temel sağlık hizmetleri

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ
1
Çağımızdaki sağlık hizmetleri anlayışı
Alma Ata’da hemen hemen bütün ülkelerin
ve ilgili uluslar arası kuruluşların
katılımıyla toplanan TEMEL SAĞLIK
HİZMETLERİ KONFERANSI’nda
tartışıldı ve şekillendirildi.
2
Alma Ata Bildirgesine Göre TSH :
• Bir toplumdaki birey ve ailelerin geneli tarafından
kabul edilecek yollardan, onların tam olarak
katılımları ile, ülke ve toplumca karşılanabilir bir
harcama karşılığında onlara götürülen ESAS
sağlık hizmetidir.
• TSH, ülkenin sağlık hizmetlerinin çekirdeğini
oluşturur ve genel anlamda toplumsal ve
ekonomik kalkınmanın vazgeçilmez parçasıdır.
• TSH, ulusal sağlık sisteminin, insanların yaşadığı
ve çalıştığı yerlerin, mümkün olduğu kadar
yakınına götürülmüş, bireylerin, ailelerin ve
toplumun ilk baş vuru yeri olan sağlık hizmeti
zincirinin birinci halkasını oluşturur
3
TSH’ın dört yönü :
• TSH, sağlık hizmetlerinin genelini
ilgilendiren bir görüştür
• TSH, sağlık hizmetlerinin örgütlenmesinde
anahtardır.
• TSH, sağlık hizmetlerinin ilk basamağıdır.
• TSH, bir faaliyetler grubudur.
4
Bir görüş olarak TSH
(felsefesinin temeli)
• Sosyal eşitlik
– Sağlık doğuştan kazanılmış bir haktır
• Öz sorumluluk
– Herkes kendi sağlığının değerini bilmeli ve sorumlu
olmalıdır
• Sağlık hizmetleri boyutu
– Sektörler arasında eş güdüm gereklidir
• Uluslararası dayanışma
– Sağlık bir dünya ve insanlık sorunudur
5
TSH’a Göre Örgütlenme İlkeleri :
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Toplum sağlık hizmetlerine katılmalıdır
SH ekip anlayışı içinde verilmelidir
İlk baş vuru için birimler kurulmalıdır
Kademeli sevk sistemi işletilmelidir
Koruyucu, tedavi edici, rehabilite edici, sağlığı
geliştirici hizmetler bir bütün olarak ele alınmalıdır
Hizmetler sürekli olmalıdır
Risklileri belirlemek için evlere ve iş yerlerine uzanan
bir sistem olmalıdır
hizmet modeli kişilerin kendi sağlıklarından sorumlu
olmalarını destekler biçimde olmalıdır
Hizmet modeli o ülkenin toplumuna ve koşullarına
uygun olmalıdır.
6
Birinci basamak sağlık hizmeti
olarak TSH :
• THS’ın en yaygın bilinen yönü
• Koruyucu hizmetlerle evden ve ayaktan
tedavi hizmetlerinin bir arada sunulduğu
hizmet basamağını anlatır
• Halkın ilk başvuru basamağıdır
• Burada tanı ve tedavisi yapılamayanlar
ikinci basamağa sevk edilir
7
Faaliyetler olarak TSH :
Her ülke aşağıdaki sekiz faaliyeti kesinlikle yapmak
zorundadır :
• Halkın sağlık eğitimi
• Beslenme durumunun geliştirilmesi
• Temiz su sağlanması ve sanitasyonu
• AÇS – AP
• Bağışıklama
• Endemik hastalıkların kontrolü
• Sık görülen hastalıkların uygun tedavisi
• Temel ilaçların sağlanması
8
Geleneksel tıbbi bakım anlayışıyla TSH
arasındaki başlıca farklar :
• GELENEKSEL
–
–
–
–
–
Hastalık tedavisi
Hastaya hizmet
Belirli sorunlara ağırlık
Hekim ağırlıklı hizmet
Uzman kullanımına
ağırlık
– Pasif toplum
– Yalnızca sağlık sektörü
• TSH
– Sağlığın korunup
geliştirilmesi
– Herkese sürekli hizmet
– Geniş boyutlu hizmet
– Ekip anlayışı
– Genel pratisyenlere
ağırlık
– Toplumun katılımı
– Sektörler arası işbirliği
9