EE Knowledge Days Evaluacija projekata energetske efikasnosti Ekonomski fakultet Univerziteta u Sarajevu, decembar 2010 Energetska efikasnost • Centar za edukaciju i podizanje svijesti o potrebi povećanja energetske efikasnosti – Energis Misija Energisa je da pokreće korake koji će voditi prema energetski efikasnoj budućnosti Bosne i Hercegovine putem kontinuiranog obrazovanja, promoviranja inovativnih i efektivnih rješenja i implementaciji društvenih projekata koji će imati za cilj očuvanje okoline i prirodnih resursa zemlje. www.energis.ba Malik Ramić Evaluacija projekata energetske efikasnosti • EU direktiva 2006/32/EC • 9% ušteda energije u periodu 2008-2016; • Evaluation and Monitoring for the EU Directive on Energy End-Use Efficiency and Energy Services (EMEEES); • Metodologija za: • “facilitating measures” (zakoni, poreske olakšice itd); • “end-use measures” (implementirani projekti). Evaluacija projekata energetske efikasnosti • EMEEES metodologija: – “bottom up” metodologija • Izračunava stvarne uštede generisane implementacijom projekta u kWh, J ili kgoe; • Prednost: koristi već odobren način obračuna ušteda; • Nedostatak: teško je izračunati uštede na državnom nivou. – “top down” metodologija • Za procjenu ušteda na državnom ili sektorskom nivou; • ODYSSEE projekat je razvio “top down” indikatore – Integracija metoda Evaluacija projekata energetske efikasnosti • “Bottom up” finansijska metodologija – Osnovni alati • Inkrementalni novčani tok (cash flow); • Finansijski pokazatelji: – – – – – Period povrata investicije; Neto sadašnja vrijednost (NPV); Interna stopa povrata (IRR); Prosječna stopa povrata (AROI); Indeks profitabilnosti (PI). Evaluacija projekata energetske efikasnosti • Inkramentalni novčani tok – Suprostavlja troškove prije i nakon implementacije mjere energetske efikansnosti Year 2010 2011 2012 2013 Godišnji Trošak JS Predvidjeno 72.590 74.768 77.011 79.321 Vezani troškovi Procjenjeno 5.081 5.081 5.081 5.081 Troškovi nakon implementacije forecast 49.948 51.446 52.990 54.579 Troškovi održavanja nakon implementacije forecast 3.303 3.303 3.303 3.303 12.704 35.930 35.894 40.583 Initial investment Ukupne uštede 35.000 -35.000 Evaluacija projekata energetske efikasnosti • Diskontovani novčani tok – Diskontna stopa • Country risk premium (prema NYU za BiH 8,90%); • Risk-free rate; • Company specific rate: – – – – – Veličina kompanije Kvalitet organizacije i ljudskih resursa; Finansijska pozicija; Operativni potencijal; Sposobnog poslovnog predviđanja. Procjena projekata energetske efikasnosti • Diskontovani novčani tok Year 1 2 3 4 2010 2011 2012 2013 Godišnji Trošak JS Predvidjeno 72.590 74.768 77.011 79.321 Vezani troškovi Procjenjeno 5.081 5.081 5.081 5.081 Troškovi nakon implementacije forecast 49.948 51.446 52.990 54.579 Troškovi održavanja nakon implementacije forecast 3.303 3.303 3.303 3.303 30.119 18.068 17.613 21.025 26.190 13.662 11.581 12.021 Initial investment Ukupne uštede 35.000 -35.000 DCF analiza Diskontna stopa 15,00% Diskontovani novčani tok (uštede) -35.000 Evaluacija projekata energetske efikasnosti • Na osnovu diskontovanog cash flowa: – Dinamički indikatori • NPV • IRR • PI – Statički indikatori • Period povrata • AROI Column1 Simple Payback AROI Value 2,34 25,95% Dynamic Indicators NPV Internal Rate of Return (IRR) Profitability Index PI 55.089,87 21,21% 1,11 Evaluacija projekata energetske efikasnosti • Problemi predviđanja: – Stvarne uštede energije; – Rasta cijena energenata; • Rješenje: – Monte Carlo simulacija; – Crystal Ball predviđanja. Evaluacija projekata energetske efikasnosti • Monte Carlo simulacija: – Uračunava nasumično semplirane vrijednosti – Primjenjena u: • Fizici, hemiji, inžinjeringu • Finansijskoj evaluaciji projekata • Izračunava vjerovatnoće: – Ranga vrijednosti (NPV); – Pozitivne vrijednosti (NPV). Evaluacija projekata energetske efikasnosti MCS Year Godišnji Trošak JS Vezani troškovi Troškovi nakon implementacije Troškovi održavanja nakon implementacije Initial investment Ukupne uštede 1 2 3 4 2010 2011 2012 2013 varying range Predvidjeno 72.590 74.768 77.011 79.321 3,0% Stvarno 71.804 75.725 75.624 81.722 5,0% Procjenjeno 5.081 5.081 5.081 5.081 Stvarno 4.788 5.473 4.737 4.652 forecast 49.948 51.446 52.990 54.579 actual 46.045 54.821 47.638 59.071 forecast 3.303 3.303 3.303 3.303 actual 3.061 3.336 3.086 3.538 27.486 23.041 29.638 23.766 23.901 17.422 19.488 13.588 35.000 -35.000 DCF analiza Diskontna stopa 15,00% Diskontovani novčani tok (uštede) -35.000 NPV 39.399 10,0% 20,0% 10,0% Evaluacija projekata energetske efikasnosti MCS Year Godišnji Trošak JS Vezani troškovi Troškovi nakon implementacije Troškovi održavanja nakon implementacije Initial investment Ukupne uštede 1 2 3 4 2010 2011 2012 2013 varying range Predvidjeno 72.590 74.768 77.011 79.321 3,0% Stvarno 71.804 75.725 75.624 81.722 5,0% Procjenjeno 5.081 5.081 5.081 5.081 Stvarno 4.788 5.473 4.737 4.652 forecast 49.948 51.446 52.990 54.579 actual 46.045 54.821 47.638 59.071 forecast 3.303 3.303 3.303 3.303 actual 3.061 3.336 3.086 3.538 27.486 23.041 29.638 23.766 23.901 17.422 19.488 13.588 35.000 -35.000 DCF analiza Diskontna stopa 15,00% Diskontovani novčani tok (uštede) -35.000 NPV 39.399 10,0% 20,0% 10,0% Evaluacija projekata energetske efiskasnoti • Evaluacija projekata ima ključnu ulogu u: Procjeni isplativosti projekta Cost-benefit analiza Procjena energetske efikasnosti kao strateškog alata “prije ili kasnije kompanije će morati smanjivati potrošnju energije – jer nje neće biti ili će biti preskupa” Centar za edukaciju i podizanje svijesti o potrebi povećanja energetske efikasnosti Energis HVALA NA PAŽNJI www.energis.ba
© Copyright 2024 Paperzz
