Tersine Lojistik ve Atık Akümülatörler İçin Tersine Lojistik Ağ

ÖZET
Tez Adı: “Tersine Lojistik ve Atık Akümülatörler İçin Tersine Lojistik Ağ
Tasarımı Uygulaması”
Tez Yazarı: Arzum BÜYÜKKEKLİK
Doktora Tezi, İşletme Anabilim Dalı
Danışman: Doç. Dr. Ahmet ERGÜLEN
Ekonomik, çevresel ve yasal gerekçeler sebebiyle işletmelerin tersine lojistik
faaliyetlerine
ilgisi
artmaktadır. Tersine
lojistik
faaliyetlerinin işletmelerin
maliyetlerini yükseltmemesi ve toplanan atık miktarlarının mümkün olduğunca
artırılabilmesi açısından tersine lojistik ağının etkin bir şekilde tasarlanması önem
taşımaktadır.
Bu çalışmada bir akümülatör üreticisi için T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından
yürürlüğe konan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki
yükümlülüklerini yerine getirmesini ve yeni akümülatör üretiminde kullanacağı
ikincil kurşunu düşük maliyetlerle temin etmesini sağlamak amacıyla tersine lojistik
ağ modeli geliştirilmiştir. Bayiler, toplama merkezleri, geri kazanım tesisleri ve
akümülatör üretim tesisinden oluşan 4 düzey-3 aşamalı tersine lojistik ağı, 0-1 karma
tamsayılı doğrusal programlama problemi haline getirilmiş, LINGO 13.0
Programında çözdürülmüştür.
Atık akümülatör toplama maliyetleri, tesislerin kurulum maliyetleri, stoklama
maliyetleri, işleme maliyetleri, zararlı atık bertaraf maliyetleri ve taşıma
maliyetlerinden oluşan toplam maliyetleri minimize eden optimum çözüme göre 46
aday toplama merkezinden 3’ünün, 12 aday geri dönüşüm merkezinden 2’sinin
açılmasına karar verilmiş ve bu tesisler arasında taşınacak miktarlar belirlenmiştir.
Oluşturulan iki senaryo ile de modelin tutarlılığı ve parametre değerlerindeki
değişimlere karşı uyumu gösterilmiştir. Ayrıca esas model ile senaryoların toplam
maliyet değerleri ve toplam taşıma maliyetleri de kıyaslanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Tersine Lojistik, Tersine Lojistik Ağ Tasarımı, Atık
Akümülatörler, 0-1 Karma Tamsayılı Doğrusal Programlama, LINGO 13.0.
ABSTRACT
The Name of The Thesis: “Reverse Logistics and Waste Accumulators Network
Design Application”
Thesis Writer: Arzum BÜYÜKKEKLİK
Doctoral Thesis, Business Administration
Advisor: Asc. Prof. Dr. Ahmet ERGÜLEN
The interest of enterprises in reverse logistics activities increases because of
economical, environmental and legal reasons. It is important to design reverse
logistic network efficiently, to not to increase enterprise costs and to raise collected
amount of waste.
In this study, a reverse logistic network model for an accumulator manufacturer is
designed to fulfill obligations within the context of Waste Batteries and
Accumulators Regulation brought into force by the Ministery of Environment and
Forestry of Turkish Republic and to reclaim of secondary lead that will be used for
production of new accumulators in low costs. The 4 level-3 stage reverse logistic
network that consists of distrubutors, collection centers, recycling facilities and
accumulator manufacturing facility is structured as 0-1 mixed integer linear
programming problem and it is solved using LINGO 13.0 optimisation software.
3 of 46 candidate collection centers, 2 of 12 candidate recycle facilities are decided
to open according to the optimum solution that minimize total costs that consists of
waste accumulator collection costs, facility foundation costs, inventory costs,
recycling costs, disposal costs and transportation costs. The transportation amounts
among these facilities are determined. The consistency of model and adaptation of it
to parameter changes are pointed by the two different scenarios formed. Additionally
the main model and the two scenarios are compared according to their total and
transportation costs.
Key Words: Reverse Logistics, Reverse Logistics Network Design, Waste LeadAcid Accumulators, 0-1 Mixed Integer Linear Programming, LINGO 13.0.