ekli linki tıklayabilirsiniz.

Haber Bülteni
Nisan 2014 • ÖZEL BASIM • www.danoneinstitute.com
ÖZEL
BASI
M
Profesör Dr. Gökhan HOTAMIȘLIGİL
2014 Danone Uluslararası Beslenme Ödülü
2013/2014 ÖDÜL JÜRİ HEYETİ
BASKANLIK KURULU
• Prof. Dr.
Frans KOK
Wageningen Üniversitesi
- Hollanda
• Prof. Dr.
Philip CALDER
Southampton Üniversitesi
– BK
• Prof. Dr.
Nathalie DELZENNE
Universite catholique
de Louvain - Belçika
• Prof. Dr.
Olle HERNELL
Umea Üniversitesi – İsveç
• Prof. Dr.
Dominique LANGIN
CHU Rengueil – Fransa
• Prof. Dr.
Luis Moreno AZNAR
Zaragoza Üniversitesi
– İspanya
• Prof. Dr.
Oren TIROSH
Jerusalem Hebrew
Üniversitesi – İsrail
• Prof. Dr.
Este WORSTER
North-West Üniversitesi
– Güney Afrika
Gökhan Hotamışlıgil (Genetik ve Kompleks
Hastalıklar Anabilim Dalı, Harvard School
of Public Health, ABD), immünmetabolizma alanında sağladığı değerli
katkılarından ötürü 2013/2014 Uluslararası
Danone Beslenme Ödülünü almıştır.
1986 yılında Türkiye’de, Ankara Üniversitesi Tıp Fakülte’sinden
mezun olduktan sonra, doktorasını yapmak üzere Harvard
Üniversitesi’ne başvurmuştur. Tez çalışmaları sırasında, üzerinde
çalıştığı yağ (adipoz) dokusunun, inflamasyon ile ilişkili olanlar
dahil olmak üzere moleküller salgılayabildiğini keşfetmiş ve bu
keşif, kendisi için bir ilham kaynağı olup; akademik hayatını,
metabolizma ve bağışıklık sistemleri arasındaki işlevsel ve
mekanik etkileşimleri araştırmaya vakfetmeye karar vermiştir.
Dr. Hotamışlıgil, bağışıklık tepkilerinin, obezite ve birbiriyle ilintili
metabolik hastalıklarda çeşitli kronik durumları nasıl
ilerletebildiğini ve metabolizmanın bağışıklık fonksiyonunu nasıl
değiştirebileceğini anlamak için bağışıklık sistemi ile metabolik
homeostasis (homeostaz) arasındaki etkileşimleri ele alan bu
yeni “immün-metabolizma” kavramını literatüre kazandırmıştır.
Bu kavram, binlerce araştırmacının ilgisini çekmiş ve Dr.
Hotamışlıgil bu alanın ortaya çıkmasına yol açan bir çok önemli
keşifte bulunmuştur.
Obeziteyle diyabeti bağlayan ilk moleküler yollar ile inflamatuar ve
aktivite ile insulin etkisi arasındaki bağlantıları tespit etmiştir
(Nature 1997). Hotamışlıgil, JNK’nin, obezite ile tip 2 diyabet için
immün ve metabolik yanıtların entegrasyonunda yer alan önemli bir
stres ve inflamatuar kinaz olduğunu ve PKR ve onun doğuştan
gelen bağışıklık tepkileri ve inflamasome etkinliği aktivitesi ile
metabolik sinyalleri birleştirmedeki önemli rolünü ortaya koymuştur
(Cell 2010, Nature 2012).
Bu karmaşık yolları müteakiben, Prof. Dr. Hotamışlıgil, çok yakın
zamanda, besinlerin nasıl stres ve enflamasyona neden olduğunu
açıklığa kavuşturmak üzere yeni bir kavram ortaya koymuş ve
endoplazmik retikulum (ER) disfonksiyonunun obezite, insülin
direnci ve tip 2 diyabetin altında yatan kritik bir mekanizma
olduğunu keşfetmiştir (Science 2004).
Devamı arka sayfada.
Danone Uluslararası Beslenme Ödülü
Ön sayfanın devamı.
Çok yakın zamanda, besinler tarafından
tetiklenen ve bağışıklık hücrelerinin yanı sıra
metabolik hücrelerde bulunan yeni bir
enflamatuar mekanizma keşfetmiş ve bu keşif,
besinlerin, stres ve enflamatuar yollarla olan
entegrasyonunun ve besinlerin, nasıl doğuştan
gelen bağışıklık yanıtlarını tetikleyebileceğinin
araştırılmasına yönelik yeni bir yöntem
olabilecektir (Cell 2010, Cell Metabolism 2012).
Son olarak, Prof. Dr. Hotamışlıgil, besinlerin,
özellikle lipidlerin, enflamatuar ve stres yolları
üzerinden hastalıklara neden olan yollarla
bağlantılı mekanizmaları araştırmaktadır.
Prof. Dr. Hotamışlıgil, lipid şaperon proteinlerini,
lipidlerin biyolojisini etkileyen ana moleküller
olarak tanımlamış ve bu proteinlerin damar
sertliği dahil olmak üzere metabolik
rahatsızlıklardaki rolünü tespit etmiş (Nature Med
2001) ve tedavi edici amaçlar doğrultusunda
fonksiyonlarını düzeltmek üzere araçlar
geliştirmiştir (Nature 2007). Çok yakın
zamanlarda, yağ (adipoz) hücresi ile karaciğer
arasındaki hormonal bağlantıları izlemede,
karaciğer ve kas dokuları üzerinde önemli olan
bir şaperon tarafından kontrol e dilen biyolojik
açıdan aktif bir yağ asidi (Cell 2008) ve hepatik
glikoz üretimini düzenleyen yeni bir hormon (Cell
2013) keşfetmiştir.
rahatsızlıkların tedavisi için müdahale araçları
geliştirilmektedir.
Prof. Dr. Hotamışlıgil’in şimdiki çalışmasıysa,
patolojik sinyal yollarında besinlerin moleküler
hedeflerini takip etmek ve metabolik
homeostazinin düzenlenmesi (Nature 2011) ve
daha ileri uygulamalar için gelişmiş dönüşümsel
araçların gerçekleştirilmesinin araştırılmasına
yönelik sistem yaklaşımları uygulamaktadır. Prof.
Dr. Hotamışlıgil aynı zamanda olağanüstü bir
öğretmendir ve birçok öğrenci ve bilim adamı
yetiştirmiştir. Kendisi, ayrıca birçok ödül, onur
ödülü ve şeref dereceleri almıştır.
Bu keşifler, beşeri uygulamalarda kullanılmakta
ve insanların muzdarip olduğu diyabet, kalp
hastalıkları ve obezite gibi kronik metabolik
2013/2014 Danone Uluslararası Beslenme Ödülü
Her iki yılda bir, insan beslenmesi alanında öncü
çalışmalar yürüten bir araştırmacı veya araştırma
ekibine Danone Uluslararası Beslenme Ödülü
verilmektedir.
1997 yılında, Fransız Tıbbi Araştırma Vakfı (FRM) desteği
ile başlatılan bu ödül, ödül sahibinin insan
beslenmesindeki büyük etkisini teslim
eder/onaylar ve 120.000 Euro tutarında bir bağışta
bulunur. Nobel Ödülü prosedürünü esas alan aday seçim
prosedürü, titiz, objektif ve şeffaf bir süreç olup,
ödül 1997 yılından bu güne dek, dokuz seçkin
araştırmacıya verilmiştir.