TEKNİK Yazı: Ercüment Tarhan ELT sistemi 5 adet komponentten oluşmaktadır. Bunlar: Kontrol Paneli Programming and Position Interface Unit (PPIU) Program Switch Module Transmitter Anten EMERGENCY LOCATOR TRANSMITTER ( ELT ) SİSTEMİ D ünya çevresinde gün içinde binlerce uçuşla, milyonlarca insan uçaklarla seyahat etmektedir. 1900’lü yılların başında kimi zaman aylar alan bu yolculuklar, gelişen havacılık teknolojisi sayesinde şimdilerde saatler içerisinde gerçekleştirilmektedir. Bu uçuşlarla milyonlarca insan sevdiklerine kısa sürelerde güvenli bir şekilde kavuşmaktadır. Ancak her ne kadar istenmeyen bir durum olsa da maalesef bazı uçuşlar hep mutlu sonla bitmeyebiliyor. İstatistiklere göre her sekiz milyon uçuştan biri kazayla sonlanıyor. Çok düşük bir ihtimal olmasına 48 rağmen böyle bir durum ortaya çıktığında, arama kurtarma ekiplerinin kazazedelere hızlı bir şekilde ulaşılabilmesi için uçağın konumunun belirlenmesi önem arz etmektedir. Uçağın yerini belirleme amacıyla tüm uçaklarda Emergency Locator Transmitter (ELT) bulunmaktadır. Bu sistemi genel hatlarıyla tanıyalım. ELT, uçak büyük miktarda bir G kuvvetine maruz kaldığında otomatik olarak VHF ve UHF bantlarının acil durum kanallarından (121.5 MHz ve 243.0 MHz) sinyal üretmeye başlar. ELT, uydulara da her 50 saniyede bir dijital bilgi sinyalini 406 MHz kanalı üzerinden göndermektedir. ELT kontrol paneli, kokpit başüstü panelde bulunmaktadır. ELT fonksiyonunun kontrolü ve testi amacıyla kullanılır. ELT kontrol paneldeki ELT lambası, ELT sinyal göndermeye başladığında yanar. Üzerinde ARM ve ON konumlarına alınabilen bir siviç bulunmaktadır. Normal konumu ARM’dir. ON konumunda manuel olarak sinyal gönderilmesi sağlanır. PPIU, Program Switch Module, Flight Management Computer System (FMCS) ile ELT arasındaki bağlantıyı sağlamaktadır. PPIU üzerinde iki adet konnektör bulunmaktadır. Bunlardan biri switch module, diğeri ise FMCS’e bağlıdır. Uçak gövde üzerinde bulunan anten VHF ve UHF frekanslarında sinyal göndermektedir. Herhangi bir yüksek G kuvvetine maruz kalındığında ELT, VHF 121.5 MHz ve UHF 243.0 MHz acil durum frekanslarından yayın yapmaya başlar. Bu yayın uydular aracılığıyla yer istasyonlarına bildirilerek uçağın konum bilgisi yaklaşık 20 kilometrelik bir doğrulukla belirlenmiş olur. ELT, bu sinyalleri üzerindeki batarya bitene kadar gönderebilmektedir. Bu bataryanın şarj durumuna bağlı olarak en az 72 saattir. 406 MHz’den yapılan yayın ise uçak konum bilgisini yaklaşık olarak üç kilometrelik bir doğruluk payıyla vermektedir. ELT, uçak navigasyon sistemleriyle bağlantı kurabilirse, uçak konum bilgisi 0,1 kilometrelik doğrulukla belirlenebilir. Aynı zamanda bu sinyal, ELT’nin seri numarası, ülke kodu, enlem boylam ve ELT üretici bilgilerini içermektedir. 406 MHz’lik bu sinyal 24 saat süreyle gönderilmektedir. Transmitter, uçak yüksek G kuvveti hissedince acil durum sinyali göndermeye başlar. Üzerinde bulunan bataryadan enerjisini almaktadır. Uçak elektrik sistemlerinden beslenmez. 49
© Copyright 2024 Paperzz
