Καλλυντικά Προϊόντα

0
3Ο ΓΕ.Λ. ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ
ΤΑΞΗ : Β ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
« ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ :
ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ »
ΑΘΗΝΑ 2013
1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ................................................................................................................4
ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ «Ιστορική Αναδρομή» ........................................................5
1.1 ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ.......................................5
1.2 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ.........................5
ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ «Συστατικά καλλυντικών προϊόντων»..............................8
2.1 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ...........................................8
2.2 ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ
ΠΡΟΪΟΝΤA................................................................................................................10
2.3 ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ...........................................................................................12
2.4 ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ......................................................................13
2.5 ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΑ...........................................................................15
2.6 ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΟΥ ΣΟΚΑΡΟΥΝ...................................16
ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ «Θετικές και Αρνητικές επιδράσεις των καλλυντικών
προϊόντων»...................................................................................................................19
ΟΙ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΟΙ ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ............19
ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Ή ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ
ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ...................................................................22
3.1 ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ...23
3.1.1 Ορισμός – Ημιπερατότητα της επιδερμίδας..................................................23
3.1.2. Οδοί διέλευσης.............................................................................................25
3.1.3. Κατάσταση δέρματος...................................................................................26
3.1.4.Συνθήκες εφαρμογής του καλλυντικού.........................................................28
3.1.5. Φυσικοχημικές ιδιότητες της ουσίας............................................................30
3.1.6. Σύσταση του καλλυντικού...........................................................................32
3.1.7. Έκδοχο.........................................................................................................33
3.1.8. Διαλύτες.......................................................................................................35
3.1.9. Επαυξηντές διαβατότητας............................................................................35
3.1.10. Οι επιφανειοδραστικές ουσίες...................................................................35
3.1.11. Ολεοσώματα.............................................................................................36
3.1.12. Λιποσώματα...............................................................................................36
3.1.13. Η συγκέντρωση της ουσίας........................................................................39
3.2 ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ...............39
3.2.1 Κρέμες κατά ρυτίδων....................................................................................39
3.2.2 Φροντίδα Προσώπου.....................................................................................45
3.2.3. Φροντίδα Σώματος.......................................................................................45
3.2.4 Φροντίδα Μαλλιών-Φυτικές Βαφές Μαλλιών..............................................46
3.2.5. Βιολογικό Μακιγιάζ ....................................................................................46
2
3.2.6. Ανδρική Φροντίδα........................................................................................47
3.2.7. Αδυνάτισμα & Σύσφιξη...............................................................................47
3.2.8. Άρωμα: μια εναλλακτική θεραπεία..............................................................47
3.2.9. Αμμόλουτρα.................................................................................................48
3.2.10. Θεραπείες με φύκια....................................................................................49
3.3 ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΑΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ.........49
3.3.1. Δερματικές αντιδράσεις..............................................................................50
3.3.2. Κατηγορίες ερεθιστικών ή αλλεργιογόνων ουσιών...................................53
3.3.3. Δηλητηριάσεις............................................................................................56
3.3.4. Επιπτώσεις των καλλυντικών προϊόντων ανά καλλυντικό προϊόν............57
3.3.5. Ορισμένα καλλυντικά παρουσίαζαν βλαβερές επιπτώσεις για την υγεία
στο παρελθόν..............................................................................................60
3.4 ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΖΩΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ.......................62
3.4.1. Το πείραμα DRAIZE....................................................................................62
3.4.2. Το πείραμα LD-50........................................................................................63
3.4.3. Τα μάτια του πιθήκου στα γυναικεία eyeliner...........................................63
3.4.4. Εναλλακτικές μέθοδοι................................................................................63
3.4.5. Δοκιμασίες τοξικότητας.............................................................................64
ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ «Διαφήμιση-Προώθηση»..................................................65
4.1 ΕΟΦ : Υπό το πρίσμα κοινού ελέγχου όλα τα καλλυντικά...............................65
4.2
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΝΟΜΙΜΟΥ
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ
ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ.............................................................................................................66
4.3 ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ.................................................68
4.3.1 Η σημασιολογία των χρωμάτων στην διαφήμιση.........................................69
4.3.2. Το σλόγκαν και το σχήμα............................................................................70
4.3.3 Το χιούμορ: τρόπος πειθούς.........................................................................70.
4.3.4. Τρόποι διαφημίσεις .....................................................................................71
4.4 ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΠΟΧΗ.....................71
4.5 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ
ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ 1980-1995 ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ…73
ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ «Ψυχολογία Ταμπού»........................................................75
5.1 ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ.......................................................................................................75
5.2 ΧΡΗΣΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΡΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ................77
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ...................................................................................................80
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ........................................................................................................88
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
 Ερωτηματολόγιο πρώτης ομάδας...........................................................................91
 Ερωτηματολόγιο δεύτερης ομάδας........................................................................92
 Ερωτηματολόγιο τρίτης ομάδας.............................................................................94
 Ερωτηματολόγιο τέταρτης ομάδας........................................................................95
 Ερωτηματολόγιο πέμπτης ομάδας.........................................................................96
3
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ο σκοπός της εργασίας αυτής είναι να εξηγήσει,να ενημερώσει και να καταρρίψει
τους μύθους σχετικά με τη χρήση των καλλυντικών προϊόντων. Θα απαντηθούν τα
εξής ερωτήματα:

Από που προήλθαν τα καλλυντικά;

Ποια τα συστατικά από τα οποία αποτελούνται;

Ποιες οι επιδράσεις τους στον άνθρωπο;

Πως επηρεάζει η διαφήμιση τους καταναλωτές;

Πως επιδρούν στη ψυχολογία του ανθρώπου;
Συμμετείχαν οι εξής μαθήτριες:
Δουλάμη Βασιλική
Ζιούδα Κωνσταντίνα
Ζιούλη Ελευθερία
Θεοδοσίου Κωνσταντίνα
Θεοδώρου Ηλιάνα
Κακαβά Νικόλ
Καλαθά Σωτηρία
Κανέλλου Δαυϊδία
Κανέλλου Έλενα
Κουκλαμάνη Αναστασία
Κουμπούλη Αφροδίτη
Ματζουράνη Αναστασία
Μήτσιου Δήμητρα
Μουζάκη Μαργαρίτα
Μπίνιου Κέλλυ
Ράπτη Ελένη
Ρούκου Λένα
Ταουξή Κωνσταντίνα
Τασιολάμπρου Φωτεινή
Τσίρκα Αστέρω
Ευχαριστούμε την Κα Φούντα για την αμέριστη υποστήριξη και βοήθειά της, καθώς
και όλα τα μέλη της ερευνητικής εργασίας για τη συνεργασία μας.
4
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η πρώτη ομάδα ασχολήθηκε με τον τρόπο που εξελίχθηκαν τα καλλυντικά στην
πάροδο του χρόνου, δείχνοντας παραδείγματα ανά περιόδους από την εποχή της
Κλεοπάτρας μέχρι και σήμερα. Στη συνέχεια η δεύτερη ομάδα εργάστηκε πάνω στην
εύρεση και στο διαχωρισμό των προϊόντων με βάση τα συστατικά από τα οποία
αποτελούνται, εστιάζοντας στην ύπαρξη συντηρητικών στα καλλυντικά προϊόντα.
Έπειτα ακολουθεί η τρίτη ομάδα η οποία ασχολήθηκε με τις θετικές και τις αρνητικές
επιδράσεις που έχουν τα καλλυντικά στον άνθρωπο και στην ανθρώπινη
υγεία
γενικότερα (διευκρινίζοντας τους μύθους από την πραγματικότητα), καθώς επίσης και
με τα πειράματα που γίνονται στα ζώα στον τομέα των καλλυντικών. Σειρά έχει η
τέταρτη ομάδα η οποία επεξεργάστηκε το θέμα της διαφήμισης και κατά πόσο
επηρεάζονται οι καταναλωτές από τις προβαλλόμενες διαφημίσεις, καθώς και τον
τρόπο με τον οποίο προωθούνται τα καλλυντικά. Επιπρόσθετα παρουσιάζεται η
σύγκριση ανάμεσα σε παλαιότερες και σύγχρονες διαφημίσεις. Τέλος η πέμπτη
ομάδα έρχεται να επισημάνει τον τρόπο με τον οποίο επιδρά η χρήση καλλυντικών
στην ψυχολογική κατάσταση του ατόμου και
ύπαρξη ταμπού σχετικά με την χρήση τους.
να επιβεβαιώσει/ απορρίψει την
5
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
«Ιστορική Αναδρομή»
1.1 ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Καλλυντικά είναι κάθε ουσία ή παρασκεύασμα που προορίζεται να έλθει, σε επαφή,
με διάφορα εξωτερικά μέρη του ανθρώπινου σώματος, με σκοπό τον καθαρισμό, τον
αρωματισμό τους, την αλλαγή της εμφάνισης, τη διόρθωση των σωματικών ουλών,
την προστασία τους ή τη διατήρησή τους, σε καλή κατάσταση, χωρίς να προκαλείται
βλάβη στην ανθρώπινη υγεία, εφόσον αυτό χρησιμοποιείται υπό φυσιολογικές
συνθήκες.
1.2 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
Μια σημαντική ανακάλυψη στη ζωή του ανθρώπου που χρονολογείται από την
αρχαιότητα μέχρι τη σημερινή εποχή και αναμφισβήτητα θα συνεχίσει να
εξελίσσεται. Είναι γεγονός πως με την πάροδο των χρόνων τα καλλυντικά προιόντα
έχουν διαφοροποιηθεί σε μεγάλες κατηγορίες αλλά ταυτόχρονα έχουν εξελιχθεί σε
αρκετά έντονο βαθμό.
Τα
πρώτα αρχαιολογικά ευρήματα για την ύπαρξη καλλυντικών προιόντων,
βρέθηκαν στην Αίγυπτο και χρονολογούνται γύρω στο 3.500 π.χ. Στην Αίγυπτο
εκείνης της εποχής, υπήρχε συνταγή κρέμας αντιμετώπισης των ρυτίδων. Την ίδια
εποχή, επίσης, έτριβαν το δέρμα τους με λάδια και αρώματα. Τα αρωματικά έλαια
μαλάκωναν την επιδερμίδα και την προστάτευαν από τον ήλιο. Η Κλεοπάτρα, η
τελευταία βασίλισσα της Αιγύπτου, φημιζόταν για την αψεγάδιαστη επιδερμίδα της.
Οι μαρτυρίες, λένε, ότι έκανε μπάνιο κάθε μέρα μέσα σε γάλα γαιδούρας με μέλι.
Ακόμα, στην Αρχαία Ελλάδα οι άνθρωποι φαίνεται να είχαν αναπτύξει πολλές
συνταγές καλλυντικών χρησιμοποιώντας ως συστατικά άγρια φυτά, βότανα,
κατσικίσιο γάλα, φυτικά έλαια, ρινίσματα ξύλων όπως κυπαρισσιού και κέδρου.
6
Οι Ρωμαίοι, εκτός από τον λευκό μόλυβδο για την λεύκανση του προσώπου τους,
χρησιμοποιούσαν αντιρυτιδικές κρέμες με βάση το ελαιόλαδο αλλά και μάσκες
προσώπου με μίγμα από σύκο, μπανάνα, αλεύρι από βρώμη και ροδόνερο.
Οι Εβραίοι, για την προστασία από τον ήλιο χρησιμοποιούσαν ελαιόλαδο, αμύγδαλα,
σπόρους σουσαμιού, κολοκύθια καθώς και λιπαρά στοιχεία από ζώα ή ψάρια.
Στο Βυζάντιο, για τον καθαρισμό του προσώπου χρησιμοποιούνταν διάφορα υλικά
είτε αυτούσια ή με συνταγές. Τα πλέον συνήθη υλικά ήταν το νίτρο, η κιμωλία, το
λάδι, τα φύκια και το μέλι. Για να τονωθεί το χρώμα και η λάμψη του δέρματος, οι
Βυζαντινές αλείφονταν με περιττώματα σαύρας. Την λεύκανση του προσώπου την
έκαναν με το ψιμύθιο, δηλαδή με ένα συνδυασμό ανθρακικού μολύβδου και λευκής
σκόνης.
Κατά την περίοδο του Μεσαίωνα, η χρήση των καλλυντικών είχε περιοριστεί κυρίως
στην αριστοκρατία. Όμως, με το τέλος των σταυροφοριών, οι Ευρωπαίοι άρχισαν να
χρησιμοποιούν υλικά και συνταγές καλλυντικών προερχόμενες από τις ανατολικές
χώρες. Μεταξύ 16ου και 19ου αιώνα, μόδα στην Ευρώπη ήταν η εύθραυστη χλωμή
εμφάνιση της γυναικείας επιδερμίδας. Για να πετύχουν το χρώμα αυτό οι γυναίκες,
χρησιμοποιούσαν διάφορες τεχνικές, όπως, <<πλύσιμο>> του προσώπου με τα ούρα
τους, ροδόνερο αναμιγμένο με κρασί, αφέψημα { ζεστό ρόφημα} φλούδας λεμονιού
αναμιγμένο με νερό βρασμένων φασολιών και τέλος λευκό μόλυβδο. Για το
ξεφλούδισμα του δέρματος, χρησιμοποιούσαν επίσης, λευκό μόλυβδο αναμιγμένο με
χλωριούχο υδράργυρο.
Στον 20ο αιώνα, η εξέλιξη της βιομηχανίας είναι αλματώδης και η σύνθεση των
καλλυντικών βελτιώνεται. Αρχίζει ο ιατρικός έλεγχος από το 1908 σε όλα τα κράτη
της Ευρώπης. Δεν χρησιμοποιούνται πλέον τοξικές ουσίες. Η κοσμετολογία και η
7
αισθητική οργανώνονται σε επιστήμη. Εισάγονται στα προιόντα, ζωικά εκχυλίσματα
και έτσι αρχίζουν και τα πειράματα σε ζώα για να διαπιστωθεί η ασφάλειά τους.
Μέσα από την διαδρομή στο χρόνο φτάνουμε στον δικό μας αιώνα. Η αισθητική
αρχίζει ν προοδεύει και να συγκεκριμενοποιείται με περίπου την σημερινή της μορφή
από το 1946 και αργότερα. Φυσικά στην αρχή οι μέθοδοι, οι γνώσεις και τα τεχνικά
μέσα ήταν πολύ λιγότερα και σχετικά σε κατάσταση εμπειρική. Σιγά-σιγά, η
αισθητική άρχισε να ξεχωρίζει να παίρνει το δρόμο για την σημερινή της μορφή.Η
σημερινή περιποίηση των γυναικών γίνεται πιο ουσιαστική. Αρχίζουν να
χρησιμοποιούν σύγχρονα καλλυντικά όπως
μέθοδοι όπως
αρωματοθεραπεία,
μάσκες ,
θαλασσοθεραπεία,
αιθέρια έλαια,
διάφοροι
λασποθεραπεία και στην
συνέχεια σύγχρονα μηχανήματα. Οι βιομηχανίες των καλλυντικών και των άλλων
ειδών που
χρησιμοποιούνται βρίσκονται στ’ αλήθεια σε μεγάλη άνθηση και τα
διαφορα προιόντα που παράγονται ήμερα είναι απαλλαγμένα από τοξικές ουσίες και
κατεργασμένα με τρόπο που να ανταποκρίνονται σ’ όλες τις ανάγκες και σ’ όλες τις
απαιτήσεις του κόσμου στον οποίο απευθύνεται η αισθητική.
8
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ «Συστατικά καλλυντικών προϊόντων»
2.1 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
 Κρέμες
Οι κρέμες είναι προϊόντα περιποίησης του δέρματος με μακρά ιστορία. Κρέμες
λέγονται τα καλλυντικά προϊόντα που το ιξώδες* τους έχει τέτοια τιμή, ώστε να μην
μπορούν να ρέουν σε θερμοκρασία περιβάλλοντος.

Προστατευτικές

Καθαρισμού

Χεριών και σώματος

Όλων των χρήσεων

Κατά των ρυτίδων
*Μέγεθος που χαρακτηρίζει τη ροή ενός προϊόντος, πόσο παχύρευστο ή λεπτόρρευστο.
 Λοσιόν
Δεν υπάρχει συγκεκριμένος ορισμός για τη λοσιόν. Όταν λέμε λοσιόν ,εννοούμε
υδατικά ή υδατοαλκοολικά παρασκευάσματα που έχουν κυρίως στυπτική ή τονωτική
δράση. Οι λοσιόν είναι συνήθως διαυγή, λεπτόρρευστα υγρά, ρέουν δηλαδή στη
συνηθισμένη θερμοκρασία.
 Μάσκες
Οι μάσκες ομορφιάς είναι συνήθως ρευστά, ημίρευστα, ή πάστες που απλώνονται σε
λεπτό ή παχύτερα στρώματα επάνω σε καλά καθαρισμένο πρόσωπο, αφήνονται να
δράσουν από 5’-60’, ανάλογα με τον τύπο τους, και κατόπιν απομακρύνονται από
αυτό με απλό τράβηγμα ή με έκπλυση με νερό.
9
 Αντιηλιακά προϊόντα
Στόχος: Πρόληψη ή ελαχιστοποίηση βλαβερών αποτελεσμάτων της ηλιακής
ακτινοβολίας, ενίσχυση μαυρίσματος.
Κατηγορίες αντηλιακών προϊόντων:
 Φυσικά
 Χημικά
Είδη αντηλιακών προϊόντων:
γαλακτώματα [κρέμα, οι λοσιόν , τα λάδια, τα ελαιώδη και υδατικά πηκτώματα
(ζελέδες) ,τα αεροζόλ και τα ραβδία]
 Γαλακτώματα
Τα γαλακτώματα είναι συστήματα αποτελούμενα από δυο φάσεις, την υδατική και
την ελαιώδη (λιπαρή), όπου η μία είναι διασπαρμένη μέσα στην άλλη υπό μορφή
μικρών σταγονιδίων. Τα γαλακτώματα είναι προϊόντα που το ιξώδες τους έχει τέτοια
τιμή ώστε να ρέουν σε θερμοκρασία περιβάλλοντος. Είναι συστήματα διασποράς
Ο/W ή W/O ( oil/water ή water/oil ).
 Βιολογικά προϊόντα
Οργανικά ή αλλιώς βιολογικά καλλυντικά είναι εκείνα, για την παραγωγή των οποίων
τηρούνται οι διεθνείς κανονισμοί περί μεθόδων παραγωγής και πιστοποίησης
προϊόντων βιολογικής γεωργίας. Γενικότερα θα λέγαμε ότι για να παραχθούν τα
συγκεκριμένα προϊόντα, δεν χρησιμοποιούνται συνθετικά και συνθετικά πρόσθετα ή
ορμόνες. Ονομάζονται έτσι τα προϊόντα τα οποία αποτελούνται 100% από φυτά σε
οποιαδήποτε μορφή (εκχυλίσματα, λάδια, αιθέρια έλαια κ.λ.π) και από φυσικά
μεταλλικά στοιχεία σε ελάχιστη ποσότητα.
10
 Μακιγιάζ
Το μακιγιάζ είναι καταρχήν ξένη λέξη. Maquillage στα γαλλικά και makeup στα
αγγλικά. Η ελληνική λέξη για το μακιγιάζ είναι «ψιμυθίωση». Προέρχεται από τη
λέξη ψιμύθιο το οποίο είναι το λευκό χρώμα που χρησιμοποιούσαν στην αρχαία
εποχή σαν βάση προσώπου. Ορισμός για το μακιγιάζ όμως, είναι συγκεκριμένος.
Μακιγιάζ ή αλλιώς ψιμυθίωση είναι η επάλειψη του προσώπου με καλλυντική κρέμα.
2.2 ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ
ΠΡΟΪΟΝΤA
Α. ΦΥΣΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Φυτικές πρώτες ύλες επιτρέπονται όλες εφόσον είναι αυθεντικές, η παραγωγή ή
αποκομιδή αυτών δεν προξενεί υποβιβασμό στο φυσικό τους περιβάλλον,
ανισορροπία του οικοσυστήματος και τέλος εφόσον δεν ανήκουν σε απειλούμενα
είδη. Θα πρέπει επίσης να συμφωνούν με τους εθνικούς και διεθνείς πίνακες
προστατευόμενων ειδών, καθώς δεν πρέπει να βρίσκονται σε κανένα από αυτούς και
να ακολουθούν τις φυσικές διαδικασίες παραγωγής.
Πρώτες ύλες από ζώα (νεκρά ή μη) απαγορεύονται.
Ορισμένες πρώτες ύλες φυσικά παραγόμενες από ζώα όχι όμως συστατικά τους
επιτρέπονται και υπόκεινται σε περιορισμούς καθώς δεν μπορούν να προέρχονται από
προστατευόμενα ή απειλούμενα είδη. Ωστόσο ορισμένα προϊόντα, που προέρχονται
από μη απειλούμενα είδη και η λήψη των οποίων δεν έχει αρνητικό αντίκτυπο στην
οικολογική ισορροπία, μπορούν να χρησιμοποιηθούν αν δεν υπάρχει πανομοιότυπο
φυσικό ισοδύναμο στο φυτικό βασίλειο.
Ανόργανες πρώτες ύλες επιτρέπονται εφόσον χρησιμοποιούνται για την ουσιαστική
ποιότητά τους, όταν η εξόρυξή τους δεν προξενεί μόλυνση και υποβιβασμό του
περιβάλλοντος και όταν συμφωνούν με τα κριτήρια καθαρότητας.
11
Θαλάσσιες πρώτες ύλες επιτρέπονται όταν συμφωνούν με τα προηγούμενα κριτήρια.
Β. ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ
Φυτικής προέλευσης επιτρέπονται όταν προέρχονται από φυτικές πρώτες ύλες της
παραγράφου Α i και από επιτρεπόμενες χημικές διαδικασίες.
Ζωικής προέλευσης επιτρέπονται όταν προέρχονται από επιτρεπόμενες ζωικές
πρώτες ύλες και χημικές διαδικασίες.
Ανόργανης προέλευσης επιτρέπονται όταν προέρχονται από επιτρεπόμενες πρώτες
ύλες, μεθόδους παραγωγής και έχουν την απαραίτητη καθαρότητα.
Θαλάσσιας προέλευσης επιτρέπονται όταν προέρχονται από θαλάσσιες πρώτες ύλες
που πληρούν τις προϋποθέσεις προέλευσης και επεξεργασίας.
Νερό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί οποιοδήποτε είδος (πηγής, πόσιμο, από όσμωση,
αποσταγμένο...) που έχει αναλυθεί και έχει αποδειχθεί η καταλληλότητα του για
κατανάλωση. Η παρουσία χλωρίου είναι αποδεκτή ως στοιχείο της φυσικής δομής
του πόσιμου νερού.
Βιοτεχνολογικής προέλευσης. Προέρχονται από καλλιέργειες invitro, κλωνοποίηση,
κυτταροκαλλιέργειες, ζυμώσεις, μικροοργανισμών. Επιτρέπονται ως συστατικά
φυσικής προέλευσης εφόσον παραλαμβάνονται δια μέσου φυσικών, φυτικών ή
ζωικών πρώτων υλών χωρίς την ανάμιξη γενετικά τροποποιημένων οργανισμών και
διαδικασιών που δεν συμφωνούν με τις μεθόδους παραλαβής.
Γ. ΚΑΘΑΡΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ
I. Συντηρητικά στο έτοιμο προϊόν επιτρέπονται μόνο ορισμένα τα οποία αναφέρονται
σε καταλόγους σύμφωνα με τα εθνικά και ευρωπαϊκά κριτήρια.
II. Συντηρητικά στα επιμέρους συστατικά. Όλα τα συστατικά μπορεί να περιέχουν
συγκεκριμένο ποσό συντηρητικών εξασφαλίζοντας πως εκείνα είναι πανομοιότυπα με
αυτά που επιτρέπονται στο έτοιμο προϊόν. Φαινοξυαιθανόλη και υδροβενζοϊκό οξύ
12
επιτρέπονται ως συντηρητικά των συστατικών και όχι του τελικού προϊόντος. Η
μέγιστη περιεκτικότητα και των δύο αυτών παραγόντων δεν θα πρέπει να ξεπερνά το
0,5% w/w του τελικού προϊόντος.
III. Συνθετικά συστατικά δεν επιτρέπονται. Συγκεκριμένα απαγορεύονται: συνθετικά
χρώματα, αρώματα, αντιοξειδωτικά, μαλακτικά, λίπη και έλαια, σιλικόνες,
πετροχημικά παράγωγα και κάθε τι που μπορεί να παραχθεί φυσικά. Όταν κριθεί
απαραίτητο επιτρέπονται ελάχιστες ποσότητες συνθετικών ουσιών.
Όλα τα συστατικά και τα παράγωγά τους θα πρέπει να ελέγχονται ώστε να
διασφαλίζεται η ποιότητά τους στο έτοιμο προϊόν. Ελέγχονται ώστε να είναι
ελεύθερα μολυσματικών ουσιών (βαρέα μέταλλα κ.λ.π.), ελέγχεται η αυθεντικότητά
τους, απαγορεύεται η χρήση ιονίζουσων ακτινών και γενετικά τροποποιημένων
οργανισμών καθώς και νιτροζαμινών και δεν επιτρέπονται τα πειράματα σε ζώα.
2.3 ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ
Οι χρωστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή καλλυντικών προϊόντων
αποβλέπουν.
I.Να προσδώσουν χρώμα σε ορισμένα μέρη του προσώπου ή του σώματος π.χ σκιές,
κραγιον.
II.Να συντελέσουν στην καλή εμφάνηση του προϊόντος, ώστε να γίνει πιο ελκυστικό
για τον καταναλωτή π.χ λοσιόν, κρέμες, αφρόλουτρο.
«Χρωστική ύλη» ονομάζεται μια χημική ένωση που έχει την ικανότητα να προσδίδει
χρώμα και να είναι διαλυτή στο φορέα (διαλύτη) που χρησιμοποιείται.
Στα χρώματα περιλαμβάνονται:
α) Οι χρωστικές, λευκές ή έγχρωμες, προστίθενται σχεδόν σε όλα τα καλλυντικά για
ελκυστικότερη εμφάνιση. Είναι περισσότερες από τριακόσιες και περιλαμβάνουν:
Έγχρωμες ανόργανες ενώσεις, π.χ .οξείδια του σιδήρου, ουλτραμαρίνες ποικίλων
13
αποχρώσεων, πράσινο οξείδιο του χρωμίου κ.ά. Λευκές χρωστικές, π.χ. οξείδιο του
ψευδαργύρου, διοξείδιο του τιτανίου κ.ά. Φυτικές χρωστικές, π.χ. καροτένια,
παντζάρια κ.ά.
β) Οι βαφές, κυρίως: Αζοβαφές ή συνθετικές βαφές κυρίως σε κραγιόν χειλιών, ρουζ
κ.ά. Ανεξίτηλες βαφές, π.χ. βρωμικό οξύ.
γ) Λάκες, οι οποίες είναι οργανικές χρωστικές που παρασκευάζονται με καθίζηση
μιας διαλυτής βαφής, π.χ. λάκες D και C κόκκινο ή πορτοκαλί κ.ά.
δ) Ιριδίζουσες, φθωρίζουσες χρωστικές, πρόκειται για χρωστικές ουσίες, συνήθως
μεταλλικές ή από λέπια ψαριών, που εμπεριέχονται σε μορφή λεπτών πεταλίδων,
κυρίως στην σκόνη ή στα λεπτά διαλύματα, για να προσδώσουν λάμψη ή
μαργαριτοειδή όψη στα έγχρωμα κυρίως καλλυντικά (κραγιόν, σκιές ματιών κ.ά.)
Οξυχλωρίδιο του βισμουθίου, μίκα, γουανίνη. Όσον αφορά την μορφή τους είναι
κόνεις ποικίλων αποχρώσεων, που ενσωματώνονται σε κρέμες, λοσιόν, γαλακτώματα
προσώπου, προϊόντα για το μακιγιάζ προσώπου και σώματος.
«Φυσικές χρωστικές ύλες»
1.
Αιγυπτιακό μπλε
2.
Αιματίτης
3.
Κιννάβαρι
4.
Ρίζες Ερυθρόδανου (ριζάρι)
5.
Αζουρίτης
6.
Κίτρινη Ώχρα
7.
Κόκκινη Ώχρα
8.
Μαλαχίτης
2.4 ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ
Αντιοξειδωτικά είναι ουσίες οι οποίες παρεμποδίζουν την οξείδωση πρώτων υλών
όπως λίπη έλαια αρώματα βιταμίνες, κ.α. Είναι πρόσθετα καλλυντικών και τροφίμων.
14
Ένα καλό αντιοξειδωτικό πρέπει να είναι σταθερό.Τα αντιοξειδωτικά λοιπόν, είναι
μια ομάδα ετερογενών ενώσεων με κυριότερους εκπροσώπους τις βιταμίνες Ε και C,
τα καροτενοειδή, το σελήνιο, τον ψευδάργυρο και τον χαλκό. Επίσης, στην
κατηγορία αυτή ανήκουν τα φλαβονοειδή και τα πολυφαινολικά παράγωγα.
Τα πιο σημαντικά αντιοξειδωτικά στα σύγχρονα καλλυντικά προϊόντα:
i.
CoffeeBerryextract: Το εκχύλισμα του καρπού του καφεόδενδρου είναι ένα
φυσικό αντιοξειδωτικό που προέρχεται από τον καρπό του φυτού καφέα (Καφέα
η αραβική). Είναι πλούσιο σε πολυφαινολικά αντιοξειδωτικά, όπως το
χλωρογενικό οξύ, το κυνικό οξύ, οι προανθοκυανιδίνες και το φερουλικό οξύ.
Έχει αποδειχτεί ότι βελτιώνει πάρα πολύ την υφή του φωτογηρασμένου δέρματος.
ii.
Ιδεβενόνη : Ισχυρό αντιοξειδωτικό και αντιγηραντικό συστατικό, η ιδεβενόνη
αποτελεί τη συνθετική μορφή του συνένζυμου Q10, αφού είναι πιο σταθερή και
βιοδιαθέσιμη. Καταπολεμά άμεσα τις ελεύθερες ρίζες εμποδίζοντας τις
κυτταρικές βλάβες.
iii.
Α – λιποϊκό οξύ : Το α – λιποϊκό οξύ είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό, το οποίο δρα
στα υδαρή και στα λιπαρά μέρη του κυττάρου εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες
ρίζες (σε αντίθεση με τη βιταμίνη C και Ε). Είναι κύριο συστατικό της
αφυδρογενάσης, ενός ενζύμου που βοηθά στην επιβράδυνση της φυσικής
γηραντικής διαδικασίας. Το α- λιποϊκό οξύ έχει σημαντικό ρόλο στην συνέργεια
των αντιοξειδωτικών, αφού ανακυκλώνει και παρατείνει την μεταβολική διάρκεια
ζωής της βιταμίνης C, της γλουταθειόνης και του συνένζυμου Q10 και έμμεσα
ανανεώνει την βιταμίνη Ε. Επίσης, αποτοξινώνει τον οργανισμό από βαρέα
μέταλλα, όπως το κάδμιο και ο υδράργυρος.Όλα τα ενεργά συστατικά που
αναφέρθηκαν βρίσκονται στα καλλυντικά προϊόντα με τη μορφή κρέμας, ορού,
15
λοσιόν, gel, μάσκας (φύκια), καθώς και σε μερικά καθαριστικά προϊόντα για το
πρόσωπο και φυσικά στα αντηλιακά.
2.5 ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΑ
Με τον όρο «συντηρητικά» εννοούμε μια σειρά χημικών ουσιών, οι οποίες
χρησιμοποιούνται στα καλλυντικά προκειμένου να καταστρέψουν ή να εμποδίσουν
την ανάπτυξη μικροοργανισμών κατά την διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας, της
αποθήκευσης τους και τελικά κατά την χρήση τους από τον καταναλωτή. Οι λόγοι
που επιβάλλουν την συντήρηση των καλλυντικών και των φαρμακευτικών προϊόντων
είναι δυο. Ο πρώτος είναι η διαφύλαξη του προϊόντος κατά την διάρκεια της
αποθήκευσης του, ώστε να μην αλλοιωθεί και χάσει τις ιδιότητες για τις οποίες έχει
σχεδιαστεί. Ο δεύτερος έχει να κάνει με την πιθανότητα πρόκλησης μόλυνσης στον
καταναλωτή από την χρήση μη επαρκώς συντηρημένων και συνεπώς επιμολυσμένων
προϊόντων.
Συνηθισμένες τοξικές ουσίες στα προϊόντα περιποίησης μας.
Parabens: Βρίσκεται σχεδόν σε όλα τα προϊόντα ενυδάτωσης, μπορεί να
προκαλέσουν ερεθισμό και αλλεργικές αντιδράσεις. Μία μελέτη του Πανεπιστημίου
Reading και της Ομάδας Έρευνας για το Στήθος του Εδινβούργου βρήκε υψηλότερα
από το μέσο όρο επίπεδα parabens σε ιστούς όγκων του στήθους.
Aceton: Το γνωστό «ασετόν» που χρησιμοποιείται ως διαλύτης για τα βερνίκια
νυχιών. Προκαλεί ξηροστομία, ζαλάδα, ναυτία, δυσκολία στην ομιλία και σε ακραίες
περιπτώσεις
κώμα.
Λειτουργεί
ως
κατασταλτικό
του
κεντρικού
νευρικού
συστήματος.
Formaldehyde: Ένα φθηνό συντηρητικό που χρησιμοποιείται στα βερνίκια νυχιών
σε σαμπουάν, κοντίσιονερ, τζελ για το ντους ακόμα και σε παιδικά αφρόλουτρα Η
formaldehyde είναι ύποπτη για καρκίνο και μπορεί να πυροδοτήσει αλλεργίες.
16
EDTA Ethylenedinitrilo .Συνθετικό χημικό που χρησιμοποιείται για μαλακτικό
νερού και σαν αντιοξειδωτικό. Προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις και είναι τοξικό.
Μάλιστα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας το κατατάσσει στις τερατογενείς ουσίες.
BenzylAcetate – Οξικό Βενζύλιο .Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι είναι
καρκινογόνος ουσία (καρκίνος του παγκρέατος). Προκαλεί ερεθισμούς στα μάτια και
το αναπνευστικό σύστημα, βήχα και συστημικές αντιδράσεις. Τοξικό.
BenzylAlcohol - Βενζυλική Αλκοόλη .Πετροχημικό συστατικό που χρησιμοποιείται
στα καλλυντικά. Απορροφάται από το δέρμα πολύ εύκολα. Μπορεί να προκαλέσει
ερεθισμούς στα μάτια, πονοκεφάλους, ναυτία, εμετό, ζαλάδα, πτώση της πίεσης του
αίματος, καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος και σε ακραίες περιπτώσεις
διακοπή της αναπνοής και θάνατο.
Mineral Oil – Μεταλλικό Έλαιο. Σε κρέμες χειλιών, ματιών, χεριών, σώματος,
υδατικές κρέμες, μέϊκαπ, προϊόντα μαλλιών κλπ. Καλύπτει το δέρμα με ένα λεπτό
(σαν μεμβράνη) στρώμα (κυριολεκτικά), εμποδίζοντας την ικανότητά του να
αναπνέει, να αποβάλλει τις τοξικές ουσίες, να ενυδατώνεται και να δημιουργεί νέα
υγιή κύτταρα. Συχνές αντιδράσεις είναι μαύρα στίγματα, σπυράκια, αφυδάτωση,
φωτοευαισθησία (υπερευαισθησία στον ήλιο – πανάδες), πρόωρη γήρανση του
δέρματος. Καρδιολογικές διαταραχές. Αλλεργικές διαταραχές. Διαταραχές στο
αμυντικό σύστημα, κατάθλιψη του κεντρικού συστήματος.
2.6 ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΟΥ ΣΟΚΑΡΟΥΝ
Από τι είναι φτιαγμένα τα καλλυντικά; Αν σας έλεγαν από σαλιγκάρια και κόκαλα
γουρουνιών θα ανατριχιάζατε; Κι όμως το έκκριμα του σαλιγκαριού χρησιμοποιείται
σε πολλές αντιγηραντικές κρέμες, μέρη του σώματος σκαθαριών αποτελούν
συστατικά των κραγιόν και ένα σωρό άλλα μέρη ζώων καταλήγουν στο πρόσωπο και
το σώμα μας κάθε μέρα. Αν ψάξουμε λίγο βαθύτερα ανακαλύπτουμε σοκαριστικά
17
γεγονότα. Το πιο σοκαριστικό είναι ότι πολλά από τα συστατικά των προϊόντων
ομορφιάς είναι παράνομα και επικίνδυνα, δεν αναγράφονται όμως πουθενά στην
σύσταση των προϊόντων για τον απλό λόγο ότι δεν αποτελούν «ενεργά συστατικά» κι
έτσι καταλήγουμε να μην ξέρουμε τι βάζουμε στο πρόσωπό μας.
Μέταλλα
Ίχνη, «αμελητέες ποσότητες» τοξικών μετάλλων όπως υδράργυρος, αρσενικό,
βηρύλλιο, κάδμιο και μόλυβδος βρέθηκαν σε πολλά προϊόντα κοσμετολογίας μετά
από έρευνα καναδικού πανεπιστημίου. Επειδή θεωρούνται «ακούσιες προσμείξεις», η
νομοθεσία επιτρέπει στις εταιρίες να μην τα αναφέρουν στην λίστα των συστατικών.
Παρά το γεγονός ότι είναι αμελητέες ποσότητες, τα βαρέα μέταλλα όταν
συσσωρεύονται με την χρήση σε βάθος χρόνου
μπορούν να προκαλέσουν
προβλήματα στην υγεία.
Δυναμίτης
Ο διατομίτης είναι ένα από τα δύο συστατικά για να φτιαχτεί ο δυναμίτης. Αποτελεί
όμως και συστατικό στις οδοντόκρεμες, τα αποσμητικά, πούδρες και προϊόντα
απολέπισης. Εκτός της κοσμετολογίας χρησιμοποιείται σαν σταθεροποιητικό της
νιτρογλυκερίνης και στιλβωτικό μετάλλων στη βιομηχανία, σαν λίπασμα και
εντομοκτόνο στην γεωργία.
Ζελατίνη
Η ζελατίνη φτιάχνεται από βρασμένο δέρμα και κόκκαλα χοίρων και βοοειδών. Πριν
αηδιάσετε κοιτάξτε τα συστατικά των σαμπουάν, των μαλακτικών κρεμών για τα
μαλλιά, των κραγιόν και των ξεβαφτικών νυχιών. Αν γράφουν «υδρολυμένο
κολλαγόνο» μιλάμε για το ίδιο πράγμα.
Εμετός φάλαινας
18
Το βασικό συστατικό πολλών αρωμάτων είναι ο εμετός φάλαινας, που απλώς τον
«βάφτισαν» με το λιγότερο αηδιαστικό όνομα "Άμβρα". Το χειρότερο είναι ότι δεν
είναι απλώς αναμασημένη τροφή που βγαίνει από το στόμα της φάλαινας, αλλά ότι
μπορεί να βγει και από τον πρωκτό της. Και κοστίζει μια περιουσία!
Λίπος φώκιας
Το λίπος της φώκιας είναι πλούσιο σε Ωμέγα3 λιπαρά και χρησιμοποιείται σε πολλές
μάσκες ομορφιάς. Δίνει στο δέρμα τροφή και το κάνει να δείχνει απαλό και λαμπερό.
Περιττώματα αηδονιού
Σαλόνια ομορφιάς της Ν. Υόρκης βάζουν το χέρι βαθιά στην τσέπη των πλούσιων
πελατισσών τους για να βάλουν στα πρόσωπά τους… κουτσουλιές! Αποξηραμένα
περιττώματα αηδονιών χρησιμοποιούνταν από τους Ιάπωνες ηθοποιούς Kabuki (όλες
έχουμε δει ιάπωνες ηθοποιούς με τα κάτασπρα πουδραρισμένα πρόσωπα, σωστά;).
Επειδή τα περιττώματα των αηδονιών περιέχουν το αμινοξύ "γουανίνη", που
χρησιμοποιείται σαν συστατικό αντιγήρανσης.
Σπέρμα ταύρου (και ανθρώπου)
Η πρωτεΐνη που περιέχεται στο σπέρμα του ταύρου ενδείκνυται για την θεραπεία των
θαμπών και άτονων μαλλιών. Και γι’ αυτό χρησιμοποιείται στην κοσμετολογία.
Από την άλλη το ανθρώπινο σπέρμα περιέχει σπερμίνη, ένα αντιοξειδωτικό που
χρησιμοποιείται σε «fancy» προϊόντα περιποίησης προσώπου.
Πλακούντας
Με συστατικά που συμβάλουν στην ανανέωση των κυττάρων, πλακούντες προβάτων
(αλλά και ανθρώπινοι) χρησιμοποιούνται σε μια σειρά από προϊόντα αντιγήρανσης.
Ακροβυστία
Ακροβυστία είναι το δέρμα που καλύπτει την βάλανο του πέους και αφαιρείται με την
19
διαδικασία της περιτομής. Πριν μια 20ετία περίπου η ακροβυστίες, με συστατικά που
συμβάλλουν στην ανανέωση και γέννηση νέων κυττάρων, χρησιμοποιούνταν για την
παραγωγή αντιγηραντικών και αντιρυτιδικών κρεμών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
«Θετικές και Αρνητικές επιδράσεις των καλλυντικών προϊόντων»
ΟΙ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΟΙ ΜΥΘΟΙ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ
Τα καλλυντικά ως προϊόντα αλλά και ως τρόπος ζωής έχουν αναμφίβολα εισχωρήσει
σε όλες τις καθημερινότητες ανδρών και γυναικών. Παρόλη την ευρύτατη χρήση
τους, λίγοι άνθρωποι έχουν μια καθαρή αντίληψη για τις επιπτώσεις τους αρνητικές
και θετικές. Μερικές από τις συνηθέστερες λανθασμένες αντιλήψεις,όσον αφορά τον
κόσμο των καλλυντικών, θα απαντηθούν εδώ.

Πρώτος μύθος είναι ότι τα "παράγωγα" ιστών και κυττάρων έχουν αντιγηραντικές
ιδιότητες. Πράγμα λάθος διότι δεν έχουν γίνει καθόλου επιστημονικές μελέτες
για να υποστηρίξουν τέτοιους ισχυρισμούς.

Ο δεύτερος αφορά το γεγονός ότι οι κρέμες κολλαγόνου και ελαστίνης
προσδίδουν σφριγηλότητα και χρώμα στο δέρμα. Επίσης λάθος γιατί τα μόρια
κολλαγόνου είναι πολύ μεγάλα για να διαπεράσουν το ανώτερο στρώμα του
δέρματος (κερατίνη στοιβάδα). Αναλογία: δεν μπορείς να σπρώξεις έναν
ελέφαντα μέσα από μια πόρτα.

Ύστερα εχούμε ότι το Αloe Vera αποτελεί θαύμα για την περιποίηση του
δέρματος. Αυτός ο ισχυρισμός είναι μύθος διότι Εκτός από το να ενυδατώνει και
να μαλακώνει, δεν έχει άλλες ιδιότητες.

Μετά έχουμε τον Βασιλικό πολτό που θεωρείται αντιγηραντικό συστατικό.
Καμιά επιστημονική μελέτη δεν μπορεί να υποστηρίξει αυτούς τους ισχυρισμούς.
20

Μερικοί πιστεύουν επίσης ότι τα καλλυντικά προκαλούν "επιδιόρθωση ιστών"
και "ανανέωση κυττάρων"τα καλλυντικά όμως δεν αλλάζουν τα κύτταρα του
δέρματος.

Αρκετά διαδεδομένη είναι και αυτή η άποψη ότι τα ενυδατικά προϊόντα μπορούν
να προλάβουν τις ρυτίδες. Βέβαια μόνο το ανώτερο στρώμα του δέρματος μας
απαιτεί κάποια μορφή ενυδάτωσης επειδή, στην πραγματικότητα, είναι ένα νεκρό,
χωρίς ζωή, κυτταρικό στρώμα. Το χόριο όπου σχηματίζονται οι ρυτίδες, είναι
ζωντανό με ενεργητικότητα (υγρότητα). Η καλύτερη άμυνά μας ενάντια στις
ρυτίδες είναι η καθημερινή χρήση αντιηλιακών και οι αποφλοιωτικές θεραπείες.
Γιατί να ενυδατώνετε νεκρά σώματα; Αφαιρέστε τα και εμποτίστε το δέρμα με
τοπικά αντιοξειδωτικά. Προστατεύεστε το με ένα μη-λιπαρό φράγμα προστασίας.

Γνωστή θεωρία είναι επίσης ότι τα "φυσικά" καλλυντικά είναι καλύτερα.
Σε πολλές περιπτώσεις τα φυσικά καλλυντικά αποτελούνται από αποστάγματα
φρούτων και λαχανικών, μαζί με φυσικά έλαια και συντηρητικά. Πολλοί
άνθρωποι είναι αλλεργικοί σ' αυτούς τους "φυσικούς" συνδυασμούς και τα
φυσικά έλαια. Προτιμήστε την απλότητα και μείνετε μακριά από διαφημιστικά
τεχνάσματα.

Επίσης μερικοί καταναλωτές πιστεύουν για τις "τονωτικές" λοσιόν ότι σφίγγουν
(κλείνουν) τους πόρους. Οι πόροι δεν ανοίγουν και κλείνουν. Τα τονωτικά είναι
ένα προαιρετικό βήμα στην φροντίδα του δέρματος και ειλικρινά, είναι ζήτημα
επιλογής.

Τα ορυκτά έλαια και το petrolatum, είναι συχνα συνυφασμένα με το γεγονός ότι
αν
είναι
εφαρμοζόμενα
τοπικά,
φράζουν
τους
πόρους.
Και τα ορυκτά έλαια και το petrolatum έχουν την εξαιρετικά υψηλή εκτίμηση ότι
δεν δημιουργούν φαγέσωρες. Πάντως συνιστούμε την περιορισμένη χρήση τους.
21

Ο πιο δημοφιλείς μύθος λέει τα καλλυντικά πρέπει να είναι ακριβά για να είναι
αποτελεσματικά. Αποφύγετε τα ακριβά προϊόντα με το εντυπωσιακό περιτύλιγμα
και τις πολλές διαφημίσεις.

Ένα πολύ σημαντικό λάθος που πιστέουν πολλοί είναι ότι αν τα καλλυντικά σας
περιέχουν αντηλιακά φίλτρα, δεν χρειάζεται να χρησιμοποιείτε επιπλέον
αντηλιακή προστασία. Το να χρησιμοποιείτε μόνο το foundation ή την ενυδατική
σας που περιέχει αντηλιακό φίλτρο αρκεί, αν και εφόσον παραμείνετε στον ήλιο
για λίγο. Αλλά δεν θα παρέχουν στην επιδερμίδα σας την απαραίτητη προστασία
από τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου αν περάσετε πολύ χρόνο σε εξωτερικό χώρο.
Έτσι, βεβαιωθείτε πως χρησιμοποιείτε επίσης ένα κατάλληλο αντηλιακό που θα
προστατεύει την επιδερμίδα σας τόσο από τις UVA όσο και από τις UVB ακτίνες.

Τα πιο ακριβά προϊόντα περιποίησης επιδερμίδας, είναι πιο αποτελεσματικά από
τα φθηνότεραΤα πιο οικονομικά προϊόντα περιέχουν επίσης την ίδια ποσότητα
ενεργών συστατικών όπως και τα πιο ακριβά.

Σχετικά με το δέρμα τώρα μεγάλος προβληματισμός υπάρχει στο αν η
κατανάλωση πολύ νερού θα κρατήσει την επιδερμίδας σας ενυδατωμένη.’’Η
ποσότητα του νερού από μόνη της δεν καθορίζει τη βέλτιστη ενυδάτωση της
επιδερμίδας’’αναφέρει η Dr. Annika Schrader, μια από τις ερευνήτριες της
εταιρίας περιποίησης δέρματος NIVEA. Βασικός παράγοντας είναι και η διανομή
του στα διάφορα στρώματα της επιδερμίδας. Έτσι, ενώ η κατανάλωση είναι ένα
σωστό βήμα, από μόνη της δεν είναι αρκετή να αποτρέψει την ξηρότητα της
επιδερμίδας.

Τέλος έχουμε το αν τα φυσικά προϊόντα περιποίησης της επιδερμίδας είναι πάντα
καλύτερα.Μερικές φορές, συνθετικά προϊόντα ή συστατικά μπορεί στην
πραγματικότερα να είναι πιο ασφαλή ή πιο αποτελεσματικά. Τα φυσικά αρώματα,
22
για παράδειγμα, μπορεί συχνά να προκαλέσουν πολύ υψηλό κίνδυνο αλλεργίας.
Και μην ξεχνάμε ότι πολλά «μη φυσικά» προϊόντα περιποίησης περιέχουν πολλά
φυσικά ή εμπνευσμένα από τη φύση συστατικά. Ωστόσο, αν και το φυσικό δεν
είναι απαραιτήτως «καλύτερο», πολλοί άνθρωποι τα προτιμούν.
ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Ή ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ
ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Τα καλλυντικά εφαρμόζονται στο δέρμα, δεν εισχωρούν στον οργανισμό,
αλλά κι αν συμβεί αυτό οι ποσότητες είναι πολύ μικρές για να είναι
επικίνδυνες.
Οι άνθρωποι εκτίθενται στα χημικά των καλλυντικών, εισπνέοντας σπρέι και
πούδρες, καταπίνοντας κραγιόν και λιπ μπάλμ, ή απορροφώντας τα από το δέρμα.
Μελέτες σε άνδρες, γυναίκες και παιδιά, έχουν δείξει την παρουσία στον οργανισμό,
συστατικών που απαντούνται σε καλλυντικά, όπως φθαλάτες, πλαστικοποιητές,
παραβίνες, το αντιβακτηριδιακό triklosan κ.α. Πολλά απ’ αυτά τα χημικά προκαλούν
ορμονικές διαταραχές. Πολύ συχνά τα προϊόντα περιέχουν ειδικά συστατικά που
βοηθούν στην εισχώρηση των υπολοίπων στο δέρμα. Μελέτες έχουν δείξει
παρενέργειες στο αναπαραγωγικό σύστημα ανδρών και γυναικών. Ενδεικτικά, το
22% των προϊόντων προσωπικής φροντίδας, ακόμα και τα παιδικά, περιέχουν το
καρκινογόνο 1,4-dioxane. Το 60% των αντηλιακών περιέχουν oxybenzone, μια ουσία
που εισχωρεί στο δέρμα και προκαλεί ορμονικές διαταραχές. 61% των κραγιόν
περιέχουν μόλυβδο. Οι ποσότητες που εισχωρούν στον οργανισμό λειτουργούν
αθροιστικά, άρα δεν υπάρχουν “ασφαλείς” ποσότητες.

Τα παιδικά καλλυντικά ή τα “υποαλλεργικά” είναι πιο ασφαλή.
Η χρήση του όρου “υποαλλεργικό“, “δερματολογικά ελεγμένο” κλπ είναι καθαρά
διαφημιστική. Μια έρευνα του EWG το 2007 σε περισσότερα από 1500 παιδικά
23
καλλυντικά απέδειξε πως το 81% αυτών που έφεραν τις λεζάντες “απαλό”,
“υποαλλεργικό”, περιείχαν γνωστές αλλεργιογόνες ουσίες καθώς και συστατικά με
ερεθιστική δράση στο δέρμα και τα μάτια.

Τα φυτικά και βιολογικά είναι πάντα καλύτερα.
Δεν είναι πάντα έτσι. Ο χαρακτηρισμός “φυτικό” δε σημαίνει συνήθως τίποτα και τα
βιολογικά μπορούν και αυτά να περιέχουν βλαβερές χημικές ή και φυτικές ουσίες.
35% των παιδικών “φυτικών” καλλυντικών στις ΗΠΑ, περιείχε συνθετικά
συντηρητικά. Τα δε βιολογικά, μπορούν να χαρακτηρίζονται έτσι έστω κι αν μόνο το
10% της σύνθεσής τους προέρχεται από βιολογική γεωργία.

Αν διαβάσουμε τη σύνθεση μπορόυμε να αποφύγουμε τα επικίνδυνα
καλλυντικά.
Αν και σε μεγάλο βαθμό ισχύει και πάντα πρέπει κανείς, έχοντας εξικειωθεί με τις
κοινές ονομασίες, να διαβάζει τη σύνθεση, εντούτις όπως γράφουμε παραπάνω
μπορεί μια εταιρία να κρύψει πάνω από 3.000 χημικές ουσίες κάτω από τη λέξη
“fragrance”(άρωμα).
3.1 ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
3.1.1 Ορισμός – Ημιπερατότητα της επιδερμίδας
Με τον όρο ημιπερατότητα της επιδερμίδας υποδηλώνεται η διέλευση μιας ουσίας
μέσω της επιδερμίδας στο κυρίως δέρμα και η είσοδός της στην κυκλοφορία με
συνέπεια την εκδήλωση τοπικών ή γενικότερων φαινομένων. Η όλη διαδικασία
περιλαμβάνει μια σειρά από ξεχωριστά και διαδοχικά στάδια διάβασης. Αρχικά τα
μόρια της ουσίας θα πρέπει να εφαρμοστούν στην επιφάνεια της κεράτινης στοιβάδας
και ακολούθως να διαχυθούν μέσω αυτής στις επόμενες περιοχές διαβάσεως.
Δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στο σημείο όπου εφαρμόζονται η αισθητική φροντίδα
και τα καλλυντικά, δηλαδή στην κεράτινη στιβάδα, ανακαλύπτουμε εκεί ένα σοφά
σχηματισμένο σύστημα από τρία διαδοχικά παθητικά φράγματα.
24
Το πρώτο είναι ο υδρολιπιδικός μανδύας, που καλύπτει εξωτερικά την επιδερμίδα. Το
φυσικό αυτό γαλάκτωμα από την μίξη σμήγματος και ιδρώτα ονομάζεται επίσης
όξινος μανδύας, επειδή έχει ελαφρώς όξινο pH. Η εξαιρετικά ισορροπημένη διπλή
φύση του καλύπτει διπλό σκοπό. Έτσι, ενώ γενικά εμποδίζει την διέλευση των
ουσιών, συγχρόνως είναι φιλικός και προς τις δύο πολικές φύσεις μιας ουσίας, την
υδατική και την λιπαρή.
Το δεύτερο και πιο ισχυρό φράγμα, η κεράτινη στιβάδα, παρομοιάζεται με έναν τοίχο
από τούβλα. Όπου τα τούβλα είναι τα νεκρά κύτταρα και το τσιμέντο η ενδιάμεση
ουσία (λιπίδια και NMF). Τα νεκρά κύτταρα είναι σχεδόν αδιαπέραστα, έτσι η
είσοδος και η έξοδος ουσιών γίνεται μέσω της ενδιάμεσης ουσίας.
Το τρίτο και το πιο λεπτό φράγμα είναι η μεμβράνη Rein, η οποία αποτελεί μια
συνεκτική μεμβράνη στη βάση της κεράτινης στιβάδας (έσω κερατίνη). Στο σημείο
αυτό η κερατίνη αποκτά την πιο σφιχτή δομή και την μέγιστη σταθερότητα. Αυτό
οφείλεται στο ιδιαίτερα χαμηλό pH της περιοχής που επηρεάζει αποτελεσματικά τη
δομή των μόλις κερατινοποιημένων κυττάρων.
Έτσι, αν μια ουσία διαπερνά το πρώτο φράγμα (υδρολιπιδικός μανδύας) και το
δεύτερο (κυρίως τις ενδιάμεσες υδατικές ζώνες του NMF) τότε αντιμετωπίζει το τρίτο
και το πιο δραστικό παθητικό φράγμα. Με τον τρόπο αυτό τα ιόντα και οι
υδατοδιαλυτές ουσίες δεν εισχωρούν, επειδή εμποδίζονται από την ηλεκτρική
φόρτιση της μεμβράνης και από την πυκνότατη διάταξη των λιπιδίων. Οι καθαρά
λιπόφιλες ουσίες δεν συνάγουν τόση αντίσταση στο λιπίδιο φράγμα του Rein αλλά
εμποδίζονται κυρίως από τις υδρόφιλες ζώνες του NMF που κυριαρχούν σε όλο το
ύψος της κεράτινης στιβάδας. Παρά την εξαιρετική της φραστική ικανότητα, η
μεμβράνη Rein είναι ένα αρμονικό βιολογικό σύνολο, δηλαδή συγχρόνως ανοιχτή
όπως είναι και οι βιομεμβράνες (2). Όσον αφορά την μεταξύ τους ομοιότητα, αυτή
25
περιορίζεται μόνο στα δομικά χαρακτηριστικά (συνύπαρξη υδρόφιλων και λιπιδίων
ουσιών).
Τελικά τα μόρια της εισαγόμενης ουσίας, αφού περάσουν το τριπλό επιφανειακό
φράγμα της επιδερμίδας, προσλαμβάνονται από την ζώσα επιδερμίδα. Εδώ, όπως έχει
ήδη προαναφερθεί, η αντίσταση που προβάλλεται στην διείσδυσή τους είναι
ασήμαντη. Στην συνέχει ακολουθεί η διάχυσή τους στο θηλώδες τμήμα του χορίου,
όπου λόγω της μεγάλης διαβατότητάς του, τα μόρα της ουσίας φτάνουν στο αγγειακό
δίκτυο. Το οριζόντιο αγγειακό πλέγμα του θηλώδους χορίου σχηματίζει το κατώτερο
όριο του στρώματος, που πρέπει να διαβεί μια ουσία. Στην πλειονότητα των
περιπτώσεων η αιματική ροή είναι επαρκής και η διαβατότητα στα τριχοειδή αρκετά
υψηλή, ώστε και οι διαβαίνουσες ουσίες να εισάγονται ταχέως στην κυκλοφορία
μόλις φτάσουν στο χορίο.
Τέλος παρουσιάζει ενδιαφέρον, στην μελέτη της διαωατότητας in-vitro, η
παρατήρηση του Schafer, ότι οι λιποδιαλυτές ουσίες μπορεί να κρατούνται
προσωρινά στο υπόδερμα.
3.1.2. Οδοί διέλευσης
Οι διάφορες ουσίες ανάλογα με το είδος τους, διεισδύουν στο δέρμα διαμέσου:

της μεσοκυττάριας ουσίας στην κεράτινη στιβάδα

των κερατινοκυττάρων

των εξαρτημάτων της επιδερμίδας
Η οδός διέλευσης μιας ουσίας, καθώς και οι μηχανισμοί διείσδυσης, εξαρτώνται
εκτός από το μέγεθος του μορίου (Μοριακό Βάρος), από την κατάσταση της ουσίας
(αέρια, υγρή, στερεή) και από τον λιπόφιλο, υδρόφιλο ή αμφίφιλο χαρακτήρα της.

Υδατοδιαλυτές ουσίες
26
Το κερατινοκύτταρα και τα τοιχώματα τους αποτελούν την κύρια οδό διέλευσης των
ουσιών αυτών. Οι υδατοδιαλυτές ουσίες διαβαίνουν την κεράτινη στιβάδα δια μέσου
των ινιδίων της κερατίνης.

Λιποδιαλυτές ουσίες
Τα μεσοκυττάρια διαστήματα θεωρούνται σημαντικές οδοί διέλευσης των
λιποδιαλυτών ουσιών. Αυτές διαβαίνουν την κεράτινη στιβάδα κυρίως δια μέσου της
μεσοκυττάριας ουσίας που ως γνωστόν είναι πλούσια σε λιποειδή.

Ηλεκτρολύτες – πολικά μόρια – μεγάλα μόρια
Οι ουσίες αυτές διαβαίνουν την κεράτινη στιβάδα διαμέσου των εξαρτημάτων του
δέρματος παρακάμπτοντας έτσι την λειτουργία φραγμού.

Ρυθμιστικοί παράγοντες της διαδερμικής απορρόφησης
Αν εξαιρέσουμε τις καθαρά φυσικές αλληλεπιδράσεις (απλή διάχυση, οσμωτική
πίεση και τις ηλεκτρικές ή πολικές αλληλεπιδράσεις με τα 3 φράγματα), ο πιο
αποφασιστικός από τους πολλούς παράγοντες της διείσδυσης είναι η χημική δομή της
ουσίας. Άλλα σημαντικά στοιχεία που επηρεάζουν την διαδερμική απορρόφηση είναι
η κατάσταση του δέρματος (επίπεδο υδάτωσης, θερμοκρασία, αιμάτωση του
δέρματος, ψυχική διάθεση), ο φορές της ουσίας (σύσταση του καλλυντικού), αλλά
και οι συνθήκες εφαρμογής του καλλυντικού. Όσον αφορά τον τελευταίο παράγοντα,
αξίζει να σημειωθεί ότι η συχνότητα και ο τρόπος εφαρμογής του προϊόντος (μασάζ,
peeling, ιοντοφόρηση) επιδρούν στην απορροφητικότητα της ουσίας στο δέρμα. Στην
συνέχεια θα δούμε αναλυτικά τους παράγοντες αυτούς.
3.1.3. Κατάσταση δέρματος
Η ουσία μπορεί να διεισδύει καλύτερα η χειρότερα στην ίδια δερματική περιοχή,
ανάλογα με το επίπεδο της υδάτωσης και την θερμοκρασία της κεράτινης στοιβάδας.
27
Η κυκλοφορία του αίματος αλλά και η ψυχική διάθεση επηρεάζουν επίσης την
διαδερμική απορρόφηση της ουσίας.

Επίπεδο υδάτωσης
Η ενυδάτωση της επιδερμίδας έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της διαπερατότητάς
της από όλες σχεδόν τις ουσίες. Το νερό παίζει σημαντικό ρόλο στην διαβατήτητα
του δέρματος, τόσο σαν ένα κοινό έκδοχο, όσο και σαν ενδογενής παράγοντας
ευπλαστότητας της κεράτινης στιβάδας. Ακόμη θεωρείται ότι από τα μόνο του είναι
σε θέση να αυξάνει την διέλευση μιας ουσίας δια μέσου του δέρματος κατά 10 φορές.
Κατακρατείται στα διαστήματα μεταξύ των ινιδίων της κερατίνης, διογκώνοντας έτσι
την μέσο-ινιδιακή αυτή δομή. Κατά αυτό τον τρόπο σχηματίζει ένα συνεχή υδάτινο
δρόμο που διευκολύνει την απορρόφηση των υδρόφιλων αλλά και των λιπόφιλων
μορίων, αφού αυτά βρίσκουν μεγαλύτερα κενά ανάμεσα στα κύτταρα και διεισδύουν
για καθαρά μηχανικούς λόγους. Τέλος αξίζει να αναφερθεί ότι η σχετική υγρασία και
η θερμοκρασία του περιβάλλοντος επιδρούν άμεσα στην ενυδάτωση της κεράτινης
στιβάδας και κατ’επέκτασιν, είναι σε θέση να επηρεάζουν την διαβατότητά της.

Θερμοκρασία
Η αύξηση της θερμοκρασίας του δέρματος έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της
διαδερμικής απορρόφησης, λόγω αύξησης της κυκλοφορίας του αίματος. Η
θερμοκρασία του περιβάλλοντος έχει αποδειχθεί ότι επιδρά στα φαινόμενα της
διαβατότητας, δεδομένου ότι ο συντελεστής διάχυσης της κεράτινης στιβάδας (ο
οποίος προσδιορίζει την διάχυση της ουσίας μέσα από την κερατίνη) εξαρτάται από
την θερμοκρασία της. Οι αισθητικές μέθοδοι για αύξηση της θερμοκρασίας είναι οι
κλειστές μάσκες, ζεστές κομπρέσες, τ ατμόλουτρα, οι υπέρυθρες ακτίνες.

Αιμάτωση του δέρματος
28
Συνήθως η αύξηση της ροής του αίματος στα δερματικά αγγεία προκαλεί αύξηση της
διαδερμικής απορρόφησης, δεδομένου ότι αυξάνεται το εύρος ροής της ουσίας προς
τα βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας.

Ψυχική διάθεση
Αναφέρεται ότι η νευρική και ψυχική μας κατάσταση ανακλάται άμεσα στο δέρμα.
Έτσι η βιωματική επαφή με το καλλυντικό είναι σημαντική για την απορρόφηση των
ουσιών που υπάρχουν σε αυτά, αφού επηρεάζει την δεκτικότητα του δέρματος. Τα
βιώματα που συνδέονται με το καλλυντικό και προέρχονται κυρίως από το όνομα,
την συσκευασία του προϊόντος, την εμπιστοσύνη ότι είναι ασφαλές και από άλλους
παράγοντες είναι ουσιαστικά για την διείσδυση. Παρόμοιο ρόλο παίζει και το άρωμα.
Έτσι, αν κάποιος δεν έχει καλή ψυχική και βιωματική επαφή με το καλλυντικό
καλύτερα να το αποφεύγει.
3.1.4. Συνθήκες εφαρμογής του καλλυντικού.
Ορισμένοι παράμετροι, όπως είναι η περιοχή και η συχνότητα εφαρμογής του
προϊόντος στο δέρμα, επιδρούν στην διαδερμική απορρόφηση των δραστικών του
ουσιών. Η μάλαξη, ο καθαρισμός του μανδύα, η μάσκα και η ιοντοφόρηση αυξάνουν
την διαβατότητα του δέρματος. Επίσης, έχει διατυπωθεί η άποψη ότι κριμένοι καθαρά
ενεργειακοί τρόποι, όπως η αρωματοθεραπεία και η μουσικοθεραπεία, αυξάνουν
κατά πολύ την διείσδυση.

Μάλαξη
Η μάλαξη με θωπείες και ανατρέψεις (σώμα) αυξάνει την θερμοκρασία της
επιδερμίδας και την κυκλοφορία του αίματος. Όπως προαναφέρθηκε, και οι δυο αυτοί
τρόποι επηρεάζουν σημαντικά την διαδερμική απορρόφηση.

Ιοντοφόρηση
29
Με τον όρο ιοντοφόρηση εννοούμε την εισαγωγή ιόντων διαφόρων φαρμακευτικών
ουσιών διαμέσου του δέρματος στους ιστούς του ανθρώπινου οργανισμού, με την
βοήθεια συνεχούς ηλεκτρικού ρεύματος. Χρησιμοποιώντας διάφορες δραστικές
ουσίες σε ηλεκτρολυτικά τους διαλύματα και με την βοήθεια γαλβανικού ρεύματος
μπορούμε να πετύχουν μεταφορά των φορτισμένων ουσιών σε βαθύτερες στιβάδες
της επιδερμίδας, ενώ παράλληλα εξουδετερώνεται και κατά ένα μέρος και η φόρτιση
του φράγματος Rein. Η ποσότητα της ουσίας που μπορεί να εισαχθεί στους ιστούς
είναι ανάλογη της έντασης του ρεύματος και του χρόνου εφαρμογής του, ενώ είναι
αντιστρόφως ανάλογη της αντίστασης που παρουσιάζουν το δέρμα και οι ιστοί στην
μεταφορά των ιόντων. Ωστόσο, η ιοντοφόρηση δεν πρέπει να διαρκεί πολύ, ούτε να
έχει μεγάλη ένταση, επειδή διαταράσσει την διασπορά των φορτισμένων ουσιών σε
όλο το ύψος της κεράτινης στοιβάδας.

Στεγανή περίδεση
Κλειστή εφαρμογή του προϊόντος για λίγες ώρες έχει αποδείξει ότι προκαλεί εμφανή
ενυδάτωση της κεράτινης στιβάδας. Με την απομάκρυνση δε αυτής, η ενυδατωμένη
κερατίνη επανέρχεται στην κανονική της κατάσταση σε 30min. Άλλο ένα στοιχείο,
που φαίνεται ότι επιδρά στην διαβατότητα του δέρματος κατά την κλειστή περίδεση,
είναι η αύξηση της θερμοκρασίας στην περικλεισμένη περιοχή. Παρατηρήσεις στο
ηλεκτρονικό μικροσκόπιο έδειξαν ότι το μεσοκυττάριο διάστημα της βασικής
στιβάδας αυξάνεται από την Τρίτη ώρα της περικλείσεις, στοιχείο το οποίο
αποδεδειγμένα επιδρά θετικά στην διαβατότητα της επιδερμίδας. Δεν υπάρχει καμιά
βιβλιογραφική αναφορά στο εάν και κατά πόσο μεταβάλλεται η διαβατότητα μιας
ουσίας δια μέσου των εξαρτημάτων, όταν αυτή υπόκειται σε κλειστή περίδεση.

Αφαίρεση του μανδύα
30
Ο καθαρισμός της επιδερμίδας από τον υδρολιπικό μανδύα αυξάνει την διαδερμική
απορρόφηση τουλάχιστον κατά 2-3 φορές. Έχει αναφερθεί ότι η επίδραση στην
επιφάνεια του δέρματος με οργανικούς διαλύτες (αλκοόλες και απορρυπαντικά)
αυξάνει την διείσδυση των μορίων μέσω της μεσοκυττάριας ουσίας των
κερατινοκυττάρων. Πτητικές ουσίες χαμηλού Μοριακού Βάρους όπως είναι ο
αιθέρας, η μεθανόλη, η αιθανόλη και η ακετόνη οδηγούν σε περισσότερο πορώδη
«φραγμό».

Κερατολυτικά
Σαν κερατολυτικά ή καλύτερα απολεπιστικά χαρακτηρίζονται οι ουσίες που
διευκολύνουν την απολέπιση. Εκτός από το σαλικυλικό οξύ, έχουν χρησιμοποιηθεί τα
οξέα γαλακτικό, πυρουβικό, κιτρικό, ρετινοϊκό, το υπεροξείδιο του βενζόλιου και η
ουρία. Η τελευταία αυξάνει ακόμη περισσότερο την διαδερμική απορρόφηση αφού
έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την ενυδάτωση της κεράτινης στιβάδας.

Peeling
Τέλος, η απομάκρυνση των επιφανειακών κερατινοκυττάρων με μηχανικά peeling
βλάπτει πολύ έντονα την λειτουργία του φραγμού και λειτουργεί ευεργετικά στην
διείσδυση μιας ουσίας. Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που πάχυνση της κεράτινης
στιβάδας (π.χ. τους καλοκαιρινού μήνες μετά από μακρά έκθεση στον ήλιο)
3.1.5. Φυσικοχημικές ιδιότητες της ουσίας
Η κατάσταση της ουσία (αέρια, υγρή, στερεά), το Μοριακό της Βάρος, ο συντελεστής
κατανομής ελαίου/ύδατος, και η πολικότητα της ουσίας αποτελούν καθοριστικούς
παράγοντες αναφορικά με την διείσδυση της, δια μέσου της επιδερμίδας.

Κατάσταση της ουσίας
Οι ουσίες που περιέχονται στις περισσότερες καλλυντικοτεχνικές μορφές βρίσκονται
στην υγρή κατάσταση , με διαφορετική όμως διαβατότητα, ανάλογα με την δομή
31
(λιπόφιλο, υδρόφιλο και αφίφιλο χαρακτήρα τους) αλλά και άλλα φυσικοχημικά
χαρακτηριστικά. Το δέρμα είναι διαβατό στα διάφορα αέρια (έχει βρεθεί ότι η
ανταλλαγή αερίων Ο2 και CO2 που συμβαίνει στο δέρμα αποτελεί το 0,3-1,5% αυτής
των πνευμόνων). Οι πτητικές ουσίες (αιθέρια έλαια, κατώτερες αλκοόλες, πτητικοί
αιθέρες κ.α.) αντιμετωπίζονται από την επιδερμίδα σαν αέρια και διεισδύουν εύκολα.
Ακριβώς λόγω της γρήγορης διείσδυσης, ορισμένες πτητικές ουσίες, κυρίως ευκίνητα
αιθέρια έλαια, έχουν χρήση σαν επιταχυντές άλλων ουσιών.
Οι στερεής μορφής ουσίες όταν είναι διαλυτές (π.χ. σαλικυλικό οξύ και άλλες
κρυσταλλικές ουσίες) αντιμετωπίζονται από το δέρμα σαν υγρές ουσίες. Τα αδιάλυτα
στερεά δεν διεισδύουν στο δέρμα απλώς προσροφώνται από αυτό και μένουν στην
επιφάνεια.

Μοριακό Βάρος (Μ.Β.)
Οι ουσίες με μεγάλο Μ.Β. εμφανίζουν, κατά κύριο λόγο, μικρού βάρους
απορρόφηση. Γενικά το Μ.Β. είναι καθοριστικό όταν έχουμε χημικά ομόλογες
σειρές, οι οποίες διαφέρουν μόνο ως προς το μέγεθος του μορίου. Αν όμως
κινούμαστε έξω από χημικές οικογένειες, τότε ο παράγοντας αυτός δεν ισχύει (ένα
μεγάλο μόρια μπορεί να διεισδύσει πιο εύκολα από ένα μικρό, υπό την προϋπόθεση
ότι η χημική του δομή ευνοεί κάτι τέτοιο).

Συντελεστής ελαίου/ύδατος
Οι αμφίφιλες ουσίες (π.χ. λεκιθίνη) διαπερνούν καλύτερα την κεράτινη στιβάδα. Ο
μαφιφιλικός χαρακτήρας τους επιτρέπει την διέλευση τόσο μέσω των λιπιδίων, όσο
και δια των υδατικών ζωνών αυτής

Φυσική κατάσταση (ιονισμένο μη ιονισμένο) – Πολικότητα
Τα ιόντα και τα πολύ πολικά μόρια δεν διεισδύουν πολύ εύκολα γιατί εμποδίζονται
από την φορτισμένη μεμβράνη Rein.
32

Το pH του σκευάσματος
Τέλος το pH του σκευάσματος διαδραματίζει ένα σχετικό ρόλο καθώς η οξύτητα
επηρεάζει σε κάποιο βαθμό την απορρόφηση της ουσίας. Σαν παράδειγμα
αναφέρονται τα κατώτερα α-υδρόξυ οξέα, τα οποία παρουσιάζουν ιοντική μορφή σε
pH 5 ή 6 και διεισδύουν δύσκολα στο δέρμα, ενώ σε pH<3 έχουν μοριακή μορφή και
καλύτερη διεισδυτικότητα.
3.1.6. Σύσταση του καλλυντικού
Ο φορέας της ουσίας, δηλαδή η σύσταση του καλλυντικού, επηρεάζει αισθητά την
διείσδυση της δραστικής ουσίας μεταβάλλοντας τον ρυθμό απελευθέρωσης και την
βιοδιαθεσιμότητα αυτής και/ή τροποποιώντας την δομή της κεράτινης στιβάδας. Σε
αυτό το σημείο βρίσκεται η διαφορά ανάμεσα σε δύο νέα προϊόντα που έχουν την
ίδια ποσότητα της ίδια δραστικής ουσίας, αλλά με διαφορετική σύνθεση.
Η όλη σύνθεση του καλλυντικού πρέπει να διευκολύνει τη συγκεκριμένη δραστική
ουσία να έρθει κατ’ αρχήν σε επαφή με το δέρμα (δηλαδή πρέπει να έχει άμεση
συνάφεια με τα συστατικά του μανδύα) αλλά και να διευκολύνει την διείσδυση αυτής
στα βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας, κατά τρόπο μη ερεθιστικό και πολύ
περισσότερο τοξικό για το δέρμα ή άλλα όργανα και ιστούς. Τέτοιες συνθέσεις
βασίζονται σε ορισμένα λιπαρά συστατικά όπως βάσεις χοληστερόλης, βάσεις
λανολίνης, πολυακόρεστα λάδια, μουρουνέλαιο κ.α. Η ικανότητα μιας ουσίας να
απορροφάται από την κεράτινη στιβάδα είναι ουσιώδης για κάθε περαιτέρω διάβαση,
χωρίς όμως αυτό να αποτελεί και εγγύηση ότι η ουσία αυτή θα απορροφηθεί ή ότι το
απορροφούμενο ποσό θα είναι επαρκές. Δεδομένου ότι για το τελικό αποτέλεσμα της
διαβατότητας, εκτός από την συγκέντρωση της ουσίας στο καλλυντικό ή το φάρμακο
φορέα, σημαντικό ρόλο παίζει και η συγγένεια του εκδόχου προς την ουσία.
33
3.1.7. Έκδοχο
Εδώ και ένα αιώνα σχεδόν, έχει βρεθεί ότι το έκδοχο επηρεάζει την διαδερμική
απορρόφηση. Ωστόσο οι μηχανισμοί που ευθύνονται για τις αλλαγές στην
διαπερατότητα δεν είναι ακόμη απόλυτα κατανοητοί.
Γενικά αναφέρεται ότι η σύσταση του εκδόχου είναι σε θέση να επιδρά:

Στην απελευθέρωση της δραστικής ουσίας από το έκδοχο και ακολούθως
στην πρόληψη της από την κεράτινη στιβάδα. Η πρόληψη αυτή, ή αλλιώς η
θερμοδυναμική ενεργότητα της ενσωματωμένης ουσίας, εξαρτώνται μεν από την
κλίση συγκέντρωσης, αλλά κυρίως από τον συντελεστή δραστικότητας αυτής μέσα
στο έκδοχο (δηλαδή χαμηλή σχετικά διαλυτότητα της ουσίας στο φορέα της και
μικρή συγγένεια αυτού προς την ουσία). Σύμφωνα με τον πρώτο νόμο του Fick ο
ρυθμός διάχυσης αυξάνει με την αύξηση της κλίσης διαποτισμού.

Στην αύξηση της διαβατότητας της κερατίνης. Η ιδιότητα αυτή οφείλεται
είτε στην ενυδατική δράση του εκδόχου είτε στην χρησιμοποίηση ειδικών ουσιών που
προκαλούν δομικές ή χημικές αλλαγές στο τριπλό επιφανειακό φράγμα.
Τα χαρακτηριστικά του φορέα επηρεάζουν την διαπερατότητα του δέρματος για μια
ορισμένη δραστική ουσία.
Τα
γαλακτώματα
είναι
πολύπλοκα
συστήματα
που
περιέχουν
νερό,
επιφανειοδραστικές ουσίες και λιπαρά αμφίφιλα. Ανάλογα με την τιμή του HLB των
επιφανειοδραστικών ουσίων και την φύση του μέσου διασποράς αυτά μπορούν να
χαρακτηριστούν w/o ή o/w. Και οι δύο τύποι γαλακτωμάτων, μετά την εξάτμιση του
νερού δημιουργούν ένα συνεχές φρακτικό φιλμ λιπιδίων, χάρη στο οποίο
παρουσιάζεται μείωση της διαδερμικής απώλειας νερού. Κατά συνέπεια παρατηρείται
ενυδατική δράση, με αποτέλεσμα την αύξηση της διαδερμικής απορρόφησης των
δραστικών ουσιών που περιλαμβάνονται σε αυτά. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα
34
γαλακτώματα τύπου w/o παρουσιάζουν καλύτερη αποφρακτική ικανότητα από τα
γαλακτώματα τύπου o/w, αλλά δεν είναι ευχάριστα στην χρήση τους. Επίσης, λόγω
της πολύ λιπαρής υφής τους, μερικές φορές δημιουργούν μια δυσανεξία στο δέρμα
μετά την εφαρμογή τους.
Όταν τα γαλακτώματα o/w και w/o διασκορπιστούν μέσα σε μια λιπαρή ή υδατική
φάση αντίστοιχα, τότε προκύπτουν τα συστήματα o/w/o και w/o/w (πολυφασικά
γαλακτώματα). Χάρη στην ιδιαίτερη δομή τους, μπορούν αν συμπεριλάβουν σε κάθε
μια από τις συστατικές τους φάσεις, τόσο υδατοδιαλυτές όσο και λιποδιαλυτές
φραστικές ουσίες. Επιπλέον τα πολλαπλά γαλακτώματα συμπεριφέρονται σαν απλά
μετά την εφαρμογή τους στο δέρμα και παρουσιάζουν τις ίδιες ιδιότητες με αυτά
(ενυδάτωση – αυξημένη διαδερμική απορρόφηση).
Τα στοιχεία, που τους προσδίδουν καλύτερη αποτελεσματικότητα, προκύπτουν από
την ιδιαίτερη διαδικασία γαλακτωματοποίησης που ακολουθείται κατά την
παρασκευή τους. Οι γαλακτωματοποιητές που χρησιμοποιούνται στα w/o/w
γαλακτώματα διασκορπίζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργούν ένα στρώμα,
το οποίο συνίσταται από δύο χημικά μόρια, στις διάμεσες φάσεις. Έτσι σχηματίζονται
πολυελασματικές μεμβράνες μέσα στις οποίες μπορούν αν εγκυστωθούν πολυάριθμα
μόρια δραστικών ουσίων (στην εξωτερική, στην εσωτερική ή στην ενδιάμεση φάση),
χωρία να μετατραπεί η σταθερότητα τους (3). Γενικά τα συστήματα αυτά θεωρούνται
εν δυνάμει μεταφορείς ενεργών συστατικών. Επιπλέον παρουσιάζουν δυνατότητα
συγκρατημένης απελευθέρωσης των δραστικών μορίων. Έτσι επιτυγχάνεται
μεγαλύτερη τοπική δράση και αποφυγή της απορρόφησης των ουσιών από την
συστηματική κυκλοφορία.
35
3.1.8. Διαλύτες
Αυτοί επηρεάζουν σημαντικά την διέλευση των διαφόρων ουσιών από το δέρμα με
διάφορους τρόπους. Η μεγάλη συγγένεια του διαλύτη με την ουσία έχει σαν
αποτέλεσμα την μείωση του συντελεστή κατανομής μεταξύ δέρματος και διαλύτη και
κατά συνέπεια το εύρος διαχύσεως της ουσίας ελλατώνεται. Αντίθετα η μικρή
συγγένεια αυξάνει το συντελεστή κατανομής και την διαπερατότητα. Επίσης, η
απορρόφηση του διαλύτη είναι δυνατόν να προκαλέσει δομικές μεταβολές της
κεράτινης στοιβάδας, οι οποίες πρέπει να είναι αντιστρεπτές, και ως εκ τούτου να
μεταβάλλει προσωρινά τον χαρακτήρα του δέρματος και την συμπεριφορά του.
3.1.9. Επαυξηντές διαβατότητας
Τελευταία επιχειρείται ο συνδυασμός νέων φορέων εμπλουτισμού με ειδικούς
παράγοντες, ανάμεσα τους πολλές λιποειδής ενώσεις, οι οποίοι είναι ικανοί να
αυξήσουν τον βαθμό διαδερμικής απορρόφησης για κάποια ώρα, χωρίς να είναι
ερεθιστικοί για το δέρμα ή για κάποια άλλα όργανα. Σαν παράδειγμα αναφέρεται η
μη πτητική προπυλενική γλυκόλη, που έχει χρησιμοποιηθεί σε υδατική λοσιόν 10%
της οποίας η συγκέντρωση πολλαπλασιάζεται σε 67% μετά την εξάτμιση της
υδατικής φάσης. Έτσι ο παρέχων σχηματισμός στη δερματική επιφάνεια μπορεί να
αυξησει την διείσδυση των ουσιών στην κεράτινη στιβάδα και θα μπορούσε να
θεωρηθεί σαν ένας νέος φορέας από άποψη βιοδιαθεσιμότητας.
3.1.10. Οι επιφανειοδραστικές ουσίες
Οι ουσίες αυτές χρησιμοποιούνται συχνά στα διαδερμικά συστήματα σαν
γαλακτωματοποιητές.
Επίσης,
αναλόγως
της
ιοντικής
τους
συμπεριφοράς,
προσλαμβάνουν λιγότερο ή περισσότερο την λειτουργία του φραγμού. Μια διεργασία
που είναι μερικώς τουλάχιστον αντιστρέψιμη. Έτσι ενισχύουν την διαπερατότητα
ορισμένων ουσιών, ενώ οι ίδιες δεν απορροφούνται πλήρως από το δέρμα. Η
36
παρουσία των επιφανειοδραστικών ουσιών διευκολύνει επίσης την διείσδυση,
πιθανόν επειδή γαλακτωματοποιεί την ενδιάμεση ουσία και καθιστά έτσι πιο εύκολη
την διέλευση των δραστικών μορίων, που τώρα έχει να αντιμετωπίσει ένα πιο
ομοιογενές μίγμα και όχι λιπιδικές και υδατικές ζώνες.
3.1.11. Ολεοσώματα
Αυτά από φυσικοχημικός απόψεως αντιπροσωπεύουν μια πολυελασματική υγρή
κρυσταλλική φάση που παγιδεύει περισσότερο από το 50% του νερού που περιέχεται
στο γαλάκτωμα και δρα σαν ρεζερβουάρ δραστικών συστατικών ενώ συγχρόνως
μειώνει τον ρυθμό απελευθέρωσης τους .
Οι γαλακτωματοποιητές με τα λιπαρά αμφίφιλα (ελαιώδης φάση), σε συγκεκριμένες
τιμές θερμοκρασίας (θερμοκρασία Kraft), διαμορφώνονται σε μια κατάσταση με
χαρακτηριστικά στερεών και υγρών. Αυτές οι φάει μελετήθηκαν και σαν σύστημα
προστασίας των δραστικών ουσιών, που είναι εγκλωβισμένες μέσα σε αυτές τις υγρές
κρυσταλλικές φάσεις. Εμποδίζουν την θρόμβωση του γαλακτώματος όταν αυτό
εφαρμόζεται στην επιδερμίδα με συνέπεια να εξασφαλίζεται μεγαλύτερη διαρκεί
δράσης του προϊόντος.
3.1.12. Λιποσώματα
Αυτά είναι συνθετικά σφαιροειδή μικροσκοπικά κυστίδια μεγέθους από 20 έως
500nm. Τα τοιχώματά τους αποτελούνται από μια ή περισσότερες διπλοστιβάδες
αμφιφιλικών
μορίων
και
ανάλογα
χαρακτηρίζονται
σαν
μονοελασματικά,
ολιγοελασματικά και πολυελασματικά οχήματα.
Τα πρώτα λιποσώματα που εμφανίστηκαν στην κοσμετολογία και την φαρμακολογία
ήταν φωσφολιπιδικής σύστασης. Λόγω του ότι η κεράτινη στιβάδα στερείται
φωσφολιπιδίων αυτά αντικαταστάθηκαν από τα σφιγκολιπίδια, η σύνθεση των
οποίων μοιάζει με την λιπιδική σύσταση της μεσοκυττάριας ουσίας στην περιοχή.
37
Έτσι τα νέα λιποσώματα ονομάστηκαν σφιγγοσώματα ή δερματικών λιπιδίων
λιποσώματα.
Πολύ
πρόσφατα
οι
ερευνητές
χρησιμοποίησαν
μη
ιοντικές
επιφανειοδραστικές ουσίες (ethoxy-lated fatty alcohol και συνθετικούς γραμμικούς ή
διακλαδιζόμενους αιθέρες πολυγλυκερόλης) για την Παρασκευή μη ιοντικών
λιποσωμάτων, τα ονομαζόμενα νιοσώματα.
Αρκετές εταιρίες καλλυντικών έχουν χρησιμοποιήσει κενά λιποσώματα (κυρίως
σφιγγοσώματα και νιοσώματα) για τα δυνητικά οφέλη που εξασφαλίζουν στο δέρμα.
Έχει βρεθεί υψηλή χημική συγγένεια των ελασματικών αυτών συστημάτων με τις
βιολογικές μεμβράνες. Επίσης θεωρείται ότι διευκολύνουν τον εφοδιασμό της
επιδερμίδας σε υγρασία και λιπίδια. Αλλά κυρίως τα λιποσώματα χρησιμοποιούνται
σαν φορείς δραστικών ουσίων. Η λογική βάση για την χρήση των λιπιδίων των
λιπιδίων κυστιδίων σαν φορείς έχει 4 πτυχές:

Μπορούν να χρησιμεύουν σαν διαλύτες για την διαλυτοποίηση όχι καλά
διαλυτών ουσίων (μπορούν να μεταφέρουν τόσο λιποδιαλυτές όσο και υδατοδιαλυτές
ουσίες). Επίσης παρέχουν προστασία σε ορισμένα ασταθή συστατικά. Έτσι έχουμε
υψηλότερες συγκεντρώσεις δραστικής ουσίας τοπικά στη μέγιστη θερμοδυναμική
ενεργότητα που μπορεί να εφαρμοστεί.

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν επαυξηντές διαβατότητας, λόγω της
διείσδυσης επιφανειοδρατικών ουσίων μη ιοντικού αιθέρα είτε ιδιαιτέρων
φωσφολιπιδικών μορίων στα λιπίδια στρώματα της κεράτινης στιβάδας και της ζώσας
επιδερμίδας αντίστοιχα. Ιδιαίτερα τα σφιγγοσώματα τα οποία είναι βιοσυμβατά με
την κεράτινη στιβάδα μπορούν να απορροφηθούν πολύ ευκολότερα στα διακυτταρικά
λιπίδια σώματα. Κατά τον Scheuplein ουσίες λιποδιαλυτής ικανότητας είναι πολύ
δραστικές και απορροφούμενες από την κεράτινη στιβάδα αυξάνουν την ικανότητα
διαχύσεως του ιστού και έναντι άλλων ουσίων. Σύμφωνα με την πατέντα του
38
ερευνητή Muler η λιποσωματική εγκύστωση των ενεργών ουσίων επαυξάνει την
διαδερμική διείσδυση τους στις διάφορες στιβάδες του δέρματος.

Μπορούν αν χρησιμοποιηθούν σαν μεμβράνη φραγμού για τον έλεγχο της
συστηματικής απορρόφησης με σκοπό να αυξήσουν την τοπική και να ελαττώσουν
την συστηματική επίδραση των δραστικών ουσίων.

Μπορούν να χρησιμεύσουν σαν τοπικό απόθεμα για την υφιστάμενη
απελευθέρωση δερματικές δραστικών ενώσεων. Οι Scheuplein και Ross πιστεύουν
ότι το φαινόμενο αυτό μπορεί να οφείλεται σε μια βραδεία διάβαση της ουσίας από
την κερατίνη, με αποτέλεσμα η ουσία αυτή να βρίσκεται αρχικά κυρίως στα
επιφανειακά στρώματα της επιδερμίδας.
Μετά από έρευνες έχει αποδειχθεί η υπεροχή των λιποσωματικών σχηματισμών,
αναφορικά με την ικανότητα δημιουργίας μεγάλων αποθεμάτων δραστικής ουσίας
στην κερατίνη και γενικά στην επιδερμίδα, από όπου μπορούν αν εξασφαλίσουν
κάποια άλλα έκδοχα (παραδοσιακά gel, διαλύματα, αλοιφές). Επίσης αξίζει να
σημειωθεί η μικρή αναλογία κινδύνου για ανεπιθύμητες αντιδράσεις τοπικές η
συστηματικές χάρη στην ελεγχόμενη απελευθέρωση των δραστικών ουσίων.
Σύμφωνα με τι παρατηρήσεις του M.J. Ostro το λιπόσωμα φαίνεται ικανό να
υπερνικήσει εκ πρώτης τον δερματικό φραγμό και στην συνέχεια κάτω από ειδικές
συνθήκες βρέθηκε ότι μπορεί να διαχέει τα ενεργά συστατικά (των οποίων είναι
φορέας) κατευθείαν στον κυτταρικό αυλό. Η αλληλεπίδραση μεταξύ λιποσώματος
και κυτταρική μεμβράνης μπορεί να συμβεί με διαφορετικούς τρόπους. Αντίθετα
άλλοι πιστεύουν ότι τα λιποσώματα δεν διεισδύουν δια μέσω του δέρματος. Στην
πραγματικότητα το σχήμα τους φαίνεται να χάνεται στα πρώτα στα πρώτα στρώματα
της κερατίνης. Έτσι, ενώ η χρήση λιποσωματικών συνθέσεων σαν συστήματα
μεταφοράς δραστικών ουσιών αυξάνεται σταθερά, δεν έχει εξηγηθεί πλήρως ο
39
μηχανισμός με τον οποίο αυξάνεται η μεταφορά των ουσιών αυτών μέσα στο δέρμα.
Οι περισσότερες μελέτες (in vitro & in vivo) που έχουν διεξαχθεί αναφέρονται
περισσότερο στην ικανότητα διείσδυσης των συνθέσεων αυτών στην κεράτινη
στιβάδα, από ότι στο σημείο εναπόθεσης της δραστικής ουσίας στις βαθύτερες
στιβάδες του δέρματος. Συνεπώς η παρατήρηση και ο προσδιορισμός της φύσης των
ελασματικών αυτών φορέων εντός του δερματικού ιστού, καθώς και οι εμπλεκόμενοι
μηχανισμοί στη διαδερμική μεταφορά ουσιών χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.
3.1.13. Η συγκέντρωση της ουσίας
Η ποσότητα μιας ουσίας ανά μονάδα επιφάνειας της επιδερμίδας, σε συγκεκριμένο
χρονικό διάστημα, αυξάνεται ευθέως ανάλογα με την συγκέντρωση της ουσίας στο
καλλυντικό. Εκτός αυτού η πρόσληψη του φορέα από την επιφάνεια της κερατίνης
εξαρτάται από τον χρόνο έκθεσης της δερματικής περιοχής στο παρασκεύασμα (πριν
από την έκπλυση της) και από την συχνότητα εφαρμογής του στο δέρμα.
3.2 ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
Στη σημερινή εποχή παρατηρούμε συχνή την εφαρμογή διάφορων καλλυντικών
προϊόντων στο ανθρώπινο δέρμα, άλλωτε για περιποίηση και άλλωτε για λόγους
υγιηνής, καθώς αποτελούν πλέον μέρος της καθημερινότητάς μας. Οι επιδράσεις τους
στο δέρμα είναι αρκετές φορές ευεργετικές, εφόσον φυσικά εφαρμοστούν με τον
κατάλληλο τρόπο.
3.2.1 Κρέμες κατά ρυτίδων
Στην αγορά διατίθενται πληθώρα προϊόντων για την καταπολέμηση των ρυτίδων.
Περιέχουν πολλές ουσίες για τις οποίες υπάρχουν ισχυρισμοί ότι βοηθούν κατά των
ρυτίδων και ότι μπορούν να προλάβουν ή να επανορθώσουν βλάβες που έχουν
προκληθεί από τον ήλιο.
40
Για μερικές κρέμες έχουν γίνει έρευνες που δείχνουν ότι οι ουσίες που περιέχουν
μπορεί να βελτιώνουν τις ρυτίδες. Για πολλές άλλες κρέμες και για τις ουσίες που
χρησιμοποιούνται, δεν έχουν γίνει επαρκείς, αυστηρές επιστημονικές εργασίες που να
τεκμηριώνουν τις ευεργετικές τους επιδράσεις.
Βέβαια κάποιος δεν μπορεί να περιμένει με μια κρέμα να πετύχει επανόρθωση του
προσώπου από τη φθορά του χρόνου, του ήλιου ή του καπνίσματος. Όμως ανάλογα
με τον τρόπο και τη διάρκεια χρήσης των κρεμών αυτών και το είδος των ενεργών
συστατικών που περιέχουν, είναι δυνατόν να επιτευχθεί έστω και μερική βελτίωση
της εμφάνισης του δέρματος.
Η αποτελεσματικότητα των αντιρυτιδικών κρεμών, εξαρτάται από το είδος και την
ποσότητα των ενεργών ουσιών που περιέχουν. Το περιεχόμενο αυτό θα καθορίσει το
βαθμό βελτίωσης που θα επιτευχθεί στις ρυτίδες του δέρματος.
Μερικές από τις ουσίες που χρησιμοποιούνται συχνά στις αντιρυτιδικές κρέμες
είναι οι ακόλουθες:

Ρετινόλη
Η ρετινόλη είναι μορφή βιταμίνης Α. Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες και
χρησιμοποιείται ευρέως στις αντιρυτιδικές κρέμες που χορηγούνται χωρίς ιατρική
συνταγή. Οι αντιοξειδωτικές ουσίες εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου
που παράγονται από το φυσιολογικό μεταβολισμό. Οι ρίζες οξυγόνου είναι ασταθή
μόρια που καταστρέφουν τα κύτταρα του δέρματος και προκαλούν έτσι ρυτίδες.

Τρετινοΐνη
Η τρετινοΐνη (ρετινοϊκό οξύ) είναι παράγωγο της βιταμίνης Α και είναι ισχυρότερη
από τη ρετινόλη. Σε πολλές χώρες χρειάζεται ιατρική συνταγή για την αγορά
σκευασμάτων που περιέχουν τρετινοϊνη που ενδείκνυται για την τοπική θεραπεία
κατά των ρυτίδων.Οι γυναίκες που είναι έγκυες ή πιθανόν να μείνουν έγκυες, πρέπει
41
να αποφεύγουν τα παράγωγα της βιταμίνης Α διότι αυξάνουν τον κίνδυνο για εκ
γενετής ανωμαλίες στα παιδιά.

Υδροξυοξέα
Τα άλφα-υδροξυοξέα, τα βήτα-υδροξυοξέα και τα πόλυ-υδροξυοξέα είναι όλα
συνθετικές μορφές των οξέων που προέρχονται από φρούτα που περιέχουν ζάχαρα.
Τα οξέα αυτά είναι απολεπιστικά δηλαδή ουσίες που αφαιρούν το πλέον επιφανειακό
στρώμα του δέρματος που έχει γεράσει και απονεκρωθεί. Παράλληλα προάγουν την
ανάπτυξη νέου απαλού δέρματος με ομοιόμορφη χροιά. Επειδή τα υδροξυοξέα
αυξάνουν την ευαισθησία του δέρματος στον ήλιο και ευνοούν την πρόκληση
φωτογενών βλαβών, είναι απαραίτητο μαζί τους και τουλάχιστον για ακόμη μία
εβδομάδα μετά, να χρησιμοποιούνται με ψηλού βαθμού προστασίας αντηλιακές
κρέμες.

Συνένζυμο Q10 (Coenzyme Q10)
Το συνένζυμο Q10 είναι μια θρεπτική ουσία που βοηθά στη ρύθμιση της παραγωγής
ενέργειας από τα κύτταρα. Μερικές έρευνες έδειξαν ότι συμβάλλει στη μείωση των
λεπτών ρυτίδων γύρω από τα μάτια χωρίς να έχει παρενέργειες. Άλλες έρευνες
έδειξαν ότι η τοποθέτηση κρέμας με συνένζυμο Q10 πριν από την έκθεση στον ήλιο,
προστατεύει από τις βλάβες της ηλιακής ακτινοβολίας.

Πρωτεΐνες με χαλκό
Ο χαλκός είναι ιχνοστοιχείο που υπάρχει σε όλα τα κύτταρα. Σε προϊόντα που
χρησιμοποιούνται για το δέρμα, συνδυάζεται με μικρές πρωτεΐνες που αποκαλούνται
πεπτίδια. Τα πεπτίδια με χαλκό, προάγουν την ίαση πληγών, την παραγωγή
κολλαγόνου και πιθανόν τη δράση των αντιοξειδωτικών ουσιών.
42

Κινετίνη
Η κινετίνη είναι παράγοντας ανάπτυξης στα φυτά. Μπορεί να συμβάλλει στη
βελτίωση των ρυτίδων και προάγει την ομοιογενή χροιά του δέρματος προκαλώντας
ελάχιστο ερεθισμό. Δεν είναι γνωστός ο τρόπος δράσης της. Είναι πιθανόν ότι δρα
εναντίον των ρυτίδων διότι βοηθά το δέρμα να συγκρατεί την ύγρανση του, προάγει
την παραγωγή κολλαγόνου και πιθανόν να είναι μια ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία.

Αποστάγματα του τσαγιού
Το πράσινο και το μαύρο τσάι όπως και τα μείγματα τους, περιέχουν ουσίες με
αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Στις κρέμες κατά των ρυτίδων,
χρησιμοποιούνται συχνότερα αποστάγματα πράσινου τσαγιού.
Σημεία που πρέπει να προσέχουν οι καταναλωτές
Διάφορα προϊόντα αισθητικής όπως κρέμες και λοσιόν, δεν υπόκεινται στους
αυστηρούς ελέγχους που διέπουν τη χρήση των φαρμάκων. Για τους λόγους αυτούς
δεν υπάρχουν εγγυήσεις όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα και στο περιεχόμενο
των διαφόρων σκευασμάτων που προσφέρονται χωρίς ιατρική συνταγή.
Υπάρχουν πολλοί ισχυρισμοί για τη δράση όλων αυτών των προϊόντων κατά των
ρυτίδων. Όμως τα περισσότερα σκευάσματα δεν έχουν υποβληθεί στις αυστηρές
ολοκληρωμένες
έρευνες
που
απαιτούνται
για
την
τεκμηρίωση
της
αποτελεσματικότητας τους όπως για παράδειγμα γίνεται με τα φάρμακα.
Είναι λοιπόν σημαντικό κατά την αγορά αντιρυτιδικών κρεμών, να είναι κατανοητό
ότι οι κρέμες που προσφέρονται χωρίς ιατρική συνταγή έχουν διαφορετικό
περιεχόμενο σε ενεργές ουσίες από ότι αυτές που αγοράζονται με συνταγή γιατρού.
Τα αποτελέσματα των πρώτων, εάν υπάρχουν, είναι περιορισμένα και μικρής
διάρκειας.
43
Το κόστος δεν έχει σχέση με την αποτελεσματικότητα. Επειδή μια αντιρυτιδική
κρέμα είναι ακριβή, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αποτελεσματικότερη από ένα πιο
φτηνό προϊόν.
Παράλληλα οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν ότι για να δουν κάποια
αποτελέσματα, πρέπει να χρησιμοποιούν μια αντιρυτιδική κρέμα, μία έως δύο φορές
την ημέρα για πολλές εβδομάδες. Επίσης να γνωρίζουν ότι με τη διακοπή της χρήσης
της κρέμας, είναι πολύ πιθανόν ότι το δέρμα θα επιστρέψει στην αρχική του
κατάσταση.
Μια αντιρυτιδική κρέμα, μπορεί να μειώνει την εμφάνιση των ρυτίδων σας. Αυτό
εξαρτάται από το είδος και τη συγκέντρωση των ενεργών ουσιών που περιέχονται
στην κρέμα όπως επίσης από την έκταση και σοβαρότητα του προβλήματος.
Εκτός από τη μέθοδο αυτή όμως, υπάρχουν περισσότερο αποτελεσματικές μέθοδοι
που μπορείτε διαχρονικά να χρησιμοποιείτε για να διατηρείτε όσο το δυνατό πιο
νεανικό το δέρμα σας.

Προστατεύετε το δέρμα σας από τον ήλιο
Η έκθεση του δέρματος στις υπεριώδεις ακτίνες, επιταχύνει τη φυσιολογική
διαδικασία γήρανσης του δέρματος προκαλώντας ρυτίδες, ατέλειες και τραχύτητα. Η
έκθεση στον ήλιο είναι η κυριότερη αιτία των σημείων γήρανσης στο δέρμα
συμπεριλαμβανομένων και των περιοχών με ανώμαλη χροιά.

Διαλέγετε προϊόντα που παρέχουν αντηλιακή προστασία
Όταν επιλέγετε προϊόντα για τη φροντίδα του δέρματος σας, διαλέγετε εκείνα που
παρέχουν και αντηλιακή προστασία. Ο παράγοντας αντηλιακής προστασίας πρέπει να
είναι τουλάχιστον 15. Παράλληλα είναι απαραίτητο να παρέχουν προστασία και από
τις δύο μορφές υπεριώδους ακτινοβολίας Α και B (UVA, UVB).

Χρησιμοποιείτε ενυδατικά προϊόντα
44
Στο δέρμα όταν είναι ξηρό, προκαλούνται αλλοιώσεις των κυττάρων με εμφάνιση
λεπτών γραμμών και ρυτίδων πρόωρα. Τα ενυδατικά προϊόντα παρά το γεγονός ότι
δεν προλαμβάνουν τη δημιουργία ρυτίδων, μπορούν προσωρινά να καλύπτουν μικρές
γραμμές και ρυτίδες.

Μην καπνίζετε
Το κάπνισμα προκαλεί στένωση στα μικρά αγγεία της κυκλοφορίας του αίματος που
υπάρχουν στα πλέον επιφανειακά επίπεδα του δέρματος. Επίσης προκαλεί βλάβες στο
κολλαγόνο και στην ελαστίνη του δέρματος. Το κολλαγόνο και η ελαστίνη δίνουν
στο δέρμα τη δύναμη και την ελαστικότητα του. Λόγω των αλλοιώσεων που
προκαλεί το κάπνισμα στο δέρμα, προκαλούνται πρόωρα γήρανση, ρυτίδες και
πλαδαρότητα. Ο δερματολόγος μπορεί να σας δίνει χρήσιμες συμβουλές για τη
φροντίδα του δέρματος σας και για τυχόν προβλήματα που παρουσιάζει. Ανάλογα με
τον τύπο του δέρματος σας και το είδος των προβλημάτων που έχετε, μπορεί να σας
συστήνει προϊόντα που θα προμηθεύεστε με ή χωρίς συνταγή για τη φροντίδα του
δέρματος σας.
Υπάρχουν βέβαια για την αντιμετώπιση των ρυτίδων και άλλες ιατρικές μέθοδοι
όπως κρέμες που χορηγούνται μόνο με συνταγή για χρήση με ιατρικό έλεγχο, ενέσεις
αλλαντικής τοξίνης τύπου A (Botox) και τεχνικές πλαστικής χειρουργικής.
Συμπερασματικά βλέπουμε ότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την αντιμετώπιση ή
πρόληψη των ρυτίδων.
Ο περιορισμός της έκθεσης στον ήλιο και η αποφυγή του καπνίσματος που είναι από
τις σημαντικότερες αιτίες πρόκλησης ρυτίδων, βοηθούν σημαντικά στην προστασία
από ρυτίδες.Η επιλογή των κρεμών για αντιρυτιδικούς σκοπούς πρέπει να γίνεται με
προσοχή και γνώση έχοντας ρεαλιστικές προσδοκίες για τα αναμενόμενα
αποτελέσματα.
45
Η συμβουλή του δερματολόγου σας, είναι καθοριστική για την ορθή φροντίδα και
θεραπεία
αλλοιώσεων,
ρυτίδων,
κηλίδων
και
άλλων
προβλημάτων
που
παρουσιάζονται στο δέρμα.
3.2.2 Φροντίδα Προσώπου
Η καθημερινή περιποίηση και φροντίδα του προσώπου είναι πολύ σημαντική για μια
υγιή και λαμπερή επιδερμίδα. Μην παραλείπετε να καθαρίζετε με ένα αγνό σαπούνι
(το υγρό σαπούνι είναι ίσως πιο βολικό) τόσο το πρωί όταν ξυπνάτε, όσο και το
βράδυ - πριν βάλετε οποιαδήποτε κρέμα- για να απομακρύνετε τους καθημερινούς
ρύπους και όχι μόνο.
Μετά το καθάρισμα μπορείτε να εφαρμόσετε μια ενυδατική κρέμα ημέρας ή
αντίστοιχη κρέμα νύχτας ( σε συνδυασμό με ένα πρωινό ή βραδινό serum για τις
ηλικίες άνω των 35-40). Αφαιρέστε οπωσδήποτε πριν τον ύπνο τυχόν υπολείμματα
make up είτε με ένα σαπούνι είτε με ένα γαλάκτωμα ντεμακιγιάζ. Μην ξεχνάτε να
κάνετε σε τακτά χρονικά διαστήματα απολέπιση για να καθαρίζουν πιο βαθιά οι
πόροι του δέρματός σας και να εφαρμόζετε μια μάσκα προσώπου για θρέψη και
αναζωογόνηση της επιδερμίδας σας.
3.2.3. Φροντίδα Σώματος
Tο σώμα μας έχει ανάγκες που διαφοροποιούνται με την εποχή και την
καθημερινότητά μας. Η επιδερμίδα του σώματός μας χρειάζεται συνεχώς ενυδάτωση
και θρέψη με αποτελεσματικά, αγνά συστατικά.
Κατά περίπτωση χρησιμοποιούμε εξειδικευμένα προϊόντα όπως μετά από μια
κουραστική μέρα το σώμα μας έχει ανάγκη από χαλάρωση, μετά το γυμναστήριο
διψάει για τόνωση ενώ κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης χρειάζεται προϊόντα που
θα το διατηρήσουν ελαστικό και σφριγηλό.
46
Λαμβάνοντας υπ όψιν όλα τα παραπάνω ,πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα καλύτερα
βιολογικά προϊόντα σώματος που αποτελούνται από αφρόλουτρα, κρέμες, Body Oils,
έχουν σκοπό να τροφοδοτήσουν το δέρμα μας με τα κατάλληλα συστατικά που έχει
ανάγκη για να διατηρήσει την απαλότητα και την νεανικότητά του.
3.2.4 Φροντίδα Μαλλιών-Φυτικές Βαφές Μαλλιών

ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ-ΣΑΜΠΟΥΑΝ
Περιέχουν ήπιους καθαριστικούς παράγοντες, εκχύλισμα
φύλλου ελιάς και άλλα
ανώτερα σε ποιότητα συστατικά, για βαθύ καθαρισμό μαλλιών και επιδερμίδας,
χωρίς να αλλοιώνουν την απόχρωσή τους. Είναι συμπυκνωμένα και αποτελούν τη
βάση για τον καθαρισμό της τρίχας.

ΡΥΘΜΙΣΗ –CONDITIONING
Τα conditioner ρυθμίζουν τις φυσικές ιδιότητες των μαλλιών και της επιδερμίδας
χωρίς να αφήνουν κατάλοιπα.Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται κάθε είδους ερεθισμός.
Απόλυτα ενυδατικά και τονωτικά εξισορροπούν το μέγεθος των πόρων, ενώ είναι
κατασκευασμένα χωρίς προπυλενογλυκόλη και χημικά πολυμερή.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ-ΜΑΣΚΑ ΜΑΛΛΙΩΝ
Μάσκες σχεδιασμένες ειδικά για την αποκατάσταση και τη φυσική εξισορρόπηση του
ph της επιδερμίδας. Πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά- αιθέρια έλαια, μέλι και
εκχύλισμα φύλλου ελιάς- επιτυγχάνουν πλήρη αναδόμηση και αποκατάσταση της
εμφάνισης των μαλλιών σας.
3.2.5. Βιολογικό Μακιγιάζ
Εμπιστευθείτε τα φυσικά καλλυντικά, από βιολογικές πιστοποιημένες καλλιέργειες,
χωρίς προσθήκη επικίνδυνων χημικών και χωρίς δοκιμές σε ζώα, αλλά αποδεδειγμένα
αποτελεσματικά. Τα φυσικά συστατικά του μακιγιάζ δεν φράσσουν τους πόρους του
δέρματος και δίνουν ιδανικό αποτέλεσμα ενώ προστατεύουν το δέρμα σας.
47
3.2.6. Ανδρική Φροντίδα
Η απαρχαιωμένη άποψη ότι τα καλλυντικά είναι καθαρά γυναικεία υπόθεση έχει προ
πολλού ξεχαστεί.Ο σύγχρονος και ανταγωνιστικός άνδρας έχει πια την υποχρέωση να
φροντίζει την εμφάνισή του και να περιποιείται το πρόσωπο και το σώμα του για να
είναι και να δείχνει υγιής και περιποιημένος.
Έτσι τα ανδρικά καλλυντικά αποτελούν πια ένα σημαντικό κομμάτι της καλλυντικής
περιποίησης και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για αγνά οργανικά (βιολογικά) καλλυντικά.
3.2.7. Αδυνάτισμα & Σύσφιξη
Αγνή αλλά αποτελεσματική αντιμετώπιση κυτταρίτιδας και ραγάδων με βιολογικές
κρέμες και λάδια που συσφίγγουν και περιποιούνται σε βάθος την επιδερμίδα,
διατηρώντας την ελαστικότητά της και μειώνοντας την πιθανότητα εμφάνισης
ραγάδων.
3.2.8. Άρωμα: μια εναλλακτική θεραπεία.
Η Αρωματοθεραπεία είναι γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη σαν μια από τις πιο
αποτελεσματικές φυσικές φαρμακευτικές θεραπείες της Φύσης. Χρησιμοποιεί τις
θεραπευτικές ιδιότητες της φυσικής προέλευσης αιθέριων ελαίων και τα οφέλη της
μάλαξης/μασάζ για τη θεραπεία πολλών ψυχικών και σωματικών ασθενειών.
Τα αιθέρια και αρωματικά έλαια έχουν αποδειχτεί σαν μια φυσική πηγή με
θεραπευτική αξία χωρίς παρενέργειες. Θεωρούνται ουσίες με αντιβιοτική δράση
χωρίς να είναι κατ’ ουσία ιατροφαρμακευτικά αντιβιοτικά εφόσον συντηρούν την
λειτουργία της ζωής. Η δράση των αιθέριων ελαίων είναι καταλυτική και όταν έχουν
αναμειχθεί σωστά το αποτέλεσμα είναι καλύτερο από την δράση των επιμέρους
χαρακτηριστικών τους.
48
Οι θετικές επιδράσεις της αρωματοθεραπείας είναι πραγματικές. Όλο και
περισσότερο χρησιμοποιείται για την ανακούφιση και θεραπεία από πολλές
διαταραχές της ανθρώπινης σωματικής και ψυχικής υγείας.
Μερικά παραδείγματα:
•
Λεβάντα: Η λεβάντα χρησιμοποιήθηκε ως άρωμα από τους Αιγυπτίους
πριν 2.500 χρόνια. Τώρα χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της αϋπνίας, της
ημικρανίας και ανακουφίζει από το στρες
•
Δεντρολίβανο: Το ευώδες αυτό φυτό ανακουφίζει από τους μυϊκούς
πόνους, βοηθά κατά της χαμηλής πίεσης και των κρύων ποδιών ή χεριών
•
Δυόσμος: Τα έλαια του δυόσμου βοηθούν την πέψη και συμβάλλουν κατά
των ναυτιών και των εμετών
•
Ανδρικά αρώματα: Αρώματα δάφνης και υλανγκ-υλανγκ, είναι δημοφιλή
στους άνδρες λόγω της βαθιάς τους οσμής. Είναι χρήσιμα για τη θεραπεία των
δερματικών εξανθημάτων, των ρευματισμών και των ενοχλήσεων του στομάχου
Το συμπέρασμα είναι ότι η αρωματοθεραπεία μπορεί να προσφέρει σημαντικά στην
ανακούφιση από τις σωματικές και ψυχικές διαταραχές όπως επίσης και στη
βελτίωση του καθημερινού τρόπου ζωής μας.
3.2.9. Αμμόλουτρα
Η λάσπη με την ευεργετική επίδρασή της,επηρεάζει θετικά τη λειτουργία των
κυττάρων. Μετά από την χαλαρή μετεώριση η ισορροπία του σώματος, του
πνεύματος και της ψυχής μπορεί να εναρμονιστεί με της ανανεώσιμες ενέργειες.
Την ώρα της στέγνωσης σε επίδραση των συστατικών της θαλασσινής λάσπης το
δέρμα μας τεντώνεται όλο και πιο πολύ. Το τρίψιμο του σώματος με θαλασσινά
κρύσταλλα αλατιού, με άρωμα φρούτων, διεγείρουν την κυκλοφορία του αίματος και
της λέμφου. Η καλοκαιρινή θεραπεία βιταμίνης για την ανανέωση του δέρματος,
49
κάνει το δέρμα φρέσκο και μεταξένιο. Το περιβάλλον επηρεάζει εξαιρετικά τον
οργανισμό.
Προτείνεται ειδικά στη ζωτικότητα, στη διαχείριση των αρθρικών κακώσεων, για
αναζωογόνηση. Επηρεάζει θετικά τα αναπνευστικά και μυοσκελετικά προβλήματα
και αυτές οι επιδράσεις μπορούν να ενισχυθούν με τις διαφορετικές θεραπείες με
φρέσκο ελαιόλαδο. Οι κρύσταλλοι του θαλασσινού αλατιού επηρεάζει θετικά τον
οργανισμό, αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος και του λέμφου, βοηθάει
αποτελεσματικά στο κάψιμο του λίπους, έχει αντιαγχοτική επίδραση και αναπαύει.
3.2.10. Θεραπείες με φύκια
Ένας από τους λόγους που κάνουν τα φύκια πολύτιμα στην κοσμετολογία και τη
φαρμακευτική επιστήμη γενικότερα είναι η συμβατότητά τους με το ανθρώπινο
δέρμα, που τους επιτρέπει να διεισδύσουν στα βαθύτερα στρώματά του. Καθώς
λοιπόν είναι πλούσια σε ιχνοστοιχεία, μέταλλα, πρωτεΐνες και βιταμίνες,
ενυδατώνουν την επιδερμίδα, την προστατεύουν από φλεγμονές, την προφυλάσσουν
από τις ελεύθερες ρίζες και διατηρούν την ελαστικότητά της καθυστερώντας τη
γήρανση. Άλλωστε, για τις θαυμαστές αυτές ιδιότητες η κοσμετολογία χρησιμοποιεί
τα
δραστικά
συστατικά
τους
σε
προϊόντα
αντιγήρανσης,
τα
κέντρα
θαλασσοθεραπείας σε κούρες κατά της κυτταρίτιδας, η ιατρική τα μελετά για νέα
φάρμακα κατά του καρκίνου και σε πολλές ασιατικές χώρες τα φύκια κατέχουν
σημαντική θέση στην καθημερινή διατροφή, καθώς είναι πλούσια σε θρεπτικά
συστατικά και χαμηλά σε λιπαρά και θερμίδες.
3.3 ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΑΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
Ο κίνδυνος από τα καλλυντικά είναι αρκετά μεγάλος. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα
όλο και αυξάνει η κατανάλωσή τους αφού τα τελευταία 5 χρόνια έχει παρατηρηθεί ο
διπλασιασμός τους. Το αν οι γυναίκες έγιναν πιο όμορφες είναι λίγο αμφισβητήσιμο,
50
όμως πέρα από κάθε αμφισβήτηση είναι οι αρνητικές επιπτώσεις που έχει στην υγεία
τους αυτή η αυξημένη κατανάλωση. Σήμερα οι νέοι αρχίζουν να χρησιμοποιούν
καλλυντικά (όπως π.χ. κρέμες, αφρούς ,βαφές μαλλιών, πούδρες,make up κ.α.) από
πολύ μικρή ηλικία. Οι περισσότεροι συχνά δε γνωρίζουν το προϊόν που
χρησιμοποιούν με αποτέλεσμα από τη συχνή χρήση και μη ενημέρωση να έχουν
διάφορες επιπτώσεις στη υγεία.
Οι πιο συχνές επιπτώσεις της χρήσης των καλλυντικών είναι: αλλεργίες,
δερματοπάθειες, αναπνευστικά προβλήματα, παθήσεις του νευρικού συστήματος και
του εγκεφάλου, διανοητική καθυστέρηση, απώλεια μνήμης, δυσκολία στο βάδισμα,
ακανόνιστες συσπάσεις των μυών, καρδιοπάθειες καθώς και δηλητηριάσεις.
Παρακάτω θα δούμε πιο αναλυτικά μερικές από τις επιδράσεις αυτές:
3.3.1 Δερματικές αντιδράσεις
Όσον
αφορά τις
δερματικές αντιδράσεις, διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες
αντιδράσεων: τοξικές αντιδράσεις, δυσανεξία και φωτοαντιδράσεις.
Α.Τοξική αντίδραση
Η τοξική αντίδραση είναι μια παθητική βλάβη του οργανισμού από τη δράση κάποιου
δηλητηρίου. Τα συστατικά, τα οποία έχουν τοξική δράση στο δέρμα λέγονται
καυστικά ή ερεθιστικά και το αποτέλεσμα είναι πρωταρχικός ερεθισμός.
Συγκεκριμένα, στην περίπτωση των καλλυντικών οι βλάβες ονομάζονται ερεθισμοί ή
ερεθιστικές δερματίτιδες.
Οι ερεθισμοί ή ερεθιστικές δερματίτιδες εμφανίζονται αμέσως μετά τη χρήση του
προϊόντος και χωρίς καθυστέρηση. Είναι αντιδράσεις που συμβαίνουν σε κάθε δέρμα
με το οποίο θα έρθει σε επαφή λιγότερο ή περισσότερο ανάλογα με την ποιότητα του
δέρματος (δέρμα ξηρό, λιπαρό κ.ά.).
51
Σημαντικό ρόλο στην ένταση του ερεθισμού παίζει η ποσότητα της ουσίας που
επιδρά πάνω στο δέρμα καθώς και η διάρκεια δράσης της. Μεγαλύτερη ποσότητα
προκαλεί μεγαλύτερο ερεθισμό.
Τα συμπτώματα τα οποία παρατηρούνται είναι: κοκκινίλες – φαγούρα και ξηρότητα
σαν έκζεμα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις υπάρχει πιο έντονη κοκκινίλα, με φυσαλίδες
και φαγούρα, οίδημα (πρήξιμο), πόνος και αίσθημα θερμότητας.
Ερεθιστικές ή καυστικές ή τοξικές ουσίες ονομάζονται οι ουσίες εκείνες που
προκαλούν άμεσο ερεθισμό σε κάθε δέρμα. Οι ερεθιστικές ουσίες εντοπίζονται
εύκολα γιατί ο ερεθισμός διαπιστώνεται στο δέρμα αμέσως μετά τη χρήση του
προϊόντος.
Β. Δυσανεξία
Η δυσανεξία διαφέρει από την τοξική αντίδραση. Ο τύπος της αντίδρασης του
δέρματος δεν εξαρτάται τόσο από το χαρακτήρα και την ποσότητα της βλαβερής
ουσίας όσο από τον ιδιαίτερο χαρακτήρα κάθε ατόμου. Στη περίπτωση των
καλλυντικών η δυσανεξία συνήθως ονομάζεται αλλεργία.
Η αλλεργία εμφανίζεται μόνο σε άτομα με προδιάθεση. Η αντίδραση εμφανίζεται
συνήθως με καθυστέρηση κι όχι αμέσως. Θεωρητικά κάθε ουσία όσο αθώα κι αν
είναι μπορεί να είναι πιθανό αλλεργιογόνο για κάποιον άνθρωπο, όπως επίσης και
κάθε άνθρωπος μπορεί να αποκτήσει αλλεργία σε κάποια φάση της ζωής του.
Στα καλλυντικά οι αλλεργίες είναι συχνότερες από τους ερεθισμούς. Τα συμπτώματα
είναι όμοια σχεδόν με του ερεθισμού: κοκκινίλα με ξηρότητα και φαγούρα πιθανόν
και πρήξιμο, ενώ σε πιο δυνατές αλλεργίες έχουμε επίσης φυσαλίδες και μικρούς
κόμπους.
Αλλεργιογόνα ονομάζονται οι ουσίες οι οποίες προκαλούν αλλεργίες. Είναι πολύ
δύσκολος ο εντοπισμός τους, επειδή θεωρητικά κάθε ουσία μπορεί να προκαλέσει
52
αλλεργία σε κάποια στιγμή, άσχετα αν έχει χαρακτηρισθεί ως αλλεργιογόνο ή όχι.
Κάθε άνθρωπος σε κάποια στιγμή της ζωής του είναι πιθανό να αποκτήσει αλλεργία.
Ορισμένες ύλες προκαλούν πιο συχνά από άλλες αλλεργικές αντιδράσεις. Ο
παραγωγός πρέπει να αποκλείσει όσο περισσότερο μπορεί, την πιθανότητα εμφάνισης
αλλεργιών στο τελικό προϊόν, αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσει κατά τη παραγωγή
πρώτες ύλες που θεωρούνται ύποπτες για την πρόκληση αλλεργιών.
Υπάρχει επίσης πιθανότητα δύο συστατικά που μεμονωμένα δεν δημιουργούν
κανέναν ερεθισμό, όταν συνδυαστούν στο προϊόν να δράσουν αλλεργιογόνα. Το ένα
συστατικό ανοίγει το δρόμο για ερεθισμό στο δεύτερο, δηλαδή η συνεργία των δύο
καθιστά το προϊόν αλλεργιογόνο. Γι’ αυτό θα πρέπει πάντα να αξιολογείται η
επικινδυνότητα του τελικού προϊόντος.
Γ. Φωτοαντιδράσεις
Οι φωτοαντιδράσεις προκαλούνται μόνο από την επίδραση του ηλιακού φωτός και
χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Φωτοαλλεργίες, οι οποίες εμφανίζονται στο δέρμα
ορισμένων ατόμων, όπου υπάρχουν ουσίες που φυσιολογικά δεν είναι ερεθιστικές,
όμως με την επίδραση του ηλιακού φωτός μετατρέ- πονται σε αλλεργιογόνα για το
συγκεκριμένο άτομο, με αποτέλεσμα να προκαλούν αλλεργίες.
Οι φωτοαλλεργικές αντιδράσεις αναγνωρίζονται εύκολα, γιατί εντοπίζονται στο
λαιμό, στο πρόσωπο, στον βραχίονα και στην εξωτερική πλευρά της παλάμης.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται αρκετές μέρες μετά την πρώτη έκθεση και συνήθως
είναι: κοκκινίλες, φυσαλίδες, φαγούρα, αλλά και ξηρότητα και οιδήματα. Λεκέδες
δεν μένουν τόσο συχνά όσο στις φωτοτοξικές αντιδράσεις.
Φωτοευαισθητοποιές ουσίες ονομάζονται οι ουσίες που προκαλούν φωτοαλλεργίες.
Συνήθως είναι ουσίες μικρού μοριακού βάρους που δεν προκαλούν αλλεργία ε ξ
επαφής, αλλά μόνο φωτοαλλεργία με την επίδραση του ηλιακού φωτός.
53
Φωτοτοξικές αντιδράσεις, οι οποίες εμφανίζονται αμέσως μετά την πρώτη έκθεση
στον ήλιο, όταν στο δέρμα υπάρχουν ορισμένες ουσίες. Κάθε δέρμα ερεθίζεται από
τέτοιες ουσίες. Συνήθως προκαλούνται από UVA ακτινοβολία. Ο ερεθισμός μοιάζει
με ηλιακό έγκαυμα μόνο που εμφανίζεται πολύ γρήγορα. Συχνά μένουν επίμονοι
σκοτεινοί λεκέδες.
Φωτοτοξικές ουσίες ονομάζονται εκείνες που προκαλούν φωτοτοξικές αντιδράσεις
και τέτοιες μπορεί να είναι π.χ. κάποια χρώματα που μπαίνουν σε κραγιόν, όπως η
ηωσίνη, κπαποια υλικά αρωμάτων, όπως λάδι περγαμόντου, ή αγγέλικας, ή
φουροκουμαρίνες, τετρακυκλίνες κ.λ.π.
Δερματίτιδα Berloque. Προκαλείται από κολώνιες ή καλλυντικά που περιέχουν
αιθέριο έλαιο περγαμόντου και οφείλεται στις φουροκουμαρίνες που περιέχει. Πήρε
την ονομασία αυτή από το σχήμα περιδέραιου που δημιουργείται γύρω από τον λαιμό
όπου συνήθως ψεκάζεται το άρωμα, όταν έρθει σε επαφή με την ηλιακή ακτινοβολία.
Σήμερα έχει μειωθεί σημαντικά γιατί έχουν αφαιρεθεί πια οι φουροκουμαρίνες από
τα έλαια περγαμόντου.
3.3.2 Κατηγορίες ερεθιστικών ή αλλεργιογόνων ουσιών.
Ερεθιστικές ουσίες ή αλλεργιογόνα μπορούν να είναι πρώτες ύλες ή έτοιμα
καλλυντικά προϊόντα.
 ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ
Από τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την Παρασκευή καλλυντικών
προϊόντων οι παρακάτω πιθανόν να έχουν ερεθιστική ή αλλεργιογόνο δράση.
o Βασικές ουσίες είναι αυτές που αποτελούν την κύρια μάζα του προϊόντος.
Προκαλούν σπάνια ερεθισμό ή αλλεργία εκτός μόνο από κακής ποιότητας λάδια,
κηρούς ή βαζελίνες.
54
o Δραστικές ουσίες. Βρίσκονται σε μικρά ποσοστά, αλλά έχουν σημαντική
καλλυντική δράση. Προσοχή χρειάζονται κάποιες ζωικής προέλευσης δραστικές
ουσίες , π.χ. πεπτίδια, κολλαγόνο, βιταμίνη Α.
o Γαλακτωματοποιητές και βοηθητικές ουσίες (π.χ. διαλύτες) μπορούν να έχουν
αλλεργιογόνο δράση ενώ δεν έχουν αναφερθεί ερεθισμοί.
o Συντηρητικά. Τα συντηρητικά παλιά προκαλούσαν συχνά ερεθισμούς και
αλλεργίες. Μετά από πολύχρονες έρευνες αποκλείστηκαν τα πιο βλαβερά και τα
χρησιμοποιούμενα σήμερα συντηρητικά είναι σχεδόν ακίνδυνα. Κάποια από τα
πιο κοινά συντηρητικά είναι η ομάδα των parabenes, τα οποία έχουν πολύ μικρή
αλλεργιογόνο δράση και χρησιμοποιούνται ακόμη και σε φάρμακα.
o Χρωστικές ουσίες. Οι επιτρεπόμενες ουσίες στα καλλυντικά σήμερα είναι πλήρως
ελεγμένες και κάθε μία χαρακτηρίζεται με έναν κωδικό αριθμό C.I. (Colour
index). Όμως, είναι δυνατόν ακόμη κι ένα επιτρεπόμενο χρώμα να προκαλέσει
αλλεργία, γι’ αυτό και η αναγραφή του C.I. πάνω στην συσκευασία κάθε
καλλυντικού είναι απαραίτητη.
o Αρώματα. Τα αρώματα ευθύνονται συχνά για αλλεργίες και ερεθισμούς λόγω της
πληθώρας των συστατικών τους. Τα αρώματα είναι εξαιρετικά πολύπλοκα
μίγματα –μέχρι και 200 ουσίες-, οπότε είναι φανερό ότι κάθε ουσία χωριστά έχει
άλλη επίδραση στο δέρμα, άρα είναι δύσκολος ο εντοπισμός στο τελικό
αποτέλεσμα. Σήμερα τα χρησιμοποιούμενα αρώματα είναι αρκετά ασφαλή επειδή
οι ουσίες τους ελέγχονται συστηματικά. Αν μια αρωματική ουσία βρεθεί
ερεθιστική, τότε οι βιομηχανίες καλλυντικών την αποκλείουν αμέσως από την
παραγωγή.
o Αιθέρια έλαια. Κοινά αιθέρια έλαια, όπως του δενρολίβανου, του λεμονόχορτου,
του θυμαριού, της ρίγανης, του πιπεριού, του δαφνέλαιου, της μέντας και της
55
κανέλας μπορεί να είναι ερεθιστικά. Τα αιθέρια έλαια συχνά κατηγορούνται και
ως αλλεργιογόνα. Όμως αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα επειδή
συνήθως οι αλλεργίες δεν προκαλούνται από τα αιθέρια έλαια, αλλά από ουσίες
με τις οποίες αυτά έχουν νοθευτεί.
o Αντιηλιακά φίλτρα. Κάποια αντιηλιακά φίολτρα όπως το ΡΑΒΑ, προκαλούν
φωτοαλλεργίες αλλά κυρίως ευθύνονται οι εστέρες του, όπως και τα αντιηλικαά
φράγματα που είναι μίξεις πολλών φίλτρων, λόγω της αντίδρασης των φίλτρων
μεταξύ τους ή με ουσίες του δέρματος.
o Αντισηπτικά Δυνατά αντισηπτικά , όπως π.χ. εξαχλωροφαίνιο και χλωροεξιδίνη
(που μπαίνουν π.χ. σε αποσμητικά για να θανατώνουν τα βακτήρια) προκαλούν
συχνά αλλεργίες.
 ΕΤΟΙΜΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ
Ορισμένα καλλυντικά είναι δυνατόν να προκαλέσουν ερεθισμούς ή αλλεργίες σε
συγκεκριμένες περιπτώσεις. Τα πιο γνωστά από αυτά τα προϊόντα είναι:
o Λευκαντικά: κυρίως όσα περιέχουν υδροκινόνη προκαλούν κοκκινίλες ή
φυσαλίδες. Η επιτρεπόμενη ποσότητα υδροκινόνης έχει ελαττωθεί πολύ τα
τελευταία χρόνια.
o Κερατολυτικά. Περιέχουν συνήθως οξέα και έχουν απολεπιστική δράση, π.χ.
σαλικυλικό, γλυκολικό γαλακτικό, κιτρικό.
o Αποτριχωτικά: το πιο γνωστό χημικό αποτριχωτικό είναι το θειογλυκολικό οξύκαι
τα άλατά του, το ποίο σε συνδυασμό με το πολύ αλκαλικό pH στο οποίο δρα,
προκαλεί ερεθισμό.
o Αποσμητικά, σαπούνια και σαμπουάν: π.χ. τα αποσμητικά λόγω των
αντιβακτηριδιακών ουσιών που συχνά περιέχουν.
56
o Καλλυντικά αποχρωματισμού: κάποια υγρά permanent είναι πολύ αλκαλικά και
μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό σε αυτούς που το δέρμα τους είναι φυσιολογικά
ξηρό, με συνέπεια αύξηση της πιτυρίδας, ερύθημα μετώπου και αυχένα.
o Αντιηλιακά προιόντα: πιθανόν να προκαλέσουν ερεθισμούς ή αλλεργίες λόγω των
περιεχομένων αντιηλιακών φίλτρων
o Αρώματα : είναι τα πιο συχνά αλλεργιογόνα λόγω του μεγάλου πλήθους των
περιεχομένων συστατικών αν και τελευταία ελέγχονται πολύ καλά.
o Βαφές μαλλιών: λόγω των διαφόρων χρωστικών ουσιών.
o Αντιιδρωτικά : μερικές φορές κατηγορούνται ως αλλεργιογόνα και σπανιώτερα
για ερεθισμούς λόγω κυρίως των αντιβακτηριδιακών ουσιών που συχνά
περιέχουν. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος οι εταιρείες έχουν στραφεί
στην παραγωγή υποαλλεργικών καλλυντικών.
Υποαλλεργικά χαρακτηρίζονται τα καλλυντικά που είναι απαλλαγμένα από άρωμα
και χρώμα, όμως δεν είναι σίγουρο ότι δεν προκαλούν αλλεργίες, γιατί ένα προιόν
μπορεί να είναι καλά ανεκτό στη δοκιμή π.χ. σε 100 άτομα, αλλά όταν βγεί στην
αγορά να προκαλέσει σε κάποιον αλλεργικά συμπτώματα. Γι’ αυτό κανείς δεν μπορεί
να πει με σιγουριά ότι ένα προϊόν είναι ελεύθερο από αλλεργικές επιδράσεις. Οι
δοκιμασίες που υπάρχουν δεν είναι επαρκείς για τον πλήρη έλεγχό τους.
3.3.3 Δηλητηριάσεις
Στις γυναίκες του Χονγκ Κονγκ απευθύνθηκε έκκληση να μην χρησιμοποιούν μια
κρέμα προσώπου η οποία περιέχει 43.000 φορές περισσότερο του αποδεκτού
ποσοστό υδραργύρου. Το υπουργείου Υγείας εξέδωσε ανακοίνωσε στην οποία
αναφέρεται ότι μια 58χρονη μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με εμφανή δηλητηρίαση
από υδράργυρο μετά τη χρήση της κρέμας. Η γυναίκα άρχισε να αισθάνεται άσχημα
στις αρχές Ιουλίου εκδηλώνοντας πονοκεφάλους ,ζαλάδες, τρέμουλο και έντονο
57
γαργάλημα στα πόδια μετά τη χρήση της κρέμας δύο φορές την ημέρα. Η
εργαστηριακή εξέταση απέδειξε ότι τα επίπεδα συγκέντρωσης υδραργύρου στην
κρέμα ήταν 43.266 φορές πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Οι αρμόδιοι αξιωματούχοι
ερευνούν την πηγή προέλευσης της κρέμας η οποία διαθέτει μόνο ένα κινέζικο
όνομα. Εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας ζήτησε από τους καταναλωτές να
σταματήσουν αμέσως τη χρήση της συγκεκριμένης κρέμας και να απευθυνθούν στο
γιατρό τους το ταχύτερο δυνατό. Ο υδράργυρος χρησιμοποιείται στην κοσμετολογία
ως λευκαντικό για τις κρέμες και ειδικότερα στην Ασία όπου το λευκό δέρμα
θεωρείται δείγμα ομορφιάς και αριστοκρατικότητας. Σε μεγάλες ποσότητες όμως ο
υδράργυρος είναι τοξικός και προκαλεί βλάβες στο νευρικό σύστημα και στα νεφρά
και σε ορισμένες περιπτώσεις φθάνει μέχρι τη νεφρική ανεπάρκεια.
3.3.4 Επιπτώσεις των καλλυντικών προϊόντων ανά καλλυντικό προϊόν

Βερνίκια νυχιών: Ευθύνονται για πολλές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία όπως:
καρκίνος, διάφορα καρδιακά προβλήματα, για αναπαραγωγικές ανωμαλίες, βλάβη
στον θυρεοειδή καθώς και για αλλεργίες.

Αποσμητικά και αντιιδρωτικά: Τα αποσμητικά αναστέλλουν ή προλαμβάνουν
την ανάπτυξη μικροοργανισμών που ευθύνονται για τη δυσάρεστη οσμή.
Τα αντιιδρωτικά έχουν σαν σκοπό τη μείωση της ποσότητας της εφίδρωσης. Αυτές οι
δύο κατηγορίες μπορεί να είναι απαραίτητα προϊόντα για καθημερινή χρήση, όμως
έχουν πολλές και συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες. Δερματίτιδα από επαφή, η οποία
δημιουργείται από το άρωμα που περιέχουν, αλλεργική αντίδραση, διεύρυνση
ιδρωτοποιών αδένων, μη ειδική θυλακική αντίδραση. Έχουν ακόμη αναφερθεί
γαστρεντερικές διαταραχές, διαταραχές όρασης και επτά περιπτώσεις νεοπλασμάτων
του πνεύμονα από εισπνοή αποσμητικών ψεκαστικών διαλυμάτων στη διάρκεια της
κατεργασίας τους. Συνηθέστερα, πάντως, είναι τα υποκειμενικά συμπτώματα νυγμού,
58
καύσου, κνησμού, ενώ μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και βαφή των ενδυμάτων. Όλα
αυτά είναι αποτέλεσμα των ισχυρών ευαισθητοποιούν ουσιών που περιέχουν (άλατα
αργιλίου, μινθόλη, ευκάλυπτος, θυμόλη, βορικό οξύ, κιτρικό οξύ κ.α.). Επίσης
μπλοκάρουν τους πόρους, προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις, ενώ παράλληλα
ενοχοποιούνται για την ασθένεια Alzheimer. Γενικά θα πρέπει να αποφεύγονται
,ιδιαίτερα από τις γυναίκες, αφού τα χημικά που χρησιμοποιούνται φτάνουν από τις
μασχάλες μέσω των στο στήθος και συσσωρεύονται.

Βαφές Μαλλιών:Μπορεί να τονώνουν ψυχολογικά τους ανθρώπους όμως είναι
υπεύθυνες σε ένα βαθμό για: καρκινογένεση, πιθανότητα μετάλλαξης, προβλήματα
που σχετίζονται με την αναπαραγωγή και για δερματικές αντιδράσεις.

Σαμπουάν:Καθαρίζουν υπερβολικά τα μαλλιά και τους αφαιρούν τα πολύτιμα
λιπαρά, προκαλούν μόνιμες βλάβες στο σώμα, συχνά απορροφούνται από το δέρμα,
καταλήγουν στα όργανα και τους ιστούς. Τέλος, βλάπτουν το τριχωτό και τα
τριχοθυλάκια.

Κραγιόν:Τα κραγιόν για τα χείλη περιέχουν οργανικές χρωστικές, αρώματα, που
μπορεί να ερεθίσουν ένα δέρμα και να παρουσιάσουν διάφορες δερματίτιδες. Τα
διάφορα κραγιόν κατηγορούνται επίσης και για καρκίνο, παραμορφώσεις, αλλεργικές
αντιδράσεις , δερματικά εξανθήματα, πρησμένα ούλα, μούδιασμα, καθώς και για
αναπνευστικά προβλήματα.

Αντιρυτιδικές Κρέμες:Αντίθετα με τα επιθυμητά αποτελέσματα που υπόσχονται,
δημιουργούν ρυτίδες, δεν αντιστρέφουν τη διαδικασία της γήρανσης, ενώ συχνά
ευθύνονται για καρκινογενέσεις.

Ασετόν:Το παρασκεύασμα που χρησιμοποιείται από το γυναικείο πληθυσμό για
59
την απομάκρυνση των διαφόρων βερνικιών για τα νύχια δεν είναι τόσο αθώο όσο
φαίνεται. Προκαλεί ξηροστομία, ζαλάδα, ναυτία, δυσκολία στην ομιλία, ενώ σε
ακραίες περιπτώσεις κώμα.

Αποτριχωτικό Κερί:Τα διάφορα αποτριχωτικά είναι μέσα απαλλαγή
ανεπιθύμητων περιττών τριχών από ποικίλες θέσεις. Οι κυριότερες ανεπιθύμητες
ενέργειες του αποτριχωτικού κεριού είναι: δερματικά εξανθήματα, ερυθρότητα του
δέρματος, εμφάνιση ρυτίδων, χρωματισμός καθώς και απώλεια της ελαστικότητας
του δέρματος.

Σπρέι Μαλλιών: Ενοχοποιούνται για τραυματισμούς και θανάτους από ανάφλεξη,
πρόωρη κλιμακτήριο στις γυναίκες, ενώ σε ιδικές περιπτώσεις για καταστροφές
πνευμόνων από εισπνοή του σπρέι.

Μάσκαρα: Από Mascara μπορεί να εμφανιστεί αλλεργική δερματίτιδα και
αραίωση ή πτώση των βλεφαρίδων από το χρώμα κατά την χρήση.

Τα προϊόντα για μετά το ξύρισμα: παρουσιάζουν ανεπιθύμητες ενέργειες
αλλεργικού τύπου. Επίσης μπορεί να παρουσιαστεί και φωτοδερματίτιδα από
σαπούνια για ξύρισμα .

Κολόνιες-Αρώματα-Αιθέρια έλαια: Ένα ευαίσθητο δέρμα θα ήταν καλύτερο να
αποφεύγει την χρήση αυτών των προϊόντων αφού είναι από τα πιο συνήθη
αλλεργιογόνα, λόγω της πληθώρας συστατικών που περιέχουν. Οι ανεπιθύμητες
ενέργειες συνήθως εκδηλώνονται στο σημείο εφαρμογής. Συνήθως οι αλλεργίες που
προκαλούνται από αιθέρια έλαια προέρχονται από ουσίες νοθείας τους, παρά από τα
ίδια τα έλαια. Παρόλα αυτά ως συνήθη αλλεργιογόνα θεωρούνται τα αιθέρια έλαια
του δενδρολίβανου, της μέντας, του θυμαριού, του δαφνέλαιου και της κανέλας.

Προϊόντα καθαρισμού ματιών: ενδέχεται να προκαλέσουν αλλεργική ή ερεθιστική
δερματίτιδα.
60

Διάφορες μάσκες ομορφιάς: Οι μάσκες σπάνια θα προκαλέσουν ερεθισμό λόγω
λιγοστού χρόνου παραμονής στην επιδερμίδα. Όμως στα ευαίσθητα δέρματα
αντενδείκνυνται η εφαρμογή μασκών εκμαγείων, κεριών και μάσκες που περιέχουν
δραστικές ουσίες π.χ. ένζυμα, λευκαντικές ουσίες. Οι μάσκες κεριών και εκμαγείων
υγροποιούνται μόνο σε υψηλές θερμοκρασίες. Όπως είναι θερμά, απλώνονται στο
πρόσωπο μέχρι να σκληρύνουν. Με τη σκλήρυνση γίνεται ταυτόχρονα και συστολή
του απλωμένου στρώματος με αποτέλεσμα να προκαλείται στο δέρμα μια μικρή,
μηχανική στυπτικότητα. Η μεγάλη θερμοκρασία των μασκών μπορεί να προκαλέσει
ερεθισμό. Τα ευαίσθητα δέρματα, ως γνωστόν δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με
υψηλές θερμοκρασίες.

Σκιές ματιών: Από τις σκιές ματιών παρουσιάζονται οι εξής βλάβες:
Μολύνσεις από τη μη τήρηση των κανόνων υγιεινής κατά τη χρήση τους, αλλεργική
επιπεφυκίτιδα από ευαισθησία του ατόμου στα διάφορα συστατικά του προϊόντος και
περιοφθαλμικά προβλήματα τα οποία είναι αποτέλεσμα μόνιμης και παρατεταμένης
εφαρμογής σκιών στα βλέφαρα.
3.3.5 Ορισμένα καλλυντικά παρουσίαζαν βλαβερές επιπτώσεις για την υγεία
στο παρελθόν
 EYE-LINER
Το σύγχρονο αϊλάινερ οφείλει την ύπαρξή του στους αρχαίους Αιγυπτίους. Όπως
γνωρίζουμε τα έντονα μαύρα σχιστά μάτια κυριαρχούσαν στα χρόνια των Φαραώ.
Από τι αποτελούνταν όμως το υλικό που χάριζε το επιβλητικό αυτό βλέμμα; Η μαύρη
πάστα με την οποία σκίαζαν τα μάτια τους περιείχε μεγάλες ποσότητες μαλαχίτη,
ενός είδους χαλκού, γαληνίτη και αιθάλης, γνωστής και ως kohl. Το συγκεκριμένο
υλικό όμως, σύμφωνα με τους ιστορικούς, πέραν της εντυπωσιακής εικόνας που
χάριζε στους χρήστες του, τους φόρτωνε με μια σειρά παρενέργειες. Από ερεθισμένα
μάτια ως αϋπνία και νοητικά προβλήματα, ενώ πολλές φορές λόγω της υπερβολικής
61
τοξικότητας το δέρμα στο σημείο όπου εφαρμοζόταν το προϊστορικό αϊλάινερ
γινόταν σχεδόν διάφανο.
 Βαφές μαλλιών
Οι βαφές μαλλιών της αρχαίας εποχής περιείχαν μόλυβδο. Αν και τα συστατικά τους
ήταν ακατάλληλα, παρ' όλα αυτά, όπως έδειξαν πρόσφατες έρευνες γάλλων
επιστημόνων, η «συνταγή» της βαφής των ενοχλητικών γκρίζων μαλλιών που
χρησιμοποιούσαν τόσο οι αρχαίοι Έλληνες όσο και οι αρχαίοι Ρωμαίοι ήταν
υπερβολικά προηγμένη για την εποχή καθώς ακολουθούσε τους κανόνες της
σύγχρονης νανοτεχνολογίας. οι σύγχρονες βαφές όμως θεωρούνται εξίσου ένοχες με
αυτές του παρελθόντος. Σύμφωνα μάλιστα με μεγάλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε
σε έξι ευρωπαϊκές χώρες και δημοσιεύθηκε το 2006 στην επιθεώρηση «American
Journal of Epidemiology», όσες γυναίκες χρησιμοποιούν συχνά βαφές ή
χρωμοσαμπουάν αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του
λεμφικού συστήματος, όπως για παράδειγμα η νόσος του Χότζκινς ή κάποια είδη
λευχαιμίας.
Οι ειδικοί μάλιστα είχαν επισημάνει τότε ότι μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν οι
γυναίκες που είχαν αρχίσει να βάφουν τα μαλλιά τους πριν από τη δεκαετία του '80,
όταν ακόμη οι βαφές περιείχαν περισσότερα καρκινογόνα στοιχεία. Εκείνες μάλιστα
που έκαναν χρήση για περισσότερο από μία δεκαετία είχαν 34% περισσότερες
πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο.
 Μάσκαρες
Κατά το παρελθόν οι μάσκαρες είχαν κατηγορηθεί ως και για τύφλωση, με
χαρακτηριστικό παράδειγμα εκείνο της Lash Lure. Σύμφωνα με δημοσίευμα του
περιοδικού «Time» το 1933, η αποκάλυψη της επικινδυνότητας της εν λόγω
μάσκαρας είχε τρομοκρατήσει πολύ κόσμο. Όπως αναφέρει η επιθεώρηση «Journal
62
of the American Medical Association» της ίδιας χρονιάς, συνολικά 17 γυναίκες
υπέφεραν από σοβαρές μολύνσεις, ενώ σε μία από αυτές η «φονική» μάσκαρα
προκάλεσε τελικά ολική τύφλωση.
 Κόκκινα κραγιόν
Πολλά επώνυμα καλλυντικά έχουν κατηγορηθεί για υψηλά ποσοστά μολύβδου στο
παρελθόν. Πρόσφατες έρευνες της Αμερικανικής Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής
Προστασίας έδειξαν ότι ο μόλυβδος (είτε στην ατμόσφαιρα είτε σε καταναλωτικά
προϊόντα) μπορεί να προκαλέσει στους ενηλίκους μεταξύ άλλων πρόωρη γήρανση
του εγκεφάλου, προβλήματα στην αναπαραγωγή, στη συγκέντρωση και στη μνήμη,
αλλά και να αυξήσει υπερβολικά την πίεση του αίματος. Στην περίπτωση των παιδιών
τα πράγματα είναι πιο σοβαρά, καθώς μπορεί να οδηγήσει στη μείωση του ρυθμού
ανάπτυξης, σε εγκεφαλική βλάβη ή προβλήματα στο νευρικό σύστημα.
Μπρος την ομορφιά την είναι η υγεία», θα μπορούσαμε να παραφράσουμε την
γνωστή λαϊκή παροιμία (μπρος τα κάλλη τι είναι ο πόνος) .Πρόκειται άραγε για
κάλλη; Τα καλλυντικά δεν προσθέτουν ομορφιά, η πραγματική ομορφιά είναι δώρο
φυσικό και μόνο η φύση μπορεί να προσθέσει σε αυτό. Και λέγοντας φύση εννοούμε
τη φυσική ζωή, τη σωστή διατροφή, τον αθλητισμό κ.λ.π.
3.4 ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΖΩΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ
‘Όλοι πλέον γνωρίζουμε ότι πριν τα καλλυντικά βγουν στην αγορά δοκιμάζονται σε
διάφορα ζώα όπως είναι οι πίθηκοι, τα ποντίκια, τα κουνέλια κλπ. και όχι σε κάποια
ειδικά διαμορφωμένα εργαστήρια.
Ακολουθούν μερικά από τα σημαντικότερα
πειράματα καλλυντικών σε ζώα.
3.4.1. Το πείραμα DRAIZE
Στο πείραμα DRAIZE η ουσία αλείφεται κάτω από τα βλέφαρα ή εκχύνεται στα
μάτια. Τα κουνέλια προτιμώνται γιατί παράγουν μικρή ποσότητα δακρύων και έτσι
63
δεν απομακρύνονται οι ερεθιστικέs ουσίες και τα μεγάλα μάτια τους επιτρέπουν
στους πειραματιστές να παρακολουθούν με ευκολία τα χημικά να καίνε και να
πληγιάζουν τις κόρες των ματιών τους.
3.4.2. Το πείραμα LD-50
Στο πείραμα LD-50 (Θανατηφόρα Δόση-50), φουρνιές ζώων ταΐζονται με το ζόρι τη
χημική ουσία σε αυξανόμενες δόσεις έως ότου τα μισά πεθάνουν από δηλητηρίαση.
Τα ζώα που επιβιώνουν θανατώνονται ή αποτεφρώνονται.
3.4.3 Τα μάτια του πιθήκου στα γυναικεία eyeliner
Τοeyeliner που χρησιμοποιούν οι γυναίκες για να γίνουν πιο όμορφες έχει
προηγουμένως δοκιμαστεί στα μάτια κάποιου πιθήκου. Βλέπετε φροντίζουν οι
εταιρίες ομορφιάς να μην διαρρέει πρός τους καταναλωτές τα αίσχη πρός χάριν του
κέρδους τους.
Διαδηλώσεις ΚΑΤΑ των δοκιμών σε πειραματόζωα:
Επιπλέον πολλές φιλοζωικές οργανώσεις έχουν προσπαθήσει να σταματήσουν τα
πειράματα αυτά στα ζώα ! Για να πετύχουν το σκοπό τους αυτό έχουν πολλές φορές
οργανώσει διαδηλώσεις για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ζώων ! Ντυμένοι
με στολές ζώων κυρίως κουνελιών και ποντικών , και κρατώντας στα χέρια τους
διάφορα συνθήματα προσπαθούν να κάνουν τις απόψεις τους σχετικά με τα
πειράματα ευρέως γνωστές.
3.4.4. Εναλλακτικές μέθοδοι
Η αρμόδια επιστημονική επιτροπή της Ε.Ε. επικύρωσε πέντε ακόμα νέες
εναλλακτικές εργαστηριακές μεθόδους ελέγχου προϊόντων. Οι νέες αυτές τεχνικές θα
εφαρμοσθούν σε προϊόντα που χρησιμοποιούμε καθημερινά, όπως το υγρό
πλυσίματος των πιάτων, κρέμες προσώπου και χιλιάδες ακόμα βιομηχανικές χημικές
ουσίες. Ένα από τα τεστ μιμείται το ανθρώπινο δέρμα και τις αντιδράσεις του στα
64
χημικά με τόση ακρίβεια ώστε ήδη υιοθετείται ως στάνταρ προκειμένου να
σταματήσουν να χρησιμοποιούνται κουνέλια γι’ αυτό τον λόγο (περίπου 20.000
ετησίως). Δύο τεστ από τα πέντε ελέγχουν αποτελεσματικά τους ερεθισμούς των
ματιών, ενώ ένα τεστ πρόβλεψης αλλεργικών δερματικών αντιδράσεων θα σώσει τη
ζωή 240.000 ποντικών ετησίως. Τα τεστ αυτά είναι σύνθετα και απαιτούν τόσο την
ανάπτυξη μοντέλων σε υπολογιστές, όσο και την καλλιέργεια ιστών και κυττάρων
στο εργαστήριο.
3.4.5 Δοκιμασίες τοξικότητας
Τέλος υπάρχουν κάποιες δοκιμασίες που έχουν σα σκοπό να βρουν την τοξικότητα
του κάθε προϊόντος.Οι δοκιμασίες αυτές χωρίζονται σε δύο είδη ,τις δοκιμασίες στα
ζώα και τις δοκιμασίες στον άνθρωπο. Οι δοκιμασίες τοξικότητας είναι δύο ειδών:
 Δοκιμασίες στα ΄ζωα ή στον άνθρωπο (in vivo)
 Δοκιμασίες στο εργαστήριο (in vitro)
Οι δοκιμασίες στα ζώα είναι :

Προσδιορισμός τοξικότηtας από το στόμα

Δοκιμασίες ερεθιστικότητας στο μάτι και στο δέρμα

Δοκιμασία ευαισθητοποίησης ( πρόκληση αλλεργίας )

Δοκιμασία φωτοτοξικότητας – φωτοαλλεργίας

Δοκιμασία ερεθιστικότητας σε βλεννογόνους

Δοκιμασία πρόκλησης ακμής

Δοκιμασίες καρκινογένεσης-μετάλλαξης
Οι δοκιμασίες στον άνθρωπο είναι :

Δοκιμασίες ερεθιστικότητας

Δοκιμασία ευαισθητοποίησης ( πρόκληση αλλεργίας)

Δοκιμασία φωτοτοξικότητας – φωτοαλλεργίας
65
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ «Διαφήμιση-Προώθηση»
Η αγορά ωστόσο των καλλυντικών, συνεχίζει, είναι αχανής και δυσχεραίνει τον
έλεγχο του ΕΟΦ, ο οποίος αντιμετωπίζει τον κλάδο των καλλυντικών με την ίδια,
ίσως και με μεγαλύτερη αυστηρότητα, από ό,τι τον κλάδο των φαρμάκων.
4.1 ΕΟΦ : Υπό το πρίσμα κοινού ελέγχου όλα τα καλλυντικά
Από την πλευρά του, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) προσδίδει ακόμα
μεγαλύτερη βαρύτητα στη διαδικασία έγκρισης και πιστοποίησης καλλυντικών σε
σχέση με τα φάρμακα. Δε διατηρεί καμία διαφοροποίηση μεταξύ των βιολογικών,
φυτικών και συνθετικών καλλυντικών, σύμφωνα με την ισχύουσα ευρωπαϊκή
νομοθεσία περί καλλυντικών.
«Αυτό που ενδιαφέρει εμάς είναι εάν τηρείται η σειρά εκείνων των διαδικασιών που
απαιτούνται για την παρασκευή του καλλυντικού. Αν, δηλαδή, οι πρώτες ύλες έχουν
ελεγχθεί από επιστημονικές επιτροπές», διευκρινίζει ο υπεύθυνος στον τομέα των
καλλυντικών του ΕΟΦ, κ. Στέφανος Χαλμπές.
Υπάρχει ελληνικός φορέας πιστοποίησης βιολογικών καλλυντικών;
Εν τούτοις, καθώς η ζήτηση για τα βιολογικά καλλυντικά γνωρίζει άνθηση και
προσελκύει καταναλωτές και από τη χώρα μας, ήταν αναγκαία και αναπόφευκτη η
σύσταση ενός φορέα που θα πιστοποιεί τα συγκεκριμένα προϊόντα. Πρόκειται για τον
ΔΗΩ - Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων. «Είναι ο
μοναδικός φορέας πιστοποίησης βιολογικών καλλυντικών, αυτή τη στιγμή, στην
Ελλάδα», δήλωσε η κα Γεωργιάδη. Συνεργάζεται και εκπροσωπεί στη χώρα μας την
ΙCEA (Ινστιτούτο Ηθικής και Περιβαλλοντικής Πιστοποίησης), έναν από τους
μεγαλύτερους οργανισμούς πιστοποίησης βιολογικών καλλυντικών στην Ευρώπη και
την Ιταλία. Ορισμενες ουσίες όπως διαιθυλενογλυκόλη υδροκινόνη βενζυλο-
66
βοθτυλοφθαλικό εστέρα είναι απαγορευσιμες από τον εοφ και για τον λογο αυτό εχει
αποσυρει με διαταξεις επωνυμα καλλυντικα από την αγορα.
4.2
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
ΝΟΜΙΜΟΥ
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ
Σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για τη
νόμιμη κυκλοφορία καλλυντικών προϊόντων στην Ελληνική Αγορά, παρέχονται οι
ακόλουθες οδηγίες:
1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ :
1α) Προϊόντα παραγόμενα στην Ε.Ε.
ή εισαγόμενα σ’
αυτήν τα οποία έχουν
Γνωστοποιηθεί σε μια χώρα Κράτος-Μέλος της Ε.Ε. κυκλοφορούν νόμιμα στην
Ελληνική Αγορά χωρίς ιδιαίτερη διαδικασία, με αποκλειστική ευθύνη του υπευθύνου
της κυκλοφορίας αυτών και σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΦ - Τμήμα Αξιολόγησης
Καλλυντικών.
1β) Προϊόντα παραγόμενα στην Ελλάδα σε εγκεκριμένο εργαστήριο από τον ΕΟΦ ή
εισαγόμενα από τρίτες χώρες (Αμερική, Κίνα κλπ) θα πρέπει να υποβάλλουν στο
Γενικό Πρωτόκολλο του ΕΟΦ αντίγραφα του ηλεκτρονικά υποβληθέντος αιτήματος
Γνωστοποίησης Κυκλοφορίας
Καλλυντικού Προϊόντος
εις τριπλούν,
σφραγισμένη- υπογεγραμμένη και συμπληρωμένη με όλα τα προβλεπόμενα στοιχεία.
Σημ. Στη περίπτωση που στο σύστημα δεν υπάρχει καταχωρημένη η Γνωστοποίηση
Κυκλοφορίας Καλλυντικού Προϊόντος αυτή θα καταχωρείται ατελώς και στη
συνέχεια θα ακολουθείται
η διαδικασία της Τροποποίησης Γνωστοποίησης
Κυκλοφορίας Προϊόντος.
2. ΕΤΗΣΙΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ. Άρθρο 24.
α)
Όσοι θέτουν σε κυκλοφορία καλλυντικά προϊόντα στην Ελληνική Αγορά,
υποβάλλουν στον ΕΟΦ τον πρώτο μήνα κάθε έτους κατάλογο ανά μορφή των
67
προϊόντων που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά μέχρι 31/12 του προηγούμενου
έτους, προκειμένου να προγραμματίζονται οι έλεγχοι.
Κάποιες άλλες νομοθεσίες σχετικά με την κυκλοφορία καλλυντικών προϊόντων είναι
α)Στις 5/11/1996 υιοθετήθηκε η πρόταση οδηγίας της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής
σύμφωνα με την οποία από τον Ιούνιο του 1997 απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται
στα καλλυντικά συστατικά που προέρχονται από τον εγκέφαλο , νωτιαίο μυελό αι
μάτια βοοειδών , προβάτων και εριφίων.
β) Αποφασίστηκε η αναβολή για 2 χρόνια (Ιανουάριος 2000) της ημερομηνίας που
προέβλεπαν στην απαγόρευση των δοκιμών στα ζώα. Η επιτροπή μεριμνά ειδικότερα
για την ανάπτυξη , την επικύρωση και την νόμιμη αποδοχή των πειραματικών
μεθόδων που δεν χρησιμοποιούν στα ζώα.
Ακόμη κάποιοι άλλοι κανόνες για την συσκευασία του προϊόντος είναι οι εξής :
Πρέπει να επισημαίνονται στον περιέκτη και στη συσκευασία κάθε προϊόντος με
ανεξίτηλους , ευανάγνωστους και ευδιάκριτους χαρακτήρες οι ακόλουθες ενδείξεις:
α) Ο κατασκευαστής ή οι υπεύθυνοι προώθησης του καλλυντικού προϊόντος
β) Το περιεχόμενο κατά τον χρόνο συσκευασίας (κατά βάρος ή κατά όγκο)
γ) Η ημερομηνία ελάχιστης διάρκειας (μόνο όταν η διάρκεια ζωής στο ράφι είναι
μικρότερη από τριάντα μήνες)
δ) Συγκεκριμένες προφυλάξεις κατά την χρήση(Αν χρειάζεται)
ε) Ο αριθμός της παρτίδας παραγωγής (Batch Number)
στ) Η λειτουργία του προϊόντος εκτός αν είναι προφανής από την παρουσίασή του
ζ) Λίστα συστατικών με φθίνουσα σειρά βάσει του βάρους κατά τον χρόνο που
προστίθενται στο παρασκεύασμα.
η) Τα συστατικά των οποίων η συγκέντρωση είναι κατώτερη από 1% μπορούν να
αναγράφονται χωρίς να τηρείται μία σειρά
68
θ) Οι αρωματικές συνθέσεις και οι πρώτες ύλες τους σημειώνονται με την λέξη
<<Άρωμα>> (Perfume/Arome/Fragrance).
ι) Οι χρωστικές ουσίες είναι δυνατόν να αναγράφονται χωρίς σειρά μετά τα άλλα
συστατικά σύμφωνα με τον κωδικό χρώματος ή την ονομασία τους.
4.3 ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
1. Η τεχνική της αντίθεσης
για παράδειγμα αν μια κρέμα μεσαίου μεγέθους μας παρουσιαστεί και μετά μας
παρουσιαστεί άλλη μια κρέμα μεγαλύτερου μεγέθους θα προτιμήσουμε την δεύτερη
αφού συγκριτικά με την πρώτη είναι μεγαλύτερη.
2.Η τεχνική της κοινωνικής καταδίκης
για παράδειγμα αν κάποια γνωστή μας χρησιμοποιεί κάποιο συγκεκριμένο
καλλυντικό και έχουμε δει τα αποτελέσματα του πιστεύουμε ότι είναι τόσο καλό
ώστε πρέπει να το αποκτήσουμε και μείς.
3.Η τεχνική της συμπάθειας
για παράδειγμα αν κάποια φίλη μας κάνει επίδειξη καλλυντικών σε σπίτια και έρθει
και στο δικό μας σίγουρα θα αγοράσουμε κάποιο προϊόν επειδή είναι φιλικό μας
πρόσωπο ακόμη και αν το καλλυντικό δεν μας είναι απαραίτητο.
4.Η τεχνική της ομορφιάς
για παράδειγμα μια όμορφη χωρίς ρυτίδες παρουσιάστρια διαφημίζει κρέμα για
ρυτίδες πείθοντας το κοινό ότι αν κάνουν χρήση αυτής της κρέμας θα γίνουν όπως η
παρουσιάστρια.
5.Η τεχνική του κύρους
για παράδειγμα ντύνουν ένα ηθοποιό με ρούχα γιατρού για να διαφημίσει μια
οδοντόκρεμα και μας ενεργοποιεί στο υποσυνείδητο μας το αίσθημα του σεβασμού
και άρα να αγοράσουμε πιο εύκολα αυτό το προϊόν
69
6.Η τεχνική της έλλειψης και της εγρήγορσης
για παράδειγμα για να πείσουν τους καταναλωτές να αγοράσουν καλλυντικά
προϊόντα τα αντίστοιχα καταστήματα ενσωματώνουν στις διαφημίσεις τους φράσεις
όπως: ’’προλάβετε τώρα’’ ,’’προσφορά μόνο για λίγες ημέρες’’ κ.α. για να
επιδράσουν στο υποσεινήδειτό μας και να πάρουμε μια γρήγορη απόφαση.
είναι γνωστό ότι αν δεν παρθεί μια απόσταση εντός ολίγου το πιθανότερο είναι να
αρνηθούμε
7.Η τεχνική της προσφοράς
για παράδειγμα κάποια καλλυντικά προϊόντα παρουσιάζονται φθηνά όμως στην
πραγματικότητα είναι πιο ακριβά από την πραγματική τους άξια.
8. Η τεχνική τοποθέτησης των προϊόντων στα ράφια
για παράδειγμα καλλυντικά προϊόντα που δεν έχουν μεγάλη ζήτηση τοποθετούνται σε
μπροστινά ράφια ώστε να αναγκαστεί ο καταναλωτής να τα αγοράσει ακόμη και αν
δεν είναι αυτά που χρειάζεται.
4.3.1 Η σημασιολογία των χρωμάτων στην διαφήμιση
Το χρώμα είναι ένα επικοινωνιακό στοιχειό ακόμα έχει την δική του γλώσσα και οι
επιτυχημένες διαφημιστικές εκστρατείες το αξιοποιούν ως ένα καθοριστικό
παράγοντα στον σχεδιασμό του μηνύματος. Το κάθε χρώμα προκαλεί διαφορετικά
οπτικά ερεθίσματα και κατά επέκταση εκφράζει διαφορετικά συναισθήματα. Μερικές
από τις πιο συνηθισμένες αντιδράσεις του δυτικού πολι σμού στα χρώματα είναι
ακόμα περιγράφονται στον παρά κάτω:
70
Χρώμα
Άσπρο
Κόκκινο
Τα θετικά
καθαρός ,αγνός, αθώος
Τα αρνητικά
ψυχρός άδειος στείρος
δυνατός, παθιασμένος, εύθυμος, επικίνδυνος, επιθετικός, δεσποτικός
κίτρινος
χαρούμενος ,φιλικός, αισιόδοξος
φοβισμένος ενοχλητικός αγενής
καφέ
ζεστός, γήινος, ώριμος
ακάθαρτος, θλιμμένος ,τσιγκούνης
πράσινο
φυσικός ήρεμος χαλαρωτικός
ζηλιάρης άπειρος άπληστος
μπλε
δυνατός αξιόπιστος αυταρχικός
ψυχρός καταθλιπτικός μελαγχολικός
πορτοκαλί ζεστός ,δράση, συγκομιδή
πολεμοχαρής, αναστατωμένος
Μετά τα χρώματα σημαντικό ρολό παίζει και ο τόνος της φωνής που χρησιμοποιείται
και αυτό συμβαίνει επειδή συνήθως ακούμε έναν ομιλητή πιο προσεκτικά αν η φωνή
του ακούγεται ευχάριστη η φιλική. Άλλες φορές χρησιμοποιείται φωνή ζωηρή
κεφάτη φωνή που υποδηλώνει υπευθυνότητα, ζεστή και άνετη η αποπλανητική φωνή
που δηλώσει οικειότητα ‘’σοβαρή φωνή’’.
4.3.2. Το σλόγκαν και το σχήμα
Η ετυμολογική προέλευση του σλόγκαν βρίσκεται στην έκφραση της κελτικής
διαλέκτου που σημαίνει κραυγή μάχης. Αποτελεί συμπύκνωση του κειμένου αλλά και
όλης της διαφήμισης σε μια σύντομη εύκολα απομνημονεύσιμη επαναλαμβανόμενη
πρότας, που τοποθετεί το προϊόν στην αγορά.
4.3.3 Το χιούμορ: τρόπος πειθούς
Το χιούμορ στον χρόνο της διαφήμισης ακολουθεί την ταχύτητα του ιντερνέτ, η
όποια έχει, άλλωστε, διεισδύσει παντού .Μία διαφήμιση πρέπει να ετοιμαστεί σε 2
εβδομάδες πολλές φορές σε μια εβδομάδα. Στην χιουμοριστική διαφήμιση
λειτουργούμε με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να περάσουμε το μήνυμα που είναι αναγκαίο
κάθε φορά, προσπαθούμε να συμπληρώσουμε την αίσθηση , βοηθώντας τον
71
καταναλωτή να βιώσει τις 5 αισθήσεις μέσα από την διαφήμιση και έτσι να
συνδεθούν με αυτές τα χαρακτηριστικά του προϊόντος .Η καλή χιουμοριστική
διαφήμιση δεν πληροφορεί απλά. Πουλά. Βοηθά στην προώθηση ενός προϊόντος και
συντηρεί την ζωτικότητα των εταιριών.
4.3.4. Τρόποι διαφημίσεις
διαφήμιση του προϊόντος σε λεωφορεία αυτοκίνητα μετρό
αφισοκόλληση σε κτήρια κολώνες της Δέη στάσεις λεωφορείων
τύπωση στύλων τσαντών αναπτήρων πετσετών με το διαφημιζόμενο προϊόν
διαφήμιση σε εφημερίδες ραδιόφωνο τηλεόραση κινηματόγραφο DVD
διαφήμιση στο ιντερνέτ σε διαφορές σελίδες
διαφήμιση μέσω ειδικού Site
διαφήμιση μοιράζοντας διαφημιστικά φυλλάδια η δείγματα σε δημοσίους χώρους
4.4 ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΠΟΧΗ
Η σύγχρονη διαφήμιση δεν απευθύνεται στη λογική αλλά στο συναίσθημα. Όπως
κάθε είδος υπνωτικής υποβολής, προσπαθεί να εντυπώσει τα αντικείμενα της
συναισθηματικά, και κατόπιν τα υποβάλλει νοητικά.
Όταν ένα ουδέτερο ερέθισμα παρουσιαστεί ταυτόχρονα με ένα ανεξάρτητο
προκλητικό ερέθισμα (το οποίο εκ φύσεως μας προκαλεί μια αυτόματη-ανεξάρτητη
αντανακλαστική αντίδραση) τότε το ουδέτερο αρχικά ερέθισμα συνδέεται στο μυαλό
του δέκτη, με το ανεξάρτητο προκλητικό ερέθισμα, λόγω αυτής της ταυτόχρονης
παρουσίας τους. Η σύνδεση αυτή του ανεξάρτητου προκλητικού ερεθίσματος με το
ουδέτερο ερέθισμα, έχει ως αποτέλεσμα το ουδέτερο ερέθισμα να γίνει εξαρτημένο
και να επιφέρει την ίδια αντανακλαστική αντίδραση με το ανεξάρτητο προκλητικό
72
ερέθισμα χωρίς πλέον να απαιτείται η παρουσία του ανεξάρτητου προκλητικού
ερεθίσματος.
Για να είναι μια διαφήμιση πετυχημένη θα πρέπει να εκπληρώνει τέσσερα πράγματα:
Αρχικά, να ελκύει την προσοχή του καταναλωτή, μετά να επικεντρώνει την προσοχή
του στο μήνυμα, στη συνέχεια να κάνει τον καταναλωτή να θυμάται το μήνυμα και,
τέλος, να γίνει η αιτία για να κάνει ο καταναλωτής την επιθυμητή κίνηση (κάτι στο
οποίο παίζει σημαντικό ρόλο η διαφήμιση)Στόχος λοιπόν μιας διαφήμισης, είναι να
συνδέσει στο μυαλό του δέκτη της, το προϊόν που διαφημίζει, με ένα πρόσωπο,
πράγμα ή αντικείμενο, για το οποίο ήδη έχουμε κάποιο θετικό συναίσθημα ή που η
παρουσία του μας επιφέρει ως φυσική αντίδραση κάποιο θετικό συναίσθημα. Το
αποτέλεσμα αυτού, θα είναι να μας προκαλεί τελικά το ίδιο το προϊόν που
διαφημίζεται το θετικό αυτό συναίσθημα.
Μάλιστα σύμφωνα με την αρχή της ενδυνάμωσης, η νέα αυτή διασύνδεση ενισχύεται
από την επανάληψη της, ενώ παράλληλα σύμφωνα με την αρχή της απόσβεσης η
διασύνδεση αποδυναμώνεται και χάνεται με το χρόνο, αν δε λάβουν χώρα
επαναλήψεις ή αν το εξαρτημένο ερέθισμα είναι δυσάρεστο. Έτσι εξηγείται, κατά ένα
μέρος, και η αιτία της συνεχούς επανάληψης των διαφημίσεων.
Τέλος το πιο σημαντικό στο εν λόγω θέμα, είναι το γεγονός ότι όλες αυτές οι
διασυνδέσεις και οι σκέψεις πραγματοποιούνται συνήθως ασυνείδητα, με αποτέλεσμα
το άτομο να μην μπορεί να τις ελέγξει.
Η διαφήμιση αλλάζει την ψυχολογία Σε πηγή έμπνευσης για τη διαφήμιση
μετατρέπεται η πολιτική, που βρίσκεται στο επίκεντρο της επικαιρότητας λόγω της
επιρροής που ασκεί στην οικονομία και κατ’ επέκταση στο πορτοφόλι του μέσου
Έλληνα. Οι διαφημιστικές εταιρείες, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, νιώθουν ότι
73
πράττουν κοινωνικό έργο, ισχυρίζεται ο Μάκης Σεριάτος, Πρόεδρος του
διαφημιστικού ομίλου AshleyWorldgroup.
Στην προσπάθειά τους ν’ αγγίξουν το συναίσθημα, οι διαφημιστές εισπράττουν στα
μάτια του Έλληνα την αγωνία για το μέλλον της οικονομίας, τις ορατές και
μελλοντικές συνέπειες.Δεδομένου ότι η διαφήμιση απευθύνεται σε ένα κοινό που ζει
και αναπνέει μέσα στην κοινωνία, τα μηνύματα που επιθυμεί πλέον να στείλει το
διαφημιζόμενο προϊόν ξεφεύγουν από την προβολή αυτού καθαυτού του προϊόντος.
Η διασύνδεση της διαφημιστικής αγοράς με την ευρύτερη οικονομική και κοινωνική
συγκυρία καθίσταται πλέον υποχρεωτική. Έτσι η σύγχρονη διαφήμιση καλείται,
λοιπόν, να παίξει έναν δύσκολο ρόλο, κάτι ανάλογο με αυτό που κάνουν οι
ψυχολόγοι: καλείται να ελαφρύνει την ψυχολογία του καταναλωτή… Να τον κάνει
για λίγο να ξεχάσει τα προβλήματά του και να εστιάσει σε παραδοσιακές αξίες. (όπως
η οικογένεια και η φιλία) Η τάση για να χρησιμοποιούνται όροι με τους οποίους η
χώρα μας εξοικειώθηκε όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση επεκτείνεται όλο και
περισσότερο, μεταφέροντας το μήνυμα ότι η διαφήμιση δεν μπορεί να είναι
ξεκομμένη από την εποχή της.
4.5 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ
ΤΗΣ
ΕΠΟΧΗΣ 1980-1995 ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ…
Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά την εξέλιξη της διαφήμισης καλλυντικών προϊόντων
από τη δεκαετία του 1980 μέχρι σήμερα θα δούμε ότι οι αλλαγές είναι ραγδαίες
.Συγκεκριμένα, αυτή η εργασία έχει σκοπό τη σύγκριση διαφημίσεων της εποχής
1980-1995 με αυτές της σημερινής εποχής.
Στις αρχές του 1980 οι διαφημίσεις καλλυντικών κάνουν, κατά την πλειοψηφία,
έντονη τη χρήση της μουσικής. Τα προϊόντα που διαφημίζονται συνοδεύονται από
ένα τραγούδι που είτε χαρακτηρίζει το προϊόν (διαφήμιση «Μυρτώ») είτε δημιουργεί
74
την κατάλληλη ατμόσφαιρα για την παρουσίαση του προϊόντος (διαφήμιση αρώματος
«sir»). Η ομιλία προσώπων στη διαφήμιση για την προώθηση του προϊόντος είναι
περιορισμένη ή και ανύπαρκτη.
Προς το τέλος της δεκαετίας του 1980 η χρήση της μουσικής περιορίζεται και
εμφανίζεται κάποιο είδος ομιλητή, ο όποιος παρουσιάζεται στο τέλος της,
συνοψίζοντας το θέμα της διαφήμισης Βεβαία, αν το σκεφτούμε καλυτέρα αυτό το
είδος ομιλητή υπάρχει και στις σημερινές διαφημίσεις καλλυντικών, ωστόσο την
εποχή εκείνη το ύφος του ήταν πιο σοβαρό και μετρημένο χωρίς έμφαση και
χρωματισμό της φωνής του, μιλούσε αργά και υπήρχε γρήγορη εναλλαγή των
εικόνων. Ακόμα σε αυτές τις διαφημίσεις καλλυντικών δεν γινόταν από την αρχή
κατανοητό το προϊόν που διαφημιζόταν και ήταν πολύ μεγάλες σε μέγεθος. Ένα άλλο
χαρακτηριστικό των διαφημίσεων εκείνης της εποχής είναι ότι ο θεατής
απομνημόνευε την ίδια τη διαφήμιση και όχι το προϊόν.
Στις αρχές του 1990 οι διαφημίσεις καλλυντικών παρουσιάζουν ένα είδος σεναρίου
και αναπτύσσονται διάλογοι μεταξύ ηθοποιών (διαφήμιση σαμπουάν «ultrex»), οι
οποίοι αντιπροσωπεύουν ανθρώπους
της καθημερινής ζωής. Αυτήν την εποχή
αρχίζουν να δίνουν έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση των ηθοποιών που διαφήμιζαν
τα καλλυντικά, ενώ μέχρι τότε δεν έπαιζε κανένα ρόλο.
Τη σημερινή εποχή όσα προαναφέρθηκαν έχουν αλλάξει. Οι διαφημίσεις
καλλυντικών είναι βασισμένες σε κάποιο σενάριο και προωθούν το διάλογο μεταξύ
των ηθοποιών. Η μουσική δε, παρόλο που συμμετέχει σε πολλές διαφημίσεις δεν
αποτελεί το κύριο μέρος της. Ακόμη η διαφήμιση εξελίσσεται με πιο αργούς ρυθμούς
από παλαιοτέρα, ωστόσο θα λέγαμε ότι έχει μικρύνει σε μέγεθος. Μια ακόμη
σημαντική διαφορά είναι ότι τη σημερινή εποχή αυτό που εντυπώνεται στο νου το
θεατή είναι το καλλυντικό που διαφημίζεται, ενώ όπως προανέφερα την παλιά εποχή
75
αυτό που του εντυπωνόταν ήταν ο τρόπος που διαφημιζόταν. Τέλος, μια ομοιότητα
που ίσως μπορούμε να αναφέρουμε είναι ότι τα πρότυπα των ανθρώπων που
διαφημίζουν καλλυντικά δεν έχουν διαφοροποιηθεί, καθώς, κατά την πλειοψηφία, τις
διαφημίσεις γυναικείων προϊόντων τις παρουσιάζουν γυναίκες και τις αντρικές οι
άντρες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ «Ψυχολογία- Ταμπού»
5.1 ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Ένα από τα στοιχεία της ανθρώπινης φύσης και δη της γυναικείας είναι η
φιλαρέσκεια. Κάθε άνθρωπος ενδιαφέρεται για την εμφάνιση του, θέλει να νιώθει
ωραίος και ελκυστικός και ιδιαίτερα αυτό να το εισπράττει από τα άτομα του άλλου
φύλου και γενικώς από τους ανθρώπους που τον περιβάλλουν. Η ανάγκη να
αρέσουμε στους άλλους δεν είναι μόνο φαινόμενο της εποχής μας, γι' αυτό το λόγο
έχουμε τόσα ιστορικά στοιχεία από τους προγόνους μας που το αποδεικνύουν.
Προσπαθούσαν να προσδιορίσουν το πρότυπο της ομορφιάς μέσα από διάφορα
στοιχεία και γνωρίσματα.
Φυσικά τα πρότυπα αυτά άλλαζαν από εποχή σε εποχή, άλλοτε οι γυναίκες ήταν οι
καλλίγραμμες, ξανθιές με λευκή επιδερμίδα κι άλλοτε μελαχρινές, πιο παχουλές
ανάλογα με τα δεδομένα κάθε χρονικής περιόδου. Τα όμορφα φορέματα, τα κομψά
κοσμήματα και τα διάφορα καλλυντικά ήταν από παλιότερα ως σήμερα απαραίτητα
για την βελτίωση της εμφάνισης της γυναίκας.
Στις μέρες μας, όμως, γίνεται ''βομβαρδισμός από πρότυπα ομορφιάς που σχεδόν μας
τα επιβάλλουν. Όποτε είναι λογικό που ένα μεγάλο κομμάτι της παγκόσμιας
οικονομίας στηρίζεται στην ομορφιά και στις ανασφάλειες των ανθρώπων. Μια
ολόκληρη βιομηχανία κρύβεται πίσω από την ανάγκη του ανθρώπου να νιώσει πιο
όμορφος. Αυτή δεν αφορά μόνο τα καλλυντικά αλλά και κάθε χώρο περιποίησης και
76
καλλωπισμού. Για παράδειγμα σύμφωνα με τον IPSA ( Διεθνής Σύλλογος των Σπα)
στη Βόρεια Αμερική, συμπεριλαμβανομένου και του Καναδά, υπάρχουν πάνω από
10.000 κτίρια με τζίρο περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το γυναικείο φύλο εκτίθεται από νωρίς σε κοινωνικές προσδοκίες για την επιδίωξη
ελκυστικότητας, με φυσική συνέπεια οι γυναίκες να εσωτερικεύουν σταδιακά την
οπτικά της αντικειμενοποίησες για τον εαυτό τους και να τυγχάνουν συμπεριφορών
προσωπικής παρατήρησης και βελτίωσης με σκοπό να πετύχουν τα κοινωνικά
''ορισμένα'' πρότυπα ομορφιάς.
Η ελκυστικότητα απασχολεί πιο έντονα συνήθως τις γυναίκες, οι οποίες από την
εφηβικά ηλικία ενδιαφέρονται πολύ για τις σωματικές αλλαγές και θέλουν να
αισθάνονται και να είναι όμορφες. Άλλωστε η περίοδος της εφηβείας είναι κατεξοχήν
η περίοδος της ανασφάλειας. Πολλά κορίτσια, λοιπόν ,επηρεασμένες από την μαμά
τους, αυτά που διαβάζουν στα περιοδικά και από τους αγαπημένους τους σταρ
καταφεύγουν στα καλλυντικά προϊόντα και στο βαρύ μακιγιάζ από την ηλικία,
πολλές φορές, των 12 ετών. Σαφώς η ομορφιά είναι δικαίωμα κάθε ηλικίας. Ωστόσο,
οι νεαρές κοπέλες, ανυπομονώντας να εισχωρήσουν ολοκληρωτικά στον κόσμο των
γυναικών, συχνά αρνούνται να καταλάβουν ότι η υπερβολική επιτήδευση όχι μόνο
δεν τις κολακεύει, αλλά μπορεί και να οδηγήσει σε πρόωρη γήρανση.
Μεγαλώνοντας ξοδεύουν πολύ χρόνο και χρήμα για την εμφάνιση τους σε
καλλυντικά, κρέμες και δίαιτες. Η ικανοποίηση των γυναικών επηρεάζεται από τα
φυσικά τους χαρακτηριστικά, τη σύγκριση αυτών με τα ιδανικά δεδομένα, τον τρόπο
που τους βλέπουν οι άλλοι μεμονωμένα και σε σύγκριση τους με άλλες γυναίκες στο
περιβάλλον που βιώνουν και τη συσχέτιση τους με τα πολιτιστικά πρότυπα. Στη
σύγχρονη εποχή η φυσική εμφάνιση έχει άμεση συνάρτηση με τα προβαλλόμενα
77
κοινωνικά πρότυπα και είναι στενά συνδεδεμένη με την εικόνα σώματος, την
εμπιστοσύνη στον εαυτό, την αυτοεκτίμηση και την καλή ψυχολογική διάθεση.
Το να νιώθει κάποιος σίγουρος για την εμφάνιση του έχει μια προνομιούχα συμβολή
στην διάθεση και την ευζωία του. Επιπλέον ένας γοητευτικός άνθρωπος κερδίζει,
πολύ συχνά, και στον αγώνα της κοινωνικής ζωής και της επαγγελματικής
καταξίωσης. Να μην ξεχνάμε πως τα κριτήρια πολλές φορές για την επιλογή κάποιου
σε μια θέση δεν είναι το γνωστικό του επίπεδο και η ικανότητά του, αλλά η
εξωτερική του εμφάνιση. Εδώ είναι που ''μπαίνουν στο παιχνίδι'' τα καλλυντικά τα
οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ποικίλους τρόπους για να επηρεάσουν την
εμφάνιση του προσώπου και του σώματος ως εργαλείο ανάδειξης της ομορφιάς.
Το μακιγιάζ και γενικώς τα καλλυντικά προϊόντα είναι φορέας δημιουργίας της
ομορφιάς. Γιατί η ομορφιά είναι η αρμονία των χαρακτηριστικών προσώπου και
σώματος, το παράστημα και η γενικότερη συμπεριφορά του ανθρώπου, ώστε όλη η
εμφάνιση του να είναι ευχάριστη και να αντανακλά μια ισορροπία συναισθημάτων
και ψυχικής γαλήνης.
Φυσικά και οι ανάγκες κάθε ανθρώπου για να πετύχει τα παραπάνω αλλάζουν από
ηλικία σε ηλικία και από φύλο σε φύλο.
5.2 ΧΡΗΣΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΡΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ
ΟΤΑΝ ΠΕΦΤΕΙ ΕΝΑ ΤΑΜΠΟΥ...
Κάποτε η φιλαρέσκεια και το ενδιαφέρον για την εξωτερική εμφάνιση αποτελούσε
μια καθαρά γυναικεία υπόθεση. Λίγες δεκαετίες πριν οι άντρες που κατέφευγαν στα
καλλυντικά προϊόντα χαρακτηρίζονταν επιεικώς ομοφυλόφιλοι. Μερικοί από αυτούς
πράγματι ήταν. Ωστόσο δεν είναι μόνο επώνυμοι, τραγουδιστές και ηθοποιοί που
ανοίγουν την πόρτα στον κόσμο των καλλυντικών.
78
Στις μέρες μας ολοένα και περισσότεροι εκπρόσωποι του ''ισχυρού'' φύλου μοιάζουν
να αναθεωρούν αυτήν την άποψη και να ενδιαφέρονται πιο ουσιαστικά για την εικόνα
τους. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που τα ανδρικά προϊόντα περιποίησης κερδίζουν
συνεχώς έδαφος και αυξάνουν την ποικιλία των προσφερόμενων ''υπηρεσιών'' τους,
προκειμένου να ανταποκριθούν τόσο στην αυξημένη ζήτηση όσο και στις απαιτήσεις
που επικρατούν. Έχοντας ξεπεράσει τα στενά όρια του αφρού ξυρίσματος και των
after save, επιδιώκουν να καλύψουν περισσότερες επιθυμίες του ανδρικού φύλου που
σχετίζονται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής αλλά και την σημασία που έχει ένα
φροντισμένο παρουσιαστικό. Από την άλλη οι γυναίκες, σχεδόν από τη φύση τους
''μυημένες'' στη φροντίδα της εξωτερικής εμφάνισης, είναι εκείνες που τις
περισσότερες φορές παρακινούν τον άνδρα να επιλέξει κάποιο προϊόν για τη
περιποίηση της επιδερμίδας του και όχι μόνο. Και αν κάποιοι στην αρχή
δυσανασχετούν για την καινούργια τους συνήθεια, αποτελεί κοινό μυστικό το ότι
όταν την εντάξουν στην καθημερινότητα τους αισθάνονται ότι κάνουν μια πράξη
αγάπης για τον εαυτό τους και δύσκολα παραιτούνται από το καλλυντικό τους.
Πόσο ταμπού είναι τελικά για τους άνδρες η επιλογή καλλυντικών προϊόντων;
Στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στον πολιτισμένο κόσμο, Ευρώπη, Αμερική, τα
πράγματα έχουν απλοποιηθεί και οι άνδρες θεωρούν τη προσθήκη καλλυντικών
προϊόντων στην καθημερινή τους φροντίδα, κάτι το απαραίτητο και ταυτόχρονα
ευχάριστο. Στην Ελλάδα υφίσταται ακόμη το θέμα ''ταμπού'' σε σχέση με την χρήση
καλλυντικών από τους άνδρες. Φαίνεται, όμως, πως ολοένα και περισσότερο φθίνει
αυτή η συντηρητική άποψη και ο σύγχρονος Έλληνας δεν παρουσιάζει ιδιαίτερα
τέτοιου τύπου αναστολές.
Έτσι μία αγορά που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει ανάπτυξη είναι η αγορά των
ανδρικών καλλυντικών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις το σύνολο της παγκόσμιας αγοράς
79
για τα ανδρικά προϊόντα φροντίδας έχει πενταπλασιαστεί κατά την πενταετία 20022007.
Η τάση αυτή ενισχύεται τόσο από τις καινούργιες και ολοκληρωμένες πλέον σειρές
ανδρικής περιποίησης που λανσάρουν οι μεγάλες αλυσίδες καλλυντικών, όσο και από
τα κέντρα αισθητικής που επιδιώκουν να κατακτήσουν το ανδρικό κοινό μέσα από τη
δημιουργία
προγραμμάτων
που
απευθύνονται
σε
άνδρες.
Οι
εταιρείες
προσανατολίζονται στο ανδρικό κοινό, μιας και το γυναικείο φαίνεται να έχει
καλυφθεί από την πληθώρα των προϊόντων, αλλά και από τον έντονο ανταγωνισμό
των εταιρειών και των τιμών τους. Επιπλέον οι άνδρες έχουν και κάποια ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά ως καταναλωτές καλλυντικών. Είναι πολύ πιο συγκεκριμένοι στο τι
θέλουν και το κυριότερο καταλήγουν σε ένα προϊόν και παραμένουν πιστοί σε αυτό
χωρίς να αλλάζουν εύκολα συνήθειες και επιλογές.
80
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
6.1 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ(πρώτη ομάδα)
Από την έρευνα που πραγματοποιήσαμε για την εξέλιξη τον καλλυντικών προιόντων
καταλήξαμε σε κάποια συμπεράσματα. Διαπιστώσαμε ότι οι γυναίκες άνω των 30
ετών γνωρίζουν καλύτερα την ιστορία των καλλυντικών, σε σχέση με μικρότερες
ηλικίες. Μέσα από τα αποτελέσματα συμπεραίνουμε ότι οι περισσότερες γυναίκες δεν
έχουν πολλές γνώσεις για την χρήση των καλλυντικών στην Αρχαία Ελλάδα και τον
τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες βάφονταν. Τα παλαιότερα χρόνια, δεν υπήρχε
ποικιλία καλλυντικών και οι επιλογές των γυναικών ήταν περιορισμένες. Αυτό όμως
δε στάθηκε εμπόδιο στον καλλοπισμό τους, αντιθέτως βρήκαν τρόπους να
αξιοποιήσουν τα υλικά της φύσης και να επωφεληθούν από αυτά. Αυτή η πράξη
δείχνει επίσης και την ιδιαίτερη αξία που έδιναν οι Αρχαίοι σε ότι τους προσέφερε η
φύση. Αντίθετα στη σημερινή εποχή οι γυναίκες δεν ψάχνουν τον πιο υγιεινό τρόπο
για τον καλλοπισμό τους αλλά αρκούνται στη γρήγορη λύση των επεξεργασμένων
καλλυντικών προιόντων. Επομένως είναι εμφανής η καλπάζουσα εξέλιξη των
καλλυντικών προιόντων από εποχή σε εποχή και από την Αρχαία Ελλάδα μέχρι
σήμερα.
6.2 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ(δεύτερη ομάδα)
Σύμφωνα με μία πρόσφατη έρευνά μας ,που σχετίζεται με τις γνώσεις του
κοινωνικού συνόλου για τα συστατικά των καλλυντικών προϊόντων, καταλήξαμε στα
εξής συμπεράσματα:
Ερωτήθηκαν άτομα ηλικίας 15-25 και >25 , για να παρατηρήσουμε τυχόν διαφορές
μεταξύ νεανίδων και γυναικών.
81
Για
όλες
τις
ηλικίες
αποτελούν
τα
καλλυντικά
προϊόντα
στοιχείο
της
καθημερινότητάς τους. Όμως λίγοι γνωρίζουν ποια είναι πραγματικά αυτά, αφού
διακρίνουμε ότι προϊόντα όπως η οδοντόκρεμα και το σαμπουάν, που
χρησιμοποιούνται σε καθημερινή βάση , δεν αναγνωρίζονται από τους καταναλωτές
τους ως καλλυντικά προϊόντα. Παρόλο που πιστεύουν ότι υπάρχει βελτίωση των
συστατικών με το πέρας του χρόνου , σε ηλικίες >25 τους ενδιαφέρει η χημική
σύσταση των καλλυντικών ,ενώ άτομα από 15-25, περίπου το 50%, δεν τους
ενδιαφέρει. Είναι επίσης ευδιάκριτο, ότι οι μικρότερες ηλικίες δε γνωρίζουν ότι
υπάρχουν διαφορές στα συστατικά ενός γαλακτώματος από αυτά μιας κρέμας, καθώς
ένα μεγάλο πολύ ποσοστό των γυναικών το γνωρίζει.
Στη συνέχεια, είναι σε όλες τις ηλικίες γνωστό , ότι ανεξάρτητα από τη χημική
σύσταση των προϊόντων πως δεν μπορούν όλοι να τα χρησιμοποιήσουν.
Παρατηρήσαμε επίσης κάτι που μας εξέπληξε. Όλα τα άτομα ηλικίας 15-25, που
ερωτήθηκαν, καθώς και το 64% μόνο των γυναικών, χρησιμοποιούν βιολογικά
προϊόντα. Οι μικρότερες χρησιμοποιούν κυρίως γαλακτώματα, ενώ οι μεγαλύτερες
γυναίκες πράσινο σαπούνι.
Οι πλειοψηφία των νεαρών γυναικών πιστεύει ότι τα βιολογικά προϊόντα διαρκούν 1
εβδομάδα, ενώ οι γυναίκες >25, 1 μήνα. Οι γυναίκες >25 είναι πιο κοντά στην
πραγματικότητα , αφού και τα βιολογικά προϊόντα έχουν ημερομηνία λήξης και κατά
μέσο όρο μπορούν να διαρκέσουν πάνω από 6 μήνες.
Έπειτα, στην ερώτηση «Πώς αναγνωρίζετε ένα βιολογικό προϊόν;» η ηλικιακή ομάδα
15-25 είναι μεταξύ της σήμανσης και της μάρκας, ενώ η ηλικιακή ομάδα >25
κλείνουν
προς
την
απάντηση
«σήμανση»
και
«μάρκα».
Κάτι που μας εξέπληξε θετικά ήταν ότι και οι δύο ηλικιακές ομάδας είχαν επίγνωση
πάνω στο θέμα των συντηρητικών των καλλυντικών προϊόντων , ότι δηλαδή
82
αναστέλλουν την ανάπτυξη των μικροβίων και αυξάνουν τη διάρκεια ζωής του
προϊόντος.
Στη συνέχεια παρατηρούμε μία μεγάλη διαφορά μεταξύ των δύο ηλικιακών ομάδων ,
αφού η ηλικιακή ομάδα 15-25 δεν γνωρίζουν τι είναι το κολλαγόνο , ενώ η >25 είναι
κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ενήμερη. Παρόλα αυτά μας απαντούν σωστά και οι
δύο ομάδες για το που υπάρχει κολλαγόνο, αφού καταλήξαμε στις ενυδατικές και
αντιγηραντικές κρέμες.
Κλείνοντας , ενώ χρωστικές ουσίες υπάρχουν σε όλα τα παρακάτω (ρουζ, κραγιόν,
άρωμα, κρέμες προσώπου, αποσμητικά και σαμπουάν) στην ομάδα >25 δεν είχαμε
ισότιμα ποσοστά, και κάτι που δε θα γνωρίζατε είναι ότι τα αποσμητικά ίσως και να
έχουν πολλές φορές περισσότερες χρωστικές ουσίες από αυτές ενός κραγιόν.
6.3 ΣΥΜΠΕΡΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ: (τρίτη ομάδα)
Στο πρώτο ερώτημα «Πιστεύεις ότι έχει σημασία η συχνότητα και ο τρόπος
εφαρμογής ενός καλλυντικού προϊόντος ως προς την απορροφητικότητα της ουσίας
στο δέρμα; » συμπεραίνουμε ότι στην ηλικιακή ομάδα των 15+ οι περισσότεροι είναι
επαρκώς ενημερωμένοι πάνω στο θέμα.Στην ηλικιακή ομάδα 30+ το ποσοστό των
ενημερωμένων μειώνεται,ενώ αντίθετα στην ηλικιακή ομάδα των 50+ το ποσοστό
αυξάνεται.
Στη δεύτερη ερώτηση «Τι πιστεύεις ότι βοηθά στην ενυδάτωση του δέρματος; »
παρατηρούμε στην ηλικιακή κλίμακα ότι όσο αυξάνονται η ηλικία των ερωτηθέντων
τόσο πιο ενημερομένοι είναι ότι το νερό αποτελεί κύριο παράγοντα ενυδάτωσης στο
δέρμα.
Στην Τρίτη ερώτηση «Το αντιιδρωτικό που χρησιμοποιείς έχει τις εξής ιδιότητες»,
για τις ηλικίες 15+ οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες γνωρίζουν ότι το
αποσμητικό που χρησημοποιούν έχει καρκινογόνες ουσίες.Για τις ηλικίες των 30+
83
υπάρχει «διχασμός»,αφού ένα ποσοστό της τάξεως του 43% ;απάντησε λανθασμένα
ότι το αποσμητικό αλλοιώνει τη σύσταση του δέρματος,ενώ παράλληλα το επόμενο
43% έχει απαντήσει σωστά .Τέλος,για τις ηλικίες 50+ η πλειονότητα των
ερωτηθέντων έχει απαντήσει λάθος.
Στην ερώτηση «Πόσες ουσίες πιστεύεις ότι κρύβονται πίσω από την ονομασία
“Fragrance” που αναγράφεται στα διάφορα καλλυντικά προϊόντα» παρατηρούμε το
ίδιο φαινόμενο με την 3η ερώτηση ότι δηλαδή στις ηλικίες 15+ οι ερωτηθέντες είναι
επαρκώς ενημερωμένοι .Οι ηλικίες 30+ είναι μέτρια ενημερωμένες με πάλι τα
ποσοστά να είναι ίδια ( 43% σωστοί,57% λάθος).Στην τελευταία ηλικιακή ομάδα
παρατηρούμε ότι υπάρχει ένα ανατρεπτικό ποσοστό ανενημέρωτων ερωτηθέντων(
80%)
.
Στην ερώτηση :«Έχεις ενημερωθεί για τη φαρμακευτική ιδιότητα των φυκιών ως
προς την εφαρμογή τους στην ανθρώπινη επιδερμίδα;» όλες οι ηλικιακές ομάδες
έχουν
επίγνωση
για
τη
φαρμακευτική
ιδιότητα
των
φυκιών.
Στην ερώτηση:«Γνωρίζεις ότι τα αποσπάσματα του τσαγιού που περιέχουν ουσίες με
αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες χρησιμοποιούνται σε αντιρυτιδικές
κρέμες και τζελ μαλλιών;» παρατηρούμε επίσης ότι τα μεγαλύτερα ποσοστά των
απαντήσεων κλίνουν προς την απάντηση ναι.
Στην ερώτηση:«Ήξερες ότι τα κόκκινα κραγιόν κατηγορούνται για υψηλά ποσοστά
μολύβδου, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την εμφάνιση καρκίνου;» ,στις ηλικιακές
ομάδες 15+ και 50+ οι περισσότεροι δεν είναι ενημερωμένοι,ενώ στη ηλικιακή ομάδα
30+
έχουμε
ένα
ικανοποιητικό
ποσοστό
ενημερωμένων.
Στην ερώτηση:«Ήξερες ότι τα eye-linerκατηγορούνται για υψηλά ποσοστά
υδρογόνου;» Όλες οι ηλικιακές ομάδες είναι αρκετά ενημερωμένες πάνω σ’αυτό το
θέμα.
84
Ολικό συμπέρασμα: Σχετικά με την εφαρμογή, την περιεκτηκότητα ουσιών, και τις
θετικές ή αρνητικές επιδράσεις των καλλυντικών όλοι οι ερωτηθέντες σε ένα μεγάλο
φάσμα ηλικίων εχούν μια επαρκεί επίγνωσει των αποτελεσμάτων των χρήσεων των
καλλυντικών πράγμα απροσδόκητο και ευχάριστο.
6.4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ (τέταρτη ομάδα)
1)Μέσα από το ερωτηματολόγιο παρατηρούμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των
ερωτηθέντων γυναικών χρησιμοποιεί καθημερινά καλλυντικά προϊόντα. Από αυτό
συμπεραίνουμε πως τα καλλυντικά προϊόντα αποτελούν βασικό καταναλωτικό προϊόν
για τις γυναίκες.
2) Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η
πλειονότητα των καταναλωτών εμφανίζεται επιφυλακτική απέναντι στις διαφημίσεις
καλλυντικών προϊόντων που δεν ανήκουν στις προτιμήσεις τους. Θα μπορούσαμε
απλώς να πούμε πως έχουν αναπτύξει κριτική ικανότητα να επιλέγουν ανάμεσα στις
διαφημίσεις καλλυντικών που προτιμούν.
3) Σε αντίθεση με την ευρέως αποδεκτή αντίληψη ότι η διαφήμιση καθορίζει την
επιλογή των καταναλωτών, στην αντίστοιχη ερώτηση του ερωτηματολογίου
παρατηρούμε πως η πλειοψηφία των καταναλωτών επηρεάζεται σπάνια από αυτή.
4) Παρόλο που η διαφήμιση έχει απώτερο σκοπό να επηρεάσει την επιλογή των
καταναλωτών σύμφωνα με τη δική μας έρευνα σχεδόν ποτέ δεν επιδρούν οι
διαφημίσεις των ΜΜΕ στην επιλογή τους.
5) Οι διαφημιστές συνηθίζουν να επιλέγουν διάσημους ανθρώπους για να
προωθήσουν τα προϊόντα τους, επειδή πιστεύουν ότι η διαφήμιση του προϊόντος από
αυτούς, επηρεάζει την επιλογή των καταναλωτών. Όμως το ερωτηματολόγιό μας
φαίνεται να αντικρούει τα δεδομένα στοιχεία, καθώς οι περισσότεροι απαντούν πως η
85
παρουσίαση καλλυντικών από διάσημα πρόσωπα δεν έχει καμία σημασία για
εκείνους και δεν αποτελεί κριτήριο για την επιλογή τους.
6) Η άποψη ότι η μάρκα ενός καλλυντικού προϊόντος είναι σημαντική, φαίνεται να
επαληθεύεται από τις απαντήσεις των ερωτηθέντων.
7) Όσον αφορά τη συσκευασία του προϊόντος, παρόλο που ένα σημαντικό ποσοστό
την θεωρεί σημαντική για την επιλογή του, η πλειονότητα επισημαίνει πως δεν
αποτελεί κριτήριο καθοριστικό για την επιλογή του.
8) Επίσης παρατηρούμε πως οι καταναλωτές αγοράζουν το καλλυντικό προϊόν επειδή
πιστεύουν ότι θα τους προσφέρει τα αποτελέσματα που υπόσχεται η διαφήμιση.
Συμπεραίνουμε λοιπόν πως η διαφήμιση θεωρείται από τους καταναλωτές αξιόπιστη
και έγκυρη, γι’ αυτό και την συμβουλεύονται.
9)Τέλος αντιλαμβανόμαστε ότι οι περισσότερες γυναίκες προτιμούν την αγορά των
καλλυντικών τους από ειδικά πολυκαταστήματα. Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε
ότι αυτά προσφέρουν μεγάλη ποικιλία επιλογών και υψηλή ποιότητα γι’ αυτό και
κατέχουν υψηλή θέση στις προτιμήσεις των καταναλωτών.
6.5 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ (πέμπτη ομάδα)
Α. Γυναικών
Περίπου οι μισές γυναίκες από τις ερωτηθέντες( το 47%) χρησιμοποιούν καθημερινά
καλλυντικά προϊόντα, κάτι απολύτως φυσιολογικό αφού όλες οι γυναίκες έχουν
ανάγκη από περιποίηση και φροντίδα. Αυτό που μάς έκανε εντύπωση είναι πως το
50% από τις ηλικίες 16-25 χρησιμοποιούν καλλυντικά μόνο στις εξόδους, κάτι
εντελώς αντίθετο από την φήμη που επικρατεί. Παράλληλα διαπιστώσαμε πως
παρόλο που οι διαφημιστικές προσπαθούν για να επιβάλλουν, σχεδόν, διαφορετικά
πρότυπα ανά κάμποσα χρόνια οι γυναίκες διαλέγουν με άλλο γνώμονα τα καλλυντικά
τους. Και όπως μας είπαν πολλές από αυτές σημασία για εκείνες έχει το προϊόν να
86
καλύπτει τις προσωπικές τους ανάγκες και κάποιες τυχόν ιδιαιτερότητες του
δέρματός τους. Επιπλέον επιβεβαιώθηκε το γεγονός πως οι επώνυμες μάρκες
προτιμούνται από το αγοραστικό κοινό. Ακόμη επιβεβαιωθήκαμε καθώς το 74% και
84% αντίστοιχα των γυναικών θεωρούν πως η χρήση καλλυντικών τονώνουν την
αυτοπεποίθηση και πως ένα μακιγιαρισμένο πρόσωπο είναι πιο όμορφο από ένα
φυσικό. Έτσι οι γυναίκες επηρεασμένες από τα κοινωνικά πρότυπα επιθυμούν να
είναι όμορφες, γοητευτικές και ελκυστικές.Παρόλο που οι γυναίκες θεωρούν πως ένα
μακιγιαρισμένο πρόσωπο είναι πιο όμορφο από ένα φυσικό, οι απόψεις διίστανται
όσον αφορά το κατά πόσο η χρήση ενός καλλυντικού προϊόντος σε κάνει κοινωνικά
αποδεκτή. Αν δηλαδή δεν περιποιείσαι τον εαυτό σου και δεν φροντίζεις να είσαι
στην «τρίχα» κάθε μέρα σημαίνει πως είσαι διαφορετική από τις υπόλοιπες, πως είσαι
υποδεέστερη, πως οι άνθρωποι που σε περιβάλλουν θα απομακρύνονται από σένα και
πως θα δέχεσαι μορφές κοινωνικού ρατσισμού. Φυσικά και όχι! Επίσης αν και
βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα υπάρχουν ακόμη πολλές γυναίκες που θεωρούν πως οι
άντρες φοβούνται ή ντρέπονται να χρησιμοποιήσουν κάποιο προϊόν περιποίησης ή
ενυδάτωσης. Όμως οι γυναίκες προτιμούν τους περιποιημένους συντρόφους και
συζύγους.
Β. Ανδρών
Όλοι οι ερωτηθέντες χρησιμοποιούσαν καλλυντικά προϊόντα χωρίς βέβαια να
γνωρίζουν πως είναι καλλυντικά. Έτσι κι αλλιώς τα καλλυντικά έχουν διεισδύσει και
στην καθημερινή ζωή των ανδρών, αφού και αυτοί έχουν ανάγκη από ενυδάτωση,
υγιεινή και άλλα τόσα που προσφέρουν αυτά τα προϊόντα.
Οι καιροί έχουν αλλάξει και οι άνδρες πια δεν νιώθουν κανένα φόβο ούτε ντροπή να
μπουν σε πολυκατάστημα και να αγοράσουν κάποιον προϊόν. Οι εποχές που στα
καταστήματα
καλλυντικών
κυκλοφορούσαν
μόνο
γυναίκες
έχουν
περάσει
87
ανεπιστρεπτί. Μπορεί οι άντρες να μην νιώθουν ανασφάλειες σχετικά με την χρήση
καλλυντικών προϊόντων και να μην το θεωρούν ταμπού ή να μην νιώθουν το ίδιο με
τους άντρες του παρελθόντος, πάντως παραπάνω από τους μισούς δεν πηγαίνουν μαζί
με την «καλή» τους για τα προϊόντα που η ίδια χρειάζεται. Άραγε τι φοβούνται;
88
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Κοσμητολογία (Συστατικά-Παρασκευή-Χρήση Καλλυντικών), Γ. Γκελμπέσης,
Αθήνα 2006
2. Παπαϊωάννου Γ.Π.
3. Μυστικά ομορφιάς 60+1 συνταγές,Κώστας Αλτάνης
4. Προιόντα μακιγιάζ για τα μάτια και τα χείλη,Ελένη Μπούλου
Σελίδες από το διαδίκτυο :

http://www.beautifulyou.gr/proionta/35-oi-10-megalyteroi-mythoi-gia-taproionta-frontidas-dermatos

http://www.nivea.gr/about-us/beiersdorf/NIVEAHistory#!stories/story15

http://www.flowmagazine.gr/article/view/pote_xalane_ta_kalluntika/category/qual
ity_of_life

http://www.greenpage.gr

http://www.econews.gr

http://forest.pblogs.gr

http://news.kathimerini.gr

http://www.medlook.net.cy/article.asp?item_id=2134

http://www.biocosmeticshop.gr/frontida-prosopou.html

http://www.bebeautiful.gr/el/component/k2/item/113-aroma-therapy.html

http://makrygialos.info/site/?q=el/talassia_eyekia_me_ammoloytra

http://www.womenonly.gr/article.asp?catid=13333&subid=2&pubid=3391842

http://www.scribd.com

http://www.ecocrete.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1925&Ite
mid=82
89

http://ygeia.tanea.gr/default.asp?pid=8&articleID=15823&ct=1

http://www.pentapostagma.gr/2013/01/blog-post_8090.html#ixzz2IQXZlLC1

http://apolitic.capitalblogs.gr/showArticle.asp?id=30270#

http://tech-kallintika.blogspot.gr/2009/10/b.html

http://pmchemistry.blogspot.gr/2009/07/blog-post.h
http://weheartit.com/

http://projectadvertising.blogspot.gr/2012/04/blog-post_2657.html

http://www.youtube.com/channel/UCCjIgUvHukvNyCZNV0Q4nawhttp://www.youtube.
com/watch?v=O9weQKjl9zs

http://www.youtube.com/watch?v=KJuqozforDM&feature=plcp

http://www.youtube.com/watch?v=8pAalNnc1vg&feature=plcp

http://www.youtube.com/watch?v=nnHeehCH0_k&feature=plcp

http://www.youtube.com/watch?v=5k_-tcMc_Kc&feature=endscreen&NR=1

http://www.youtube.com/watch?v=h6R37idBFOw&feature=plcp

http://www.youtube.com/watch?v=Tv9z_5K7aKs&feature=plcp

http://www.youtube.com/watch?v=3W64tAZUsrg&feature=plcp

http://www.youtube.com/watch?v=aqAhc17Fv84

http://www.sfee.gr/eg/list

http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_26/06/2008_238742

http://eof1.eof.gr/html/variatioapplic.html

http://www.eof.gr/web/guest/lawcosmetics//journal_content/56/12225/23659?referer
Plid=13919

http://www.eof.gr/web/guest/activities

http://www.mybeautynet.gr/

http://fe-mail.gr/pages/gr.php
90

https://sites.google.com/site/efarmogestoumakigiaz/

Krasodad.blogspot.gr

www.beautyview.gr

ww.Iatronet.gr

www.vita.gr
91
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
 Ερωτηματολόγιο πρώτης ομάδας:
ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ!
ΗΒΗ
 Φύλλο: Άντρας □ Γυναίκα □
 Ηλικία: 15-30 □ 30-50 □ 50+ □
1. Σύμφωνα με τις γνώσεις σας χρησιμοποιούσαν στα παλαιότερα χρόνια
καλλυντικά προϊόντα;
2. Υπήρχε τότε ποικιλία καλλυντικών προϊόντων;
ΝΑΙ □ ΟΧΙ □
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
3. Υπήρχαν καταστήματα από τα οποία προμηθεύονταν καλλυντικά προϊόντα;
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
4. Ξέρετε αν εκείνη την εποχή υπήρχαν εξειδικευμένα προϊόντα για μακιγιάζ;
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
Αν ναι ποιά είναι αυτά;
5. Γνωρίζετε αν είχαν πηγές από τις οποίες μπορούσαν να ενημερωθούν για τα
καλλυντικά προϊόντα;
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
6. Στην Αρχαία Ελλάδα ήταν διαδεδομένο το επάγγελμα του ψιμυθιολόγου
(μακιγιέρ) ;
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
7. Η χρήση των καλλυντικών προϊόντων εκείνη την εποχή ήταν καθημερινή ή μόνο
σε ειδικές περιστάσεις;
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
8. Συμφωνείτε με την άποψη ότι οι αρνητικές επιδράσεις των καλλυντικών
προϊόντων έχουν αυξηθεί σε σχέση με παλαιότερες εποχές;
ΝΑΙ □ ΟΧΙ □
9. Πιστεύετε πως θα ήταν ωφέλιμο να επαναφέρουμε τη χρήση φυσικών προϊόντων
ομορφιάς;
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
10. Στη σημερινή εποχή τα καλλυντικά προϊόντα χρησιμοποιούνται και από γυναίκες
αλλά και από άντρες! Νομίζετε πως γινόταν αυτό και τα παλαιότερα χρόνια;
ΝΑΙ □
ΟΧΙ □
92
 Ερωτηματολόγιο δεύτερης ομάδας:
Καλλυντικά προϊόντα μύθοι και πραγματικότητα (Συστατικά)
Ηλικία:
15-25
 Θεωρείτε
στοιχείο
της
>25
καθημερινότητάς
…… ΝΑΙ
σας
τα
καλλυντικά;
…… ΟΧΙ
 Ποια από τα παρακάτω θεωρείτε καλλυντικά προϊόντα;(Βάλτε Χ δίπλα από την
κάθε επιλογή σας.)
……
οδοντόκρεμα
……
χάπια
αδυνατίσματος
……
άρωμα
……
μάσκαρα
……
σαμπουάν
……
γαλάκτωμα
 Πιστεύετε ότι υπάρχει βελτίωση στα καλλυντικά με το πέρασμα του χρόνου ως
προς τα συστατικά τους;
…… ΝΑΙ
…… ΟΧΙ
 Σας ενδιαφέρει η χημική σύσταση των προϊόντων καλλυντικών που
χρησιμοποιείτε
ή
που
…… ΝΑΙ
πρόκειται
να
αγοράσετε;
…… ΟΧΙ
 Πιστεύετε ότι υπάρχουν διαφορές στα συστατικά ενός γαλακτώματος από αυτά
μιας
κρέμας;
……
ΝΑΙ
……
ΟΧΙ
 Πιστεύετε ότι τα καλλυντικά προϊόντα ανεξάρτητα από τη χημική τους
σύσταση μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άτομα όλων των ηλικιών;
…… ΝΑΙ
 Χρησιμοποιείτε
…… ΝΑΙ
..…. ΟΧΙ
κάποιο
βιολογικό
προϊόν;
…… ΟΧΙ
93
Αν ναι, τι είδους;

…… κρέμα ματιών
…… πράσινο σαπούνι
…… κρέμα χεριών
…… τίποτα από τα παραπάνω
……
πίλινγκ
……
γαλάκτωμα
 Γνωρίζετε
πόση
α) 1 εβδομάδα
 Πώς
διάρκεια
ζωής
έχει
β) 2 εβδομάδες
αναγνωρίζετε
ένα
ένα
βιολογικό
καλλυντικό;
γ) 1 μήνα
βιολογικό
α) σήμανση
προϊόν;
β)μάρκα
γ) υφή
δ)τίποτα από τα παραπάνω
 Συντηρητικά βρίσκονται σχεδόν σε όλα τα καλλυντικά ,γιατί αναστέλλουν την
ανάπτυξη των μικροβίων και αυξάνουν τη διάρκεια ζωής του προϊόντος. Το
γνωρίζατε;
…… ΝΑΙ
…… ΟΧΙ
 Γνωρίζετε τι είναι το κολλαγόνο ….… ΝΑΙ
…… ΟΧΙ
Αν ναι, σε ποιο από τα παρακάτω καλλυντικά προϊόντα πιστεύετε ότι υπάρχει;
……
ενυδατικές
κρέμες
……
μάσκαρα
……
αντιγηραντικές
κρέμες
……
λοσιόν
προσώπου
……
σκιά
ματιών
 Ποια από τα παρακάτω πιστεύετε ότι έχουν μεγάλη συγκέντρωση χρωστικών
ουσιών;
……
ρουζ
……
κραγιόν
……
άρωμα
……
κρέμες
προσώπου
……
αποσμητικά
……
σαμπουάν
94
 Ερωτηματολόγιο τρίτης ομάδας:
Το παρακάτω ερωτηματολόγιο έχει ως σκοπό να εξερευνήσει τις γενικές σας γνώσεις
που αφορούν τον τομέα των καλλυντικών προιόντων. Παρακαλώ συμπληρώστε με
ένα
(Χ)
όποια
απάντηση
θεωρείτε
σωστή.
1. Πιστεύεις ότι έχει σημασία η συχνότητα και ο τρόπος εφαρμογής ενός καλλυντικού
προιόντος (όπως μασάζ ή πίλινγκ) ως προς την αποροφητικότητα της ουσίας στο
δέρμα;
2.
Τι
Ναί /Όχι
πιστεύεις
ότι
βοηθά
στην
ενυδάτωση
του
δέρματος;
Νερό Παραβίνες (*) Οινόπνευμα
3. Το αποσμητικό που χρησιμοποιείς έχει τις εξής ιδιότητες: Έχει καρκινογόννες
ουσίες και φράζει τους πόρους Μικραίνει το μήκος της τρίχας Αλλιώνει τη σύσταση
του δέρματος
4. Στο προιόν που χρησιμοποιείς, όταν η ετικέτα αναγράφει «fragrance» πόσες ουσίες
νομίζεις ότι κρύβονται από πισω;
3000 και πάνω
5 και κάτω
καμια
5. Έχεις ενημερωθεί για την φαρμακευτική ιδιότητα των φυκιών ως πρός την
εφαρμογή τους στην ανθρώπινη επιδερμίδα;
Ναί/ Όχι
6. Γνωρίζεις ότι τα αποστάγματα του τσαγίου που περιέχουν ουσίες με αντιοξιδωτικές
και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες χρησιμοποιούνται σε αντιριτυδικές κρέμες και τζέλ
μαλλίων;
Ναί/ Όχι
7. Το ήξερες ότι τα κόκκινα κραγιόν κατηγορούνται για υψηλά ποσοστά μολύβδου, ο
οποίος είναι αίτιος για την εμφάνιση καρκίνου;
Ναί/ ‘Οχι
8. Ήξερες ότι τα αιλάινερ κατηγορούνται για ηψηλά ποσοστά υδραργύρου; Ναι/Όχι
(*) Οι παραβίνες αποτελούν μία ομάδα χημικών ουσιών που χρησημοποιούνται ευρέως
σαν συντηριτικά από τις καλλυντικές και φαρμακευτικές βιομηχανίες.
95
 Ερωτηματολόγιο τέταρτης ομάδας:
Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΗΣ
ΣΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ
Αυτό το ερωτηματολόγιο σχεδιάστηκε για να γίνει αντιληπτό το πόσο η διαφήμιση
των καλλυντικών προϊόντων επιδρά στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Όλες οι
πληροφορίες θα παραμείνουν αυστηρώς εμπιστευτικές και το ερωτηματολόγιο
θα παραμείνει εντελώς ανώνυμο. Η συμμετοχή σας είναι εθελοντική. Οι
πληροφορίες που δίνετε θα χρησιμοποιηθούν μόνο για τις ανάγκες του
ερωτηματολογίου. Σας ευχαριστούμε για τη λήψη του χρόνου σας και τη βοήθεια
σας.
ΗΛΙΚΙΑ :
-18
-23
-28
1) Πόσο συχνά χρησιμοποιείτε καλλυντικά προϊόντα;
-3 φορές την εβδομάδα
2) Παρατηρείτε τις διαφημίσεις των ΜΜΕ που προτιμάτε;
3) Πιστεύετε ότι η διαφήμιση καλλυντικών προϊόντων καθορίζει την επιλογή σας;
4) Πόσο συχνά αγοράζετε προϊόντα που προβάλλονται στα μέσα ενημέρωσης που
προτιμάτε;
5) Θα αγοράζατε ένα προϊόν επειδή το διαφήμισε κάποιος διάσημος;
96
6) Πόσο σημαντική είναι η μάρκα του προϊόντος για την επιλογή του;
7) Θεωρείτε τη συσκευασία του προϊόντος σημαντική για την επιλογή του;
8) Όταν αγοράζετε κάποιο προϊόν έχετε στο μυαλό σας ότι με αυτό τον τρόπο θα
καταφέρετε να έχετε το αντίστοιχο αποτέλεσμα με αυτό που προβάλλεται στη
διαφήμιση;
ο αγοράζω
9) Από ποια μέρη προτιμάτε να αγοράζετε τα καλλυντικά σας;
super market
 Ερωτηματολόγιο πέμπτης ομάδας:
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Ηλικία
16-25......
25-35.......
35-45......
45+.......
* Για ηλικίες 45+
Χρησιμοποιούσατε
Ναι.......
καλλυντικά
όταν
Όχι.......
Πόσο συχνά χρησιμοποιείτε καλλυντικά προϊόντα;
Κάθε μέρα........
3-4 φορές την εβδομάδα.......
Μόνο σε εξόδους........
Σπάνια..........
ήσασταν
20;
97
-Διαλέγετε τα προϊόντα που χρησιμοποιείτε με βάση τις προσταγές της μόδας;
Ναι........
Όχι.........
επώνυμα
-Επιλέγετε
Ναι........
προϊόντα;
Όχι.........
-Αν ναι, για ποιο λόγο;
Γιατί προσφέρουν καλύτερη ποιότητα.........
Γιατί διαφημίζονται από διάσημα πρόσωπα.........
Για άλλο λόγο (σημειώνοντας τον λόγο)..............................................................
-Θεωρείτε ότι
Βαμμένη........
μια
γυναίκα
είναι
-Σας τονώνει
Ναι.........
την
αυτοπεποίθηση
πιο
η
όμορφη
χρήση
βαμμένη
ή άβαφη;
Άβαφη.........
καλλυντικών
προϊόντων;
Όχι..........
-Βάφεστε και στις προσωπικές σας στιγμές, δηλαδή όταν δεν βγαίνετε από το σπίτι;
Ναι.........
Όχι..........
-Θεωρείτε ότι επιβάλλεται η χρήση ενός καλλυντικού προϊόντος σε μια επίσημη
εκδήλωση;
Ναι.........
Όχι..........
-Θεωρείτε ότι με την χρήση καλλυντικών προϊόντων γίνεστε κοινωνικά αποδεκτή;
Ναι.........
Όχι............
-Θεωρείτε πως η χρήση καλλυντικών προϊόντων είναι ταμπού για τον αντρικό
πληθυσμό;
Ναι.........
Όχι............
-Σας αρέσει ο σύντροφος/ σύζυγος σας να χρησιμοποιεί καλλυντικά προϊόντα;
Ναι.........
Όχι............
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΝΔΡΩΝ
Ηλικία
16-25.......
-Ποια από
Άρωμα......
25-35.......
τα
παρακάτω
35-45........
θεωρείτε
καλλυντικά
45+...........
προϊόντα;
(βάλτε
ν)
98
Σαπούνι.......
Σαμπουάν........
Αφρός ξυρίσματος..........
After-save.........
Αντηλιακό...........
Κραγιόν...........
Make
Οδοντόκρεμα.........
-Χρησιμοποιείτε
κάποιο
Ναι..........
Όχι...........
up..........
από
τα
παραπάνω
προϊόντα;
Πόσο συχνά τα χρησιμοποιείτε;
Κάθε μέρα.......
3-4 φορές την εβδομάδα........
Σπάνια........
-Θεωρείτε ταμπού να χρησιμοποιείτε καλλυντικά προϊόντα;
Ναι........
Όχι........
-Θα ντρεπόσασταν να μπείτε σε ένα κατάστημα καλλυντικών και να ζητήσετε ένα
προϊόν
περιποίησης;Ναι.........
Όχι........
Έχετε αγοράσει ποτέ για δώρο σε έναν φίλο/ μία φίλη σας ένα προϊόν περιποίησης;
Ναι........
Όχι.........
Πηγαίνετε με την κοπέλα/ φίλη/ σύζυγο σας για να αγοράσει η ίδια κάποιο προϊόν
περιποίησης;
Ναι........
Όχι.........