ünsüzlerle ilgili ses olayları

TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
ÜNSÜZLERLE İLGİLİ SES
OLAYLARI
1
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
I) Ünsüz Benzeşmesi
II) Ünsüz Düşmesi
2
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
Ünsüzler
• Sert Ünsüzler
• Yumuşak Ünsüzler
3
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
Sert Ünsüzler
f, s, t, k, ç, ş, h, p
fıstıkçı şahap
4
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
I) Ünsüz Benzeşmesi: (Ünsüz Sertleşmesi)
Türkçede sert ünsüzlerden sonra yumuşak
ünsüzler gelmez.
Sonu sert ünsüzle biten bir sözcüğe yumuşak
ünsüzlerden c, d, g ile başlayan ek geldiğinde
sert ünsüz onu kendisine benzeterek
sertleştirir ve ç, t, k seslerine dönüştürür.
5
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
Örnekler
Dolap-da / dolapta
Aş-cı / aşçı
Çalış-gan / çalışkan
6
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
II) Ünsüz Düşmesi
Ünsüz düşmesi iki şekilde olur.
1) Sonu “k” ünsüzü ile biten sözcüklere
küçültme eki olan “-cik, -cek” ekleri
getirildiğinde sözcüğün sonundaki
ünsüz düşer.
7
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
Örnekler
sıcak - cık
çabuk - cak
sıcacık
çabucak
8
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
II) Ünsüz Düşmesi
2) Sonu “k” ünsüzü ile biten sözcüklere
“-l” yapım eki getirildiğinde
sözcüğün sonundaki ünsüz düşer.
9
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
Örnekler
küçük - l
küçülmek
ufak - l
ufalmak
10
TÜRKÇE / Ünsüzlerle İlgili Ses Olayları
I) Ünsüz Benzeşmesi
II) Ünsüz Düşmesi
11