MERAK: Bilim Nasıl Her Şeyle İlgilenir Oldu?

MERAK: Bilim Nasıl Her Şeyle İlgilenir Oldu? Philip Ball Türkçesi: Berna Günen Yayına Hazırlayan: Ezgi Kardelen Kapak Tasarımı: Deniz Akkol Sayfa Düzeni: Kolektif Kitap 1. Baskı, Nisan 2014 ISBN: 978-‐605-‐5029-‐15-‐9 576 s. / 2. Hamur / Ciltsiz / 13,5x19,5 cm 32,00 TL (KDV Dahil) Genellikle, bilimin merak duygusu sayesinde ortaya çıktığı ya da geliştiği düşünülür. Peki, bu düşünce gerçeği ne kadar yansıtıyor? Philip Ball, Merak – Bilim Nasıl Her Şeyle İlgilenir Oldu? başlıklı kitabında bunun cevabını araştırırken, okuyucuyu geçmişin, bilhassa da on altı, on yedi ve on sekizinci yüzyılların düşünce dünyasına götürüyor ve durumun pek de sanıldığı gibi olmadığını, salt merakın bir zamanlar o kadar da değer gören bir özellik olmadığını gösteriyor. Merak, bilim tarihini merak kavramı üzerinden inceliyor ve bu kavramın, modern bilimin doğuşuyla gelişiminde oynadığı rolü açıklamaya çalışıyor. Bugün isimlerini saygıyla andığımız bilim insanlarının kimi çalışmalarının, yaşadıkları dönemde şaşkınlıkla karşılandığını, alay konusu edildiğini ya da şiddetle reddedildiğini gözler önüne seriyor. Dünyanın çeşitli yerlerinden toplanan tuhaf ve ender nesnelerin biriktirildiği “nadire kabineleri”nden, dünyaya dair bilgilerin gizli tutulması ve ancak belli kişilere aktarılması gerektiğine inanan “sırlar profesörleri” ve “sırlar akademilerine”, bilimkurgu türünün ilkel örneklerinden, mikroskop ve teleskop gibi bilimsel aletlerin ortaya çıkış öykülerine uzanan anlatısıyla, Philip Ball bilim tarihindeki ilginç örnekleri kullanarak merakın günümüze uzanan tarihine ışık tutuyor. Bilimin geçmişini incelerken bugününü ve geleceğini de unutmayan Ball, merakın gelecekte kârlılık ve işe yararlığa yenik düşebileceğinden bahsediyor. Salt merakın sembolü sayılabilecek Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’na günümüzde büyük miktarlarda ödenek sağlansa da, merakın kârlılığa yenik düşmesi halinde bu gibi örneklerin yok olabileceğini de ısrarla vurguluyor. Arka Kapak Bilimin ve bilimsel düşüncenin gelişimi için itici bir güç olduğu düşünülen ve modern çağda genellikle bir erdem olarak nitelendirilen “merak”, her zaman böyle bir üne sahip miydi? Bugün yararlandığımız teknolojilerin kaynağı olan modern bilimin ortaya çıkışında bu özellik bir rol oynamış mıydı, yoksa meraklı olmak bir zamanlar eleştirilip lanetleniyor muydu? Bugünden baktığımızda oldukça şaşırtıcı görünse de, merak her zaman olumlu çağrışımlar uyandırmıyordu. Bir zamanlar hor görülen ve düşünme eyleminde yeri olmadığı düşünülen bu özellik, birtakım meraklı insanların çabaları sayesinde, yavaş yavaş ve sezdirmeden bilim tarihine damgasını vurdu. Rönesans’ın rüzgarı beraberinde bilme isteğini, araştırma, inceleme ve öğrenme isteğini de getirmişti. Philip Ball bir yandan merakın geçmişini incelerken, diğer yandan geleceğe bakmayı da unutmuyor. Günümüz bilim araştırmalarında kârlılığın, verimliliğin ve işe yararlığın ön plana çıkmaya başladığını, bu durumun bilimin seyrini değiştirebileceğini vurguluyor. Merak: Bilim Nasıl Her Şeyle İlgilenir Oldu? bilim tarihini merak kavramı üzerinden inceleyerek, okuyucuyu bilimin işlevi hakkında düşünmeye sevk ediyor. “Avrupa’da bilimin ortaya çıkışını ustalıkla inceleyen Merak, nasıl modernleştiğimizi modern okuyucuya sade bir üslupla aktarıyor. Philip Ball virtüözlerin hassasiyetini başarılı biçimde tarif ediyor: entelektüel bir merak, deneysel maharet ve Ball’un deyimiyle, ‘Her şeyi anlamak için herhangi bir yerden de başlanabileceğine’ duyulan inanç.” Wall Street Journal “Merak, bilim tarihçilerinin basit kaçmaması (ya da bir zafer çağrışımı yaratmaması) için dikkat ederek kullandığı bir terim olan ‘bilimsel devrim’ hakkında geniş kapsamlı bir anlatım sunuyor. Kopernik ve Newton arasındaki tüm önemli bilim insanlarının incelendiği bu kitapta okuyucuyu düşünmeye itecek pek çok bilgi de yer alıyor.” Telegraph Yazar Hakkında Yazar Philip Ball, Nature dergisinde editör danışmanıdır. Bilimsel ve popüler medyada düzenli olarak yazan Ball’ın bilimsel konular üzerine yayımladığı birçok kitap arasında, 2005 yılı Aventis En İyi Bilim Kitabı Ödülüne layık görülen Critical Mass: How One Thing Leads To Another [Kritik Kütle: Nasıl Bir Şey Bir Diğerini Tetikledi] kitabı bulunmaktadır. Yazarın en son yayımlanan kitapları arasında, The Music Instinct [Müzik İçgüdüsü], Universe of Stone [Taşın Dünyası] ve son olarak Unnatural: The Heretical Idea of Making People [Doğa Dışı: İnsan Yapmaya Dair Sapkın Bir Fikir] yer almaktadır. Philip, Bristol Üniversitesi’nde fizik doktorası yapmıştır.

Download Report