεται
να μετατίθενται οι υπεράριθμοι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν λιγότερες από
12 ώρες την εβδομάδα, ήτοι λιγότερες
από 372 τον χρόνο. Σύμφωνα δε με επιστολή που έστειλε το ανώτατο συνδικαλιστικό όργανο των εκπαιδευτικών
στον κ. Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο:
«δεν είναι δυνατόν να θεωρείται υπεράριθμος κάποιος εκπαιδευτικός επειδή
έτυχε να μειωθούν τα τμήματα στο σχολείο του ή να έγιναν συγχωνεύσεις κ.λπ.».
Σύμφωνοι! Αυτό θα μπορούσε να
είναι το συντομότερο συντεχνιακό (και
σε άσχημα ελληνικά) ανέκδοτο: Ανεξαρτήτως των συνθηκών, π.χ. αν μειώνονται τα τμήματα στα σχολεία, η μόνη
σταθερά στο σύστημα είναι ο αριθμός
των καθηγητών στο σχολείο. Δηλαδή,
αν μια εκπαιδευτική μονάδα δεν έχει
για τους χ, ψ λόγους μαθητές, οι καθηγητές θα διδάσκουν τις έστω λίγες ώρες
τους σε άδειες αίθουσες;
Ομως, πέρα από τα ανέκδοτα υπάρχει
<
<
<
<
<
<
Σήμερα οι μαθητές
διδάσκονται τοις πράγμασι
ότι η εκπαιδευτική
διαδικασία δεν θέλει κόπο,
θέλει «αγωνιστικό» τρόπο
και η τραγική πραγματικότητα. Αυτοί
που στέλνουν αυτές τις παράλογες επιστολές είναι οι άνθρωποι που -κατά τα
άλλα- διδάσκουν το μάθημα της Λογικής
στα σχολεία μη μιλήσουμε για ήθος,
φιλοπονία, κοινωνική προσφορά κ.λπ.
Δεν είναι παράδοξο λοιπόν που διαμορφώθηκαν γενιές νέων ανθρώπων που
μπουκάρουν στα γραφεία καθηγητών
των ΑΕΙ για να επιβάλουν εύκολα θέματα
στις εξετάσεις, υπογράφοντας μάλιστα
με το σύνθημα «Κάτω οι νόμοι και οι
κανονισμοί, νόμος οι ανάγκες κάθε φοιτητή». Με τέτοιους δασκάλους της ΟΛΜΕ
κάθισαν, τέτοια γράμματα έμαθαν. Διδάσκονται τοις πράγμασι ότι η εκπαιδευτική διαδικασία δεν θέλει κόπο, θέλει
«αγωνιστικό» τρόπο. Διδάσκονται από
τα τρυφερά τους χρόνια την αήθεια νυν
υπέρ πάντων η ατομική βολή, ακόμη
και σε βάρος του κοινωνικού συνόλου.
Στο ενδιάμεσο ρίχνουν και μερικές κατάρες στον νεοφιλελευθερισμό.
Είναι τεράστια η ευθύνη των συνδικαλιστών της εκπαίδευσης για το σημερινό μας χάλι. Στα θρανία τους θήτευσαν γενιές Ελλήνων το μοναδικό όραμα «Κυριακή, γιορτή και σχόλη». Οι
νέοι έμαθαν εμπράκτως από τους δασκάλους τους να δουλεύουν λίγο και
να διεκδικούν πολλά. Δεν διδάσκονται
την τέχνη του επιχειρήματος για τη
διεκδίκηση, μαθαίνουν από τα μικρά
τους χρόνια την αναίδεια να ξεφουρνίζεις παραλογισμούς και να τους επιβάλλεις πατώντας στις ανάγκες της κοινωνίας. Ξέρουν, το διαβάζουν από τις
ανακοινώσεις των καθηγητών τους, ότι
οι αντικειμενικές συνθήκες (αν μειώνονται π.χ. οι τάξεις σε ένα σχολείο)
δεν έχουν σημασία. Υπεράνω όλων
είναι η βολή τους και ουαί σε όποιους
την αμφισβητήσουν.
13-ellada_KATHI 5/10/13 11:27 PM Page 13
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
l
ΚΟΣΜΟΣ
ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Tου ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
Μ
Οι αγαθές προθέσεις και το παιχνίδι της Χρυσής Αυγής
πορείτε, έτσι στα γρήγορα,
να θυμηθείτε τη θέση της
«Χρυσής Αυγής» για ένα,
για οποιοδήποτε, από τα θέματα
της πολιτικής ατζέντας; Μάλλον
δεν μπορείτε και δεν φταίτε καθόλου γι’ αυτό. Η άγνοιά σας δεν
οφείλεται στην ελλιπή ενημέρωσή
σας, αλλά στην ίδια τη Χ.Α. και την
ανυπαρξία στοιχειωδώς επεξεργασμένων πολιτικών θέσεων που την
χαρακτηρίζει ως κόμμα.
Παρ’ όλα αυτά, γνωρίζουμε επίσης
ότι ο πυρήνας του κόμματος αποτελείται από πρόσωπα εμφορούμενα από αντιλήψεις ρατσιστικές
και νεοναζιστικές. Πόσοι να είναι
αυτοί; Να δεχθούμε ότι είναι οι
περίπου 20.000 των ψηφοφόρων
της στις εκλογές του 2009; Και
πάλι πολλοί είναι, λέω εγώ. Οπωσδήποτε, όμως, δεν είναι οι 426.000
που ψήφισαν «Λαϊκό Σύνδεσμο Χρυσή Αυγή», με έμβλημα τον μαίανδρο, στις εκλογές του περσινού
Ιουνίου. Για τον λόγο αυτόν, ναζιστικές θέσεις δεν έχουν εκφρασθεί ευθέως από τη Χ.Α. Μέχρι
«Κάντε τον τουρίστα να ερω-
τευτεί την Ελλάδα». Αυτή, όπως
διαβάζω στην «Κ» της περασμένης Παρασκευής, είναι η συμβουλή Γερμανών ειδικών, ως
προς τους στόχους που θα έπρεπε να έχει η τουριστική πολιτική της χώρας μας. Προσοχή,
όμως! Ελπίζω ότι ο έρωτας των
τουριστών θα είναι πλατωνικός
και ουχί σαρκικός, διότι ο δεύτερος εκπληρώνεται με τον γνωστό τρόπο και η καημένη η Ελλάδα δεν αντέχει άλλο. Διότι εμείς οι Ελληνες είμαστε τόσο
σφοδρά ερωτευμένοι μαζί της
με τον σαρκικό τρόπο, ώστε την
έχουμε βάλει κάτω και της έχουμε αλλάξει τα φώτα! Πόσο
παραπάνω έρωτα να αντέξει πια
η έρμη;
ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΣΑΪΤΑΣ
Εναν χρόνο τώρα, αφότου η Χ.Α.
εκπροσωπείται με 18 έδρες στη
Βουλή, το πολιτικό στίγμα της αποτυπώνεται στη συνείδηση της
κοινής γνώμης περισσότερο μέσω
της συμπεριφοράς των βουλευτών
της παρά των θέσεών της. Νομίζω
ότι όλοι έχουμε σχηματίσει την εντύπωση ότι, πάνω κάτω, το κόμμα
αυτό εκφράζει έναν νευρωτικό και
ασυνάρτητο σοβινισμό, ότι επιδιώκει την έξωση από την Ελλάδα
των μεταναστών, λαθραίων και μη
(χωρίς, ωστόσο, να έχει εξηγήσει
ποτέ πώς αυτό θα ήταν πρακτικά
δυνατόν), ότι αντιτάσσεται αναφανδόν στο Μνημόνιο και τους δανειστές με τη γλώσσα και το συναίσθημα των αγανακτισμένων
της πλατείας Συντάγματος, ότι μιλάει πότε πότε για την ανάγκη να
βασισθεί η ελληνική οικονομία
στην ανάπτυξη πρωτογενούς παραγωγής (αλλά αυτό το λένε όλοι,
αν δεν κάνω λάθος) και κάπου εδώ
τελειώνει ό,τι μπορούμε να γνωρίζουμε για τις πολιτικές θέσεις
της Χ.Α. μέσα από τον δημόσιο
λόγο που εκφέρει.
Ερως πλατωνικός
Και Αβραμόπουλος και Παναγιωτόπουλος; Ε, αυτό πια είναι ό,τι οι Αμερικάνοι αποκαλούν «double whammy»...
στιγμής, δεν εκδηλώθηκε ούτε καν
ο ρωμαλέος αντικομμουνισμός εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ,
τον οποίον πολλοί προεξοφλούσαν
πέρυσι όταν είδαν 18 χρυσαυγίτες
στα βουλευτικά έδρανα και περίμεναν ότι «θα γίνει της Κορέας»
στη Βουλή.
Δεν είναι ο λόγος το μέσον διά του
οποίου η Χ.Α. διεκδικεί έναν διακριτό ρόλο στο πολιτικό σύστημα.
Τα μέσα που χρησιμοποιεί για τον
σκοπό αυτό είναι, πρώτον, ο ακτιβισμός, που είτε στρέφεται ευθέως
κατά μεταναστών (οι επιθέσεις
στους μικροπωλητές στο Μεσολόγγι) είτε με αρνητικές διακρίσεις
εις βάρος τους (συσσίτια μόνον
για Ελληνες) και, δεύτερον, η σκόπιμη προσβολή των κανόνων της
ευπρέπειας: οι αγριοφωνάρες, οι
ανοίκειες διατυπώσεις, το υβρε-
ολόγιο, οι σφαλιάρες του Ηλία Κασιδιάρη και τα ούρα του Χρήστου
Παπά.
τους άλλους. Είναι ο τρόπος για να
κατοχυρώνει ότι η αντισυστημική
θέση της είναι erga omnes.
Η Χ.Α. δεν αποφεύγει την επεξεργασία συγκεκριμένων θέσεων επειδή δεν μπορεί, αλλά επειδή δεν
την συμφέρει να το κάνει. Οσο διατηρεί ασαφείς και νεφελώδεις τις
θέσεις της, επιτρέπει σε όλους εκείνους που την υποστηρίζουν να
προβάλουν σε αυτήν τη δική του
ερμηνεία ο καθένας για το τι είναι
και τι πρεσβεύει το κόμμα. Αν τις
συγκεκριμενοποιούσε, αμέσως θα
έχανε κόσμο. Ούτε καταφεύγει η
Χ.Α. στην απρέπεια και τη χυδαιότητα επειδή αυτός είναι ο φυσικός
τρόπος του πιθηκάνθρωπου. Εντάξει, εν μέρει, είναι και αυτό - κυρίως,
όμως, η brutalite είναι γι’ αυτήν ο
πλέον πρόσφορος τρόπος για να
αποδεικνύει ότι διαφέρει από όλους
Ανεξαρτήτως του τι κρύβεται στον
πυρήνα της, η Χ.Α. με τη σημερινή
έκταση που έχει λάβει ως φαινόμενο
είναι ένα κίνημα διαμαρτυρίας,
είναι κάτι ανάλογο του British
National Party (ΒΝΡ). Θυμίζω ότι
η ακμή του ΒΝΡ, το έτος 2009, όταν
κέρδισε αρκετές θέσεις σε δημοτικά
συμβούλια, ήταν και η αρχή του
τέλους του. Διότι μόλις υποχρεώθηκε να πάρει συγκεκριμένες θέσεις
για συγκεκριμένα προβλήματα, έστω στο τοπικό επίπεδο της πολιτικής, εξαερώθηκε αμέσως η γοητεία του απροσδιόριστου, που ώς
τότε επέτρεπε στον καθένα να βλέπει στο ΒΝΡ ό,τι ήθελε. Αλλά γιατί
να κοιτάζουμε τόσο μακριά; Θυμηθείτε το στραπάτσο των ΑΝΕΞ.ΕΛ.
(Ανεξέλεγκτοι Ελληνες), μόλις ο
Πάνος Καμμένος άρχισε να διατυπώνει θεωρίες για τη σύνδεση της
δραχμής με το δολάριο και άλλες
τέτοιες αρλούμπες. Αυτό προσπαθεί
να αποφύγει η Χ.Α., εξ ου και η στάση την οποία έχει υιοθετήσει. Είναι
επιλογή εκ μέρους της η ασάφεια,
όχι αδυναμία διότι, στην πραγματικότητα, τρέμει τη στιγμή που θα
πρέπει να εγκαταλείψει την άρνηση
και να περάσει στη θέση.
Αν όλα αυτά παραπάνω ευσταθούν,
τότε η Χ.Α. πρέπει να προσεύχεται
(ή να θυσιάζει στον Δία - δεν ξέρω...)
ώστε το υπόλοιπο πολιτικό σύστημα να την καταστήσει αποσυνάγωγο. Η ανάδειξή της στον ρόλο
του θύματος την συμφέρει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Γι’
αυτό και ήταν σώφρων η απόφαση
της κυβέρνησης να σταματήσει το
αντιρατσιστικό νομοσχέδιο του Αντώνη Ρουπακιώτη. Θυμίζω ότι παρεμφερές νομοσχέδιο («Καταπολέμηση εκδηλώσεων ρατσισμού
και ξενοφοβίας», ήταν ο τίτλος του)
είχε φέρει το φθινόπωρο του 2011
ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Μιλτιάδης Παπαϊωάννου. Το περιεχόμενό του είχε συζητηθεί σε δύο
συνεδριάσεις της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής τον Δεκέμβριο εκείνου του χρόνου και τελικά
εγκατελείφθη, κυρίως λόγω της
Ν.Δ. η οποία -ορθώς- διέβλεψε κινδύνους στη θεσμοθέτηση της πολιτικής ορθότητος. Ηταν επόμενο,
λοιπόν, να είναι το Μαξίμου εκείνο
που την περασμένη Παρασκευή
σταμάτησε ανάλογη προσπάθεια
του σημερινού υπουργού. Πολύ
περισσότερο δε, καθώς σήμερα η
Χ.Α. είναι κοινοβουλευτικό κόμμα
και όχι απλώς μια κίνηση με υπόγειο
ρεύμα, που εκπροσωπείται με μόνον μια έδρα στο δημοτικό συμβούλιο Αθηναίων. Δείτε το όμως
και από μια άλλη πλευρά: και μόνον
το γεγονός ότι το νομοσχέδιο Ρουπακιώτη το ενέκρινε πλήρως ο ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύει ότι εν τέλει ήταν
ένα τεράστιο λάθος...
[email protected]
13
14-ELLADA.qxp_KATHI 5/10/13 11:26 PM Page 14
14
l
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
Μεγάλοι διεθνείς «παίκτες»
έρχονται πλέον στη χώρα
Οι έξι λόγοι
για νέο ελληνικό
επενδυτικό ρίσκο
Επιχειρηματικοί όμιλοι βρίσκουν στην Ελλάδα ευκαιρίες για αγορά ή συνεργασία
Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ
Στο υπουργείο Οικονομικών είναι αισιόδοξοι. Κάτι η προοπτική ενός Grexit
που εξαφανίστηκε, λίγο το γεγονός
ότι αρχίζει να επικρατεί η αντίληψη
της προοδευτικής ανάκαμψης και σίγουρα το γεγονός πως όσοι μπήκαν
στην Ελλάδα, με οποιονδήποτε τρόπο,
τον τελευταίο καιρό, κέρδισαν, δημιουργεί ένα κλίμα «ρεύματος» για επενδύσεις στη χώρα. Τα παραδείγματα;
Πολλά. Οι διερευνητικές προσεγγίσεις;
Περισσότερες.
Συγκεκριμένα:
– Μεγάλο αμερικανικό hedge fund
θα ανακοινώσει τις αμέσως επόμενες
ημέρες, σύμφωνα με διασταυρωμένες
πληροφορίες της «Κ», την απόκτηση
συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο
ελληνικής ιδιωτικής εταιρείας, του τομέα της ενέργειας. Παράλληλα τέσσερις
μεγάλοι ξένοι όμιλοι έχουν εκδηλώσει
ενδιαφέρον για απόκτηση σεισμικών
δεδομένων σε Ιόνιο και Νότια Κρήτη.
– Το κρατικό επενδυτικό όχημα του
Κατάρ, εκτός από τη νήσο Οξειά, εξα<
<
<
<
<
<
Τομείς επενδύσεων οι υποδομές, η συναρμολόγηση
προϊόντων, τα ακίνητα,
οι φαρμακευτικές
και οι τράπεζες
Πρόσφατες εξαγορές τουριστικών μονάδων
Ο ξενοδοχειακός κλάδος ήταν πάντα ένας από τους πρώτους που
προσέλκυε το ξένο επενδυτικό ενδιαφέρον. Ο κανόνας φαίνεται να
βρίσκει εφαρμογή και τώρα. Μια ιστορική ξενοδοχειακή μονάδα της
Κέρκυρας, η Μiramare Beach and
Spa Corfu, αλλάζει χέρια, καθώς εξαγοράστηκε από τον επενδυτικό
και κατασκευαστικό όμιλο Ten
Brinke, με έδρα στην Ολλανδία. To
ενδιαφέρον -που είχε αποκαλύψει
η «Κ»- εκδηλώθηκε τον περασμένο
πουργός), θέλουν να λάβουν άδειες
για την έρευνα και ανάπτυξη υπεράκτιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων,
αλλά και επενδύσεις σε μονάδες αφαλάτωσης νερού. Επιχειρήσεις από το
Τελ Αβίβ έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον στην ελληνική κυβέρνηση.
– Εξαγορές αξιωμένων στοιχείων
ενεργητικού τραπεζών φέρεται να
είναι έτοιμος να κάνει και ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος Wlibur
Ross που έχει συναντηθεί και με τον
πρωθυπουργό.
– Ξένα private equity funds, όπως
το Carlyle και το Oaktree Capital, έχουν
επενδύσει στη ναυτιλία εκατοντάδες
εκατομμύρια δολάρια από κοινού με
Ελληνες εφοπλιστές, ενώ σειρά άλλων
Δεκέμβριο και οι διαπραγματεύσεις
ολοκληρώθηκαν τις προηγούμενες
ημέρες. Σύμφωνα με πληροφορίες,
το τίμημα διαμορφώθηκε μεταξύ 15
- 20 εκατ. ευρώ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Ολλανδοί προτίθενται να πραγματοποιήσουν προσεχώς και άλλες τουριστικές επενδύσεις στη χώρα μας.
Αλλη περίπτωση πρόσφατης εξαγοράς έχει ως πρωταγωνιστή τον ρωσικών συμφερόντων όμιλο Cronwell
Hotels and Resorts, ο οποίος πρό-
μεγάλων επενδυτών, όπως ο Seth
Klarman με το hedge fund, The
Baupost Group L.L.C, ο Mark Mobius
της Franklin Templeton ή ο Daniel
Loeb του Third Point έχουν προβεί σε
σημαντικές επενδύσεις μέσω του χρηματιστηρίου στο μετοχικό κεφάλαιο
μεγάλων και μικρότερων ελληνικών
εισηγμένων. Επίσης, ξένοι επενδυτικοί
οίκοι όπως η Morgan Stanley συγκροτούν funds που θα επενδύουν στην
Ελλάδα ενώ τουλάχιστον δύο εταιρείες
επενδύσεων ακινήτων (reits) είναι στα
σκαριά. Η μία με κεφάλαια Ελληνα ομογενή και η άλλη με τις «πλάτες» του
αμερικανικού private equity C-III
Capital Partners.
– Η Third Point συγκρότησε ήδη το
που βρίσκεται υπό την απειλή Μνημονίου. Ωστόσο, αυτό δεν την εμπόδισε να δανειστεί προ ημερών
3,5 δισ. δολάρια μέσω 5ετών και
10ετών ομολόγων και με κόστος
4,95% και 6%, αντίστοιχα. Το ακόμα
πιο εντυπωσιακό, όμως, στην περίπτωση αυτή είναι ότι συγκέντρωσε
προσφορές που έφθασαν τα 16 δισ.
δολάρια.
4. Εκτός Ευρωζώνης και γενικότερα εκτός ανεπτυγμένων οικονομιών, προσφάτως η Ρουάντα κατάφερε να δανειστεί με επιτόκιο 7%
για δέκα χρόνια. Αναλυτές της αγοράς «βλέπουν» στις δύο αυτές περιπτώσεις χωρών (Σλοβενία και Ρουάντα) ότι υπάρχουν επενδυτές που
είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν
το ρίσκο μιας τοποθέτησης κεφαλαίων σε οικονομίες με αμφίβολες
προοπτικές. Στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίζουν οι ίδιοι αναλυτές, θα εξέταζαν με μεγάλο ενδιαφέρον και
μία ελληνική έκδοση.
5. Η εξέλιξη με τον δανεισμό των
Ελληνικών Πετρελαίων. Τα ΕΛΠΕ άντλησαν προσφάτως 500 εκατ. ευρώ
με επιτόκιο 8,5%, ενώ οι προσφορές
ξεπέρασαν τα 5,5 δισ. ευρώ. Μπορεί
η επιχείρηση να μην είναι ΔΕΚΟ,
αλλά έχει άμεση σύνδεση με το «ελληνικό ρίσκο» και η επιτυχημένη ο-
Για την έξοδο της Ελλάδας συνεχίζουν
να συζητούν αναλυτές και επενδυτές. Αυτή τη φορά, όμως, η «έξοδος»
αφορά τις αγορές -με το ενδεχόμενο
έκδοσης νέου ομολόγου- και όχι
την αποχώρηση της χώρας από την
Ευρωζώνη, όπως συνέβαινε ένα
χρόνο πριν.
Τις τελευταίες μέρες υπάρχει έντονη κινητικότητα στην ελληνική
αγορά ομολόγων, γεγονός το οποίο
έχει ανοίξει μία συζήτηση μεταξύ αναλυτών και επενδυτών για την πιθανότητα έκδοσης ενός ομολόγου
μεσοπρόθεσμης διάρκειας από την
Ελλάδα. Σενάριο, όμως, που στο υπουργείο Οικονομικών δεν φαίνεται
να συμμερίζονται στην παρούσα φάση, δεδομένου ότι οι προτεραιότητες
της ελληνικής κυβέρνησης είναι άλλες και αφορούν την εγκαθίδρυση
του καλού κλίματος για την Ελλάδα
πριν ληφθεί η οποιαδήποτε απόφαση
για έξοδο στις αγορές.
Δεν είναι τυχαίο, ότι ο υπουργός
Οικονομικών Γ. Στουρνάρας, με το
που άρχισε να διαμορφώνεται μία
συζήτηση γύρω από το σενάριο εξόδου της Ελλάδας στις αγορές, έσπευσε να θέσει ως χρονικό ορίζοντα
μιας νέας έκδοσης τα τέλη του 2014.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η αγορά και η διεθνής επενδυτική κοινότητα δεν έχουν αρχίσει να... καλοβλέπουν την Ελλάδα.
«Στην παρούσα φάση, η Ελλάδα
δεν μπορεί να εκδώσει νέο χρέος,
καθώς τα επιτόκια βρίσκονται ακόμη
σε απαγορευτικό ύψος. Συνεπώς η
συζήτηση περί επιστροφής στις αγορές, προϋποθέτει περαιτέρω αποκλιμάκωση των επιτοκίων στη δευτερογενή αγορά» αναφέρει στην «Κ»
αναλυτής του Λονδίνου. Σπεύδει, όμως, να προσθέσει με νόημα ότι σε
κάθε περίπτωση «το τελευταίο ράλι
στις τιμές των ελληνικών ομολόγων
αντανακλά αυξημένη ζήτηση για ελληνικό ρίσκο». Οπου «ελληνικό ρίσκο» δεν είναι άλλο από επένδυση
σε ένα νέο ελληνικό ομόλογο.
Αρμόδιοι παράγοντες αναφέρουν
ότι τον τελευταίο καιρό μία συγκεκριμένη κατηγορία επενδυτών δείχνει
έντονο ενδιαφέρον για τις περιφερειακές αγορές ομολόγων. Μέσα σε
αυτές περιλαμβάνεται και η Ελλάδα,
ενώ οι επίδοξοι δανειστές είναι τα
hedge funds, αλλά κυρίως εκείνοι
που δραστηριοποιούνται στις αναδυόμενες αγορές (emerging markets).
Οι λόγοι που αναδεικνύουν την «όρεξη για ελληνικό ρίσκο» είναι έξι:
1. Η Ελλάδα δείχνει ότι εφαρμόζει
το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής.
Η ολοκλήρωση του ελέγχου της τρόικας, έστειλε το σήμα στους επενδυτές
ότι οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας σταθεροποιούνται και ξεκινάει η σταδιακή βελτίωσή τους.
2. Η αποκρατικοποίηση του ΟΠΑΠ
έδειξε ότι η κυβέρνηση έχει τη βούληση και κυρίως την ικανότητα να
προχωρήσει στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Οι αγορές περίμεναν
μία αποκρατικοποίηση από τα τέλη
του 2010 και μάλιστα ο ΟΠΑΠ ήταν
από τότε στο επίκεντρο, χωρίς να υπάρχει κάποια ουσιαστική εξέλιξη
μέχρι φέτος.
3. Η επιτυχία της Σλοβενίας. Πρόκειται για μία χώρα της Ευρωζώνης
Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ
γόρασε και ιστορικό ξενοδοχείο στην
Κέρκυρα. Η δε Dolphin Capital, πέραν
της συμμετοχής της στο πρόγραμμα
αποκρατικοποιήσεων, δρομολογεί εξαγορές ξενοδοχείων.
– Η αμερικανική Dell φέρεται να εξετάζει την κατασκευή μονάδας συναρμολόγησης στη Βόρεια Ελλάδα.
Μετά τη Hewlett Packard, άλλες τρεις
πολυεθνικές είναι έτοιμες να κλείσουν
συμφωνίες με την Cosco για τον ΟΛΠ,
όπως αποκάλυψε την Πέμπτη ο πρέσβης της Κίνας. Η HP μάλιστα αναμένεται μεσοπρόθεσμα να υλοποιήσει
και τη μεταφορά της συναρμολόγησης
των προϊόντων της στην Ελλάδα πέραν
της εισαγωγής των εξαρτημάτων τους.
– Η κινεζική AVIC αναζητεί βιομηχανικά ακίνητα και άλλα assets με
σκοπό την εγκατάσταση εδώ μονάδων
συναρμολόγησης κινεζικών προϊόντων.
Μεγάλο είναι το κινεζικό ενδιαφέρον
τους και για τη ναυπηγοεπισκευή.
– Ρώσοι επιχειρηματίες συζητούν
με ελληνικές φαρμακευτικές με σκοπό
την εξαγορά. Ομοεθνείς τους θέλουν
να τοποθετηθούν σε μαρίνες και έχουν ήδη κάνει διερευνητικές συζητήσεις. Περισσότεροι συμπατριώτες
τους αγοράζουν μικρότερα και μεγαλύτερα ακίνητα ανά τη χώρα και ειδικότερα σε Χαλκιδική, Πελοπόννησο
και Κρήτη. Η πρόσφατη εξαγορά του
Σκορπιού είναι απλώς η κορυφή του
παγόβουνου.
– Καναδοί επιχειρηματίες, όπως ο
Prem Watsa της Fairfax Financial
Holdings, αγοράζουν ακίνητα ενώ
άλλοι έχουν επισήμως εκδηλώσει το
ενδιαφέρον τους για δρομολόγηση
υδροπλάνων στις ελληνικές γραμμές
που ανοίγουν.
– Ισραηλινοί επιχειρηματίες (κάποιους συνάντησε μάλιστα και ο πρωθυ-
ΚΟΣΜΟΣ
σφατα ενέταξε στο χαρτοφυλάκιό
του το Platamon Palace Beach Hotel
and Spa, 5 αστέρων, στην Πιερία.
Σύμφωνα με εκπροσώπους του τουριστικού τομέα, το ενδιαφέρον για εξαγορά μονάδων από ξένους ομίλους
αναμένεται να αναθερμανθεί με το
τέλος της τουριστικής σεζόν. Εκτός απροόπτου, το φθινόπωρο αναμένεται
να ολοκληρωθεί και η πώληση του Αστέρα Βουλιαγμένης τον οποίο διεκδικούν 13 επιχειρηματικά σχήματα.
ΣΤ. ΚΟΥΣΟΥΝΗΣ
Hellenic Recovery Fund, ενώ αγοραστής ελληνικών περιουσιακών στοιχείων δηλώνει και ο Ελληνοαμερικανός
μεγαλοεπενδυτής John Calamos της
Calamos Investments.
– Ο ελβετικός όμιλος Dufry A.G ολοκλήρωσε την εξαγορά του 51% των
ΚΑΕ, ο τουρκικός όμιλος Dogus πέρα
από τη συμμετοχή στη μαρίνα του
Φλοίσβου αναζητεί και άλλες εξαγορές
ανάλογων υποδομών. Το αμερικανικό
fund Pain & Partners μπήκε στο μετοχικό κεφάλαιο της Eurodrip και η
ρωσική Strategic Initiatives που εξαγόρασε τη γαλακτοβιομηχανία Δωδώνη ανοίγεται τώρα και στο real
estate, ενώ «χτυπάει» τον Αστέρα
Βουλιαγμένης.
<
<
<
<
<
<
Τα σενάρια εξόδου
στις αγορές, οι αναλύσεις
και το ενδεχόμενο
έκδοσης νέου ομολόγου
μολογιακή της έκδοση μπορεί να αποτελέσει «οδηγό» και για το Δημόσιο. Μάλιστα, ένα ακόμα ενθαρρυντικό σημάδι είναι ότι στη δευτερογενή αγορά τα ομόλογα αυτά διαπραγματεύονται ήδη στα επίπεδα
του 6,5-7%.
6. Οι πολύ χαμηλές αποδόσεις που
προσφέρουν οι ασφαλείς επενδυτικοί
προορισμοί. Σύμφωνα με αναλυτές
της αγοράς, εάν η Ελλάδα προχωρούσε σε μία έκδοση ομολόγου θα
μπορούσε να δανειστεί με ένα επιτόκιο της τάξης του 7-8%, την ώρα
που παγκοσμίως οι αποδόσεις ομολόγων ισχυρών οικονομιών είναι
πολύ πιο χαμηλές. Ετσι, εκτιμούν
ότι θα υπήρχαν διαθέσιμοι επενδυτές
να δείξουν ενδιαφέρον για τα ελληνικά ομόλογα, χωρίς να αναζητούν
και εγγυήσεις για τα κεφάλαια που
θα δανείσουν.
Μέχρι, όμως, όλα αυτά να μεταφραστούν σε νέα έκδοση ελληνικών
ομολόγων, υπάρχει μεγάλη απόσταση. Πάντως, η ελληνική κυβέρνηση και το υπουργείο Οικονομικών
θα πρέπει σε συνεργασία με τους
ευρωπαϊκούς θεσμούς να εξετάσουν
πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο εξόδου
της Ελλάδας στις αγορές. Και αυτό
όχι γιατί μπορεί να υπάρχει ένα
καλό «μομέντουμ» για τη χώρα.
Αλλά επειδή τα δάνεια από την Ευρωζώνη φθάνουν έως τα μέσα του
2014, το χρηματοδοτικό «κενό» της
χώρας δεν έχει καλυφθεί και αυτή
τη στιγμή δεν υπάρχει κανένας
στην Ευρώπη που να θέλει να ακούσει για τρίτο Μνημόνιο -και κατ’
επέκταση νέα δανειακή σύμβασηπρος την Ελλάδα.
Οι προϋποθέσεις για εκταμίευση της διπλής δόσης
Η επιμονή του ΔΝΤ στο θέμα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και
οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει
στην ομαλή χρηματοδότηση της χώρας σε μια πολιτικά ευαίσθητη περίοδο
(πριν από τις γερμανικές εκλογές) άνοιξε τον δρόμο για την έγκριση μιας
επιπλέον δόσης από το αυριανό
Eurogroup, χωρίς να προηγηθεί ο καθιερωμένος έλεγχος της τρόικας. Βέβαια, η έγκριση των δύο δόσεων –ή
έστω και της μιας– προϋποθέτει ότι
η χώρα θα έχει υλοποιήσει όλες τις
προαπαιτούμενες δράσεις. Μέχρι και
την Παρασκευή, αυτό δεν είχε καταστεί ακόμη εφικτό, αφού υπήρχαν υπουργικές αποφάσεις και διοικητικές
πράξεις που δεν είχαν εκδοθεί. Βρίσκονταν ακόμη σε εκκρεμότητα 2-3
επί συνόλου 25, αφήνοντας ανοιχτό
το ενδεχόμενο μιας εξαιρετικά δυσάρεστης εμπλοκής στο Eurogroup.
Η πληροφορία ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο να πάρει η Ελλάδα διπλή
δόση πρωτοκυκλοφόρησε στις Βρυξέλλες πριν από το Πάσχα. Σύμφωνα
με αυτήν, το Eurogroup θα ενέκρινε
τα 4,3 δισ. ευρώ του α΄ τριμήνου, για
τα οποία εξάλλου έγινε έλεγχος από
την τρόικα και συμφωνήθηκε το επικαιροποιημένο Μνημόνιο. Επίσης, οι
υπουργοί Οικονομικών θα ενέκριναν
και άλλα 3,3 δισ. τα οποία επρόκειτο
να καταβληθούν το β΄ τρίμηνο. Οταν
η πληροφορία είδε το φως της δημοσιότητας, η Κομισιόν δήλωσε άγνοια,
ενώ το υπουργείο Οικονομικών την
διέψευσε. Ωστόσο, την Τετάρτη, υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος
ανέφερε σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες ότι το θέμα υφίσταται και θα
<
<
<
<
<
<
Το Eurogroup της Δευτέρας, η επιμονή του ΔΝΤ
για το ελληνικό χρέος
και οι γερμανικές εκλογές
συζητηθεί, ύστερα από εισήγηση του
EuroWorkingGroup (EWG), στο
Eurogroup της Δευτέρας. Το EWG αποτελείται από τους στενούς συνεργάτες των υπουργών Οικονομικών της
Ευρωζώνης και προετοιμάζει τα θέματα
που θα συζητήσουν οι προϊστάμενοί
τους. Υστερα από αυτό, ο υπουργός
Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας παραδέχθηκε τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, τονίζοντας ωστόσο ότι η εισήγηση του EWG δεν προεξοφλεί και
τη συμφωνία σε επίπεδο Eurogroup.
Συνήθως μια συμφωνία στο EWG κα-
EUROKINISSI
Tου ΒΑΣΙΛΗ ΖΗΡΑ
Το θέμα εκταμίευσης της διπλής δόσης υφίσταται και θα συζητηθεί, ύστερα από εισήγηση του EuroWorkingGroup (EWG), στο Eurogroup της Δευτέρας. Η φωτογραφία
απο το προηγούμενο Eurogroup.
ταλήγει να υιοθετείται και από τους
υπουργούς, αλλά είναι επίσης αλήθεια
ότι μια συμφωνία στο EWG δεν συνιστά
και πολιτική δέσμευση των κρατών μελών. Μπορεί, δηλαδή, κάποιος υπουργός να διαφωνήσει ακόμη και εάν
ο εκπρόσωπός του λίγες ημέρες νωρίτερα είχε συμφωνήσει με τους υπόλοιπους σε κάποιο θέμα. Γι’ αυτό και
ο κ. Στουρνάρας, στις δηλώσεις του,
ήταν πολύ προσεκτικός.
Ωστόσο, από καμία πλευρά δεν εξηγείται με πειστικό τρόπο –είτε επισήμως είτε ανεπισήμως– γιατί, εκτός
της κανονικής δόσης, τέθηκε θέμα
προέγκρισης και αυτής των 3,3 δισ.
ευρώ. Οι βραχυπρόθεσμες ταμειακές
ανάγκες του ελληνικού Δημοσίου δεν
συνιστούν επαρκή εξήγηση. Αυτές
ήταν γνωστές και θα μπορούσαν να
καλυφθούν έως ότου ολοκληρωθεί η
επόμενη αξιολόγηση του Ιουνίου. Η
μόνη αλλαγή είναι πως οι κεντρικές
τράπεζες της Ευρωζώνης, επικαλούμενες νομικό κώλυμα, δεν θα μεταθέσουν για αργότερα την πληρωμή
ελληνικών ομολόγων ύψους 1,5 δισ.
ευρώ περίπου. Αλλά κι αυτό το κενό
δεν ήταν δύσκολο να καλυφθεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα
των δύο δόσεων ετέθη κυρίως από
την Κομισιόν, υπό τον φόβο τού τι θα
γίνει σε περίπτωση που το ΔΝΤ ανοίξει
και πάλι το θέμα της βιωσιμότητας
του χρέους. Στην αξιολόγηση του Ιουνίου, θα πρέπει κανονικά να γίνει
μια συνολική επανεκτίμηση των μακροοικονομικών και των δημοσιονομικών προοπτικών και να καταρτισθεί
το νέο Μεσοπρόθεσμο. Εάν από αυτήν
την επανεκτίμηση προκύψει εκ νέου
θέμα βιωσιμότητας, τότε υπάρχει το
ενδεχόμενο να ανοίξει νέος κύκλος
διαβουλεύσεων μεταξύ των πιστωτών
για το χρέος. Κι αυτή τη φορά, η απομείωση θα αφορά κυρίως τα δάνεια
του επίσημου τομέα.
Συνεπώς, οι διαβουλεύσεις θα είναι
μακροχρόνιες, αφού τέτοιες αποφάσεις
είναι δύσκολο να ληφθούν μεσούσης
της προεκλογικής περιόδου στη Γερμανία. Θα μεσολαβήσει, έτσι, ένα διάστημα κατά το οποίο η χρηματοδότηση της χώρας θα είναι και πάλι στον
αέρα. Μια λύση είναι να εγκρίνει από
τώρα το Eurogroup την επόμενη δόση,
αλλά η εκταμίευσή της να συνδεθεί
με την υλοποίηση προαπαιτούμενων.
Με αυτόν τον τρόπο, η επόμενη αξιολόγηση της τρόικας μπορεί να μην
επεκταθεί σε «επικίνδυνα» θέματα
και να περιοριστεί στο ζήτημα της υλοποίησης των προαπαιτούμενων. Ή
ακόμη κι αν ανοίξουν τέτοια θέματα,
να μη μείνει η Ελλάδα από ρευστότητα
στο μεσοδιάστημα.
15-ADV alphamega_KATHI 5/10/13 7:17 PM Page 4
16-KOSMOS_KATHI 5/10/13 10:55 PM Page 16
l
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
EPA / SERGEI ILNITSKY
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
REUTERS / HAMID KHATIB
16
ΗΠΑ και Ρωσία ανέλαβαν δράση για τη Συρία. Στη φωτ. οι υπουργοί Εξωτερικών Τζον Κέρι και Σεργκέι Λαβρόφ, στη Μόσχα.
Ενα από τα αναπάντητα ερωτήματα αφορά το μέλλον του προέδρου Ασαντ. Στη φωτ., σκισμένη εικόνα του σε κτίριο της Συρίας.
Σύγκλιση ΗΠΑ–Ρωσίας για τη Συρία
Η απειλή διάχυσης της σύγκρουσης στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής έφερε πιο κοντά τις δύο μεγάλες δυνάμεις
Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Την ερχόμενη Πέμπτη συμπληρώνονται 97 χρόνια από την υπογραφή μιας συμφωνίας που
σημάδεψε ανεξίτηλα τη Μέση Ανατολή. Πρόκειται για τη συνθήκη των Σάικς - Πικό, υπουργών Εξωτερικών της Βρετανίας και της Γαλλίας
αντίστοιχα, για τον διαμελισμό της περιοχής
σε ζώνες επιρροής μεταξύ των δύο χωρών και
της Ρωσίας μετά την προσδοκώμενη νίκη της
τριμερούς συμμαχίας σε βάρος της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τη μυστική συμφωνία έβγαλε στη φόρα η
επαναστατική κυβέρνηση των μπολσεβίκων,
τον Νοέμβριο του 1917, προκαλώντας παγκόσμιο
σάλο. Η γαλλοβρετανική «Αντάντ Κορντιάλ»
(εγκάρδια συνεννόηση), με τη συναίνεση της
τσαρικής Ρωσίας, είχε προδώσει την υπόσχεση
που έδωσε στους Αραβες για να τους πείσει
να πολεμήσουν εναντίον τον Οθωμανών: τη
δημιουργία μιας «Μεγάλης Συρίας», ενός ενιαίου,
αραβικού κράτους, από το Χαλέπι μέχρι το Α-
ντεν, με πρωτεύουσα τη Δαμασκό. Τα σύνορα
των μελλοντικών, υποτελών αραβικών κρατών
χαράχτηκαν με μολύβι και χάρακα από τους
ξένους, όπως και σήμερα μαρτυρά ο χάρτης.
Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η τάξη πραγμάτων των Σάικς - Πικό θα προλάβει να γιορτάσει τη συμπλήρωση ενός αιώνα. Μετά τον
επίσημο διαμελισμό του Σουδάν και την ντε
φάκτο διαίρεση του Ιράκ και της Λιβύης, η καμπάνα χτυπά και για τη Συρία, τη χώρα που
βρίσκεται στην καρδιά κάθε μεγάλης αραβικής
περιπέτειας. Ο τρομερός εμφύλιος πόλεμος με
τις ολοένα και πιο συχνές εκστρατείες «κάθαρσης» και των δύο στρατοπέδων εγγράφει
στην ημερήσια διάταξη το ενδεχόμενο της διχοτόμησης ανάμεσα σε ένα παράκτιο κράτος
Αλαουιτών, Χριστιανών και Δρούζων, υπό τον
έλεγχο του σημερινού καθεστώτος και μια σουνιτική ενδοχώρα υπό τον έλεγχο της ένοπλης
αντιπολίτευσης.
Στο σκηνικό αυτό ήρθαν οι ισραηλινές επιδρομές της 3ης και της 5ης Μαΐου, γιγα-
ντώνοντας τους φόβους για μετατροπή του
συριακού εμφυλίου σε ευρύτερη περιφερειακή
σύρραξη, η οποία απειλεί ήδη να «μολύνει»
τον Λίβανο, την Ιορδανία και το Ιράκ. Αν προστεθούν και οι ενδείξεις περί χρήσης χημικών
όπλων -από τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες,
σύμφωνα με την πρώην γενική εισαγγελέα
του διεθνούς δικαστηρίου Κάρλα ντελ Πόντε,
άγνωστο από ποιον, σύμφωνα με τον Μπαράκ
Ομπάμα- δεν υπολείπονται και πολλά για να
δημιουργηθεί η εικόνα του επαπειλούμενου
Αρμαγεδδώνα.
Ο κίνδυνος να ξεφύγουν από κάθε έλεγχο
<
<
<
<
<
<
Καρπός της επίσκεψης Κέρι
στη Μόσχα, η απόφαση για
σύγκληση διεθνούς διάσκεψης
περί τα τέλη Μαΐου, με στόχο
την πολιτική επίλυση της κρίσης
οι εξελίξεις ώθησε τις Ηνωμένες Πολιτείες και
τη Ρωσία να αναλάβουν δράση. Μέχρι χθες οι
δύο μεγάλες δυνάμεις εμφανίζονταν με διαμετρικά αντίθετα συμφέροντα και θέσεις στο
συριακό: οι Ρώσοι ενίσχυαν στρατιωτικά και
πολιτικά τον Ασαντ, προσδοκώντας να διατηρήσουν τη βάση τους στην Ταρτούς, τη μοναδική στη Μεσόγειο, ενώ οι Αμερικανοί στηρίζουν
και εκπαιδεύουν, επί ιορδανικού εδάφους, αντικαθεστωτικούς αντάρτες με ξεκάθαρο στόχο
την ανατροπή του Ασαντ και την αποδυνάμωση
του Ιράν. Ωστόσο, η επίσκεψη του Αμερικανού
υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι, στη Μόσχα,
την περασμένη Τρίτη, άφησε για πρώτη φορά
ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας πραγματιστικής
συνεννόησης στο συριακό.
Καρπός της επίσκεψης υπήρξε η αμερικανορωσική απόφαση για σύγκληση διεθνούς
διάσκεψης, περί τα τέλη Μαΐου, με στόχο
την πολιτική επίλυση της κρίσης. Πρόκειται
για πολύ σημαντικό βήμα - εκτός κι αν οι δύο
μεγάλες δυνάμεις διακινδυνεύουν ένα διπλω-
Ομπάμα - Ερντογάν
για τη Μέση Ανατολή
Ο πρωταγωνιστικός ρόλος που διεκδικεί
η Τουρκία στη Συρία και στην ευρύτερη
Μέση Ανατολή θα βρεθεί στο επίκεντρο
της συνάντησης που θα έχουν ο Μπαράκ Ομπάμα με τον Ταγίπ Ερντογάν
την ερχόμενη Πέμπτη στον Λευκό Οίκο.
Η καλή προσωπική χημεία των δύο ηγετών έχει συμβάλει στην υπερπήδηση
εμποδίων, όπως αποδεικνύει η πρόσφατη μεσολάβηση του Αμερικανού
προέδρου μεταξύ των κ. Ερντογάν και
Νετανιάχου, παρότι δεν είναι καθόλου
βέβαιο ότι η προσωρινή σύγκλιση Τουρκίας - Ισραήλ θα αντέξει στον χρόνο.
Παράλληλα, η άποψη του Αμερικανού
προέδρου ότι η Τουρκία, που προβάλλει
κάποια δημοκρατικά χαρακτηριστικά,
είναι μέλος του ΝΑΤΟ, και διαπραγματεύεται την ένταξή της στην Ε.Ε., θα
μπορούσε να αποτελέσει μοντέλο για
<
<
<
<
<
<
Συρία, Ιράκ, Ιράν
και τουρκοϊσραηλινές
σχέσεις στην ατζέντα
της συνάντησης
της ερχόμενης Πέμπτης
τις χώρες της περιοχής, μάλλον παραγνωρίζει τον διάχυτο σκεπτικισμό που
προκαλεί ο νεοθωμανισμός του κ. Ερντογάν στον αραβικό κόσμο, τόσο στις
ηγεσίες όσο και στις μάζες.
«Η κυβέρνηση Ομπάμα βλέπει θετικά
έναν περιφερειακό ηγετικό ρόλο της
Τουρκίας ως αντίβαρο στην ιρανική επιρροή, αν και οι Αμερικανοί δεν ταυτίζονται απόλυτα με τη στάση της Τουρκίας», τονίζει στην «Κ» η έγκυρη Τουρκάλα αναλύτρια και αρθρογράφος της
«Μιλιέτ», Ασλι Αϊνταντασμπάς, και
προσθέτει: «Για τον Ομπάμα, που επιθυμεί περιορισμό της αμερικανικής εμπλοκής στη Μέση Ανατολή, ο Ερντογάν αποτελεί ισχυρό και βολικό φίλο,
ο οποίος μπορεί να ηγηθεί των σουνιτών
εν τη απουσία αμερικανικής ηγεσίας».
Η Αϊνταντασμπάς, που έχει διατελέσει
επί χρόνια ανταποκρίτρια στις ΗΠΑ
και αρθρογραφεί συχνά σε διεθνή έντυπα όπως οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης»
και η «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ», σημειώνει
ότι «ο Ερντογάν, που βλέπει ως φίλο
και εμπιστεύεται τον Ομπάμα, θέλει
να κάνει η Ουάσιγκτον περισσότερα
στη Συρία καθώς η κατάσταση στη γειτονική χώρα και το καθεστώς Ασαντ
αποτελούν την κύρια πηγή ανησυχίας
για την Αγκυρα. Οι Αμερικανοί, αν και
δείχνουν να αντιτίθενται σθεναρά στο
καθεστώς, στην πράξη δεν έχουν κάνει
τίποτα ουσιαστικό για να ανατρέψουν
την ισορροπία δυνάμεων. Μέχρι στιγμής δεν έχουν δώσει ούτε οπλισμό
στους αντάρτες. Η Ουάσιγκτον βλέπει
μια παρατεταμένη σύγκρουση που μπορεί να συνεχισθεί για μερικά ακόμη
χρόνια, κάτι που δεν μπορεί να δεχθεί
η Αγκυρα η οποία, όμως, από μόνη της
δεν μπορεί να φέρει αποτελέσματα».
Ψηλά στην ατζέντα θα βρεθούν άλλα
τρία ακανθώδη ζητήματα της Μέσης
Ανατολής: το Ιράκ, το Ιράν και οι τουρκοϊσραηλινές σχέσεις, όπου παρατηρούνται συγκλίσεις, αλλά και αποκλίσεις. Η Αγκυρα έχει μια συγκρουσιακή
σχέση με την κεντρική ιρακινή κυβέρνηση στη Βαγδάτη, ενώ βλέπει την Τεχεράνη ως «περιφερειακό ανταγωνιστή»
στη Μέση Ανατολή.
«Οι ΗΠΑ και η Τουρκία ανησυχούν
για την κρίση στη Συρία και την αποσταθεροποίηση της περιοχής, όπως
και για τον κίνδυνο που ελλοχεύει από
τη στάση του Ιράν και των συμμάχων
του στην περιοχή» τόνισε στην «Κ» ο
πρόεδρος του Συμβουλίου Εξωτερικών
Σχέσεων Ρίτσαρντ Χάας, ο οποίος περιγράφει το Ισραήλ και την Τουρκία
ως τις «πιο γνήσιες, επιτυχείς οικονομίες στη Μέση Ανατολή, με την έννοια
ότι δεν βασίζονται σε πηγές ενέργειες.
Πρόκειται για πραγματικές οικονομίες
με σημαντική ανάπτυξη. Εχουν πολλά
κοινά συμφέροντα. Το ερώτημα είναι
κατά πόσον θα είναι σε θέση να κινηθούν με γνώμονα αυτά τα συμφέροντα».
Η πρόσφατη δριμεία επίθεση του κ.
Ερντογάν κατά του Ισραήλ δείχνει
πόσο εύθραυστες παραμένουν οι ισορροπίες. «Οι ΗΠΑ θέλουν μια πιο σαφή
δέσμευση της Αγκυρας υπέρ της βελτίωσης των σχέσεων με το Ισραήλ και
θεωρούν ότι η Τουρκία κωλυσιεργεί»,
επισημαίνει η Αϊνταντασμπάς.
Στο πλαίσιο των συνομιλιών των δύο
ηγετών και των συνεργατών τους πιθανώς να θιγεί και το Κυπριακό, ενώ
ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται
να επαναλάβει την πάγια θέση της Ουάσιγκτον υπέρ της επαναλειτουργίας
της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
Τέλος, ταύτιση απόψεων υπάρχει
στο άνοιγμα Ερντογάν προς τους Κούρδους και την πρόσφατη ανακωχή με
το ΡΚΚ. Καθώς η κοσμική αντιπολίτευση
στο εσωτερικό, τόσο η Κεντροαριστερά
όσο και οι εθνικιστές, τον επικρίνουν
για το χειρισμό του ευαίσθητου αυτού
ζητήματος, ο μετριοπαθής ισλαμιστής
πρωθυπουργός προσβλέπει στη δημόσια
στήριξη της Ουάσιγκτον.
Φόβοι για μεγάλο
κύμα προσφύγων
Tου ΓΙΑΝΝΗ ΕΛΑΦΡΟΥ
Δραματική αύξηση παρουσιάζει ο αριθμός των προσφύγων από τη Συρία.
Περίπου 8.000 άτομα, το 70% γυναίκες και παιδιά, διέσχιζαν τα σύνορα
καθημερινά τους προηγούμενους
μήνες. Οι πρόσφυγες εκτός Συρίας
ξεπερνούν, στις αρχές Απριλίου, το
1.330.000, όταν ο ΟΗΕ προέβλεπε
1.100.000 για τον προσεχή Ιούνιο!
Βουλιάζουν οι γειτονικές χώρες: Λίβανος 417.000, Ιορδανία 432.000,
Τουρκία 294.000, Ιράκ 130.000, Αίγυπτος 50.000 και χώρες Βόρειας Αφρικής 10.000.
Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ κοντά,
ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και την
πύλη εισόδου στην Ευρώπη. Η πιθανότητα μιας ανθρωπιστικής κρίσης
μεγάλης εμβέλειας, οπότε πλήθος
προσφύγων θα κινηθεί προς τα δυ<
<
<
<
<
<
EPA / SHAWN THEW
Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ
ματικό κάζο, χωρίς να έχουν εξασφαλίσει
στοιχειώδη συμφωνία. Πάντως, μέχρι την
ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, κανένα
από τα επίμαχα ερωτήματα δεν είχε απαντηθεί:
Ποιο θα είναι το μέλλον του Ασαντ; Ποιοι θα
στελεχώσουν τη μεταβατική κυβέρνηση, αν
υποτεθεί ότι επιτυγχάνεται εκεχειρία; Πώς
θα αντιμετωπισθούν οι ένοπλες δυνάμεις της
αντιπολίτευσης, ειδικά αυτές που συνδέονται
με την Αλ Κάιντα; Θα υπάρξει παρουσία ξένων
δυνάμεων -δυτικών ή αραβικών- οι οποίες υποτίθεται ότι θα εγγυηθούν τη συμφωνία ειρήνης;
Μέχρι να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα,
θα αιωρείται πάνω από τη Συρία η ανησυχία
ότι το υποτελές κράτος που δημιουργήθηκε
από τη συμφωνία Σάικς - Πικό, μπορεί να επιστρέψει σε ανάλογο ρόλο, με μια άλλη «μοιρασιά» τρίτων, έναν αιώνα αργότερα - ή και
να μετατραπεί σε μια νέα «Σομαλία», μια μαύρη
τρύπα χάους και ισλαμικού ριζοσπαστισμού
στην καρδιά της Μέσης Ανατολής.
Για τον ρόλο που διεκδικεί η Τουρκία στη Μέση Ανατολή θα συζητήσουν Μπαράκ
Ομπάμα και Ταγίπ Ερντογάν την ερχόμενη Πέμπτη στον Λευκό Οίκο (η φωτ. από συνάντηση των δύο ηγετών το 2009 στην Ουάσιγκτον).
Το Πεντάγωνο πιέζει και ετοιμάζεται
Οι ισραηλινές επιδρομές εναντίον της Συρίας ενίσχυσαν τις πιέσεις ισχυρών
Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών γερουσιαστών, αλλά και κύκλων του Πενταγώνου, προς τον Μπαράκ Ομπάμα να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στο συριακό πρόβλημα. Ανομολόγητη πηγή ανησυχίας των εν λόγω κύκλων ήταν η σφοδρή αντεπίθεση των δυνάμεων του Μπασάρ αλ Ασαντ τις τελευταίες εβδομάδες. Ο κυβερνητικός στρατός, ο οποίος διατήρησε σε αξιοσημείωτο βαθμό τη
συνοχή του παρά τα δύο χρόνια εμφύλιων συγκρούσεων, κατάφερε να διασπάσει τις γραμμές ανεφοδιασμού των ανταρτών, να ανακαταλάβει στρατηγικής
σημασίας πόλεις και να εκριζώσει θυλάκους των αντικαθεστωτικών.
Οπως αποκάλυψε η Wall Street Journal, το Πεντάγωνο εισηγείται στον Αμερικανό πρόεδρο τη δημιουργία «ουδέτερης ζώνης» μεταξύ Συρίας και Ιορδανίας
στο όνομα της προάσπισης της φιλοαμερικανικής μοναρχίας από τον κίνδυνο
της αποσταθεροποίησης – κάτι που, ωστόσο, θα σήμαινε, πρακτικά, την εγκατάσταση δύναμης κατοχής σε τμήμα του συριακού εδάφους.
Οχι λιγότερο προβληματικές είναι οι πιέσεις που δέχεται ο Ομπάμα για τη δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, κατά τα πρότυπα του Ιράκ και της Λιβύης
– μια κίνηση η οποία ισοδυναμεί με κήρυξη πολέμου. Αλλά και οι προτάσεις για
ενίσχυση των αντικαθεστωτικών με σύγχρονα οπλικά συστήματα ακούγονται
πολύ ριψοκίνδυνες στον Λευκό Οίκο: δεν έχει συμπληρωθεί ένας μήνας από
τότε που η Τζαμπχάτ αλ Νούσρα, μία από τις πλέον αξιόμαχες ένοπλες οργανώσεις της αντιπολίτευσης, δήλωσε αφοσίωση και υπακοή στον Αϊμάν αλ Ζαουάχρι, διάδοχο του... Οσάμα μπιν Λάντεν!
Π. Π.
Το ελληνικό υπουργείο
Εξωτερικών προσπαθεί
να το αποτρέψει
με όποιους τρόπους
έχει στη διάθεσή του
τικά, δεν μπορεί να αποκλειστεί. Η
ελληνική κυβέρνηση έχει καταστρώσει το σχέδιο «ΙΩΝΗ», για την αντιμετώπιση μεγάλου προσφυγικού κύματος προερχόμενου από τη Συρία.
Ο κύριος στόχος του «ΙΩΝΗ» είναι
προληπτικός, δηλαδή η βοήθεια προς
τις όμορες της Συρίας χώρες, ούτως
ώστε να παραμείνουν σε αυτές οι
πρόσφυγες. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, έχει ήδη ενεργοποιηθεί
ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής
Προστασίας, μέσω του οποίου μεταφέρεται ανθρωπιστική βοήθεια
στην Ιορδανία.
«Είναι κρίσιμη η βοήθεια στους
πρόσφυγες, ώστε να μείνουν κοντά
στις εστίες τους και να μπορέσουν
να επιστρέψουν όταν ομαλοποιηθεί
η κατάσταση», είπε στην «Κ» ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Γρηγόρης Δελαβέκουρας. Ο κ.
Δελαβέκουρας επανέλαβε τη βασική
θέση της κυβέρνησης ότι «δεν μπορεί
να υπάρχει στρατιωτική λύση στη
συριακή κρίση». Η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί στενά τις μεγάλες πιέσεις που δέχονται τα δύο εκατομμύρια των χριστιανών της Συρίας, πολλοί από τους οποίους είναι
ελληνορθόδοξοι. Πρόσφατα ο βρε-
τανικός «Γκάρντιαν» έγραψε πως
300.000 χριστιανοί εγκατέλειψαν τη
χώρα! «Είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με το Πατριαρχείο Αντιοχείας,
ενώ υπάρχει συντονισμός και των
υπόλοιπων Πατριαρχείων της περιοχής», σημειώνει ο κ. Δελαβέκουρας.
Οπως είναι φυσικό, τον τελευταίο
χρόνο έχει αυξηθεί η είσοδος Σύρων
προσφύγων στην Ελλάδα, βεβαίως
με παράνομο τρόπο, καθώς δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα. Το 2012
συνελήφθησαν από την ΕΛ.ΑΣ. 7.927
Σύροι για παράνομη είσοδο (αύξηση
420% σε σχέση με το 2011, οπότε
είχαν πραγματοποιηθεί 1.522 συλλήψεις). Το πρώτο τρίμηνο του 2013
συνελήφθησαν 1.276 Σύροι.
Πίσω από τους αριθμούς υπάρχουν
άνθρωποι. Συναντήσαμε τον Αντάζ,
που ήρθε στην Ελλάδα από τη Συρία
πριν από πέντε ημέρες. Είναι κουρδικής καταγωγής και κατάγεται από
την πόλη Αφρίν, βόρεια από το Χαλέπι. «Αφησα την οικογένειά μου πίσω. Το ταξίδι έγινε μέσα στην αγωνία
και στον κίνδυνο. Επρεπε κάποιος
να φύγει για να στείλει χρήματα πίσω,
όπου δεν υπάρχει δουλειά κι έχουμε
γεμίσει πρόσφυγες. Οι κουρδικές περιοχές είναι σχετικά πιο ασφαλείς
και γι’ αυτό έχουν συγκεντρωθεί όλοι
οι Κούρδοι, αλλά και πολλοί Αραβες,
μεταξύ αυτών και χριστιανοί. Στο
σπίτι μου φιλοξενούμε 30 άτομα, ενώ
όλα τα σχολεία είναι γεμάτα πρόσφυγες. Κάνουμε έκκληση για ανθρωπιστική βοήθεια στον συριακό λαό και
στις κουρδικές περιοχές», μας λέει.
Ο Αντάζ πέρασε από το Αιγαίο, το οποίο όμως έχει γίνει τους τελευταίους
μήνες υγρός τάφος για δεκάδες μετανάστες, μεταξύ αυτών και 28 προσφύγων από τη Συρία. Γυναίκες και
μικρά παιδιά ήταν ανάμεσά τους...
Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για
τους πρόσφυγες ζήτησε από τις ελληνικές Αρχές να εξασφαλίσουν
στους πρόσφυγες από τη Συρία πρόσβαση στην ελληνική επικράτεια,
να προσφέρουν στους αιτούντες άσυλο διεθνή προστασία και να μην
επιβάλουν το μέτρο της διοικητικής
απέλασης. Οπως ανακοινώθηκε από
την ΕΛ.ΑΣ., από τις 9 Απριλίου είναι
σε ισχύ διαταγή, σύμφωνα με την
οποία κανένας Σύρος δεν θα κρατείται στα κέντρα κράτησης παρά
μόνο λίγες ημέρες μέχρι να ταυτοποιηθεί η καταγωγή του, ενώ θα γίνεται αναβολή της απόφασης επιστροφής μέχρι να ομαλοποιηθεί η
κατάσταση στη Συρία.
19-ADV meemob_KATHI 5/10/13 9:15 PM Page 4
16-ADV 1000 euro.qxp_KATHI 5/10/13 7:18 PM Page 4
#restartcy
και η
στηρίζουν τους αναγνώστες
€1000
ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΓΙΑ 4 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ
Δύο αναγνώστες της Καθημερινής κερδίζουν
ψώνια αξίας €500 ο καθένας από τις υπεραγορές ΆλφαΜέγα.
Οι δύο νικητές αυτής της εβδομάδας είναι
η Ελένη Γεωργίου και η Μαρία Κωνσταντίνου.
Ψάξτε και βρείτε τα δύο τυχερά δωροκουπόνια αξίας €500
σε οποιοδήποτε πακέτο της Kαθημερινής.
Απομένουν ακόμα 2 εβδομάδες, 12 και 19 Μαΐου.
Για περισσότερες πληροφορίες στο www.kathimerini.com.cy
19-KOSMOS_KATHI 5/10/13 11:11 PM Page 19
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
l
19
ΚΟΣΜΟΣ
Θα αναζητήσει τη λύση
προκαλώντας νέα κρίση
Ο Μπερλουσκόνι θα επιδιώξει να πάει πάλι σε εκλογές για να μην εκτελεσθεί η καταδίκη
Της ΕΥΡΥΔΙΚΗΣ ΜΠΕΡΣΗ
Οπως συνέβαινε και με την κυβέρνηση τεχνοκρατών του Μάριο Μόντι,
την οποία ο Μπερλουσκόνι στήριξε,
έτσι και σήμερα, ο «απλός γερουσιαστής» Μπερλουσκόνι πολιτεύεται
σαν να είναι ταυτόχρονα εντός και
εκτός κυβέρνησης.
Αν το στενό μαρκάρισμα προς τον
Λέτα εκθέσει το «τέλος της λιτότητας» που επαγγέλλεται ο Ιταλός πρωθυπουργός ως ρητορική κατασκευή
άνευ περιεχομένου, τότε τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα στους κόλπους του Δημοκρατικού Κόμματος
θα οξυνθούν. Οι εκλογές του Φεβρουαρίου ήταν ο ορισμός της πύρρειας νίκης για την Κεντροαριστερά,
η οποία όχι μόνο κέρδισε με μικρότερα ποσοστά από τα αναμενόμενα,
αλλά και έμεινε ακέφαλη στην επίπονη διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης. Η ίδια η κατάληξη αυτού
του μαραθωνίου, η συγκυβέρνηση
σε μεγάλο συνασπισμό με τον Μπερλουσκόνι, αποτελεί παράγοντα φθοράς για την Κεντροαριστερά, γι’ αυτό
και προσπάθησε πάση θυσία να την
αποφύγει.
Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι είναι ο ρυθμιστής της ιταλικής πολιτικής ζωής,
ενώ η απόφαση του εφετείου του Μιλάνου, που επιβεβαίωσε την ποινή
τετραετούς φυλάκισής του και πενταετούς στέρησης των πολιτικών
του δικαιωμάτων, δεν άλλαξε ούτε
κατ’ ελάχιστον αυτή την πραγματικότητα. Με βάση την ιστορία του
Μπερλουσκόνι και τους τωρινούς
συσχετισμούς, αναλυτές θεωρούν
πιθανότερο να προκαλέσει ο 76χρονος ηγέτης της ιταλικής Κεντροδεξιάς
νέες εκλογές με στόχο να επανέλθει
στην πρωθυπουργία, παρά να αφήσει
Δημοσκόπηση της YouGov «έδειξε» ότι 60% ψήφισαν το κόμμα του Νάιτζελ
Φάρατζ διότι είναι «απογοητευμένοι από τα μεγάλα κόμματα», ενώ μόλις το 10%
των ψηφοφόρων του UKIP θεωρεί ότι ο κ. Φάρατζ θα κυβερνούσε καλύτερα.
Mήνυμα στα μεγάλα
κόμματα της Βρετανίας
η ψήφος στο UKIP
Του ANDREW RAWNSLEY
Ο πρωθυπουργός Ενρίκο Λέτα υπόσχεται να παγώσει την είσπραξη του
φόρου ακινήτων από τον Ιούνιο.
<
<
<
<
<
<
Στο κρίσιμο εξάμηνο, θα
συνεχίσει να στηρίζει την
κυβέρνηση Λέτα, ώστε να
αντλήσει από αυτήν τα
μέγιστα πολιτικά οφέλη
την υπόθεση εις βάρος του να τελεσιδικήσει στο Ανώτατο Ακυρωτικό
Δικαστήριο.
Μέχρι την τελεσίδικη απόφαση,
όμως, μεσολαβεί τουλάχιστον ένα εξάμηνο, στη διάρκεια του οποίου ο
Μπερλουσκόνι θα συνεχίσει να στηρίζει την κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού με πρωθυπουργό τον κεντροαριστερό Ενρίκο Λέτα – ώστε
να αντλήσει από αυτήν τα μέγιστα
πολιτικά οφέλη. Ηδη οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Κεντροδεξιά του
Μπερλουσκόνι, που έχασε οριακά
τις εκλογές του Φεβρουαρίου, έχει
περάσει πρώτη. Αν επιτύχει πράγματι
να επιβάλει την ατζέντα της στον
Ενρίκο Λέτα, ο δρόμος για την επάνοδο στην εξουσία είναι ανοικτός.
Το πρώτο από τα «επείγοντα μέτρα» που προωθεί ο Μπερλουσκόνι
είναι η κατάργηση του φόρου ακινήτων (ΙΜU), ο οποίος έχει συναντήσει ευρύτατες αντιδράσεις στους
κόλπους της κοινωνίας. Ενώ ο Λέτα
υπόσχεται να παγώσει την είσπραξη
του φόρου από τον Ιούνιο, ο Μπερλουσκόνι ζητάει την οριστική κατάργησή του και την επιστροφή των
ποσών που καταβλήθηκαν το 2012.
Παράλληλα, ζητάει να μην αυξηθούν
οι συντελεστές του φόρου προστιθέμενης αξίας.
Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Μπερλουσκόνι είναι ο ακρογωνιαίος λίθος
της «κυβέρνησης εθνικής συμφιλίωσης» την ίδια στιγμή που βρίσκεται
στο επίκεντρο σφοδρής δικαστικής
καταιγίδας. Τα προβλήματά του δεν
εξαντλούνται στη δίκη για τη φοροδιαφυγή της Μediaset, που κρίθηκε
στο εφετείο του Μιλάνου την Τετάρτη. Ενδεχομένως έως τα μέσα Ιουνίου
αναμένεται η πρωτόδικη απόφαση
στην υπόθεση εξώθησης ανήλικης
σε πορνεία (το γνωστό ως Ruby-gate)
ενώ την Πέμπτη η εισαγγελία της
Νάπολης ανακοίνωσε ότι εξετάζει
την εμπλοκή Μπερλουσκόνι σε μία
ακόμη υπόθεση, αυτήν που αφορά
στην εξαγορά του γερουσιαστή Ντε
Γκρεγκόριο.
Ο Ντε Γκρεγκόριο έχει παραδεχθεί
ότι το 2006 έλαβε τρία εκατομμύρια
ευρώ προκειμένου να αποσκιρτήσει
από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία
του Ρομάνο Πρόντι, κάτι που οδήγησε
στην αποδυνάμωσή της. Ως πηγή
των χρημάτων ο υπόδικος γερουσιαστής κατονόμασε αυτόν που άντλησε
και τα μεγαλύτερα πολιτικά οφέλη
από το ροκάνισμα της Κεντροαριστεράς, τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Απευθείας στον Μπερλουσκόνι οδηγεί, σύμφωνα με το εφετείο του Μιλάνου, και το νήμα των ευθυνών
στην υπόθεση Μediaset.
Ο κολοσσός μέσων ενημέρωσης
του Μπερλουσκόνι αγόρασε το 2003
τηλεοπτικά δικαιώματα αμερικανικών ταινιών καταβάλλοντας αντίτιμο
μικρότερο από αυτό που φαινόταν
στα χαρτιά. Με αυτό τον τρόπο παρουσίασε πλασματικές δαπάνες, μειώνοντας τη φορολογική του επιβάρυνση, αλλά και κατόρθωσε να διοχετεύσει εκατομμύρια ευρώ σε μυστικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό.
Ο Μπερλουσκόνι φυσικά δηλώνει
άγνοια, υποστηρίζοντας ότι είχε αφήσει τις επιχειρηματικές αποφάσεις
σε άλλους, καθώς την επίμαχη περίοδο ήταν πρωθυπουργός. Απλώς
προήδρευε...
REUTERS/TONY GENTILE
AFP / DOMINIQUE FAGET
Προβλήματα με Δικαιοσύνη
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Κεντροδεξιά του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, που έχασε οριακά τις εκλογές του Φεβρουαρίου, έχει περάσει στην πρώτη θέση.
Εφυγε σε ηλικία 94 ετών ο Τζούλιο Αντρεότι
Η ενσάρκωση του ιταλικού μεταπολεμικού πολιτικού συστήματος, ο επτάκις
πρωθυπουργός Τζούλιο Αντρεότι, πέθανε τη Δευτέρα σε ηλικία 94 ετών. Ο Αντρεότι, ο οποίος τα τελευταία χρόνια υπέφερε από αναπνευστική ανεπάρκεια,
ήταν βουλευτής ή γερουσιαστής αδιάκοπα από το 1945 ώς τον θάνατό του. Αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, ο «αιώνιος Τζούλιο» ήταν υπόλογος σε τουλάχιστον
20 εξεταστικές επιτροπές του ιταλικού κοινοβουλίου, ενώ είχε πολύχρονες δικαστικές περιπέτειες οι οποίες έλαβαν τέλος το 2004. Δεν επρόκειτο ακριβώς
περί αθώωσης. Το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας έκρινε ότι το αδίκημα των
σχέσεων με τη μαφία έχει παραγραφεί, θεωρώντας πως οι σχέσεις του Αντρεότι
με το οργανωμένο έγκλημα διεκόπησαν το 1980. «Με έχουν κατηγορήσει για τα
πάντα εκτός από τους καρχηδονιακούς πολέμους», είχε πει αστειευόμενος. Ως
ψυχή της ιταλικής Χριστιανοδημοκρατίας, ο Αντρεότι ήταν πρωταγωνιστής των
«μολυβένιων χρόνων» της οξείας και συχνά βίαιης ψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης με το ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Ο Αντρεότι ήταν πρωθυπουργός το
1978 όταν οι Ερυθρές Ταξιαρχίες απήγαγαν και δολοφόνησαν τον πρόεδρο της
χώρας, Αλντο Μόρο. Η Χριστιανοδημοκρατία σαρώθηκε το 1992, μαζί με το μεγαλύτερο μέρος του παλαιού πολιτικού κατεστημένου, αφήνοντας χώρο στα δεξιά του ιταλικού πολιτικού φάσματος για τον ανερχόμενο μεγιστάνα των κατασκευών και των μέσων ενημέρωσης Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
ASSOCIATED PRESS, REUTERS
Την επομένη των τοπικών εκλογών, ανάλογα με το δημόσιο πρόσωπο που
σχολίαζε τα αποτελέσματα, η ανάδυση
του ευρωσκεπτικιστικού UKIP χαρακτηρίστηκε από «θάλασσα αλλαγής»
στο βρετανικό πολιτικό τοπίο μέχρι
«άνευ προηγουμένου σεισμός». Στην
πραγματικότητα, άπαντες πρέπει να
κάνουν ένα κρύο ντους και να ηρεμήσουν. Ο Νάιτζελ Φάρατζ έχει κάθε λόγο
να πανηγυρίζει, και τα κόμματα του
κατεστημένου ορθώς δείχνουν σήμερα
εμβρόντητα από το εκλογικό αποτέλεσμα, πλην όμως, η κουβέντα περί
σεισμών και καταποντισμών, όπως
και τα αποφθέγματα από τον Σαίξπηρ,
συνιστούν, αν μη τι άλλο, υπερβολή.
«Θάλασσα αλλαγής» ήταν όταν οι
Εργατικοί του Τζιμ Κάλαχαν κατατροπώθηκαν από τη Μάργκαρετ Θάτσερ
το 1979 και «σεισμός» υπήρξε η μεγαλειώδης εκλογική νίκη του Τόνι
Μπλερ το 1997. Στις 2 Μαΐου, το UKIP
έλαβε σχεδόν το ένα τέταρτο των ψήφων στις εκλογές για τα τοπικά συμβούλια, στις οποίες συμμετείχε μόλις
το ένα τρίτο του εκλογικού σώματος.
Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη πολιτική εξέλιξη, όχι όμως κοσμοϊστορικό
γεγονός, τουλάχιστον όχι ακόμη.
Τα εντυπωσιακά ποσοστά του UKIP
οφείλονται σ’ ένα αμάλγαμα αιτιών.
Κατ’ αρχάς, ένα τμήμα του εκλογικού
σώματος ψήφισε το κόμμα του κ. Φάρατζ ως ένδειξη δυσφορίας προς το
πολιτικό κατεστημένο. Κάτι τέτοιο
είναι απολύτως φυσιολογικό εν μέσω
πτώσης του βιοτικού επιπέδου εξαιτίας
της λιτότητας που έχει υιοθετήσει η
κυβέρνηση των Συντηρητικών, ιδιαίτερα μάλιστα όταν το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης κάθε άλλο
παρά προκαλεί ενθουσιασμό. Στο παρελθόν, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες
ήταν εκείνοι που απολάμβαναν τα οφέλη της λαϊκής δυσαρέσκειας στις
τοπικές εκλογές ή στις ευρωεκλογές.
Σήμερα που οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες έχουν μετουσιωθεί από κόμμα
διαμαρτυρίας σε κόμμα εξουσίας, το
UKIP δρέπει τους καρπούς.
Η συντριπτική πλειονότητα όσων
ψήφισαν το UKIP δεν το έκαναν επειδή
συμφωνούν με την πολιτική του πλατφόρμα. Δημοσκόπηση της YouGov «έδειξε» ότι 60% ψήφισαν το κόμμα του
κ. Φάρατζ διότι είναι «απογοητευμένοι
από τα μεγάλα κόμματα» ή γιατί «επιθυμούν να στείλουν ένα μήνυμα». Μόλις
το 10% των ψηφοφόρων του UKIP θεωρεί ότι ο κ. Φάρατζ θα κυβερνούσε
καλύτερα. Παρ’ όλα αυτά, η «εποχή των
τεσσάρων κομμάτων» στη Βρετανία
κρύβει προκλήσεις για τα παραδοσιακά
κόμματα της χώρας. Οι Συντηρητικοί
μοιάζουν να βρίσκονται σε σύγχυση.
Αρχικά προσπάθησαν να επιτεθούν στο
UKIP, το οποίο αντλεί ψηφοφόρους από
τους κόλπους τους, αλλά όχι μόνο, αποκαλώντας τον κ. Φάρατζ και τους συνεργάτες του «κλόουν». Στην πορεία αντιλήφθηκαν ότι η προσπάθεια γελοιοποίησης του UKIP ενισχύει την «αντισυστημική του γοητεία». Ετσι, λοιπόν,
οι Συντηρητικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι μάλλον προτιμότερο να
αντιμετωπίζουν το UKIP με «σεβασμό».
Η δεξιά πτέρυγα του κόμματος πιέζει
τον πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον
να μπει σε μια διαδικασία «πλειστηριασμού ψηφοφόρων» υιοθετώντας
αυστηρότερους νόμους για τη μετανάστευση, μεγαλύτερες περικοπές
δαπανών και ακυρώνοντας τη νομο<
<
<
<
<
<
Τα υψηλά ποσοστά του
Νάιτζελ Φάρατζ στις
εκλογές για τα τοπικά
συμβούλια αποτελεί
ένδειξη δυσφορίας προς
το πολιτικό κατεστημένο
θεσία για τους γάμους μεταξύ ομοφυλοφίλων. Στην πραγματικότητα, όμως,
αν ο κ. Κάμερον ενδώσει στις πιέσεις,
τότε θα απολέσει τους κεντρώους ψηφοφόρους, που του χάρισαν τη νίκη
στις προηγούμενες εκλογές.
Την ίδια στιγμή, βέβαια, ούτε οι Εργατικοί έχουν λόγο να πανηγυρίζουν,
καθώς το εκλογικό αποτέλεσμα δεν
ήταν το αναμενόμενο, παρά τις όποιες
μικρές νίκες σε περιφέρειες όπως το
Χάρλοου και το Χάστινγκς. Το δε UKIP
αντλεί ψηφοφόρους και από τη δική
του δεξαμενή ψηφοφόρων και είναι
αρκετά δημοφιλές μεταξύ μελών της
εργατικής τάξης που πλήττονται από
τη λιτότητα – ακριβώς, δηλαδή, τους
ψηφοφόρους στους οποίους στοχεύει
ο αρχηγός των Εργατικών, Εντ Μίλιμπαντ, εδώ και μια τριετία. Πολλοί εξ
αυτών δείχνουν να προτιμούν τον ευθύ,
λαϊκίστικο λόγο του κ. Φάρατζ από τις
θεωρίες περί «νέου καπιταλισμού» του
κ. Μίλιμπαντ. Ο τελευταίος καλείται
να βρει τρόπους προκειμένου να επικοινωνήσει τις πολύπλοκες ιδέες του
στον μέσο πολίτη.
THE GUARDIAN
Τρομοκρατία και όρια στην παρακολούθηση
Σύμφωνα με τον ανώτατο αξιωματούχο
των υπηρεσιών πληροφοριών των
ΗΠΑ, δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής αποδεικτικά στοιχεία με βάση τα οποία,
τους βομβιστές του Μαραθωνίου της
Βοστώνης συνέδραμαν ξένα τρομοκρατικά δίκτυα. «Μέχρι στιγμής δεν
έχω διαπιστώσει κάτι που να επιβεβαιώνει τους φόβους ότι υπήρχε ευρύτερη συνωμοσία», δήλωσε ο Τζέιμς
Κλάπερ, γενικός διευθυντής των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών
(DNI) σε συνέντευξη που μου παραχώρησε. Ο Κλάπερ απάντησε σε ερώτημα σχετικά με δημοσίευμα εφημερίδας, του οποίου οι συντάκτες ανέφεραν δύο Ρώσους εξτρεμιστές ως πιθανούς συνενόχους των βομβιστών.
Οι δηλώσεις του Κλάπερ είναι μία ακόμη ένδειξη ότι οι βομβιστικές επιθέσεις των αδελφών Τσαρνάεφ, του
Ταμερλάν και του Τζοχάρ, οργανώθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχουν
περισσότερη σχέση με τις μαζικές δολοφονίες στο σχολείο του Νιουτάουν
στο Κονέτικατ και λιγότερο με συνωμοσία της Αλ Κάιντα.
«Μπορεί να έδρασαν μόνοι τους,
ωστόσο θα πρέπει να περιμένουμε
μέχρι να ολοκληρωθεί η έρευνα, προτού καταλήξουμε σε συμπεράσματα»,
τόνισε ο Κλάπερ. «Η έρευνα εστιάζει
στο πώς ριζοσπαστικοποιούνται οι
άνθρωποι, τι ρόλο παίζουν οι προσωπικές τους πικρίες και πόσο αυτές
τροφοδοτούνται από τις σελίδες των
φανατικών ισλαμιστών στο Διαδίκτυο». Ο Κλάπερ προσθέτει ότι για
τις συνωμοσίες που εξυφαίνονται
στις ΗΠΑ, οι 17 μυστικές υπηρεσίες
που υπάγονται στη δικαιοδοσία του
έχουν πολύ συγκεκριμένα όρια ως
προς τη συλλογή πληροφοριών. Ο νεότερος αδελφός, ο Τζοχάρ, ήταν Α-
Tου DAVID IGNATIUS
Aρθρογράφου
της WASHINGTON POST
μερικανός πολίτης ενώ ο Ταμερλάν
είχε χαρακτηριστεί «πρόσωπο που
διαμένει στις ΗΠΑ». Γι’ αυτούς τους
λόγους οι δύο αδελφοί δεν τελούσαν
υπό την παρακολούθηση του FBI και
άλλων υπηρεσιών παρακολούθησης.
«Υπάρχουν περιορισμοί σχετικά με
το μέχρι ποιου σημείου μπορούμε να
παρακολουθούμε Αμερικανούς πολίτες», λέει ο Κλάπερ. Προειδοποιεί ότι
οι πιο έντονες προσπάθειες των μυστικών υπηρεσιών να φτάσουν στην
άκρη του νήματος, μπορεί να εγείρουν
σοβαρά ζητήματα ως προς την προστασία των πολιτικών ελευθεριών.
Και θέτει τα ερωτήματα: «Θέλουν οι
πολίτες να ελέγχουμε περισσότερο
τη δραστηριότητά τους στο Διαδίκτυο,
να παρακολουθούμε τις τηλεφωνικές
συνδιαλέξεις τους, να τους παρακολουθούμε όταν ταξιδεύουν στο εξωτερικό;».
Οι επικριτές του επισημαίνουν ότι
το FBI και οι άλλες υπηρεσίες απέτυχαν
στην έρευνά τους για τους Τσαρνάεφ.
Επισημαίνουν ότι το 2011, οι ρωσικές
μυστικές υπηρεσίες είχαν προειδοποιήσει τη CIA για τον Ταμερλάν, γεγονός
που είχε συνέπεια το FBI να διεξαγάγει,
εκείνη τη χρονιά, έρευνα για το άτομό
του. Ο Ταμερλάν Τσαρνάεφ όμως κατάφερε να ταξιδέψει στη Ρωσία τον
Ιανουάριο του 2012 και να επιστρέψει
στην Αμερική τον Ιούλιο του ιδίου
έτους χωρίς να γίνουν περαιτέρω έρευνες για το άτομό του. Ο Κλάπερ πάντως υποστηρίζει ότι οι μυστικές υπηρεσίες ακολουθούσαν πιστά τους
κανόνες για τη χρήση στοιχείων της
βάσης δεδομένων TIDE, την οποία διατηρεί το Εθνικό Κέντρο κατά της Τρομοκρατίας (NCTC) σχετικά με τις ταυτότητες υπόπτων ως τρομοκρατών.
Σύμφωνα με τον Κλάπερ, η έρευνα
για τον Ταμερλάν από το FBI δεν είχε
αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τις σχέσεις
του με τρομοκρατικά δίκτυα ώστε το
<
<
<
<
<
<
Η απάντηση σε εγχώριες
συνωμοσίες δεν είναι η
παρακολούθηση από ένα
αστυνομικό κράτος, αλλά
η σωστή αστυνόμευση σε
επίπεδο των κοινοτήτων
όνομά του να συμπεριληφθεί σε κατάλογο υπόπτων και σε κατάλογο ατόμων που δεν επιτρέπεται να επιβιβαστούν σε αεροσκάφος. Και έτσι,
σύμφωνα με τους κανόνες του NCTC,
το όνομα του Ταμεράν Τσαρνάεφ αφαιρέθηκε από τη βάση δεδομένων.
«Δεν είχαμε κανένα στοιχείο γι’ αυτόν.
Το μόνο που είχαμε ήταν μια έρευνα
των Ρώσων. Τρεις φορές ζητήσαμε διευκρινίσεις. Το FBI πραγματοποίησε
ενδελεχή έλεγχο, ξαναζήτησε διευκρινίσεις, τις οποίες όμως δεν έλαβε»,
προσθέτει ο Κλάπερ.
Στη διάρκεια της συνέντευξης που
μού παραχώρησε, ο Κλάπερ ύψωσε
αρκετές φορές τον τόνο της φωνής
του για να υποστηρίξει ότι η δουλειά
του δεν είναι να εποπτεύει αν γίνονται
σωστά οι παρακολουθήσεις, αλλά να
διαχειρίζεται πληροφορίες σεβόμενος
τη νομοθεσία περί προστασίας της ι-
διωτικής ζωής, η οποία όμως περιορίζει
τη δυνατότητα της αμερικανικής κυβέρνησης να συγκεντρώνει πληροφορίες. Λίγο πριν ξεσπάσει η υπόθεση
των αδελφών Τσαρνάεφ, ο Κλάπερ
θυμίζει ότι ο γενικός επιθεωρητής των
αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών (DNI) είχε διεξαγάγει έρευνα για
το αν το Εθνικό Κέντρο κατά της Τρομοκρατίας (NCTC) σέβεται τους κανόνες
που διέπουν τη βάση δεδομένων TIDE.
Δεδομένων των ορίων της κυβέρνησης
ως προς την παρακολούθηση των εγχώριων εξτρεμιστών, ποια είναι συνεπώς η στρατηγική για την αποτροπή
της εγχώριας τρομοκρατίας; Η στρατηγική αυτή κυρίως εστιάζει στο άνοιγμα σε μουσουλμανικές και άλλες
κοινότητες ώστε να εξασφαλίσει τη
βοήθειά τους για τον έλεγχο και την
αποτροπή πιθανής τρομοκρατικής
δράσης.
Η απλή ριζοσπαστικοποίηση –το
να επισκέπτεται κάποιος σελίδες φανατικών ισλαμιστών στο Διαδίκτυο
ή να μιλάει για εξτρεμιστικές ομάδες– είναι 100% νόμιμη, σημειώνει
ένας αναλυτής. Το σημείο καμπής είναι όταν κάποιος κινητοποιείται για
να δράσει προς αυτή την κατεύθυνση.
Αυτή όμως η αλλαγή είναι δύσκολο
να εντοπιστεί, γιατί συνήθως συμβαίνει στη «σφαίρα του ιδιωτικού βί-
ου», όπως συνέβη και στην περίπτωση
των αδελφών Τσαρνάεφ. Ακόμη και
όταν επισκέπτονταν σελίδες φανατικών ισλαμιστών στο Διαδίκτυο ή έστελναν εμπρηστικά μηνύματα, η
δράση των δύο αδελφών δεν μπορούσε να ελεγχθεί με νόμιμο τρόπο.
Αναλυτές επισημαίνουν πως η επαφή με τις κοινότητες μουσουλμάνων
είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο
για να αποτρέψουν την ανάπτυξη της
εγχώριας τρομοκρατίας. Αν οι οικογένειες των μουσουλμάνων νιώσουν
ότι αποτελούν τμήμα μιας μεγαλύτερης
αμερικανικής οικογένειας, τότε έχουν
μεγαλύτερο συμφέρον να ελέγξουν
και να αποτρέψουν τη βία. Και αυτό
δεν το λέει κάποιος τυχαίος, αλλά ορισμένοι από τους καλύτερους ειδικούς
για την πάταξη της τρομοκρατίας στις
ΗΠΑ.
Ο Κλάπερ και οι αναλυτές του καταλήγουν ότι η σωστή απάντηση σε
εγχώριες συνωμοσίες δεν είναι η παρακολούθηση από ένα αστυνομικό
κράτος, αλλά η σωστή αστυνόμευση
σε επίπεδο των κοινοτήτων. Αυτή η
στάση δεν θα αποτρέψει μια συνωμοσία ατόμων που ριζοσπαστικοποιούνται όπως οι αδελφοί Τσαρνάεφ,
αλλά, όπως τόνισε ένα αναλυτής, «δεν
έχει πιθανότητες να εξελιχθεί σε ένα
μαζικό φαινόμενο».
20-ADV MITROPANOS_KATHI 5/10/13 7:20 PM Page 4
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ
ȇȊȏȊȖȔȊȕȏȊȖȔȒȓȄȐȒȕ
Ȓ
ȊȉțȊȏȒȗȈȐȄȖȔȄȆȒȗȇȌȐ 2
Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙ No2
Η μοναδικότητα της φωνής του αλλά και η σπάνια ποιότητα του χαρακτήρα του μεγάλου αυτού
Έλληνα ερμηνευτή, Δημήτρη Μητροπάνου, είναι μερικά από αυτά που λάτρεψε ο κόσμος σε αυτόν.
Συγκλονιστικές ερμηνείες μέσα από 28 υπέροχα τραγούδια σε ένα διπλό μουσικό άλμπουμ
με τραγούδια που σημάδεψαν γενιές και γενιές.
CD2
1. ΟΤΑΝ ΕΧΩ ΕΣΕΝΑ
2. ΓΙΑ ΝΑ Σ’ ΕΚΔΙΚΗΘΩ
3. ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΤΑ ΜΠΛΟΥΖ
4. ΠΟΙΟΣ ΦΤΑΙΕΙ ΜΗ ΡΩΤΑΣ
5. ΘΑ ΕΙΜΑΙ ΕΔΩ
6. ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΕΔΩ
7. ΟΣΟΙ ΖΟΥΝ ΑΛΗΘΙΝΑ
8. ΓΕΙΑ
9. ΚΛΕΙΝΩ ΚΙ ΕΡΧΟΜΑΙ
10. ΘΑ ΦΥΓΩ ΝΥΧΤΑ
11. ΝΑ ΣΒΗΣΕΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΦΩΣ
12. ΕΝΑ ΑΜΑΞΙ ΜΕ ΦΤΕΡΑ
13. ΕΙΜΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΚΟΜΑ
14. ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ ΤΑ ΗΧΕΙΑ
ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ ΚΑΙ ΤΟ 2O KAI ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ CD ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
OIK_01-COVER.e$S_OIK_01 5/10/13 8:51 PM Page 2
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 1 2 Μ Α Ϊ ΟΥ 2 0 1 3
Μεταβολές εβδομάδας
X.A.K.
X.A.
0,318%
7,24%
Dow Jones
Nasdaq
Nikkei
Dax
FTSE 100
Πετρέλαιο
€/$
0,72%*
0,90%*
6,67%*
2,67%*
1,62%*
-0,53%
-0,55%
Τα σχέδια της Noble για την «Αφροδίτη»
ΣΗΜΕΡΑ
ΕΥΡΩΠΗ
Πλήγματα δέχεται
η λιτότητα
Στα πλάνα της εταιρείας για το τερματικό υγροποίησης η σύμπραξη με στρατηγικό εταίρο
Αναδίπλωση και της Γερμανίας από
τη γραμμή της σκληρής λιτότητας. Ο
κ. Σόιμπλε δήλωσε ότι υπάρχουν «αρκετά περιθώρια ελιγμών» στην Ευρωζώνη. Η τάση για απομάκρυνση από
τη σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία
γερμανικής εμπνεύσεως άρχισε να
εκδηλώνεται απροκάλυπτα περίπου
στα μέσα Απριλίου. Το Σελ. 9
ΕΛΛΑΔΑ
Σαφείς πληροφορίες για την κατάσταση
του τεμαχίου 12 δεν θα είναι διαθέσιμες
πριν από τον επόμενο χρόνο, εν αναμονή της επιβεβαιωτικής γεώτρησης.
Ωστόσο η Noble Energy αφήνει όλο
και περισσότερο να νοηθεί πως οι επιλογές για το τερματικό θα την απασχολήσουν ιδιαίτερα στο επόμενο διάστημα. Οι επιλογές της εταιρείας σχετικά με εμπλοκή της στο τερματικό
θα εξαρτηθούν από τους όρους που
Αντιπαραγωγικές οι
περικοπές μισθών
<
<
<
<
<
<
<
Αποστολή της «Κ»
στις ΗΠΑ
θα συμφωνηθούν. «Οπωσδήποτε και
διατηρούμε ένα ενδιαφέρον για το
τερματικό. Θέλουμε να συνεχίσουμε
τις επαφές μας με την κυβέρνηση για
αυτό το θέμα», δηλώνει ο αντιπρόεδρος
της Noble, Κιθ Έλιοτ.
«Όποια κι αν θα είναι τελικά η επιλογή για το τερματικό, θα πρέπει να
συμμετάσχει και στρατηγικός εταίρος»,
συνέχισε.
Όλες οι ενδείξεις από τις ΗΠΑ και το
συνέδριο/έκθεση Offshore Technology
Conference, που γίνεται στο Χιούστον
του Τέξας από το 1969, προκρίνουν χωρίς
αμφιβολία την αξιοποίηση του κυπριακού
αερίου μέσω υγροποίησης.
Υψηλόβαθμο στέλεχος εταιρείας
του κόστους εργασίας και στις θεσμικές μεταβλητές ήταν υπερβολική και,
αντιπαραγωγική, αναφέρει έκθεση
του Γραφείου Προϋπολογισμού της
Βουλής. Μάλιστα, παραθέτοντας σειρά στοιχείων, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ο μισθός έχει λιγότερη
σημασία για την ανταγωνιστικότητα από άλλους παράγοντες». Σελ. 7
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει το επόμενο διάστημα τη μικρή «πολυτέλεια» να μην τρέχει πίσω
από ορόσημα και ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, αλλά το «διάλειμμα»
δεν θα διαρκέσει πέραν του τριμήνου.
Στα τέλη Ιουλίου ξεκινά η διαδικασία της πρώτης αξιολόγησης από
την Τρόικα και μέχρι τότε πρέπει
να υπάρχει πρόοδος, τόσο στις προσπάθειες ανάταξης της κυπριακής
οικονομίας, όσο και στον τραπεζικό
τομέα.
Άλλωστε η συγκράτηση της ύφεσης είναι κρίσιμος παράγοντας για
ΚΑΡΙΕΡΑ
Διοικώντας
εξ αποστάσεως
Οι ευέλικτες μορφές εργασίας έχουν
επιφέρει πολλαπλές πιέσεις προς τις
επιχειρήσεις. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι κατά πόσον η βραδύτητα των επιχειρήσεων οφείλεται στην
ανεπάρκεια ή στην απροθυμία των
μάνατζερ να διαχειριστούν τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Σελ. 8
να μην υπάρξουν τους επόμενους
μήνες νέα μέτρα. Η Κύπρος έχει στη
διάθεσή της 3,4 δισ. ευρώ ώς το πρώτο τρίμηνο του 2016 για την κάλυψη
των δημοσιονομικών ελλειμμάτων.
Αν υπάρξει υστέρηση εσόδων ή οι
τράπεζες χρειαστούν περισσότερα
για την ανακεφαλαιοποίησή τους,
λόγω πρόσθετων ζημιών, εξαιτίας
της έντασης της ύφεσης, τότε το
κενό θα πρέπει να καλυφθεί με πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα στο εσωτερικό, καθώς έχει γίνει σαφές
ότι δεν πρόκειται να δοθούν περισσότερα από 10 δισ. ευρώ. Σελ. 3
Ζητείται CEO στην Τρ. Κύπρου
Real Estate
AP
Σχέδιο για ενιαίο πρότυπο στις ε-
κτιμήσεις ακινήτων ετοιμάζουν παγκόσμιοι οργανισμοί, με σκοπό τη
βελτίωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών στην αγορά ακινήτων. Το
πρότυπο αναμένεται να εξασφαλίσει την παγκόσμια συνοχή και να οδηγήσει σε λιγότερες περιπτώσεις
απάτης και σε μια πιο διαφανή αγορά, αυξάνοντας την εμπιστοσύνη του κοινού και την οικονομική
σταθερότητα. Σελ. 12
περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.
Ως ενδεικτικός των προθέσεων της
Noble ερμηνεύεται ο διορισμός, πριν
από ένα περίπου μήνα, του Κιθ Έλιοτ
ως αντιπροέδρου, υπεύθυνου για την
ανατολική Μεσόγειο. Ο Έλιοτ είχε υπηρετήσει για πολλά χρόνια ως επικεφαλής μεγάλων έργων του ομίλου,
έχοντας αναλάβει τη διεκπεραίωση
τεχνικά δύσκολων γεωτρήσεων σε
διάφορα μέρη του κόσμου. Σελ. 4
Η συγκράτηση της ύφεσης
προτεραιότητα για το ΥΠΟΙΚ
Άστοχοι και οι γκουρού της Wall Street
Η έμφαση που δόθηκε στη μείωση
που ενδιαφέρεται να δραστηριοποιηθεί
στην Κύπρο, σχολίασε στην «Κ» πως
«οι αγωγοί στην περιοχή είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, και όχι μόνο
για πολιτικούς λόγους. Οι αγωγοί πρέπει
να αντιμετωπίσουν σειρά προβλημάτων, όχι τόσο το βάθος της θάλασσας
στην περιοχή, αλλά και την υποθαλάσσια γεωγραφία».
Σε κάθε περίπτωση, η Noble δίνει
ιδιαίτερη βαρύτητα στην ευρύτερη
Οι συμβουλές των λεγομένων «γκουρού» της Wall Street δεν είναι πάντα εύστοχες. Ο βαθύπλουτος Τζον Πόλσον,
συνιδρυτής του Paulsoand Co., ενός εκ των μεγαλύτερων hedge funds, έχει πληρώσει ακριβά τις τοποθετήσεις του σε
χρυσό, καθώς το Gold Fund του έχει καταγράψει απώλειες 47% φέτος. Σε σχετική έρευνα η εφημερίδα Financial Times
επικαλείται τις περιπτώσεις των Ντέιβιντ Άινχορν, ιδρυτή της Greenlight Capital, και Μπιλ Άκμαν της Pershing Square, που
κυριολεκτικά «έκαψαν» όσους επενδυτές τούς εμπιστεύθηκαν. Σελ. 6
Οι νέοι μεγάλοι μέτοχοι της Τράπεζας
Κύπρου, που θα προκύψουν από τη μετατροπή των καταθέσεών τους σε μετοχές, είναι ξένοι και ζητούν τον ορισμό
ξένου τραπεζίτη ως διευθύνοντος συμβούλου στην Τράπεζα Κύπρου. Στο παρασκήνιο η όλη διαδικασία έχει εξελιχθεί
σε μάχη εξουσίας μεταξύ Προεδρικού
και Κεντρικής. Οι δύο πλευρές μιλούν,
αλλά η κάθε πλευρά βλέπει με διαφορετική οπτική την πορεία που πρέπει
να ακολουθήσει το τραπεζικό σύστημα
της χώρας. Οι σχέσεις τους χαρακτηρίζονται από αμοιβαία καχυποψία.
Ανάμεσα στα πρόσωπα στα οποία έγινε πρόταση να αναλάβουν τη θέση
του διευθύνοντος συμβούλου στην Τράπεζα Κύπρου είναι ο πρώην πρόεδρος
της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, Τάκης Αράπογλου, και ο πρώην διευθύνων
σύμβουλος της HSBC, Michael
Geoghegan, οι οποίοι απάντησαν αρνητικά. Η πραγματικότητα είναι ότι,
για όσο διάστημα η Τράπεζα Κύπρου
τελεί υπό καθεστώς εξυγίανσης, τον
πρώτο και τελευταίο λόγο τον έχει η
Κεντρική Τράπεζα. Από την άλλη, η εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου
της κυβέρνησης είναι ότι δεν πρόκειται
να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη προς
την Τράπεζα Κύπρου όσο δεν υπάρχει
πραγματική διοίκηση.
Η πλευρά της Κεντρικής Τράπεζας
δεν διαφωνεί με τον στόχο, αλλά εξηγεί
προς την κυβέρνηση πως στην πράξη
αποδεικνύεται πιο πολύπλοκη η υλοποίηση της απόφασης του Eurogroup
για το bail in στην Τράπεζα Κύπρου,
με παράλληλη απορρόφηση της «καλής»
Λαϊκής Τράπεζας. Σελ. 5
Α Ν Α Λ Υ Σ Η από τoν ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ
Οι Μορίσκος και η προειδοποίηση του Αλιάγα
Οι Μορίσκος, οι λινοβάμβακοι της Ιβηρίας,
δεν είχαν ποτέ καλές σχέσεις με τους
ηγεμόνες τους. Η Ιερά Εξέταση, και γενικότερα η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία,
τηρούσε μια στάση όχι και τόσο διαφορετική από εκείνη που γνώρισε και η
κυπριακή ιστορία: Από τη στιγμή που
αλλαξοπίστησαν κάτω από πολιτική πίεση (οι Μορίσκος είχαν την επιλογή να
βαφτιστούν ή να φύγουν) είναι εκ των
πραγμάτων αιρετικοί.
Φυσικά, δεν βοηθούσε και το γεγονός
ότι ήταν κατά βάση οι πιο πετυχημένοι
από τους μη προνομιούχους, μάστορες
της ύδρευσης, της άρδευσης και γενικότερα των έργων υποδομής που ενίσχυαν όσο τίποτε άλλο την παραγωγικότητα στην αγροτική παραγωγή.
Παρά την επιμονή του προοδευτικού
Φράι Λουίς ντε Αλιάγα, του βασιλικού
συμβούλου που πίστευε πως η κοινότητα των λινοβάμβακων αυτών θα μπορούσε να αφομοιωθεί σιγά-σιγά στην
ισπανική κοινωνία, τα αφτιά του βασιλιά (του Φίλιππου Β΄) τα κέρδισε ο
Τζάιμε Μπλέντα, ο ηγέτης της Ιεράς
Εξέτασης στην Ισπανία.
Εξ ορισμού αιρετικοί, αλλά και σχετικά
<
<
<
<
<
<
<
Μακριά από κολλήματα
και φοβίες, μπορούμε
να ελκύσουμε νέες
επιχειρήσεις
πλούσιοι, αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν καλύτερα να εργάζονται ως σκλάβοι
για τον βασιλιά, ο οποίος, κατά τον Μπλέντα, θα είχε και ένα τεράστιο έσοδο
(όπως αυτά που η Ντέλια αποκαλεί
«windfall») αν τους άρπαζε μια κι έξω
τις περιουσίες τους.
Πιο μετριοπαθής από τους φανατικούς καθολικούς (τους «ταλιμπάν» της
εποχής τους), ο Φίλιππος προτίμησε
απλά να τους διώξει. Το 1609 τους έδιωξε, λοιπόν, παρά τις διαμαρτυρίες
των αριστοκρατών της Βαλένθια, που
θα έχαναν μονομιάς το 33% του πληθυσμού τους. Μπροστά στην πραγματικότητα ότι αυτοί οι «ξένοι» είχαν τη
μεγαλύτερη εμπειρογνωμοσύνη στα
θέματα υποδομών του κράτους, άρχισαν να γίνονται «προσαρμογές» στο
διάταγμα εξόδου, για παράδειγμα ε-
πιτρέποντας 6 οικογένειες για κάθε
100 να μείνουν στην Ισπανία.
Ήταν όμως αργά. Μέσα σε ένα ανθρώπινο δράμα που η ιστορία αντιμετωπίζει απλά ως ένα οικονομικό γεγονός,
και μετά από σειρά εξεγέρσεων, οι Μορίσκος έφυγαν από την Ισπανία.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν ήταν
πως εξαφανίστηκε ο πληθυσμός σε πολλές
περιοχές. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν
η κατάρρευση των υποδομών αφού όσοι
έμειναν δεν γνώριζαν πώς να συντηρούν
τα αυλάκια και τα δίκτυα ύδρευσης. Με
τη διάλυση της παραγωγικότητας, οι φεουδάρχες απαιτούσαν όλο και υψηλότερα
ενοίκια από τους αγρότες για να καλύψουν
τα μεγάλα τους χρέη, ουσιαστικά διώχνοντάς τους από τη γη. Τα κρατικά
έσοδα μειώθηκαν δραματικά, ενώ την
ίδια ώρα κερδισμένες ήταν οι περιοχές
όπου δεν κατοικούσαν αρχικά Μορίσκος,
αφού αυτοί δεν επηρεάστηκαν από την
έξοδο: Η Καταλωνία είχε πλέον τα σκήπτρα και η Βαλένθια με την Αραγωνία
άρχισαν να καταρρέουν.
Πέρασαν αιώνες για να συνέλθει η Ισπανία από το κακό που έπαθε το 1609.
Η κίνηση επιδείνωσε τους ήδη άδειους
κρατικούς κορβανάδες, την ώρα που περιοχές της Βορείου Αφρικής ενίσχυαν
την παραγωγή τους χάρη στην τεχνογνωσία που, χωρίς να το περιμένουν,
τους ήρθε.
Όταν μια ομάδα από «ξένους» προσφέρει περισσότερα από όσα παίρνει σε
μια περιοχή ή ένα κράτος, θα ήταν παράλογο να γίνεται αντικείμενο επιθέσεων.
Οι πολιτικές πιέσεις και τα κεκτημένα
συμφέροντα που εξυπηρετούνται με τον
διωγμό της, μπορεί τελικά να φέρουν
και την καταστροφή.
Την περασμένη εβδομάδα, στο Τέξας
των ΗΠΑ, ο οργανισμός SelectUSA, που
έχει την ευθύνη για να ελκύει επενδυτές
και ξένες επιχειρήσεις, έστελνε ένα
σαφές μήνυμα στις 100 χιλιάδες συνέδρους του OTC. «Θέλουμε να έρθετε.
Σας θέλουμε πολύ. Πείτε μας τι χρειάζεστε
και θα γίνει», είπε ο επικεφαλής του οργανισμού. «Φορολογικά κίνητρα, επαφή
με δυνητικούς εταίρους, κρατική ενίσχυση, ό,τι θέλετε».
Οι Αμερικανοί δεν είναι «μπροστά»
μόνο διότι η οικονομία τους είναι ισχυρή
και δυναμική. Είναι δεκαετίες πιο μπροστά από εμάς και στη νοοτροπία. Πού
ακούστηκε να έρχεται ξένη επιχείρηση
και να την βοηθούμε εμείς οι ίδιοι να
κάνει «φοροαποφυγή» ή να βρίσκει φορολογικές ελαφρύνσεις για να επενδύσει
κοντά μας; Αντίθετα, τους υποχρεώνουμε
να συμπεριφερθούν σαν σκυλάκια του
τσίρκου, να χορεύουν και να πηδούν
από το ένα εμπόδιο στο άλλο. Οι δε έχοντες την ευθύνη να προσεγγίσουν τέτοιους επενδυτές είναι στην καλύτερη
περίπτωση αδιάφοροι και στη χειρότερη
επιθετικοί με αυτούς που προσπαθούμε
να φλερτάρουμε.
Παρά τους μύθους μας στην Κύπρο,
οι «φιλόξενοι» είναι άλλοι.
Η κυβέρνηση θα μπορούσε να ανακοινώσει «φορολογικές διακοπές» για
νέες επιχειρήσεις – να μην πληρώνουν
φόρους, για παράδειγμα, για δύο χρόνια
από την ίδρυσή τους.
Ακόμα πιο βασική θα ήταν και μια τέτοια πολιτική για υφιστάμενες επιχειρήσεις που υιοθετούν νέες μεθόδους οποιουδήποτε είδους, στη διεύθυνση γραφείων, διαχείριση αρχείων, στη μεταποίηση, στον τουρισμό, στην ανάπτυξη
λογισμικών – σε οτιδήποτε είναι καινούργιο.
www.pwc.com.cy
ƪȺLjljİnjIJǏǔLJİǁIJİıIJǎĮǘǏLjǎǍİljLjnjǙnjIJĮǐıǀNjİǏĮ
ƶĮǐĮljǎǘNjİưĮLJĮǁnjǎǑNjİIJLjLJƿNJİIJİnjĮljƾnjİIJİljĮLjıĮǐǑȺǎıIJdžǏǁDžǎǑNjİnjĮįdžNjLjǎǑǏDŽǀıİIJİIJdžnjĮǍǁĮȺǎǑDždžIJƾIJİƧǍǁĮȺǎǑıIJdžǏǁDžİIJĮLjıIJdžDŽnjǙıdžȺǎǑĮǍLjǎȺǎLjǎǘnjǎLj
İȺĮDŽDŽİNJNjĮIJǁİǐNjĮǐĮȺǗİLjįLjljǎǘǐıİǒǙǏİǐƪȺLjljİnjIJǏǔnjǗNjĮıIJİıIJdžnjȺĮǏǎǒǀƪNJİDŽljIJLjljǙnjƶǑNjǃǎǑNJİǑIJLjljǙnjĭǎǏǎNJǎDŽLjljǙnjƸȺdžǏİıLjǙnjĮNJNJƾljĮLjƸȺdžǏİıLjǙnj
ƩLjİLJnjǎǘǐƶǑNjNjǗǏijǔıdžǐ
Η Κύπρος θέλει Μορίσκος και πρέπει
να τους ελκύσει. Πάνω από όλα μια τέτοια προσπάθεια θα πρέπει να γίνει
προσεκτικά (πιο προσεκτικά από αυτό
το κείμενο) αλλά και με απλότητα, μακριά από τις φοβίες και χωρίς 45 υπογραφές από 18 τμήματα του Δημοσίου,
φόρμες, αιτήσεις και τηλέφωνα που
δεν απαντά κανένας.
Στη φάση που βρίσκεται η Κύπρος,
και ενώ οι Μορίσκος μας έχουν διωχτεί
από τις καταστάσεις και όχι από διατάγματα, διερωτώμαστε σε ποιους τομείς
μπορεί να στραφεί ο τόπος. Μέρος της
απάντησης (οι προτάσεις αυτές δεν
είναι πανάκεια, αλλά μια σημαντική
αρχή) πρέπει να είναι πώς θα επιτρέψουμε στην αγορά αυτή να ανακαλύψει
πρώτα ποια πορεία πρέπει να ακολουθήσει η Κύπρος, και μετά να δούμε το
κράτος πώς θα βοηθήσει.
Επίσης, πρέπει να προχωρήσει το
ΓεΣΥ και να εκπονηθεί ΜΔΠ. Και τα έσοδα από το γκάζι, μακριά από τους
πολιτικούς. Όλους.
www.fortheisland.wordpress.com
Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy
OIK_02-DHKTHS_OIK_02 5/10/13 8:09 PM Page 2
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
ΑΠΟΨΗ
Των VIVIANE REDING*, OLLI REHN** και LΑSZLΟ ANDOR***
Κινητικότητα του
εργατικού δυναμικού
Παρά το γεγονός ότι η Ευρώπη έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κρίσης
και την οικοδόμηση πιο σταθερού και ακμάζοντος
μέλλοντος, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλο περιθώριο
ενεργειών για τη στήριξη τόσο των πολιτών όσο και
των επιχειρήσεων.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση και τα κράτη-μέλη της έχουν
λάβει πρωτόγνωρα και γενναία μέτρα για τη σταθερότητα
του ευρώ, για την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών
και για τη διαμόρφωση των συνθηκών που θα οδηγήσουν
σε βιώσιμη ανάκαμψη. Ορθώσαμε χρηματοοικονομικό
ανάχωμα με τη μορφή του ευρωπαϊκού μηχανισμού
σταθερότητας με χρηματοδοτική εμβέλεια 500 δισ.
ευρώ και αναπτύξαμε πολύ ισχυρότερα ευρωπαϊκά εργαλεία για την οικονομική διακυβέρνηση.
Ωστόσο, παράλληλα με τη μεγαλύτερη και βαθύτερη
οικονομική και χρηματοπιστωτική ενοποίηση, πρέπει
να εξακολουθήσουμε να αναπτύσσουμε την κοινωνική
διάσταση της Ενωσής μας. Η κρίση έχει τεράστιες επιπτώσεις στις ζωές πολλών ανθρώπων.
Σήμερα, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι
η ανεργία, η οποία –με ποσοστό 10,9% ή περισσότερα
από 26 εκατ. άτομα εκτός εργασίας στο σύνολο της Ε.Ε.–
είναι απαράδεκτα υψηλή. Η ανεργία των νέων είναι
ιδιαίτερα ανησυχητική, με ποσοστό 23,5% περισσότερα
από 5,5 εκατ. νέοι δεν μπορούν να βρουν δουλειά. Σε
χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, μάλιστα, η ανεργία
των νέων ξεπερνά το εντυπωσιακό ποσοστό των 55%.
Στην Ελλάδα, το ποσοστό ανεργίας ανήλθε στο 27,2% και
το ποσοστό της ανεργίας των νέων βρίσκεται στο 59,1%.
Ως εκ τούτου, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι
η πρωταρχική ανησυχία των πολιτών είναι η οικονομία:
9 στους 10 Ευρωπαίους θεωρούν ότι η ανεργία ή η οικονομική κατάσταση είναι ένα από τα σημαντικότερα
προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η περιοχή τους.
Οι πολιτικοί πρέπει να βρουν απαντήσεις που να καθησυχάζουν τους πο<
<
<
<
<
<
λίτες. Η κοινωνική
είναι η άλλη
Πολλοί πολίτες παρα- διάσταση
πλευρά του νομίσματος της οικονομικής
μένουν διστακτικοί
και νομισματικής έν’ αναζητήσουν εργα- νωσης.
Η Ευρωπαϊκή Ενωσία σε άλλη χώρα,
ση έχει θέσει την καεπειδή ανησυχούν
ταπολέμηση της ανεργίας στο επίκεότι δεν θα επιτύχουν
ντρο των προσπαθειάμεσα τον σκοπό τους ών της για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Η «εγγύηση για τη νεολαία», όπως προτάθηκε από την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συμφωνήθηκε από τα κράτη-μέλη, θα βοηθήσει τις κυβερνήσεις να εξασφαλίσουν
ότι κανένας νέος δεν θα μένει χωρίς εργασία, μαθητεία
ή κατάρτιση για περισσότερους από τέσσερις μήνες.
Αυτό που δεν έχουμε ακόμα επιτύχει είναι μια πραγματική ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. Πολλοί πολίτες
της Ε.Ε. παραμένουν διστακτικοί ν’ αναζητήσουν
εργασία σε άλλη χώρα της Ε.Ε., επειδή ανησυχούν για
την κατάστασή τους σε περίπτωση που δεν επιτύχουν
άμεσα τον σκοπό τους. Σήμερα, τα άτομα που αναζητούν
ευκαιρίες εργασίας σε άλλο κράτος-μέλος διατηρούν
το δικαίωμά τους σε χρηματοοικονομική υποστήριξη
από τη χώρα προέλευσής τους για ελάχιστη περίοδο
τριών μηνών και, σε ορισμένες περιπτώσεις, για μέγιστο
διάστημα έξι μηνών. Ωστόσο, σ’ ολόκληρη την Ευρώπη,
απαιτούνται σήμερα κατά μέσον όρο 16 μήνες για να
βρει ένας άνεργος εργασία. Είναι κατανοητό πολλοί
να μην τολμούν να πάρουν το ρίσκο και ν’ αναζητήσουν
θέση εργασίας σε άλλη χώρα της Ε.Ε., ιδίως αφού
ολοένα και περισσότερες θέσεις προσφέρονται με βραχυπρόθεσμες συμβάσεις.
Αυτό συνιστά κίνδυνο για την ανάπτυξη και την καινοτομία της οικονομίας της Ε.Ε.: παρά τα υψηλά ποσοστά
ανεργίας, ο αριθμός κενών θέσεων εργασίας έχει πλέον
αυξηθεί και οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσκολίες
στην πρόσληψη ειδικευμένου προσωπικού.
Ταυτόχρονα, τα άτομα χάνουν ευκαιρίες εργασίας
σε άλλες χώρες και περιφέρειες. Αυτό στερεί από τα
άτομα τα προς το ζην, θα μπορούσε να αποτελέσει
τροχοπέδη για την οικονομική ανάπτυξη, και δημιουργεί
περιττό κόστος για τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης
που έχουν ήδη φτάσει στα όριά τους.
Μερικές φορές, τα αριθμητικά στοιχεία είναι πιο εύγλωττα από τις λέξεις: το ΑΕΠ στις χώρες της Ε.Ε.-15 εκτιμάται ότι αυξήθηκε κατά σχεδόν 1% μακροπρόθεσμα
ως αποτέλεσμα της κινητικότητας που σημειώθηκε μετά
τη διεύρυνση της Ε.Ε.. Για το σύνολο της Ε.Ε., ο αντίκτυπος
των πρόσφατων ροών ενδοενωσιακής κινητικότητας
στο ΑΕΠ ισοδυναμεί με συνολική αύξηση εισοδήματος
περίπου 24 δισ. ευρώ για τους πολίτες της Ε.Ε..
Αυτός είναι, λοιπόν, ο λόγος για τον οποίο η παροχή
της δυνατότητας στους Ευρωπαίους να επωφεληθούν
από ευκαιρίες εργασίας σε άλλες χώρες της Ε.Ε. και
να συμβάλουν στην οικονομία βρίσκεται στις προτεραιότητες της έκθεσης του 2013 για την ιθαγένεια της
Ε.Ε. Θα επικαιροποιήσουμε τους κανόνες συντονισμού
όσον αφορά την κοινωνική ασφάλιση στην Ε.Ε., με
σκοπό να μεριμνήσουμε ώστε να μπορούν οι πολίτες
να εξακολουθήσουν να λαμβάνουν την οικονομική υποστήριξη που δικαιούνται στη χώρα τους για μεγαλύτερο διάστημα από την ισχύουσα ελάχιστη περίοδο
των τριών μηνών. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει επίσης να
εφαρμόσουν πλήρως τους ισχύοντες κανόνες και να
δώσουν τη δυνατότητα στους αναζητούντες εργασία
να λαμβάνουν το επίδομα ανεργίας έως έξι μήνες όσο
αναζητούν θέση εργασίας σε άλλο κράτος-μέλος – και
να επιταχύνουν τη συνεργασία μεταξύ των δημόσιων
υπηρεσιών απασχόλησης, ώστε να εξασφαλίσουν αποτελεσματική βοήθεια σ’ όσους αναζητούν εργασία,
σε οποιοδήποτε μέρος της Ε.Ε..
Παράλληλα, θα διευκολύνουμε τους νέους να μάθουν
πληροφορίες για περιόδους κατάρτισης και μαθητείας
σε άλλες χώρες της Ε.Ε. μέσω του EURES –του ευρωπαϊκού δικτύου των υπηρεσιών απασχόλησης– και της
διαδικτυακής του πύλης για την αναζήτηση θέσεων
εργασίας. Θέλουμε επίσης να τους εξασφαλίσουμε ποιοτικές θέσεις εργασίας, διαμορφώνοντας ένα ευρωπαϊκό
πλαίσιο ποιότητας για περιόδους κατάρτισης, διασφαλίζοντας τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους και μεριμνώντας για την εκ μέρους τους αξιοποίηση της εργασιακής τους εμπειρίας.
* Η κ. Viviane Reding είναι αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδια
για τη δικαιοσύνη, τα θεμελιώδη δικαιώματα και την ιθαγένεια.
** Ο κ. Olli Rehn είναι αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδιος για
τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις και το ευρώ.
*** Ο κ. Lαszlο Andor είναι επίτρoπος της Ε.Ε., αρμόδιος για την απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις και την κοινωνική ένταξη.
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
ΔΗΚΤΗΣ
Εμείς και οι κακοί
Οι κακοί Αμερικάνοι, που όλο αναζητούν
να μας κάνουν κακό, τελικά ήταν οι μόνοι
που κινήθηκαν για να προωθήσουν την Κύπρο κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου Offshore Technology Conference στο
Χιούστον του Τέξας. Δεν το λέμε ως άφεση αμαρτιών για τις ΗΠΑ απέναντι στην
Κύπρο, αλλά περισσότερο διότι θα έπρεπε
να προβληματίσει η στάση των εδώ αρχών
που εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται πως
ενδιαφέρονται λιγότερο για την Κύπρο και
την προώθηση των επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας από ό,τι ενδιαφέρονται
οι Αμερικανοί για εμάς.
Μ.Π.
<<<<<
Μηνύματα
Παρά το γεγονός ότι ανάμεσα στους
100.000 συνέδρους το ενδιαφέρον για
την Κύπρο ήταν μάλλον μειωμένο, οι συζητήσεις που έγιναν έδειξαν πως οι εταιρείες έκαναν «πισινή» μπροστά στα ορατά
προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος. Ενώ μας αποφεύγουν μέχρι να δουν «αν θα
έχουμε τράπεζες», όπως σχολιάζουν ορισμένοι, αυτή ήταν η ώρα να στείλει η Κύπρος ένα μήνυμα στη βιομηχανία από την
οποία ελπίζουμε τα πιο πολλά για το μέλλον (μας).
Μ.Π.
<<<<<
Υγροποίηση
Προκύπτει όμως και κάτι άλλο από το συ-
νέδριο. Ενώ οι φωτεινοί παντογνώστες
του κυπριακού φυσικού αερίου και της ενέργειας που τα ξέρουν όλα, ακόμα συζητούν τους τρόπους αξιοποίησης του
κοιτάσματος, και δη πώς θα εξασφαλίσουν μεταφορά του στις αγορές, από τις
εξελίξεις που ανακοινώνονται και γίνονται γνωστές στο Χιούστον προκύπτει
πως μάλλον δεν «παίζει» ο αγωγός και
πως το υγροποιημένο είναι, όπως φαίνεται, ουσιαστικά η μοναδική μας επιλογή.
Ο λόγος για αυτό δεν είναι μόνο το γνωστό ζήτημα της γεωλογίας του κυπριακού
βυθού, ούτε οι γεωπολιτικές εξελίξεις,
αλλά κάτι πολύ πιο απλό: Η τεχνολογία
και ο τρόπος που αυτή αναπτύσσεται.
Κούνια που μας κούναγε.
Μ.Π.
<<<<<
Shift
Στις κουβέντες που έγιναν στο Τέξας την
εβδομάδα που πέρασε, διαφάνηκε τελικά και κάτι άλλο. Εταιρείες με έντονο ενδιαφέρον στην (ενεργειακή) υπόθεση
της Κύπρου πίεσαν «alt+control+delete»
τον περασμένο Μάρτη. «Σίγουρα, είχαμε
shift» είπε στον πληροφοριοδότη της
στήλης σημαίνον στέλεχος εταιρείας που
ποντάρει στην Κύπρο.
Μ.Π.
<<<<<
Ισραήλ
Κύπρο...
που οι «φιλόζωοι» (ο Θεός να τους κάνει)
φώναζαν και ανέβαζαν τη διεύθυνση του
ανθρώπου στο facebook και καλούσαν
τον κόσμο να του κάνει τη ζωή μαύρη και
σκοτεινή; Θυμάστε, ακόμα που τότε δεν
ρώτησε κανένας αν το κοριτσάκι ήταν καλά, αλλά έγραφαν (ψέματα) πως το «σκυλάκι» ήταν σε κώμα; Και τώρα τι έχουν να
πουν όλοι αυτοί;
Η αφαλάτωση
Εν τω μεταξύ το πιο ενδιαφέρον ίσως να
ήταν η ιστορία με την αφαλάτωση. Ανακάλυψαν ξαφνικά οι Ισραηλινοί πως η τεχνολογία που χρησιμοποιούν στην αφαλάτωση (όπου είναι μάστροι) μπορεί να
εξυπηρετήσει και τις ανάγκες της βιομηχανίας της εξόρυξης υδρογονανθράκων.
Έτσι, έπεσαν με τα μούτρα και πλάσαραν
σαν χαβιάρι την τεχνογνωσία που κατέχουν, με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν
«κατάσταση» στη βιομηχανία που μαζεύτηκε στο Χιούστον.
φέτος ανήκουν στο Ισραήλ. Δεν έκανε
μόνο την κίνηση να στήσει περίπτερο στο
Χιούστον, αλλά είχε και την πιο πετυχημένη κίνηση. Οι επιχειρηματίες της χώρας έδιναν και έπαιρναν, οι συναντήσεις
ήταν συνεχείς, τα ραντεβού απανωτά και
ο ενθουσιασμός τους μεγάλος. Την τελευταία ημέρα του συνεδρίου, μιλούσαν
για «μεγάλα ντιλ». Οι Κύπριοι επιχειρηματίες, από την άλλη, έκλεισαν ό,τι ραντεβού έκλεισαν μόνοι τους ή με τη βοήθεια της αμερικανικής πρεσβείας στη
Λευκωσία.
Μ.Π.
<<<<<
Ντροπή
Αν το πιο πάνω προκαλεί ντροπή, είμαστε
μαζί σας. Ούτε ένας ακόλουθος από τις αντιπροσωπείες στις ΗΠΑ, ρε παιδί μου;
ριν τράπεζας) κάνει παρέμβαση με
teleconference, διάρκειας μίας ώρας, για
να υποδείξει ποιον πρέπει το Δ.Σ. να εκλέξει και ποιον όχι.
<<<<<
Ενδιάμεση λύση
Στο ψάξιμο είναι ακόμα η Κεντρική Τράπε-
ζα για νέο CEO της Τράπεζας Κύπρου. Η
στήλη μαθαίνει πως οι προσπάθειες σκοντάφτουν σε δυσκολίες, αφού οι όποιοι υποψήφιοι έχουν ήδη προσεγγιστεί, έδειξαν πως δεν θέλουν την «καυτή πατάτα».
Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα,
αφού, ενώ θα μπορούσε να διοριστεί μόνιμα πλέον το νέο Διοικητικό Συμβούλιο
κάτω από την καινούργια μετοχική δομή,
αναζητείται «ενδιάμεση λύση» για CEO.
<<<<<
Φιλοζωία
Άλλο να αγαπάς τα ζώα κι άλλο να γίνε-
σαι εσύ ζώον για χάρη τους....
<<<<<
<<<<<
Νεύρα
Ο υπουργός
φαλάτωση προκάλεσε νεύρα ανάμεσα
στους Κύπριους επιχειρηματίες που βρέθηκαν στο OTC. Και, για να λέμε τα πράματα με το όνομά τους, εκτός από τον ανύπαρκτο CIPA, τα πυρά δέχτηκαν και η
ΟΕΒ και το ΚΕΒΕ. Κύριοι, λάβετε τα μέτρα σας.
νέργειας ήταν πολύ καλός στην παρουσία
του στο ΡΙΚ, εντούτοις το υπουργείο του όφειλε να έχει στείλει αντιπροσώπευση
στο συνέδριο, στο Τέξας. Οφείλει να καθαρίσει τον Κόπρο του Αυγεία στο Τμήμα Εφόρου Εταιρειών, όπου μέχρι και η έκθεση της Moneyval κάνει ρητή αναφορά. Αναμένουμε και θα επανέλθουμε.
Η ιστορία με τους Ισραηλινούς και την α-
Αν και ο κύριος υπουργός Εμπορίου και Ε-
<<<<<
Πραγματικά, όμως, τα σκήπτρα του OTC
<<<<<
No nightlife, no go. Αν το συνέδριο γινόταν σε πόλη με «νυχτερινές απολαύσεις», θα ήταν γεμάτο λειτουργούς από την
Μιλάνε;
<<<<<
Ούτε ένα τηλεφώνημα
Ευχαριστήριο τηλεφώνημα από τον Πρό-
Θέμα ηθικής τάξης υπάρχει επίσης όταν
εδρο της Δημοκρατίας ανέμενε η Άνγκελα Μέρκελ μετά την επικύρωση του
Μνημονίου από τη γερμανική Βουλή και
μάλιστα, σύμφωνα με το μήνυμα που έλαβε ο Ν. Αναστασιάδης, η καγκελάριος
είναι ενοχλημένη για το γεγονός ότι δεν
έλαβε το αναμενόμενο ευχαριστώ από
τον κ. Αναστασιάδη.
ο επόπτης μιας επιχείρησης (λόγου χά-
<<<<<
<<<<<
Ηθικής τάξης
Θυμάστε που «μικρό σκυλάκι» πιτ-μπουλ
επιτέθηκε σε κοριτσάκι και ο κακός μπαμπάς της επιτέθηκε στο σκύλο; Θυμάστε
Εγώ να δεις
Ο Πρόεδρος όμως δεν μάσησε τα λόγια
RESPECT ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
του στον κομιστή του μηνύματος και απάντησε με το ίδιο νόμισμα, λέγοντας ότι ανέμενε περισσότερη συμπαράσταση από
τους εταίρους του και δη τους προερχόμενους από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα,
στο οποίο ανήκει και η «σιδηρά κυρία»
της Ε.Ε. Οι διαβεβαιώσεις και υποσχέσεις της κ. Μέρκελ ήταν τελικά χωρίς αντίκρισμα, γι’ αυτό και η ενόχλησή της
δεν φαίνεται να συγκίνησε τον Πρόεδρο
της Δημοκρατίας. Εξάλλου, αυτός ήταν
πιο εκνευρισμένος από την ίδια…
Η αναζήτηση του Πανίκου
Η αναζήτηση την οποία άρχισε για νέο
CEO στην Τράπεζα Κύπρου, η οποία παρά τις αντιδράσεις στρέφεται προς το εξωτερικό, είναι μια κίνηση που αξίζει
ξεκάθαρα να επικροτηθεί. Με τα τζάκια
να κάνουν κουμάντο, τις διαπλοκές να
βρίσκονται παντού και την αλληλεξάρτηση «σημαντικών ατόμων», η είσοδος
ενός ατόμου «άσχετου με την κυπριακή
πραγματικότητα» μόνο καλό μπορεί να
κάνει.
ΑΡΘΡΟ
[email protected]
/ Toυ PAUL KRUGMAN / THE NEW YORK TIMES
Μύθοι και αλήθειες για την αποτελεσματικότητα της λιτότητας
Σε αυτό το σημείο, η υπερασπιστική γραμμή
της λιτότητας έχει καταρρεύσει. Η υπόθεση
ότι οι περικοπές δαπανών θα συνέτειναν
στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, καθώς θα βελτίωναν τον βαθμό εμπιστοσύνης
στις προοπτικές της οικονομίας, αποδεικνύεται ότι δεν ισχύει. Η υπόθεση ότι υπάρχει μία κόκκινη γραμμή σε ό,τι αφορά
το δημόσιο χρέος, την οποία δεν πρέπει να
περάσουν οι εθνικές κυβερνήσεις, υποβαθμίζεται σε αμφιβόλου ποιότητος και μάλλον
λανθασμένα μαθηματικά. Οι προβλέψεις
περί ξεσπάσματος δημοσιονομικής κρίσης
συνεχίζουν να μην επαληθεύονται. Οι προβλέψεις περί καταστροφής ως αποτέλεσμα
των πολιτικών λιτότητας, αντιθέτως, επαληθεύονται. Τώρα, λοιπόν, ίσως είναι η κατάλληλη εποχή για να αναφέρουμε ότι αυτή
η πεποίθηση, η οποία φαίνεται ρεαλιστική
και ορθή, κινείται στην πραγματικότητα
στη σφαίρα της φαντασίας. Ουδέποτε αποτέλεσε πρόβλημα το να δοθεί τέλος σε ένα
πρόγραμμα τόνωσης μιας οικονομίας. Στην
πραγματικότητα, ιστορικά αποδεικνύεται
ότι σχεδόν πάντα τα προγράμματα αυτά
τελειώνουν πριν από την ώρα τους. Και,
τουλάχιστον στις ΗΠΑ, έχουμε καλό ιστορικό
όσον αφορά στην υπεύθυνη δημοσιονομική
συμπεριφορά, με μία εξαίρεση. Η δημοσιονομική ανευθυνότητα υπερτερεί όταν –και
μόνον όταν– βρίσκονται στην εξουσία οι
σκληροπυρηνικοί συντηρητικοί.
Ας δούμε την κοινή πεποίθηση πως τα
προγράμματα τόνωσης της οικονομίας γί-
<
<
<
<
<
<
<
Οι προβλέψεις περί
ξεσπάσματος δημοσιονομικής
κρίσης συνεχίζουν να μην
επαληθεύονται
AP
2
νονται μόνιμα. Στην πραγματικότητα, αυτά
τα προγράμματα είναι σπάνια στις ΗΠΑ,
με σημαντικότερα το New Deal του προέδρου Ρούζβελτ και το κατά πολύ μικρότερο
Πρόγραμμα Ανάκαμψης του προέδρου Ομπάμα. Κανένα από τα δύο αυτά προγράμματα δεν διατηρήθηκε επ’ άπειρον. Αντιθέτως, άρχισαν να περικόπτονται πολύ πριν
από την ώρα τους. Ο Ρούζβελτ αποφάσισε
απότομα περικοπές στο δικό του το 1937,
ωθώντας την αμερικανική οικονομία σε
έναν νέο κύκλο ύφεσης. Το Πρόγραμμα Ανάκαμψης κορυφώθηκε το 2010 και έκτοτε
υποβαθμίζεται ολοένα και περισσότερο, γεγονός στο οποίο οφείλονται οι αργοί ρυθμοί
ανάκαμψης της αμερικανικής οικονομίας.
Τι γίνεται με τα προγράμματα που είναι ειδικά σχεδιασμένα για να στηρίξουν όσους
πλήττονται από την εξασθένηση της οικονομίας; Δεν καταλήγουν να γίνουν μόνιμα;
Και πάλι, όχι. Τα επιδόματα ανεργίας πότε
αυξάνονται και πότε μειώνονται –αναλόγως
του οικονομικού κύκλου– και ως ποσοστό
του ΑΕΠ ανέρχονται σχεδόν στο μισό των
επιπέδων του πρόσφατου ρεκόρ τους. Η
χρήση κουπονιών τροφίμων αυξάνεται, κυρίως λόγω της κακής κατάστασης της αγοράς
εργασίας, αλλά η ιστορική εμπειρία δείχνει
ότι θα μειωθεί δραστικά μόλις αρχίσει η οικονομία να ανακάμπτει.
Αντίστοιχα παραδείγματα από το εξωτερικό
καταδεικνύουν ανάλογες τάσεις. Συχνά ακούμε
ότι η Ιαπωνία παραμένει μόνιμα παγιδευμένη
σε ατελείωτα προγράμματα δημοσιονομικής
στήριξης της οικονομίας της. Στην πραγματικότητα, το Τόκιο κάνει επαναλαμβανόμενες
προσπάθειες, σταματώντας και ξεκινώντας
εκ νέου. Το πρόβλημα είναι ότι τα προγράμματα
αυτά σταματούν στις πρώτες ενδείξεις ανάκαμψης της ιαπωνικής οικονομίας, με αποτέλεσμα να κυλάει εκ νέου στην ύφεση. Υπάρχει επίσης η θεωρία του Κέινς, σύμφωνα
με την οποία μπορούμε να αφήνουμε τα ελλείμματα να αυξάνονται σε δύσκολους για
την οικονομία καιρούς, αλλά θα πρέπει να τα
μειώνουμε όταν η οικονομία ευημερεί. Και
αυτό είναι λάθος. Αυτό που έχει σημασία είναι
το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Και
είναι αξιοσημείωτο ότι από τους 10 προέδρους
πριν από τον Μπαράκ Ομπάμα, όλοι άφησαν
πίσω τους χαμηλότερα ποσοστά με τρεις εξαιρέσεις: τον Ρόναλντ Ρέιγκαν και τον πατέρα
και υιό Μπους. Δηλαδή τους συντηρητικούς
προέδρους, οι οποίοι πίστευαν ότι πρέπει να
μειώνουν τους φόρους, κόβοντας το κεφάλι
του μεγάλου κράτους…
OIK_03-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/10/13 7:09 PM Page 3
O I KO N O M I A
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
l
3
Τρίμηνο «ηρεμίας» μέχρι το πρώτο μεγάλο τεστ
Η συγκράτηση της ύφεσης είναι κρίσιμος παράγοντας για να μην υπάρξουν τους επόμενους μήνες νέα μέτρα
Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Παρακολούθηση
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης
έχει το επόμενο διάστημα τη μικρή «πολυτέλεια» να μην τρέχει πίσω από ορόσημα
και ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, αλλά
το διάλειμμα δεν θα διαρκέσει πέραν του
τριμήνου. Στα τέλη Ιουλίου ξεκινά η διαδικασία της πρώτης αξιολόγησης από την
Τρόικα και μέχρι τότε πρέπει να υπάρχει
πρόοδος, τόσο στις προσπάθειες ανάταξης
της κυπριακής οικονομίας, όσο και στον
τραπεζικό τομέα (ακολουθεί αναλυτικό
ρεπορτάζ στη σελ. 5).
Από τα τέλη Ιουλίου η χώρα θα ελεγχθεί
για την επίτευξη σαφώς προσδιορισμένων
και μετρήσιμων στόχων, τόσο ως προς
τη δημοσιονομική προσαρμογή, όσο και
στο σκέλος των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που περιγράφονται στο κείμενο
της δανειακής σύμβασης.
«Έχοντας διασφαλίσει την επικύρωση
του Μνημονίου και της Δανειακής Σύμβασης, η κυβέρνηση έχει εκκινήσει τη
διαδικασία της εφαρμογής και παρακολούθησης του Προγράμματος», τονίζει
στην «Κ» ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης
Γεωργιάδης.
Έχει συσταθεί μια υπουργική επιτροπή
που θα έχει την ευθύνη του συνεχούς ελέγχου της εφαρμογής και παράλληλα
έχει συσταθεί τεχνοκρατική ομάδα πα-
EU2013.IE
Με την αναμενόμενη πολιτική επικύρωση
από το Eurogroup της απόφασης για την
εκταμίευση της πρώτης δόσης, κλείνει ένα
κολασμένο δίμηνο. Ακολουθεί ένα τρίμηνο… «ηρεμίας», στο οποίο πρέπει να γίνουν
πολλά για τη συγκράτηση της ανεργίας
και την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας, ώστε να επιτευχθεί ο μνημονιακός
στόχος για ύφεση 8,4% το 2013.
Η συγκράτηση της ύφεσης είναι κρίσιμος
παράγοντας για να μην υπάρξουν νέα
μέτρα. Η Κύπρος έχει στη διάθεσή της 3,4
δισ. ευρώ ώς το πρώτο τρίμηνο του 2016
για την κάλυψη των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Αν υπάρξει υστέρηση εσόδων
ή οι τράπεζες χρειαστούν περισσότερα για
την ανακεφαλαιοποίησή τους, λόγω πρόσθετων ζημιών, εξαιτίας της έντασης της
ύφεσης, τότε το κενό θα πρέπει να καλυφθεί
με πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα στο εσωτερικό, καθώς έχει γίνει σαφές ότι δεν
πρόκειται να δοθούν περισσότερα από 10
δισ. ευρώ.
Η Κύπρος βρέθηκε το τελευταίο δίμηνο στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος. Η κυβέρνηση επιθυμεί στο εξής οι όποιες αναφο-
ρές στην Κύπρο να είναι μόνο θετικές και να αφορούν την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων.
<
<
<
<
<
<
<
Στα τέλη Ιουλίου ξεκινά
η διαδικασία της πρώτης
αξιολόγησης από την Τρόικα
και μέχρι τότε πρέπει να
υπάρχει πρόοδος, τόσο στις
προσπάθειες ανάταξης της
κυπριακής οικονομίας, όσο
και στον τραπεζικό τομέα
ρακολούθησης, η οποία κατά κύριο λόγο
στελεχώνεται από το Γραφείο Προγραμματισμού, με αποκλειστικά καθήκοντα
ακριβώς την εφαρμογή του Μνημονίου.
«Πλείστα δημοσιονομικά μέτρα και όσα
αφορούν τον τραπεζικό τομέα έχουν εφαρμοστεί. Απομένει το σκέλος εκείνο
που αφορά σε διαρθρωτικές αλλαγές και
σοβαρές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες ούτως
ή άλλως, με δική μας πρωτοβουλία, θα έπρεπε να είχαμε επιχειρήσει εδώ και χρόνια. Συνεπώς, είναι πάνω σε αυτά που θα
κριθούμε στους συνεχείς κύκλους αξιο-
λόγησης, πόσο δηλαδή αποτελεσματική
και εντός πλαισίου είναι η εφαρμογή του
Προγράμματος», σημειώνει ο υπουργός.
Η εμπειρία της Ελλάδας αποδεικνύει
ότι, με δεδομένο ότι οι χώρες που βρίσκονται σε Μνημόνιο δεν έχουν πρόσβαση
στις αγορές και άρα καμία άλλη πηγή ρευστότητας για την οικονομία, κάθε καθυστέρηση στην υλοποίηση των στόχων
προκαλεί αναβολή της καταβολής των δόσεων και επομένως χρηματοπιστωτική
ασφυξία, επιτείνοντας την ύφεση. Στις
εκκρεμότητες που απομένουν περιλαμβάνεται και η επαναδιαπραγμάτευση των
όρων του ρωσικού δανείου προς την Κυπριακή Δημοκρατία.
Η κυπριακή πλευρά έχει ήδη ενημερώνει
τη Ρωσική Ομοσπονδία για την ολοκλήρωση των διαδικασιών επικύρωσης της
δανειακής σύμβασης και του Μνημονίου
με την Τρόικα, και την καλεί να ξεκινήσουν
τη διαδικασία επαναδιαπραγμάτευσης
του δανείου.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω της επαναδιαπραγμάτευσης με τη Ρωσία, επιδιώκει την αποπληρωμή του δανείου σε
δόσεις και όχι εφάπαξ αποπληρωμή, την
επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής
και τη μείωση του επιτοκίου από το 4,5%
στο 2,5%.
Οι κίνδυνοι
Υπενθυμίζεται ότι η μελέτη βιωσιμότητας
του Μνημονίου αναφέρει ρητά ότι οι κίνδυνοι εκτροπής, λόγω βαθύτερης ύφεσης,
είναι σημαντικοί, ενώ η «Κ» έχει συνομιλήσει
με έγκριτους οικονομολόγους σε Βρυξέλλες,
Λονδίνο και Ουάσινγκτον, οι οποίοι, όπως
αναφέρθηκε χαρακτηριστικά σε εκτενές
παλαιότερο ρεπορτάζ, θεωρούν σχεδόν αδύνατο «να βγει» το Πρόγραμμα με μόνο
10 δισεκατομμύρια.
«Οι προοπτικές για το 2013, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, παραμένουν δυσοίωνες», παραδέχτηκε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Πανίκος Δημητριάδης,
κατά την παρουσία της ετήσιας έκθεσης
της Τράπεζας για το 2012.
Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων
τον Απρίλιο αυξήθηκε στα 44.043 πρόσωπα,
από 41.413 το Μάρτιο. Σε σύγκριση με τον
Απρίλιο του 2012 σημειώθηκε αύξηση
9.803 προσώπων ή 27,7% που αποδίδεται
κυρίως στους τομείς του εμπορίου (αύξηση
2.580 ανέργων), των κατασκευών (αύξηση
1.140), της δημόσιας διοίκησης (αύξηση
1.128), των δραστηριοτήτων υπηρεσιών
παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης (αύξηση 1.108), της μεταποίησης
(αύξηση 962).
Επιπρόσθετα, τον Απρίλιο το οικονομικό
κλίμα παρουσίασε σημαντική υποχώρηση,
με το Δείκτη Οικονομικής Συγκυρίας (ΔΟΣ)
να μειώνεται κατά 15,8 μονάδες σε σύγκριση
με το Μάρτιο. Σύμφωνα με την ανάλυση
του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ)
του Πανεπιστημίου Κύπρου, η μείωση αυτή
οφείλεται στη χειροτέρευση του κλίματος
σε όλους τους τομείς, αλλά και ανάμεσα
στους καταναλωτές, με τους δείκτες να
καταγράφουν ιστορικά χαμηλές τιμές.
Μεγαλύτερη απώλεια εμπιστοσύνης σημειώθηκε στις υπηρεσίες, στο λιανικό εμπόριο και στους καταναλωτές, με αισθητή
χειροτέρευση όλων των αξιολογήσεων που
αφορούν τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές
των επιχειρήσεων, των νοικοκυριών αλλά
και της Κύπρου γενικότερα. Σε όλους τους
τομείς οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για
την οικονομική τους δραστηριότητα και
την απασχόλησή τους το επόμενο τρίμηνο
είναι ιδιαίτερα αρνητικές και προϊδεάζουν
για το μέγεθος της ύφεσης που θα ακολουθήσει τα επόμενα τρίμηνα. Ταυτόχρονα,
οι προθέσεις των επιχειρήσεων για μειώσεις
των τιμών πώλησης τους επόμενους μήνες
είναι εμφανείς.
Οι τελευταίες εξελίξεις στο κυπριακό
τραπεζικό σύστημα διαμορφώνουν νέα
δεδομένα που επηρεάζουν δραματικά το
οικονομικό κλίμα (το οποίο από τον Ιανουάριο παρουσίαζε κάποια σημάδια ανάκαμψης), με αρνητικές επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία (ανάπτυξη και απασχόληση) που εκτιμάται ότι θα διαρκέσουν
τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα, αναφέρουν
οι μελετητές του ΚΟΕ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα στοιχεία χρήσης πιστωτικών και χρεωστικών καρτών
δείχνουν τον Απρίλιο μείωση πωλήσεων
κατά 12%, ενώ αν αφαιρεθούν οι πληρωμές
προς κυβερνητικές υπηρεσίες (ΦΠΑ, φόροι,
τέλη, κοινωνικές ασφαλίσεις) η μείωση
φτάνει στο 18%.
Η κυπριακή κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να βάλει ένα φραγμό στην αύξηση
της ανεργίας προχώρησε στην προκήρυξη
προγραμμάτων για την απασχόληση 8.000
ανέργων, ενώ γίνονται προσπάθειες να
καταρτιστεί ένα συνολικό αναπτυξιακό
σχέδιο ώστε η ύφεση να παραμείνει εντός
των προβλέψεων του Μνημονίου (8,7% το
2013 και 3,9% το 2014).
Φορολογία
των ακινήτων
Η κυβέρνηση θα προ-
σπαθήσει να προχωρήσει στη διόρθωση των
στρεβλώσεων του προσφάτως ψηφισθέντος
νόμου για τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, αναφέρει σε
δήλωσή του στην «Κ» ο
υπουργός Οικονομικών,
Χάρης Γεωργιάδης.
«Η φορολογία των ακινήτων αποτελεί», αναφέρει, «μια δέσμευση
εντός του Μνημονίου
και μάλιστα προϋπόθεση για την εκταμίευση
της πρώτης δόσης. Έχουν βελτιωθεί οι δύο
προτάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης
με την αποτελεσματική
διεύρυνση της φορολογικής βάσης και έχει
ψηφιστεί μια νομοθεσία, η οποία είναι πλέον εφαρμόσιμη. Παρόλα αυτά αναγνωρίζουμε την ύπαρξη σοβαρών στρεβλώσεων και
αδικιών, τις οποίες δεν
μπορούσαμε στα ασφυκτικά χρονικά
πλαίσια να εξετάσουμε
και να αντιμετωπίσουμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Παραμένει
ανοικτό το ζήτημα της
περαιτέρω βελτίωσης
αυτής της υποχρέωσης, πάντοτε μέσα στα
πλαίσια των υποχρεώσεων μας και εν αναμονή βεβαίως της ριζικής επανεξέτασης της
φορολόγησης της ακίνητης ιδιοκτησίας, η οποία είναι μια μεσοπρόθεσμη υποχρέωση», καταλήγει ο υπουργός.
OIK_04-oikonomia_OIK_06-oikonomia 5/10/13 7:04 PM Page 4
4
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
Στρατηγικό επενδυτή αναζητεί η Noble
Η Noble κινείται στο παρασκήνιο με σκοπό να εξασφαλίσει τα συμφέροντά της στον τερματικό σταθμό υγροποίησης
Αποστολή στο Τέξας ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ
Σε φάση αναμονής βρίσκεται η Noble
σε σχέση με το κοίτασμα Αφροδίτη,
αφού η εταιρεία περιμένει –με έντονο
ενδιαφέρον– την αρχή της δεύτερης
γεώτρησης στο κοίτασμα Αφροδίτη
για να εξασφαλίσει τις πληροφορίες
που θέλει για την ποιότητα και την εμπορευσιμότητα του κοιτάσματος.
Σε γενικές γραμμές, σημειώνουν τα
στελέχη της εταιρείας, η λεκάνη της
Λεβαντίνης έχει υψηλής ποιότητας
κοιτάσματα.
«Με βάση τις εμπειρίες στο Ισραήλ,
ιδίως στο κοίτασμα Ταμάρ, έχουμε
πολύ καλά αποτελέσματα. Υπάρχει φυσικά μια διαφοροποίηση μεταξύ των
κοιτασμάτων στην ίδια περιοχή, κι αυτός είναι ένας από τους λόγους που
μας απασχολεί η δεύτερη γεώτρηση
στην Κύπρο», σημείωσε ο Κιθ Έλιοτ,
αντιπρόεδρος της εταιρείας με ευθύνη
για την ανατολική Μεσόγειο. «Σε γενικές γραμμές, όμως, είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι από την πρώτη γεώτρηση». Όσον αφορά στις πιέσεις και τις
απειλές της Τουρκίας, η Noble διατηρεί
την ίδια στάση που είχε από την αρχή:
«Ακούμε τις ανησυχίες της Τουρκίας
και τις αντιλαμβανόμαστε. Ωστόσο,
από τη δική μας οπτική γωνία η περί<
<
<
<
<
<
<
Σημαντικά ζητήματα που
αφορούν την Κύπρο συζητήθηκαν στο συνέδριο
Offshore Technology
Conference. Η κυπριακή
παρουσία ήταν πενιχρή
πτωση της Κύπρου είναι ξεκάθαρη. Η
χώρα είναι μέλος της Ε.Ε. και αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ. Εμείς εργαζόμαστε πάντα με βάση τον νόμο και
τον σεβασμό των συμβολαίων που έχουμε. Και, στην περίπτωση της Κύπρου, δεν έχουμε καμία αμφιβολία,
ούτε για την έννομη τάξη, ούτε για
τον σεβασμό των συμφωνιών που θα
κάνουμε».
Η Noble δεν είχε δικό της περίπτερο
στο συνέδριο Offshore Technology
Conference (OTC) –κάτι που αποφεύγει
εδώ και χρόνια– αλλά η παρουσία σημαντικών της στελεχών στο συνέδριο
έδωσε στην εταιρεία μια σημαντική
παρουσία στο παρασκήνιο και στις
συζητήσεις που γίνονται πέριξ του
OTC. Από τις πολλές συζητήσεις, προκύπτουν σημαντικά συμπεράσματα
για την Κύπρο, ιδίως όσον αφορά στις
επόμενες κινήσεις και προθέσεις της
συγκεκριμένης εταιρείας στα πλαίσια
της ανάπτυξης του κοιτάσματος Αφροδίτη.
Δεν θα ξέρουμε πριν από το 2014
Σαφείς πληροφορίες για την κατάσταση του τεμαχίου 12 δεν θα είναι
διαθέσιμες πριν από τον επόμενο χρόνο. Η Noble δεν μπορεί –στην καλύτερη περίπτωση- να αρχίσει τη δεύτερη
ερευνητική γεώτρησή της πριν από
τα τέλη Ιουνίου φέτος, όταν δηλαδή
θα έχει ολοκληρωθεί η ερευνητική γεώτρηση του κοιτάσματος Καρίς στο
Ισραήλ.
Εάν, όπως «ευελπιστεί» η εταιρεία,
σύμφωνα με δήλωση του αντιπροέδρου
της, Κιθ Έλιοτ, η γεώτρηση ολοκληρωθεί χωρίς καθυστερήσεις στο Καρίς,
τότε η πλατφόρμα θα μεταφερθεί στην
Κύπρο για να αρχίσει την ερευνητική
γεώτρηση στο οικόπεδο 12.
Σε ερώτηση της «Κ» γιατί καθυστέ-
Από τις πολλές συζητήσεις, προκύπτουν σημαντικά συμπεράσματα για την Κύπρο, ιδίως όσον αφορά στις επόμενες κινήσεις και προθέσεις της συγκεκριμένης εταιρείας στα
πλαίσια της ανάπτυξης του κοιτάσματος Αφροδίτη.
ρησε η β΄ γεώτρηση, η οποία αρχικά
ήταν προγραμματισμένη για τις αρχές
του έτους, ο κ. Έλιοτ σχολίασε πως,
εκτός από το γεγονός ότι η πλατφόρμα
ήταν δεσμευμένη στο Καρίς, την ίδια
ώρα χρειάστηκε αρκετός χρόνος για
επιβεβαίωση των αναλύσεων που έγιναν όσον αφορά στα ευρήματα της
πρώτης ερευνητικής γεώτρησης. «Κάθε
φορά που τρυπάμε, μας στοιχίζει 100
με 150 εκατ. δολάρια. Θέλουμε να προχωρούμε με ασφάλεια και προσοχή,
αλλά και με βεβαιότητα, γι’ αυτό είμαστε
πολύ προσεκτικοί, μεταξύ άλλων και
για το πού θα γίνει η β΄ γεώτρηση».
Εκεί, όμως, δεν τελειώνει η όλη διαδικασία. Από την ώρα που θα αρχίσει
το δεύτερο «πηγάδι» στην Αφροδίτη,
θα χρειαστούν 75 με 90 ημέρες για
να ολοκληρωθεί η γεώτρηση. Στη συνέχεια, θα πρέπει να γίνει προσεκτική
ανάλυση των δεδομένων που θα προκύψουν από την όλη διαδικασία. «Πολλά θα εξαρτηθούν από τη δεύτερη γεώτρηση», σχολίασε στην «Κ» ο κ. Έλιοτ. «Στόχος είναι να προκύψει μια
εκτίμηση που να ξεκαθαρίζει κατά
πόσον τα μοντέλα που έχουμε (βάση
των σεισμικών μελετών) είναι ακριβή».
Αυτή η διαδικασία αποτελεί συνήθη
πρακτική στη βιομηχανία και είναι
μάλλον περίεργο το γεγονός ότι πολλοί
στην Κύπρο έδωσαν την εντύπωση
πως θα μπορούσαμε να είχαμε γνώση
των δεδομένων του κοιτάσματος σε
σύντομο χρονικό διάστημα. Μάλιστα,
το γεγονός ότι «οι σεισμικές μελέτες
είναι καλές», όπως λέγεται πολύ συχνά
στην Κύπρο, δεν μπορεί να λαμβάνεται
στα σοβαρά. «Οι σεισμικές μελέτες είναι μεν σημαντικές, αλλά είναι σαν
να παρακολουθείς μια πολύ θολή οθόνη: έχεις μια εικόνα αλλά δεν μπορείς
να είσαι βέβαιος πόσο καλή είναι αυτή.
Σίγουρα έχουμε βρει κοίτασμα, αλλά
πρέπει να βαθμονομήσουμε τα πρώτα
ευρήματα, να σμικρύνουμε το μεγάλο
εύρος αβεβαιότητας που έχουμε αυτή
τη στιγμή».
Όλα πάντως δείχνουν πως η Noble
θα χρειαστεί επιπλέον γεωτρήσεις.
«Για ένα κοίτασμα αυτού του μεγέθους
και αυτής της κλίμακας, δύο γεωτρήσεις είναι μια αρκετά αισιόδοξη εκτίμηση», σημείωσε ο κ. Έλιοτ. Στο Ταμάρ, σημειώνει ο αντιπρόεδρος της
εταιρείας, η Noble χρειάστηκε δύο ερευνητικές γεωτρήσεις, οι οποίες,
όπως διαφάνηκε, ήταν αρκετές για να
εξασφαλίσουν με βεβαιότητα τα χαρακτηριστικά του κοιτάσματος, διότι
τα ευρήματά τους ουσιαστικά επιβεβαίωσαν τα ευρήματα και των σεισμικών ερευνών. «Δεν θέλω να δώσω την
εντύπωση πως το επόμενο θα είναι
και το τελευταίο τρυπάνι», σχολίασε
ο κ. Έλιοτ.
«Αν έχουμε υψηλής ποιότητας ταύτιση των αποτελεσμάτων της γεώτρησης με τα αποτελέσματα της σεισμικής
έρευνας», σημείωσε, «ίσως να μη χρειαστεί επόμενη γεώτρηση. Αλλά, εάν
χρειαστούν 2, 3 ή 4 γεωτρήσεις, τότε
αυτό θα κάνουμε». Στο Λεβιάθαν, χρειάστηκαν έξι.
Εάν, λοιπόν, δεν υπάρχει καμία καθυστέρηση στο Καρίς (που μάλλον θα
υπάρχει), εάν δεν χρειαστούν επιπλέον
γεωτρήσεις (πιθανότατα θα χρειαστούν) και εάν όλα κυλήσουν τάχιστα,
τότε ενδεχομένως να έχουμε ξεκάθαρη,
τελική, εικόνα το νωρίτερο τον Δεκέμβριο. Κατά πάσα πιθανότητα, όμως,
όλα δείχνουν πως οδηγούμαστε αρκετά
μέσα στο 2014.
Κλειδώνει το LNG
Ενώ ακόμα –και για λόγους που δεν
μπορούν να θεωρηθούν ξεκάθαροι–
συνεχίζεται η συζήτηση για τον τρόπο
με τον οποίο η Κύπρος θα αξιοποιήσει
το φυσικό της αέριο, όλες οι ενδείξεις
από το OTC προκρίνουν χωρίς αμφιβολία την αξιοποίηση μέσω υγροποίησης.
Υψηλόβαθμο στέλεχος εταιρείας
που ενδιαφέρεται να δραστηριοποιηθεί
στην Κύπρο, σχολίασε στην «Κ» πως
«οι αγωγοί στην περιοχή είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, και όχι μόνο
για πολιτικούς λόγους. Οι αγωγοί πρέπει να αντιμετωπίσουν σειρά προβλημάτων, όχι τόσο το βάθος της θάλασσας
στην περιοχή, αλλά και την υποθαλάσσια γεωγραφία». Όπως είναι γνωστό, το υποθαλάσσιο ρήγμα Ερατοσθένης περιπλέκει αφόρητα την όποια
προσπάθεια ανάπτυξης αγωγού, ακόμα
και για τη μικρή απόσταση μεταξύ
του κοιτάσματος και του Βασιλικού.
Εκτός από τεχνικά δύσκολη, η όποια
προσπάθεια για δημιουργία αγωγού
στην Κύπρο θα είναι και οικονομικά
ασύμφορη.
Την ίδια ώρα, στελέχη εταιρειών με
ισχυρή παρουσία στο OTC του Χιούστον, σχολιάζουν πολύ θετικά την επιλογή για υγροποιημένο φυσικό αέριο
(LNG). «Πιστεύουμε πραγματικά πως
το LNG είναι η σωστή επιλογή (για
την Κύπρο). Έτσι κι αλλιώς, οι αγωγοί
δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστική επιλογή
για το φυσικό αέριο».
Από την πλευρά της, η Noble σχολιάζει πως «η όποια επιλογή θα πρέπει
να εξασφαλίζει πως το προϊόν μας από
την περιοχή θα μπορεί να διατίθεται
στην παγκόσμια αγορά», σημείωσε ο
κ. Έλιοτ, υπονοώντας πως προκρίνεται
η επιλογή της υγροποίησης. Σε ερώτησή μας, ο κ. Έλιοτ απάντησε πως
«ναι, η επιλογή της υγροποίησης επιτρέπει ακριβώς αυτό το πράγμα, δηλαδή να διαθέτουμε το αέριο που θα
παράγουμε στην παγκόσμια αγορά».
Σε γενικότερες γραμμές, πρέπει να
σημειωθεί πως η υφιστάμενη τεχνολογία είναι τέτοια που ουσιαστικά
προκρίνεται η επιλογή της υγροποίησης. Οι τελευταίες εξελίξεις στη διαδικασία υγροποίησης και μεταφοράς
καθιστούν την υγροποίηση πιο ευέλικτη, αλλά και πολύ πιο οικονομική
επιλογή για τη μεταφορά αερίου, ακόμα
και σε υψηλούς όγκους. Πρέπει, επομένως, να θεωρείται πως σε πολύ μεγάλο βαθμό η πορεία της τεχνολογίας,
ακόμα και της ναυπηγικής, αφήνουν
σε δεύτερη μοίρα την όποια συζήτηση
για αξιοποίηση αγωγού για το φυσικό
αέριο, αφού η επιλογή αυτή εγκαταλείπεται όλο και περισσότερο από τη
βιομηχανία του αερίου.
Η Noble θα πιέσει για το τερματικό
Η όλη συζήτηση για το τερματικό
υγροποίησης παραμένει ακόμα σε
πρώιμο στάδιο αφού προέχει η εξασφάλιση πληροφοριών για το κοίτασμα, αλλά και η συμφωνία για την εξόρυξή του.
Η Noble Energy, όμως, αφήνει όλο
και περισσότερο να νοηθεί πως οι επιλογές για το τερματικό θα την απασχολήσουν ιδιαίτερα στο επόμενο
διάστημα. Ερωτηθείς, ο κ. Έλιοτ σχολίασε πως οι επιλογές της εταιρείας
σχετικά με εμπλοκή της στο τερματικό
«θα εξαρτηθούν από τους όρους που
θα συμφωνηθούν», αφήνοντας έτσι
ανοικτή την πόρτα, αλλά και διαμηνύοντας το ενδιαφέρον της εταιρείας,
κάτι που εξάλλου δεν κρύβει: «Οπωσδήποτε και διατηρούμε ένα ενδιαφέρον για το τερματικό. Θέλουμε να συνεχίσουμε τις επαφές μας με την κυβέρνηση για αυτό το θέμα», σημείωσε
ο Κιθ Έλιοτ.
«Όποια κι αν θα είναι τελικά η ε-
Κιθ Έλιοτ: Διορισμός... προθέσεων για τη Μεσόγειο από τη Noble
Ως τέταρτο συμπέρασμα των όσων λέχθηκαν στο Χιούστον την περασμένη εβδομάδα, προκύπτει πως η Noble δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ευρύτερη περιοχή
της ανατολικής Μεσογείου.
Ως ενδεικτικός των προθέσεων της
Noble ερμηνεύεται ο διορισμός, πριν από
ένα περίπου μήνα, του Κιθ Έλιοτ ως αντιπροέδρου, υπεύθυνου για την ανατολική
Μεσόγειο. Ο Έλιοτ είχε υπηρετήσει για
πολλά χρόνια ως επικεφαλής μεγάλων έργων του ομίλου, έχοντας αναλάβει τη διεκπεραίωση τεχνικά δύσκολων γεωτρήσεων
σε διάφορα μέρη του κόσμου.
Παρά το γεγονός ότι ο διορισμός του
έγινε στα πλαίσια μιας ευρύτερης αναδιοργάνωσης της εταιρείας, η επιλογή για
την ανατολική Μεσόγειο ενός στελέχους
του οποίου η προϋπηρεσία ήταν κατά
βάση «τεχνικής» φύσεως, ερμηνεύεται
από τη γενικότερη βιομηχανία του κλάδου
ως ενδεικτική του ότι η εταιρεία ποντάρει
στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της
ανατολικής Μεσογείου και του ότι αναμένονται στην περιοχή μεγάλα πρότζεκτ
ανάπτυξης κοιτασμάτων.
Το γεγονός ότι ο επικεφαλής της Noble
για Κύπρο και Ισραήλ είναι κατά βάση
ένας άνθρωπος με εξειδίκευση στην ολοκλήρωση μεγάλων πρότζεκτ, κρίνεται
ως ιδιαίτερα σημαντικό από τη βιομηχανία.
Η φήμη του Έλιοτ ως «εξορυκτή κοιτασμάτων» είναι επίσης σημαντική ένδειξη
πιλογή για το τερματικό, θα πρέπει
να συμμετάσχει και στρατηγικός εταίρος», συνέχισε. «Η Noble είναι εταιρεία που ανακαλύπτει και παράγει
αέριο, ενώ υπάρχουν άλλες εταιρείες
με εμπειρογνωμοσύνη στην υγροποίηση, με γνώση στο μάρκετινγκ και
την τελική διάθεση του προϊόντος,
με διαμορφωμένες σχέσεις στην αγορά, αλλά και με εξασφαλισμένους
πελάτες μακροπρόθεσμα».
Η Noble προβάλλει την εξασφάλιση
αυτής της εμπειρογνωμοσύνης ως βασικό επιχείρημα για τη συμμετοχή
στρατηγικού επενδυτή στο τερματικό,
κάτι που καταδεικνύει όχι μόνο πως
η εταιρεία «ενδιαφέρεται» για το τερματικό, αλλά επίσης πως έχει και καλά
διαμορφωμένη άποψη για το πώς θα
πρέπει να προχωρήσει η αξιοποίησή
του. «Θέλουμε την επιτυχία του κοιτάσματος και γι’ αυτό μας ενδιαφέρει
να αναπτυχθεί η φάση της υγροποίησης με τρόπο που να εξασφαλίζει
την επικερδότητα του όλου πρότζεκτ»,
σχολίασε υψηλόβαθμο στέλεχος της
εταιρείας.
Σε ερώτηση κατά πόσον η Noble
προκρίνει συγκεκριμένες εταιρείες
του Ισραήλ για συμμετοχή τους στο
τερματικό, η απάντηση ήταν ασαφής,
αλλά άφηνε να νοηθεί πως πράγματι
η Noble κοιτάζει προς το Ισραήλ για
τη λύση. «Η βασική μας έγνοια είναι
να βρούμε στρατηγικό επενδυτή που
να μπορεί να επιδείξει εμπειρία και
επιτυχίες στο παρελθόν (successful
track record). Αυτό είναι το κυριότερο
κριτήριο, να ξέρουμε από όσα έχουν
ήδη κάνει στην αγορά, πως είναι σε
θέση να εξασφαλίσουν την εμπορική
επιτυχία του όλου εγχειρήματος».
Στέλεχος της Noble, πάντως, προσπάθησε να είναι καθησυχαστικός
στο όλο θέμα: «Η όποια επιλογή θα
γίνει με συμμετοχή της κυβέρνησης
της Δημοκρατίας. Θα πρέπει να εγκρίνουν τον στρατηγικό επενδυτή. Στο
κάτω-κάτω, η τελική απόφαση θα ληφθεί από την κυπριακή κυβέρνηση».
Την ίδια ώρα, οι προτιμήσεις της
Noble φαίνεται πως έχουν αρχίσει να
διαμορφώνονται ξεκάθαρα. Σε σχόλιό
μας πως δεν υπάρχουν πολλές εταιρείες στο «παιχνίδι» της Αφροδίτης
που να μπορούν να περιληφθούν στη
μικρή λίστα, στέλεχος της Noble περιορίστηκε να απαντήσει πως «δεν
υπάρχουν και τόσες πολλές εταιρείες
για να επιλέξουμε μεταξύ τους».
Πολύ πιθανές επιλογές, με βάση
και τα σχόλια των στελεχών της Noble
σχετικά με εταιρείες από το Ισραήλ
για το τερματικό, μπορεί να είναι οι
γνωστές μας Avner Oil και Delek. Με
αυτές τις δύο, κάτω από την κοινή
τους κοινοπραξία Yam Tethys, η Noble
δραστηριοποιείται και στο τερματικό
της περιοχής του Ashdod, που τροφοδοτείται από το κοίτασμα Mary-B.
Πέρα πάντως από το προφανές ενδιαφέρον της εταιρείας για συμμετοχή
στο τερματικό, αλλά και την υπό διαμόρφωση προτίμηση που έχουν για
συγκεκριμένους στρατηγικούς επενδυτές, επιβεβαιώνεται επίσης πως η
εταιρεία έχει «καλύψει τις ανάγκες
της» όσον αφορά στη δραστηριοποίησή της στην Κύπρο. «Δεν μπορώ να
πω πως έχουμε “τελειώσει” με την έρευνα τεμαχίων στην Κύπρο. Ωστόσο,
η Noble έχει ήδη ένα πολύ καλό χαρτοφυλάκιο στην ανατολική Μεσόγειο.
Αυτή τη στιγμή προτεραιότητά μας
είναι να εξασφαλίσουμε συνεταίρους
για τα συγκεκριμένα κοιτάσματα,
αλλά δεν αναζητούμε δική μας συμμετοχή σε επιπλέον κοιτάσματα», σημείωσε ο Κιθ Έλιοτ.
INFO
<
<
<
<
<
<
<
Ο Έλιοτ είχε υπηρετήσει
για πολλά χρόνια ως
επικεφαλής μεγάλων έργων
του ομίλου της Νoble
πως η Noble προσβλέπει στην εκμετάλλευση σημαντικών κοιτασμάτων στην
περιοχή του Ισραήλ και της Κύπρου. Ο
ίδιος σχολιάζει πως η Noble «είναι ακόμα
στα πρώιμα στάδια της εκμετάλλευσης
του κοιτασμάτων της λεκάνης της Λεβαντίνης». Ωστόσο, σημειώνει, «έχουμε πολύ
καλή επίγνωση πως σύντομα θα υπάρχουν
πολύ μεγάλα πρότζεκτ στην περιοχή».
Μέχρι πρότινος, ο Έλιοτ ήταν αντιπρόεδρος αρμόδιος για λειτουργίες και μηχανική (engineering) στη Noble Energy.
Η εμπειρογνωμοσύνη του προκύπτει από
τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και τη διεκπεραίωση των μεγαλύτερων γεωτρήσεων
του ομίλου, σε παγκόσμιο επίπεδο. Παρόμοιο ρόλο είχε και στην BP, όπου εργάστηκε για 25 χρόνια μέχρι το 2009, πριν
μεταπηδήσει στη Noble. Στην BP εργάστηκε κατά βάση στην ερευνητική πλευρά
των μεγάλων πρότζεκτ της εταιρείας. Ο
Έλιοτ είναι μηχανικός, έχοντας σπουδάσει
μηχανική υδρογονανθράκων στο Lousiana
Tech.
Το OTC (Offshore Technology
Το γεγονός ότι ο επικεφαλής της Noble για Κύπρο και Ισραήλ είναι κατά βάση ένας άνθρωπος με εξειδίκευση στην
ολοκλήρωση μεγάλων πρότζεκτ, κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντικό από τη βιομηχανία.
Conference) είναι ετήσιο συνέδριο/έκθεση που γίνεται στο Χιούστον του Τέξας από το 1969. Εστιάζει στις νέες τεχνολογίες που αναπτύσσονται στον τομέα της εκμετάλλευσης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές. Συζητήσεις, διαλέξεις και εκθέτες αφορούν σε ό,τι μπορεί να
σχετίζεται με τη βιομηχανία εξόρυξης πετρελαιοειδών και ιδίως φυσικού αερίου. Στα πλαίσια του φετινού OTC, στο οποίο συμμετέχουν
σχεδόν 100.000 σύνεδροι, σύμφωνα με τους διοργανωτές, παρουσιάστηκαν 298 ερευνητικά δοκίμια και έγιναν 29 παρουσιάσεις
από εμπειρογνώμονες και 9 δημόσιες συζητήσεις. Επίσης 2.728 επιχειρήσεις από 42 χώρες παρουσίασαν τα προϊόντα τους, εκ των οποίων οι 1.153 δεν έχουν ως βάση τους
τις ΗΠΑ. Ο εκθεσιακός χώρος καλύπτει 60.591 τετραγωνικά μέτρα.
OIK_05-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/10/13 8:10 PM Page 5
O I KO N O M I A
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
l
5
Οι νέοι μέτοχοι προκρίνουν ξένο CEO
Ο ορισμός νέου διευθύνοντος συμβούλου στην Τράπεζα Κύπρου έχει εξελιχθεί σε μάχη εξουσίας μεταξύ Προεδρικού και Κεντρικής
Τις δικές τους προδιαγραφές για τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ο νέος
διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου έχουν θέσει οι νέοι μέτοχοι της
Τράπεζας ζητώντας επί της ουσίας ένα
πρόσωπο με διεθνή εμπειρία, που δεν
θα έχει δεσμούς με την Κύπρο και καμία
σχέση με όλα τα κακώς κείμενα που έφεραν τη χώρα στη σημερινή κατάσταση.
Υπέρ του διορισμού ξένου τραπεζίτη
τάχτηκε ανοιχτά την περασμένη εβδομάδα και ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Πανίκος Δημητριάδης, ωστόσο
η εν λόγω προοπτική δεν προκαλεί ενθουσιασμό στην πλευρά της κυβέρνησης.
Ο διοικητής μίλησε για την ανάγκη εισαγωγής μιας νέας κουλτούρας στην άσκηση της τραπεζικής στην Κύπρο, γι’
αυτό προκρίνει την έλευση στελεχών
από το εξωτερικό, όπου οι πρακτικές
είναι διαφορετικές.
«Οι πρακτικές του παρελθόντος πρέπει
να σταματήσουν», σημείωσε ο κ. Δημητριάδης, παραπέμποντας στην έκθεση
της PIMCO, η οποία επιρρίπτει ευθύνες
στο τραπεζικό κατεστημένο για τον τρόπο που συνέτασσε τους ισολογισμούς
των τραπεζών, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται πλασματικά έσοδα και
κέρδη.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», έχουν ήδη προσεγγιστεί πρόσωπα από
το εξωτερικό, ανάμεσά τους και ο πρώην
πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, Τάκης Αράπογλου, και ο πρώην
διευθύνων σύμβουλος της HSBC, Michael
Geoghegan, οι οποίοι απάντησαν αρ-
Ποιοι διεκδικούν
την Επενδυτική
Τρ. Ελλάδος
νητικά. Ο κ. Geoghegan είναι σήμερα
σύμβουλος της ιρλανδικής κυβέρνησης.
Η μάχη εξουσίας
Η διαδικασία ορισμού νέου διευθύνοντος συμβούλου στην Τράπεζα Κύπρου
αποκρυσταλλώνει την εν εξελίξει μάχη
εξουσίας μεταξύ Προεδρικού και Κεντρικής για το ποιος θα έχει τη μεγαλύτερη επιρροή στα τεκταινόμενα στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα.
Η πραγματικότητα είναι ότι για όσο
διάστημα η Τράπεζα Κύπρου τελεί υπό
καθεστώς εξυγίανσης, τον πρώτο και
τελευταίο λόγο τον έχει η Κεντρική Τράπεζα. Με τον ορισμό διευθύνοντος συμβούλου, το καθεστώς του διαχειριστή
θα σταματήσει, αλλά η επιρροή της Κεντρικής Τράπεζας θα εξακολουθήσει να
είναι μεγάλη και καθοριστικής σημασίας,
μέχρι να πραγματοποιηθεί η γενική συνέλευση της Τρ. Κύπρου και οι νέοι μέτοχοι εκλέξουν τη διοίκησή τους.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια στιγμή
που η κυβέρνηση ασκεί πιέσεις στην
Κεντρική Τράπεζα, ώστε η Τράπεζα Κύπρου να εξέλθει από το καθεστώς της
εξυγίανσης και οι νέοι μέτοχοι να αναλάβουν το συντομότερο δυνατόν τη διοίκηση του ιδρύματος και τις ευθύνες
που αυτό συνεπάγεται.
Η εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου
της κυβέρνησης είναι ότι δεν πρόκειται
να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη προς
την Τράπεζα Κύπρου όσο δεν υπάρχει
πραγματική διοίκηση.
Η πλευρά της Κεντρικής Τράπεζας
δεν διαφωνεί με το στόχο, αλλά εξηγεί
προς την κυβέρνηση πως στην πράξη
ΚΥΠΕ
Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Προεδρικό και Κεντρική Τράπεζα συζητούν, αλλά η κάθε πλευρά βλέπει με διαφορετική οπτική την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει το τραπεζικό σύστημα της χώρας. Οι σχέσεις των δύο πλευρών χαρακτηρίζονται από αμοιβαία καχυποψία.
αποδεικνύεται πιο πολύπλοκη η υλοποίηση της απόφασης του Eurogroup
για το bail in στην Τράπεζα Κύπρου, με
παράλληλη απορρόφηση της «καλής»
Λαϊκής Τράπεζας.
Πρακτικά δεν έχει μεταφερθεί ο ισολογισμός της «καλής» Λαϊκής στην Τράπεζα Κύπρου, ενώ υπάρχουν πολλές εκκρεμότητες στην Ελλάδα. Μπορεί να
πουλήθηκαν στην Τράπεζα Πειραιώς
δάνεια και καταθέσεις, αλλά όλα τα άλλα
(όπως πράξεις συναλλάγματος ή εγγυητικές επιστολές, ακόμη και ακίνητα) έμειναν σε κυπριακά χέρια.
«Ο υπολογισμός του ισολογισμού της
Λαϊκής και η μεταφορά στοιχείων από
τη μια τράπεζα στην άλλη δεν είναι μια
εύκολη υπόθεση», ανέφερε στην «Κ»
πηγή της Κεντρικής.
Πέρα από τεχνικά θέματα, υπάρχουν
και νομικές δυσκολίες, όπως η κατάθεση
πέραν των 200 αγωγών εναντίον της
ΚΤ και η έκδοση προσωρινών διαταγμάτων που παγώνουν τη μετατροπή καταθέσεων σε μετοχές.
Τα θέματα αυτά συζητήθηκαν στη
συνάντηση περίπου δύο ωρών που είχαν
την Πέμπτη το μεσημέρι ο Πρόεδρος
της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης,
και ο διοικητής της ΚΤ, Πανίκος Δημητριάδης, παρουσία του υπουργού Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη. Το κλίμα χα-
ρακτηρίστηκε ως καλό, αλλά το γεγονός
ότι δεν ελήφθησαν αποφάσεις υπογραμμίζει τις υπαρκτές δυσκολίες.
Απόσταση μεταξύ κυβέρνησης και
ΚΤ φέρεται να υπάρχει και στο θέμα της
άρσης των περιορισμών, με την ΚΤ να
ζητεί ιδιαίτερο προσεκτικό χειρισμό για
να μην προκληθούν νέα προβλήματα
ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα.
Κοινωνοί των όσων διαμείφθηκαν
στο Προεδρικό κρατούν ως ιδιαίτερα
θετικό γεγονός τον ανοικτό διάλογο
Προέδρου-διοικητή, με τις δύο πλευρές
να προσπαθούν να βρουν λύσεις, παρά
τη διαφορετική προσέγγιση που υπάρχει
σε πολλά ζητήματα.
Και νέος διαγνωστικός έλεγχος στην Τράπεζα Κύπρου
EPA
Η δρομολόγηση νέου διαγνωστικού ελέγχου στη «νέα» Τρά-
Ανάμεσα στα πρόσωπα στα οποία έγινε πρόταση να αναλάβουν τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου στην Τράπεζα Κύπρου είναι ο πρώην πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, Τάκης Αράπογλου (αριστερά), και ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της HSBC, Michael Geoghegan (δεξιά), οι οποίοι απάντησαν αρνητικά.
πεζα Κύπρου, μετά δηλαδή την απορρόφηση της «καλής»
Λαϊκής Τράπεζας, αποτελεί τον νέο επόμενο σταθμό μέχρι
να επανέλθει σε ομαλούς ρυθμούς λειτουργίας η Τράπεζα
Κύπρου. Το Μνημόνιο απαιτεί μέχρι τις 30 Ιουνίου να έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του ισολογισμού της νέας τράπεζας, μια διαδικασία που στην πράξη οδηγεί σε ένα διαγνωστικό έλεγχο ανάλογο με αυτόν που διεξήγαγε η PIMCO. Στόχος
είναι να εξεταστεί πόσο επηρεάζεται η «νέα» Τράπεζα Κύπρου από την επιδείνωση των συνθηκών στην πραγματική οικονομία, προκειμένου να διαπιστωθεί αν απαιτούνται επιπλέον κεφάλαια. Στελέχη της αγοράς θεωρούν λογικό να υπάρξει ένας νέος έλεγχος, από τη στιγμή που οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί δραματικά και οι υποθέσεις του διαγνωστι-
κού ελέγχου που έγιναν από την PIMCO δεν ισχύουν πλέον. Η
αύξηση του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων θεωρείται δεδομένη, άρα θα πρέπει να αυξηθούν οι προβλέψεις.Χωρίς αυτή τη διαδικασία δεν μπορούμε να ξέρουμε σε
ποιο ύψος θα κλείσει τελικά το «κούρεμα» στις ανασφάλιστες καταθέσεις της Τράπεζας Κύπρου, ανέφερε στην «Κ»
στέλεχος της αγοράς με γνώση των εξελίξεων. Ο έλεγχος θα
γίνει από ανεξάρτητο οίκο, ο οποίος θα επιλεγεί με ανοικτή
διαγωνιστική διαδικασία, ενώ οι όροι εντολής θα καθοριστούν σε συνεννόηση με την Τρόικα. Η προσπάθεια που καταβάλλεται είναι ο νέος διαγνωστικός έλεγχος να μην ξεκινήσει από το μηδέν, αλλά να χτίσει πάνω στη δουλειά που ήδη
έχει γίνει από την PIMCO. Ωστόσο θα απαιτηθεί χρόνος για να
υπάρξει κατάληξη στην όλη διαδικασία.
Οι εξελίξεις στο ελληνικό τραπεζικό
σύστημα με τη δημιουργία μεγάλων
συστημικών τραπεζών αφήνουν ζωτικό
χώρο για την ανάπτυξη μικρότερων
σχημάτων (τραπεζών - μπουτίκ) που
στοχεύουν να εξυπηρετήσουν τις αυξημένες ανάγκες του ελληνικού ιδιωτικού τομέα. Ενδεικτικό είναι το έντονο
ενδιαφέρον για την απόκτηση της θυγατρικής της Λαϊκής Τράπεζας, Επενδυτικής Τράπεζας Ελλάδος (Investment
Bank of Greece ή IBG), που εκδηλώνεται τις τελευταίες εβδομάδες. Η IBG
αποτελεί περιουσιακό στοιχείο της
«κακής» Λαϊκής Τράπεζας και δεν περνά στην ιδιοκτησία της νέας Τράπεζας
Κύπρου.
Το έντονο ενδιαφέρον για την Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος είναι η
τελευταία πράξη και εντάσσεται σε
μια χρονική ακολουθία γεγονότων που
έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό. Στην
πρωτοπορία αυτής της τάσης πρωταγωνιστούν τόσο ξένα επενδυτικά σχήματα που έχουν δεσμούς με τη χώρα,
όπως ελληνοαμερικανικά κεφάλαια,
όσο και «ορφανά» κορυφαία τραπεζικά
στελέχη, όπως τα αποκαλούν χαρακτηριστικά οι ίδιοι κύκλοι. Των εξελίξεων αυτών κοινωνοί είναι και ξένοι
επενδυτικοί οίκοι και οχήματα που έχουν χαρτογραφήσει ευκαιρίες στην
ελληνική επιχειρηματική σκηνή και
θα ήθελαν να δραστηριοποιηθούν από
κοινού με εγχώριους παίκτες, γνώστες
της ελληνικής αγοράς.
Πληροφορίες της αγοράς τοποθετούν
μεταξύ των ενδιαφερόμενων για την
απόκτηση της Επενδυτικής τόσο την
Πειραιώς, όσο και δύο τουλάχιστον Έλληνες επώνυμους τραπεζίτες εγνωσμένου κύρους σε διαφορετικά ο καθένας
σχήματα. Ο ένας εκ των δύο ανδρών
φέρεται, μάλιστα, να υποστηρίζεται
από επενδυτικό σχήμα στο οποίο συμπεριλαμβάνονται ελληνοαμερικανικά
συμφέροντα που έχουν ήδη προ διετίας
αποκτήσει μεγάλο κομμάτι του χαρτοφυλακίου ακινήτων της Εμπορικής.
ΗΛΙΑΣ Γ. ΜΠΕΛΛΟΣ
OIK_06-oikonomia_OIK_06-oikonomia 5/10/13 7:03 PM Page 6
6
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
Συμβουλές από διάσημα hedge
funds «έκαψαν» επενδυτές
ΣΥΝΤΟΜΑ
Οι «γκουρού» της Wall Street οδήγησαν συχνά όσους τους εμπιστεύθηκαν σε λάθος τοποθετήσεις
Οι συμβουλές των λεγόμενων «γκουρού» της Wall Street ίσως δεν είναι
πάντα τόσο εύστοχες όσο θα ήθελαν να πιστεύουν οι επενδυτές
που τους εμπιστεύονται, καθώς όσοι βασίστηκαν σε αυτές δεν βγήκαν πάντα τόσο κερδισμένοι τον
τελευταίο χρόνο. Από τις πλέον ηχηρές περιπτώσεις και εκείνη του
βαθύπλουτου Τζον Πόλσον, ιδρυτή
ενός από τα μεγαλύτερα hedge
funds, του Paulson and Co., που
μετά τη μεγάλη επιτυχία του 2007,
οπότε κέρδισε 15 δισ. δολάρια για
λογαριασμό των επενδυτών, προβλέποντας την κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς ακινήτων, έχει
σημειώσει επανειλημμένες αποτυχίες και έχει πληρώσει ακριβά
τις τοποθετήσεις του σε χρυσό.
Σύμφωνα, πάντως, με σχετική ανάλυση των Financial Times, η εικόνα είναι πολύ πιο σύνθετη. Οι
συστάσεις πολλών από τα πλέον
ηχηρά ονόματα της βιομηχανίας
των hedge funds απεδείχθησαν εσφαλμένες. Ομως υπήρξαν και οι
προτάσεις άλλων, λιγότερο διάσημων, που χάρισαν μεγάλα κέρδη
σε όσους τους εμπιστεύτηκαν.
Σε σχετική της έρευνα, η βρετανική εφημερίδα επικαλείται ειδικότερα τις περιπτώσεις των Ντέιβιντ
Αϊνχορν, ιδρυτή της Greenlight
Capital, και Μπιλ Ακμαν της Pershing
Square, που κυριολεκτικά «έκαψαν»
όσους επενδυτές τους εμπιστεύτηκαν. Οπως αναφέρουν οι F.T., ο Ακμαν συνέστησε πέρυσι στους επενδυτές την αγορά μιας μετοχής και
συγκεκριμένα της αλυσίδας καταστημάτων JC Penney, της οποίας
οι πωλήσεις έκαναν βουτιά και μαζί
με αυτές και τα κέρδη της, με αποτέλεσμα να υποχωρήσει έκτοτε η
τιμή της μετοχής της κατά 37%.
Σε ό,τι αφορά τον Αϊνχορν, η
βρετανική εφημερίδα τονίζει τις
επιτυχίες του, που αφορούν τη σύστασή του προς τους επενδυτές
Απώλεια από
τον χρυσό
Το Gold Fun, που επενδύει
500 εκατ. δολάρια σε χρυσό
προερχόμενα κυρίως από
χρήματα του ίδιου του Τζον
Πόλσον, κατέγραψε απώλειες
27% μόνο τον περασμένο μήνα. Στο σύνολο του 2013, άλλωστε, οι απώλειές του φθάνουν στο 47%. Μολονότι η τιμή του χρυσού παραμένει σε
επίπεδα κατά 50% υψηλότερα από εκείνα στα οποία βρισκόταν όταν ο Πόλσον άρχισε
να επενδύει σε αυτόν, από το
2011 έχει καταγράψει απώλειες 25%. Ο Πόλσον ήταν τόσο
πεπεισμένος ότι θα συνεχιστεί η άνοδός του, ώστε τοποθέτησε το μεγαλύτερο μέρος
των προσωπικών του επενδύσεων σε μετοχές χρυσού. Ο
57χρονος δισεκατομμυριούχος εξακολουθεί να υποστηρίζει το πολύτιμο μέταλλο, η
τιμή του οποίου έχει υποχωρήσει κατά 13% στη διάρκεια
του 2013. Οπως επισημαίνουν
παράγοντες του κλάδου, η ιστορία των hedge funds βρίθει περιπτώσεων στελεχών
που σημείωσαν μία μεγάλη επιτυχία και στη συνέχεια είχαν
μόνον αποτυχίες.
να πουλήσουν γιεν και να αγοράσουν δολάρια, αλλά και να επενδύσουν σε ιαπωνικές εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης. Παράλληλα,
όμως, υπογραμμίζει τη μείζονα αποτυχία του: έχασαν περίπου το
66% των χρημάτων τους όσοι επενδυτές εμπιστεύτηκαν τη σύστασή του να πουλήσουν τις μετοχές της Martin Marietta
Materials, καθώς αυτή στηρίχθηκε
σε μεγάλο βαθμό από τα μέτρα τόνωσης της οικονομίας τα οποία υιοθέτησε η αμερικανική κυβέρνηση.
Ο Αϊνχορν πρότεινε, άλλωστε, την
αγορά της μετοχής της Apple, που
σημείωσε πτώση 16%.
Πολύ πιο ειδική είναι η περίπτωση του Τζον Πόλσον, που έχοντας
συστήσει τολμηρές επιλογές οδή-
γησε τους επενδυτές τόσο σε μεγάλα κέρδη όσο και σε μεγάλες ζημίες. Συνέστησε τη μετοχή της ενεργειακής εταιρείας CVR της οποίας η αξία διπλασιάστηκε, αλλά
και των ορυχείων χρυσού
AngloGold Ashanti, που έκανε βουτιά 40%. Η τρίτη επιλογή που συνέστησε ο Πόλσον ήταν η μετοχή
του ομίλου καζίνο Caesars, η οποία
έχει σημειώσει κέρδη 17% για όσους είχαν την ψυχραιμία να την
κρατήσουν πέρυσι όταν σημείωνε
πτώση μεγαλύτερη του 50%. Το
hedge fund του Πόλσον υπήρξε
άλλοτε ένα από τα μεγαλύτερα του
κόσμου και το 2011 τα περιουσιακά
του στοιχεία ήταν αξίας 38 δισ.
δολ. Εκτοτε, όμως, έχει χάσει το
50% της αξίας του.
H Morgan Stanley συστήνει αγορά ελληνικών ομολόγων
Τοποθετήσεις σε ελληνικά κρατικά
ομόλογα προτείνει στους επενδυτές
η αμερικανική επενδυτική τράπεζα
Morgan Stanley.
Οι προτάσεις της τράπεζας έρχονται σε μια στιγμή που πληθαίνουν τα θετικά σχόλια για την Ελλάδα (όπως π.χ. οι εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου), οι
αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων
υποχωρούν και η Πορτογαλία βγαίνει στις αγορές και δανείζεται για
διάρκεια 10 ετών με επιτόκιο χαμηλότερο του 6%.
Το οικονομικό επιτελείο στην Αθήνα δεν βιάζεται να κηρύξει την
επιχείρηση επιστροφής της Ελλάδας
στις αγορές. Το επίσημο χρονικό
ορόσημο είναι ο Μάιος του 2014,
οπότε θα καταβληθεί η τελευταία
δόση από τα χρήματα του πακέτου
διάσωσης. Το αρχικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε δόσεις έως το
τέλος του 2014. Ωστόσο, κάποια
κεφάλαια δαπανήθηκαν για την επαναγορά ομολόγων κι έτσι το πακέτο της εξωτερικής βοήθειας θα
τελειώσει νωρίτερα. Πάντως, στο
παρασκήνιο οι αρμόδιοι ετοιμάζονται για τις πρώτες προσεκτικές κινήσεις, όπως η πώληση εντόκων
γραμματίων σε ξένους επενδυτές.
Οπως έχει πει στην «Κ» ο υπουργός
<
<
<
<
<
<
<
Η Πορτογαλία βγήκε
στις αγορές και
δανείστηκε για διάρκεια
10 ετών με επιτόκιο
χαμηλότερο του 6%
Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας,
η έκδοση ομολόγων προϋποθέτει
ότι θα είναι διασφαλισμένη η παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος
και σαφής η ανάκαμψη.
Με αυτή την άποψη δείχνει να
συμφωνεί η Morgan Stanley. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street
Journal, στο οικονομικό forum της
Morgan Stanley, την προηγούμενη
εβδομάδα, ο επικεφαλής του τμήματος κρατικών ομολόγων της τράπεζας κ. Πάολο Μπατόρι περιέλαβε
τα ελληνικά ομόλογα στις «κορυφαίες αγορές σταθερού εισοδήματος
για φέτος».
Το δημοσίευμα τονίζει ότι αξίζει
να εστιάσει κανείς με ενδιαφέρον
σε αυτή την ιδέα, ειδικότερα αν
παρατηρήσει το ράλι που σημειώνουν από την προηγούμενη εβδομάδα τα ελληνικά ομόλογα. Την Παρασκευή η απόδοση του ελληνικού
δεκαετούς υποχώρησε για πρώτη
Την περασμένη εβδομάδα η απόδοση του ελληνικού ομολόγου υποχώρησε για πρώτη φορά από την αναδιάρθρωση του χρέους της
Ελλάδας κάτω από το 10%. Το Μάρτιο του 2012 η απόδοση είχε αγγίξει το 30%.
φορά από την αναδιάρθρωση του
χρέους της χώρας κάτω από το 10%,
αντανακλώντας ακριβώς αυτό το θετικό κλίμα γύρω από το ελληνικό χρέος. Υπενθυμίζεται πως τον Μάρτιο
του 2012 η απόδοσή τους είχε αγγίξει
το 30%.
Γιατί λοιπόν θα πρέπει κανείς να
αγοράσει ελληνικούς τίτλους αυτή
την περίοδο; Ενας από τους λόγους
που παραθέτει ο κ. Μπατόρι, σύμφωνα με την Wall Street Journal,
είναι η ανάπτυξη. «Θεωρούμε πως η
οικονομία της Ελλάδας θα βελτιωθεί
φέτος και του χρόνου. Η ελληνική
οικονομία θα ανακάμψει φέτος και
θα επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς
το επόμενο έτος», υπογράμμισε.
Παράλληλα, ο ίδιος πρόσθεσε πως
η πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας
από το ευρώ μοιάζει πλέον εξαιρετικά
μικρή. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς και η «σκληρή λιτότητα» αρχίζει
να υποχωρεί, τόνισε.
Ο κ. Μπατόρι, ωστόσο, δεν αποκλείει έναν νέο γύρο αναδιάρθρωσης
χρέους, όπως και το ΔΝΤ άλλωστε.
Αυτό όμως δεν αλλάζει την άποψή
του για τα ελληνικά ομόλογα, καθώς
όπως υποστηρίζει, ενδεχόμενο νέο
«κούρεμα» του χρέους θα αφορά τον
επίσημο τομέα και όχι τον ιδιωτικό.
Δεξαμενή σκέψης στα Τελωνεία και στην Υπηρεσία Φ.Π.Α.
Από την 1η Ιανουαρίου 2011, στο Τελωνείο
και στην Υπηρεσία Φ.Π.Α. έχει δημιουργηθεί
δεξαμενή σκέψης με τη σύσταση του Τομέα
Στρατηγικής και Σύνθεσης που εκπόνησε
και παρακολουθεί την εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου 2011-2013. Παράλληλα,
μέσω της εφαρμογής της μεθόδου της συμμετοχικής διεύθυνσης, συντάσσονται κάθε
χρόνο τα ετήσια Σχέδια Δράσης, ενώ ανά
τρίμηνο υποβάλλονται οι Εκθέσεις Προόδου
που χρησιμοποιούνται ως εργαλεία για τη
λήψη διορθωτικών μέτρων εκεί κι όπου
κρίνεται σκόπιμο. Η παρακολούθηση των
Εκθέσεων Προόδου γίνεται μέσω συγκεκριμένων δεικτών μέτρησης.
Ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο, που η κυπριακή οικονομία αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα, η λειτουργία του πιο
πάνω θεσμού έχει αποδειχθεί καθοριστική
καθώς η γνώση που παράγεται -ανάλογα
με την περίπτωση- βοηθά τον Διευθυντή
Τμήματος Τελωνείων και Έφορο Φ.Π.Α.,
κ. Κωνσταντίνο Νικολαΐδη, ν’ αποφασίζει
έχοντας ενώπιόν του όλες τις αναγκαίες
για τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων πληροφορίες.
Είναι γνωστό ότι σε περιόδους ύφεσης
το φορολογικό περιβάλλον καθίσταται ι-
διαίτερα πολύπλοκο και δαιδαλώδες, ενώ
η σημαντικότητα των αποφάσεων που
λαμβάνονται καθημερινά από τον Διευθυντή των Τελωνείων και της Υπηρεσίας
Φ.Π.Α. απαιτεί λεπτομερή ανάλυση των
δεδομένων και χάραξη συγκεκριμένης
στρατηγικής στη βάση συστημάτων διαχείρισης κινδύνου.
Επιπρόσθετα, η δεξαμενή σκέψης λειτουργεί και ως ομάδα διαχείρισης κρίσης
όταν οι συνθήκες το επιβάλλουν. Για παράδειγμα, όταν τον Απρίλιο η Κυπριακή
Δημοκρατία αντιμετώπισε κίνδυνο στάσης
πληρωμών, η δεξαμενή σκέψης εκπόνησε
συγκεκριμένο πλάνο αντιμετώπισης του
κινδύνου και την ίδια στιγμή ενεργοποιήθηκε ένας μηχανισμός επίσπευσης εισροής χρημάτων από Φ.Π.Α. στα ταμεία
του κράτους, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα
την ομαλή διευθέτηση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι προκλήσεις στη σύγχρονη εποχή
Η Υπηρεσία Φ.Π.Α. αναγνωρίζεται, σήμερα, από τους εργασιακούς εταίρους της
ως μια σύγχρονη υπηρεσία. Στον 21ο αιώνα,
το επιχειρηματικό περιβάλλον μεταλλάσ-
σεται με γοργούς ρυθμούς κι αυτό οφείλεται
εν πολλοίς στην εξέλιξη της τεχνολογίας,
της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών. Σ’ αυτές τις προκλήσεις η Υπηρεσία
Φ.Π.Α. απαντά με συγκεκριμένες δράσεις
έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η εκμετάλλευση
της νέας τάξης πραγμάτων. Αυτό το διάστημα, για παράδειγμα, μια καινοτομία
που προωθείται είναι η δημιουργία Μονάδας Δικανικής Πληροφορικής (IT
FORENSIC UNIT), στις τάξεις του Τομέα
Διερευνήσεων, με στόχο την άμεση απόκτηση ικανότητας έρευνας σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και συσκευές αποθήκευσης αρχείων. Σε αυτό το μέτρο προστίθενται η πλήρης μηχανογράφηση του
συστήματος είσπραξης των καθυστερημένων φόρων και η λήψη δικαστικών μέτρων εναντίον όσων παραβιάζουν την
περί Φ.Π.Α. νομοθεσία. Επίσης είναι σημαντικό ν’ αναφερθεί και η προσπάθεια
συστηματικής ενημέρωσης και εμπλουτισμού του επίσημου ιστότοπου των Τελωνείων και της Υπηρεσίας Φ.Π.Α. μέσω
των οποίων οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας και οι επιχειρηματίες μπορούν
να αντλήσουν χρήσιμες πληροφορίες που
τους αφορούν.
Δημόσια έσοδα και
καθυστερημένοι φόροι
Η Υπηρεσία Φ.Π.Α. έχει θέσει το θέμα της είσπραξης
των χρεών πάνω σε νέα βάση και έχει προχωρήσει
με τη λήψη μέτρων αύξησης της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του εισπρακτικού μηχανισμού. Τα εν λόγω μέτρα επικεντρώνονται στην είσπραξη του αμέσως απαιτητού ποσού (αφορά πρόσωπα που δεν τελούν υπό εκκαθάριση / πτωχευτική
διαδικασία, δεν έχει ακυρωθεί η εγγραφή τους στο
Μητρώο Φ.Π.Α. και δεν έχουν προσφύγει στο Δικαστήριο εναντίον αποφάσεων του Εφόρου Φ.Π.Α.). Η
προσπάθεια επικεντρώνεται στις ποινικές διώξεις,
από τις οποίες προκύπτουν πολύ περισσότερες εισπράξεις καθυστερημένων οφειλών. Για σκοπούς
αύξησης της αποτελεσματικότητας της είσπραξης
των οφειλόμενων ποσών χρησιμοποιείται ειδικό μηχανογραφικό σύστημα (Πρόγραμμα Είσπραξης Χρεών), το οποίο αποσκοπεί στην όσο το δυνατόν ταχύτερη επαφή με τα υποκείμενα στον φόρο πρόσωπα
που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους,
σχετικά με την καταβολή των οφειλομένων ποσών
φόρου, όπως αυτά προκύπτουν από υποβληθείσες
φορολογικές δηλώσεις.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό των έργων της
α΄ φάσης, αυτή την εικόνα θα παρουσιάζει η μαρίνα
της Λεμεσού στο τέλος του καλοκαιριού.
Τα πρώτα σκάφη
στη μαρίνα Λεμεσού
Σε μια δύσκολη οικονομικά περίοδο για την Κύπρο,
γίνεται η υποδοχή των πρώτων σκαφών στη μαρίνα
Λεμεσού. Μετά από πολύχρονη αναμονή για το πολυσήμαντο έργο, όπως είχε προγραμματιστεί, άρχισε από τις αρχές του μήνα η μερική λειτουργία της. Μέχρι
τώρα έξι σκάφη έδεσαν στον νοτιοανατολικό βραχίονα της μαρίνας, ο οποίος κατασκευαστικά ολοκληρώθηκε πρώτος και δόθηκε προς χρήση. Σύντομα αναμένεται να παραδοθούν έτοιμοι και οι υπόλοιποι
βραχίονες στη λιμενική λεκάνη, ενώ στο τέλος του
καλοκαιριού θα έχουν ετοιμαστεί και τα οικιστικά έργα της πρώτης φάσης, που αναπτύσσονται στον χερσαίο χώρο της μαρίνας. Ήδη από τις αρχές του χρόνου η μαρίνα Λεμεσού έχει καλωσορίσει τους πρώτους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων, στο συγκρότημα
Nereids Residences. Όπως μας πληροφορούν οι εκπρόσωποι της εταιρείας, η κατασκευή των μοναδικών επαύλεων Peninsula και Island Villas, με άμεση
πρόσβαση στην παραλία και με ιδιωτικές θέσεις ελλιμενισμού, συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς, τα δε
διαμερίσματα του συγκροτήματος Thetis Residences
θα παραδοθούν εντός του καλοκαιριού. Τα συμβόλαια που ήδη έχουν υπογραφεί για τις οικιστικές αναπτύξεις είναι αξίας πέραν των 86 εκατομμυρίων
ευρώ, με αγοραστές υψηλών εισοδημάτων, τόσο από την Κύπρο, όσο και από το εξωτερικό. Αυτή η εξέλιξη, στη συνέχισή της, εκτιμάται πως θα έχει θετική
επίδραση, τόσο για το ίδιο το έργο της μαρίνας, όσο
και για την κυπριακή οικονομία γενικότερα. Η μαρίνα
Λεμεσού χαρακτηρίζεται ως ένα από τα πιο ελκυστικά και ξεχωριστά έργα στην Ευρώπη και έχει καταφέρει να κινήσει το ενδιαφέρον ιδιοκτητών σκαφών
αναψυχής σε διεθνές επίπεδο. Συνολικά ο αριθμός
των σκαφών που θα μπορούν να ελλιμενίζονται στη
μαρίνα της Λεμεσού έχει καθοριστεί στα 650.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Οι υπηρεσίες, κινητήριος
μοχλός της οικονομίας
Ο τομέας των υπηρεσιών αποτέλεσε για το 2012 τη
μοναδική παραγωγική πηγή της κυπριακής οικονομίας, με θετικό πρόσημο σε αρκετούς από τους υποτομείς του. Κατά το 2012 η συνεισφορά του τομέα
στο ΑΕΠ ανήλθε στο 79,4% από 79,2% το 2011 και απασχολούσε το 72,3% του επικερδώς απασχολούμενου πληθυσμού σε σχέση με 72,1% που ήταν το
2011. Το μερίδιο των εξαγωγών υπηρεσιών
στα συνολικά έσοδα από τις εξαγωγές αγαθών
και υπηρεσιών έχει ανέλθει περίπου στο
83,2% το 2011. O τουρισμός, ο οποίος αποτελεί
τον σημαντικότερο υποτομέα των υπηρεσιών,
Η πορεία του τομέα των
παρουσίασε κατά το
υπηρεσιών θα συζητηθεί
2012 αύξηση στις αφίκατά την Ετήσια Γενική
ξεις τουριστών κατά
Συνέλευση της ΟΕΒ, που
3%, φθάνοντας στα
θα πραγματοποιηθεί τη
2,465 εκατ. από 2,392
Δευτέρα 20 Μαΐου, στο
εκατ. το 2011. Η αύξηση ξενοδοχείο Hilton Park.
αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην άνοδο των αφίξεων από τη Ρωσία (από
334 χιλιάδες το 2011 σε 474 χιλιάδες το 2012) παρά
την πτώση που παρατηρήθηκε στις αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο (από 1,020 εκατ. το 2011 σε 959 χιλιάδες το 2012). Τα έσοδα από τον τουρισμό το 2012
αυξήθηκαν στα 1927,7 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με
1749,3 εκατ. ευρώ το 2011 ή κατά 10,2%. Η ΟΕΒ,
πραγματοποιώντας επαφές και συναντήσεις με την
κυβέρνηση, τα κοινοβουλευτικά κόμματα και τον
ΚΟΤ, στήριξε και προώθησε τη γρήγορη εφαρμογή
των μέτρων για ενίσχυση του τουρισμού που καθορίζονται μέσα στο στρατηγικό πρόγραμμα που ετοίμασε ο ΚΟΤ. Τα μέτρα που προωθούνται αφορούν σειρά κινήτρων και πολιτικές που η σύντομη εφαρμογή
τους θα συμβάλει στον εμπλουτισμό και στην αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος. Η ΟΕΒ, μέσα από τη δράση της Επιτροπής Τουρισμού - ΟΕΒ, θα
συνεχίσει και θα εντείνει τις προσπάθειες για περαιτέρω ενίσχυση της τουριστικής μας βιομηχανίας και
για τάχιστη υλοποίηση του στρατηγικού προγράμματος του ΚΟΤ. Η ναυτιλία συνεχίζει να στηρίζει την κυπριακή οικονομία. Κατά το 2012 ήταν ένας από τους
υποτομείς των υπηρεσιών με οριακά θετικό πρόσημο
και με συνεισφορά στο ΑΕΠ που αγγίζει το 7% περίπου. Η πορεία του τομέα των υπηρεσιών θα συζητηθεί κατά την Ετήσια Γενική Συνέλευση της ΟΕΒ, που
θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 20 Μαΐου, στο ξενοδοχείο Hilton Park. Στη Συνέλευση θα παρευρεθεί
και θα μιλήσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος
Αναστασιάδης.
Εκστρατεία συλλογής
τροφίμων από την Εθνική
Μέσα στα πλαίσια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης
της, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) αποφάσισε όπως μέχρι τις 15 Μαΐου προχωρήσει για
δεύτερη φορά σε εκστρατεία συλλογής τροφίμων
και ειδών πρώτης ανάγκης υπέρ απόρων. Τα τρόφιμα και τα είδη πρώτης ανάγκης θα μαζεύονται σε όλα τα υποκαταστήματα και τις υπηρεσίες της Εθνικής
Τράπεζας της Ελλάδος (Κύπρου) και της Εθνικής Ασφαλιστικής. Τα είδη θα συγκεντρωθούν ανά πόλη
και θα παραδοθούν σε διάφορα οργανωμένα σύνολα, όπως τοπικά κοινωνικά παντοπωλεία κ.λπ., για τη
διανομή τους. Για περισσότερες πληροφορίες, τηλ.
22840000.
OIK_07-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/10/13 10:25 PM Page 7
ΕΛΛΑΔΑ
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Υπερβολικές και αντιπαραγωγικές
οι περικοπές στους μισθούς
ΑΠΕ
Οι οικονομολόγοι του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή
αναφέρουν ότι η έμφαση που δόθηκε στον περιορισμό του κόστους εργασίας και ιδίως στο σκέλος των μισθών ήταν υπερβολική και αντιπαραγωγική.
κρίση και ειδικά στην κυπριακή
κρίση, κατά την οποία οι Eυρωπαίοι
ηγέτες συνέχισαν την πολιτική τού
«βλέποντας και κάνοντας» επί τη
βάσει των δεδομένων συσχετισμών
δύναμης και επικρατουσών αντιλήψεων για την κρίση.
Αναφορικά με την εκτέλεση του
προϋπολογισμού, κάνει λόγο για
«μεγάλη υστέρηση» στα καθαρά
έσοδα και ιδιαίτερα στα έσοδα από
έμμεσους φόρους, όπως ο ΦΠΑ, ο
ΕΦΚ καπνού και πετρελαιοειδών.
«Πηγές αβεβαιότητας ωστόσο δημιουργούν οι χαμηλότερες έναντι
του στόχου επιστροφές φόρων, κα-
θώς και τα μεγαλύτερα -έναντι των
στόχων- έσοδα του προγράμματος
δημοσίων επενδύσεων, που όμως
δεν συμβαδίζουν με τις αντίστοιχες
δαπάνες», αναφέρει το γραφείο.
Μάλιστα, σημειώνει πως «το επιθυμητό θα ήταν βέβαια να εξετασθούν δυνατότητες για μικρότερες
περικοπές δαπανών και μείωση
φορολογικών συντελεστών το
2013», αλλά «λόγω συνθηκών, δεν
είναι βέβαιο ότι η μείωση του συντελεστή θα οδηγούσε σε χαμηλότερες τιμές στην εστίαση. Αντίθετα,
η αποτελεσματική καταπολέμηση
της φοροδιαφυγής θα μπορούσε
Αρνητικός πληθωρισμός λόγω υπηρεσιών τον Απρίλιο
Αποπληθωρισμό για δεύτερο συνεχή
μήνα κατέγραψε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), καθώς ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή
τον Απρίλιο του 2013 υποχώρησε σε
σχέση με τον ίδιο μήνα του 2012
κατά 0,6%. Ο αποπληθωρισμός είναι
απόρροια της μείωσης κατά κύριο
λόγο των τιμών των υπηρεσιών, καθώς την ίδια ώρα οι τιμές βασικών
ειδών διατροφής και γενικότερα ευρείας κατανάλωσης αυξάνονται. Σε
σύγκριση, άλλωστε, με τον Γενικό
Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του Μαρτίου 2013, τον Απρίλιο σημειώθηκε
αύξηση 0,5% λόγω των «παραδοσιακών» ανατιμήσεων ενόψει Πάσχα
στα λαχανικά, στις πατάτες και στα
αμνοερίφια, εξαιτίας της επαναφοράς
των τιμών των ειδών ένδυσης και υπόδησης στα επίπεδα προ των χειμερινών εκπτώσεων.Αξίζει να σημειωθεί ότι η υποχώρηση σε ετήσια
βάση του Γενικού Δείκτη Τιμών Κα-
ταναλωτή κατά 0,6% οφείλεται στην
υποχώρηση των τιμών σε υπηρεσίες
και σε διαρκή αγαθά, ενώ αντιθέτως
σε βασικά είδη διατροφής και γενικότερα είδη πρώτης ανάγκης παρατηρείται αύξηση σε σχέση με πέρυσι.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ
η μείωση του δείκτη προήλθε από
τις μειώσεις κατά 3,6% της ομάδας
«Διαρκή αγαθά - Είδη νοικοκυριού
και υπηρεσίες», κατά 4% της ομάδας
«Υγεία», κατά 4,3% της ομάδας «Με-
ταφορές» λόγω της μείωσης των τιμών
των αυτοκινήτων και της βενζίνης,
κατά 5,1% της ομάδας «Επικοινωνίες»,
κατά 2,9% της ομάδας «Αναψυχή Πολιτιστικές δραστηριότητες», κατά
4% της ομάδας «Εκπαίδευση», κυρίως
λόγω της μείωσης των τιμών των διδάκτρων, κατά 1,6% της ομάδας «Ξενοδοχεία - Καφέ - Εστιατόρια» και
κατά 2,3% της ομάδας «Αλλα αγαθά
και υπηρεσίες», λόγω κυρίως της μείωσης των τιμών σε κομμωτήρια κ.ά.
ΑΠΕ
Να δοθεί έμφαση στην προώθηση
των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, ζητεί το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους (ΓΠΚ) στη
Βουλή, μέσω της τριμηνιαίας του
έκθεσης για την πορεία του προϋπολογισμού. Μάλιστα, οι οικονομολόγοι του γραφείου αναφέρουν
ότι η έμφαση που δόθηκε στον περιορισμού του κόστους εργασίας,
και ιδίως στο σκέλος των μισθών,
ήταν υπερβολική και αντιπαραγωγική. Στο μέλλον ο κύριος δρόμος
για τη δημοσιονομική εξυγίανση
«θα είναι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας
και επιταχύνουν την ανάπτυξη»,
σημειώνει το ΓΠΚ και προσθέτει
ότι μόνο με αυτό τον τρόπο «θα αποφευχθούν περαιτέρω μειώσεις
των μισθών στον ιδιωτικό τομέα».
Ωστόσο, επισημαίνει πως «η έμφαση που δόθηκε στη μείωση του
κόστους εργασίας και στις θεσμικές
μεταβλητές ήταν υπερβολική και,
πιθανόν, αντιπαραγωγική». Μάλιστα, παραθέτοντας σειρά στοιχείων
καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ο
μισθός έχει λιγότερη σημασία για
την ανταγωνιστικότητα από άλλους
παράγοντες».
Παράλληλα, το ΓΠΚ ασκεί κριτική
για τη στάση της Ευρώπης στην
να διευκολύνει μια ηπιότερη δημοσιονομική προσαρμογή που λαβαίνει υπόψη την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και την κατάσταση της εσωτερικής ζήτησης».
Για την πορεία του προϋπολογισμού στο πρώτο τρίμηνο 2013 συνολικά, η έκθεση του γραφείου αναφέρει ότι έχει ομαλοποιηθεί, αλλά
σημειώνει ότι ένα μέρος των μειωμένων δαπανών έναντι των στόχων
οφείλεται σε μετάθεση πληρωμής
υποχρεώσεων. Αναμφίβολα η προσπάθεια της δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι «δύσκολη και η έκβασή της αβέβαιη», υποστηρίζουν οι
οικονομολόγοι του ΓΠΚ. Για την κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων, το ΓΠΚ εκτιμά ότι η αύξηση
των ελλειμμάτων τους μπορεί να
«οδηγήσει σε νέες περικοπές συντάξεων και έτσι ανατροφοδότηση
της ύφεσης». Η κατάσταση του ασφαλιστικού συστήματος είναι «όντως ασταθής» και για να αντιστραφεί αυτή η τάση, θα πρέπει να αποδώσουν γρήγορα άλλα μέτρα και
πρωτοβουλίες, που στοχεύουν στην
επανεκκίνηση της οικονομίας.
Στο μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων, το γραφείο ασκεί κριτική
για τη «βραδύτητα» με την οποία
εξελίσσονται. Καθυστερήσεις, που
αποδίδονται στις συναρμοδιότητες
των υπουργείων, σε νομικές εμπλοκές, σε βάρη του παρελθόντος και
σε πολιτικές αναστολές σε ορισμένες περιπτώσεις.
l
7
Τροπολογία
για επιτάχυνση
απορρόφησης
των κονδυλίων
του ΕΣΠΑ
Συστάσεις στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής
Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Μειώθηκαν οι εξαγωγές
τον Μάρτιο
Πλήγμα στις ελληνικές εξαγωγές επέφε-
ραν, όπως αναμενόταν, οι πρόσφατες δυσμενείς εξελίξεις στην Κύπρο. Σύμφωνα
με τις πρώτες εκτιμήσεις της Ελληνικής
Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τις εμπορευματικές συναλλαγές της Ελλάδας κατά
τον μήνα Μάρτιο, η συνολική αξία των εξαγωγών ανήλθε σε 2.074,8 εκατ. ευρώ
έναντι 2.250,8 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο του
2012, παρουσιάζοντας μείωση 7,8%. Η
μείωση αυτή προέρχεται από την υποχώρηση των εξαγωγών προς τις χώρες της
Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά 6% και προς τις
τρίτες χώρες κατά 9,6%. Σημειώνεται ότι
το 2012 η Κύπρος αποτέλεσε τον τέταρτο
μεγαλύτερο προορισμό για τα ελληνικά
προϊόντα, με την αξία των εξαγωγών προς
τη χώρα αυτή να ανέρχεται σε 990,5 εκατ.
ευρώ. Αρνητικά επέδρασαν στις ελληνικές εξαγωγές, σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων (ΠΣΕ), εκτός από τα γεγονότα της Κύπρου, η διαφοροποίηση της χρονικής συγκυρίας του Πάσχα
καθολικών και ορθοδόξων, καθώς και η
βάθυνση της κρίσης σε πολλές οικονομίες
του κόσμου, με τις οποίες η Ελλάδα διατηρεί εμπορικούς δεσμούς. Πάντως, σε επίπεδο δωδεκαμήνου Απριλίου 2012-Μαρτίου 2013, οι εξαγωγές καταγράφουν αύξηση κατά 11,2%. Πλήρης αντιστροφή κλίματος παρατηρείται και στις εισαγωγές, καθώς ύστερα από τρεις μήνες συνεχούς
αύξησης, η αξία τους τον περασμένο Μάρτιο υποχώρησε κατά 29,6% (στα 3,64 δισ.
ευρώ από 5,18 δισ. τον Μάρτιο του 2012).
Οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 41,4% από
τις τρίτες χώρες και κατά 10,9% από τις
χώρες της Ε.Ε. Η κατάρρευση του Μαρτίου
προκάλεσε μείωση των εισαγωγών και σε
επίπεδο δωδεκαμήνου, στα επίπεδα του
1,4%, σε σχέση με το δωδεκάμηνο Απριλίου 2011-Μαρτίου 2012.
Ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων του ΕΣΠΑ
και τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων που
συμμετέχουν σε συγχρηματοδοτούμενα
προγράμματα περιλαμβάνονται σε τροπολογία που κατατέθηκε χθες στη Βουλή, στο
νομοσχέδιο για το «Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων». Με τις
ρυθμίσεις:
• Δίνεται δυνατότητα χρήσης της εγγύησης καλής εκτέλεσης και για τη λήψη προκαταβολής, χωρίς να απαιτείται η κατάθεση
εγγύησης προκαταβολής. Η ρύθμιση γίνεται
με στόχο τη διευκόλυνση της συμμετοχής
των επιχειρήσεων στις διαδικασίες ανάθεσης
και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων, λαμβάνοντας υπόψη τη δυσμενή οικονομική
κατάσταση η οποία δημιουργεί ανυπέρβλητες δυ<
<
<
<
<
<
σκολίες για
προΛαμβάνονται μέτρα την
σκόμιση εγγια τις αμοιβές
γυήσεων.
• Απαλτων αξιολογητών
λάσσονται
από την υέργων του ΕΣΠΑ
ποχρέωση
να υποβάλουν εγγυητική επιστολή, για τη
χρηματοδότησή τους από το Δημόσιο, φορείς
και επιχειρήσεις που επιλέγονται να επιχορηγηθούν για έργα έρευνας, τεχνολογίας
και καινοτομίας.
• Λαμβάνονται μέτρα για τις αμοιβές των
αξιολογητών έργων του ΕΣΠΑ προκειμένου
να επιταχυνθεί το έργο τους και κατ’ επέκταση η απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων, χωρίς να παραβιάζεται το ετήσιο
πλαφόν των αμοιβών. Συγκεκριμένα, καταργούνται τα μηνιαία όρια αμοιβής ενώ
διατηρούνται τα όρια αμοιβής ανά πρόταση
(50 ευρώ) και το όριο των επιτρεπτών αξιολογήσεων ανά έτος (50).
• Δίνεται η δυνατότητα σε επιχειρήσεις
που έχουν ενταχθεί σε επενδυτικό νόμο να
παρατείνουν χρονικά τις συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) για την αγορά
καινούργιου μηχανολογικού εξοπλισμού
από επτά σε δέκα χρόνια, προκειμένου να
βελτιωθούν οι συνθήκες ρευστότητάς τους.
• Αναδιοργανώνεται ο μηχανισμός παρακολούθησης της εκτέλεσης του ΠΔΕ με
στόχο την πλήρη παρακολούθηση των πληρωμών που γίνονται από χρηματοπιστωτικά
ιδρύματα πέραν της ΤτΕ, μέσω των λογαριασμών των φορέων υλοποίησης-δικαιούχων που τηρούνται για τα έργα.
OIK_08-kariera_OIK_06-oikonomia 5/10/13 8:06 PM Page 8
8
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΚΑΡΙΕΡΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
Απροετοίμαστοι οι μάνατζερ να διοικήσουν
τους εξ αποστάσεως εργαζομένους τους
ΕΡΓΑΣΙΑ & ΖΩΗ
Διεθνές Γραφείο
Εργασίας
και τηλεργασία
Χρειάζεται βελτίωση της επικοινωνίας με «παραδοσιακούς» και «ευέλικτους» απασχολούμενους
Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΔΑΜΟΥΛΙΑΝΟΥ
H ευέλικτη εργασία, όπως και η…
εξ αποστάσεως, με τις αλλαγές
που έχουν επιφέρει για τη διοίκηση του ανθρωπίνου δυναμικού,
ήταν αναμενόμενο να έχουν δημιουργήσει πολλαπλές και συγκεκριμένες πιέσεις προς τις επιχειρήσεις. Οι οποίες όμως λέγεται
ότι μέχρι στιγμής δεν ανταποκρίνονται στον βαθμό που αναμένεται και όπως επιβάλλουν λόγοι
ανταγωνιστικότητάς τους. Και τα
ερωτήματα που προκύπτουν είναι
κατά πόσον η βραδύτητα των επιχειρήσεων οφείλεται στην ανεπάρκεια είτε στην απροθυμία
των μάνατζερ -όπως έχουν ήδη
κατηγορηθεί- να διαχειριστούν
τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης, αλλά και ποιες είναι οι διαφορές στον τρόπο διοίκησης των
«παραδοσιακά» εργαζομένων και
των ευέλικτων.
Οι καλύτερες
αποφάσεις
είναι αυτές
που λαμβάνονται
σε αυτοσχέδιες
συναντήσεις στους
χώρους εργασίας
Πλεονεκτήματα
Ως «παραδοσιακή», συνήθως,
αναφέρεται η μερική απασχόληση, το job-sharing και, κυρίως, η
ευελιξία στη χρήση του χρόνου,
ενώ στις «νέες μορφές» μπορεί να
είναι ακόμη και η εργασία από…
το Internet café αλλά και το
freelancing και τα συμβόλαια ορισμένου χρόνου. Στα πλεονεκτήματα της ευέλικτης εργασίας αναφέρονται η προσέλκυση και συγκράτηση των καλών εργαζομένων, ο περιορισμός των απουσιών
από την εργασία, η αύξηση της
αφοσίωσης των εργαζομένων, η
παροχή κινήτρου και η αύξηση
της παραγωγικότητας. Επιπλέον,
στην επιχείρηση, μεταξύ άλλων,
προσφέρει οικονομία εγκαταστάσεων, χώρου, εξοπλισμού και του
REUTERS
Νέες προκλήσεις
Οι διευθυντές Ανθρωπίνου Δυναμικού λένε ότι η ανάπτυξη της
ευελιξίας και η εξ αποστάσεως
εργασία δημιουργούν, όντως, νέες
προκλήσεις για τους μάνατζερ.
Και καθίσταται πλέον αναγκαίο
να βελτιώσουν την επικοινωνία
τους με τους εργαζόμενους, τους
οποίους θα πρέπει να εμπιστεύονται σε ό,τι αφορά το πώς διαχειρίζονται τον χρόνο τους και
να τους κρίνουν με βάση τα αποτελέσματα που αποδίδουν. Ωστόσο, οι υπεύθυνοι Ανθρωπίνου Δυναμικού δεν αποφαίνονται ότι
κάτι τέτοιο συνιστά διαφορετικό
τρόπο διοίκησης προσωπικού.
Ούτε ότι για το ευέλικτο προσωπικό απαιτούνται διαφορετικές
δεξιότητες εκ μέρους των μάνατζερ. Αυτό που χρειάζεται, λένε,
είναι να βελτιώσουν και να διευρύνουν τις δεξιότητες που απαιτούνται και για τους «παραδοσιακούς» ευέλικτα εργαζόμενους.
Στις «νέες μορφές» μπορεί να είναι ακόμη και η εργασία από… το Internet café, αλλά και το freelancing και τα συμβόλαια ορισμένου χρόνου.
<
<
<
<
<
<
Ως «παραδοσιακή»,
συνήθως, αναφέρεται
η μερική απασχόληση,
το job-sharing και, κυρίως, η ευελιξία στη
χρήση του χρόνου
σχετικού κόστους, καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών, λιγότερο
άγχος για τους εργαζόμενους, οι
οποίοι έχουν την αίσθηση ότι
μπορούν να επιλέγουν και να έχουν υπό τον δικό τους έλεγχο
την εξισορρόπηση της εργασιακής με την προσωπική τους ζωή.
Ωστόσο, συμπεράσματα έρευνας του Πανεπιστημίου του
Henley, αναφέρουν ότι οι διαδικασίες που χρησιμοποιούν οι μάνατζερ δεν διαφέρουν σημαντικά
από τις διαδικασίες ανάμεσα
στους παραδοσιακούς και στους
ευέλικτα εργαζομένους. «Αυτό
που χρειάζεται είναι ένα σωστό
μάνατζμεντ, τόσο μέσα στο γραφείο, όσο και για τους εξ αποστάσεως εργαζομένους. Με μια διαφορά όμως, όταν ο μάνατζερ είναι
ανεπαρκής, υπάρχουν επιπτώσεις
στην περίπτωση των ευέλικτα
εργαζομένων. Και αυτό είναι μια
αιτία που δεν εντοπίζεται πάντα
εύκολα». Επισημαίνονται επίσης
ποιες δεξιότητές τους πρέπει να
υπερβαίνουν το σύνηθες. Και αυτές είναι η ικανότητα για παρακίνηση, εκπαίδευση, σχεδιασμό,
δημιουργία ομαδικού πνεύματος.
Και οι ικανότητες αυτές ασκούνται ανεξάρτητα αν πρόκειται για
εργαζομένους εξ αποστάσεως είτε
πρόσωπο-με-πρόσωπο. Ωστόσο,
οι επιχειρήσεις επαναπαύονται
στις δεδομένες δεξιότητες των
μάνατζερ και ελάχιστα φροντίζουν
να τους εκπαιδεύσουν, ώστε να
αντιμετωπίσουν τις νέες μορφές
ευέλικτης απασχόλησης. Aλλά
και οι ίδιοι οι μάνατζερ -επικεφα-
Ευελιξία, ανεπαρκές μάνατζμεντ και επικοινωνία
Ο έλεγχος δεν αποτελεί μία από τις πλέον σημαντι-
κές διαδικασίες διοίκησης. Εχει, ωστόσο, ζωτική
σημασία για να μπορούν να εμπιστεύονται τους
ευέλικτα εργαζόμενους, να τους αναθέτουν ευθύνες με μετρήσιμα αποτελέσματα και να διατηρούν
καλή προσωπική σχέση μαζί τους. Αν υπάρχει κάτι
στο οποίο όλοι συμφωνούν, είναι ότι η εργασία θα
εξακολουθήσει να γίνεται όλο και περισσότερο ευέλικτη και εξ αποστάσεως και ότι οι καλοί μάνατζερ θα προσαρμοσθούν σε αυτή. Οι επιχειρήσεις
όμως πρέπει να τους εξασφαλίσουν τις κατάλληλες διαδικασίες, έτσι ώστε οι μεν καλοί να επιτύ-
χουν, στην περίπτωση δε ανεπαρκούς μάνατζμεντ
να περιορίζονται οι αρνητικές επιπτώσεις του.
Οφείλουν επίσης να εξετάσουν το θέμα της επικοινωνίας των μάνατζερ με τους εργαζόμενους, ώστε να εντοπίζονται οι τομείς που απαιτούν βελτίωση. Η προσοχή μάλιστα της επιχείρησης δεν
πρέπει να περιορίζεται μόνο στην επικοινωνία που
αφορά τους επιχειρηματικούς στόχους, αλλά και
σε λιγότερο «χειροπιαστές» πτυχές της, όπως είναι η προσπάθεια δημιουργίας ομαδικού πνεύματος και ενός εργασιακού κλίματος που να παρακινεί το προσωπικό.
λής ομάδων ευέλικτα εργαζομένων- δίνουν χρήσιμες απόψεις
για το πόσο σημαντικές αποδεικνύονται «για το σήμερα και το
αύριο» συγκεκριμένες διαδικασίες
διοίκησης, υπογραμμίζοντας ότι
η επικοινωνία είναι ζωτικής σημασίας, όπως και η εμπιστοσύνη
και ο καθορισμός των αντικειμενικών στόχων.
Δεξιότητες
Ως προς τις δεξιότητες που απαιτούνται, φαίνεται να υπάρχει
ομοφωνία τόσο μεταξύ των μάνατζερ και των υφισταμένων τους,
όπως και μεταξύ των υπευθύνων
ανθρώπινου δυναμικού. Επίκεντρο της ομοφωνίας αυτής είναι
η άποψη ότι για τη διοίκηση ευέλικτα εργαζομένων, βασική δεξιότητα που απαιτείται για τους
μάνατζερ είναι -και πάλι- η επικοινωνία. Ωστόσο, δεν προέκυψε
επαρκής ένδειξη ότι χρησιμοποιούνται δημιουργικά οι τεχνολογίες
για τη βελτίωση αυτής της επικοινωνίας, με εξαίρεση την κινητή
τηλεφωνία και τα e-mails. Οι μάνατζερ εκφράζουν επίσης την ανησυχία τους ότι δεν μπορούν
να έχουν τον έλεγχο των εξ αποστάσεως εργαζομένων.
[email protected]
Αναγκαία η δημιουργική εκτροπή για τις νέες ιδέες
Πέντε παραδείγματα
ανυπακοής
Εντυπωσιακά παραδείγματα δημιουργι-
EPA
«Aν ένας εργαζόμενος, δημιουργός μιας νέας ιδέας, θέλει
να την αναπτύξει περαιτέρω,
ο μάνατζερ όμως του δίνει εντολή να σταματήσει να ασχολείται με αυτήν, τι μπορεί άραγε
να συμβεί; Ανάμεσα στις πιθανότητες είναι και η περίπτωση ο εργαζόμενος αυτός
να επιλέξει να παραβεί την εντολή του μάνατζερ. Ετσι, θα
συνεχίσει, κατά τρόπο μη νομιμοποιημένο πλέον, να προωθεί την ανάπτυξη της νέας
ιδέας του. Μια τέτοια ενέργεια,
εγώ την αποκαλώ “δημιουργική
εκτροπή”. Και προτείνω -εν
συνεχεία των έως τώρα θεωριών τόσο περί δημιουργικότητας όσο και περί αποκλίνουσας συμπεριφοράς- μια θεωρία
για τις οργανωσιακές συνθήκες,
αλλά και για τις επιπτώσεις
μιας δημιουργικής εκτροπής».
Με αυτό το σύντομο και
προκλητικό σκεπτικό ο δρ
Μπάμπης Μαινεμελής, αναπληρωτής καθηγητής Οργανωσιακής Συμπεριφοράς στο
ALBA Graduate Business
School, προλογίζει το επιστημονικό άρθρο του με τον εντυπωσιακό τίτλο «Stealing
Fire: Creative Deviance in the
Evolution of New Ideas» (Κλέβοντας τη φωτιά: Δημιουργική εκτροπή για την ανάπτυξη
νέων ιδεών) που έλαβε το βραβείο ως καλύτερο επιστημονικό άρθρο στην κορυφαία
επιστημονική επιθεώρηση
Academy of Management
Review (AMR), 2010 Best
Paper Award.
Η επιθεώρηση αυτή κατατάσσεται στα επιστημονικά
περιοδικά κοινωνικών επιστη-
«Η ιδέα ότι η φυσική παρουσία των εργαζομένων στους
χώρους απασχόλησης αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματική συνεργασία και την απόδοσή τους, ανήκει στην
«παλιά σχολή» του μάνατζμεντ. Αυτή που, εν μέρει, εξέφραζε
και την υποψία ότι όταν οι άνθρωποι εργάζονται από το
σπίτι τους, δεν είναι δυνατόν να εμπιστεύεσαι ότι, όντως,
εργάζονται». Είναι μέρος από την άμεση και τεκμηριωμένη
απάντηση που έδωσε η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας
(www.ilο.org) στην ευρεία δημόσια συζήτηση που προκάλεσε
η διαρροή στον Τύπο ενός εμπιστευτικού σημειώματος της
CEO της Yahoo -μιας διαδικτυακής μάλιστα εταιρείας- της
Marissa Mayer με το οποίο, ούτε λίγο ούτε πολύ, αφόριζε
την τηλεργασία, γιατί με αυτήν «συχνά θυσιάζεται η ταχύτητα,
η ποιότητα, η επικοινωνία και η συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης και της τηλεργασίας από το σπίτι». Επέμενε
μάλιστα ότι «οι καλύτερες αποφάσεις είναι αυτές που λαμβάνονται σε αυτοσχέδιες συναντήσεις στους χώρους εργασίας».
Η συζήτηση «άναψε» περισσότερο εξαιτίας του κλάδου στον
οποίο ανήκει η εταιρεία και επειδή η άποψη αυτή αντιβαίνει
στις αλλαγές που επικρατούν τον 21ο αιώνα, ακριβώς χάρη
στις τεχνολογίες που διευκολύνουν την εξισορρόπηση της
εργασίας με την οικογενειακή
<
<
<
<
<
και κοινωνική ζωή των εργα- <
ζομένων. Και, επειδή το ΔΓΕ
-ιδιαιτέρως με τη σημερινή
διοίκησή του- απαντά άμεσα
και, όπως πάντα, τεκμηριωμένα, δύο από τους ερευνητές
του, ο Τζον Μέσεντζερ και η
Λόρα Αντάτι, παρουσίασαν
αποτελέσματα μελετών που
δείχνουν ότι οι τηλεργαζόμενοι είναι κατά 35%-45% αποδοτικότεροι. Εστω και αν η
τηλεργασία δεν μπορεί να εφαρμόζεται για όλους τους εργαζομένους, ούτε σε κάθε
εταιρεία, ωστόσο το όφελος για τον εργοδότη και τον εργαζόμενο
είναι αμοιβαίο (win-win). Συγκεκριμένα, στον εργαζόμενο
βελτιώνει το αίσθημα ικανοποίησής του, δίνει στην εργασία
του τον χρόνο που χάθηκε για τη μετακίνηση και από τα κυκλοφοριακά «μποτιλιαρίσματα» και διευκολύνει την ιδιωτική
ζωή του. Για τον εργοδότη, στηρίζει τη διακράτηση των εργαζομένων του και μειώνει τα έξοδα για προσλήψεις και την
εκπαίδευση των νεοπροσληφθέντων. Μειώνει τις μη προβλεπόμενες απουσίες κατά 63%, όπως και τα έξοδα της λειτουργίας των εργασιακών χώρων. Ωστόσο, «ένας από τους
επικρατέστερους λόγους που συνηγορούν για την τηλεργασία
εκφράζεται μέσα από μία μόνο λέξη: τη διαφορετικότητα»,
όπως τονίζουν οι ερευνητές. Και αναφέρονται κατ’ αρχήν
στην ανταπόκριση των γυναικών στις οικογενειακές υποχρεώσεις, «αφού οι εργαζόμενες γυναίκες είναι αυτές που
κυρίως τις επωμίζονται». Αλλά και στα άτομα με αναπηρίες
όπως και με άλλες «διαφορές» για τις οποίες είναι προφανές
ότι ο «πολιτισμός» μας αντιστέκεται σθεναρά… Επειδή
όμως, σύμφωνα με τις απαντήσεις τους, προκύπτει ότι και
το ένα τρίτο των μάνατζερ «προτιμούν να βλέπουν τους εργαζομένους τους, ώστε να είναι βέβαιοι ότι εργάζονται», το
σχόλιο των ερευνητών που ακολουθεί είναι ότι το στοιχείο
αυτό «υποδεικνύει την ανάγκη για την αλλαγή κουλτούρας
μιας εταιρείας σε μια περισσότερο σύγχρονη προσέγγιση,
με την οποία να εμπιστεύεται τους εργαζομένους της».
Τις τελευταίες δεκαετίες τόσο η έρευνα για τη δημιουργικότητα στους χώρους της εργασίας όσο και
για την αποκλίνουσα συμπεριφορά στους ίδιους χώρους, έχουν πολλαπλασιασθεί.
μών ιδιαιτέρως υψηλού κύρους
και έχει αναγνωρισθεί από τη
λίστα του Institute of Scientific
Information (ISI) ως το πρώτο
επιστημονικό περιοδικό στην
κατηγορία μάνατζμεντ, διοίκησης και χρηματοοικονομικών. Επίσης, κατατάσσεται
στα πρώτα 22 επιστημονικά
περιοδικά παγκοσμίως, μετά
την αξιολόγηση 823 περιοδικών από την Association of
Business Schools (ABS).
Κριτήρια αξιολόγησης
Οπως είναι γνωστό, τα κριτήρια αξιολόγησης είναι ιδιαιτέρως αυστηρά και βασίζονται
στην πρωτότυπη, σημαντική
και προκλητική κεντρική ιδέα
του άρθρου, αλλά, ταυτόχρονα
και στη σημαντική συμβολή
του στην πρόοδο της επιστήμης. Και ο κ. Μαινεμελής θα
είναι ο πρώτος Ελληνας ακα-
δημαϊκός που το λαμβάνει. Γεγονός, που επιβεβαιώνει την
καταξίωση του ΑLBA ως κέντρο
αριστείας στην έρευνα και στη
διδασκαλία στον τομέα της Διοίκησης Επιχειρήσεων στην
Ευρώπη.Πρώτη επισήμανση
του βραβευμένου εκτενούς άρθρου του κ. Μαινεμελή είναι
ότι τις τελευταίες δεκαετίες
τόσο η έρευνα για τη δημιουργικότητα στους χώρους της
εργασίας όσο και για την αποκλίνουσα συμπεριφορά στους
ίδιους χώρους, έχουν πολλαπλασιασθεί. Και ότι, ενώ τα
δύο αυτά φαινόμενα έχουν επαρκώς μελετηθεί, ωστόσο, ελάχιστα έχει διερευνηθεί η μεταξύ τους σχέση. Για παράδειγμα, η θεωρία κατατάσσει
τη δημιουργικότητα σε συμπεριφορές συμμορφούμενες και
υποστηριζόμενες από το εργασιακό περιβάλλον. Ενώ η ε-
κτροπή -οι αποκλίνουσες συμπεριφορές- θεωρείται πράξη
που προκαλεί αντικοινωνικά
ή «prοsocial» αποτελέσματα.Ο
κ. Μαινεμελής αναφέρει ότι
και άλλες πρόσφατες ξεχωριστές έρευνες για τα δύο διαφορετικά αυτά φαινόμενα, έχουν καταστήσει πλέον σαφές
ότι «οι ερευνητές σπάνια ασχολούνται με τον συσχετισμό
των ευρημάτων τους». Υποστηρίζει λοιπόν, ότι μπορεί
μεν οι εκδηλώσεις των δύο αυτών φαινομένων να ξεκινούν
από διαφορετικές βάσεις, ωστόσο, μια περισσότερο προσεκτική εξέταση αποκαλύπτει
τον στενό συσχετισμό τους.
Αναφέρει δε πέντε εντυπωσιακά παραδείγματα «ανυπακοής»
απέναντι στους μάνατζερ από
εργαζόμενους που δεν δίστασαν να αναπτύξουν τις δημιουργικές ιδέες τους.
κής ανυπακοής που κατέληξαν σε παγκόσμια εμπορικά -και όχι μόνο- επιτεύγματα:
- Το πρώτο εμπορικό μοντέλο Fiero της
αυτοκινητοβιομηχανίας Pontiac δημιουργήθηκε στη Βόρεια Αμερική ύστερα
και από την τρίτη κατά σειρά «ανυπακοή»
του σχεδιαστή οχημάτων στην εντολή της
διοίκησης να μη συνεχίσει να αναπτύσσει
το πρωτότυπο αυτό μοντέλο του.
- Οι μεγάλες ηλεκτροστατικές οθόνες
που, τελικά, χρησιμοποιήθηκαν στα περισσότερα προϊόντα της HewlettPackard δημιουργήθηκαν με την παραβίαση από έναν μηχανικό της εντολής
του David Packard να «το πετάξει» το
σχέδιο αυτό.
- «Ο Νονός», το κινηματογραφικό έργο
που εισήγαγε μια καινούργια γενιά φιλμ
και θεωρείται πλέον κλασικό για το Χόλιγουντ, δεν θα υπήρχε αν ο δημιουργός του δεν είχε παραβιάσει τις οδηγίες
της Paramount τόσο για την υπόθεση
του έργου όσο και για την ανάθεση των
ρόλων, για τον προϋπολογισμό και για
την τοποθεσία του γυρίσματος.
- Ο διαχωριστής ταινίας -μια καινοτομία
της 3Μ που αργότερα αναγγέλθηκε ως
ιδιαιτέρως σημαντική στην ιστορία τηςεφευρέθηκε από έναν μηχανικό της ο
οποίος και αγνόησε την εντολή του μάνατζερ να σταματήσει την έρευνα γιατί
αλλιώς θα έχανε τη δουλειά του.
- Η τεχνολογία φωτισμού LED που δημιούργησε μια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων εφευρέθηκε από έναν επιστήμονα της Nichia, ο οποίος
σε μόνιμη βάση παραβίαζε τις διαταγές
του CEO να σταματήσει αμέσως την έρευνά του.
ΧΡ. ΔΑΜ.
ΕTΑΙΡΙΚΗ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ
«Αγοράζουμε, Συμμετέχουμε, Συνεισφέρουμε
στον Ερυθρό Σταυρό»
Οι Υπεραγορές ΑΛΦΑΜΕΓΑ, αναλογιζόμενες τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που περνά η χώρα μας και το γεγονός
ότι αρκετοί συνάνθρωποί μας αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες επιβίωσης, ανακοίνωσαν τη διεξαγωγή της εκστρατείας
«Αγοράζουμε, Συμμετέχουμε, Συνεισφέρουμε στον Ερυθρό
Σταυρό» με σκοπό την οικονομική ενίσχυση του Οργανισμού,
έτσι ώστε να συνεχίσει απρόσκοπτα το κοινωνικό του έργο.
Με την εν λόγω εκστρατεία, η οποία θα διαρκέσει από τις
9 Μαΐου μέχρι τις 5 Ιουνίου 2013, οι Υπεραγορές ΑΛΦΑΜΕΓΑ
σε συνεργασία με εκλεκτούς προμηθευτές τους θα διαθέσουν
μια πλειάδα από προϊόντα σε χαμηλές τιμές, τα οποία οι καταναλωτές αγοράζοντάς τα θα συνεισφέρουν οικονομικά στον
Ερυθρό Σταυρό. Κατά τη διάρκεια διάσκεψης Τύπου που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του Ερυθρού Σταυρού, ο πρόεδρος
των Υπεραγορών ΑΛΦΑΜΕΓΑ, κ. Ανδρέας Παπαέλληνας, ανέφερε: «Με την εκστρατεία “Αγοράζουμε, Συμμετέχουμε,
Συνεισφέρουμε στον Ερυθρό Σταυρό”, οι προμηθευτές μας
και οι πελάτες μας συνεισφέρουν ο καθένας με το δικό του
τρόπο στη στήριξη των προγραμμάτων κοινωνικής αλληλεγγύης
του Ερυθρού Σταυρού. Έχουμε επιλέξει τον Ερυθρό Σταύρο
για τη διεξαγωγή της συγκεκριμένης εκστρατείας, ο οποίος
είναι ένας παγκύπριος οργανισμός, με δομές, που αριθμεί περισσότερα από πενήντα χρόνια ανιδιοτελούς και συνάμα δημιουργικής προσφοράς προς τον συνάνθρωπο. Υπολογίζουμε
ότι το ποσό που θα συλλεχθεί με τη συνδρομή των πελατών
και των προμηθευτών μας θα ξεπεράσει τις 100.000 ευρώ».
Παράλληλα, ο κ. Παπαέλληνας εξέφρασε τις ειλικρινείς του
ευχαριστίες στους προμηθευτές των Υπεραγορών ΑΛΦΑΜΕΓΑ,
για την άμεση και θετική ανταπόκρισή τους στο κάλεσμα να
αποτελέσουν μια από τις βασικές δομές της εκστρατείας.
Από πλευράς της η κ. Φωτεινή Παπαδοπούλου, πρόεδρος
του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού, ανέφερε: «Ευχαριστούμε
θερμά τις Υπεραγορές ΑΛΦΑΜΕΓΑ. Από καρδιάς ευχαριστούμε,
ιδιαίτερα, τον κύριο Ανδρέα Παπαέλληνα που είναι πάντα
δίπλα μας. Πάνω και πρώτα από όλα χαιρετίζουμε τη θέληση
τους να βοηθήσουν, και αυτή δεν είναι η πρώτη φορά, είμαι
σίγουρη ούτε και η τελευταία... Οι ανάγκες του κόσμου είναι
υπέρμετρα πολλές, τα γραφεία μας είναι καθημερινά γεμάτα
κόσμο που μας χρειάζεται, χρειάζεται τα ουσιώδη και τα αυτονόητα, αυτά που δεν θα έπρεπε να λείπουν ποτέ από κανένα
σπίτι. Σε αυτές τις τραγικές στιγμές, αυτή η γενναιόδωρη
εισφορά των Υπεραγορών ΑΛΦΑΜΕΓΑ ήρθε να στηρίξει τα
προγράμματα κοινωνικής αλληλεγγύης του Κυπριακού Ερυθρού
Σταυρού. Η εκστρατεία “Αγοράζουμε, Συμμετέχουμε, Συνεισφέρουμε” θα μας δώσει τη δυνατότητα να βοηθήσουμε
ακόμη περισσότερο κόσμο».
Στα πλαίσια της διάσκεψης Τύπου για την ανακοίνωση της
εκστρατείας, ο κ. Ανδρέας Παπαέλληνας παρέδωσε στην κ.
Φωτεινή Παπαδοπούλου εισφορά, εκ μέρους της εταιρείας
Χ.Α. Παπαέλληνας, ύψους 30.000 ευρώ.
OIK_09-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/10/13 9:54 PM Page 9
ΔΙΕΘΝΗ
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
l
9
Αναδίπλωση της Γερμανίας από τη λιτότητα
Ο υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε δήλωσε ότι υπάρχουν «αρκετά περιθώρια ελιγμών» στην Ευρωζώνη
Της ΡΟΥΜΠΙΝΑΣ ΣΠΑΘΗ
Η εντεινόμενη ύφεση και η εφιαλτική
ανεργία στην Ευρωζώνη φαίνεται
πως αρχίζουν να λυγίζουν ακόμη και
τον ανένδοτο υπουργό Οικονομικών
της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Χθες, στο περιθώριο της συνάντησης
του G7, φάνηκε για πρώτη φορά διαλλακτικός προεξοφλώντας τις πιέσεις
που επρόκειτο να υποστεί από τους
ομολόγους του για λήψη μέτρων με
σκοπό την τόνωση της ανάπτυξης.
Δήλωσε, έτσι, πως υπάρχουν «αρκετά
περιθώρια ελιγμών» για τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης για να αντιδράσουν στην ύφεση. Διαφαίνεται, έτσι,
για πρώτη φορά μια αλλαγή στάσης
από πλευράς της Γερμανίας σε ένα
γενικότερο κλίμα χαλάρωσης, στο οποίο αναφέρθηκε χθες ο Γάλλος ομόλογός του Πιερ Μοσκοβισί. Μιλώντας
σε γερμανικό ραδιοφωνικό σταθμό,
ο κ. Μοσκοβισί τόνισε πως «πρέπει
να μειώσουμε τα ελλείμματα, αλλά η
ταχύτητα της μείωσης πρέπει να συνάδει με την ανάπτυξη, νομίζω πως
η άποψη αυτή κερδίζει έδαφος στην
Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο».
Πρόκειται, πράγματι, για μια στροφή στη χαλάρωση όχι μόνο της δημοσιονομικής αλλά και της νομισματικής πολιτικής, τόσο εντός Ευρωζώνης όσο και πέραν αυτής, καθώς
είναι τουλάχιστον ανεπαρκείς οι ενδείξεις για πραγματική ανάκαμψη
της παγκόσμιας οικονομίας, ενώ η
ανεργία παραμένει χαίνουσα πληγή
των περισσότερων οικονομιών. Η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει περισσότερο χρόνο σε όσες χώρες διατηρούν
ακόμη πρόσβαση στις αγορές, ενώ
παράλληλα χαλαρώνει η νομισματική
πολιτική όχι μόνο από την ΕΚΤ, αλλά
και από τις κεντρικές τράπεζες ανεπτυγμένων και αναδυόμενων οικονομιών.
Παρατείνεται έτσι το χρονοδιάγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης
σε τέσσερις χώρες που διατηρούν
την πρόσβαση στις αγορές. Πρόκειται
για τη σύμμαχο της Γερμανίας στο
δόγμα της δημοσιονομικής πειθαρχίας
Ολλανδία, τη μικρή Σλοβενία, τη δεύτερη μεν σε μέγεθος αλλά χειμαζόμενη
οικονομία της Ευρωζώνης, τη Γαλλία,
και την εκτός Μνημονίου αλλά εντός
ακραίας λιτότητας Ισπανία.
Αρχή με Μπαρόζο
Η τάση για απομάκρυνση
<
<
<
<
<
<
Πιέσεις ασκούνται
από πολλές ευρωπαϊκές
κυβερνήσεις για
χαλάρωση της σκληρής
λιτότητας και λήψη μέτρων υπέρ της ανάπτυξης
Ο αντιπρόεδρός της Κομισιόν και
επίτροπος Νομισματικών, Ολι Ρεν, επικαλέσθηκε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία δύο χρόνια,
στη διάρκεια των οποίων η Ευρωζώνη
ανέκτησε την αξιοπιστία της δημοσιονομικής της πολιτικής. Τόνισε επίσης ότι χάρη στις κινήσεις της ΕΚΤ
έχουν σταθεροποιηθεί οι αγορές ομολόγων και έχει μειωθεί το κόστος
δανεισμού της Ιταλίας και της Ισπανίας Σύμφωνα με τον κ. Ρεν, παραμένουν αναγκαίες οι διαρθρωτικές
μεταρρυθμίσεις, αλλά είναι πλέον εφικτή μια παράταση του χρονοδιαγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης, που συνεπάγεται και χαλάρωση
των μέτρων λιτότητας.
Την ίδια στιγμή, κεντρικές τράπεζες από την Ευρωζώνη μέχρι την κορεατική χερσόνησο προχωρούν σε
χαλάρωση της νομισματικής τους
πολιτικής, επιτυγχάνοντας διολίσθηση των νομισμάτων τους. Μια πολιτική κατά της οποίας δεν εκφράζονται επικρίσεις, μολονότι έχει προηγηθεί τον Απρίλιο δέσμευση των χωρών του G20 πως δεν θα καταφύγουν
σε ανταγωνιστικές υποτιμήσεις των
νομισμάτων τους. Δεν έχουν, άλλωστε, εκφρασθεί επικρίσεις ούτε και
κατά της επιθετικής αναπτυξιακής
πολιτικής στην οποία έχει καταφύγει
η Ιαπωνία δεσμευόμενη να τονώσει
την οικονομία της με μια ιλιγγιώδη
ένεση ρευστότητας ύψους 1,4 τρισ.
δολαρίων σε χρονοδιάγραμμα δύο
ετών, που προκάλεσε άμεσα υποχώρηση του γιεν. Η μοναδική αντίδραση
προήλθε από τον Αμερικανό υπουργό
Οικονομικών, ενώ, όμως, η αμερικανική κεντρική τράπεζα εφαρμόζει
από την αρχή της κρίσης την πλέον
χαλαρή νομισματική πολιτική.
Ετσι μέσα σε μία μόλις εβδομάδα
πέντε κεντρικές τράπεζες μείωσαν
τα επιτόκιά τους, με την ΕΚΤ να κάνει
την αρχή στις 2 Μαΐου και να ακολουθούν εκείνες των Ινδίας, Πολωνίας,
Αυστραλίας και Ν. Κορέας. Οι μειώσεις
οδηγούν σε διολίσθηση των νομισμάτων και οι χώρες επιχειρούν να
αναβαθμίσουν την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών τους, όπως είναι
προφανές σε περιπτώσεις σαν εκείνη
της Νότιας Κορέας. Μειώνοντας τα
επιτόκια του γουόν, η Σεούλ επέτυχε
να αποδυναμώσει το νόμισμά της και
προσβλέπει σε ανάκαμψη των εξαγωγών της. Εχει προηγηθεί η μείωση
των επιτοκίων του δολαρίου Αυστραλίας κατά 25 μονάδες βάσης, στην οποία προέβη η Τράπεζα της Αυστραλίας, επιτυγχάνοντας άμεσα διολίσθηση του νομίσματος της χώρας έναντι του δολαρίου ΗΠΑ.
από τη σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία γερμανικής εμπνεύσεως άρχισε να εκδηλώνεται απροκάλυπτα περίπου στα
μέσα Απριλίου. Το εναρκτήριο λάκτισμα έδωσε
τότε ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ
Μπαρόζο, δηλώνοντας
πως «η λιτότητα έχει
φθάσει στα όριά της»,
προκαλώντας θυελλώδεις αντιδράσεις από τη
γερμανική πλευρά. Και
όταν η Κομισιόν εξωθήθηκε σε μερική αναδίπλωση και ανασκεύασε
τις δηλώσεις Μπαρόζο,
πήρε τη σκυτάλη ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, ο
οποίος εξέφρασε την εκτίμηση πως παγκοσμίως
οι πολιτικοί ταγοί συγκλίνουν όλο και περισσότερο στην ανάγκη να τονωθεί η ανάπτυξη και να
μετριασθεί η λιτότητα.
Μίλησε μάλιστα για αλλαγή κλίματος, που «αντανακλάται ακόμη και
στο κοινό ανακοινωθέν
του G20 παρά την εμμονή της Γερμανίας στη
σκληρή λιτότητα». Η διαπίστωση ήταν ακριβής
καθώς πράγματι το ανακοινωθέν του G20 δεν έκανε καμία μνεία, πολλώ
δε μάλλον κριτική, στην
απόφαση που είχε λάβει
λίγες ημέρες νωρίτερα η
Τράπεζα της Ιαπωνίας να
διοχετεύσει ιλιγγιώδη
ρευστότητα στην ιαπωνική οικονομία. Προέδιδε,
έτσι, μια εντεινόμενη
διάθεση των κυβερνήσεων να επιδείξουν τουλάχιστον ανοχή σε ακραίες
επιλογές αναπτυξιακής
πολιτικής.
O K_10 XAK_new_O K_14 XAK 5 10 13 10 15 PM Page 10
10
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
OIKONOMIA
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
ΚΥΠΡΟΣ (ΧΑΚ) KΛEIΣIMO
10/5
TIMH
ΠPOHΓ.
EBΔ.
ΔIAΦ.
EBΔ.
METABOΛH %
KΛEIΣIMO
XΡΕΟΓΡΑΦΑ
0,160
0,160
0,000
0,00%
A&P (ANDREOU & PARASKEVAIDES) ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD
0,100
0,100
0,000
0,00%
A. PANAYIDES CONTRACTING PUBLIC LTD
0,042
0,042
0,000
0,00%
0,000
0,000
0,000
0,00%
0,010
0,010
0,000
0,00%
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
KΛEIΣIMO
10/5
TIMH
ΠPOHΓ.
EBΔ.
ΔIAΦ.
EBΔ.
29,24
0,009
0,009
3,66
0,880
0,750
A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD
10,55
0,097
A. ZORBAS & SONS PUBLIC LTD
0,00
0,024
A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD
1,59
0,003
KEΦAΛAIOΠOIHΣH
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
METABOΛH %
XΡΕΟΓΡΑΦΑ
0,000
0,00%
ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD
0,130
17,33%
0,092
0,005
0,024
0,000
0,003
0,000
KEΦAΛAIOΠOIHΣH
10/5
TIMH
ΠPOHΓ.
EBΔ.
ΔIAΦ.
EBΔ.
METABOΛH %
XΡΕΟΓΡΑΦΑ
KEΦAΛAIOΠOIHΣH
4,03
0,001
0,001
0,000
0,00%
REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD
0,02
EMPIRE CAPITAL INVESTMENTS PUBLIC LTD
42,11
0,001
0,001
0,000
0,00%
RENOS HATZIOANNOU FARM PUBLIC COMPANY LTD
0,30
5,43%
ERMES DEPARTMENT STORES PLC
16,98
0,054
0,054
0,000
0,00%
ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD
2,92
0,00%
EUROPROFIT CAPITAL INVESTORS PUBLIC LTD
0,75
0,00%
FINIKAS AMMOCHOSTOU PLC
0,15
0,050
0,050
0,000
0,00%
ROYAL HIGHGATE PUBLIC COMPANY LTD
1,65
0,002
0,000
0,00%
SAFS HOLDINGS PUBLIC LTD
0,14
2,56
0,017
0,017
0,000
0,00%
ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD
0,99
0,130
0,130
0,000
0,00%
G.A.P. VASSILOPOULOS PUBLIC LTD
5,04
0,002
0,000
0,000
0,000
0,00%
AD Shopping Galleries Plc
0,00
0,090
0,090
0,000
0,00%
HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD
1,26
0,070
0,070
0,000
0,00%
SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD
1,510
1,510
0,000
0,00%
“AGROS DEVELOPMENT COMPANY “”PROODOS”“ PUBLIC LTD”
5,42
0,118
0,115
0,003
2,61%
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD
81,78
0,002
0,002
0,000
0,00%
SEA STAR CAPITAL PLC
1,26
0,002
0,002
0,000
0,00%
AIAS INVESTMENT PUBLIC LTD
0,16
100,000
100,000
0,000
0,00%
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD – Bonds 2019
90,00
0,041
0,041
0,000
0,00%
SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD
2,73
0,149
0,148
0,001
0,68%
ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD
14,73
100,000
100,000
0,000
0,00%
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD - CAPITAL SECURITIES
17,19
0,001
0,001
0,000
0,00%
ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD
0,02
23,000
25,000
-2,000
-8,00%
100,000
100,000
0,000
0,00%
Alpha Bank Ltd - Bonds 2013/2018
100,00
40,000
40,000
0,000
0,00%
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD
32,52
0,210
0,210
0,000
0,00%
STADEMOS HOTELS PLC
6,83
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD BONDS 2016
25,41
0,002
0,002
0,000
0,00%
STARIO PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
0,08
SUPHIRE HOLDINGS PUBLIC LTD
0,049
0,049
0,000
0,00%
AMATHUS PUBLIC LTD
4,31
0,055
0,049
0,006
12,24%
INTERFUND INVESTMENTS PLC
3,11
0,010
0,010
0,000
0,00%
100,000
100,000
0,000
0,00%
AMATHUS PUBLIC LTD (GUARANTEED BONDS 2010-2015)
8,80
0,043
0,043
0,000
0,00%
ISXIS INVESTMENT PUBLIC LTD
0,47
0,140
0,153
-0,013
-8,50%
0,095
0,093
0,002
2,15%
APOLLO INVESTMENT FUND PLC
5,38
0,073
0,073
0,000
0,00%
JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
0,260
0,260
0,000
0,00%
TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD
3,18
0,053
0,053
0,000
0,00%
ASTARTI DEVELOPMENT PLC
5,30
0,108
0,108
0,000
0,00%
K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD
0,010
0,010
0,000
0,00%
TOXOTIS INVESTMENTS PUBLIC LTD
0,21
5,46
4,56
1,24
THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD
19,27
10,80
25,42
0,590
0,590
0,000
0,00%
K. ATHIENITIS CONTRACTORS DEVELOPERS PUBLIC LTD
7,26
96,500
96,500
0,000
0,00%
K. ATHIENITIS CONTRACTORS DEVELOPERS PUBLIC LTD –Guaranteed Bonds
9,65
2,000
2,000
0,000
0,00%
TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - CAPITAL
373,39
0,045
0,045
0,000
0,00%
K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD
1,91
0,800
0,800
0,000
0,00%
TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - INCOME
2,18
Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Capital Securities 12/2007
20,40
0,000
0,000
0,000
0,00%
KANIKA HOTELS PUBLIC COMPANY LTD
0,00
0,520
0,520
0,000
0,00%
TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - INTERNATIONAL
0,71
0,00%
Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Convertible Bonds 2013/2018
14,73
0,015
0,015
0,000
0,00%
KARAOLIS GROUP PUBLIC LTD
0,34
0,020
0,020
0,000
0,00%
UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
0,20
0,00%
Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Convertible Capital Securities
14,76
0,119
0,119
0,000
0,00%
KARKOTIS MANUFACTURING & TRADING PUBLIC LTD
1,04
0,275
0,275
0,000
0,00%
UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD
10,84
0,643
0,650
-0,007
-1,08%
0,650
0,650
0,000
0,00%
ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD
0,100
0,100
0,000
0,00%
AVACOM PUBLIC COMPANY LTD
0,208
0,208
0,000
0,00%
BANK OF CYPRUS PUBLIC COMPANY LTD
92,000
92,000
0,000
0,00%
54,000
54,000
0,000
20,200
20,200
0,000
7,92
0,42
3,70
21,500
21,500
0,000
0,00%
Bank of Cyprus Public Company Ltd (Convertible Enhanced Capital Securities)
92,13
0,209
0,209
0,000
0,00%
KARYES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD
100,000
100,000
0,000
0,00%
Bank of Cyprus Public Company Ltd (Convertible Enhanced Capital Securities)
39,71
0,350
0,350
0,000
0,00%
KEO PLC
0,145
0,145
0,000
0,00%
BLUE ISLAND PLC
2,24
0,000
0,000
0,000
0,00%
KNOSSOS INVESTMENTS PUBLIC LTD
0,00
100,000
100,000
0,000
0,00%
USB BANK PLC (BONDS 2009/ 2019)
8,00
0,039
0,036
0,003
8,33%
C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD
5,53
0,585
0,585
0,000
0,00%
KRONOS PRESS DISTRIBUTION AGENCY PUBLIC COMPANY LTD
11,93
100,000
100,000
0,000
0,00%
USB BANK PLC (CONVERTIBLE BONDS 2010/ 2020)
1,21
0,033
0,033
0,000
0,00%
C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD
6,89
0,058
0,058
0,000
0,00%
LAIKI CAPITAL PUBLIC CO LTD
16,57
0,041
0,041
0,000
0,00%
CEILFLOOR PUBLIC COMPANY LTD
0,21
0,230
0,230
0,000
0,00%
L.P. TRANSBETON PUBLIC LTD
1,97
0,420
0,430
-0,010
-2,33%
VASSILICO CEMENT WORKS PUBLIC COMPANY LTD
30,21
1,000
1,000
0,000
0,00%
VISION INTERNATIONAL PEOPLE GROUP PUBLIC LTD
75,00
USB Bank Plc
29,26
0,032
0,032
0,000
0,00%
CHARILAOS APOSTOLIDES PUBLIC LTD
1,60
0,139
0,139
0,000
0,00%
LASER INVESTMENTS GROUP PLC
8,58
0,024
0,024
0,000
0,00%
CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD
0,24
0,056
0,056
0,000
0,00%
LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD
5,69
6,410
6,410
0,000
0,00%
Woodland Designs PLC
83,33
0,045
0,045
0,000
0,00%
CLARIDGE PUBLIC LTD
4,87
0,032
0,032
0,000
0,00%
LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD
2,91
0,250
0,240
0,010
4,17%
WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC
28,66
0,003
0,002
0,001
50,00%
0,19
0,010
0,007
0,003
42,86%
0,093
0,093
0,000
0,00%
CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD
0,095
0,095
0,000
0,00%
0,243
0,243
0,000
0,00%
0,017
0,017
0,000
1,350
1,350
0,045
0,045
44,100
0,86
0,001
0,001
0,000
0,00%
LIBRA HOLIDAYS GROUP PLC
14,95
0,246
0,246
0,000
0,00%
LOGICOM PUBLIC LTD
COSMOS INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD
1,71
0,110
0,110
0,000
0,00%
LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD
3,85
CYPRINT PLC
1,25
0,056
0,056
0,000
0,00%
LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD
2,69
0,00%
CYPRUS AIRWAYS PUBLIC LTD
6,65
0,012
0,011
0,001
9,09%
LOUIS PLC
5,53
0,000
0,00%
CYPRUS FOREST INDUSTRIES PUBLIC LTD
4,13
0,179
0,179
0,000
0,00%
MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD
7,73
0,000
0,00%
CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD
72,50
0,012
0,012
0,000
0,00%
MINERVA INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD
0,94
44,100
0,000
0,00%
CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD - CAPITAL SECURITIES
88,20
0,500
0,500
0,000
0,00%
MITSIDES PUBLIC COMPANY LTD
4,10
35,000
35,000
0,000
0,00%
CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD – Capital Securities
84,78
0,011
0,011
0,000
0,00%
MODESTOU SOUND & VISION PUBLIC COMPANY LTD
0,16
32,100
32,100
0,000
0,00%
CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD
94,86
0,160
0,160
0,000
0,00%
NEMESIS CONSTRUCTIONS PUBLIC COMPANY LTD
9,77
0,301
0,301
0,000
0,00%
CYPRUS TRADING CORPORATION PLC
28,07
0,008
0,008
0,000
0,00%
OCEAN TANKERS HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD
2,37
0,097
0,097
0,000
0,00%
CYTRUSTEES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD
4,32
0,011
0,011
0,000
0,00%
OPTIONS CASSOULIDES PLC
0,51
0,003
0,003
0,000
0,00%
D & M TELEMARKETING PUBLIC LTD
0,02
0,020
0,020
0,000
0,00%
ORFANIDES PUBLIC COMPANY LTD
1,62
0,001
0,001
0,000
0,00%
D.H. CYPROTELS PLC
0,266
0,243
0,023
9,47%
DEMETRA INVESTMENT PUBLIC LTD
0,057
0,057
0,000
0,00%
0,055
0,055
0,000
0,002
0,002
0,600
CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD
0,16
0,074
0,074
0,000
0,00%
PANDORA INVESTMENTS PUBLIC LTD
31,41
53,20
0,720
0,709
0,011
1,55%
PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD
63,00
Dimco Plc
4,62
0,095
0,095
0,000
0,00%
PHIL. ANDREOU PUBLIC LTD
4,28
0,00%
DISPLAY ART PLC
0,74
0,480
0,480
0,000
0,00%
PHILOKTIMATIKI PUBLIC LTD
2,31
0,000
0,00%
DODONI PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
0,56
0,075
0,075
0,000
0,00%
PIERIDES HOLDINGS PLC
1,66
0,600
0,000
0,00%
DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
15,00
0,080
0,080
0,000
0,00%
PIPIS BROS FARMS PUBLIC COMPANY LTD
0,77
0,025
0,025
0,000
0,00%
EFREMICO HOLDINGS PUBLIC LTD
0,28
0,040
0,040
0,000
0,00%
PRIMETEL PLC
0,385
0,385
0,000
0,00%
ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD
6,16
101,230
101,230
0,000
0,00%
PRIMETEL PLC – Bonds 2009/2014
K
MO
MH
ΠPOH Ο Μ ΝΗ
B ΟΜ
K
ΦΟΡ
B ΟΜ
M
ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ
BO H %
ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ
2,550
1,040
0,276
0,520
0,498
23,100
0,203
0,344
0,681
5,050
0,790
1,040
0,052
0,480
2,230
0,377
4,680
7,600
0,359
0,290
0,995
0,298
0,485
1,130
0,766
2,170
0,575
0,668
1,370
2,240
15,000
1,800
8,300
5,900
1,030
1,580
0,361
0,536
5,750
5,860
1,350
1,220
0,822
1,420
0,480
0,805
0,409
2,140
15,850
1,440
4,000
2,480
0,900
0,345
0,234
3,620
0,630
1,950
0,384
0,207
0,833
0,942
0,699
0,237
0,411
0,160
2,400
0,269
11,550
0,300
8,600
0,185
2,240
0,636
4,860
0,590
0,265
0,601
2,040
0,132
0,220
23,990
19,610
7,380
6,920
0,397
0,568
0,442
0,295
1,350
5,600
1,510
5,250
0,108
0,633
4,480
0,840
1,890
0,360
2,370
3,410
1,910
2,500
13,940
6,550
0,509
0,400
0,649
0,977
0,220
0,380
1,360
2,380
1,060
0,285
0,469
0,489
23,000
0,220
0,334
0,720
4,670
0,720
1,040
0,054
0,468
2,120
0,321
4,860
7,350
0,294
0,300
0,673
0,279
0,467
1,170
0,745
1,990
0,542
0,659
1,340
2,220
13,740
1,720
8,400
5,150
0,985
1,500
0,345
0,480
5,890
5,890
1,330
1,130
0,725
1,350
0,530
0,850
0,340
2,170
16,000
1,490
3,940
2,340
0,830
0,462
0,220
3,570
0,637
1,870
0,392
0,207
0,801
1,010
0,645
0,198
0,411
0,175
2,520
0,221
11,800
0,300
8,440
0,153
2,020
0,509
4,740
0,585
0,267
0,560
1,700
0,135
0,230
22,720
19,050
7,490
6,650
0,350
0,566
0,382
0,234
1,390
5,190
1,400
5,320
0,104
0,578
4,550
0,764
1,610
0,347
2,170
3,420
1,850
2,400
13,920
6,340
0,444
0,400
0,489
0,839
0,200
0,400
1,150
0,170
-0,020
-0,009
0,051
0,009
0,100
-0,017
0,010
-0,039
0,380
0,070
0,000
-0,002
0,012
0,110
0,056
-0,180
0,250
0,065
-0,010
0,322
0,019
0,018
-0,040
0,021
0,180
0,033
0,009
0,030
0,020
1,260
0,080
-0,100
0,750
0,045
0,080
0,016
0,056
-0,140
-0,030
0,020
0,090
0,097
0,070
-0,050
-0,045
0,069
-0,030
-0,150
-0,050
0,060
0,140
0,070
-0,117
0,014
0,050
-0,007
0,080
-0,008
0,000
0,032
-0,068
0,054
0,039
0,000
-0,015
-0,120
0,048
-0,250
0,000
0,160
0,032
0,220
0,127
0,120
0,005
-0,002
0,041
0,340
-0,003
-0,010
1,270
0,560
-0,110
0,270
0,047
0,002
0,060
0,061
-0,040
0,410
0,110
-0,070
0,004
0,055
-0,070
0,076
0,280
0,013
0,200
-0,010
0,060
0,100
0,020
0,210
0,065
0,000
0,160
0,138
0,020
-0,020
0,210
7,14%
-1,89%
-3,16%
10,87%
1,84%
0,43%
-7,73%
2,99%
-5,42%
8,14%
9,72%
0,00%
-3,70%
2,56%
5,19%
17,45%
-3,70%
3,40%
22,11%
-3,33%
47,85%
6,81%
3,85%
-3,42%
2,82%
9,05%
6,09%
1,37%
2,24%
0,90%
9,17%
4,65%
-1,19%
14,56%
4,57%
5,33%
4,64%
11,67%
-2,38%
-0,51%
1,50%
7,96%
13,38%
5,19%
-9,43%
-5,29%
20,29%
-1,38%
-0,94%
-3,36%
1,52%
5,98%
8,43%
-25,32%
6,36%
1,40%
-1,10%
4,28%
-2,04%
0,00%
4,00%
-6,73%
8,37%
19,70%
0,00%
-8,57%
-4,76%
21,72%
-2,12%
0,00%
1,90%
20,92%
10,89%
24,95%
2,53%
0,85%
-0,75%
7,32%
20,00%
-2,22%
-4,35%
5,59%
2,94%
-1,47%
4,06%
13,43%
0,35%
15,71%
26,07%
-2,88%
7,90%
7,86%
-1,32%
3,85%
9,52%
-1,54%
9,95%
17,39%
3,75%
9,22%
-0,29%
3,24%
4,17%
0,14%
3,31%
14,64%
0,00%
32,72%
16,45%
10,00%
-5,00%
18,26%
ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ (ΚΟ)
ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕΕΧ (ΚΟ)
ΑΚΡΙΤΑΣ (ΚΟ)
ΑΛΚΟ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ)
ΑΛΟΥΜΥΛ (ΚΟ)
ALPHA TRUST ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ ΑΕΕΧ (ΚΟ)
ΒΑΛΚΑΝ ΑΚΙΝΗΤΑ (ΚΟ)
ΒΑΡΒΕΡΗΣ Ν. - MODA BAGNO (ΚΟ)
ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ (ΚΟ)
ΒΙΟΧΑΛΚΟ (ΚΑ)
ΒΙΣ (ΚΟ)
ΒΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ SYSTEMS (ΚΟ)
Γ.Ε. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (ΚΟ)
ΓΑΛΑΞΙΔΙ (ΚΟ)
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (ΚΟ)
ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ (ΚΟ)
ΔΑΙΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ (ΚΟ)
ΔΕΗ (ΚΟ)
ΔΡΟΜΕΑΣ (ΚΟ)
ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ (ΚΟ)
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (KO)
ΕΙΔΗΣΕΟΦΩΝΙΚΗ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ)
ΕΚΤΕΡ (ΚΟ)
ΕΛ. ΒΙΟΜ. ΖΑΧΑΡΗΣ (ΚΑ)
ΕΛΑΣΤΡΟΝ (ΚΟ)
ΕΛΒΑΛ (ΚΑ)
ΕΛΒΕ (ΚΟ)
ΕΛΓΕΚΑ (ΚΟ)
ΕΛΙΝΟΙΛ (ΚΟ)
ΕΛΛΑΚΤΩΡ (ΚΟ)
ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ)
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ (ΚΟ)
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ (ΚΟ)
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ (ΚΟ)
ΕΛΤΟΝ (KΟ)
ΕΛΤΡΑΚ (ΚΟ)
ΕΠΙΛΕΚΤΟΣ (ΚΟ)
ΕΤΕΜ (ΚΑ)
ΕΥΑΘ (ΚΟ)
ΕΥΔΑΠ (ΚΟ)
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ (ΚΟ)
ΙΑΣΩ (ΚΟ)
ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΚΟ)
ΙΚΤΙΝΟΣ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ)
ΙΛΥΔΑ (ΚΟ)
ΙΝΤΕΑΛ ΟΜΙΛΟΣ (ΚΟ)
ΙΝΤΕΡΤΕΚ (ΚΟ)
ΙΝΤΡΑΛΟΤ (ΚΟ)
ΚΑΕ (ΚΟ)
ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ (ΚΟ)
ΚΑΡΑΤΖΗ (ΚΟ)
ΚΕΚΡΟΨ (ΚΟ)
ΚΛΟΥΚΙΝΑΣ - ΛΑΠΠΑΣ (ΚΟ)
ΚΛΩΣ/ΓΙΑ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ (ΚΑ)
ΚΟΡΔΕΛΛΟΥ Χ. ΑΦΟΙ (ΚΟ)
ΚΟΡΡΕΣ (ΚΟ)
ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ (ΚΟ)
ΚΡΙ - ΚΡΙ (ΚΟ)
ΚΤΗΜΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ (ΚΟ)
ΚΥΠΡΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ)
ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Η.- F.H.L. (ΚΟ)
ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΗΣ (ΚΟ)
ΛΑΝΑΚΑΜ (ΚΟ)
ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΚA)
ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΠA)
ΛΙΒΑΝΗΣ (ΚΟ)
ΛΟΥΛΗ ΜΥΛΟΙ (ΚΟ)
ΜΑΘΙΟΣ ΠΥΡΙΜΑΧΑ (ΚΟ)
ΜΕΤΚΑ (ΚΟ)
ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ (ΚΟ)
ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΚΟ)
ΜΟΥΖΑΚΗΣ (ΚΑ)
ΜΟΧΛΟΣ (ΚΟ)
ΜΠΗΤΡΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ (KO)
ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (ΚΟ)
ΝΑΚΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ (ΚΟ)
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (ΚΟ)
ΝΗΡΕΥΣ (ΚO)
ΝΤΡΟΥΚΦΑΡΜΠΕΝ (ΚΟ)
ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΚO)
ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΠO)
ΟΛΘ (ΚΟ)
ΟΛΠ (ΚΟ)
ΟΠΑΠ (ΚΟ)
ΟΤΕ (ΚΟ)
ΠΑΪΡΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ (ΚΟ)
ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ (ΚΟ)
ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ (ΚΟ)
ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ)
ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ (ΚΟ)
ΠΛΑΙΣΙΟ COMPUTERS (ΚΟ)
ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ (ΚΟ)
ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ (ΚΑ)
ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ (ΚΟ)
ΡΕΒΟΪΛ (ΚΟ)
ΣΑΡΑΝΤΗΣ ΓΡ. (ΚΟ)
ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΛ/ΜΥΛΟΙ (ΚΟ)
ΣΙΔΕΝΟΡ (ΚΟ)
ΣΠΥΡΟΥ ΑΓΡ. ΟΙΚ. (ΚΟ)
ΣΩΛ/ΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟY (ΚΟ)
ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (ΚΟ)
ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ (ΚΟ)
ΤΖΙΡΑΚΙΑΝ ΠΡOΦΙΛ (ΚΑ)
ΤΙΤΑΝ (ΚΟ)
ΤΙΤΑΝ (ΠΟ)
ΥΓΕΙΑ (ΚΟ)
ΦΙΕΡΑΤΕΞ (ΚΟ)
ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ (ΚΟ)
ΧΑΛΚΟΡ (ΚΑ)
ΧΑΤΖΗΚΡΑΝΙΩΤΗ Ε. ΥΙΟΙ (ΚΟ)
A.S. COMPANY (ΚΟ)
ALPHA ΒΑΝΚ (ΚΟ)
MO
KΦ O
ΠO H H
182,11
11,63
3,59
8,94
10,96
6,21
4,08
6,47
16,33
1.007,34
3,93
6,58
4,02
6,76
191,52
9,07
70,20
1.763,20
12,46
3,97
1.220,47
8,30
5,46
41,53
14,28
269,30
7,61
21,33
32,64
396,48
297,97
53,18
2.536,77
385,67
27,53
23,93
18,80
16,08
208,73
624,09
37,13
64,85
71,30
40,58
4,32
6,68
4,59
340,18
1.061,13
14,03
58,72
8,19
36,20
3,97
4,97
48,69
18,57
64,48
6,07
371,59
19,11
7,15
4,15
1,97
0,89
1,24
36,53
2,64
600,03
3,51
952,73
5,95
10,28
10,08
568,21
3,74
6,34
38,27
7,90
4,62
0,56
241,82
490,25
2.354,22
3.391,84
1,97
28,85
8,93
337,28
9,55
123,65
69,38
143,74
2,63
14,10
155,77
3,51
181,90
10,24
294,28
372,78
63,27
3,18
1.074,27
49,58
155,62
4,08
5,41
98,95
0,89
8,31
726,61
0,254
0,367
2,070
0,410
0,290
20,740
0,267
0,569
0,040
0,166
0,265
6,460
0,599
MH
ΠPOH Ο Μ ΝΗ
B ΟΜ
0,172
0,354
1,900
0,400
0,287
19,320
0,243
0,519
0,040
0,134
0,211
6,580
ΑΝΟΔΟΣ
50,00%
42,86%
17,33%
12,24%
9,47%
0,082
0,013
0,170
0,010
0,003
1,420
0,024
0,050
0,000
0,032
0,054
-0,120
M
BO H %
47,67%
3,67%
8,95%
2,50%
1,05%
7,35%
9,88%
9,63%
0,00%
23,88%
25,59%
-1,82%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
ΠΤΩΣΗ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ
ATTICA BANK (ΚΟ)
AUDIOVISUAL (ΚΟ)
AUTOHELLAS (ΚΟ)
BYTE COMPUTER (ΚΟ)
CENTRIC ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟ)
COCA-COLA HBC AG (ΚΟ)
CPI (ΚΟ)
CYCLON ΕΛΛΑΣ (ΚO)
CYPRUS POPULAR BANK (KO)
DIONIC (ΚΟ)
EUROBANK ERGASIAS (ΚΟ)
EUROBANK PROPERTIES (ΚΟ)
MO
KΦ O
ΠO H H
MH
ΠPOH Ο Μ ΝΗ
B ΟΜ
ΦΟΡ
B ΟΜ
62,20
16,68
75,27
6,48
29,33
7.363,20
2,65
15,17
162,62
5,21
146,53
394,06
M
M
M
M
M
M M
M
M
M
M
Φ
Φ
Μ
ΥΠΟ ΑΝΑΣΤΟΛΗ
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Φ
M
M
ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΧΑΜΗΛΗΣ Δ ΑΣΠΟΡΑΣ
Μ
Μ
ΜΨ
Μ
ΜΜ
M
M
%
%
%
%
M
M
M
M
KΦ O
ΠO H H
ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ
BO H %
ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΠΡΟΣ Δ ΑΓΡΑΦΗ
M
M
M
M
M
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
ΜΜ
%
%
%
ΜΜ
ΜΜ
Μ
Μ Μ
Ψ
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ Μ
Μ
ΜΜ
Φ
Φ
Μ
Φ
M
M
ΕΝΑΛΛΑΚΤ ΚΗ ΑΓΟΡΑ Δ ΑΧΕ Ρ ΣΗ ΚΕΦΑΛΑ ΩΝ
%
ΕΜΠΟΡ Ο ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ
ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΕΠ ΤΗΡΗΣΗΣ
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
THE CYPRUS CEMENT PUBLIC LTD
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD VASSILICO CEMENT WORKS PUBLIC LTD
USB BANK PLC
A&P ENTERPRISES PUBLIC LTD
Λεωφ.Αρχ. Μακαρίου Γ’, αρ. 50, Kτήριο Άλφα, 1ος όροφος, 1065 Λευκωσία
Τηλ.: 22 710710 Fax: 22339332, www.globalcapital.com.cy
ΚΑΤΗΓΟΡ Α Δ ΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣ ΜΩΝ ΑΜΟ ΒΑ ΩΝ ΚΕΦΑΛΑ ΩΝ
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
-8,50%
-8,00%
2,33%
-1,08%
0,00%
CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD
XENOS TRAVEL PUBLIC LTD
EMPIRE CAPITAL INVESTMENTS LTD
INTERFUND INVESTMENTS PLC
DEMETRA INVESTMENT PUBLIC LTD
5,06
K
ΦΟΡ
B ΟΜ
0,36
Οι μεγαλύτερες μεταβολές της εβδομάδας
15,30
ΕΛΛΑΔΑ (ΧΑ) -
XENOS TRAVEL PUBLIC LTD
18,22
%
ΕΞΟΠΛ ΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠ ΚΟ ΝΩΝ ΩΝ
Φ
%
ΕΠΕΝΔΥΤ ΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ
%
Μ
ΑΤΡ ΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ
%
Μ
%
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ
M
ΛΟΓ ΣΜ ΚΟ
%
Φ
ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ Β ΟΜΗΧΑΝ ΚΟΥ ΕΞΟΠΛ ΣΜΟΥ
Φ
Μ
Μ
Μ
Λ ΑΝ ΚΟ & ΧΟΝΔΡ ΚΟ ΕΜΠΟΡ Ο ΤΡΟΦ ΜΩΝ
%
Μ
ΤΡΟΦ ΜΑ
%
Μ
Μ
ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣ ΑΣ & Δ ΑΧΕ Ρ ΣΗΣ ΑΠΟΡΡ ΜΜΑΤΩΝ
%
ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝ ΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓ ΣΤΩΝ
%
%
%
Μ
Φ
Μ
M
ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
%
Μ
Μ
M
Φ
Μ
Μ Μ
Μ
Μ
M
Φ
Μ ψ
Μ
Μ
OIK_11-synallagma_OIK_15_synallagma 5/10/13 7:07 PM Page 11
ΑΓΟΡΕΣ
Κυριακή 12 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
l
11
Πρόταση Ε.Ε. για εύκολο άνοιγμα λογαριασμού
Νομοθετική πρόταση για το ευκολότερο άνοιγμα και μεταφορά λογαριασμού από μία τράπεζα σε μία
άλλη, κατέθεσε χθες η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή. Επιπλέον, αν εγκριθεί η
πρόταση της Κομισιόν οι καταναλωτές θα μπορούν να συγκρίνουν
ευκολότερα τις προμήθειες που χρεώνουν οι τράπεζες, ενώ τουλάχιστον
ένα τραπεζικό ίδρυμα σε κάθε χώρα
θα είναι υποχρεωμένο ν’ ανοίγει
τραπεζικό λογαριασμό σε όποιον
πολίτη το ζητήσει. Η πρόταση, αν
εγκριθεί από τα κράτη-μέλη και το
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προβλέπει
ακόμη ότι το διοικητικό κόστος που
προκύπτει από τη μεταφορά λογαριασμού θα το καλύπτουν οι ίδιες
οι τράπεζες. Παράλληλα, οι τράπεζες
θα πρέπει να παρουσιάζουν τις προμήθειες που χρεώνουν στους πελάτες τους με ακριβώς τον ίδιο τρόπο,
προκειμένου να είναι ευκολότερη
η σύγκριση μεταξύ τραπεζών. Η Κομισιόν, βλέποντας ότι οι τράπεζες
δεν εκμεταλλεύτηκαν το χρονικό
περιθώριο που τους έδωσε προκειμένου να προχωρήσουν σε αυτορρύθμιση, προτείνει επίσης οι πολίτες
να έχουν το νόμιμο δικαίωμα ν’ ανοίγουν λογαριασμό. Σύμφωνα με την
πρόταση της Κομισιόν, τουλάχιστον
New York/Nέα Yόρκη
(Σε δολάρια)
Πριν από
το κλείσιμο
3M COMPANY/d
ALCOA INC/d
ALLEGHENY TECH/d
ALTRIA GROUP/d
AMAZON COM/d
AMER ELEC PWR/d
AMER EXPRESS C/d
AMER INTL GROU/d
AMGEN/d
APPLE INC/d
AVON PRODUCTS/d
BAKER HUGHES I/d
BANK OF AMERIC/d
BAXTER INTL IN/d
BOEING CO/d
BRISTOL MYERS /d
CAMPBELL SOUP /d
CATERPILLAR IN/d
CIGNA CORP/d
CISCO SYSTEMS/d
CITIGROUP/d
CERVECERIAS/d
COCA-COLA CO/d
COLGATE PALMOL/d
COMPUTER SCIEN/d
DANAOS CORP/d
DIANA SHIPPING/d
DOW CHEMICAL C/d
DRYSHIPS/d
DU PONT CO/d
EMC CORP/d
ENTERGY CP/d
EXCEL MARITIME/d
EXELON CORP/d
EXXON MOBIL/d
FEDEX CORP/d
FORD MOTOR CO/d
FREESEAS INC/d
GENERAL DYNAMI/d
GENERAL ELEC C/d
H J HEINZ CO/d
HALLIBURTON CO/d
HARTFORD FINL/d
HEWLETT-PACKAR/d
HOME DEPOT INC/d
HONEYWELL INTL/d
INTEL CORP/d
INTL BUS MACHI/d
INTNL PAPER CO/d
JOHNSON JOHNSO/d
JPMORGAN CHASE/d
LAZARD/d
L BRANDS INC/d
MCDONALD’S COR/d
MERCK & CO/d
MICROSOFT CP/d
MORGAN STANLEY/d
NORFOLK SOUTHE/d
ORACLE CORP/d
PEPSICO INC/d
PFIZER INC/d
PROCTER & GAMB/d
RADIOSHACK/d
RAYTHEON CO/d
ROCKWELL AUTOM/d
SCHLUMBERGER L/d
SOUTHERN/d
STEALTHGAS/d
THE AES CORP/d
Τουλάχιστον μία τράπεζα σε κάθε κράτος
της Ε.Ε. θα πρέπει
να ανοίγει έναν βασικό
καταθετικό λογαριασμό
σε οποιονδήποτε
το ζητήσει.
μία τράπεζα σε κάθε κράτος-μέλος
θα είναι υποχρεωμένη ν’ ανοίγει
έναν βασικό καταθετικό λογαριασμό
σε οποιονδήποτε το ζητήσει. «Η
πρόταση δίνει, επιτέλους, σε όλους
τους Ευρωπαίους πολίτες πρόσβαση
σε έναν βασικό τραπεζικό λογαριασμό και τους επιτρέπει να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνική
ζωή», δήλωσε ο κ. Μισέλ Μπαρνιέ,
επίτροπος για την Ενιαία Αγορά και
τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες.
Σύμφωνα με μελέτη της Κομισιόν,
μέχρι σήμερα οι τράπεζες δεν προσφέρουν επαρκείς πληροφορίες
στους πελάτες σχετικά με την αλλαγή λογαριασμού, ενώ οι πελάτες
δεν γνωρίζουν τι πληρώνουν για τις
τραπεζικές υπηρεσίες. Παράλληλα,
η Κομισιόν ανακάλυψε ότι το 2010
υπήρχαν στην Ε.Ε. 58 εκατομμύρια
πολίτες χωρίς ούτε έναν τραπεζικό
λογαριασμό, οι περισσότεροι στη
Ρουμανία και στη Βουλγαρία. Στο
μέλλον οι καταναλωτές που επιθυμούν ν’ αλλάξουν τράπεζα, απλώς
θα ενημερώνουν το νέο πιστωτικό
ίδρυμα για τις πάγιες εντολές που
αφορούσαν τον παλιό λογαριασμό
και στη συνέχεια η νέα τράπεζα θα
είναι υποχρεωμένη να ενημερώνει
εταιρείες ύδρευσης, ηλεκτροδότησης, φυσικού αερίου κ.τ.λ. για την
αλλαγή στον λογαριασμό χρέωσης.
REUTERS
109,90
8,85
29,21
36,31
262,03
49,34
70,42
44,28
105,21
460,65
23,47
47,21
12,97
71,32
94,60
39,82
46,21
90,48
68,11
20,85
48,72
32,86
42,30
120,14
48,97
4,43
9,76
34,96
1,87
55,26
23,04
67,78
0,42
35,72
91,39
100,94
14,22
0,67
75,58
22,87
72,42
43,68
29,53
21,56
75,96
77,81
24,45
204,23
47,10
85,31
49,37
33,75
52,31
100,17
45,42
32,94
23,65
78,89
33,84
83,08
28,62
78,44
3,67
63,58
88,00
77,26
46,42
10,48
13,45
Πρ/νο
108,20
8,87
29,04
36,52
258,68
50,12
70,31
44,35
105,07
463,84
23,51
47,16
13,02
71,27
94,04
39,68
46,52
90,31
68,38
20,72
49,29
33,09
42,46
120,52
48,70
4,45
9,67
34,51
1,89
54,70
23,45
68,05
0,44
35,71
91,70
101,95
14,21
0,72
75,42
23,01
72,43
43,70
29,70
21,07
75,42
77,48
24,25
204,82
46,91
85,46
49,76
33,24
53,21
100,95
44,99
32,99
23,67
79,10
33,46
83,25
28,73
78,44
3,52
63,16
88,75
77,59
46,93
10,52
13,90
TSAKOS ENERGY/d
TYCO INTL/d
UNISYS CORP/d
UNITED TECH CP/d
US BANCORP/d
VERIZON COMMS/d
WAL-MART STORE/d
WALT DISNEY CO/d
WELLS FARGO & /d
3,86
33,91
18,73
95,47
33,46
52,92
78,12
66,88
38,28
London/Λονδίνο
3,85
33,77
18,89
94,38
33,33
53,11
78,25
65,99
38,45
(Σε πέννες)
Εταιρείες
Χθεσινό Προ/νο
3I GROUP/d
346,81 340,90
ADMIRAL GROUP/d
1261,90 1251,00
AGGREKO/d
1756,00 1693,00
ANGLO AMERICAN/d 1676,24 1666,00
ANTOFAGASTA/d
928,95 941,00
ARM HOLDINGS/d
1066,55 1068,00
ASSOC.BR.FOODS/d 1986,00 1986,00
ASTRAZENECA/d
3319,58 3318,00
AVIVA/d
322,62 323,90
B SKY B/d
805,64 862,00
BAE SYSTEMS/d
373,29 382,10
BARCLAYS/d
312,09 308,80
BG GROUP/d
1197,83 1184,50
BHP BILLITON/d
1928,37 1908,50
BP/d
465,70 467,05
BR LAND CO/d
623,50 618,00
BRIT AM TOBACC/d
3696,05 3674,00
BT GROUP/d
277,29 282,30
BURBERRY GRP/d
1378,21 1344,00
BUNZL/d
1283,00 1274,00
CAIRN ENERGY/d
282,08 279,00
CAPITA PLC/d
910,52 909,00
CARNIVAL/d
2388,00 2395,00
CENTRICA/d
378,00 377,50
COMPASS GROUP/d
842,00 854,50
DAILY MAIL TST/d
721,85 704,50
DIAGEO/d
1990,84 1987,00
DOLPHIN CAP IN/d
36,00
35,75
ENTERPRISE INN/d
98,00 100,00
GLAXOSMITHKLIN/d 1636,49 1638,00
HAMMERSON/d
534,68 544,00
HAYS/d
95,10
92,85
HSBC HOLDINGS/d
728,75 734,50
IMPERIAL TOBAC/d
2311,43 2317,00
INTERCONT HOTE/d
1910,43 1912,00
ITV/d
127,77 128,10
JOHNSON MATTHE/d 2577,65 2574,00
KAZAKHMYS/d
367,00 374,00
KINGFISHER/d
320,80 321,30
LAND SECS GROU/d
911,06 911,00
LEGAL & GENERA/d
180,50 181,00
LLOYDS BNK GRP/d
57,79
56,08
MAN GROUP/d
122,91 123,80
MARKS & SP./d
416,00 416,70
MORRISON SUPMK/d 289,40 296,40
NATIONAL GRID/d
815,35 818,00
NEXT/d
4559,28 4601,00
OLD MUTUAL/d
221,15 215,50
PEARSON/d
1178,05 1178,00
PORVAIR/d
263,00 263,00
PRUDENTIAL/d
1178,78 1166,00
RECKIT BNCSR G/d
4625,00 4639,00
REED ELSEVIER/d
741,76 734,50
RENTOKIL INITI/d
92,32
93,00
REXAM PLC/d
520,02
511,50
RIO TINTO/d
3088,81 3101,00
ROLLS ROYCE PL/d
1170,97 1162,00
RSA INSRANCE G/d
112,10
111,50
ROYAL BANK SCO/d
292,40 285,40
ROYAL DTCH SHL/d
2243,87 2242,50
SABMILLER/d
3586,61 3655,50
SAGE GROUP/d
SAINSBURY(J)/d
SCHRODERS/d
SCHRODERS NV/d
SSE PLC/d
SEVERN TRENT/d
SHIRE/d
SMITH&NEPHEW/d
SMITHS GROUP/d
STANDRD CHART /d
TATE & LYLE/d
TESCO/d
UNILEVER/d
UNITED UTIL GR/d
UBM/d
VODAFONE GROUP/d
WHITBREAD/d
WILLIAM HILL/d
WOLSELEY/d
WPP PLC/d
XSTRATA/d
YELL GROUP/d
344,00
378,11
2415,00
1910,00
1576,00
1821,00
1929,37
765,50
1286,00
1586,16
855,12
376,07
2757,00
743,50
721,03
192,20
2664,17
425,30
3277,02
1108,00
0,00
1,12
Zurich /Zυρίχη
Εταιρείες
ABBLTDN/d
ADECCON/d
BALOISEHLDN/d
CLARIANTN/d
CSGROUPAG/d
GIVAUDANN/d
HOLCIMN/d
INTERSHOPI/d
JULIUSBAERN/d
LONZAGRPAGN/d
NESTLESA/d
NOVARTISN/d
RICHEMONTI/d
ROCHEHOLDING/d
SGSN/d
SWATCHGROUPI/d
SWISSLIFEHLD/d
SWISSCOMN/d
SYNGENTAN/d
UBSAGN/d
ZURICHINSURAN/d
347,00
381,00
2415,00
1887,00
1569,00
1825,00
1906,00
759,50
1261,00
1625,00
843,00
375,25
2774,00
744,00
719,50
193,05
2655,00
425,80
3267,00
1119,00
963,50
1,16
(Σε ελβ.φρ.)
Χθεσινό
21,54
51,95
94,60
13,76
27,94
1248,00
76,20
320,25
37,94
71,35
66,60
70,25
79,90
238,80
2294,00
555,50
152,60
429,00
394,20
17,20
263,90
Προ/νο
21,35
51,95
93,35
13,66
27,67
1210,00
72,50
320,00
38,17
69,15
66,10
68,95
78,65
233,80
2221,00
546,50
149,70
426,00
391,40
16,99
261,10
Frankfurt/Φρανκφούρτη
(Σε ευρώ)
Εταιρείες
Χθεσινό
ALLIANZ SE/d
117,14
BAY MOT WERKE/d
71,01
BAYER N AG/d
83,23
BEIERSDORF/d
70,65
DAIMLER AG N/d
43,95
DEUTSCHE BANK /d
36,86
DEUTSCHE POST /d
19,08
DT BOERSE N/d
48,03
DT TELEKOM N/d
9,57
DT LUFTHANSA A/d
15,91
E.ON SE NA/d
13,18
FRESENIUS MEDI/d
54,18
HENKEL AG&CO V/d
75,05
HEIDELBERGCEME/d
56,58
INFINEON TECH /d
6,71
LINDE/d
148,62
MAN SE/d
86,43
METRO AG/d
24,40
MLP/d
5,40
MUENCH. RUECK /d
152,31
RWE AG/d
27,66
SAP AG/d
62,75
SIEMENS N/d
81,40
Προ/νο
117,05
71,11
83,43
70,20
43,47
36,73
19,10
48,17
9,50
15,85
13,16
52,98
75,38
56,49
6,67
148,07
86,04
25,30
5,38
150,85
27,64
62,85
81,00
THYSSEN KRUPP/d
TUI N/d
VOLKSWAGEN AG/d
15,00
8,84
151,25
14,71
8,74
150,85
Amsterdam/Aμστερνταμ
(Σε ευρώ)
Εταιρείες
AEGON
AHOLD KON
AKZO NOBEL
AIR FRANCE - K
ARCELORMITTAL
ASML HOLDING
BAM GROEP KON
BOSKALIS WESTM
CORIO
FUGRO
HEINEKEN
ING GROEP
KONINKLIJKE DS
KPN KON
PHILIPS KON
R.DUTCH SHELL
RANDSTAD
REED ELSEVIER
SBM OFFSHORE
TOMTOM N.V.
UNILEVER CERT
WERELDHAVE
WOLTERS KLUWER
Χθεσινό
5,00
12,25
9,14
7,44
9,84
59,00
3,78
32,90
35,60
45,26
55,44
6,87
48,73
1,65
20,80
26,55
31,62
12,67
13,38
3,58
31,85
57,32
16,61
Milano/Mιλάνο
(Σε ευρώ)
Εταιρείες
Χθεσινό
A2A SPA/d
0,63
ATLANTIA/d
13,88
AZIMUT HLDG/d
14,95
BANCO POPOLARE/d
1,19
CIR-COMP/d
0,87
ENEL/d
2,94
EXOR/d
23,55
ENI/d
18,46
FINMECCANICA/d
4,40
GENERALI ASS/d
14,53
GEOX/d
2,37
IMPREGILO/d
4,11
INTESA SANPAOL/d
1,37
LUXOTTICA/d
40,21
MEDIASET/d
2,18
MEDIOBANCA/d
4,98
MEDIOLANUM/d
5,45
PIRELLI & C/d
8,71
PARMALAT/d
2,31
RCS MEDIAGROUP/d
0,70
PRYSMIAN/d
14,87
SNAM/d
3,65
STMICROELEC.N./d
7,06
TELECOM ITALIA/d
0,65
TENARIS/d
16,55
TERNA/d
3,48
UNICREDIT/d
4,06
Tokyo/Tόκιο
Εταιρείες
AJINOMOTO/d
ASAHI GROUP HL/d
ASAHI KASEI/d
ASTELLAS PHARM/d
BANK OF YOKOHA/d
BRIDGESTONE CO/d
CANON INC/d
CASIO COMPUTER/d
CITIZEN HOLDIN/d
Προ/νο
4,99
12,44
49,10
7,46
9,55
58,63
3,64
32,41
35,63
44,08
54,93
6,79
49,02
1,62
20,63
26,48
31,28
12,53
13,04
3,52
32,04
57,41
16,66
Προ/νο
0,62
14,03
14,67
1,18
0,88
2,96
23,91
18,50
4,38
14,44
2,39
4,12
1,39
40,13
2,14
4,98
5,42
8,68
2,32
0,71
15,56
3,85
7,14
0,64
16,65
3,60
4,17
(Σε γιέν)
Χθεσινό
1471
2662
659
5650
605
3475
3470
857
594
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜA
Προ/νο
1475
2737
679
5810
616
3720
3505
823
598
CLARION/d
CREDIT SAISON/d
DAIWA SEC GROU/d
FUJI HEAVY IND/d
FUJIFILM HOLDI/d
FUJITSU LTD/d
HINO MOTORS/d
HITACHI/d
HONDA MOTOR/d
IHI/d
ISUZU MOTORS/d
JPN STEEL WORK/d
KAWASAKI HVY I/d
KEIO/d
KOBE STEEL/d
KONICA MINOLTA/d
JTEKT/d
MITSUB UFJ FG/d
MITSUBISHI COR/d
MITSUBISHI ELE/d
MITSUBISHI MOT/d
NEC CORPORATIO/d
NIKON CORP/d
NIPPON EXPRESS/d
NISSAN MOTOR C/d
NOMURA HOLDING/d
NTT/d
OBAYASHI CORP/d
ODAKYU ELEC RA/d
OSAKA GAS/d
PIONEER/d
RICOH CO LTD/d
SECOM/d
SEVEN & I HLDG/d
SHARP CORP/d
SHIMIZU CORP/d
SHISEIDO/d
SONY CORP/d
SUMITOMO CORP/d
SUZUKI MOTOR/d
TAISEI CORP/d
TDK CORPORATIO/d
TOBU RAILWAY/d
TOKYO DOME COR/d
TOKYO ELEC PWR/d
TOKYO ELECTRON/d
TOKYO GAS/d
TOPY INDS LTD/d
TORAY INDUSTRI/d
TOSHIBA CORP/d
TOYOBO/d
TOYOTA MOTOR C/d
YAMAHA CORP/d
YAMATO HOLDING/d
132
2788
869
1938
2326
399
1430
628
3930
362
654
624
309
823
125
731
1031
656
1893
1006
115
250
2182
504
1032
815
5000
609
1169
455
207
1109
5530
3690
423
392
1383
1744
1310
2590
352
3605
559
722
444
5220
582
225
682
487
174
5760
1145
2063
Paris/Παρίσι
Εταιρείες
ACCOR/d
AIR LIQUIDE/d
ALSTOM/d
AXA/d
BNP PARIBAS/d
BOUYGUES/d
CAP GEMINI/d
CARREFOUR/d
CASINO GUICHAR/d
CREDIT AGRICOL/d
DANONE/d
DASSAULT SYSTE/d
EADS/d
EDF/d
ESSILOR INTERN/d
FRANCE TELECOM/d
Στο μέλλον, οι καταναλωτές που επιθυμούν ν’ αλλάξουν τράπεζα,
απλώς θα ενημερώνουν το νέο πιστωτικό ίδρυμα για τις πάγιες
εντολές τους και η νέα τράπεζα θα ενημερώνει τις εταιρείες.
EMΠOPEYMATA
ΞENA XPHMATIΣTHPIA
(Πηγή: Reuters)
Eταιρείες
REUTERS / JOHN KOLESIDIS
Επισπεύδεται η μεταφορά χρημάτων μεταξύ τραπεζών και η διαφάνεια στις χρεώσεις
141
2886
873
1898
2375
392
1463
640
3980
372
659
679
314
838
128
752
1038
666
1870
1036
116
255
2193
518
1019
788
4945
608
1192
454
210
1107
5560
3785
369
396
1400
1768
1290
2596
341
3615
569
748
455
5330
585
243
694
512
175
5840
1119
2093
(Σε ευρώ)
Χθεσινό
25,26
97,50
27,65
14,48
44,54
21,21
39,09
23,31
83,05
7,05
58,02
91,90
41,34
17,70
86,93
8,19
Προ/νο
25,28
97,73
27,81
15,01
44,65
21,01
38,90
23,79
84,18
7,05
58,64
91,63
41,25
17,69
86,96
8,16
L’OREAL/d
L.V.M.H./d
LAFARGE/d
LAGARDERE S.C./d
MICHELIN/d
PERNOD RICARD/d
PEUGEOT/d
PPR/d
PUBLICIS GROUP/d
RENAULT/d
SAINT-GOBAIN/d
SANOFI/d
SCHNEIDER ELEC/d
SOCIETE GENERA/d
SODEXO/d
STMICROELECTRO/d
TF1/d
THALES/d
TOTAL/d
VEOLIA ENVIRON/d
133,50
133,80
52,80
27,12
66,98
93,47
6,05
171,15
55,12
53,03
32,30
83,09
58,55
30,68
63,95
7,05
7,73
34,80
38,76
10,18
Madrid/Mαδρίτη
Εταιρείες
ABERTIS/d
ACCIONA SA/d
ACERINOX/d
ADOLFO DOMINGU/d
AMPER/d
ANTENA 3 DE TV/d
BBVA/d
BCO DE SABADEL/d
BK PASTOR/d
BK POPULAR/d
BODEGAS RIOJAN/d
CAMPOFRIO FOOD/d
CAT OCCIDENTE/d
CIE AUTOMOTIVE/d
CONS AUX FERR/d
DINAMIA CAP PR/d
DURO FELGUERA/d
EADS/d
ELECNOR/d
ENAGAS/d
ENDESA/d
ERCROS/d
FUNESPANA/d
GAMESA/d
GAS NATURAL/d
IBERPAPEL/d
INDO INTL/d
INMOB COLONIAL/d
JAZZTEL/d
MAPFRE/d
METROVACESA/d
MIQUEL Y COSTA/d
NATRA/d
NH HOTELES/d
PAP Y CART EUR/d
PESCANOVA/d
PRISA/d
RED ELECTR COR/d
SACYR-VALLE/d
BANCO SANTANDE/d
SEDA BARCELONA/d
SOTOGRANDE/d
TELEFONICA/d
TUBACEX/d
TUBOS REUNIDOS/d
URBAS/d
VIDRALA/d
VINICOLA DEL N/d
ZARDOYA OTIS/d
ZELTIA/d
133,60
133,50
53,26
26,86
67,40
92,60
6,05
171,35
54,90
53,42
32,17
86,35
58,50
30,72
63,80
7,13
7,85
35,20
38,73
10,40
(Σε ευρώ)
Χθεσινό
14,58
49,70
8,10
3,88
1,38
4,74
7,56
1,59
0,00
0,61
4,30
5,00
18,25
5,51
309,30
5,40
5,36
41,50
8,45
20,19
17,58
0,42
5,92
3,02
16,28
14,62
0,60
0,97
5,80
2,93
2,26
22,43
1,24
2,75
2,75
5,91
0,22
40,60
1,65
5,59
0,74
2,69
11,10
2,54
1,74
0,01
26,63
14,09
10,81
1,51
Προ/νο
14,61
49,99
8,11
3,88
1,35
4,76
7,52
1,59
3,50
0,61
4,30
4,95
17,89
5,70
311,25
5,25
5,39
41,32
8,37
20,51
17,67
0,41
5,92
3,06
16,44
14,36
0,60
1,02
5,76
2,86
2,27
22,80
1,26
2,73
2,70
5,91
0,22
40,93
1,66
5,63
0,68
2,69
11,18
2,56
1,75
0,01
26,68
14,09
10,86
1,50
NOMIΣMATA
H M E P H Σ I E Σ ( S P O T ) K A I Π P O Θ E Σ M I A K E Σ T I M E Σ Σ Y N A Λ Λ A Γ M AT O Σ
Aγορά
HΠA
Πώληση
SPOT
AΝΑ
ΔΟΛΑΡΙΟ
1 μήνας
3 μήνες
6 μήνες
12 μήνες
SPOT
1 μήνας
AΝΑ
EΥΡΩ
3 μήνες
6 μήνες
12 μήνες
SPOT
AΝΑ
100
ΓΙΕΝ
1 μήνας
3 μήνες
6 μήνες
12 μήνες
SPOT
AΝΑ
ΣΤΕΡΛΙΝΑ
1 μήνας
3 μήνες
6 μήνες
12 μήνες
EYPΩΠAΪKH ENΩΣH
Aγορά
Πώληση
IAΠΩNIA
Aγορά
Πώληση
0.7606
-0.0001
-0.0004
-0.001
-0.0023
98.71
-0.01
-0.05
-0.12
-0.31
98.76
-0.01
-0.05
-0.11
-0.31
0.6423
0.0001
0.0003
0.0006
0.0009
0.6425
0.0001
0.0004
0.0006
0.001
129.73
0
0.01
0.01
-0.03
129.85
0.01
0.01
0.02
-0.01
0.8442
0.0003
0.0009
0.0019
0.0037
0.8448
0.0003
0.001
0.0019
0.0039
0.6504
0.0002
0.0007
0.0014
0.003
0.6509
0.0002
0.0007
0.0014
0.0031
0.7609
-0.0001
-0.0004
-0.001
-0.0022
1.3143
0.0002
0.0007
0.0017
0.0039
1.3148
0.0002
0.0008
0.0017
0.004
1.0126
0.0001
0.0005
0.0012
0.0031
1.0131
0.0001
0.0005
0.0012
0.0032
0.7701
0
-0.0001
-0.0001
0
0.7708
0
-0.0001
-0.0001
0.0002
1.5564
-0.0003
-0.0009
-0.0015
-0.0025
1.5569
-0.0003
-0.0008
-0.0015
-0.0023
1.1838
-0.0005
-0.0013
-0.0027
-0.0055
1.1846
-0.0004
-0.0013
-0.0027
-0.0052
153.63
-0.05
-0.16
-0.33
-0.73
Aγορά
AΓΓΛIA
Πώληση
153.76
-0.05
-0.16
-0.32
-0.7
H τιμή spot είναι η τιμή που είχε το νόμισμα χθες στις 17.00 ώρα Eλλάδος.
Πηγή: HSBC Bank plc
Για να υπολογισθούν οι προθεσμιακές τιμές για 1 μήνα, 3 μήνες και 12 μήνες, προσθέτουμε [ή αφαιρούμε αν
έχει αρνητικό πρόσημο (-)] στις τιμές spot τα αντίστοιχα ψηφία.
ΔΕΙΚΤΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ
OIK_12-oikonomia_OIK_16-oikonomia 5/10/13 7:07 PM Page 12
Real Estate
ΚΥΡΙΑΚΗ 12 MΑΪΟΥ 2013
ΣΥΝΤΟΜΑ
Ξένες επενδύσεις αξίας
2,5 δισ. ευρώ στη Γαλλία
Το ποσό των 2,5 δισ. ευρώ τοποθετήθηκε στην α-
Σχέδιο για πρότυπο στις εκτιμήσεις
Παγκόσμιοι οργανισμοί ενώνονται για τη βελτίωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών
γορά επενδυτικών ακινήτων της Γαλλίας κατά το
πρώτο τρίμηνο του 2013, σύμφωνα με σχετική έρευνα της Savills. Πρόκειται για μέγεθος ανάλογο
της αντίστοιχης περυσινής περιόδου.
Οι επενδυτές όμως φαίνεται πως έχουν διαφοροποιήσει τις επιλογές τους, καθώς στράφηκαν
κατά κύριο λόγο σε εμπορικά κέντρα και ακίνητα
παροχής υπηρεσιών, δηλαδή ξενοδοχεία και οίκους ευγηρίας.
Η αύξηση των επενδύσεων στα εμπορικά κέντρα
ήταν της τάξεως του 119% σε ετήσια βάση, ενώ
στα ακίνητα παροχής υπηρεσιών η άνοδος άγγιξε
το 85%. Είναι χαρακτηριστικό ότι για κάθε επτά
συμφωνίες αγοραπωλησίας ακινήτων άνω των
100 εκατ. ευρώ, οι τέσσερις αφορούσαν τέτοιου
είδους ακίνητα.
Η κίνηση αυτή των επενδυτών οφείλεται στο γεγονός ότι επιδιώκουν να διαφοροποιήσουν το μείγμα
του χαρτοφυλακίου τους, αναζητώντας αποδόσεις
και σε άλλους τύπους ακινήτων, πέραν των κτιρίων
γραφείων, που μέχρι πρότινος μονοπωλούσαν το
ενδιαφέρον. Παρ’ όλα αυτά, τα γραφεία παρέμειναν τα πλέον δημοφιλή ακίνητα, καθώς το 55%
(1,4 δισ. ευρώ) των επενδύσεων αφορούσε τέτοιου είδους ακίνητα. Σύμφωνα με τη Savills, το υψηλό επενδυτικό ενδιαφέρον θα διατηρηθεί στη γαλλική αγορά, με αποτέλεσμα κατά το πρώτο εξάμηνο να προβλέπεται ότι θα έχουν επενδυθεί συνολικά 5-6 δισ. ευρώ.
Για πρώτη φορά, παγκόσμια ιδρύματα ακινήτων συναντήθηκαν για να δημιουργήσουν
μια καθολική μέθοδο μέτρησης ακίνητης
περιουσίας, η οποία θα αντιμετωπίσει το
πρόβλημα της χαμηλής εμπιστοσύνης επενδυτών στα ακίνητα, το οποίο επέφερε
αρνητικές επιπτώσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές και συνέβαλε στην παγκόσμια
οικονομική αστάθεια.
Επί του παρόντος, ο τρόπος μέτρησης
της ακίνητης περιουσίας –όπως μιας οικιστικής ανάπτυξης ή ενός εμπορικού κέντρου– παρουσιάζει τεράστιες διαφορές
από χώρα σε χώρα. Με τόσες πολλές διαφορετικές μεθόδους μέτρησης διαθέσιμες,
καθίσταται δύσκολο για όσους επιθυμούν
να επενδύσουν, να συγκρίνουν όμοια αναπτυξιακά έργα. Αυτή η σύγχυση μπορεί να
επηρεάσει τις τιμές των ακινήτων και να
οδηγήσει σε σφάλματα στις οικονομικές
καταστάσεις, και συνεπώς υπονομεύει την
εμπιστοσύνη της αγοράς και την οικονομική
σταθερότητα.
«Η ακριβέστερη καταγραφή της γης και
οι μετρήσεις των κτηρίων και του δαπέδου
είναι θεμελιώδεις για τη διαφάνεια της αγοράς», αναφέρει ο Steve Williams FRICS,
Executive Managing Director της Real
Επιτάχυνση οικιστικού
προγράμματος στη Σ. Αραβία
Το πρότυπο αναμένεται
να εξασφαλίσει την παγκόσμια συνοχή και να οδηγήσει
σε λιγότερες περιπτώσεις απάτης και σε μια πιο διαφανή
αγορά, αυξάνοντας την εμπιστοσύνη του κοινού και την
οικονομική σταθερότητα
Την επίσπευση του προγράμματος ανάπτυξης νέ-
ων κατοικιών ζήτησε προ ολίγων ημερών από τα
αρμόδια κυβερνητικά υπουργεία ο βασιλιάς Αμπντουλάχ της Σαουδικής Αραβίας, καθώς, παρότι
ο ίδιος είχε ανακοινώσει το πρόγραμμα από το
2011, μέχρι σήμερα δεν έχει προχωρήσει με ικανοποιητικό ρυθμό. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα 51
δισ. ευρώ (περί τα 66,7 δισ. δολάρια), το οποίο
στοχεύει στη δημιουργία 500.000 νέων κατοικιών
τα επόμενα χρόνια, με άμεσα οφέλη στην κάλυψη
των μεγάλων στεγαστικών αναγκών ενός όλο και
αυξανόμενου πληθυσμού.
Ετσι, κατόπιν των σχετικών βασιλικών εντολών, το
αρμόδιο υπουργείο θα πρέπει να παραδώσει άμεσα κρατικές γαίες στο υπουργείο Στέγασης, το οποίο με τη σειρά του καλείται να δημιουργήσει τις
απαιτούμενες υποδομές, όπως αποχετεύσεις, δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτρικού ρεύματος), προτού
τα παραδώσει στους πολίτες. Αυτοί με τη σειρά
τους θα μπορούν να κατασκευάσουν τις κατοικίες
που θέλουν, με τη χρηματοδότηση να προέρχεται
από δάνεια που θα χορηγήσει το υπουργείο Στέγασης. Η επιλογή των πολιτών που δικαιούνται να λάβουν τέτοιες χρηματοδοτήσεις θα γίνει έπειτα από
αξιολόγηση των αιτήσεων.
Με κέρδη τα εμπορικά
της ΙΚΕΑ στη Ρωσία
Με θετικό πρόσημο ολοκλήρωσε το 2012 η αλυσί-
δα εμπορικών κέντρων SCR MEGA Centers που έχει αναπτύξει στη Ρωσία τα τελευταία χρόνια ο
σουηδικός όμιλος ΙΚΕΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η
επισκεψιμότητα στα 14 κέντρα του ομίλου ανήλθε
το 2012 σε 254 εκατ. επισκέπτες, έναντι 123 εκατ.
επισκεπτών το 2007. Η ρωσική αγορά είναι η μεγαλύτερη της Ευρώπης με βάση την κατανάλωση, καθώς αντιστοιχεί σε περίπου 466 δισ. ευρώ τζίρου
ετησίως. Οι πωλήσεις μέσω των εμπορικών κέντρων της ΙΚΕΑ (που ασφαλώς περιλαμβάνουν και
τα καταστήματα της αλυσίδας επίπλων και ειδών
σπιτιού) αυξήθηκαν κατά 85% το διάστημα από το
2008 έως το τέλος του 2012. Κατά τον προηγούμενο χρόνο, η άνοδος ήταν της τάξεως του 19%.
<
<
<
<
<
<
<
Capital Analytics Νέας Υόρκης. «Η διαφάνεια», προσθέτει, «με τη σειρά της είναι
ένας καταλύτης για τις παγκόσμιες ροές κεφαλαίου που στηρίζουν την παροχή επαρκούς στέγης, τροφής και ένδυσης στον αυξανόμενο αστικό πληθυσμό παγκοσμίως.
Με την εξαίρεση της γλώσσας, δεν θα ήταν
υπερβολή ο χαρακτηρισμός των παγκοσμίων
πρωτοκόλλων μετρήσεων ως το πλέον επείγον ζήτημα που εκκρεμεί στην επιδίωξη
της παγκόσμιας διαφάνειας της αγοράς και
τη συγκρισιμότητα των επιδόσεων».
Ο στόχος του IPMSC είναι όπως η επίλυση των διαφορών με την ανάπτυξη και την εφαρμογή
των διεθνών προτύπων μέτρησης ακινήτων, ένα σύνολο προτύπων για τη μέτρηση, βασισμένα
σε αρχές και διεθνώς εφαρμόσιμα, εγκριθεί από όλα τα έθνη σε όλο τον κόσμο.
Την 1η Μαΐου, μερικά από τα κορυφαία
παγκόσμια ιδρύματα ακινήτων, μεταξύ των
οποίων και το Royal Institution of Chartered
Surveyors (RICS), συναντήθηκαν με την
Παγκόσμια Τράπεζα στην Ουάσινγκτον, για
την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος
μέσα από την προτεινόμενη εφαρμογή ενός
ενιαίου προτύπου μέτρησης ακινήτων. Ένα
τέτοιο πρότυπο θα εξασφαλίσει την παγκόσμια συνοχή και θα οδηγήσει σε λιγότερες
περιπτώσεις απάτης, σε μια πιο διαφανή αγορά, σε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη του κοι-
νού και στην αύξηση της οικονομικής σταθερότητας.
Αυτή η πρώτη συνάντηση του Συνασπισμού
για τα Διεθνή Πρότυπα Μέτρησης Ακινήτων
(International Property Measurement
Standards Coalition – IPMSC) που συγκλήθηκε
από το RICS, είναι το πρώτο βήμα για την επίτευξη της συνοχής αυτής που θα παρέχει:
- Mεγαλύτερη παγκόσμια οικονομική σταθερότητα
- Aκριβέστερη και συνεπέστερη οικονομική πληροφόρηση
Εγκαταλείπουν την ασφάλεια και κυνηγούν τις αποδόσεις
Την τελευταία διετία, οι επενδυτές
στην αγορά ακινήτων της Ευρώπης
στόχευαν αποκλειστικά και μόνο
σε υψηλής ποιότητας κτίρια στις
πλέον ασφαλείς αγορές, δηλαδή
στις μεγάλες πόλεις χωρών όπως
η Μεγ. Βρετανία (Λονδίνο), η Γαλλία
(Παρίσι) και η Γερμανία (Μόναχο,
Βερολίνο, Φρανκφούρτη). Πρόθεσή
τους ήταν να προστατεύσουν τα
κεφάλαιά τους από την κρίση χρέους της Ευρωζώνης και τους κινδύνους που απέρρεαν από μια πιθανή διάσπαση της ζώνης.
Πλέον, σύμφωνα με τους αναλυτές, η τάση αυτή έχει αρχίσει
να «ξεθωριάζει», καθώς η παραπάνω επιλογή έχει κοστίσει σε
αποδόσεις. Ο ανταγωνισμός που
επικράτησε μεταξύ πολλών επενδυτών για τα ίδια ακίνητα, ώθησε
τις τιμές στα ύψη, χωρίς να συμβεί
κάτι ανάλογο και στα ενοίκια, με
αποτέλεσμα πολλοί να έχουν αποκτήσει ακίνητα που αποφέρουν
αποδόσεις που μετά βίας αγγίζουν
το 5%. Για παράδειγμα, στο Λονδίνο, οι αποδόσεις των ακινήτων
εισοδήματος κινούνται μεταξύ
4,75% και 5%, καθώς οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 52% από τα
μέσα του 2009 έως το τέλος του
2012.
Ετσι, ωθούμενοι και από την ενίσχυση των προσδοκιών για τη
σταδιακή υποχώρηση της κρίσης
στην Ευρώπη, όλο και πιο πολλοί
επενδυτές έχουν απλώσει «δίχτυα»
σε λιγότερο ασφαλείς επιλογές,
είτε όσον αφορά την ποιότητα των
ακινήτων που προξενούν το ενδιαφέρον τους, είτε ακόμα και όσον
αφορά την περιοχή. Η ανάληψη
μεγαλύτερου ρίσκου στην αγορά
ακινήτων αναμένεται να βελτιώσει
τις επενδυτικές προοπτικές ακόμα
και των αγορών της Νότιας Ευρώπης, όπου η πτώση των τιμών είναι
τέτοια που πλέον προσφέρονται
αποδόσεις που πλησιάζουν το 8%9%, ή και ακόμα περισσότερο, για
ακίνητα αντίστοιχων προδιαγραφών με των πόλεων της Δυτ. Ευρώπης. Κτίρια στην Ισπανία και
Προς αξιοποίηση 290 ακίνητα του ελληνικού
Δημοσίου με κυρίαρχο το ΣΕΦ στο Φάληρο
Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ
Με 290 ακίνητα του Δημοσίου προικίζεται
το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής
Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ).
Πρόκειται για την α΄ δόση από τα 1.000
ακίνητα που πρέπει να μεταβιβάσει το
ελληνικό Δημόσιο στο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων μέχρι το τέλος του 2013.
Μάλιστα, η μεταφορά αυτή καθυστέρησε
και λίγες ημέρες, αφού σύμφωνα με το
επικαιροποιημένο Μνημόνιο έπρεπε
να είχαν μεταφερθεί στο ΤΑΙΠΕΔ μέχρι
τέλος Μαρτίου.
Από τα δεκάδες ακίνητα που μεταφέρονται στο ΤΑΙΠΕΔ δεσπόζει το σύμπλεγμα που βρίσκεται το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (ΣΕΦ). Πρόκειται για
έκταση περίπου 500 στρεμμάτων, η οποία προορίζεται για εμπορικό πάρκο
και πάρκο αναψυχής. Σε άλλη περίπτωση, εφόσον δεν βρεθεί άλλος χώρος,
μπορεί ν’ αποτελέσει τον βασικό χώρο
ελλιμενισμού των κρουαζιερόπλοιων
που επισκέπτονται τον Πειραιά. Το Ταμείο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα επιδιώξει να αποκτήσει αυτό τον χαρακτήρα το ΣΕΦ, καθώς εκτιμάται ότι η
αξιοποίηση του χώρου ως λιμένα κρουαζιερόπλοιων, θα πολλαπλασιάσει την
αξία του ακινήτου. Οι τελικές αποφάσεις
όμως θα ληφθούν στο Μέγαρο Μαξίμου
και στο υπουργικό συμβούλιο. Οπως ό-
- Aύξηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών
- Mεγαλύτερη διαφάνεια των δεδομένων
- Mείωση του κινδύνου απάτης
«Η προτεινόμενη εφαρμογή ενός ενιαίου
προτύπου μέτρησης ακινήτων θα δώσει τη
δυνατότητα σε όλους τους επαγγελματίες
ακινήτων να μιλούν την ίδια γλώσσα, ενώ
την ίδια στιγμή παρέχει αύξηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών και διαφάνεια»,
σημειώνει το μέλος του διοικητικού συμβουλίου του RICS Κύπρου, Jennifer Sharp.
«Οι γλωσσικοί φραγμοί και οι τοπικές πρακτικές θα πρέπει να εξαλειφθούν, καθώς
και διαστρεβλώσεις σχετικά με τον χώρο
που μπορούν να οδηγήσουν σε παραπλανητικές αξίες. Επιπλέον, όσον αφορά την
Κύπρο, η οποία επιδιώκει να προσελκύσει
άμεσες ξένες επενδύσεις, θα δίνει τη δυνατότητα στους επενδυτές να συγκρίνουν ομοειδή ακίνητα και θα προσφέρει ένα πιο
ολοκληρωμένο εργαλείο για την ανάλυση
των επιδόσεων».
Ένα παράδειγμα της τρέχουσας κατάστασης είναι ο τρόπος με τον οποίο υπολογίζεται ο χώρος του δαπέδου. Για παράδειγμα, στην Ισπανία, οι χώροι ενός ορόφου
μετριούνται περιλαμβάνοντας και τις εξωτερικές πισίνες. Σε περιοχές της Μέσης Ανατολής μπορούν να περιλαμβάνουν τον
υποτιθέμενο μέγιστο αριθμό ορόφων που
θα μπορούσε να ανεγερθεί στις υφιστάμενες
βάσεις και στην Αυστραλία οι μετρήσεις
συμπεριλαμβάνουν τους υπαίθριους χώρους
στάθμευσης, ακόμη και όταν δεν εφάπτονται
στο ίδιο το ακίνητο.
Ο στόχος του IPMSC είναι όπως η επίλυση
των διαφορών με την ανάπτυξη και την εφαρμογή των διεθνών προτύπων μέτρησης
ακινήτων, ένα σύνολο προτύπων για τη μέτρηση, βασισμένα σε αρχές και διεθνώς εφαρμόσιμα, εγκριθεί από όλα τα έθνη σε
όλο τον κόσμο.
Ο Ken Creighton, διευθυντής Επαγγελματικών Προτύπων του RICS, δήλωσε ότι
«πρόκειται για μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία, η οποία έχει τη δυνατότητα να
προσφέρει τεράστια οφέλη, τόσο στις αγορές ακινήτων, όσο και στις οικονομίες
και τους πληθυσμούς που υποστηρίζουν
σε όλο τον κόσμο, με τη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού για το ακίνητο
και τον τρόπο που αυτό μετράται, αποτιμάται και εν τέλει αναφέρεται στις οικονομικές καταστάσεις».
<
<
<
<
<
<
<
Η πρώτη δόση από τα 1.000
ακίνητα που πρέπει να
μεταβιβαστούν στο Ταμείο
Αξιοποίησης της Ιδιωτικής
Περιουσίας του Δημοσίου
έως τα τέλη του 2013
μως και να έχει η κατάσταση για τη μελλοντική χρήση του ΣΕΦ, το σίγουρο
είναι ότι το ακίνητο περιέρχεται στο
ΤΑΙΠΕΔ, μαζί με δεκάδες άλλα. Μεταξύ
αυτών περιλαμβάνονται ακίνητα τόσο
στην Αττική, όσο και στην επαρχία. Ως
πιο εμβληματικά χαρακτηρίζονται το
Πρασονήσι Ρόδου, το πρώην Βασιλικό
Κτήμα στο Τατόι, το χιονοδρομικό κέντρο στο Καϊμακτσαλάν κ.ά. Ειδικά στην
Αττική, όπως αναφέρουν στελέχη του
υπουργείου Οικονομικών, έμφαση δίδεται στα ακίνητα που καλύπτουν χρήσεις εμπορικές (π.χ. γραφεία και καταστήματα) σε κεντρικές περιοχές των Αθηνών όπως Σύνταγμα, Κολωνάκι, Ψυρρή κ.λπ. Ωστόσο, δεν λείπουν και οι οικιστικές αναπτύξεις. Για παράδειγμα,
στο Ταμείο μεταφέρονται οι αδόμητες
εκτάσεις στα σύνορα Γαλατσίου και Παλαιού Ψυχικού. Επίσης μεταφέρονται
ακίνητα που βρίσκονται στις περιοχές
των Μεγάρων, των Νέων Λιοσίων κ.ά.
με στόχο ν’ αξιοποιηθούν σε έργα υποδομής, μεταφορικά, τεχνικά και περιβαλλοντικά.
Εκτός Αττικής, σημαντικά ακίνητα
που μεταφέρονται στο ΤΑΙΠΕΔ περιλαμβάνονται στο σύμπλεγμα ακινήτων
στον νομό Πέλλας (εκτάσεις στο όρος
Βόρας, στον Αγιο Αθανάσιο και στη
λίμνη Βεγορίτιδα), σε παραθαλάσσιες
περιοχές της Χαλκιδικής (Κτήμα Μονοδένδρι Αζάπικο, εκτάσεις στην Καλάνδρα
και Ποσείδι κ.λπ.) και στην Καβάλα (Κτήμα Νέας Ηρακλείτσας). Τα ακίνητα αυτά
προορίζεται να ενισχύσουν τις τουριστικές υποδομές και την παραθεριστική
κατοικία. Επίσης στόχος είναι η προσέλκυση επενδυτών που δραστηριοποιούνται στην ανάπτυξη του χιονοδρομικού τουρισμού, του ναυταθλητισμού και του οικοτουρισμού.
Τέλος, μεταξύ των μεταβιβασθέντων
ακινήτων στην Πελοπόννησο περιλαμβάνονται εκτάσεις στην Ερμιόνη Αργολίδος, πλησίον των δημοφιλών καλοκαιρινών προορισμών της Ελλάδας
όπως το Πόρτο Χέλι, η Υδρα, οι Σπέτσες
αλλά και στα δυτικά παράλια εκτάσεις
στην Ηλεία (Κυλλήνη, Ζαχάρω κ.λπ.)
και τη Μεσσηνία (Πύλος κ.ά.) με κύρια
κατεύθυνση και εδώ τις χρήσεις τουρισμού και παραθεριστικής κατοικίας.
Η Θεσσαλονίκη
αποκτά γκολφ
Στη Θεσσαλονίκη, το ΤΑΙΠΕΔ θα γίνει
κάτοχος μεγάλων ακινήτων που βρίσκονται περιμετρικά του αεροδρομίου
«Μακεδονία» (περιοχές Μίκρας, Θέρμης και Περαίας). Η αξιοποίησή τους εκτιμάται ότι θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη συνολική αναβάθμιση
του πολεοδομικού συγκροτήματος της
συμπρωτεύουσας, δεδομένου ότι προσφέρονται για αναπτύξεις εμπορικώνυπερτοπικών δραστηριοτήτων, στη δημιουργία τεχνολογικά εξελιγμένων και
πράσινων οικιστικών αναπτύξεων και
χώρων ήπιας αναψυχής, στη χωροθέτηση και κατασκευή του πρώτου γκολφ
στην πόλη. Επιπρόσθετα, η γειτνίασή
τους με τις υψηλού επιπέδου ξενοδοχειακές υποδομές στη Χαλκιδική
προσδίδουν στο σύμπλεγμα των ακινήτων αυτών μοναδικά πλεονεκτήματα.
Περιλαμβάνονται επίσης και παραλιακά ακίνητα (κάμπινγκ και ακτή Αγίας
Τριάδας, κάμπινγκ και ευρύτερες περιοχές στην Επανομή και στην Ασπροβάλτα) που προσφέρονται για τουριστικές εγκαταστάσεις και παραθεριστικές κατοικίες.
την Ιταλία, που ενδεχομένως να
απαιτούν και κάποιες εργασίες μετασκευής ή ανακαίνισης, βρίσκονται πλέον στο στόχαστρο όλο και
περισσότερων επενδυτών, συνιστώντας τη νέα τάση στο ευρωπαϊκό real estate.
Θεσμικοί επενδυτές, όπως δύο
από τα μεγαλύτερα επενδυτικά κεφάλαια ακινήτων παγκοσμίως, η
γαλλική Axa Real Estate και η γερμανική Deutsche Asset and Wealth
Management, που διαχειρίζονται
από κοινού κεφάλαια της τάξεως
των 100 δισ. ευρώ, εξετάζουν αυτή
την περίοδο την απόκτηση κτιρίων
γραφείων υψηλής ποιότητας στο
Μιλάνο, ενώ σταδιακά θα κινηθούν
και σε δευτερεύουσες πόλεις της
Γαλλίας, όπως η Λυών και η Μασσαλία. Σύμφωνα με τους αναλυτές,
τα συνταξιοδοτικά ταμεία κινούνται
στην αγορά για αποδόσεις από 6%
έως 8%, ενώ οι ασφαλιστικές εταιρείες επιδιώκουν αποδόσεις της
τάξεως του 6%. Ετσι, απορρίπτουν
επιλογές όπως κρατικά ομόλογα
(οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων της Μεγ. Βρετανίας και της
Γερμανίας διαμορφώνονται σήμερα
σε 2% και 1,5% αντίστοιχα) και αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις
των κεφαλαίων τους, οι οποίες προσφέρονται σήμερα αφειδώς σε πόλεις/ αγορές, που ενέχουν μεγαλύτερο επενδυτικό ρίσκο.
SP_01 COVER_SPOR 5/10/13 5:37 PM Page 4
www.kathimerini.com.cy/sport
KΥΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
Φιέστα εναντίον Γιουρόπα
Ντέρμπι «αιωνίων» (18:00), με τις δύο ομάδες να έχουν τους δικούς τους στόχους
Ο ΑΠΟΕΛ ετοιμάζει φιέστα για την κατάκτηση του τίτλου και είναι αυτονόητο πως μια ενδεχόμενη ήττα από
τον «αιώνιο» αντίπαλο λίγο πριν παραλάβει την κούπα δεν θα ήταν ό,τι
καλύτερο. Η Ομόνοια από την άλλη
με νίκη «κλειδώνει» το εισιτήριο για
το Γιουρόπα Λιγκ. Τα κίνητρα των ομάδων στο σημερινό κλασικό κυπριακό ντέρμπι (18:00, LTV1, ΓΣΠ) της
5ης αγωνιστικής της β΄ φάσης είναι
διαφορετικά, αλλά εξίσου ισχυρά.
Η μέρα ξεκινά ως γιορτή για τον ΑΠΟΕΛ. Οι γαλαζοκίτρινοι, που θα έχουν στη διάθεση τους τις τρεις κερκίδες του ΓΣΠ, είναι απελευθερωμένοι
από το άγχος της διεκδίκησης βαθμών
και θα στοχεύσουν να φτάσουν στην
πρώτη νίκη απέναντι στην Ομόνοια
μετά από ένα χρόνο. Ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς, στο τελευταίο του ντέρμπι «αιωνίων», είπε στη συνέντευξη Τύπου
Τα κριτήρια για
τον νέο προπονητή
του ΑΠΟΕΛ
Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ
Εξαρχής θεωρείτο δεδομένο ότι η αντικατάσταση του Ιβάν Γιοβάνοβιτς
δεν θα ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση
για τη διοίκηση του ΑΠΟΕΛ. Στα κυπριακά δεδομένα δεν υπάρχουν οι
συνθήκες της Αγγλίας, να φεύγει ο
προπονητής και σε ένα 24ωρο να ανακοινώνεται ο αντικαταστάτης του,
όπως έγινε στην Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με τον Ντέιβιντ Μόγιες να
διαδέχεται τον Άλεξ Φέργκιουσον.
Στους γαλαζοκίτρινους υπάρχει και ο
προσανατολισμός για μείωση του μπάτζετ, κάτι που σημαίνει ότι αυτό θα
επηρεάσει και το συμβόλαιο του νέου
<
<
<
<
<
<
<
<
<
<
<
<
<
<
Ο ΑΠΟΕΛ ετοιμάζει φιέστα και είναι αυτονόητο
πως μια ενδεχόμενη ήττα
από τον «αιώνιο» λίγο
πριν πάρει την κούπα
δεν θα ήταν ό,τι καλύτερο
Ψάχνουν προπονητή νεαρό, φιλόδοξο, με εμπειρίες
πρωταθλητισμού, συμμετοχή στην Ευρώπη και με καλό όνομα για μάρκετινγκ
ότι δεν θα κατεβάσει ρεζέρβες, αλλά
μελετώντας τα δεδομένα για την ενδεκάδα, όλα δείχνουν ανοικτά. Οι
(σχεδόν) σίγουροι ενδεκαδάτοι είναι
οι Μοράις και Πίντο στον άξονα, το
δίδυμο Καρυπίδη-Ολιβέιρα στο κέντρο
της άμυνας και ο Αλωνεύτης στο αριστερό φτερό.
Η Ομόνοια από την πλευρά της θέλει
μια νίκη στα δύο τελευταία παιχνίδια,
με ΑΠΟΕΛ και ΑΕΚ στο ΓΣΠ, για να
βγει Ευρώπη. Όμως στο «τριφύλλι»
δεν θέλουν με κανένα τρόπο να υποδεχτούν τους Λαρνακείς στην τελευταία
αγωνιστική σε ματς-τελικό για την
έξοδο στο Γιουρόπα Λιγκ. Έτσι μια
νίκη στο ντέρμπι θα ανακουφίσει τους
πάντες στο «Ηλίας Πούλλος». Ο Τόνι
Σαβέφσκι δεν αναμένεται να κάνει αλλαγές και θα παρατάξει τη γνωστή ενδεκάδα, με Εφραίμ-Χριστοφή στα άκρα,
τον Αντρέ Άλβες στην κορυφή, τον
Ασίς επιτελικό, τους Σοάρες και Λεάντρο
στον άξονα, τετράδα στην άμυνα τους
Σπούνγκιν, Σκαραμοτσίνο, Αλαμπί και
Αντράντε, και Μορέιρα στο τέρμα.
προπονητή. Γι’ αυτό το λόγο, περιπτώσεις σαν του Στάλε Σολμπάκεν
δεν μπορούν να προχωρήσουν λόγω
των υψηλών οικονομικών απαιτήσεων
των δύο πλευρών. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, το μάξιμουμ ποσό που
έχει οριστεί για να διατεθεί στο μισθό
του νέου προπονητή είναι 250 χιλιάδες
–για νέους ποδοσφαιριστές ορίστηκε
στις 200 χιλιάδες-, με ευελιξία να πάει
λίγο περισσότερο, εάν προκύψει μία
καλή περίπτωση προπονητή, που επιβάλλει να μπει το χέρι πιο βαθιά
στην τσέπη.
Δεν προχωράει του Σιμόν
Η ενδεκάδα του ΑΠΟΕΛ είναι άγνωστη και δεν αποκλείονται διαφοροποιήσεις στα πρόσωπα. Οι έντεκα της Ομόνοιας, από την
άλλη, είναι λίγο-πολύ γνωστοί.
Με μισθολόγιο 2,5 εκατ. ευρώ μπορεί
να κάνει πρωταθλητισμό η Ομόνοια
Του ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ
Ακόμα και με τη μείωση της τάξης
του 50% σε προϋπολογισμό και κατ’
επέκταση μισθολόγιο που σκοπεύουν
να κάνουν στην Ομόνοια, εντούτοις
το «τριφύλλι» αναμένεται πως τη
σεζόν 2013-14 θα έχει το δεύτερο ψηλότερο μισθολόγιο παικτών-προπονητών στην Κύπρο. Μέχρι πριν από
1-2 χρόνια, ένα payroll ύψους 2,5 με
3 εκατ. ευρώ –που είναι ο στόχος για
του χρόνου στο «Ηλίας Πούλλος»–
θεωρείτο χαμηλό και επιπέδου β΄
γκρουπ. Όμως οι νέες συνθήκες στην
κυπριακή κοινωνία και η επίδραση
της κρίσης στο ποδόσφαιρο, φέρνουν
την αναδίπλωση από τις ομάδες και
γενναίες μειώσεις στα έξοδα τους.
Πλέον ένα μισθολόγιο της τάξης των
2,5 εκατ. ευρώ το χρόνο θεωρείται υπεραρκετό για πρωταθλητισμό, αρκεί
φυσικά να γίνουν οι σωστές και μελετημένες κινήσεις στον προγραμματισμό. Για να δώσουμε και την ει-
κόνα του ανταγωνισμού, τη νέα χρονιά
η Ανόρθωση σκοπεύει να ρίξει στο
1,5 εκατ. ευρώ το μισθολόγιο της και
ο ΑΠΟΕΛ θα επιχειρήσει να το μειώσει
γύρω στο 30%, να πέσει δηλαδή στα
5 με 6 εκατ. ευρώ.
Η νέα εικόνα
Τη σεζόν 2012-13 η Ομόνοια ξόδεψε
περίπου 5 εκατ. ευρώ σε μισθούς παικτών και προπονητών. Μπορεί το φετινό μισθολόγιο να μην προσεγγίζει
τα υπέρογκα ανοίγματα επί Μιλτιάδη
Νεοφύτου, όμως και πάλι πρόκειται
για ένα πολύ ψηλό νούμερο. Η παρουσία βαριών συμβολαίων που υπογράφτηκαν τα προηγούμενα χρόνια
(π.χ. Αγουιάρ, Αντρέ Άλβες, Λεόνι
κ.ά.) είναι αυτά που ανεβάζουν σημαντικά το ύψος του μισθολογίου.
Η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει απ’ αυτό το καλοκαίρι. Στην Ομόνοια θα επιχειρήσουν να ρίξουν
κατά 50% περίπου το μισθολόγιο παικτών-προπονητών και από τα 5 εκατ.
<
<
<
<
<
<
<
Παρά τη μείωση 50% σε
μισθούς, η Ομόνοια θα
έχει το δεύτερο μεγαλύτερο payroll στην Κύπρο
να πέσει στα 2,5 με 3 εκατ. ευρώ.
Αυτό είναι απαραίτητο για να επιτευχθεί ο στόχος τουλάχιστον του
break even, δηλαδή η Ομόνοια να
ξοδεύει όσα τα έσοδα της. Σε αντίθετη
περίπτωση, αν εμφανιστεί δηλαδή
νέο έλλειμμα, τα πράγματα θα δυσκολέψουν πολύ για την Ομόνοια, αφού με απλά λόγια, το σωματείο δεν
αντέχει κι άλλο χρέος.
Για να πέσει το μισθολόγιο στα 2,5
με 3 εκατ. ευρώ, στην Ομόνοια στοχεύουν να διατηρήσουν στο ρόστερ
πέντε ποδοσφαιριστές που θα αμείβονται με 200.000 ευρώ ετησίως και
οι υπόλοιποι 17 επαγγελματίες να
λαμβάνουν από 100.000 ευρώ μέσο
όρο. Δηλαδή 1 εκατ. ευρώ να αξιοποιηθεί για τον βασικό σκελετό του
ρόστερ και άλλα 1,7 εκατ. ευρώ περίπου για τους υπόλοιπους του έμψυχου δυναμικού.
Είναι αυτονόητο πως για να μπορέσει να ισχύσει το πιο πάνω σενάριο,
θα προκύψουν αλλαγές προσώπων
στο ρόστερ το καλοκαίρι που έρχεται.
Σήμερα πολλοί ποδοσφαιριστές αμείβονται με περισσότερα από τα δύο
πιο πάνω όρια (200.000 και 100.000
ευρώ) που έχουν τεθεί. Στους παίκτες
των οποίων λήγουν τα συμβόλαια και
υπάρχει η θέληση από πλευράς ομάδας
να μείνουν, θα προταθούν νέα συμβόλαια με χαμηλότερες απολαβές
αλλά με μεγαλύτερη διάρκεια. Η ίδια
φόρμουλα θα χρησιμοποιηθεί και για
παίκτες που δεν λήγουν τώρα τα συμβόλαια τους. Δηλαδή θα τους προταθεί
επέκταση συμβολαίων, με λιγότερες
απολαβές. Παράλληλα, ενδέχεται να
μικρύνει και άλλο το ρόστερ και τα
κενά να καλυφτούν εκ των έσω.
Όλη την εβδομάδα, οι πλείστες πληροφορίες ανάφεραν ότι ο Μπεν Σιμόν
θεωρείται επικρατέστερος για να αναλάβει την τεχνική ηγεσία των γαλαζοκίτρινων. Στα αφτιά μας όμως έφτασε και το σενάριο ότι το όνομα του
Ισραηλινού τεχνικού δεν συμπεριλαμβάνεται πλέον στις σοβαρές περιπτώσεις που εξετάζονται από τους ιθύνοντες της ομάδας της Λευκωσίας. Ο λόγος έχει να κάνει και πάλι με το οικονομικό. Η ΑΕΚ δίνει τη συγκατάθεσή
της για να σπάσει το συμβόλαιο του
Μπεν Σιμόν, εφόσον βάλει στο ταμείο
της 150-200 χιλιάδες. Το πρόβλημα έγκειται περισσότερο στη συμφωνία
με τον 42χρονο τεχνικό. Ο Μπεν Σιμόν
έχει την ευκαιρία, λόγω προτάσεων
που έχει, να επιστρέψει στην πατρίδα
του, κάτι που βλέπει θετικά ο ίδιος. Γι’
αυτό και, σύμφωνα με τις πληροφορίες
μας, για να μείνει στην Κύπρο έχει αυξήσει τις απαιτήσεις του και έχουν
σχεδόν διπλασιαστεί σε σχέση με τις
για διάφορους λόγους. Η προσπάθειά
του όμως να φέρει κοντά στη διοίκηση
άτομα για να δυναμώσουν το σχήμα,
υποδήλωνε ότι δεν προτίθεται να κάνει
κάτι τέτοιο και ποτέ δεν ήταν αποφασισμένος να φύγει. Εν τέλει μένει,
όμως η επιδίωξη να μπουν στη διοίκηση
«γερά» άτομα συνεχίζεται, δεδομένου
ότι θα υπάρξουν και αποχωρήσεις κάποιων ατόμων, όπως του, εκ των αντιπροέδρων, Γιώργου Γεωργίου, ενώ
υφίστανται και πληροφορίες ότι το
ίδιο θα γίνει και με τους Άντη Πολυδώρου και Ανδρέα Σπυρίδη. Ήδη, έχουν βολιδοσκοπηθεί παράγοντες
προηγούμενων διοικητικών συμβουλίων, όπως οι Γιώργος Απέγητος και
Βάσος Ηλιάδης. Πάντως, στην περίπτωση που ο Φοίβος Ερωτοκρίτου έ-
απόφαση-σοκ του Eurogroup. Δύο μήνες μετά, με το πρωτάθλημα της σεζόν
2012-13 να μην έχει ολοκληρωθεί ακόμη
και την κυπριακή κοινωνία να έχει
μπει σε περίοδο λιτότητας, η Ομόνοια
έχει ήδη διαθέσει σχεδόν 5.200 εισιτήρια διαρκείας για τη σεζόν 2013-14!
Μάλιστα περίπου το 40% των φιλάθλων
που αγόρασαν διαρκείας της Ομόνοιας
αποτελούν νέους κατόχους. Αυτό δεί-
Κάποιοι αισιόδοξοι κάνουν λόγο ακόμη
και για πενταψήφιο αριθμό διαρκείας.
Στη λίστα με τους υποψήφιους ήταν
και τα ονόματα των Σάκη Τσιώλη, Γιώργου Δώνη και κάποιων Πορτογάλων
προπονητών. Ο πρώτος ούτως ή άλλως
ανανέωσε τη συνεργασία του με τον
Αστέρα Τρίπολης, ενώ ο δεύτερος πρόσφατα αποτέλεσε παρελθόν από τον
ΠΑΟΚ, αλλά η περίπτωσή του δεν εξετάστηκε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον
από τους ανθρώπους της ομάδας. Όπως
μαθαίνουμε, στον ΑΠΟΕΛ προτάθηκαν
και προπονητές από Ισπανία και Γερμανία, με τη λίστα όπως είναι αναμενόμενο να περιέχει και άλλα ονόματα,
αφού καθημερινά προτείνονται αρκετά
ονόματα. Ξεχωρίζουν όμως μερικοί με
βάση τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί
και με αυτούς θα εμβαθύνουν τις συζητήσεις. Τα κριτήρια για τον νέο προπονητή έχουν να κάνουν με τις φιλοδοξίες του, δηλαδή πρέπει να είναι σε
νεαρή προπονητική ηλικία, να έχει εμπειρία σε ομάδα που έχει πίεση πρωταθλητισμού και να έχει στο παλμαρές
του επιτυχίες στην Ευρώπη – το μόνο
που δεν έχει ο Μπεν Σιμόν. Επιπλέον,
επιδίωξη είναι να έχει καλό όνομα από
πλευράς μάρκετινγκ, ώστε να μην επισκιαστεί εντελώς από τον προκάτοχό
του, Ιβάν Γιοβάνοβιτς.
<
<
<
<
<
<
<
Όταν ανακοινώθηκε στις αρχές Μαρτίου η έναρξη της μεγάλης οικονομικής εκστρατείας για σωτηρία της Ομόνοιας, οι άνθρωποι του «τριφυλλιού»
στα πηγαδάκια με τους δημοσιογράφους έλεγαν πως η βασικότερη και
πιο κρίσιμη πηγή εσόδων θα ήταν οι
πωλήσεις των εισιτηρίων διαρκείας
για τη σεζόν 2013-14.
Τότε ανακοινώθηκε ότι ο μεγάλος
στόχος ήταν η κατάρριψη του παγκύπριου ρεκόρ, που ανήκει στην Ομόνοια
και είναι 8.500 διαρκείας. Όμως off the
record οι άνθρωποι των πρασίνων τόνιζαν ότι με λίγο πάνω από 5.000 διαρκείας θα ήταν πολύ ευχαριστημένοι,
αφού γνώριζαν τις οικονομικές δυσκολίες των καιρών. Και μάλιστα όλοι αυτοί
οι υπολογισμοί γίνονταν πριν από την
Στις αρχές Μαρτίου, off
the record , οι άνθρωποι
της Ομόνοιας έλεγαν ότι
θα ήταν ευχαριστημένοι
με 5.000 διαρκείας
Τσιώλης, Δώνης, Πορτογάλοι
Ο Φοίβος Ερωτοκρίτου ανακοίνωσε ότι
θα παραμείνει στον προεδρικό θώκο
του ΑΠΟΕΛ και με τα υπάρχοντα δεδομένα δεν υπάρχει σενάριο που να
αγγίζει οποιαδήποτε αλλαγή στην ηγεσία της ομάδας. Ενδιαφερόμενοι –
για τη διάδοχη κατάσταση– εμφανίστηκαν όταν λίγες ώρες πριν από τη
συνεδρία της περασμένης Τρίτης
(07/05) ακούστηκαν οι φήμες ότι ο Φοίβος Ερωτοκρίτου θα αποχωρήσει από
το πόστο του. Οι πληροφορίες έλεγαν
ότι όντως ο διοικητικός ηγέτης της ομάδας της Λευκωσίας θα αποχωρούσε
Εντυπωσιάζει η διάθεση των εισιτηρίων διαρκείας
χνει ότι μέχρι το τέλος της διαδικασίας
πώλησης των διαρκείας, ο αριθμός θα
μεγαλώσει σημαντικά.
Τα διαρκείας που πωλήθηκαν μέχρι
στιγμής είναι ένα νούμερο απροσδόκητα μεγάλο, το οποίο ενισχύει πολύ
τα ταμεία του σωματείου. Ήδη έχει
ξεπεραστεί κατά πολύ ο αριθμός των
σίζον της περιόδου 2012-13 (4.607) και
ο μεγάλος στόχος των 8.500 φαντάζει
πολύ πιθανός, ειδικά μετά τις μειωμένες
τιμές και τις ευκολίες πληρωμής που
έχει λανσάρει η Ομόνοια.
Κάποιοι πολύ αισιόδοξοι κάνουν
λόγο ακόμη και για πενταψήφιο αριθμό
διαρκείας, και με τη φόρα που έχουν
πάρει οι φίλαθλοι της Ομόνοιας, κανείς
δεν μπορεί να αποκλείσει με σιγουριά
αυτό το σενάριο.
απολαβές του στην ΑΕΚ – φθάνουν
σχεδόν τις 200 χιλιάδες μαζί με κάποια
μπόνους.
«Παίζει» μόνος ο Φοίβος
Ατομα για να δυναμώσουν
το διοικητικό σχήμα ψάχνει
ο πρόεδρος του ΑΠΟΕΛ,
γι’ αυτό προσέγγισε
παλαιότερους παράγοντες
<
<
<
<
<
<
<
Πληροφόρηση αναφέρει ότι το οικονομικό πιθανόν να αποτελέσει τροχοπέδη
στην περίπτωση του Μπεν Σιμόν για την
ανάληψη της τεχνικής ηγεσίας.
Το ζήτημα για τον Φοίβο Ερωτοκρίτου είναι η δημιουργία μιας ισχυρής διοίκησης.
κανε πράξη τα όσα διαδίδονταν για
αποχώρησή του, ο ομόλογός του στο
σωματείο, Χριστόφορος Ποταμίτης,
παρουσιαζόταν έτοιμος να διεκδικήσει
την προεδρία της εταιρείας. Μάλιστα,
φέρεται να είχε έτοιμο σχέδιο για να
φέρει στην ομάδα τεχνικό και αθλητικό
διευθυντή για να λειτουργήσει καλύτερα το πλάνο που έχει στο μυαλό
του. Από τη στιγμή, όμως, που ο Φοίβος
Ερωτοκρίτου παραμένει στο πόστο
του, «παίζει» μόνος του πλέον και το
θέμα από εδώ και πέρα είναι η δημιουργία ισχυρής διοίκησης για να αντεπεξέλθει σε τυχόν «κραδασμούς»
στη διάρκεια της χρονιάς.
SP_02 PARASKHNIO_SPOR 5/10/13 5:38 PM Page 2
2
l
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Π Α ΡΑ Σ Κ Η Ν Ι Ο
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Kυριακή 12 Mαΐου 2013
Δεν υπάρχει ρήτρα
Ο Μπεν Σιμόν δεσμεύεται με συμβόλαιο με την
ΑΕΚ και για τη νέα χρονιά και ως εκ τούτου θα
πρέπει να πάρει κάποιο ποσό η ομάδα της
Λάρνακας για να παραχωρηθεί. Ρήτρα πάντως
δεν υπάρχει στο συμβόλαιο και το ποσό πώλησής του αποφασίστηκε μετά το ενδιαφέρον που
επέδειξαν αρκετές ομάδες.
Δύσκολες οι μειώσεις
Υπάρχει ξεκάθαρη πρόθεση στον ΑΠΟΕΛ
για μείωση των συμβολαίων, όμως υπάρχουν αρκετά δύσκολες περιπτώσεις. Για παράδειγμα ο Νούνο Μοράις πρόσφατα ανανέωσε και έφτασε τις 400 χιλιάδες το συμβόλαιό του. Άντε τώρα να δεχθεί γερή μείωση, όταν προ μηνών, πληροφορίες τον θέλουν να είχε καλή πρόταση από Γερμανία.
Απέρριψαν τον Λάρκου
Όπως μαθαίνει η στήλη, ο Νεόφυτος Λάρκου ή-
ταν ανάμεσα στους προπονητές που προτάθηκαν στον ΑΠΟΕΛ, όμως η περίπτωσή του δεν εξετάστηκε.
Πολλές οι προτάσεις
Μέρα με τη μέρα ανατρέπονται τα δεδομένα
για το διάδοχο του Ιβάν Γιοβάνοβιτς στον πάγκο του ΑΠΟΕΛ. Οι προτάσεις από τους διάφορους μάνατζερ φθάνουν επί καθημερινής βάσεως ενώπιον των ανθρώπων της ομάδας, που
κάνουν τις επιλογές για να φτάσουν στην καλύτερη λύση.
Ο μάνατζερ Σαβέφσκι
Κέρασε ο Ιβάν
Στα πρότυπα του αγγλικού μοντέλου του
Μετά το τέλος της μεγαλύτερης σε διάρκεια συ-
μάνατζερ και όχι του κόουτς, ενήργησε την
περασμένη Πέμπτη στην εβδομαδιαία του
συνέντευξη Τύπου ο Τόνι Σαβέφσκι. Ο
Σκοπιανός τεχνικός του «τριφυλλιού» πήρε
πάνω του την απάντηση στην ερώτηση για
το φημολογούμενο ενδιαφέρον του ΠΑΟΚ
για Δημήτρη Χριστοφή και Γιώργο Εφραίμ,
λέγοντας πως η Ομόνοια θα μελετήσει όσες
προσφορές έρθουν για τους παίκτες.
νέντευξης Τύπου που παραχώρησε ο Ιβάν
Γιοβάνοβιτς στα 5,5 χρόνια θητείας του στον
Αρχάγγελο, ακολούθησε γεύμα με μπουφέ, αντί
της καθιερωμένης πίτσας. Στο αντίο του ο
Σέρβος κέρασε τους δημοσιογράφους.
Η ελιά των «8»
«Κοντά» στο «τριφύλλι» ο Κώστας Μαλέκκος. Στη φωτογραφία ποζάρει με τους Νίκο Καψάλη (αριστερά) και Κούλλη Ιακώβου στο πρόσφατο
9ο τουρνουά παλαιμάχων Λευκωσίας.
Στον Αρχάγγελο υπάρχει μια ελιά η οποία εί-
ναι κλαδεμένη σε σχήμα οκτώ μπαλών, παραπέμποντας στην πορεία του ΑΠΟΕΛ στα προημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Η έμπνευση ήταν
του τιμ μάνατζερ Γιώργου Σαββίδη, για τον οποίο έσταζε «μέλι» ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς στις ευχαριστίες του.
Καλές δουλειές
Πρώην υψηλόβαθμο διοικητικό στέλεχος της
Ανόρθωσης θα ασχοληθεί με τα Μέσα
Ενημέρωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες της στήλης, θα είναι ο ιδιοκτήτης ιστοσελίδας καυστικής
φύσεως για θέματα της επικαιρότητας και μάλιστα αρχισυντάκτης θα είναι πρώην υπάλληλος
της «Κυρίας» στο γραφείο Τύπου.
Αφιερωμένη στον Αλωνεύτη
Οι οργανωμένοι οπαδοί της Ομόνοιας ποδο-
σφαιροποίησαν την λαμπρατζιά που έστησαν την
περασμένη εβδομάδα στο χώρο μπροστά από το
ΛΑΘΟΣ ΠΑΣΑ
Toυ ΣΤΈΛΙΟΥ ΣΤΈΛΙΟΥ
Πιο ενδιαφέρουσα
η νέα χρονιά
Τα νέα δεδομένα στην Κύπρο επηρεάζουν σαφώς
και το μέλλον του κυπριακού ποδοσφαίρου.
Αρκετές ομάδες κρούουν τον κώδωνα του
κινδύνου για τη σωτηρία τους και κάνουν
εκκλήσεις προς τον κόσμο τους. Οι μεγάλες
ομάδες προαναγγέλλουν μείωση στο μπάτζετ
τους. Ακόμη και στον ΑΠΟΕΛ, που θεωρείται
εύρωστη ομάδα αυτή την περίοδο, υπάρχει η
πρόθεση για να πέσει 40% ο προϋπολογισμός στη
νέα χρονιά.
Σε καμία από τις ομάδες δεν υπάρχει βεβαιότητα
για το τι μέλλει γενέσθαι στη νέα χρονιά. Μόνο
στον ΑΠΟΕΛ φαίνεται να κινούνται οι ιθύνοντες
του για να προετοιμαστούν για τα θέματα
προγραμματισμού. Στις υπόλοιπες ομάδες υπάρχει
αναμονή και περισσότερα θα μπορούν να
ειπωθούν μετά το τέλος των αγωνιστικών
υποχρεώσεων.
Στη μία κατηγορία βρίσκονται Ομόνοια,
Ανόρθωση, ΑΕΚ, ΑΕΛ και Απόλλωνας, στις οποίες
κριτήριο για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση
στον προγραμματισμό είναι αν θα πάρουν ένα
ευρωπαϊκό εισιτήριο. Σε άλλο γκρουπ είναι οι
ομάδες που ακόμη δεν αισθάνονται σίγουρες για
την παραμονή τους (Ολυμπιακός, Σαλαμίνα,
Εθνικός) και δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να
βλέπουν και να προγραμματίζουν την επόμενη
ημέρα.
Επίσης, και αυτές που έχουν ξεκαθαρίσει (Αλκή,
Ένωση, Δόξα) την υπόθεση παραμονής στην
κατηγορία, εμφανίζονται κουμπωμένες -λόγω των
οικονομικών δεδομένων- να βάλουν μπρος το
σχεδιασμό της νέας χρονιάς. Το μόνο σίγουρο
είναι ότι θα φύγουν αρκετοί παίκτες και ήδη έγινε
αυτό στην Αλκή και την Ένωση.
Και αν αυτές οι 10 ομάδες αντιμετωπίζουν
πρόβλημα, σκεφτείτε τι γίνεται με τις τρεις
ομάδες που ανεβαίνουν από τη β΄ κατηγορία –
Άρης, ΑΕΚ Κουκλιών και Ερμής, πιθανόν και η
Αναγέννηση Δερύνειας, αν κερδίσει τον αγώνα
μπαράζ με την ομάδα που θα τερματίσει τρίτη στο
γ΄ γκρουπ της α΄ κατηγορίας.
Όπως δείχνουν λοιπόν τα δεδομένα, το
πρωτάθλημα θα χάσει από την ποιότητα που
απέκτησε τα τελευταία χρόνια. Όλα αυτά όμως τα
προβλήματα δημιουργούν περιέργεια για το πώς
θα εξελιχθεί η νέα χρονιά και ποιες ομάδες θα
μπορέσουν να φανούν ανταγωνιστικές. Έτσι, το
νέο πρωτάθλημα αποκτά το δικό του ενδιαφέρον
και… όποιος αντέξει.
[email protected]
Fan Club της Θύρας 9. Αντί του Ιούδα, οι πλείστες αναφορές στη λαμπρατζιά στρέφονταν
προς τον Στάθη Αλωνεύτη. Οι οπαδοί της
Ομόνοιας άλλωστε δεν έχουν συγχωρέσει καθόλου τη μετακίνηση του διεθνούς αριστερού εξτρέμ στον ΑΠΟΕΛ.
Θέλουν τον Αλαμπί
Η συνέντευξη του Ρασίντ Αλαμπί, που δημοσι-
εύτηκε στην «Καθημερινή» την περασμένη
Κυριακή, έπαιξε πολύ στα οπαδικά σάιτ της
Ομόνοιας. Το σημαντικό ήταν πως σ’ όλα τα σχετικά σχόλια γράφονταν καλά λόγια για τον
Νιγηριανό στόπερ και πολλοί ζητούσαν από τον
Αλαμπί να παραμείνει στην Ομόνοια, αφού το
συμβόλαιο του λήγει φέτος. Με τις φετινές του
εμφανίσεις ο ποδοσφαιριστής άφησε πίσω του
για τα καλά τη ρετσινιά του γκέλατζη.
Λένε όχι στην αψίδα
Εδώ και μια εβδομάδα οι οργανωμένοι και μη ο-
παδοί της Ομόνοιας διαμηνύουν στη διοίκηση
να μην επιτρέψει στους ποδοσφαιριστές να
πραγματοποιήσουν αψίδα προς τιμήν των πρωταθλητών του ΑΠΟΕΛ, πριν από τη σέντρα του
ντέρμπι. Με τις σχέσεις διοίκησης-οπαδών να είναι σε εξαιρετικό επίπεδο, οι παραινέσεις για τη
μη διεξαγωγή αψίδας ήταν έντονες, αλλά πάντα
σε κόσμια επίπεδα.
Με μεγαλύτερη ομάδα
Μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες φαινόταν ότι η
Κύπρος ίσως να απείχε εντελώς από τους
Αγώνες Μικρών Κρατών Ευρώπης, που θα διεξαχθούν στα τέλη Μαΐου στο Λουξεμβούργο.
Όμως μετά την επιχορήγηση από το Δουκάτο
και την Ευρωπαϊκή Ολυμπιακή Επιτροπή, η χώ-
ρα μας θα στείλει τελικά φουλ ομάδα στους
ΑΜΚΕ. Μάλιστα η αποστολή θα είναι μεγαλύτερη από εκείνη προ διετίας, αφού φέτος θα πάμε
με 130 αθλητές αντί 110 το 2011. Η διαφορά
οφείλεται στην παρουσία των δύο εθνικών ομάδων μπάσκετ.
Στα σπίτια μας ο Τίο
Ο Ευτύχιος Έλληνας είναι ένας από τους σημα-
ντικότερους Κύπριους αθλητές και έτσι η είδηση
της απόκτησης από το ΡΙΚ των τηλεοπτικών δικαιωμάτων του GP3 είναι πολύ σημαντική. Πλέον
ο πιλότος από τη Λάρνακα θα μπαίνει σε κάθε
κυπριακό σπίτι, κάτι που αναμφίβολα θα μεγαλώσει τη φήμη του και θα τον ισχυροποιήσει στη
γενέτειρα του, στην προσπάθεια που κάνει για
να μαζέψει υποστήριξη και να καταφέρει να τρέξει στη Formula 1.
Η ΑΤΖΕΝΤΑ
ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
ΤΙ ΛΕΣ ΤΩΡΑ
Ηταν Κύπριοι
ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ
17:00 ΑΕΚ – ΑΝΟΡΘΩΣΗ
17:00 ΑΠΟΕΛ – ΟΜΟΝΟΙΑ
17:00 ΔΟΞΑ – ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ
CytaVision1
LTV1
Ιστορικό ήταν το ταξίδι που πραγματοποίησαν
πριν από μερικές μέρες στη Νορβηγία οι
PeacePlayers Κύπρου. Το κυπριακό σκέλος του μη
κυβερνητικού, μη κερδοσκοπικού οργανισμού,
που προάγει την ειρήνη και τη συμβίωση μεταξύ
των δύο κοινοτήτων του τόπου μας
χρησιμοποιώντας το άθλημα της καλαθόσφαιρας,
ταξίδεψε για πρώτη φορά στο εξωτερικό για να
λάβει μέρος σε αγώνες και συγκεκριμένα στο
φημισμένο Hansa Cup, στο οποίο λαμβάνουν
μέρος εκατοντάδες ομάδες, κυρίως Νορβηγικές.
ΙΣΠΑΝΙΑ – ΠΡΙΜΕΡΑ ΝΤΙΒΙΖΙΟΝ
ΒΑΓΙΕΚΑΝΟ – ΒΑΛΕΝΘΙΑ
ΜΠΕΤΙΣ – ΘΕΛΤΑ
ΑΤΛΕΤΙΚΟ – ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ
ΜΑΛΑΓΑ – ΣΕΒΙΛΛΗ
LTV Sports2
LTV SportsHD
LTV SportsHD
ΙΤΑΛΙΑ – ΣΕΡΙΕ Α
13:30
16:00
16:00
16:00
16:00
16:00
19:00
21:45
ΚΙΕΒΟ – ΤΟΡΙΝΟ
ΦΙΟΡΕΝΤΙΝΑ – ΠΑΛΕΡΜΟ
ΤΖΕΝΟΑ – ΙΝΤΕΡ
ΚΑΤΑΝΙΑ – ΠΕΣΚΑΡΑ
ΝΑΠΟΛΙ – ΣΙΕΝΑ
ΟΥΝΤΙΝΕΖΕ – ΑΤΑΛΑΝΤΑ
ΠΑΡΜΑ – ΜΠΟΛΟΝΙΑ
ΜΙΛΑΝ – ΡΟΜΑ
CytaVision4
CytaVision5
CytaVision5
CytaVision1
ΜΠΕΝΦΙΚΑ - ΤΣΕΛΣΙ Τετάρτη 21:45 / ΡΙΚ2
ΓΑΛΛΙΑ – ΛΙΓΚ 1
22:00 ΡΕΝΤΙΝΓΚ – ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ Σ.
ΕΥΡΩΛΙΓΚΑ – FINAL4
15:00 ΛΟΡΙΑΝ – ΣΕΝΤ ΕΤΙΕΝ
18:00 ΕΒΙΑΝ – ΝΙΣ
22:00 ΛΥΩΝ – ΠΑΡΙ ΣΕΝ ΖΕΡΜΕΝ
19:00 ΜΙΚΡΟΣ ΤΕΛΙΚΟΣ
22:00 ΤΕΛΙΚΟΣ
ΑΓΓΛΙΑ – ΠΡΕΜΙΕΡ ΛΙΓΚ
15:30
17:00
17:00
17:00
17:00
17:00
18:00
Εκ των αρχηγών της Ανόρθωσης πέρσι, ο
Χρίστος Μαραγκός αποχώρησε λόγω Ρόνι
Λέβι. Υπέγραψε για ένα χρόνο στην ΑΕΚ, με
τη σκέψη ότι δεν αποκλείεται το καλοκαίρι
του 2013 να περάσει για τέταρτη φορά την
πόρτα του «Αντώνης Καρράς». Αυτό υπήρχε
στο μυαλό του εξαρχής. Όμως στην ΑΕΚ
περνάει μια ωραία σεζόν και πολύ πιθανόν
ν’ ανανεώσει το συμβόλαιο του.
Toυ ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ
ΚΥΠΡΟΣ – Α΄ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
13:00
18:00
20:00
22:00
Η τέταρτη επιστροφή
ΣΤΟΟΥΚ – ΤΟΤΕΝΑΜ
LTV PremierHD
ΦΟΥΛΑΜ – ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ
LTV
ΣΑΝΤΕΡΛΑΝΤ – ΣΑΟΥΘΑΜΠΤΟΝ LTV SportsHD
ΕΒΕΡΤΟΝ – ΓΟΥΕΣΤ ΧΑΜ
ΝΟΡΙΤΣ – ΓΟΥΕΣΤ ΜΠΡΟΜ
ΚΠΡ – ΝΙΟΥΚΑΣΛ
LTV Sports1
ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ Γ. – ΣΟΥΟΝΣΙ
LTV PremierHD
Novasports1
Novasports1
ΔΕΥΤΕΡΑ 13 ΜΑΪΟΥ
LTV SportsHD
ΤΡΙΤΗ 14 ΜΑΪΟΥ
CytaVision5
ΕΛΛΑΔΑ – ΣΟΥΠΕΡ ΛΙΓΚΑ ΠΛΕΪ-ΟΦ
17:00 ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΕΝΑ – ΑΣΤΕΡΑΣ
19:15 ΑΤΡΟΜΗΤΟΣ – ΠΑΟΚ
Novasports1
Novasports1
ΓΙΟΥΡΟΠΑ ΛΙΓΚ – ΤΕΛΙΚΟΣ
ΑΓΓΛΙΑ – ΠΡΕΜΙΕΡ ΛΙΓΚ
21:45 ΑΡΣΕΝΑΛ – ΓΟΥΙΓΚΑΝ
21:55 ΤΡΟΥΑ – ΜΠΟΡΝΤΟ
ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΜΑΪΟΥ
ΙΣΠΑΝΙΑ – ΠΡΙΜΕΡΑ ΝΤΙΒΙΖΙΟΝ
23:00 ΣΟΣΙΕΔΑΔ – ΓΡΑΝΑΔΑ
LTV1
ΓΑΛΛΙΑ – ΛΙΓΚ 1
LTV PremierHD
21:45 ΜΠΕΝΦΙΚΑ – ΤΣΕΛΣΙ
ΡΙΚ2
DE ZAΒΟΥ / Toυ ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ
Η απόφαση για το γηπεδικό είναι καθαρά πολιτική
Το ρεπορτάζ για το γηπεδικό της Λεμεσού
περνά μέσα από δαιδαλώδεις διαδρομές οι
οποίες χρωματίζονται και μάλιστα έντονα, με τη
γραφειοκρατία που ταλαιπωρεί τον κρατικό
μηχανισμό εδώ και δεκαετίες. Μια ο ΚΟΑ, μια το
Υπ. Οικονομικών, μια οι τρεις λεμεσιανές ομάδες,
μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο να ξεπεραστούν τα
εμπόδια και να μπορέσει η Λεμεσός να
αποκτήσει μια καινούργια ποδοσφαιρική στέγη.
Με βάση το τι διαπιστώνουμε μιλώντας με
διάφορους παράγοντες, το γηπεδικό πρόβλημα
της πόλης θα ξεπεραστεί μόνο εάν και εφόσον
παρθεί μια ξεκάθαρη πολιτική απόφαση η οποία
θα θέτει το θέμα στη σωστή κατεύθυνση.
Πρέπει πρωτίστως να καταλάβει η πολιτική
ηγεσία ότι το αίτημα των τριών ομάδων της πόλης
δεν εμπεριέχει καμία δόση επιθυμίας για
πολυτέλεια αλλά ότι αποτελεί αποκλειστικά ένα
έργο πρώτης ανάγκης. Είναι χιλιοειπωμένο ότι το
Τσίρειο Στάδιο σε λίγα χρόνια από τώρα δεν θα
μπορεί να φιλοξενεί αγώνες εάν και εφόσον δεν
γίνουν τα απαραίτητα βελτιωτικά έργα.
Είναι πραγματικά άξια αναφοράς η απάθεια που
δείχνει ο πολιτικός κόσμος επί του θέματος, πόσο
μάλλον οι βουλευτές της Λεμεσού. Η στήλη έχει
ασχοληθεί δεκάδες φορές με το θέμα, είτε
παρουσιάζοντας στοιχειοθετημένα ρεπορτάζ είτε
εκφράζοντας άποψη επί του θέματος, και ποτέ
μέχρι τώρα δεν παρατηρήθηκε οποιαδήποτε
αναφορά εκ μέρους των εκλεγμένων
εκπροσώπων της επαρχίας Λεμεσού.
Συνολικά το θέμα αντιμετωπίζεται με μια
σχετική ελαφρότητα, στοιχείο απαράδεκτο για
ανθρώπους οι οποίοι κανονικά θα έπρεπε να το
είχαν ως προτεραιότητα στην καθημερινή τους
ατζέντα.
Το οικονομικό εμπόδιο είναι προφανές, ωστόσο
όπως έχουμε διαπιστώσει εάν και εφόσον
υπάρξει πολιτική βούληση μπορεί να ξεπεραστεί
με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Εάν δηλαδή η
Πολιτεία διά μέσου των εκπροσώπων της
αποφασίσει να κάνει ένα γήπεδο της τάξης των
20 εκατ., είναι σίγουρο ότι μπορεί να το κάνει.
Προς το παρόν δεν υπάρχει το χρήμα, δεν
υπάρχει όμως ούτε και πολιτική θέληση για να
υπάρξει κάποια εξέλιξη. Η απόφαση πάντως των
τριών σωματείων να συμπορευτούν δεν δίνει πια
καμία δικαιολογία σε κανέναν που πιθανόν να
είχε στο μυαλό του μικροκομματικά συμφέροντα
και επιδιώξεις.
Πλέον και με τον Απόλλωνα να εντάσσεται στο
πρότζεκτ, ελπίζουμε ότι τα δεδομένα θα
διαφοροποιηθούν και επιτέλους θα βγουν στο
προσκήνιο όλοι όσοι πρέπει να κόπτονται για το
καλό της πόλης και του κόσμου της… Προς το
παρόν κρύβονται…
Κ α θ η μ ε ρ ι ν ό α θ λ η τ ι κ ό π α ρ α σ κ ή ν ι ο σ τ ο w w w. k a t h i m e r i n i . c o m . c y
Οι δώδεκα νεαροί Ελληνοκύπριοι και
Τουρκοκύπριοι, έξι από την κάθε κοινότητα, μαζί
με τους προπονητές τους, Μιχάλη Σεραφείμ,
Μπαχάρ Μεβλίτ, Θανάση Σουφλιά και Σεφκί
Πιρλαντά, ταξίδεψαν στη σκανδιναβική χώρα με
τη συμβολή του νορβηγικού ΥΠΕΞ, με τα παιδιά
να φιλοξενούνται από οικογένειες της περιοχής
του Όσλο.
Το blog στο σάιτ των PeacePlayers (blog.
peaceplayersintl.org) περιγράφει με όμορφο
τρόπο το ιστορικό ταξίδι της ομάδας στη Νορβηγία,
με τίτλο «Ήμασταν Κύπριοι». Τα δώδεκα αγόρια,
που επιλέχθηκαν μέσα από το πρόγραμμα που
τρέχουν εδώ και χρόνια οι PeacePlayers, πέρασαν
μαζί χρόνο ταξιδεύοντας, επισκέφτηκαν πολλά
αξιοθέατα της Νορβηγίας, πέρασαν μαζί τον
ελεύθερο τους χρόνο και ασφαλώς έπαιξαν
μπάσκετ, με αποκορύφωμα τη συμμετοχή στο
Hansa Cup στην πόλη Μπέργκεν, όπου μάλιστα
πήραν τη 2η θέση στην κατηγορία U15.
Ο Μιχάλης Σεραφείμ έγραψε στο blog, στο
σημείο που περιέγραφε τους αγώνες που έδινε η
κυπριακή ομάδα στο Μπέργκεν, πως οι νεαροί
παίκτες ήταν «μία ομάδα, ήταν αγόρια που
γούσταραν το μπάσκετ, ήταν Κύπριοι». Βλέποντας
τα παιδιά να παίζουν μαζί και να περνάνε χρόνο
μαζί, δεν μπορούσε κανείς να αντιληφθεί ότι
προέρχονται από δύο διαφορετικές κοινότητες, οι
οποίες μαθαίνουν στα παιδιά τους πως πρέπει να
μισούνε τον απέναντι.
Εδώ και δέκα χρόνια, μετά το άνοιγμα των
οδοφραγμάτων, οι Ελληνοκύπριοι και οι
Τουρκοκύπριοι δημιούργησαν και πάλι επαφές και
ανακάλυψαν ότι ο απέναντι δεν είναι τελικά το
ανθρωπόμορφο και αδίστακτο τέρας που η
προπαγάνδα μάς μάθαινε πως είναι. Παρά την
επαφή των δύο κοινοτήτων, η κυπριακή διαμάχη
όμως δεν είναι τόσο εύκολο να ξεπεραστεί.
Χρειάζεται προσπάθεια χρόνων, αλλαγή της
νοοτροπίας και της αντίληψης του κόσμου και
ειδικά των νέων. Αυτό κάνουν οι PeacePlayers και
γι’ αυτό αξίζουν πολλά μπράβο.
[email protected]
SP-03_SPOR 5/10/13 5:38 PM Page 3
Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
l
3
Εμπόδια το
οικονομικό
και ο χρόνος
για το γήπεδο
Υπ. Οικονομικών και ΚΟΑ χαιρετίζουν τη
σύμπνοια που δείχνουν οι λεμεσιανές ομάδες
Του ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ
«Από τη στιγμή που η ΑΕΛ και ο Άρης
δεν κατάφεραν να τοποθετήσουν το
θεμέλιο λίθο ξεκινώντας τις εργασίες
για το γήπεδο πριν φουντώσει για τα
καλά η οικονομική κρίση στο νησί,
δεν υπήρχε καμία πιθανότητα να ανεγείρουν το γήπεδο με βάση τα δεδομένα έτσι όπως επικρατούν την παρούσα φάση», μας ανέφερε υψηλά ιστάμενο πρόσωπο που εδώ και καιρό
παρακολουθεί τις εξελίξεις γύρω από
το γηπεδικό στη Λεμεσό.
Πάντως, όπως διαφαίνεται μέσα από
τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών,
το θέμα του γηπέδου έχει ήδη τεθεί
σ’ άλλο επίπεδο, νοουμένου ότι στο
όλο πρότζεκτ αναμένεται να εμπλακεί
και ο Απόλλωνας, μια ομάδα με μεγάλο
εκτόπισμα που την ακολουθούν χιλιάδες οπαδοί.
Πέραν όλων των άλλων, η ανάμειξη
των γαλάζιων της πόλης ισχυροποιεί
σε μεγάλο βαθμό το αίτημα των λεμεσιανών ομάδων προς το κράτος ούτως
ώστε η πολιτεία να φροντίσει να προχωρήσει στις απαραίτητες διαδικασίες
και να αποκτήσει επιτέλους η πόλη
ένα σύγχρονο ποδοσφαιρικό γήπεδο.
Είναι σίγουρο ότι η συνεργασία των
τριών ομάδων, έτσι όπως αναμένεται
να δημιουργηθεί, πρόκειται να τους
προσφέρει αρκετά οφέλη. Ένα απ’
αυτά είναι σίγουρα η ομοψυχία που
θα δείξουν οι Λεμεσιανοί απέναντι
στο κράτος ξεκαθαρίζοντας την αναγκαιότητα που υπάρχει για νέο γήπεδο.
Επιπλέον η ανάμειξη του Απόλλωνα,
μιας ομάδας που έχει μπόλικες προ-
σβάσεις στα κέντρα αποφάσεων της
νέας κυβέρνησης, θα βοηθήσει αναμφίβολα να ξεπεραστούν εμπόδια που
έχουν να κάνουν με τη γραφειοκρατία.
Από τη μεριά του ο Απόλλωνας θα επωφεληθεί βρίσκοντας μπροστά του
ένα ολοκληρωμένο πρότζεκτ που με
τις ανάλογες αλλαγές που θα γίνουν
θα μπορέσει να γίνει συνιδιοκτήτης
σ’ ένα μοντέρνο γήπεδο που καλύπτει
πλήρως τις ανάγκες του.
Είναι σίγουρο ότι η συνεργασία των τριών ομάδων, έτσι όπως αναμένεται να δημιουργηθεί, πρόκειται να τους προσφέρει αρκετά οφέλη. Ένα απ’ αυτά είναι σίγουρα η
ομοψυχία που θα δείξουν οι Λεμεσιανοί απέναντι στο κράτος, ξεκαθαρίζοντας την αναγκαιότητα που υπάρχει για νέο γήπεδο.
Παραμένει το πρόβλημα της έλλειψης χρημάτων
Λεμεσιανή ομοψυχία
Με το κράτος βουτηγμένο στα χρέη
και τις δυσκολίες που επιφέρει η κατάσταση με το μνημόνιο, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο για την πολιτεία
να σκύψει πάνω στο γηπεδικό πρόβλημα της Λεμεσού. Εξίσου δύσκολο
είναι και για τα σωματεία να καταφέρουν να βρουν ιδιωτικά κεφάλαια ούτως
ώστε να καλύψουν το συνολικό ποσό
που χρειάζεται για να αποπερατωθούν
τα έργα. Αντιλαμβανόμενοι τις δυσκολίες, οι Λεμεσιανοί, ενωμένοι, είναι αποφασισμένοι να στείλουν προς όλες
τις κατευθύνσεις το μήνυμα της αναγκαιότητας ανέγερσης νέου γηπέδου.
Λαμβάνοντας τη σωστή απόφαση
και υποχωρώντας από τις αρχικές τους
θέσεις να φτιαχτούν δύο γήπεδα μέσα
στην πόλη, όταν με το καλό συναντηθούν στο γραφείο του υπουργού Οικονομικών, θα έχουν μια ξεκάθαρη
τοποθέτηση στην ανάγκη να βοηθήσει
το κράτος για να γίνει νέο γήπεδο.
Ήδη στο άκουσμα της είδησης για
συμφωνία των ομάδων ο πρόεδρος του
ΚΟΑ Πάμπος Στυλιανού μιλώντας στην
«Κ» εξέφρασε τη θετικότητα με την ο-
«Εχουμε επτά περίπου εβδομάδες για
να εξασφαλίσουμε τα χρήματα. Είμαι
αισιόδοξος ότι με τη βοήθεια όλων θα
καταφέρουμε τελικά να εντάξουμε το
έργο σ’ ένα από τα αναπτυξιακά έργα
της πολιτείας», μας ανέφερε ο
πρόεδρος του ΚΟΑ, Πάμπος Στυλιανού.
ποία αντιμετωπίζει ο Οργανισμός τα
νέα δεδομένα: «Είμαι ευτυχισμένος
που έχει επικρατήσει σωφροσύνη. Σε
εποχές που ο κυπριακός λαός στενάζει
από τα πολλά οικονομικά προβλήματα,
το να παίρνονται αποφάσεις που αντανακλούν την πραγματικότητα είναι
πραγματικά μια θετική εξέλιξη για
όλους μας», αναφέρει ο πρόεδρος της
ανώτατης αθλητικής αρχής του τόπου.
Η απόφαση των τριών ομάδων της πόλης
να συμπορευτούν στο θέμα του γηπέδου
δεν έχει λύσει τα προβλήματα που πηγάζουν από τις οικονομικές δυσκολίες.
Αντιθέτως, στην παρούσα φάση οι προϋπολογισμοί του ΚΟΑ και του κράτους
γενικότερα έχουν μειωθεί ενώ η κυβέρνηση δεν μπορεί να δίνει εγγυήσεις για
δάνεια σε χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, νοουμένου ότι δεν διαθέτει
την ανάλογη αξιοπιστία. Με αυτά και
με αυτά, το πρόβλημα έλλειψης χρημάτων εξακολουθεί να υφίσταται. Δεν είναι
καθόλου τυχαίο ότι ο προϋπολογισμός
του ΚΟΑ για τη φετινή χρονιά δεν ξεπερνά τα 2 εκατ. (!), ποσό εξαιρετικά
μειωμένο σε σχέση με τα προηγούμενα
χρόνια. Ο Οργανισμός, έτσι όπως μας
έχουν διαβεβαιώσει οι ιθύνοντες, είναι
αποφασισμένος να προχωρήσει στα απαραίτητα βήματα ούτως ώστε το ταχύτερο δυνατόν να εξευρεθούν τα χρήματα. Εκτός από το οικονομικό πρόβλημα, οι εμπλεκόμενες μεριές έχουν να αντιμετωπίσουν το χρόνο, ο οποίος πιέζει,
καθότι η προσφορά για την ανέγερση
του γηπέδου ΑΕΛ και Άρη έτσι όπως εγκρίθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση λήγει στις 24 Ιουνίου.
«Έχουμε μπροστά μας επτά περίπου
εβδομάδες για να εξασφαλίσουμε τα
χρήματα. Είμαι αισιόδοξος ότι με τη
βοήθεια όλων των εμπλεκόμενων μερών
θα καταφέρουμε τελικά να εντάξουμε
το έργο σ’ ένα από τα αναπτυξιακά έργα
της πολιτείας», μας ανέφερε ο πρόεδρος
του Οργανισμού, Πάμπος Στυλιανού,
στην επικοινωνία που είχαμε μαζί του,
προσθέτοντας μας επίσης ότι το Υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να συμβάλει
στο όλο εγχείρημα.
Με τη σειρά μας στο πλαίσιο του ρεπορτάζ αποταθήκαμε σε κύκλους του
Υπουργείου Οικονομικών προκειμένου
να διαπιστώσουμε τις προθέσεις που
υπάρχουν ως προς το συγκεκριμένο θέμα. Σε επικοινωνία που είχαμε με υψηλά
ιστάμενα στελέχη του Υπουργείου, μας
διαβεβαίωσαν την επιθυμία που έχουν
να συμβάλουν στο έργο για να μπορέσει
επιτέλους η Λεμεσός να αποκτήσει μια
σύγχρονη ποδοσφαιρική στέγη:
«Σίγουρα το γεγονός ότι οι τρεις ομάδες
έχουν αποφασίσει να συμπορευτούν
είναι πέρα για πέρα θετικό. Από την
άλλη θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρη η δυσκολία που υπάρχει ως προς το οικονομικό σκέλος της όλης υπόθεσης», μας
ανέφερε στέλεχος του Υπουργείου Οικονομικών, το όνομα του οποίου βρίσκεται στη διάθεση της εφημερίδας
μας. Εξ όσων έχουμε διαπιστώσει μέσα
από τις συνομιλίες που είχαμε με πρόσωπα του κρατικού μηχανισμού, η απόφαση που πρέπει να παρθεί κατ’
αρχήν για να ξεπεραστούν τα εμπόδια
πρέπει να είναι πολιτική.
«Εάν και εφόσον παρθούν οι ανάλογες
πολιτικές αποφάσεις από τους αρμόδιους
υπουργούς, τότε με κάποιο τρόπο θα
βρεθούν τα χρήματα και θα μπορέσει
το όλο πρότζεκτ να προχωρήσει ένα ακόμη βήμα προς την ολοκλήρωση του»,
διαμηνύουν στην «Κ» κύκλοι του Υπουργείου Οικονομικών.
Αξίζει πάντως να αναφερθεί ότι προς
το παρόν δεν υπήρξε καμία επικοινωνία
μεταξύ του ΚΟΑ και του Υπουργείου
Οικονομικών για να συζητηθεί το όλο
θέμα. Κάτι τέτοιο αναμένεται να συμβεί
το συντομότερο δυνατόν, αφού τόσο ο
ΚΟΑ όσο και τα τρία λεμεσιανά σωματεία
είναι αποφασισμένα να σπρώξουν το
θέμα για να πάρει μια μεγαλύτερη δυναμική. Πολύ πιθανόν μάλιστα τις επόμενες ημέρες να υπάρξει συνάντηση
μεταξύ όλων των εμπλεκομένων.
Ως προς τη χρηματοδότηση του έργου,
ο πρόεδρος του ΚΟΑ σε δηλώσεις του
στον Τύπο ανέφερε ότι υπάρχει και η
εναλλακτική επιλογή να μπορέσει το
γηπεδικό της Λεμεσού, εντασσόμενο
στα ανάλογα προγράμματα, να ανεγερθεί
με κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα εν λόγω κονδύλια διοχετεύονται
μέσω του Γραφείου Προγραμματισμού,
το οποίο, εάν και εφόσον κρίνει μέσα
από τα απαραίτητα κριτήρια και προϋποθέσεις ότι το έργο είναι αναπτυξιακό,
θα μπορέσει να το εντάξει στο πρόγραμμα και να ζητήσει από την Ε.Ε. να βοηθήσει επ’ αυτού.
ÞäéâÞäé
ȓȄȔÖȖȄ
ȕȗȔȌȉȄ
èäßäéæÚáÖ
èíâ&(/(%5,7,(6
åäçÖÚëÖçÖâÚåíâéáäÞ
ßÖààÞèÚëâÚçÖÝàÜèÚç
ÚèÖÞæ(ÞÚçßèà
ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 19 MΑΪΟΥ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΝ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
SP-04_SPOR 5/10/13 5:39 PM Page 4
4
l
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Με τα σημερινά δεδομένα, η Ανόρθωση δεν θα έλεγε «όχι» σε πρόταση ακόμη
και 1,5 εκατ. ευρώ για τον Λαβόρδε.
Πωλητήριο σωτηρίας
Η καταστροφή βρίσκεται ήδη στο κατώφλι του «Αντώνης Παπαδόπουλος» και εφόσον δεν υπάρξει αντίδραση θα «κατασπαράξει» το πιο ιστορικό σωματείο της Κύπρου.
Ωρα μηδέν στην Ανόρθωση
Το χρέος διογκώνεται, η διχόνοια μεγαλώνει και το σωματείο οδηγείται στην καταστροφή
Του ΣΙΜΟΥ ΠΑΦΙΤΗ
Στο χείλος του γκρεμού βρίσκεται κυριολεκτικά η Ανόρθωση. Η βιωσιμότητα
του σωματείου είναι σε κίνδυνο, αφού
ομολογουμένως βρίσκεται στη δυσμενέστερη οικονομικά κατάσταση στην
ιστορία του. Τα λάθη από το 2008 και
εντεύθεν δεν οδηγούν την «Κυρία» στην
καταστροφή. Η καταστροφή βρίσκεται
ήδη στο κατώφλι του «Αντώνης Παπαδόπουλος» και εφόσον δεν υπάρξει αντίδραση θα «κατασπαράξει» το παλαιότερο και πιο ιστορικό σωματείο της
Κύπρου. Η έκτακτη Γενική Συνέλευση
που συγκλήθηκε για την προσεχή Τετάρτη 15 Μαΐου κρίνεται εξαιρετικά σημαντική για το μέλλον της Ανόρθωσης.
Τα όσα θα λεχθούν, οι αποφάσεις που
θα παρθούν και κυρίως τα όσα θα πράξουν ακολούθως όσοι παραστούν σε
αυτή, ενδεχομένως να καθορίσουν το
«αύριο» της ομάδας της Αμμοχώστου.
Οικονομικό SOS
Μέσα σε κλίμα αβεβαιότητας και διχόνοιας, ο πρόεδρος της Ανόρθωσης
Σάββας Κάκος θα βγει στο βήμα για να
κάνει τον οικονομικό απολογισμό της
σεζόν. Η φετινή περίοδος αφήνει έλλειμμα περίπου ενάμισι εκατομμυρίου
ευρώ. Ο εφιαλτικός αποκλεισμός από
την Ντίλα Γκόρι, οι μαζικές ποινές από
UEFA και ΚΟΠ για επεισόδια και ρίψη
αντικειμένων στοίχισαν αφάνταστα
στην Ανόρθωση. Η διοίκηση οφείλει
στους ποδοσφαιριστές μισθούς τριών
μηνών (Φεβρουάριο, Μάρτιο, Απρίλιο)
και χρειάζεται πέραν των 900 χιλιάδων
για να τους ξοφλήσει. Το ποσό αυτό θα
το επωμιστεί η διοίκηση ή καλύτερα ο
Σάββας Κάκος, ο οποίος έβαλε πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη κατά τη διάρκεια
της περιόδου. Ο διοικητικός ηγέτης της
«Κυρίας» θα καλέσει όμως τα μέλη του
σωματείου να βοηθήσουν οικονομικά
στην εξόφληση παλαιών οφειλών. Η ομάδα της Αμμοχώστου θα χρειαστεί
περίπου ενάμισι εκατομμύριο ευρώ για
να περάσει τα κριτήρια Ιουνίου. Το α-
Ο Σάββας Κάκος θα ζητήσει τη βοήθεια των μελών και του κόσμου, αφού δεν
μπορεί να τραβήξει το κουπί μόνος.
κριβές ποσό θα γίνει γνωστό σε μεταγενέστερο στάδιο, καθώς εκκρεμούν
οι αποφάσεις της επιτροπής επίλυσης
διαφορών στις προσφυγές των Σεϊρού,
Κονσίστρε, Μεντίνα και Σούπιτς. Για
τους Ντομπρασίνοβιτς και Περόνε η
Ανόρθωση θα βγάλει από τα ταμεία της
μισό εκατομμύριο ευρώ. Συνυπολογίζοντας κανείς τις άμεσες οφειλές στο
ποδοσφαιρικό τμήμα και τις «καμπάνες»
που θα έρθουν από την ευρωπαϊκή ομοσπονδία ποδοσφαίρου για χρωστούμενα σε πρώην ποδοσφαιριστές, το
χρέος της Ανόρθωσης εκτινάσσεται
στα ύψη και πλησιάζει σε διψήφιο αριθμό εκατομμυρίων ευρώ. Ο πρόεδρος
της «Κυρίας» ανακοίνωσε στην περσινή
Γενική Συνέλευση χρέος 5,6 εκατομμυρίων, το οποίο ωστόσο αφορούσε
μόνο οφειλές σε τράπεζες και κράτος.
Ο Σάββας Κάκος θα ζητήσει τη βοήθεια των μελών και του κόσμου της ομάδας, αφού δεν μπορεί να τραβήξει
το κουπί μόνος. Αν δεν υπάρξει ανταπόκριση από νυν και πρώην παράγοντες του σωματείου και φίλους της Ανόρθωσης, το σενάριο η ομάδα να μην
περάσει τα κριτήρια Ιουνίου θα είναι
πέρα από ορατό, με τις τραγικές συνέπειες που θα επιφέρει.
Στη Γενική Συνέλευση της Τετάρτης
θα τεθεί προς έγκριση των μελών και
η μείωση του μπάτζετ κατά 50%. Πρόθεση της διοίκησης είναι το μισθολόγιο
των παικτών να πέσει στο 1,5 εκατ.
ευρώ από τα 3 που ήταν φέτος.
Αβέβαιο το κλίμα
Λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την
κρίσιμη συνέλευση τα πάντα στην Ανόρθωση μοιάζουν κατάμαυρα. Πέραν
της αγωνιστικής κατρακύλας, βαθαίνει
η πληγή του «εμφύλιου» που ταλανίζει
την Ανόρθωση. Ήταν κοινό μυστικό
εδώ και πέντε χρόνια, πλέον όμως το
παραδέχονται όλοι. Το αντιλήφθηκε
ο Ρόνι Λέβι και το παραδέχθηκε λίγο
αργότερα ο υπεύθυνος του γραφείου
Τύπου της «Κυρίας» Αλέξανδρος Αλεξάνδρου. Η ομάδα της Αμμοχώστου
νοσεί. Ουδέποτε τα τελευταία πέντε
χρόνια δεν λειτούργησε αρμονικά, όσο
και αν φέτος ο Σάββας Κάκος προσπάθησε να ενώσει διαφορετικές «παρατάξεις». Τα γεγονότα του 2008 και τα
λάθη που έγιναν στη συνέχεια, αιωρούνται πάνω από το «Αντώνης Παπαδόπουλος» με τραγικές συνέπειες
για την ομάδα της Αμμοχώστου. Ο εκάστοτε πρόεδρος αφήνεται μόνος να
οδηγήσει ένα καράβι χαμένο στον ωκεανό και κάποιοι σαν γεράκια περιμένουν να κατασπαράξουν στην πρώτη
στραβή. Τέτοιες νοοτροπίες επηρεάζουν και αγωνιστικά την ομάδα. Στη
φετινή περίοδο, όσο η «Κυρία» κέρδιζε,
τα προβλήματα ήταν κάτω από το χαλί.
Τα πρώτα στραβοπατήματα έφεραν
στην επιφάνεια το χρόνιο πρόβλημα
της Ανόρθωσης, το οποίο όσο δεν λύνεται διογκώνεται και προκαλεί τεράστια ζημιά.
Η Ανόρθωση τα τελευταία χρόνια,
συμπεριλαμβανομένης και της φετινής
περιόδου, έκανε οικονομικά ανοίγματα
πέραν των δυνατοτήτων της και έφτασε
σήμερα να θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα της. Ουδείς τόλμησε να βγει
ξεκάθαρα και να πει στον κόσμο της
ομάδας ποιοι είναι αυτοί που «υπόγεια»
καταπολεμούν την Ανόρθωση. Ουδέποτε οι φίλοι της «Κυρίας» έμαθαν από
επίσημα χείλη τι πραγματικά έγινε το
2008 και ποιοι ασέλγησαν ακολούθως
σε βάρος του σωματείου. Μερικοί άνθρωποι προσπάθησαν μάταια όμως
και έχοντας προσωπικό κόστος να επαναφέρουν την Ανόρθωση στο σωστό
δρόμο. Όλα αυτά οδήγησαν τις χιλιάδες
του κόσμου της ομάδας να γυρίσει επιδεικτικά την πλάτη. Ακόμα και στη
φετινή σεζόν που η ομάδα της Αμμοχώστου έκανε πορεία πρωταθλητισμού,
το «Αντώνης Παπαδόπουλος», ένα γήπεδο χωρητικότητας 8-9 χιλιάδων θέσεων, δεν γέμισε ποτέ.
Οδηγίες στους ατζέντηδες που εκπροσωπούν ποδοσφαιριστές της θα
δώσει η Ανόρθωση, προκειμένου να
ψάξουν για ομάδες που πιθανόν να
ενδιαφέρονται για απόκτηση πελατών
τους. Η «Κυρία» δεν αντέχει συμβόλαια που ξεπερνούν τις 150 χιλιάδες
ευρώ ετησίως και θα επιδιώξει να μειώσει μισθούς, αλλά και να ξεφορτωθεί
υψηλόμισθους παίκτες. Ήδη γλυτώνει
τις 200 χιλιάδες ευρώ που παίρνει ο
Ιτζχάκι, ο οποίος επιστρέφει στη Μακάμπι.
Στόχος είναι η εκμετάλλευση του
μεγαλύτερου περιουσιακού στοιχείου
που είναι φυσικά ο Ρικάρντο Λαβόρδε.
Ο Κολομβιανός βρίσκεται στο στόχαστρο αρκετών ομάδων, μεταξύ των
οποίων είναι οι Μακάμπι Τελ Αβίβ
και Μακάμπι Χάιφα. Το περασμένο
καλοκαίρι η διοίκηση της Ανόρθωσης
αποδέχθηκε πρόταση της ρωσικής
Αλάνια ύψους 2,2 εκατ. ευρώ για παραχώρηση του Λαβόρδε, όμως η μεταγραφή χάλασε.
Με τα σημερινά δεδομένα δεν θα
έλεγε όχι και σε χαμηλότερη προσφορά, όχι όμως χαμηλότερη του 1,5
εκατ. ευρώ. Άλλωστε ο 25χρονος μεσοεπιθετικός έχει συμβόλαιο με την
Ανόρθωση για άλλα τέσσερα χρόνια
(μέχρι τον Μάιο του 2017) και ρήτρα
αγοράς στα 3 εκατ. ευρώ. Οι κυανόλευκοι ξέρουν πως είναι η κατάλληλη
στιγμή για να πωλήσουν τον Λαβόρδε
και θα είναι λάθος αν δεν το κάνουν.
Πληροφορίες από το Ισραήλ αναφέρουν ότι ο τεχνικός διευθυντής της
Μακάμπι Τελ Αβίβ, Ζόρντι Κρόιφ,
θέλει διακαώς τον ποδοσφαιριστή
και προσπάθησε να τον πάρει λίγους
μήνες πριν, όταν η Ανόρθωση επιχείρησε να αποκτήσει τον Ρομπέρτο
Κολαούτι από την ισραηλινή ομάδα.
Προτάθηκε στην ομάδα της Αμμοχώστου ανταλλαγή των δύο ποδοσφαιριστών και μικρό χρηματικό αντίτιμο. Η Ανόρθωση αντιπρότεινε
απόκτηση των Κολαούτι και Ιτζχάκι,
δίνοντας τον Λαβόρδε, κάτι όμως που
δεν έγινε αποδεκτό από την Μακάμπι.
Όσον αφορά το ενδιαφέρον της Μακάμπι Χάιφα, πηγές από το Ισραήλ
αναφέρουν ότι προέρχεται κατόπιν
οδηγιών του πρώην προπονητή της
Ανόρθωσης Ρόνι Λέβι, ο οποίος εργάστηκε στο παρελθόν με επιτυχία
στην ομάδα της Χάιφας.
Την τελευταία στιγμή χάλασε τον
περασμένο Ιανουάριο μεταγραφή του
Γιούργκεν Κόλιν σε ομάδα της Κίνας.
Η Ανόρθωση δεν θα έλεγε όχι το καλοκαίρι να αφήσει ελεύθερο τον Ολλανδό αμυντικό γλυτώνοντας από το
συμβόλαιο του (170 χιλιάδες ευρώ ετησίως), ενώ θα προσπαθήσει να γλυτώσει και 1-2 μηνιάτικα που έχει να
του δίνει.
Θεωρείται δεδομένο ότι θα επιδιώξει
να ξεφορτωθεί τον Τόνι Κάλβο, ο οποίος έχει το ψηλότερο συμβόλαιο
Το καλοκαίρι θα επιδιώξει να αφήσει
ελεύθερο τον Γιούργκεν Κόλιν γλυτώνοντας από το ψηλό συμβόλαιο του.
Θεωρείται δεδομένο ότι θα επιδιώξει
να ξεφορτωθεί τον Κάλβο, ο οποίος αμείβεται με 210 χιλιάδες ευρώ τον χρόνο.
στην Ανόρθωση με αμοιβή 210 χιλιάδες
ευρώ τον χρόνο. Ο προβληματικός και
ασταθής χαρακτήρας του Ισπανού
δεν του επιτρέπει να προσφέρει όσα
μπορεί. Από εκεί και πέρα δύσκολα
θα συνεχίσουν στην Ανόρθωση παίκτες όπως οι Γκάλαμαζ και Οχαγιόν
που πρόσφεραν ελάχιστα. Την τρέχουσα σεζόν το pay roll του ποδοσφαιρικού τμήματος ξεπέρασε τα 3 εκατομμύρια και ο στόχος για μείωση
του μπάτζετ κατά 50% μοιάζει εξαιρετικά δύσκολος, ίσως και αδύνατος.
Νοουμένου ότι λήγουν μόνο τρία συμβόλαια παικτών από το υπάρχον ρόστερ, η προσπάθεια για αποδεσμεύσεις
θα είναι πραγματικός «Γολγοθάς». Οι
πλείστοι ποδοσφαιριστές δεσμεύονται
για τουλάχιστον άλλο ένα χρόνο και
το πρόσφατο παρελθόν απέδειξε πως
σπάνια αποδέχονται κοινή συναινέσει
λύση συμβολαίων. Αντίθετα επαναπαύονται στις συμφωνίες που έχουν
και διεκδικούν πολλές φορές μέχρι
και το τελευταίο σεντ. Στην Ανόρθωση
το γνωρίζουν καλύτερα από κάθε άλλη
ομάδα πως τα λάθη πληρώνονται και
η παρούσα διοίκηση τρέχει ακόμα και
σήμερα να πληρώσει μηνιάτικα παικτών που φόρεσαν τη φανέλα της «Κυρίας» τρία και τέσσερα χρόνια πριν.
Πιθανόν να μείνει στην προεδρία της ΑΕΚ ο Κώστας Μιχαηλίδης
Για την ώρα δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιος ενδιαφερόμενος για να θέσει τον εαυτό του στη διάθεση των μελών της Γενικής Συνέλευσης
Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ
Είναι ξεκάθαρο ότι, για την ώρα, το αγωνιστικό και η ολοκλήρωση με επιτυχία των υποχρεώσεων της ομάδας
στο πρωτάθλημα είναι αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο τους ανθρώπους
της ΑΕΚ. Ναι μεν τη φετινή χρονιά η
ομάδα της Λάρνακας κέρδισε τα εύσημα για την αγωνιστική της παρουσία,
όμως το επιστέγασμα της προσπάθειας
είναι η εξασφάλιση ενός ευρωπαϊκού
εισιτηρίου, που θα δώσει το δικαίωμα
συμμετοχής στα προκριματικά του Γιουρόπα Λιγκ. Η συμμετοχή στον δεύτερο τη τάξει θεσμό είναι σημαντική
για την ομάδα της Λάρνακας, ώστε να
υλοποιηθεί χωρίς προβλήματα ο προγραμματισμός για την επόμενη χρονιά,
δεδομένου ότι αναμένονται να υπάρξουν σημαντικές αποχωρήσεις και οι
απαραίτητες μειώσεις στο μπάτζετ.
Φυσικά, το πρώτο που χρειάζεται ξεκαθάρισμα είναι το διοικητικό σχήμα
της ομάδας. Προ ημερών και συγκεκριμένα μετά το παιχνίδι με τον ΑΠΟΕΛ
(27/04), ο πρόεδρος της ΑΕΚ, Κώστας
Μιχαηλίδης, διαμαρτυρόμενος για τον
Μάριο Παναγή –που ήταν 4ος διαιτητής
στον αγώνα– δήλωσε ότι με το τέλος
της τρέχουσας αγωνιστικής περιόδου
θα εγκατέλειπε το ποδόσφαιρο και δεν
θα παρέμενε στην προεδρία της ομάδας
της Λάρνακας. Την αποχώρησή του
είχε ανακοινώσει και παλαιότερα σε
συνέντευξη που παραχώρησε σε αθλητική ιστοσελίδα, δηλώνοντας ότι
το τριετές πλάνο της διοίκησης έχει
εκπληρωθεί και πρέπει να αναλάβουν
νέα άτομα για να συνεχίσουν το έργο.
<
<
<
<
<
<
<
Είναι πιθανόν ο προϋπολογισμός της νέας χρονιάς να
είναι μειωμένος κατά 40%
σε σχέση με τη φετινή
Έτσι, η εντύπωση που μένει είναι ότι
ο διοικητικός ηγέτης των κιτρινοπράσινων δεν θα συνεχίσει να ηγείται του
διοικητικού σχήματος της ομάδας. Τα
πράγματα όμως δεν είναι εντελώς ξεκάθαρα, μιας και υπάρχουν πιθανότητες να παραμείνει στο πόστο του.
Μάλιστα, κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν είναι καθόλου χαμένη
Δεν υπάρχει σενάριο διαδοχής του Κώστα Μιχαηλίδη, σε περίπτωση επιμονής του
στην απόφαση για αποχώρηση.
υπόθεση να μείνει στον προεδρικό
θώκο ο Κώστας Μιχαηλίδης και να συνεχίσει να ηγείται της προσπάθειας
για καθιέρωση της ομάδας ανάμεσα
στις πρωταγωνίστριες του κυπριακού
πρωταθλήματος. Εξάλλου, δεν πρέπει
να περνά καθόλου απαραίτητο το γεγονός ότι ως ο πρόεδρος της εκτελεστικής επιτροπής, αυτά τα τρία σχεδόν
χρόνια που είναι στο πηδάλιο της ομάδας, έχει την πλήρη στήριξη και της
συντονιστικής επιτροπής, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για να λειτουργεί
ομαλά η ομάδα.
Επιπλέον, για την ώρα τουλάχιστον,
δεν φαίνεται να υπάρχει εναλλακτική
λύση στην περίπτωση που ο Κώστας
Μιχαηλίδης εμμένει στην απόφασή
του για αποχώρηση. Στο προσκήνιο
δεν υπάρχει κάποιος ενδιαφερόμενος
για να θέσει τον εαυτό του στη διάθεση
των μελών της Γενικής Συνέλευσης,
που έχει οριστεί για τις 23 Μαΐου, προκειμένου να αναλάβει την ηγεσία της
ομάδας. Ένα όνομα που ακούγεται ως
πιθανό να δείξει ενδιαφέρον, είναι
αυτό του αντιπροέδρου Άντρου Πελεκάνου, χωρίς όμως να υπάρχει κάτι
δεδομένο. Όσο πλησιάζουμε στην η-
μερομηνία της Γενικής Συνέλευσης,
οι διεργασίες θα εντείνονται, αναλόγως
και της οριστικής απόφασης του Κώστα
Μιχαηλίδη.
Iσως και 40% η μείωση
Όσον αφορά στη μείωση του μπάτζετ,
η πρώτη προσέγγιση έκανε λόγο για
20%-30% σε σχέση με τη φετινή χρονιά,
στην οποία ο προϋπολογισμός κυμαίνεται κάπου στα 3 εκατομμύρια ευρώ.
Δεν αποκλείεται όμως τελικά ο προϋπολογισμός για τη νέα σεζόν να είναι
μειωμένος κατά 40%. Αντιλαμβάνεται
κανείς ότι μία συμμετοχή της ομάδας
στη διοργάνωση του Γιουρόπα Λιγκ
είναι αρκετά σημαντική, προκειμένου
να ενισχυθεί το ταμείο της ομάδας,
ώστε να μην υπάρξουν προβλήματα.
Στα προηγούμενα χρόνια η διοίκηση
της ΑΕΚ δημιούργησε ένα καλό προφίλ,
έχοντας ελάχιστες οφειλές προς παίκτες,
προπονητές και διάφορους άλλους. Το
τελευταίο διάστημα, ίσως είναι η μοναδική φορά που καθυστέρησαν να
δώσουν τα μηνιάτικά τους, γι’ αυτό μεσοβδόμαδα υπήρξε συνάντηση με τους
παίκτες, στους οποίους δόθηκαν εξηγήσεις για την κατάσταση.
SP-05_SPOR 5/10/13 5:40 PM Page 5
ΔΙΕΘΝΗ
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Το στοίχημα του Εuro 2020
Με προσεκτικά βήματα ο Μ. Πλατινί προσπαθεί να ξεπεράσει τα εμπόδια για τη διοργάνωση
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Τη σφοδρή επιθυμία του προέδρου της
UEFA, Μισέλ Πλατινί, για επιτυχία του
εγχειρήματος της διοργάνωσης του
Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου του 2020 από 13 πόλεις σε ισάριθμες χώρες της Γηραιάς Ηπείρου
μεταφέρουν στην «Κ» κύκλοι της ηγεσίας της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας. Θα πρόκειται για μια μοναδική
διοργάνωση που θα φέρει τη σφραγίδα
του Γάλλου προέδρου της UEFA, αλλά
θα αποτελεί κι ένα προσωπικό στοίχημα για τον ίδιο, που ήδη έχει λοιδορηθεί από τον πρόεδρο της παγκόσμιας ομοσπονδίας.
Η αρχική ιδέα του κ. Πλατινί, όπως
εξηγεί ο ίδιος μέσω εκπροσώπου του
στην «Κ», είναι ότι με την ευκαιρία
των γενεθλίων των 60 ετών της UEFA
το 2020 θα είναι καλό να μην αναλάβει
μόνο μία χώρα ή δύο γειτονικές χώρες
<
<
<
<
<
<
Ποιος ο ρόλος της
τουρκικής ομοσπονδίας,
που σύμφωνα με τις πρώτες
ενδείξεις ήταν το φαβορί
τη διοργάνωση, αλλά να μοιραστεί σε
πολλές χώρες της Ευρώπης, με τέσσερις
αγώνες κατ’ ελάχιστον σε καθεμιά
τους, ώστε να αποτελέσει το «Γιούρο
για την Ευρώπη» («Euro for Europe»,
όπως μας μεταφέρθηκε κατά λέξη).
«Η διοργάνωση αυτή υπόσχεται να
αποτελέσει ένα αξέχαστο ποδοσφαιρικό
φεστιβάλ ανά την ήπειρο, και να δώσει
σε ορισμένες χώρες και πόλεις την ευκαιρία να γίνουν κομμάτι μιας διοργάνωσης την οποία υπό άλλες συνθήκες
δε θα ήταν σε θέση να φιλοξενήσουν»,
μας αναφέρει χαρακτηριστικά εκπρόσωπος του κ. Πλατινί.
Βεβαίως κάθε άλλο παρά σίγουρο είναι ότι ο κ. Πλατινί θα είναι και τότε
πρόεδρος της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας, καθώς οι… παροικούντες
την Ιερουσαλήμ γνωρίζουν τη φιλοδοξία
του να αναλάβει τα ηνία της FIFA. Ομως
η κόντρα που ξέσπασε, με τον σημερινό
πρόεδρο της FIFA, Ζεπ Μπλάτερ να
λέει ότι ένα τέτοιο πρωτάθλημα θα
είναι χωρίς καρδιά και ψυχή και μοιάζει
με την πρόταση που του είχε κάνει ο
συνταγματάρχης Καντάφι για ένα Παγκόσμιο Κύπελλο σε όλη την Αφρική,
κάνει πλέον την UEFA και τον κ. Πλατινί
ακόμη πιο προσεκτικούς στην προετοιμασία του εγχειρήματος, καθώς καθίσταται σαφές ότι κάθε επικοινωνιακή
ή οργανωτική δυσκολία που θα παρουσιαστεί θα χρεωθεί απευθείας στη
Νιόν.
Ετσι δεν είναι τυχαίο ότι η UEFA δεν
επιβεβαιώνει στην «Κ» την ύπαρξη συνομιλιών με την ΕΠΟ για τυχόν ανάληψη ενός από τα κομμάτια της διοργάνωσης από την Αθήνα ή άλλη ευρωπαϊκή πόλη. Είναι όμως εμφανές ότι
αυτό γίνεται για λόγους ισορροπιών
αφού, όπως αναφέρουν κύκλοι της
Νιόν, σε επίσημη βάση δεν έχουν αρχίσει ακόμη οι συνομιλίες σχετικά, επιβεβαιώνοντας έτσι ανεπίσημες επαφές που έχουν γίνει σύμφωνα με τον
Τύπο τόσο με την ελληνική όσο και με
άλλες ποδοσφαιρικές ομoσπονδίες.
Αυτό που με ενθουσιασμό υπογραμμίζει ο κ. Πλατινί είναι ότι «όλες -πλην
μιας- ομοσπονδίες στην Ευρώπη είναι
υπέρ της πρότασης αυτής», με τον εκπρόσωπο της UEFA να αποκαλύπτει
ότι μόνο η τουρκική ομοσπονδία ήταν
κατά του σκορπίσματος της διοργάνωσης σε 13 χώρες. Αυτό εξηγείται
από την προσπάθεια που κατέβαλε εξαρχής η Τουρκία για να αναλάβει ολόκληρη τη διοργάνωση.
Αν και ο φάκελος που ετοίμαζε η
τουρκική ομοσπονδία ήταν σύμφωνα
με τις πρώτες ενδείξεις τόσο άρτιος ώστε δύσκολα θα μπορούσε να τον απορρίψει η UEFA, ο φόβος των αντιδράσεων από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους λόγω των ειδικών συνθηκών
και συναισθημάτων που δημιουργούνται λόγω Τουρκίας λέγεται ότι συνέτεινε στη δημιουργία αυτού του πρωταθλήματος των 13 χωρών. Πάντως η
Τουρκία θεωρείται φαβορί για να φιλοξενήσει τους ημιτελικούς και τον
τελικό της διοργάνωσης, που υποχρεωτικά θα διεξαχθούν στην ίδια πόλη
σύμφωνα με την απόφαση της εκτελεστικής επιτροπής της UEFA.
Τέλος, στην ερώτησή μας προς τον
κ. Πλατινί για το εάν πρόκειται για ένα
μοντέλο διοργάνωσης που εφόσον θεωρηθεί επιτυχημένο θα επαναληφθεί
στο μέλλον, ας πούμε ανά εικοσαετία,
η απάντηση έρχεται σαφής: «Πρόκειται
για κάτι το μοναδικό».
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
l
5
Ισχυρή υποψηφιότητα
ΟΑΚΑ υπό προϋποθέσεις
Η ιδέα της UEFA να διεξάγει το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 2020 σε 13
πόλεις διαφορετικών χωρών γιορτάζοντας με αυτόν τον τρόπο τη συμπλήρωση των 60 χρόνων της διοργάνωσης, ενεργοποίησε τα ελληνικά
αντανακλαστικά. Η ιδέα της διεκδίκησης ενός από τα «πακέτα αγώνων»
έπεσε από τον αναπληρωτή γενικό
γραμματέα της UEFA, Θεόδωρο Θεοδωρίδη, ο οποίος πρότεινε το στάδιο
του ΟΑΚΑ, κατά τον χαιρετισμό που
απηύθυνε στο σώμα των εκλεκτόρων
λίγο πριν από τις εκλογές της ομοσπονδίας στις 6 Οκτωβρίου. Η διοίκηση του Γιώργου Σαρρή αγκάλιασε
την ιδέα και άρχισε τις επαφές.
Το θέμα της υποψηφιότητας του
OAKA ήταν ένα από αυτά που συζητήθηκαν στις συναντήσεις που είχε
ο πρόεδρος της ΕΠΟ τόσο με τον υφυπουργό Αθλητισμού, Γιάννη Ιωαννίδη όσο και με τον πρόεδρο της
UEFA, Μισέλ Πλατινί. Είναι όμως το
Ολυμπιακό Στάδιο έτοιμο για να διεκδικήσει και να γίνει μέρος αυτής της
διοργάνωσης με βάση τα κριτήρια
που θέτει η UEFA;
Οι αλλαγές
«Η διοργάνωση υπόσχεται να αποτελέσει ένα αξέχαστο ποδοσφαιρικό φεστιβάλ
ανά την ήπειρο, και να δώσει σε ορισμένες χώρες και πόλεις την ευκαιρία να γίνουν
κομμάτι μιας διοργάνωσης την οποία υπό άλλες συνθήκες δεν θα ήταν σε θέση να
φιλοξενήσουν», μας ανέφερε εκπρόσωπος του Μ. Πλατινί.
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
O Γιώργος Σαρρής απαντά στην
«Κ» χωρίς περιστροφές: «Ετσι όπως
είναι αυτή τη στιγμή το ΟΑΚΑ δεν έχουμε καμία πιθανότητα. Εάν δεν υπάρξει η προοπτική των αλλαγών δεν
θα καταθέσουμε καν φάκελο»!
Ποιες είναι αυτές οι αλλαγές που
θα καταστήσουν το ΟΑΚΑ «κατάλληλο»; Αυτό που ζητεί πρωτίστως η
UEFA είναι η κατακόρυφη αύξηση
του αριθμού των σουιτών. Το ΟΑΚΑ
διαθέτει 14 σουίτες («Κ» 27/4/2013)
αριθμός που για την UEFA θεωρείται
πολύ μικρός, αφού η ενοικίασή τους
για τους τέσσερις αγώνες που θα φιλοξενήσει κάθε γήπεδο θεωρείται ιδιαίτερα επικερδής για τους διοργανωτές.
Επίσης ζητεί τη λειτουργία ηλεκτρονικού εισιτηρίου και ασφαλώς
την ενυπόγραφη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης ότι οι απαιτούμενες αλλαγές θα γίνουν. Σύμφωνα
με το χρονοδιάγραμμα η επίσημη επιβεβαίωση των υποψηφιοτήτων από
τις υποψήφιες ομοσπονδίες θα γίνει
στις 11 Σεπτεμβρίου.
Η ΕΠΟ έχει ήδη αναθέσει σε τεχνική
εταιρεία να κάνει τη σχετική μελέτη
που θα περιλαμβάνει και το κόστος
Για να προχωρήσει η περίπτωση του
ΟΑΚΑ θα πρέπει να γίνουν αλλαγές.
<
<
<
<
<
<
<
Η UEFA ζητεί την
κατακόρυφη αύξηση
του αριθμού των σουιτών
και τη λειτουργία
ηλεκτρονικού εισιτηρίου
των εργασιών το οποίο εκτιμάται πως
θα είναι περίπου 10 εκατομμύρια
ευρώ. Στη συνέχεια θα γίνουν επαφές
με την κυβέρνηση για να ληφθεί η οριστική απόφαση.
Πιο ποδοσφαιρικό
Πάντως επειδή το θέμα της χρήσης
του ΟΑΚΑ έπειτα από τη μετακόμιση
του Παναθηναϊκού και κατά πάσα πιθανότητα και της ΑΕΚ, αποτελεί αντικείμενο προβληματισμού, στην ΕΠΟ βλέπουν θετικά την ιδέα της μετατροπής του σ’ ένα πιο ποδοσφαιρικό
γήπεδο, χωρίς να πειραχθεί ο στίβος,
αλλά με μετατροπές που θα φέρουν
πιο κοντά τους θεατές στον αγωνιστικό χώρο. Θα είναι ελκυστικότερο
για να φιλοξενεί διεθνείς αγώνες ή
και αγώνες της Εθνικής ομάδας, η οποία χρησιμοποιεί το «Καραϊσκάκη».
ΘΑΝΟΣ ΜΠΛΟΥΝΑΣ
Η δικαίωση
της ορθής
νοοτροπίας
Η αρχική αμφισβήτηση του Φέργκιουσον
μετατράπηκε σε ένα ταξίδι γεμάτο θριάμβους
Του ΣΤΑΘΗ ΔΗΜΟΛΑ
Πολλές φορές η Ιστορία γράφεται από
λεπτομέρειες. Από ένα τυχαίο γεγονός
ή μία... λανθασμένη εκτίμηση. Κάπως
έτσι άρχισε να χτίζεται και ο μύθος του
σερ Αλεξ Φέργκιουσον, ο οποίος αν είχε
αναλάβει μια άλλη ομάδα, πλην της
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στις 6 Νοεμβρίου 1986, τότε η ιστορία πιθανότατα
θα είχε ψάξει για άλλους «συγγραφείς».
O 46χρονος –τότε– προπονητής ήλπιζε να αναμορφώσει έναν σύλλογο ο
οποίος για αρκετά χρόνια πάλευε να ανακτήσει τη χαμένη του αίγλη. Ο δρόμος
προς την καταξίωση ήταν δύσβατος
και λίγο έλειψε να βγάλει σε αδιέξοδο,
αφού ο Φέργκιουσον βρέθηκε με το
ένα πόδι εκτός Ολντ Τράφορντ, περίπου
τέσσερα χρόνια μετά την πρόσληψή
του. Την πρώτη του χρονιά η Μάντσεστερ κατετάγη 11η, τη δεύτερη έκανε
άλμα στη 2η, αλλά κατρακύλησε ξανά
στην 11η και αργότερα στη 13η θέση
το 1990.
Η υπομονή στο Ολντ Τράφορντ άρχισε
να εξαντλείται, με αρκετούς φιλάθλους
να ζητούν την απομάκρυνση του Σκωτσέζου, αφού δεν έβλεπαν κάποια προοπτική εξέλιξης της ομάδας! Η αλήθεια
είναι πως ο Φέργκιουσον αντίκρισε μια
αρρωστημένη εικόνα στο Μάντσεστερ.
Διαπίστωσε άμεσα την κακή φυσική
κατάσταση της ομάδας, αφού αρκετοί
παίκτες πέρναγαν περισσότερο χρόνο
στις μπιραρίες παρά στο γήπεδο. Αμεσα,
πήρε τη... σκούπα και άρχισε την εκκαθάριση στο ρόστερ των «κόκκινων
διαβόλων». Στο «φαράσι» του μπήκαν
ονόματα της εποχής όπως ο Πολ Μακ
Γκραθ, που μετρούσε στην ομάδα 7 «γεμάτα» χρόνια παρουσίας. Ταυτόχρονα,
ενίσχυσε τον σύλλογο με παίκτες όπως
ο Γκάρι Πάλιστερ, ο Πολ Ινς, ενώ επανέφερε τον Μαρκ Χιουζ. Οι κινήσεις έμοιαζαν σωστές, τα αποτελέσματα, όμως,
ήταν απογοητευτικά.
Οι φωνές του κόσμου πλήθαιναν και
μάλιστα μετατράπηκαν και σε πράξεις,
καθώς μετά μία ταπεινωτική ήττα από
τη συμπολίτισσα Σίτι με 5-1, στις 23
Σεπτεμβρίου 1989, ένα πανό υψώθηκε
στις κερκίδες του Ολντ Τράφορντ. «Τρία
χρόνια δικαιολογίες και ακόμα τα ίδια
χάλια», ήταν η διαπίστωση των οπαδών.
Και ποιος μπορούσε να τους αδικήσει;
Η ομάδα φαινομενικά δεν παρουσίαζε
καμία πρόοδο. Ωστόσο, αυτά τα τρία
χρόνια ήταν το διάστημα που χρειάστηκε ο Φέργκιουσον για να βάλει στέ-
Η ολική αναμόρφωση του συλλόγου
Δεν είναι μόνο τα 13 πρωταθλήματα
Αγγλίας, τα πέντε Κύπελλα, τα τέσσερα
Λιγκ Καπ, τα 10 Σούπερ Καπ Αγγλίας
(Κομιούνιτι Σιλντ), τα 2 Τσάμπιονς Λιγκ,
το ένα Κυπελλούχων, το ένα Σούπερ
Καπ Ευρώπης, το ένα Διηπειρωτικό και
το ένα Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων
που καταξιώνουν τον σερ Αλεξ
Φέργκιουσον ως μία από τις μεγαλύτερες μορφές του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Ο μύθος του «χτίστηκε» λόγω της
ολικής αναμόρφωσης του συλλόγου σε
ρεες βάσεις στο δημιούργημα που ήθελε
να χτίσει. Αργότερα, πάντως, χαρακτήρισε αυτή την περίοδο την πιο σκοτεινή
της καριέρας του. Η διοίκηση της Μάντσεστερ δεν έκανε το λάθος να τον
κρίνει μόνο από τα αποτελέσματα. Εκτίμησε την πρόοδο που είχαν κάνει
όλα τα επίπεδα. Η Μάντσεστερ βρέθηκε μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας και
χάρη στον Σκωτσέζο τεχνικό τώρα μετράει 350 εκατομμύρια φιλάθλους εκτός Ηνωμένου Βασιλείου και χρηματικά ποσά που προκαλούν ίλιγγο. Από το
2014 θα λαμβάνει περίπου 60 εκατ.
ευρώ ετησίως για επτά χρόνια ως χορηγία από την αυτοκινητοβιομηχανία
Τζένεραλ Μότορς, ενώ τα έσοδά της
φθάνουν τα 380 εκατομμύρια ευρώ τον
χρόνο.
τα τμήματα υποδομής του συλλόγου,
αλλά και την αλματώδη εξέλιξη του
τμήματος σκάουτινγκ.
Ακόμα, όμως, και αυτή η πρόοδος
δεν θα ήταν αρκετή να κρατήσει τον
Φέργκιουσον στον πάγκο της ομάδας
αν δεν ερχόταν ο τίτλος του Κυπέλλου
Αγγλίας το 1990. Υστερα από ένα σερί
επτά αγώνων χωρίς νίκη, η Μάντσεστερ
αγωνιζόταν στον τρίτο γύρο της διοργάνωσης με τη Νότιγχαμ Φόρεστ, στις
7 Ιανουαρίου 1990. Αν έχανε, ο Φέργκιουσον θα απολυόταν από τη Γιουνάιτεντ. Η λύτρωση ήρθε από τον Μαρκ
Ρόμπινς (αγωνίστηκε και στον Πανιώνιο
το 1998), ο οποίος σημείωσε το μοναδικό
γκολ της αναμέτρησης και έδωσε παράταση ζωής στον προπονητή του.
Αυτό το γκολ ενδεχομένως να άλλαξε
τα πάντα. Ο Σκωτσέζος κέρδισε χρόνο
και η Μάντσεστερ (μετά κόπων και βασάνων) κέρδισε το Κύπελλο τέσσερις
μήνες αργότερα, κόντρα στην Κρίσταλ
Πάλας, ανοίγοντας μια χαραμάδα ελπίδας. Ηταν φανερό πως οι βάσεις είχαν
μπει, αλλά ακόμη κάτι έλειπε για να αρχίσει η ομάδα να μπαίνει στον δρόμο
των επιτυχιών. Η απάντηση ήταν απλή:
έλειπαν οι σπουδαίοι παίκτες.
Το νερό είχε μπει στο αυλάκι και οι
διοικούντες την ομάδα του Μάντσεστερ
δεν χάλασαν το χατίρι στον άνθρωπο
που είχαν πάρει το ρίσκο να εμπιστευτούν. Πίτερ Σμάιχελ, Πολ Πάρκερ, Ερικ
Καντονά, Αντρέι Καντσέλσκις πάτησαν
στο Ολντ Τράφορντ, ενώ με προσωπικές
ενέργειες του ίδιου αποκτήθηκε και ο
17χρονος Ράιαν Γκιγκς. Το 1991 ήρθε
το Κύπελλο Κυπελλούχων και το 1993
το πολυπόθητο πρωτάθλημα. Το «φάντασμα» του σερ Ματ Μπάσμπι, ο οποίος
τη δεκαετία του ’60 αναγέννησε τη Γιουνάιτεντ από τις στάχτες της, άρχισε
να απομακρύνεται από τον ουρανό του
Ολντ Τράφορντ.
Η Μάντσεστερ γιγαντώθηκε, κατέκτησε όλες τις κορυφές και έγινε το μεγαλύτερο κλαμπ του πλανήτη. Ο τρόπος
ήταν απλός, ο κόπος πολύ μεγαλύτερος.
Χρειάστηκαν ένα σωστό σχέδιο, εμπιστοσύνη σε έναν ρεαλιστή... ονειροπόλο
των πάγκων και αρκετή υπομονή. Τόσο
απλά, αλλά και συνάμα τόσο ουτοπικά
βήματα στη βιομηχανία του σύγχρονου
ποδοσφαίρου.
Τεράστιο το οικονομικό κίνητρο της ανόδου στη Σούπερ Λιγκ
Οι ομάδες που θα «προαχθούν» στη
Σούπερ Λιγκ θα δουν τα έσοδά τους να
αυξάνονται σε μεγάλο βαθμό.
Είναι βέβαιο πως οι ομάδες που διεκδικούν την προαγωγή τους δεν το κάνουν μόνο για τη δόξα. Είναι πολύ ωραίο
για την ιστορία του συλλόγου να αγωνίζεται στη Σούπερ Λιγκ, να φιλοξενεί
στην έδρα του τον Ολυμπιακό, τον ΠΑΟΚ
και τον Παναθηναϊκό, αλλά είναι ακόμη
πιο ωραίο να βλέπει η διοίκηση να αυξάνονται τα έσοδά της.
Στη Φούτμπολ Λιγκ, οι ομάδες έχουν
έσοδα από το τηλεοπτικό συμβόλαιο
με την τηλεόραση του ΟΤΕ, τη διαφήμιση
και την επιχορήγηση από τον ΟΠΑΠ
και φυσικά από τα εισιτήρια. Στην καλύτερη περίπτωση τα έσοδα από το τηλεοπτικό συμβόλαιο και τον ΟΠΑΠ ίσα
– ίσα θα ξεπεράσουν τις 200 χιλιάδες
ευρώ, ενώ με τις εισπράξεις από τα εισιτήρια φιλοδοξούν να καλύπτουν τα
έξοδα των εντός έδρας αναμετρήσεων.
Για να αντιληφθεί εύκολα κανείς τη
διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στις δύο
κατηγορίες, ας σκεφτεί ότι η τελευταία
ομάδα στη βαθμολογία της Σούπερ Λιγκ,
η Κέρκυρα, μόνο από τη διαφήμιση του
ΟΠΑΠ εισέπραξε την σεζόν 2012-13 περισσότερα από 200 χιλιάδες ευρώ, ενώ
εισέπραξε για κάθε βαθμό που κατέκτησε
17.500 ευρώ, ενώ από τα 44 εκατομμύρια
ευρώ που πρόσφερε η NOVA, έβαλε
χρήματα στο ταμείο της και για την εμπορική της αξία και για τη βαθμολογική
της θέση. Αν αναλογιστεί κανείς ότι το
1/3 του τηλεοπτικού συμβολαίου μοιράζεται ισομερώς, τότε καταλαβαίνει
ότι οι Φαίακες εισέπραξαν, μόνο από
αυτόν τον όρο του συμβολαίου περίπου
800 χιλιάδες ευρώ. Συν τοις άλλοις κάθε
ομάδα εισπράττει χρήματα βάσει της
εμπορικής της αξίας και βάσει της βαθμολογικής της θέσης ενώ η πρώτη επαρχιακή ομάδα έχει μπόνους 250 χιλιάδων ευρώ. Κάθε σύγκριση βέβαια
είναι περιττή ακόμη και τη νέα αγωνιστική περίοδο όπου τα οικονομικά δεδομένα θα είναι λίγο διαφορετικά.
Τη σεζόν 2013-14 οι ομάδες στη Σούπερ Λιγκ θα είναι 18, χωρίς όμως την
πρόθεση από τη NOVA και τον ΟΠΑΠ
να αυξήσουν τα χρήματα που δίνουν
για το συγκεκριμένο προϊόν. Δεν αποκλείεται μάλιστα από τη συνδρομητική
τηλεόραση να ζητήσουν «κούρεμα» του
συμβολαίου λόγω του υποβιβασμού της
ΑΕΚ. Ομως ακόμη και με αυτά τα δεδομένα οι ομάδες που θα πάρουν την άνοδο
από τη Φούτμπολ Λιγκ θα έχουν πολλαπλάσια έσοδα σε μία περίοδο όπου
οι... κάνουλες δύσκολα ανοίγουν.
ΝΙΚΟΣ ΣΤΑΜΑΤΕΛΟΣ
SP-06_SPOR 5/10/13 5:40 PM Page 6
6
l
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΑΘΛ Η Τ Ι Σ Μ ΟΣ
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Ο Eυτύχιος Eλληνας υψώνει το κοντάρι
Η αυλαία του GP3 σηκώνεται στη Βαρκελώνη και ο 21χρονος Κύπριος είναι έτοιμος για μάχη
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΟΚΚΑ
Ο Ευτύχιος Έλληνας αισθάνεται πραγματικά έτοιμος. Έτοιμος να αποδείξει
ότι το χάρισμα με το οποίο τον έχει
προικίσει απλόχερα η φύση θα του δώσει
φέτος την ευκαιρία να γράψει ακόμη
πιο σημαντική ιστορία για την Κύπρο,
βάζοντας τη μικρή μας χώρα μπροστά
στα μάτια ακόμη και εκείνων που δεν
έτυχε να την γνωρίσουν μετά τη θλιβερή
της περιπέτεια με την Τρόικα. Αυτή τη
φορά –ευχόμαστε και εμείς ολόψυχα–
θα υπάρχουν μόνο χαμόγελα και θαυμασμός για τους ανθρώπους που μπορεί
να βγάλει αυτός ο τόπος. Ο Ευτύχιος,
άλλωστε, έχει κερδίσει με το σπαθί του
την ευκαιρία να δοκιμάσει αργότερα
φέτος το μονοθέσιο Formula 1 της
Marussia και αυτό είναι κάτι που κανείς
δεν μπορεί να αμφισβητήσει.
Η φυσική και η πνευματική προετοιμασία που έχει κάνει ο 21χρονος
συμπατριώτης μας πριν από την έναρξη
του φετινού πρωταθλήματος του GP3,
του επιτρέπουν να νιώθει απόλυτα αισιόδοξος. Μετά από όσα είδαμε απ’
τον ίδιο στο περσινό πρωτάθλημα (ειδικά εκείνο το αλησμόνητο σαββατοκύριακο στη Monza, όπου οι πάντες
υποκλίθηκαν στο ταλέντο του), ο τίτλος
δεν μπορεί να είναι παρά στο κέντρο
του δικού του στόχου. Η κατάκτησή
του είναι το εισιτήριο που θα του α-
Η περσινή του νίκη στη Monza ήρθε ύστερα από έναν εξαίσιο από μέρους του αγώνα, στον οποίο επισκίασε τους διεκδικητές του τίτλου.
<
<
<
<
<
<
<
Μετά από όσα είδαμε
απ’ τον Ευτύχιο
στο περσινό πρωτάθλημα,
ο τίτλος δεν μπορεί
να είναι παρά στο κέντρο
του δικού του στόχου
νοίξει την επόμενη μεγάλη πόρτα.
Ο Ευτύχιος σίγουρα νιώθει ότι υπάρχουν ανοικτοί λογαριασμοί από το 2012,
μιας και το περσινό του αποτέλεσμα
στο πρωτάθλημα (8η θέση στην τελική
κατάταξη) δεν αντικατοπτρίζει την
πραγματική του αξία ως πιλότου. Ένας
από τους πιο γρήγορους και συστηματικά σταθερούς σε απόδοση, σύμφωνα
με το χρονόμετρο, απαλός πάντα με
τα ελαστικά του, αδίσταχτος στις τροχό
με τροχό μάχες και συνάμα μετρημένος
σε κάθε του σχεδόν κίνηση στην πίστα,
ο Έλληνας δεν βρήκε ποτέ τον καμβά
για να ολοκληρώσει το φιλόδοξό του
έργο. Η ομάδα του, Marussia Manor,
όπως η ίδια άλλωστε παραδέχεται, δεν
μπόρεσε να του δώσει ένα ισάξιο του
ταλέντου του εργαλείο για να παλέψει
με τους πιο έμπειρους και πιο άρτια εξοπλισμένους αντιπάλους του (η αξιοπιστία δεν ήταν το δυνατό της χαρτί),
την ίδια ώρα που έγιναν σοβαρά λάθη
από μέρους της, που του στοίχισαν ακριβά πριν καν σβήσουν τα φώτα της
εκκίνησης.
Ο ανταγωνισμός θα είναι ίσως ακόμη
πιο σκληρός φέτος, ο Ευτύχιος ωστόσο
Ο Έλληνας έχει δέσει καλά με το νέο μονοθέσιο του GP3 και, όπως απέδειξε με
τους χρόνους του στα δοκιμαστικά, βρίσκεται ανάμεσα στα φαβορί.
πιστεύει ότι η ομάδα του, που δεν είναι
ακόμη ανάμεσα στις κορυφαίες, έχει
κλείσει την απόσταση από τους πιο
τρανούς και το γεγονός ότι ο ίδιος γνωρίζει πλέον όλες σχεδόν τις πίστες θα
μετρήσει αναμφίβολα υπέρ του. Ένα
νέο για όλους μονοθέσιο, που φορά έναν πιο δυνατό κινητήρα και ένα πιο
θεαματικό αεροδυναμικό κοστούμι,
θα του δώσει ίσως την ευκαιρία να
κερδίσει κι άλλο έδαφος, αφού, μετά
από όσα είδαμε στα τρία δοκιμαστικά
πριν από την έναρξη του πρωταθλήματος, ο ίδιος φαίνεται να έχει δέσει
καλά μαζί του. Ταχύτερος το πρωινό
της πρώτης ημέρας στο Estoril και επίσης ταχύτερος την πρώτη ημέρα
του τελευταίου δοκιμαστικού στο
Silverstone, o Έλληνας δεν έπαψε να
δείχνει τα δόντια του στον Carlos Sainz
Jr (γιο του θρύλου των αγώνων του
WRC που θεωρείται ένα απ’ τα φαβορί)
και να φιγουράρει πάντα στην πρώτη
τριάδα.
«Το νέο μονοθέσιο είναι πιο απαιτητικό από το περσινό», αναφέρει ο
ίδιος. «Είναι αρκετά πιο γρήγορο, εφόσον ο 3,4 λίτρων κινητήρας του
φέρει 120 επιπρόσθετους ίππους σε
σχέση με τον δίλιτρο κινητήρα που
είχαμε πέρσι. Το κράτημα έχει αυξηθεί
σημαντικά επίσης, μιας και τα πτερύγιά
του παράγουν περισσότερη κατώθηση.
Οι χρόνοι έχουν μειωθεί κατά 4 με 5
περίπου δευτερόλεπτα ανά γύρο και
η είσοδός μας στις στροφές πραγμα-
τοποιείται με 5 έως και 10 χιλιόμετρα
μεγαλύτερη ταχύτητα. Αυτό έχει αρκετό
αντίκτυπο στο σβέρκο μας, εφόσον
δεχόμαστε πλέον πιέσεις μέχρι 3g περίπου. Έχουμε πλησιάσει αρκετά τις
ταχύτητες της Formula Renault 3.5
και του GP2, άρα το δικό μας πρωτάθλημα αποκτά φέτος περισσότερη πιστεύω υπόσταση και ενδιαφέρον από
πλευράς των όσων μας κοιτάζουν από
πιο ψηλά».
Τι είναι όμως εκείνο που θα κάνει
φέτος τη μεγάλη διαφορά στις πίστες;
«Τα ελαστικά θα παίξουν καθοριστικό
ρόλο», απαντά με την πρώτη ο Έλληνας. «Η Pirelli ακολουθεί την ίδια συνταγή που χρησιμοποιεί και στη
Formula 1 όσον αφορά τα χαρακτηριστικά των ελαστικών και τα μείγματα.
Μπορώ να πω ότι μετά από 16 γύρους
–που διαρκεί ένας αγώνας GP3– οι
δικές μας μετρήσεις έδειξαν ότι έχουμε
0,8 δέκατα σταδιακή πτώση στους χρόνους. Είναι πολύ κρίσιμο να κρατηθείς
σε αυτό το παράθυρο φυσιολογικής
πτώσης των χρόνων και για να το πετύχεις αυτό πρέπει να είσαι έξτρα προσεκτικός με τον χειρισμό του γκαζιού
στο πιλοτήριο. Ένα με δύο παραπάνω
γλιστρήματα της ουράς και τα ελαστικά
σου μπορούν να ξοφλήσουν».
Αυτού του είδους η ακροβασία στα
άκρα απαιτεί φινέτσα απ’ αυτόν που
κάθεται πίσω από το τιμόνι και οι πιλότοι του GP3 γνωρίζουν ότι για να
φτάσουν στη Formula 1 πρέπει να αποδείξουν πως μπορούν να περάσουν
και αυτό το μεγάλο τεστ. «Πρέπει να
είσαι πάντα απαλός με το γκάζι και,
<
<
<
<
<
<
<
«Πρέπει να είσαι πάντα απαλός με το γκάζι και, είτε
πιέζεσαι από κάποιον αντίπαλο, είτε κυνηγάς κάποιον, το μυαλό σου δεν πρέπει
να πετά απ’ το πιλοτήριο»
είτε πιέζεσαι από κάποιον αντίπαλο
που θέλει να κλέψει τη θέση σου, είτε
κυνηγάς κάποιον που είναι μπροστά
σου, το μυαλό σου δεν πρέπει να πετά
απ’ το πιλοτήριο. Εάν υπερπιέζεις στην
έξοδο των κλειστών στροφών, η πτώση
στην απόδοση των ελαστικών θα έρθει
νωρίτερα και στο τέλος δεν θα έχεις
το απαιτούμενο κράτημα για να βγάλεις
την κούρσα».
Πέρα από τον πολύ κρίσιμο ανθρώπινο
παράγοντα, τι μπορεί να αλλάξει κανείς
από τεχνολογικής πλευράς για να βγει
ασπροπρόσωπος με τα ελαστικά;
«Έχουμε κάνει αρκετά τεστ τον χειμώνα με τον μηχανολόγο μου και έχουμε ρυθμίσει με τέτοιο τρόπο τη
χαρτογράφηση της παροχής της δύναμης του κινητήρα έτσι ώστε να ξεδιπλώνεται πιο προοδευτικά. Είναι
πολύ σημαντικό να έχεις μία αξιόπιστη
βάση για να μπορείς να κάνεις σωστά
τη δουλειά σου». Ο Ευτύχιος παίρνει
στα χέρια ένα χαρτί και ένα στυλό και
ζωγραφίζει τη βαθιά μελετημένη καμπή
της κατανομής της δύναμης του κινητήρα που επέλεξαν φέτος με την ομάδα
του. Αμέσως η κουβέντα μας στρέφεται
Το βράδυ που άξιζε στον Νίκο Γκάλη
στον ίδιο τον κινητήρα. «Ο νέος ατμοσφαιρικός κινητήρας ανταποκρίνεται
πιο άμεσα στις προσταγές του πιλότου.
Ειδικά σε σχέση με τον περσινό κινητήρα turbo που είχαμε, που καθυστερούσε να εξαπολύσει τη δύναμή του.
Μιλάμε για το λεγόμενο turbo lag. Έπρεπε να ανοίξουμε το γκάζι γύρω στο
10-20% προτού στρίψουμε στη στροφή
έτσι ώστε να έρθει η δύναμη τη στιγμή
ακριβώς που φτάναμε στο apex, όπου
πλέον σανιδώναμε το γκάζι». Άλλη μία
διαδικασία που απαιτούσε άρτια εξισορρόπηση σε λεπτό σχοινί. Ο φετινός
κινητήρας, ωστόσο, επιτρέπει στον πιλότο να αφοσιωθεί 100% στην οδήγηση
και να είναι πλήρως συγκεντρωμένος.
Η μεγαλύτερη ταχύτητα με την οποία
κινείται το μονοθέσιο όμως και οι έξτρα
πιέσεις που δέχεται ο πιλότος στο σβέρκο απαιτούν, όπως αναφέραμε και πιο
πριν, περισσότερα από τον ίδιο. Τι έχει
αλλάξει φέτος στο πρόγραμμα της φυσικής του αγωγής ο Ευτύχιος; «Κάνω
τροχάδην τέσσερεις φορές τη βδομάδα
για 45 περίπου λεπτά, για να κρατήσω
ψηλά την αντοχή μου, ενώ παράλληλα
γυμνάζομαι για μιάμιση περίπου ώρα
κάθε ημέρα, κρατώντας σε φόρμα τους
πάνω κυρίως μύες του σώματός μου
που δέχονται τη μεγαλύτερη πίεση».
Ο Ευτύχιος έχει διατηρήσει το βάρος
του στα 72 περίπου κιλά και, εάν υπολογίσουμε ότι έχει ύψος 1,83 μ., τότε
θα λέγαμε ότι είναι όσο γίνεται πιο ελαφρύς και συγχρόνως πιο δυνατός.
Στόχος του στη Βαρκελώνη είναι να
ξεκινήσει από τις πρώτες τρεις θέσεις
του αγώνα και να κερδίσει την πρώτη
κούρσα, βάζοντας έτσι τις βάσεις για
ένα δυνατό υπόλοιπο του πρωταθλήματος. Ο ίδιος γνωρίζει ότι είναι σημαντικό να είναι ψηλά στην κατάταξη
σαν έρθει ο ερχόμενος Ιούλιος, αφού
υπολογίζεται ότι το δοκιμαστικό των
young drivers της Formula 1 θα γίνει
εκείνη μάλλον την περίοδο στην πίστα
του Silverstone. Πίστα την οποία γνωρίζει καλά. Εάν ο Ευτύχιος καλύψει 300
χιλιόμετρα με την MR02 της Marussia,
τότε θα αποκτήσει αυτόματα τη
superlicense του, την άδεια δηλαδή
που θα του επιτρέψει να αγωνιστεί
στην F1. Ο ίδιος έχει ήδη δοκιμάσει το
μονοθέσιο της ρωσικής ομάδας στον
εξομοιωτή οδήγησης της McLaren τον
περασμένο Σεπτέμβριο. Γεγονός που
του επέτρεψε, αν μη τι άλλο, να εγκλιματιστεί στο πιλοτήριο (με τα κουμπιά
στο τιμόνι, τη χρήση του KERS, του
DRS κ.λπ.) και παρ’ όλο που η Marussia
ίσως επιλέξει να τον ρίξει την επόμενη
φορά κατευθείαν στα βαθιά, χωρίς δηλαδή δεύτερη πρόβα στον εξομοιωτή,
προκειμένου να διαπιστώσει πόσο χαρισματικός είναι, ο Έλληνας νιώθει
ήδη έτοιμος και γι’ αυτή τη super πρόκληση. Στόχος του είναι να εξασφαλίσει
για το 2014 τη θέση του τρίτου πιλότου
στην ομάδα, ως δοκιμαστής τις Παρασκευές πριν από τα Grand Prix, αλλά
μέχρι τότε ο ίδιος έχει ένα και μόνο
σκοπό: να στρέψει όλα τα φώτα του
GP3 προς το μέρος του.
Η ΚΥΠΡΟΣ
ΠΑΙΖΕΙ ΤΕΝΙΣ
Εστω και αργά, ο Αρης τίμησε τον σπουδαιότερο Ελληνα καλαθοσφαιριστή, ο οποίος δεν έκρυψε τη συγκίνησή του
Ηθικόν ακμαιότατον
στην Εθνική γυναικών
Το ρολόι έδειχνε 21.27 στο Αλεξάνδρειο.
Νεκρική σιγή για λίγα δευτερόλεπτα.
Καπνοί από τη γωνία του. Από εκεί
που έβγαινε πρώτος. Υπό τους ήχους
του «Τάδε έφη Ζαρατούστρα», που έντυνε μουσικά την ταινία «Οδύσσεια
του Διαστήματος», με αργά βήματα,
σαστισμένος από αυτό που αντίκριζε.
Περισσότεροι από 5.000 φίλαθλοι του
Αρη τον περίμεναν. Περισσότερα από
10.000 μάτια πάνω του καρφωμένα. Ο
Νίκος Γκάλης, ο «Simply The Best»
όπως λίγο αργότερα ακουγόταν να τραγουδάει η Τίνα Τάρνερ, μπήκε στο σπίτι
του. Μπήκε στο θρυλικό Παλέ, αφού
πρώτα είχε ακούσει χίλια μύρια καλά
λόγια από τους πρώην συμπαίκτες και
αντιπάλους του.
Ο «δράκος» δάκρυσε! Ο Παναγιώτης
Γιαννάκης μπήκε στο γήπεδο και όλοι
σηκώθηκαν όρθιοι. Το έτερο ήμισυ του
Γκάλη στα παρκέ λύγισε όταν άκουγε
«και συ, Γιαννάκη, πάρ’ τους τα μυαλά
και συ, Γκάλη, πάρ’ τους το κεφάλι».
«Ευχαριστούμε πολύ!», είπε ο Γιαννάκης,
που πρωτοστάτησε της εισόδου στο
γήπεδο των συμπαικτών του Γκάλη.
«Εκ μέρους όλων των παιδιών, έχουμε
ανατριχιάσει! Κάνατε το μπάσκετ πολύ
ελκυστικό σε όλη την Ευρώπη με πρωτοπόρο τον Νίκο. Μπορείτε να κάνετε
περισσότερα. Βοηθήστε την ομάδα σήμερα», είπε ο Γιαννάκης.
Λίγο νωρίτερα ο Στηβ Γιατζόγλου έκανε ένα Παλέ να σπαρταράει στο γέλιο
όταν με το μοναδικό του στυλ είπε
την… αμερικανική έκδοση της αλήθειας
για το ελληνικό μπάσκετ: «Δεν είναι
μέρα για να δακρύσω, αλλά μέρα που
τιμάμε τον δικό μας Μάικλ Τζόρνταν!
Ηρθαμε εδώ να του πούμε ένα μεγάλο
ευχαριστώ, ίσως και γιατί μου έβαλε
50 πόντους στη μούρη».
Ιδιαίτερη στιγμή ήταν όταν στο παρκέ
Σήμερα Κυριακή ολοκληρώνονται οι
αγωνιστικές υποχρεώσεις της Εθνικής
Γυναικών στο Fed Cup στο Κισινάου
της Μολδαβίας. Ιωάννα-Νένα Σάββα,
Μάρα Αργυρίου, Μαρία Σιοπαχά και
Άντρια Τσαγγαρίδου, με αρχηγό τον ομοσπονδιακό Νίκο Παπαδόπουλο, έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό παρ’
όλες τις αντίξοες συνθήκες που είχαν
να αντιμετωπίσουν. Οι τέσσερεις διεθνείς αντισφαιρίστριές κλήθηκαν να
καλύψουν από την τσέπη τους μέρος
των εξόδων, με την κάθε μία να επιβαρύνεται με το ποσό των 350 ευρώ.
Τι κι αν κάλυψαν, όμως, τα έξοδα αποστολής; Αυτό δεν τις εμπόδισε να
κρατήσουν υψηλό το φρόνημα. Ένα
φρόνημα που φάνηκε τόσο εντός, όσο και εκτός αγωνιστικού χώρου. Κάτι
που μπόρεσαν όλοι οι φίλοι του τένις
στην Κύπρο να διαπιστώσουν ιδίοις
όμμασι από την επίσημη fan page της
ομάδας στο Facebook. Μία σελίδα
που διαχειρίζεται η γραμματέας του
Ομίλου Αντισφαίρισης Αμμοχώστου,
Έλενα Αλκιβιάδους, με σκοπό να προμοτάρει την ομάδα και μέσα από την
οποία οι τενίστριές μας καθημερινά
μας ενημέρωναν για τις εξελίξεις στη
Μολδαβία. Από το επίσημο δείπνο της
διοργάνωσης, κατά το οποίο τα κορίτσια μας έλαμψαν, μέχρι τις προπονήσεις φυσικής κατάστασης, πρακτικής,
αλλά και τους αγώνες. Όπως φαίνεται
από το φωτογραφικό αλλά και το βιντεοσκοπημένο ερασιτεχνικό υλικό,
που οι ίδιες οι αθλήτριές μας επιμελήθηκαν, το χαμόγελο δεν έλειψε καμία στιγμή από το πρόσωπό τους, μη
δείχνοντας προς τα έξω τις δυσκολίες
της αποστολής.
Ο Αρης τίμησε τον άνθρωπο που άλλαξε τη μοίρα του συλλόγου, που συνέβαλε
τα μέγιστα για να γίνει η ομάδα εκείνης της εποχής ένα κοινωνικό φαινόμενο
πέρα από τα αθλητικά πλαίσια.
Ο Γκάλης δεν θα μπορούσε να αντισταθεί στη θέα της μπάλας. Εστω και
για λίγο, την πήρε στα χέρια του, φέρνοντας στο μυαλό του τις υπέροχες
στιγμές που έζησε στα γήπεδα.
του Παλέ βρέθηκε ο μεγάλος αντίπαλος
στα παιχνίδια Αρη - ΠΑΟΚ, Μπάνε Πρέλεβιτς. Ελάχιστοι αποδοκίμασαν, οι περισσότεροι χειροκρότησαν παρατεταμένα! Το ίδιο και για τον Παναγιώτη
Φασούλα, τον Τζον Κόρφα, τον Νίκο
Σταυρόπουλο!
Τον «χορό» των προσκεκλημένων άνοιξαν τα μέλη της ομάδας του ’79, των
πρωταθλητών που εν πολλοίς έπαιξαν
ρόλο για να υπογράψει ο Γκάλης στον
Αρη πριν από 34 χρόνια. Ακολούθησαν
δύο προπονητές του Γκάλη. Ο Γιάννης
Ιωαννίδης και ο Λάζαρο Λέσιτς.
Ο Γκάλης αμήχανα στεκόταν στο κέντρο του γηπέδου. «Είσαι θεός μοναδικός». «Τι την έκανε την μπάλα ο θεός;».
Συνθήματα που δονούσαν το Παλέ τη
δεκαετία του ’80, συνθήματα που σπάραξαν καρδιές χθες. Ο Γκάλης δεν άντεξε. Πήρε μια μπάλα και τη γύρισε
στο δάχτυλό του! Πανζουρλισμός! Ομπράντοβιτς, Βολκόφ, Βράνκοβιτς, Βι-
γιακάμπα, Νόρις, Ράτζα, Τζάμσι ήρθαν
από το εξωτερικό για τον Γκάλη… Χάζευαν το ιερό προσκύνημα στον «θεό
του ελληνικού μπάσκετ».
Ο Γκάλης λίγα λόγια μπορούσε να
πει. «Σας αγαπάω πολύ! Δεν υπάρχει
μεγαλύτερη τιμή από το να κρεμάει τη
φανέλα ενός παίκτη η αγαπημένη του
ομάδα. Καλύτερα αργά, παρά ποτέ.
Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ
στους συμπαίκτες μου, γιατί το μπάσκετ
είναι ομαδικό άθλημα και κανείς δεν
μπορεί να διακριθεί μόνος του».
Ο Ιωαννίδης ως υφυπουργός Αθλητισμού λίγα λεπτά αργότερα έκανε τα
αποκαλυπτήρια: η σάλα του Αλεξάνδρειου μετονομάστηκε σε «Νίκος Γκάλης». Ο Γκάλης κοιτούσε συγκινημένος
έχοντας αγκαλιά την κόρη του, Στέλλα.
Η κορύφωση της γιορτής ήρθε λίγα λεπτά αργότερα, όταν στην οροφή του
Παλέ κρεμάστηκε η φανέλα με το Νο
6, αφού πρώτα ο πρόεδρος της ΚΑΕ,
Λευτέρης Αρβανίτης, ζητούσε «δημόσια
συγγνώμη» γιατί ο σύλλογος άργησε
να τιμήσει τον Γκάλη.
Ο Αρης δεν τίμησε τον Γκάλη μόνο
για τα οχτώ πρωταθλήματα (1983, 1985,
1986, 1987, 1988, 1989, 1990, 1991) και
τα έξι κύπελλα Ελλάδας (1985, 1987,
1988, 1989, 1990, 1992), ούτε γιατί είναι
ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ.
Τίμησε τον άνθρωπο που άλλαξε τη
μοίρα ενός συλλόγου, που έκανε και
πάλι τον Αρη πρωταγωνιστή, που συνέβαλε τα μέγιστα για να γίνει ο Αρης
εκείνης της εποχής ένα κοινωνικό φαινόμενο πέρα από τα αθλητικά πλαίσια.
Τιμάει τον αθλητή που άλλαξε την πορεία του αθλητισμού της Ελλάδας,
ενός αθλητή που δόξασε και δοξάστηκε
με την κίτρινη φανέλα.
Γ. ΣΥΡΙΔΗΣ
ΓΡΑΦΕΙ: CyprusTennisSociety.com
SP-07 TECHOLOGIA_SPOR 5/10/13 4:56 PM Page 7
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Το γεγονός ότι η λογική του
«διασυνδεδεμένου νοικοκυριού» δεν
αφορά το μακρινό μέλλον
αποδεικνύεται από την κίνηση της
AT&T, μιας από τις μεγαλύτερες
εταιρείες κινητής και σταθερής
τηλεφωνίας στις ΗΠΑ, να λανσάρει
από τις 26 Απριλίου το «Digital Life»,
μία υπηρεσία που ενοποιεί σε μια
πλατφόρμα τις λειτουργίες που μέχρι
σήμερα έδιναν επιμέρους
«δικτυωμένες» οικιακές συσκευές.
Οπως είναι φυσικό, το βασικό
«πακέτο» του Digital Life
επικεντρώνεται στην ασφάλεια,
επιτρέποντας στους πελάτες του να
παρακολουθούν από απόσταση την
εικόνα από τις κάμερες ασφαλείας ή
να ειδοποιούνται από τους
ανιχνευτές κίνησης. Η πραγματική
όμως καινοτομία της πλατφόρμας
έχει να κάνει με τις επιπλέον
δυνατότητες που προσφέρει, αφού
μπορεί κανείς να επιλέξει μέσω του
κινητού ή της «ταμπλέτας» του να
χειρίζεται από απόσταση τον
φωτισμό, την εξωτερική κλειδαριά
του σπιτιού και τον θερμοστάτη.
Το Digital Life είναι διαθέσιμο σε 15
αμερικανικές πόλεις, ενώ μέχρι το
τέλος της χρονιάς η υπηρεσία θα έχει
επεκταθεί σε 35 ακόμη πόλεις.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή που η ιδέα
αρχίζει να χρησιμοποιείται τόσο
μαζικά, αναλυτές εκφράζουν τις
ανησυχίες τους για το ότι δεν υπάρχει
ακόμη το ρυθμιστικό πλαίσιο, με
προδιαγραφές που θα εγγυώνται
στον χρήστη πως όλες αυτές οι
εφαρμογές θα είναι απαραβίαστες –
ώστε, για παράδειγμα, η εξωτερική
πόρτα να μπορεί να ανοίξει μόνο από
όσους έχουν όντως εξουσιοδοτημένη
πρόσβαση. «Προς το παρόν, το μόνο
εχέγγυο που έχει ο καταναλωτής
είναι η εμπιστοσύνη που του εμπνέει
η κατασκευάστρια εταιρεία»,
σχολιάζει στο Reuters o Stephen
Prentice, αντιπρόεδρος της εταιρείας
Gartner.
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΑΚΙΝΗΤΑ§
Αν προϊόντα όπως οι τηλεοράσεις έγιναν
«έξυπνα» όταν απέκτησαν πρόσβαση
στο Διαδίκτυο, προσφέροντας εντελώς
νέες λειτουργίες, η ίδια τάση φαίνεται
ότι δρομολογείται και στις υπόλοιπες
οικιακές συσκευές, οι οποίες μέσω
του web θα παρέχουν πολύ περισσότερες δυνατότητες στους κατόχους
τους. Αυτός είναι ο λόγος που το τελευταίο διάστημα αρκετές εταιρείες
έχουν λανσάρει από πλυντήρια και
ψυγεία μέχρι λάμπες και κλιματιστικά,
τα οποία συνδέονται στο Ιντερνετ
μέσω του Wi-Fi του σπιτιού.
Ολες αυτές οι συσκευές συνοδεύονται από εφαρμογές για smartphone
και tablet PC, με σκοπό να μπορεί κανείς να τις χειρισθεί από το κινητό ή
την «ταμπλέτα» του, ακόμη και από
απόσταση χιλιομέτρων. Η προοπτική
του «διασυνδεδεμένου νοικοκυριού»
έχει αρχίσει να γίνεται πραγματικότητα μόλις τα δύο τελευταία χρόνια,
με το λανσάρισμα αρκετών προϊόντων
οικιακού εξοπλισμού που έχουν πρόσβαση στο Ιντερνετ.
Είναι χαρακτηριστικό πως 900 και
πλέον εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αυτό τον τομέα έδωσαν το
«παρών» τον περασμένο Ιανουάριο
στη φετινή έκθεση Consumer
Electronics Association στο Λας Βέγκας. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι
τα συγκεκριμένα προϊόντα σημειώνουν σήμερα μεγαλύτερες πωλήσεις
από τα συμβατικά μοντέλα. Οι ειδικοί
όμως υποστηρίζουν πως με την πάροδο του χρόνου θα γίνονται όλο και
περισσότερο μέρος της καθημερινότητάς μας, εν μέρει επειδή θα γίνονται
φθηνότερα. Ετσι, σύμφωνα με τον
ΟΟΣΑ, μέχρι το 2022 θα έχει πενταπλασιαστεί ο αριθμός των διασυνδεδεμένων συσκευών που διαθέτει
ένα νοικοκυριό στη Δύση. Μια πρόβλεψη που, στην περίπτωση μιας τυπικής αμερικανικής τετραμελούς οικογένειας με δύο εφήβους, μεταφράζεται ούτε λίγο ούτε πολύ σε 50 διασυνδεδεμένες συσκευές, από 10 που
έχει σήμερα.
Μάλιστα, η λογική της σύνδεσης
στο Ιντερνετ ξεκίνησε πρόσφατα να
εφαρμόζεται σε προϊόντα χαμηλού
κόστους. Ενδεικτική περίπτωση ο
ριλαμβάνονται μέσα στο ενοίκιο. Τηλ:
99944777.
SAMSUNG
Φωτογραφική με
εναλλάξιμους φακούς
Τον Ιούνιο αναμένεται στη χώρα
<
<
<
<
<
<
Σκοπός, να μπορεί κανείς
να τις χειρισθεί από το
κινητό ή την «ταμπλέτα»
του, ακόμη και από
απόσταση χιλιομέτρων.
φωτισμός, με την αμερικανική εταιρεία
GreenWave Reality να έχει διαθέσει
ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο
στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού
λαμπτήρες LED, οι οποίοι μπορούν
να αναβοσβήνουν μέσα από μια ειδική
εφαρμογή για smartphone και «ταμπλέτες». Την ίδια δυνατότητα προσφέρει από τον Δεκέμβριο και το προϊόν τής επίσης αμερικανικής Spark,
ένα ειδικό εξάρτημα που είναι συμβατό
με οποιαδήποτε λάμπα LED, επιτρέποντας τον τηλεχειρισμό της. Ενα αντίστοιχο φωτιστικό σύστημα, το
Hue, έχει κυκλοφορήσει και η Philips
που, εκτός από τον χειρισμό από απόσταση, δίνει τη δυνατότητα επι-
περιοχή Αραδίππου. Τηλ: 99585495.
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων
στη Ξυλοφάγου. Ενιαίος μεγάλος χώρος
κουζίνας και σαλονιού, επιπλωμένο, εξοπλισμένο με οικιακές συσκευές, χώρος
στάθμευσης. Τιμή: 250 ευρώ Τηλ:
35796791951.
Ενοικιάζεται ανώγειως οικία στη Λάρνακα,
στη περιοχή Δροσιά, τριών υπνοδωματίων
μη επιπλωμένη, με χώρο στάθμευσης,
σε ύσηχη περιοχή. Λογικό ενοίκιο. Για
πληροφορίες τηλ. 99-622-402. Κος Σάββας- Λάρνακα
Πωλείται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων
στο Κολόσσι επιπλωμένο, με κλιματισμό
σε όλους τους χώρους. Διαθέτει αποθήκη
και καλυμμένο χώρο στάθμευσης σε πολύ
καλή τιμή. Πληροφορίες 99009501
Ενοικιάζεται στην Έγκωμη απέναντι από
τα φώτα του Hilton Park χώρος 2200τ.μ.
από τα οποία τα 1000τ.μ. είναι στεγασμένα.
Ιδανικός χώρος για οποιαδήποτε εργασία.
Για πληροφορίες 22673403 - 99908143.
Πωλείται διαμέρισμα στο Παραλίμνι (περιοχή Ορφανίδη), ενός υπνοδωματίου,
60 τ.μ., με δύο κλιματιστικά, εντοιχισμένα
στην κουζίνα, επιπλωμένο, με πάρκινγκ.
Με τίτλο ιδιοκτησίας. Τιμή: 78.000.
Τηλ:99851521
Ενοικιάζεται κεντρικός γραφειακός χώρος
στην Οδό Στασάνδρου (πάροδος Λεωφ.
Αρχ. Μακαρίου ΙΙΙ, Λευκωσία). Λεπτομέρειες: 3ος όροφος, χώρος 75 τ.μ., πλήρως
κλιματιζόμενος, υπόγειος χώρος στάθμευσης. Τηλ: 97776756.
Ενοικιάζεται οροφοδιαμέρισμα στο Καϊμακλί. Αποτελείται από τρία υπνοδωμάτια
en suite και κοινόχρηστη κουζίνα, τραπεζαρία και σαλόνι. Mε πλήρη επίπλωση
ή χωρίς έπιπλα. Τηλέφωνο επικοινωνίας:
99327245.
Πωλείται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων
στο Κολόσσι 90 τ.μ. σε πολύ ήσυχη περιοχή. Βρίσκεται στον 1ο όροφο και είναι
πλήρως επιπλωμένο. Υπάρχει κλιματισμός
σε όλους τους χώρους. Διαθέτει επιπλέον
τουαλέτα ξένων, δύο καλυμμένες βεράντες, αποθήκη και καλυμμένο χώρο στάθμευσης. Η πολυκατοικία είναι 4 χρονών.
Τιμή συζητήσιμη. Πληροφορίες 99009501.
Ενοικιάζεται μοντέρνο διαμέρισμα στην
Έγκωμη 80τμ, 2 υπνοδωμάτια, 2ος όροφος, κατασκευή:2009, Πλήρως επιπλωμένο, Κεντρική Θέρμανση, Κλιματισμός,
Αποθήκη, Στεγασμένος Χώρος Στάθμευσης, Δίπλα από Πανεπιστήμιο Λευκωσίας,
Θέα Χώρος Πρασίνου, τιμή: 750€.
99689498.
Ενοικιάζονται δωμάτια και suites. Επιπλωμένα με τηλεόραση και κουζίνα. Σε τιμή
300euro. Το ρεύμα και το νερό συμπε-
Ενοικιάζεται διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων
στην Αγλατζιά (πίσω από Λεωφόρο Αγλατζιάς και πολύ κοντά στο Πανεπιστήμιο)
σε άριστη κατάσταση. Διαθέτει κουζίνα,
σαλόνι, αποθήκη, πάρκινγκ, κλιματισμό
(ζεστό-κρύο) ενώ στο κυρίως υπνοδωμάτιο
υπάρχει επιπλέον τουαλέτα. Διαθέσιμα
και ηλεκτρικά είδη. Εύκολη πρόσβαση
στον αυτοκινητόδρομο και στο κέντρο
της πόλης. Τιμή 500 ευρώ, με τα κοινόχρηστα. Τηλ: 99-882757
μας η ΝΧ300 της Samsung, η πρώτη
στον κόσμο φωτογραφική μηχανή εναλλάξιμων φακών που μπορεί να
αποτυπώνει και σε 3D. Η ΝΧ300 συνοδεύεται από έναν 2D/3D φακό 45
χιλιοστών (F1.8), που προσφέρει τη
δυνατότητα στον χρήστη να τραβάει
τόσο φωτογραφίες όσο και βίντεο
υψηλής ευκρίνειας 1080p σε τρεις
διαστάσεις. Η φωτογραφική μηχανή
είναι εξοπλισμένη με νέο αισθητήρα ανάλυσης 20,3 Megapixel και περιστρεφόμενη οθόνη, ώστε να διευκολύνει τη φωτογράφηση από οποιαδήποτε γωνία.
Με τους αυτοματισμούς τα επόμενα χρόνια θα μπορούμε να επιβλέπουμε με λεπτομέρεια το τι κάνουν τα μωρά.
Πωλείται καινούργιο διαμέρισμα, ισόγειο
2 υπνοδωματίων με A/C κοινή πισινα,2
parking και μεγάλη βεράντα με κήπο στην
περιοχή Τάφοι των Βασιλέων, με τίτλο ιδιοκτησίας στην Παφο.Τιμη:130.000 Τηλ.
99425558
ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΝΤΑΙ
7
Του ΚΩΣΤΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ
Ενοικιάζεται Διαμέρισμα Μονάρι στη Πανεπιστημιούπολη ενός υπνοδωματίου σε
ήσυχη περιοχή της Αγλαντζιάς, κοντά στο
πανεπιστήμιο σε χαμηλή τιμή.(2 μόλις
χρονών). Πληροφορίες τηλ. 99-584270.
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων
σε μικρή πολυκατoικία κοντά στην αμερικανική και ρωσική πρεσβεία στη Λευκωσία. 3 bedroom , 2 WC, sitting
room/dining area , central heating, 2 a/c,
covered parking. Ενοίκιο 700 €. Τηλ.
9765089.
l
Εφαρμογές για πλυντήρια, στεχνωτήρια και ψυγεία μέχρι λάμπες και κλιματιστικά
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων
στη Δερύνεια, κοντά στο νοσοκομείο Αμμοχώστου. Ευρύχωρο, επιπλωμένο, εξοπλισμένο με οικιακές συσκευές, κλιματιζόμενο και καλυμμένο χώρο στάθμευσης. Τηλ: 35799776613.
Πωλείται κατάστημα σε κεντρικό δρόμο
της Πάφου 130τ.μ. πάνω - κάτω με υπόγειο
χώρο στάθμευσης και μικρή αποθήκη.
τηλ. 99425558.
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Και έξυπνες οικιακές συσκευές
Το «Digital Life»
Πωλείται μονοκατοικία 200τ.μ. σε μισό
οικόπεδο. Γωνιακή τύπου, πάνω - κάτω.
3 υπν., 2 πάρκινγ, τζάκι. Ανεξάρτητη, ανακαινισμένη εξ. του 1997. Εξαιρετική
κατάσταση, εξαιρετική ευκαιρία. Τηλ:
99662395.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων,
80 τ.μ., με 2 βεράντες και ιδιωτικό χώρο
στάθμευσης σε ολοκαίνουργια πολυκατοικία, στη περιοχή Αγαπήνωρος στη Κάτω
Πάφο. Τιμή ευκαιρίας. Περισσότερες
πληροφορίες στα τηλέφωνα 99632077,
99328326.
Ενοικιάζεται ανακαινισμένο διαμέρισμα
2 υπνοδωματίων στον 6ο όροφο πολυκατοικίας, στη Λεωφόρο Καντάρας στο
Καϊμακλί, με μερικά έπιπλα, κατάλληλο
και για νεαρούς γονείς με παιδί. Τηλ. 99
468268. Ενοίκιο 350 ευρώ.
Ενοικιάζεται ρετιρέ 180τ.μ. με απρόσκοπτη
θέα, στην Αγλαντζιά, παρά το ΚΕΜΑ. Διαθέτει 3 υπνοδωμάτια , 2 αποχωρητήρια,
αποθήκη, κεντρική θέρμανση, κλιματιστικά
σε όλους τους χώρους, φούρνο και κεραμική εστία, ψυγείο και πλυντήριο ρούχων. Τιμή: 650 ευρώ (συζητήσιμη). Ιάκωβος
99-606-586.
Ενοικιάζεται σπίτι στην Ξυλοτύμπου 3 υπνοδωματίων, πλήρως επιπλωμένο, εξοπλισμός κουζίνας, 320 ευρώ. Τηλ:
99659429.
Ενοικιάζεται αποθήκη με εμβαδό 350 τ.μ.
εις Βιομ. περιοχή Αραδίππου. Διαθέτει
γραφείο - κουζίνα - και 2 αποχωρητήρια.
Διαθέτει επίσης πόρτα ασφαλείας και εύκολη και γρήγορη πρόσβαση στον αυτοκινητόδρομο. Τηλ. 99- 634-136. Λάρνακα.
Ενοικιάζεται αποθήκη 1050τ.μ. ή δυο αποθήκες 500τ.μ. ή μια στην Βιομηχανική
Ενοικιάζεται ανεξάρτητη μονοκατοικία
στην περιοχή Ζακάκι. Είναι 150 τετραγωνικά
μέτρα με 3 υπνοδωμάτια. Για περισσότερες
πληροφορίες επικοινωνήστε στο τηλέφωνο
99552063.
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 220 τετραγωνικών,
4 υπνοδωματίων, ανακαινισμένο, στην
Λεοφώρο Αθαλάσσας, στον δεύτερο όροφο. Μεγάλη κουζίνα με αποθηκευτικό
χώρο, μεγάλος χώρος υποδοχής και αίθουσα συνεδριάσεων / σαλονι, όπως επίσης και 2 αποχωρητήρια (1 για ξένους
και 1 προσωπικής χρήσης με μπάνιο). Επίσης παρέχεται ανσανσέρ για τον δεύτερο
όροφο μόνο. Για πληροφορίες παρακαλώ
επικοινωνήστε: 99523068 / 99123583
Ενοικιάζεται διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου, επιπλωμένο, εις περιοχή Ξενοδοχείου "Palm Beach " εις τουριστική,
περιοχή Λάρνακας. Πέντε λεπτά από τη
θάλασσα. Λογικό ενοίκιο, Για ραντεβού:
99037111 . Κον Λευτέρη . 99-906-042
Παναγιώτης.
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΑ
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙΚΙΣΤΙΚΑ ΜΕΓΑΛΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΒΑΡΓΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΦΟ ΑΠΟ 626τμ ΜΕΧΡΙ 776τμ,ΣΔ60%, με
τίτλους. Όλα τα οικόπεδα είναι στον ίδιο
δρόμο και εφάπτονται μεταξύ τους. Απολαμβάνουν θεά προς τις γύρω περιοχές.
Η περιοχή είναι από τις αναπτυσσόμενες
της πόλης με νεόκτιστες επαύλεις. Τηλ:
96885030 ιδιοκτήτης.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΩ ΠΑΦΟ 96 Τ.Μ. Το κατάστημα αποτελεί μέρος
του ‘Λιμνάρια Complex’ και βρίσκεται σε
προνομιακή τοποθεσία έχοντας την πρόσοψη στον κύριο δρόμο. Το κατάστημα
βρίσκεται σε καλή κατάσταση με ψευδοροφή, κρυφό φωτισμό, κλιματισμό
τύπου VRV , εφαρμοστό χαλί, ηλεκτροκίνητη σκιάστρα, σύστημα συναγερμού,
CCTV και αλλα. Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΟ 1,789τμ ΜΕ ΣΔ
140% ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ
ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. Το οικόπεδο βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της
πόλης, γειτνιάζει με πληθώρα υπηρεσιών
και διευκολύνσεων και απολαμβάνει καλή
προσπέλαση προς όλες τις κατευθύνσεις.
Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης.
ΠΩΛEITAI ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΤΕΜΑΧΙΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. Το οικιστικό τεμάχιο
βρίσκεται στην περιοχή Φοινικαρια. Ολικο
εμβαδο 5,686 με Σ.Δ 20%.Τηλ : 96885030
ιδιοκτήτης.
PLOTS OF LAND FOR SALE.
ANAVARGOS
AREA.
GREAT
INVESTMENT OPPORTUNITY. The plots
can be sold as a single unit or individually.
From 626 sq.m up to 776 sq.m with building
factor 60% and title deeds. Mountain and
sea view with nice villas developing around
the area. Tel: 96885030 owner.
COMMERCIAL PROPERTY FOR SALE
λογής ανάμεσα σε 16 εκατομμύρια
διαφορετικές αποχρώσεις.
Οι πρώτες διασυνδεδεμένες οικιακές
συσκευές που κυκλοφόρησαν στην
αγορά του εξωτερικού ήταν πλυντήρια,
φούρνοι και ψυγεία από εταιρείες
όπως η Samsung και η LG. Εκτός από
το να ενημερώνουν για το πότε έχουν
τελειώσει το πλύσιμο των ρούχων ή
το φαγητό, οι συσκευές αυτές πληροφορούν επίσης τον χρήστη για το
αν έχει προκύψει κάποιο πρόβλημα
κατά τη λειτουργία τους.
Επίσης, αξιοποιούν το Ιντερνετ για
να βελτιώνονται, «κατεβάζοντας» για
παράδειγμα νέα προγράμματα πλύσης
και ψησίματος. Εξίσου σημαντικό
είναι πως ενσωματώνουν διαγνωστικό
λογισμικό, ώστε ένας τεχνικός να
μπορεί να καταλάβει το είδος της βλάβης που έχουν παρουσιάσει. Η δυνατότητα σύνδεσης στο web έχει αρχίσει
να αξιοποιείται επίσης για την ψύξη
και τη θέρμανση, όπως για παράδειγμα
στον θερμοστάτη Nest, με τον οποίο
μπορεί κανείς να καθορίσει από το
κινητό του τη θερμοκρασία, ακόμη
IN KATO PAFOS 96sq.m. The shop is
within the ‘’Limnaria Complex’’ and faces
the main road Melina Merkouri Avenue.
It’s in a good condition with suspended
ceiling, recessed lighting, VRV AC, fitted
carpet, motorized louvers, CCTV and
more. Tel: 96885030 owner.
GREAT INVESTMENT OPPORTUNITY.
PLOT OF LAND FOR SALE 1,789 sq.m,
AT THE AREA OF AGIA ZWNI. BUILDING
FACTOR 140% WITH TITLE DEED. The
land is located at a central point of the
city, very close to various amenities and
has excellent accessibility. Tel: 96885030
owner.
RESIDENTIAL LAND FOR SALE GREAT
INVESTMENT OPPORTUNITY. The plot
of land is located at the area of Foinikaria.
Total area 5,686 with a 20% Building
Factor. Tel: 96885030 owner
Πωλείται οικόπεδο γωνιακό 550τ.μ. στη
Σκαρίνου, πίσω από τη Συνεργατική,
€85.000 περισσότερα. Τηλ. 99597344.
Πωλούνται οικόπεδα στην περιοχή Αγίου
Αθανασίου στη Λεμεσό από 320.000
ευρώ, 630τ.μ. και άνω. Με συντελεστή
δόμησης 80%, Τηλ: 70008333.
Πωλείται χωράφι οικιστικό στον Λυθροδόντα 950 τετραγωνικά στο κέντρο του
χωριού σε ήσυχη γειτονία. Τηλ. 99586460.
Πωλείται μεγάλο οικόπεδο στην είσοδο
του χωριού Έμπα μόλις 2 χιλιόμετρα από
την πόλη της Πάφου. Δυνατότητα εμπορικής ανάπτυξης. Τηλ. 99429221 email:
[email protected]
Πωλείται οικιστικό οικόπεδο στο Γέρι,
531 τετραγωνικά μέτρα. 100% Συντελεστής Δόμησης, 3 ορόφοι. Τιμή:180.000.
Τηλ. Επικοινωνίας: 99461279
Πωλείται χωράφι στον Πρωταρά εις Προφήτη Ηλία με εμβαδό 4,800 τ.μ. Εφάπτεται
σε κύριο δρόμο και έχει 10% κάλυψη για
οικοδομή. Τιμή ευκαιρίας. Τηλ. 99634136.
Πωλείται σε νεόκτιστη περιοχή οικόπεδο
533 τ.μ. στην περιοχή Αγ. Κων/νου και Ελένης, Ηλιούπολη στο Δάλι Λευκωσίας.
Το οικόπεδο εφάπτεται με πεζόδρομο
και έχει τίτλο ιδιοκτησίας. Για πληροφορίες
τηλ. 99458745
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ
Πωλείται Citroen c3 pluriel 2004, 16 άλογα,
αρ. εγγραφής KHD, 90.000 χλμ., περασμένο ΜΟΤ μέχρι τέλος 2013, σύστημα
triptonic. Τιμή 5.500 ευρώ, συζητήσιμη.
Τηλ. 97624180 Λευκωσία.
OPEL VECTRA 18CC, registration DAF,
1993, manual, airbags, air-condition, car
radio, silver color, special price: 800 euro
only! Call 22101858.
Πωλείται GolF IV Tdi Van 110 hp χρώματος
ασήμι 3.500 ευρώ. Τηλ. 99997147.
Πωλείται Toyota Starlet Glanza 13άρι
turbo, χρώματος ασημί, γραμμένο και ε-
κι αν δεν βρίσκεται στο σπίτι.
Η Samsung παρουσίασε τον περασμένο Απρίλιο το Jungfrau Flagship,
ένα «έξυπνο» κλιματιστικό που μπορεί
να ρυθμιστεί από απόσταση, μέσω
οποιασδήποτε Android ή iOS συσκευής. Με τη βοήθεια μιας εφαρμογής
για smartphone και tablet PC λειτουργεί και το Netatmo, ένας προσωπικός
«μετεωρολογικός» σταθμός, ο οποίος
παρακολουθεί τη θερμοκρασία και
τη μόλυνση εντός και εκτός κατοικίας.
Από τον «δικτυωμένο» οικιακό εξοπλισμό δεν θα μπορούσαν να λείπουν
και οι τηλεχειριζόμενες κλειδαριές,
όπως η Smart Deadbolt της First
Watch Security, τα συστήματα αυτόματου ποτίσματος, ακόμη και οι κάμερες για την επίβλεψη μωρών, που
μεταδίδουν την εικόνα στο iPhone
και iPad (iBaby).
Την ιδέα έχουν επίσης αξιοποιήσει
οι Samsung, LG και Sharp σε ρομποτικές ηλεκτρικές σκούπες. Με την
Cocorobo της Sharp, ο χρήστης μπορεί
να ελέγξει επίσης ανά πάσα στιγμή
το σπίτι του.
«Ολιστικό»
μόνιτορ αφής
Ελεγχο με τη χρήση και των δέκα
δακτύλων, όπως ακριβώς η οθόνη
ενός smartphone, προσφέρει το
νέο μόνιτορ ET83 Touch 10 της LG.
Με αυτό τον τρόπο, η 23 ιντσών οθόνη εξασφαλίζει την καλύτερη δυνατή εμπειρία, κατά τον χειρισμό
των Windows 8 ή των προγραμμάτων, συγκριτικά με τις συμβατικές
οθόνες που υποστηρίζουν τεχνολογία αφής δύο σημείων. Επιπλέον,
διαθέτοντας πάνελ τύπου IPS, το
μόνιτορ εξασφαλίζει πολύ μεγάλες
γωνίες θέασης.
πιθεωρημένο, 4.500 ευρώ. Τιμή συζητήσιμη! 96766150 Λεμεσός.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΑ
Πωλείται Mercedes e 220 CDI μοντέλο
2001 silver, MOT 5/2014, πρόσφατο γενικό
service, full extra, 5.500 ευρώ, λόγω αναχώρησης στο εξωτερικό. Για περισσότερες πληροφορίες 99177507.
Πωλείται από ιδιώτη ανεξάρτητη μοντέρνα πολυτελής κατοικία στην περιοχή
Καλλιθέας- Κάλσπεργκ , καινούργια, 180 τετραγωνικών μέτρων κλειστοί
καλυμμένοι χώροι σε μισό οικόπεδο , τριών υπνοδωματίων και σοφίτας. Τα
δωμάτια έχουν μετατραπεί σε δύο μεγάλα και στο κυρίως δωμάτιο υπάρχει αποχωρητήριο και μπάνιο. Εξωτερικά υπάρχουν μεγάλες βεράντες μπροστά
και πίσω, ενώ υπάρχει και μεγάλη αυλή στο πίσω μέρος. Είναι πλήρως εξοπλισμένη
με θέρμανση και σώματα ηλεκτρικής, A/C ζεστό – κρύο σε όλους τους χώρους
, μοντέρνα κουζίνα και νησίδα με μοντέρνες οικιακές συσκευές, σύστημα συναγερμού, τζάκι, γυψοσανίδες με spot lights, αποθήκη κτισμένη, παρκέ σε
όλους τους χώρους , όλα σε καινούργια κατάσταση. Υπάρχει πρόνοια για πισίνα.
ΤΙΜΗ €295,000 συζητήσιμη (με ή χωρίς συσκευές αναλόγως). Δεν υπόκειται
σε ΦΠΑ, με τίτλο ιδιοκτησίας. Η οικία είναι έτοιμη για παράδοση. Γίνεται δεκτή
και ανταλλαγή με διαμέρισμα στην Λευκωσία. Τηλ: 99203420
Πωλείται αμάξι Renault Megane Cabrio,
έτος 2006 16 άλογα, αρ. εγγραφής KJY,
περασμένο ΜΟΤ, σύστημα triptonic,
leather, με αρκετά extra. Τιμή 5.800 ευρώ,
συζητήσιμη. Τηλ. 99850944 Λεμεσός.
Πωλείται Suzuki Hayabusa του 2001 σε
άριστη κατάσταση. Δεκτός οποιοσδήποτε
μηχανικός έλεγχος. Τιμή 5.800 ευρώ, συζητήσιμη. Τηλ. 96427168.
Πωλείται Mercendes – Benz CLK 200K
Convertible, automatic, petrol, 2000cc,
10/2002, Black leather seats (gray),
Avantgarde, Electric seats, Alarm, With
the new Mercedes key fob, 18 inch amg
rims, Carbon details. Tιμή: 8.500, τηλ:
99302099
Πωλείται GolF IV Tdi Van 110 hp, χρώματος
ασήμι. Tιμή 3500. Τηλ 99997147.
Πωλείται μοτοσυκλέττα σκούτερ Piaggio
μοντέλο Beverly - Anniversary Edition,
κυβισμού 500 κ.ε. χρώματος μολυβί, έτους
2012, παρα πολύ καλή κατάσταση, με
εγγύηση αντιπροσωπείας 2 χρόνια με χιλιόμετρα 2400 , ένας ιδιοκτήτης . Tηλ.
99634136, ή 97686236. Λάρνακα.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΙΑ
Πωλείται καινούργια, δυόροφη κατοικία, 4 υπνοδωματίων,
214 τ.μ. σε 600 τ.μ. οικιστικό τεμάχιο, στην Αλάμπρα,
πάνω στον παλιό δρόμο Λευκωσίας- Λεμεσού. Τιμή:
€265.000. Πληροφορίες στο τηλ. 99622427.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΤΕΜΑΧΙΟ
Πωλείται οικιστικό τεμάχιο, 669 τ.μ., στο Παλαιομέτοχο.
Τιμή: € 75.000. Πληροφορίες στο τηλ. 99622427.
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΤΕΜΑΧΙΟ
Πωλείται περίπτερο money gram dvd
club. Πωλείται επικερδής επιχείρηση στον
ίδιο χώρο λειτουργεί υπηρεσία money
gram, υπάρχει ενσωματωμένο dvd club
και τεράστιο περίπτερο. Επίσης στον ίδιο
χώρο λειτουργεί και κατάστημα αθλητικών
παπουτσιών. Πλούσιο stock. Πωλείται
λόγο άλλων ασχολιών των ιδιοκτήτων.
Τηλ. 99843498.
Πωλείται οικιστικό τεμάχιο, 724 τ.μ., στην Αλάμπρα,
μεταξύ Παλαιού και Νέου δρόμου Λ/σίας- Λεμεσού.
Τιμή: € 150.000. Πληροφορίες στο τηλ. 99622427.
Πωλείται επικερδής επιχείρηση (Πάρκο
Καφεστιατόριο) με όλο τον εξοπλισμό,
λόγο άλλων ασχολιών του ιδιοκτήτη. Υπαίθρια παιχνιδούπολη και κλειστή αίθουσα
παιχνιδιών. Κατάλληλο για διοργάνωση
εκδηλώσεων (γάμων, βαφτίσεων κ.α).
Τηλ: 99843498.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ
Τηλεσκοπικό Ανυψωτικό μηχάνημα (forklift) MERLOμε 17 Μέτρα ανυψωτήρα, 3 1/2 χρονών με 3000 ώρες
λειτουργίας. Γίνονται δεκτές προτάσεις και για ενοικίαση.
Πληροφορίες στο τηλ. 99622427.
Πωλείται μοτοσικλέτα Yamaha TDM 850cc,
χρονολογίας 2000, χρώματος κόκκινου
σε άριστη κατάσταση. Τηλ: 99787889.
Ενοικιάζονται φουσκωτά κάστρα σε διάφορα μεγέθη για εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους για διάφορες εκδηλώσεις! Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99484639
Πωλείται σκούτερ Piaggio μοντέλλο
Beverly - Anniversary Edition, κυβισμού
500 κ.ε. χρώματος μολυβί, έτους 2012,
παρα πολύ καλή κατάσταση, με εγγύηση
αντιπροσωπείας 2 χρόνια με χιλιόμετρα
2400 , ένας ιδιοκτήτης . Για πληροφορίες:
τηλ. 99 - 634-136, ή 97-686-236. Λάρνακα.
Ενοικιάζεται
Ενοικιάζετε διαμέρισμα
Ενοικιάζεται διαμέρισμα
3 υπνοδωματίων σε
μικρή πολυκατoικία
κοντά στην Αμερικανική
και Ρωσική πρεσβεία,
καθιστικό, τραπεζαρία, 2
WC, κεντρική θέρμανση,
2 split units, στεγασμένο
παρκινγκ και αποθήκη.
Ενοικιάζεται πολυτελές διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων
στη περιοχή Hilton Park. Το κυρίως υπνοδωμάτιο διαθέτει
en-suite μπάνιο, έχτρα δωμάτιο μπάνιου και έχτρα αποχωρητήριο για ξένους, πολύ μεγάλους χώρους καθιστικού, τραπεζαρίας και TV, πολύ μεγάλη κουζίνα με
έχτρα χώρο για τραπεζαρία, δωμάτιο γραφείου, καλυμμένα
μπαλκόνια, καλυμμένο χώρο σταθμεύσεις, πλήρες air
condition και κεντρική θέρμανση, πλήρως επιπλωμένο,
260 τ. μ. Τιμή €800. ΤΗΛ: 99635711
Τηλ. 99677954
LG
ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ
ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ
Ενοικιάζεται διαμέρισμα στην
Αγλαντζιά δύο υπνοδωματίων,
καινούριο, πολυτελές, σε πολυκατοικία κατασκευής 2010,
πλήρως επιπλωμένο. Μεγάλη
βεράντα, καινούρια έπιπλα,
καινούριες ηλεκτρικές συσκευές, 2 wc, storage heaters,
a/c, blinds, parking. 550€
Τηλέφωνο 99598836
Ενοικιάζεται διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου στον Λυκαβητό, φωτεινό, με θέα
το πάρκο, με μεγάλη βεράντα, επιπλωμένο, με όλες
τις ηλεκτρικές συσκευές,
a/c & θέρμανση, αποθήκη
και χώρο στάθμευσης. Τιμή
460 ευρώ. Τηλ. 99455246
SP-08-ADV ADSTORE_KATHI 5/10/13 4:57 PM Page 4
TEXNES-01 COVER_TEXNES 5/10/13 11:51 AM Page 8
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Ανάμεσα στο τίποτα και στο παν
Ο Λευτέρης Βογιατζής, αξεδιάλυτα ηθοποιός και σκηνοθέτης, πίστεψε απόλυτα στη «λειτουργία τη θεατρική»
Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΤΣΟΥΝΑΚΗ
Ηταν μια παράσταση που είχε σκηνοθετήσει εν ζωή και
πρωταγωνιστούσε μετά θάνατον. Παράδοξο; Οχι για
τον Λευτέρη Βογιατζή, ο οποίος κηδεύτηκε την περασμένη
Τετάρτη. Το κατευόδιο ακολούθησε το τελετουργικό
που εκείνος ήθελε. Μια τετράωρη στάση στο θέατρο
της οδού Κυκλάδων και ύστερα η κηδεία στο Α΄ Νεκρο-
ταφείο. Φορούσε το κοστούμι του Τίνκερ από το έργο
της Σάρα Κέιν «Καθαροί πια», στα σταυρωμένα χέρια
του κρατούσε το πρόγραμμα αυτής της παράστασης
(του 2001). Το φέρετρο με τη σορό είχε τοποθετηθεί
πάνω στη σκηνή, στο σκηνικό του «Θερμοκηπίου» του
Πίντερ, ανάμεσα στην αρχειοθήκη με τους δεκάδες φακέλους και το σκάμμα με τις θυμωνιές. Ο κόσμος έμπαινε
από τις δύο εισόδους, διέσχιζε το σκηνικό του τελευταίου
έργου που παρουσίασε στο θέατρό του, φιλούσε το
γυάλινο κάλυμμα του φέρετρου. Οι θέσεις στις κερκίδες
ήταν σχεδόν γεμάτες. Ολοι και όλα λειτούργησαν όπως
εκείνος θα ήθελε. Πειθαρχημένα, με ακρίβεια.
Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Λ. Βογιατζής, που έφυγε
από τη ζωή τη Μεγάλη Πέμπτη σε ηλικία 68 ετών, δεν
μεταμόρφωνε μόνο έργα, συγγραφείς, ηθοποιούς, κοινό·
άλλαξε και τη ζωή της συνοικίας. Η περιοχή εκείνη της
Κυψέλης έγινε θεατρικό στέκι (με το «Τόπος Αλλού» και
το παρακείμενο θέατρο της Μπέτυς Αρβανίτη), έγινε
σημείο αναφοράς της πόλης.
Η «Κ» σήμερα φιλοξενεί δύο κείμενα: της Δηώς Καγγελάρη,
θεατρολόγου, στενής φίλης του (που ετοιμάζει και ένα
βιβλίο για τον Λ. Βογιατζή, προϊόν μακροχρόνιας έρευνας),
και του νεαρού σκηνοθέτη Σίμου Κακάλα. Δύο κείμενα
που μιλούν με τον τρόπο τους για την «κληρονομιά του».
Με τη σοβαρότητα και
το πάθος του παιχνιδιού
Παράσταση για ένα
ρόλο στην Κυκλάδων
«Η θέση δίπλα σας;» «Είναι πιασμένη», απάντησα, περιμένοντας τον συνάδελφο Γ. Σαρηγιάννη που είχε
βγει για λίγο έξω. Αντέδρασα όπως σε μια παράσταση.
Κρατούσα στα γόνατά μου ένα μπλοκ για σημειώσεις,
έμεινα εκεί για δύο ώρες. Εν σιωπή. Μόνο το θρόισμα
από τις ανθοδέσμες και κάποιοι ψίθυροι. Ολα τα βλέμματα στραμμένα στην υποφωτισμένη σκηνή. Τόσο,
που ορισμένοι σκοντάφτουν στα σκαλιά. Τότε, μόνο,
ξεχωρίζει κάποιο «προσέξτε!». Οι άνθρωποι του θεάτρου
κυκλοφορούν διακριτικά ανάμεσα στο κοινό, κάποιος
υπάλληλος από το γραφείο τελετών φροντίζει να
αδειάζει το φέρετρο από τα λουλούδια που εναποθέτουν
όσοι έρχονται, ώστε να παραμένει μόνο ένας ηλίανθος.
Αυτός, που είχε επιλεγεί εξαρχής. Ως τη στιγμή που η
σύντροφός του, Ειρήνη Λεβίδη, ζητάει διακριτικά να
μην αποσύρονται τα «επιπλέον». Αλλά είναι σχεδόν
αδύνατον. Η ροή είναι συνεχής. Σχεδόν καθένας
κρατάει και από ένα λουλούδι. Αλλος ακουμπά και
προσπερνά βιαστικά, άλλος κάνει τον σταυρό του και
σκύβει να φιλήσει, άλ<
<
<
<
<
<
λος κάτι ψιθυρίζει κοντά
Η προετοιμασία για στο πρόσωπό του, ακουμπώντας τρυφερά
την παράσταση
την παλάμη πάνω στο
δεν ολοκληρωνόταν γυάλινο σκέπασμα. Η
παράσταση, ένας τεποτέ. Κάθε
τράωρος αυτοσχεδιαφινάλε, κάθε βράδυ, σμός, με σχεδιάγραμμα.
Είσοδος - διαδρομή επί
οδηγούσε στην
σκηνής - έξοδος. Οπως
«πρεμιέρα» της
για τον Γιώργο Βέλτσο
που στεκόταν εκεί επί
επόμενης μέρας
ώρα, σε μια κολόνα· η
Εύα Κοταμανίδου σκύβει και ακουμπάει το κεφάλι της
στο φέρετρο· δύο μαυροφορεμένες κοπέλες κρατούν
η μία την άλλη, τον κοιτούν και κάτι ψιθυρίζουν, σαν
απόσπασμα από ρόλο· η Ιωάννα Καρυστιάνη αναλύεται
σε δάκρυα, διασχίζει τη σκηνή και φεύγει βιαστικά· η
Αννα Κοκκίνου έρχεται με πατερίτσες, δυσκολεύεται
στα σκαλιά, η Αμαλία Μουτούση και ο Αργύρης Πανταζάρης (θα έπαιζε τον «Οιδίποδα Τύραννο» στην
καλοκαιρινή παράσταση που σχεδίαζε ο Λ. Βογιατζής)
την υποβαστούν· ο Διονύσης Σαββόπουλος με μαύρα
γυαλιά, κάπως νευρικός, διατρέχει με το βλέμμα το
φέρετρο, κάνει τον σταυρό του, και φιλάει. Η Αλκη
Ζέη και η Ξένια Καλογεροπούλου αλλάζουν θέσεις και
κερκίδα· μια κυρία παίρνει φόρα από την πρώτη σειρά,
πλησιάζει με ανοιχτό δρασκελισμό, κοιτάει τη σορό,
χαμογελάει τρυφερά, επιστρέφει στη θέση της. Ο Δημήτρης Καταλειφός, ο Χρήστος Λούλης, ο Νίκος Κουρής,
στην ίδια ουρά. Ποιος δεν ήταν εκεί; Δύσκολο να πούμε.
Προσκλητήριο γενεών, ηθοποιών και θεατών.
Η οδός Κυκλάδων είχε ασυνήθιστη κίνηση την περασμένη Τετάρτη, μέσα κι έξω από το θέατρο. «Θα
ήταν μεγάλη ικανοποίηση για μένα αν μπόρεσα να
δώσω ένα μέτρο για τη λειτουργία τη θεατρική, για
την αφοσίωση και συγκέντρωση που απαιτήθηκε για
να γίνει αυτή η δουλειά», είχε πει σε συνέντευξή του
στην «Κ», αποτιμώντας τον ρόλο που είχαν διαδραματίσει η «Σκηνή» (1982) και η συνέχειά της, η «νέα
Σκηνή» (1988) στην οδό Κυκλάδων. Εδώ και δέκα
μέρες έχουν γραφτεί πολλά, πάρα πολλά για τον Λευτέρη
Βογιατζή. Εχει αποτιμηθεί το έργο του, το βάσανό του,
η τυραννική σχέση του με τους άλλους και με τον
εαυτό του, η τελειοθηρία του, το πάθος του, το ανικανοποίητό του. «Τέλος» δύσκολο να γραφτεί. Οχι για
άλλο λόγο, μόνο γιατί ο ίδιος το απεχθανόταν. Η προετοιμασία για την παράσταση δεν ολοκληρωνόταν
ποτέ. Κάθε φινάλε, κάθε βράδυ, οδηγούσε στην «πρεμιέρα» της επόμενης μέρας· κάθε μέρα.
Της ΔΗΩΣ ΚΑΓΓΕΛΑΡΗ*
Στον Λευτέρη Βογιατζή
«Μπορεί η ζωή να μας θυμίζει
συνεχώς ότι δεν υπάρχει απόλυτο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να πάψω να το
αναζητώ», έλεγε ο Λευτέρης
Βογιατζής. Και τούτη η αναζήτηση αφορούσε βέβαια όλους τους συντελεστές της
σκηνικής τέχνης, αλλά πρωτίστως την υποκριτική: το θέατρο ως πράξη του απόλυτου
ηθοποιού. Αλλωστε, αυτός ο
κορυφαίος ποιητής της σκηνής υπήρξε πάντα αξεδιάλυτα
ηθοποιός και σκηνοθέτης.
Παρατήρηση, αυτοπαρατήρηση, περιέργεια, παρόρμηση, δημιουργικότητα, έκθεση, επιθυμία, επαλήθευση
είναι ορισμένοι από τους όρους
που επανέρχονται συνεχώς
στις αναφορές του. Οι ηθοποιοί
οφείλουν να αναδημιουργούν
και όχι να μιμούνται τις ανθρώπινες λειτουργίες, τις ψυχογραφικές ιδιότητες και τις
αισθητικές κατηγορίες («έτσι
παίζεται ο κακός, έτσι το γκροτέσκο, έτσι το τραγικό»), να
κατανοούν πως η παρατήρηση
είναι για τον ηθοποιό ό,τι για
τον ζωγράφο το μάθημα ανατομίας. Θεωρώντας δεδομένες
τις δυνατότητες των συνερ-
γατών του, ο Βογιατζής είχε
ανάλογες απαιτήσεις, τους ενθάρρυνε να τολμούν να εκφράζουν τις απορίες τους και
για τα πιο ασήμαντα πράγματα, στήνοντας «παγίδες» τούς
ωθούσε να παραμερίζουν τους
φόβους και τις αναστολές τους,
να διευρύνουν τα όρια. Η σχέση σκηνοθέτη - ηθοποιών ήταν πολύπλοκη, όπως στον έρωτα: αγάπη αλλά και εντάσεις, αφού πολλές φορές, για
να επιτευχθεί ένας στόχος, ο
θίασος όφειλε να ωθείται στα
άκρα, ακόμη και σε προσωπικές περιοχές.
Ο Λευτέρης ερεύνησε συστηματικά και σε βάθος την
τέχνη του ηθοποιού με το πάθος και τη σοβαρότητα του
παιχνιδιού, και ασφαλώς συγκαταριθμείται στους μεγάλους δασκάλους του ευρωπαϊκού θεάτρου. Απόλυτος, ασυμβίβαστος, ανατρεπτικός,
αστείρευτος, ακαταπόνητος,
ανικανοποίητος: ποτέ το στερητικό άλφα δεν σήμαινε συγχρόνως τόσο πολλά και τόσο
θετικά.
* Η κ. Δηώ Καγγελάρη είναι επίκουρη καθηγήτρια Θεατρολογίας
στο ΑΠΘ, σύμβουλος για το θέατρο
του Γ. Λούκου στο Φεστιβάλ
Αθηνών.
Αξίζει να πεθαίνεις
για μια ουτοπία
Του ΣΙΜΟΥ ΚΑΚΑΛΑ*
Ο Λευτέρης Βογιατζής φωτογραφημένος στις πρόβες του «Αμφιτρύωνα» του Μολιέρου (από την Ελισάβετ Μωράκη). Ηταν η τελευταία του σκηνοθεσία, πέρυσι το καλοκαίρι, στο Φεστιβάλ Επιδαύρου. Καταβεβλημένος από τη νόσο, αλλά γεμάτος επιθυμίες, όνειρα, σχέδια, ιδέες.
Λευτέρη νομίζω κατάλαβα,
αξίζει να αφήνεις την πνοή
σου, να στάζεις το αίμα σου
πάνω στη σκηνή, αξίζει να πεθαίνεις για μια ουτοπία, αξίζει
να αγαπάς, γιατί το θέατρο διδάσκει πάνω απ’ όλα αυτό, να
παλεύεις, να στέκεσαι όρθιος
μέχρι το τέλος και κάθε μέρα
απέναντι στη φθορά που είναι
αναπόφευκτη, στην κοινωνία
των ανθρώπων η αδελφότητα
είναι μονόδρομος αν θέλουμε
να επιβιώσουμε, ο πλανήτης
θα συνεχίσει και χωρίς εμάς
και το σύμπαν άμα εξαφανιστούμε δεν θα κλάψει καθόλου
ούτε και θα συνωμοτήσει υπέρ
ή εναντίον μας. Μόνο το τώρα
υπάρχει και η σκληρή δουλειά,
μια ελεύθερη πτώση στο κενό,
αρκετά με τη δικαιολογία της
μετά θάνατο συγχώρεσης και
της δευτέρας ευκαιρίας, ναι
Λευτέρη, κάθε πρωί θα βάζω
τα δυνατά μου να πέφτω στο
κενό με ανοιχτά τα μάτια, ήσουν ο αληθινός ο ένας της εποχής σου, κάθε πρόβα θα
προσπαθήσω να κάνω ταξίδι,
δεν θέλω να είμαι μια καταναλωτική μηχανή με αγοραστική δύναμη, δεν θέλω να είμαι μια αγελάδα για άρμεγμα,
και Λευτέρη, είχες δίκιο, καμία
παράσταση δεν πρέπει να βιντεοσκοπείται πρέπει να σβήνει και να χάνεται στον χρόνο,
αυτή είναι η αληθινή της φύση
να μένει μόνο ο μόχθος των
σωμάτων να μένει μόνο η στιγμιαία εκτυφλωτική λάμψη της
αλήθειας μέσα στο σκοτάδι...
* Ο κ. Σίμος Κακάλας είναι σκηνοθέτης και ηθοποιός.
ΕΠΙΣΗΣ / Του ΚΩΣΤΑ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
Ο
Πάλι ο ομφαλός μας
κυρίαρχος ομφαλός μας. Δυστυχώς σε αυ-
τόν επιστρέφουμε με κάθε ευκαιρία ανακυκλώνοντας την κυπριακή ειδησιογραφία με
τις ντόπιες πολιτικές εξαγγελίες και πρακτικές. Παρατηρήστε πώς αρχίζουν οι πρωινές ενημερωτικές
εκπομπές σε ραδιόφωνο και τηλεόραση. Με την ανάγνωση του κυπριακού Τύπου. Και μέχρις εκεί.
Διαδίκτυο και ξένα πρακτορεία αξιοποιούνται μόνο
για βόμβες, σεισμούς, ομαδικές εκτελέσεις και γενικώς τραγωδίες. Μάλλον για να μας παρηγορούν
υπενθυμίζοντας ότι υπάρχουν και χειρότερα στον
πλανήτη. Πότε ακούσατε, ως σταθερό συμπλήρωμα, το τι γράφει ο ξένος Τύπος για τις εξελίξεις στις
χώρες της Ευρώπης, με έμφαση στα οικονομικά
και πολιτικά θέματα που καίνε και εμάς κι εκείνους;
Ψιλά γράμματα; Και όμως, ο ξένος Τύπος είχε δώσει
επί δύο χρόνια πλούσια αρθρογραφία για το τι θα
μπορούσε να συμβεί στις δοκιμαζόμενες από τις
συνταγές της Τριάδας χώρες της Ευρωζώνης, οπότε
και στην υποψήφια για «διάσωση» Κύπρο. Αλλά ο
περίφημος ομφαλός μας, ο της Αφροδίτης υπέροχος και λάγνος, αυτός μόνο μας απασχολούσε. Και
αφού αυτοθαυμαζόμασταν τόσο πολύ, δεν υπήρχε
περίπτωση να μη μας θαυμάζουν και να μας ποθούν
οι πάντες στον κόσμο! Τώρα διαμαρτυρόμαστε ότι εμείς περιμέναμε την «αλληλεγγύη», όπως οι μωρές
μυξοπαρθένες, και αιφνιδιαστήκαμε, οι ορφανές, από τις σαδομαζοχιστικές «συνήθειες» των Ευρωπαίων πολιτικών ηγετών της εποχής μας και ιδιαίτερα
των βορείων «εταίρων» μας. Δεν βλέπαμε τη συμπεριφορά τους και τα τραγικά πολιτικά και τεχνοκρατικά λάθη τους σε Ελλάδα και Πορτογαλία; Πιστέψαμε δηλαδή ότι θα χαριζόντουσαν σε εμάς χάρη στον υπέροχο ομφαλό μας;
Κατά τη διάρκεια της δυσφημιστικής «επίθεσης» εναντίον της Κύπρου τους τελευταίους δύο μήνες
πριν από τις εκλογές, με την κατηγορία περί ξεπλύματος βρόμικου χρήματος που διατύπωσαν κάποιοι
εκ των βορείων συνευρωπαίων, το ερώτημα που
προέβαλλαν στο τέλος οι καλοθελητές ήταν το πιασάρικο: «Γιατί οι δικοί μας φορολογούμενοι να πληρώνουν για να σωθούν οι “βρόμικες” καταθέσεις
των Ρώσων ολιγαρχών στην Κύπρο;». Ενώ, μόλις
εισρεύσουν τα ίδια κεφάλαια στις γερμανικές και
στις ολλανδικές τράπεζες, αυτομάτως αστράφτουν
και λαμποκοπούν από καθαριότητα. Στην προσέλκυ-
ση αυτών των κεφαλαίων από το 2006 λόγω υψηλών επιτοκίων και χαμηλής φορολογίας οφειλόταν
και ο γιγαντισμός του τραπεζικού μας τομέα, που έπρεπε κατά τον Σόιμπλε και τους «ειδικούς» αξιωματούχους της Ευρώπης (Ρεν, Ντράγκι, Ντάισελμπλουμ) να ακρωτηριαστεί άμεσα. Και μάλιστα διέδιδαν ψευδώς ότι ήταν 8 φορές το ΑΕΠ της Κύπρου,
ενώ μια απλή διαίρεση (80 δισ. καταθέσεις / 17,5 ΑΕΠ) έβγαζε 4,6 φορές το ΑΕΠ. Και γράφανε για μήνες όλοι ότι είχαμε oκταπλάσιο του ΑΕΠ τραπεζικό
τομέα ενώ έπρεπε να είναι μέχρι 3,5 φορές. Η Ολλανδία, βλέπετε, η οποία, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ
και τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, μέχρι τα τέλη του 2012
είχε προσελκύσει τεράστιες ροές χρήματος, που ανήλθαν στο αστρονομικό ποσό των 8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ή 13 φορές το ολλανδικό ΑΕΠ, είναι
άλλου παπά παιδί. Άλλωστε ο υπουργός Οικονομικών της είναι ο σοσιαλιστής και πρόεδρος του Γιούρογκρουπ κ. Ντάισελμπλουμ… «Ο πιο αισιόδοξος
νεκροθάφτης», κατά την κυρία του Ευρωκοινοβουλίου, η οποία τον ρωτούσε πώς κατάφερε να καταστρέψει την Κύπρο και τη συνοχή της Ευρώπης μέσα σε μερικές εβδομάδες στο νέο του πόστο εξου-
σίας. Δίπλα της έσφιγγε τα δόντια η κ. Αντιγόνη Παπαδοπούλου που μάλλον είχε «προψήσει» καλά τη
θυμωμένη ερωτούσα.
«Μα δεν μας έδιναν συγχαρητήρια επί εξάμηνο μέχρι και τον περασμένο Γενάρη για την υπέροχη και
ανέλπιστη προεδρία;». Βέβαια! Και τους καλέσαμε
μάλιστα όλους και τους δείξαμε το πόσο καλά περνάμε στη «μαρτυρική κατεχόμενη μεγαλόνησο» με
τα 50 δισ. ευρώ κυπριακές (όχι ξένων) καταθέσεις
από εταιρείες, ταμεία και πολίτες (τρεις φορές το
κυπριακό ΑΕΠ) και με το 80% των νοικοκυριών να
έχουν ιδιόκτητο (έστω και χρωστούμενο) σπίτι και
με μισθούς απ’ τους υψηλότερους στην Ευρώπη.
Και στις 22 Απριλίου διαβάζαμε: «Αμηχανία έδειξε ο
πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κ. Μάρτιν
Σουλτς, όταν αντίκρισε τα δεκάδες άδεια μαγαζιά
κατά τη διάρκεια περιπάτου του στη Λεωφόρο Μακαρίου. Στην προηγούμενη επίσκεψή του –επί κυπριακής προεδρίας-, είπε ότι διαπίστωσε πολλή
δραστηριότητα, ενώ σε αυτήν έβλεπε ακριβώς το αντίθετο». Δεν θα τους περπατάμε πια στην ερειπωμένη Ερμού της πράσινης γραμμής στη «μοναδική»
μοιρασμένη πρωτεύουσα της Ευρώπης, αλλά στη
Μακαρίου με τα έρημα μαγαζιά, τα ενοικιαστήρια
και τους λίγους τρομοκρατημένους διαβάτες.
Και στη διαδικασία της αναζήτησης ευθυνών, η αυτοτιμωρία και το φανατικό αυτομαστίγωμα αποδεικνύουν ότι ο ομφαλός μας, ακόμα και ταλαιπωρημένος από τις «επελάσεις των βαρβάρων», παραμένει
ο αστείρευτος γητευτής της προσοχής μας. Εκείνοι
που ορκιζόντουσαν ότι δεν θα μιλάνε πια για το τι έγινε αλλά για το τι πρέπει να γίνει, δεν χάνουν ευκαιρία να καρφώνουν τους αντιπάλους τους δίπλα
σε κάθε αναφορά στην κατάντια μας. Και εκείνοι
που θα όφειλαν μια ξεκάθαρη συγγνώμη για τη μακρόχρονη άγνοιά τους, προκρίνουν κατόπιν εορτής
τη μοναχική πορεία της Αργεντινής.
Στην Ευρώπη γίνεται χαμός από ζυμώσεις και πιέσεις για μια διαφορετική συνολική ευρωπαϊκή διεκδίκηση, με πρωτοπορία τις χώρες του Νότου, κι εμείς κολλημένοι στον χαβά μας, οι τέλειοι πρωταγωνιστές της μανιακής μοναξιάς μας. Για το όνομα του
Θεού, ξεκολλήστε από την ομφαλοσκόπηση και
διεκδικήστε μαζί με τους συνευρωπαίους να συμβεί
το αδύνατο, πριν βουλιάξουμε σταθερά όλοι μαζί
στο αδιανόητο.
TEXNES-02 ATZENTA_TEXNES 5/10/13 11:52 AM Page 2
2
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
Εκδηλώσεις - Κύπρος
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΝΤΙΖΑΪΝ
Εκδηλώσεις - Ελλάδα
Μη χάσετε
ΚΥΡΙΑΚΗ 12.5
ΘΕΑΤΡΟ
Τετάρτη 15 Μαΐου
«SuperNova»
D.I.Y. Cyprus
Μετά την επιτυχημένη πορεία της ομάδας «Καταλάθος» στη θεατρική σκηνή
του Faust στην Αθήνα, η
παράσταση «SuperNova»
παρουσιάζεται στη Λεμεσό. Η ζωή κι ο θάνατος λοιπόν προκύπτουν τυχαία, δεν είναι αποφάσεις, απλώς συμβαίνουν καταλάθος, όπως ακριβώς και οι πέντε νέοι απόφοιτοι του Θεάτρου Τέχνης, που μας λένε ότι τίποτα δεν γίνεται επίτηδες, ζεις «Καταλάθος», πεθαίνεις
«Καταλάθος», συναντιέσαι «Καταλάθος» και
γίνεσαι ομάδα «Καταλάθος»! Πρόκειται για
δύο σαραντάλεπτες θεατρικές δημιουργίες,
με διαφορετικές ατμόσφαιρες και ξεχωριστό
χαρακτήρα η καθεμιά, που όμως έχουν κοινό
παρονομαστή το χιούμορ! Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου και η Φωτεινή Αθερίδου ενώνουν
τις δυνάμεις τους, γράφοντας και σκηνοθετώντας δύο έργα και δημιουργώντας το
«SuperNova». Κείμενο - Σκηνοθεσία: Βασίλης Μαυρογεωργίου (Dying Sweetly), Φωτεινή Αθερίδου (Και μετά; Και μετά;). Παίζουν:
Ιωάννης Καπελέρης, Ιωάννης Μπισμπικόπουλος, Κώστας Σιλβέστρος, Φωτεινή Αθερίδου,
Φωτεινή Μπακλατζίογλου. Ώρα 8:30 μ.μ., Τεχνοχώρος ΕΘΑΛ, Λεμεσός. Πληρ. 25877827
Η IsNotGallery θεωρεί ότι ο ρόλος του καλλιτέχνη και της τέχνης είναι και ήταν ανέκαθεν να αναλύει, να κρίνει, να προβληματίζεται και να
προβληματίζει γύρω από κοινωνικά δρώμενα,
κατεστημένα και καταστάσεις. Βάσει αυτής της
φιλοσοφίας, η γκαλερί απηύθυνε πρόσκληση σε
καλλιτέχνες ώστε να αφουγκραστούν τη σημερινή κατάσταση της χώρας μας και μέσα από τα
νέα δεδομένα που δημιουργούνται να εμπνευστούν έργα τα οποία θα λειτουργήσουν ως φάροι δημιουργίας μιας πιο «καθαρής» σύγχρονης
κοινωνίας. Τα έργα αυτά θα απαρτίσουν τη νέα
εικαστική πρόταση της IsNotGallery. Εγκαίνια
Τετάρτη 15 Μαΐου στην IsNotGallery, στην παλιά
Λευκωσία. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Ιουνίου. Πληρ. 22343670, 99569498
Τετάρτη 15 και Πέμπτη 16 Μαΐου
ΔΕΥΤΕΡΑ 13.5
ΕΚΔΗΛΩΣΗ
Πειραιώς 84, 210-34.25.335
κόμη το 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Αφήγησης και Τεχνών του Λόγου
στην Κοζάνη υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Στέλιου Πελασγού (σε συνεργασία με το
ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης). Μεταξύ των
φετινών καλεσμένων οι αφηγητές παραμυθιών Patrick Mohr
και Jo Blake Cave. Κοζάνη
Για την επόμενη σειρά συναυλιών της,
με τίτλο «Το πέταγμα των κύκνων», η
Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου συμπράττει ξανά με τον διάσημο Φινλανδό
μαέστρο Esa Heikkilä καθώς και με τον
διακεκριμένο Κύπριο πιανίστα Νικόλα
Κωνσταντίνου. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει το έργο του Κύπριου συνθέτη
Σάββα Σάββα με τίτλο «For Demetri», έ-
Ρεσιτάλ πιάνου
Γ. Τσανακαλιώτη
να έργο αφιερωμένο στον Σοστακόβιτς,
το Κοντσέρτο για Πιάνο αρ. 5 του Μπετόβεν («Αυτοκρατορικό»), καθώς και τη
Συμφωνία αρ. 5 του Σιμπέλιους. Θα δοθούν δύο βραδινές συναυλίες, την Τετάρτη 15 Μαΐου, στο Θέατρο Ριάλτο, στη
Λεμεσό, και την Πέμπτη 16 Μαΐου, στο
Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου. Πληρ.
77777745, 22313010
Μαΐου, γκαλερί Γκλόρια, Ζήνωνος Σώζου 3,
Λευκωσία. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 30
Μαΐου. Πληρ. 22762605
ΤΕΤΑΡΤΗ 15.5
ΜΟΥΣΙΚΗ
Alexis Descharmes
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Συναντώντας το Βυζάντιο
ΘΕΑΤΡΟ
Η ζωγραφική του Λευτέρη
Ολύμπιου έχει έναν κεντρικό στόχο: να συνδυάσει το
θρησκευτικό πρότυπο με
την πολιτική διαμαρτυρία,
τη βυζαντινή παράδοση με
την πρόσφατη ιστορία της
πατρίδας του, και να τα ενοποιήσει σε ένα αδιαίρετο σύνολο. Οι αλληγορίες και οι θρησκευτικοί συμβολισμοί στην υπηρεσία της πολιτικής
διαμαρτυρίας στο έργο του Ολύμπιου συνεπικουρούνται από τη ζωγραφική παραμόρφωση, την αφαιρετική διάθεση. Μεγάλη αναδρομική έκθεση του Λευτέρη Ολύμπιου με τον τίτλο «Συναντώντας το Βυζάντιο» παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία τον περασμένο Δεκέμβριο και Ιανουάριο στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας. Εγκαίνια Τρίτη 14
Συνεχίζεται για δύο ημέρες α-
ΦΕΣΤΙΒΑΛ
Kυριακή 12.5
ΜΟΥΣΙΚΗ
Τετάρτη 15.5
O Alexis Descharmes είναι
ένας σύγχρονος συνθέτης
ρεπερτορίων για βιολοντσέλο, των οποίων αποτελεί ενεργό πρεσβευτή.
Ο Alexis Descharmes έχει
στο ενεργητικό του 20 δισκογραφικές ηχογραφήσεις (Deutsche
Grammophon, Accord, Naïve, Αιών, Assai,
Intrada, Fontec). Στη συναυλία του στην Κύπρο ο Alexis Descharmes θα εκτελέσει σύγχρονα έργα που έχουν γίνει πλέον κλασικά
(Henri Dutilleux, Zoltan Kodaly) και σύγχρονους συνθέτες (Philippe Hurel, Kaija
Saariaho), τιμώντας ιδιαιτέρως Κύπριους
συνθέτες (Χριστίνα Αθηνοδώρου, Γιώργος
Χριστοφή, Φαίδρος Καβαλλάρης). Ώρα 8:30
μ.μ., Ίδρυμα ARTos, Λευκωσία. Είσοδος ελεύθερη. Πληρ. 22459333
ΤΡΙΤΗ 14.5
Διεθνές Φεστιβάλ
Αφήγησης
Festival με παραστάσεις νέων
δημιουργών, stand up comedy,
αυτοσχεδιασμούς, μετακλήσεις
από το εξωτερικό, πρεμιέρες
και τον διαγωνισμό Scratch
Night με έπαθλο 1.000 ευρώ.
Ανάμεσα στις ομάδες και τους
καλλιτέχνες που συμμετέχουν
είναι οι Β. Ατταριάν, Δ. Μπογδάνος, Γ. Αγγελόπουλος, Ηλ. Ελληνικιώτη, Γ. Νανούρης, Ubuntu,
ομάδα Σύρμα, katayis teater
κ.ά. Οι παραστάσεις θα διαρκέσουν έως τις 19 του μήνα.
«Το πέταγμα των κύκνων»
Ρεσιτάλ του ανερχόμενου πια-
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Τρίτη 14.5
Στην οδό Μάριου Τόκα 26
Πέντε χρόνια από τον θάνατο του συνθέτη Μάριου
Τόκα, η μνήμη του τιμάται
με φιλολογικό μνημόσυνο
και καλλιτεχνικό πρόγραμμα, σε εκδήλωση που θα
πραγματοποιηθεί στον
δρόμο μπροστά από το πατρικό του σπίτι (οδός Μάριου Τόκα 26, πρώην οδός Πατρών
Γερμανού, ανατολικά του σινεμά ΑΡΙΕΛ στη
Λεμεσό). Στην εκδήλωση, την οποία θα τιμήσει με την παρουσία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα μιλήσει ο δρ Νίκος Ζάμπογλου,
ενώ χαιρετισμό θα απευθύνει ο δήμαρχος Λεμεσού, Ανδρέας Χρίστου. Στο καλλιτεχνικό
μέρος θα συμμετάσχουν οι Γεράσιμος Ανδρεάτος, Κώστας Χατζηχριστοδούλου και Μαρία
Αλεξίου. Συμμετέχουν επίσης οι χορωδίες
Μοντέρνοι Καιροί και Δήμου Αμμοχώστου, υπό τη διεύθυνση του Νίκου Βήχα, και το μαθητικό συγκρότημα του Γυμνασίου Αγίου Αθανασίου, υπό τη διεύθυνση της Μύριας Aβρααμίδου. Καλλιτεχνική επιμέλεια: Γιώργος Παγιάτης. Στις 8:30 μ.μ. Είσοδος ελεύθερη.
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Playing doctor
Το θέατρο «Σκάλα» παρουσιάζει στη Λευκωσία
τη σύγχρονη αμερικανική
κωμωδία των Μπίλι Βαν
Ζαντ και Τζέιν Μίλμορ
«Playing Doctor» σε μετάφραση Ερρίκου Μπελιέ και
σκηνοθεσία Ανδρέα Μελέκη. Η υπόθεση του
έργου έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι γονείς του Πίτερ Μπρέουστερ δεν γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα ο γιος τους δεν σπουδάζει γιατρός. Το τραγικό όμως είναι ότι ο Πίτερ έχει χρησιμοποιήσει όλα τα χρήματα που
του έδωσαν για την ιατρική σχολή για να γίνει
συγγραφέας. Αναπόφευκτα, έρχεται η μέρα
της αναμέτρησης, όταν οι γονείς του φτάνουν
για μια επίσκεψη. Τότε ο Πίτερ στρατολογεί
τη γραμματέα του για να υποδυθεί τη νοσοκόμα, και τον συγκάτοικό του, Τζίμι, για να υποδυθεί τους ασθενείς. Παίζουν: Σοφοκλής
Κασκαούνιας, Κώστας Καζάκας, Μόνικα Μελέκη, Φοίβος Γεωργιάδης, Ιωάννα Πολυνείκη, Δήμος Μυλωνάς, Καλλιρρόη Κορωνιού
και Ανδρέας Μελέκης. Ώρα 8:30 μ.μ., Πολιτιστικό Κέντρο Βλαδίμηρος Καυκαρίδης, Λευκωσία. Πληρ. 22312940
ΠΕΜΠΤΗ 16.5
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Για τον Γ. Παπανικολάου
Το Ινστιτούτο Νευρολογίας & Γενετικής Κύπρου και η πρεσβεία της Ελλάδος στη Λευκωσία διοργανώνουν εκδήλωση προς τιμήν
του Γεώργιου Ν. Παπανικολάου, «πατέρα»
του «ΠΑΠ Τεστ». Την εκδήλωση θα χαιρετίσει
ο πρέσβης της Ελλάδος στην Κύπρο, Βασίλειος Παπαϊωάννου, και ο γενικός εκτελεστικός
ιατρικός διευθυντής του Ινστιτούτου Νευρολογίας & Γενετικής Κύπρου, καθηγητής Φίλιππος Πατσαλής. Θα προβληθεί ντοκιμαντέρ
της ΕΡΤ με τίτλο «Γεώργιος Ν. Παπανικολάου,
ΠΑΠ Τεστ». Στον χώρο υποδοχής θα παρουσιαστεί φωτογραφική έκθεση του Ελληνικού
Ιδρύματος Πολιτισμού για τη ζωή και το έργο
του μεγάλου ερευνητή και εξαίρετου επιστήμονα. Ώρα 7 μ.μ., στο Αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Νευρολογίας & Γενετικής Κύπρου.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 17.5
ΘΕΑΤΡΟ
Αγαπητέ κ. Στρίντμπεργκ
Η θεατρική ομάδα «Σόλο για Τρεις», συνεχίζοντας τη δημιουργική της πορεία στον χώρο
του πειραματικού θεάτρου, με τη φετινή της
παραγωγή προτείνει την παράσταση «Αγαπητέ κ. Στρίντμπεργκ...», για τα 100+1 χρόνια από τον θάνατό του (1849-1912). Μια παράσταση-εργασία που απευθύνεται άμεσα στο κείμενο του Στρίντμπεργκ για να δημιουργήσει
τις προϋποθέσεις για έναν γόνιμο διάλογο, ιδωμένο μέσα στο σημερινό κλίμα της οικονομικής ύφεσης και τα δεδομένα που απορρέουν από αυτήν. Έρευνα/Ελεύθερη απόδοση/Σκηνοθεσία: Μαρία Μανναρίδου-Καρσερά. Παίζουν: Πέτρος Γιωρκάτζης, Ηλιάνα
Κάκκουρα, Χριστίνα Χριστόφια. Ώρα 8:30
μ.μ., αίθουσα Μελίνα Μερκούρη, Λευκωσία.
Πληρ. 96883720
ΣΑΒΒΑΤΟ 18.5
ΘΕΑΤΡΟ
Το τρίο της συμφοράς
Η Κεντρική Σκηνή του Σατιρικού Θεάτρου παρουσιάζει τις τελευταίες παραστάσεις της κωμωδίας των
Ρέι και Μάικλ Κούνις «Το
τρίο της συμφοράς». Το
έργο αφηγείται την ιστορία
του Τομ και της Λίντα, ενός άτεκνου ζευγαριού το οποίο προσπαθεί απεγνωσμένα να υιοθετήσει ένα μωρό. Περιμένοντας στο σπίτι
την κοινωνική λειτουργό που θα τους εγκρίνει για υιοθεσία, χτυπούν την πόρτα τα δύο
προβληματικά αδέλφια του Τομ, ο Ντικ και ο
Χάρι. Στην υπερπροσπάθειά τους να βοηθήσουν τον Τομ, αποδεικνύεται πως δεν βοηθούν καθόλου! Τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Θανάσης Θεολόγης, τα σκηνικά ο Μίκης Λοΐζου
και τα κοστούμια ο Κώστας Καυκαρίδης, ενώ
τους ρόλους κρατούν μεταξύ άλλων η Πόπη
Αβραάμ, η Μαριάννα Καυκαρίδου, ο Βασίλης
Μιχαήλ, ο Φώτης Αποστολίδης και η Στέλλα
Φιλιππίδου. Ώρα 8:30 μ.μ., Πολιτιστικό Κέντρο Βλαδίμηρος Καυκαρίδης, Λευκωσία.
Πληρ. 22312940
Eπιμέλεια: ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
[email protected]
Ονειρο και οικείο
της Π. Κυριαζή
νίστα Γιάννη Τσανακαλιώτη
στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, στο πλαίσιο του
επίλογου του κύκλου «Οι 32
σονάτες για πιάνο του Μπετόβεν». Ωρα έναρξης 8.30 μ.μ.
Βασ. Σοφίας και Κόκκαλη
Εγκαίνια της έκθεσης ζωγρα-
φικής της Πελαγίας Κυριαζή
«Το όνειρο και το οικείο» στο
Μέγαρο Εϋνάρδου του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής
Τραπέζης. Διάρκεια έκθεσης έως τις 29 Ιουνίου. Στις 8 μ.μ.
ΕΚΔΗΛΩΣΗ
Τετάρτη 15.5
Αγίου Κωνσταντίνου 20 και Μενάνδρου
Ο γνωστός συγγραφέας Γκρά-
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Τετάρτη 15.5
Εγκαίνια έκθεσης
Ηλία Δελλόγλου
Στη Δημοτική Πινακοθήκη Λέφα
στο Ψυχικό εγκαινιάζεται η έκθεση με έργα του σύγχρονου
Ελληνα εικαστικού Ηλία Δελλόγλου, η οποία θα διαρκέσει έως
τις 4 Ιουνίου. Η έκθεση οργανώνεται με την υποστήριξη του Οργανισμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης-Προσταστίας Πολιτισμού
και Αθλητισμού του Δήμου Φιλοθέης-Ψυχικού. Στις 7.30 μ.μ.
Ι. Κοκκώνη 15, Ψυχικό
Ο Γκράχαμ
Σουίφτ στον Ιανό
χαμ Σουίφτ συζητάει με τον Ανταίο Χρυσοστομίδη στον «Ιανό», με αφορμή τα βιβλία του
«Φτιάχνοντας έναν ελέφαντα»,
«Τελευταίος γύρος» και «Μακάρι να ήσουν εδώ», που κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις
εκδόσεις Εστία. Είσοδος ελεύθερη. Στις 8 μ.μ. Σταδίου 24
ΧΟΡΟΣ
Σάββατο 18.5
Footsteps Dance
στο Χυτήριο
Η ομάδα χορού «Footsteps
ΘΕΑΤΡΟ
Τρίτη 14.5
Nεανικό
θέατρο στο Bios
Αρχίζει στο Bios το φεστιβάλ
νεανικού θεάτρου Bob Theatre
Dance Company» παρουσιάζει
την παράσταση «Duality» στο
θέατρο «Χυτήριο» για δύο βραδιές (18, 20/5). Η χορογραφία
και η σκηνοθεσία είναι της Γιώτας Πολυχρονοπούλου. Μια παράσταση για την καθημερινότητα, τις αλήθειες και τους φόβους μας. Ιερά Οδός 44
Eπιμέλεια: ΝΕΛΛΗ ΑΜΠΡΑΒΑΝΕΛ
[email protected]
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΛΟΝΔΙΝΟ
ΘΕΑΤΡΟ
Lyttelton Theatre
www.nationaltheatre.org.uk
παμπ στην Ιρλανδία, οι άντρες της περιοχής συγκεντρώνονται κάθε βράδυ για να
πιουν την μπίρα τους. Ο ερχομός στο μαγαζί μιας άγνωστης γυναίκας τούς παρακινεί να την εντυπωσιάσουν με τις ιστορίες τους για φαντάσματα και χαμένες
ψυχές. Μια από τις ιστορίες, όμως, είναι
πιο ανατριχιαστική αλλά και πιο πραγματική από τις άλλες, ανεβάζοντας τη δραματική ένταση, καθώς όλοι οι παρόντες
έχουν κάποιο μυστικό που απειλείται να
αποκαλυφθεί… Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε το 1997, κερδίζοντας το βραβείο Ολίβιε καλύτερου νέου έργου και
καθιερώνοντας τον Κόνορ Μακφέρσον
ενός από τους λίγους Αμερικανούς
ζωγράφους της γενιάς του που έγιναν
γνωστοί και δημοφιλείς στην Ευρώπη, ιδιαίτερα για τα πορτρέτα του. Ο Σάρτζεντ σπούδασε στο
Παρίσι και εγκαταστάθηκε αργότερα στο Λονδίνο, όπου έγινε περιζήτητος προσωπογράφος. Στις
αρχές του 20ού αιώνα, θέλοντας να ξεφύγει από τον κλοιό των παραγγελιών
με τις οποίες τον πολιορκούσαν οι κο-
σμικοί, άρχισε να
κάνει συχνά ταξίδια
σε διάφορα μέρη
του κόσμου –Ιταλία,
Γαλλία, Ελλάδα, Μέση Ανατολή, Αμερική– και να ζωγραφίζει έργα που τεκμηρίωσαν με συναρπαστικό τρόπο τις ταξιδιωτικές εμπειρίες του (εδώ το έργο του
«Ελαιόδεντρα - Κέρκυρα», 1909). Οι υδατογραφίες που παρουσιάζονται στην
έκθεση προέρχονται από αυτή την περίοδο της καλλιτεχνικής του παραγωγής
«Children of the Sun». Ο Μαξίμ Γκόρκι έ-
γραψε τα «Παιδιά του ήλιου» ενώ βρισκόταν φυλακισμένος το 1905, λίγο μετά την
αιματηρή καταστολή των μεγάλων διαδηλώσεων στην Αγία Πετρούπολη από τη
φρουρά του τσάρου. Το έργο δίνει μια κωμικοτραγική εικόνα της ιντελιγκέντσιας
στη Ρωσία εκείνης της προεπαναστατικής
εποχής, παρουσιάζοντας μια οικογένεια
αστών που ζει κλεισμένη στον κόσμο της.
Επικεφαλής είναι ο Προτάσοφ, ένας επιστήμονας τόσο απορροφημένος στα πειράματά του και στις ουτοπικές ιδέες του,
που δεν αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω του, ούτε καν τα προβλήματα που απασχολούν τα πιο κοντινά του πρόσωπα. Η
νέα μετάφραση του Χάουαρντ Ντέιβις και
η σκηνοθεσία του Αντριου Απτον φέρνουν
το έργο του Γκόρκι (ο οποίος «συνεχίζει εκεί όπου σταμάτησε ο Τσέχοφ», γράφει ο
Μάικλ Μπίλινγκτον στον «Γκάρντιαν») πολύ κοντά στη δική μας εποχή, με τη συμβολή και των εξαιρετικών ερμηνειών από
τους Τζόφρεϊ Στρίτφιλντ (Προτάσοφ),
Τζάστιν Μίτσελ, Εμα Λόουντς και Πολ Χίγκινς. Εως τις 14 Ιουλίου.
Donmar Warehouse
www.donmarwarehouse.com
«Τhe Weir». Σε μια απόμερη επαρχιακή
Το «σύμπαν Νταλί» στη Μαδρίτη
Μετά το Παρίσι, όπου 800.000 επι-
ως έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους θεατρικούς συγγραφείς στη
Βρετανία. Η νέα παραγωγή του έργου,
σκηνοθετημένη από την Τζόζι Ρουρκ,
καλλιτεχνική διευθύντρια του Donmar
Warehouse, έχει κερδίσει θερμά σχόλια
από τους κριτικούς, οι οποίοι επαινούν επίσης τις ερμηνείες των ηθοποιών, ανάμεσά τους ο Μπράιαν Κοξ, ο Ρίστεντ Κούπερ, η Ντέρβια Κίργουαν, ο Αρνταλ Ο’
Χάνλον και ο Πίτερ Μακ Ντόναλντ. Εως
τις 8 Ιουνίου.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
ΕΚΘΕΣΗ
Brooklyn Museum
www.brooklynmuseum.org
«John Singer Sargent Watercolors». Η
έκθεση παρουσιάζει 83 υδατογραφίες
του Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ (1856-1925),
σκέπτες είδαν την έκθεση στο Κέντρο Πομπιντού, το αφιέρωμα στον
Σαλβαδόρ Νταλί μεταφέρθηκε στη
Μαδρίτη, στο Μουσείο Reina Sofia.
Είναι μια μεγάλη ρετροσπεκτίβα, που
καλύπτει το σύνολο της διαδρομής
του Καταλανού καλλιτέχνη και όλες
τις όψεις της ιδιόρρυθμης προσωπικότητάς του: Από το ξεκίνημά του και
την ανάδειξή του σε εμβληματική
φυσιογνωμία του σουρεαλισμού μέχρι τις σκανδαλοθηρικές εκκεντρικότητες της όψιμης περιόδου, που τον
έκαναν στόχο επικρίσεων. Παρουσιάζοντας πάνω από 200 έργα –πίνακες,
σχέδια, γλυπτά, χαρακτικά, φιλμ,
φωτογραφίες, έντυπα–, η έκθεση
στοχεύει στην επανεκτίμηση της δημιουργικής προσφοράς του Νταλί και
της ανθεκτικής επιρροής του στο
καλλιτεχνικό τοπίο. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται μερικά από τα πιο φημισμένα έργα του, ανάμεσά τους «Η αντοχή της μνήμης», «Ο μεγάλος αυνανιστής», «Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου» και το «Πορτρέτο του Πικάσο» (φωτ.).
και αποτελούν μέρος των συλλογών του
Μουσείου του Μπρούκλιν και του Μουσείου Καλών Τεχνών της Βοστώνης, όπου η έκθεση θα μεταφερθεί το φθινόπωρο. Εως τις 28 Ιουλίου.
ΠΑΡΙΣΙ
ΕΚΘΕΣΗ
Musee d’ Orsay
www.musee-orsay.fr
«L’ ange du bizarre: Le Romantisme noir
de Goya a Max Ernst». Ο ρομαντισμός
γνώρισε τη μεγαλύτερη άνθησή του στα
τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα, ως ένα διάσπαρτο, άτυπο κίνημα
στο πεδίο
της λογοτεχνίας και της
τέχνης, εκφράζοντας
την εξέγερση απέναντι
στην κυριαρχία του χυδαίου ορθολογισμού. Εστιάζοντας στη
«σκοτεινή» πλευρά του ρομαντισμού, η
έκθεση υπογραμμίζει τη γοητεία που άσκησαν σε λογοτέχνες και καλλιτέχνες
το απαγορευμένο και το παράδοξο, η μελαγχολία, η απόγνωση, ο θάνατος. Στο
πρώτο τμήμα της τεκμηριώνει τον στενό
δεσμό ανάμεσα στις εικαστικές τέχνες
και στη λογοτεχνία –από τον Σαίξπηρ και
τον Δάντη μέχρι την ποίηση του Μπάιρον
και του Σέλεϊ, τον «Φρανκενστάιν» της
Μ. Σέλεϊ και τα διηγήματα του Εντγκαρ
Αλαν Πόε– παρουσιάζοντας έργα καλλιτεχνών όπως ο Γκόγια, ο Ζερικό, ο Ουίλιαμ Μπλέικ, ο Ντελακρουά, ο Φρίντριχ,
ο Φουζέλι (εδώ ο πίνακάς του «Η Αμαρτία καταδιώκεται από τον Θάνατο»). Αργότερα, το πνεύμα του σκοτεινού ρομαντισμού μεταβολίστηκε στο έργο συμβολιστών ζωγράφων (όπως ο Εντβαρντ
Μουνκ), ενώ τις πρώτες δεκαετίες του
20ού αιώνα το ρομαντικό κληροδότημα
αποτέλεσε συστατικό του σουρεαλιστικού κινήματος, που αντιπροσωπεύεται
στην έκθεση από έργα, μεταξύ άλλων,
του Μαξ Ερνστ, του Νταλί, του Αντρέ Μασόν. Η εικαστική διαδρομή συνοδεύεται
από προβολές αποσπασμάτων από ταινίες σκηνοθετών όπως ο Φριτς Λανγκ, ο
Μπουνιουέλ, ο Χίτσκοκ και ο Τιμ Μπάρτον. Εως τις 9 Ιουνίου.
Musee Marmottan Monet
www.marmottan.fr
«Marie Laurancin». Το μουσείο παρου-
σιάζει αυτό το μεγάλο αναδρομικό αφιέρωμα στη Μαρί Λορανσέν (18831956), με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 130 χρόνων από τη γέννηση της
Γαλλίδας ζωγράφου. Η Λορανσέν (εδώ
μία αυτοπροσωπογραφία της) συνδέθηκε με τους καλλιτέχνες της παρισινής αβάν-γκαρντ των αρχών του 20ού αιώνα
και συμμετείχε στις εκθέσεις τους, γοητεύοντας με τον χρωστήρα της αλλά και
την προσωπικότητά της ανθρώπους όπως ο Ματίς, η Γερτρούδη
Στάιν, ο Μαξ Ζακόμπ και ο Γκιγιόμ Απολινέρ.
Χωρίς να ενταχθεί σε κάποιο από τα καλλιτεχνικά κινήματα που
αναδύθηκαν τότε, όπως οι «φοβ» και οι
κυβιστές, ακολούθησε προσωπικό δρόμο στη ζωγραφική χρησιμοποιώντας μια
παλέτα φωτεινών, απαλών χρωμάτων
και συνδυάζοντας την αίσθηση του κλασικού πορτρέτου με τον μοντερνισμό,
σε έργα όπου κυριαρχούν οι γυναικείες
μορφές. Εως τις 30 Ιουνίου.
Επιμέλεια: ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΤΟΥΠΑΚΗ
TEXNES-03 POLITISMOS_TEXNES 5/10/13 12:18 PM Page 3
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΝΤΙΖΑΪΝ
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Ο ισραηλινός πολιτισμός σε μια μέρα
Μια πρώτη επαφή με τη σύγχρονη ισραηλινή κουλτούρα στην καρδιά της Λευκωσίας
Του ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
Η σύγχρονη ισραηλινή κουλτούρα και πολιτισμός τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν
ιδιαίτερα δείγματα γραφής, με πολλούς
από τους εκπροσώπους του να τυγχάνουν
παγκόσμιας αναγνώρισης. Από τη λογοτεχνία και το θέατρο, μέχρι τον κινηματογράφο και τις εικαστικές τέχνες, το
Ισραήλ έχει να επιδείξει σπουδαία κομμάτια
της ισραηλινής πολιτιστικής παράδοσης
που φτάνουν στο σήμερα. Το ερχόμενο
Σάββατο, 18 Μαΐου, θα έχουμε την ευκαιρία
να έρθουμε σε άμεση επαφή και να πάρουμε
μια ενδεικτική γεύση από τη σύγχρονη
ισραηλινή κουλτούρα στο πλαίσιο του
«Israel Open Night», που θα λάβει χώρα
στο Νέο Θέατρο του ΘΟΚ. Οι Κύπριοι θεατές
θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν, με ανοικτή είσοδο για το κοινό, από
αργά το απόγευμα του Σαββάτου, μια παράσταση κουκλοθεάτρου, δύο κινηματογραφικές ταινίες, μία θεατρική παράσταση
και μία έκθεση φωτογραφίας. Τα καλύτερα
κομμάτια της σύγχρονης πολιτιστικής
ζωής του Ισραήλ θα βρεθούν στο νησί μας
για μία μόνο μέρα, φέρνοντας τις δύο γειτονικές χώρες ακόμη πιο κοντά και δίνοντας
την ευκαιρία η μία να γνωρίσει καλύτερα
την άλλη μέσα από τον πολιτισμό.
ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ
«Celebration/Γιορτή» στις 6:30 μ.μ.
Από το «Πολυπολιτισμικό Θέατρο Γαλιλαίας»
Ένα φανταστικό κουκλοθέατρο για τα
παιδιά και όχι μόνο, με χιούμορ, μουσική
και μαύρο θέατρο. Μια παράσταση χωρίς
λόγια, την οποία μπορούν να απολαύσουν
θεατές όλων των ηλικιών. Η συγκεκριμένη
παράσταση έλαβε το πρώτο βραβείο ως
η καλύτερη παράσταση κουκλοθεάτρου
στο Magic Curtain Children Theatre
Festival στη Βουλγαρία το 2009.
ΘΕΑΤΡΟ
«Mein Jerusalem/H δική μου Ιερουσαλήμ» στις 8:00 μ.μ.
Από το θέατρο «Τμούνα»
Μια παράσταση βασισμένη στην πλασματική βιογραφία μιας Γερμανίδας φωτογράφου, της Σαμπίνα Σόιμπερ, που καταγράφει τις εξελίξεις στη ζωή της οι οποίες
την βοήθησαν να πετύχει τους στόχους
της. Πρόκειται για μια αποχαιρετιστήρια
περιοδεία μιας γυναίκας που προσπαθεί
να αφήσει πίσω το παρελθόν και να προ-
info
Σάββατο, 18 Μαΐου, Νέο Κτήριο ΘΟΚ, Λευκωσία. Η
είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις είναι ελεύθερη
αλλά απαιτείται προκράτηση θέσεων. Πληροφορίες: 77772717, www.israelopennight.com ή στο
Facebook «Israel Open Night».
χωρήσει στο παρόν, σε μια πραγματική
ύπαρξη. Η παράσταση έλαβε το Βραβείο
Καλύτερης Παράστασης και Καλύτερης
Σκηνοθεσίας στο Theatre Fringe Awards
στο Ισραήλ το 2012. Η παράσταση θα είναι
στα Αγγλικά.
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
«Footnote/Γράψε Λάθος» στις 8:30 μ.μ.
Μια ισραηλινή δραματική ταινία, που
περιστρέφεται γύρω από την προβληματική
σχέση μεταξύ ενός πατέρα και του γιου
του, οι οποίοι διδάσκουν το Ταλμούδ, τα
εβραϊκά θρησκευτικά κείμενα. H ιστορία
ενός παράλογου ανταγωνισμού, του θαυμασμού και του φθόνου που φέρνει πατέρα
και γιο σε μια πικρή αντιπαράθεση. Η
ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας το 2012 και
κέρδισε το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου
στο φεστιβάλ των Καννών το 2011. Η σκηνοθεσία ανήκει στον Τζόζεφ Σίνταρ. Η
ταινία θα προβληθεί με ελληνικούς υπότιτλους.
«Rabbies/Λύσσα» στις 10:30 μ.μ.
Η πρώτη ισραηλινή ταινία τρόμου, που
προβλήθηκε πριν από λίγα χρόνια απογειώνοντας το κοινό. Περίεργα πράγματα
συμβαίνουν σε μια ομάδα ανθρώπων που
χάνονται μέσα στο δάσος, σε αυτή την
αλλιώτικη ταινία τρόμου. Η ταινία κέρδισε
το βραβείο κριτικών στο «Fantasporto
Film Festival» το 2011. Από τους Ααρόν
Κεσάλες και Ναβότ Παπουσάντο. Η ταινία
θα προβληθεί με αγγλικούς υπότιτλους.
ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
«From the beginning»
Η έκθεση φωτογραφίας της Σαΐ Γκινότ
θα διαρκέσει μέχρι τις 26 Μαΐου στο Νέο
Κτήριο του ΘΟΚ στη Λευκωσία. H Γκινότ
είναι βιολόγος στο επάγγελμα και ξεκίνησε
την καριέρα της ως η πρώτη φωτογράφος
της Αρχής Εθνικών Πάρκων. Έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία φωτογραφίας, συνδυάζοντας ανθολογίες ποίησης, ενώ το
1993 τιμήθηκε με το Χρυσό Βραβείο στη
Διεθνή Έκθεση Βιβλίου των Ιεροσολύμων
για το βιβλίο της «Αγγίζοντας το Φως», που
κυκλοφόρησε το 1992. Όλες οι φωτογραφίες
που παρουσιάζονται στην έκθεση έχουν
τραβηχτεί στο Ισραήλ και απεικονίζουν
φανταστικά τοπία, καθώς αποτελούνται
από δύο φωτογραφίες τοποθετημένες η
μία πάνω απ’ την άλλη, παραπέμποντας
σε αποσπάσματα από τη Βίβλο.
l
3
TEXNES-04 BIBLIO_TEXNES 5/10/13 11:52 AM Page 4
4
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σήμα κατατεθέν η τιμή στη μνήμη
Το χρέος, οι θύμησες, η ελπίδα και ο σεβασμός στη θυσία
είναι λέξεις-κλειδιά, που ανοίγουν τις καμαρόπορτες της καρδιάς μας
KΛΑΙΡΗ ΑΓΓΕΛΙΔΟΥ
ΛΙΤΑΝΕΙΑ
Εκδ. Ιωλκός, Αθήνα, Δεκ. 2012
Της ΑΝΝΑΣ ΣΤΑΦΙΔΑ
Έχω μπροστά μου το τελευταίο από τα γεννήματα
ψυχής της γλυκολάλητης ποιήτριας, της κ. Κλαίρης Αγγελίδου. Τούτο το έργο της είναι το 23ο
– το 25ο, δεν έχει σειρά γιατί σε τέτοιο έργο
χάνεται η επαφή με τους αριθμούς και τα δεφτέρια… Ονομάζεται «Λιτανεία». Σε υποδέχεται
με το μεγάλο έργο του γλύπτη Αριστείδη Πατσόγλου που αναφέρεται στη θυσία των αγωνιστών της λευτεριάς της Κύπρου. Σήμα κατατεθέν η τιμή στη μνήμη. Σ’ αυτήν η πρώτη
θέση. Η αναφορά στους απόντες/παρόντες που
συμπορεύτηκε μαζί τους οδοιπορώντας για να
βρει, να αναστήσει μια ελεύθερη Κύπρο, στις
παρυφές του ονείρου ακόμα. Όμως, αυτό «το
ακόμα» είναι που δεν αφήνει την πένα από το
χέρι της. Αυτή είναι η μαγική τέχνη να οπλίζει
ψυχές να αντισταθούν στη φθορά.
«Στο θέατρο της Σαλαμίνας, αναμμένα κεριά
στον Άγιο Θύρσο και στον Απόστολο Ανδρέα, αγιάσματα, ευλογία».
Οικείος τόπος η Σαλαμίνα. Ζεστές μνήμες –
όχι καρτ ποστάλ που έχουν μια θέση στη βιβλιοθήκη να λένε κάτι για χρόνους που διαβήκαν.
Εικόνες που βγάζουν θυμίαμα είναι οι τόποι
για την κ. Αγγελίδου.
Δεν είναι τυχαίος ο τίτλος που επιλέχτηκε
για τούτο το έργο της. Λιτανεία είναι η πομπή
και η τελετουργία νεκρών επιφανών. Το ξεπροβόδισμα νεκρών με τιμές ήταν η τελευταία
τελετή που όριζε την οφειλόμενη τιμή στον εκλιπόντα από τους αρχαίους χρόνους ακόμα,
τους πρώτους αιώνες, που ο σεβασμός στον
άνθρωπο έβαζε θεμέλιο λίθο στις κοινωνίες.
Σήμερα, που φαίνεται πως οι θεμέλιοι λίθοι
διασαλεύονται, η «Λιτανεία» της κ. Αγγελίδου
έρχεται να θυμίσει πως η μνήμη, το χρέος, οι
θύμησες, η ελπίδα, ο σεβασμός στη θυσία δεν
είναι έννοιες φιλολογικής αναφοράς. Είναι τρυπάνια που διαπερνούν την παχυδερμία που
πάει να σχηματιστεί στον κοινωνικό ιστό.
Είναι λέξεις-κλειδιά, που ανοίγουν τις καμαρόπορτες της καρδιάς μας, για να μπορεί να
χτυπά ακόμη, όταν θυμάται το γιασεμί στις μοσχομύριστες αυλές. Και σε μας, που δεν έτυχε
να το ζήσουμε αυτό το θάμα, η ποίηση της κ.
Αγγελίδου φέρνει ζωντανά την αναπαράσταση
του ανεμόμυλου που χτυπούν τα φτερά του
μέσα στον χρόνο και επανέρχεται η άνοιξη με
τα χελιδόνια και τους στίχους των ποιημάτων,
γιατί η «άλλη Άνοιξη» προσμένει και ζητά δικαίωση.
ΝΤΙΖΑΪΝ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Ο Ηλίας Μαγκλίνης προτείνει:
Ο Νίκος Δαββέτας μάς έχει συνηθίσει τα τελευταία χρόνια
σε σύντομα, δραστικά μυθιστορήματα, στα οποία η πρόσφατη
ελληνική ιστορία δεν είναι απλώς σκηνικό, αλλά στιγματίζει
τους ήρωες ποικιλοτρόπως. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο
τελευταίο του βιβλίο, «Ο ζωγράφος του Μπελογιάννη» (εκδ.
Μεταίχμιο), το οποίο ο συγγραφέας χαρακτηρίζει «πολιτικό
νουάρ μυθιστόρημα»: Η περιπέτεια ενός ιστορικού σκίτσου
και ενός γνήσια ελληνικού δράματος, όπως ήταν η δίκη και
η εκτέλεση Μπελογιάννη, μπλέκονται με τη δολοφονία ενός
Ελληνα συγγραφέα στο Παρίσι. Για να λυθεί το έγκλημα,
θα πρέπει ένας Γάλλος αστυνόμος να καταδυθεί στα σκοτάδια
της μετεμφυλιακής Ελλάδας, αλλά και στις εξαλλοσύνες
του Μάη του ’68. Μια καλώς εννοούμενη διαπλοκή ανάμεσα
στην ιστορία, στην πολιτική και στο αστυνομικό μυθιστόρημα,
δοσμένη γλαφυρά και με ρέοντα λόγο.
Πρώτα σε πωλήσεις
Η νέα ποιητική συλλογή της κ. Κλαίρης
Αγγελίδου αποτίνει φόρο τιμής στις χιλιάδες
αγωνιστών που πολέμησαν και ονειρεύονται
ακόμα τη λευτεριά της Κύπρου.
«Έζησα τη ζωή μου μες στη
Θάλασσα των ονείρων
Της γλώσσας του Ομήρου».
Είναι «δεσμευτικό τοπίο» τούτο το βιβλίο –
όχι μόνον από τον ορισμό του τίτλου. Έχει,
«Μέρος πρώτον», τη θύμηση. Την αναφορά
στους εκλιπόντες που έχουν ονομαστική θέση.
Μετά, έχει θέση –με τελετουργική κλιμάκωση– η αντιφώνηση. Εδώ έρχεται η ελπίδα και
η προσμονή να πάρει την πένα και να την ταξιδέψει σε γραφές λιγόλογες, που γεννούν
εικόνες περίσσειας χάρης, αλλά όχι χαράς. Πονάνε οι θύμησες εκείνον που καταλαβαίνει…
Στο πρώτο μέρος ιχνηλατεί στα μνήματα των
ηρώων σκορπίζοντας γιασεμιά και στίχους:
«Μένω στης Σαλαμίνας το θέατρο, ακούοντας την Ελληνίδα φωνή-Ύμνους Βυζαντινούς…
Εκεί, στο κοχυλόσπαρτο ακρογιάλι της πόλης
των Τευκριδών, περιμένω τον Κίμωνα…».
Δεν υπάρχει τόπος ανάπαυσης για τον ποιητή.
Βασανιστικός ανήφορος αλλά και λυτρωτικός
προορισμός. Να μην αφήσουμε τα κλειδιά απ’
τις αυλόπορτες να σκουριάσουν. Τα έχουμε έτοιμα «ανά πάσα στιγμή», στο εικονοστάσι:
«Ανά πάσα στιγμή». Είναι η προσταγή όσων έχουν πάρει το μήνυμα για να το μεταφέρουν.
Όμως είναι και το παράπονο που πρέπει να αφεθεί να βγει απ’ τα εσώψυχα:
«Κύριε, ούτοι εν άρμασι, κι εμείς βάδην …
διανύσαμε τους αιώνες
της Ιστορίας...».
Εμείς βάδην. Εμείς οδοιπορούντες. Εμείς ελπίζοντες. Εμείς μαχόμενοι. Εμείς εδώ / παρόντες,
θέλει να πει ο στίχος της κ. Αγγελίδου.
«Χτίζουμε το λιθόστρωτο της Μνήμης
Με αισχύλειους στίχους», διαβάζουμε παρακάτω:
Λιθόστρωτο η μνήμη. Αισχύλος ο εμπνευστής.
Ελλάδα η μητέρα γη της ψυχικής τροφοδοσίας.
Απέραντες διαδρομές αιώνων στοχασμού που
ο ποιητής φέρνει πίσω-μπρος, στην οθόνη που
αγναντεύει. Ποιητής εκ του ποιώ. Του δημιουργώ.
Του ρήματος που έχει σημασία μέσα απ’ το απαράμιλλον κλέος της ελληνικής γλώσσας.
«Ευτυχία της γενιάς μου, Η γλώσσα μου,
Στις ακτές του ονείρου».
Είναι να μη γίνει αναφορά στη «Λιτανεία»
για τη γλώσσα μας;
Όμως το μήνυμα είναι άλλο στο έργο τούτο,
που επιγράφεται «Λιτανεία». Είναι ενθάρρυνση
και προτροπή να φύγουμε μπροστά.
«Ας ηχήσουν οι σάλπιγγες
Παιάνες θριαμβικοί.
Να πορευτούν οι στρατιές γερόντων, νέων
γυναικών
Στο δρόμο του γυρισμού με κλάδους ελαίας.
Μυρσίνη και δάφνη στη ρημαγμένη πόλη».
Και ως επίλογο ακούμε την ποιήτρια να μας
διαβάζει τον στίχο τούτο:
«…διεκδικώ την ψυχή μου
Στη ροδίζουσα αυγή της Ελπίδας»,
για να μπορέσουμε να δώσουμε στην «Ελπίδα» την τελευταία λέξη όπως διαισθάνομαι
ότι θα ήθελε.
Η ελπίδα είναι η τροφοδοσία ψυχής όσων
δεν ζουν χωρίς αυτά που έχουν ανάγκη να φαντάζονται, ως οικείο χώρο. Είναι η τροφοδοσία
ψυχών στον αιώνα.
Η φαντασία είναι πιο δυνατή απ’ τη γνώση,
αναθυμάμαι, καθώς κλείνω το βιβλίο, χορτάτη
απ’ το ταξίδι που μου προσέφερε
ΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ / Tης ΤΙΤΙΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΙΑ
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ
Η πιο κρυφή πληγή
εκδ. Ικαρος
Α
πό τα τέλη της δεκαετίας του ’70, όταν πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα με τα «Κομματάκια», το 1979, που τα ακολούθησαν ώς το
1985 τα «Διόδια» και τα «Τζιτζίκια», ο Ραπτόπουλος είναι πάντα ποικιλοτρόπως παρών και
δραστήριος στα λογοτεχνικά μας πράγματα.
Κυρίως με τα κείμενά του που συχνά, όπως και
ο ίδιος συνηθίζει να λέει, διχάζουν τους αναγνώστες του, αλλά και τους κριτικούς. Αδιαμφισβήτητα καλός αφηγητής, τόσο στα μυθοπλασιακά όσο και στα μη μυθοπλασιακά του
έργα, χωρίς στερεότυπα και ταμπού στην προσέγγισή του της λογοτεχνίας και της λογοτεχνικότητας (θυμίζω το πολύ ενδιαφέρον «Η
δική μου Αμερική»), λόγιος και λάτρης του Καζαντζάκη από τη μια και της ποπ κουλτούρας
από την άλλη, οπαδός της εριστικής στη δημόσια
σφαίρα, σχολίασε πριν από λίγο καιρό με την
«Υψηλή τέχνη της αποτυχίας» την κρίση δοκιμιακά και ημερολογιακά.
Σήμερα, επανέρχεται σ’ αυτήν λογοτεχνικά.
«Η πιο κρυφή πληγή» είναι μια ερωτική ιστορία
με δίπτυχο φόντο: τα Δεκεμβριανά και τη σημερινή κρίση. Θα μπορούσε κανείς να μιλήσει
και για τρίπτυχο, αφού η δεκαετία του ’70 μοιάζει
να σφραγίζει κι αυτή το κείμενο. Στο μυθιστόρημα
όμως αυτό της Νίκης και του Μιχάλη από τη
μια υπάρχουν οι στιγμές που είναι πληγές κι
από την άλλη η ροή που κατευνάζει, ακόμη κι
όταν δεν γιατρεύει. Ετσι, η αρχή της μεταπολίτευσης είναι διπλή στιγμή-πληγή, αφού τότε
γεννιέται ο έρωτας του Μιχάλη για τη Νίκη αλλά
και ξεκινά μια νέα πορεία για τη χώρα, που καταλήγει στα σημερινά αδιέξοδα. Τα Δεκεμβριανά
είναι ακόμη περισσότερο μια στιγμή-πληγή,
κρυφή πληγή αφού, για τον Ραπτόπουλο, οι
δυναμικοί διχασμοί της νεοελληνικής κοινωνίας
που εκφράστηκαν τότε απωθήθηκαν αλλά συνέχισαν να λειτουργούν. Αυτοί ακριβώς που
προσπάθησε να γιατρέψει, ανεπιτυχώς, η μεταπολίτευση. Με βάση μια ερωτική ιστορία
που περνά από σαράντα κύματα και δεν καταλήγει κι αυτή, σαν την Ελλάδα, πουθενά, ο
Ραπτόπουλος γράφει ένα από τα πιο φιλόδοξα
μυθιστορήματά του: ο Μιχάλης είναι ηθοποιός
και διασκευάζει την «Εξαφάνιση» του Αριστοτέλη Νικολαΐδη για το θέατρο, ασκείται στη
χωλότητα για να παίξει Οιδίποδα, διαβάζει
μανιωδώς για τα Δεκεμβριανά, όπως τον είχε
προστάξει παιδί ακόμη η Νίκη, είναι ένας από
τους Αγανακτισμένους και περιμένει πότε θα
γυρίσει και πάλι σ’ αυτόν η αγαπημένη του.
Μανιώδης αναγνώστης όπως και συγγραφέας,
ο Ραπτόπουλος κλείνει το μάτι στον αναγνώστη
παραθέτοντας και κρύβοντας ονόματα, όπως
του Κουμανταρέα λόγου χάρη, για να θέσει
ζητήματα σχετικά με την ίδια τη λειτουργία
της λογοτεχνίας στον κόσμο: μια καλή φανταστική ιστορία μπορεί να συνοψίζει το πνεύμα μιας εποχής πολύ καλύτερα από πολλές αληθινές, λέει λόγου χάρη. Κι αυτήν ακριβώς
την ιστορία, πολύπτυχη με έντονο το δοκιμιακό στοιχείο, προσπαθεί να στήσει στο βιβλίο του, για να αποκρυπτογραφήσει εκείνα
τα γεγονότα και τις συνάψεις τους που οδηγούν
στις προσωπικές (έντονο το στοιχείο της ψυχανάλυσης με το όνομα του πατέρα σε πρώτο
πλάνο) και τις συλλογικές αποτυχίες.
Το κείμενό του όμως έχει δύο φανερές πληγές:
πρώτον, η σχέση ανάμεσα στην Ιστορία και τη
μυθοπλασία είναι βιασμένη και αναποτελεσματική, όπως και σε άλλα μυθιστορήματα με φιλοδοξίες ερμηνείας της κρίσης αυτή την περίοδο·
δεύτερον, ο συγγραφέας χάνει στην πορεία
κάθε αίσθηση αφηγηματικής οικονομίας, με αποτέλεσμα ο αναγνώστης να αποσυντονίζεται
και να χάνει το ενδιαφέρον του. Υπερβολικά
πολλά προσωπεία, επίπεδα λόγου και αφηγηματικά τερτίπια που συσκοτίζουν το νόημα,
χαρακτήρες επί ξύλου κρεμάμενοι, ξεκρέμαστες
ιστορικές αφηγήσεις. Το μυθιστόρημα διαβάζεται
τελικά όντως αντιστικτικά προς την «Υψηλή
τέχνη της αποτυχίας», ως η πραγμάτωση της
αποτυχίας αυτής στο πεδίο του μυθιστορήματος,
από έναν συγγραφέα που όντως αποτυγχάνει
με στυλ. Αλλά αυτό δεν φτάνει.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Κρυφές και φανερές πληγές
1
Η άσκηση
του Ροτ
2
Απιστία
μετά φόνου
της Βασιλικής Ηλιοπούλου
εκδ. Πατάκης
Ο Εκτορας Λαζαρίδης έρχεται
στην Αθήνα για να δημοσιεύσει
την προσωπική μαρτυρία του πατέρα του, κατά επιθυμία του. H
μνήμη του, όμως, τον προδίδει.
του Μάρκου Κρητικού
εκδ. Νεφέλη
Ενας σαρανταπεντάρης τραπεζικός υπάλληλος γίνεται αυτόπτης μάρτυρας ενός στυγερού εγκλήματος μπροστά στο
σπίτι του στα Πατήσια.
ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
ΘΑΝΑΣΗΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ
Ζούμε τις τελευταίες μας μέρες
εκδ. Πατάκη, σελ. 120
Η Αθήνα της κρίσης. Δια-
δηλώσεις, επεισόδια, μαγαζιά που κλείνουν. «Αγανακτισμένοι» και «δόγμα του σοκ». Μια νεαρή
γυναίκα, η Κατερίνα, προσπαθεί να αφουγκραστεί
τον εαυτό της, γίνεται δέκτης της περιρρέουσας ατμόσφαιρας, επιχειρεί αποδράσεις που μένουν ανολοκλήρωτες και ρίχνεται, με όλη τη δύναμη
της ύπαρξής της, στον έρωτά της για τον Παύλο,
έναν άντρα μυστηριώδη και ανεξιχνίαστο. Ερωτήματα που αναζητούν απαντήσεις, συναισθήματα που ψάχνουν τρόπους να εκφραστούν σε
έναν κόσμο που καταρρέει με πάταγο.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ
Alter Ego
εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 504 - 17,70 ευρώ
Ενας συγγραφέας κά-
νει την εμφάνισή του
με ψευδώνυμο και
γνωρίζει ανέλπιστα
γρήγορα την επιτυχία.
Γράφει κι άλλα βιβλία.
Ενα κάθε δύο χρόνια.
Τα φέρνει στο φως της
δημοσιότητας με το ίδιο ψευδώνυμο. Κι η
αποδοχή τους είναι όλο και μεγαλύτερη. Με
τον καιρό όμως ασφυκτιά κρυμμένος πίσω από
τον λογοτεχνικό του σωσία και αισθάνεται την ανάγκη να φανερώσει την πραγματική του ταυτότητα. Τότε διαπιστώνει έντρομος πως ζει μέσα
σε έναν ιδιότυπο ψυχικό λαβύρινθο.
ΠΟΙΗΣΗ
ΔΙΚΑΙΟ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΡΟΥΝΙΑΣ
Χνάρια Λαφριά
εκδ. Το Ροδακιό, σελ. 58
«Χνάρια λαφριά» είναι η
Ο Ιερεμίας Μπένθαμ και η ελληνική επανάσταση
εισ. - επιμ.: Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου,
Φιλήμων Παιονίδης
εκδ. Ιδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, σελ. 256
Αντικείμενο του τόμου
ΚΑΡΛΟΣ ΤΑΪΜΠΟ
Η πρόταση της αποανάπτυξης
Καπιταλισμός, κρίση, βαρβαρότητα
μετ. Νίκος Κοκκάλας
Οι εκδόσεις των Συναδέλφων, σελ. 214
Η αποανάπτυξη δεν
νέα ποιητική συλλογή του
λογοτέχνη- μεταφραστή
Γιώργου Μπρουνιά, γνωστού από προηγούμενα
έργα του, όπως η βραβευθείσα (2009) από την
Ακαδημία Αθηνών συλλογή «Τέντα στον αέρα». Τα
ποιήματα λειτουργούν
αυτόνομα, ωστόσο τέμνονται σε ένα σημείο η ζωή
είναι δύσκολη αλλά αξίζει τον κόπο. Πώς είναι όταν δεχόμαστε απρόσμενα ένα δώρο και δίχως
να ξέρουμε την προέλευσή του, το βάζουμε
στην τσέπη νιώθοντας τα βήματά μας κατά πολύ
ελαφρύτερα; Συμβαίνει σε όλους. Παντού.
είναι η μελέτη της σχέσης του σπουδαίου Βρετανού φιλοσόφου και
νομομαθούς Ιερεμία
Μπένθαμ με τις πρώτες
ελληνικές επαναστατικές κυβερνήσεις και το
Σύνταγμα της Επιδαύρου. Υστερα από ελληνική πρόσκληση ο Μπένθαμ, ένθερμος υποστηρικτής κάθε προσπάθειας
πολιτικής και εθνικής χειραφέτησης υπόδουλων
λαών και δημιουργίας θεσμών και νομοθεσίας επάνω σε ορθολογικές βάσεις, παρενέβη στα ελληνικά πράγματα στέλνοντας στους εγχώριους ιθύνοντες διάφορα δοκίμια, επιστολές αλλά και
απεσταλμένους. Τα κείμενά του περί νομοθεσίας είναι ιδιαίτερης σημασίας.
συνεπάγεται παραίτηση από τις απολαύσεις
της ζωής. Απεναντίας
διεκδικεί κατηγορηματικά την ανάκτησή τους
απορρίπτοντας την απατηλή λάμψη της αλόγιστης κατανάλωσης. Η
ανάκτηση αυτή επιτυγχάνεται υπό τον όρο ότι
υιοθετούμε τον ορισμό
της ευημερίας που δίνει ο Μάμφρεντ Λιντς «ως
συνένωση τριών στοιχείων: πλούτος αγαθών,
πλούτος χρόνου και πλούτος σχέσεων». Η αποανάπτυξη βασισμένη στην αυτοεπάρκεια και την
εκούσια απλότητα, φαίνεται να απορρέει από
μια μη βίαιη και αντιαυταρχική φιλοσοφία.
TEXNES-05 CINEMA_TEXNES 5/10/13 11:53 AM Page 5
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΝΤΙΖΑΪΝ
Ο Ρέντφορντ επιστρέφει στο μηδέν
Σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στη νέα του ταινία, ενώ γυρίζει ντοκιμαντέρ για την υπόθεση Γουότεργκεϊτ
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
l
5
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Συνεργασίες
Της VANESSA THORPE
THE OBSERVER
Στη νέα ταινία του, ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ παίζει έναν βετεράνο αριστερό ακτιβιστή με ποινικές διώξεις
εις βάρος του από το παρελθόν, που
προσπαθεί να κρυφτεί κάτω από ένα
ψεύτικο όνομα. Οταν το FBI τον εντοπίζει, οι πράκτορες συγκρίνουν
την εικόνα του ρυτιδωμένου προσώπου του με εκείνη του πολύ νεότερου,
μυστακοφόρου εαυτού του της δεκαετίας του ’70.
Οι κινηματογραφόφιλοι που έχουν
διανύσει την ίδια απόσταση μεγαλώνοντας μαζί με τον Ρέντφορντ
είδαν την αγγελική μορφή του Μπάμπερ στην «Καταδίωξη» του Αρθουρ
Πεν το 1966 να αντικαθίσταται πρώτα
από την κυνική κομψότητα του «Υποψηφίου», έπειτα από τον στιβαρό
δυναμισμό του συμπρωταγωνιστή
της Μέριλ Στριπ στο «Πέρα από την
Αφρική» και αργότερα από τον παρηκμασμένο μεσόκοπο εκατομμυριούχο που κάνει την «Ανήθικη πρόταση» στην Ντέμι Μουρ. Ωστόσο,
στην πραγματική ζωή του, ο ριζοσπαστικός ζήλος του Ρέντφορντ παραμένει αναλλοίωτος.
Το «The Company You Keep», σκηνοθετημένο από τον 76χρονο Ρέντφορντ, αφηγείται την ιστορία ενός
ακτιβιστή εναντίον του πολέμου στο
Βιετνάμ, που αναγκάζεται να επανεφεύρει τον εαυτό του. Είναι μια ιδέα
πολύ οικεία στον ηθοποιό, καθώς
έχει τη συνήθεια να «επιστρέφει στο
μηδέν» για να ανανεώνει τον εαυτό
του και να βλέπει τα πράγματα με
καινούργιο βλέμμα.
Ντοκιμαντέρ
Αυτή την άνοιξη, ο άνθρωπος με
το εκθαμβωτικό χαμόγελο επανήλθε
στη δημόσια ζωή με αυτό ακριβώς
το είδος ανανεωμένης δύναμης. Τον
περασμένο μήνα επισκέφθηκε το
Λονδίνο για να εγκαινιάσει το
Sundance London, τριήμερο κινηματογραφικό φεστιβάλ, παρακλάδι
του ομώνυμου φεστιβάλ που ίδρυσε
το 1981 στη Γιούτα. Λίγο νωρίτερα,
είχε αποκαλύψει ότι θα σκηνοθετήσει
και θα είναι ο αφηγητής σε ντοκιμα-
Η καριέρα του Ρέντφορντ εί-
Ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ με τον Ρίτσαρντ Τζένκινς στην ταινία «The Company You Keep», που έχει έως τώρα κερδίσει δύο βραβεία στο Φεστιβάλ της Βενετίας.
ντέρ με θέμα τα πραγματικά γεγονότα
πίσω από έναν άλλο εμβληματικό
ρόλο του – εκείνον του δημοσιογράφου Μπομπ Γούντγουορντ στο φιλμ
«Ολοι οι άνθρωποι του προέδρου»
(1976). Η βραβευμένη με Οσκαρ ταινία
του Αλαν Πάκουλα εξιστόρησε την
περιπέτεια των ρεπόρτερ της «Ουάσιγκτον Ποστ» που βοήθησαν να αποκαλυφθεί το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ, οδηγώντας σε παραίτηση τον
πρόεδρο Νίξον.
Από όλους τους βετεράνους σταρ
του Χόλιγουντ, ο Ρέντφορντ είναι
ίσως εκείνος που έχει δείξει την πιο
ανυποχώρητη στάση απέναντι στην
ελαφρομυαλιά της «Μέκκας του κινηματογράφου». Ισως επειδή γεννήθηκε εκεί, στο προάστιο του Λος Αντζελες Σάντα Μόνικα, το 1936, δεν
έχει κανένα δισταγμό να απορρίψει
τις χολιγουντιανές αξίες, όπως την
ανεγκέφαλη «λατρεία της διασημότητας». Οταν η Πάρις Χίλτον κατέφθασε στη Γιούτα για το φεστιβάλ
“
Στο «The Company You
Keep» ρίχνει σκληρή ματιά στην εποχή του ριζοσπαστισμού που εξέθρεψε και τον ίδιο με τη
βοήθεια των Σούζαν
Σαράντον, Νικ Νόλτε,
Ρίτσαρντ Τζένκινς,
Τζούλι Κρίστι.
τον Ιανουάριο, ο Ρέντφορντ δεν της
επιφύλαξε καθόλου ευγενική υποδοχή.
«Σε ποια ταινία παίζει;», είπε οργισμένος σε συνέντευξη Τύπου. «Αυτή
και η συνοδεία της δεν έχουν θέση
στο φεστιβάλ. Είναι πολλοί εκείνοι
που έρχονται για να ενισχύσουν τα
ιδιοτελή τους συμφέροντα».
Σκληρή ματιά στο παρελθόν
Το «The Company You Keep», βασισμένο στο μυθιστόρημα του Νιλ
Γκόρντον, που έχει έως τώρα κερδίσει
δύο βραβεία στο Φεστιβάλ της Βενετίας, ρίχνει σκληρή ματιά στην εποχή του ριζοσπαστισμού που εξέθρεψε τον Ρέντφορντ. Ως νεαρός ηθοποιός στα τέλη της δεκαετίας του
’60, εντάχθηκε στην αριστερή οργάνωση Weather Underground, που
είχε ιδρυθεί στο κάμπους του Πανεπιστήμιου του Μίτσιγκαν με στόχο,
ούτε λίγο ούτε πολύ, να ανατρέψει
την αμερικανική κυβέρνηση.
«Τους υποστήριζα γιατί σκεφτό-
μουν μεταξύ άλλων ότι ο πόλεμος
στο Βιετνάμ –όπως και ο πόλεμος
στο Ιράκ– οικοδομήθηκε και δικαιολογήθηκε πάνω σε ψεύτικες βάσεις»,
έχει πει ο Ρέντφορντ. Είδε τους κινδύνους που διέτρεχαν τα μέλη και
παρακολούθησε το κίνημα να αυτοκαταστρέφεται. «Σκέφτηκα “υπάρχει
μια φοβερή ιστορία εδώ, αλλά δεν
νομίζω ότι θέλω να την πω τώρα”»,
θυμάται. Τα χρόνια, όμως, πέρασαν
κι έφτασε ο καιρός να αφηγηθεί κινηματογραφικά την ιστορία, με τη
βοήθεια αστέρων όπως η Σούζαν Σαράντον, ο Στάνλεϊ Τούτσι, ο Νικ Νόλτε, ο Μπρένταν Γκλίζον, ο Ρίτσαρντ
Τζένκινς και η Τζούλι Κρίστι, οι οποίοι
εργάστηκαν με πολύ χαμηλή αμοιβή.
Παρά το λαμπερό καστ, ο Ρέντφορντ
αισθάνεται ότι μπήκε στις τάξεις των
αγωνιζόμενων ανεξάρτητων κινηματογραφιστών. «Ζω τώρα μέσα στο
ίδιο ρεύμα όπως οι κινηματογραφιστές που υποστηρίζουμε», είπε στο
Sundance.
ναι διάστικτη από ευτυχείς
κινηματογραφικές συνεργασίες. Στο ξεκίνημα ήταν ο
Πολ Νιούμαν, ο οποίος υποδύθηκε τον Μπατς Κάσιντι
στους «Δύο ληστές» (φωτ.)
κι έπειτα πρωταγωνίστησε
μαζί με τον Ρέντφορντ στην
περιπέτεια «Το κεντρί».
Με την Μπάρμπρα Στρέιζαντ
δημιούργησαν ένα αξέχαστο
κινηματογραφικό ζευγάρι
στα «Καλύτερά μας χρόνια»,
ενώ ο Ντάστιν Χόφμαν ήταν
ο ρεπόρτερ Καρλ Μπερνστάιν δίπλα στον Μπομπ
Γούντγουορντ του Ρέντφορντ στο «Ολοι οι άνθρωποι του
προέδρου». Το νέο ντοκιμαντέρ του Ρέντφορντ για το
Γουότεργκεϊτ, «All the
President’s Men Revisited»,
εγκαινιάζει μια νέα σειρά
φιλμ της Sundance
Productions τα οποία, όπως
είπε ο Ρέντφορντ, θα διερευνήσουν κρίσιμα γεγονότα
της πρόσφατης ιστορίας.
Μιλώντας στο BBC, τόνισε
ότι έχει χάσει την εμπιστοσύνη του στις εφημερίδες και
πιστεύει πως τα ντοκιμαντέρ
τις έχουν αντικαταστήσει
ως πηγή ερευνητικής δημοσιογραφίας.
Υποστηρικτής του Ομπάμα
αρχικά, έχει επανειλημμένως επικρίνει την τάση
της κυβέρνησης «να σκέφτεται πολύ βραχυπρόθεσμα,
και επομένως να εφαρμόζει
βραχυπρόθεσμες λύσεις
σε μακροπρόθεσμα προβλήματα».
Οταν ο δημιουργός
επιλέγει την πείνα
Ακόμη ένα βραβείο στην ταινία του σκηνοθέτη Εκτορα Λυγίζου
Ο Γιάννης Παπαδόπουλος
στην ταινία «Το
αγόρι τρώει το
φαγητό
του πουλιού».
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΟΥΡΑ
«Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού», μακρόσυρτος και παράξενος ο
τίτλος της ταινίας του πρωτοεμφανιζόμενου Εκτορα Λυγίζου, που από το
περασμένο καλοκαίρι έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε καμιά τριανταριά
διεθνή φεστιβάλ. Στο τελευταίο, στο
Λιντς της Αυστρίας, πριν από μερικές
εβδομάδες, πήρε το πρώτο βραβείο.
Είχαν προηγηθεί τα βραβεία καλύτερης
ταινίας, πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη, ανδρικού ρόλου (στον Γιάννη
Παπαδόπουλο) στα φετινά «Οσκαρ»
της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.
Παράξενη και η αφίσα της ταινίας,
λιτή και αμφίσημη σύνθεση, που παριστά το κεφάλι ενός πουλιού. Η εικόνα
όμως μοιάζει και σαν κεφάλι ανθρώπου,
που κοιτάζει προς τον ουρανό με φιμωμένο στόμα: ένα χωνί, σαν παλιός
τηλεβόας, είναι εφαρμοσμένο ανάποδα
σαν φίμωτρο στο πρόσωπο του ανθρώπου. Ο 37χρονος Λυγίζος, με εμπειρία και στο θέατρο, εμπνεύστηκε
το θέμα του από το κλασικό έργο του
Νορβηγού συγγραφέα Κνουτ Χάμσουν
«Η πείνα».
– Πώς θα συστήνατε τον ήρωά σας
στο κοινό;
– Είναι ένας νέος άνθρωπος που του
αρέσει να τραγουδά και να προσφέρει
την τέχνη του. Πράγμα που, λόγω συνθηκών, δεν μπορεί να κάνει, κι έτσι
δεν έχει λεφτά ούτε για να φάει. Είναι
όμως αξιοπρεπής και υπερήφανος.
“
Επέλεξα ο ήρωάς μου να είναι καλλιτέχνης, γιατί σήμερα στην ελληνική κοινωνία ο καλλιτέχνης δεν θεωρείται πρακτικά χρήσιμος
– Είναι μια αλληγορία για την οικονομική κρίση ή κάτι πιο διαχρονικό, μια αλληγορία για το υπαρξιακό άγχος του καλλιτέχνη; Η ιστορία σας αρχίζει με τη λέξη άγχος.
– Η κρίση χρησιμοποιείται σαν ιδανικό περιβάλλον για την ιστορία. Η
ταινία όμως δεν είναι ένα αποτύπωμα
της κρίσης. Δεν ξέρω αν είναι για το
άγχος του καλλιτέχνη ή γενικότερα
για το άγχος του δημιουργικού ανθρώπου που θέλει να υπάρχει σε ένα σύστημα και να προσφέρει. Επέλεξα ο
ήρωάς μου να είναι καλλιτέχνης, γιατί
σήμερα στην ελληνική κοινωνία ο καλλιτέχνης δεν θεωρείται πρακτικά χρήσιμος. Από τη στιγμή που μια κοινωνία
δεν θέλει να τον πληρώνει και καταργεί
θεσμούς που τον υποστηρίζουν, είναι
σαν να μας λέει πως δεν τον χρειάζεται.
– Θέμα παιδείας ή βούλησης των κυβερνώντων;
– Η παιδεία δεν είναι θέμα των κυβερνώντων; Το εκπαιδευτικό μας σύστημα βασίζεται σε έναν βιασμό της
τρυφερής ηλικίας. Τι είναι η διαδικασία
των πανελληνίων; Μπορεί να προσφέρουν ένα είδος οργάνωσης και πειθαρχίας, διαλύουν όμως ό,τι θα βοηθούσε
ένα παιδί για να γίνει αληθινά χρήσιμο.
Καταργούν τη φαντασία, τη δημιουργικότητα. Σε κάνουν παπαγάλο, τραγικά
επικίνδυνο σε τόσο τρυφερή ηλικία,
σε κατευθύνουν να διαλέξεις επάγγελμα
με κριτήριο το να μπορείς να βγάζεις
λεφτά. Σήμερα, υπάρχει η τεχνογνωσία
για να έχει όλος ο κόσμος φαΐ. Η πείνα
είναι μέσο άσκησης ελέγχου της κοινωνίας.
– Κάποιες στιγμές, η ταινία δίνει την
εντύπωση πως πραγματεύεται τη νηστεία και όχι την πείνα.
– Θα έλεγα ότι ο ασκητισμός είναι
μια επιλογή μέσα σε ένα περιβάλλον
έλλειψης. Μια υγιής αντίδραση. Το γεγονός ότι ο ήρωάς μου απογυμνώνει
τις σχέσεις του τον κάνει να μοιάζει
με μοναχό. Βέβαια, όταν αυτό χρονίζει,
στεγνώνεις.
– Ο θυμός και η βία, αυτή που συναντούμε στους δρόμους, απουσιάζουν.
– Δεν θα ταίριαζαν. Ισως γιατί είναι
τόσο φανερή η ψυχολογική και σωματική βία που δέχεται αυτός ο άνθρωπος.
Την καταπίνει διαρκώς και δεν μπορεί
να την εκτονώσει.
– Υπάρχουν βιωματικά στοιχεία στην
ταινία;
– Η οικογένειά μου με στήριξε· δεν
είναι εκεί το θέμα. Πάντως, γενικά, η
ελληνική κοινωνία δεν σου επιτρέπει
να προσφέρεις σε αυτό που θέλεις εσύ
να προσφέρεις. Αυτό βλέπω γύρω μου.
Ο άνθρωπος όμως είναι πραγματικά
χρήσιμος σε αυτό που αγαπάει και σε
αυτό που θα εξασκηθεί να κάνει εάν
τον αφήσεις ελεύθερο.
Ο Εκτορας Λυγίζος εμπνεύστηκε το θέμα του από το κλασικό έργο του Νορβηγού Κνουτ Χάμσουν «Η πείνα».
«Το “παλεύουμε” κινηματογραφικά»
– Ζείτε από τη δουλειά σας;
– Με έναν τρόπο ζω από το θέατρο,
αν και δυσκολεύομαι λόγω της κρίσης.
– Πού τοποθετείτε τον εαυτό σας στο
κάδρο του ελληνικού σινεμά;
– Αισθάνομαι μέρος μιας γενιάς που
το παλεύει με καθαρά κινηματογραφικούς όρους. Οι ταινίες μας μπορεί
να ξενίζουν, τα σημεία τους όμως είναι
καθαρά.
– Το γεγονός ότι αυτό το σινεμά
παίρνει οξυγόνο κυρίως από τα φεστιβάλ του εξωτερικού, δεν είναι
πρόβλημα;
– Τεράστιο. Για μένα ήταν ανακουφιστικό να βλέπω πώς επικοινωνούσαν
με την ταινία μου στα διεθνή φεστιβάλ.
Στη Θεσσαλονίκη πολλοί την είδαν
ως ταινία για την ανεργία. Δεν είναι
έτσι όμως.
– Είναι κακό να υπάρχει καλό εμπορικό σινεμά;
– Οχι βέβαια. Για να φτάσουμε εκεί
πρέπει ο καθένας από εμάς να κάνει
τα δικά του βήματα και να βρει τον
δικό του τρόπο. Μόνον αν είσαι ειλικρινής και καθαρός με τα εργαλεία
σου και στρώσεις τον πισινό σου και
τα εξελίξεις, θα κάνεις σωστή εμπορική
ταινία.
– Εχετε κάνει μία μικρού μήκους
ταινία και τώρα μία μεγάλου μήκους
ποια ήταν η εμπειρία σας;
– Ημουν τυχερός. Υπήρχαν άνθρωποι
πρόθυμοι να δουλέψουν χωρίς να πληρωθούν, βρέθηκαν και 10 χιλιάρικα.
Ηταν κολεκτιβίστικη δουλειά. Εχουμε
βγάλει όμως τα έξοδά μας και σιγά σιγά…
– Το low budget σινεμά μπορεί να
αποδειχθεί κερδοφόρο;
– Εννοείται, εάν εξαρχής δεν ανεβάσεις τον πήχυ για να κάνεις τη μεγάλη παραγωγή της Ελλάδας. Αρκεί
αυτό που πας να κάνεις να μπορείς να
το στηρίξεις. Ακόμη και ο ατάλαντος,
αν είναι ειλικρινής και δεν εκθέσει
χαζά τον εαυτό του στα δύσκολα, μπορεί να φέρει ένα καλό αποτέλεσμα.
– Είναι αμετροεπής ο Ελληνας;
– Η αναγνώριση δεν έρχεται εύκολα
κι έτσι πας και κάνεις μεγάλα βήματα
από την αρχή.
– Τι είναι για εσάς απελπισία;
– Φοβερή κινητήριος δύναμη.
– Μέλλον;
– Βήμα, βήμα.
– Ερωτας;
– Είμαι πολύ ερωτευμένος αυτή την
περίοδο, δεν είμαι ψύχραιμος απέναντι
σε αυτό το πράγμα… Προσφορά.
– Ομορφιά;
– Παγίδα. Μάλλον δύσκολο να μη
σε παγιδεύσει και να μη μείνεις μόνο
στη σαγήνη.
«Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού». Σκηνοθεσία: Εκτορας Λυγίζος.
Ερμηνείες: Γιάννης Παπαδόπουλος, Λίλα
Μπακλέση, Κλεοπάτρα Περάκη (προβάλλεται στις αίθουσες).
TEXNES-06 DESIGN_TEXNES 5/10/13 12:15 PM Page 6
6
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΝΤΙΖΑΪΝ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Tέχνη οι συσκευασίες
νέας γενιάς ελαιολάδου
Βραβεία σε δημιουργικά γραφεία για τις εξαγωγικές προτάσεις
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ
Στα φετινά ΕΒΓΕ (Ελληνικά Βραβεία
Γραφιστικής Επικοινωνίας) δημιουργήθηκε μια νέα κατηγορία: συσκευασία ελαιολάδου. Είναι τέτοια
η δυναμική του τυποποιημένου ελληνικού ελαιολάδου και η διεύρυνση
της αγοράς με έντονο εξαγωγικό
προσανατολισμό, που όλο και περισσότεροι παραγωγοί απευθύνονται
στα εγχώρια δημιουργικά γραφεία
για να τους προτείνουν μια οπτική
ταυτότητα ικανή να τους εξασφαλίσει
“
του κορμού των δέντρων ελιάς βάφεται με άσπρη μπογιά για την προστασία του δέντρου από διάφορα
παράσιτα. Επίσης, διάφορα ελληνικά
στοιχεία αναδεικνύονται μέσα από
τη φόρμα του μπουκαλιού και την
τυπογραφία.
Οι Ελαιώνες Μεσσηνίας αποτελούν
μια τοπική επιχείρηση παραγωγής
ελαιολάδου. «Η αίσθηση που πήρα
από την αρχή, ξεκινώντας από τους
ανθρώπους, τη διαδικασία λειτουργίας, αλλά και το τελικό προϊόν, ήταν
οικογενειακή και συγχρόνως μια εικόνα σεβασμού στην ποιότητα, στον
τόπο και στη συνέπεια», αφηγείται
η σχεδιάστρια Κατερίνα Ξένου από
την k3n. «Ηθελα λοιπόν και οι συσκευασίες να αποτελούν συνδυασμό
στοιχείων, τεχνοτροπιών και αισθητικών, που σε ισορροπημένο σύνολο
θα εξέφραζε όλα αυτά τα χαρακτηριστικά. Υψηλή ποιότητα προϊόντος,
παράδοση και επαγγελματισμό».
«Τα ελληνικά προϊόντα κατόρθωσαν να δημιουργήσουν
καθαρή προϊοντική ταυτότητα
και όπως θα λέγαμε σήμερα,
δημιούργησαν “branding”». Επένδυση στο σχέδιο
θέσεις στα ράφια ξένων σούπερ μάρκετ και εκλεπτυσμένων καταστημάτων γαστρονομίας. Ενδεικτικά:
πέρυσι, στη Γερμανία οι εξαγωγές
ελαιολάδου αυξήθηκαν 24% και στην
Κίνα 67,5%.
Σε επίπεδο σχεδιασμού οι συσκευασίες «νέας γενιάς», προορισμένες
να «ντύσουν» γραφιστικά μικρές ή
μεσαίες ετικέτες, διαφέρουν αισθητικά από όσες βρίσκουμε εμείς οι
Ελληνες στα δικά μας σούπερ μάρκετ.
Πιο λιτές, πιο αφαιρετικές και πιο
φιλόδοξες σχεδιαστικά, τοποθετούν
τον πήχυ σε ένα πολύ διαφορετικό
αισθητικό περιβάλλον, περισσότερο
«κοσμοπολίτικο» και παγκοσμιοποιημένο.
Οι επιρροές για τον τελικό σχεδιασμό είναι πρακτικά ανεξάντλητες.
Το δημιουργικό γραφείο Bob Studio
άντλησε έμπνευση για τη συσκευασία της ετικέτας Eleia από την τεχνική κατά την οποία το κάτω μέρος
Η Στεφανία Παπακώστα από την
2yolk που σχεδίασε το ελαιόλαδο
Helea πιστεύει ότι οι πιο κλασικές
ετικέτες απευθύνονται σε μια διαφορετική αγορά. «Η σύγκριση θα ήταν λάθος. Ο κάθε designer προσπαθεί κάθε φορά να λύσει ένα συγκεκριμένο πρόβλημα, οπότε και η λύση
είναι κάθε φορά διαφορετική. Η αγορά στην οποία απευθύνεται ένα
προϊόν είναι από τις παραμέτρους
του προβλήματος. Και σε αυτή την
κατηγορία θα συναντήσουμε συσκευασίες με καλό και κακό design,
όπως παντού άλλωστε. Το σίγουρο
είναι ότι η επένδυση στο σωστό
design είναι κάτι που πρέπει κανείς
να λαμβάνει σοβαρά υπόψη του όταν
σχεδιάζει ένα business plan, αφού
σε μια τόσο cluttered αγορά η πρώτη
επαφή του καταναλωτή με το προϊόν
είναι η συσκευασία και θα αποτελέσει
βασικό κίνητρο για να προχωρήσει
στη δοκιμή του προϊόντος».
Ο γνωστός ντιζάινερ Δημήτρης
Αρβανίτης έχει μια πολύ συγκεκρι-
μένη άποψη.
«Τα ελληνικά παραδοσιακά μας
προϊόντα, το λάδι, το ούζο, το μέλι,
το γιαούρτι, ο πελτές ντομάτας κτλ.
κατόρθωσαν, σε δύσκολες εποχές
και σε διαφορετικές συνθήκες αγοράς, να δημιουργήσουν καθαρή προϊοντική ταυτότητα και όπως θα λέγαμε
σήμερα, δημιούργησαν “branding”.
Πολλά από αυτά τα προϊόντα έκαναν
αίσθηση στις ξένες αγορές. Η ελληνική τους ταυτότητα τα ξεχώρισε
και ο καταναλωτής απέκτησε την
ευκολία να τα εντοπίζει στα ράφια
των καταστημάτων της πατρίδας
του, αναγνωρίζοντας το περιεχόμενο
των συσκευασιών και την αξία τους.
Φυσικά γιατί τον πρώτο ρόλο παίζει
πάντα η ποιότητα.
Και βέβαια το graphic design
είναι “καθ’ ύλην αρμόδιο” για τον
σχεδιασμό της οπτικής επικοινωνίας.
Με έχει εντυπωσιάσει το ότι το
βασικότερο και παγκόσμια ξεχωριστό
για την ποιότητά του αιωνόβιο προϊόν μας, το λάδι, συσκευάζεται προφανώς ακολουθώντας προγράμματα
του μάρκετινγκ, με τέτοιο τρόπο
που θα μπορούσε να εκτίθεται ανάμεσα σε προϊόντα καλλυντικών. Δεν
γνωρίζω από μάρκετινγκ και φαντάζομαι πως ορθά οι υπεύθυνοι αποφασίζουν μορφολογικές μετατροπές.
Αν με αυτόν τον τρόπο πουλάνε τα
προϊόντα τους, περισσεύει η δική
μου γνώμη».
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν βρίσκει
πολλές από αυτές τις συσκευασίες
ιδιαίτερα όμορφες. «Μακάρι να είναι
και λειτουργικές και κυρίως να αποτελούν στοιχείο διαλόγου της μορφής τους με την όραση και τη νόηση.
Βλέπετε ότι τα, συχνά, αναφερόμενα
“concept” αφορούν κυρίως τη σχέση
του σχεδιαστή με τον εντολέα της
δουλειάς και λιγότερο, έως καθόλου,
τον ίδιο τον καταναλωτή. Δεν είμαι
σε θέση να γνωρίζω τι ακριβώς διαλέγει αυτός, συσκευασία ή ποιότητα
προϊόντος; Δεν θα πάψω να ακολουθώ ένα βασικό “δόγμα” του ντιζάιν
To άνοιγμα του ελληνικού ελαιολάδου στις ξένες αγορές ώθησε τους επιχειρηματίες στην αναζήτηση μιας ελκυστικής οπτικής ταυτότητας. Στα διεθνή βραβεία των Οlive Οil Times δύο από τα τρία μεγάλα βραβεία στις συσκευασίες απέσπασαν ελληνικές συμμετοχές: το Moria Elea (Sereal Designers) και το Five (Designers United).
που, στην επικοινωνία, αναζητά την
ταύτιση της μορφής με το περιεχόμενο».
Ελλειψη ταυτότητας
Ο επίσης γνωστός σχεδιαστής
Γιάννης Καρλόπουλος, πρόεδρος στη
φετινή κριτική επιτροπή των ΕΒΓΕ,
δεν έχει πρόβλημα να πει τα πράγματα με το όνομά τους. «Το ελληνικό
ντιζάιν πάσχει από έλλειψη ταυτότητας. Επαναλαμβάνεται μια ομοιογένεια. Οχι, δεν μιλάω για “ελληνικότητα”. Μιλάω για ταυτότητα. Παρ’
όλα αυτά, θα πρέπει να προσθέσω
ότι στα φετινά ΕΒΓΕ είχαμε στίγματα
διαφοροποίησης από μια πιο εγκεφαλική προσέγγιση. Το ζητούμενο,
κατά τη γνώμη μου, είναι οι σωστές
δόσεις “φολκλόρ” σε ένα διεθνές περιβάλλον. Ας δούμε τι έχουν καταφέρει ο “Κύκνος” ή το “Ξυνό Νερό
Φλωρίνης”». Ο Δημήτρης Φακίνος,
διευθυντής του «+design» που διοργανώνει κάθε χρόνο τα ΕΒΓΕ, μας υπενθυμίζει ότι το ζητούμενο στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η παρουσίαση του ελαιολάδου ως ενός
προϊόντος πολυτελείας, το οποίο
είναι ταυτόχρονα και «αγνό». «Με
δεδομένο το γνωστό “ουδέν κακόν
αμιγές καλού” μπορούμε να πούμε
ότι η αυξανόμενη βαρύτητα του σχεδιασμού της οπτικής επικοινωνίας
στον συλλογικό νου του επιχειρηματικού κόσμου στην Ελλάδα, είναι
ένα από τα θετικά παραλειπόμενα
της κρίσης που βιώνουμε. Δεν χωρά
αμφιβολία ότι η ανάγκη για την είσοδό τους σε αγορές του εξωτερικού
“ανάγκασε” πολλές επιχειρήσεις να
επενδύσουν στην εικόνα τους, όπως
αυτή εκφράζεται από την εταιρική
τους ταυτότητα και τον σχεδιασμό
των συσκευασιών τους πρωτίστως.
Ισως και να υπάρχει μια πίκρα στο
γεγονός ότι “έπρεπε να φθάσουμε
ώς εδώ, για να κάνουμε τα αυτονόητα” και σε αυτή την περίπτωση (όπως
και σε πολλές άλλες), όμως, το σημαντικό είναι το αποτέλεσμα. Και το
αποτέλεσμα είναι ότι οι ελληνικές
επιχειρήσεις κάθε μεγέθους αποτείνονται επιτέλους στους ειδικούς,
στους ανθρώπους εκείνους που γνωρίζουν τι πρέπει να γίνει για να επικοινωνηθεί και να προβληθεί ένα
μήνυμα ή ένα σύνολο χαρακτηριστικών και αξιών, που (θέλει να) εκφράζει το εκάστοτε προϊόν. Γιατί η
συσκευασία δεν είναι απλά ένα “δοχείο” που διευκολύνει τη μεταφορά
και τη φύλαξη των προϊόντων, αλλά
ένα στοιχείο του προϊόντος, που προσθέτει αξία στο συνολικό αποτέλεσμα».
TEXNES-07 TV_Texnes 5/10/13 12:00 PM Page 7
Kυριακή 12 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΙΔΕΕΣ
104.000
ΡΙΚ1 05/05
41,7%
Εβδομάδα
Γιουροβίζιον
Οι φαν του δημοφιλούς πανευρωπαϊ-
κού διαγωνισμού της Γιουροβίζιον
αυτή τη βδομάδα θα βρίσκονται στα
φόρτε τους. Όμως η Γιουροβίζιον
δεν είναι μόνο για τους φαν της, αφού ας μην ξεχνάμε πως κάθε χρόνο
το συγκεκριμένο τηλεοπτικό γεγονός
σημειώνει τις υψηλότερες τηλεθεάσεις του έτους. Έτσι και φέτος, για
τρεις μουσικές βραδιές, με κοινό παρονομαστή την ποπ κουλτούρα μας,
τα στρας και το κιτς στοιχείο να κυριαρχούν, θα καθηλωθούμε μπροστά
στη μικρή μας οθόνη. Η χαρά του διαγωνισμού είναι τα προγνωστικά, μιας
και η Γιουροβίζιον αποτελεί λίγο-πολύ εθνική υπόθεση. Στον φετινό διαγωνισμό συμμετέχουν 39 χώρες. Την
Αν το πρόσωπό σου «ακούγεται»
γνώριμο, μπορεί να παίξει στον ΑΝΤ1
περιεχομένου ξένες μίνι σειρές. Η
Εβδομάδα των Παθών δεν ήταν και
ό,τι καλύτερο φέτος για την κυπριακή τηλεόραση, μιας και αναγκάζεται
και αυτή κάθε χρόνο να μας προβάλλει τα ίδια ακριβώς προγράμματα
με μόνη διαφορά την αλλαγή ώρας
και το κανάλι στο οποίο προβάλλεται
το εκάστοτε πρόγραμμα. Μέσα στο
πασχαλιάτικο τηλεοπτικό κομφούζιο
με τον «Ιησού από τη Ναζαρέτ»,
που φέτος προβλήθηκε από το ΡΙΚ1,
και τις σειρές «Η Βίβλος» και «Τα
Πάθη», είδαμε και το τέταρτο live
του νέου βραδινού σόου του ΑΝΤ1
«Your face sounds familiar». Ακολουθώντας τα βήματα των «Dancing
with the stars», «Dancing on ice»
και «Just the two of us», το «Your
face sounds familiar» θέλει ο επώνυμος να μεταμορφωθεί, να τσαλακωθεί μέχρι που να τραγουδήσει
και να μοιάσει με μια άλλη διασημότητα. Και όλα αυτά φυσικά για
φιλανθρωπικό σκοπό. Τώρα πόσο
επιτυχημένη θα είναι η μεταμόρφωση και πόσο καλά θα το πει το
τραγουδάκι ο επώνυμος, δεν φαίνεται να έχει και ιδιαίτερη σημασία.
Τώρα, όμως, από την άλλη, να είσαι
ο Μαρτάκης και τυχαία το buzzer
να σου αναθέσει να μεταμορφωθείς
σε Μαράια Κάρεϊ και να βγεις κάτι
περισσότερο από ένα κράμα Σίσσης
Χρηστίδου και drug queen στις
«Κούκλες», δεν το λες και επιτυχία.
Όπως και να έχει, όμως, το πράγμα
έχει την πλάκα του, μόνο που δεν
Του ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
Οι Κύπριοι τηλεθεατές φέτος δεν έδειξαν ιδιαίτερη προτίμηση στο κατανυκτικό τηλεοπτικό πρόγραμμα
των καναλιών της Μεγάλης Εβδομάδας αφού στράφηκαν στα συνδρομητικά κανάλια προς αναζήτηση
προγραμμάτων εκτός θρησκευτικού
κλίματος. Μάλιστα, για πρώτη χρονιά η θρυλική σειρά του Φράνκο
Τζεφιρέλι «Ιησούς από τη Ναζαρέτ»
υπέστη ήττα και έμεινε εκτός της
πρώτης πεντάδας εξασφαλίζοντας
31,5% και 83.000 το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Από την άλλη, η
κατηγορία Others, που περιλαμβάνει
τα κανάλια στις πλατφόρμες, είχε
την τιμητική της, σημειώνοντας
μεγάλη αύξηση στα ποσοστά της
και φτάνοντας στο 19,9%, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κυπριακά κανάλια που είδαν τα ποσοστά τους
να μειώνονται αισθητά. Οι «Πατάτες
αντιναχτές» με το επεισόδιο της
Κυριακής του Πάσχα επέστρεψαν
στην κορυφή του πίνακα τηλεθέασης εξασφαλίζοντας το υψηλότερο
ποσοστό στην ιστορία τους που έφτασε το 41,7% με 104.000 τηλεθεατές. Το πνεύμα της κατάνυξης
και των Παθών το ζούμε εδώ και
μερικές εβδομάδες στο νησί, έτσι
μια επανάληψή του δεν θα μας έκανε
και ιδιαίτερο καλό. Ανάμεσα στις
«Πατάτες», τα «Βήματα στην άμμο»
και τα «Κλεμμένα όνειρα» του Mega
ξεπηδούν και μερικές θρησκευτικού
Barcelona-Bayern
α΄ημιχρ.
94.000
Σίγμα 01/05
32,4%
Ιησούς από
τη Ναζαρέτ
84.000
ΡΙΚ1 01/05
30,2%
Κλεμμένα
όνειρα
57.000
Mega 01/05
19,9%
OTHERS
“
Να είσαι ο Μαρτάκης
και τυχαία το buzzer
να σου αναθέσει να μεταμορφωθείς σε Μαράια
Κάρεϊ και να βγεις κάτι
περισσότερο από ένα
κράμα Σίσσης Χρηστίδου και drug queen
στις «Κούκλες», δεν
το λες και επιτυχία
ΣΙΓΜΑ
19,2%
Your face
sounds familiar
κατάλαβε κανείς τι ακριβώς κρίνει
η επιτροπή, ή καλύτερα γιατί υπάρχει η κριτική επιτροπή. Μάλλον για
να μας θυμίζει εκείνες τις «χρυσές»
εποχές των μουσικών ριάλιτι όπου
οι μισοί έκριναν και οι υπόλοιποι
τραγουδούσαν. Η τηλεόραση καταφέρνει να διασκεδάζει μόνο όταν
αυτοσαρκάζεται, όπως ακριβώς κάνουν οι «Πατάτες». Όταν όμως προσπαθεί να σε ξεγελάσει και να κερδίσει βεβιασμένα το γέλιο του τηλεθεατή, αποτυγχάνει. Πώς ο γύφτος
παίζει ντέφι στην αρκούδα για να
χορέψει και το χαίρεσαι; Τι πέρασε
όμως η αρκούδα για να χορέψει,
κανείς δεν το ξέρει. Δεν υπάρχει όμως επιτροπή για να την κρίνει αν
χόρεψε καλά.
PLUS TV
MEGA
17%
3,6%
13,6%
EΡΤ
1,9%
50.000
ΑΝΤ1 05/05
22,8%
7
ΑΝΤΙΘΕTΟ ΠΛΑΝΟ
Κάνε μου
λίγο... Ρίτα
Σακελαρίου
Πατάτες
αντιναχτές
l
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
29/4/2013 - 5/5/2013
ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ
ΕΙΔΑΝ
ΜΟΥΣΕΙΑ
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΡΙΚ1
ANT1
17,7%
ΡΙΚ2
14,5%
3,9% CY PAY
0,7%
OTHER CY
OTHERS: DreamBox, Nova Gr, Nova Cy, Ξένα κανάλια των CytaVision, Primetel, Cablenet.
OTHER CY: Extra, Capital, MADcy, Music Tv.
CY PAY: LTV, LTV 1, 2, 3, LTV SPORTS 1, 2, CYTACINEMA, CYTASPORTS, NRG.
7,8%
Τρίτη 14 και την Πέμπτη 16 Μαΐου, 33
χώρες θα διαγωνιστούν για να προκριθούν στον τελικό που θα διεξαχθεί το Σάββατο 18 Μαΐου. Στον τελικό θα συμμετάσχουν συνολικά 26
χώρες, εκ των οποίων οι είκοσι από
τους δύο ημιτελικούς – δέκα από κάθε βραδιά και οι έξι χώρες, δηλαδή οι
«Big Five», η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και η Σουηδία που κέρδισε τον περσινό διαγωνισμό. Οι δύο
ημιτελικοί και ο τελικός θα μεταδοθούν απευθείας στις 10.00 το βράδυ,
από το ΡΙΚ1,
Σύμφωνα με τους κανονισμούς της
Ευρωπαϊκής Ένωσης Ραδιοφωνίας
και Τηλεόρασης, από κάθε ημιτελικό
θα επιλεγούν 10 τραγούδια με τηλεψηφοφορία του κοινού, η οποία θα
έχει βαρύτητα 50%, και βαθμολογία
της Κριτικής Επιτροπής, η οποία θα έχει βαρύτητα επίσης 50%. Για τον τελικό, επίσης, το αποτέλεσμα θα κριθεί από τηλεψηφοφορία 50% και από Κριτική Επιτροπή 50%. Η τηλεψηφοφορία θα διεξαχθεί μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης των 16
συμμετοχών και θα διαρκέσει δεκαπέντε (15) λεπτά. Για πρώτη φορά, η
σειρά εμφάνισης στους δύο ημιτελικούς και στον τελικό καθορίζεται από
τους ίδιους τους διοργανωτές, δηλαδή τη Δημόσια Τηλεόραση της Σουηδίας SVT, και όχι με κλήρωση.
ΠΗΓΗ: NIELSEN AUDIENCE MEASUREMENT
ΡΙΚ1
ΤHΛ.: 22862000
ΡΙΚ2
ΤHΛ.: 22862000
18.15
Πατάτες αντιναχτές
23.05
07.30
10.30
12.30
Θεία Λειτουργία
Σάββατο κι απόβραδο (E)
H ύπαιθρος
Εβδομαδιαία εκπομπή
με θέματα από την
κυπριακή αγροτική ζωή.
Kύπρος ένα ταξίδι
Ένα οδοιπορικό
και μια περιδιάβαση
στην Κύπρο του χθες
και του σήμερα.
Είμαστε εδώ
Νεανική εκπομπή.
EIΔHΣEIΣ
Mε καλή παρέα
Ψυχαγωγική εκπομπή
με τη Bίβιαν Kανάρη.
Tετ-Α-Τετ (E)
Αμύνεσθαι περί πάτρης
EIΔHΣEIΣ
Πατάτες αντιναχτές (E)
Σατιρική εκπομπή.
Eγώ κι εσύ
Κυπριακή κωμική σειρά
με τους Φώτη Γεωργίδη,
Δανάη Χρίστου.
Με το ζόρι παντρειά (E)
Kυπριώτικο σκετς.
EIΔHΣEIΣ
Πάμε παραδοσιακά
Ψυχαγωγική εκπομπή με
την Άντρη Καραντώνη.
Τετ-Α-Τετ
Eκπομπή με τον
Tάσο Tρύφωνος.
EIΔHΣEIΣ
Κυπριώτικο σκετς (E)
Mε καλή παρέα (E)
Πάμε παραδοσιακά (E)
Είμαστε εδώ (E)
08.00 Παιδική ζώνη
H Ρόζι και οι φίλοι της
Mπομπ ο μάστορας
Pinky and the Brain
Βig cartoonie show
Τσάουντερ
Ο Μαστοράκος
Μπάρνι
Τα τρελά καρτούνς
Ντάφι Ντακ
Ανιμάνιακς
11.50 Στη χώρα του γιατί Γιατί ΤV (Ε)
12.35 Παιδική ζώνη (Ε)
16.20 Album show
17.05 Μηχανοκίνητος
αθλητισμός (Ε)
17.30 Το ανθρώπινο θαύμα
Σειρά ντοκιμαντέρ
έξι επεισοδίων.
Επεισόδιο 1ο.
18.00 Η Κύπρος κοντά σας (Ε)
19.00 EIΔHΣEIΣ
Στην αγγλική.
19.10 EIΔHΣEIΣ
Στην τουρκική.
19.20 Τετ-Α-Τετ (Ε)
20.20 NRG Zone Weekend
21.00 X-Factor USA (Ε)
Διαγωνισμός ταλέντων.
23.05 Lost
6oς κύκλος. Σειρά μυστηρίου με τους Μάθιου
Φοξ, Τζος Χόλογουέι κ.ά.
23.45 EIΔHΣEIΣ (Ε)
Στην αγγλική
και τουρκική.
13.00
13.30
14.00
14.30
16.30
17.30
18.00
18.15
19.00
19.30
20.00
21.30
22.30
23.30
23.45
00.15
02.15
03.15
Lost
MEGA
23.30
ΤHΛ.: 22477777
Panic room
06.00 Ρετιρέ (E)
Eλληνική σειρά.
07.00 Θεία Λειτουργία
Απευθείας μετάδοση.
09.40 Max adventures
Παιδικό πρόγραμμα.
09.50 Μια στιγμή δύο ζωές
Ελληνική σειρά.
10.20 Κλεμμένα όνειρα (E)
Ελληνική σειρά.
11.00 Chuk
Ξένη σειρά.
11.50 Οι βασιλιάδες (E)
Ελληνική σειρά.
13.00 Oι κηπουροί του MEGA
Εκπομπή κηπουρικής.
14.00 Πίσω στο σπίτι (E)
Ελληνική σειρά, με τους
Μαρία Καβογιάννη,
Θοδωρή Αθερίδη, κ.ά.
15.00 Spiderman 2
Περιπέτεια φαντασίας,
με τους Τόμπι
Μαγκουάιρ,
Κίρστεν Ντανστ. κ.ά.
16.30 Επτά θανάσιμες
πεθερές (E)
Ελληνική σειρά.
18.00 EIΔHΣEIΣ
18.10 Επτά θανάσιμες
πεθερές (E)
Ελληνική σειρά.
19.00 Anonymous (E)
20.20 EIΔHΣEIΣ
21.30 Μουσικό κουτί - Live
Ψυχαγωγική εκπομπή,
με τον Γιώργο Ρούσσο.
23.30 Panic room
Θρίλερ, με τους
Τζόντι Φόστερ,
Φόρεστ Γουίτακερ, κ.ά.
01.00 Τhe gathering
Mίνι σειρά.
Επεισ. 1ο.
02.20 Επαναλήψεις
ANT1
ΤHΛ.: 22200200
ΣΙΓΜΑ
ΤHΛ.: 22580100
MADcy
ΤHΛ.: 22877200
TV PLUS
ΤHΛ.: 22600600
01.00
Bράδυ
21.30
Rocky IV
19.30
Fashion music project
21.00
Unforgiven
07.20
Oι Mεν και οι Δεν (E)
Eλληνική σειρά.
Δείξε μου το φίλο σου (E)
Κυπριακή σειρά.
Steps (E)
Ελληνική σειρά.
Max adventures
Santa Γιολάντα (E)
Κυπριακή σειρά.
Πόσο γλυκά
με σκοτώνεις (E)
Eλληνική σειρά.
Τύχη βουνό (E)
Εξαιρετικά
αφιερωμένο (E)
Μουσική εκπομπή.
Για την αγάπη σου (E)
Κυπριακή σειρά.
Θα βρεις τον
δάσκαλό σου (E)
Ελληνική σειρά.
Nιώσε με (E)
Kυπριακή κοινωνική
σειρά με τους
Mαρίνα Aργυρίδου,
Eυτύχιο Πουλλαΐδη κ.ά.
Tα νέα του ANT1 σε 10’
Συνέχεια της σειράς
Το καφέ της Χαράς (E)
Tα νέα του ANT1
Υour Face
Sounds Familiar
Ζωντανό show με τη
Μαρία Μπεκατώρου.
Tίτλοι ειδήσεων
Αθλητικές ειδήσεις
Oικογένεια
της συμφοράς (Ε)
Bράδυ
Talk show με τον
Πέτρο Κωστόπουλο.
Λευκός Οίκος (Ε)
Οι δρόμοι της πόλης (E)
Tα νέα του ANT1 (E)
07.25
Ζωή ποδήλατο (Ε)
Kυπριακή σειρά.
Βουράτε γειτόνοι (Ε)
Kυπριακή σειρά.
UEFA Champions
League Magazine
Μες στην καλή χαρά
Ψυχαγωγική εκπομπή,
με τη Ναταλία Γερμανού.
Barbie Diamond Castle (Ε)
Παιδική ταινία.
Eφτά ουρανοί και
σύννεφα αλήτες (Ε)
Kυπριακή σειρά.
Τhe CooΚΙΝG
Eκπομπή μαγειρικής
με τον Αλέξανδρο
Παπανδρέου.
Tομές στα γεγονότα
Πάμε πακέτο (Ε)
Eκπομπή με τη
Bίκυ Xατζηβασιλείου.
Tομές στα γεγονότα
Rocky IV
Δραματική περιπέτεια,
με τους Σιλβέστερ
Σταλόνε, Ντολφ
Λούντγκρεν, κ.ά.
Γεγονότα σε τίτλους
Iστορίες του
αστυνόμου Μπέκα (Ε)
Ελληνική αστυνομική
σειρά με τον Ιεροκλή
Μιχαηλίδη.
Mες στην καλή χαρά (Ε)
Ψυχαγωγική εκπομπή.
Μαγκαζίνο (Ε)
Kοινωνική εκπομπή.
06.00
08.00
11.00
12.30
Wake Up... Hits
Breakfast
Breaking MAD
Music For your
Mp3 Player
Αll Hits Non Stop
Greeks Only Mixer
Mixer
MAD Top 5
US Top 5
Greeklish
30 Best Videos
Fashion Music Project
Mixer
Games
Τime Machine
All Hits Non Stop
07.50
10.45
11.35
12.05
13.00
13.40
15.40
16.40
Παιδική ζώνη
Φ+Μ Live
Εξελίξεις στη showbiz
LTV Sports News (E)
EIΔHΣEIΣ (Aπό το Star)
Koυίζ fun
Μεσημεριανή Mελέτη
Στην κουζίνα
με την Ντίνα (E)
Μίλα (E)
Εξελίξεις στη showbiz
Moondance Alexander
Δραματική ταινία.
Unforgiven
Γουέστερν με τους
Κλιντ Ίστγουντ,
Τζιν Χάκμαν, κ.ά.
Battle beyond the stars
Ταινία φαντασίας.
07.50
08.40
09.30
09.40
10.30
11.20
12.10
13.50
15.15
16.50
18.00
18.10
18.30
20.20
21.15
23.55
00.00
00.10
01.00
01.40
02.40
04.00
08.30
09.30
10.00
14.00
15.20
17.20
18.10
18.15
20.15
21.30
23.45
23.50
00.30
04.20
13.00
13.30
14.30
15.30
16.00
16.30
17.00
19.30
20.00
21.00
21.30
23.00
17.30
19.00
19.30
21.00
23.10
EXTRA
ΤHΛ.: 25715111
LTV
ΤHΛ.: 22357272
19.30
Ελληνική ταινία
21.00
The lucky one
07.00
11.00
11.50
12.00
14.00
15.00
16.45
Παιδική ζώνη
Στην κουζίνα
Ιατρική
Ελληνική ταινία
Tο ταξίδι της ζωής
Tο πάρτι της ζωής σου
EIΔHΣEIΣ
Στη νοηματική.
Eλληνική ταινία
EIΔHΣEIΣ Extra
Ελληνική ταινία
7 μέρες Κύπρος
Je T’ aime
EIΔHΣEIΣ
09.05
09.30
11.45
Action zone (E)
All roads lead home
Felicity: An American
girl adventure
The bodyguard
Αγγλικό Πρωτάθλημα
Ποδοσφαίρου (Live)
Mercy
Action zone (E)
LTV Sports News
The lucky one
Transformers:
Revenge of the fallen
Zώνη ενηλίκων
17.00
18.45
19.30
21.30
23.00
23.45
13.30
16.00
18.00
19.30
20.00
21.00
23.00
01.35
ERT WORLD
06.45 Σαββατοκυρίακο στη ΝΕΤ
08.00 Θεία Λειτουργία 10.30
Mediterraneo 11.00 Από την Αυστραλία με αγάπη 12.00
EIΔHΣEIΣ 12.30 Απόστροφος
13.15 Σαν σήμερα τον 20ο αιώνα
(E) 13.30 Διασπορά 15.00
EIΔHΣEIΣ 16.00 Ο τόπος και το
τραγούδι του 17.00 Τα μυστικά
της μουσικής 18.00 ΕIΔHΣEIΣ
18.10 Ανταποκριτές 19.10 Μαρτυρίες (E) 20.00 Η μηχανή του
χρόνου (E) 21.00 EIΔHΣEIΣ
22.00 Αθλητική Κυριακή 01.00
Τα μυστικά της μουσικής (E)
NOVACINEMA 1
05.55 Walk the line 08.10 Cine
News 08.45 There’s something
about Mary 10.45 The best
exotic Marigold Hotel 12.50
Hugo 15.00 Person of Interest, II
(E) 15.50 Cine News 18.40 Cine
News 19.10 Tower Heist 21.00
Person of interest, ΙΙ 23.50 The
Lorax 01.25 A gang story
NOVASPORTS 1
09.50 Διεθνής Μαραθώνιος
Πράγα (Live) 12.30 Ο Δρόμος
προς το Ρίο (E) 15.00 Στιγμιότυπα Χορού 16.00 Πορτογαλικό
Πρωτάθλημα 18.00 Μηχανοκίνητα 19.00 Eυρωλίγκα Final
Four - Μικρός Τελικός (Live)
21.00 Nascar Sprint Cup 22.00
Eυρωλίγκα Final Four - Τελικός
(Live) 02.00 Στιγμιότυπα Nascar
Sprint Cup Series (E) 03.00
Μπέιζμπολ MLB (Εϊντζελς- Γουάιτ Σοξ) (Live)
LTV SPORTS 1
07.00 Πόκερ (Ε) 08.00 Αιώνιοι
του Παγκοσμίου Ποδοσφαίρου
(Ε) 09.00 Iσπανικό Πρωτάθλημα (Ε) 11.00 Iσπανικό Πρωτάθλημα (Ε) 12.45 Mμπόουλινγκ
(Ε) 13.45 Χωρίς παρωπίδες (Ε)
14.45 Ιπποδρομίες (Live) 20.00
Αγγλικό Πρωτάθλημα 22.00
Πρωτάθλημα Α΄ Κατηγορίας
00.00 Αγγλικό Πρωτάθλημα
TEXNES-08-ADV ADROID_TEXNES 5/10/13 11:57 AM Page 8

4 - pdf.kathimerini.com.cy_!

Ο Βαρουφάκης κάνει lobby στην Ουάσιγκτον

λίστα συμμετοχών

Εμφύλιος με άγνωστη έκβαση στο ΔΗΚΟ

μνημοσυνο - Διάλογος

μνημοσυνο - Διάλογος

2 - pdf.kathimerini.com.cy_!

15% - pdf.kathimerini.com.cy_!

πολιτικη - pdf.kathimerini.com.cy_!

Ο Θεόδωρος Κουκάκης νέος διοικητής

ΠΡοτΑΣΕΙΣ γΙΑ την ΑνΑθΕώΡηΣη του ΠΕΣΔΑ ΑττΙκηΣ

4 - pdf.kathimerini.com.cy_!