Council Boltim
AKTIF DEVRE SENTEZI
A k t i f devre
s e n t e z i n d e , g e s i t l i devre
g e r g e k l e s t i r i l m e s i a m a c i y l a pek
50k
90k
fonksiyonlarimn
yontem g e l i s t i r i l m i s , b i r
devre e l d e e d i l m i s t i r . Burada sorun, t u t u l a n y o l l a r a g i -
s m d a n k i s a c a e l e • a l m a c a k , bu g a l i s m a l a n n
temelde t o p l a n a -
b i l e c e ^ i y o n t e m l e r i n 6rnekler±e a g i k l a n m a s m a
A k t l f devre
galisilacaktir.
s e n t e z i y d n t e m l e r i devre r n o d e l i n i n o n c e l i k -
l e s c g i l d i g i ve devre
rnodelinin
o n c e l i k l e s e g i l m e d i ^ i yontem-
l e r olmak Cizere i k i temel boliimde
toplanabilir.
3.1 Devre Modelinin Oncelikle Secildigi Aktif Devre Sentezi
Bu yontemlerde onceden b i r devre modeli
model i n a n a l i z i n d e n y a r a r l a n a r a K a k t i f devre
pas i f devre
segilmekte,
sentezi
bu
sorunu,
s e n t e z i n e ya da g e n e l l i k l e l i n e e r olmayan b i r
denklem t a k i m i n i n goztimune i n d i r g e n m e k t c d i r . Devre
oncelikle s e g i l d i ^ i
yontemler
aynstirma
l a r x e s l e s t i r m e yontemi bigiminde
yontemi ve
modelinin
katsayx-
ele a l i n a b i l i r .
3.1.1 Ayn§im yontemi
Geleneksel
a k t i f devre
s e n t e z i y o n t e m l e r i bu
s o k u l a b i l i r . Yontem, once b i r devre m o d e l i n i n
t i r m e k t e d i r . Sentez,
guruba
segimini
gerek-
s e g i l e n bu devre m o d e l i n i n a n a l i z i n d e n
y a r n r l a n a r a k model i n o l u s t u ^ u p a s i f a l t - d e v r e l e r i n devre
r a m e t r c l e r i n i n b e l i r l e n m e s i n e ve b u n l a r m p a s i f devre
pa-
sente-
z i y o n t e m l e r i u y a r i n c a g e r g e k l e s t i r i l m e s i n e dayanmaktadir.
3.Z
Devrenin analizi
verilen
yontemlerinin
bir
sonucunda e l d e
e d i l e n b i g i m e uygun
devre fonksiyonunun a y n s t i r i l m a s i
igin
olarak
kirai a y r i s i m
b i l i n m e s i g e r e k i r . B u r a d a o n c e gok k u l l a n i s l i
a y r i s i m yonteminden soz e d i l e c e k t i r .
Teorem: PCs) r e e l
reel
k&tsayili
eksende olan herhangi
tanimlanan
P(s)/Q(s)
b i r polinom, Q(s) k o k l e r i
b i r yardimci
fonksiyonu
negatif
p o l i n o m olmak
a s a g i d a k i i k i bigimde
iizere
ayns-
tinlabilir:
( 1 )
M
Z
Z
p
oTiT- RC- RC
,
S
S
< >«Q< >
_o, i,„o, ,
P ( s ) .,a ,.b
i
B u r a d a P°(s) v c Q ( s ) P i s ) v e Q ( s ) p o l i n o m l a n n i n
rini
Teoremden g o r u l d u q i i g i b i
polinom
nom
derecele-
gostermektedir.
bu a y r i s i m u y a r i n c a
l i e uygun d e r e c e k o s u l u n u ' s a g l a y a n
s e c i l e r e k , bunlarin orani bigiminde
verilen
b i r yardimci
tanimlanan
fonksiyon
d a i m a R C - t u r i i i k i empedans y a d a a d m i t a n s f o n k s i y o n u n u n
bigiminde
agiklananlar uyarinca,
b i r ornek u z e r i n d e
Bir
sin.
farki
ayristirilabilecektir.
Yukarida
minin
poli-
aciklanmasina
simdi a y n s t i r m a
yonte-
galisilacaktir.
ornek o l a r a k s e k i l d e k i
Mitra devresi ele a l m -
3.3
2
2
Bu devre y a r d i m i y l a G ( s ) = ( s + 2 ) / ( s + 0 , l s + 1 , 2 ) g e r i l i m
fonksiyonunun
g e r c e k l e s t i r i l m e s i i s t e n s i n . Devrenin
transfer
analizi
yapilirsa,
W
G(s) =
A
" W W
VVVV^VVVV
sonucuna v a r i l i r .
VX
W
Bu e s i t l i k t e n ,
+Y + Y =Y +Y +Y
C E B D F
t x
kosulu saglandigmda
G(s) fonksiyonunun,
Y -Y
A B
F E
G(s)=
b i c i m i n e donilsebilecegi goriiltir. Bu b i g i m v e r i l e n
fonksiyonun
pay ve payda p o l i n o m l a n n i n uygun b i r y a r d i m c i polinoma
mesiyle Y , Y , Y
ft
0
F
ve Y
E
2 - u c l u l a r i n i n b e l i r l e n e b i l e c e S i n i gos-
t e r m e k t e d i r . Yardimci polinom
(s+1) o l a r a k s e c i l e c e k o l u r s a ,
elde e d i l e c e k ,
2
s +2
• _
5 + 2
1+T "
esitliklerinden,
V
s+2
s+1
*B
r mm+x,a
w
V
y
a
E~
2
' k
3
1T+T
3s
57T
s + 0,lsU,2
s+1
boltin-
2,1s
s+1
s+ 1
3.4
s o n u c l a r i elde e d i l i r . Gerceklestirme
kosulu,
(Y -Y )-(Y -Y )=Y -Y
A
B
F E
*D
C
;
bigiminde
;
yeniden
yazilacak
2
olursa.
2
( s + 2 ) - ( s t 0 , l s + l 2 ) _-0,13+0,8
s+1
s+1
/
fonksiyonuna
i l i s k i n a y r i s i m m da Y
belirleyece§i
•°'
c
ve Y^
fonksiyonlarini
gorulmektedir.
l s+
8
^ .0,8s+1
'
s
°4s+1
e s i t l i g i n d ^ n Y^, ve Yp,
y = ^9s
C
s+1
Y =0,8
D
o l u r . Sonug o l a r a k , v e r i l e n fonksiyonu g e r g e k l e y e n
b i r devre
s e k i l d e gosterildi§i g i b i e l d e e d i l m i s o l u r .
1/3A 3f
'•5/4JL
1F
I
10/9A 2\/A0 F iO/21-O9/10F
3.5"
ORNEKLER :
§ekildeki devre modeli uyarinca G(s) = P(s) / Q(s) bifiminden siizge? fonksiyonlan
gerceklestirilecektir.
a) B u amafla tutulabilecek bir yol oneriniz.
b) Onerilen bu yol uyarinca G(s) = - s +2s -2s + 1 / ( s + 2s + 2s + 1 ) bicimindeki
tiim-ge9iren tiirden siizge9 fonksiyonunu ger9ekleyen bir RC-devresi elde ediniz.
3
2
2
-1
V (s)
YA-YB
VI(S)
YD-YC
2
G(s)
§ekildeki devre modeli uyarinca,
V /\
3
2
3
2
= ( - s + 2s - 2s + 1 ) / ( s + 2s + 2s + 1 )
0
fonksiyonunu ger9eklestiren R C - devresini elde
H(s) =
ediniz.
§ekildeki
P
$
°^/ , \ = ^ V^< •> biciminden gerilim transfer fonksiyonlan
r
s
a.
b.
0
a
b
C D T A (Current Differencing Transconductance Amplifier) devresi uyarinca
V
G(S):
V (s)_Y -Y
gerceklestirilecektir.
s
/V,{ )
/(J( )
Bu amacla, 2-uclular RC olacak sekilde,
tutulabilecek bir yol oneriniz.
Onerilen bu yol uyarinca
G(s) = —
s +2s +2sJ
Y„
Yi
fonksiyonunu
gergekleyen bir devre elde ediniz.
3 dB kesim frekansi 10 kHz, g=33uA/V
olacak sekilde e l e m a n degerlerini
uygunlastirmiz.
y
G(s) = —
x+
P
l
-o V
g
Y
Y -Y,
A
Y
x-
n
II
2
I
3
0
3-6
devre modeli uyarinca
Sekildeki
G (s) = ^/Q^
2 1
bigiminden gerilim transfer fonksiyonlan
gerceklestirilecektir.
a.
b.
Bu amacla, 2-uglular RC olacak sekilde,
tutulabilecek bir yol oneriniz.
Onerilen yol uyarinca
2
G (s) =
2l
s
-0.55 + 1
s +s + 2
2
ecu
fonksiyonunu
Y
4
1
gerceklestiren bir RC-devresi elde ediniz.
1
V
Y-Y
K
«-n)-(y -x )
3
4
2
§ekildeki
devre modeli uyannca G ( s ) =
s -s+l
21
fonksiyonunu gerceklestiren bit RC-devresi elde ediniz.
CCD
y
3
V
Y -Y
$ekildeki devre modeli uyannca
M s ) = ( s^+ 4s + 1 ) / ( s" + 3s + 3s + 1 )
fonksiyonunu gercekleyen bir R C - devresi elde ediniz.
Y
-I
o—^—4
Y,
Y,
2
I—*-
1 (s)
i(s) r,-(-}',+y>
:
Sekildeki Nortonkuwetlendiricili devreden yararlanarak, G(s) = s(s+2)(s+4)/(.v + 2.r + 2s +1)
fonksiyonu gerceklestirilecektir. ( s+1 )(s+5 ),( s+3)( s+4),( s+2 )( s+3 ) polinomlanndan
uygun olanini kullanarak, devredeki 2-u?lular R , C ttirunden olacak §ekilde G(s) fonksi yonunu gerceklestiriniz.
© Copyright 2024 Paperzz
