Makalenin tamamı için tıklayınız…

6360 SAYILI KANUN SONRASINDA BELEDİYE NORM KADRO,
ORGANİZASYON ŞEMASI VE İNSAN KAYNAKLARININ
DEĞERLENDİRİLMESİ
1. GİRİŞ
(1) 6360 sayılı Kanun kapsamında yaşanılacak hukuki ve teknik
değişimler sonucunda Belediye açısından, Organizasyon şemasının,
norm kadronun ve insan kaynaklarının değerlendirilmesi açısından bu
bölüm oluşturulmuştur.
(2) 6.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazete’de 6360 sayılı
Kanun, otuz ilde, bir yandan il özel idarelerini, köyleri ve belde
belediyelerini kaldırmakta, diğer yandan da bu illerdeki ilçe
belediyelerini büyükşehir ilçe belediyesi hâline dönüştürmektedir.
Ayrıca aynı Kanun, yeni ilçeler kurmakta, bazı mahallelerin ilçe bağını
değiştirmekte, yine büyükşehir dışındaki illerde nüfusu 2.000’in
altındaki beldeleri de kapatmaktadır. Bu haliyle 1700’e yakın
belediyenin kapandığı, onbinlerce köyün mahalleye döndüğü,
mahallelerin kapandığı,
yeni belediyelerin açıldığı, mevcut
belediyelerin yetki ve sorumluluklarının önemli oranda değiştiği bir
takım ciddi düzenlemeler içeren bir Kanunun uygulanması
gerekmektedir.
(3) 6360 sayılı Kanun özellikle coğrafi olarak, yerel yönetimlerin
görev, yetki ve sorumluluklarını değiştirmektedir.
(4) Büyükşehir sınırları ilçe Sınırları içinde envanterde belirtilen tüm
köyler ve belde belediyeleri tüzel kişiliklerini kaybetmektedir.
(5) Büyükşehir Belediye meclisince, ilçe beldelerine devredilmediği
sürece aşağıdaki fonksiyonları tüm il genelinde tek yetkili kamu
idaresi olarak Büyükşehir Belediyesince yürütecektir.
1.
Ulaşım
2.
Otogar
1
3.
Otopark
4.
Mezbaha
5.
Defin
6.
Mezarlık
7.
Hal
8.
İtfaiye
9.
Büyük parklar
10. Caddeler
11. İlaçlama
12. İmar Planları
13. Katı Atık Bertarafı
14. UKOME
15. AYKOME
16. Adres
17. Numaralandırma
(6) Büyükşehir belediyeleri aşağıdaki görevleri belediye meclisi kararı
ile ilçe belediyelerine devredebilir veya ilçelerle büyükşehirler birlikte
yapabilirler.
1. Yolcu ve yük terminalleri, yapmak, yaptırmak, işletmek,
işlettirmek.
2. Kapalı ve açık otoparklar yapmak, yaptırmak, işletmek,
işlettirmek veya ruhsat vermek.
3. Mezarlık alanlarını tespit etmek, mezarlıklar tesis etmek,
işletmek, işlettirmek.
4. Defin ile ilgili hizmetleri yürütmek.
2
5. Her çeşit toptancı hallerini yapmak, yaptırmak, işletmek veya
işlettirmek.
6. Mezbahaları yapmak, yaptırmak, işletmek veya işlettirmek.
7. İmar plânında gösterilen yerlerde yapılacak olan özel hal ve
mezbahaları ruhsatlandırmak ve denetlemek.
8. temizlik hizmetlerine ilişkin görevleri yapmak.
9. Adres ve numaralandırmaya ilişkin görevleri yapmak.
(7) Dolayısıyla ilçe sınırları içinde anılan 17 fonksiyon Büyükşehir
Belediyesince yerine getirilecek olmasına karşın, bu fonksiyonlardan,
anılan 9 tanesinin tüm ilçe sınırları içinde yeniden ilçe belediyesine
devride olası görülmektedir.
(8) Büyükşehir ve ilçeler arasında aşağıda görüldüğü gibi bir görev
matrisi oluşturulabilir.
BÜYÜKŞEHİR ve İLÇE BELEDİYESİ İÇİN
GÖREV MATRİSİ
GÖREVLER
TEMEL KENTSEL ALTYAPI HİZMETLERİ
Yollar ve Meydanlar
Meydan, Yol, Sokak Adları
Kanalizasyon
Yeşil Alan, Parklar
Konut
Su
Havagazı ve Merkezi Isıtma
TEMEL KENTSEL HİZMETLER
Yolcu ve Yük Terminali Kurma
Çöp ve Sanayi Atıklarının Değerlendirilmesi
Çöp Toplama
Büyükşehir
İlçe
+·
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
3
İşletmelere ruhsat vermek ve Denetlemek
+
+
Zabıta
İtfaiye
Trafik
Nikah
Kamu Ulaşımı
Defin ve Mezarlar
Okul Binalarının İnşaatı, Bakım ve Onarımı,
Her Türlü Araç, Gereç ve Malzeme
İhtiyaçlarının Karşılanması
+
+
+
+
+
+
+
+
Temizlik ve Kontrolü
Çevre Sağlığı ve Koruma
Acil Yardım, Kurtarma ve Ambulans
Coğrafi ve Kent Bilgi Sistemleri
İMAR HİZMETLERİ
Nazım İmar Planı
Tatbikat İmar Planı
İmar Ruhsat ve İnşaat Kontrol
Numarataj çalışmaları
SOSYAL HİZMETLER
Sağlık Tesisi Açma ve İşletme
Kadınlar ve Çocuklar İçin Koruma Evleri
Açma
EKONOMİK NİTELİKLİ HİZMETLER
Yiyecek ve İçecek Maddeleri İçin
Laboratuar
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Hal, Pazar Yerleri
Mezbaha
Sanayi Bölgesi Çarşısı
Otel, Dükkân Yapmak, Kiralamak
Ticaret Odaları Organizesi
DİĞER SOSYAL ve KÜLTÜREL HİZMETLER
Eğlence ve Benzeri Yerler
Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması,
Bakımı ve Yeniden İnşası
Kültür Sanat ve Turizmin Tanıtımı
4
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Kütüphane, Kültür Merkezi
Mesleki Kurslar
Öğrencilere ve Amatör Spor Kulüplerine
Destek
+
+
+
+
+
+
Amatör Spor Karşılaşmaları Düzenlemek
Başarılı Sporculara Ödül Vermek
Gıda Bankacılığı Yapmak
İhtiyarlara, Çocuklara Bakım ve Yardım
+
+
+
+
+
+
+
+
5
2. 6360 SAYILI KANUN UYGULAMASI SONRASINDA ÖRNEK BİR İLÇE
BELEDİYESİNDE (XYZ) DURUM
(1) Hali hazırda XYZ Belediyesi, 1 mahalle, 7.192 nüfus ve çok küçük
bir Yüzölçümüne hizmet eden bir belediye konumundadır. Belediye
bu hizmetlerini 7 müdürlük 31 memur 22 İşçi ve 57 hizmet alımı
personel ile yürütmektedir.
(2) 6360 sayılı Kanunun tüm yönleriyle uygulamaya girdiği 31 mart
2014 tarihinde XYZ Belediyesinin hizmet verdiği nüfus % 645 Artışla
53.588 Kişiye yükselmektedir.
(3) Nüfusta ki bu artışın yanı sıra, belediyenin hizmet götürmekle
mükellef olduğu mahalle sayısı 53’e Yükselmekte ve yüzölçümü çok
ciddi bir artışla 1.875 Km2 olmaktadır.
(4) Söz konusu yüzölçüm büyüklüğü Çankaya ilçesinin 3,5 katı;
Keçiören’in 10 katı; Muratpaşa’nın 15 katı büyüklüğündedir.
(5) Bu haliye XYZ İlçesi Türkiye’de bir belediyenin hizmet verdiği
sınırlar açısından hatırı sayılır bir büyüklüğe erişerek, tüm ilçeler
içinde yüzölçümü büyüklüğü itibariyle 43. Sırada yer almaktadır.
(6) 6360 sayılı Kanundan kaynaklı bu dönüşümün sağlanma sürecinde
47 köy ve 5 Belde tüzel kişiliğini kaybetmekte olup onlara ilişkinde bir
yol haritası gerekmektedir. Bu yol haritası kitabın önceki bölümünde
belirtilmişti.
(7) Bu nüfus ve yüzölçümü artışına karşın, hem belediye
fonksiyonlarında bazı azalmalar hem de diğer belde belediyelerinden
gelen ilave personeller ile personel sayısı artışı söz konusu olmakta ve
sayı 166 kişiye ulaşmaktadır.
(8) Tüzel kişiliğini kaybeden beldeler bugün kaç mahalle olurlarsa
olsunlar yeni dönemde tek mahalle olarak bir ilçeye veya il özel
idaresine dönüşmektedirler.
6
3. BELEDİYELERDE NORM KADRO
(1) Bilindiği üzere, belediyelerin çalıştıracakları personele ilişkin
kurallar, 5393 sayılı Belediye Kanunu ile “Belediye Ve Bağlı Kuruluşları
İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke Ve Standartlarına Dair
Yönetmelik” çerçevesinde düzenlenmiştir.
(2) Bu mevzuatın sınırları ve temel ilkeleri çerçevesinde örgüt
şemasını oluşturan belediye kurumsal gereksinimlerinden yola
çıkılarak alt birimlerini ve bu birimlerin görev ve çalışma
yönetmeliklerini oluşturacaklardır.
(3) Bu anılan mevzuat ve ilkelerin yanı sıra 5018 sayılı Kamu Mali
Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve bu Kanunun ikincil mevzuatı uyarınca
konulan ilkeler ve zorunluluklar gibi hususlarda örgüt şemalarının
oluşturulmasını etkilemektedir. Örneğin mali hizmet birimlerinin
organizasyon şemaları tamamen bu mevzuat ile belirlenmektedir.
(4) Ayrıca, İç Kontrol Eylem Planlarının gerçekleştirilmesinin en
önemli aşamalarından birisi de Örgüt Şemalarının oluşturulmasıdır.
Diğer taraftan görev tanımları belirsiz, kimin hangi işi yaptığının
bilinmediği ve hangi işlerin fonksiyonlarına göre bölümlerine
ayrılmadığı yerel yönetim kurumlarında, iç kontrol sisteminde
aksaklık yaşayacağı kaçınılmazdır. Bu anlamda, etkin bir iç kontrol
sistemi için görev tanımlarının açıkça yapıldığı, kimin hangi işler için
yetkilendirilip buna göre sorumlu tutulduğu, örgüt şemasıyla iş ve
görev bölüşümünün gösterildiği bir yapılanma çağdaş bir örgütün
gerekliliğidir.
(5) ülkemizde yerel yönetimlerde Norm Kadro çalışması temelde
nüfus kriteri esas alınarak yapılmıştır. Nüfusa göre yapılan söz konusu
çalışma, turizm ve sanayi kriterleri çerçevesinde bir üst sınıfa
taşınabilmektedir. Pek çok yönden yetersizlikler barındıran Norm
Kadro mevzuatı, temelde Nüfus kriterine göre belirlenmiştir. 6360
sayılı Kanun Belediyelerin Nüfusunu ama daha da önemlisi
yüzölçümlerini önemli oranda değiştirmekte ancak yetkilerini
etkilememektedir.
7
4. BELEDİYE NORM KADRO VE TEŞKİLAT ŞEMASI (XYZ ÖRNEK İLÇESİ)
(1) XYZ Belediyesi “Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare
Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik’te “D5”
Grubu içinde değerlendirilmektedir. Buna göre oluşturulabilecek
kadrolar aşağıda görüldüğü gibidir.
D5
(10 000-14 999)
BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI
YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ
MALİ HİZMETLER MÜDÜRÜ
FEN İŞLERİ MÜDÜRÜ
İMAR VE ŞEHİRCİLİK MÜDÜRÜ
ADET
1
1
1
1
1
DİĞER MÜDÜRLER(*)
3
AVUKAT
1
ŞEF
7
İDARİ PERSONEL(**)
TEKNİK PERSONEL(**)
SAĞLIK PERSONELİ(**)
YARDIMCI HİZMET PERSONELİ(**)
12
9
2
3
İTFAİYE ÇAVUŞU
İTFAİYE ERİ
1
7
ZABITA AMİRİ
ZABITA KOMİSERİ
ZABITA MEMURU
1
1
10
MEMUR KADROLARI TOPLAMI
SÜREKLİ İŞÇİ KADROLARI TOPLAMI
62
31
(2) Nüfusu 50.000 baremini aşan XYZ Belediyesinin Norm Kadro
düzenlemesi sonucunda, ilçe ve turizm beldesi olması nedeniyle 2
derece yukarıdan değerlendirilen XYZ’ın Büyükşehir İlçe Belediyeleri
arasında C grubunda ve C8 seviyesinde değerlendirilmesi
8
beklenmektedir. Büyükşehir kapsamına alınan 350’ye yakın ilçe norm
kadroda D Grubundan C Grubuna aktarılacaktır.
(3) Bu nedenle 6360 sayılı Kanun sonrasında Nüfusu ve görev alanı
önemli oranda değişen XYZ Belediyesinin norm kadro yapısında da
önemli bir değişiklik olacaktır.
(4) Bu çerçevede, XYZ Belediyesinin yeni norm kadro yapısı aşağıdaki
şekilde oluşacaktır.
C8
100 000-149 999
BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI
YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ
MALİ HİZMETLER MÜDÜRÜ
FEN İŞLERİ MÜDÜRÜ
İMAR VE ŞEHİRCİLİK MÜDÜRÜ
TEMİZLİK İŞLERİ MÜDÜRÜ
ZABITA MÜDÜRÜ
HUKUK İŞLERİ MÜDÜRÜ
ADET
2
1
1
1
1
1
1
1
DİĞER MÜDÜRLER(*)
9
UZMAN
ŞEF
AVUKAT
4
16
2
MALİ HİZMETLER UZMANI
MALİ HİZMETLER UZMAN YARDIMCISI
4
2
İDARİ PERSONEL(**)
TEKNİK PERSONEL(**)
SAĞLIK PERSONELİ(**)
YARDIMCI HİZMET PERSONELİ(**)
50
31
9
10
ZABITA AMİRİ
ZABITA KOMİSERİ
ZABITA MEMURU
2
8
48
MEMUR KADROLARI TOPLAMI
SÜREKLİ İŞÇİ KADROLARI TOPLAMI
204
102
9
5. BELEDİYENİN ORGANİZASYON ŞEMASI, NORM KADRO VE İNSAN
KAYNAKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ İLE YENİ BİR MODEL ÖNERİSİ
(1) XYZ Belediyesinin 6360 sayılı Kanun sonrasında Norm Kadro yapısı
değişecektir. Bu çerçevede kadrolarda da önemli artışlar söz konusu
olacaktır.
(2) Ancak, hali hazırda önemli oranda boş olan memur ve işçi
kadrolarına, devredilen personel sayısı dikkate alınarak aşağıdaki
tablo üzerinden bir değerlendirme yapılmalıdır.
(3) Bu değerlendirmelerde ilçe özel idarelerinden, belediyeye gelecek
olan personel de dikkate alınmalıdır.
KADRO ÜNVANI
BELEDİYE BAŞKAN
YARDIMCISI
MÜDÜR
2
0
OLASI
GELECEK
PERSONEL
0
16
1
4
11
UZMAN
4
0
0
4
AVUKAT
2
0
0
2
MALİ HİZMETLER
UZMANI
MALİ HİZMETLER
UZMAN
YARDIMCISI
İDARİ
PERSONEL(**)
TEKNİK
PERSONEL(**)
SAĞLIK
PERSONELİ(**)
YARDIMCI HİZMET
PERSONELİ(**)
ZABITA AMİRİ
4
0
0
4
2
0
0
2
ZABITA KOMİSERİ
KADRO
SAYISI
MEVCUT
SAYI
FAZLA
EKSİK
2
50
50
31
31
9
9
10
10
2
2
8
8
10
ZABITA MEMURU
48
MEMUR + ŞEF
KADROLARI
TOPLAMI
SÜREKLİ İŞÇİ
KADROLARI
TOPLAMI
220
31*
39
150
102
22
79
1
48
* Tüm pozisyonlar memur kısmına yazılmış ve dağıtım yapılmamıştır.
(4) Yukarıda anılan tabloda görüleceği gibi toplam kadro sayısı 510
kişiye yükselmektedir. Bu kadroların sadece 54’ü XYZta; 122’si
devredilen kurumlarda olmak üzere 176 adedi doludur. Kalan 334
kadro ise boştur.
(5) 6360 sayılı Kanun kapsamında XYZ Belediyesi için öngörülen
organizasyon yapısı, bu yapı için öngörülen kadro sayısı, bu kadroların
nasıl ve kimlerle doldurulacağına ilişkin detaylı bir çalışma aşağıda yer
almaktadır.
11
Başkan
Mali Hizmetler
Md.
Zabıta Md.
Hukuk İşleri
Md.
Başk. Yard.
Yazı İşleri Md.
Fen İşleri Md.
Kültür ve Sosyal
İşler Müdürlüğü
İmar ve
Şehircilik Md.
Destek
Hizmetleri Md.
Temizlik İşleri
Md.
İnsan
Kaynakları Md.
12
Başk. Yard
(6) Belediye’nin bu 10 müdürlük dışında, norm kadro kapsamında
kendisine tanınan tüm hakları kullanmak isterse yukarıda anılan
müdürlüklere ilave olarak aşağıdaki müdürlükleri ve aşağıdaki sırayla
oluşturulabilir.
(7) Belediyede ilave müdürlük kurulması durumunda ilk akla gelmesi
gereken müdürlük Emlak İstimlak Müdürlüğü’dür. Belediyeye
devredilen belde ve köylerden çok sayıda taşınmaz mal gelecektir. Bu
taşınmazların profesyonel olarak yönetilmesi için bir müdürlük
oluşturulabilir.
(8) 12. Müdürlük olarak, işletme ve iştirakler müdürlüğü
oluşturulabilir. Bu müdürlük yeni dönemde kurulması elzem olan
belediye bütçe içi işletmesi ile bütçe dışı şirketinin yönetimini
yürütecektir.
(9) Son kalan 4 müdürlük için;
•
•
•
•
•
•
•
Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü
Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü
Sosyal Yardım İşleri Müdürlüğü
Bilgi İşlem Müdürlüğü
Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü
Park ve Bahçeler Müdürlüğü
Veteriner İşleri Müdürlüğü
İlk etapta düşünülebilir.
(10) Kurulması zorunlu müdürlükler dışında bir ilçe belediyesinde
kurulabilecek tüm müdürlüklere ait liste aşağıda yer almaktadır.
DİĞER MÜDÜRLER (B, C, D Ve F1 GRUPLARI) KADRO UNVANLARI
Destek Hizmetleri Müdürü
Mali Hizmetler Müdürü
Strateji Geliştirme Müdürü
Basın Yayın Ve Halkla İlişkiler Müdürü
Belediye Tiyatro Müdürü
Belediye Orkestra Müdürü
Bilgi İşlem Müdürü
13
Çevre Koruma Ve Kontrol Müdürü
Dış İlişkiler Müdürü
Emlak Ve İstimlak Müdürü
Etüd Proje Müdürü
Fen İşleri Müdürü
Gecekondu Ve Sosyal Konutlar Müdürü
Hal Müdürü
Hastane Müdürü
Huzurevi Müdürü
İmar Ve Şehircilik Müdürü
İnsan Kaynakları Ve Eğitim Müdürü
Ruhsat Ve Denetim Müdürü
İşletme Müdürü
İşletme Ve İştirakler Müdürü
Kreş Müdürü
Kentsel Tasarım Müdürü
Kütüphane Müdürü
Kültür Ve Sosyal İşler Müdürü
Mezarlıklar Müdürü
Mezbaha Müdürü
Park Ve Bahçeler Müdürü
Plan Ve Proje Müdürü
Sağlık İşleri Müdürü
Sosyal Yardım İşleri Müdürü
Su İşleri Müdürü
Su Ve Kanalizasyon Müdürü
Temizlik İşleri Müdürü
Ulaşım Hizmetleri Müdürü
Veteriner İşleri Müdürü
Yapı Kontrol Müdürü
(11) Hangi müdürlüklerin kurulacağı ve bu müdürlüklerin hangi
fonksiyonları yerine getireceğine ilişkin daha detaylı ve anlamlı
çalışma stratejik yönetim bütünlüğü içinde seçim dönemini izleyen
dönemlerde yapılabilir.
14
(12) Kurulan en fazla 4 müdürlük bir başkan yardımcısına bağlı olacak
şekilde, başkan yardımcılıkları organize edilmelidir.
(13) Ülkemizdeki ilçeler arasında yüzölçümüne göre en büyük 50 ilçe
sırasıyla aşağıdaki gibidir.
YÜZÖLÇÜMÜNE GÖRE EN BÜYÜK 50 İLÇE BELEDİYESİ
Sıra
No
1
2
3
4
5
6
7
İl
İlce
NUFUS
Konya
Sanliurfa
Van
Sanliurfa
Ankara
Kayseri
Kahramanmaraş
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Konya
Ankara
Mugla
Van
Konya
Erzurum
Mersin
Konya
Ankara
Eskisehir
Antalya
Mersin
Kahramanmaras
Sanliurfa
Antalya
Erzurum
Konya
Sanliurfa
Cihanbeyli
Siverek
Gurpinar
Merkez Sanliurfa
Polatli
Pinarbasi
Merkez
Kahramanmaras
Yunak
Haymana
Fethiye
Baskale
Karatay
Karayazi
Silifke
Eregli
Bala
Sivrihisar
Korkuteli
Mut
Elbistan
Viransehir
Manavgat
Tekman
Cumra
Ceylanpinar
15
YÜZÖLÇÜMÜ
59342
221875
39645
763090
119510
27743
545704
4463,00
4389,00
4148,00
3691,00
3473,00
3394,00
3033,00
26653
32705
192886
64216
271435
32664
114885
136346
18861
23423
51051
63136
139046
168917
193738
30032
64597
76084
3008,00
2990,00
2973,00
2743,00
2625,00
2598,00
2590,00
2574,00
2568,00
2553,00
2552,00
2535,00
2328,00
2286,00
2263,00
2241,00
2229,00
2216,00
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
Ankara
Konya
Konya
Mugla
Konya
Mersin
Mersin
Erzurum
Diyarbakir
Ankara
Balikesir
Kahramanmaras
Van
Kayseri
Malatya
Adana
Van
Antalya
Van
Eskisehir
Ankara
Samsun
Bursa
Ankara
Diyarbakir
Sereflikochisar
Beysehir
Karapinar
Milas
Selcuklu
Erdemli
Tarsus
Ispir
Cinar
Nallihan
Dursunbey
Goksun
Merkez Van
Develi
Hekimhan
Kozan
Ercis
Kas
Catak
Mihaliccik
Beypazari
Vezirkopru
Mustafakemalpasa
Kizilcahamam
Bismil
16
36071
69966
48094
127094
529514
128016
316925
16551
66178
30351
42740
54024
445915
64908
25105
127804
159450
53588
24398
10028
47018
104317
100727
24966
110344
2133,00
2127,00
2127,00
2115,00
2056,00
2053,00
2032,00
2013,00
2001,00
1973,00
1951,00
1949,00
1945,00
1906,00
1904,00
1883,00
1879,00
1875,00
1866,00
1863,00
1816,00
1798,00
1764,00
1762,00
1745,00