Sadıkzade Biraderler ve Şürekası

SADIK ZADE BİRADERLER VE
ŞÜREKÂSI
BAKİ SARISAKAL
SADIK ZADE BİRADERLER VE ŞÜREKÂSI
Sadıkzade Biraderler ve Şürekâsı büyük milli kumpanyalarımızdan biridir. Bu Türk
kumpanyasının elinde 6 vapur vardır. Bunlar Sakarya, Dumlupınar, Kaplan, Sadıkzade, İnönü
ve Arslan vapurlarıdır. Bu vapurlar bütün Türkiye limanları ile Adalar Denizi, Doğu Akdeniz
limanları arasında çalışmaktadırlar. Sadıkzade biraderler yolcu taşımamaktadır. Vapurlarının
çoğunluğu şilepçilikle yani yük nakliyatında kullanılmaktadır. Kumpanya seferlerini gittikçe
arttırmaktadır. Şileplerin hareket günleri belli değildir. Seferler mukavele üzerine
yapılmaktadır.
Vapurlarda çalışan kaptan, çarkçı ve diğer çalışanların sayısı 150’yi bulmaktadır.
Sakarya, Dumlupınar, İnönü vapurları yük taşımadan başka yolcu nakledebilecek bir durumda
olup birinci ve ikinci sınıf yolcular için salon ve kamaraları mevcuttur.
Sadıkzade Vapurlarından: “ İnönü”
Diğer vapurlarda da sayıca az olmakla beraber bir miktar yolcu nakline müsait salon
ve kamaralar mevcuttur.
Sadıkzade Biraderler Meşrutiyetten evvel Trabzon’da yelken gemileriyle iş görmekte
idiler. Meşrutiyet’ten sonra buharlı gemiler geliştiğinden Sadıkzadelerin buharla işleyen biriki vapur alarak çalışmaya başlamışlardır. Bu vapurlarla Karadeniz’in limanları ile Marmara
ve Akdeniz limanları arasında gaz ve kereste ile diğer mamulleri n nakliyatı yapılmıştır.
Daha sonra 1917 tarihinde Sadıkzade Biraderler “ Yeni Dünya “ adında bin tonluk bir
vapur satın almışlardır. Yeni Dünya vapuruyla yolcu nakliyatına başlanılmış ve Karadeniz
seferlerine tahsis edilmiştir. Sadıkzadeler Yeni Dünya vapurundan sonra Arslan vapurunu
almışlar ve bunu yolcu ve eşya taşımacılığında kullanmışlardır. Yeni Dünya vapuru savaşta
Ruslar tarafından zapt edilmiş ve Nevabesa civarında batırılmıştır.
Sadıkzade Biraderler, Arslan vapurunu satın aldıktan sonra işi genişletmişler ve diğer
vapurları satın almışlar ve milli büyük bir vapur kumpanyası tesis etmişlerdir.
1930 yılının başlarında Sadıkzade Biraderler ve Şürekâsı vapurları düzenli olarak
Karadeniz lüks ve sürat postaları hizmetini vermektedir. Firma vapurları her hafta Pazartesi
günü İstanbul’a ve Pazar günü İstanbul’dan Karadeniz’e düzenli olarak seferler
düzenlemektedir.
Sadıkzadeler altı kardeş olup Ruşen, Fehmi, Rıza, Arslan, Hüseyin ve Nazım
Beylerdir. Sadıkzade Biraderlerden Cafer kaptan vefat etmiştir. Şirketi teşkil eden
biraderlerden ekserisi bizzat kendi vapurlarında kaptanlık etmektedirler. Diğerleri ise
yazıhanelerde çalışmaktadırlar.
Vapurların
İsimleri
Taşıma
Safi
Sürati
Kapasitesi Tonilatosu
İnşaat
Mahalli
Sakarya
3.300
1.729
12 Mil
Dumlupınar 3.000
1.260
Kaplan
2.800
Sadıkzade
İnönü
Arslan
Tesis
Tarihi
Makinesi
Çalışan
Sayısı
Hamburg 1888
Tiripol
30
10 Mil
İngiltere
1888
Tiripol
25
1.137
10 Mil
İtalya
1890
Tiripol
25
2.600
1.018
9 Mil
Almanya
1903
Tiripol
25
2.200
800
1.065
366
10 Mil
9 Mil
İngiltere
İngiltere
1891
1880
Tiripol
25
Kampavand 20
Sadıkzade Biraderlerin hususi forsu beyaz zemin üzerine üç afkı (?) kırmızı geniş çizgi
ve bunların üzerinde de yeşil bir çapa resminden ibarettir. Aynı fors gemilerin siyah
bacalarına da işlenmiştir.
Sadıkzade Biraderlerin merkez adresi: İstanbul’da Sansaryan Hanının ikinci
katındadır. Telefonları da İstanbul 2134’dür.
Sansaryan Hanı