Ανέστης Βαφειάδης Εµµανουέλα Κουρούδη Ειρήνη Καλαϊτζάκη Κική

Ì. ÐÁÑÁÓÊÅÕÇ 10 ÁÐÑÉËÉÏÕ- Ì. ÓÁÂÂÁÔÏ 11 ÁÐÑÉËÉÏÕ 2015
ΕΤΟΣ 24o • Αρ. Φύλλου 6845 • Τιμή 0,70 €
www.paratiritis-news.gr
Γιώργος
Πεταλωτής
Ανέστης Βαφειάδης
Κλεοπάτρα
Στογιαννίδου
Εµµανουέλα
Κουρούδη
Αλέξανδρος
Τσαπέκος
Ειρήνη Καλαϊτζάκη
Γιώργος
Κυµπαρίδης
Κική
Κωνσταντινίδου
Ελένη Λαφτσή
Δάµων Δαµιανός
Κωνσταντίνος
Τσαρδακλής
Φωτεινή Ναούµ
Άση Κιούρα
Φελίνα Καζάκου
Μαρία Δήµου
Αλέκος Σπανός
Μαρία
Μαλαµίδου
Μητροπολίτης
Μαρωνείας και
Κοµοτηνής κ.
Παντελεήµων
Ελένη Σκάβδη
Τάκης Λαϊνάς
Γιάννης Σιδηράς
Οικουµενικός
Πατριάρχης κ.κ.
Βαρθολοµαίος
ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΟ ΤΕΥΧΟΣ
2 • ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015
ÉäéïêôÞôçò: 2Ê Project Å.Ð.Å.
www.paratiritis-news.gr
Åêäüôçò: Áíáóôáóßá ÂáöåéÜäç
Äéåõèýíôñéá - Õðåýèõíç ãéá ôï íüìï: ¢ííá Ðáôñùíßäïõ
ÓõíôÜêôåò: ÈùìÜò Óôáìïýëçò, Áíáóôáóßá ÂáöåéÜäç
ÓõíåñãÜôåò: ÔæÝíç ÊáôóáñÞ - ÂáöåéÜäç, ÈÜíïò ÂáöåéÜäçò,
Âáóßëçò ÓôïÜêçò, ÅëÝíç ÓêÜâäç, ×Üñçò Ðáñáóêåõüðïõëïò,
Íßêïò ÌáëáìÜò, ÍáôÜóá ×ñéóôïðïýëïõ
ÇÌÅÑÇÓÉÁ ÅÖÇÌÅÑÉÄÁ ÔÇÓ ÊÏÌÏÔÇÍÇÓ
Äéáöçìßóåéò: Óïößá ÐáéäáñÜêç
Õðåýèõíç Ëïãéóôçñßïõ: Íôßíá Éáôñïðïýëïõ
ÄéáíïìÞ: ÁëÞ ÊéáìÞë, ÓïõëåúìÜí Óåëá÷åäßí
[email protected]
ÅôÞóéá ÓõíäñïìÞ Éäéùôþí 96€
×åéñüãñáöá ðïõ äçìïóéåýïíôáé Þ
ü÷é, äåí åðéóôñÝöïíôáé.
(ÖÅÊ 1056/27-12-91)
ÄÉÅÕÈÕÍÓÇ: ÏÐÉÓÈÅÍ ÏÉÊÉÓÌÏÕ ÇÖÁÉÓÔÏÕ - ÅÍÁÍÔÉ ÐÁÍÅÐÉÓÔÇÌÉÏÕÐÏËÇÓ Ô.Ê. 691 00 ÊÏÌÏÔÇÍÇ Ôçë.: 25310 33474, FAX: 25310 26027 Ôçë. ëïãéóôçñßïõ: 25310 72486 Ôçë. äéáöçìéóôéêïý ÔìÞìáôïò: 25310 31332
Η συνθήκη του θανάτου
είναι η ίντριγκα που
κοκκινίζει ποιοτικότερα
τις µέρες µας
Tης Μαρίας Μαλαμίδου*
Ανάσταση της Κυριακής.
µου ‘ρχεται να σου πω ότι
καλό κι αυτό, εάν µε την λατρεία και τον
τύπο εξασκείται η ηθικότητα, εξαιρετικά
καλό και χρήσιµο θα έλεγα ότι είναι. Αλλά
γίνεται; Σ’ αυτήν την υγρή πόλη που ακόµη
δεν παραδόθηκε στην άνοιξη, όντως αυτήν
την εβδοµάδα θα στρογγυλέψουν γωνίες, θα
µαλακώσουν ψυχές, θα χαλαρώσουν αγωνίες
και θα παραδοθούµε όλοι εύπιστα στη ζωή
ξανά; Ακόµη, βρίσκει πια κανείς ανάσταση,
κι αν τη βρίσκει που είναι, µέσα του, έξω
του, τη µοιράζεται, πώς φαίνεται ο αναστηµένος εαυτός του και γιατί δεν κυκλοφορεί
ανάµεσά µας; Δεν µπορεί, τόσα χρόνια θρησκευόµενη κάπου θα τον συναντούσα, ένα
φως θα τον περιέλουζε και µε µια γλυκιά
αφηρηµάδα µέσα στην αθωότητά του θα
έδειχνε τα κατηγορήµατα του αναστηµένου
και σε µένα.
στις οποίες ενδίδω λειτουργούν ανισότιµα
µπρος στο αναµενόµενο του λέγειν και στο
ανακόλουθο πρακτικό προηγούµενο της
συγκεκριµένης γιορτής. Φυσικά θα γιορτάσουµε την Ανάσταση, περισσότερο ή λιγότερο πιστοί θα επαναδιαπιστώσουµε όλοι
την ισότητά µας έναντι του φθαρτού και του
πεπερασµένου. Εγώ εδώ βρίσκω το λόγο της
γιορτής. Ακριβώς στο σηµείο αυτό ησυχάζω.
Εκπαιδευµένη όπως όλοι στη χρόνια αντιµετώπιση του φόβου που φέρνει το τέλος, έχω
κάθε λόγο να ζω, να αγαπώ, να συνεχίζω. Η
συνθήκη του θανάτου είναι η ίντριγκα που
κοκκινίζει ποιοτικότερα τις µέρες µου, αποδυναµώνει τις περαστικές µου λύπες και εξαγριώνει τις χαρές. Γιατί την Κυριακή θα µου
πεις: «Χριστός Ανέστη» κι εγώ όπως συνηθίζεται θα σου απαντήσω: «Αληθώς ο Κύριος!
– Αυτός! Οι υπόλοιποι; Οι κάποτε κοντινοί, οι
τώρα µακρινοί, οι προσεχώς ελκυστικοί, οι
πάντα υπάρχοντες πλησίοι, εµείς;
Θα νοµίζεις πως είµαι απογοητευµένη,
Μετανεωτερικά
αλλά όχι. Δεν είµαι τουλάχιστον µε την έννοια που συνηθίζεται η χρήση της απογοήτευσης. Όµως, σου παραδέχοµαι πως ναι, έχει
φύγει η γοητεία, αυτό συµβαίνει, γιατί αυτό
άλλωστε λέει και η λέξη. Αλλά, όσο ακόµα
ο Απρίλης απειλεί µε προσδοκίες αγκαλιάς,
συγχώρεσης, φιλιών και µοιράσµατος, τόσο
δυναµώνει η παραχώρηση στην ελπίδα.
µαι Καλό Πάσχα!
Γρήγορα
Έστειλες το µήνυµα από το πουθενά κι
έµεινα να σκέφτοµαι…
Μου ζήτησες
πασχαλινή ιστορία και
µπλόκαρα. Άρχισαν να έρχονται µπροστά
µου στιγµές ζωής σαν έγχρωµες φωτοτυπίες που µε τα δάχτυλα προσπερνούσα στα
γρήγορα αποφεύγοντας να σταµατήσω σε
κάποια µη τυχόν και ξεχαστώ εκεί. Μερικές φορές οι αναµνήσεις δε βοηθούν και
αναγκάζοµαι να επιστρατεύσω παροντικές
λέξεις. Τι να πω, όµως, για τη γιορτή; Τι να
πω για κάτι που επιβεβληµένα προγραµµατίζει τις λειτουργικές σιωπές της Εβδοµάδας
των Παθών και τερµατίζει µε την εγγυηµένη
Ακόµη ένα Πάσχα, µία ακόµη Ανάσταση και ίσως, πολλά «ίσως» και άλλα τόσα
«µακάρι». Με βρίσκεις απροετοίµαστη Τζένη
και τελευταία οι ελάχιστες κανονικότητες
εντελώς σου εύχο-
g
*Η συµπολίτισσα Μαρία Μαλαµίδου συνηθίζει και να διαβάζει και να γράφει. Γνωρίζοντας
τους εκτενείς σιωπηλούς περιπάτους της στις
λευκές σελίδες του κόσµου της δικής γραφής,
της ζητήσαµε να µας δωρίσει λίγες από τις
λέξεις της για την Ανάσταση. «Δώρο ασηµένιο
ποίηµα» που λέει λοιπόν και ο ποιητής…
Εδώ κανένας δεν
φοβάται!!!
Της Ελένης Σκάβδη
Tα καηµένα
τα χωριά µας... Μακριά
από τ΄αγριεµένο πλήθος µουλιάζουν στη
µνήµη, κραυγάζουν αλήθεια, ζυµώνουν την
άνοιξη, ξεχωρίζουν τα καλά απ΄ τα λοβά,
τίποτε δεν πετούν όµως, γητεύουν πάσαν
νόσον, παρηγορούν πάσαν µαλακίαν, γρηγορούν και προς-εύχονται, γελούν, χορεύουν,
δακρύζουν, µυρίζουν, ανασαίνουν, αντέχουν,
λιώνουν από εσώτερα πάθη, ανακατεύουν
το παρόν µε τα παλιά και µαγειρεύουν το
µέλλον!!!
Εκεί είµαι
γµτ την τύχη µου και την
ευτυχία µου σε µια µεθόριο που τα πανθ’
ορά, και παρακαλιέται... Σήµερα µαγειρεύω
καγιανά. Μου τα τράταρε µια ολόχαρη γυναίκα από τα ψηλά, τυλιγµένα σε ένα νάυλον
σακκουλάκι. “Διες” µου είπε... “Από τον κώλο
της κότας!” έπιασε το αυγό το στριφογύρισε
στην παλάµη της απαλά, και µού ‘δειξε τα
αίµατα πάνω του, κατακόκκινα σαν παπαρούνα φρεσκοανθισµένη!
Τα καηµένα
τα χωριά µας, που γεννούν ανοιξιάτικες εκδοχές φορτσάτα µε νέα
αντιγόνα, άλλω λιογώ αντιγόνα! Τυχεροί
όσοι τα βλέπουµε, όσοι µπορούν ακόµα
να ζυµώνουν έαρ και να γεύονται “απ΄τα
έτοιµα” που φυλάξαµε στα µικρά φτωχά
µας ντουλαπάκια... Μακριά απ΄ τ΄ αγριεµένα
πλήθη, τους λασπολόγους, τους κιτρινιστές,
τους προσοδουργούς, που τρέµουν φοβισµένοι, κακιασµένοι, κατουρηµένοι από την
τροµάρα τους...
Εδώ κανένας δεν φοβάται!!!
ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015 • 3
του έαρος και της Αναστάσεως
Οι Koukoujazz trio στη σκηνή του «Οχτώ»
Σε ρυθμούς jazz και όχι μόνο
Τ
ρεις εξαιρετικούς µουσικούς φιλοξένησε το βράδυ της Τρίτης στη σκηνή του
το «Οχτώ». Ο λόγος για τους Koukoujazz
trio ήτοι τον Μάκη Στεφανίδη στην κιθάρα,
τον Γιάννη Παπατριανταφύλλου στο µπάσο
και την Μυρτώ Μποζίκη στο τραγούδι. Κι αν
το όνοµα του σχήµατος φανερώνει προδήλως το είδος της µουσικής που παρουσιάζει,
δεν περιορίζεται µόνο στη Jazz αλλά επεκτείνεται και σε τραγούδια µε επιρροές από
latin, swing, pop και rock. Άλλωστε ο Μάκης
Στεφανίδης και ο Γιάννης Παπαντριανταφύλλου έχουν κατατεθειµένα τα διαπιστευτήριά
τους στην jazz σκηνή της Ελλάδας που,
Οι koukoujazz trio ήτοι ο Μάκης Στεφανίδης στην κιθάρα,
ο Γιάννης Παπατριανταφύλλου στο µπάσο και η Μυρτώ
Μποζίκη στο τραγούδι παρουσίασαν το βράδυ της Τρίτης
ένα πλούσιο jazz πρόγραµµα στη σκηνή του «Οχτώ»…
Και αν η jazz µουσική, όπως καταλαβαίνει
και ο πλέον άσχετος µε το είδος, δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση η αρτιότητα και η
δηµιουργική διάθεση των jazzίστων της Ελλάδας όπως ο Μάκης Στεφανίδης, ο Γιάννης
Παπατριανταφύλλου αλλά και η εξαιρετική
φωνή της Μυρτώς Μποζίκη, επιβεβαιώνουν
τον ισχυρισµό πως η ελληνική σκηνή της
jazz δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει τις αντίστοιχες του εξωτερικού ακόµα και αυτές
στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
όπως αποδείχτηκε και στην Κοµοτηνή, µπορεί να µην απολαµβάνει της προτιµήσεως
της πλειονότητας των ελλήνων ακροατών
ωστόσο έχει το δικό της πιστό και συνεχώς
αυξανόµενο κοινό.
Τα παραπάνω επιβεβαίωσε για άλλη µια
φορά το φιλόµουσο κοινό της Κοµοτηνής
που βρέθηκε σε άλλη µια µουσική βραδιά
του «Οχτώ» κλείνοντας έτσι εν όψει των εορτών του Πάσχα τον πρώτο κύκλο εκδηλώσεων µε την υπόσχεση πως θα επιστρέψει δριµύτερο, συστήνοντάς µας πάντα αξιόλογες
µουσικές, και όχι µόνο, παραστάσεις.
…µε το κοινό της Κοµοτηνής να
δηλώνει και πάλι δυναµικό παρών
της έκδοσης
Να πετάξεις ψηλά κι από
κει να µοιράσεις δωρεάν
την ψυχή σου
ΚΥΡΙΑΚΗ (ΠΑΣΧΑ), 26
Καθαρή διάφανη µέρα. Φαίνεται ο άνεµος που
ακινητεί µε τη µορφή βουνού κει κατά τα δυτικά. Κι
η θάλασσα µε τα φτερά διπλωµένα, πολύ χαµηλά,
κάτω από το παράθυρο.
Σου ‘ρχεται να πετάξεις ψηλά κι από κει να µοιράσεις
δωρεάν τηνψυχή σου. Ύστερα να κατεβείς και,
θαρραλέα, να καταλάβεις τη θέση στον τάφο που
σου ανήκει.
Οδυσσέας Ελύτης
Από το «Ηµερολόγιο ενός αθέατου Απρίλη»
Μια ακόµη πορεία προς την Ανάσταση… Ευτυχώς που υπάρχει κι αυτή η συµβολική… Να τη λες
πρώτα και µετά να την πιστεύεις… Για να αναπνεύσεις
γαλάζιες και κίτρινες γραµµές στον ορίζοντα και να
ξαποστάσεις…
Απ’ όλα τα ψεύδη και τις δειλίες… Από όλους
τους εαυτούληδες άρπαγες… Από όλα τα µικρά µωβ
του θανάτου… Απ’ όλους τους ψόες της απληστίας
που τρώνε τις σάρκες µας…
Ν’ αναπνεύσεις, κίτρινα και πράσινα και µωβ
και γαλάζια… Σαν αυτά που αφήνονται στη χάρη του
Θεού κι αναπνέουν… Καταλείποντας στη γλώσσα µας
και στην καρδιά µας κίτρα του Κάλβου, Παναγιές του
Ελύτη, τη Δέσποινα µάνα της καρδιάς και του έαρος
Λόγου της του υµνωδού…
Καλή Λευτεριά προς το γαλάζιο
του φωτός και της Ανάτασης,
Καλή Ανάσταση…
Υ.γ.: Ευχαριστούµε όλους τους φίλους και τις
φίλες, συµπολίτες και συµπολίτισσες από την Κοµοτηνή και τα άλλα µέρη της Ελλάδας, για την από
κοινού δηµιουργία αυτού του αναστάσιµου τεύχους…
Συµπλοηγοί µας στο πλέον ολόφωτο πέλαγος µε
πλεούµενο καµωµένο από το ΕΜΕΙΣ!!!
4 • ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015
του έαρος και του λόγου
Στον λεχαινίτη συνεργάτη
του «Παρατηρητή
της Θράκης» και συγγραφέα του εξαιρετικής πολιτικής και περιβαλλοντικής ευαισθησίας του «Ο κάµπος, ο κόσµος, El Campo
el mundo» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Παρατηρητής
της Θράκης» οφείλεται το εαρινό ανθολόγιο κειµένων, στο
τελευταίο αναστάσιµο φύλλο της εφηµερίδας µας, αφού ο
Τάκης ήταν αυτός που πρώτος µας έστειλε κείµενό του, λειτουργώντας ως δηµιουργική αφορµή. Ανθολόγιο κειµένων στο
οποίο φιλοξενούνται και δυο από τις συγγραφείς του τόπου
µας, η Φωτεινή Ναούµ και η Αση Κιούρα που ζουν και γράφουν
στον τόπο µας, ασκηµένες στις λέξεις και την παρατήρηση της
ζωής.
Στον Τάκη Λαϊνά που ενεργός και σκεπτόµενος πολίτης πάντοτε, ζει και εργάζεται στη µικρή επαρχιακή πόλη των Λεχαινών,
στην αγροτική Ηλεία, «εκεί όπου κυριαρχεί ένας κόσµος-κάµπος
και η µνήµη όχι µόνο δεν λοβοτοµείται, τουναντίον γονιµοποιείται και αναδιπλώνεται για να εξασφαλίσει τη συνέχεια...»,
όπως έγραφε, σχολιάζοντας το βιβλίο, η Ελένη Σκάβδη.
Ο Τάκης Λαϊνάς που µας «βούτηξε» ξανά στην πραγµατική ζωή
της αγροτικής υπαίθρου, η οποία µάλλον είναι υπαρκτή ακόµη
εκεί στην Πελοπόννησο, αφού πολλές είναι οι περιπτώσεις οι
ανάλογες µ’ αυτές που µας περιγράφει και στο σηµερινό του
αφήγηµα και µας µεταφέρουν εδώ οι πελοποννήσιοι φίλοι µαςφοιτητές εκ Μάνης και Λακωνίας…
Γιατί εκεί η ύπαιθρος είναι ενεργή µαζί µε την παράδοση του
ζυµωτού ψωµιού, τα ανθισµένη οπωροφόρα, το γλυκό κρασί,
Ο Τάκης Λαϊνάς, στις Αλυκές Λεχαινών πριν λίγα χρόνια,
µπροστά στα «τηγάνια», και τις ράγες του βαγονέτου
όλα τα αγαθά του Θεού που µπορούν όταν θέλουν να γεύονται
οι άνθρωποι…
Τάκης Λαϊνάς όµως σε κειµενική συνοµιλία µε τον Μάκη Μπα-
λαούρα, βουλευτή Ηλείας του ΣΥΡΙΖΑ, «που πρέπει µαζί µε τους
συντρόφους και τους συµπολίτες µας να σχεδιάσουν την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.»
Είθε…
Ένα ποτήρι κρασί δυο γουλιές πετιµέζι
Το κείµενό µου είναι αφιερωµένο στον παιδικό µου και αγαπηµένο
µου φίλο Μάκη Μπαλαούρα, βουλευτή Ηλείας του ΣΥΡΙΖΑ, που πρέπει µαζί
µε τους συντρόφους και τους συµπολίτες µας να σχεδιάσουν την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.
Διότι … «ο πραγµατικός κόσµος είναι
εδώ, όπως τον κόβει το µάτι µου, από
το Σανταµεριάνικο βουνό ως το Ιόνιο,
πέτρες, βράχια, ρίζες, φως και χώµατα
που παραµένει σταθερός κι αγέρωχος, αιώνες τώρα και κάθε καλοκαίρι
µε τον ανθρώπινο κόπο µετατρέπεται
σε ζωή και τραγούδι.» Τ.Λ
***
Ο Κώστας µε κέρασε ένα ποτήρι κρασί
δικής του προτίµησης. Είναι καλό, µου είπε,
ποικιλία µαλαβυζιά, καλύτερο απ’ αυτό που
ξέρεις. Μαζί µε µερικές ψητές σαρδέλες η
στάση µας στη “Δροσελή” τέσσερις η ώρα
Σάββατο απόγευµα, τέλος Μάη αποκαµωµένος από το λιοπύρι στα καρπουζοχώραφα
εξελισσόταν σε µια ευχάριστη παρένθεση. Η
θερµοκρασία του κρασιού ήταν σωστή, το
ποτήρι κατάλληλο και όλες οι αισθήσεις σε
ετοιµότητα. Η αίσθηση µε µετέφερε σε περιβόλια µε φρουτόδενδρα και καταπίνοντας
την πρώτη γουλιά τα φρούτα περιορίστηκαν
στα ροδάκινα και όχι σε οποιαδήποτε ροδάκινα, αλλά σε εκείνα τα όψιµα, τα ντόπια, µε
τη λευκή και ζουµερή σάρκα και το µοναδικό
άρωµα. Ασυναίσθητα γύρισα είκοσι πέντε
περίπου χρόνια πίσω, όταν ο Βασίλης, ένας
ασκούµενος γεωπόνος από την Κορινθία
έφερε στην παρέα µερικά ξύλινα τελαράκια
τέτοια ροδάκινα και τα φάγαµε µε βουλιµία. Την προηγούµενη µέρα τρία-τέσσερα
κορόµηλα από ένα γειτονικό κήπο µε είχαν
γυρίσει ακόµα πιο πίσω. Έτσι γίνεται µε τις
γεύσεις και τ’ αρώµατα, ερεθίζουν τη µνήµη και την κάνουν να λειτουργήσει σαν τη
συνείδηση, προβάλλοντας εικόνες από το
χθες. Πριν δυο χρόνια επισκέφτηκα έναν
αγρό µε πεπόνια στη Μυρσίνη. Τελειώνοντας
την επίσκέψή µου ο ηλικιωµένος αγρότης µε
καθυστέρησε λίγο, λέγοντάς µου, «περίµενε
να σου δώσω κάτι µιας και πέρασες» και µου
έφερε ένα κλαδί γεµάτο µε ώριµα µικρά
στρογγυλά δαµάσκηνα, τις µπουρνέλες που
λέγαµε παλιά, που είχα πολύ καιρό να τις
δω. Εκτίµησα τη χειρονοµία και τη θεώρησα
δείγµα πολιτισµού υψηλού επιπέδου, γιατί
µου θύµισε ιδέες όπως ο εθελοντισµός, η
κοινωνικότητα, ο αλτρουισµός, η φιλοξενία,
η πραγµατική φιλία, ιδέες που τις υπηρετείς
προσφέροντας, χωρίς ίχνος ανταπόδοσης,
χωρίς συναλλαγή. Και στην πολιτική, το
επόµενο στάδιο της κοινωνικότητας το ίδιο
συµβαίνει.
Διάφοροι πολιτευτές, δήµαρχοι, δηµοτικοί σύµβουλοι, µε αυταπάρνηση θυσιάζονται για το συµφέρον της κοινωνίας χωρίς
κανένα προσωπικό όφελος, «για τα Λεχαινά
µας», όπως λέει µια παλαίµαχη αυτοδιοικητική συµπολίτισσά µου. Και οι κοµµατικές
πιέσεις, ο χρηµατισµός, η λασπολογία, η
υποσχεσιολογία, οι απειλές, τα προσυµφωνηµένα, τα χαρτονοµίσµατα, που βρέθηκαν
στις κάλπες µαζί µε τα ψηφοδέλτια, είναι
θλιβερές µεν, αλλά µεµονωµένες περιπτώσεις που µας αφήνουν αδιάφορους…
Το κλαδάκι της σπάνιας δαµασκηνιάς
ήταν υπέροχο. Με τα φυλλαράκια του, κι
ανάµεσά της, τους πολυάριθµους µικρούς
σφαιρικούς καρπούς µε τη γυαλιστερή
σκούρα µπλε επιδερµίδα και το νοστιµότατο
έντονο κίτρινο περιεχόµενό τους. Αυτό το
µπλε χρώµα οφείλεται στις φαινόλες, όπως
αναφέρουν οι βιοχηµικοί, ουσίες πολύτιµες
που συµβάλλουν στην αντιοξειδωτική άµυνα του ανθρώπινου οργανισµού. Ο γεροΒεσκούκης λέει ότι τον βοηθάνε πολύ στη
λειτουργία του πεπτικού του συστήµατος, κι
εγώ τον εµπιστεύοµαι γιατί όταν τελειώσουν
οι µπουρνέλες, τρώει για τον ίδιο σκοπό
σύκα και αργότερα τα ξανθά, άσπρα, µαύρα, κόκκινα και πολυποίκιλα σταφύλια που
είναι και τα αγαπηµένα του. Αυτό είναι το
καλοκαίρι στην ελληνική επαρχία: χρώµατα,
µυρουδιές, χυµοί, βότανα, ελιξίρια, γεύσεις
κι επιγνώσεις και χιλιάδες άλλα παράγωγα
της γης και του ήλιου.
Ο Κώστας είναι ένας διαβασµένος παραγωγός και µαζί µε τον πατέρα του, έµπειρο
γεωτεχνικό, ασχολείται µε την καλλιέργεια
και το εµπόριο. Παράγει βιολογικά µαρούλια, κρεµµύδια, καρότα, καρπούζια και
άλλα λαχανικά και φρούτα, µεταχειρίζεται
µε άλλη αντίληψη το έδαφος, µελετά τη
µετασυλλεκτική συµπεριφορά των νωπών
προϊόντων, αναζητά νέες συσκευασίες και
αγορές, ψάχνει για οικολογικά σκευάσµατα
για να αντιµετωπίσει τους εχθρούς και τις
ασθένειες των καλλιεργειών του, δηλαδή
προσπαθεί και επιµένει. Τρώγοντας και κυρίως αφού πιει το άψογο κρασί αρχίζει: «τέτοια
προϊόντα πρέπει να φτιάξουµε προϊόντα
ποιότητας. Στη χώρα µας µε το µικρό κλήρο
και τα πάµπολλα µικροκλίµατα, κάθε τόπος
παράγει τα δικά του πράγµατα. Ποιότητα και
ταυτότητα, αυτά θα δώσουν υπεραξία στην
παραγωγή και οικονοµική βιωσιµότητα στην
καλλιέργεια»…
Και ξανά η µνήµη
µε τη µορφή της συνείδησης, ενοχής αυτή τη φορά, µε την πιπεριά Φλωρίνης, την τσακώνικη µελιτζάνα, τ’
αργείτικο πεπόνι, το µήλο της Τρίπολης, το
ζακυνθινό τυρί, το βούτυρο Κέρκυρας, τα κεράσια Βοδενών, τα φασόλια Καστοριάς, την
κορωνέϊκη λαδολιά, το πρόβειο γιαούρτι, το
τσάι του βουνού, τις εκατοντάδες ξεχασµένες ή χαµένες ταυτότητες, και στη θέση της
τα πλαστά διαβατήρια των υβριδίων και των
µεταλλαγµένων.
Προέχει
όµως να πάµε και τέλος στο
φίλο µας τον Άγγελο το ληξίαρχο, τό ‘χω
ξαναπεί, να µας ξαναεκδώσει ένα πιστοποιητικό γέννησης και να φτιάξουµε τη δική µας
ταυτότητα για να δούµε ποιοι είµαστε και τι
θέλουµε. Και όχι να γινόµαστε κάθε φορά
αυτό που λένε οι γραφειοκράτες, οι λαϊκιστές
και τα κόµµατα. Αλλά δεν πάµε, γιατί µετά
µας περιµένει όλους πολλή δουλειά κι ευθύνη: πρόγραµµα, έρευνα, τεχνολογία, τράπεζα
σπόρων κι άλλο πολλαπλασιαστικό υλικό,
γνώση, µ’ άλλα λόγια πραγµατική υποστήριξη -αλήθεια υπάρχει πρωτογενής τοµέας σε
καµία χώρα χωρίς κεντρική υποστήριξη- και
κυρίως ανθρώπινη προσπάθεια και επιµονή,
δηλαδή γη ποτισµένη µε ιδρώτα.
Την άλλη µέρα,
Κυριακή, 1η Ιουνίου, το µεσηµέρι, ανέβηκα σ’ ένα ηµιορεινό
χωριό που µ’ είχαν καλέσει. Ήταν ηµέρα
της κουράς των προβάτων. Τι γίνεται τότε;
Ο τσοπάνης καλεί τους συναδέλφους και
φίλους του να τον βοηθήσουν να κουρέψει
τα πρόβατά του. Αυτοί προσφέρονται να
βοηθήσουν χωρίς αµοιβή, άλλωστε κάποια
απ’ τις επόµενες µέρες θα’ ρθει κι η δική
τους σειρά και ο ιδιοκτήτης υποχρεούται
το µεσηµέρι µετά τη δουλειά να τους κάνει το τραπέζι. Ουσιαστικά πρόκειται για
µια «δανεικαριά», διαδικασία που ίσχυε στο
παρελθόν για πολλές αγροτικές εργασίες
και που τώρα διατηρείται µόνο στη συγκεκριµένη περίπτωση σαν έθιµο, και συνδέεται
µε µοναδικό και πλούσιο γεύµα. Ο Νίκος, ο
νεαρός κτηνοτρόφος µε καλωσόρισε µε
χαρά και µάτια που λάµπανε λέγοντάς µου
πως «σήµερα έχουµε γιορτή, κάτι σαν το Πάσχα» και µου έλεγε να καθίσω κάτω εκεί στην
αυλή. Στο λευκό «κεντησµένο» χειροποίητο
τραπεζοµάντιλο κυριαρχούσαν οι πιατέλες
µε το βραστό (πρόβατο ζυγούρι) περιβαλλόµενες από τυριά, γιαούρτια, µυτζήθρες,
τυρόπιτες, τζατζίκια, κουρκουβίγγια, µέλια
και βούτυρα, αλλά και κρασί κόκκινο και
ψωµί ζυµωτό στο φούρνο του σπιτιού, που
είναι φτιαγµένος µε λάσπη, δηλαδή νερό και
χώµα. Η πλειοψηφία των παριστάµενων είναι
νέοι είκοσι-τριάντα χρόνων µε ξαναµµένα
πρόσωπα από τον ήλιο και πρόχειρα ρούχα,
αφού αργότερα θα πάνε κατευθείαν στις
δικές τους δουλειές, τα τριφύλλια, τις πατάτες, τα ζώα τους… Ωστόσο τώρα τρώνε,
πίνουν, γελάν, πειράζει ο ένας τον άλλον και
µε τα µάτια προσπαθούν να ξελογιάσουν τα
λυγερά κορίτσια που πηγαινοέρχονται στην
κουζίνα τροφοδοτώντας συνεχώς µε φαγώσιµα το τραπέζι.
Του Τάκη Λαϊνά*
Μικρή
παραφωνία, ο κύριος Θανάσης,
συνταξιούχος δηµόσιος υπάλληλος τρώει
ακατάπαυστα µε το βλέµµα καρφωµένο
αλλού, συλλογίζεται, δεν συµµετέχει. Σε
µια διακοπή σκουπίζεται (µε τη λινή πετσέτα αφαιρώντας και την άσπρη γραµµούλα
που έχει σχηµατιστεί στο περιποιηµένο του
µουστάκι από το λίπος) και αποφαίνεται:
«Οι νέοι πίνουν στην υγειά των κορόιδων». Ο
κυρ-Μήτσος, συνοµήλικός του και ενεργός
αγρότης, τον διακόπτει: «Σταµάτα Θανάση,
τα παιδιά µας είναι καλά, δουλεύουν, µας
βοηθάνε, µας σέβονται, είµαστε τυχεροί που
τα ‘χουµε δίπλα µας στο χωριό…». Τα παιδιά
συνεχίζουν να τον κερνούν γελώντας αλλά
αυτός επιµένει: «Όχι Μήτσο, δεν έχεις δίκιο,
εµείς στερηθήκαµε, κουραστήκαµε, σ’ εµάς
τα χρωστάνε όλα, τρώνε και τις επιδοτήσεις
και δεν καταλαβαίνουν τίποτα».
Προσπάθησα να εξηγήσω τη συµπεριφορά του. Υπάρχει φθόνος ή είναι µια
σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσµων; Εγώ
πάντως στον κόσµο του κυρίου Θανάση δεν
θέλησα να µπω ποτέ. Μου θυµίζει µιζέρια,
µούχλα και ληγµένη κονσέρβα. Ο πραγµατικός κόσµος είναι εδώ, όπως τον κόβει
το µάτι µου, από το Σανταµεριάνικο βουνό
ως το Ιόνιο, πέτρες, βράχια, ρίζες, φως και
χώµατα που παραµένει σταθερός κι αγέρωχος, αιώνες τώρα και κάθε καλοκαίρι µε τον
ανθρώπινο κόπο µετατρέπεται σε ζωή και
τραγούδι.
Φεύγοντας
«ο τσοπάνης» µου πρόσφερε µια µικρή σακούλα µε λίγα αυγά κι
ένα µπουκάλι µε βαθύ κόκκινο περιεχόµενο
δικής του παραγωγής. Φτάνοντας στο σπίτι
άνοιξα το µπουκάλι κι ανυπόµονα ρούφηξα
δυο γουλιές απ’ αυτό το σκούρο και γευστικό
υγρό. Δυο γουλιές ευχαρίστησης και αυτοπεποίθησης. Έτσι απλά δυο γουλιές πετιµέζι
απ’ το αµπέλι του Νίκου.
Ιούλιος 2014
g
*Ο Τάκης Λαϊνάς γεννήθηκε, µεγάλωσε και
ζει στα Λεχαινά. Είναι απόφοιτος της Ανωτάτης
Γεωπονικής Σχολής Αθηνών και δραστηριοποιείται σήµερα στο ελεύθερο επάγγελµα.
Ενεργό µέλος της ηλειακής κοινωνίας, εκλέχτηκε δυο φορές νοµαρχιακός σύµβουλος Ηλείας
και σήµερα είναι εν ενεργεία δηµοτικός σύµβουλος Λεχαινών.
Είναι µέλος της Ένωσης Πολιτών για την Οικολογία και το Περιβάλλον (ΕΠΟΠ) και υπήρξε
ιδρυτικό µέλος του πολιτιστικού συλλόγου
Λεχαινών «Αντρέας Καρκαβίτσας» στον οποίο
διετέλεσε και πρόεδρος.
ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015 • 5
του έαρος και του λόγου
Η τελευταία Ανάσταση
Tης Φωτεινής Ναούμ*
τα σ άφηνα να σκίζεις τη σάρκα µου για να µου
µεταγγίσεις το αίµα σου, εγώ που φοβόµουν τα
ύψη να σε κοιτώ να πετάς ολοένα και πιο ψηλά
σάρκινος χαρταετός εσύ κι εγώ στη γη µε πόδια
σταθερά δυο να σου κρατάω τα µπόσκα. Να σου
βαστάω το σκοινί όλο και πιο γερά, µην και µου
ξεφύγεις, µην και χαθείς µέσα στα οράµατα και
µου φύγεις για πάντα.
Τα χείλη µου στο σβέρκο σου, σκέπαζαν
Μεγάλη Παρασκευή
ήταν που περνούσε µπροστά απ το πάρκο ο επιτάφιος κι εµείς
στο παγκάκι µε ένα κασετόφωνο στη διαπασών
τα χέβι µέταλ, ένα µπουκάλι κρασί κόκκινο δίπλα
µας, τσιγάρα να κρέµονται απ τα έφηβα χείλη.
Κι ο κόσµος ακολουθούσε ήσυχος, κατανυχτικός σε µια ηρεµία σχεδόν απόκοσµη µα εµείς
προκλητικά εθισµένοι στη αλαζονεία της νιότης
και του έρωτα, κουνούσαµε τα τρελαµένα µας
κεφάλια πάνω κάτω στο ρυθµό της µουσικής,
κι όταν κουραζόµασταν µ’ αυτή την ανώφελη
επίδειξη µαγκιάς και µαζί απόγνωσης, κουρνιάζαµε σαν τσακισµένα πουλιά στο παγκάκι µας,
το ίδιο πάντα, τόσο χρόνια µετά χαραγµένο µε
τα ονόµατά µας και αγκαλιαζόµασταν σφιχτά,
διαπερνούσαν ένιωθα τα στήθη µου τη σάρκα
σου, χωνόµουν, βούλιαζα στο σώµα σου, ήταν
θυµάµαι πάντα µυρωδάτο κι απαλό κι ύστερα
αλλάζαµε θέση και χωνόσουν εσύ µέσα µου,
δεν θα έκανα ποτέ δικό σου παιδί, στο’ χα πει
κι εσύ συµφωνούσες κι ας χρόνια µετά που σε
συνάντησα τυχαία στο δρόµο σου είχα πει πως
είχα γνωρίσει µια µικρή, θα ‘ταν τριών ή τεσσάρων και πόσο µας έµοιαζε να δεις, είχε τα µάτια
σου, τα χείλη, τα µαλλιά µου.
Κι έπειτα άλλαξαν οι καιροί, άλλαξαν
οι συνήθεις. Εσύ τα κάπνισες, τα κατάπιες, τα
ρούφηξες κι εγώ εκεί. Εγώ που µισούσα τα αίµα-
γύρω µου; Πώς θα ‘ταν άραγε αν δεν το ‘παιζα
τόσο µοιραία, τόσο ωραία, τόσο απρόσιτη;
Πόσο θα κράταγε εκείνο το φιλί, πόσο µακριά
θα µας τράβαγε από αυτά που είχαµε επιλέξει
να ζούµε; Πού θα µας έβρισκε το άλλο πρωί;
Θα χώριζες, θα χώριζα, θα προχωρούσαµε, θα
φτάναµε κάπου, θα παντρευόµασταν, θα ρουτινιάζαµε, θα µισούσαµε ο ένας τον άλλο, θα
χωρίζαµε, πες µου πώς.
τα µαλλιά το πρόσωπό µου κι ήταν η στιγµή
ιερή, συγχώρα µε θεέ γι’ αυτή την ύβρη, πόσο
πολύ προσκύνησα στην τεράστια αγάπη µας,
πόσο πολύ την έβαλα πάνω από ανθρώπους,
οικογένεια, φιλίες και θεούς, που δεν ξέρω αν
θα χω το χρόνο ποτέ ακόµη κι αν το θελήσω,
πραγµατικά να µετανοήσω. Και τρέχαµε µαζί σε
εκκλησιές κι ανάβαµε κεριά χωρίς να ξέρουµε
γιατί, τρέχαµε στα στενά σοκάκια της πόλης
πότε καβάλα στο µηχανάκι σου δυο και τρεις
µαζί και πότε µε τα πόδια, πόσο πολύ περπατούσαµε τότε γιατί ήµουν µικρή κι εσύ µεγάλωνες
και µου έλεγες σταµάτα επιτέλους αυτά τα
ανόητα παιχνίδια…
Μα ύστερα πέρασαν τα καλοκαίρια, πέ-
Κι ύστερα άρχισες να οπισθοχωρείς. Άρχι-
Έσφιξα το χέρι σου στο χέρι µου. Τα µαλ-
σες να φεύγεις από µένα κι όλο να δίνεσαι. Να
βουλιάζεις και να πνίγεσαι. Σ’ αγαπώ, µην το κάνεις αυτό έλεγες όταν σου φώναζα κι άρχισες να
κρύβεσαι. Μυστικά από µένα που σου τα ‘µαθα
όλα, που σου τα ‘δωσα όλα και όταν χρόνια µετά
ήρθες µια νύχτα να µε βρεις, µόνη σ ένα τραπέζι
να σε περιµένω, µου’ χες µιλήσει για κείνες τις
εποχές, τις ενοχικές, που εγώ τόσο πολύ σε
µάλωνα κι έπειτα µου πες πως είσαι ευτυχισµένος, στο ίδιο σπίτι µένατε µακριά από εδώ, σ’
αγαπούσε και σε φρόντιζε, ήσασταν καλά µαζί,
πολύ καλύτερα απ’ ό,τι ήσουν µ’ εµένα.
λιά σου ήταν πια κοντά, δυο τρεις ρυτίδες στο
πλάι των χειλιών σου. Έγειρες να ακουµπήσεις
στα χείλη µου ένα φιλί, µα εγώ αγάπη µου δεν.
Άλλη αµαρτία σε τούτη τη ζωή δεν πρόφταινα.
Εγώ αγάπη µου, το κάποτε µαύρο πρόβατο,
τόσα χρόνια πάσχιζα να γίνω λευκό. Για αυτό µε
βλέπεις θολή και γκρι. Ήταν το µόνο που µέσα
από µύριους κόπους κατάφερα. Σου λέω αγάπη
µου πως εγώ δεν. Δεν ήξερα τότε. Δεν πίστεψα,
πως εσύ θα φύγεις κι άλλο φιλί ποτέ στον κόσµο
αυτό δεν θα πρόφταινα. Σου λέω πως δεν, πως
εγώ δεν τα ήξερα όλα αυτά που πέρασες και
ούτε που πίστεψα τα λόγια που µου είπες.
Εκείνη σε
αποδέχονταν ολόκληρο, δεν
έκρινε τις επιλογές, δεν σε έκρυβε απ’ τον περίγυρο. Κάπως σαν να βούρκωσα, χάρηκα και
πικράθηκα µαζί για τις κουβέντες, όταν έσκυψες,
έσκυψες µε τον ίδιο γνώριµο τρόπο να αγγίξεις
τα χείλη µου, άραγε πώς να ήταν εκείνο το φιλί
που δεν σου χάρισα; Πώς να ήταν αντί να σε
χλευάσω αν σε άφηνα να τύλιγες τα χέρια σου
ρασαν οι χειµώνες και οι πρωταπριλιές, µεγάλο
Σάββατο στην εκκλησία του Ευαγγελισµού, µε
εντόπισες από µακριά και ήρθες και µου φίλησες τα χέρια. «Πώς γίναµε οι άνθρωποι. Πόσο
έχουν αλλάξει οι ζωές», ψιθύρισες τόσο σιγά που
δεν είµαι βέβαιη αν το είπες ή δεν το είπες. Κι
ύστερα µπήκαµε µαζί στη µεγάλη εκκλησιά, είχα
να µπω από πότε δεν θυµόµουν, στριµωχτήκαµε
ανάµεσα σε ξένα, καλοντυµένα κορµιά, κάθισες
σε µια καρέκλα που βρήκες µπροστά και έσκυψα
δίπλα σου. «Πεθαίνω» είπες και βρήκες εκείνη τη
µέρα να το πεις, λίγες στιγµές µακριά από την
Ανάσταση.
Οι εικόνες
όλες µας περιέβαλαν. Μάτια
θλιµµένα έφταναν πάνω µας από παντού παντού κι εγώ έτρεµα. Μέσα στην Άνοιξη ένα κρύο
ανυπόφορο. Ακούστηκαν οι καµπάνες χαρµόσυνες κι εσύ άρχισες να κλαις. Έκλαιγα βουβά κι
εγώ και δώσ’ του τα φιλιά και τα χαµόγελα και
οι αγκαλιές. Μα εµείς µαζί αγάπη µου δεν. Δεν
θα προφταίναµε τη χαρά, δεν θα προφταίναµε
το µέλλον µας, άλλη Ανάσταση δεν θα ζούσαµε
ξανά. Άλλη Ανάσταση ίδια η παρόµοια δύο χιλιάδων χρόνων να µας θυµίζει ξανά και ξανά πως η
ζωή δεν είναι τίποτα παραπάνω από έναν καλά
ντυµένο θάνατο. Εγώ αγάπη µου, δεν.
g
*Η Φωτεινή Ναούµ γεννήθηκε στην Κοµοτηνή,
όπου ζει και εργάζεται τα τελευταία χρόνια. Ανακάλυψε το γράψιµο σε νεαρή ηλικία, όταν ακόµα
ανακάτευε τους µαρκαδόρους και τα µολύβια στην
τσάντα της. Αργότερα, ψάχνοντας πάνω σε λέξεις
τον εαυτό της, έγραψε τα πρώτα της ποιήµατα. Η
σχέση της µε τη γραφή υπήρξε πάντα καθοριστική
γι’ αυτή: είναι ο τρόπος της να αντιµετωπίζει τη ζωή
πιο αισιόδοξα.
Έχει γράψει τα µυθιστορήµατα «Ο Διαχειριστής» και
«Το Κορίτσι µε τα Κόκκινα Παπούτσια», «Αποκαΐδια
και Βατόµουρο Γλυκό» και «Χωρίς παρελθόν».
Η Αγάπη είναι το κίνητρο
για όλες τις ιστορίες!
Της Άσης Κιούρα*
Μόνος καθόταν σ’ ένα παγκάκι και προσπαθούσε να απολαύσει τον καιρό.
Η άνοιξη είχε φορέσει τα γιορτινά της. «Τυχεροί
φέτος οι άνθρωποι, το Πάσχα θα τους έκανε
καλό καιρό» σκέφτηκε. Ήταν µόνος. Τώρα ήταν
µόνος. Παλιά δεν ήταν. Όταν ήταν παιδί... Πόσα
χρόνια αλήθεια είχαν περάσει; Πολλά, µια ζωή.
Άφησε το µυαλό του να τρέξει χρόνια πίσω, ενώ
οι ηλιαχτίδες χάιδευαν το κουρασµένο από τη
ζωή πρόσωπό του.
Ο παπά Γιάννης είχε πολλά χρόνια στην
πλάτη του. Δεν σκόπευε όµως να εγκαταλείψει,
το σπίτι του Θεού, και τους πιστούς του. Παντρεµένος µε τη Λενιώ. Ο γάµος τους µετρούσε δεκαετίες. Παιδιά δεν είχαν. Δεν τους είχε αξιώσει
ο Θεός. Δεν του είχαν θυµώσει ποτέ. Απεναντίας.
Ήταν το θέληµά Του, και το ζευγάρι το δεχόταν
µε ευλάβεια. Είχαν όµως πολλά, αγάπη. Αγάπη ο
ένας για τον άλλον. Αγάπη για τους συµπολίτες
τους. Αγάπη για τον τόπο τους. Αγαπούσαν τα
παιδιά όλου του κόσµου. Στον ίδιο είχαν µεγάλη
αδυναµία, και αυτό τον έκανε ευτυχισµένο.
Ο παπά Γιάννης, είχε προσφέρει πολλά
στη µικρή κοινότητά τους. Είχε καταφέρει και τον
πιο άπιστο, να τον κάνει πιστό. Κάθε χρόνο όταν
περίµεναν το Πάσχα το χωριό µεταµορφωνόταν.
Τη Μεγάλη Δευτέρα ξεκινούσε αυστηρή νηστεία.
Οι αδελφές του µάλιστα από τη Μεγάλη Δευτέρα έως και την Μεγάλη Τετάρτη, δεν έτρωγαν
τίποτα. Διότι η γιαγιά τους έλεγε πώς «νηστικής
καρδιάς πιάνει η ευχή», και οι τρεις ψάχνανε για
γαµπρό.
Εκείνος πιτσιρικάς ακόµα, γελούσε µε
η Παναγία καθόταν στην παρηγοριά, στο τραπέζι που γίνεται µετά τις κηδείες. Πέρασε µια
καλόγρια, την είδε και σχολίασε “Ποιος είδε γιο
σταυρωµένο και µάνα στο τραπέζι”. Η Παναγιά
ακούγοντας της είπε “Σύρε, µάνα Καλή, µήτε να
ψάλλεσαι, µήτε να λειτουργιέσαι. Αν κρεµασθώ
εγώ, θα κρεµασθούν µανάδες, και εάν πνιγώ
εγώ, θα πνιγούν µανάδες. Μονάχα κάθοµαι στην
παρηγοριά, για να παρηγορηθούν όλες οι µανάδες».
τα καµώµατά τους. Τη Μεγάλη Εβδοµάδα, κάθε
δουλειά σταµατούσε. Ακόµα και ο φιλοχρήµατος µπακάλης, κατέβαζε τα στόρια. Το µόνο που
επιτρεπόταν ήταν ο καθαρισµός των σπιτιών. Η
µητέρα του, µε τις αδελφές του, πιανόταν από
τα χαράµατα µε τις δουλειές.
Το Μεγάλο Σάββατο η εκκλησία στο-
Θυµόταν. Θυµόταν έντονα. Το σπιτικό τους
Ανήµερα του
µύριζε πράσινο σαπούνι και πάστρα.
Θυµόταν τη Μάνα του.
Τη Μεγάλη Πέµπτη όλοι βάφανε αυγά,
και το βράδυ πηγαίνανε όλοι µαζί στην εκκλησία. Την Μεγάλη Παρασκευή στο µικρό χωριό
έπεφτε, νεκρική σιωπή. Ήταν µέρα πένθους. Στο
στόλισµα του Επιταφίου ήταν πρώτος. Διάλεγε
τα ωραιότερα λουλούδια από τον µπαχτσέ τους.
Κάθε Μεγάλη Παρασκευή η καρδιά του γέµιζε µε
θλίψη, και θυµόταν την ιστορία που του έλεγε
ο παππούς του. «Όταν ο Χριστός σταυρώθηκε,
λιζόταν µε δαφνόφυλλα. Το βράδυ όλοι φορούσαµε τα καλά µας, και πηγαίναµε στην εκκλησία.
Το τραπέζι γιορτινό η µαγειρίτσα είχε την τιµητική της, όπως οι σαρδέλες και η γαλατόπιτα.
Αλλά πρώτα τσουγκρίζαµε τα αυγά.
Πάσχα ψήναµε το αρνί. Στο
αρνί ο πατέρας µου έψαχνε για σηµάδια στην
ωµοπλάτη. Έβγαζε µαντεύµατα για το σπιτικό,
και την πατρίδα. Και όλο έλεγε. «Δύσκολες µέρες
έρχονται, και θα υπάρξει πολλή µοναξιά» Κοιτώντας µε στα µάτια. Τότε δεν καταλάβαινα. Το
κατάλαβα πολλά χρόνια µετά.
Το µεσηµέρι της Κυριακής γιορτάζαµε τη
δεύτερη Ανάσταση. Για την Αγάπη των ανθρώπων σταυρώθηκε ο Χριστός... Για την Αγάπη. Ας
µην το ξεχάσουµε ποτέ αυτό.
Καλό Πάσχα!
g
*H συµπολίτισσα σήµερα Aση Κιούρα γεννήθηκε στη Γερµανία. Είναι παντρεµένη κι έχει δυο
παιδιά. Η καταγωγή της είναι από το Μέτσοβο.
Φοίτησε σε γερµανικό σχολείο, αλλά παράλληλα
παρακολουθούσε και το ελληνικό, γιατί πάντα το
όνειρό της -όπως και κάθε µετανάστη- ήταν να
επιστρέψει στην πατρίδα. ‘Έτσι την απόφασή της
την είχε πάρει από πολύ µικρή, και εφόσον ολοκλήρωσε τη βασική της εκπαίδευση στα γερµανικά, συνέχισε στο Λύκειο του Ludwigsburg. Το 1990 έδωσε
πανελλαδικές εξετάσεις ως µαθήτρια εξωτερικού
και εισήχθηκε στο Δ.Π.Θ, στο τµήµα της Νοµικής,
από το οποίο πήρε και το πτυχίο της. Ποτέ δεν
ασχολήθηκε µε τα νοµικά, και η απόφασή της ήταν
συνειδητή. Άρχισε να γράφει το πρώτο της βιβλίο
µετά από παρότρυνση του άντρα της και πολύ σύντοµα διαπίστωσε ότι αυτό το εγχείρηµα τη γέµιζε
µε δηµιουργική χαρά. Έχει εκδώσει τα µυθιστορήµατα: «Η αµαρτία της ευτυχίας», Εκδόσεις Έξη, 2013,
«Ευτυχισµένη; Νοµίζεις!», CaptainBook.gr,2012.
6 • ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015
του έαρος και της µνήµης
Δεύτερη ενότητα κειμένων του έαρος αυτή που πριμοδοτεί τη μνήμη, και μας τη χαρίζουν
οι πένες δυο αγαπημένων συμπολιτών, της εκπαιδευτικού Μαρίας Δήμου και του
δημοσιογράφου Δάμωνα Δαμιανού
Οι Πασχαλιές των παιδικών µου χρόνων
Toυ Δάμωνα Δαμιανού*
νταν έντονα πάθη και µεγάλα µίση. Μίση
προσωπικά, έριδες οικονοµικές και επαγγελµατικές µα πιο πολλές, πολιτικές, από
τα νωπά ακόµα πάθη της δικτατορίας ή και
του εµφυλίου πολέµου…
που ζούσαµε στην
οδό Μιχαήλ Καραολή, παλιότερα Μακκαβαίων (στα παλιά Εβραίικα, που έλεγε η γιαγιά
µου), ήταν γνωστή σε όλη την πόλη µε το
όνοµα του ιδιοκτήτη της, του Χατζηγιάννη.
Ο Γιώργος Χατζηγιάννης προέρχονταν από
παλαιά οικογένεια εµπόρων µε καταγωγή
από την Ανατολική Θράκη και είχα την
ευτυχία να ζούµε οικογενειακώς στον ίδιο
όροφο µε τον πατέρα του, τον παππού
Νίκο, γεννηµένο στα 1900 περίπου από τον
οποίο άκουγα µε τις ώρες ιστορίες της «Πατρίδας» αλλά και τις ζωντανές περιγραφές
των ανθρώπων της εποχής του, για µια
Κοµοτηνή που ούτε θυµάµαι ούτε και την
έζησα ποτέ, παρά µόνο µέσα από τις διηγήσεις των ανθρώπων της, της πρώτης γενιάς
προσφύγων που ήρθαν και εγκαταστάθηκαν
εδώ µετά το 1922.
και το Πάσχα
ήταν η ευκαιρία ώστε η µαγειρική και οι
ανταλλαγές των λιχουδιών µεταξύ των
νοικοκυρών που ήταν έτσι κι αλλιώς µέρος
της καθηµερινότητας της πολυκατοικίας
πολύ προτού ανακαλυφθεί το delivery, να
αποκτά πλέον και επίσηµο χαρακτήρα. Τα
τσουρέκια της Φωτεινούλας από τον τέταρτο, της κυρίας Μάρθας από τον τρίτο,
της Ελένης της κουµπάρας από τον δεύτερο γέµιζαν ασφυχτικά τον µπουφέ της
υποδοχής και µου προκαλούν ακόµα και
σήµερα έντονες αναµνήσεις δυσπεψίας για
την ακόρεστη όρεξη µε την οποία τα αποτελείωνα, έχοντας από τότε, γάρ, το κουσούρι
της λαιµαργίας. «Μην τα τσιµπάς όλα βρε!»,
φώναζε απελπισµένα η µάνα µου που πάσχιζε να κρύψει κάνα-δυό τσουρέκια για τον
Ιµπράµ και τον Αµετάκη. Μαζί µε τα κόκκινα
αυγά µέσα σε ένα ωραίο πήλινο πιάτο µάς
τα έδινε την Μεγάλη Παρασκευή να τα πάµε
στα σπίτια τους ως ιερό καθήκον και ανταπόδοση ταυτόχρονα για τις µπαϊραµλίδικες
πίττες και τον µπακλαβά που λαµβάναµε µε
τη σειρά µας στις δικές τους γιορτές.
Γενικά όλη
Το βράδυ της Ανάστασης στην εκκλη-
Η πολυκατοικία
Όταν η διευθύντρια
της εφηµερίδας µού ζήτησε ένα κείµενο για τις παλιές
Πασχαλιές της Κοµοτηνής και τα έθιµά
τους, σκέφθηκα ότι αυτά που θα γράψω δεν
θα µπορούσαν να είναι τόσο πρωτότυπα και
ξεχωριστά, αφού η ηλικία µου και οι αναµνήσεις µου δεν πάνε τόσα πολλά χρονιά πίσω
για να ακουµπήσουν τις θύµησες της παλιάς
Κοµοτηνής. Υποσχέθηκα όµως στον εαυτό
µου ότι θα προσπαθήσω να αποτυπώσω
στο χαρτί τους χαρακτήρες, τις συνήθειες
και τις σχέσεις των µεγάλων ανθρώπων των
δικών µου παιδικών αναµνήσεων.
Η Κοµοτηνή
στα τέλη της δεκαετίας
του 70 και στις αρχές του 80 ήταν µια πόλη
όπου όλοι γνωριζόµασταν µε όλους… Αυτό
είχε και τα καλά του, υπό την έννοια ότι οι
ανθρώπινες σχέσεις ήταν πιο θερµές, πιο
άµεσες, πιο αληθινές αλλά παράλληλα
µέσα σε αυτή την µικρή κοινωνία µεταξύ
των πολλών γνωστών και των ελάχιστων
αγνώστων (συνήθως ξενοµερίτες στρατιωτικοί και δηµόσιοι υπάλληλοι), υποκρύπτο-
Η Μεγαλοβδοµάδα
η πολυκατοικία ήταν µια
µικρή κοινότητα συγχρωτιζόµενων ανθρώπων και οικογενειών που µπορεί να διέφεραν µεταξύ τους σε πολλά πράγµατα αλλά
τηρούσαν µε θρησκευτική ευλάβεια τους
κώδικες συγκατοίκησης και καλής γειτονίας,
έχοντας πάντοτε το κλειδί κρεµασµένο έξω
από την πόρτα του κάθε διαµερίσµατος,
αφού… σχεδόν όλοι οι όροφοι µπαινόβγαιναν στους άλλους εκτός των ωρών κοινής
ησυχίας!
σία λίγο πριν τις 12 παρά τέταρτο και πάντα
όπου φύγει –φύγει στις 12 και πέντε µε το
Χριστός Ανέστη. Στην Παναγία πάντοτε στον
«Καλέ», µα το πιο µεγάλο άγχος, ακόµα
και από το πότε θα ακουστεί επιτέλους το
Χριστός Ανέστη µετά την ανάγνωση των µακρόσυρτων ποιµαντορικών εγκυκλίων του
Δαµασκηνού, ήταν να έχουµε µαζί µας το
καλύτερο αυγό που τσουγκρίζαµε επιτόπου
µε συγγενείς και φίλους και όποιον άλλον
βρίσκαµε την ώρα των µεγάλου χαµού των
φιλιών και των ευχών, εύκαιρο και «ετοιµοπόλεµο» µπροστά µας. «Φραγκοκοτίσιο
είναι το δικό σου, γι΄ αυτό τα σπάει όλα»,
µουρµούριζαν µε εµφανή την στεναχώρια
οι χαµένοι όταν πια έσπαγε το δικό τους στο
τσούγκρισµα από µπρος και από πίσω…
Ανήµερα της Πασχαλιάς
µαζεµένοι όλοι κάτω από την τεράστια καρυδιά
στο κήπο του παππού µου, άλλοτε 20 και 30
άλλοτε και περισσότεροι. Ο παππούς µου
είχε βυζαντινή φωνή και ήταν ψάλτης στο
χωριό του στο Λοφάριο, γι΄ αυτό και δεν
επέτρεπε ποτέ να ξεκινήσει η µάχη µε τον
ξεροψηµένο οβελία, πριν ο ίδιος τραγουδήσει όρθιος ανάµεσα σε κόρες, γαµπρούς και
εγγόνια, το Χριστός Ανέστη!
Όµορφα χρόνια, αληθινά, που έσµιγαν ψυχές και ξετυλίγονταν µε αµεσότητα
προσωπικά βιώµατα και συναισθήµατα. Οι
πιο πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους
σήµερα δεν υπάρχουν. Ζούνε µέσα στις
αναµνήσεις µας όπως αποτυπώθηκαν στις
παιδικές µας ψυχές, στα παιδικά µας µάτια.
Ο κόσµος ο σηµερινός να γίνει καλύτερος
πιο ανθρώπινος. Λιγότερο βίαιος, ανταγωνιστικός και µισαλλόδοξος. Ας είναι αυτό το
µήνυµα για το φετινό Πάσχα…
g
*Ο Δάµων Δαµιανός είναι δηµοσιογράφος
Τα τσουρέκια της µνήµης
Tης Μαρίας Δήμου*
νο της γειτονιάς για ψήσιµο.
χωρίς τσουρέκια.
Ιεροτελεστία
Και µετά ερχόταν
η παρασκευή των
τσουρεκιών στο σπίτι. Αξηµέρωτα σηκωνόταν η µάνα µου για να «πιάσει» τη µαγιά,
να ανάψει τη σόµπα, να ‘ναι ζεστό το σπίτι, ν’ «ανέβει» το ζυµάρι. Ο µπαµπάς είχε
βρει αυγά από κάποιο χωριό που είχε πάει
για δουλειά κι είχε πάρει κι αµερικάνικο
αλεύρι από τον έµπορο. Το κακουλέ και
το µαχλέπι κοπανιόταν στο ξύλινο γουδί.
Το µεταλλικό ήταν για το σκόρδο, το ξύλινο για τα µπαχάρια. Το σπίτι πληµµύριζε
αρώµατα κι η µάνα µου ίδρωνε στη ζέστη
της κουζίνας παλεύοντας µε το ζυµάρι
µέσα στη λεκάνη.
Αν τα Χριστούγεννα
έχουν πληθώρα χρωµάτων, το Πάσχα έχει απίστευτες
µυρωδιές! Θέλεις η άνοιξη, θέλεις τα έθιµα,
το Πάσχα κατακλύζεται από µυρωδιές τόσο
έξω, όσο και µέσα στο σπίτι.
Θυµάµαι,
όταν µέναµε στην Παναγή
Τσαλδάρη, παραδίπλα µας, το φούρνο του
κυρ-Μήτσου. Τότε που τα σπίτια µας δεν
είχαν πια το χτιστό φούρνο της αυλής, αλλά
ούτε είχαµε ακόµη ηλεκτρικές κουζίνες. Τότε
που οι γυναίκες ήταν οι αρχόντισσες του
σπιτιού τους, τότε που ο κόσµος τους όλος
άρχιζε και τελείωνε στην κουζίνα, τη λάτρα,
τον άνδρα και τα παιδιά τους. Τότε λοιπόν τα
τσουρέκια πήγαιναν µε λαµαρίνες στο φούρ-
Και µετά
ερχόταν η ώρα της αναµονής.
Να ξεκουραστεί η ζύµη, να κάνει τη δουλειά
της η µαγιά, να φουσκώσει, να γίνει διπλή! Τ’
άλευρα κι οι µαγιές, τ’ αυγά και τα µπαχάρια,
το καλό βούτυρο κι η ζάχαρη ενώνονταν και
µια µοναδική µυρωδιά γαργαλούσε τις µύτες
µας. Μέρες νηστείας ακόµα, απαγόρευαν τη
γεύση να συµµετέχει στην πρόκληση αυτή
των αισθήσεων.
Κουκουλωµένη
σε ζεστές κουβέρτες η σκάφη µε το χαµούρι, ανοιγόταν λίγο
λίγο κάθε τόσο από τη µάνα µου, που παρακολουθούσε το φούσκωµα. Την έτρωγε η
αγωνία. Μη και πήγε κάτι στραβά, µη και δε
φουσκώσει και πώς θα κάνουµε τότε Πάσχα
η τελετή του
πλασίµατος. Χούφτες χούφτες κοβόταν
το αφράτο ζυµάρι, δουλεύονταν στις δυο
παλάµες, γινόταν κορδόνια και µετά πλέκονταν πλεξούδες που αραδιάζονταν στις
λαµαρίνες. Όµορφες, ξανθές, αφράτες στη
σειρά, όλες το ίδιο µπόι, το ίδιο πάχος, µ’
ένα άσπρο αµύγδαλο µετά από κάθε στρίψιµο. Λιµπιστικές ,γυάλιζαν καθώς τις άλειφε
µε αυγό κατάκοπη η µάνα µου. Ο κόπος γίνονταν χαρά για κείνη µα για µας η λαχτάρα
της γεύσης µεγάλωνε.
Οι λαµαρίνες
ήταν έτοιµες να βγουν
στο δρόµο, να κάνουν την είσοδό τους στο
φούρνο του κυρ-Μήτσου.
Αραδιάζονταν
έβαλε µύγδαλο ή σουσάµι....Κι η γλώσσα να
µη λέει ποτέ τις σκέψεις του µυαλού....
-Φτου...φτου....πολύ πετυχηµένα φέτος τα
τσουρέκια σου......
-Να µας δώσεις τη συνταγή!!
-Ευχαρίστως!!!!
-Και του χρόνου!!!!
-Καλοφάγοτα!!!!
Κι όλη η γειτονιά
µοσχοβολούσε,
λιγοθυµούσαµε από τη µυρωδιά της µέρες
της µεγάλης νηστείας....
Τα χρώµατα, οι µυρωδιές, οι ήχοι, οι
στο µεγάλο πάγκο
µπροστά στο έµπα του φούρνου θαρρείς και
συµµετείχαν σ’ έναν ιδιότυπο διαγωνισµό.
Με ένα µικρό χαρτάκι ή ένα χάραγµα µε τα
αρχικά της καθεµιάς νοικοκυράς στο χείλος
του ταψιού, τις ξεχώριζε ο φούρναρης . Κι
όταν ήθελε να καλοπιάσει ή να παινέψει κάποια της έλεγε:
άνθρωποι στολίζουν ή και στοιχειώνουν τις
αναµνήσεις µας. Με κάθε ευκαιρία αναδύονται και µας παρασύρουν σε ένα ιδιότυπο
ταξίδι στο χρόνο κάνοντας µας άλλοτε να
χαµογελούµε κι άλλοτε να δακρύζουµε.
- Δε χρειάζεται....τα δικά σου ξεχωρίζουν!!!!
*Η Μαρία Δήµου είναι εκπαιδευτικός. Γράφει
Στο πηγαινέλα
και επικοινωνεί τις απόψεις της στο προσωπικό
της ιστολόγιο peridiavenontasstonkosmo.blog
spot.gr.
στο φούρνο τα µάτια
έπεφταν πιο πολύ στο ταψί της γειτόνισσας.
Φούσκωσε το ζυµάρι της, τα καλοέπλασε,
g
ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015 • 7
της ορθοδοξίας και της Αναστάσεως
ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ
ΕΠΙ ΤΩ ΑΓΙΩ ΠΑΣΧΑ
ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
κ.κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι ΟΥ
Ἀδελφοὶ συλλειτουργοὶ καὶ τέκνα ἐν
Κυρίῳ ἀγαπητά,
Χριστὸς Ἀνέστη!
Ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι πιστοὶ ἑορτάζομεν καὶ
ἐφέτος χαρμοσύνως τὴν Ἀνάστασιν τοῦ Κυρίου
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ψάλλομεν: «Θανάτου
ἑορτάζομεν νέκρωσιν, Ἅδου τὴν καθαίρεσιν,
ἄλλης βιοτῆς τῆς αἰωνίου ἀπαρχήν· καὶ
σκιρτῶντες ὑμνοῦμεν τὸν Αἴτιον» (τροπάριον
τοῦ Κανόνος τῆς Ἀναστάσεως).
Καὶ ἐνῷ ἡμεῖς χαρμοσύνως ἑορτάζομεν τὴν
Ἀνάστασιν τοῦ Κυρίου, ὡς πραγματικότητα
ζωῆς καὶ ἐλπίδος, πέριξ ἡμῶν, ἐν τῷ κόσμῳ,
ἀκούομεν τὰς κραυγὰς καὶ τὰς ἀπειλὰς τοῦ
θανάτου, τὰς ὁποίας ἐκτοξεύουν ἐκ πολλῶν
σημείων τῆς γῆς ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι πιστεύουν
ὅτι δύνανται νὰ λύσουν τὰς διαφορὰς τῶν
ἀνθρώπων διὰ τῆς θανατώσεως τῶν ἀντιπάλων,
γεγονὸς τὸ ὁποῖον καὶ ἀποτελεῖ τὴν μεγαλυτέραν ἀπόδειξιν τῆς ἀδυναμίας των. Διότι, διὰ τῆς
προκλήσεως τοῦ θανάτου τοῦ συνανθρώπου,
διὰ τῆς ἐκδικητικότητος κατὰ τοῦ ἑτέρου, τοῦ
διαφορετικοῦ, δὲν βελτιώνεται ὁ κόσμος, οὔτε
ἐπιλύονται τὰ προβλήματα τῶν ἀνθρώπων.
Εἶναι, ἄλλωστε, ὑπὸ πάντων παραδεκτὸν καὶ
ἀναγνωριζόμενον, ἰδιαιτέρως δὲ ὑπὸ τῶν σκεπτομένων ἀνθρώπων πάσης ἐποχῆς, ὅτι τὸ
κακὸν νικᾶται διὰ τοῦ ἀγαθοῦ καὶ οὐδέποτε διὰ
τοῦ κακοῦ.
Τὰ προβλήματα ἐπιλύονται ἀληθῶς διὰ τῆς
ἀναγνωρίσεως καὶ τῆς τιμῆς τῆς ἀξίας τοῦ προσώπου καὶ διὰ τοῦ σεβασμοῦ τῶν δικαιωμάτων
του. Καὶ ἀντιστρόφως, τὰ παντὸς εἴδους προβλήματα δημιουργοῦνται καὶ ὀξύνονται ἐκ τῆς
περιφρονήσεως τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου
καὶ τῆς καταπατήσεως τῶν δικαίων αὐτοῦ,
ἰδιαιτέρως τοῦ ἀδυνάτου, ὁ ὁποῖος πρέπει νὰ
δύναται νὰ αἰσθάνεται ἀσφαλὴς καὶ ὁ ἰσχυρὸς νὰ
εἶναι δίκαιος διὰ νὰ ὑπάρξῃ εἰρήνη.
Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς ἀνέστη ἐκ τῶν νεκρῶν καὶ
ἀπέδειξε καὶ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον τὴν ἀδυναμίαν
τοῦ θανάτου νὰ ἐπικρατήσῃ καὶ νὰ ἐπιφέρῃ
σταθερὰν μεταβολὴν εἰς τὸν κόσμον. Αἱ
δημιουργούμεναι διὰ τοῦ θανάτου καταστάσεις
εἶναι ἀναστρέψιμοι, διότι, παρὰ τὰ φαινόμενα,
εἶναι προσωριναί, δὲν ἔχουν ρίζαν καὶ ἰκμάδα,
ἐνῷ ἀοράτως παρὼν εἶναι ὁ πάντοτε νικήσας τὸν
θάνατον Χριστός.
Ἡμεῖς, οἱ ἔχοντες τὴν ἐλπίδα μας εἰς Αὐτόν,
πιστεύομεν ὅτι τὸ δικαίωμα τῆς ζωῆς ἀνήκει εἰς
ὅλους τοὺς ἀνθρώπους. Ἡ Ζωὴ καὶ ἡ Ἀνάστασις
προσφέρονται ὑπὸ τοῦ πατήσαντος τὸν θάνατον
καὶ τὴν ἰσχύν αὐτοῦ ἐπὶ τῶν ἀνθρώπων,
Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ εἰς Αὐτὸν μόνον καὶ εἰς τὴν
διδασκαλίαν Του ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ ἐλπίζῃ. Ἡ
πίστις εἰς τὸν Χριστὸν ὁδηγεῖ εἰς τὴν Ἀνάστασιν,
εἰς τὴν Ἀνάστασιν πάντων ἡμῶν, ἡ πίστις καὶ ἡ
ἐφαρμογὴ τῆς διδασκαλίας Του εἰς τὴν ζωήν μας
ὁδηγοῦν εἰς τὴν σωτηρίαν πάντων ἡμῶν, ἀλλὰ
καὶ εἰς τὴν ἀντιμετώπισιν τῶν προβλημάτων μας
ἐν τῷ κόσμῳ.
Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα,
Τὸ μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως, ἡ ὑπέρβασις αὕτη
τῆς ἀνθρωπίνης ἀδυναμίας, εἶναι τὸ κήρυγμα
τῆς ζωῆς ἔναντι τῆς φθορᾶς τοῦ κόσμου καὶ
τῆς περιπετείας τῶν ἀνθρωπίνων, καὶ εἰς αὐτὸ
προσκαλοῦμεν ἀπὸ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἡμεῖς ὁ ἐλέῳ Θεοῦ Προκαθήμενος τῆς ἐν
ἀληθείᾳ Ὀρθοδόξου ἀγάπης, πάντα ἄνθρωπον
εἰς γνῶσιν καὶ βίωσιν, φρονοῦντες ὅτι μόνον
δι᾿ αὐτοῦ θὰ ἐπανευρεθῇ ἡ «κλαπεῖσα» ὑπὸ τῆς
ἀνθρωπίνης συγχύσεως «ἐλπὶς ἡμῶν» καὶ τοῦ
κόσμου παντός.
Εἴθε τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως νὰ φωτίζῃ τὰς
καρδίας ὅλων διὰ νὰ χαίρωνται ὁμοῦ μετὰ τῶν
συνανθρώπων των ἐν ἀγάπῃ, εἰρήνῃ καὶ ὁμονοίᾳ
ἐν τῷ Υἱῷ καὶ Λόγῳ τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος εἶναι τὸ
Φῶς τοῦ κόσμου, ἡ Ἀλήθεια καὶ ἡ Ζωή.
Αὐτῷ μόνῳ, τῷ Ἀναστάντι ἐκ νεκρῶν Κυρίῳ τῆς
δόξης, τῷ «ζωῆς κυριεύοντι καὶ θανάτου δεσπόζοντι», τῷ ζῶντι εἰς τοὺς αἰῶνας καὶ τοῖς «ἐν τοῖς
μνήμασι ζωὴν χαριζομένῳ», ἡ δόξα καὶ ἡ τιμὴ καὶ
ἡ εὐχαριστία. Ἀμήν.
Φανάριον, Ἅγιον Πάσχα ,βιε΄
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρὸς Χριστὸν Ἀναστάντα
εὐχέτης πάντων ὑμῶν
Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ 30ή
ΠΑΣΧΑ Βιε΄(2015)
Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου
Μαρωνείας και Κομοτηνής κ.Παντελεήμονος
Πρός Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Εὐσεβῆ λαόν
Τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
«Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανὸς τέ καὶ γῆ καὶ τὰ καταχθόνια»
Τροπάριο τῆς Γ΄ Ὠδῆς τοῦ Κανόνος τῆς Ἀναστάσεως
Ἀγαπητοὶ μου ἀδελφοί,
Κι ἄν οἱ φυσικοὶ μας ὀφθαλμοὶ ἀδυνατοῦν νὰ θαυμάσουν τὴν ἐξαίσια φωτοχυσία ποὺ διαχέεται ἀπόψε σὲ ὅλη τὴν δημιουργία, κτιστὴ καὶ ἄκτιστη, ἐπειδὴ δὲν ἔχουν πνευματικὸ
βάθος, κι ἄν δὲν μποροῦμε νὰ ἐκστασιαστοῦμε ἀπὸ τὸν ἀναστημένο Χριστό, ὁ Ὁποῖος ὡς
καθάρσιο φῶς μεταμορφώνει καὶ ἀνακαινίζει τὴν συνείδηση τῶν ἁγιοποιουμένων μελῶν
τῆς Ἐκκλησίας Του, ἐπειδὴ δὲν ἔχουμε ἐγκεντρίσει τὴν ὕπαρξὴ μας στὸ θέλημά Του, ἐν
τούτοις ἔχουμε τὴν δυνατότητα, ἐφ’ ὅσον παραμείνουμε στὴν ἀναστάσιμη λειτουργία, νὰ
ἀκούσουμε τὴν στεντόρεια μελωδία ποὺ μᾶς βεβαιώνει μὲ τὰ λόγια ἑνὸς μεγάλου ἁγίου,
τοῦ Γρηγορίου Θεολόγου καὶ ποιητοῦ τοῦ ἀναστάσιμου κανόνος, ὅτι τὰ πάντα λούζονται
μέσα στὸ ἄκτιστο φῶς τῆς Ἀναστάσεως: ὁ οὐρανός, ἡ γῆ καὶ τὰ ὑποκάτω τῆς γῆς.
Ἔχουμε ἐπίσης μιὰν ἀκόμη δυνατότητα: νὰ μελετήσουμε τὸ θεολογικὸ βάθος τῆς ἐπιλογῆς
μας νὰ κρατοῦμε ἀπόψε στὸ χέρι μας τὸ ἀναστάσιμο ἁγιοκέρι.
Ἡ Ἐκκλησία μᾶς ἐκάλεσε διὰ τοῦ «δεῦτε λάβετε φῶς» νὰ τὸ ἀνάψουμε μὲ πίστη καὶ ἐλπίδα,
ὥστε νὰ ἀναχθοῦμε σὲ μιὰ διαφορετικὴ ποιότητα φωτὸς ἀπὸ τὴν εὐκόλως ἐννοουμένη.
Στὸ ἀνέσπερο ἀναστάσιμο φῶς. Φῶς ποὺ καταλάμπει διαρκῶς τὰ πάντα καὶ τοὺς πάντες.
Εἶναι τὸ φῶς τῆς ἀκράδαντης πίστεως τῆς Ἐκκλησίας στὸν νικητὴ τοῦ θανάτου καὶ ἀρχηγὸ
τῆς ζωῆς Ἰησοῦ Χριστό. Φῶς ποὺ ἀποῥροφᾶ τὸν σκοταδισμένο χιτῶνα τῆς ψυχῆς μας, τῆς
κατάστικτης ἀπὸ μικρότητες, φοβίες, ὑποκρισία καὶ ἐγωϊσμούς, καὶ τὸν μεταμορφώνει σὲ
λαμπροφόρο καὶ θεοειδῆ.
Ἀδελφοὶ μου,
Τὸ φωτεινὸ καὶ θερμοφόρο ἀναστάσιμο ἁγιοκέρι μας συμβολίζει τὸ εὔπλαστο τῆς ψυχῆς
μας. Ὅσο εἶναι ζεστὸ μπορεῖ νὰ πλασθεῖ, νὰ ἀνασχηματισθεῖ, νὰ μεταπλασθεῖ. Ἐὰν παγώσει,
θὰ σπάσει. Καὶ ἡ ψυχὴ μας τὸ ἴδιο. Ζέουσα διὰ τῆς πίστεώς καὶ τῆς ἀγάπης της στὸν Χριστὸ
καὶ τὴν Ἐκκλησία Του, στὸν ἀδελφὸ καὶ συνάνθρωπό μας ἁγιοποιεῖται. Παγωμένη ὅμως ἀπὸ
τὴν ἁμαρτία, σκοτίζεται, ἀπελπίζεται, ἀλλοτριώνεται καὶ δὲν κατανοεῖ τὸ ἀποψινὸ μήνυμα
τῆς ἀναστάσεως. Πρέπει νὰ κρατήσουμε ἀναμμένο ἰσοβίως τὸ ἀποψινὸ κερὶ βαθιὰ στὴν
ψυχὴ μας. Πρέπει νὰ ἀποκτήσουμε ὅλοι ἀνεξαιρέτως εὔπλαστη ψυχή. Ψυχὴ ἀναστάσιμη,
θαῥραλέα καὶ ζεστή. Ψυχὴ ἁγία καὶ ἀγαπητικὴ πρὸς τὸν πλησίον. Αὐτὴ προσιδιάζει στὸν
ἀληθινὸ χριστιανό. Αὐτὴ ἀπαιτοῦν οἱ δύσκολοι καιροί. Μὲ αὐτὴν θὰ ξεπεράσουμε κάθε
σκοτεινὴ κρίση καὶ τελικῶς θὰ προσεγγίσουμε τὸ Φῶς τοῦ ἀναστημένου Χριστοῦ.
Μὲ διάπυρες εὐχὲς πρὸς τὸν ἀναστάντα Κύριον
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
8 • ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015
ευχές
Áú÷Üí ÊáñÜ Ãéïõóïýö
ÂïõëåõôÞò ÓÕÑÉÆÁ íïìïý Ñïäüðçò
«×ñüíéá ðïëëÜ
óôïõò ×ñéóôéáíïýò
óõìðïëßôåò ìïõ,
ìå áéóéïäïîßá êáé
áãùíéóôéêüôçôá
ãéá ôçí áíÜóôáóç
ôïõ ôüðïõ»
ÏíôÝñ Ìïõìßí
Ôï ìÞíõìá ôçò
ÁíÜóôáóçò ôïõ
Èåáíèñþðïõ
áò áðïôåëÝóåé
öÜñï øõ÷éêÞò
áíÜôáóçò
Äéêçãüñïò-ðåñéöåñåéáêüò óýìâïõëïò ÁÌ-È
«×ñüíéá ÐïëëÜ.
ÊáëÞ
ÁíÜóôáóç
Ìå óõíáäåëöéêüôçôá
êáé áëëçëåããýç.
Ãéá íá äçìéïõñãÞóïõìå
üëïé ìáæß áðü êïéíïý
ôï ìÝëëïí ôçò
ðåñéï÷Þò ìáò»
Ôóáëéêßäçò Ð. Íéêüëáïò
Ðïëéôéêüò Ìç÷áíéêüò
Ðåñéöåñåéáêüò óýìâïõëïò
Õðåýèõíïò ÐïëéôéêÞò Ðñïóôáóßáò ÐåñéöÝñåéáò ÁÌ-È
Ευχές
για ευτυχισμένη
Ανάσταση
και ένα
ελπιδοφόρο και
δημιουργικό
μέλλον
Ôï ìåãáëåßï ôçò èõóßáò
ôïõ Èåáíèñþðïõ
áò äßíåé äýíáìç, áãÜðç,
áíèñùðéÜ êáé åëðßäá
ãéá Ýíá êáëýôåñï áýñéï
Ελένη
Λαφτσή
επικεφαλής του
συνδυασμού
«ΠΟΛΗ-τική
ανατροπή»
Δήμου Κομοτηνής
Ï ðñüåäñïò
ÄçìÞôñçò Êáñáóôáýñïõ
êáé ôï Ä.Ó. ôçò Ä.Å.Õ.Á.Ê.
óáò åý÷ïíôáé
ÊáëÞ ÁíÜóôáóç
& Êáëü ÐÜó÷á
ìå õãåßá, ÷áñÜ êáé áéóéïäïîßá
Êáëü ÐÜó÷á
Íüôçò ×áñáëáìðßäçò
Ðñüåäñïò ôïõ Äçìïôéêïý Óõìâïõëßïõ
ÄÞìïõ ÊïìïôçíÞò - äéêçãüñïò
ÅãêÜñäéåò ðáó÷áëéíÝò åõ÷Ýò
ãéá ìéá ÷áñïýìåíç ËáìðñÞ.
Ôï áíÝóðåñï öùò
ôçò ÁíÜóôáóçò
áò ïäçãåß üëïõò ìáò…
×ñüíéá ÐïëëÜ!
Êáëü ÐÜó÷á!
Νομαρχιακή Οργάνωση ΞΑΝΘΗΣ
Θήρας 10 με Θερμοπυλών γωνία, Τ. 25410 66795
ÃéÜííçò ÃêáñÜíçò
áíôéäÞìáñ÷ïò Êïéíùíéêþí ÈåìÜôùí & Áëëçëåããýçò
Ôï ¢ãéï Öùò
ôçò ÁíÜóôáóçò
áò öùôßóåé ôéò øõ÷Ýò
êáé ôéò æùÝò üëùí ìáò
Ãéþñãïò Æçëïýäçò,
ÁíôéäÞìáñ÷ïò Êáèáñéüôçôáò,
ÐåñéâÜëëïíôïò & Áíáêýêëùóçò
ÄÞìïõ ÊïìïôçíÞò
ÁíôéäÞìáñ÷ïò Êáèáñéüôçôáò
ÄÞìïõ ÉÜóìïõ
Κεντρικά Γραφεία: Βασ. Παύλου 7 - Κομοτηνή, Τ. 2531 102124
Êáëü ÐÜó÷á
ÊáëÞ ÁíÜóôáóç
ÌåìÝô ÏæôæéÜí
Åõ÷üìáóôå óå üëïõò
ôïõò ÷ñéóôéáíïýò óõìðïëßôåò ìáò
ÊáëÞ ÁíÜóôáóç & Êáëü ÐÜó÷á
ìå õãåßá, åõôõ÷ßá êáé äýíáìç
ãéá íá áíôéìåôùðßóïõìå
ôéò óêëçñÝò ðñïêëÞóåéò
ôçò óçìåñéíÞò ðñáãìáôéêüôçôáò
Ôï Öùò ôçò ÁíáóôÜóåùò
ôïõ Èåáíèñþðïõ
áò öÝñåé ôçí åëðßäá
êáé ôçí áéóéïäïîßá
ãéá êáëýôåñåò ìÝñåò
«Åõ÷Ýò óå üëïõò
ôïõò óõíáíèñþðïõò
ìïõ ãéá Káëü ÐÜó÷á!
Ãéá Ýíá êïéíü êáé
äçìéïõñãéêü
ìÝëëïí!»
ÊëåïðÜôñá Óôïãéáííßäïõ
äçìïôéêÞ óýìâïõëïò - áíôéðñüåäñïò ÊÅÌÅÁ
Oι εργαζόμενοι, οι συνεργάτες,
το Διοικητικό Συμβούλιο
και ο Πρόεδρος της δημοτικής
επιχείρησης «ΓΕΥΣΙΓΝΩΣΙΑ Α.Ε.»,
Θέμης Τζενετίδης,
σας ευχόμαστε,
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!
Και σας προτρέπουμε και φέτος να αναζητήσετε
τη μπλέ σφραγίδα S-68, που δηλώνει ότι το
αμνοερίφιο είναι ελληνικό και ότι σφαγιάστηκε
στις εγκαταστάσεις των δημοτικών σφαγείων, όπου
γίνονται όλοι οι απαραίτητοι ποιοτικοί έλεγχοι.
Αγαπάμε τον τόπο μας,
στηρίζουμε την τοπική αγορά
ΚαλήΑνάσταση...ΚαλόΠάσχα...Χρόνιαπολλά
ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015 • 9
ευχές
Ï ðñüåäñïò ôçò Êïéíïðñáîßáò
Êáðíïðáñáãùãþí Åíþóåùí Áãñïôéêþí
Óõíåôáéñéóìþí Ñïäüðçò êáé ¸âñïõ
×ïõóåÀí ÅóÜô
åý÷åôáé óå üëïõò
ôïõò ðáñáãùãïýò
ôçò ÈñÜêçò
×ñüíéá ÐïëëÜ
Êáëü ÐÜó÷á
Ï Öáñìáêåõôéêüò Óýëëïãïò Ñïäüðçò
êáé ïé Öáñìáêïðïéïß ìÝëç ôïõ
åõ÷üìáóôå
ôï ¢ãéï Öùò ôçò ÁíÜóôáóçò
íá öùôßæåé ôç æùÞ êáé ôçí ðïñåßá üëùí ìáò
êáé óýíôïìá íá åðáíáöÝñåé ôçí åëðßäá
êáé ôçí áîéïðñÝðåéá
óôïõò óõíáíèñþðïõò ìáò
Καλή
Ανάσταση!
ΜΕΤΕΚΟ Α.Ε.
Âáó. Ðáýëïõ 9 (Ìáñþíåéï ÌÝãáñï)
Ô.Ê. 69100 ÊïìïôçíÞ
Ô: 25310 82910 F. 25310 82908
Θρυλόριο Κοµοτηνής • Τ.Κ. 69 100, Τ.Θ. 96
Τηλ.: +30 25310 82520 • Fax: +30 25310 37305
e-mail: [email protected] • website: www.meteko.gr
Ç Âéïìç÷áíßá
Ðëáóôéêþí-Åéäþí Óõóêåõáóßáò
×áôæçêïóìÜò & Óéá Ï.Å.
Ο πρόεδρος Κυριάκος Ταξιλδάρης
και το Δ.Σ. του Κυνηγετικού
Συλλόγου Ροδόπης
εύχονται
σε όλα τα μέλη - κυνηγούς του συλλόγου
Êáëü ÐÜó÷á!
Χρόνια Πολλά
Καλή Ανάσταση
åý÷åôáé óôïõò ðïëõðëçèåßò ðåëÜôåò
êáé óõíåñãÜôåò ôçò
êáèþò åðßóçò êáé óôï ðñïóùðéêü ôçò
×ñüíéá ÐïëëÜ
ÊáëÞ ÁíÜóôáóç
ΚαλήΑνάσταση
με υγεία
ÄÙÑÅÁÍ ðáñáëáâÞ
- ðáñÜäïóç óôï óðßôé, óôéò
åóôßåò Þ óôï óôñáôüðåäï...
CHATEAU NOUVEAU, ÁËÓÏÓ ÍÕÌÖÁÉÁÓ
ÔÇË 25310 71541, www.cateringhoutos.gr
Êùí/ðüëåùò 90, 691 00 ÊïìïôçíÞ,
Ôçë.: 25310 33365 - 32376
ÓÔÅÃÍÏÊÁÈÁÑÉÓÔÇÑÉÏ
ÓÉÄÅÑÙÔÇÑÉÏ ÑÏÕ×ÙÍ
ÐËÕÍÔÇÑÉÏ
ÄéáëåêôÜêçò Ãéþñãïò
Äçìïêñßôïõ 7, ÊïìïôçíÞ
Ô. 25310 82834
Ê. 6908 664102
& 6986 762931
Καλή Ανάσταση
ΚαλήΑνάσταση
Μπιιζανίου 4, Κομοτηνή
Καλή Ανάσταση
Τ. 25310 73650
delivery 25310 20702 & 2531 774422
Äçìïêñßôïõ 36, 691 00 ÊïìïôçíÞ
Ãñáöåßï ôåëåôþí
«Ôï ðñþôï»
ÅìéíÝ
χρόνια πολλά
Tζαμπάζογλου Εμινέ
Λ.Ηρώων66,Κομοτηνή,Τ.2531023492,fb:CEHairDesign
Êáëü ÐÜó÷á
Á. ÂáìâáêÜ - Ì. ÌáíùëáêÜêç Ï.Å.
Áßíïõ 19, 69100, Êïìïôçíç
Ô. 2531022829, F. 2531032377, Ê. 6946008148, 6936141146
10 • ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015
ευχές
LUXURY
FOR
LESS
T 25310 82920-1
F 25310 82922
Δημοκρίτου 9
69100 Κομοτηνή
e-mail: [email protected]
Êáëü
ÐÜó÷á
Êåíôñéêü: ÌðáêÜëµðáóç 3, ÊïµïôçíÞ • Ô. 25310 71971
ÕðïêáôÜóôçµá - Âéïôå÷íßá: Õöáíôáß Í. Ñïäüðçò
Ôçë. & Fax 25310 71440 • K. 6932116684
[email protected][email protected]
www.firex.gr
Χρόνιαπολλά
Καλή Ανάσταση
+3025310 30600
Kosmopolis, ÊïìïôçíÞ
ÖÑÏÕÔÁ - ËÁ×ÁÍÉÊÁ - ÐÁÍÔÏÐÙËÅÉÁ
ÊÍÉÊÏÓ ÉÙÁÍÍÇÓ
Καλό
Πάσχα
ÉÃÍÁÔÁÊÇÓ ÊÙÍÓÔÁÍÔÉÍÏÓ
Êáëü ÐÜó÷á
ÄçìïôéêÞò ÁãïñÜò 41, ÊïìïôçíÞ, Ô. 2531024481
1ï õðïêáôÜóôçìá: ×áñ.ÂÜìâáêá 2, ÊïìïôçíÞ, Ô. 2531025543
2ï õðïêáôÜóôçìá: ËáìøÜêïõ 59, ÊïìïôçíÞ, Ô. 2531037491
ÈÜóïõ 15 & Ðáñéáíïý 4, 691 00 ÊïìïôçíÞ
Ôçë.: 25310 31311, Fax: 25310 33414
www.ignatakis.gr
Η διοίκηση, τα στελέχη και οι εργαζόμενοι της εταιρείας
σαςεύχονταιολόψυχατοΦωςτηςΑνάστασηςναοδηγείτηνκοινωνία
στο δρόμο της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς
Καλό Πάσχα, με υγεία
www.sorokada.gr
Καλή Ανάστα
ση
ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015 • 11
της ορθοδοξίας και της αναστάσεως
ΠΑΣΧΑ ΚΥΡΙΟΥ ΠΑΣΧΑ
Aνάσταση Χριστού και συνανάσταση ανθρώπου
►Οντολογική πρόταση ζωής για την επέκεινα του τάφου πραγματικότητα
► Ο υψιπετής Θεοφόρος Πατέρας Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης θεολογεί για τις σωτηριώδεις
οντολογικές συνέπειες της Αναστάσεως στην ψυχοσωματική ύπαρξη του ανθρώπου
Του Ιωάννη Ελ. Σιδηρά*
Το άκουσµα και µόνον της λέξεως «Πάσχα»
γεννά αυθόρµητους συνειρµούς που µας οδηγούν
στην εκ των νεκρών Ανάσταση του Θεανθρώπου
Ιησού Χριστού και συνακόλουθα η λέξη «Ανάσταση» καθίσταται συνώνυµη των λέξεων «ζωή» και
µάλιστα «αιώνια ζωή», «αφθαρσία» και «αθανασία»
στην επέκεινα του χοϊκού τάφου πραγµατικότητα ως ευεργετική οντολογική συνέπεια για τον
κτιστό, θνητό και φθαρτό άνθρωπο, ο οποίος ως
«έλλογο και αυτεξούσιο ον» στη διαχρονία της
πορείας του µέσα στον χωροχρόνο του επίγειου
ιστορικού γίγνεσθαι επιθυµεί διακαώς να υπερβεί
το φάσµα του θανάτου θέτοντας αδιαλείπτως και
ενίοτε µε απελπιστική απόγνωση, το φιλοσοφικό
και θεολογικό µέγα ερώτηµα: «Μετά θάνατον τι;» ή
«µετά τον τάφο τι;».
Την απάντηση
στα καίριας οντολογικής
σηµασίας αυτά ερωτήµατα δίδει το ίδιο το ιστορικό και βεβαιωµένο γεγονός της Αναστάσεως του
Ιησού Χριστού, ο οποίος γενόµενος «πρωτότοκος
εκ των νεκρών» προσλαµβάνει ψυχοσωµατικώς τη
σύνολη ανθρώπινη φύση και την αφθαρτοποιεί. Ο
Θεάνθρωπος Χριστός «θανάτω θάνατον καταργεί»
και αθανατοποιεί τον κτιστό και θνητό άνθρωπο,
γενόµενος «απαρχή των κεκοιµηµένων». Δεν
νοείται αιώνιος ζωή, αθανασία και αφθαρσία του
χοϊκού ανθρώπου άνευ της Αναστάσεως του
Χριστού, αλλά και ουδεµία οντολογική συνέπεια
για τη σωτηρία του κτιστού ανθρώπου θα είχε η
σταυρική θανάτωση του αναµάρτητου Ιησού εάν
δεν επακολουθούσε η ψυχοσωµατική Ανάστασή
του ως πιστοποίηση βεβαία και αψευδής, αφενός
της νίκης του έναντι του ανθρωποκτόνου θανάτου
και της αµαρτίας, που γεννά τον θάνατο και την
φθορά, αφετέρου της οντολογικής δυνατότητος του υποκειµένου στο θάνατο και τη φθορά
ανθρώπου να σωθεί υπερβαίνοντας την φυσική
κτιστή νοµοτέλειά του µέσω της ενώσεώς του
µε τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό, ο οποίος ένωσε
την κτιστή µε την άκτιστη φύση στο ένα θεανδρικό
πρόσωπό του και ο ίδιος απεκατέστησε ως ψυχοσωµατική ολότητα την ανθρώπινη φύση στο «αρχαίο κάλλος» της. Έτσι η Ανάσταση του Χριστού
είναι συνανάσταση του ανθρώπου και ταυτόχρονα
µετοχή και κοινωνία οντολογική στην υπεργήινη
πραγµατικότητα, στην επέκεινα του τάφου ζωή
της Τριαδικής Θεότητος.
Ο θάνατος
του Χριστού δεν είναι το τέλος
αλλά η σωστική απαρχή για το σύνολο της ανθρωπότητος που βιώνει µέσα στην Εκκλησία την
Βασιλεία του Θεού καθώς ο Αναστηµένος Χριστός
παρατείνεται στους αιώνες και ενώνει «τα διεστώτα» από τον παρόντα αιώνα έως τα έσχατα. Η Ανάσταση του Σωτήρος Χριστού είναι κοινός κλήρος
σύνολης της ανθρωπότητος άνευ αποκλεισµών
και περιθωριοποιήσεων, και συνάµα απαρχή
βεβαία της ελπίδος για τον άνθρωπο όλων των
αιώνων και των εποχών ότι υπάρχει η οντολογική δυνατότητα να θραύσει τα λυπηρά δεσµά
του θανάτου όταν ελευθέρως και αβιάστως και
αυτοπροαιρέτως ενωθεί εξ όλης αγάπης, µε τον
νικητή του θανάτου, τον γευσάµενο τον θάνατο
και καταργήσαντα τον θάνατο Ιησού Χριστό.
Ο Τάφος λοιπόν του Χριστού είναι «όλβιος τάφος» και «τάφος ελπιδοφόρος» γιατί εκεί ανέτειλε
η κοσµοσωτήριος Ανάσταση που είναι αιώνιος ζωή
και αφθαρσίας πρόξενος για το γένος των Βροτών.
Τότε αποκτά νόηµα η επίγεια ζωή του ανθρώπου,
όταν βιώνεται υπό το πρίσµα της αιωνιότητος
που προϋποθέτει την βίωση του θανάτου ως
αφετηρίας για την «όντως ζωή», την οποία χορηγεί η «αυτοζωή», ο Αναστάς Ιησούς Χριστός. Ο
θεοκίνητος και θεοφόρος Πατέρας της Εκκλησίας
Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης στη θεόπνευστη οµιλία
του, υπό τον τίτλο: «Εις το Άγιον Πάσχα», θεολογεί
µεγαλοφρόνως και θεοφωτίστως για τις σωτηριολογικές και οντολογικές συνέπειες της εκ νεκρών
Αναστάσεως του Κυρίου για τον πεπτωκότα κτιστό
άνθρωπο καθώς και για τις ιδιαίτερες πτυχές της
παλιγγενεσίας του φθαρτού ανθρωπίνου Γένους,
που συντελείται δια της Αναστάσεως του Κυρίου
και σε πολλές περιπτώσεις είτε εξ αγνοίας είτε
σκοπίµως απορρίπτεται, χλευάζεται και συκοφαντείται από τους αρνητές της πίστεως ή τους
πολεµίους της αληθείας. Είναι δε άξια µνείας η
θεολογική εµβάθυνση του Αγίου Γρηγορίου Νύσ-
σης στην εσχατολογική διάσταση της αληθείας
της Αναστάσεως του Κυρίου όχι ως µίας στατικής
οντολογικής καταστάσεως, η οποία κατεγράφη
απλώς ως ένα ιστορικό γεγονός, αλλά ως οντολογικής συνέπειας και σωστικής δυνατότητος που
προσφέρεται στον άνθρωπο, όταν οι πάντες θα
αναστηθούν στα έσχατα κατά τη δευτέρα έλευση
και παρουσία του Ιησού Χριστού. Η Ανάσταση είναι
πρόταση ζωής και υπάρξεως στην επέκεινα του
τάφου πραγµατικότητα της ακτίστου Βασιλείας
του Θεού.
Στο θεολογικό πλαίσιο των ως άνω αναφερθέντων ο Θεοφώτιστος και υψιπετής Πατέρας
της Εκκλησίας διδάσκει τα εξής: «Υµνείτε τον
Κύριο όλα τα έθνη, δοξολογείστε αυτόν όλοι οι
λαοί. Υµνείστε τον ως δυνατό, δοξολογείστε τον
ως φιλάνθρωπο, διότι ενώ είχαµε πέσει και είχαµε
νεκρωθεί, µας έδωσε πάλι ζωή και ανανέωσε το
άρρωστο σκεύος και µεταµόρφωσε φιλάνθρωπα
το αηδιαστικό λείψανο µέσα στον τάφο σε ζώσα
και άφθαρτη ύπαρξη, και την ψυχή που εδώ και
χιλιάδες χρόνια είχε εγκαταλείψει το σώµα, σαν
από µακρινό ταξίδι την επανέφερε στο σπίτι της
χωρίς να δυσκολεύεται καθόλου λόγω του χρόνου
και της λησµοσύνης στη χρήση του ίδιου του οργάνου (του σώµατος), αλλά προχωρώντας σ’ αυτό
πιο εύκολα από ό,τι πετάει το πουλί στη φωλιά
του… Ο Χριστός λοιπόν ο Θεός αναστήθηκε σήµερα, ο απαθής, ο αθάνατος (συγκρατήσου λίγο εσύ
ο εθνικός και άφησε τα προκλητικά γέλια ώσπου
να τ’ ακούσεις όλα), αυτός που δεν εξαναγκάσθηκε
για το πάθος ούτε υποχρεώθηκε από κάποιον να
κατεβεί από τους ουρανούς ούτε βρήκε την ανάσταση ως µιά απροσδόκητη κι ανέλπιστη ευεργεσία, αλλά ήξερε όλη την εξέλιξη των πραγµάτων
ως το τέλος κι έτσι έκανε την αρχή…
«Αύτη η ηµέρα,
ην εποίησεν ο Κύριος,
αγαλλιασώµεθα και ευφρανθώµεν εν αυτή» όχι
µε µεθύσια και γέλωτες, όχι µε χορούς και πιοτά,
αλλά µε σκέψεις θεϊκές. Σήµερα µπορεί να δούµε
όλη την Οικουµένη σαν µια οικογένεια που συγκεντρώθηκε για έναν κοινό σκοπό κι αφού αδιαφόρησε για κάθε άλλη συνήθεια, συµµορφώθηκε µ’ ένα
σύνθηµα στην προθυµία της προσευχής. Οι µεγάλοι δρόµοι έχασαν σήµερα τους ταξιδιώτες τους,
η θάλασσα είναι σήµερα έρηµη από πλοία και
ναύτες, ο γεωργός παράτησε τη σκαπάνη και το
αλέτρι και στολίσθηκε µε τα γιορτινά του, οι πωλήσεις και τα εµπόρια σχολάζουν, οι δυσαρέσκειες
διαλύθηκαν όπως ο χειµώνας όταν φανεί η άνοιξη,
οι θόρυβοι, οι ταραχές, η ζάλη του βίου υποχώρησαν στην ειρήνη της εορτής. Ο φτωχός στολίζεται
όπως ο πλούσιος, ο πλούσιος παρουσιάζεται πιο
λαµπρός απ’ ό,τι συνηθισµένα, ο ηλικιωµένος
τρέχει ως νέος για να λάβει το µερίδιό του από τη
χαρά, ο άρρωστος παραβιάζει την αρρώστια του,
το παιδί αλλάζοντας φορέµατα εορτάζει έτσι µε
την αίσθηση, επειδή νοητά δεν µπορεί ακόµα, η
ψυχή της Παρθένου λάµπει, επειδή βλέπει να λάµπει και να δέχεται τέτοια τιµή η υπόµνηση της ελπίδας της, η έγγαµη εορτάζει και χαίρεται µε όλο
το πλήρωµα του σπιτιού. Γιατί σήµερα χαίρονται
και ο σύζυγος και τα παιδιά και οι υπηρέτες και όλοι
οι άνθρωποι της οικίας…
Και σωστά λέγεται
ότι η σηµερινή ηµέρα
είναι αληθινά αποµίµηση της µελλοντικής ηµέρας.
Γιατί και οι δύο συναθροίζουν ανθρώπους, εκείνη
όλους γενικά και αυτή διάφορες οµάδες. Και για
να πούµε το πιο αληθινό, ως προς το πόση φαιδρότητα κι ευθυµία προκαλεί, η παρούσα είναι πιο
χαρούµενη από την προσδοκώµενη. Επειδή τότε
είναι ανάγκη να βλέπουµε κι αυτούς που θρηνούν,
καθώς φανερώνονται οι αµαρτίες τους, ενώ η
σηµερινή ευτυχία δεν σηµαδεύεται από θλιβερά.
Και ο δίκαιος ευφραίνεται και αυτός που δεν έχει
καθαρή συνείδηση περιµένει τη διόρθωσή του µε
τη µετάνοια και κάθε λύπη ησυχάζει τη µέρα αυτή
και κανένας δεν έχει τόσο µεγάλη λύπη, ώστε να
µη νιώσει ανακούφιση από τη µεγαλοπρέπεια της
εορτής.
Σήµερα ο δεσµώτης λύεται από τα δεσµά, στο
χρεώστη χαρίζεται το χρέος, ο δούλος ελευθερώνεται µε το αγαθό και φιλάνθρωπο κήρυγµα της
Εκκλησίας, δε δέχεται εξευτελιστικά ραπίσµατα
στο πρόσωπο ούτε µε χτύπηµα που δέχεται,
συγχωρείται για χτύπηµα που έδωσε, ούτε πάνω
σε ψηλό βήµα κάνει επίδειξη στο λαό όπως σε
ποµπή ενώ έχει την ύβρη και ντροπή ως αρχή της
ελευθερίας του, αλλά, όπως είναι γνωστό, συγχωρείται µε τόση αξιοπρέπεια. Ευεργετείται κι αυτός
που παραµένει ακόµα στη δουλειά. Γιατί, αν είναι
πολλά και βαριά τα αµαρτήµατά που υπερβαίνουν
την άφεση και τη συγγνώµη, σέβεται ο δεσπότης
τη γαλήνη και τη φιλανθρωπία της ηµέρας και δέχεται τον παραριγµένο και κυλισµένο στην ατιµία,
όπως ο φαραώ τον αρχικεραστή από το δεσµωτήριο. Γιατί γνωρίζει, όπως κατά την ορισµένη ηµέρα
της ανάστασης που κατά οµοιότητα της τιµούµε
τη σηµερινή, ότι έχει κι αυτός ανάγκη από την ανεξικακία και την αγαθότητα του Κυρίου και δανείζοντας εδώ ευσπλαχνία προσδοκά την ανταπόδοση
κατά τον καιρό εκείνο.
Ακούσατε εσείς οι κύριοι, φυλάξετε ως ωφέλιµη τη συµβουλή µου, µη µε διαβάλετε στους
δούλους ότι τάχα εγκωµιάζω ψεύτικα την ηµέρα.
Διώξτε τη λύπη των ψυχών που θλίβονται, όπως ο
Κύριος τη νέκρωση από τις ψυχές, µεταµορφώστε
τους δίχως τιµή και κάνετέ τους τιµηµένους, κάνετε όσους θλίβονται χαρούµενους, τους δειλούς
θαρραλέους, βγάλετε από τη γωνία τους σαν από
τάφο τους πεταµένους εκεί, ας ανθήσει η οµορφιά
της εορτής σ’ όλους ωσάν να είναι λουλούδι. Γιατί,
αν τα γενέθλια του Βασιλέως ή κάποια επινίκια
εορτή ανοίγουν τη φυλακή, δε θα απαλλάξει τους
λυπηµένους ο αναστηµένος Χριστός; Οι φτωχοί
αγκαλιάστε την τροφό σας και όσοι έχετε σώµατα
αδύνατα και κακοπαθηµένα εκείνο το πρόσωπο
που θεραπεύει τις συµφορές σας. Γιατί η ελπίδα
της Ανάστασης µας δηµιουργεί τον πόθο της
αρετής και το µίσος κατά της κακίας, ενώ όταν η
ανάσταση αναιρεθεί θα βρεθεί να ισχύει σ’ όλους
ένα παράγγελµα: «φάγωµεν και πίωµεν, αύριον
γαρ αποθνήσκοµεν»…
Εξ αιτίας της ηµέρας αυτής οι άνθρωποι είναι
κληρονόµοι του Θεού και συγκληρονόµοι του
Χριστού. Εξ αιτίας αυτής της ηµέρας το µέρος του
σώµατος που πριν από χιλιάδες έτη το έφαγαν τα
σαρκοβόρα πουλιά, θα βρεθεί ότι δε λείπει, και
αυτό που κατέφαγαν τα κήτη και τα σκυλόψαρα
και θαλάσσια όντα, όταν αναστηθεί ο άνθρωπος,
θ’ αναστηθεί µαζί του. Το σώµα που έκαψε η φωτιά
και το έφαγαν τα σκουλήκια µέσα στους τάφους
και γενικά όλα τα σώµατα, όσα αφάνισε. Η φθορά
µετά τη δηµιουργία, θα τα αναδώσει η γη ανελλιπή και ακέραια. Και όπως διδάσκει ο Παύλος «εν
ριπή οφθαλµού τελεσθήσεται η ανάστασις», και
µεγαλύτερη από την ταχύτητα αυτή δεν υπάρχει.
Εσύ όµως σκεπτόµενος ως άνθρωπος και κατά τη
δύναµή σου πόσα χρονικά διαστήµατα υπολογίζεις µε το νου σου; Πρώτο, για να µπορέσουν να
έρθουν τα κόκκαλα, που σάπισαν και έγιναν γη
σκληρή και συµπαγής, ενωµένα ξανά από την κατάσταση θρύψης σε συνάφεια φυσική και αρµονική
σύνδεση. Δεύτερον, σκέφτεσαι την κάλυψη των
οστών µε τις σάρκες, τις πολύπλοκες συνδέσεις
των νεύρων, τα λεπτά αγγεία των φλεβών και των
αρτηριών που απλώνονται κάτω από το δέρµα και
των ψυχών το ανεκδιήγητο και αµέτρητο πλήθος
που προβαίνουν από κάποιες µυστικές κατοικίες
και που κάθε µία αναγνωρίζει το ίδιο της σώµα…
και κατοικεί αµέσως πάλι σ’ αυτό και το διαλέγει
χωρίς λάθος από τόσο πλήθος οµόφυλων σωµάτων… Αυτά τα παρόµοια περνούν στους λογισµούς των πολλών και γεµίζουν από υπερβολικό
θαυµασµό το νου και µαζί εισάγουν και την απιστία
στο θαύµα. Επειδή δηλαδή ο νους δε βρίσκει τη
λύση για όσα απορεί και αναζητεί ούτε όµως µπορεί παράλληλα να ικανοποιήσει την περιέργειά
του µε την εύρεση και την κατανόηση, οδηγείται
στην απιστία, εκβάλλοντας και αθετώντας την
αλήθεια των πραγµάτων εξαιτίας της ασθενείας
των ίδιων των λογισµών…
Η απόδειξη λοιπόν είναι φανερή, αλλά γιατί
εσείς οι εριστικοί δηµιουργείτε ζητήµατα επειδή
τάχα είµαστε εξηγητές λόγων ανεξήγητων; Όπως
σηκώθηκε από τους νεκρούς ο ένας έτσι θα σηκωθούν και οι δέκα, και όπως σηκώθηκαν οι δέκα έτσι
και οι τριακόσιοι και όπως οι τριακόσιοι έτσι και οι
πολλοί…. Εκείνο όµως που κυρίως αποστοµώνει
αυτούς που προβάλλουν αντιρρήσεις και τους
προδιαθέτει να δείξουν απιστία, αυτό προπάντων
είναι, νοµίζω, η ιδέα ότι τα σώµατα αφανίζονται
ολότελα. Δεν είναι όµως έτσι. Δεν αφανίζονται
εντελώς, αλλά διαλύονται σ’ αυτά από τα οποία
έχουν συντεθεί και υπάρχουν… Με το να παραµένουν τα πρωτότυπα στοιχεία και µε το να προσχω-
ρούν σ’ εκείνα, όσα προέρχονται από αυτά µετά τη
διάλυση, µέσα στα γενικά σώζονται και τα µερικά.
Για το Θεό είναι πολύ εύκολο να δηµιουργεί εκ του
µηδενός (γιατί έτσι δηµιουργήθηκαν τα πάντα στην
αρχή), και είναι βέβαια πολύ ευκολότερο να δηµιουργεί από αρχικά στοιχεία που ήδη υπάρχουν. Ας
µην αφαιρέσουµε λοιπόν από τους ανθρώπους την
καλή τους ελπίδα, την επανόρθωση της ασθένειάς
µας και την δεύτερη, θα έλεγα γένεση, την απαλλαγµένη από θάνατο, κι ας µην προσβάλλουµε
από υπερβολή φιληδονίας την καλοπροαίρετη και
φιλάνθρωπη υπόσχεση του Θεού… Επειδή όµως
ο λόγος της Ανάστασης έχει µπροστά του την
κρίση κι ακούν τα ιερά βιβλία να κηρύττουν ρητά,
ότι δεν είναι η ζωή µας ανεύθυνη, αλλά όταν ανακαινισθούµε για τη δεύτερη ζωή µας, θα σταθούµε
όλοι µπροστά στο βήµα του Χριστού, ώστε µε κριτή
εκείνον να λάβουµε τις αµοιβές που µας αξίζουν για
το βίο µας. Επειδή λοιπόν (οι αρνητές) καταλαβαίνουν ότι έχουν κάνει πράξεις αίσχιστες και άξιες για
πολλές τιµωρίες, από µίσος της κρίσης διαγράφουν
και την Ανάσταση…
Αν δεν υπάρχει Ανάσταση, αλλά το τέλος
της ζωής µας είναι ο θάνατος, διάγραψε κατηγορίες και ψεγάδια, δώσε απεριόριστη περιουσία στο
φονιά, άφησε το µοιχό να επιβουλεύεται φανερά
τους γάµους, ας διασκεδάζει ο πλεονέκτης µε τα
ξένα, ας µη διακόπτει κανένας τον υβριστή, ας καταπατεί συνεχώς τον όρκο του ο επίορκος, γιατί και
τον πιστό στον όρκο του τον περιµένει θάνατος. Ο
άλλος ας λέει όσα ψέµατα θέλει, γιατί δεν υπάρχει
κανένα κέρδος από την αλήθεια, κανένας να µην
ελεεί τον φτωχό, γιατί η ευσπλαχνία δεν έχει αµοιβή… Αν δεν υπάρχει ανάσταση, δεν υπάρχει ούτε
κρίση, κι αν δεν υπάρχει κρίση, χάνεται µαζί και ο
φόβος του Θεού. Κι όπου ο φόβος δε σωφρονίζει,
εκεί χορεύει ο διάβολος µαζί µε την αµαρτία…
Αν δεν υπάρχει Ανάσταση, είναι µύθος ο
Λάζαρος και ο πλούσιος και το φρικτό χάσµα και
η ακατάσχετη φλόγα της φωτιάς και η φρυγµένη
γλώσσα, η τόσο ποθητή σταγόνα του νερού και
το βρεγµένο δάχτυλο του φτωχού. Είναι προφανές ότι όλα αυτά προεικονίζουν τη µελλοντική
ανάσταση… Κι ας µη νοµίζει κανένας ότι αυτά
έχουν συντελεσθεί ήδη αλλά αποτελούν µια προαναφώνηση για το µέλλον. Θα γίνουν τότε όταν η
µεταµόρφωσή µας, δίνοντας ψυχή στους νεκρούς,
θα αναστήσει καθέναν για να αντιµετωπίσει όσα
έχει πράξει στη ζωή, και θα είναι σύνθετος όπως
και πρώτα, αποτελούµενος από σώµα και ψυχή…
Εγώ νοµίζω ότι όσοι αµφισβητούν τον λόγο αυτό
δεν είναι µόνο δυσσεβείς, αλλά και παραπαίουν.
Γιατί ανάσταση, αναβίωση και µεταµόρφωση και
όλα τα παρόµοια ονόµατα οδηγούν τη σκέψη των
ακροατών στο σώµα που υπόκειται στη φθορά. Η
ψυχή δηλαδή εξεταζοµένη αυτή καθεαυτή, δε θα
αναστηθεί ποτέ, επειδή ούτε πεθαίνει αλλά είναι
άφθαρτη και ανώλεθρη, κι ενώ είναι αθάνατη, έχει
θνητό αυτό που τη φέρνει σ’ επαφή µε τα πράγµατα και γι’ αυτό κοντά στο δίκαιο κριτή, τον καιρό
της απόδοσης των ευθυνών θα ενοικήσει πάλι στο
συνεργό της, για να δεχτεί τις τιµωρίες ή τις τιµές
από κοινού µ’ εκείνο…
Τι λέµε πως είναι ο άνθρωπος; Και τα δύο αυτά
µαζί ή το ένα από τα δύο; Είναι όµως προφανές,
ότι το ζωντανό ον χαρακτηρίζεται από την συζυγία
και των δύο… Είναι όµως παράλογο και µαρτυρεί
µεγάλη αµάθεια να δεχόµαστε ότι παρουσιάζονται
στα σώµατα, που τώρα γεννιούνται καθηµερινά,
τα γνωρίσµατα των σωµάτων που έχουν σαπίσει
και φθαρεί, καθώς και ότι και τα ξένα γνωρίσµατα
µεταβαίνουν σε άλλα σώµατα µε αποτέλεσµα να
µην παραδεχόµαστε όµως τα δικά τους και ιδιαίτερα γνωρίσµατα ότι ανανεώνονται και ξαναζούν
σ’ αυτούς που κάποτε τα είχαν δικά τους, αλλά
αντίθετα τα αρνούµαστε και φιλονικούµε και νοµίζουµε την υπόσχεση µύθο και όχι λογική πρόταση
εκείνου που σ’ όλο το φαινόµενο τούτο κόσµο
έδωσε ύπαρξη και τον διακόσµησε όπως θέλησε.
Εµείς όµως έχουµε πιστέψει στην ανάσταση κι
αναπέµπουµε δοξολογία στον Πατέρα, τον Υιό
και το Άγιο Πνεύµα και τώρα και πάντοτε και στους
αιώνες των αιώνων. Αµήν».
g
*Ο Ιωάννης Ελ. Σιδηράς είναι Θεολόγος, Εκκλησιαστικός Ιστορικός και Νοµικός
12 • ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015
του έαρος και της Αναστάσεως
Του έαρος, της αναστάσεως,
της πολιτικής και της κοινωνίας
1.
2.
3.
Την «ανάσταση» του Έθνους
επιθυµούν και εύχονται µέσα από τις
απαντήσεις που έδωσαν στο κοινό ερωτηµατολόγιο που τους απέστειλε ο «ΠτΘ» οι εκπρόσωποι θεσµικών φορέων της περιοχής µας, παροµοιάζοντας τα υφιστάµενα πάθη των
Ελλήνων µε τα Πάθη της Μεγάλης Εβδοµάδας, ανατρέχοντας ταυτόχρονα στις αγαπηµένες
προσωπικές πασχαλινές αναµνήσεις τους.
Οι Γιώργος Πεταλωτής, Φελίνα Καζάκου – Βρούζου, Ελένη Λαφτσή, Αλέξανδρος Σπανός,
Κλεοπάτρα Στογιαννίδου, Γιώργος Κυµπαρίδης, Αλέξανδρος Τσαπέκος και Κωνσταντίνος
Τσαρδακλής «ανοίγουν» τις καρδιές τους στον «ΠτΘ» και απαντούν στα εξής ερωτήµατα:
Ποια είναι η καλύτερη αναστάσιμη ανάμνησή σας;
Περιμένετε να υπάρχει «ανάσταση» στο έθνος;
Τι εύχεστε για την Ανάσταση στους συμπολίτες μας;
Óõíåíôåýîåéò: ÔæÝíç ÊáôóáñÞ-ÂáöåéÜäç
[email protected]
Γιώργος Πεταλωτής,
πρώην υφυπουργός Δικαιοσύνης - Εκπρόσωπος τύπου
του Κινήµατος Δηµοκρατών Σοσιαλιστών
«Με σοβαρότητα και αυτογνωσία, χωρίς εύκολους
πανηγυρισµούς και κατακραυγές που µας γυρίζουν πίσω,
η Ανάσταση θα έλθει και θα διαρκεί όσο εµείς είµαστε
διατεθειµένοι να τη διατηρούµε»
1. Η Ανάσταση ως κατεξοχήν εορτασµός
ενός θαύµατος, µιας λυτρωτικής διαδικασίας που ακολουθεί µετά από πόνο
και θλίψη, εµπεριέχει τη χαρά, την αισιοδοξία και το όραµα. Αν συνυπολογίσει κανείς ότι ταυτίζεται χρονικά και µε
τον ερχοµό της άνοιξης, τότε δικαιολογεί και τα ευχάριστα συναισθήµατα
τα οποία ταυτίζουµε µε τον εορτασµό
της. Ακόµη και οι µέρες της Μεγάλης
Εβδοµάδας που προηγούνται της Ανάστασης που από το χαρακτήρα τους
είναι συνυφασµένες µε λύπη και πόνο,
ίσως επειδή προκαθορισµένα οδηγούν στη Λύτρωση, βιώνονται µε ευχαρίστηση. Οι µέρες είναι τέτοιες που
µας επηρεάζουν όλους, ανεξάρτητα
από το κατά πόσο πιστοί είµαστε. Και
αυτονόητα, χαιρόµαστε περισσότερο
όταν ζούµε τις µέρες αυτές µε τους
δικούς µας ανθρώπους, την οικογένειά µας, αφού ειδικά τώρα η ύπαρξή
της αποκτά ακόµη µεγαλύτερο νόηµα.
Αυτονόητα λοιπόν σε προσωπικό επίπεδο ο εορτασµός µε την οικογένεια
είναι πραγµατικά θεραπευτικός και
ανθρώπινος. Παρόλα αυτά, ψάχνοντας
ιδιαίτερες πασχαλινές αναµνήσεις θα
στεκόµουν σε δύο από αυτές.
Η πρώτη από άποψη ιδιαιτερότητας
είναι πίσω στο Πάσχα του 1987, όταν
υπηρετούσα ως υποψήφιος Δόκιµος
Έφεδρος Αξιωµατικός στη ΣΕΑΠ
(Σχολή Εφέδρων Αξιωµατικών) στο
Ηράκλειο. Ήµουν «τυχερός» λοιπόν,
και ήµουν σκοπός 12-2 δηλαδή την
ώρα της Ανάστασης. Τα συναισθήµατα
πράγµατι παράξενα, ανάµεικτα αλλά
παραδόξως όχι δυσάρεστα. Ίσως και
µέσα στην κατάνυξη, στα πυροτεχνήµατα στον ουρανό του Ηρακλείου και
τις µπαλωθιές φυσικά, τα πράγµατα
µετατρέπονταν ελκυστικά. Αν και ο
πραγµατικός Γολγοθάς άρχιζε µετά
τη σκοπιά, αφού είχα επιλεγεί από το
λοχαγό µου, µαζί µε πολλούς άλλους
ΥΕΑ (Υποψήφιους Έφεδρους Αξιωµατικούς) να σουβλίσουµε τα αρνιά που θα
προσφέρονταν στις οικογένειες των
αξιωµατικών (!!!). Και επιλεγήκαµε φυσικά όλοι όσοι δεν δηλώσαµε εθελοντές για το σούβλισµα. Οι εθελοντές
εξαιρέθηκαν και έγιναν εξοδούχοι, ενώ
εµείς εκτελούσαµε µε χαρά το «µεγάλο στρατιωτικό καθήκον» να ψήνουµε
τα αρνιά, µέχρι το µεσηµέρι της Κυριακής του Πάσχα. Μπορεί λοιπόν να
έχασα µία πασχαλινή έξοδο κάποιων
ωρών στο Ηράκλειο, µπορεί τα ταλαιπωρηµένα στρατιωτικά ρούχα να
απέκτησαν και µια στρώση τσικνίσµατος από τις σούβλες, µπορεί εκείνη
την ώρα να µην τρέφαµε τα καλύτερα
αισθήµατα για τις συζύγους των αξιωµατικών και τους «επισήµους» για τους
οποίους ψήναµε, αλλά η εµπειρία από
το πρώτο -και τελευταίο- για µένα ψήσιµο του οβελία, είναι µοναδική ανάµνηση και χωρίς συµπλέγµατα πραγµατικά καλή. Όπως και το γεγονός ότι
όταν αργότερα βρέθηκα στη θέση των
«επισήµων», µπορούσα να αντιληφθώ
την προετοιµασία που υφίστανται οι
στρατευµένοι για µια απλή τυπική τελετή... Και όταν µάλιστα είναι και επίκαιρη η αναβίωση από τον κ. Καµµένο
του χουντικού εθίµου περί «λαϊκού»
ψησίµατος 2.000 αρνιών το Πάσχα στο
Γουδί, εκτός από την ιδεολογική και
πολιτική µου αντίρρηση για την στρεβλή και υποκριτική έννοια του «πατριωτισµού», σκέφτοµαι και ποιοι θα είναι
οι «τυχεροί» που θα τα ψήσουν για να
αισθανθεί ο Υπουργός Άµυνας την ίδια
εθνική ανάταση που αισθανόταν και ο
Παττακός όταν «άνοιγε τα στρατόπεδα στο λαό» και τσούγκριζε τα αυγά µε
τους χαρούµενους πολίτες.
Η δεύτερη και παγιοποιηµένη ανάµνηση είναι η περιφορά του αρµένικου
Επιταφίου. Γεννήθηκα και µεγάλωσα
στην Κοµοτηνή, στην περιοχή που βρίσκεται η Αρµένικη Εκκλησία. Στο λεγόµενο «Αρµενιό», από τις πιο παλιές
της Κοµοτηνής, καθότι στην περιοχή
κατοικούσε η Αρµενική Παροικία. Η
γιαγιά µου πήγε στο αρµενικό σχολείο
που λειτουργούσε την εποχή εκείνη,
όπως και οι δικές µου «προνηπιακές
σπουδές» ολοκληρώθηκαν στο νηπιαγωγείο που στεγαζόταν στην αυλή
της Αρµένικης Εκκλησίας του Αγίου
Γρηγορίου. Και µε πολλές προσωπικές
φιλίες, θα τολµούσα λοιπόν να πω ότι
αισθάνοµαι οιονεί µέλος της Αρµενικής Κοινότητας. Για το λόγο αυτό,
πλην των περιπτώσεων που λείπω,
κάθε χρόνο ακολουθώ µε µεγάλη
νοσταλγία και έντονα συναισθήµατα
την περιφορά του αρµένικου Επιταφίου, που γίνεται και πιο νωρίς και µε
άλλο τυπικό από τους υπόλοιπους
της Κοµοτηνής, ως αναφορά σε άλλες
εποχές και άλλα πρόσωπα. Και είναι
αξιοσηµείωτο ότι η συνήθεια αυτή
και ο γενεσιουργός της λόγος, έχει
µεταφερθεί και στην οικογένειά µου,
τη σύζυγο και την κόρη µου.
2. Ανάσταση στο έθνος, στη χώρα αισιοδοξώ ότι θα έλθει. Όµως θα έλθει όχι
νοµοτελειακά, αλλά εφόσον αποφασίσουµε εµείς οι ίδιοι να το αναστήσουµε. Προς το παρόν ακόµη είµαστε στη
διαδικασία του Γολγοθά, δυστυχώς και
πάλι µε άγνωστη πορεία και άγνωστο
χρόνο πέρατος της διαδροµής. Και
µάλιστα όταν ο Γολγοθάς τείνει να
µετατραπεί σε διαδικασία Σίσυφου.
Μόλις ανεβάζουµε µε κόπο τον βράχο, αυτός γυρίζει πίσω. Όχι µόνος
του, αφού εµείς τον γυρίζουµε ξανά
πίσω. Θα τελειώσει αυτό που ζούµε,
κατά την εκτίµησή µου, µόνον όταν
αποφασίσουµε πολίτες και πολιτικές
δυνάµεις να καταστρώσουµε ένα πλήρες ολοκληρωµένο σχέδιο, το Ελληνικό Σχέδιο Μεταρρυθµίσεων, που θα
αλλάξει το Κράτος, την πολιτική, την
οικονοµία, την κοινωνία. Να σταµατήσουµε να δαιµονοποιούµε άλλους
για τον Γολγοθά µας, πιστεύοντας ότι
µπορούµε να µεταθέτουµε ευθύνες,
αλλά και να περιµένουµε από τους
άλλους να µας σώσουν. Με σοβαρότητα και αυτογνωσία, χωρίς εύκολους
πανηγυρισµούς και κατακραυγές που
µας γυρίζουν πίσω, η Ανάσταση θα
έλθει και θα διαρκεί όσο εµείς είµαστε
διατεθειµένοι να την διατηρούµε.
3. Το
Πάσχα, όπως σχεδόν κάθε χρόνο,
αποτελεί ευκαιρία για συνάντηση µε
δικούς µας ανθρώπους, την οικογένεια
και τους φίλους, συνεπώς φέτος αυτό
θα µε βρει στην Κοµοτηνή και για µία
δόση εξοχής στη Μαρώνεια, τόπους
οικείους, όµορφους και αναστάσιµους.
Κλεοπάτρα Στογιαννίδου,
δηµοτική σύµβουλος – αντιπρόεδρος
ΚΕΜΕΑ
«Η “ανάσταση” θα έρθει µέσα από
ρεαλιστικές λύσεις, σκληρή δουλειά
και επίγνωση της κατάστασης στην
οποία έχουµε περιέλθει και των
αιτιών που µας οδήγησαν σ’ αυτή»
1. Οι
καλύτερες αναµνήσεις από τις γιορτές του
Πάσχα είναι αυτές που περνούσα µε τον πατέρα µου, όταν ήµουν παιδί σε ηλικία εκεί µετά
τα έξι… Κάναµε πάντοτε –κάθε χρόνο– τα ίδια
πράγµατα και όµως ήταν τόσο µοναδικά… Τη
Μεγάλη Παρασκευή ξεκινούσαµε από το πρωί
πηγαίνοντας στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου
για τη λειτουργία της αποκαθήλωσης και µετά
γυρνούσαµε πάνω στο µηχανάκι του (αυτό ήταν
το αποκλειστικό µέσο µεταφοράς µας!) όλους
τους Επιταφίους σε όλες τις εκκλησίες της Κοµοτηνής, από την Αγία Βαρβάρα µέχρι τον Άγιο
Στυλιανό. Στη συνέχεια πηγαίναµε στην περιφορά των νεκροταφείων, της Αρµενικής Εκκλησίας
στη γειτονιά µας και καταλήγαµε στην περιφορά
του Ευαγγελισµού της Θεοτόκου, όπου λάµβανα
ενεργά µέρος ως µυροφόρα µαζί µε άλλα κορίτσια… Και ο πατέρας µου πάντα από δίπλα…
Θυµάµαι επίσης µε νοσταλγία την Κυριακή του
Πάσχα που πηγαίναµε πάλι µαζί στη Δεύτερη
Ανάσταση στην εκκλησία της Παναγίας, αφού
είχα φορέσει τα καινούρια «πασχαλιάτικα» παπούτσια…
2. Ελπίζω
και εύχοµαι πως αργά ή γρήγορα θα
υπάρξει «ανάσταση» για το έθνος µας. Οι Έλληνες έχουµε κάνει µεγάλες θυσίες, οι οποίες δεν
πρέπει να πάνε χαµένες και πιστεύω ότι έχουµε
συνειδητοποιήσει ότι η ανάσταση θα έρθει µέσα
από ρεαλιστικές λύσεις, σκληρή δουλειά και
επίγνωση της κατάστασης στην οποία έχουµε
περιέλθει και των αιτιών που µας οδήγησαν σ’
αυτή, έτσι ώστε να µην επαναλάβουµε τα ίδια
λάθη.
3. Θα
µείνω στην Κοµοτηνή και θα ακολουθήσω
όπως κάθε χρόνο πιστά και ευλαβικά το ίδιο
πρόγραµµα, το οποίο καθορίζεται από τις παιδικές αναµνήσεις και συνήθειες…
ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015 • 13
του έαρος και της Αναστάσεως
Φελίνα Καζάκου,
επικεφαλής δηµοτικής παράταξης «Εµείς …η
πόλη»
Αλέξανδρος
Τσαπέκος,
Πρόεδρος
Φαρµακευτικού
Συλλόγου Ροδόπης
«Να ανακτήσουµε τη
χαµένη αξιοπρέπειά
µας, το δικαίωµα να
νοιώσουµε χρήσιµοι,
τη χαρά στα σπιτικά
µας, το γυρισµό των
παιδιών µας και των
δικών µας... και πάντα
µε υγεία»
1. Η
καλύτερη πασχαλινή
µου ανάµνηση είναι σίγουρα αυτή των παιδικών
µου χρόνων. Τότε που η
Ανάσταση και οι ηµέρες
του Πάσχα φάνταζαν πολύ
φωτεινές στα παιδικά µας
µάτια και τις επιθυµίες µας.
Τότε που η εκκλησία και τα
ακούσµατά της ήταν το σηµείο αναφοράς για όλους
µας. Τότε που η µαγειρίτσα
και η παρασκευή των τσουρεκιών ήταν κυριολεκτικά
µια τελετουργία, ειδικά για
τη µάνα µας, και το γιορτινό
τραπέζι δεν συγκρινόταν µε
κανένα άλλο στη διάρκεια
του χρόνου. Η Ανάσταση
τότε είχε τη δική της µαγεία, το δικό της στίγµα…
2. Επειδή
είµαι εκ φύσεως
αισιόδοξος πιστεύω ότι
στους επόµενους µήνες θα
βρούµε τον χαµένο ρυθµό
µας. Τα παθήµατα πολλά.
Άρα και τα µαθήµατα επίσης. Πάντα µετά το χάος
και την καταστροφή ακολουθεί η απόλυτη σιωπή
στην αρχή και στη συνέχεια
ο επαναπροσδιορισµός και
η ενεργοποίηση. Αυτά θα
φέρουν σίγουρα καλύτερες
µέρες και στην οικονοµία
και στην αγορά και στους
πολίτες της χώρας µας.
3. Η
έννοια της Ανάστασης
ολοκληρώνεται εκεί που
τελειώνει ο Θάνατος. Εύχοµαι ψυχική και σωµατική
ανάσταση στους συµπολίτες µου. Ένα µεγάλο τέλος
στα προβλήµατά του. Να
ανακτήσουµε τη χαµένη
αξιοπρέπειά µας, το δικαίωµα να νοιώσουµε χρήσιµοι,
τη χαρά στα σπιτικά µας,
το γυρισµό των παιδιών
µας και των δικών µας... και
πάντα µε υγεία!!!
Γιώργος Κυµπαρίδης,
Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου
Ροδόπης
«Το έθνος µας µπορεί να ζήσει την ανάσταση που
προσδοκεί όταν πάψουν οι Έλληνες να πιστεύουν στους
τεχνητούς παραδείσους των προηγούµενων ετών»
«Εναποθέτω τις ελπίδες µου
για ένα καλύτερο αύριο στην
ψυχή, το συναίσθηµα και την
ηθική του ανθρώπου, στο
συναίσθηµα που δεν υποκύπτει
σε κανόνες λογικής και στυγνού
υπολογισµού»
Το Πάσχα είναι η µεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης και όλοι οι Έλληνες µε
ευλάβεια και κατάνυξη, βιώνουµε αυτές τις Άγιες µέρες, τα Πάθη, τη Σταύρωση
και αναµένουµε την Ανάσταση του Κυρίου µας.
1. Η γιορτή του Πάσχα, προκαλεί συνήθως σε
όλους µας µια τάση περισυλλογής και σκέψης, η οποία προέρχεται µέσα από την πένθιµη ατµόσφαιρα της Μεγάλης Εβδοµάδας
και κορυφώνεται βέβαια το βράδυ της Ανάστασης όπου τα συναισθήµατα µας εναλλάσσονται, φέροντας έντονα το στοιχείο
της αισιοδοξίας και της αναγέννησης. Οι
θύµησες λοιπόν και οι αναµνήσεις από το
παρελθόν, που προσωπικά ανακαλώ στη
µνήµη µου, ως αγαπηµένες µε οδηγούν
χρόνια πίσω στα πρώτα χρόνια άσκησης
της δικηγορίας, όπου λίγες ηµέρες πριν
το Πάσχα του έτους 1995, παριστάµενος
ως συνήγορος υπεράσπισης σε υπόθεση
ενός πελάτη µου, Κουρδικής καταγωγής,
αποδείχθηκε η αθωότητά του ενώπιον του
Τριµελούς Εφετείου Κακουργηµάτων Θράκης, µε την όποια µικρή δική µου βοήθεια.
Το συγκεκριµένο γεγονός αποτελεί αγαπηµένη µου ανάµνηση γιατί συνδυάστηκε στη
δική µου ψυχή ως λύτρωση και κάθαρση
στη δραµατική κατάσταση που βίωνε ένας
συνάνθρωπός µου και µάλιστα λίγες µέρες
πριν τη γιορτή του Πάσχα.
2. Αν
η λύτρωση και δικαίωση για έναν άνθρωπο αποτέλεσε αγαπηµένη ανάµνηση
για µένα, αναρωτιέµαι, εύλογα νοµίζω, αν
θα υπάρξει ανάσταση στην χώρα και στο
έθνος στις δύσκολες και επώδυνες εποχές που βιώνουµε σήµερα. Η απάντηση
βεβαίως στο ερώτηµα αυτό δεν είναι ούτε
εύκολη ούτε και απλή γιατί δεν εξαρτάται πλέον η ανάσταση του έθνους µόνο
από εµάς. Επιστρατεύοντας τη λογική θα
έλεγα πως οι προοπτικές µας µε βάση τα
δεδοµένα που υπάρχουν δεν είναι καθόλου
ευοίωνες, αλλά στη ζωή υπάρχει πάντα και
το απροσδόκητο και αναπάντεχο, αυτό
που βρίσκεται στην ψυχή, το συναίσθηµα
και την ηθική του ανθρώπου και δεν υποκύπτει σε κανόνες λογικής και στυγνού υπολογισµού. Σ’ αυτό λοιπόν το µυστήριο και
συνάµα ανθρώπινο στοιχείο εναποθέτω τις
δικές µου ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο.
3. Όσο
οι απαιτήσεις της καθηµερινότητας
κρατούν τον καθένα µας µακριά από τα
αγαπηµένα του πρόσωπα, η ανάγκη και
η επιθυµία να περάσει στιγµές µαζί τους
γίνεται εντονότερη ιδιαίτερα τις ηµέρες
των εορτών. Αυτές τις στιγµές λοιπόν προσπαθώ να κλέψω και εγώ περνώντας αυτές
τις γιορτές µε την οικογένειά µου στην
Κοµοτηνή, τις άγιες µέρες του Πάσχα.
Εύχοµαι ολόψυχα Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση σε όλους.
Η πλειοψηφία των Ελλήνων σε αυτή χρονική συγκυρία ταυτίζεται και συσχετίζει
την ζωή του µε τα Πάθη της Μ. Εβδοµάδας και αναµένει την Ανάσταση. Οι δυσκολίες που αντιµετωπίζει τα τελευταία χρόνια η χώρα και το έθνος µας, µας έχουν
οδηγήσει στην απόλυτη υπέρβαση των ορίων σε όλα τα επίπεδα και συνεπώς
είναι πλήρως αποδεκτό να αναµένουµε αυτή την Ανάσταση, που εκφράζει την
ελπίδα, την ελευθερία και την ευτυχία.
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια ο ελληνικός λαός µιµούµενος τα ξένα πρότυπα
του δυτικού τρόπου ζωής, σε απόκλιση από τις αρχές, τις αξίες, την ιστορία και
την παράδοσή µας και διοικούµενος από ένα πολιτικό σύστηµα που δεν στάθηκε
στο ύψος των περιστάσεων οδηγήθηκε σε ένα πλήρες αδιέξοδο.
Κατά την άποψή µου, το τραγικότερο που θα µπορούσε να µας συµβεί αυτή την
στιγµή είναι να χάσουµε την ελπίδα µας. Πιστεύω πως το έθνος µας µπορεί να
ζήσει την ανάσταση που προσδοκεί όταν πάψουν οι Έλληνες να πιστεύουν στους
τεχνητούς παραδείσους των προηγούµενων ετών.
Πρέπει να πάψουµε να ζούµε µε όνειρα και ψευδαισθήσεις και πρέπει επιτέλους
να καταλάβουµε ότι ο βασιλιάς είναι γυµνός και ότι αν δεν αναλάβουµε εµείς οι
ίδιοι τις ευθύνες µας, αν δεν πάρουµε τις τύχες της χώρας µας στα ίδια µας τα
χέρια, αν δεν αποκαταστήσουµε την εθνική µας υπόσταση µέσα από µία ενιαία
και συναινετική εθνική διαπραγµάτευση, λύση δεν µπορεί να υπάρξει.
Επιστροφή λοιπόν στις δηµοκρατικές και ηθικές µας αξίες, στην πίστη µας, και ας
παραδειγµατιστούµε επιτέλους από την ιστορία µας. Ας πάψει επιτέλους να µας
ενδιαφέρει το «εγώ» αλλά το «εµείς».
Μπορούµε να ζήσουµε την Ανάσταση που περιµένουµε, αρκεί να το πιστέψουµε
και να το προσπαθήσουµε.
Είναι υπόθεση και υποχρέωση όλων µας.
Καλή Ανάσταση!!
14 • ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015
του έαρος και της Αναστάσεως
Aλέκος Σπανός,
µέλος νοµαρχιακής επιτροπής
ΣΥΡΙΖΑ Ροδόπης
«Στη µέγγενη οι Έλληνες
προς παραδειγµατισµό και
συµµόρφωση όλων των
υπολοίπων»
Επίκαιρο µήνυµα των ηµερών οι εσταυρωµένοι της ευρωπαϊκής νεοφιλελεύθερης
πολιτικής ενώνονται, συσπειρώνονται και διεκδικούν ισονοµία, ισοπολιτεία, δικαιοσύνη, δηµοκρατία για µια Ευρώπη της αλληλεγγύης του πολιτισµού και της ανάπτυξης,
περίοδο παθών λοιπόν διανύει η ελληνική κυβέρνηση, και σε µια διαπραγµατευτική
µέγγενη µε οµοψυχία και πατριωτισµό πρέπει να στηρίξουµε την προσπάθεια αυτής
της κυβέρνησης από την οποία εξαρτάται το παρόν και το µέλλον τόσο της πατρίδας
µας όσο και ολόκληρης της Ευρώπης.
Ελένη Λαφτσή,
Παρά την διαπραγµατευτική δίνη στην οποία έχει επέλθει µέσα σε ένα ασφυκτικό πλαίσιο, από τους δυο ήδη πρώτους µήνες η Κυβέρνηση, άφησε ανάγλυφα το αποτύπωµά
της και τις διαθέσεις της µε µια σειρά από αλλαγές που ήδη άρχισε να εφαρµόζει,
όπως:
«Οι πιο όµορφες γιορτές είναι
µπροστά µας, περιµένουν να τις
ζήσουµε, και θα τις ζήσουµε»
1. Δεν προχώρησε το mail Χαρδούβελη µειώσεις, µισθών, συντάξεων και απολύσεις
2. Επιτροπή Γερµ. Αποζηµιώσεων
3. Παρελθόν η Τράπεζα θεµάτων
4. Μονιµοποίηση 40.000 ΙΔΑΧ
5. Επαναλειτουργία της ΕΡΤ
6. Εκδηµοκρατισµός ΠΧ- η διαφορετικός τρόπος που χειρίστηκαν την κατάληψη των
γραφείων του ΣΥΡΙΖΑ από Αναρχικούς
7. Περιορισµός προνοµίων βουλευτών κυβερνητικών στελεχών
8. Επαναπρόσληψη καθαριστριών Υπουργείο Οικονοµικών
9. Ανάκληση αδειών της Eldorado Cold στις σκουριές
10. Νοµοσχέδιο για την ανθρωπιστική Κρίση
11. Επιτροπή λογιστικού Ελέγχου
12. Κατάργηση επιστρατεύσεων
13. Αποκατάσταση τεκµηρίου αθωότητας στην πειθαρχική διαδικασία
14. Ηλεκτρονική ταυτότητα πολίτη
15. Επαναφορά προσωπικού από διαθεσιµότητα και παράνοµες απολύσεις
16. Ρύθµιση χρεών -100 δόσεις
17. Προστασία της πρώτης κατοικίας
18. Την κατάργηση του Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ και την ίδρυση ενός νέου Φορέα όπου τα έσοδα που
θα προκύπτουν θα αξιοποιούνται για την χρηµατοδότηση της κοινωνικής πολιτικής και
την στήριξη του συστήµατος κοινωνικής ασφάλισης.
Κατάργηση κουκουλονόµου.
Αναψηλάφιση και λογιστικός έλεγχος του χρέους.
Εξαγγελία προσλήψεων στο χώρο της υγείας.
Η διαπραγµάτευση όµως έχει πάρει διαστάσεις καθαρά ψυχολογικού και εκφοβιστικού
χαρακτήρα απέναντι σε 9 επικείµενες εκλογικές διαδικασίες, αντίστοιχων ευρωπαϊκών
χωρών. Η Νεοφιλελεύθερη Πολιτική της κ. Μέρκελ και της οµήγυρής της, συνειδητοποιεί ότι αν οι Podemos ακολουθήσουν το παράδειγµα της Ελλάδος, θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι εταίροι ως ντόµινο ανατρέποντας τα σχέδιά τους. Στην µέγγενη
λοιπόν οι Έλληνες προς παραδειγµατισµό και συµµόρφωση όλων των υπολοίπων.
Πατριώτες και πατριώτισσες, πρέπει να συνειδητοποιήσουµε λοιπόν ότι αν δεν στηριχτεί αυτή η προσπάθεια θα εδραιωθούν όλοι αυτοί που υπηρετούν τα συµφέροντα της
ελίτ της ολιγαρχίας των τραπεζιτών και όλων των διαπλεκόµενων που καταδυνάστευσαν και τσάκισαν στην κυριολεξία κοινωνίες και λαούς υπονοµεύοντας τη συνοχή και
ολόκληρο το ευρωπαϊκό στερέωµα.
Οι νεοφιλελεύθερες και αδηφάγες λοιπόν πολιτικές που υπηρετούν δεν θέλουν µια
Ευρώπη της αλληλεγγύης της ανάπτυξης του πολιτισµού αλλά µια Ευρώπη εταιρική
για την κερδοφορία των τραπεζών του κεφαλαίου της πλουτοκρατίας διαβλέποντας
ως σύγχρονους είλωτες τόσο εµάς όσο και τα παιδιά µας.
Όσον αφορά το πώς θα περάσω τις ηµέρες του Πάσχα τις περισσότερες από αυτές
µέσα στο νοσοκοµείο εφηµερεύοντας όπως κάθε χρόνο µε συνάδελφους και συµπολίτες που πιθανόν θα χρειαστούν τη βοήθειά µας.
Καλή Ανάσταση σε όλους!!!
επικεφαλής δηµοτικής
παράταξης
«ΠΟΛΗ-τική Ανατροπή»
Κωνσταντίνος
Τσαρδακλής,
M.Sc Γεωπόνος Πρόεδρος ΟΝΝΕΔ Ροδόπης
«Αν ο καθένας από εµάς αναλάβει
τις ευθύνες που του αναλογούν
και κάνει την αυτοκριτική του
όλα θα πάνε καλύτερα»
1. Αυτό
που πραγµατικά συνειδητοποιώ κάνοντας µια γρήγορη αναδροµή της ζωής
µου, είναι ότι τις πιο όµορφες αναµνήσεις
από τις πασχαλινές γιορτές τις βρίσκω
ανατρέχοντας στο παρελθόν, στα ανέµελα παιδικά και νεανικά µου χρόνια, τότε
που στη ζωή µου ήταν παρούσα όλη η
οικογένεια. Η αναµονή της λαµπάδας από
τη νονά, η γλυκιά αγωνία για το δώρο που
θα τη συνόδευε, που τότε βέβαια ήταν
φτωχό, σχεδόν συµβολικό, τα καινούργια
παπούτσια που θα φορούσα τη Μεγάλη
Πέµπτη στην εκκλησία, η βοήθεια στο
βάψιµο των αυγών και στα τσουρέκια, οι
πρώτες βόλτες που µύριζαν άνοιξη, όλη η
οικογένεια στο πασχαλινό τραπέζι… Με το
πέρασµα όµως των χρόνων, πέρασα κι εγώ
στην εποχή της ωριµότητας και, όπως όλοι
µετράµε απώλειες, έτσι και στη δική µου
ζωή καταγράφεται µια σηµαντική απουσία,
αυτή του πατέρα µου. Παρόλο βέβαια που
αυτή αµβλύνεται από την ενεργή, ζωντανή
παρουσία των δύο παιδιών µου, έχει χαράξει τα σηµάδια της. Θα µπορούσα λοιπόν
να πω ότι η πασχαλινή περίοδος που µου
άφησε την πιο γλυκιά ανάµνηση είναι αυτή
στην οποία συµµετείχαν οι πιο σηµαντικοί
άνθρωποι της ζωής µου, τόσο της απερχόµενης γενιάς όσο και της νέας. Ήταν η
πρώτη Ανάσταση που περάσαµε µετά τον
ερχοµό της κόρης µου. Τότε που κατσούφιαζε το προσωπάκι της από το φόβο των
πυροτεχνηµάτων και ο παππούς την καθησύχαζε µε όµορφα λόγια.
Επειδή όµως είµαι από τη φύση µου αισιόδοξη, πιστεύω ότι οι πιο όµορφες γιορτές
είναι µπροστά µας και περιµένουν να τις
ζήσουµε, και θα τις ζήσουµε!
2. Προφανώς µετά τον Γολγοθά έρχεται και
η Ανάσταση! Η Ανάσταση από µόνη της
σηµατοδοτεί την ελπίδα. Είναι δυνατόν
µε το λαό στο προσκήνιο να οδηγηθούµε στη µεταµνηµονιακή εποχή, δηλαδή
σε διαδικασία µετάβασης που θα αφήνει
πίσω τις πολιτικές της λιτότητας και τα
υφεσιακά µέτρα, που αποτελούν άλλωστε και τις κόκκινες γραµµές στη σκληρή
διαπραγµάτευση, για να ακολουθήσουµε
µια πορεία επούλωσης των πληγών της
ανθρωπιστικής κρίσης και επανεκκίνησης
της οικονοµίας. Αυτό θα δώσει ελπίδα και
προοπτική για ανάκαµψη µε κοινωνική δικαιοσύνη και δηµοκρατία, πάντα όµως µε
την προϋπόθεση της λαϊκής στήριξης.
3. Τις γιορτές µου αρέσει να τις περνάω στο
σπίτι µου, µε την οικογένεια και φίλους.
Έτσι και φέτος θα µείνω στην Κοµοτηνή
την οποία αγαπώ και δεν αλλάζω µε καµία άλλη πόλη και θα παρακολουθήσω
την ακολουθία της Ανάστασης στο ναό
του Αγίου Γεωργίου, το γειτονάκι µου. Θα
ακολουθήσουν βέβαια και επισκέψεις στη
γύρω περιοχή και ιδιαίτερα στον πανέµορφο Ίασµο τον οποίο έχω µέσα στην καρδιά
µου.
1. Στον αρχαίο ελληνικό και ρωµαϊκό κόσµο η
εργασία είναι για τους δούλους. Η «σχόλη»
(η απραξία, η αργία) είναι κατά τον Αριστοτέλη το πρωτεύον στοιχείο στη ζωή
του ανθρώπου που διακόπτεται από την
«α-σχολία», δηλαδή την εργασία. Σήµερα
σε θεωρητικό επίπεδο και λιγότερο σε
πρακτικό η ζωή και η εργασία είναι αλληλένδετες έννοιες και τείνουν να γίνουν
ταυτόσηµες. Η εργασία αποτελεί σκοπό
ζωής, η εργατικότητα ύψιστη αρετή, ενώ
η σχόλη διάλειµµα κατά τη διάρκεια του
οποίου ο άνθρωπος ανακτά δυνάµεις, για
να εργαστεί εντονότερα. Οι Άγιες Ηµέρες
του Πάσχα µας προσφέρουν µια διαφορετική οπτική στον καθηµερινό «Γολγοθά»
που βιώνει ο καθένας. Περισυλλογή, ανασυγκρότηση αλλά και ορθή ιεράρχηση των
αξιών και των αρχών της ζωής µας θα πουν
οι µεγαλύτεροι σε ηλικία. Από την άλλη
πλευρά, η νεολαία θα βρει ευκαιρία για
ξεκούραση, διακοπές, χαλάρωµα, βόλτες
και συναναστροφές µε φίλους. Εγώ προσωπικά βρίσκοµαι κάπου στη µέση. Από
µικρός πάντοτε έκανα Ανάσταση στον χωριό µου, ένα από τα ωραιότερα χωριά της
Ροδόπης (αν όχι ΤΟ ωραιότερο) τον Ίασµο.
Εκεί κάθε Μεγάλο Σάββατο πήγαινα µε
την οικογένειά µου γύρω στις 11 το βράδυ
στην εκκλησία όπου µετά το Άγιο Φως και
την ευλογία που έπαιρνα από τον πατέρα
κατεβαίναµε µαζί µε όλο το χωριό στην κεντρική πλατεία και περιµέναµε το «Χριστός
Ανέστη» και µετά φυσικά ο ουρανός φώτιζε
από τα πυροτεχνήµατα.
2. Όσον
αφορά την οικονοµική ζωή της χώρας τα πράγµατα είναι πάρα πολύ δύσκολα
ειδικά για την νεολαία που µε τόσα πτυχία
και «πλούσια» βιογραφικά δεν µπορούν να
βρουν δουλειά, αφού δυστυχώς λεφτά
ΔΕΝ υπάρχουν και ο κατώτατος µισθός ΔΕΝ
πήγε στα 751 €. Η πολιτική κατάσταση είναι
ακόµη πιο δύσκολη, γιατί δεν υπάρχει πολιτική σταθερότητα και δυστυχώς βιώνουµε
τη χειρότερη µεταπολιτευτικά περίοδο µε
ένα από τα χειρότερα κοινοβούλια. Τελειώνοντας, πιστεύω ακράδαντα ότι θα υπάρξει
Ανάσταση για το Έθνος αρκεί να υπάρξει
οµοψυχία, σύµπνοια, αλληλεγγύη τόσο σε
πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο και
από όλες τις πλευρές. Αν ο καθένας από
εµάς αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν και κάνει την αυτοκριτική του όλα θα
πάνε καλύτερα.
3. Φέτος εάν µας το επιτρέψει ο καιρός, γιατί
πέρυσι δεν πραγµατοποιήθηκε η καθιερωµένη περιφορά του Επιταφίου της Μ.
Παρασκευής θα τηρήσουµε το Ιασµιώτικο
έθιµο. Θα «γυρίσουµε» τον Επιτάφιο στα
γραφικά σοκάκια του χωριού συνοδεία
πάντα της Φιλαρµονικής µουσικής όπου
θα καταλήξουµε στην εκκλησία του Αγίου
Νικολάου. Κλείνοντας εύχοµαι η Ανάσταση
του Κυρίου να χαρίσει σε όλους υγεία και
ευχάριστες οικογενειακές στιγµές.
ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò I Ì. ÐáñáóêåõÞ 10 Áðñéëßïõ • Ì. ÓÜââáôï 11 Áðñéëßïõ 2015 • 15
του έαρος και της Αναστάσεως
Ανάσταση και επιχειρήσεις
Σε τρία κοινά ερωτήµατα
κλήθηκαν ν’ απαντήσουν θεσµικοί εκπρόσωποι της εντοπίας αγοράς και επαγγελµατίες που δραστηριοποιούνται στην πόλη, και
ελπίζουν…
Ελπίζουν στο καλύτερο, την ανάκαµψη, την διόρθωση της κοινωνικής και οικονοµικής
πραγµατικότητας… Ενθυµούµενοι ευτυχισµένες αναστάσιµες στιγµές αλλά και ευχόµενοι
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!!!
Ανέστης Βαφειάδης, Εµµανουέλα Κουρούδη, Ειρήνη Καλαϊτζάκη,
Κική Κωνσταντινίδου λοιπόν…
1.
2.
Ποια είναι η καλύτερη αναστάσιμη ανάμνησή σας;
Περιμένετε να υπάρχει «ανάσταση» στην αγορά κι ενδιαφέρον για την πραγματική οικονομία; Κι αν όχι, τι;
το μέλλον ποιο θα είναι;
3.
Τι εύχεστε για την Ανάσταση στους συμπολίτες μας;
Óõíåíôåýîåéò: ÔæÝíç ÊáôóáñÞ-ÂáöåéÜäç
[email protected]
Ανέστης Βαφειάδης,
Πρόεδρος της Οµοσπονδίας
Επαγγελµατικών και Εµπορικών Σωµατείων
«Αν δεν αποφασίσει
η πολιτεία
να αφουγκρασθεί
την κοινωνία, την αγορά,
το ευρωπαϊκό περιβάλλον
και κερδίσει το χαµένο
χρόνο δουλεύοντας,
το µέλλον ειδικά στην
µικροεπιχειρήσεις είναι
εξαιρετικά δυσοίωνο»
1.
2.
3.
Όπως οι περισσότεροι καλύτερη αναστάσιµη ανάµνηση
ανασύρεται από τα παιδικά µου
χρόνια ...στο χωριό µε τη γιαγιά,
συγγενείς, ξαδέρφια και µετά
την Ανάσταση στο γιορτινό τραπέζι.
Εµµανουέλα Κουρούδη,
Μετάξι Τσιακίρη Σουφλί
«Όσο υπάρχουν νέοι έτοιµοι να
πολεµήσουν για ένα καλύτερο
µέλλον τόσο στην αγορά όσο
και στην ελληνική οικονοµία
γενικότερα, ναι, υπάρχει ελπίδα»
1.
2.
Περνάµε στα δύσκολα τώρα στα
σηµερινά... Ανάσταση στην αγορά; Το σίγουρο είναι πάντως ότι
η αγορά βιώνει τα πάθη της, τη
σταύρωσή της.... Για ανάσταση
τόσο στην αγορά όσο και στην
πραγµατική οικονοµία δε διαφαίνεται κάτι τέτοιο µε τα µέχρι
στιγµής δεδοµένα οικονοµικά
και πολιτικά... Το µέλλον; Αν δεν
αποφασίσει η πολιτεία να αφουγκρασθεί την κοινωνία, την αγορά, το ευρωπαϊκό περιβάλλον
και κερδίσει το χαµένο χρόνο
δουλεύοντας και όχι µόνο θεωρία όπως τώρα, το µέλλον
ειδικά στην µικροεπιχειρήσεις
είναι εξαιρετικά δυσοίωνο...
Φυσικά πάντα πρέπει να ελπίζουµε να αισιοδοξούµε και
µε την αφορµή του Πάσχα να
ευχηθώ µε τη σειρά µου του
χρόνου να ‘ναι όλα καλύτερα… Περισσότερο χαµόγελο
και φυσικά υγεία...
Η αγαπηµένη µου αναστάσιµη ανάµνηση,
επαναλαµβάνεται κάθε χρόνο. Οικογενειακή µάζωξη στην εκκλησία, στο σπίτι µε την
οικογένεια και λίγους καλούς φίλους, για
νόστιµη σπιτική µαγειρίτσα στη συνέχεια,
και επαναλαµβανόµενη ήττα στο τσούγκρισµα των αυγών για το τέλος.
Είναι γνωστό ότι η διεθνής κοινότητα αντιµετωπίζει σήµερα την πιο µεγάλη οικονοµική κρίση της µεταπολεµικής περιόδου. Η
τρέχουσα οικονοµική κρίση έχει επηρεάσει
σηµαντικά την ελληνική αγορά. Το µόνο
θετικό στοιχείο σχετικά µε την τρέχουσα
οικονοµική κατάσταση στην Ελλάδα είναι
ότι υπάρχει µεγάλο περιθώριο βελτίωσης.
Νοµίζω ότι εµείς, η νέα γενιά, αν και είµαστε διαλυµένοι, εξοργισµένοι και θλιµµένοι
από τη µετατροπή του ελληνικού ονείρου
σε οικονοµικό και κοινωνικό εφιάλτη, θα τα
καταφέρουµε. Η οικονοµία δεν αποτελεί
µεµονωµένη υπόθεση. Είναι συνδεδεµένη
µε την πολιτική, µε την ανθρώπινη φύση
και µε το τι θεωρείται ορθή συµπεριφορά
Εµείς οι νέοι, βρισκόµαστε σήµερα µπροστά στη µεγαλύτερη πρόκληση της τελευταίας πεντηκονταετίας. Καλούµαστε να
λειτουργήσουµε σε ένα πολύ δύσκολο και
αβέβαιο περιβάλλον για να βγάλουµε από
την κρίση το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, και τους µεγαλύτερους, που έχουν
την ευθύνη για τη σηµερινή κατάσταση.
Όσο υπάρχουν νέοι έτοιµοι να πολεµήσουν
για ένα καλύτερο µέλλον τόσο στην αγορά
όσο και στην ελληνική οικονοµία γενικότερα, ναι, υπάρχει ελπίδα.
3.
Εύχοµαι σε όλους καλό Πάσχα, καλή
Ανάσταση και καλά… τσουγκρίσµατα!
Ειρήνη
Καλαϊτζάκη,
Σεργκενλίδης all about
home
«Υποµονή, επιµονή και
πολύ προσωπική εργασία,
νοµίζω ότι θα φέρουν τα
επιθυµητά αποτελέσµατα»
1.
Πάσχα των παιδικών χρόνων,
στο χωριό των γονιών µου.
Να περιµένω µε λαχτάρα να
νυχτώσει για να φορέσω τα
καινούργια µου ρούχα και
να πάρω την λαµπάδα της
νονάς.
2.
Φυσικά και περιµένω Ανάσταση στην αγορά. Αν πάψουµε
να είµαστε αισιόδοξοι, τότε
για ποιο λόγο να προσπαθούµε να κρατήσουµε τις
επιχειρήσεις µας. Υποµονή,
επιµονή και πολύ προσωπική
εργασία, νοµίζω ότι θα φέρουν τα επιθυµητά αποτελέσµατα.
3.
Κική Κωνσταντινίδου,
Πρόεδρος Εµπορικού Συλλόγου
Κοµοτηνής
«Η αποκατάσταση της οµαλής
λειτουργίας της αγοράς
εξαρτάται αποκλειστικά από την
τροπή των διαπραγµατεύσεων
της Ελληνικής Κυβέρνησης µε
τους Ευρωπαίους εταίρους»
1.
Οι καλύτερες αναµνήσεις είναι από
τα παιδικά χρόνια, τα ξέγνοιαστα, που
περνούσαµε οικογενειακά µε παππούδες και συγγενείς στο χωριό. Για µένα,
το γεγονός ότι φεύγαµε από το σπίτι
για να πάµε στο χωριό ήταν κάτι διαφορετικό, κάτι µαγικό, άλλαζα παραστάσεις, φίλους, εικόνες ακόµη και το
γεγονός ότι ήµουν όλη την ώρα έξω,
στην αυλή, ήταν κάτι το µοναδικό.
2.
Το τελευταίο διάστηµα, παρατηρείται
µεγάλη αναστάτωση στην αγορά. Η
αβεβαιότητα που επικρατεί προερχόµενη από τις πολιτικές εξελίξεις,
προκαλεί δυσλειτουργία στην επιχειρηµατικότητα. Η αποκατάσταση
της οµαλής λειτουργίας της αγοράς
εξαρτάται αποκλειστικά από την τροπή
των διαπραγµατεύσεων της Ελληνικής Κυβέρνησης µε τους Ευρωπαίους
εταίρους . Η αγορά έχει εναποθέσει
τις ελπίδες σε αυτό, για να µπορέσει
να διαµορφωθεί ένα κλίµα ασφάλειας
και εµπιστοσύνης στην επιχειρηµατικότητα, να ξαναγεννηθεί εκ νέου και
να λειτουργήσει οµαλά προς όφελος
των µικροµεσαίων επιχειρήσεων. Ο
συνδυασµός λοιπόν της οικονοµικής
πολιτικής και της συνεχόµενης αβεβαιότητας, δεν επιτρέπουν στην αγορά
της Κοµοτηνής να σταθεροποιηθεί και
να ανακάµψει, παρόλο που ευκαιρίες
υπάρχουν και µπορούν να αναπτυχθούν
περισσότερο.
3.
Το Άγιο Φως της Αναστάσεως ας µας
χαρίζει δύναµη, αισιοδοξία και ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.
Τετριµµένη ευχή όµως
πολύ όµορφη. Μετά τη
Σταύρωση έρχεται πάντα
η Ανάσταση. Ας πορευόµαστε στη ζωή έχοντας πάντα αυτό στο µυαλό µας.
ÐáñáôçñçôÞò ôçò ÈñÜêçò
Ε
ι τις ευσεβής και φιλόθεος, απολαυέτω της καλής ταύτης και λαµπράς πανηγύρεως.
Ει τις ευγνώµων, εισελθέτω χαίρων εις την χαράν του Κυρίου αυτού.
Ει τις έκαµε νηστεύων, απολαυέτω νυν το δηνάριον.
Ει τις από της πρώτης ώρας ειργάσατο, δεχέσθω σήµερον το δίκαιον όφληµα.
Ει τις µετά την τρίτην ήλθεν, ευχαρίστως εορτασάτω.
Ει τις µετά την έκτην έφθασε, µηδέν αµφιβαλλέτω και γαρ ουδέν ζηµειούται.
Ει τις υστέρησεν εις την ενάτην, προσελθέτω, µηδέν ενδοιάζων.
Ει τις εις µόνην έφθασε την ενδεκάτην, µη φοβηθή την βραδύτητα φιλότιµος
γαρ ων ο Δεσπότης, δέχεται τον έσχατον καθάπερ και τον πρώτον αναπαύει τον
της ενδεκάτης, ως τον εργασάµενον από της πρώτης και τον ύστερον ελεεί και
τον πρώτον θεραπεύει κακείνω δίδωσι και τούτω χαρίζεται και τα έργα δέχεται
και την γνώµην ασπάζεται και την πράξιν τιµά και την πρόθεσιν επαινεί. Ουκούν
εισέλθετε πάντες εις την χαράν του Κυρίου υµών και πρώτοι και δεύτεροι τον
µισθόν απολαύετε. Πλούσιοι και πένητες µετ’ αλλήλων χορεύσατε εγκρατείς
και ράθυµοι την ηµέραν τιµήσατε νηστεύσαντες και µη νηστεύσαντες, ευφράνθητε σήµερον. Η τράπεζα γέµει, τρυφήσατε πάντες. Ο µόσχος πολύς, µηδείς
εξέλθη πεινών. Πάντες απολαύσατε του συµποσίου της πίστεως πάντες απολαύσατε του πλούτου της χρηστότητος. Μηδείς θρηνείτω πενίαν εφάνη γαρ η
κοινή Βασιλεία. Μηδείς οδυρέσθω πταίσµατα συγνώµη γαρ εκ του τάφου ανέτειλε. Μηδείς φοβείσθω θάνατον ηλευθέρωσε γαρ ηµάς ο του Σωτήρος θάνατος. Έσβεσεν αυτόν, υπ’ αυτού κατεχόµενος. Εσκύλευσε τον άδην ο κατελθών
εις τον άδην. Επίκρανεν αυτόν, γευσάµενον της σαρκός αυτού. Και τούτο προλαβών Ησαϊας εβόησεν ο άδης φησίν, επικράνθη, συναντήσας σοι κάτω.
Επικράνθη και γαρ κατηργήθη.
Επικράνθη και γαρ ενεπαίχθη.
Επικράνθη και γαρ ενεκρώθη.
Επικράνθη και γαρ καθηρέθη.
Επικράνθη και γαρ εδεσµεύθη.
Έλαβε σώµα και Θεώ περιέτυχεν.
Έλαβε γην και συνήντησεν ουρανώ.
Έλαβεν όπερ έβλεπε και πέπτωκεν όθεν ουκ έβλεπε.
Πού σου, θάνατε, το κέντρον
Πού σου, άδη, το νίκος
Ανέστη Χριστός και συ καταβέβλησαι.
Ανέστη Χριστός και πεπτώκασι δαίµονες.
Ανέστη Χριστός και χαίρουσιν άγγελοι.
Ανέστη Χριστός, και ζωή πολιτεύεται.
Ανέστη Χριστός και νεκρός ουδείς επί µνήµατος.
Χριστός γάρ εγερθείς εκ νεκρών, απαρχή των κεκοιµηµένων εγένετο.
Αυτώ η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων.
Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόµου, Λόγος κατηχητικός εις την αγίαν και λαµπροφόρον
ηµέραν της ενδόξου και σωτηριώδους Χριστού του Θεού ηµών, Αναστάσεως