Buradan daha net bir şekilde okuyabilirsiniz.

Bizim AHISKA
AHISKA TÜRKLERİNDE DÜĞÜN MERASİMİ*
Beyza CAN-Hilal Gökçe KAHRİMAN
Düğün merasimi, Ahıska Türklerinin hayatında en
akşamı, oğlan tarafı, kız evine düğün gününü tayin
tatlı sevinci, süsü ve en mutlu anları teşkil eder. Türketmeye anıxlamaya ve düğün şartlarını kesmeye
gelmesine kesim kesme denir. Düğün şartları başlık ve
lerin en hazin duyguları, en hafif duyguları, düğünde
düğün masrafları olmak üzere iki kısımdan oluşur.
gerçekleşir. Toplum, kendi geçimini, hayat ışığının
7. Davet: Düğünden bir iki hafta önce, teklifa
ebediliğini düğünde anar. Halk, kaygılarını ve acılarını
denilen davetçi, köy ahalisini düğüne davet eder. Davetli
düğünde giderir. Sonsuz saadete ve hoş düşüncelere
olan herkes evden bu kişiye belirli bir bahşiş verirler ve
düğünde yer vermeye çaba gösterir.
Ahıska Türklerinin düğün merasiminin muhtelif düğünün hayırlı olmasını dilerler.
8. Qına yaxma: Kına yakmak için oğlan tarafından
dönemleri var. Antalya’da yaşayan Ahıska Türkleri
birkaç kadın, kız evine gelir.
arasında derlediğimiz düğün bilgileri
Kendileriyle düğün için kına ve
şöyledir:
birtakım hediyeler getirirler. Merasim,
1. Kız saraflamax (kız beğenmek):
mani ve türkülerle süslenir.
Evlendirilmesi düşünülen oğlan için
9. Meslehet aşi: Düğünden bir gün
ilk yapılacak iş, ona uygun bir kız
önce akşamüstü akrabalar meslehet
bulmaktır. Akıldan geçen, tavsiye
aşına toplanırlar. Meslehet aşı hem
edilen veya göze çarpan kızlar
oğlan hem de kız evinde icra edilir.
soruşturulur; kim olduğu öğrenilir,
10. Gelin çıxarma ve getürme:
beğenilir ve karar verilir. Bu ilk
Meslehet aşının ertesi günü düğün
hazırlığa kız saraflama denir.
şenliği başlar. Gündüz gelip gidenlere
2. Elçilux: Beğebilip karar verilen
yemek verilir. İkindi olmadan, öğle
kız artık ailesinden istenmelidir. Bu
zamanı kız evine davul-zurna ile gidilir
da âdete göre, iyi gün sayılan cuma
ve gelin alındıktan sonra düğün yapılır.
akşamına denk getirilir. Oğlanın
*
anası, babası veya yakın bir akrabası
Ahıskalılar şöyle anlatırlar: “Bir gelin
gider, ailesinden kızı ister. Buna
başıni yaxanmiş de daraneyirmiş. Birden
elçilik denir.
içeri qayni girmiş. Neki qayni gelini başi
3. Şerbet içme: Yine bir Cuma
açux gördi diye gelin Allah’a yavralmiş
akşamı oğlanın beş-altı yakın
ki, Allah’ım ne olur beni bir quş et,
akrabası toplanıp gelir. İçki olmayan
qaynım saçımi gördi. Allah da onun sesini
bir sofra açılır. Genel tanışma ve
duyiyer, dilegini qabul ediyer! Gelin quş
sohbetle beraber o toplantıda nişan
olup uçiyer! Aşindi gene o quş vardur.
günü tayin edilir.
Hep emzüremedigi çocuğuna sesleneyir:
4. Gelin görmeye getme: Şerbetten
Yusuf, Yusuf gel seni emdüreyim/Yusuf,
sonra, düğün gününe kadar her
Sabina Kerimova gelin kıyafetiyle.
Yusuf gel seni emdüreyim.
haftanın cuma akşamı oğlanın anası
ve babası gelini görmeye giderler.
Ninni
5. Nişan değişme-urba götürme: Nişan değişmek
gerçekten de değiş tokuş şeklinde geçer. Oğlan tarafı kız Küknarın dali qurusun,
için aldıklarını kız tarafına, kız tarafı oğlana aldıklarını Dibine balta vurulsun,
oğlan tarafına verirler. Nişan merasimi küçük bir düğün Benim balam onda qurunsun
gibi geçer. Davul zurna çalınır, büyük sofra açılır. Nenni de balam nenni.
Nişandan sonra geline elbise götürmek merasimine urba
götürmek denir.
Maniler
6. Kesim kesme: Nişanlandıktan sonra bir cuma
Gögde gögerçin ağlar,
Ağlarım ağlar kimi,
∗
Bu yazı, TÜBİTAK tarafından düzenlenen bir proje yarışması
Havada laçin ağlar,
Derdim var dağlar kimi,
çerçevesinde hazırlanan ve “Kafkasların uyuyan sorunu: SürgünleVatan yadıma düşende
Sürüldüm
sürgün
oldum,
rin gölgesinde kalan Ahıska Türklerinin vatanlarına dönüş sürecinde
Başımda saçim ağlar.
Verana bağlar kimi.
yaşadıkları siyasî, sosyal ve ekonomik sorunların Türkiye’deki
1
yansıması ve Antalya’daki Ahıskalıların bu sürece katkısı” başlığını
taşıyan çalışmadan alınmıştır.
30
Bahar 2014