“ TÜRKon/HED/14-11 17 Mart 2014 Telefon: +90 (212) 251 73 00 Faks: +90 (212) 251 58 77 TÜRKONFED HAFTALIK EKONOMİ DEĞERLENDİRME NOTU www.facebook.com/turkonfed www.twitter.com/TURKONFED www.turkonfed.org TÜRKİYE EKONOMİSİ Ocak ayında cari açık geriledi. İşsizlik 2013 yılını %10’la kapattı. 2014 yılının ilk cari işlemler verilerine göre, Ocak ayında cari açık geçen yılın aynı dönemine göre 932 milyon dolar, bir önceki aya göre 3,4 milyar dolar azalarak 4,8 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Cari açığın gerilemesinde dış ticaret açığının Ocak ayında bir önceki aya göre 2,7 milyar dolar gerilemesi ve hizmetler dengesinin 417 milyon dolar artmasının katkısı bulunuyor. Türkiye genelinde işsizlik Aralık 2013 döneminde bir önceki yıla kıyasla 19 bin kişi artarak 2 milyon 809 bin kişiye yükseldi; işsizlik oranı ise bir önceki yılın aynı ayına kıyasla 0,1 puan azalışla %10 seviyesine ulaştı. Yine bir önceki yıla kıyasla işgücüne katılım oranı ise 0,1 puan artarak %50,1 oldu. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verileri incelediğimizde ise Aralık ayında işsizlik oranının %9,4’e gerilediği görülüyor. İşgücüne katılım ise son üç ayın en yüksek değerini alarak %50,9 oldu. Tarım dışı işsizlik %11,6’ya gerilerken, genç nüfusta işsizlik ise %19’dan %17,6’ya geriledi. Şekil 2: Cari açığın finansmanı (Ocak 2010 – Ocak 2014) Şekil 1: İstihdam piyasası (Ocak 2005 – Aralık 2013) Cari açığın finansmanında ise sıkıntı devam ediyor; cari açığı kapatmak için bu ay rezerv varlıklardan 5,8 milyar dolarlık kullanım yapıldı. Portföy yatırımlarında büyük bir artış görülmezken, doğrudan yatırımlar geçen yılın aynı dönemine kıyasla 300 milyon dolar artarak 917 milyon dolara yükseldi. 1 Bu çalışma yalnızca bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Çalışmada yer alan analiz ve değerlendirmelerin kullanılması tamamen tercihe bağlı olup, hiçbir koşulda yatırım tavsiyesi biçiminde yorumlanmamalıdır. Çalışmada kullanılan veriler kamuya açık ve güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmiştir. Yine de, bu çalışmadaki bilgilerin ve yorumların kullanılmasının ve/veya sunulan verilerdeki hata ve eksikliklerin doğurabileceği her türlü olumsuz sonuçtan dolayı Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu ve her ne akitle bağlı olursa olsun her türlü çalışanı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. “ TÜRKon/HED/14-11 17 Mart 2014 Telefon: +90 (212) 251 73 00 Faks: +90 (212) 251 58 77 TÜRKONFED HAFTALIK EKONOMİ DEĞERLENDİRME NOTU Şubat ayında bütçe 1,7 milyar TL fazla verdi. Ocak ayında 1,9 milyar TL fazla veren Merkezi Yönetim Bütçesi Şubat ayında ise 1,7 milyar TL fazla verdi. Geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla artan vergi gelirleri bir önceki aya göre 3,2 milyar gerileyerek 29,5 milyar TL oldu. Faiz dışı harcamaların ise bir önceki aya göre 1,5 milyar gerileyerek 29,4 milyar TL olarak gerçekleştiği gözleniyor. www.facebook.com/turkonfed www.twitter.com/TURKONFED www.turkonfed.org Dış ticarette birim endeksleri geriledi, miktar endeksleri yükseldi. Toplam bütçe giderleri Şubat ayında 32,7 milyar TL olarak gerçekleşirken, bütçe gelirleri ise 34,4 milyar TL oldu. Bütçe dengesindeki makasın açılmadığı ve dengeyi korumaya devam ettiği gözleniyor ancak seçimlerden sonra makas aralığı değişim gösterebilir. Ocak ayında dış ticaret birim endekslerinde geçen yılın aynı dönemine göre gerileme görülürken, miktar endeksleri ise geçen yılın aynı dönemine göre yükseldi. Bir önceki aya göre endeksler kıyaslandığında, döviz kurundaki dalgalanmanın etkisi gözleniyor; dolar bazlı ihracat birim değer endeksi 1 puan artarken ithalat birim değer endeksi 1,5 puan azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi ise bir önceki aya göre 3,4 puan artarken, ithalat miktar endeksi 3,5 puan arttı. Dış ticaret haddi de hem bir önceki aya göre hem bir önceki yılın aynı ayına göre artış göstererek 100,6 değerini aldı. Şekil 3: Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi (Ocak 2008 – Şubat 2014) Şekil 4: Dış ticaret miktar endeksleri (Ocak 2007 – Ocak 2014) 2 Bu çalışma yalnızca bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Çalışmada yer alan analiz ve değerlendirmelerin kullanılması tamamen tercihe bağlı olup, hiçbir koşulda yatırım tavsiyesi biçiminde yorumlanmamalıdır. Çalışmada kullanılan veriler kamuya açık ve güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmiştir. Yine de, bu çalışmadaki bilgilerin ve yorumların kullanılmasının ve/veya sunulan verilerdeki hata ve eksikliklerin doğurabileceği her türlü olumsuz sonuçtan dolayı Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu ve her ne akitle bağlı olursa olsun her türlü çalışanı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. “ TÜRKon/HED/14-11 17 Mart 2014 Telefon: +90 (212) 251 73 00 Faks: +90 (212) 251 58 77 TÜRKONFED HAFTALIK EKONOMİ DEĞERLENDİRME NOTU DÜNYA EKONOMİSİ OECD: Gelişen ekonomilerde hız kaybı küresel ekonomiye olumsuz yansıyor. OECD’nin Ara Ekonomik Görünüm raporunun güncel verilerine göre gelişmiş ülkeler toparlanmaya devam ediyor. Rapora göre gelişmiş ülke ekonomilerinde büyüme hız kazanırken, gelişmekte olan ülkelere ilişkin görünüm ise daha karışık; bazı gelişmekte olan ülke ekonomilerinde güçlü büyüme oranları gözlenirken diğerlerinde sermaye akımlarının azalmasıyla birlikte büyümede hız kaybı görülüyor. OECD, ayrıca Fed’in tahvil alımlarını azaltması nedeniyle Türkiye, Güney Afrika, Brezilya ve Hindistan gibi ülkelerde sermaye çıkışını önlemek için para sıkılaştırma politikalarına gidildiğini yazdı. Euro Bölgesi’nde enflasyon %0,7’ye geriledi. Avrupa’da deflasyona yönelik endişeler devam ediyor. Eurostat tarafından açıklanan Şubat ayı enflasyon rakamı, Ocak ayına göre 0,1 puan geriledi. Analistler Avrupa Merkez Bankası ECB’nin, büyümede yaşanacak bir yükselmenin enflasyonu tetikleyeceği düşüncesiyle Kasım ayında olduğu gibi politika hamlesi yapmayacaklarını belirtiyor. www.facebook.com/turkonfed www.twitter.com/TURKONFED www.turkonfed.org Kırım’ın Rusya’ya katılma kararı ile bölgede tansiyon arttı. Ukrayna’ya bağlı olan Kırım Özerk Cumhuriyeti’nde yapılan referandumun ardından ülke parlamentosu “Bağımsız Kırım Cumhuriyeti”ni ilan etti. Bölgede yaşanan gerginlikler ve alınan bu kararla beraber krizin daha da artmasından endişe ediliyor. Kırım’daki gelişmeler bağlamında ilk tepki AB ve ABD’den geldi. AB ve ABD tarafından, Rus ve Ukraynalı bazı görevlilere yaptırım uygulanma kararı alındı. Rusya’ya uluslararası bir ambargo uygulanması durumunda enerji fiyatlarındaki oluşabilecek artıştan Türkiye de olumsuz etkilenebilir. İngiltere’de imalatçılar 2014’ten umutlu. İngiltere İmalatçılar Federasyonu’nun (EEF) üyelerine uyguladığı anket sonuçlarına göre ülkedeki imalatçılar 2014’ten umutlu. İhracat siparişleri, bir önceki çeyreğe göre artış gösterirken, Ocak ve Şubat aylarında imalat sanayinin 2013 yılı son çeyreğine göre hız kazandığı belirtildi. OECD’nin Ara Ekonomik Görünüm raporunda da EEF’nin sonuçlarını destekler nitelikte göstergeler bulunuyor; rapora göre İngiltere ve ABD’de Şubat ayında imalat sanayi bir önceki aya göre artış gösterdi. 3 Bu çalışma yalnızca bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Çalışmada yer alan analiz ve değerlendirmelerin kullanılması tamamen tercihe bağlı olup, hiçbir koşulda yatırım tavsiyesi biçiminde yorumlanmamalıdır. Çalışmada kullanılan veriler kamuya açık ve güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmiştir. Yine de, bu çalışmadaki bilgilerin ve yorumların kullanılmasının ve/veya sunulan verilerdeki hata ve eksikliklerin doğurabileceği her türlü olumsuz sonuçtan dolayı Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu ve her ne akitle bağlı olursa olsun her türlü çalışanı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. “ TÜRKon/HED/14-11 17 Mart 2014 Telefon: +90 (212) 251 73 00 Faks: +90 (212) 251 58 77 TÜRKONFED HAFTALIK EKONOMİ DEĞERLENDİRME NOTU www.facebook.com/turkonfed www.twitter.com/TURKONFED www.turkonfed.org Japon yeni geçen hafta değer kazandı. Çin’de büyüme hızının yavaşlaması ve Ukrayna’daki siyasi gerilim Japon yeninin Euro ve Pound karşısında değer kazanmasına yol açtı. Küresel ekonomide diğer ülkelerde yaşanan gerilim, yatırımcıların daha az riskli buldukları Japon varlıklarına yönelmesine neden oldu. Çin’de ve Malezya’da imalat sanayi yavaşladı. Financial Times’ın haberine göre Çin’de ve Malezya’da sanayi üretiminde gerileme görüldü. Çin’de Ocak-Şubat döneminde sanayi üretimi Aralık ayına göre 0,1 puan gerileyerek %8,6 olarak gerçekleşti. Malezya’da ise Ocak ayında sanayi üretimi, bir önceki ay aldığı %4,8 değerinden %3,7’ye düştü. 4 Bu çalışma yalnızca bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Çalışmada yer alan analiz ve değerlendirmelerin kullanılması tamamen tercihe bağlı olup, hiçbir koşulda yatırım tavsiyesi biçiminde yorumlanmamalıdır. Çalışmada kullanılan veriler kamuya açık ve güvenilir olduğu düşünülen kaynaklardan derlenmiştir. Yine de, bu çalışmadaki bilgilerin ve yorumların kullanılmasının ve/veya sunulan verilerdeki hata ve eksikliklerin doğurabileceği her türlü olumsuz sonuçtan dolayı Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu ve her ne akitle bağlı olursa olsun her türlü çalışanı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.