2. ιοντικη ισορροπια

ΟΞΕΑ - ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ
∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
1.Ιοντισµός µιας µοριακής ένωσης ονοµάζεται
α.η πρόσληψη ή η αποβολή ηλεκτρονίων από αυτή
β.η µετατροπή της σε ιόντα, όταν αυτή βρεθεί σε ηλεκτρικό πεδίο
γ.η διαδικασία µετατροπής των µορίων της σε ηλεκτρικά δίπολα
δ.ο σχηµατισµός ιόντων κατά τη διάλυσή της στο νερό
2.Όταν µία ιοντική (ετεροπολική) ένωση διαλύεται στο νερό
α.ιοντίζεται
β.δηµιουργούνται κατιόντα
γ.διίσταται
δ.προκύπτει διάλυµα µε ηλεκτρικό φορτίο
3.Ηλεκτρολύτες ονοµάζονται
α.όσες χηµικές ενώσεις είναι ηλεκτρικά αγώγιµες
β.οι χηµικές ενώσεις που διίστανται κατά τη διάλυση τους στο νερό
γ.οι ετεροπολικές ενώσεις
δ.οι ενώσεις των οποίων τα υδατικά διαλύµατα είναι ηλεκτρικά αγώγιµα
..
4.Το
HCl είναι οξύ σύµφωνα µε τη θεωρία Br o nsted - Lowry , διότι
α.είναι ηλεκτρολύτης
β.όταν διαλύεται στο νερό ελευθερώνει ιόντα H
γ.αντιδρά µε βάσεις
δ.µπορεί να παρέχει πρωτόνια σε άλλες ενώσεις
+
..
5.Σύµφωνα µε τη θεωρία
Br o nsted - Lowry , όταν αντιδρά ένα οξύ µε µία βάση παράγονται
α.αλάτι και νερό
β.βάση και οξύ
+
γ.κατιόντα H και ανιόντα OH
δ.τίποτε από τα παραπάνω
-
..
6.Σε µια χηµική αντίδραση, σύµφωνα µε τους
Br o nsted - Lowry , µία χηµική ένωση συµπεριφέρεται ως
βάση όταν
α.παρέχει πρωτόνια
β.αποβάλλει ηλεκτρόνια
γ.δέχεται πρωτόνια
δ.ελευθερώνει ανιόντα OH
7.Στην αντίδραση NH 3 + H 2 O
↔
..
NH 4+ + OH - , το H 2 O σύµφωνα µε τη θεωρία Br o nsted - Lowry ,
συµπεριφέρεται ως
1
α.οξύ
β.βάση
γ.αµφιπρωτική ουσία
δ.δέκτης πρωτονίων
-
8.Από τη µελέτη των χηµικών αντιδράσεων HSO3 + H 2 O
↔
SO32- + H 3 O + και
H 2 SO3 + H 2 O ↔ HSO3- + H 3 O + , προκύπτει ότι το ανιόν HSO3- χαρακτηρίζεται ως
α.οξύ
β.βάση
γ.πρωτονιοδότης
δ.αµφιπρωτική ουσία
9.Το
H 2 SO4 είναι ισχυρότερο οξύ σε σχέση µε το HClO , διότι
α.έχει µεγαλύτερη τάση να αποδίδει πρωτόνια
β.περιέχει περισσότερα άτοµα H ανά µόριο
γ.είναι περισσότερο ευδιάλυτο στο νερό
δ.αντιδρά µε µεγαλύτερο αριθµό βάσεων
10.Ο βαθµός ιοντισµού ενός ηλεκτρολύτη
α.είναι µέτρο ισχύος του ηλεκτρολύτη, κάτω από ορισµένες συνθήκες
β.δίνει τον αριθµό των mol του ηλεκτρολύτη που ιοντίζονται
γ.δίνει τον αριθµό των mol του ηλεκτρολύτη που δεν ιοντίζονται
δ.είναι ίσος µε το άθροισµα των φορτίων των ιόντων
11.Ο βαθµός ιοντισµού ενός οξέος είναι
a = 0.9 . Το οξύ είναι
α.διπρωτικό
β.ασθενές
γ.τριπρωτικό
δ.ισχυρό
12.Στην αντίδραση NH 3 + H 3 O
+
↔
NH 4+ + H 2 O τα ιόντα H 3 O + και NH 4+
α.συµπεριφέρονται ως οξέα
β.αποτελούν συζυγές σύστηµα οξέος - βάση
γ.είναι δέκτες πρωτονίων
δ.αποτελούν συζυγές σύστηµα βάσης - οξέος
13.Η τιµή της σταθεράς ιοντισµού του οξικού οξέος σε υδατικό διάλυµα εξαρτάται
α.από τη φύση του οξέος
β.από τη θερµοκρασία
γ.από το είδος του διαλύτη
δ.από όλους τους παραπάνω παράγοντες
14.Κατά την αραίωση υδατικού διαλύµατος
NH 3 , υπό σταθερή θερµοκρασία
i.ο βαθµός ιοντισµού αυτής
α.µειώνεται
β.αυξάνεται
γ.δεν µεταβάλλεται
ii.η σταθερά ιοντισµού αυτής
2
α.αυξάνεται
β.δεν µεταβάλλεται
γ.µεταβάλλεται µέχρι µιας ορισµένης τιµής
δ.µειώνεται
15.Για ένα ισχυρό οξύ το οποίο διίσταται πλήρως σύµφωνα µε τη χηµική εξίσωση
HA + H 2 O → A - + H 3 O +
i.ο βαθµός ιοντισµού
α.ισούται µε τη µονάδα
β.δεν ορίζεται
γ.είναι µεγαλύτερος του 1
δ.αυξάνεται µε την αραίωση του διαλύµατος
ii.η σταθερά ιοντισµού
α.ισούται µε τη µονάδα
β.εξαρτάται από τη θερµοκρασία
γ.δεν ορίζεται
δ.είναι ίση µε το µηδέν
16.Κατά τη διάλυση στερεού
NaCl σε διάλυµα HCl η [ H 3 O + ] του διαλύµατος
α.αυξάνεται
β.δεν µεταβάλλεται
γ.µειώνεται συνεχώς
δ.µειώνεται µέχρι µιας σταθερής τιµής
17.Κατά την προσθήκη διαλύµατος
KNO3 σε διάλυµα HNO3 , η συγκέντρωση των NO3- του διαλύµατος
α.µειώνεται
β.αυξάνεται
γ.δεν µεταβάλλεται
δ.δεν είναι δυνατο να γνωρίζουµε πως θα µεταβληθεί, διότι δεν επαρκούν τα δεδοµένα
18.Το γινόµενο των συγκεντρώσεων των ιόντων H 3 O
+
και OH
-
0
στους 25 C , έχει την τιµή 10
-14
α.σε κάθε διάλυµα
β.σε κάθε υδατικό διάλυµα
γ.µόνο στο καθαρό νερό
δ.µόνο σε διαλύµατα οξέων ή βάσεων
[
19.Κατά τη διάλυση ενός οξέος σε νερό µε σταθερή θερµοκρασία, η τιµή του γινοµένου H 3 O
+
][OH ]
-
α.αυξάνεται
β.µειώνεται
γ.αυξάνεται, µόνο αν το οξύ είναι ισχυρό
δ.παραµένει αµετάβλητη
0
20.Ένα υδατικό διάλυµα θερµοκρασίας 25 C είναι ουδέτερο όταν
[
α. H 3 O
+
] = [OH ]
-
β. pH = 7
γ.
- log[OH - ] = 7
δ.ισχύει οποιαδήποτε από τις παραπάνω σχέσεις
3
21.Μεταξύ δύο υδατικών διαλυµάτων της ίδιας θερµοκρασίας, περισσότερο όξινο είναι αυτό που έχει
α.µεγαλύτερη τιµή του pH
β.µικρότερη τιµή του pOH
γ.µικρότερη τιµή του pH
δ.περισσότερα διαλυµένα
22.Υδατικό διάλυµα
mol οξέος
KOH συγκέντρωσης 0.001M έχει 25 0 C pH ίσο µε
α. 3
β. 11
γ.µεγαλύτερο από το 3 και µικρότερο από 7
δ.µικρότερο από 11 και µεγαλύτερο από 7
23.Υδατικό διάλυµα
NaOH έχει στους 25 0 C pH = 12 . Κατά τη συνεχή αραίωση του διαλύµατος το pH
αυτού
α.αυξάνεται συνεχώς
β.αυξάνεται µέχρι την τιµή 14
γ.µειώνεται, αλλά παραµένει πάντα µεγαλύτερο του
δ.µειώνεται µέχρι την τιµή µηδέν
7
24.To pH ενός υδατικού διαλύµατος ασθενούς µονοπρωτικού οξέος συγκέντρωσης
0.01M στους 25 0 C
είναι πιθανό να έχει τιµή
α. 4
β. 7
γ. 2
δ. 12
25.Μεταξύ των σταθερών ιοντισµού
K a και K b του οξέος HA και της βάσης A - στους 25 0 C ισχύει η
σχέση
+ K b = 14
Ka
β. K b =
10 -14
Ka
= 10 -14
γ.
Kb
α. K a
10 -14
δ. K a =
Kb
26.Το pH διαλύµατος
NH 4 Cl 10 -3 M είναι δυνατό να έχει στους 25 0 C την τιµή
α. 6
β. 7
γ. 1
δ. 9
27.Αν εξουδετερώσουµε διάλυµα
NaOH 0.1M µε διάλυµα HCl προκύπτει διάλυµα για το pH του
οποίου ισχύει
4
α. pH > 7
β. pH = 7
γ. pH < 7
δ. pH
≥7
28.Ένα διάλυµα
∆1 του µονοπρωτικού οξέος HA συγκέντρωσης 0.01M έχει pH = 2
i.από τα δεδοµένα αυτά προκύπτει ότι
α.το HA είναι ισχυρό οξύ
A - είναι ισχυρή βάση
γ.το A είναι ασθενής βάση
δ.το HA είναι ασθενές οξύ
β.το
ii.διάλυµα άλατος
NaCl συγκέντρωσης 0.01M έχει pH
α. 2
β. 12
γ. 7
δ.µεγαλύτερο από 2 και µικρότερο από
iii.διάλυµα άλατος
7
NH 4 Cl είναι
α.όξινο
β.βασικό
γ.ουδέτερο
δ.όξινο, βασικό ή ουδέτερο, ανάλογα µε τη συγκέντρωσή του
29.Κατά την προσθήκη µικρής ποσότητας
HCl σε ρυθµιστικό διάλυµα CH 3COOH - CH 3 COONa το
pH του διαλύµατος δεν µεταβάλλεται πρακτικά διότι
α.η ποσότητα του HCl που προστίθεται είναι µικρή
β.µειώνεται η σταθερά ιοντισµού του
γ.τα ιόντα H 3 O
δ.το
+
CH 3COOH
που προκύπτουν από τον ιοντισµό του
HCl δεσµεύονται από τα CH 3 COO - του διαλύµατος
HCl δεν ιοντίζεται σ'αυτό το διάλυµα
30.Κατά την αραίωση ενός ρυθµιστικού διαλύµατος µε ίσο όγκο νερού, το pH του διαλύµατος
α.αυξάνεται
β.ελαττώνεται
γ.µεταβάλλεται, ανάλογα µε το είδος των διαλυµένων ουσιών
δ.δεν µεταβάλλεται αισθητά
31.Ένας πρωτολυτικός δείκτης εµφανίζει κίτρινο και µπλε χρώµα σε δύο διαλύµατα που έχουν pH = 4
και pH = 10 αντίστοιχα. Σε διάλυµα µε pH = 6 ο δείκτης αυτός
α.αποκτά χρώµα µπλε
β.αποκτά χρώµα κίτρινο
γ.αποκτά ενδιάµεσο χρώµα (πράσινο)
δ.δε γνωρίζουµε τι χρώµα θα αποκτήσει µε βάση αυτά τα δεδοµένα
32.Οι πρωτολυτικοί δείκτες είναι
α.τα οξέα και οι βάσεις
β.τα ασθενή οργανικά οξέα και οι ασθενείς οργανικές βάσεις
γ.οργανικά οξέα ή οργανικές βάσεις
5
δ.οι έγχρωµες οργανικές ενώσεις
33.Ένας δείκτης αλλάζει χρώµα
α.όταν µεταβληθεί το pH του διαλύµατος
β.όταν µετατραπεί το διάλυµα από όξινο σε αλκαλικό
γ.όταν µεταβληθεί το pH του διαλύµατος κατά δύο τουλάχιστον µονάδες
δ.σε ορισµένη περιοχή τιµών του pH , η οποία εξαρτάται από το δείκτη
34.Με προσθήκη νερού δεν µεταβάλλεται το pH υδατικού διαλύµατος (2003 )
α. CH 3 COOH
β. NH 4 Cl
γ. NaCl
δ. CH 3 COONa
35.Σε αραιό υδατικό διάλυµα
NH 3 όγκου V1 µε βαθµό ιοντισµού a1 (a1 < 0.1) προσθέτουµε νερό σε
σταθερή θερµικρασία, µέχρι ο τελικός όγκος του διαλύµατοςνα γίνει
4V1 . Ο βαθµός ιοντισµού a 2 της
NH 3 στο αραιωµένο διάλυµα είναι (2004 )
= 2a1
β. a 2 = 4a1
γ. a 2 = a1
1
δ. a 2 = a1
2
α. a 2
..
36.Ποιο από τα παρακάτω αποτελεί συζυγές ζεύγος οξέος – βάσης, κατά Br o nsted - Lowry
α. HCN / CN
+
(2005 )
-
β. H 3 O / OH
-
2-
γ. H 2 CO3 / CO3
+
δ. NH 4 / NH 2
-
6
Ερωτήσεις σωστού – λάθους
1.Όλοι οι ηλεκτρολύτες είναι ιοντικές ενώσεις
2.Κάθε υδρογονούχα ένωση είναι οξύ, σύµφωνα µε τη θεωρία
Arrhenius
..
3.Όλα τα οξέα σύµφωνα µε τη θεωρία Br o nsted - Lowry είναι υδρογονούχες ενώσεις
..
4.Όταν από µια χηµική ένωση αποσπάται υδρογόνο, η ένωση αυτή χαρακτηρίζεται κατά Br o nsted - Lowry ως οξύ
5.Όταν µια χηµική ουσία A προσλαµβάνει πρωτόνια µετατρέπεται στην ουσία B η οποία είναι συζυγής βάση της A
6.Ο όξινος ή ο βασικός χαρακτήρας µιας χηµικής ουσίας εξαρτάται από την αντίδραση στην οποία αυτή συµµετέχει
7.Αµφιπρωτικές είναι οι χηµικές ουσίες οι οποίες αποδίδουν ή προσλαµβάνουν πρωτόνια, ανάλογα µε το περιβάλλον
στο οποίο βρίσκονται
..
8.Το ιόν οξωνίου δεν είναι δυνατό να συµπεριφερθεί ως βάση κατά Br o nsted - Lowry
9.Η συζυγής βάση οποιουδήποτε οξέος είναι ένα ανιόν
10.Το οξικό οξύ σε κάθε χηµική αντίδραση συµπεριφέρεται ως οξύ
11.Στο καθαρό νερό τα µισά µόρια συµπεριφέρονται ως οξύ και τα άλλα µισά ως βάση
H 2 SO4 είναι ισχυρότερο οξύ σε σχέση µε το HF , διότι το κάθε µόριο H 2 SO4 µπορεί να αποδώσει δύο
πρωτόνια, ενώ κάθε µόριο του HF µπορεί να αποδώσει ένα µόνο πρωτόνιο
12.Το
13.Με βάση το δεδοµένο ότι το
βάση από το CN
HNO2 είναι ισχυρότερο οξύ από το HCN , προκύπτει ότι το NO2- είναι ισχυρότερη
-
-
14.Η ισορροπία HCO3 + Cl
↔
CO3- + HCl είναι µετατοπισµένη προς τα αριστερά διότι το HCl είναι ισχυρότερο
-
οξύ σε σύγκριση µε το HCO 3
15.Το διάλυµα HF και
HCl είναι ρυθµιστικό
16.Η σταθερά K της ισορροπίας HA + H 2 O
↔
H 3 O + + A - και η σταθερά ιοντισµού K a του οξέος HA
συνδέονται µε τη σχέση K a = K 55.33
17.Όταν σε ένα διάλυµα ασθενούς οξέος HA προστεθεί ένα ισχυρό οξύ ο βαθµός ιοντισµού του οξέος HA µειώνεται
18.Για το υδροχλώριο ( HCl ) δεν ορίζεται σταθερά ιοντισµού
19.Η σταθερά ιοντισµού του οξικού οξέος ( CH 3 COOH ) έχει µία µόνο τιµή
20.Η συγκέντρωση ιόντων οξωνίου
x κάθε υδατικού διαλύµατος ασθενούς οξέος συγκέντρωσης C υπολογίζεται από
2
τη σχέση K a =
x
, όπου K a η σταθερά ιοντισµού του
C
21.Ο ιοντισµός µιας ασθενούς βάσης B στο νερό περιγράφεται από τη χηµική εξίσωση B + H 2 O
↔ BOH + H +
7
[
22.Όταν αραιώσουµε ένα διάλυµα ασθενούς οξέος HA µέχρι να διπλασιαστεί ο όγκος του η H 3 O
+
]
υποδιπλασιάζεται
23.Αν διαλύσουµε µικρή ποσότητα
NaCl σε διάλυµα HCl η [H 3 O + ] θα ελαττωθεί
24.Αν διαλύσουµε µικρή ποσότητα
NH 4 Cl σε διάλυµα NH 3 η [OH - ] θα ελαττωθεί
25.Κατά η διάλυση, έστω και µικρής ποσότητας, οξέος ή βάσης στο νερό η ισορροπία H 2 O
µετατοπίζεται προς τα αριστερά µε αποτέλεσµα να παρατηρείται αισθητή αύξηση της
26.Όταν σε ένα διάλυµα NH 3 προστεθεί
[H O]
↔ H + + OH -
2
KOH ο ιοντισµός της αµµωνίας µειώνεται, ενώ το pH του διαλύµατος
αυξάνεται
27.Αν το οξύ HA είναι ισχυρότερο από το οξύ HB , τότε κάθε διάλυµα του οξέος HA θα έχει µικρότερο pH από
κάθε διάλυµα του οξέος HB της ίδιας θερµοκρασίας
28.Κάθε ουδέτερο διάλυµα έχει pH = 7
29.Όταν αραιώνουµε ένα διάλυµα µε προσθήκη νερού το pH ελαττώνεται
30.Αν σε διάλυµα HNO3 διαλύσουµε µικρή ποσότητα KNO 3 το pH παραµένει αµετάβλητο
31.Όταν σε ένα διάλυµα CH 3 COOH διαλύσουµε µικρή ποσότητα CH 3 COONa τo pH
αυξάνεται
32.Αν χωρίσουµε ένα διάλυµα
NaOH µε pH = 12 σε τρία ίσα µέρη, το κάθε µέρος θα έχει pH = 4
33.Ένα διάλυµα µε pOH = 10 είναι πιο όξινο από ένα διάλυµα µε pH = 12 της ίδιας θερµοκρασίας
+
34.Το άθροισµα των συγκεντρώσεων των ιόντων H 3 O και των ιόντων OH
-
0
σε κάθε διάλυµα στους 25 C έχει την
ίδια τιµή
35.∆ιάλυµα
NaOH συγκέντρωσης 10 -7 M έχει pH = 7 , στους 25 0 C
36.Αν διαλυθεί 1
mol CH 3COOH και 1 mol NaOH σε νερό προκύπτει ουδέτερο διάλυµα
NaF 0.1M έχει µικρότερο pH από διάλυµα NaCN 0.1M προκύπτει ότι
το HF είναι ασθενέστερο οξύ από το HCN
37.Με βάση το δεδοµένο ότι διάλυµα
38.Με την αραίωση υδατικού διαλύµατος ασθενούς οξέος µε την προσθήκη νερού, η ισορροπία µετατοπίζεται προς τα
δεξιά, ο βαθµός ιοντισµού a αυξάνεται και το pH του διαλύµατος αυξάνεται
39.Με την προσθήκη στερεού
NH 4 Cl σε υδατικό διάλυµα NH 3 , µε σταθερή θερµοκρασία και χωρίς µεταβολή
όγκου, η τιµή του pH του διαλύµατος αυξάνεται (2004)
40.Όσο και αν αραιωθεί ένα ρυθµιστικό διάλυµα, το pH του παραµένει σταθερό (2005)
8
Eρωτήσεις συµπλήρωσης κενών
1.Η αντίδραση των µορίων µιας ένωσης µε το νερό ονοµάζεται …………………..
2.Τα άλατα όταν διαλύονται στο νερό, διίστανται ……………
..
3.Σύµφωνα µε τη θεωρία Br o nsted
Lowry , οξύ είναι µια ουσία που µπορεί …….. ένα ή περισσότερα πρωτόνια
..
4.Σύµφωνα µε τη θεωρία Br o nsted
5.Στη χηµική αντίδραση NH 3 + HCl
Lowry , βάση είναι µια ουσία που µπορεί …….. ένα ή περισσότερα πρωτόνια
→ NH 4 Cl , η αµµωνία συµπεριφέρεται ως βάση σύµφωνα µε τη θεωρία
……………………
6.Η διάλυση ενός ισχυρού ηλεκτρολύτη σε διάλυµα ασθενούς ηλεκτρολύτη από τη διάσταση του οποίου προκύπτει
ένα κοινό ιόν µε τα ιόντα του ασθενούς ηλεκτρολύτη χαρακτηρίζεται ως ……………………………………….
7.Στην αντίδραση HA → H
+
+ A - το ζεύγος, HA και A - ονοµάζεται ……………………
8.Το pH και το pOH για κάθε υδατικό διάλυµα που βρίσκεται σε συνηθισµένη θερµοκρασία, συνδέονται µε τη
σχέση…………………………
9.Η σταθερά ιοντισµού ενός οξέος στην περίπτωση αραιών υδατικών διαλυµάτων, εξαρτάται µόνο από
…………………….
10.Το pH του διαλύµατος CH 3 COOH - CH 3 COONa , όταν προσθέσουµε µια µικρή ποσότητα οξέος, παραµένει
………………….
11.Οργανικές ουσίες των οποίων το χρώµα εξαρτάται από την τιµή του pH του διαλύµατος στο οποίο βρίσκονται
ονοµάζονται …………………
12.Ο προσδιορισµός της συγκέντρωσης ενός διαλύµατος οξέος µε µέτρηση του όγκου ενός προτύπου διαλύµατος
βάσης που απαιτείται για την εξουδετέρωση του ονοµάζεται …………..
9
Ερωτήσεις αντιστοίχισης
1.Να σηµειώσετε στη κάθε παρένθεση το γράµµα
στην κάθε αντίδραση ως οξύ ή ως βάση
NH 3 + HCl
α.
(......)
↔
(....)
NH 4+ + Cl (.....)
H 2 O + CH 3 COOH
β.
(......)
O ή B , αν η αντίστοιχη ένωση ή το αντίστοιχο ιόν συµπεριφέρεται
(.....)
↔
(.......)
H 3 O + + CH 3 COO (.....)
(......)
NH 4+ + H 2 O ↔ NH 3 + H 3 O +
γ.
(.....)
(.....)
(......) (......)
HPO42- + H 2 O ↔ H 2 PO4- + OH -
δ.
(........)
(.....)
(.........) (.....)
2.Στις παρακάτω χηµικές εξισώσεις να σηµειώσετε σε κάθε παρένθεση το γράµµα O , B ή A , αν η αντίστοιχη ένωση
ή ιόν συµπεριφέρεται στις χηµικές αυτές εξισώσεις αποκλειστικά ως οξύ, αποκλειστικά ως βάση ή ως αµφιπρωτικό
σώµα
NH 3 + H 2 O ↔ NH 4+ + OH -
NH 4+ + H 2 O ↔ NH 3 + H 3 O +
CO32- + H 2 O ↔ HCO3- + OH -
NH 3
H 2O
NH 4+
(.....)
(.....)
(.....)
3.Αριστερή στήλη (οξύ)
α. H 2 CO3
β. H 3 O
+
OH (....)
H 2 CO3 + H 2 O ↔ HCO3- + H 3 O +
H 3O +
CO32-
HCO3- H 2 CO3
(.....)
(.....)
(......)
∆εξιά στήλη (συζυγής βάση)
2-
A. HPO4
B. OH
-
γ. H 2 PO4
(.......)
-
-
Γ. H 2 PO4
2-
∆. PO 4
ε. HCO 3
-
Ε. HCO 3
ζ. H 3 PO 4
Z. H 2 O
η. H 2 O
H. CO3
δ. HPO4
3-
2-
10
Ερωτήσεις µε αιτιολόγηση
1.∆ίνεται η αντίδραση ιοντισµού του CH 3 COOH : CH 3 COOH + H 2 O
Αν προσθέσουµε µια µικρή ποσότητα
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
CH 3 COO - + H 3 O +
NaOH , η ισορροπία θα µετατοπιστεί προς τα δεξιά ή αριστερά
2.∆ίνεται η αντίδραση ιοντισµού της NH 3 : NH 3 + H 2 O
Αν προσθέσουµε µια µικρή ποσότητα
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
↔
↔
NH 4+ + OH -
NaOH , η ισορροπία θα µετατοπιστεί προς τα δεξιά ή αριστερά
↔
CH 3 COO - + H 3 O +
Αν προσθέσουµε HCl στο διάλυµα(χωρίς σοβαρή µεταβολή του όγκου του διαλύµατος), το pH του τελικού
3.∆ίνεται η αντίδραση ιοντισµού του CH 3 COOH : CH 3 COOH + H 2 O
διαλύµατος ελαττώνεται ή αυξάνεται
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
4.Να αποδείξετε ότι η σχέση των σταθερών ιοντισµού K a και K b ενός συζυγούς ζεύγους οξέος – βάσης είναι
K a . K b = 10 -14
5.Σε διάλυµα NH 3 1M και
NH 4 Cl 1M προσθέτουµε λίγες σταγόνες από το ΄΄ µπλέ της βρωµοθυµόλης ΄΄.Τι
χρώµα θα αποκτήσει το διάλυµα
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
-5
∆ίνονται: K b = 10 και βρωµοθυµόλη: pK a = 7.3 και µεταβολή χρώµατος κίτρινο – µπλε
6.Έχοµε 1L ρυθµιστικού διαλύµατος CH 3 COOH 1M και CH 3 COONa 1M . Αν προσθέσουµε
1mol NaOH στο
ρυθµιστικό διάλυµα, θα µεταβληθεί του pH του διαλύµατος ή όχι
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
7.Έχοµε τα εξής υδατικά διαλύµατα: CH 3 COOH , CH 3 COONa ,
HCl και NaCl
Να βρείτε δύο τρόπους µε τους οποίους µπορούµε να παρακευάσουµε το ίδιο ρυθµιστικό διάλυµα
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
8.∆ίνεται η αντίδραση ιοντισµού της NH 3 : NH 3 + H 2 O
↔
NH 4+ + OH -
Αν προσθέσουµε στο διάλυµα
α. NH 4 Cl
β. NaF
γ. NaCl
Το pH του διαλύµατος θα αυξηθεί ή θα ελαττωθεί ή θα παραµείνει σταθερό
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
9.∆ίνεται η αντίδραση ιοντισµού του CH 3 COOH : CH 3 COOH + H 2 O
↔
CH 3 COO - + H 3 O +
Αν προσθέσουµε στο διάλυµα CH 3 COONa , το pH του διαλύµατος θα αυξηθεί ή θα ελαττωθεί
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
11
10.Αναµιγνύοµε 200mL υδατικού διαλύµατος ασθενούς οξέος HA 1M , µε 800mL υδατικού διαλύµατος NaOH
0.25M . Ποιον από τους παρακάτω δείκτες θα χρησιµοποιήσουµε για να προσδιορίσουµε µε περισσότερη ακρίβεια το
σηµείο εξουδετέρωσης της αντίδρασης;
Το κόκκινο του αιθυλίου µε περιοχή αλλαγής pH : 4.5 - 6.5 ή φαινολοφθαλεϊνη µε περιοχή αλλαγής pH : 8.3 - 10.1
∆ίνονται: K a = 210
-5
και K w = 10
-14
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
11.Σε δοχείο αναµιγνύουµε
α. 400mL υδατικού διαλύµατος ασθενούς οξέος CH 3 COOH
0.25M και 1L υδατικού διαλύµατος NaOH 0.1M
β. 500mL υδατικού διαλύµατος ασθενούς οξέος CH 3 COOH 0.6M και 1L υδατικού διαλύµατος NaOH 0.25M
Σε ποια από τις παραπάνω περιπτώσεις θα προκύψει ρυθµιστικό διάλυµα
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
12.Ρυθµιστικό διάλυµα όγκου 1L , περιέχει 0.15M HCOOH και 0.45M HCOONa
Στο ρυθµιστικό διάλυµα προσθέτουµε (χωρίς µεταβολή του όγκου του διαλύµατος)
α. 2 g στερεού NaOH και
β. 6 g στερεού
NaOH
Σε ποια από τις παραπάνω περιπτώσεις θα παραµείνει ρυθµιστικό το διάλυµα
∆ίνονται: A.B Na = 23 , A.BO = 16 και A.B H = 1
Να δικαιολογήσετε την άποψή σας
13.∆ιαθέτουµε τα υδατικά διαλύµατα
∆1 , ∆2 και ∆3 τα οποία περιέχουν HCl , CH 3 COONa και NH 4 Cl
0
αντίστοιχα.Τα διαλύµατα αυτά βρίσκονται σε θερµοκρασία 25 C και έχουν την ίδια συγκέντρωση
α.να κατατάξετε τα παραπάνω διαλύµατα κατά σειρά αυξανόµενης τιµής pH
β.να αιτιολογήσετε την απάντησή σας
C
Πανελλαδικές
(2004 )
14.∆ίνονται τρία υδατικά διαλύµατα ασθενούς οξέος HA :
∆1 συγκέντρωσης c1 και θερµοκρασίας 25 0 C
∆2 συγκέντρωσης c2 (c2 > c1 ) και θερµοκρασίας 25 0 C και
∆3 συγκέντρωσης c3 = c1 και θερµοκρασίας 45 0 C
Ο βαθµός ιοντισµού του οξέος HA στα παραπάνω διαλύµατα είναι αντίστοιχα
περίπτωση ο βαθµός ιοντισµού είναι µικρότερος από
a1 , a 2 και a 3 όπου σε κάθε
0.1
α.Σε ποιο από τα παραπάνω διαλύµατα η σταθερά ιοντισµού K a του οξέος HA έχει τη µεγαλύτερη τιµή. Να
αιτιολογήσετε την απάντησή σας
β.Για τους βαθµούς ιοντισµού ισχύει
1. a1 < a 2 < a 3
2. a1 < a 3 < a 2
3. a 2 < a1 < a 3
4. a 3 < a 2 < a1
Να επιλέξετε τη σωστή από τις παραπάνω σχέσεις. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας
Πανελλαδικές
(2005 )
12
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
AΣΚΗΣΗ 1
HCOOH σε διάλυµα 1M είναι 1.5% (διάλυµα ∆1 )
+
α.να υπολογίσετε τις συγκεντρώσεις των H 3 O και του HCOOH στο διάλυµα ∆1
β.µε αραίωση 100mL του διαλύµατος ∆1 µε 900mL H 2 O προέκυψε διάλυµα ∆2 στο οποίο η συγκέντρωση των
H 3 O + βρέθηκε ίση µε 4.710 -3 M .
Ποια είναι η τιµή του βαθµού ιοντισµού του HCOOH στο διάλυµα ∆2
Ο βαθµός ιοντισµού του
-2
Απάντηση: 1.510 M ,
0.985M
4.710 -2
AΣΚΗΣΗ 2
30mL , είναι a1 = 0.2
Με αραίωση του διαλύµατος ο βαθµός ιοντισµού του οξέος γίνεται a 2 = 0.25
Ο βαθµός ιοντισµού διαλύµατος οξέος HA , όγκου
α.να αιτιολογήσετε την αύξηση του βαθµού ιοντισµού του οξέος µε την αραίωση του
β.να υπολογίσετε τον όγκο του νερού µε τον οποίο έγινε η αραίωση του αρχικού διαλύµατος
Απάντηση:
20mL
AΣΚΗΣΗ 3
Ένα δισκίο ασπιρίνης περιέχει 360 mg ακετυλοσαλικυλικού οξέος
α.να υπολογίσετε το pH του διαλύµατος που θα προκύψει κατά τη διάλυση ενός δισκίου ασπιρίνης σ’ένα ποτήρι που
περιέχει 20mL νερό
β.να συγκρίνετε το pH του παραπάνω διαλύµατος µε το pH του γαστρικού υγρού, το οποίο να θεωρήσετε ότι
είναι διάλυµα HCl 0.01M
Ποιο από τα δύο υγρά είναι περισσότερο όξινο;
-5
Το ακετυλοσαλικιλικό οξύ έχει µοριακό τύπο C 9 H 8 O4 και K a = 10
∆ίνονται: ArC
= 12 , ArH = 1 , ArO = 16
Απάντηση: 3
2 ,γαστρικό
AΣΚΗΣΗ 4
100mL διαλύµατος οξέος HA µε pH = 2 , περιέχονται 0.1 mol οξέος ( διαλύµα ∆1 )
α.να υπολογίσετε το βαθµό ιοντισµού του οξέος HA στο διάλυµα ∆1 . Τι συµπεραίνεται για την ισχύ του οξέος HA .
Σε
Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας
β.στο διάλυµα ∆1 προσθέτουµε 0.1
του διαλύµατος
mol NaOH και προκύπτουν 100mL διαλύµατος ∆2 . Να υπολογίσετε το pH
∆2
0
Όλα τα διαλύµατα βρίσκονται σε θερµοκρασία 25 C
13
Απάντηση: 10
-2
9
AΣΚΗΣΗ 5
∆1 HCl συγκέντρωσης C1 έχει pH = 2.6
α.να υπολογίσετε τη συγκέντρωση C1
β.αν ένα διάλυµα ∆2 CH 3 COOH συγκέντρωσης 0.35M έχει το ίδιο pH µε το διάλυµα ∆1 , να υπολογίσετε τη
∆ιάλυµα
[CH 3 COO - ] στο ∆2 και την K a του CH 3COOH
γ.αν ένα διάλυµα
∆3 οξικού οξέος έχει την ίδια συγκέντρωση µε το διάλυµα ∆1 , να βρείτε το pH του διαλύµατος
∆3
∆ίνεται: log 2.2
≈ log 2 = 0.3
0
και θερµοκρασία διαλυµάτων 25 C
-3
Απάντηση: 2.510 M
2.510 -3 M , 1.7810 -5
3.7
AΣΚΗΣΗ 6
100mL νερού προσθέτουµε µία σταγόνα διαλύµατος HCl όγκου 0.05mL και συγκέντρωσης C .Προκύπτει έτσι
διάλυµα ∆1 όγκου 100mL µε pH = 3 .Υπολογίστε τη συγκέντρωση C1 του διαλύµατος ∆1 και τη συγκέντρωση
C .Επαναλαµβάνουµε την ίδια διαδικασία προσθέτοντας σε 100mL νερού µία σταγόνα διαλύµατος ( 0.05mL )
C 3 H 7 COOH 2 M και προκύπτει διάλυµα ∆2 µε pH = 4
α.να υπολογίσετε τη συγκέντρωση C2 του διαλύµατος ∆2
Σε
β.να υπολογίσετε τη συγκέντρωση όλων των ιόντων και των αδιάστατων διαλυµένων µορίων που περιέχονται στο
διάλυµα ∆2
γ.να δικαιολογήσετε τη διαφορά στο pH των διαλυµάτων
∆1 και ∆2
0
Οι θερµοκρασίες όλων των διαλυµάτων 25 C
-3
-3
Απάντηση: 10 M , 2 M , 10 M
10 -4 M , 10 -4 M , 910 -4 M
το C 3 H 7 COOH είναι ασθενές
AΣΚΗΣΗ 7
Σε
0.5L διαλύµατος περιέχονται 0.005 mol HCl και 0.05 mol CH 3COOH
-5
α.αν για το CH 3 COOH είναι K a = 1.810 , να υπολογίσετε το pH του διαλύµατος και το βαθµό ιοντισµού
a1
του CH 3 COOH
a 2 του CH 3COOH 0.1M
γ.να συγκρίνετε τους βαθµούς ιοντισµού a1 και a 2 και να αιτιολογήσετε το αποτέλεσµα αυτής της σύγκρισης .Οι
0
θερµοκρασίες όλων των διαλυµάτων 25 C
β.να υπολογίσετε το βαθµό ιοντισµού
Απάντηση: 2 , 1.810
-3
1.3410 -2
λόγω της παρουσίας του HCl
14
AΣΚΗΣΗ 8
Ένας χηµικός θέλει να παρασκεύασει 1L διαλύµατος ∆ HCOOH 1M .
∆ιαθέτει στο εργαστήριο του ένα διάλυµα A στη φιάλη του οποίου αναγράφονται οι πληροφορίες:«∆ιάλυµα
g
, 92% w / w »
mL
α.µε πόσα mL του διαλύµατος A θα παρασκεύασει το διάλυµα ∆
β.το διάλυµα ∆ που παρασκεύαστηκε βρέθηκε ότι έχει pH = 1.9 Ποια είναι η τιµή της K a
γ.µε πόσα mL νερού πρέπει να αραιώσουµε 50mL του διαλύµατος ∆ , ώστε να µεταβληθεί το pH κατά 0.5
0
∆ίνονται: ArC = 12 , ArH = 1 , ArO = 16 ,θερµοκρασία 25 C , log 2 = 0.3
HCOOH , ρ = 1.2
Απάντηση: 41.6mL
1.610 -4
450mL
AΣΚΗΣΗ 9
CH 2 ClCOOH είναι K a = 10 -3 .Από 41.85 g ενός προϊόντος X του εµπορίου
αποµονώνουµε y mg του οξέος CH 2 ClCOOH και παρασκευάζουµε µε αυτό 20mL ενός διαλύµατος ∆1 µε
pH = 2
α.πώς ορίζεται η σταθερά ιοντισµού του οξέος CH 2 ClCOOH
β.να υπολογίσετε τις συγκεντρώσεις όλων των ιόντων, καθώς και τη συγκέντρωση του αδιάστατου CH 2 ClCOOH
που περιέχονται στο διάλυµα ∆1
γ.ποια είναι η τιµή του y και ποια η εκατoστιαία περιεκτικότητα σε CH 2 ClCOOH του προϊόντος X
-5
δ.για το CH 3 COOH είναι K a = 1.810 . Ποιο από τα οξέα CH 2 ClCOOH και CH 3 COOH είναι ισχυρότερο
H σταθερά ιοντισµού του
∆ίνονται: ArC
= 12 , ArH = 1 , ArO = 16 , ArCl = 35.5 , θερµοκρασία διαλυµάτων 25 0 C
-2
-12
M , 0.1M
189 , 0.5%
CH 2 ClCOOH
Απάντηση: 10 M , 10
AΣΚΗΣΗ 10
∆1 NH 3 0.1M µε pH = 11
α.να δείξετε ότι η NH 3 είναι ασθενής βάση
β.αραιώνουµε 10mL του διαλύµατος ∆1 µε 90mL νερού. Τι χρώµα θα αποκτήσει το διάλυµα ∆2 , αν προσθέσουµε
σ'αυτό µερικές σταγόνες ενός δείκτη H∆
γ.προσθέτουµε σταδιακά στο χρωµατισµένο διάλυµα ∆2 διάλυµα HCl . Τι χρώµα θα αποκτήσει το διάλυµα όταν θα
έχουν προστεθεί στο ∆2
i. 100mL του διαλύµατος HCl 0.01M και
ii. 10mL του διαλύµατος HCl 1M
0
∆ίνονται: log 45 ≈ log 40 , log 2 = 0.3 , θερµοκρασία διαλυµάτων 25 C και το χρώµα του δείκτη H∆ είναι κίτρινο
σε διαλύµατα µε pH ≤ 3.7 και µπλε σε διαλύµατα µε pH ≥ 5
∆ιαθέτουµε διάλυµα
Απάντηση: µπλε
µπλε, κίτρινο
15
AΣΚΗΣΗ 11
∆1 όγκου 100mL . Στο διάλυµα αυτό
προσθέσαµε µερικές σταγόνες ενός δείκτη ο οποίος αποκτά χρώµα κόκκινο σε pH ≥ 6 και κίτρινο σε pH ≤ 4
α.να εξετάσετε ποιο ήταν το χρώµα που απέκτησε το διάλυµα ∆1
β.προκειµένου να µεταβληθεί το χρώµα του διαλύµατος ∆1 πρέπει να προσθέσουµε σ'αυτό αέριο HCl ή στερεό
NaOH . Να αιτιολογήσετε την απάντηση
γ.να υπολογίσετε τον ελάχιστο αριθµό mol του HCl ή του NaOH που πρέπει να προσθέσουµε στο διάλυµα ∆1
∆ιαλύσαµε 6 g CH 3 COOH σε νερό και παρασκευάζουµε διάλυµα
για να αποκτήσει σταθερό κόκκινο χρώµα
∆ίνονται: ArC
= 12 , ArH = 1 , ArO = 16 , log 2 = 0.3 και K aCH3COOH = 1.610 -5
Απάντηση: κίτρινο
NaOH
0.094 mol
AΣΚΗΣΗ 12
∆1 που περιέχει HCOOH συγκέντρωσης c M .Ογκοµετρούνται 50mL του διαλύµατος ∆1 µε
πρότυπο διάλυµα NaOH συγκέντρωσης 1M .Για την πλήρη εξουδετέρωση του HCOOH απαιτούνται 100mL
διαλύµατος NaOH , οπότε προκύπτει τελικό διάλυµα ∆2 όγκου 150mL
α.στο διάλυµα ∆1 να υπολογίσετε τη συγκέντρωση c M του HCOOH και το βαθµό ιοντισµού του
β.τα 150mL του διαλύµατος ∆2 αραιώνονται µε νερό µέχρι όγκου 500mL , οπότε προκύπτει διάλυµα ∆3 .Να
υπολογίσετε το pH του διαλύµατος ∆3
γ.ποιος είναι ο µέγιστος όγκος διαλύµατος KMnO4 συγκέντρωσης 0.5M οξινισµένου µε
H 2 SO4 , που µπορεί να αποχρωµατισθεί από 200mL του αρχικού διαλύµατος ∆1
0
-4
-14
∆ίνονται:για το HCOOH K a = 210 ,θερµοκρασία διαλυµάτων 25 C και K w = 10
∆ιαθέτουµε διάλυµα
2003
-2
Απάντηση: 2 M , 10
8.5
0.32 L
Πανελλαδικές
AΣΚΗΣΗ 13
Σε δύο διαφορετικά δοχεία περιέχονται τα υδατικά διαλύµατα
∆1 : CH 3COOH 0.1M και ∆2 : CH 3 COONa
0.01M . Να υπολογίσετε
α.το pH καθενός από τα παραπάνω διαλύµατα
β.το pH του διαλύµατος ∆3 που προκύπτει από την ανάµειξη ίσων όγκων από τα διαλύµατα ∆1 και ∆2
γ.την αναλογία όγκων µε την οποία πρέπει να αναµίξουµε το διάλυµα ∆1 µε διάλυµα NaOH 0.2M , έτσι ώστε να
προκύψει διάλυµα ∆4 το οποίο να έχει pH ίσο µε 4
0
∆ίνεται ότι όλα τα διαλύµατα βρίσκονται στους 25 C και
K a ( CH 3COOH ) = 10 -5 , K w = 10 -14
Να γίνουν όλες οι προσεγγίσεις που επιτρέπονται από τα αριθµητικά δεδοµένα του προβλήµατος
Πανελλαδικές 2004
Απάντηση: 3 , 8.5
4
22 / 1
16
AΣΚΗΣΗ 14
600mL περιέχει 13.8 g κορεσµένου µονοκαρβοξυλικού οξέος ( RCOOH , όπου
R = CV H 2V +1 , v ≥ 0 ). Ο βαθµός ιοντισµού του οξέος στο διάλυµα είναι a = 210 -2 και το διάλυµα έχει pH = 2
α.Να υπολογίσετε τη σταθερά ιοντισµού K a του οξέος RCOOH
β.Να βρείτε τον συντακτικό τύπο του οξέος RCOOH
Στο διάλυµα ∆1 προστίθενται 750mL υδατικού διαλύµατος NaOH 0.4M . Το διάλυµα που προκύπτει, αραιώνεται
σε τελικό όγκο 1.5L (διάλυµα ∆2 )
Να υπολογίσετε το pH του διαλύµατος ∆2
Στο διάλυµα ∆2 προστίθενται 0.15mol HCl , χωρίς µεταβολή του όγκου του διαλύµατος και προκύπτει διάλυµα ∆3 .
Υδατικό διάλυµα ( ∆1 ) όγκου
Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση των ιόντων H 3 O
0
+
-
και RCOO που περιέχονται στο διάλυµα ∆3
Όλα τα διαλύµατα βρίσκονται σε θερµοκρασία 25 C , όπου K w = 10
-14
∆ίνονται οι σχετικές ατοµικές µάζες C : 12 , H : 1 και O : 16
Για τη λύση του προβλήµατος να χρησιµοποιηθούν οι γνωστές προσεγγίσεις
2005
Απάντηση: 210 , HCOOH
8.5
-4
210 M , 0.1M
Πανελλαδικές
-4
17
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
1-δ , 2-γ , 3-δ , 4-δ , 5-β , 6-γ , 7-α , 8-δ , 9-α , 10-α , 11-δ , 12-α , 13-β , 14-β,β , 15-α,γ , 16-β ,
17-δ , 18-β , 19-δ , 20-δ , 21-γ , 22-β , 23-γ , 24-α , 25-δ , 26-α , 27-β , 28-α,γ,α , 29-γ , 30-δ ,
31-δ , 32-γ , 33-δ , 34-γ , 35-α , 36-α
Ερωτήσεις σωστού – λάθους
1-Λ , 2-Λ , 3-Σ , 4-Λ , 5-Λ , 6-Σ , 7-Σ , 8-Σ , 9-Λ , 10-Λ , 11-Λ , 12-Λ , 13-Λ , 14-Σ , 15-Λ , 16-Σ ,
17-Σ , 18-Σ , 19-Λ , 20-Λ , 21-Λ , 22-Λ , 23-Λ , 24-Σ , 25-Λ , 26-Σ , 27-Λ , 28-Λ , 29-Λ , 30-Σ , 31-Σ
, 32-Λ , 33-Σ , 34-Λ , 35-Λ , 36-Λ , 37-Λ , 38-Σ , 39-Λ , 40-Λ
Ερωτήσεις συµπλήρωσης κενών
1-ιοντισµός
2-πλήρως
3-δώσει
4-δεχτεί
..
5- Br o nsted - Lowry
6- επίδραση κοινού ιόντος
7-συζυγές ζεύγος
8- pH + pOH = 14
9-θερµοκρασία
10-σταθερό
11-δείκτες
12-αλκαλιµετρία
Ερωτήσεις αντιστοίχισης
1.α.Β-Ο-Ο-Β , β.Β-Ο-Ο-Β , γ.Ο-Β-Β-Ο , δ.Β-Ο-Ο-Β
2.Β-Α-Ο-Β-Ο-Β-Α-Ο
3.Α-ε , Β-ζ , Γ-α , ∆-δ , Ε-η , Ζ-γ , Η-β
Ερωτήσεις µε αιτιολόγηση
1.προς τα δεξιά
2.προς τα αριστερά
3.ελαττώνεται
4.σελ. 111
5.µπλε
6.ναι, γιατί είναι µεγάλη η ποσότητα ( nCH 3COOH = n NaOH = 1mol )
7. α. CH 3COOH - CH 3 COONa
18
β. CH 3 COONa και HCl αρκεί nCH 3COONa > n HCl
8.µε NH 4 Cl θα γίνει πιο όξινο άρα θα ελαττωθεί, µε NaF θα γίνει πιο βασικό άρα θα αυξηθεί και
µε NaCl δεν θα µεταβληθεί
9.θα γίνει πιο βασικό άρα θα αυξηθεί
10.επειδή pH = 9 τη φαινολοφθαλεϊνη
11.το β επειδή nCH 3COOH > n NaOH
12.το α επειδή n HCOOH > n NaOH
13. HCl - NH 4 Cl - CH 3 COONa
HCl ισχυρό οξύ , διϊσταται πλήρως HCl → H + + Cl NH 4 Cl άλας , διϊσταται πλήρως NH 4 Cl → NH 4+ + Cl - και επειδή ιοντίζεται µόνο το κατιόν
( NH 4+ ) σύµφωνα µε την αντίδραση NH 4+ + H 2 O NH 3 + H 3 O + το διάλυµα είναι όξινο (λιγότερο
από το διάλυµα του HCl , ασθενές οξύ)
CH 3 COONa άλας , διϊσταται πλήρως CH 3 COONa → CH 3 COO - + Na + και επειδή ιοντίζεται µόνο
⇔
⇔
το ανιόν (CH 3 COO - ) σύµφωνα µε την αντίδραση CH 3 COO - + H 2 O CH 3 COOH + OH - το
διάλυµα είναι βασικό (έχει µεγαλύτερο pH από τα δύο προηγούµενα που είναι όξινα)
14.α.Στο διάλυµα ∆3 η σταθερά ιοντισµού K a του οξέος HA έχει τη µεγαλύτερη τιµή. Στα
διαλύµατα ∆1 και ∆2 η σταθερά ιοντισµού K a του οξέος HA έχει ίδια τιµή, αφού τα δύο αυτά
διαλύµατα έχουν την ίδια θερµοκρασία
Η αντίδραση ιοντισµού του HA είναι
HA + H 2 O ⇔ H 3 O + + A - , ∆H > 0 ενδόθερµη αντίδραση
Άρα αύξηση της θερµοκρασίας αυξάνει την τιµή της K a του HA
β.Ισχύει η 3
Για το διάλυµα ∆1 έχοµε: a1 =
K a (25 0 )
c1
Για το διάλυµα ∆2 έχοµε: a 2 =
K a (25 0 )
( 2)
c2
Για το διάλυµα ∆3 έχοµε: a 3 =
K a (45 0 )
(3)
c3
(1)
Αφού c 2 > c1 προκύπτει µε διαίρεση κατά µέλη των (1) και ( 2) a 2 < a1 ( a )
Αφού c3 = c1 και K a ( 45 0 C ) > K a ( 25 0 C ) προκύπτει µε διαίρεση κατά µέλη των (1) και (3)
a1 < a3 (b)
Συνδυάζοντας τις σχέσεις ( a ) και (b) προκύπτει a 2 < a1 < a 3
19