Risk Yönetmi ve Degerlendirmesi

17.03.2014
Risk Yönetimi ve Değerlendirmesi
GENEL TANIMLAR
Risk Yönetimi ve Değerlendirmesi
Risk Yönetimi ve Değerlendirmesi
Risk :
 Zarara uğrama tehlikesi (TDK Büyük Türkçe Sözlük)
 Bir olayın meydana gelme olasılığı (TDK Bilim ve Sanat
Terimleri Sözlüğü)
Tehlike Nedir?
 İnsan sağlığına zararlı olma olasılığının ölçüsü (Veteriner
Hekimliği Terimleri Sözlüğü)
 Olası kaybın büyüklüğü
olarak da ifade edilmektedir.
1
17.03.2014
Risk Yönetimi ve Değerlendirmesi
Risk Yönetimi ve Değerlendirmesi
TS (OHSAS) 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi
Tanımları
Tehlike
Büyük zarar veya yok olmaya yol açabilecek durum; gerçekleşme
Tehlike: İnsanların yaralanması veya sağlığının bozulması veya
ihtimali bulunan fakat istenmeyen sakıncalı durum (TDK Büyük
bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum
Türkçe Sözlük)
veya işlem.
İnsanların yaralanması veya sağlığının bozulması, malın veya
malzemenin hasar görmesi, işyeri ortamının zarar görmesi veya
bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum
veya işlem (TS 18001 – 2004 versiyonu)
Risk: Tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana
gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol
açabileceği
yaralanma
veya
sağlık
bozulmasının
ciddiyet
derecesinin birleşimi olarak tanımlanmaktadır.
TS (OHSAS) 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sisteminde
geçen diğer tanımlar
TS (OHSAS) 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sisteminde
geçen diğer tanımlar
Kaza: Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan
Olay: Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan veya
olaydır.
sebep olacak potansiyele sahip olan işle ilgili olaylar yada oluşum tarzı
Risk
Değerlendirmesi:
Tehlikelerden
kaynaklanan
riskin
büyüklüğünü tahmin etmek ve mevcut kontrollerin yeterliliğini
itibarıyla bir kaza olmasına rağmen sonuçları neticesinde yaralanma,
zarar veya hasar meydana gelmeme durumu olarak tanımlanır.
dikkate alarak riskin kabul edilebilir olup olmadığına karar
Kazayla sonuçlanmayan olaylara “ramak kala”, “hasarsız olay”,
vermek için kullanılan proses(süreç).
“tehlikeli oluşum” gibi adlar verilir.
Kabul edilebilir risk: Kuruluşun, yasal zorunluluklara ve kendi
Olay = Kaza + Ramak Kala
İSG politikasına göre, tahammül edebileceği düzeye indirilmiş risk.
Acil Durum da özel bir tür olaydır.
2
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ (29 Aralık 2012 Tarihli Resmi Gazete)
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka
Tehlike: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya
zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini ifade eder.
işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini ifade eder.
Risk Değerlendirmesi: İşyerinde var olan ya da dışarıdan
Ramak kala olay: İşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş
gelebilecek
ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan
tehlikelerin
belirlenmesi,
bu
tehlikelerin
riske
dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan
olayı ifade eder.
risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin
Kabul edilebilir risk seviyesi: Yasal yükümlülüklere ve işyerinin önleme
kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmaları ifade eder.
politikasına uygun, kayıp veya yaralanma oluşturmayacak risk seviyesini
ifade eder.
Tehlike Sınıfı:
İşyeri için belirlenen tehlike grubu; iş sağlığı ve güvenliği açısından,
yapılan işin özelliği, işin her safhasında kullanılan veya ortaya çıkan
maddeler, iş ekipmanı, üretim yöntem ve şekilleri, çalışma ortam ve
şartları ile ilgili diğer hususlar dikkate alınarak yapılır.
Risk Başka Bir İfade ile;
«İşyerinde
meydana gelebilecek, maruz kimselere veya çalışma
çevresine zarar ya da hasar verici nitelikteki; bir olayın meydana
gelme ihtimali (olasılığı) ile, zarar verme derecesinin (şiddetinin)
bileşkesi»
olarak da tanımlanabilir.
3
17.03.2014
Risk = İ x D
İ : İhtimal
D: Zararın derecesi
İ
H
T
İ
M
A
L
ZARAR - HASAR
RİSK :
Tehlikelerden
kaynaklanan bir
olayın,
meydana gelme
ihtimali ile
zarar verme
derecesinin
bir bileşkesidir.
14
Risk Formülasyonu
Risk Formülasyonu
Risk = Olasılık* Şiddet
Örnek 2:
Tehlike: Barutla işlem
Risk: Barutun alev alması sonucu 1. derece yanık
Soru: Risk nedir?
Veriler: 52 haftada 10kaza
haftalık kaza olasılığı = 10/52 = % 19.2
Şiddet: 10 üzerinden 4
risk = 19.2* 4 = 76.8
Örnek 1 & 2 kıyaslama:
76.8 > 30.4 → Örnek 2’de risk daha büyük
Örnek 1:
Tehlike: Yüksekte çalışma
Risk: Yüksekten düşme
Soru: Risk büyük mü?
Veriler: Yılda (52 hafta) 2 kaza
haftalık kaza olasılığı = 2/52 = % 3.8
Şiddet: 10 üzerinden 8
risk = 3.8 * 8 = 30.4
4
17.03.2014
Nitel Yaklaşım - Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı
Risk Formülü – Uygulamaya dair problemler



Olasılıklarla çalışmak kolay değil !
Şiddet değerlerini hangi referansa göre atayacağız?!
Risk Değerlendirme Teknikleri için farklı çözümler üretilmiştir.
Bunlar ileride ele alınacak.
Şiddet
Olasılık
Hafif
Orta
Yüksek
Düşük
Düşük Risk
Düşük Risk
Orta Risk
Orta
Düşük Risk
Orta Risk
Yüksek Risk
Yüksek
Orta Risk
Yüksek Risk
Yüksek Risk
Temel Nicel Yaklaşım – HSE, İngiltere*
Şiddet
Olasılık
Hafif -1
Orta – 2
Yüksek - 3
Düşük - 1
Düşük Risk – 1
Düşük Risk - 2
Orta Risk
Orta
Düşük Risk – 2
Orta Risk
- 4
Yüksek Risk - 6
Orta Risk
Yüksek Risk- 6
Yüksek Risk - 9
- 2
Yüksek - 3
–3
-3
Risk = Olasılık * Şiddet
Olasılık:
3: Zararın meydana gelmesi
kesindir ya da nerdeyse
kesindir.
2: Zarar sık sık meydana gelir
1: Zarar nadiren meydana gelir
Şiddet:
3: Ölüm ya da büyük yaralanma
2: Etkisi 3 gün süren hastalık
ya da yaralanma
1: Diğer tüm yaralanma ya da
hastalıklar
5
17.03.2014
TEHLİKENİN TANINMASI
RİSKİN KONTROLU
RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Tehlike ve Risk Kavramları
Bu durumda:
Köpek balığı;
Tehlike midir ?
Risk midir?
24
6
17.03.2014
Tehlike ve Risk Kavramları
Tehlike ve Risk Kavramları
Diğer tehlikeler nelerdir?
Hindistan cevizi
Hava Durumu
Güneş
Yağmur
Rüzgar
Deniz
Ağaç
Mevsim
Korsanlar
Gel-git
Sağlık
Bu durum için köpek balığı sadece bir TEHLİKEDİR.
Suya girerseniz köpek balığı bir RİSK olur.
RESİMDE BAŞKA TEHLİKE VAR MIDIR ?
25
26
7
17.03.2014
ÖNLEM / ÖNLEME
DİĞRER KAZA TANIMLARI
«İşyerinde yürütülen işlerin bütün safhalarında iş sağlığı ve
«Ölüme,
güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak
için planlanan ve alınan tedbirlerin tümü»
(İSG Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği-Aralık-2013)
hastalığa,
yaralanmaya,
hasara
veya
diğer
kayıplara sebebiyet veren istenmeyen olay»
«İşin yapımı ve yürütümü sırasında meydana gelen tehlikeli
durum ve tehlikeli davranışların zaman ve mekân şartlarında
bir
araya
gelmesinden
kaynaklanan,
ölüm,
hastalık,
yaralanma, zarar veya hasara sebebiyet veren istenmeyen
olaydır.»
DİĞRER KAZA TANIMLARI
GÜVENLİK
İLO: «Önceden planlanmamış, bilinmeyen ve kontrol altına
alınamamış
olaylardır.»
olan
etrafa
zarar
verebilecek
nitelikteki
«Risklerin tanımlanmış bir zaman aralığı süresince, kabul
edilebilir düzey (KERD) içerisinde kalmasına güvenlik denir.»
«Zarar ve ziyan riskinin olmadığı durum»
«Kabul edilmez zararın riskinden uzak kalma durumu»
8
17.03.2014
TETKİK
SÜREKLİ İYİLEŞTİRME
«Faaliyetlerin ve ilgili sonuçlarının planlanmış düzenlemelere
biçimde
«Organizasyonun İSG politikasına bağlı olarak genel işçi
uygulandığını ve politika ve hedefleri gerçekleştirmek için
sağlığı ve iş güvenliği performansında gelişmeler sağlamak
uygun
için; iş sağlığı ve iş güvenliği yönetim sistemini geliştirme
uygunluğunu,
bu
olduğunu
düzenlemelerin
belirlemek
etkili
amacıyla
bir
yapılan
sistematik
sürecidir.»
değerlendirmedir.»
RİSK ALGILAMASINI ETKİLEYEN
FAKTÖRLER
UYGUNSUZLUK
 Korkutuculuk düzeyi,
«Doğrudan ya da dolaylı olarak insan yaralanması ya da
 Anlaşılabilirlik düzeyi,
hastalığı, malın hasar görmesi, işyeri çevresinin zarar
 Etkilenecek kişi sayısı,
görmesi ya da bunların kombinasyonuna neden olabilecek iş
 Tehlikenin ve riskin ne ölçüde anlaşılabildiği,
standartları,
 Riskin ne derece eşit dağıldığı,
sistemi
pratikler,
performansı
sapmanın olmasıdır.»
ve
prosedürler,
kurallar,
benzerlerinden,
yönetim
herhangi
bir
 Riski ne derece önleyebileceği,
 Riskin kişisel olarak kabullenilip kabullenilmediği,
gibi
faktörler
kişiler
tarafından
riskin
algılama
düzeyini
etkilemektedir.
9
17.03.2014
TOPLUMSAL RİSK ALGILAMAYI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
RİSK ÖZELLİKLERİ
ALGILAMAYI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Felaket potansiyeli
Ölüm ve yaralanmaların aynı anda ya da gelişigüzel olması
Aşinalık
Riskin önceden bilinip bilinmediği
Anlaşılabilirlik
Risk etki mekanizmasının yada işlemin anlaşılabilirliği
Kendi kendini denetleyebilme
Kişinin kendini kontrol edebilirliği
Gönüllü maruziyet
Riskin gönüllü olarak alınıp alınmadığı
Çocuklar üzerindeki etkisi
Çocukları ne şekilde etkilediği
Etkinin hızı
Hemen etki ya da zamana yayılmış etki
Mağdur tanımı
Kimler, nasıl etkilenecektir
Korkutuculuğu
Şahıslar üzerindeki korkutuculuk seviyesi
Kurumlara güven
İlgili kurumlara olan güven duygusu
Medya ilgisi
Medyanın konuya verdiği önem
Kaza geçmişi
Geçmişte büyük yada önemli kazalara sebep olup olmadığı
Faydaları
Bilinen faydalar yada açık olmayan bilinmeyen faydaları
Fayda-maliyet dağılımı
Risklerin ve faydalarının düzgün olmayan dağılımı
Etki sonrası tersinebilirlik
Etkilenmenin geri döndürülebilir yada kalıcı olması
Kaynağı
Doğadan mı yoksa insan hatasından mı kaynaklandığı
RİSK ALGILAMASI- ZAMAN İLŞİKİSİ
RİSK ALGILAMASI İSTATİSTİĞİ
ABD. de yapılan bir risk algılaması anket çalışmasında, Amerikan
halkının günlük hayatında kendisi için en fazla risk olarak
algıladığı olaylar aşağıda verilmiştir .
Ömür boyu bir nükleer santralin yakınında yaşamak
15 kilo fazla ağırlık
Uçak düşmesi
Kanser
İş Kazaları
Kömür madeninde çalışmak
Normal ölçüye göre küçük araba kullanmak
Sigara (günde 1 paket)
Motorlu taşıt kazaları
Bekar olmak
Madencilik yada inşaat işçiliği
(ABD’de) Beyaz değil siyah olmak
Tüm kazalar
Kadın değil erkek olmak
Gökdelenlerin ilk yapılmaya başlandığı yıllarda riski kabullenmek olumlu bir imaj olarak reklamlarda kullanılabiliyordu.
10
17.03.2014
RİSK DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARINDA ÜST
YÖNETİMİN ROLÜ NEDİR ?
 ÜST YÖNETİM;
Kuruluşta İSG Yönetim Sistemi oluşturmak ve Risk Değerlendirme
uygulanmasına geçmek için, bu konuda üst yönetim stratejik bir karar almak
zorundadır.
 RİSK YÖNETİMİ – YÖNETİCİNİN ROLÜ;
Yükümlülüklerinin ve sorumluluklarının neler olduğunu belirlemeli, dikkate
alması gerekli hususları değerlendirerek, öncelik sıralaması yapmalı ve
öncelikler arasında İSG konusuna hangi sırada yer vereceğine karar
vermelidir.
İş Güvenliği Uzmanlarının Rolü
RİSK DEĞERLENDİRMESİ NEDEN YAPILMALIDIR?
Bugün geldiğimiz noktada risk yönetimi ve değerlendirmesi İş sağlığı ve
güvenliğine yeni yaklaşım felsefesinin en önemli unsurunu oluşturmaktadır.
Bunun en önemli nedenleri şöyle sıralanabilir.
 İSG’ ye eski yaklaşımda tehlike bazlı düşünme esas alınmıştır. Yeni
yaklaşımda ise risk bazlı düşünme esas alınmıştır.
 Eski yaklaşımda toplu koruma önlemlerinden çok kişisel korunma
önlemleri öne çıkmıştır. Yeni yaklaşımda ise proaktif olma ve önleyici
tedbirler dediğimiz toplu koruma önlemleri önem kazanmıştır.
11
17.03.2014
RİSK DEĞERLENDİRMESİ NEDEN YAPILMALIDIR?
 Eski yaklaşımda İSG konusunda özel eğitimlere tabi tutulmuş profesyonel
uzman katkısı yasal olarak istenmez iken yeni yaklaşımda iki ve daha fazla
çalışanı bulunan işyerleri için İSG uzmanlarından hizmet alınması zorunlu
hale getirilmiştir.
 Eski yaklaşımda iş ekipmanlarının imalatta insan sağlığına zarar
vermeyecek olduğunun belgelendirmesi yapılmazken yeni yaklaşımda iş
ekipmanlarının imalatta güvenli imal edilmesinin yolunu sağlayan CE
belgelendirme sistemi zorunlu hale getirilmiştir.
İŞVERENLER NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YAPMAK İSTERLER?
 KANUNİ NEDENLER?
 AHLAKİ NEDENLER?
 EKONOMİK NEDENLER ? İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU KAPSAMINDA
Amaç
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK
DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ’NİN
İNCELENMESİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, işyerlerinde iş sağlığı ve
güvenliği yönünden yapılacak risk değerlendirmesinin usul ve
esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamındaki işyerlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun
10 uncu ve 30 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
12
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İşveren yükümlülüğü
İşveren yükümlülüğü
MADDE 5 – (1) İşveren; çalışma ortamının ve çalışanların sağlık
ve güvenliğini sağlama, sürdürme ve geliştirme amacı ile iş
sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapar veya
yaptırır.
(3) İşveren, risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen
kişi veya kişilere risk değerlendirmesi ile ilgili ihtiyaç duydukları
her türlü bilgi ve belgeyi temin eder.
(2) Risk değerlendirmesinin gerçekleştirilmiş olması; işverenin,
işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması yükümlülüğünü
ortadan kaldırmaz.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risk değerlendirmesi ekibi
Risk değerlendirmesi ekibi
MADDE 6 – (1) Risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir
ekip
tarafından
gerçekleştirilir.
Risk
değerlendirmesi
ekibi
c) İşyerindeki çalışan temsilcileri.
aşağıdakilerden oluşur.
ç) İşyerindeki destek elemanları.
a) İşveren veya işveren vekili.
d) İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve
b) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği
uzmanları ile işyeri hekimleri.
işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike
kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar.
13
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risk değerlendirmesi ekibi
Risk değerlendirmesi ekibi
(2) İşveren, ihtiyaç duyulduğunda bu ekibe destek olmak üzere
işyeri dışındaki kişi ve kuruluşlardan hizmet alabilir.
(3) Risk değerlendirmesi çalışmalarının koordinasyonu işveren
veya işveren tarafından ekip içinden görevlendirilen bir kişi
tarafından da sağlanabilir.
(4) İşveren, risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen
kişi veya kişilerin görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç,
gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar,
görevlerini yürütmeleri sebebiyle hak ve yetkilerini kısıtlayamaz.
(5) Risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya
kişiler işveren tarafından sağlanan bilgi ve belgeleri korur ve gizli
tutar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
MADDE 8 – (1) Tehlikeler tanımlanırken çalışma ortamı, çalışanlar
ve işyerine ilişkin ilgisine göre asgari olarak aşağıda belirtilen
bilgiler toplanır.
a) İşyeri bina ve eklentileri.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
e) Artık ve atıklarla ilgili işlemler.
f)
Organizasyon
ve
hiyerarşik
yapı,
görev,
yetki
ve
sorumluluklar.
g) Çalışanların tecrübe ve düşünceleri.
b) İşyerinde yürütülen faaliyetler ile iş ve işlemler.
ğ) İşe başlamadan önce ilgili mevzuat gereği alınacak çalışma
c) Üretim süreç ve teknikleri.
izin belgeleri.
ç) İş ekipmanları.
h) Çalışanların eğitim, yaş, cinsiyet ve benzeri özellikleri ile
d) Kullanılan maddeler.
sağlık gözetimi kayıtları.
14
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
ı) Genç, yaşlı, engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel
politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanların durumu.
i) İşyerinin teftiş sonuçları.
j) Meslek hastalığı kayıtları.
k) İş kazası kayıtları.
l) İşyerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme
neden olmadığı halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara
uğramasına yol açan olaylara ilişkin kayıtlar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
(2) Tehlikelere ilişkin bilgiler toplanırken aynı üretim, yöntem ve
teknikleri ile üretim yapan benzer işyerlerinde meydana gelen iş
kazaları ve ortaya çıkan meslek hastalıkları da değerlendirilebilir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
m) Ramak kala olay kayıtları.
n) Malzeme güvenlik bilgi formları.
o) Ortam ve kişisel maruziyet düzeyi ölçüm sonuçları.
ö) Varsa daha önce yapılmış risk değerlendirmesi çalışmaları.
p) Acil durum planları.
r) Sağlık ve güvenlik planı ve patlamadan korunma dokümanı
gibi belirli işyerlerinde hazırlanması gereken dokümanlar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
(3) Toplanan bilgiler ışığında; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
mevzuatta yer alan hükümler de dikkate alınarak, çalışma
ortamında bulunan fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikososyal,
ergonomik ve benzeri tehlike kaynaklarından oluşan veya
bunların etkileşimi sonucu ortaya çıkabilecek tehlikeler belirlenir
ve kayda alınır. Bu belirleme yapılırken aşağıdaki hususlar, bu
hususlardan etkilenecekler ve ne şekilde etkilenebilecekleri göz
önünde bulundurulur.
15
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
Tehlikelerin tanımlanması
a) İşletmenin yeri nedeniyle ortaya çıkabilecek tehlikeler.
ç) Bakım ve onarım işleri de dahil işyerinde yürütülecek her türlü
b) Seçilen alanda, işyeri bina ve eklentilerinin plana uygun
faaliyet
yerleştirilmemesi veya planda olmayan ilavelerin yapılmasından
çalışması, organizasyon, nezaret sistemi, hiyerarşik düzen,
kaynaklanabilecek tehlikeler.
ziyaretçi
c) İşyeri bina ve eklentilerinin yapı ve yapım tarzı ile seçilen yapı
esnasında
veya
çalışma
işyeri
usulleri,
çalışanı
vardiya
olmayan
diğer
düzeni,
kişiler
ekip
gibi
faktörlerden kaynaklanabilecek tehlikeler.
malzemelerinden kaynaklanabilecek tehlikeler.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
Tehlikelerin tanımlanması
d) İşin yürütümü, üretim teknikleri, kullanılan maddeler, makine
e) Kuvvetli akım, aydınlatma, paratoner, topraklama gibi elektrik
ve ekipman, araç ve gereçler ile bunların çalışanların fiziksel
tesisatının bileşenleri ile ısıtma, havalandırma, atmosferik ve
özelliklerine uygun tasarlanmaması veya kullanılmamasından
çevresel şartlardan korunma, drenaj, arıtma, yangın önleme ve
kaynaklanabilecek tehlikeler.
mücadele ekipmanı ile benzeri yardımcı tesisat ve donanımlardan
kaynaklanabilecek tehlikeler.
16
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
f)
İşyerinde
yanma,
Tehlikelerin tanımlanması
parlama
veya
patlama
ihtimali
olan
maddelerin işlenmesi, kullanılması, taşınması, depolanması ya
da imha edilmesinden kaynaklanabilecek tehlikeler.
h) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yeterli eğitim
almaması,
bilgilendirilmemesi,
çalışanlara
uygun
talimat
verilmemesi veya çalışma izni prosedürü gereken durumlarda bu
g) Çalışma ortamına ilişkin hijyen koşulları ile çalışanların kişisel
izin olmaksızın çalışılmasından kaynaklanabilecek tehlikeler.
hijyen alışkanlıklarından kaynaklanabilecek tehlikeler.
ğ) Çalışanın, işyeri içerisindeki ulaşım yollarının kullanımından
kaynaklanabilecek tehlikeler.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Tehlikelerin tanımlanması
Risklerin belirlenmesi ve analizi
(4) Çalışma ortamında bulunan fiziksel, kimyasal, biyolojik,
MADDE 9
psikososyal, ergonomik ve benzeri tehlike kaynaklarının neden
olduğu tehlikeler ile ilgili işyerinde daha önce kontrol, ölçüm,
inceleme
ve
değerlendirmesi
araştırma
çalışması
çalışmalarında
yapılmamış
kullanılmak
ise
risk
üzere;
bu
tehlikelerin, nitelik ve niceliklerini ve çalışanların bunlara
maruziyet seviyelerini belirlemek amacıyla gerekli bütün kontrol,
ölçüm, inceleme ve araştırmalar yapılır.
(1) Tespit edilmiş olan tehlikelerin her biri ayrı ayrı dikkate
alınarak bu tehlikelerden kaynaklanabilecek risklerin hangi
sıklıkta oluşabileceği ile bu risklerden kimlerin, nelerin, ne
şekilde ve hangi şiddette zarar görebileceği belirlenir. Bu
belirleme yapılırken mevcut kontrol tedbirlerinin etkisi de göz
önünde bulundurulur.
17
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risklerin belirlenmesi ve analizi
MADDE 9
(2) Toplanan bilgi ve veriler ışığında belirlenen riskler; işletmenin
faaliyetine ilişkin özellikleri, işyerindeki tehlike veya risklerin
nitelikleri ve işyerinin kısıtları gibi faktörler ya da ulusal veya
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risklerin belirlenmesi ve analizi
MADDE 9
(3) İşyerinde birbirinden farklı işlerin yürütüldüğü bölümlerin
bulunması halinde birinci ve ikinci fıkralardaki hususlar her bir
bölüm için tekrarlanır.
uluslararası standartlar esas alınarak seçilen yöntemlerden biri
(4) Analizin ayrı ayrı bölümler için yapılması halinde bölümlerin
veya birkaçı bir arada kullanılarak analiz edilir.
etkileşimleri de dikkate alınarak bir bütün olarak ele alınıp
sonuçlandırılır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risklerin belirlenmesi ve analizi
MADDE 9
(5) Analiz edilen riskler, kontrol tedbirlerine karar verilmek üzere
etkilerinin büyüklüğüne ve önemlerine göre en yüksek risk
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risk kontrol adımları
MADDE 10
(1) Risklerin kontrolünde şu adımlar uygulanır.
a) Planlama: Analiz edilerek etkilerinin büyüklüğüne ve önemine
seviyesine sahip olandan başlanarak sıralanır ve yazılı hale
göre sıralı hale getirilen risklerin kontrolü amacıyla bir planlama
getirilir.
yapılır.
18
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risk kontrol adımları
Risk kontrol adımları
b) Risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması: Riskin tamamen
bertaraf edilmesi, bu mümkün değil ise riskin kabul edilebilir
seviyeye indirilmesi için aşağıdaki adımlar uygulanır.
1) Tehlike veya tehlike kaynaklarının ortadan kaldırılması.
2) Tehlikelinin, tehlikeli olmayanla veya daha az tehlikeli
olanla değiştirilmesi.
c)
Risk
kontrol
tedbirlerinin
uygulanması:
Kararlaştırılan
tedbirlerin iş ve işlem basamakları, işlemi yapacak kişi ya da
işyeri bölümü, sorumlu kişi ya da işyeri bölümü, başlama ve bitiş
tarihi ile benzeri bilgileri içeren planlar hazırlanır. Bu planlar
işverence uygulamaya konulur.
3) Riskler ile kaynağında mücadele edilmesi.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risk kontrol adımları
Dokümantasyon
ç) Uygulamaların izlenmesi: Hazırlanan planların uygulama
MADDE 11 –
adımları düzenli olarak izlenir, denetlenir ve aksayan yönler tespit
edilerek gerekli düzeltici ve önleyici işlemler tamamlanır.
(2)
Risk
kontrol
adımları
uygulanırken
toplu
şekilde dokümante edilir.
korunma
önlemlerine, kişisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmesi
ve uygulanacak önlemlerin yeni risklere neden olmaması
sağlanır.
(1) Risk değerlendirmesi asgarî aşağıdaki hususları kapsayacak
a) İşyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı.
b) Gerçekleştiren kişilerin isim ve unvanları ile bunlardan iş
güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi olanların Bakanlıkça
verilmiş belge bilgileri.
19
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Dokümantasyon
Dokümantasyon
c) Gerçekleştirildiği tarih ve geçerlilik tarihi.
ğ) Düzeltici ve önleyici kontrol tedbirleri, gerçekleştirilme
ç) Risk değerlendirmesi işyerindeki farklı bölümler için ayrı
ayrı yapılmışsa her birinin adı.
d) Belirlenen tehlike kaynakları ile tehlikeler.
e) Tespit edilen riskler.
f) Risk analizinde kullanılan yöntem veya yöntemler.
tarihleri ve sonrasında tespit edilen risk seviyesi.
(2)
Risk
değerlendirmesi
sayfaları
paraflanıp, son sayfası imzalanır ve işyerinde saklanır.
g) Tespit edilen risklerin önem ve öncelik sırasını da içeren
(3)
analiz sonuçları.
ortamlarda hazırlanıp arşivlenebilir.
Risk değerlendirmesi dokümanı
elektronik ve benzeri
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risk değerlendirmesinin yenilenmesi
dokümanının
numaralandırılarak; gerçekleştiren kişiler tarafından her sayfası
Risk değerlendirmesinin yenilenmesi
MADDE 12
(1) Yapılmış olan risk değerlendirmesi; tehlike sınıfına göre çok
tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli işyerlerinde sırasıyla en geç iki,
dört ve altı yılda bir yenilenir.
(2) Aşağıda belirtilen durumlarda ortaya çıkabilecek yeni
risklerin, işyerinin tamamını veya bir bölümünü etkiliyor olması
göz önünde bulundurularak risk değerlendirmesi tamamen veya
kısmen yenilenir.
a) İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması.
b)
İşyerinde
uygulanan
teknoloji,
kullanılan
madde
ve
ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi.
c) Üretim yönteminde değişiklikler olması.
ç) İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana
gelmesi.
20
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Risk değerlendirmesinin yenilenmesi
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporu
hazırlanması gereken işyerlerinde risk değerlendirmesi
d) Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat
değişikliği olması.
e) Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre
gerekli görülmesi.
f) İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir
tehlikenin ortaya çıkması.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Birden fazla işveren olması durumunda risk değerlendirmesi
çalışmaları
MADDE 14 – (1) Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin
paylaşması durumunda, yürütülen işler için diğer işverenlerin
yürüttüğü işler de göz önünde bulundurularak ayrı ayrı risk
değerlendirmesi gerçekleştirilir. İşverenler, risk değerlendirmesi
çalışmalarını, koordinasyon içinde yürütür, birbirlerini ve çalışan
temsilcilerini tespit edilen riskler konusunda bilgilendirir.
MADDE 13 – (1) Kanunun 29 uncu maddesi gereğince büyük kaza
önleme
politika
belgesi
veya
güvenlik
raporu
hazırlanan
işyerlerinde; bu belge ve raporlarda değerlendirilmiş riskler, bu
Yönetmeliğe göre yapılacak risk değerlendirmesinde dikkate
alınarak kullanılır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Birden fazla işveren olması durumunda risk değerlendirmesi
çalışmaları
MADDE 14 – (2) Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş
hanları, sanayi bölgeleri veya siteleri gibi yerlerde, işyerlerinde
ayrı ayrı gerçekleştirilen risk değerlendirmesi çalışmalarının
koordinasyonu yönetim tarafından yürütülür. Yönetim; bu
koordinasyonun yürütümünde, işyerlerinde iş sağlığı ve
güvenliği yönünden diğer işyerlerini etkileyecek tehlikeler
hususunda gerekli tedbirleri almaları için ilgili işverenleri uyarır.
Bu uyarılara uymayan işverenleri Bakanlığa bildirir.
21
17.03.2014
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Asıl işveren ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu işyerlerinde risk
Asıl işveren ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu işyerlerinde risk
değerlendirmesi
değerlendirmesi
MADDE 15 – (1) Bir işyerinde bir veya daha fazla alt işveren
b) Alt işverenlerin risk değerlendirmesi çalışmaları konusunda
bulunması halinde:
asıl işverenin sorumluluk alanları ile ilgili ihtiyaç duydukları bilgi
a) Her alt işveren yürüttükleri işlerle ilgili olarak, bu Yönetmelik
ve belgeler asıl işverence sağlanır.
hükümleri uyarınca gerekli risk değerlendirmesi çalışmalarını
c) Asıl işveren, alt işverenlerce yürütülen risk değerlendirmesi
yapar veya yaptırır.
çalışmalarını denetler ve bu konudaki çalışmaları koordine eder.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
Asıl işveren ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu işyerlerinde risk
Çalışanların bilgilendirilmesi
değerlendirmesi
(2) Alt işverenler hazırladıkları risk değerlendirmesinin bir
nüshasını
asıl
işverene
verir.
Asıl
işveren;
bu
risk
değerlendirmesi çalışmalarını kendi çalışmasıyla bütünleştirerek,
risk
kontrol
tedbirlerinin
uygulanıp
uygulanmadığını
denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
izler,
MADDE 16 – (1) İşyerinde çalışanlar, çalışan temsilcileri ve başka
işyerlerinden çalışmak üzere gelen çalışanlar ve bunların
işverenleri; işyerinde karşılaşılabilecek sağlık ve güvenlik riskleri
ile düzeltici ve önleyici tedbirler hakkında bilgilendirilir.
olabilir.
22
17.03.2014
RİSK YÖNETİM PROSESİ (SÜRECİ)
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ’NİN İNCELENMESİ
KONTROL TEDBİRLERİ‐ÖNLEMLERİ‐SIRASI‐HİYARARŞİSİ
Risk değerlendirmesi rehberleri
MADDE 17 – (1) İşverenlere, risk değerlendirmesi ile ilgili
yükümlülükleri bakımından yardımcı olmak veya yol göstermek
amacıyla risk değerlendirmesi rehberleri hazırlanabilir. Rehberler
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Riski Ortadan Kaldırılma (Eliminasyon)
Yerine Koyma (Substitusyon)
Kontrol ve İzolasyon
Mühendislik Kontrolü
Yönetimle İlgili Kontroller
Kişisel Korunma (KKD) işyerinde çalışan sayısı ve işyerinin bulunduğu tehlike sınıfı göz
önüne alınarak; sektör, meslek veya yapılan işlere özgü olabilir.
RİSK YÖNETİM PROSESİ (SÜRECİ)
RİSK YÖNETİM PROSESİ (SÜRECİ)
KAYNAKTA KORUMA
Riskin Ortadan Kaldırılması (Elimine Etmek‐Eliminasyon)
«Tesis içerisinde yüksek tehlike taşıyan materyalin, makinenin veya prosesin (sürecin) elimine edilmesi»
Örneğin; Teknolojisi eski olan ve çift el kumanda yada fotosel tertibatı yapılamayan presin kullanımdan kaldırılması.
23
17.03.2014
RİSK YÖNETİM PROSESİ (SÜRECİ)
KAYNAKTA KORUMA
Yerine Koyma–İkame Etme (Substitusyon) «Eğer tehlike (kaynakta) elimine edilemiyorsa, yüksek risk taşıyan materyal, makine veya proses daha az risk taşıyan ile değiştirilmeli» Örneğin; Proses içerisinde kullanılan toksik veya çabuk yanıcı bir çözücünün, toksik olmayan ve parlama noktası yüksek bir çözücü ile değiştirilmesi.
RİSK YÖNETİM PROSESİ (SÜRECİ)
RİSK YÖNETİM PROSESİ (SÜRECİ)
ORTAMDA KORUMA
Yönetsel Önlemler (Proses‐Süreç‐Politika)
«Dizayn mühendisleri, elimine, ikame ve izole edilemeyen ve kontrolü sağlanamayan tehlikeyi gidermek için makinanın, tesisatın veya prosesin tasarımı üzerinde çalışmalıdır‐değiştirmelidir.» Örnek; Tehlikenin fazla olduğu bölümlerde çalışan sayısının azaltılması, çalışma süresinin kısaltılması veya bu bölümlerde dönüşümlü olarak çalışılması
RİSK METODOLOJİLERİ (YÖNTEMLERİ-TEKNİKLERİ)
KİŞİDE KORUMA Bireysel Önleme (Koruma
Kişisel koruyucuların kullanılması korunmada en son seçim olması gerekir. Çünkü KKD kullanımı;
 KKD’ler rahatsızlık vericidir,  KKD’lerin denetiminin yapılması zordur,
 KKD’ler riski ortadan kaldırmada daha az etkilidir.
«Kişisel koruyucu kullanımı gerekli ise mutlak suretle koruyucu ekipmanın kullanım prosedürünün yayınlanması gereklidir.»
1‐) Kalitatif (Nitel‐Sıralı) Yöntemler
2‐)Kantitatif (Nicel‐Sayısal) Yöntemler
3‐) Kantitatif ve Kalitatif Yöntemler
24
17.03.2014
5
RADM
(Risk Assessment Decision Matris)
Risk Değerlendirme Karar Matrisi
25
17.03.2014
RİSK DEĞERLENDİRME
L TİPİ MATRİS
L‐Tipi Matris
En sık kullanılan yaklaşımlardan biri olan risk
değerlendirme
matrisi
ABD.
Askeri
standardı
MIL_STD_882-D olarak da bilinen sistem güvenlik program
gereksimini karşılamak maksadıyla geliştirilmiştir.
Matris diyagramları iki veya daha
arasındaki
ilişkiyi
analiz
etmekte
değerlendirme aracıdır.
RİSK DEĞERLENDİRME
L TİPİ MATRİS
«Daha çok sebep sonuç ilişkilerinin belirlenmesinde ve
küçük işletmelerde tek başına risk analizi yapmak isteyen
analistler için ideal olan bir yöntemdir»
fazla değişken
kullanılan
bir
RİSK DEĞERLENDİRME
o 5x5 Matris diyagramı (L Tipi Matris) özellikle sebep-sonuç
ilişkilerinin değerlendirilmesinde kullanılır.
o Bu metot basit olması dolayısıyla tek başına risk analizi
yapmak zorunda olan analistler için idealdir, ancak değişik
prosesler içeren veya birbirinden çok farklı akım şemasına
sahip işlerin hepsi için tek başına yeterli değildir ve
analistin birikimine göre metodun başarı oranı değişir.
26
17.03.2014
RİSK DEĞERLENDİRME
o Bu tür işletmelerde özellikle aciliyet gerektiren ve biran
evvel önlem alınması gerekli olan tehlikelerin tespitinin
yapılabilmesi için kullanılmalıdır.
o Bu metot ile öncelikle bir olayın gerçekleşme ihtimali ile
gerçekleşmesi takdirinde sonucunun derecelendirilmesi ve
ölçümü yapılır.
o Risk skoru ihtimal ve zarar derecesinin çarpımından elde
edilerek tablodaki yerine yazılır.
Risk Skoru = İhtimal x Zarar Derecesi
ŞİDDET
OLASILIK
Olasılık Ortaya çıkma olasılığı / frekans için derecelendirme basamakları ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐
‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐
1‐ ÇOK KÜÇÜK
Hemen hemen hiç
2‐ KÜÇÜK
Çok az (yılda Bir kez), Anormal durumlarda 3‐ ORTA Az (yılda bir kere)
4‐ YÜKSEK
Sıklıkla (ayda bir)
Çok sıklıkla ( Haftada bir,Her gün) normal çalışma şartlarında
5‐ ÇOK YÜKSEK
5x5 MATRİX YÖNTEMİYLE RİSK ANALİZİ
ŞİDDET«D:ZararVermeDerecesi»
SONUÇ
--------------1- ÇOK HAFİF:
DERECELENDİRME
----------------------------------------İş saati kaybı yok, ilkyardım gerektiren
2- HAFİF
:
İş günü kaybı yok, ilk yardım gerektiren
3- ORTA
:
Hafif yaralanma, tedavi gerekir
4- CİDDİ
5- ÇOK CİDDİ:
: Ölüm, Ciddi yaralanma, meslek hastalığı
Birden çok ölüm, sürekli iş göremezlik
R = OLASILIK*ŞİDDET
Çok Yüksek
«Günde Bir)
Yüksek
OLASILIK
«O»
‘Frekans’
«Haftada Bir»
Orta
«Ayda Bir»
Küçük
«3 Ayda Bir»
Çok Küçük
«Yılda Bir»
Çok Ciddi
Ciddi
Orta
Hafif
Çok Hafif
>1 Ölüm‐SİG
Ölüm‐Ciddi Yar‐MH
Hafif Yara‐Tedavi
İş Günü‐İlkyardım
İş Saati‐İlkyardım
5
4
3
2
1
5
25
20
15
10
5
4
20
16
12
8
4
3
15
12
9
6
3
2
10
8
6
4
2
1
5
4
3
2
1
Düşük Risk Acil Tedbir Gerektirmeyebilir
Orta Risk
Bu Risklere Olabildiğince Çabuk Müdahale Edilmeli
Yüksek Risk
Bu Risklerle İlgili Hemen Çalışma Yapılmalı
27
17.03.2014
KABUL EDİLEMEZ RİSK
RİSK SKORUNA GÖRE YAKLAŞIM
DİKKATE DEĞER RİSK
5
4
3
2
1
5
4
3
2
KABUL EDİLEBİLİR RİSK
En Kısa Zamanda Tedbir Alınmalı
Dikkate Değer Risk
(8‐9‐10‐12)
1
Hemen Çalışma Yapılmalı
SONUÇ
Kabul Edilemez Risk
(15‐16‐20‐25)
Kabul Edilebilir Risk
(1‐2‐3‐4‐5‐6)
Acil Tedbir Gerekmeyebilir
15,16,20,25
8,9,10,12
1,2,3,4,5,6
EYLEM
KABUL EDİLEMEZ RİSK
Bu risklerle ilgili hemen çalışma yapın
DİKKATE DEĞER RİSK
Bu risklere mümkün olduğu kadar çabuk
müdahale edin
KABUL EDİLEBİLİR RİSK
Acil tedbir gerektirmeyebilir
RİSK DEĞERLENDİRME FORMU
L Tipi Matris Risk Değerlendirme Formu
PROSES / SİSTEM
DEĞERLENDİREN
L TİPİ MATRİS
ALT SİSTEM
DÜZENLEYEN
RİSK DERECELENDİRME FORMU
DİZAYN / YÖNTEM
TAKIM
TEHLİKE
REVİZYON NO
REVİZYON TARİHİ
KİMLER ETKİLENEBİLİR
SONUÇ
TEHLİKELERİN ORTAYA ÇIKMA İHTİMALİ
ŞİDDET DERECESİ
RİSK SKORU
ETKİN KONTROL VARMI?
ÖNLEMLER
28