KAYNAK TARAMA

KAYNAK TARAMA

Bir araştırmaya başlamadan önce
araştırılacak konu ile ilgili yayınların ve
daha önce bu konuda yapılmış araştırma
raporlarının gözden geçirilmelidir.
1. Önceki
araştırmalar
tüm yönleriyle
tanınmış olur:
a. Kapsadığı
konular ve içerikleri
b. Amaçları
c. Hipotezler
ve konuya uygunluk durumu
d. Yararlanılan
kaynaklar
e.
Yöntemleri (materyal ve metot)
i. Araştırma yapılan toplum
ii.Örnekleme yöntemi ve örneklem büyüklüğü
iii.Veri toplama tekniği
iv.Alan uygulaması ve karşılaşılan güçlükler
v.Kullanılan malzeme ve personel sayı ve
çeşitleri
vi.Değerlendirme yöntemleri
f.
Elde edilen sonuçlar
 i. Anlamlı ve anlamsız sonuçlar
 ii. Bulguların yararlık düzeyi
 iii. Bulguların geçerlik ve güvenirlik düzeyleri
 iv. Bulguların okuyucuya aktarılma biçimi
 v. Tartışmalar
g.
Konu, konunun incelenme biçimi,
yöntemi, bulgular ve tartışmalar hakkında
araştırmacıların görüş ve önerileri
2. Aynı konunun tekrar tekrar
incelenmesi ve araştırılması önlenmiş olur.
 3. Bu araştırmalardan ve yayınlardan elde
edilen bilgi ve deneyimler ışığı altında
yapılacak bir araştırmada başarısızlığa
uğrama olasılığı en aza indirilebilir.

KİTAPLIĞIN (Kütüphanenin)
BÖLÜMLERİ




Danışma Bölümü: kitaplık ve kaynaklar
konusunda bilgi verme, kullanılmasını
öğretme, istendiğinde kaynak tarama işlerini
yapar.
Ödünç Verme Bölümü: Ödünç verme ve alma
hizmetlerini yürütür.
Gör-İşit Bölümü: Görsel ve işitsel araçları
sağlayan bölümdür.
Sağlama Bölümü: Kitaplığın gereksinim
duyduğu materyallerin sağlandığı bölüm.




Kataloglama Bölümü: her türlü materyalin
sınıflayan ve kataloglayan bölüm.
Süreli Yayınlar Bölümü: Belirli aralıklarla çıkan
yayınları izleme, sağlama ve kataloglama
görevlerini yapan bölümdür.
Fotokopi Servisi: Kitaplıkta bulunmayan
yayınların örneklerini yurt içinden veya
dışından ücret karşılığı sağlayan bölümdür.
Ayrıca fotokopi hizmetlerini verir.
Bilgisayar ortamından veri tabanı tarama
olanakları!!!
KAYNAK TARAMASI İÇİN
PLAN YAPIMI

Kaynak tarama planı:
◦ Hangi kitaplıkların hangi bölümleri taranacağı
◦ Hangi tür kaynakların taranacağı
◦ Kaynakların kaydedileceği form ve kartların
türü ve nasıl işleneceği
◦ Kartların kaynak türüne göre renkli olması ve
sıraya dizilmesi araştırıcıya kolaylık
sağlayacaktır.



Hazırlanan form veya kartlar yeterli
büyüklükte olmalı, kolay ulaşılacak biçimde
düzenlenmeli ve tüm bilgileri içermelidir:
Kitaplar için: kitaplık yer numarası, yazarın
adı ve soyadı, kitabın ismi, yayınevi, şehir, yayın
tarihi ve toplam sayfa sayısı
Makaleler için: Yazarın adı ve soyadı,
makalenin adı, makalenin içinde bulunduğu
derginin adı, volüm numarası, sayısı, ay ve yılı,
makalenin sayfa numaraları.
BAZI İNDEKS VE VERİ
TABANLARI:
Index Medicus:
 1927-1956 yılları arasında “Quarterly
Cumulative Index Medicus”, 1957-1959
yılları arasında “Current List of Medical
Literature” ve 1960 yılından bu yana
“Index Medicus” adıyla yayınlanan bu
indeks, tıp ve sağlık bilimleriyle ilgili
konularda yayınlanan dergileri ve birkaç
yazarın makalelerinin bulunduğu editörlü
kitapları içerir.

Science Citation Index:
 Bilimle ilgili dergi ve birkaç yazarın
makalelerinin bulunduğu editörlü kitapları
içeren bu indeks 1961 yılından beri
çıkarılmaktadır. Tıp ve sağlık bilimleriyle
ilgili çok sayıda dergiyi içermesi
bakımından sağlık personelinin sık
başvuracağı bir indekstir.

Current Contents:
 Literatüre en hızlı ve kolay bir biçimde
ulaşılmasını sağlayan bu indeks haftalık
olarak çıkarılmaktadır. Bu indeks alfabetik
sırada dergi adlarının ve konu başlıklarını
yayınlar.

Türkiye Makaleler Bibliyografyası:
 Türkçe dergilerde çıkan makale, tanıtma
yazısı, kongre, konferans ve seminer
bildirilerini içeren bu bibliyografya 1952
yılından beri yayınlanmaktadır. Üç ayda bir
olmak üzere yılda 4 kez yayınlanır. Türkiye
Makaleler Bibliyografyası konu ve yazar
indekslerini vermektedir.

DERGİ, KİTAP, MEDYA YAYINLARI
ELEKTRONİK VERİ TABANLARI
Med-line (Pubmed):
 Anahtar kelime, yazar adı, makale adı vb.
özelliklere göre tıbbi konularda
yayınlanmış olan makaleleri taramaya
yarayan veri tabanıdır. Makale kimlikleri ve
özetlerini verir. Tarama yapabilmek için
özel CD’leri vardır. Daha güncel yolu
Internet üzerinden ilgili adres aracılığı ile
yapılan taramadır.




Science Direct, Kluwer, Springer, Ovid,
vb. veri tabanları:
Bu tür veri tabanları bünyesinde
bulundurdukları dergilerde yayınlanan
makalelerin tam metinlerini elektronik
ortamda okuyucuya tam metin olarak
sunmaktadır. Elektronik ortama aktarılmamış
daha eski yayınları ise istek üzerine
okuyucuya göndermektedir.
Bu tür veri tabanları kitap, broşür, video,
eğitim materyali vb. yayınları da
barındırabilmektedir.

Bu veri tabanlarına erişim yapabilmek için
üye olmak gereklidir. Üniversiteler bu tür
veri tabanlarına üyedir ve üniversite
içerisinden internet bağlantısı yoluyla IP
kontrollü olarak (veya şifre kontrollü
olarak) erişilebilir. Ayrıca bu tür veri
tabanları kişilere deneme amacıyla belirli
sürelerde ücretsiz ulaşım olanağı
sağlamaktadır.
“Ulakbim” Belge Sağlama Birimi:
 Üniversitelere internet bağlantısı sağlayan
ulakbim aynı zamanda araştırmacıların
yayınlara ulaşabilmeleri içinde olanak
tanımaktadır.
 Özellikle Ankara dışında bulunan
araştırmacılar ulakbim’in internet
adresinden istediklerin makaleleri
tarayabilirler.


Ankara’daki üniversitelerin
kütüphanelerindeki tüm yayınların
destekleyen ulakbim, kataloglarındaki
yayınları fotokopi ücreti ve kargo maliyeti
karşılığında kullanıcıya ulaştırmaktadır.
Kataloglarında bulunmayanları ise istenirse
yurt dışından getirtebilmektedir. Şayet bu
merkeze gidilir ise merkez içerisinden
abonesi oldukları elektronik dergilere ulaşım
olanağını (IP kontrollü) sağlamaktadır.
Diğer elektronik tarama araçları

Google Scholar, yahoo, vb. sorgulama
araçları:
◦ Bu tür internet üzerinde tarama yapmayı
sağlayan araçlar günümüzde güçlü kapsayıcılığı
ile önemli bir başvuru kaynağı haline gelmiştir.
◦ Genel amaçlı tarama motorları özellik yanlış,
istenmeyen, gereksiz bilgileri de derledikleri
için dikkatli kullanılması gereken araçlardır.