ÖZET Bu tezin amacı: Dünya tarihinde bir hayli yer edinmiş olan Osmanlı Devletinin yıkılmasından sonra, milli devlet statüsünde kurulmuş olan Türkiye Cumhuriyetinde ilk kurulduğu yıllardan itibaren zuhur etmiş olan Milliyetçilik-Türkçülük olaylarını kısaca değerlendirerek Orhun Dergisine giriş yapılmıştır. Mustafa Kemal Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasından itibaren, fikri ve kültürel çalışmalarının, Türk Ocaklarına verdiği maddi ve manevi desteklerin yanında yüklemiş olduğu kültürel misyonunun neticesi olarak, ülkede Türkçü girişimler hız kazanmıştı. Fakat 1931- 1945 yılları arasında, sadece Türkiye Cumhuriyeti için değil, bütün dünya devletlerini, içeride ve dışarıda çeşitli girişimlere ve tedbirler almaya iten gelişmelerin sonucunda Türkiye Cumhuriyeti’nde de çeşitli tedbirler alınmış ve bunlardan biriside Türk Ocaklarının kapatılması sonucunu vermiştir. Türk Ocaklarının kapatılmasından sonra Türkçü faaliyetler, küçük ferdi girişimlerle, dergi ve kaynaklarla devam ettirilmeye çalışılmıştır. İşte Türkçülüğün o dönemde fikri lideri olan, Hüseyin Nihal Atsız’ın kişisel girişimleriyle Türkçülük faaliyetlerinin Orhun Dergisi ile sürdürülmeye çalışıldığını görmekteyiz. Tezin temelini oluşturan 1933- 1944 yılları arasında yayınını kesintili olarak sürdürmüş olan “Orhun dergisi“ ve yazar kadrosuyla birlikte, içerisinde yer alan makaleler çevresinde oluşan fikri yapısını genişçe inceleme yolunda gidilmiştir. Bu nedenle tezde yer alan makaleler tasnif edilerek, gruplara ayrılarak, derginin içeriğine göre bölümler oluşturularak tez meydana getirilmiştir. Tezin içerisinde yer alan birinci bölümde; Cumhuriyet döneminde Türkçülük olaylarının kısaca değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu başlık altında, Türk Ocaklarının kapanışı ile ilgili bilgi verilmiştir. Özellikle bu dönemde ortaya çıkan Türkçü yayınların genel bir değerlendirilmesi yapılmış, yakın tarihimizde 3 Mayıs olayları olarak adlandırılan gençlik yürüyüşleri incelenmiştir. Ve bu yürüyüşler sonrasında zamanın Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’nda yapmış olduğu konuşma ve bu konuşmanın yankıları ve Türkçülük (Irkçılık-Turancılık) davası ele alınmıştır. İkinci bölümümüzde; Orhun Dergisinin yazar kadrosu başlığı altında derginin başyazarı ve imtiyaz sahibi olan Hüseyin Nihal Atsız müstakil bir başlık altında incelenmiş olup dergi içerisinde yazıları yer alan diğer yazarlar da diğer yazarlar başlığı altında ele alınmıştır. Diğer üç bölümde de dergi içerisinde yer alan makaleler konu ve içeriklerine göre başlıklara ayrılarak, “Orhun Dergisinin Türk Düşünce Hayatındaki Yeri” adlı çalışma oluşturulmuştur. Üçüncü bölüm olarak dergi içerisindeki yazılardan yola çıkılarak, Orhun Dergisinin siyasi akımlara bakış açısı ele alınmıştır. Bu şekilde o dönem Türkçü yayın hayatının, millet kavramına, komünizm ideolojisine, Türkçülük ile ilgili yazılarına ve Turancılık idealine bakış tarzları yorumlanmıştır. Dördüncü bölüm: İçerik ve işlenen konular kapsamıyla orhun başlığı altında, orhun dergisi içerisinde yer alan Edebi yazılar alt başlıklar da verilerek derginin edebi yönü yansıtılmıştır. Ayrıca yine bu bölümde Orhun dergisi içerisinde yer alan yazılardan tasnifle, ahlak’a bakış açısı ve tarih anlayışı işlenerek anlatılmıştır. Bu bölüm içerisinde son olarak dergi aracılığıyla girişilen tenkitler verilmiştir. Mektuplar ve dergi içerisindeki yer alan yazılara karşı eleştiriler de bu alt başlık içerisinde verilerek dönem içerisinde ki çekişmeler aktarılmıştır. Son olarak beşinci bölümde, derginin mesele olarak kabul ettiği ve üzerine yazılar kaleme almış oldugu konular, Orhun Dergisinde Meseleler başlığı altında işlenmiştir. Orhun dergisinin Türk tarihine bakış açısı, Yahudiliğe bakış açısı ve son olarak da Dış Türkler Meselesi başlığıyla o zaman Türk nüfusları ve derginin bu duruma karşı hassasiyeti tez de işlenmiştir. Sonuç olarak ta Türkçülük anlayışının gelişimi kısaca özetlenerek derginin çıkış dönemlerine kadar ki ortam verilmiştir. O dönem Türkiye siyasi hayatında oluşturduğu yankılar ve bunun sonucunda döneme ait yazın hayatında ki katkıları aktarılmıştır. Ekler kısmında da dergiye ait olan yazılar ve o günün yazın hayatını yansıtması bakımından da dergiye ait kapaklar, mektuplar, kapatma kararı vb. örnekler verilmiştir.
© Copyright 2024 Paperzz
