EDITORIAL Σας καλωσορίζω στο νέο φύλλο της Κοινότητας Community Voice. Με αφορμή τους Πανελλήνιους Αγώνες νεφροπαθών και Μεταμοσχευμένων, θα διαβάσετε άρθρα αφιερωμένα στους αγώνες, γραμμένα από παλαιούς αθλητές που έχουν κάνει την Ελλάδα περήφανη με τις διακρίσεις τους. ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΝΕΦΡΟΠΑΘΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΜΕΝΩΝ website: http://epnm.gr blog: http://epnm.blogspot.com email: [email protected] Αριθμός φύλλου .023 Συντονιστική – Συντακτική Ομάδα Επιμέλεια κειμένων Πράτσας Νικόλαος Επιμέλεια σχεδιασμού Πατεράκης Φίλιππας Βασικοί αρθρογράφοι Ιωσηφίδου Μαργαρίτα Φλωροπούλου Χρύσα Δημητριάδης Γιώργος Ζέππου Γιασεμή Drenkó Szabina Ευγενία Κοντοσθένους (Ψυχολόγος Υγείας) Κατσαρού Βιβή (Κλινικός Διατροφολόγος) Βάσω Γ. (Δασκάλα σε παιδιά με ειδικές ανάγκες) ___________________________ ________ Ίδρυση Κοινότητας 15 Ιανουαρίου 2009 Έκδοση 1ου φύλλου 12 Φεβρουαρίου 2009 Φύλλο 023 15 Απριλίου 2013 ___________________________ Τα άρθρα δεν εκφράζουν υποχρεωτικά τις απόψεις της Κοινότητας Νεφροπαθών και Μεταμοσχευμένων epnm . Οι αγώνες αυτοί ήταν μία πολλή καλή ευκαιρία να έρθουμε πιο κοντά και να γνωρίσουμε ανθρώπους, που που, μέχρι πρότινος είχαμε επαφή μόνο μέσω του διαδικτύου ή τηλεφωνικά. Διεξήχθησαν πραγματικά με επιτυχία και γέμισε όλους τους συμμετέχοντες με μετάλλια, διακρίσεις και χαμόγελα. Ανάμεσα στους αγωνιζόμενους βρίσκονταν νταν και δύο μέλη της Κοινότητας Νεφροπαθών και Μεταμοσχευμένων, η Μαργαρίτα Ιωσηφίδου και ο υποφαινόμενος. Η εμπειρία που απόκτησα ως Νίκος λαμβάνοντας μέρος τους αγώνες, ήταν ανεκτίμητη. Αγωνίστηκα στο Βάδην 5 χιλιόμετρα ανδρών. Η αίσθηση να βαδίζω δίπλα α στον κύριο Παναγιώτη Μαντέλο, ήταν το κάτι άλλο. Έβλεπες τον Δαυίδ δίπλα στον Γολιάθ! Κατά τη διαδρομή των δεκατεσσεράμιση γύρων, γνώρισα άλλους δύο ανθρώπους, όπου ο ένας εξ’ αυτόν μου έλεγε: «Τρέχα, «Τρέχ γιατί έτσι και σε περάσω, κάηκες!». Όταν τελείωσαν όλα τα αγωνίσματα του στίβου, έγινε η απονομή των μεταλλείων και φύγαμε όλοι από το στάδιο της Καλλιθέας με ένα μεγάλο χαμόγελο στα χείλη μας, περιμένοντας την επόμενη μέρα που θα γινόταν το πινγκ-πονγκ πονγκ στο γραφείο των Λεόντων του Πειραιά. Μετά το πέρας τωνν αγώνων, επισκέφθηκα τον κύριο Γαβριήλ Λεγάτο. Συζητήσαμε για τους αγώνες όταν λάμβανε μέρος, δείχνοντάς μου φωτογραφίες, μετάλλια και άρθρα. Μου μετέδιδε την αίσθηση των αγώνων τόσο έντεχνα, που όταν έφυγα από το σπίτι του, πήγα στη σχολή μου με μια αίσθηση ηση γλυκιάς μελαγχολίας αλλά και θάρρους θάρρους. Μέσω αυτού του φύλλου, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον προπονητή μου, κύριο Πετράκη Μιχάλη,, που, χωρίς αυτόν, δεν θα είχα κάνει για πρώτη μου φορά τόσο καλό χρόνο στο βάδην. Επίσης να κάνω μια ιδιαίτερη μνεία αναφορικά με τα δύο μικρά διηγήματα της Μαργαρίτας Ιωσηφίδου στην ιστοσελίδα ideostato.gr.. Τη συγχαίρουμε και της ευχόμαστε ευχόμα να γράψει περισσότερα στο μέλλον. Σας εύχομαι καλό Πάσχα και ευλογημένη Ανάσταση. Καλή σας ανάγνωση. Ο εκδότης Νικόλαος Πράτσας Μ Νικητές στον αγώνα της Ζωής! ια συνάντηση διαφορετική από όλες τις άλλες... Πρiν από λίγες ημέρες, τέλη Μαρτίου, διεξήχθησαν οι 25οι Πανελλήνιοι Αγώνες Μεταμοσχευμένων και Νεφροπαθών στην Αθήνα και Νεφροπαθών στην Αθήνα και τον Πειραιά, υπό την αιγίδα της Γ.Γ.Α. και με επίσημο διοργανωτή τον Πανελλήνιο Αθλητικό Σύλλογο Μεταμοσχευμένων “ΔΡΟΜΕΑΣ”. Οι νικητές που προκρίθηκαν θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στους Παγκόσμιους Αγώνες Μεταμοσχευμένων που θα πραγματοποιηθούν τον Αύγουστο του 2013 στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής. Ήταν μία ευτυχής συγκυρία στο να βρεθούν σε αθλητικούς χώρους άνθρωποι που τους δένει ένας κοινός αγώνας. Ο αγώνας για την ίδια τη ζωή. Μια μάχη ενάντια σε μία χρόνια πάθηση η οποία είναι σαν ένα ταξίδι προς το άγνωστο, πότε γεμάτο με όμορφες στιγμές και πότε γεμάτο από δύσκολες διαδρομές... Τα αγωνίσματα στα οποία έλαβαν μέρος οι υποψήφιοι αθλητές ήταν: το bowling, η κολύμβηση, αγωνίσματα στίβου και η επιτραπέζια αντισφαίριση (πινγκ-πονγκ). Οι συμμετοχές ήταν αρκετές σχεδόν από όλη την ελληνική επικράτεια. Αθλητές, μεταμοσχευμένοι και μη, που έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό, αγωνίστηκαν με στόχο κάποιο μετάλλιο και για την πρόκριση στους Παγκόσμιους Αγώνες της Νότιας Αφρικής. Πιστεύω όμως ότι αρκετοί από τους συμμετέχοντες αγωνίστηκαν για το κέφι τους, για το «ευ αγωνίζεσθαι», για να αποδείξουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν παρ’ όλη τη δύσκολη, απαιτητική καθημερινότητα που βιώνουν εξ’ αιτίας της χρόνιας πάθησής τους. Όπως πράττουν και στην ζωή τους παρά τις αντίξοες πολλές φορές συνθήκες που αντιμε - Γράφει η Μαργαρίτα Ιωσηφίδου αντιμετωπίζουν υπό την αδυναμία του κράτους πρόνοιας. Α υτοί είναι οι πραγματικοί νικητές και ήρωες της ζωής. Περισσότερο νικητές από οποιονδήποτε άλλο αθλητή σε Παγκόσμιους Αγώνες ή Ολυμπιακούς. Διότι έχουν να αντιμετω πίσουν τον ίδιο τους τον εαυτό πάνω απ’ όλα, τις ίδιες τους τις αντοχές και άμυνες υπό την επήρεια των φαρμάκων που λαμβάνουν καθημερινά αλλά και των συνεχών θεραπειών σε νοσοκομεία (βλ. αιμοκάθαρση, κτλ) και που τους επηρεάζουν με ποικίλες παρενέργειες στο σώμα και την ψυχοσύνθεσή τους. Όλοι αυτοί οι ανασταλτικοί παράγοντες όμως τους δίνουν πολύ περισσότερο πείσμα και δύναμη για να αγωνιστούν ή έστω να προσπαθήσουν για καλύτερες επιδόσεις. Ανάμεσα τους θα μπορούσα κάλλιστα να εντάξω και τους αθλητές των Παραολυμπιακών Αγώνων. Είναι όλοι τους παράδειγμα προς μίμηση γιατί μεταδίδουν με την δύναμη της ψυχής τους τα καλύτερα μαθήματα ζωής και ελπίδας. Ο Οι νίκες, οι διακρίσεις καθώς και οι όμορφες στιγμές σε αυτούς τους αγώνες ήταν αρκετές. Κάποιοι έλαβαν για 1η φορά μετάλλιο και απέδειξαν ότι μπορούν να τα καταφέρουν, ακόμη κι αν υπήρχαν άνθρωποι που να αμφέβαλλαν για τις δυνατότητές τους. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στην Αθήνα και της συμμετοχής μου στους Αγώνες συνάντησα ανθρώπους και συναθλητές τους οποίους θαύμασα για το μεράκι και τη δύναμη που έχουν μέσα τους. Που παρ’ όλες τις δυσκολίες τους και τις χρονοβόρες θεραπείες τους συνεχίζουν να μάχονται, να αθλούνται, να πιστεύουν στον εαυτό τους και να μεταδίδουν με τις πράξεις τους δύναμη και σε άλλους συνασθενείς τους αλλά πολύ περισσότερο σε όσους δεν έχουν κανένα πρόβλημα υγείας. Τους μεταδίδουν το καλύτερο μήνυμα: Δεν υπάρχει δε μπορώ, αλλά δε θέλω! Η αφοσίωση και η πίστη που επιδεικνύουν αυτοί οι άνθρωποι στον εαυτό τους αλλά και στους άλλους ταυτόχρονα, σε ότι κι αν κάνουν στη τους είναι το καλύτερο “φάρμακο”, ίσως το καλύτερο αντίδοτο απέναντι στις δυσκολίες της ζωής που αντιμετωπίζουν καθημερινά. Διότι η ψυχολογία ενός ασθενή είναι η μισή θεραπεία του σώματός του. Όπως και η ίδια η άθληση μπορεί να βοηθήσει πολύ στο να διατηρήσει κάποιος ένα καλό επίπεδο ζωής για το μόσχευμα ή γενικότερα για την ίδια την φυσική κατάσταση του σώματός του, έτσι ακριβώς και η ίδια η πίστη στον εαυτό μας, η αυτοπεποίθηση που έχουμε στις δικές μας ικανότητες, μπορούν να κάνουν τη ζωή μας πολύ πιο εύκολη και ευχάριστη. Όσο κι αν οι καταστάσεις γύρω μας δυσκολεύουν, όσο κι αν τα γεγονότα και οι εξελίξεις τρέχουν συνεχώς, συνήθως προς την χειρότερη κατεύθυνση, υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι γύρω μας, δίπλα μας, που δε θα μιζεριάζουν, δε θα κλείνονται μεσ'τα σπίτια τους επειδή κάποιοι προσπαθούν να τους ρίξουν το ηθικό και να τους υποβιβάσουν, να τους μειώσουν σαν προσωπικότητες. Παρά θα προσπαθούν για το καλύτερο και θα αγωνίζονται πάντα, είτε σε αληθινούς αγώνες είτε στον αγώνα της ζωής... με το χαμόγελο ζωγραφισμένο στα χείλη τους. Θ α ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Αθλητικό Σύλλογο Μεταμοσχευμένων ΔΡΟΜΕΑΣ για την τιμή που μου έκαναν να παρακολουθήσω και να συμμετάσχω κι εγώ σε αυτούς τους Πανελλήνιους Αγώνες. Ήταν πραγματικά μια υπέροχη εμπειρία για μένα. Μια εμπειρία που ξύ πνησε μέσα μου την αγάπη για τον αθλητισμό και που μου μετέφερε όλο αυτό το μαγικό πνεύμα του «ευ αγωνίζεσθαι» και της ευγενής άμιλλας. Εύχομαι κάθε χρόνο να μαζευόμαστε όλο και περισσότεροι και να διαδίδουμε το πνεύμα του αθλητισμού και τα οφέλη του σε όσο μεγαλύτερο κοινό γίνεται. Να αλλάξουμε τρόπο ζωής και σκέψης. Και να διαδίδουμε με τη στάση μας τα πιο δυνατά μηνύματα. Και το πιο δυνατό μήνυμα από όλα είναι η διάδοση της Δωρεάς Οργάνων. Αυτό θα πρέπει να αποτελεί και το σύνθημα σε δράσεις σαν κι αυτές... Π αρ’ ότι στην αρχή είχα αρκετές αναστολές και φοβίες καθώς επίσης και καθόλου πίστη στις δικές μου δυνατότητες, μετέπειτα στην πορεία όλο αυτό το αρνητικό κλίμα αντιστράφηκε. Γιατί υπάρχουν άνθρωποι στη ζωή μου, φίλοι ζωής... που στάθηκαν πλάι μου και με στήριξαν τόσο πολύ... με έσπρωξαν στο να δώσω τον καλύτερό μου εαυτό και με έκαναν να πιστέψω ότι θα τα καταφέρω. Άλλωστε όλα είναι μια εμπειρία ζωής πάνω απ’ όλα. Κι όχι φόβος για την ίδια τη ζωή... Τους ευχαριστώ και δημόσια μέσα από την καρδιά μου που ήταν δίπλα μου όλο αυτό το διάστημα και τους υπόσχομαι ότι δε θα τους απογοητεύσω. Να είναι σίγουροι γι’ αυτό. Κ και κάπου εδώ σας αποχαιρετώ... μέχρι το επόμενο φύλλο της εφημερίδας... ευχόμενη τα καλύτερα, με υγεία κι αγάπη πάνω απ’ όλα για όλους μας. Να περάσετε τις Άγιες μέρες του Πάσχα με τα πρόσωπα που αγαπάτε, με χαμόγελο και με την άνοιξη μέσα στην ψυχή σας. Κρατήστε σαν σύμμαχό σας αυτήν την όμορφη κι εύστοχη φράση που διάβασα κάπου πρόσφατα, σε περίπτωση που σας “επισκέπτονται” που και που κάποιες αμφιβολίες: FEAR is nothing more than an obstacle that stands in the way of progress. In overcoming our fears we can move forward stronger and wiser within ourselves. Ο φόβος δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα εμπόδιο, που στέκεται μπροστά στο δρόμο της προόδου. Ξεπερνώντας τους φόβους μας, μπορούμε να προχωρήσουμε δυνατότεροι και σοφότεροι μέσα μας. O Αθλητισμός των νεφροπαθών Νόμο 2725/1999 που έμπαιναν δυστυχώς στον πρωταθλητισμό με έπαθλο, μετά τους Πανελληνίους Αγώνες όσοι περνούσανε τα όρια για να πάνε πλέον στους Πανευρωπαϊκούς ή στους Παγκόσμιους, χρήαθλητισμός των νεφροπαθών στην Ελλάδα είναι πολύ παλιά ματα, εκτός δηλαδή από κάποιο μετάλλιο παίρνανε και χρήματα, κάτι ιστορία. Αν θυμάμαι καλά πρωτεργάτες και από τους πρώτους που δεν γίνεται σε άλλη χώρα, και εκεί άρχισε δυστυχώς κατά την αθλητές που λάμπρυναν με την παρουσία τους τους αγώνες εντός και άποψη μου η μεγάλη κατρακύλα αυτού που λέμε αθλητισμός των νεεκτός Ελλάδας ήταν ο Παναγιώτης Μαντέλος και η Αθανασία Μπόφροπαθών. Θα μπορούσα να γράψω και με ονόματα, αλλά βλέπετε, τσα, σήμερα αθλητές του Συλλόγου Δρομέα. σε κάποια φάση στήθηκε μια βιομηχανία με αγω‘Ισως να υπάρχουν και άλλοι αλλά εγώ δεν γές, οπότε θα μείνω εδώ. τους ξέρω. φορμή πήρα να σας γράψω αυτά τα λίγα Γράφει o από την επιστολή διαμαρτυρίας του Γεο 1999 μια παρέα από νεφροπαθείς Δημοσθένης Μιχάλης ωργίου Καπίρη τον Απρίλη του 2009, που σε στήσανε τον πρώτο επίσημο Αθλητικό πολλά συμφωνώ, αλλά θέλω να μείνω σε κάτι. Σύλλογο Νεφροπαθών, τον Σ.Α.Ν (Σύλλογος «Γιατί και εγώ να τον στηρίξω με την συμμετοχή Αθλούμενων Νεφροπαθών), μια αξιόλογη μου……»; προσπάθεια που σαν βάση της ιδρυτικής τους διακήρυξης ήτανε το υτό το ερώτημα με βασάνιζε πολύ πριν, με κάποια πράγματα τρίπτυχο -Αθλητική παρουσία, Κοινωνική παρέμβαση, Πολιτιστική που είδα σαν μέλος του Συλλόγου Αθλούμενων Νεφροπαθών. έκφραση. Μέχρι πριν από κάποια χρόνια όλα κυλούσανε πραγματικά Ξέρεις κάτι; Και στο λέω σαν πρόταση σε εσένα αλλά και σε όλους πολύ όμορφα. που θα διαβάσουν το άρθρο. Να ασχολείσθε με τον Αθλητισμό, είναι κτώβριος του 2000, 1οι Πανευρωπαϊκοί Αγώνες στην Αθήνα, που τότε έγινα μέλος, αγώνες που πραγματικά θα μείνουν στην υγεία και ιδιαίτερα για εμάς τους νεφροπαθείς, αλλά μακριά από διιστορία για την άψογη διοργάνωση. Σε διάφορες κοινωνικές εκδηλώοικητικά συμβούλια και εκλογές. Εν ολίγοις να ασχολείσθε για την σεις ο σύλλογος ήταν παρών, τηλεφωνικές κάρτες που προωθούσανε πάρτη σας και για την υγεία σας. Υπάρχουν 3 Σύλλογοι στην Αθήνα, την ιδέα δωρεάς οργάνων και άλλα πολλά που θα τα βρείτε στην ιστοο Σ.Α.Ν www.san.gr, σελίδα του Αθλητικού Συλλόγου Νεφροπαθών. O Δρομέας http://www.o-dromeas.gr/, υτά, την πρώτη περίοδο και να μου επιτρέψετε να χωρίσω σε Οι Λέοντες του Πειραιά που δεν έχω βρει στοιχεία, δύο μεγάλες περιόδους την λειτουργία και του Συλλόγου αλλά και όλου του αθλητισμού των νεφροπαθών. Τελειώνοντας θα ήθελα να διευκρινίσω ότι οι απόψεις του άρθρου εκδεύτερη περίοδος αρχίζει με την ένταξη του Συλλόγου και γεφράζουν μόνο εμένα. νικά των Αθλητικών Συλλόγων νεφροπαθών στον Αθλητικό Ο Α Τ Α Ο Α Η ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ Χ.Ν.Α. Σκέψεις και συναισθήματα Έγινε λοιπόν και το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Αιμοκαθαιρόμενων και μεταμοσχευμένων αθλητών 2013. Μ’ ένα σφίξιμο στην καρδιά –γιατί δεν μπόρεσα να είμαι κι εγώ εκεί– στέλνω τα θερμά μου συγχαρητήρια στους διοργανωτές, και βέβαια σε όλους τους αθλητές που πήραν μέρος. Τούτη τη φορά, απ’ ό,τι μαθαίνω, πιο φτωχικά από άλλοτε, με λιγότερες συμμετοχές και για άλλη μια φορά χωρίς δημοσιότητα. Δυστυχώς ακόμα σήμερα η δημοσιότητα παραμένει ζητούμενο, όχι για να ικανοποιήσουμε τη ματαιοδοξία μας, μα για να δηλώσουμε την παρουσία μας ώστε να αφυπνίσουμε τα αποχαυνωμένα απ’ το life style και την γκλαμοροκουλτούρα μυαλά των γύρω μας (μήπως και τα δικά μας;;;), και να ανεβάσουμε λίγο τον αριθμό των μεταΓαβριήλ Λεγάτος μοσχεύσεων πτωματιαιμοκαθαρόμενος αθλητή του Σ.Α.Ν. κών και συγγενικών. στην κολύμβηση Άλλωστε, αυτός είναι ο πραγματικός και ευγενής στόχος του παγκόσμιου οικοδομήματος που λέγεται Αθλητισμός των Νεφροπαθών. Κι αν χάσαμε κάποιες φορές τον προσανατολισμό μας –και δεν μιλάω μόνο για μας τους Έλληνες, που συνήθως αντιμετωπίζουμε τα πράγματα κοντόφθαλμα και ευκαιριακά– η ουσία παρέμεινε να μας εμπνέει και να μας προκαλεί να υπερβούμε πάλι και πάλι τον εαυτό μας, Γράφει ο να γίνουμε δηλαδή συνειδητοί ΑΘΛΗΤΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Πάντα είχα τη γνώμη πως όσο «σπουδαίο» και «σημαντικό» και «ηρωικό» φαντάζει αυτό στα μάτια των απέξω, είναι κάτι που ο καθένας κάνει για τον εαυτό του, για να «νικήσει» την αρρώστια, για να νιώσει πρώτα απ’ όλα αυτός καλά. Επομένως, το να το αναγνωρίσουν οι άλλοι αυτό, είναι επιθυμητό αλλά όχι απαραίτητο. Για αυτό το λόγο άλλωστε ένοιωθα πάντα άβολα και αμήχανα με τις γνωστές σε όλους επιβραβεύσεις και πριμ που διεκδικούσαμε. Αυτά βέβαια σε ένα περιβάλλον σπατάλης και εξωφρενικής ξεδιαντροπιάς από κάποιους υπάλληλους της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού, που όχι μόνο απαιτούσαν και έπαιρναν τρελές αμοιβές για να βάλουν μια υπογραφή, αλλά σαμποτάριζαν με κάθε τρόπο, από στενομυαλιά, ίσως και φθόνο την προσπάθειά μας. Κάποιος μάλιστα δε δίστασε, χρησιμοποιώντας την ιδιότητα του διορισμένου από τη Γ.Γ.Α. αρχηγού της αποστολής, να υφαρπάξει χρήματα για τα οποία υπόλογος ήταν ο Σ.Α.Ν. Ευτύχησα να συμμετάσχω στις διεθνείς διοργανώσεις από το 1999 μέχρι το 2008, σε εποχές που το χρήμα «έρεε άφθονο» και δεν χρειαζόταν να βάλεις από τη τσέπη σου ούτε μια δραχμή. Το 2001 συμμετείχα στην Εθνική αποστολή στο Κόμπε της Ιαπωνίας, που αποτέλεσε νομίζω το αποκορύφωμα της, ας μου επιτραπεί να πω, δεν βρίσκω καταλληλότερη λέξη, πολυτέλειας. Ήταν μάλιστα η πρώτη φορά που στη Γενική Συνέλευση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας WTGF, τέθηκε το θέμα της επιβαλλόμενης δραστικής μείωσης του κόστους των διοργανώσεων. Στην Ελλάδα μέχρι το 2008, και ιδιαίτερα την περίοδο 2000-2005, χάρη στο σκληρό αγώνα των συλλόγων, με πρωτεργάτη τον οραματιστή Νίκο Καραντάκο και το τότε Δ.Σ. του Σ.Α.Ν., Δρόσσος, Παπανικολάου, Πρατσινάκη, και άλλους (συγνώμη δεν θυμάμαι άλλα ονόματα) ζήσαμε εποχές ευημερίας, με πολύ περισσότερες παροχές από όλες τις άλλες χώρες. Επιχορηγήσεις από την Γ.Γ.Α. και από εμπορικές εταιρίες, –κυρίως στο χώρο του φάρμακου– έδωσαν την ευκαιρία της προετοιμασίας με πρόσληψη προπονητών (όχι πάντως για την κολύμβηση, και αυτό είναι προσωπικό παράπονο) και της συγκρότησης μεγάλων αποστολών στο εξωτερικό, με συνοδεία προπονητών και γιατρού. Αλλά και η διοργάνωση των Πανελληνίων πρωταθλημάτων ήταν επαγγελματικού επιπέδου. Φιλοξενία αθλητών από την επαρχία, τροφοδοσία στους χώρους άθλησης, πλούσιες τελετές λήξης. Αυτή η κατάσταση βέβαια αποτέλεσε και την αιτία συγκρούσεων μεταξύ των δύο συλλόγων, αλλά και γκρίνιας, κακόβουλων σχολίων και ανυπόστατων κατηγοριών, από «αθλητές» που το έβλεπαν μόνο ως τουριστικό ταξίδι και όχι αθλητική ως διοργάνωση, και χρηματικά πριμ και θεωρούσαν αυτονόητο δικαίωμα τη συμμέτοχή στην αποστολή, άσχετα με την επίδοσή τους. Εδώ πρέπει να αναφέρω, για όσους δεν το ξέρουν, πως το συγκεκριμένο Δ.Σ. του Σ.Α.Ν. διοργάνωσε τους πρώτους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες και πρωτοστάτησε στη δημιουργία της Πανευρωπαϊκής Αθλητικής Ομοσπονδίας στα πρότυπα της Παγκόσμιας. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί ούτε και οι συναθλητές μας από τις άλλες χώρες πίστευαν πως θα μπορούσε να διοργανωθεί αγώνας Πανευρωπαϊκού επιπέδου για τους αιμοκαθαρόμενους. Έζησα λοιπόν τη χρυσή εποχή του Αθλητισμού των Νεφροπαθών και είναι αλήθεια, πως το ταξίδι σε μια χώρα που ποτέ δεν θα είχα την οικονομική δυνατότητα να επισκεφθώ, η συμμετοχή σε μια μεγάλη διοργάνωση με γέμιζε χαρά και υπερηφάνεια, και αποτέλεσε το κίνητρο για να ασχοληθώ συστηματικά με τον αθλητισμό. Το θαύμα όμως κρατάει μόνο τρεις μέρες, όπως λένε, και έτσι φτάσαμε στο σήμερα, που πρέπει να πληρώσουμε από την τσέπη μας τη συμμετοχή μας στις διεθνείς διοργανώσεις. Είμαι βαθειά ευγνώμων για τις ανεπανάληπτες εμπειρίες που έζησα, είμαι πολύ λυπημένος που σήμερα δεν έχουμε πια αυτή τη δυνατότητα, και είναι πολύ κρίμα για τους νέους αθλητές. Όσο για τα πριμ και εγώ και πολλοί άλλοι πιστεύουν πως ήταν υπερβολικά μεγάλα, αλλά θυμίζω πως ήταν ίδια με αυτά που ήδη λάμβαναν άλλες κατηγορίες ΑΜΕΑ (πχ. Κωφοί). Είναι βέβαιο όμως, πως υπήρξαν το επιπλέον κίνητρο για το επόμενο σκαλοπάτι, που από τον αθλητισμό περάσαμε στον ημιεπαγγελματικό (για κάποιους ελάχιστους) πρωταθλητισμό. Σωστό ή λάθος μπορεί ο καθένας να το κρίνει σύμφωνα με τις πεποιθήσεις του. Εγώ, με στόχο το πριμ (που παρεμπιπτόντως ποτέ δεν πήρα), κατέκτησα μια 2η Θέση στο Παγκόσμιο του 2007, για την οποία είμαι πολύ περήφανος, και σίγουρα δεν θα είχα προπονηθεί τόσο συστηματικά, αν δεν υπήρχε το χρηματικό ποσό που συνόδευε αυτή την επίδοση. Επομένως, καλό ήταν το πριμ, αρκεί να μη μας έβγαζε από το στόχο. Την ευεξία και την καλή υγεία και πάνω από όλα την αλληλεγγύη για τους συναθλητές μας. Εδώ ως συνήθως λειτούργησε το Ελληνικό «φιλότιμο». Τσακωμοί μεταξύ συναθλητών και ατέλειωτη γκρίνια για την εκάστοτε διοργάνωση, (τη μια έκανε πολύ ζέστη, την άλλη δεν ήταν καλά λαδωμένος ο διάδρομος………) λες και πηγαίνανε οι ολυμπιονίκες να διεκδικήσουν ολυμπιακό μετάλλιο. Επαναλαμβάνω όμως πως ο καθένας κρίνεται από την συμπεριφορά του, και σε καμιά περίπτωση η αδυναμία κάποιων να αντιληφθούν και να εισπράξουν τη χαρά, την αγάπη, το μεγαλείο, που παρά τις αστοχίες, είχαν και έχουν αυτές οι διοργανώσεις, δεν μειώνει την αξία της συμμετοχής. Προσωπικά, μετά από συμμετοχή σε πέντε Παγκόσμιες και πέντε Πανευρωπαϊκές διοργανώσεις, θα με ενδιέφερε η συμμετοχή και θα μου έδινε χαρά να είναι κοντά μου στον αγώνα, η σύζυγός μου και το παιδί μου, αλλά δεν έχω τα χρήματα που απαιτούνται για κάτι τέτοιο. Και ιδεολογικά άλλωστε, θεωρώ απαράδεκτο ο αθλητής που κόπιασε ένα ολόκληρο χρόνο (για να μην υπολογίσουμε και τα προηγούμενα που είναι απαραίτητα για να έχεις μια καλή υποδομή) που εκπροσωπεί τη χώρα του στο εξωτερικό, και δεν αμείβεται για αυτό, μιας και τα πριμ έχουν κοπεί , να πρέπει να πληρώσει για να αγωνιστεί. Άρχισα πάλι να προπονούμαι. Δεν θέλω να στερηθώ τη χαρά, την προσωπική ικανοποίηση, αλλά και την σωματική και ψυχική ευεξία που μου προσφέρει η άθληση. Θα είμαι παρόν, θεού θέλοντος, στο επόμενο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, συμμετέχοντας ως αιμοκαθαρόμενος τώρα πια. Προτρέπω λοιπόν όποιον διαβάσει αυτό το άρθρο, να βάλει στον εαυτό του την πρόκληση: «Είμαι πιο δυνατός απ’ την αρρώστια. Θα κάνω εγώ ότι θέλω το σώμα μου και όχι αυτή. Θα είμαι μαζί με τους άλλους να αγωνιστώ στο στίβο, στην πισίνα, στο πινγκ πονγκ, στο διάδρομο του Bowling. Θέλω και εγώ να νοιώσω την γλυκιά χαλάρωση μετά από μια εξουθενωτική προπόνηση, την έξαψη του αγώνα, την ικανοποίηση ότι τα κατάφερα. Γιατί μπορώ και εγώ να τα καταφέρω.» Πολλά μπορώ να πω για τα μοναδικά συναισθήματα που μου έχει προσφέρει ο αθλητισμός. Ένα περίεργο σφίξιμο στο στομάχι πριν τη δύσκολη προπόνηση, που εξαφανίζεται μόλις αφήσω το βατήρα, πείσμα να «βγάλω» την άσκηση, να κολυμπήσω δυο ακόμα κατοσταράκια, όπως έλεγε ο προπονητής, αγαλλίαση κάτω απ’ το ντουζ μετά το ξεθέωμα, άγχος πριν τον αγώνα, άλλοτε απογοήτευση γιατί μπορούσα καλύτερα, κι άλλοτε τρελή χαρά γιατί κέρδισα, συγκίνηση κρατώντας τη σημαία στο βάθρο. Έχει χαραχτεί στη μνήμη μου η μέχρι δακρύων (και δεν υπερβάλω) συγκίνηση που ένοιωσα, που νοιώσαμε όλοι όσοι συμμετείχαμε σε αγώνες Πανευρωπαϊκούς και κυρίως Παγκόσμιους, βλέποντας θεατές κατοίκους των τόπων διοργάνωσης, να χειροκροτούν, να μας ενθαρρύνουν, να συμμετέχουν. Για μένα ήταν αυτό το γλυκό συναίσθημα της κατανόησης, της αποδοχής, που απ’ την αρχή μέχρι το τέλος της ζωής μας αναζητάμε με τόση λαχτάρα, άσχετα με το ποιοι είμαστε και τι έχουμε καταφέρει. Ίσως τελικά αυτό να είναι το μεγάλο «κρυφό» δώρο που εισπράττουμε απ’ αυτή την ιστορία , η σιγουριά ότι είμαστε αποδεκτοί, ότι μας θαυμάζουν και μας ζηλεύουν για αυτό που είμαστε, στην αιμοκάθαρση ή στη μεταμόσχευση! Γαβριήλ Λεγάτοςαιμοκαθαρόμενος αθλητή του Σ.Α.Ν. στην κολύμβηση. Για πληροφορίες και φωτογραφίες στις ιστοσελίδες: Facebook: “Σύλλογος Αθλουμένων Νεφροπαθών” http://www.san.gr η παλιά ιστοσελίδα του Σ.Α.Ν. http://o-dromeas.gr Αθλητικός σύλλογος “ο Δρομέας” www.etdsf.org Πανευρωπαϊκή Ομοσπονδία www.wtgf.org Παγκόσμια Ομοσπονδία Μια υπέροχη ιδέα που άλλαξε τον κόσμο: Παγκόσμιοι Αγώνες Μεταμοσχευμένων 35 χρόνια πριν. Μ ια όμορφη ηλιόλουστη ημέρα στις 20 Αυγούστου του 1978, εκατό αθλητές από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αμερική, τη Γαλλία και την Ιρλανδία έδωσαν ραντεβού στο Πόρτσμουθ της Αγγλίας, με ένα συγκεκριμένο σκοπό. Να πάρουν μέρος σε αγώνες Μεταμοσχευμένων από Νεφρό. Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στο Νοσοκομείο St. Marys του Πόρτσμουθ, λειτουργεί Μονάδα Μεταμοσχεύσεων Νεφρού όπου στις αρχές του 1970, συνεργάζονται εκεί δύο εκλεκτοί χειρουργοί μεταμοσχευτές. Ο ένας ο Άγγλος Maurice Slapak με καταγωγή από το Γιοχάνεσμπουρκ της Αφρικής και ο άλλος, ο Έλληνας Ευάγγελος Χατζηγιαννάκης, ο σημερινός Καθηγητής Χειρουργικής και Μεταμοσχεύσεων, γνωστοί και οι δύο από τις ενέργειες που έκαναν για τους μεταμοσχευμένους ασθενείς. Ο Χατζηγιαννάκης, επιστρέφοντας μόνιμα στην Ελλάδα, ιδρύει το 1976 Το πρώτο σήμα που έφεραν στην αθλητική τους εμφάνιση οι Έλληνες μεταμοσχευμένοι. στο Τζάνειο Νοσοκομείο του Πειραιά, τη Μονάδα Μεταμοσχεύσεων, σύμφωνα με το πρότυπο που είχε δημιουργηθεί στην Αγγλία. O ι δυο χειρουργοί, παραμένουν καλοί φίλοι και συνεργάτες. Στα πλαίσια του προγράμματος της λειτουργίας των δύο Μεταμοσχευτικών Κέντρων, τόσο του Πόρτσμουθ όσο και του Τζανείου, συμπεριλαμβάνουν πάντα με βάση τα Αγγλικά πρότυπα, ανάλογη αθλητική δραστηριότητα που θα μπορούσε να βοηθήσει κινητικά στην αποκατάσταση των μεταμοσχευμένων, ούτως ώστε να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο, ως ενεργοί πολίτες. Παράλληλα θεωρούν απαραίτητη την ενημέρωση της κοινής γνώμης ως προς την ανάγκη και χρησιμότητα της δωρεάς οργάνων, αποδεικνύοντας ότι η μεταμόσχευση προσφέρει καλή ποιότητα ζωής. Το 1978 κατόπιν κοινής συμφωνίας των δύο χειρουργών, ο Slapak επιχει- Ο Νεφρούλης ήταν η μασκότ των 4ων Διεθνών Αγώνων Μεταμοσχευμένων που διεξήχθησαν στην Ελλάδα το 1982 Tο επίσημο σήμα των 4ων Διεθών Αγώνων Μεταμοσχευμένων το 1982 που φιλοτεχνήθηκε από τον Β. Παυλίδη ρεί κάτι πρωτοποριακό για την εποχή εκείνη. Έχοντας στη χώρα του μια ανάλογα καλή υποδομή προετοιμασίας αλλά και προβολής μέσα από τα ΜΜΕ ενός τόσο σπουδαίου γεγονότος, προσκαλεί διάφορες χώρες σε αγώνες μιας ημέρας από την επωνυμία Αγώνες Μεταμοσχευμένων από Νεφρό (Kidney Transplant Games). Ο Χατζηγιαννάκης παράλληλα στα μέσα του καλοκαιριού, πραγματοποιεί στην Ελλάδα συνάντηση με μέλη του Πανελλήνιου Συλλόγου Μεταμοσχευθέντων εκ Νεφρού, ανάμεσά στα οποία βρίσκομαι και εγώ. Αφού μας ενημερώνει, μας ανακοινώνει την πρόθεσή του να δημιουργήσει μια αθλητική ομάδα που θα συμμετάσχει στους συγκεκριμένους αγώνες. Αν και η σκέψη αρχικά με τρομάζει, στη συνέχεια με καταλαμβάνει ένα ρίγος ενθουσιασμού και προσπαθώντας να κατανικήσω τους φόβους μου, αποφασίζω να ενταχθώ στο πρόγραμμα των προπονήσεων μαζί με τους υπόλοιπους. Έτσι δημιουργείται η πρώτη Αθλητική Ομάδα Μεταμοσχευμένων στην Ελλάδα από τους: Αθανασία Μπότσα, Γιώργο Χριστόπουλο, Νίκο Βελέντζα, Νίκο Κουλό, Δημήτρη Ζώντο, Χρήστο Παρασκευόπουλο, Λευτέρη Δήμου και Δημήτρη Μπαριτάκη, υπό την καθοδήγηση του προπονητή της Εθνικής Ενό- πλων Δυνάμεων Γιώργου Ηλιόπουλου ο οποίος προσφέρει τις υπηρεσίες του αφιλοκερδώς. Μέσα από αυτή την αθλητική ομάδα, ιδρύθηκε το 1998 και ο ΔΡΟΜΕΑΣ. Αμέσως ξεκινάμε με ένα πρόγραμμα στο Αθλητικό Κέντρο του Αγίου Κοσμά, που θεωρείται πρότυπο σε όλη την Ευρώπη. Οι προπονήσεις γίνονται υπό την συνεχή παρουσία της επιστημονικής ομάδας της Μονάδας Μεταμοσχεύσεων του Τζανείου Νοσοκομείου με επικεφαλής τον Ευάγγελο Χατζηγιαννάκη η οποία όχι μόνο μας εμψυχώνει, αλλά είναι έτοιμη για οποιαδήποτε επιστημονική παρέμβαση. Όμως το χρονικό διάστημα εξεύρεσης χορηγών δεν επαρκεί και η Ελληνική Αποστολή δεν συμμετέχει. Η επιτυχία που σημειώνουν οι Αγώνες είναι αιτία να επαναληφθούν και την επόμενη χρονιά 18 και 19 Αυγ ο ύ σ τ ο υ 1979, πάλι στο Πόρτσμουθ με τη συμμετοχή και της Ελλάδας σε σύνολο 12 κρατών και υπό την επωνυμία Ολυμπιακοί Αγώνες Μεταμοσχευμένων από Νεφρό (Kidney Transplant Olympic Games). Άμεσα, μετά τη λήξη των αγώνων, παρεμβαίνει η Ολυμπιακή Επιτροπή, η μόνο που μπορεί να διαχειρίζεται τον όρο «Ολυμπιακοί Αγώνες» και με απόφασή της, ανακοινώνει στους διοργανωτές ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιούν τον τίτλο Olympic Games, οι οποίοι μετονομάζονται σε Διεθνείς Αγώνες Μεταμοσχευμένων (International Transplant Games). Στη συγκέντρωση των εκπροσώπων των χωρών, ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ, ζητά να επαναληφθούν οι Αγώνες την επόμενη χρονιά στην Αμερική. Έτσι, πραγματοποιούνται από 21 έως 26 Αυγούστου του 1980 οι 3οι αγώ- νες και εμείς ταξιδεύουμε στη Νέα Υόρκη με τη συνοδεία πάντα του Ευάγ γελου Χατζηγιαννάκη, ο οποίος εκτός από γιατρός μας στην ομάδα, είνα παράλληλα και ο επίσημος εκπρόσωπος της Ελλάδας. Εκεί κατακτώ το πρώτο ιστορικά μετάλλιο για τη χώρα μας και το μοναδικό της Ελληνική Αποστολής, χάλκινο στη ρίψη της ελαστικής σφαίρας. Στη συνάντηση των εκπροσώπων των χωρών, αποφασίζεται η θεσμοθετούμενη καθιέρωση των διοργανώσεων ανά διετία, ο δε Χατζηγιαννάκης θέτει υποψηφιότητα για την Ελλάδα, η οποία εκλέγεται παμψηφεί ως επόμενη διοργανώτρια χώρα ως γενέτειρα του Ιπποκράτη αλλά και της ιδέας των Ολυμπιακών Αγώνων Στις 27 με 29Αυγούστου 1982, η Ελλάδα, η οποία στηρίζεται σε ιδιώτε χορηγούς ενώ βρίσκεται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και Κοινω νικών Υπηρεσιών και της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού, διοργανώνε με μεγάλη επιτυχία τους 4ους Διεθνείς Αγώνες Μεταμοσχευμένων. Συμμετέχουν 23 κράτη, οι αθλητές των οποίων φιλοξενούνται δωρεάν στην Αθήνα. Στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο, πραγματοποιείται πανηγυρικά με μεγάλη συρροή κόσμου η τελετή έναρξης καθώς και τα αγωνίσματα του στίβου. Εκεί κατακτώ το ασημένιο μετάλλιο στη ρίψη της ελαστικής σφαίρας, το δεύτερο ιστορικά και το μοναδικό πάλι για τη χώρα μας. Το έμβλημα των αγώνων με αναπαράσταση δύο χεριών μέσα από τα οποία ανθίζει ένα λουλούδι καθώς και ο «Νεφρούλης», η μασκότ που κυκλοφορεί σε λούτρινη μορφή, είναι έργα του σκιτσογράφου Βαγγέλη Παυλίδη. Στη συνέχεια η Ελλάδα συμμετέχει στην ίδρυση της Παγκόσμιας Αθλητικής Ομοσπονδίας Μεταμοσχευμένων το 1987 (World Transpant Games Federation - WTGF) της οποίας σήμερα οι χώρες – μέλη ξεπερνούν τις ενενήντα, καθώς και σε όλες τις μέχρι σήμερα διοργανώσεις της ανά τον κόσμο. Σταδιακά αρχίζουμε να παίρνουμε μέρος κατόπιν σε Πανελλήνιους και Πανευρωπαϊκούς Αγώνες με κριτήρια πάντα επιλογής. Οι Αγώνες του 1978 και ο ίδιος ο Slapak, έδωσαν τη χρυσή ευκαιρία τόσο σε μένα, όσο και σε χιλιάδες αθλητές ανά τον κόσμο, να θέσουμε ένα στόχο και να αλλάξουμε πράγματι τη ζωή μας, γνωρίζοντας την άλλη όψη της, την ελπιδοφόρα. Ονομάζονται πλέον Παγκόσμιοι Αγώνες Μεταμοσχευμένων όπου συμμετέχουν αθλητές με μεταμόσχευση από όλα τα συμπαγή όργανα καθώς και μυελού των οστών. Ως μοναδικοί πρεσβευτές της ιδέας της Δωρεάς Οργάνων όλοι εμείς που έχουμε βιώσει τις ίδιες εμπειρίες, υψώνουμε τη σημαία μας στα πέρατα της οικουμένης και αποδεικνύουμε πόσα πολλά πράγματα μπορεί να κάνει κάποιος όταν του δωρίζεται κάτι τόσο ανεκτίμητο, όσο η ίδια η ζωή. Αθανασία Μπότσα Ιδρυτικό μέλος της αθλητικής ομάδας από το 1978 Ιδρυτικό μέλος του «ΔΡΟΜΕΑ» Γενική Γραμματέας του Δ.Σ, Αθλήτρια Καλοκαίρι vs. άθληση Η άνοιξη κατέφθασε και αυτό σημαίνει ότι το καλοκαίρι πλησιάζει! Η πρώτη σκέψη που έρχεται στο μυαλό των περισσοτέρων από εμάς είναι ο ήλιος και οι βουτιές στην θάλασσα. Αμέσως μετά όμως, την σκέψη αυτή διαδέχεται ένας μικρός πανικός για το αν είμαστε στην κατάλληλη φόρμα για να εμφανιστούμε στην παραλία! Το αρνητικό είναι ότι η φυσική μας κατάσταση μας απασχολεί μόνο τους θερινούς μήνες ενώ θα έπρεπε να αποτελεί στόχο για όλο το χρόνο. Φυσικά δεν θα πρέπει να εστιάζουμε στον τομέα της εμφάνισης –που για κάποιους είναι ίσως βασικός– αλλά σε αυτόν της υγείας, σωματικής και ψυχικής . Οι δικαιολογίες που μπορεί να προβάλλει κάποιος έχουν ευρύ φάσμα, για παράδειγμα ότι δεν βρίσκει χρόνο ή δεν υπάρχει ιδανικός τρόπος άσκησης για αυτόν. Υπάρχει όμως και ο αντίλογος στην άποψή τους: εκτός από τα πάμπολλα αθλήματα, υπάρχουν και τα γυμναστήρια στα οποία οι γυμναστές προσαρμόζουν προγράμματα εκγύμνασης στον κάθε αθλούμενο ανάλογα με τις ανάγκες αλλά και τις δυνατότητες του. Οπότε το μόνο που χρειάζεται είναι η απόφαση! Και για τους πιο δύσπιστους η παρέα ενός φίλου ή μιας φίλης θα αποτελέσει μεγαλύτερο κίνητρο. Πιθανότατα θα είναι δύσκολο στην αρχή αλλά η ευεξία και η ενδυνάμωση που θα επέλθει σιγά-σιγά στον οργανισμό σας, θα σας αποζημιώσει! Θεοδώρα Κοντοσθένους, φοιτήτρια Έκτη αίσθηση! Ό λοι οι άνθρωποι έχουν πέντε βασικές αισθήσεις. Κάποια άτομα, όμως, λόγω διαφόρων αιτιών, γεννιούνται με την έλλειψη μίας εξ’ αυτών. Αυτή η απώλεια μιας αίσθησης, όμως, δεν τους εμποδίζει από το να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή. να άτομο για παράδειγμα που γεννιέται χωρίς την αίσθηση της όρασης, μπορεί να απολαμβάνει ό,τι ακριβώς και ένα άτομο που έχει όραση. Μπορεί βέβαια να μη βλέπει κάποια πράγματα, τα απολαμβάνει όμως το ίδιο και με τις άλλες αισθήσεις του. Αυτό το άτομο μπορεί να ζει μια φυσιολογική ζωή, έχοντας διάφορα ενδιαφέροντα ή χόμπι, αλλά και να απολαμβάνει απλές καθημερινές στιγμές, όπως π.χ το καλοκαίρι ένα μπάνιο στη θάλασσα. Έ Σ τη θάλασσα, για παράδειγμα, αυτό το άτομο μπορεί να μη βλέπει το τοπίο, όμως οι άλλες του αισθήσεις τον βοηθούν ώστε να χαίρεται τη μαγεία της θάλασσας. Με την ακοή του, ακούει τον ήχο των κυμάτων· με την αφή αγγίζει τις πέτρες, την άμο, τα κοχύλια, τα φύκια· με τη γεύση του νοιώθει την αλμύρα του θαλασσινού νερού (άλλωστε δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει πιει έστω και μια φορά θαλασσινό νερό). ια βόλτα στο δάσος. Εκεί και πάλι οι άλλες του αισθήσεις τον βοηθούν. Με την ακοή Μ του ακούει τους ήχους της φύσης: τον αέρα, ήχους ζώων, Γράφει ο το θρόισμα των φύλλων κτλ. Γιώργος Δημητριάδης να σημαντικό στοιχείο που πρέπει να τονίσουμε, είναι η λεγόμενη «έκτη αίσθηση» που έχουν τα άτομα χωρίς όραση. Αυτή τα βοηθάει να προσανατολίζονται εύκολα μέσα στον χώρο, χωρίς να τον βλέπουν, πάντα βέβαια με την βοήθεια του «λευκού μπαστουνιού». κόμα, όμως, και μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, που δεν χρησιμοποιείται το μπαστούνι, τα άτομα αυτά μπορούν εύκολα (και με την κατάλληλη εκπαίδευση που θα δούμε στο επόμενο άρθρο) να αυτοεξυπηρετούνται και να κάνουν κάποιες απαραίτητες για την διαβίωσή τους υποχρεώσεις. να σημαντικό πρόβλημα όμως που, μέχρι τώρα (και λέω μέχρι τώρα, γιατί η εξέλιξη της τεχνολογίας βοήθησε σημαντικά), είναι η ανάγνωση των χρωμάτων σε διάφορα αντικείμενα. Αυτό, έως τώρα, για έναν τυφλό, ήταν αδύνατο χωρίς να αναγκάζεται να ρωτάει κάποιον βλέποντα, για διάφορα αντικείμενα, ακόμα και για τον συνδιασμό των χρωμάτων των ρούχων του. Τώρα όμως, η τεχνολογία έχει αναπτύξει εφαρμογές που ακόμα και μέσα από την κάμερα του κινητού τηλεφώνου, με ειδικό πρόγραμμα, ο τυφλός μαθαίνει το χρώμα οποιουδήποτε αντικειμένου. λείνοντας, να τονίσουμε ότι η έλλειψη μιας αίσθησης, μπορεί να είναι αναπηρία, αλλά δε σημαίνει όμως ότι αυτό το άτομο δεν μπορεί να έχει ζωή! Έ Α Έ Κ Άνοιξη Μιας και έφτασε ο Απρίλιος, σκέφτηκα να αφιερώσω αυτό το άρθρο στην άνοιξη, που γενικά είναι η αγαπημένη εποχή των περισσότερων. Θεωρητικά, διανύουμε το δεύτερο μήνα της άνοιξης σύμφωνα με το ημερολόγιο. Ο καιρός βέβαια, δεν μοιάζει, ακόμα, πολύ αποφασισμένος να θυμίζει άνοιξη. Όμως, τα σημάδια της άνοιξης ήδη είναι εδώ, παντού μυρίζει κανείς και βλέπει λουλούδια, δεν κάνει τόσο κρύο και η διάθεσή μας βελτιώνεται, σε σχέση με τις βροχερές μέρες. Ακόμα και η αλλαγή της ώρας επηρεάζει τη διάθεσή μας, αφού η μέρα διαρκεί περισσότερο και ως εκ τούτου έχουμε περισσότερο χρόνο να ξοδέψουμε σε δραστηριότητες εκτός σπιτιού. Νιώθουμε περισσότερη ενέργεια, θέλουμε να κάνουμε περισσότερα πράγματα αντί να καθόμαστε κλεισμένοι στο σπίτι. Η αυξημένη ενέργειά μας έχει να κάνει και με τις αλλαγές που κάνει ο οργανισμός μας για να προσαρμοστεί στην αλλαγή της εποχής οι οποίες περιλαμβάνουνε τα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών, την ορμονική ισορροπία, ακόμα και το μεταβολικό μας ρυθμό. Με λίγα λόγια, η εποχή αυτή μας δίνει Γράφει η την επιλογή να ανανεωTζένη Κοντοσθένους θούμε. Είναι λοιπόν μια Ψυχολόγος Υγείας καλή ευκαιρία να ασχοληθεί κανείς με την κηπουρική, η οποία ούτως ή άλλως είναι πολύ χαλαρωτική. Ένα φυτό στο μπαλκόνι και η περιποίηση του κήπου μας δίνουν τη δυνατότητα αφενός να απολαύσουμε μια ηλιόλουστη μέρα, αλλά και να μειώσουμε τα επίπεδα του στρες. Για όσους μένουν κοντά στην εξοχή, η άνοιξη είναι ιδανική εποχή για περιπάτους στη φύση. Η επαφή με τη φύση που ξαναγεννιέται αυτή την περίοδο, οι μυρωδιές και το φώς του ήλιου μας ηρεμούν και βοηθούν να καθαρίσει το μυαλό μας από τις αδιάκοπες σκέψεις και τα προβλήματα, έστω και προσωρινά. Ακόμα και ένα βάζο με άγρια λουλούδια στη δουλειά είναι ικανό να μας αλλάξει τη διάθεση! Μαζί με τα οφέλη της άνοιξης στη διάθεσή μας, πρέπει να αναγνωρίσουμε και τα οφέλη στην υγεία μας. Αυτή η εποχή φέρνει μαζί της και μια ποικιλία φρούτων και λαχανικών και μας δίνει την επιλογή να στραφούμε σε μια πιο υγιεινή διατροφή, αφού έχουμε περισσότερες επιλογές από αυτές του χειμώνα. Ο καιρός λοιπόν θα μας βοηθήσει να αλλάξουμε διάθεση και να γίνουμε πιο αισιόδοξοι. Σύμφωνα με τον Marcel Proust, «μια αλλαγή στον καιρό είναι αρκετή να ξαναδημιουργήσουμε τον κόσμο και τον εαυτό μας». Ο μύθος του Πασχαλινού Λαγού Σ ίγουρα ο καθένας από εμάς έχει σκεφτεί ποια μπορεί να είναι η σχέση μεταξύ της μεγαλύτερης χριστιανικής γιορτής του Πάσχα και των συμβόλων όπως το Πασχαλινό Λαγουδάκι και των Αυγών. Ακόμα πιο μπερδεμένο είναι, αν προσπαθήσουμε να την εξηγήσουμε, το πώς προέκυψε το λαγουδάκι, αυτό το μικρό θηλαστικό, που παραδίδει αυγά, και ιδιαίτερα αυτά που είναι βαμμένα. Για άλλη μια φορά πρέπει να ανατρέξουμε στο παρελθόν, ώστε να πάρουμε απαντήσεις στις ερωτήσεις μας. Όσο πιο πολύ ψάχνουμε αυτά που μας ενδιαφέρουν στα «χωράφια» της ιστορίας των θρησκειών, τόσο το καλύτερο καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει «παγανιστική» κληρονομιά πίσω από κάθε χριστιανική παράδοση. Ο Χριστιανισμός έχει χτίσει τις παραδόσεις του, τις γιορτές του (και στις περισσότερες περιπτώσεις και τις εκκλησίες επίσης) επίτηδες και σοφά πάνω Γράφει η Drenkó Szabina στις αρχαίες, για να τις καλύψουν, ώστε με τα χρόνια να τις κάνουν να ξεχαστούν. Ω στόσο, οι συνήθειες ήταν πάντοτε δυνατές και δύσκολο να ξεχαστούν, και εμείς οι άνθρωποι, πάντοτε ήμασταν πεισματάρηδες με αυτές, ακολουθώντας τες όπως τις μάθαμε από τους γονείς μας και τους παππούδες μας· όπως και αυτοί τις έμαθαν από τους γονείς τους και τους παππούδες τους, δημιουργώντας έτσι τις σημερινές λαϊκές παραδόσεις. Οπότε αυτός πρέπει να είναι και ο λόγος της εμφάνισης του λαγού και των αυγών το Πάσχα. Όπως γνωρίζουμε, η Ανάσταση του Ιησού Χριστού, συνέβη κατά τη διάρκεια της Εβραϊκής γιορτής Πέσαχ (Pesach), όπου συνήθως γιορτάζεται τον μήνα Νισάν του Εβραϊκού ημερολογίου· ως εκ τούτου, τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο, σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο, συμπίπτει με την Άνοιξη. Μαζί με τον αναστημένο Χριστό ολόκληρος ο κόσμος και ολόκληρη η πλάση ξυπνά από τον θανατηφόρο ύπνο της επίσης. Τ Το αυγό, το αρχαίο σύμβολο της νέας ζωής, όπου αναπαριστά τους νεκρούς που γίνονται ζωντανοί, έχει συνδεθεί με τα παγανιστικά φεστιβάλ όπου εορταζόταν η Άνοιξη. Ιδιαίτερα από τότε που τα πρώτα αυγά, μετά τον Χειμώνα, ωοτοκώνται κοντά σε αυτή την περίοδο του χρόνου. Από την Χριστιανική οπτική γωνία, τα Πασχαλινά Αυγά (όπως τα μικρά κοτόπουλα σπάνε το σκληρό τσόφλι για να βγουν) συμβολίζουν την εμφάνιση του Χριστού από τον τάφο και την ανάσταση. Το στόλισμα των αυγών το Πάσχα άρχισε να λαμβάνει χώρα περίπου τον 13ο αιώνα, σύμφωνα με κάποιες πηγες. Μία εξήγηση γι’ αυτό είναι ότι η κατανάλωση αυγών κατά τη διάρκεια της νηστείας, ήταν απαγορευμένη (όπως και είναι ακόμα απαγορευμένη στις Ορθόδοξες παραδόσεις, όπου στις Καθολικές δεν είναι πλέον). Οι άνθρωποι ξεκίνησαν να τα βάφουν ώστε να τα μαρκάρουν ως απαγορευμένα· και να τα φάνε μετά την Ανάσταση. Μολονότι σύμφωνα με άλλες πηγές, το βάψιμο των αυγών είναι το αίμα του Χριστού που έτρεξε όταν τον σταυρώσανε. Άλλη μία εξήγηση που υπάρχει για το κόκκινο χρώμα των αυγών, είναι ότι στους αρχαίους χρόνους, το κόκκινο πιστευόταν ότι έχει μαγική και προστατευτική δύναμη. Τ Για να διαλευκάνουμε την εμφάνιση του λαγού στις Πασχαλινές παραδόσεις, είναι λίγο πιο δύσκολο. Το σίγουρο είναι ότι αυτό το γόνιμο ζώο έχει χαρακτηριστεί ως σύμβολο γονιμότητας και νέας ζωής. Αλλά η ερώτηση που προκύπτει είναι: ποια είναι επιτέλους η σχέση ανάμεσα στα αυγά και τον λαγό; Για άλλη μια φορά μπορούμε να βρούμε διαφορετικές εξηγήσεις. Μία από αυτές είναι ότι τα πάντα γύρω από τους λαγούς και τα αυγά είναι απλώς μια παρεξήγηση. Στις Γερμανικές περιοχές, υπήρχε μία παράδοση στις μέρες του Πάσχα, να δίνουν ο ένας στον άλλον φραγκόκοτες και τα αυγά τους ως δώρο· και από τη στιγμή που η φραγκόκοτα (giunea hens) αποκαλείται στα γερμανικά Haselhuhn (ή απλά Hasel), ίσως έχει μπερδευτεί με την λέξη Hase, όπου σημαίνει λαγός στα γερμανικά. Αλήθεια ή όχι, είναι δεδομένο ότι τον 18ο αιώνα στην Πενσυλβανία (Ηνωμένες Πολιτείες), οι Ολλανδοί άποικοι ξεκίνησαν να λένε ιστορίες σχετικά με το «Osterhase», το Πασχαλινό Κουνέλι (Easter Hare), το οποίο φέρει βαμμένα αυγά στα μικρά παιδιά το Πάσχα, παρόμοια με τον Άγιο Βασίλη τα Χριστούγεννα. Αλλά σύμφωνα με κάποιες άλλες μελέτες, η πιο ικανοποιητική απάντηση που μπορεί να δοθεί, βρίσκεται στη γερμανική μυθολογία· και για να είμαστε ακριβείς, στον μύθο της Eostre (όπου μπορούμε να δούμε συγγένειες με την Ηώς, ή Έως στην αρχαία Ελλάδα), τη θεά της Άνοιξης, της αυγής και της γονιμότητας. Ακόμα και η αγγλική λέξη Easter (Πάσχα) είναι ξεκάθαρα συσχετισμένη με την Eostre. Σε αυτόν τον μύθο, η θεά αυτή χρησιμοποιώντας τις δυνάμεις της, μεταμόρφωσε ένα πουλί σε λαγό, το οποίο ήταν το αγαπημένο της ζώο, ώστε να διασκεδάσει παιδιά με αυτό. Αυτό έκανε τα παιδιά να χαρούν, μέχρι που συνειδητοποίησαν ότι ο λαγός έτρεμε από τον φόβο του. Τότε τα παιδιά άρχισαν να παρακαλούν την Eostre να αντιστρέψει το ξόρκι, αλλά δυστυχώς δεν ήταν δυνατό να το κάνει. Από εκείνη τη στιγμή, το μεταμορφωμένο πουλί έπρεπε να μείνει ως λαγός, εκτός από λίγο χρονικό διάστημα κάθε χρόνο, στην αρχή της Άνοιξης, όπου οι δυνάμεις της Eostre ήταν ισχυρότερες, όπου τότε ο λαγός μπορούσε να είναι πάλι πουλί και να κάνει τα αυγά του. Πολλά φεστιβάλ προς τιμή της Eostre συνηθίζονταν να λαμβάνουν χώρα καθ’ όλη την έκταση της Βόρειας Ευρώπης κοντά στον Απρίλη. Αλλά η διάδοση του Χριστιανισμού, η λατρεία της Eostre σιγά – σιγά αντικαταστάθηκε από την γιορτή του αναστημένου Χριστού. Ωστόσο, όπως μπορούμε να δούμε, δεν έχει εξαφανιστεί εντελώς η παράδοση αυτή, απλώς έχει αλλάξει το νόημά της. Τ Με αυτόν τον τρόπο, οι παραδόσεις των παλαιότερων εποχών ζουν δίπλα η μία στην άλλη, ανακατεμένες μαζί, ακόμα κι αν αρκετές εξηγήσεις είναι απλώς θεωρίες, ακόμα κι αν πολλές από αυτές είναι μέρος της αλήθειας. Σας εύχομαι καλό Πάσχα και η Ανάσταση του Χριστού να σας δώσει Υγεία και Αγάπη. πηγές: www.history .com www.sulihalo.hu www.mult-kor.hu ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ Γράφει η Γιασεμή Ζέππου Προσπάθησα να βρω ένα θέμα που να είναι ευχάριστο. Μέσα στον καταιγισμό των μέτρων, στα καθημερινά προβλήματα που βιώνουμε όλοι, θέλησα να γράψω κάτι που θα μπορούσε ίσως να ξεκουράσει το μυαλό και το μάτι του αναγνώστη. Θέμα τέτοιο στην καθημερινότητά μας δεν βρήκα. Με αφορμή ένα άρθρο που ανέβασε ένας φίλος της Κοινότητας σκέφτηκα να σας παρουσιάσω το χωριό που μεγάλωσα, παντρεύτηκα και έφυγα στα 20 μου χρόνια. Το χωριό αυτό είναι ο Νέος Μαρμαράς στη Χαλκιδική. Ένα όμορφο μέρος, παραθαλάσσιο, χτισμένο αμφιθεατρικά πάνω σε τρεις λόφους που ακουμπάνε στην θάλασσα, με πολύ πράσινο. Το χωριό ιδρύθηκε το 1922 όταν μικρασιάτες πρόσφυγες από το Μαρμαρά της Προποντίδας στην Τουρκία εγκαταστάθηκαν στο μέρος αυτό. Η περιοχή αποτελούσε περιουσία της μονής Γρηγορίου Αγίου Όρους. Στην άκρη του χωριού σώζεται ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου που χτίστηκε το 1863, καθώς και τα κτίριο του μετοχιού της μονής που φτιάχτηκαν το 1905. Στην περιοχή προϋπήρχε ο οικισμός του Παρθενώνα, που αναφέρεται στην ιστορία από τον 10ο αιώνα. Ο οικισμός αυτός ήταν χτισμένος ψηλά πάνω σε βουνό γιατί όπως όλα τα ντόπια χωριά, είχαν το φόβο των Σαρακηνών. Λίγα χρόνια αφού χτίστηκε το νέο χωριό, άρχισαν και οι παλιοί κάτοικοι να εγκαταλείπουν τον οικισμό τους και τελικά το 1970 η κοινότητα του Παρθενώνα εγκαταλείφτηκε και οι κάτοικοι πολιτογραφήθηκαν στο Νέο Μαρμαρά. Σήμερα είναι παραδοσιακός οικισμός που έχει αναπτυχθεί τουριστικά. Τα παλιά σπίτια έγιναν ξενώνες, εστιατόρια και καφετέριες και λειτουργεί επίσης Λαογραφικό Μουσείο. Ο Νέος Μαρμαράς αναπτύχθηκε αλματωδώς όταν χτίστηκε στην περιοχή το περιβόητο ξενοδοχείο Πόρτο Καρράς το 1970. Εκεί υπάρχει το μοναδικό πλωτό λιμάνι σε όλη την Ελλάδα και φιλοξενεί εκατοντάδες σκάφη κάθε χρόνο όλο το χρόνο. Το χωριό ηλεκτροδοτήθηκε, φτιάχτηκε το σύστημα ύδρευσης, δρόμοι, και οι κάτοικοι από τότε απασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με τον τουρισμό. Ακριβώς απέναντι υπάρχει το νησάκι Κέλυφος το οποίο ονομάστηκε έτσι γιατί μοιάζει με χελώνα. Στην παραλία που απεικονίζεται στην παρακάτω φωτογραφία, έκανα μπάνιο μικρό παιδί. Προτιμώ άλλες παραλίες τώρα που πηγαίνω για καλοκαιρινές διακοπές γιατί γίνεται ο χαμός καθημερινά από τον κόσμο. (οι φωτογραφίες είναι από τουριστικά blogs που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο). Το χωριό μου είναι παν έ μ ο ρ φ ο . Όταν ήμαστε μικρά παιδιά, παίζαμε αγόρια κορίτσια μια παρέα, όλων των ειδών τα παιχνίδια. Σκοινάκι, μπάλα, ξιλίκι, κρυφτό. Δώσαμε τα πρώτα μας φιλιά πίσω από πέτρινους τοίχους, γυρίζαμε στα σπίτια μας όταν πια νύχτωνε πολύ και μας φώναζαν οι γονείς μας. Παίζαμε πετροπόλεμο τα παιδιά των μικρασιατών με τα παιδιά των ντόπιων. Είχαμε ένα βουναλάκι που αποτελούσε το φυσικό οχύρωμα των δύο ομάδων. Όταν τρώγαμε καμιά πέτρα στο κεφάλι το θεωρούσαμε μετάλλιο γιατί τα άλλα παιδιά μας έβλεπαν σαν ήρωες. Η αντιπαλότητά μας περίσσευε γιατί έτσι μας μάθαιναν στα σπίτια μας. Τα χρόνια πέρασαν, οι εποχές άλλαξαν. Έγινε ανάμιξη του πληθυσμού με τους γάμους παιδιών μικρασιατών και ντόπιων. Αλλάζοντας οι εποχές αλλάξαμε κι εμείς. Ελπίζω όλοι μας να καταφέρουμε να πάμε σε αυτό ή σε ένα παρόμοιο μέρος λίγες μέρες διακοπές. Η εξαθλίωση Έ Γράφει η Στέλλα Πράτσα Σπουδάστρια Λογοθεραπείας ΤΕΙ Ηπείρου τυχε μια μέρα να περνάω έξω από ένα δημοτικό σχολείο. Θυμήθηκα εκείνα τα ωραία χρόνια της αθωότητας, της χαράς, που το μόνο που μας ένοιαζε ήταν να παίζουμε, να γελάμε με τους φίλους μας, να πειραζόμαστε και να είμαστε φρόνιμοι εκεί που πρέπει. Θυμήθηκα τότε που οι γονείς μας μάς έλεγαν τι είναι σωστό και τι λάθος. Το πώς έπρεπε να φερόμαστε, ότι έπρεπε να σεβόμαστε τους μεγαλύτερους μας, τους δασκάλους μας και να είμαστε πάντα τυπικοί στα λιγοστά καθήκοντά μας, όπως να διαβάζουμε, να γελάμε και να προσέχουμε. Μας έμαθαν ότι η αγάπη προς στους συνανθρώπους μας είναι ένα πολύτιμο και χρήσιμο προσόν για να προχωρήσουμε μπροστά. Να μην κρατάμε κακία για κάποιον που μας έριξε κάτω και πάντα να ζητάμε συγγνώμη. Ακόμη, τα παιχνίδια που είχαμε ήταν διάφορων ειδών και ακόμη με νερό και λάσπη φτιάχναμε ολόκληρο μαγαζί, χωρίς να μας φωνάζουν οι γονείς μας ούτε να μας μαλώνουν. Και όταν δεν είχαμε ένα παιχνίδι και το είχε ένας φίλος μας, πηγαίναμε και παίζαμε μαζί του, χωρίς να μας πειράζει. Ό μως οι καιροί άλλαξαν πάρα πολύ, τα παιδιά του 21ου αιώνα είναι και ζουν διαφορετικά και οι γονείς δεν είναι πια τόσο ανεκτικοί αλλά αντίθετα, έχουν αλλάξει και αυτοί αρκετά. Κάποτε αν λέγαμε κακές κουβέντες, οι γονείς μας μάς έβαζαν πιπέρι στο στόμα ή μας μάλωναν και μας παρακαλούσαν να μην ξαναπούμε κακιά λέξη. Καθώς λοιπόν παρατηρούσα τα αθώα αυτά παιδάκια αυτού του δημοτικού σχολείου, κατάλαβα ότι δεν ήταν και τόσο αθώα όσο περίμενα... Τα παιδιά έμαθαν να χειρίζονται την βία με τον «καλύτερο» τρόπο. Αν ένα παιδάκι τόλμαγε να ακουμπήσει την μπάλα ενός άλλου, τότε τα υπόλοιπα το βάραγαν, το έβριζαν και ο,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Πλέον τα ονόματα έχουν αντικατασταθεί με καθημερινές βρισιές των ενηλίκων (δεν χρειάζεται νο- μίζω να δώσω παράδειγμα σε αυτό) και η αθωότητα να χάνεται μέρα με την μέρα! Είναι απαίσιο να ακούς παιδί έξι ή επτά ετών να βρίζει τα θεία.. Και αυτό πως προέκυψε; Δεν είναι δύσκολο να το καταλάβει κανείς. Τα παιδιά όπως έλεγαν, είναι σαν τα σφουγγάρια, ό,τι τους μάθεις, ό,τι ακούσουν το απορροφούν. Όταν ένας ενήλικας ξεστομίσει κάτι απρεπές μπροστά σε ένα αθώο πλασματάκι, λογικό είναι εκείνο να το αποστηθίσει και να το χρησιμοποιήσει αργότερα. Επιπλέον, οι οικογένειες πια βρίσκονται σε δύσκολη περίοδο, λόγω οικονομικών, και αναμενόμενο είναι η διάθεσή τους να μην είναι και τόσο καλή. Σκεφτήκατε ποτέ ή παρατηρήσατε ότι τα παιδιά έχουν πάψει να διασκεδάζουν έτσι όπως διασκεδάζαμε εμείς μικροί; Πια όλα είναι σε μια περίεργη αδράνεια, σε μια κατάσταση βαρεμάρας. Μπορεί να είναι παιδιά αλλά επηρεάζονται πολύ από την όλη κατάσταση, δυστυχώς. Δεν μπορώ να μιλήσω άλλο γι’ αυτό το θέμα, γιατί τα υπόλοιπα θα είναι περιττά. Αξίζει ακόμη να σημειωθεί ότι οι γονείς πλέον δεν δίνουν την κατάλληλη φροντίδα ή καλύτερα την κατάλληλη προσοχή στο παιδί τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, πολλές φορές τα παιδιά να μην θέλουν κοντά τους τους γονείς τους, ή να έχουν ψυχολογικά προβλήματα ή και ακόμη να είναι πολύ επιθετικά. Αυτό συμβαίνει διότι δεν έχουν πάρει την κατάλληλη πειθαρχία που χρειάζεται. Ό πως προανέφερα οι γονείς στην γενιά μου μας άφηναν να κάνουμε πολλά πράγματα χωρίς να φοβούνται... Αλλά πια τα παιδιά αν τολμήσουν να ακουμπήσουν έστω και λίγη λάσπη, οι γονείς τους θα τα μαλώσουν χρησιμοποιώντας την βία. Το ερώτημα είναι «γιατί;». Εμείς που παίζαμε τότε, πάθαμε κάτι; Τέλος πάντων, το πρόβλημα είναι ότι κρατήσαμε την κατάσταση αλλά χάσαμε το νόημα. Τέλος, θα ήθελα να αναφέρω για τα παιδικά παιχνίδια και τους χώρους στους οποίους μαζευόμασταν μικροί, που πια έχουν περιοριστεί σημαντικά! Κάποτε μία κούκλα Barbie μας ήταν αρκετή να παίζουμε με τις ώρες και πάλι περνούσαμε θαυμάσια. Σήμερα, αν το παιδί δεν έχει κινητό τηλέφωνο, η ζωή του είναι άδεια και χωρίς νόημα (που φτάσαμε!). Τα video games πήραν τη θέση μίας όμορφης κούκλας, ή ενός αμαξιού ή και ακόμα μιας ολόκληρης παιδικής χαράς. Το σπίτι έγινε η αλάνα και το πληκτρολόγιο με το ποντίκι τα χειροκίνητα παιχνίδια. Θ υμάμαι τότε που ήθελα να πάρω κινητό τηλέφωνο στην πέμπτη δημοτικού και η μητέρα μου μού είπε ότι άμα θέλω κινητό θα πρέπει να τα πάω καλά με τους βαθμούς μου. Να πάρω πάνω από οχτώ, και έτσι έκανα... Πήρα οχτώ και με αυτόν τον τρόπο κατάφερα να πιάσω στα χέρια μου ένα τέτοιο τηλέφωνο. Και να σημειώσω εδώ ότι δεν το ήθελα επειδή το είχα ανάγκη, αλλά επειδή ζήλευα τους συμμαθητές μου που είχαν από ένα. Χρόνια με τα χρόνια όμως κατάλαβα ότι ένα τέτοιο εργαλείο πρώτων έκανε κακό στην υγεία μου και δεύτερον μου ήταν εντελώς άχρηστο. Αυτή η συσκευή δεν μου έκανε καλύτερα τα παιδικά μου χρόνια. Μπορώ να πω ότι έγιναν χειρότερα και όσο η τεχνολογία άλλαζε γίνονταν χειρότερα! Χάσαμε το κύριο νόημα, δυστυχώς. Μάλλον δεν το χάσαμε εμείς οι ενήλικες... Αλλά τα παιδιά, αυτά τα πλασματάκια που έρχονται σε αυτόν τον κόσμο με προσδοκίες και καταλήγουν υποχείρια της διαφήμισης και της διαφθοράς. Συγγνώμη αν κάνω λάθος, αλλά έτσι μου φαίνονται πλέον τα πράγματα! Εύχομαι μέσα από την καρδιά μου αυτός ο κόσμος να αλλάξει και να γίνει πιο ευχάριστος... Αδύνατο; Ίσως... Δυνατό; Γιατί όχι; Όταν ο κόσμος κοιμόταν και δεν ήθελε να ξυπνήσει. Οι μεγάλοι Θεοί έκαναν τη συνέλευσή τους για να αποφασίσουν για τις δουλειές κι έτσι συμφώνησαν να φτιάξουν τον κόσμο τους άντρες και τις γυναίκες. Κι ήρθε στη σκέψη των περισσότερων από τους θεούς να φτιάξουν τον κόσμο και τους ανθρώπους να ‘ναι πολύ όμορφοι και να αντέχουν πολύ στο χρόνο κι έτσι έφτιαξαν τους πρώτους ανθρώπους από Χρυσάφι κι έμειναν ευχαριστημένοι. Οι άνθρωποι από χρυσάφι ήταν λαμπεροί και δυνατοί. Οι θεοί όμως κατάλαβαν ότι οι άνθρωποι από χρυσάφι δεν κουνιόντουσαν, έστεκαν πάντα χωρίς να περπατούν ή να δουλεύουν, γιατί ήταν πολύ βαριοί. Κι έτσι οι θεοί συγκεντρώθηκαν πάλι για να λύσουν αυτό το πρόβλημα Αποφάσισαν, λοιπόν, να δημιουργήσουν κι άλλους ανθρώπους αλλά αυτή τη φορά από ξύλο. Αυτοί οι άνθρωποι είχαν το χρώμα του ξύλου, δούλευαν πολύ και περπατούσαν. Οι θεοί ήταν πολύ ευχαριστημένοι γιατί οι άνθρωποι πια δούλευαν και περπατούσαν. Οι άνθρωποι από χρυσάφι ανάγκαζαν τους ανθρώπους από ξύλο να τους φορτώνονται στη πλάτη και να δουλεύουν γι’ αυτούς. Οι θεοί είδαν ότι ήταν λάθος αυτό που έκαναν και έτσι πήραν απόφαση να φτιάξουν ανθρώπους από Καλαμπόκι, τους ανθρώπους τους Καλούς, τους άντρες και τις γυναίκες τους Αληθινούς. Οι άνθρωποι από καλαμπόκι μιλούσαν τη γλώσσα την αληθινή και αποφάσισαν να φύγουν για τα βουνά για να δουν πως να φτιάξουν έναν καλό δρόμο για όλους τους ανθρώπους. Δηλαδή πώς οι άνθρωποι από Χρυσάφι ήταν οι Πλούσιοι, με το λευκό το δέρμα, κι ότι οι άνθρωποι από Ξύλο ήταν οι Φτωχοί, με το σκούρο δέρμα που δούλευαν για τους πλούσιους. Κι έτσι οι άνθρωποι από χρυσάφι κι οι άνθρωποι από ξύλο περίμεναν την άφιξη των ανθρώπων από Καλαμπόκι. ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΜΕ ΦΟΒΟ ΚΙ ΔΕΥΤΕΡΟΙ ΜΕ ΕΛΠΙΔΑ. Και αναρωτιόμαστε τι Χρώμα ήταν το δέρμα των ανθρώπων από καλαμπόκι? Οι άνθρωποι από Καλαμπόκι ήταν Διάφοροι Τύποι Ανθρώπων με διάφορα ΧΡΩΜΑΤΑ, ήταν από ΟΛΑ τα ΔΕΡΜΑΤΑ, γιατί οι άνθρωποι από καλαμπόκι, οι άντρες κι οι γυναίκες οι Αληθινοί, ΔΕΝ ΕΙΧΑΝ ΠΡΟΣΩΠΟ.... Νικολέτα Κονγκίνη Χαλκιδική Χ αλκιδική, ένας τόπος-καμβάς. Επιλεγείς τα χρώματα που επιθυμείς να βλέπεις όταν ξυπνάς, κατά προσέγγιση καθώς είναι πολύ πιο έντονα από κοντά, και ο καλοκαιρινός προορισμός σου έχει ήδη μπει στον στόχαστρο. Ποικιλόμορφη εδαφικά, με χρυσές και δαντελένιες παραλίες σε μια περιοχή που αν το καλοσκεφτούμε είναι γεωγραφικά δώρο των θεών. Σε σχήμα που παραπέμπει σε τρίαινα τα τρία πόδια της Χαλκιδικής είναι αφιερωμένα στον Ποσειδώνα ενώ για τους νεότερους χριστιανικούς χρόνους το περιβόλι της Παναγίας άνθισε εκεί. Ξαναερχόμαστε στο σήμερα όπου γίνονται προσπάθειες το Περιβόλι όχι μόνο να ξεραθεί, μα και να μην ξανανθίσει. Το πλούσιο υπέδαφος ήδη γνωστό από τον Ηρόδοτο, ο οποίος μιλά για μεταλλεία χρυσού και αργύρου, ενώ μαθαίνουμε από το έργο του Θουκυδίδη ότι εκείνος κατείχε(!) μεταλλεία. Η μεταπολίτευση έφερε στο προσκήνιο την εξόρυξη νικελίου και σιδηροπυρίτη. Αργότερα γύρω στα τέλη του ‘80 το ΠαΣοΚ πιέζει να γίνεται εξόρυξη χρυσού έτσι ώστε τα μεταλλεία να γίνουν βιώσιμα, δημιουργώντας μια νέα μονάδα στην Ολυμπιάδα – κοντά στις Σκουριές. Οι καιροί ήταν δύσκολοι… Το ‘89 δεν ήταν η τυχερή χρονιά του κινήματος. Ο κόσμος ξεσηκώθηκε και τα σχέδια δεν έγιναν ποτέ πραγματικότητα.Το ‘96 μια καναδική εταιρεία (ύστερα από δημοπρασία της ΜεΤΒΑ) αποφασίζει τη δημιουργία εργοταξίου εξόρυξης χρυσού στην Ολυμπιάδα και να εκμεταλλευτεί τα υπάρχοντα μεταλλεία στην περιοχή Μάντεμ Λάκος (Μαύρες Πέτρες). Η τότε δημοτική αρχή, προσφεύγει στο Συμβού- λιο της Επικρατείας, όπου και αποφασίζει ότι η ζημιά από την διαδικασία εξόρυξης θα είναι μεγαλύτερη από οποιοδήποτε κέρδος (2003), δικαιώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο την αρχή. Η δεύτερη αρνητική απόφαση του ΣτΕ, διακόπτει και για τις εργασίες στην περιοχή Μάντεμ Γράφει η Λάκος.Εξαιτίας της διακοπής Χρύσα Φλωροπούλου των εργασιών, η καναδική εταιρεία TVX, χρεοκόπησε, και οι 480 εργαζόμενοι θυσιάστηκαν. Τότε έγινε και η θεαματική εμφάνιση του Χρήστου Πάχτα, ως υπουργός Οικονομικών, ο οποίος υποσχέθηκε να βρεθεί λύση. Τον Δεκέμβριο του 2003 ο Χρήστος Πάχτας ενεπλάκη στο σκάνδαλο αγοράς και μεταπώλησης των Μεταλλείων Κασσάνδρας με τον νόμο 3220. Τότε μεταβιβάστηκε όλη η περιουσία των μεταλλείων στο ελληνικό δημόσιο και μετά στην "Ελληνικός Χρυσός". Στις 23 Ιανουαρίου 2004 παραιτήθηκε από το αξίωμα του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας εξαιτίας της εισαγωγής τροπολογίας σε αναπτυξιακό νομοσχέδιο που επέτρεπε στο ξενοδοχειακό συγκρότημα Πόρτο Καρράς να κατασκευάσει τουριστικές εγκαταστάσεις σε παρακείμενη δασική έκταση.Το 2004 η εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός», εξαγοράζει την TVX έναντι 11 εκατ. ευρώ και ο νέος αγοραστής απαλλάσσεται από τα παλαιά χρέη, ενώ μετά η ίδια εταιρεία εξαγοράστηκε πάλι από την «El Dorado Gold». Οφείλουμε εδώ να αναφέρουμε ότι τα μεταλλευτικά δικαιώματα παραχωρήθηκαν με ειδικό νόμο από τη Βουλή. Το 2005, το μεταλλείο επαναλειτουργεί, παράγοντας συμπυκνώματα ψευδαργύρου και μολύβδου. Το 2006, κατατίθεται επιχειρηματικό σχέδιο για την παράλληλη «ανάπτυξη και εκμετάλλευση» στις περιοχές των Σκουριών και της Ολυμπιάδας, ενώ υποβάλλεται στο αρμόδιο υπουργείο Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΠΠΕ). Το 2009 φτάνει στα χέρια του κύριου Σουφλιά, υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Στις 28 Αυγούστου του 2009 ο τότε υπουργός Γ. Σουφλιάς υπογράφει το έγγραφο προμελέτη. Τ ο 2010 η «Ελληνικός Χρυσός», προχωρά στην κατάθεση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στο ΥΠΕΚΑ και ζητά την άδεια για την επένδυση στα μεταλλεία ώστε να ιδρυθεί μεταλλουργία χρυσού στο Μάντεμ Λάκκο αλλά και να αξιοποιηθούν τα κοιτάσματα σε Ολυμπιάδα και Σκουριές. Τον Νοέμβριο του ‘10 θεωρητικά ξεκίνησαν οι συζητήσεις. Ενώ οργανώθηκαν κύκλοι συναντήσεων σε Αθήνα και Χαλκιδική, οι κάτοικοι της Χαλκιδικής καταγγέλουν ότι έγινε μία και μόνο συνάντηση στον Πολύγυρο, όπου και δεν τους επιτράπηκε να εκθέσουν την άποψή τους, αφού η αίθουσα είχε πλημμυρίσει από υπέρμαχους της εξόρυξης, ενώ στους ενάντιους είχε, με δημοκρατικές διαδικασίες, απαγορευτεί η είσοδος Αλλά η σιωπή δεν είναι χρυσός! Δ ηλώνεται κατηγορηματικά ότι δεν πρόκειται να διαταραχθεί ούτε να μολυνθεί ο υδροφόρους ορίζοντας, καθώς και η ατμόσφαιρα. Η ενδεχόμενη χρήση κυανίου, ο αρσενοπυρίτης (μείγμα υπερδιπλάσιας ποσότητας αρσενικού) και η ενδεχόμενη, αν όχι σίγουρη, χρήση πλατινοειδών (παλλάδιο και πλατίνα), μας κάνουν να κουνάμε δύσπιστα το κεφάλι. Γνωστό κανάλι παραπληροφόρησης, δημοσιεύει ανακοίνωση του ΙΓΜΕ, ότι οι αντιδράσεις των κατοίκων είναι επαρχιώτικες και υποβιβάζουν την χώρα μας σε τριτοκοσμική και ότι η επένδυση αυτή είναι σχεδόν σωτήρια. Στον αντίποδα του καναλιού την κατηγορηματική αντίθεση στην επένδυση στις Σκουριές, με τους όρους που αυτή πραγματοποιείται, εξέφρασε το Συνδικάτο Εργαζομένων ΙΓΜΕ με συνέντευξη τύπου που δόθηκε, διευκρινίζοντας παράλληλα ότι ουδέποτε ζητήθηκε (και συνεπώς δεν υπάρχει) η συνολική επίσημη και επιστημονικά τεκμηριωμένη άποψη του. Αντίθετη, επίσης, στις εξορύξεις χρυσού στη Χαλκιδική, είναι και η περιβαλλοντική οργάνωση Καλλιστώ, η οποία μάλιστα έχει συντάξει και δυο μελέτες σχετικά με το θέμα και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η επένδυση εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον και την άγρια ζωή. Το κανάλι συνεχίζει την αμερόληπτη ενημέρωσή του, θυμίζοντας τις περιγραφές που γίνονταν στα γεγονότα της Κερατέας. Και αυτές οι εικόνες δεν άργησαν να επαναληφθούν. 5 Αυγούστου του 2012, πορεία αντίστασης των κατοίκων από το Χοροστάσι της Μεγάλης Παναγιάς προς την Ιερισσό. Η συγκέντρωση είναι μαζική. Τα ΜΑΤ επιτίθενται. Πλαστικές σφαίρες και δακρυγόνα. Αναγκαστική παρουσία της Πυροσβεστικής στον χώρο για την κατάσβεση των φωτιών που ξέσπασαν από τη χρήση δακρυγόνων. Κ αι δεν τα έριχναν οι διαδηλωτές· αυτοί προσπαθούσαν να σβήσουν τις φωτιές. Τραυματίες και χημικά που περιείχαν απαγορευμένες ουσίες (CS). Και δεν έγινε μόνο μία φορά, πορεία και τραυματίας(-ες). Αλλά όποιος έχει το δίκιο, δεν το βάζει κάτω. Εμπόλεμη ζώνη η Χαλκιδική, διμοιρίες, ελικόπτερα και κάτοικοι στα μπλόκα. Επίκαιρες ερωτήσεις στη Βουλή και στην Ευρωβουλή μένουν αναπάντητες· και η τρομοκρατία δεν έχει τέλος. Στις αρχές του Φλεβάρη, ένα Σάββατο βράδυ, η εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός», καταγγέλλει ότι περίπου 40 κουκουλοφόροι, οπλισμένοι με καραμπίνες, εισέβαλαν στο εργοτάξιο της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός» στις Σκουριές Χαλκιδικής, έδεσαν και περιέλουσαν με βενζίνη δύο φύλακες, απειλώντας τους ότι θα τους κάψουν και στη συνέχεια πυρπόλησαν οχήματα και εξοπλισμό της εταιρείας. Κατά τη διαφυγή τους έκοψαν δέντρα και τοποθέτησαν τους κορμούς τους στον δρόμο για να εμποδίσουν τα οχήματα της πυροσβεστικής να φτάσουν έγκαιρα στο σημείο.Κατά την ανακοίνωση της εταιρείας… Συνολικά προσήχθησαν 31 άτομα, που στη συνέχεια αφέθηκαν ελεύθερα καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία εναντίον τους… 7 Μαρτίου, ημέρα που τα ΜΑΤ μπήκαν μέσα στην πόλη. Πετούν δακρυγόνα μέσα στο σχολείο, ενώ τα ΕΚΑΜ εισβάλλουν σε σπίτια μαθητών. Εικόνες που φέρνουν μνήμες σε πολλούς στην Αττική ή την Λευκίμη στην Κέρκυρα. Καθ’ όλο τον μήνα, η κατάσταση παραμένει ίδια· κατάσταση Πολιορκίας. Η διχόνοια όμως μένει και αυτή εδώ. Οι εργαζόμενοι που για ένα κομμάτι ψωμί και πολλές υποσχέσεις ρουφιανεύουν συγχωριανούς τους ενώ υπερασπίζονται σθεναρά τον εργοδότη ήταν και είναι στην πρώτη γραμμή. Τους δίνει το ξεροκόμματο· κανένας σκύλος δεν δαγκώνει το χέρι του αφέντη του, ακόμα και αν ξέρει ότι κάποια στιγμή θα τον αφήσει γιατί βρήκε κάτι άλλο να γεμίζει τον χρόνο του ή εν προκειμένω τις κενές θέσεις εργασίας με φθηνότερα εργατικά χέρια. Τα δακρυγόνα στα σχολεία και στα σπίτια των κατοίκων της Ιερισσού, η παράνομη λήψη DNA, έρευνες στα σπίτια στην νύχτα από την αστυνομία και συνεχείς προσαγωγές και αναχώματα, είναι η καθημερινότητα των κατοίκων της Ιερισσού. Αποκορύφωμα αυτής της πολιορκίας ήταν στις αρχές του μήνα η χουντική υπερπαραγωγή της εισβολής σε σπίτια ανθρώπων που ίσως να έχουν κάποια σχέση με τα έκτροπα που έχουν λάβει χώρα τόσους μήνες. Άνθρωποι που πήραν σηκωτούς με τις πιζάμες από το σπίτι και κινδυνεύουν να τους χρεώσουν τον μισό ποινικό κώδικα. Άνθρωποι που τους απήγαγαν σπάζοντας πόρτες και σημαδεύοντας συζύγους στο κεφάλι. Περιμένουμε αποφάσεις λοιπόν... ΚΑΤΙ ΑΠΟ ΕΜΕΝΑ, ΓΙΑ ΕΜΕΝΑ... ώσπου τρέχοντας, η μακαρονάδα κατέληξε στον διάδρομο του σπιτιού μου (συγγνώμη για αυτό. Όλο το βράδυ συνεχίστηκε έτσι. Οι γονείς μου είχαν επιστρέψει και θεώρησαν ότι είχα κάποια ίωση η ταν σκέφτομαι από που και πώς να ξεκινήσω με πιάνει ότι έφαγα πολύ (κάτι που συνήθιζα!). Το πρωί η μητέρα μου μού πανικός.. Όταν φέρνω όλα τα χρόνια στο μυαλό μου και έδωσε το γάλα μου το οποίο είχε και αυτό την ίδια τύχη με την μαεγώ η ίδια δεν πιστεύω ότι όλα αυτά τα έχω ζήσει εγώ... καρονάδα! Άρχισα να αισθάνομαι αδυναμία άλλα πιστεύαμε ότι Και όμως όταν αρχίζω τη διήγηση τελικά όλα είμαι εγώ.. ήταν απο το δύσκολο βράδυ. Ήμουν απογευματινή στο σχολείο Αυτή είναι η πρώτη μας γνωριμία. Θα προσπαθήσω να μην σας πρώτη γυμνασίου παρακαλώ... Είπα στους γονείς κουράσω πολύ και να είμαι όσο πιο περιληπτική μου ότι δεν θέλω να πάω σχολείο και με ρώτησαν μπορώ να είμαι, για να περιγράψω σχεδόν 30 γιατί. Δεν είχα ακριβή απάντηση να τους δώσω και χρόνια.. Γράφει η πίστεψαν ότι ίσως δεν είχα διαβάσει λόγω αυτού Η Πρώτη στεφανιογραφία που θυμάμαι Κατερίνα Τσάντου (δεύτερη κατά σειρά) ήταν το 1987 στο νοσοκοΜεταμοσχευμένη Καρδιάς που είχα περάσει και επειδή δεν με είχαν συνηθίσει σε κάτι τέτοιο είπα θα βάλω τα ΔΥΝΑΤΑ μου και μείο Harefield του Λονδίνου. Δεν θυμάμαι ούτε θα πάω. Έφτασα μια γωνία απο το σπίτι μας και το αεροδρόμιο, ούτε το αεροπλάνο ούτε πώς κάθισα στο πεζοδρόμιο... Έσβηνα! Πέρασε μια γειτόνισσα και με έφτασα στο Λονδίνο με την θεία μου που είχε ζήσει χρόνια εκεί και πήγε σπίτι... Εκεί ξεκίνησαν όλα! τον μπαμπά μου οι οποίοι με συνόδευαν! Αμυδρά έρχεται στο μυαλό ετά απο ένα απλό καρδιογράφημα στο σπίτι μας και μετά μου μια οθόνη μπροστά μου να παίζει Tom and Jerry και εγώ ξααπο την επιμονή μιας πολύ νέας καρδιολόγου της κυρίας πλωμένη σε αυτό το άβολο τραπέζι του αιμοδυναμικού, μην έχοντας Γεωργούδη, μεταφέρθηκα εσπευσμένα και με συνοδεία ακόμη αντιληφθεί τι συμβαίνει. Βλέπετε ήμουν μόλις πέντε ετών! του Γιώργου ο οποίος ήταν στο 5ο έτος της Ιατρικής στη ΘεσσαλοΤα χρόνια περνούσαν και όλα ήταν καλά η παρακολούθησή μου νίκη και αγαπημένος μου ξάδελφος, στο Παίδων «Η Αγία Σοφία». γινόταν στη Θεσσαλονίκη κάθε χρόνο απο τον Άγγλο γιατρό που ερΌταν για πρώτη φορά είδα το επιβλητικό ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ με την χόταν στο Λονδίνο, ο οποίος υποστήριζε πως με τα χρόνια η πάθηση φωτεινή ταμπέλα να αναβοσβήνει ΕΦΗΜΕΡΕΥΕΙ το ρολόι έδειμου θα πήγαινε όλο και καλύτερα! χνε 01:05. Ήταν ξημερώματα Κυριακής. Τσικνοπέμπτη, Φεβρουάριος 1994. Οι γονείς μου έχουν βγει και Την Δεύτερα κιόλας έκανα την τρίτη μου στεφανιογραφία! Στην εγώ με την αγαπημένη μου γιαγιά Κατερίνα σπίτι. Έφαγα μια απο πρώτη δεν έχω αναφερθεί καθόλου αφού ήμουν μόλις 8 μηνών! τις πιο ωραίες μακαρονάδες που έχω φάει πότε στη ζωή μου.. Η αλήΉταν στο ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης όπου είχα μεταφερθεί απο το θεια είναι ότι δεν είχα πολύ όρεξη αλλά ήθελα να τη φάω. Σε λίγο Βόλο με μια απλή ίωση που εξελίχτηκε σε πνευμονία και "χτύπησε" λοιπόν άρχισα να μην αισθάνομαι καλά και να ανακατεύομαι, Ό M την καρδούλα μου. Η πραγματική αρχή εκεί ήταν άλλα ευτυχώς όχι στην μνήμη μου! Δεν ξέρω τι είπαν στους γονείς μου για το αποτέλεσμα της στεφανιογραφίας.. Το μονό που θυμάμαι είναι να παίζω στο παιδότοπο του ορόφου και να ακούω στο βάθος μια δυνατή φωνή να λέει: Η ΤΣΑΝΤΟΥ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΊΟ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ... Χριστέ μου ακόμα και τώρα 19 χρόνια και κάτι μετά με πιάνει κρύος ιδρώτας... Έτσι και έγινε. Μάρτιος χειρουργείο ανοιχτής καρδιάς αλλαγή μιτροειδούς βαλβίδας με ποσοστό επιβίωσης 30%! M ετά απο 6,5 ώρες χειρουργείου ο κύριος Στήνιος (απίστευτος άνθρωπος και επιστήμονας), έξαλλος, φώναζε στους γονείς μου, ποιος είχε παρατήσει ιατρικά αυτό το παιδί... Και όμως αυτός ο κύριος που με παρακολουθούσε απο το Herfield και ζητούσε μια περιουσία κάθε φορά, μας καθησύχαζε πως όλα ήταν καλά ακόμα και 10 μήνες πριν στην τελευταία μας επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη.. Η καρδιά μου είχε ήδη μεγαλώσει αρκετά και η ζημιά είχε γίνει..! Έμεινα στην εντατική ένα μήνα βλέποντας παιδάκια να πεθαίνουνκαι συνολικά στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ τρεις μήνες. Υπάρχουν πολλές λε-πτομέρειες που θα τις μοιραστώ μαζί σας όταν θα έρθει η κατάλληληστιγμή. Τα χρόνια περνούσαν με πολλές εξετάσεις, φάρμακα και πριν πάω σχολείο πήγαινα πρώτα στη μικροβιολόγο μου για να κάνω χρόνο προθρομβίνης. Φάρμακα δεν μου έδωσαν ΠΟΤΕ οι γονείς μου τα είχα αναλάβει όλα Μόνη μου. Εκεί σταμάτησα και να είμαι παιδί. Μια δύσκολη καθημερινότητα που όμως έγινε τρόπος ζωής που έπρεπε να συμφιλιωθώ μαζί του γιατί αλλιώς δεν θα είχα ζωή.. Το 1997 οι αρρυθμίες μου δεν είχαν προηγούμενο... Δεν ήξερα τι να κάνω..! Απίστευτος φόβος... Στο ΠΑΙΔΩΝ πια δεν μπορούσαν να με δεχθούν γιατί είχα μεγαλώσει και έτσι ήρθα πρώτη φορά σε επαφών με το Ωνάσειο... Έκανα κάποιες εξετάσεις και ένα μεσημέρι μπαίνει μια κοπελίτσα στο δωμάτιο χωρίς καν να μου συστηθεί, με κοιτάζει και μου λέει: «θα κάνεις μεταμόσχευση!!». Έχασα τον κόσμο όλο... ην άλλη ημέρα βγήκα και κανόνισα να πάω στο Λονδίνο. Εξετάσεις, χειρουργεία που δεν έγιναν και τελικά με μια ψυχολογία αρκετά ανεβασμένη επέστρεψα, αφού μου είπαν ότι με μια ζωή μετρημένη, τα πράγματα θα κυλούσαν ήρεμα. Μου έδωσαν και κάποια φάρμακα για τις αρρυθμίες και όλα ήταν καλύτερα. Το 1999 τελείωσα το σχολείο στο Βόλο, ήρθα στην Αθήνα και σπούδασα νοσηλευτική. Ευχαριστώ ακόμα και σήμερα τους Γονείς μου, οι οποίοι ήταν εξαιρετικά ανήσυχοι αφού εγώ ήμουν μόλις πέντε χρόνια χειρουργημένη άλλα παρόλο αυτά δεν μου το απαγόρευσαν. Τα χρόνια κυλούσαν πότε ήρεμα και πότε στις εξεταστικές και στα άγχη μου να έχω 180 σφυγμούς, απο την μόνιμη πια κολπική μαρμαρυγή και τις παροξυσμικές υπερκοιλιακές ταχυκαρδίες που με πήγαιναν απευθείας σε όποιο νοσοκομείο εφημέρευε για να μου βάλουν αυτό πια το συνηθισμένο ενδοφλέβιο angoron.. Άλλοι μιλούσαν για βηματοδότη και άλλοι έλεγαν θα δούμε, ώσπου γνώρισα την τότε γιατρό μου, την κυρία Μεσσισκλή Θεόνη, όπου και με είχε βάλει σε μια σειρά και ήμουν πιο ήρεμη.. Οκτώβριος 2007 μετά από μια τροφική δηλητηρίαση της τηλε- T φωνώ Κυριακή βράδυ όπου για καλή μου τύχη εφημέρευε σε κάποιο ιδιωτικό νοσοκομείο. Πήγα εκεί με 35 σφυγμούς! Τότε μου εξήγησε πως είχε έρθει η ώρα για το βηματοδότη που κάποια στιγμή είχαμε συζητήσει. Μίλησε με κάποιους γιατρούς και με μετέφεραν στο Ωνάσειο.. Απο εκείνη την ημέρα εγώ και αυτό γίναμε αχώριστοι... Την επόμενη ημέρα έκανα 4 ανακοπές, όπου για καλή μου τύχη ήταν ένας ειδικευόμενος στρατιωτικός γιατρός, ο κύριος Κατσίκης. Με επανέφερε με απινίδωση και στη διαδρομή για το αιμοδυναμικό, έκανα άλλες 3 ανακοπές άνοιγα κ έκλεινα τα ματιά μου, έφευγα και πήγαινα κάπου αλλού και τελικά έμεινα εκεί. Ο κύριος Καραβολιάς είχε κάνει το θαύμα του και με είχε επαναφέρει και τις τρεις φορές. Τελικά με κράτησε εδώ (φυσικά ο Θεός το ήθελε).. έσα σε τρεις ημέρες έβαλα αμφικοιλιακό απινιδωτή για να μην κινδυνέψω ξανά.. Ο πόνος απίστευτος· η χειρότερη εμπειρία της ζωής μου και, κατά κοινή ομολογία, όσων το έχουμε περάσει παρά τις προσπάθειες του πολύ αγαπημένου μου κύριου Λιβάνη που προσπαθούσε και έκανε το καλύτερο.. Ήμουν εντάξει. Βγήκα απο το Ωνάσειο και συνέχιζε να με παρακολουθεί η καρδιολόγος μου, η κυρία Μεσσισκλή. Υπερηχογράφημα κάθε 6 μήνες και κάποιες άλλες εξετάσεις.. Το 2010 αποφάσισα να πάω για τις γιορτές των Χριστουγέννων στο Βόλο.. Παρόλο που είχα αρχίσει να κουράζομαι, βγήκα, είδα τους φίλους μου και πέρασα όμορφα. Στις 15 Ιανουαρίου το πρωινό μου ξύπνημα ήταν κάπως περίεργο.. Ένιωσα έναν πόνο και ένα κάψιμο στο στήθος και σαν κάποιος να με κλώτσησε και έβλεπα αστεράκια και λάμψεις. Κι όμως· ο δεύτερος χειρότερος φόβος μου είχε γίνει πραγματικότητα... Με είχε "χτυπήσει" ο απινιδωτής μου! Αμέσως έφυγα για Ωνάσειο και όταν έφτασα στα επείγοντα άκουγα τον M κύριο Λιβάνη να μου λέει: «Έχω ένα καλό και ένα κακό νέο... Το καλό είναι ότι δεν το έκανε η καρδιά σου, ενώ το άσχημο ότι χάλασε ο απινιδωτής και πρέπει να ξανακάνουμε την επέμβαση...!!!». Καλύτερα να με σκοτώσεις σκέφτηκα απο μέσα μου... Ήταν Παρασκευή μεσημέρι μπήκα στην εντατική περιμένοντας τη Δευτέρα να φέρουν το νέο μηχάνημα. Δευτέρα 4 ώρες χειρουργείο χωρίς καμία νάρκωση, με έναν κύριο Λιβάνη και μια κυρία Μεσσισκλή να προσπαθούν να ξεκολλήσουν ότι 4 χρόνια είχε κολλήσει και να βάλουν το καινούργιο... Ούτε στονχειρότερο εχθρό μου! Δυο μέρες μετά με ανέβασαν σε δωμάτιο και εκεί ήταν η μεγάλη στιγμή της γνωριμίας μου με μια γυναίκα που έχει σημαδέψει τη ζωή μου... ταν η κυρία Αγγελική Γκουζιούτα, η καρδιολόγος μου· καρδιολόγος μας.. Με ρώτησε αν είμαι η Κατερίνα και είπα ναι. Μου είπε ότι πια θα πρέπει να μιλήσουμε για μεταμόσχευση! Ήμουν εξαιρετικά αρνητική μαζί της και έτσι έφυγε από το δωμάτιο... Σε λίγες ώρες όμως ξαναγύρισε με πήρε στο σαλονάκι του 5ου ορόφου και μου μιλούσε μια ώρα το λιγότερο..! Μουεξήγησε πως επειδή ήμουν νέα, η πάθηση μου θα εξελισσόταν γρήγορα και ότι αν δεχόμουν να κάνω τον προμεταμοσχευτικό έλεγχονα μπω σε λίστα και τελικά να κάνω μεταμόσχευση, η ζωή μου θα άλλαζε ριζικά προς το καλύτερο... Συμφώνησα! Στην πραγματικότητα όμως δεν ήθελα με τίποτα να το δεχθώ. Ένιωθα καλά και δεν ήθελα να την πιστέψω... Ήταν και πολύ μικρή και πίστευα (αφελέστατα) ότι μπορεί κάτι να της διαφεύγει... Μέχρι και σήμερα δεν της έχει διαφύγει τίποτα... Ότι είπε έτσι έγινε κι όχι μόνο σε εμένα αλλά σε όλους! Ή Όλο το καθυστερούσα παρόλο που και η κυρία Μεσσισκλή είχε αρχίσει να μου μιλεί για μεταμόσχευση και ήθελε να με παραπέμψει στο Ωνάσειο, ώσπου το καλοκαίρι του 2011 με έφεραν εσπευσμένα απο Βόλο γιατί ήμουν πιο χάλια απο πότε (έτσι νόμιζα, γιατί ήρθαν πολύ χειρότερα αργότερα). Θυμάμαι την κυρία Γκουζιούτα, ενώ ήταν διακοπές, να προσπαθεί να κανονίσει την εισαγωγή μου στο Ωνάσειο... Μπήκα τελικά τον Αύγουστο και κάθε μήνα 15-18 ημέρες ήμουν συνέχεια εκεί πότε με πυρετούς και πότε με απίστευτη αδυναμία... Ολοκλήρωσα τον προμεταμοσχευτικό έλεγχο των Δεκέμβριο του 2011... O ι μήνες μέχρι την μεταμόσχευση δεν μπορούν να περιγραφούν σε λίγες σειρές, οι περισσότεροι άλλωστε το ξέρετε πολύ καλά... Δεν μπορούσα να φάω, να πλυθώ, να χτενιστώ, να πάω μια γωνία, να πιω νερό... Όλα με την μητέρα μου, η οποία εγκατέλειψε τα πάντα και ήρθε εδώ και τα Σαββατοκύριακα· το ίδιο έκανε και ο Μπαμπάς μου. Οι μήνες πέρασαν απίστευτα δύσκολα που προσωπικά χρειάζομαι ένα ολόκληρο κεφάλαιο για να μιλήσω για αυτό. Για τους ανθρώπους που γνώρισα στο Ωνάσειο, για τους νοσηλευτές, για τις δυσκολίες, για τους φόβους και πάνω απο όλα για τα όνειρα που είχαν σταματήσει να υπάρχουν. Τον Μάιο στην τελευταία μου εισαγωγή τα πράγματα ήταν δύσκολα. Οι τελευταίες εξετάσεις έδειχναν ότι δεν είχα άλλο και ότι λόγω μικρών διαστάσεων θα ήταν δύσκολο να βρεθεί δότης. Έτσι θα έκαναν χαρτιά και στις ευρωπαϊκές λίστες και μέχρι τότε αν χειροτέρευα θα έμπαιναν σε κάποιου είδους μηχανική υποστήριξη.. Ήταν 20 ημέρες μετά, το μεσημέρι αυτό της Κυριακής που άκουγα το τηλέφωνο του Ωνάσειου να χτυπάει και δεν πίστευα ότι το ακούω... Τελικά το σήκωσα, η φωνή της Ειρήνης, της συντονίστριας των μεταμοσχεύσεων ακούστηκε να μου λέει ότι κάτι βρέθηκε και ότι πρέπει να πάω... Έκλαιγα δεν ήθελα η μητέρα μου ήταν η πρώτη φορά που με είχε αφήσει για μια ημέρα και είχε πάει στην Τήνο για να προσευχηθεί...! Τελικά έκανα ένα μπάνιο τόσο γρήγορα ούτε εγώ ξέρω πώς! Και πήγα... Αυτές τις ώρες δεν θα τις ξεχάσω ποτέ... Θα ήταν κρίμα όμως να μην τους αφιερώσω ένα δικό τους κεφάλαιο κάποια στιγμή... Λίγο πριν τις 12 τα μεσάνυχτα, είδα μπροστά μου ένα πολύ γλυκό άνθρωπο να μου μιλάει σαν να με ξέρει χρόνια πριν, ενώ στην πραγματικότητα με έβλεπε πρώτη φορά...! Ήταν ο κύριος Πέτρος Σφυράκης, ο διευθυντής μεταμοσχεύσεων του Ωνάσειου. Ένας απίστευτος άνθρωπος με αυτή τη κρητική χαρακτηριστική ομιλία... Η συζήτηση που κάναμε λίγο πριν πάει να εξετάσει το μόσχευμα θα μείνει για πάντα χαραγμένη στο μυαλό μου. Τίποτα δεν ήταν σίγουρο γιατί ο Θανάσης μου ήταν χτυπημένος σε τροχαίο. 3:15 μπαίνουν όλοι μέσα στο δωμάτιο και φωνάζουν : ΠΑΜΕ.... Που πάμε; ρώτησα, χειρουργείο μου είπαν... Είπα σας αγαπώ στους γονείς μου και έφυγα... Λίγο πριν κοιμηθώ ζήτησα την κυρία Γκουζιούτα.. Της είπα πως ότι και να γίνει εγώ σας ευχαριστώ... Τότε μου έδωσε να φιλί στο ένα μου μάγουλο κι στο άλλο μου έδωσε ακόμα ένα η κυρία Χιλίδου, η προϊσταμένη συντονίστρια μεταμοσχεύσεων στο Ωνάσειο. Αυτά τα φιλιά, τα σ’ αγαπώ της οικογένειάς μου, οι ευχές των φίλων μου, το γλυκό και αισιόδοξο βλέμμα του κύριου Σφυράκη, ήταν ότι πιογλυκό είχα πάρει εκείνη την ώρα έτοιμη για να φύγω... Έκανα την προσευχή μου και το ταξίδι μου είχε μόλις αρχίσει...... ΕΛΒΕΤΙΑ! ANZÉRE! Tackers! Liz Schick! Regi! Nicholas Green! Τι είναι όλα αυτά; Πόσο έχουμε για να ετοιμαστούμε; Μια βδομάδα;… Γρήγορα βαλίτσες! Το αεροπλάνο τροχοδρομεί στη Γενεύη είναι αργά, έγινε αλλαγή στο δρομολόγιο λόγω χιονιού στην Αθήνα (πολύ το χιόνι εκείνη την χρονιά, 2012). Έχουμε μια ώρα ακόμα διαδρομής με το τραίνο· φτάνουμε στο σταθμό της Sion. Μας υποδέχεται η Liz (η ψυχή του προγράμματος και ιδρύτρια των Takers), μεταμοσχευμένη σε ήπαρ. Διάπλατη ανοιχτή αγκαλιά, λαμπερά μάτια, κόκκινη μύτη… πολύ κρύο! Φτάνουμε στο χωριό Anzére, στους πρόποδες των γαλλικών Άλπεων. Παραδοσιακά σπιτάκια, έλατα παντού στολισμένα με απαλό χιόνι. Στην κατασκήνωση, οι αποστολές φτάνουν η μία μετά την άλλη, πολλοί δε, φτάσανε από την προηγούμενη. Θόρυβος, φωνές μικρών και μεγάλων, γέλια και χάχανα… Διαφορετικές γλώσσες, όλος ο κόσμος μας σε μικρογραφία… Όλοι χαρούμενοι! Έχουν τακτοποιηθεί όλοι, μικροί-μεγάλοι. Ποιος μίλησε για ύπνο; Στο κέντρο του χωριού, έχουν ετοιμάσει γιορτή. Παντού ανεμίζουν σημαίες χορηγών (όλο το πρόγραμμα της κατασκήνωσης στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στις χορηγίες και στον εθελοντισμό), τραπέζια στρωμένα με πλούσια εδέσματα για όλους, δυνατή μουσική. Ολυμπιονίκες σκιέρ κατεβαίνουν τις πλαγιές με αναμμένους πυρσούς, το θέαμα ασύλληπτο. Ύπνος… Πρώτη μέρα στην κατασκήνωση· πρωινό και μετά… χιονοπέδιλα, σανίδες σνόουμπορντ, φόρμες χιονιού, κάρτα ελευθέρας στο λαιμό για τα λιφτ. Υψόμετρο 2.360 μέτρα… Τα παιδιά χωρίζονται σε γκρουπ, ανάλογα με την ηλικία και τη γνώση που έχουν στο σκι. Σε τέτοιο υψόμετρο και έχοντας γύρω-γύρω τις Άλπεις, θαρρείς ότι μπορείς με το δάχτυλό σου να ακουμπήσεις τις κορφές, τον ουρανό, φτάνοντας μέχρι το Θεό. Πω Πω!!... κάτι τούμπες! Τα χαμόγελα, όμως, των παιδιών είναι μόνιμα ζωγραφισμένα. Όλα είναι μεταμοσχευμένα, πολλά σε ίδιο όργανο, άλλα όχι. Και τι; Αυτό είναι παρελθόν. Τώρα μόνο χαρά και ψυχαγωγία, δεν χρειάζεται καν να μιλάνε την ίδια γλώσσα· έχουν δικό τους κώδικα επικοινωνίας… Όλα καλά! Γεια… είμαι ο John. Και εγώ η Μαρία. Είμαι 16 χρονών από τη Γαλλία και είμαι και εγώ μεταμοσχευμένος στο ίδιο όργανο (καρδιά) με τον γιό σου. Τις κάναμε μάλιστα και την ίδια χρονιά, το 2001. Έχουμε και την ίδια ηλικία. Γεια… είμαι η Karni Rivka από την Ιερουσαλήμ, συντονίστρια του μεταμοσχευτικού κέντρου. Συνοδεύω δύο παιδάκια, το ένα από το Ισραήλ και το άλλο από την Παλαιστίνη. Η μικρή πήρε το μόσχευμα (νεφρό) από Παλαιστίνιο και ο νεαρός από Ισραηλίτη. Μα πώς;! Εμπόλεμη ζώνη! Ανθρώπινη υπέρβαση! Γεια… είμαι η Terinda από τις ΗΠΑ. Είμαι νοσηλεύτρια σε μεταμοσχευτικό κέντρο. Ο 8χρονος εδώ, δεν είναι βιολογικό μου παιδί. Τον παράτησαν στο νοσοκομείο. Τον υιοθέτησα. Έχω και δικά μου τρία παιδιά. Διπλή μεταμόσχευση πνεύμονες και νεφρό. Είμαι καταχρεωμένη σε τράπεζες, αλλά δε με νοιάζει· μου φτάνει που τον βλέπω να γελάει και να κατεβαίνει με φόρα την πλαγιά! Γεια… είμαι ο Regi από την Καλιφόρνια, πατέρας του Nicholas Green. Ο γιος μου, δυστυχώς, πυροβολήθηκε ενώ κοιμόταν μέσα στο αυτοκίνητο. Βρισκόμασταν στην Ιταλία για διακοπές το 1994. Ήταν μόλις 7 ετών. 7 ΖΩΕΣ… Δώρισα τα όργανα του παιδιού μου σε ιταλούς ασθενείς. (Καυτά δάκρυα απειλούν τα μάτια μου…) Συνέχισε να λέει: από τότε, μοναδικός σκοπός στη ζωή μου είναι η διάδοση της σημασίας της Δωρεάς Οργάνων σε όλο τον κόσμο. Έχω ιδρύσει στην Αμερική το Ίδρυμα Nicholas Green Foundation. Εδώ, μαζί με την Liz ιδρύσαμε αυτήν την κατασκήνωση για μεταμοσχευμένα παιδιά από όλο τον κόσμο στη μνήμη του γιου μου για περισσότερα χαμόγελα. «Κρατηθείτε καλά!» Φώναξε ο οδηγός του έλκηθρου, οδηγώντας τα σκυλιά με δύναμη! Αύριο θα κάνουμε κατάδυση και αλεξίπτωτο πλαγιάς, το βράδυ καραόκε! Προτελευταίο βράδυ: Έχουμε βάλει τα καλά μας, γονείς, αδέρφια, συνοδοί. Θα πάμε για γεύμα, ναι! Γεύμα προς τιμή μας, μια ευκαιρία να βρεθούμε όλοι μαζί, να μιλήσουμε, να ανταλλάξουμε τις εμπειρίες μας, αφού ζήσαμε τις ίδιες. Τι κι αν οι ζωές μας βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη; Πρωινό τελευταίας μέρας. Επικρατεί πανδαιμόνιο… Αγώνες στο σκι και στο σνόουμπορντ. Θα πάρουν μετάλλια· για να δούμε, πόσο καλά θα τα πάνε; Απονομή! Μετάλλιο για όλα τα παιδιά από τον Roger Moore! Μάλιστα! Επίτιμο μέλος των Tackers. Φαγητό, χορός, ψυχαγωγία. Δημοσιογράφοι, κάμερες, συνεντεύξεις, κάλυψη όλου του γεγονότος με μοναδικό σκοπό την προώθηση της Δωρεάς Οργάνων! Υπάρχει, άραγε, καλλίτερο, δυνατότερο, ελπιδοφόρο μήνυμα για τη Δωρεά Οργάνων από αυτό; Βλέποντας μπροστά σου 30 παιδιά μεταμοσχευμένα, γεμάτα ζωή και χαμόγελα. 2003. Το αεροπλάνο τροχοδρομεί στη Γενεύη ένα χρόνο μετά. Μόνο που αυτή τη φορά, ο Ανέστης, ο γιος μου, συνοδεύεται από τον αδερφό του. Μια εξαιρετική διοργάνωση για μεταμοσχευμένα παιδιά. Η εμπειρία ήταν συγκλονιστική. Μια βδομάδα γεμάτη χαρά, ψυχαγωγία και χαμόγελο. Άλλωστε, η απάντηση για κάθε ερώτηση είναι μόνο ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ. Σχετικά με την κατασκήνωση Tackers, μπορείτε να επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα της, http://www.tackers.org/ Μαρία Μπότη, μητέρα μεταμοσχευμένου σε καρδιά. ΟΥ Μ Α Δ Ι Ρ Τ Η ΠΑ Πατρίδα μου κατάντησες σαν χαμένη Πατρίδα μου μοιάζεις κτημένη σου κλέψανε δόξα κε πια γελάνε ρα τώ οι όσ υ σο μαζί υς θα φάνε. το λι φά κε το ρα μέ μια καημένη φυλακισμένη στην Τρόϊκα είσαι πια σε ξεπουλήσαν οι ίδιοι σου οι γιοί ήσαν. να ζητιανεύεις σε αφ ΤΖΙΝΑ ΜΕΤΣΙΝΗ Σ Ο Τ Χ Α Τ Ν Ε Ν Α πετάξαν ά λ λ ο π ιο π α τ α ρ ει Ξεκίνησα με όν ρημάξαν ι α κ ν α κ η τ φ ύ ρ κ ε, ναν Τα λίγα που ξεμεί μη κι ελπίδα α ν ύ δ ε μ ς ή ω ζ ς η τ Μπήκα στη μάχη εν είδα. δ ι τ ι α κ . .. α δ εί . .. ά Ανένταχτος πολιτικ ω στη ζωή ν ά κ α ν α ν υ ο μ ό τ Ό, τι καλό σκεφ ειτουργοί λ ι ιο σ ό μ η δ . .. α γ ο λ Το φρέναραν παρά Οι “κάποιοι άλλοι” κέρδ ιζαν εκεί που είχα ποντά ρει Το μέσον και η ρουφια νιά, κρατάνε το φανάρι Αξιοκρατία και δουλειά συνθήματα μονάχα η εξουσία πάντοτε στο “δήθεν” και στο “τ άχα”. Δε φτάνει να’ σαι ικανό ς , μου είπανε, για να ζή σεις Πρέπει να μπεις στο “κ ίνημα”, αλλιώς θα δυστ υχήσεις Να ξεσκονίζεις υπουργ ούς , να πας σε συγκεν τρώσεις Ό, τι σωστό διδάχτηκε ς , πρέπει να το προδώσε ις. Κι αν πάλι δεν υποταχτ είς, αν μόνος προχωρήσε ις Χωρίς δουλειά, μου είπ ανε κι εσύ θα καταντήσε ις Ξεκίνησα με όνειρα, τα πιο πολλά πετάξαν Τα λίγα που ξεμείνανε , κρύφτηκαν και ρημάξα ν. ΑΝΤΡΕΑΣ ΚΑΨΑΣΚΗ Σ Η διατροφή στη νεφρική ανεπάρκεια των παιδιών Η νεφρική ανεπάρκεια χαρακτηρίζεται ως απώλεια της ικανότητας λειτουργίας των νεφρών. Η κατάσταση αυτή προκαλεί την εμφάνιση πολλών άλλων προβλημάτων που σχετίζονται με την ανικανότητα των νεφρών να αποβάλουν τις άχρηστες ουσίες του οργανισμού, να διατηρήσουν την ισορροπία των υγρών και των ηλεκτρολυτών, να παράγουν ορμόνες που βοηθούν στην ανάπτυξη των οστών, και να διατηρούν το αίμα υγιές φτιάχνοντας νέα ερυθρά αιμοσφαίρια. Σ τα παιδιά, η νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, από τη γέννηση έως και την εφηβεία. Η συχνότητα εμφάνισης νεφρικής ανεπάρκειας σε ηλικίες κάτω των 19 ετών είναι 1 ή 2 νέες περιπτώσεις το χρόνο για κάθε 100.000 παιδιά, ενώ οι ενήλικες έχουν 20πλάσιες πιθανότητες να νοσήσουν. Η διαχείριση της νόσου κατά την παιδική ηλικία περιλαμβάνει έναν επιπλέον στόχο, υψίστης σημασίας, σε σχέση με των ενηλίκων, που είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη ανάπτυξη. Η νεφρική ανεπάρκεια στα παιδιά μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως οιδήματα, παραμορφώσεις των οστών και ελλειπή σωματική ανάπτυξη, με χαμηλό ύψος και βάρος. Όσο μικρότερη η ηλικία εμφάνισης της νόσου, τόσο πιο πιθανό είναι να επηρεαστεί η ανάπτυξη. Η υπερφόρτωση με άχρηστες ουσίες συχνά προκαλούν στο παιδί μείωση της όρεξης, οδηγώντας σε περαιτέρω διατροφικά προβλήματα. Η Γράφει η Βιβή Κατσαρού Κλινικός Διατροφολόγος – Διαιτολόγος αποφυγή συγκεκριμένων τροφίμων βοηθά στο να μειωθεί η υπερφόρτωση με άχρηστες ουσίες, και να προληφθεί η χημική ανισορροπία, όμως αυτό μπορεί επίσης να οδηγήσει σε δια- τροφικές ανεπάρκειες. Τ α διατροφικά συστατικά που συχνά επηρεάζονται περισσότερο στη νεφρική νόσο είναι οι θερμίδες, οι πρωτεΐνες, τα υγρά, το νάτριο, το κάλιο και ο φώσφορος. Οι αλλαγές που θα χρειαστεί να γίνουν στη διατροφή του παιδιού εξαρτώνται από το πόσο καλά λειτουργούν τα νεφρά του και από το είδος της θεραπείας του (αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή διήθηση). Ο ι ανάγκες σε ενέργεια (θερμίδες) είναι αυξημένες, σε περιπτώσεις που η θρεπτική κατάσταση του παιδιού είναι φτωχή. Αυξάνοντας τις θερμίδες που προσλαμβάνει, ενισχύεται η αύξηση του βάρους και του ύψους. Αντιθέτως, εάν το βάρος ενός παιδιού σε περιτοναϊκή διήθηση είναι αυξημένο, ίσως χρειαστεί μείωση της ενεργειακής πρόσληψης για να αντισταθμιστεί η ενέργεια που παρέχεται από τη γλυκόζη του διαλύματος. Ε ίναι συγκρουόμενες οι απόψεις για το αν οι πρωτεΐνες πρέπει να περιοριστούν στη διατροφή του παιδιού λόγω της νόσου, διότι έλλειψή τους μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ανάπτυξη. Και πάλι όμως, οι ποσότητες που χρειάζεται εξαρτώνται από το είδος της θεραπείας που εφαρμόζεται. Η συχνή αξιολόγηση της ανάπτυξης και των επιπέδων αλβουμίνης και ουρίας θα καθορίσουν την απαιτούμενη πρόσληψη για κάθε παιδί ξεχωριστά. Τ α νεφρά διατηρούν υγιή τα οστά, κρατώντας σε ισορροπία τα επίπεδα φωσφόρου και ασβεστίου στο αίμα. Όταν τα νεφρά δεν λειτουργούν φυσιολογικά, τα επίπεδα φωσφόρου μπορεί να αυξηθούν και να επηρεάσουν αρνητικά το σχηματισμό των οστών και τη φυσιολογική ανάπτυξη. Για το λόγο αυτό, ίσως χρειαστεί το παιδί να ακολουθήσει μια διατροφή χαμηλή σε φώσφορο, που περιλαμβάνει τον περιορισμό τροφίμων που περιέχουν μεγάλες ποσότητες φωσφόρου όπως το γάλα, το τυρί, το κρέας, το ψάρι, τα φασόλια, και τους ξηρούς καρπούς. Επειδή όμως τα περισσότερα τρόφιμα που περιέχουν μεγάλες ποσότητες φωσφόρου είναι ταυτόχρονα πλούσια σε πρωτεΐνες, πρέπει όμως να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο σχεδιασμό του διαιτολογίου ώστε η συνολική πρόσληψη των πρωτεϊνών να είναι επαρκής για την ανάπτυξη. Σ ε κάποιες περιπτώσεις, όταν το παιδί είναι πολύ μικρό ή όταν δεν έχει όρεξη ή δύναμη για να φάει ή όταν έχει διατροφικές ελλείψεις, μπορεί να συστηθούν ειδικά διατροφικά συμπληρώματα ή φόρμουλες, έτσι ώστε να βρίσκεται στην καλύτερη δυνατή θρεπτική κατάσταση. Η σωστή διατροφή είναι εξαιρετικά σημαντική για ένα παιδί με χρόνια νεφρική νόσο. Θα πρέπει να είναι σωστά σχεδιασμένη και προσαρμοσμένη στις βιοχημικές ανάγκες του, αλλά και να μην παραβλέπονται οι διατροφικές του προτιμήσεις. Είναι ένα δύσκολο θέμα που απαιτεί καλή οργάνωση και ενθάρρυνση ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή διαχείριση της νόσου. Βιβλιογραφία: Mahan, L. K. (2004). Krause's food, nutrition, & diet therapy (pp. 986-988). S. Escott-Stump (Ed.). Philadelphia: Saunders. National Kidney and Urologic Diseases Information Clearinghouse (NKUDIC). Overview of Kidney Diseases in Children. Retrieved March 31, 2013, from http://kidney.niddk.nih.gov/kudiseases/pubs/childkidneydiseases/overview/#treatments National Kidney Foundation. (2013). Nutrition for children with chronic kidney disease. Retrieved March 31, 2013, from http://www.kidney.org/atoz/content/nutrichild.cfm Rees L., & Shaw V. (2007), Nutrition in children with CRF and on dialysis. Pediatric Nephrology, 22(10), 1689-1702 Βιβή Κατσαρού Κλινικός Διατροφολόγος – Διαιτολόγος MSc in Human Nutrition with specialization in Clinical Nutrition, University of Glasgow, UΚ ΛΕΥΧΑΙΜΙΕΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Οι λευχαιμίες είναι η πιο συχνή μορφή κακοήθους νόσου στα παιδιά. Πρόκειται για μια ετερογενή ομάδα νεοπλασματικών ασθενειών του αίματος που χαρακτηρίζονται από τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό ανώριμων ή αδιαφοροποίητων κυττάρων του μυελού των οστών. Κατά τα τελευταία 30 χρόνια έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην κατανόηση των παθολογικών μηχανισμών που υπάρχουν στις παιδικές λευχαιμίες και έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην καταπολέμησή τους με αποτέλεσμα σήμερα σε περισσότερα από 70% των παιδιών να επιτυγχάνεται ίαση. Επιδημιολογικά στοιχεία. Βασικά υπάρχουν 2 μεγάλες κατηγορίες λευχαιμιών, οι οξείες λευχαιμίες και οι χρόνιες λευχαιμίες. Στα παιδιά οι συχνότερες μορφές που συναντούμε είναι οι οξείες λευχαιμίες, αυτές δηλαδή που εμφανίζονται και εξελίσσονται με γρήγορο ρυθμό. Οι οξείες λευχαιμίες αποτελούν περίπου το 30% όλων των καρκίνων που εκδηλώνονται στα παιδιά. Η συχνότητά τους είναι περίπου 5 νέα περιστατικά για κάθε 100.000 παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών. Οι οξείες λευχαιμίες υποδιαιρούνται βασικά σε δύο μορφές. Οι οξείες λεμφοβλαστικές λευχαιμίες που αποτελούν το 80-85% των περιπτώσεων και οι οξείες μυελοβλαστικές λευχαιμίες αποτελούν το 15% περίπου των περιπτώσεων. Πολύ πιο σπάνια έχουμε στα παιδιά χρόνιες λευχαιμίες όπως τη χρόνια μυελογενή λευχαιμία. Η συχνότητα είναι μικρότερη σε παιδιά μαύρου χρώματος παρά στα άλλα. Είναι επίσης λίγο πιο συχνή στα αγόρια παρά στα κορίτσια και η σχέση αγόρια/κορίτσια όσον αφορά τη συχνότητα είναι 1,4/1. Οι οξείες λευχαιμίες μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε φάση της παιδικής ηλικίας, σε νεογνά, μικρότερα ή μεγαλύτερα παιδιά και σε έφηβους. Όμως τα περισσότερα περιστατικά συμβαίνουν μεταξύ 2 και 6 ετών με αποκορύφωμα γύρω στην ηλικία των 4 ετών. Αιτιολογία. Οι αιτίες που προκαλούν τις λευχαιμίες στα παιδιά είναι βασικά άγνωστες στις περισσότερες περιπτώσεις. Το ερώτημα αυτό είναι βασανιστικό για τους γονείς των άρρωστων παιδιών οι οποίοι πάντοτε διερωτούνται με αγωνία τι είναι αυτό που προκάλεσε τη σοβαρή αυτή ασθένεια στο παιδί τους. Εκείνο που πιθανόν να συμβαίνει είναι μια πολυσύνθετη αιτιολογική κατάσταση στην οποία συμβάλλουν γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Οι γενετικοί παράγοντες έχουν σχέση με το κληρονομικό υλικό DNA και τα χρωμοσώματα. Παθολογικές καταστάσεις σε επίπεδο DNA με ύπαρξη ογκογονιδίων ή ανωμαλίες στον αριθμό ή την δομή των χρωμοσωμάτων είναι χαρακτηριστικά ορισμένων όχι όμως όλων των λευχαιμιών. Eπίσης ορισμένα γνωστά σύνδρομα, όπως το σύνδρομο Down, το σύνδρομο Bloom και η αναιμία τύπου Fanconi έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν λευχαιμία. Στις περιπτώσεις πραγματικών διδύμων, όταν ο ένας παρουσιάσει λευχαιμία τότε η πιθανότητα να παρουσιάσει και ο άλλος είναι σημαντικά αυξημένη. Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί και δημιουργούν λευχαιμίες είναι η ιονίζουσα ακτινοβολία όπως για παράδειγμα η ατομική ακτινοβολία. Οι ακτίνες Χ που χρησιμοποιούνται για τις ακτινογραφίες είχαν αποδειχθεί ότι προκαλούσαν λευχαιμίες στα παιδιά παλαιότερα στις δεκαετίες του 40 και 50 όταν χρησιμοποιούνταν για διαγνωστικούς σκοπούς ψηλότερες δόσεις, διαφορετική τεχνολογία και δεν λαμβάνονταν οι αναγκαίες προφυλάξεις ιδιαίτερα κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Σήμερα δεν υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης λευχαιμίας στα παιδιά με την χρήση των σύγχρονων διαγνωστικών ακτινογραφικών μεθόδων. Μεταξύ των παραγόντων που έχουν ενοχοποιηθεί και για τους οποίους όμως δεν έχει ακόμη αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας ότι προκαλούν λευχαιμίες στα παιδιά είναι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Το θέμα αυτό αποτελεί αντικείμενο πολλών ερευνών κατά τα τελευταία 20 χρόνια και είναι επίσης θέμα επίμαχων συζητήσεων λόγω και των περιβαλλοντικών δεδομένων που εμπλέκονται. Φαίνεται ότι, με βάση τα σημερινά στοιχεία, παρά το γεγονός ότι δεν μπορούμε να δεχθούμε απόλυτα ότι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία έχουν αιτιολογική σχέση με τη λευχαιμία των παιδιών, εντούτοις εάν πράγματι προκαλούν λευχαιμίες είναι πολύ πιθανόν ότι ο αριθμός που προκαλούν είναι ελάχιστος. Μια άλλη κατηγορία παραγόντων που έχουν σχέση με την πρόκληση λευχαιμίας στα παιδιά είναι ορισμένες χημικές ουσίες και φάρμακα. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι αυτό του βενζενίου το οποίο είναι ένας διαλύτης που χρησιμοποιείτο παλαιότερα από τους ελαιοχρωματιστές και προκαλούσε λευχαιμίες. Επίσης ορισμένα φάρμακα και ιδιαίτερα οι χημειοθεραπείες που δυστυχώς πρέπει να χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση των καρκίνων είναι υπεύθυνες για την πρόκληση λευχαιμιών. Ορισμένες κατηγορίες χημειοθεραπείας όπως οι αλκυλωτικοί παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί για την πρόκληση δευτερογενών λευχαιμιών στα παιδιά. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι η πρόκληση δευτερογενούς οξείας μυελοβλαστικής λευχαιμίας μετά από χορήγηση του φαρμάκου Etoposide. Μια άλλη κατηγορία παραγόντων που έχουν ενοχοποιηθεί στην λευχαιμογένεση είναι οι ιογενείς λοιμώξεις. Ορισμένοι ιοί όπως η οικογένεια ιών HTLV είναι υπεύθυνοι για την πρόκληση ορισμένων λευχαιμιών και λεμφωμάτων τύπου Τ στους ενήλικες. Ευτυχώς το ανησυχητικό αυτό φαινόμενο παρουσιάζεται μόνο σε πολύ μικρές περιορισμένες γεωγραφικές περιοχές της γης και για ανεξήγητους λόγους δεν μεταδίδεται σε άλλους πληθυσμούς. Υπάρχουν και άλλοι ιοί που εμπλέκονται στη γένεση όγκων όπως ο ιός EpsteinBarr, CMV και ο ιός του AIDS. Όμως στις περιπτώσεις αυτές οι μελέτες συνεχίζονται για να προσδιορισθεί με ακρίβεια ο ρόλος τους. Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι στα πλείστα περιστατικά η αιτιολογία είναι άγνωστη. Σε μικρό αριθμό περιπτώσεων υπάρχει κληρονομική, γενετική και περιβαλλοντική αιτιολογία. Ο μηχανισμός της λευχαιμογένεσης είναι πολυσύνθετος και πολύπλοκος με γενετικές και περιβαλλοντικές αιτιολογικές συνιστώσες. Κλινική εικόνα Τα σημεία και συμπτώματα που παρουσιάζουν τα παιδιά με λευχαιμία οφείλονται στη διήθηση από τα λευχαιμικά κύτταρα του μυελού των οστών και άλλων οργάνων. Τα παιδιά παρουσιάζουν μια αλλαγή της γενικής κατάστασης με κούραση, χλωμάδα και δυσκολία στο περπάτημα. Μπορεί να έχουν πυρετό (60%των περιπτώσεων) και να παραπονιούνται για πόνο στα κόκαλα και στις αρθρώσεις. Η διήθηση του μυελού των οστών προκαλεί αναιμία και μείωση του αριθμού των αιμοπεταλίων μέσα στο αίμα με κίνδυνο να δημιουργούνται αιμορραγίες. Επίσης ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων μπορεί να είναι αυξημένος αλλά και σε μερικές περιπτώσεις φυσιολογικός ή μειωμένος. Ο αριθμός των ουδετεροφίλων που είναι σημαντικά κύτταρα για την άμυνα του οργανισμού είναι μειωμένος. Όταν υπάρχει αναιμία λόγω πτώσης της αιμοσφαιρίνης που προκαλείται από την καταστροφή του φυσιολογικού μυελού από τα λευχαιμικά κύτταρα τότε τα παιδιά μπορεί να έχουν εκτός από την χλωμάδα και την κούραση, ταχυκαρδία, δύσπνοια και ακόμη καρδιακή ανεπάρκεια. Μια άλλη συνηθισμένη εκδήλωση της λευχαιμίας είναι η εμφάνιση λεμφαδενοπαθειών που είναι διογκωμένοι παθολογικοί λεμφαδένες και συνήθως ανώδυνοι. Οι λεμφαδένες βρίσκονται σε πολλές περιοχές του σώματος και γι' αυτό οι λεμφαδενοπάθειες μπορούν να βρεθούν σε διάφορες ανατομικές λεμφατικές περιοχές όπως ο λαιμός, οι μασχάλες, οι βουβωνικές χώρες, το μεσοθωράκιο και αλλού. Σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν ανώμαλες μάζες, όγκοι σε διάφορες περιοχές που είναι αποικίες και εστίες λευχαιμικών κυττάρων που πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα. Το μέγεθος του ήπατος και της σπλήνας μπορεί να αυξηθούν λόγω διήθησής τους από τους λεμφοβλάστες ή τους μυελοβλάστες που είναι τα λευχαιμικά κύτταρα που βλέπουμε στις οξείες λευχαιμίες με αποτέλεσμα να έχουμε ηπατομεγαλία ή σπληνομεγαλία. Οι οξείες λευχαιμίες έχουν τάση να διηθούν το κεντρικό νευρικό σύστημα, δηλαδή τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Λόγω αυτής της διήθησης οι ασθενείς μπορεί να έχουν πονοκέφαλους, εμετούς, οίδημα των θηλών, παραλυσίες των κρανιακών νεύρων ή και στραβισμό. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να δημιουργηθεί παραλυσία κάποιου μέλους του σώματος ή ημιπληγία. Οι σπασμοί, ο πόνος στην πλάτη με παραλυσία των κάτω μελών λόγω πίεσης του νωτιαίου μυελού από μια λευχαιμική μάζα, οι παρεγκεφαλικές ανωμαλίες με αταξία, υποτονία ή δυσμετρία είναι νευρολογικές καταστάσεις που παρουσιάζονται ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου που προσβάλλεται. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις όπου έχουμε αιμορραγίες στον εγκέφαλο είτε λόγω του ότι τα λευκά αιμοσφαίρια είναι πολύ αυξημένα είτε διότι η λευχαιμία δημιουργεί θρομβοπενία (χαμηλά αιμοπετάλια) και προβλήματα της πήξης του αίματος. Οι λευχαιμίες μπορούν να επηρεάσουν και το ουροποιητικό και το γεννητικό σύστημα. Στα αγόρια είναι κλασσική η διήθηση των όρχεων που εκδηλώνεται με μια ανώδυνη μεγέθυνση του ενός ή ακόμη και των δύο όρχεων. Η διήθηση των ωοθηκών είναι σπανιότερη. Ο πριαπισμός είναι μια σπάνια επιπλοκή που συναντάται ιδιαίτερα σε λευχαιμίες με πολύ ψηλό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων. Πρόκειται για μια επώδυνη συνεχή στύση και που συνοδεύεται από άσχημη πρόγνωση. Οι νεφροί διηθούνται συχνά από τις λευχαιμίες με αποτέλεσμα να δημιουργούνται σοβαρές λειτουργικές διαταραχές που ιδιαίτερα όταν αρχίσει η θεραπεία μπορεί να δημιουργηθούν επιπλοκές που απειλούν άμεσα τη ζωή. Η διήθηση των νεφρών εκδηλώνεται με νεφρομεγαλία η οποία μπορεί να φανεί κλινικά ή καλύτερα με τη χρήση υπερήχων. Το γαστρεντερικό σύστημα μπορεί να επηρεαστεί αρκετά συχνά. Η αιμορραγία από το πεπτικό σύστημα όπως επίσης και η νεκρωτική εντεροπάθεια ή η τυφλίτιδα είναι σοβαρές επιπλοκές που προκαλεί η λευχαιμία στο σύστημα αυτό. Τα οστά και οι αρθρώσεις διηθούνται από τα λευχαιμικά κύτταρα και προκαλούν πόνο που παρουσιάζεται αρχικά στο 25% των ασθενών. Ο πόνος αυτός οφείλεται στη διήθηση του περιόστεου, έμφραγμα στα οστά ή ακόμη διάταση της μυελικής κοιλότητας των οστών που προκαλείται από τα λευχαιμικά κύτταρα. Η διήθηση του δέρματος είναι πολύ συχνή στα νεογέννητα που πάσχουν από λευχαιμία ή ακόμη στις οξείες μυελοβλαστικές λευχαιμίες. Παρουσιάζεται με χαρακτηριστικά οζίδια μέσα στο δέρμα. Οι πνεύμονες και η καρδιά διηθούνται από την ασθένεια. Σε περιπτώσεις που τα λευκά αιμοσφαίρια είναι πολύ ψηλά τότε δημιουργούνται προβλήματα λευκόστασης μέσα στα αγγεία του πνεύμονα με αποτέλεσμα να επηρεάζεται σοβαρά η πνευμονική λειτουργία με δύσπνοια, μείωση του οξυγόνου στο αίμα και σοβαρή αναπνευστική ανεπάρκεια. Η παρουσία μάζας λεμφαδένων στο μεσοθωράκιο μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να συνδέεται με κακή πρόγνωση και επιδεινώνει την κατάσταση. Συνοπτικά μπορούμε να πούμε πώς οι λευχαιμίες έχουν μια πολυσύνθετη κλινική εικόνα που οφείλεται στη διήθηση σχεδόν όλων των συστημάτων του οργανισμού από τα λευχαιμικά κύτταρα. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα όσα έχουν περιγραφεί πιο πάνω είναι πάντοτε παρόντα. Εκείνο που συμβαίνει είναι ένας συνδυασμός ορισμένων σημείων και συμπτωμάτων ανάλογα με το είδος και την ταχύτητα εξέλιξης ή επιθετικότητα αν μπορούμε να πούμε, της λευχαιμίας. Επίσης δεν σημαίνει ότι εάν κάποια από τα σημεία πιο πάνω υπάρχουν θα πει ότι το παιδί έχει λευχαιμία. Εκείνο που πρέπει να γίνεται είναι ότι σε περίπτωση που το παιδί παρουσιάσει κάποια ασυνήθιστα σημεία ή συμπτώματα τότε πρέπει να εξετάζεται από τον παιδίατρο ο οποίος θα κρίνει εάν χρειάζεται περαιτέρω εξειδικευμένη διαγνωστική διερεύνηση. Διαφορική Διάγνωση Η διαφορική διάγνωση έχει σαν στόχο την προσεκτική μελέτη της ασθένειας και τη διαφοροποίηση της από άλλες παθήσεις, κακοήθεις ή καλοήθεις, οι οποίες μιμούνται τις λευχαιμίες. Πράγματι υπάρχουν αρκετές ασθένειες που παρουσιάζουν παρόμοιες κλινικές εικόνες. Γι' αυτό πρέπει να γίνεται μια πολύ προσεκτική μελέτη των παιδιών που είναι ύποπτα ότι πάσχουν από λευχαιμία για να αποφεύγονται σοβαρότατα λάθη λόγω ασθενειών που κατά κάποιο τρόπο μιμούνται τις λευχαιμίες. Μεταξύ των ασθενειών αυτών οι πιο συχνές είναι: 4η οξεία ιδιοπαθική θρομβοπενική πορφύρα 4το νευροβλάστωμα 4διάφοροι άλλοι καρκίνοι του παιδιού που μπορεί να διηθήσουν τον μυελό των οστών όπως τα λεμφώματα, το ρετινοβλάστωμα, ο πρωτοπαθής νευροεκτοδερμικός όγκος 4ο κοκκύτης 4ιώσεις, όπως η λοιμώδης μονοπυρήνωση, οι χρόνιες λοιμώξεις με τον ιό του Epstein-Barr και λοιμώξεις με άλλους ιούς που μπορούν να προκαλέσουν πανκυτταροπενίες ή επιλεκτικές κυτταροπενίες 4μυελοδυσπλασίες 4η χρόνια νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα 4η απλαστική αναιμία 4το Kala azar Διαγνωστική Διερεύνηση Η διαγνωστική διερεύνηση έχει σαν στόχο να μελετήσει με κάθε τρόπο το παιδί και την ασθένειά του για να τεκμηριώσει πέραν πάσης αμφιβολίας την ύπαρξη της λευχαιμίας και να προσδιορίσει τα χαρακτηριστικά της. Επιπρόσθετα η αρχική διερεύνηση θα αξιολογήσει τις επιπλοκές που ήδη η ασθένεια έχει δημιουργήσει στο παιδί για να δοθεί άμεσα η αναγκαία υποστηρικτική θεραπεία. Οι απαραίτητες εξετάσεις που πρέπει να γίνονται στα παιδιά στην αρχική διαγνωστική διερεύνηση είναι: Κλινική εξέταση του παιδιού και λήψη λεπτομερούς προσωπικού και οικογενειακού ιστορικού. Γενική εξέταση αίματος: δίνει πληροφορίες για τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης, των λευκών αιμοσφαιρίων, των αιμοπεταλίων. Επίσης μελετούνται στο μικροσκόπιο τα χαρακτηριστικά των λευκών αιμοσφαιρίων και των λευχαιμικών βλαστών εάν υπάρχουν Μελέτη του μυελού των οστών: η μελέτη αυτή είναι απαραίτητη για την διάγνωση της λευχαιμίας. Στη μελέτη του μυελού περιλαμβάνονται η μορφολογική εξέταση, η κυτταροχημική μελέτη των βλαστών, ο ανοσοφαινότυπος, ο καρυότυπος και η μελέτη των ογκογονιδίων της συγκεκριμένης λευχαιμίας με μεθόδους μοριακής βιολογίας. Ακτινογραφία του θώρακα: σε ορισμένες λευχαιμίες μπορεί να υπάρχει μάζα στο μεσοθωράκιο όπως στις περιπτώσεις λευχαιμιών τύπου Τα. Ακτινογραφίες του σκελετού: είναι πιθανόν σε ορισμένες περιπτώσεις να υπάρχουν ακτινολογικά ευρήματα στα οστά που είναι χαρακτηριστικά των λευχαιμιών όπως οστεολυτικές ζώνες, εγκάρσιες διαυγείς ζώνες στις μεταφύσεις, σχηματισμός νέου οστού υπό το περιόστεο Βιοχημική εξέταση του αίματος: δίνει πληροφορίες για την νεφρική λειτουργία, τους ηλεκτρολύτες αίματος, τη νεφρική λειτουργία, τα επίπεδα ανοσοσφαιρινών, τους δείκτες φλεγμονής και μόλυνσης. Στον έλεγχο αυτό μπορεί να βρεθούν σοβαρές ανωμαλίες που προκλήθηκαν από τη λευχαιμία και για τις οποίες χρειάζεται άμεση διόρθωση. Επίσης μετρούνται τα επίπεδα του ουρικού οξέως και των ενζύμων LDH που μπορεί να είναι αυξημένα στις λευχαιμίες Εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού: η εξέταση αυτή θα επιτρέψει να φανεί εάν υπήρχε αρχικά διήθηση του κεντρικού νευρικού συστήματος από τη λευχαιμία Μελέτη της πήξης του αίματος Μελέτη της καρδιακής λειτουργίας: ηλεκτροκαρδιογράφημα και υπερηχογραφική μελέτη της καρδιάς Μετά το τέλος της έρευνας αυτής θα μπορέσει να τοποθετηθεί η διάγνωση είτε της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας (ΟΛΛ) είτε της οξείας μυελοβλαστικής λευχαιμίας (ΟΜΛ). Η ταξινόμηση της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας βασίζεται πάνω στο σύστημα FAB όσον αφορά τη μορφολογία. Υπάρχουν βασικά 3 κατηγορίες ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των κυττάρων: L1, L2 και L3. Η ταξινόμηση σύμφωνα με τον ανοσοφαινότυπο κατατάσσει τις ΟΛΛ σε τύπου Τ και τύπου Β και οι οποίες υποδιαιρούνται σε άλλες υποκατηγορίες. Η ταξινόμηση των ΟΜΛ περιλαμβάνει 7 κατηγορίες ΜΟ, Μ1, Μ2, Μ3, Μ4, Μ5, Μ6, και Μ7 οι οποίες έχουν η κάθε μια τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Η μελέτη του καρυότυπου, δηλαδή του χρωμοσωμικού περιεχομένου των ανωμάλων κυττάρων επιτρέπει την αναγνώριση, εάν υπάρχουν, ανωμαλιών της δομής ή του αριθμού των χρωμοσωμάτων. Η μελέτη του DNA επιτρέπει την ανίχνευση ογκογονιδίων που μπορεί να υπάρχουν και που έχουν τη δική τους προγνωστική σημασία. Για παράδειγμα το ογκογονίδιο bcr/abl σχετίζεται με άσχημη πρόγνωση. Θεραπεία Η θεραπεία έχει σαν στόχο την εξάλειψη των λευχαιμικών κυττάρων από τον οργανισμό του παιδιού, την διατήρηση της κατάστασης ύφεσης που θα επιτευχθεί και την παροχή κάθε μέτρου υποστηρικτικής αγωγής για να αντιμετωπισθούν οι επιπλοκές που δημιουργεί η λευχαιμία στο παιδί. Η βασική αντιμετώπιση γίνεται με την εφαρμογή πρωτοκόλλων χημειοθεραπείας. Τα πρωτόκολλα αυτά πηγάζουν από πολύχρονη εμπειρία πολλών νοσοκομειακών κέντρων διεθνώς και προσαρμόζονται και αναβαθμίζονται συνεχώς ανάλογα με τα νέα ευρήματα. Είναι χάρις σε αυτά που έχει επιτευχθεί στην Παι- δοογκολογία σημαντική πρόοδος στην θεραπεία των παιδιών με λευχαιμία με αποτέλεσμα σήμερα να έχουμε ίαση σε περισσότερο από 70% των περιπτώσεων. Τα πρωτόκολλα αυτά βασίζονται σε φάρμακα χημειοθεραπείας. Περιλαμβάνουν κυρίως 3 φάσεις: την αρχική φάση της εφόδου, τη φάση εδραίωσης και τη φάση διατήρησης της ύφεσης γνωστής σαν φάση συντήρησης. Ταυτόχρονα γίνεται και θεραπεία για το κεντρικό νευρικό σύστημα που στόχο έχει την προφύλαξη του από τη λευχαιμία. Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται πολύ λιγότερο στις μέρες μας και κυρίως στις περιπτώσεις εκείνες που υπάρχει διήθηση του κεντρικού νευρικού συστήματος από τη λευχαιμία ή ακόμη σε περίπτωση υποτροπής της ασθένειας. Η μεταμόσχευση μυελού των οστών επιφυλάσσεται μόνο σε περιπτώσεις που η ασθένεια έχει στην αρχή τέτοια χαρακτηριστικά που την καθιστούν επικίνδυνη στο να παρουσιάσει υποτροπή. Επίσης αλλογενής μεταμόσχευση μυελού των οστών ενδείκνυται να γίνει σε περίπτωση υποτροπής της ασθένειας ιδιαίτερα εάν αυτή συμβεί κατά τα πρώτα 2 χρόνια από τη διάγνωση. Η ολική διάρκεια της θεραπείας κυμαίνεται μεταξύ 2 και 3 ετών. Μετά το πέρας της θεραπείας, η παρέλευση 5 ετών χωρίς νέα εμφάνιση της νόσου ισοδυναμεί με μόνιμη ίαση του παιδιού. Σε 20 έως 30% των περιπτώσεων μπορεί να συμβεί υποτροπή, δηλαδή μπορεί να επανεμφανιστεί η νόσος μετά από την αρχική ύφεση. Ο χρόνος κατά τον οποίο συμβαίνει η υποτροπή έχει σημασία. Εάν συμβεί νωρίς στην εξέλιξη της νόσου η πρόγνωση είναι χειρότερη. Η υποτροπή της νόσου μπορεί να συμβεί στο μυελό, στο κεντρικό νευρικό σύστημα ή στους όρχεις . Η θεραπεία στις περιπτώσεις αυτές περιλαμβάνει ξανά νέο πρωτόκολλο χημειοθεραπείας και ανάλογα με την περίπτωση και αλλογενή μεταμόσχευση μυελού των οστών. Αντρέας Καψάσκης ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΟΡΑΣΗΣ Ε ίναι σημαντικό να κατανοήσουμε την ποικιλία των εναλλακτικών τρόπων επικοινωνίας για την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ αναπήρων και μη αναπήρων. Όταν απουσιάζει μια από τις αισθήσεις, π.χ. η όραση ή η ακοή, υπάρχουν εναλλακτικές στρατηγικές για την επίτευξη της επικοινωνίας των ανθρώπων με τον υπόλοιπο κόσμο. Το ένα όργανο πρόσληψης και ανάλυσης της πραγματικότητας αντικαθιστάται από ένα άλλο. Παραδείγματος χάριν, στην εκπαίδευση των τυφλών και των κωφών παιδιών είναι απαραίτητη η λειτουργία των παλμικών και οσφρητικών αισθητηρίων. Όσο περισσότερο τα παιδιά επεξεργάζονται στρατηγικές οργάνωσης, αξιοποίησης των δεδομένων και των άλλων αισθήσεων με τη βοήθεια ενηλίκων, τόσο καλύτερα μπορούν τα παιδιά να ενεργήσουν από μόνα τους, να ενεργοποιήσουν τις εσωτερικές τους δυνάμεις και να εξασφαλίσουν τη συνοχή τους με το υπόλοιπο σύνολο. Στην αγωγή που θα λάβει ένα τυφλό παιδί από ένα μη τυφλό, δεν υπάρχει καμιά διαφορά στο περιεχόμενό της. Η μόνη διαφορά είναι στα διαμεσολαβητικά μέσα που θα πρέπει να αλλαχθούν. Για να καταφέρει το άτομο να απαιτήσει τα αντικείμενα του εξωτερικού κόσμου που ικανοποιούν τι ανάγκες του είναι απαραίτητη η χρησιμοποίηση διαμεσολαβητικών μέσων. Η χρησιμοποίηση αυτών των μέσων και η ανάπτυξη όλων των απαραίτητων δεξιοτήτων και ικανοτήτων για την αξιοποίησή τους, αποτελεί μία από τις βασικές διαδικασίες της κοινωνικοποίησης. Μια από τις ιδέες της πολιτισμικής-ιστορικής ψυχολογίας είναι ότι το άτομο αλληλεπιδρά με το αντικείμενο όχι με άμεσο τρόπο αλλά μέσω της χρησιμοποίησης διαμεσολαβητικών μέσων. Το κουτάλι για παράδειγμα είναι υλικό αντικείμενο που γίνεται διαμεσολαβητικό μέσο στα πλαίσια ενός συγκεκριμένου πλαισίου. Το κουτάλι μετατρέπεται σε κοινωνικό εργαλείο και πολιτισμικό. Αν δεν ξεκινήσουμε από την εκπαίδευση δεν μπορούμε να φτάσουμε στην ανάπτυξη της ομιλίας, η οποία επίσης αποτελεί μορφή διαμεσολάβησης. Δεν μπορείς αν δεν ξεκινήσεις από τις πρακτικές δραστηριότητες και δεξιότητες, να καταλήξεις στην ανάπτυξη της ομιλίας. Y Υπάρχει όμως και η ανάπτυξη της απτικής αίσθησης που χρησιμοποιείται ως μέσο αντιστάθμισης της απουσίας οπτικού ελέγχου. Η χειρωνακτική εργασία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μέσα επαφής με τον έξω κόσμο. Η ανάπτυξη των πρακτικών δεξιοτήτων (δραστηριοτήτων), η χρησιμοποίηση των δυνατοτήτων των χεριών συμβάλλουν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και των ανώτερων λειτουργιών. Δεν μπορεί να αναπτυχθεί η νόηση και οι άλλες ψυχικές λειτουργίες, αν τα άτομα δεν μάθουν τους διάφορους τρόπους δημιουργίας και κοινωνικής χρησιμοποίησης των εργαλείων. Η έλλειψη μιας αίσθησης δυναμώνει τη διαίσθηση του ανθρώπου. Γενικότερα οι δραστηριότητες βοηθούν αποτελεσματικά όλα τα παιδιά, είτε έχουν πρόβλημα όρασης, είτε όχι. Μερικές από τις θετικές επιπτώσεις ως προς την εξέλιξη της προσωπικότητας του παιδιού είναι: 1. Ενισχύεται η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμησή του. 2. Ενισχύει κοινωνικές δεξιότητες επιτυγχάνεται μέσα από την καθημερινή εμπειρία. 3. Εκμεταλλεύεται δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο του, και Τα παιδιά όταν ξεκινούν το σχολείο, δεν έχουν την ικανότητα να συνδέουν την έννοια με τη σημασία της κάθε λέξης, απλά τη φαντάζονται. Η έλλειψη της αίσθησης της όρασης διαφοροποιεί τη μάθηση, δηλαδή η περιγραφή είναι πιο σημαντική και η προσπάθεια δημιουργίας ερεθισμάτων για την κατασκευή πραγματικών παραστάσεων από το παιδί για κάθε έννοια. 4. Μέσα από μια σειρά εμπειριών διευρύνει τις γνώσεις του. Τα παιδιά με προβλήματα όρασης και κυρίως με ολική απώλεια, πολλές φορές παρουσιάζουν στερεοτυπικές κινήσεις-συμπεριφορές. Ορισμένες από αυτές είναι: τρίψιμο των ματιών, στροφή του κεφαλιού αριστερά-δεξιά και ταλάντωση του σώματος πιο σπάνια. Όταν το οικογενειακό περιβάλλον και οι ειδικοί απασχολούν με ουσιαστικό και δημιουργικό τρόπο το παιδί καθημερινά, τόσο υπάρχουν λιγότερες πιθανότητες το παιδί να αναπτύξει τέτοια συμπεριφορά. Π ρέπει να γίνει κατανοητό για τον οποιοδήποτε που ασχολείται με το παιδί, ότι με κάθε τρόπο επιβάλλεται να ενδυναμώνονται και να λειτουργούν πλήρως οι υπόλοιπες αισθήσεις (ακοή, όσφρηση και αφή). Όλος ο κόσμος, κάθε έννοια, ότι βρίσκεται μακριά ή κοντά, στην περίπτωση της απώλειας της όρασης χάνεται και συνειδητοποιείται κυρίως μέσα από την αφή, δηλαδή ό,τι αγγίζουμε με τα χέρια. Η χρήση των χεριών και η λειτουργία της αφής, αντικαθιστούν σε μεγάλο βαθμό την όραση. Το παιδί με πρόβλημα όρασης δεν αναπτύσσεται πνευματικά αν δεν συμπεριλαμβάνονται στην ανάπτυξή του ταυτόχρονα η εμπειρία και το παιχνίδι. Η μάθηση και η γνωστική ανάπτυξη θα πρέπει να γίνεται παράλληλα και να συνδέονται άμεσα με την εκμάθηση δεξιοτήτων καθημερινής διαβίωσης. Θα πρέπει να ενθαρρύνεται όσο νωρίτερα γίνεται, γιατί χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να μάθει, να δοκιμάσει και να εκτελέσει τις δεξιότητες που έχει κατακτήσει. Ιδιαίτερη σημασία έχει η διαδικασία που ακολουθείται ως προς την μάθηση των εννοιών του μακρινού χώρου. Η εκμάθηση τελικά Στα παιδιά σχολικής ηλικίας που έχουν προβλήματα όρασης, πολλές φορές καθυστερεί η ανάπτυξή τους σε σχέση με τους βλέποντες μαθητές στους εξής τομείς: στο βάδισμα, στο τρέξιμο και στο παιχνίδι. Οι ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες του κάθε παιδιού θα πρέπει να καλύπτονται στα πλαίσια του σχολικού περιβάλλοντος σε επίπεδο γνωριμίας. Στη συνέχεια, αφού γνωρίσει τις δραστηριότητες να συμμετέχει σε ασχολίες που τον ενδιαφέρουν εκτός των μαθημάτων. Είναι σημαντικό να υπάρχει θετική προσέγγιση, ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και ενθάρρυνση ώστε το παιδί να πειστεί για τη δυνατότητα που έχει, να συμμετέχει με υψηλό βαθμό επιτυχίας σε διάφορες δραστηριότητες που συμμετέχουν και τα υπόλοιπα παιδιά. Τα περισσότερα παιδιά με προβλήματα όρασης είναι συνήθως σε θέση να συμμετέχουν σε αρκετές δραστηριότητες. Τα παιδιά είναι αναγκαίο να αισθάνονται ασφαλή και να εμπιστεύονται αυτούς που βοηθούν και κατευθύνουν τις δραστηριότητές τους. Χρειάζονται ενθάρρυνση, παρότρυνση, την κατάλληλη σωματική επαφή, πρότυπα ρόλων, φιλία και σεβασμό στην προσωπικότητά τους αλλά και στις απόψεις τους. Β.Γ Δασκάλα σε παιδιά με ειδικές ανάγκες Χειροτεχνίες Το όνομά μου είναι Στέλλα, είμαι 27 χρονών και άρχισα να ασχολούμαι με το χειροποίητο κόσμημα πριν 2 χρόνια παρακολουθώντας σεμινάρια για την τεχνική του χειροποίητου κοσμήματος με μέταλλο και σύρμα. Αυτή η απασχόληση αρχικά με έκανε και ξέχναγα τα προβλήματα μου ώσπου το λάτρεψα και έγινε η ψυχοθεραπεία μου! Μέχρι σήμερα έχω φτιάξει πάρα πολλά κοσμήματα εμπνευσμένα απο μένα δίνοντάς τα σε φίλες και γνωστές. Πλέον το βλέπω ως μια ευχάριστη δημιουργική απασχόληση στο σπίτι αλλά και ως επάγγελμα μιας και δεν μου είναι εύκολο να εργάζομαι. Παρακάτω θα σας δείξω βήμα-βήμα πώς να φτιάξετε ένα κολιέ με χάντρες και μέταλλο. Γράφει η Στέλλα Γεωργάκη Στη συνέχεια σχεδιάζω το σχήμα μου το οποίο είναι ένα λουλούδι. Το κόβω περιμετρικά. Λοιπόν αρχικά κόβω ένα κομμάτι από ένα λεπτό φύλλο μετάλλου αρζαντό\αλπακά για να σχεδιάσω με ένα απλό μολύβι το σχέδιο που θέλω. Δεν με νοιάζει να είναι απόλυτα ίσιο αφού θα το κόψω εκεί που θέλω και θα του δώσω σχήμα. Έτοιμο το λουλούδι μου! Όχι δεν τελειώσαμε εδώ! Στη συνέχεια λιμάρω το λουλούδι μου για να γίνει πιο ομαλό και λείο και να μην είναι αιχμηρό. Και αφού τελείωσα το λουλούδι μου και αφού θέλω να το βάλω στο κολιέ μου, συνεχίζω κάνοντάς του μια θηλίτσα στο πίσω μέρος του λουλουδιού μου παίρνοντας ένα κομματάκι μέταλλο που έχει περισσέψει από τα κομματάκια που έκοψα το λουλούδι Το κόβω ώστε να πάρει σχήμα ορθογώνιου, του λιμάρω τις γωνίες ,το λειαίνω και το λυγίζω με το στρογγυλό πενσάκι μου για να γίνει θηλιά. Και γίνετε κάπως έτσι Το λειαίνω με σμυριδόχαρτο για να γίνει λείο Στη συνέχεια για να το σφυρηλατήσω το τοποθετώ πάνω σε ένα λάστιχο από καουτσούκ για να μην τραυματιστεί το μέταλλο μου. Και αρχίζω να το χτυπάω με το σφυράκι. Ώσπου να γίνει σφυρήλατο. Στη συνέχεια το τοποθετώ στο πίσω μέρος του λουλουδιού μου και με το κολλητήρι, το καλάι και το φλόγιστρο αρχίζω και του κάνω την συγκόλληση κρατώντας το με το τρίτο χέρι για να μην καώ. Όπως βλέπετε στη φωτογραφία μας το μέταλλο έχει μαυρίσει από την φωτιά και για να το καθαρίσω αρχίζω να το λειαίνω με το σμυριδόχαρτο,το τρίβω, και το γυαλίζω με την ειδική αλοιφή γυαλίσματος μετάλλων. Και αρχίζω και περνάω τις φούξια χάντρες μου ή όποιο χρώμα προτιμώ Περνάω και το λουλούδι μου... Και αφού τελείωσα με το λουλούδι μου και είναι έτοιμο γυαλισμένο Το αφήνω στην άκρη για να φτιάξω το υπόλοιπο κολιέ μου. Αρχικά κόβω περίπου 80 πόντους την πετονιά μου ή τόσο όσο θέλω να είναι το κολιέ μου, του περνάω ένα στοπάκι, στρογγυλεύω την άκρη και έτσι με αυτό τον τρόπο το σφραγίζω. Περνάω τις υπόλοιπες χάντρες και κλείνω και την άλλη άκρη του κολιέ μου με στοπάκι. Στη συνέχεια για να κάνω μια αντίθεση χρώματος και να μακρύνω λίγο ακόμα το κολιέ μου τοποθετώ μια μαύρη αλυσίδα περνώντας τις άκρες στις θηλιές της πετονιάς όπου τελειώνει το κολιέ μου με το πενσάκι. και για να διακοσμήσω λίγο τις ενώσεις του κολιέ, δένω έναν φιόγκο και είναι έτοιμο! Απολαύστε το! Απολαύστε το! Στέλλα Γεωργάκη, Χειροποίητα κοσμήματα και faux bijox
© Copyright 2024 Paperzz