ABDÜLHAMİT ZEHRAVİ EFENDİ (Devamla)

î : 12
24 Teşrinisani 1326
A B D Ü L H A M İ T Z Ü H R A V İ E F E N D İ (Devamla) —
:
C: 3
A B D Ü L H A M İ T Z E H R A V İ E F E N D İ (Devamla)
:
- Ben de bunu İddia ediyorum. Y a n , Devf: lsî b-
—- Birb'rimizi tenkit edersek fazla sayılmaz,
d i t zamanında Sadrazam yoktur. (Gürültü, «yanlış»
ÂSİM
sadaları)
BEY
(Mamuratülaziz) — Yarın bulun -
mayanlar gazetede okurlar, merak etmeyiniz.
İ B R A H İ M H A K K I P A Ş A (Sadrazam) — Siz beni beğenmeyebilirsiniz. Devri Sabuk enkazından
maksadın
sırf ekseriyet Fırkasını
Zaten
tahkirdir,
ad-
A B D Ü L H A M İ T Z E H R A V İ E F E N D İ (Devamla)
dedebiürsiniz. Sayanı idam görebilirsiniz. Divanı ali-
.
. . . , . , „ . .
. ,
.
,
.
— İster mısınız kı Kabinenin beyannamesi pek aia,
..
_
....
,
dır diyeyim. 'Eger böyle dıvecek olursam, buraya
,
,.
.., ...
,.
,
. . .
geimezd.m. (Gurultu)
Bu
teslim olunmuş bir ha, .,
,, ,
_ ,
.
. .^ _
kıkat ve alkışlanmıştır. Daha ne ısters.n z? Demek
,. ,
_ . . - ,,
, ,
kı bu Devletin zatının esbabını tetkik edeceğiz ve
,
.
.
, ,
. . .
etmezse*, emin olunuz, ıtmınanbahş ve emnıyetbahş
, .
_ , , , ,
•
bir siyaset bulamıyacağız. Gazbe'erde kafile kafile
. . . .
, .
, ,., , ,.,
giden leşkerlenmızın evladı, kafile kafile hicret etmeye mecbur oldular. Bunu düşünüp onları muhace. .
.
,
, , *
,
retten içtinap etfc.recek esbaba dikkat etmeye mec.
.
,.
,
,
A 1
ye de gönderirsiniz, şayanı itham görürsünüz. Alemi
itimada
layık görebıl.rsinız. Hatta
türlü nefreti
v
hakkımdan
her
.
İstibdat-
hissedebilirsiniz, fakat, Devri
ta Devletin 600 seneden beri Sadrazam namıyla, hem
ahdi âciz gibi değil, hakikaten bu abdi acizden çok
A
tem z adamlar geldiği halde bunun aksini söyleyece-K
y
kadar beni budala tasavvur edemezsiniz; fakat yanhş anlaşılmış.
ABDULHAMİT ZEHRAVİ
A
E F E N D İ (Devamla)
— Pek. efendim, zaten bu, şâvânı münakaşa
değil.
buruz. Milletin za fını intaç eden esbaz neydi ve acaM EH M ET
UBEYDULLAH
EFENDİ
(Aydın)
ba o esbap hâlâ mevcut mu? Bunu
— Bundan maksat, bugünkü Sadrazam, Devri Sabık
Sadrazamı gibi kuyuda
Yani, Kabinenin takip ettiği
şeraite tâbi değildir. Buyur-
duğunuzdan bu mana çıkıyor Abdülhamit
zaafını intaç eden esbap mevcut mu değil mi? Bu-
Efendi.
nu
A B D ÜL HAM İ T Z E H R A V İ E F E N D İ (Devamla)
— Geçelim efendim. Hepinizin malumudur
söyleyeceğim.
meslekte bu devletin
tetkik edeceğim; fakat maatteessüf şevksiz söy-
lüyorum,
ki, dev-
Hükümetin
öteden beri za'fını intaç eden
esbap dörttür. Milletteki haleti
ruhiyei
içtimaiye,
letîer için birçok tarzı Hükümet vardır. Hulâsa ola-
Memuriyetleri
rak kimi Mutlakiyet üzerine tesis ve idare olunmuş,
anâsır. Avrupanın dehşetli ittifakları karşısında mev-
k anisi Meşrutiyet üzerine
teessüs etmiştir. Meşruti-
naehil ellere tevcih etmek.
kimiz. Acaba bu dört sebep bugün mevcut mu de-
yet ise türlü türlüdür. Mutlakiyet zamanında 600 se-
ğil mi? Bunu izah edeceğim. Sadrazam
neden
retleri
beri bir Devlet, bir Hükümet
vardı değil, dünyanın
vardı.
Yalnız
3 noktasında livayı muzaffe-
da
ile neşretmişler.
3 kışıma munkasemdir.
Devlet idi. Sonra ne oldu? Bu âlîşan muzafferiyet-
Jük, üçüncüsü dehşetli
lere mazhar olan dünyanın
rina karşı bîgânelik.
3 kıtasında şan ve şev-
ketini göstermiş olan bu Devlet ne oldu? Yavaş ya. ,.
...
. . .
vaş geriye dondu. 'Bu, inkar edilecek bir şey mı? İle, ı j
r- •
A*
rıye götüren kimlerdir? Osmanlılardır. Geriye avdet
~
,, ,
. •
,
ettıren kimlerdir? Yine Osmanlılardır. Acaba neden
, .. .
..... ....
„
, ,
,.
,.
pek ileriye götürdüler. Bunun esbabı ned.r? Şimdi
•j
•
st-mu
T - ıt
.
.
.
o vazifemiz değildir. Fakat, ne ıçm yavaş yavaş bu derei- •
,
coyo avdet etmiş? Asıl bunu tetkik etmeliyiz. Bunun pek
, . ,
.
ziyade geriye doğru gitmesinden korkacağız. Ve en. ,
...
,
. „ ,
dışede bulunacağız; fakat madteessuf
Ubeydullah
„.
,
...
,
..
Efendinin sozunu reddetmeye mecburum. Şimdi 280
....
....
,
,
. , ..
.. . . ,
k ışı den mürekkep olan bu Mecliste 20 - 30 kışı kal, „ , ,,
.
,
.
, . .
dığı halde onlara karşı bu Kabine milletvekillerine
. . . . . .
,.
gore derdimi iade ediyorum.
0
n
v
J
T T
A
—
vermek
hakkınızdır;
fakat
bütün
Avrupa
İtilaf
ve İttifakla-
J
v
J
1
v
zam Paşa Hazretleri bize hikâye ettiler. Nerede nü*
fus itlaf olundu, nerede hane yıkıldı, nerede top
atıldı, nerede tüfenk istimal olundu, işte bize bunu
hikâye ettiler. Halbuki bunu hikâyeye hacet yok idi.
Çünkü, maatteessüf tarihimizin her safhası böyledir,
J
r
Biz şanlı Tarihimizi bu gibi vukuatla
Arnavutluğa
l e r c e
421
doldurmuşuz.
nice seferlerimiz vardır. Havran'a
hareketlerimiz vardır.
Yemen'e îâyuad
yüzOrdu-
larımızın hareketi vardır. Bunlar bildiğimiz şeylerdir.
B.r
Efendiye cevap
beyanname
Paşanın beyanna*
'
meşinden hep kan, kan akıyor. Neden? Çünkü, ya*
rısmdan ziyadesi kana dairdir. Nasıl? Çünkü, Sadra-
T
Y O R G O BOŞO E F E N D İ (Serfice) — Ubeydullah
Bu
Birisi kan, ikincisi züğürt-
Birincisi kan. Evet Sadrazam
+ l
c
Paşa haz­
buraya gelip bir nutuk söylediler. Nutkunu
bir beyanname
riyet-i belki 3 kıtanın her köşesme bile götürmüş bir
0
İhtilâfı
Meşrutiyet Sadrazamının
beyannamesinde
gibi şeyleri beklemez idik. Asker şevkettik,
—
vutluğa.
Çünkü
zaruret
bu
Arna-
hâsıl oldu. Havran'a asker
Mebuslara o ifadeyi izafe edemezsiniz; o maksattan
şevkettik, zaruret oldu. Yemen'e asker şevkettik, za-
sarfınazar etmenizi rica ederim.
ruret hâsıl oldu. Demek, hâlâ kan dökmeye sevkeden