FİZİKSEL METALURJİ SORULARI (BÖLÜM 3)

FİZİKSEL METALURJİ SORULARI (BÖLÜM 3)
1) Bir wolfram-iridyum difuzyon çiftinde mikroyapı ile bileşimin uzaklıkla değişimi Şekil 1’de verilmektedir. Mikroyapıda
koyu olan bölgeler ara yüzeyi göstermektedir. Wolfram ve iridyum mikroyapıda gösterilmiştir. Difuzyon çifti oluşturan
malzemeler % 100 saf malzemelerden seçilmiştir. 400 saat için 1995oC’de difuzyona uğratılırsa % 42 iridyum yüzdelerinde
yüzey konsantrasyonu ne olur? İridyumun wolfram içindeki difuzyon katsayısı 1.1 sn2/cm ve aktivasyon enerjisi 115
kcal/mol’dur. (1 inç=2.54 cm, R=2). Hata fonksiyonları Tablo 1’de verilmiştir.
Şekil 1. Bir wolfram-iridyum difuzyon çiftinde mikroyapı ile bileşimin uzaklıkla değişimi
Tablo 1. Hata fonksiyonları
X
erf X
0
0
0.025
0.0282
0.05
0.0564
0.10
0.1125
0.15
0.1680
0.20
0.2227
0.25
0.2763
0.30
0.3286
0.35
0.3794
0.40
0.4284
0.45
0.4755
0.50
0.5205
X
0.55
0.60
0.65
0.70
0.75
0.80
0.85
0.90
0.95
1.0
1.1
1.2
erf X
0.5633
0.6039
0.6420
0.6778
0.7112
0.7421
0.7707
0.7970
0.8209
0.8427
0.8802
0.9103
X
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7
1.8
1.9
2.0
2.2
2.4
2.6
2.8
erf X
0.9340
0.9523
0.9661
0.9763
0.9838
0.9891
0.9928
0.9953
0.9981
0.9993
0.9998
0.9999
2) Bir saf bakır çubuk ile %29.4 Zn-%70.6 Cu çubuk Şekil 2’deki gibi birleştirilerek bir difüzyon çifti oluşturulmaktadır.
Daha sonra 800°C’de 5 saatte bir tavlama işlemi sonunda bu Cu-Cu/Zn çubuğunun üzerinde gösterildiği gibi X=0
olmak üzere, çinko dağılımının bu uçtan olan uzaklığa bağlı olarak değişimi Tablo 2’de verilmiştir. Tablo 1’de z-erfz
ilişkisi verilmiştir. Buna göre Zn’ nun Cu içerisindeki yayınma katsayısını bulunuz.
X=0
Şekil 2. Difuzyon çifti
Tablo 2. Difüzyon mesafesine bağlı olarak değişen konsantrasyon profili
X (cm)
At % Zn
X (cm)
At % Zn
0.1495
29.1
0.3965
20.1
0.1895
28.8
0.4315
14.7
0.2415
27.9
0.4495
8.8
0.3075
26.5
0.4645
4.4
0.3406
25.0
0.4815
1.5
0.3655
23.5
0.5005
0.3
3) Silisyum (Si), Bizmut (Bi) ile 1100oC ve 20 dak. da difuze edilmektedir. Difuzyon mesafesi 1 µm ve numunedeki
Bi’un toplam miktarı 2x1015 atom/cm2 olarak ölçülmüştür. Boltzmann sabiti k=8.6x10-5 eV/K, Do=396 cm2/sn ve
EA=4.12 eV dur. Lineer yaklaşımı kullanarak,
a) Difuzyon katsayısı nedir?
b) Yüzey konsantrasyonu nedir?
c) Q=(2Cs√Dt)/√π formülünü kullanrak 10 dak sonra Si ile karşılaşan toplam dopant sayısını (Q) hesaplayınız.
d) Diğer numune 1200oC ve 20 dak. da aynı işleme tabi tutulmaktadır ve yüzey konsantrasyonu değişmemiş
olarak kalmaktadır fakat difuzyon mesafesi 4 kat artmaktadır. Bu durumda toplam Bi miktarı nedir?