KRAJINA OSIGURANJE A.D. BANJA LUKA
Finansijski izvještaji za 2009. godinu
i Izvještaj nezavisnog revizora
Banja Luka, maj 2010. godine
SADRŽAJ
Strana
IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA............................................................................ 3
BILANS STANJA .................................................................................................................... 7
BILANS STANJA – (nastavak) .............................................................................................. 9
BILANS USPJEHA................................................................................................................ 11
BILANS TOKOVA GOTOVINE ......................................................................................... 14
IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU ............................................................. 16
NAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE ..........................................................28-58
SKUPŠTINI DRUŠTVA I UPRAVNOM ODBORU
„Krajina Osiguranja“ a.d. Banja Luka
IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA
Izvršili smo reviziju finansijskih izvještaja za 2009. godinu "KRAJINA OSIGURANjA" a.d.
Banja Luka (u daljem tekstu: Društvo), koja je obuhvatila reviziju bilansa stanja, bilansa
uspjeha, bilansa novčanih tokova, izvještaja o promjenama na kapitalu i izvještaja koji čine
priloge uz finansijske izvještaje (napomene uz finansijske izvještaje, stanje i promjene
tehničkih rezervi osiguranja, stanje i struktura ulaganja tehničkih rezervi, stanje i struktura
sredstava garantnog fonda i vrednovanje bilansnih i vanbilansnih pozicija).
Odgovornost rukovodstva za finansijske izvještaje
Za ove finansijske izvještaje, kao i za vjerodostojnost prezentovane dokumentacije i
odgovarajućih podataka odgovorno je rukovodstvo Društva.
Odgovornost revizora
Naša odgovornost je da na osnovu sprovedene revizije i dokumentacije koja nam je
prezentovana izrazimo mišljenje o finansijskim izvještajima.
Reviziju smo obavili u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske
(„Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 36/09), Pravilnikom o sadržaju izvještaja
nezavisnog revizora o obavljenoj reviziji finansijskih i drugih izvještaja društava za
osiguranje („Služveni glasnik Republike Srpske“, broj 7/08) i Meñunarodnim standardima
revizije (MRS). Meñunarodni standardi zahtijevaju da se revizija planira i izvrši na način koji
omogućava da se u razumnoj mjeri uvjerimo da finansijski izvještaji ne sadrže pogrešne
informacije od materijalnog značaja za njihovu valjanost. Revizija uključuje ispitivanje
dokaza, na bazi provjere uzoraka, kojima se potkrepljuju iznosi i informacije objelodanjene u
finansijskim izvještajima. Revizija uključuje i ocjenu primijenjenih računovodstvenih načela i
vrednovanje značajnih procjena koje je izvršilo rukovodstvo, kao i opštu prezentaciju
finansijskih izvještaja.
Smatramo da revizija, koju smo obavili, obezbjeñuje razumnu osnovu za izražavanje našeg
mišljenja koje je moguće tumačiti i interpretirati samo u okviru činjenica koje su objavljene u
pratećim napomenama uz finansijske izvještaje koje su sastavni dio ovog izvještaja.
Osnove za mišljenje sa rezervom
Kao što je navedeno u napomeni broj I 9, na osnovu odluke Nadzornog odbora broj 02-491/10
od 09.03.2010. godine izvršeno je knjiženje korekcije gubitka prethodnog perioda. Odlukom
se nalaže službi računovodstva i direktoru Društva da izvrše pokriće gubitka iz prethodnih
godina iz sredstava drugih rezervi u visini od 1.676.907 KM. Prema izjavi rukovodstva došlo
je do tehničke greške pokrića gubitka. Računovodstvo je dalo prijedlog odluke Nadzornom
odboru o raspodjeli dobiti iz 2009. godine i pokriću gubitka iz ranijih godina, koje je
Nadzorni odbor i usvojio kao „Prijedlog odluke“. Meñutim, tehničkim propustom, ovaj
prijedlog odluke je odštampan kao „Odluka“, a ne kao „Prijedlog оdluke“. U računovodstvu
je proknjižena sporna odluka i finansijski izvještaji su dostavljeni u APIF-u. Korigovani
bilans stanja i izvještaj o promjenama na kapitalu, pripremljeni su za skupštinu akcionara, te
je u tom smislu i početno stanje 2010. godine ispravljeno na stanje prije donošenja odluke.
3
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
Kao što je objelodanjeno u napomeni broj II 1, drugi poslovni prihodi su evidentirani u iznosu
od 631.259 KM, od čega se na prihode od regresa odnosi iznos od 167.961 KM - Društvo ne
iskazuje regresna potraživanja kao stanje na početku i na kraju godine, tj. Društvo ne knjiži
iznos regresnih potraživanja na kontu potraživanja nego direktno na konto prihoda.
Kao što je objelodanjeno u napomeni број II 3, izvodom iz Centralnog registra HoV od
08.05.2009. godine potvrñuje se vlasništvo Društva 386.870 redovnih akcija oznake KROSR-A. Meñutim, navedene akcije sticajem okolnosti nisu bile evidentirane u knjigovodstvu
Društva, tako da je Društvo u trenutku prodaje uknjižilo finansijski prihod u iznosu 384.549
KM.
Kao što je objelodanjeno u napomeni broj III, Društvo ima negativan neto gotovinski tok iz
poslovne aktivnosti u iznosu od 1.406.536 KM, dok je neto gotovinski tok iz aktivnosti
investiranja takoñe negativan i iznosi 4.090.490 KM. Prema izjavi rukovodstva negativan
gotovinski tok iz aktivnosti investiranja nastao je zbog činjenice da su novčana sredstva u
iznosu od 4.640.000 KM, koja su u prethodnom periodu evidentirana na računima gotovine,
reklasifikovana na Dugoročne finansijske plasmane (dugoročo oročeni depoziti).
Kao što je objelodanjeno u napomeni broj VII, na osnovu podataka koji su nam prezentovani
u toku vršenja revizije nismo se mogli u potpunosti uvjeriti u karakter i prirodu tranasakcija sa
povezanim licima, te se stoga ne možemo izjasniti niti o objelodanjenim informacijama o
transakcijama sa povezanim licima
Mišljenje sa rezervom
Po našem mišljenju, uz uvažavanje efekata činjenica koje su navedene u prethodnim
pasusima, finansijski izvještaji Društva, u osnovi, prikazuju fer i objektivno stanje imovine,
kapitala i obaveza Društva sa stanjem na dan 31. decembra 2009. godine, kao i rezultat
poslovanja i promjene na novčanim tokovima za godinu završenu na taj dan, u skladu sa
odgovarajućim normama iz oblasti računovodstva.
Informacije koje su prezentovane uz izvještaj o reviziji finansijskih izvještaja date su u svrhu
dodatnih analiza. Date informacije bile su predmet pažnje u postupku revizije
računovodstvenih izvještaja i primijenjenih revizorskih procedura, i po našem mišljenju, iste
objektivno prezentuju, u materijalno značajnim aspektima, vezu sa računovodstvenim
izvještajima posmatrano u cjelini.
Skretanje pažnje
Pored navedenog skrećemo pažnju na sljedeće činjenice:
Kao što je objelodanjeno u napomeni broj I 2, ovlašćeni aktuar Društva smatra da sredstva
kojima se pokrivaju tehničke rezerve mogu uključivati samo one nekretnine koje ispunjavaju
uslove iz člana 4. tačka 13. Pravilnika o visini i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih
rezervi i minimalnog garantnog fonda društava za osiguranje („Službeni glasnik“ Republike
Srpske broj 10/09) u pogledu upisa u zemljišne knjige. Na osnovu uvida u prezentovanu
dokumentaciju tokom vršenja revizije smatramo da do završetka revizije Društvo nije steklo
formalno – pravno vlasništvo nad cjelokupnom imovinom kojom raspolaže.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
4
Kao što je objelodanjeno u napomeni broj I 3, a imajući u vidu činjenicu da Društvo nije
obezbijedlo pokriće tehničkih rezervi, koje na dan 31.12.2009. godine iznose 9.285.371 KM,
u punom iznosu, i da nepokriveni dio tehničkih rezervi iznosi 5.770.056 KM, ovlašćeni aktuar
je dao negativno mišljenje na ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i garantnog
fonda na dan 31.12.2009. godine.
Kao što je navedeno u napomeni broj I 9, a prema mišljenju aktuara na solventnost „Krajina
osiguranja“ a.d. negativno utiču tri vrste rizika:
Rizik osiguranja - prema nalazu aktuara Društvo nije vršilo procjenu maksimalno moguće
štete ( u daljem tekstu: MMŠ) i nije predavalo u reosiguranje viškove rizika koji prelaze
maksimalni samopridržaj Društva. Imajući to u vidu, može se konstatovati, da je Društvo u
2009. godini bilo izloženo izuzetno visokom riziku osigurnja.
Rizik likvidnosti - činjenica je da Društvo nema pokrivene tehničke rezerve plasmanima i da
ima izuzetno visoke troškove sprovoñenja osiguranja, negativno utiče na likvidnost Društva i
ažurnost u isplati odštetnih zahtjeva.
Operativni rizik je vezan za probleme oko uvoñenja novog softvera. Takoñe, neprocjenjivanje
MMŠ i nepredavanje u reosiguranje rizika koji prevazilaze maksimalni samopridržaj se može
svrstati u operativni rizik. Imajući u vidu navedeno, aktuar je konstatovao da je solventnost
Društva ugrožena.
Kao što je objelodanjeno u napomeni broj I 12, u bilansu stanja Društvo je zajedno iskazalo
rezervacije za nastale prijavljene štete (osim šteta ZOIL-a) i rezervacije za nastale
neprijavljene štete u iznosu od 2.950.769 KM. Rezerve za nastale neprijavljene štete iznose
1.066.720 KM, dok su rezerve za nastale prijavljene štete (bez šteta ZOIL-a) evidentirane u
iznosu od 1.884.050 KM. Da je Društvo bilansno iskazalo rezervisanja za štete ZOIL-a u
iznosu 2.842.112 KM bio bi ostvaren gubitak u iznosu 2.831.588 KM. U Obrascu K, Društvo
iskazuje kapital u iznosu 6.037.455 KM samo zahvaljujući vanbilansnom knjiženju rezervi za
štete ZOIL-a. Ukoliko bi Društvo rezerve za štete ZOIL-a proknjižilo bilansno, kapital
Društva bi iznosio 3.195.345 KM, što je ispod zakonom definisanog minimuma za vrste
osiguranja kojima se Društvo bavi i ispod nivoa definisanog u članu 9. stav 1. tačka 3.
Pravilnika o elementima i kontroli margine solventnosti društava za osiguranje u Republici
Srpskoj. U toku vršenja revizije zbog objektivnih okolnosti nismo uspjeli prikupiti dovoljno
informacija da bismo izrazili mišljenje o ovim činjenicama.
Društvo nije obezbijedilo pokriće tehničkih rezervi, koje na dan 31.12.2009. godine iznose
9.285.371 KM, u punom iznosu, i da nepokriveni dio tehničkih rezervi iznosi 5.770.056 KM.
Ovlašćeni aktuar je izrazio negativno mišljenje na ulaganja sredstava za pokriće tehničkih
rezervi i garantnog fonda na dan 31.12.2009. godine
Kao što je objelodanjeno u napomeni I 11, Društvo je suprotno stavu 10. član 9. Zakona o
osiguranju od odgovornosti za motorna vozila i ostalim obaveznim osiguranjima od
odgovornosti sa odreñenim brojem osiguranika zaključilo vansudsko poravnanje kojima su
definisani naknadni rokovi izmirenja obaveze po osnovu šteta (najvećim dijelom je riječ o
štetama osiguranja autoodgovornosti). Ukupan iznos ovakvih šteta je 259.912 KM i obaveze
za ove štete Društvo je iskazalo na kontu Ostale kratkoročne finansijske obaveze 259.912
KM. Prema mišljenju aktuara vansudske nagodbe ovakve vrste prema Zakonu su ništavne, te
ovlašćeni aktuar smatra da iznos od 259.912 KM koji je knjižen na kontu Ostale finansijske
obaveze treba tretirati sastavnim dijelom obaveza za štete. Zbog toga je Društvo obavezno da
u Obrascu Š, Š1 i Š-AO uključi i ove obaveze za štete u ukupan iznos obaveza za štete.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
5
Kao što je objelodanjeno u napomeni broj XII, na zahtjev „Krajina osiguranja“ a.d. Banja
Luka, saglasno odredbama člana 20. Zakona o društvima za osiguranje Republike Srpske
(„Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 17/05) i u skladu sa Pravilnikom o sadržaju
mišljenja ovlašćenog aktuara („Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 15/07), a takoñe i
saglasno načelima aktuarske struke aktuar je dao negativno mišljenje.
Negativno mišljenje se obrazlaže slijedećim: Društvo nije obezbijedilo pokriće tehničkih
rezervi plasmanima na način kako je to propisano Pravilnikom o visini i načinu ulaganja
sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda društava za osiguranje
(„Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09). Nedostajuća sredstva za pokriće tehničkih
rezervi iznose 5.770.056 KM.
Društvo je i u 2009. godini zadržalo izuzetno visoke troškove sprovoñenja osiguranja.
Troškovi sprovoñenja osiguranja u 2009. godini su iznosili 5.497.187 KM ili 74,67% bruto
premije ostvarene u 2009. godini. Nasuprot tome režijski dodatak je iznosio svega 2.210.411
KM. Visoki troškovi sprovoñenja osiguranja su najvećim dijelom poslјedica nepoštovanja
tarifnog sistema, što dalje vodi nemogućnosti pokrivanja tehničkih rezervi plasmanima u
skladu sa Pravilnikom o visini i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i
minimalnog garantnog fonda društаva za osiguranje („Službeni glasnik“ Republike Srpske
broj 10/09) i neažurnosti u isplati šteta.
Sprovoñenje politike reosiguranja u 2009. godini od strane aktuara je ocиjenjena negativno.
Društvo nije vršilo procjenu MMŠ kod rizika koji prevazilaze maksimalni sаmopridržaj
Društva, niti je date rizike predavalo u reosiguranje. U 2009. godini je samo jedan imovinski
rizik predat u reosiguranje po ekscedentnom reosiguranju.
Na osnovu navedenog smatramo da stalnost poslovanja Društva može biti značajno ugrožena.
EF REVIZOR d.o.o.
Banja Luka, Gajeva broj 12
Datum 24. maj 2010. godine
Ovlašćeni revizor
Doc. dr Goran Radivojac
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
6
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
BILANS STANJA
Izvještaj o finansijskom položaju
na dan 31.12.2009. godine
u KM
POZICIJA
Oznaka za
AOP
Bruto
Ispravka
vrijednosti
Neto
(4-5)
2
3
4
5
6
Iznos na
dan
bilansiranja
predhodne
godine
(početno
stanje)
7
16.230.658
11.312.133
Iznos na dan bilansa tekuće godine
Grupa računa,
račun
1
AKTIVA
1
A. STALNA IMOVINA (002+008+015+021+030)
18.254.849
2.024.191
01
I NEMATERIJALNA ULAGANjA (003 do 007)
002
010
1. Ulaganja u razvoj
003
011
2. Koncesije, patenti, licence i ostala prava
004
012
3. Goodwill
005
014
4. Ostala nematerijalna ulaganja
006
020
5. Avansi i nematerijalna ulaganja u pripremi
II NEKRETNINE, INVESTICIONE NEKRETNINE
POSTROJENjA, OPREMA I OSTALA OSNOVNA
SREDSTVA (009 do 015)
1. Zemljište
022
2. Grañevinski objekti
010
8.673.468
023
3. Postrojenja i oprema
011
2.035.682
024
4. Investicione nekretnine
012
026
5. Ostala osnovna sredstva
013
3.357
3.357
014
734.475
015 i 016
02
38.431
38.431
007
38.431
38.431
008
12.946.342
009
1.499.360
2.019.663
10.926.679
10.629.611
1.499.360
1.499.360
307.668
8.365.800
8.490.865
1.708.638
327.044
414.356
734.475
225.030
5.265.548
682.522
016
5.270.076
030, dio 039
6. Avansi i nekretnine, postrojenja, oprema i
investicione nekretnine u pripremi
7. Ulaganje na tuñim nekretninama, postrojenjima i
opremi
III DUGOROČNI FINANSIJSKI PLASMANI
(017 do 025)
1. Učešće u kapitalu zavisnih pravnih lica
017
2.000
2.000
031, dio 039
2. Učešće u kapitalu pridruženih pravnih lica
018
032, dio 039
019
034, dio 039
3. Učešće u kapitalu ostalih pravnih lica
4. Dugoročni finansijski plasmani matičnim, zavisnim i
ostalim povezanim pravnim licima
5. Dugoročni finansijski plasmani u zemlji
021
4.640.473
4.640.473
035, dio 039
6. Dugoročni finansijski plasmani u inostranstvu
022
036, dio 039
7. Finansijska sredstva koja se drže do roka dospijeća
023
037, dio 039
8. Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju
024
7.674
038, dio 039
9.Ostali dugoročni finansijski plasmani
025
619.929
027 i 028
029
03
033, dio 039
040
10 do 15
100 do 109
130 do 139
140 do 149
015
4.528
020
4.528
3.146
619.929
682.522
1.573.402
6.875.015
IV ODLOŽENA PORESKA SREDSTVA
026
B. TEKUĆA IMOVINA (028+033+059+060)
I ZALIHE, STALNA SREDSTVA I SREDSTVA
OBUSTAVLjENOG POSLOVANjA NAMIJENjENA
PRODAJI (029 do 032)
1. Zalihe materijala
027
2.539.560
028
4.007
4.007
6.176
029
4.007
4.007
6.176
2. Zalihe ostataka osiguranih oštećenih stvari
3. Stalna sredstva i sredstva obustavljenog poslovanja
namijenjena prodaji
966.158
030
031
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
7
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
150 do 159
4. Dati avansi
032
20 do 26
20
200, dio 209
201, dio 209
II KRATKOROČNA POTRAŽIVANjA, PLASMANI I
GOTOVINA (034+043+044+045+055+058)
1. Potraživanja po osnovu premije, učešća u naknadi
šteta i ostali kupci (035 do 042)
a) Potraživanja po osnovu premije životnih osiguranja
b) Potraživanja po osnovu premije neživotnih
osiguranja
202, 203, dio
209
v) Potraživanja po osnovu premije saosiguranja,
reosiguranja i retrocesija u zemlji
204, dio 209
g) Potraživanja po osnovu premije osiguranja,
saosiguranja, reosiguranja i retrocesija iz inostranstvu
205, dio 209
d) Potraživanja po osnovu učešća u naknadi šteta u
zemlji
033
2.285.949
966.158
1.319.791
5.721.512
034
1.881.086
966.158
914.928
570.729
694.009
460.550
220.919
110.179
035
036
694.009
037
038
039
207, dio 209
ñ) Potraživanja po osnovu učešća u naknadi šteta u
inostranstvu
e) Ostali kupci i ostala potraživanja
041
208 dio 209
ž) Potraživanja po osnovu depozitne premije
042
210 do 219
2. Potraživanja iz specifičnih poslova
043
220 do 229
3. Druga potraživanja
044
150.229
150.229
162.270
045
33.029
33.029
17.973
232, dio 239
4. Kratkoročni finansijski plasmani (046 do 054)
a) Kratkoročni finansijski plasmani u povezana pravna
lica - matična i zavisna
b) Kratkoročni finansijski plasmani -ostala povezana
pravna lica
v) Kratkoročni finansijski plasmani u zemlji
048
233, dio 239
g) Kratkoročni finansijski plasmani u inostranstvu
049
234, dio 239
d) Dio dugoročnih deponovanja i ulaganja koji
dospijeva za naplatu u periodu do godinu dana
235, dio 239
ñ) Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans
uspjeha namijenjena trgovanju
206, dio 209
23
230, dio 239
231, dio 239
040
055
240
a) Gotovinski ekvivalenti- hartije od vrijednosti
056
241 do 249
b) Gotovina
057
260 do 269
270 do 279,
osim 278
278
6. Porez na dodatu vrijednost
058
88
33.029
33.029
221.605
221.605
4.968.512
221.605
221.605
4.968.512
249.604
249.604
1.147.327
18.187.148
051
5. Gotovinski ekvivalenti i gotovina (056+057)
290
17.973
050
24
III AKTIVNA VREMENSKA RAZGRANIČENjA
2.028
047
052
053
237
238, dio 239
966.158
046
e) Finansijska sredstva označena po fer vrijednosti kroz
bilans uspjeha
ž) Okupljene sopstvene akcije
z ) Ostali kratkoročni finansijski plasmani
236, dio 239
1.187.077
054
059
IV ODLOŽENA PORESKA SREDSTVA
060
V. GUBITAK IZNAD VISINE KAPITALA
061
G. POSLOVNA AKTIVA (001+027+061)
062
20.794.409
2.990.349
17.804.060
D. VANBILANSNA AKTIVA
063
4.315.312
1.473.160
2.842.152
4.274.370
ð. UKUPNA AKTIVA (062+063)
064
25.109.721
4.463.509
20.646.212
22.461.518
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
8
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
BILANS STANJA – (nastavak)
Izvještaj o finansijskom položaju
na dan 31.12.2009. godine
u KM
Grupa
računa, račun
POZICIJA
Oznaka za
AOP
2
3
1
Iznos na dan
bilansa
tekuće
godine
Iznos
prethodne
godine
(početno
stanje)
4
5
P A S I V A
A. KAPITAL (102-109+110+111+117+118-119+120-123)
101
8.852.563
10.076.646
30
300
301
302
303
304
309
310 do 312
320
I OSNOVNI KAPITAL (103 DO 108)
1. Akcijski kapital
2. Udjeli društva sa ograničenom odgovornošću
3. Državni kapital
4. Ulozi društva za uzajamno osiguranje sa ograničenim doprinosom
5. Ulozi društva za uzajamno osiguranje sa neograničenim doprinosom
6. Ostali kapital
II UPISANI NEUPLAĆENI KAPITAL
III EMISIONA PREMIJA
102
103
104
105
106
107
108
109
110
6.768.192
6.768.192
6.768.192
6.768.192
dio 32
321
322
323
324
329
3301 i 334
IV REZERVE IZ DOBITKA (112 do 116)
1. Zakonske rezerve
2. Statutarne rezerve
3. Druge rezerve utvrñene aktima društva
4. Rezerve za sopstvene akcije
5. Ostale rezerve iz dobitka
V REVALORIZACIONE REZERVE
VI NEREALIZOVANI DOBICI PO OSNOVU FINANSIJSKIH
SREDSTAVA RASPOLOŽ. ZA PRODAJU
VII NEREALIZOVANI GUBICI PO OSNOVU FINANSIJSKIH
SREDSTAVA RASPOLOŽ. ZA PRODAJU
VIII NERASPOREðENI DOBITAK (121+122)
1. Nerasporeñeni dobitak ranijih godina
2. Nerasporeñeni dobitak tekuće godine
IX GUBITAK DO VISINE KAPITALA (124+125)
1. Gubitak ranijih godina
2. Gubitak tekuće godine
B. DUGOROČNA REZERVISANjA (127 do 134)
1. Matematička rezerva životnih osiguranja
2. Rezervisanja za učešće u dobitku
3. Rezervisanja za izravnanje rizika
4. Rezervisanja za zadržane kaucije i depozite
5. Rezervisanja za troškove restrukturisanja
6. Rezervisanja za bonuse i popuste
7. Rezervisanja za naknade i beneficije zaposlenih
8. Ostala dugoročna rezervisanja
V. OBAVEZE (136+145)
I DUGOROČNE OBAVEZE (137 do 144)
1. Obaveze koje se mogu konvertovati u kapital
2. Obaveze prema povezanim pravnim licima
3. Obaveze po emitovanim dugoročnim hartijama od vrijednosti
4. Dugoročni krediti
5. Dugoročne obaveze po finansijskom lizingu
6. Dugoročne obaveze po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha
111
112
113
114
115
116
117
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
7. Odložene poreske obaveze
143
332
333
34
340
341
35
350
351
40
400
401
402
403
404
405
406
409
41
410
411
412
413 i 414
415 i 416
417
418
1.676.907
2.737.786
1.676.907
2.764.153
36.891
515.013
36.891
690.306
690.306
515.013
1.647.619
1.647.619
8.951.497
420.000
8.110.502
118
119
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
9
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
419
42 do 48
42
420
421
422 i 423
8. Ostale dugoročne obaveze
144
II KRATKOROČNE OBAVEZE
(146+154+158+159+162+163+164+165+166)
145
1. Kratkoročne finansijske obaveze (147 do 153)
a) Kratkoročne finansijske obaveze prema povezanim pravnim licima
b) Obaveze po emitovanim kratkoročnim hartijama od vrijednosti
v) Kratkoročni krediti
g) Dio dugoročnih finansijskih obaveza koji dospijeva u periodu do
godinu dana
d) Kratkoročne obaveze po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha
ñ) Obaveze po osnovu stalnih sredstava namijenjenih prodaji i
sredstava poslovanja koje se obustavlja
g) Ostale kratkoročne finansijske obaveze
2. Obaveze po osnovu šteta i ugovorenih iznosa (155 do 157)
a) Obaveze po osnovu šteta i ugovorenih iznosa
b) Obaveze po osnovu udjela u štetama i ugovorenim iznosima iz
reosiguranja
v) Obaveze po osnovu udjela u štetama i ugovorenim iznosima iz
saosiguranja
3. Obaveze za premiju i specifične obaveze
4. Obaveze po osnovu zarada i naknada zarada (160+161)
a) Obaveze po osnovu bruto zarada
b) Obaveze po osnovu bruto naknada zarada
5. Druge obaveze iz poslovanja
6. Obaveze za poreze, doprinose i druge kratkoročne obaveze
7. Obaveze za porez iz rezultata
8. Odložene poreske obaveze
9. Pasivna vremenska razgraničenja (167 do 173)
a) Prenosne premije životnih osiguranja
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
491
b) Prenosne premije neživotnih osiguranja
168
492
v) Prenosne premije saosiguranja i reosiguranja
169
493
g) Rezervisane štete životnih osiguranja
170
494
d) Rezervisane štete neživotnih osiguranja
ñ) Rezervisanja za udjele u štetama po osnovu saosiguranja i
reosiguranja
e) Druga pasivna vremenska razgraničenja
171
424 i 425
426
427
429
43
430 i 431
432 i 434
433 i 435
440 do 449
45
450 do 455
456 do 458
460 do 469
47, osim 474
474
497
49, osim 497
490
495
496, 498 i 499
8.531.497
8.110.502
1.107.769
147.857
300.000
700.000
300.000
259.912
25.618
83.269
25.618
83.269
104.032
103.909
123
467.053
28.819
37.123
36.378
745
490.658
36.916
6.798.206
7.162.536
3.492.492
3.731.836
2.950.769
3.135.702
150
151
152
153
154
155
156
157
172
173
354.945
294.998
D. VANBILANSNA PASIVA
174
175
17.804.060
2.842.152
18.187.148
4.274.370
ð. UKUPNA PASIVA (174+175)
176
20.646.212
22.461.518
G. POSLOVNA PASIVA (101+126+135)
89
146
147
148
149
420.000
Potpisano u ime Društva
direktor
Mila Gromilić
_________________________
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
10
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
BILANS USPJEHA
Izvještaj o ukupnom rezultatu
u periodu od 01.01. do 31.12.2009. godine
u KM
IZNOS
Grupa računa,
račun
1
60
600, 602, 605
601
603
604
606 do 609
610 do 619
620 do 629
630 do 639
640 do 649
650 do 659
50
500
501
502
503
504
505
509
51
510, 513
511
512, 514
515, 516, 517
518
52
520, 521, 522, 524
523,525
526, 527, 529
53
530
POZICIJA
2
A. POSLOVNI PRIHODI I RASHODI
I POSLOVNI PRIHODI (202+208+209+210+211+212)
1. Prihod od premije i provizija osiguranja, saosiguranja, reosiguranja i
retrocesija životnih osiguranja (203 do 207)
a) Prihodi od premija osiguranja, saosiguranja, reosiguranja i
retrocesija životnih osiguranja
b) Prihodi od premija dobrovoljnog penzijskog osiguranja
v) Prihodi po osnovu učešća saosiguranja i reosiguranja u naknadi šteta
životnih osiguranja
g) Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja životnih osiguranja,
reosiguranja i retrocsija
d) Ostali prihodi po osnovu životnog osiguranja
2. Prihodi od premije osiguranja, saosiguranja i reosiguranja
neživotnih osiguranja
3. Prihodi po osnovu učešća saosiguranja, reosiguranja i retrocesija
u naknadi šteta neživotnih osiguranja
4. Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja neživotnih osiguranja
5. Prihodi od povrata poreskih i drugih dažbina i prihodi od premija,
subvencija, dotacija, donacija i sl.
6. Drugi poslovni prihodi
II POSLOVNI RASHODI (214+233)
1. Funkcionalni rashodi (215+223+229)
1.1. Rashodi za dugoročna rezervisanja i funkcionalne doprinose
(216 do 222)
a) Matematička rezerva životnih osiguranja, osim dobrovoljnog
penzijskog osiguranja
b) Matematička rezerva dobrovoljnog penzijskog osiguranja
v) Doprinos za preventivu
g) Vatrogasni doprinos
d) Doprinos Zaštitnom fondu
ñ) Rashodi za dugoročna rezervisnja za izravnanje rizika
e) Ostali rashodi za za dugoročna rezervisanja i funkcionalne doprinose
1.2. Naknade šteta, ugovorenih iznosa i premija saosiguranja i
reosiguranja (224 do 228)
a) Naknade šteta, ugovorenih iznosa i udjela u štetama životnih osiguranja
b) Naknade šteta i ugovorenih suma dobrovoljnog penzijskog osiguranja
v) Rashodi po osnovu premija i provizija saosiguranja, reosiguranja i
retrocesija životnih osiguranja
g) Rezervisanja za štete, ujele u štetama i ostala rezervisanja po osnovu
životnih osiguranja
d) Rashodi po osnovu bonusa i popusta životnih osiguranja
1.3. Naknade šteta i ostale naknade neživotnih osiguranja (230 do 232)
a) Naknade šteta, osiguranih suma, drugih ugovorenih iznosa i udjeli u
štetana neživotnih osiguranja
b) Rashodi po osnovu premija i provizija saosiguranja, reosiguranja i
retrocesija neživotnih osiguranja
v) Rezervisanja za štete i udjele u štetama i ostala rezervisanja po
osnovu neživotnih osiguranja
2. Troškovi sprovoñenja osiguranja (234+237+243)
2.1. Troškovi amortizacije i rezervisanja (235+236)
a) Troškovi amortizacije
Oznaka za
AOP
3
201
Tekuća
godina
Predhodna
godina
4
5
8.455.614
7.384.784
202
203
204
205
206
207
208
7.296.199
7.898.259
528.156
-661.836
212
213
214
631.259
9.074.046
3.576.859
148.361
7.671.981
2.252.036
215
281.607
248.030
78.996
81.440
202.611
166.590
228
229
3.295.252
2.004.006
230
2.814.169
2.769.050
231
481.083
119.748
209
210
211
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
232
233
234
235
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
-884.792
5.497.187
213.627
213.627
5.419.945
179.758
179.758
11
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
533 do 539
54
540
541
542, 543
544,545,547,548,
549
546
55
550
551 do 559
66
660, 661
662
663
664,665,669
56
560,561
562
563
564,565,569
67
670, 671
672
676
673,674,675,
677,678, 679
57
570, 571
572
575
573,574,576, 577 i
579
b) Troškovi rezervisanja
2.2. Troškovi materijala, energije, usluga i nematerijalni troškovi
(238 do 242)
a) Troškovi materijala, goriva i energije
b) Troškovi provizija
v) Troškovi proizvodnih usluga, reklame i propagande
g) Nematerijalni troškovi
d) Troškovi poreza i doprinosa
2.3. Troškovi zarada, naknada zarada i ostali lični rashodi
(244+245)
a) Troškovi bruto zarada i naknada zarada
b) Ostali lični rashodi i naknade
III POSLOVNI DOBITAK (201-213)
IV POSLOVNI GUBITAK (213-201)
B. FINANSIJSKI PRIHODI I RASHODI
I FINANSIJSKI PRIHODI (249 do 252)
1. Finansijski prihodi od matičnih , zavisnih pravnih licai ostalih
povezanih pravnih lica
2. Prihodi od kamata
3. Pozitivne kursne razlike
4. Ostali finansijski prihodi
II FINANSIJSKI RASHODI (254 do 257)
1. Finansijski rashodi iz odnosa sa matičnim , zavisnim i ostalim
povezanim pravnim licima
2. Rashodi kamata
3. Negativne kursne razlike
4. Ostali finansijski rashodi
III DOBITAK REDOVNE AKTIVNOSTI (246+248-253)
IV GUBITAK REDOVNE AKTIVNOSTI (247+253-248)
V. OSTALI PRIHODI I RASHODI
I OSTALI PRIHODI (261 do 264)
1. Dobici od prodaje nematerijalnih ulaganja, nekretnina, postrojenja,
opreme i investicionih nekretnina
2. Dobici od prodaje učešća i dugoročnih hartija od vrijednosti
683
684 do 689
58
580, 581, 582
583
584 do 589
2.814.455
130.347
606.378
1.807.782
2.723.244
187.509
401.240
1.672.746
241
242
225.574
44.374
422.900
38.849
243
244
245
246
247
2.469.105
1.728.323
740.782
2.516.943
1.170.202
1.346.741
618.432
287.197
248
653.186
785.819
261.701
785.819
391.485
150.729
41.403
33.825
41.403
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
115.975
260
247.766
84.395
116.904
457.219
261
262
263
4. Ostali prihodi
264
247.766
84.395
II OSTALI RASHODI (266 do 269)
1. Gubici po osnovu rashodovanja i prodaje nematerijalnih ulaganja,
nekretnina, postrojenja, opreme i investicionih nekretnina
2. Gubici po onovu prodaje učešća u kapitalu i hartija od vrijednosti
3. Rashodi po osnovu efekata ugovorene zaštite od rizika
265
121.267
26.601
121.267
126.499
26.601
57.794
4.
Ostali rashodi
266
267
268
269
270
271
G. PRIHODI I RASHODI OD USKLAðIVANjA VRIJEDNOSTI
IMOVINE
I PRIHODI OD USKLAðIVANjA VRIJEDNOSTI IMOVINE (273 do 275)
680,681,682
237
238
239
240
3. Prihodi po osnovu efekata ugovorene zaštite od rizika
III DOBITAK PO OSNOVU OSTALIH PRIHODA I RASHODA (260-265)
IV GUBITAK PO OSNOVU OSTALIH PRIHODA I RASHODA (265-260)
68
236
1. Prihodi od usklañivanja vrijednosti nematerijalnih ulaganja,
nekretnina, postrojenja, opreme i investicionih nekretnina
2. Prihodi od usklañivanja vrijednosti dugoročnih finansijskih plasmana
i finansijskih sredstava raspoloživih za prodaju
3. Ostali prihodi od usklañivanja vrijednosti imovine
II RASHODI OD USKLAðIVANjA VRIJEDNOSTI IMOVINE (277 do 279)
1. Obezvrjeñenje nematerijalnih ulaganja, nekretnina, postrojenja,
opreme i investicionih nekretnina
2. Obezvrjeñenje dugoročnih finansijskih plasmana i finansijskih
sredstava raspoloživih za prodaju
3. Ostali rashodi po osnovu usklañivanja vrijednosti imovine
272
273
274
275
276
277
278
279
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
12
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
690
590
691
591
721
dio 722
dio 722
III DOBITAK PO OSNOVU USKLAðIVANjA VRIJEDNOSTI
IMOVINE (272-276)
IV GUBITAK PO OSNOVU USKLAðIVANjA VRIJEDNOSTI
IMOVINE (276-272)
D. DOBITAK POSLOVANjA KOJE SE OBUSTAVLjA
ñ. GUBITAK POSLOVANjA KOJE SE OBUSTAVLjA
E. Prihodi po osnovu promjene računovodstvenih politika i
ispravke grešaka iz ranijih godina
Ž. Rashodi po osnovu promjene računovodstvenih politika i
ispravke grešaka iz ranijih godina
Z. DOBITAK I GUBITAK PRIJE OPOREZIVANjA
1. Dobitak prije oporezivanja (258+270+280+282+284-285)
2. Gubitak prije oporezivanja (259+271+281+283+285-284)
I. TEKUĆI I ODLOŽENI POREZ NA DOBIT
1. Poreski rashodi perioda
2. Odloženi poreski rashodi perioda
3. Odloženi poreski prihodi perioda
J. NETO DOBITAK I NETO GUBITAK PERIODA
1. Neto dobitak tekuće godine (286-287-288-289+290)
2. Neto gubitak tekuće godine (287-286+288+289-290)
K OSTALI DOBICI I GUBICI U PERIODU
I DOBICI UTVRðENI DIREKTNO U KAPITALU (294 do 299)
1.
Dobici po osnovu smanjenja revalorizacionih rezervi na stalnim
sredstvima, osim HOV raspoloživih za prodaju
2.
Dobici po osnovu promjene fer vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju
3.
Dobici po osnovu prevoñenja finansijskih izvještaja inostranog
poslovanja
4.
Aktuarski dobici od planova definisanih primanja
280
281
282
283
284
285
286
287
10.524
515.013
10.524
515.013
10.524
515.013
312
313
314
315
89
91
316
89
91
288
289
290
291
292
293
294
295
L. OSTALI DOBICI ILI GUBICI U PERIODU (293-300) ili (300-293)
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
Lj. POREZ NA DOBITAK KOJI SE ODNOSI NA OSTALE
DOBITKE I GUBITKE
307
5.
Efektivni dio dobitaka po osnovu zaštite od rizika gotovinskih tokova
6.
Ostali dobici utvrñeni direktno u kapitalu
II GUBICI UTVRðENI DIREKTNO U KAPITALU (301 do 305)
1.
2.
Gubici po osnovu promjene fer vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju
Gubici po osnovu prevoñenja finansijskih izvještaja inostranog poslovanja
3.
Aktuarski gubici od planova definisanih primanja
4.
Efektivni dio gubitaka po osnovu zaštite od rizika gotovinskih tokova
5.
Ostali gubici utvrñeni direktno u kapitalu
M. NETO REZULTAT PO OSNOVU OSTALIH DOBITAKA I
GUBITAKA U PERIODU (306±307)
N. UKUPAN NETO REZULTAT U OBRAČUNSKOM PERIODU
I UKUPAN NETO DOBITAK U OBRAČUNSKOM PERIODU
(291±308)
II UKUPAN NETO GUBITAK U OBRAČUNSKOM PERIODU (292 ±308)
Dio neto dobitka/gubitka koji pripada većinskim vlasnicima
Dio neto dobitka/gubitka koji pripada manjinskim vlasnicima
Obična zarada po akciji
Razrijeñena zarada po akciji
Prosječan broj zaposlenih po osnovu časova rada
Prosječan broj zaposlenih po osnovu stanja na kraju mjeseca
308
309
310
311
Potpisano u ime Društva
direktor
Mila Gromilić
_________________________
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
13
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
BILANS TOKOVA GOTOVINE
u periodu od 01.01. do 31.12.2009. godine
u KM
POZICIJA
Oznaka za
AOP
1
A. TOKOVI GOTOVINE IZ POSLOVNIH AKTIVNOSTI
2
I. Prilivi gotovine iz poslovnih aktivnosti (502 do 505)
1. Prilivi od premije osiguranja, saosiguranja i primljeni avansi
501
502
2. Prilivi od premije reosiguranja i retrocesija
503
3. Prilivi od učešća u naknadi štete
504
Tekuća
godina
3
IZNOS
Predhodna
godina
4
7.680.449
7.257.555
8.991.828
167.961
97.775
8.610.799
3.893
4. Ostali prilivi iz poslovnih aktivnosti
505
254.933
279.361
II. Odlivi gotovine iz poslovnih aktivnosti (507 do 514)
1. Odlivi po osnovu naknade šteta iz osiguranja i udjela u štetama iz
saosiguranja i dati avansi
2. Odlivi po osnovu naknade šteta i udjela iz reosiguranja i retrocesija
506
9.086.985
8.831.893
507
508
2.871.820
3.544.711
21.784
3. Odlivi po osnovu premija saosiguranja, reosiguranja i retrocesija
509
14.276
29.851
4. Odlivi po osnovu isplata zarada, naknada zarada i ostalih ličnih
rashoda
510
1.532.471
1.726.573
5. Odlivi po osnovu troškova sprovoñenja osiguranja
511
680.406
2.016.680
6. Odlivi po osnovu plaćenih kamata
512
5.389
40.076
7. Odlivi po osnovu poreza na dobit
513
2.652
28.514
8. Ostali odlivi iz poslovnih aktivnosti
514
3.979.971
1.423.704
III. Neto priliv gotovine iz poslovnih aktivnosti (501-506)
515
IV. Neto odliv gotovine iz poslovnih aktivnosti (506-501)
516
1.406.536
B. TOKOVI GOTOVINE IZ AKTIVNOSTI INVESTIRANjA
I. Prilivi gotovine iz aktivnosti investiranja (518 do 523)
1. Prilivi po osnovu kratkoročnih finansijskih plasmana
517
1.227.642
1.085.819
518
80.395
300.000
2. Prilivi po osnovu prodaje akcija i udjela
519
384.546
3. Prilivi po osnovu prodaje nematerijalnih ulaganja, nekretnina,
postrojenja, opreme, investicionih nekretnina
520
4. Prilivi po osnovu kamata
521
5. Prilivi od dividendi i učešća u dobitku
522
6. Prilivi po osnovu ostalih dugoročnih finansijskih plasmana
159.935
261.701
783.443
523
501.000
2.376
II. Odlivi gotovine iz aktivnosti investiranja (525 do 528)
1. Odlivi po osnovu kratkoročnih finansijskih plasmana
524
525
5.318.132
30.888
225.645
100.000
2. Odlivi po osnovu kupovine akcija i udjela u kapitalu
526
124.040
3. Odlivi po osnovu kupovine nematerijalnih ulaganja, nekretnina,
postrojenja, opreme, investicionih nekretnina
527
346.770
4. Odlivi po osnovu ostalih dugoročnih finansijskih plasmana
528
4.940.474
III. Neto priliv gotovine iz aktivnosti investiranja (517-524)
529
IV. Neto odliv gotovine iz aktivnosti investiranja (524-517)
530
1.605
860.174
V. TOKOVI GOTOVINE IZ AKTIVNOSTI FINANSIRANjA
I. Priliv gotovine iz aktivnosti finansiranja (532 do 535)
1. Prilivi po osnovu povećanja osnovnog kapitala
531
532
2. Prilivi po osnovu dugoročnih kredita
533
1.300.000
3. Prilivi po osnovu kratkoročnih kredita
534
700.000
4. Prilivi po osnovu ostalih dugoročnih i kratkoročnih obaveza
535
600.000
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
0
14
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
II. Odlivi gotovine iz aktivnosti finansiranja (537 do 542)
536
1. Odlivi po osnovu otkupa sopstvenih akcija i udjela
537
2. Odlivi po osnovu dugoročnih kredita
538
3. Odlivi po osnovu kratkoročnih kredita
539
4. Odlivi po osnovu finansijskog lizinga
540
5. Odlivi po osnovu isplaćenih dividendi
541
549.882
979.963
449.010
300.000
6. Odlivi po osnovu ostalih dugoročnih i kratkoročnih obaveza
542
249.882
III. Neto priliv gotovine iz aktivnost finansiranja (531-536)
543
750.118
530.953
IV. Neto odliv gotovine iz aktivnosti finansiranja (536-531)
544
G. UKUPNI PRILIVI GOTOVINE (501+517+531)
545
10.208.091
10.077.647
949.963
D. UKUPNI ODLIVI GOTOVINE (506+524+536)
546
14.954.999
10.037.501
ð. NETO PRILIV GOTOVINE (545-546)
547
E. NETO ODLIV GOTOVINE (546-545)
548
4.746.908
-40.146
Ž. GOTOVINA NA POČETKU OBRAČUNSKOG PERIODA
549
4.968.512
4.928.366
Z. POZITIVNE KURSNE RAZLIKE PO OSNOVU PRERAČUNA
GOTOVINE
550
I. NEGATIVNE KURSNE RAZLIKE PO OSNOVU PRERAČUNA
GOTOVINE
551
221.604
4.968.512
J. GOTOVINA NA KRAJU OBRAČUNSKOG PERIODA
552
(549+547-548+550-551)
Potpisano u ime Društva
direktor
Mila Gromilić
_________________________
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
15
1. Stanje na dan 31.12.2007. god.
2. Efekti promjena u računovodstvenim politikama
3. Efekti ispravke grešaka
Ponovo iskazano stanje na dan 01.01.2008. god. (901
± 902 ± 903)
4. Efekti revalorizacije materijalnih i nematerijalnih
sredstava
5. Nerealizovani dobici/gubici po osnovu finansijskih
sredstava raspoloživih za prodaju
6. Kursne razlike nastale po osnovu preračuna
finansijskih izvještaja u drugu funkcionalnu valutu
7. Neto dobitak/gubitak perioda iskazan u bilansu
uspjeha
8. Neto dobici/gubici perioda priznati direktno u
kapitalu
9. Objavljene dividende i drugi vidovi raspodjele
dobitka i pokriće gubitka
1
PROMJENE NA KAPITALU
Oznaka za AOP
Akcionarski kapital i drugi
oblici osnovnog kapitala
6.768.192
6.768.192
3
2.764.153
4
Revalorizacione rezerve
5
-1.326.544
3.003.451
3.003.451
6
7
1.326.544
515.013
-2.974.163
139.075
-1.647.619
-1.465.619
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
910
909
908
907
906
905
904
903
902
901
2
Prenesene rezerve (kursne
razlike)
DIO KOJI PRIPADA VLASNICIMA
KAPITALA (MATIČNOG) DRUŠTVA
Ostale rezerve (emisiona
premija, zakonske i
statutarne rezerve)
UKUPNO
16
515.013
2.764.153
6.797.480
9.910.718
-1.647.619
-1.465.619
8
u KM
9
Manjinski interes
IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU
u periodu od 01.01. do 31.12.2009. godine
Akumulisani nerasporeñeni
dobitak / nepokriveni
gubitak
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
515.013
2.764.153
6.797.480
9.910.718
-1.647.619
-1.465.619
10
UKUPNI KAPITAL
Potpisano u ime Društva
direktor
Mila Gromilić
_________________________
18. Neto dobitak/gubitak perioda iskazan u bilansu
uspjeha
19. Neto dobici/gubici perioda priznati direktno u
kapitalu
20. Objavljene dividende i drugi vidovi raspodjele
dobitka i pokriće gubitka
21. Emisija akcijskog kapitala i drugi vidovi
povećanja ili smanjenje osnovnog kapitala
22. Stanje na dan 31.12.2009. god. (915 ± 916 ± 917
± 918 ± 919 ± 920 - 921 + 922)
17. Kursne razlike nastale po osnovu preračuna
finansijskih izvještaja u drugu funkcionalnu valutu
12. Efekti promjena u računovodstvenim politikama
13. Efekti ispravke grešaka
14. Ponovo iskazano stanje na dan 01.01.2009. god.
(912 ± 913 ± 914)
15. Efekti revalorizacije materijalnih i nematerijalnih
sredstava
16. Nerealizovani dobici/gubici po osnovu
finansijskih sredstava raspoloživih za prodaju
10. Emisija akcijskog kapitala i drugi vidovi
povećanja ili smanjenje osnovnog kapitala
11. Stanje na dan 31.12.2008. god./ 01.01.2009. god
(904 ± 905 ± 906 ± 907 ± 908 ± 909 - 910 + 911)
6.768.192
6.768.192
6.768.192
2.737.786
-26.367
2.764.153
2.764.153
-1.676.907
1.676.907
1.676.907
-653.415
1.676.907
10.524
26.367
-2.367.213
-1.234.607
-1.132.606
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
923
922
921
920
919
918
917
916
915
914
913
912
911
17
8.852.563
1.676.907
10.524
8.842.039
-1.234.607
10.076.646
8.852.563
1.676.907
10.524
8.842.039
-1.234.607
10.076.646
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
OSNOVNI PODACI O DRUŠTVU
„KRAJINA-OSIUGURANjE“ a.d. Banja Luka je osnovano kao dioničarsko durštvo,
odlukom broj 02-521/92, koju je donio Zbor radnika Organizacije za osiguranje „Sarajevoosuguranje“ Sarajevo, Filijala Banja Luka, dana 23.06.1992. godine, na osnovu Uredbe o
organizovanju preduzeća, koju je donijelo Izvršno vijeće Autonomne regije Krajina Banja
Luka, broj 03-320/92, od 09.05.1992. godine. Upis osnivanja Dioničarskog društva u sudski
registar izvršen je kod Osnovnog suda udruženog rada u Banjoj Luci 25.06.1992. godine
Rješenjem broj U/I-2002/92, broj registarskog uloška 1-3788-00.
Usklañivanje organizacije i preregistracija u skladu sa Zakonom o osiguranju imovine i lica
(„Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 14/00 i 20/00) i promjena osnivača izvršeno je
18.10.2002. godine kod Osnovnog suda u Banjoj Luci, rješenjem broj U/I-1043/2002. pod
nazivom „KRAJINA-OSIGURANjE“ akcionarsko društvo Banja Luka.
Usklañivanje organizacije i opštih akata sa Zakonom o javnim preduzećima („Službeni
glasnik Republike Srpske“, broj 75/04) i usklañivanje djelatnosti sa Zakonom o osiguranju
imovine i lica („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 17/05, 1/06, 64/06) i Odlukom o
vrstama osiguranja („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 57/06) izvršeno je 15.04.2008.
godine kod nadležnog suda, registarski uložak broj 1-3788-00, pod oznakom i brojem
upisnika suda 071-0-Reg-08-000777.
Promjena funkcije lica ovlašćenog za zastupanje izvršena je 07.10.2008. godine kod
nadležnog suda u sudskom registru, registarski uložak broj 1-3788-00, pod oznakom i brojem
upisnika suda 071-0-Reg.08-001980.
Prema rješenju Osnovnog suda u Banjoj Luci, oznaka i broj upisnika suda 071-0-Reg-08000777, registarski uložak broj 1-3788-00, od 15.04.2008. godine vrijednost osnovnog
kapitala iznosi 6.768.192 KM.
Centralni registar hartija od vrijednosti a.d. Banja Luka dostavio je Obavještenje o registraciji
hartija od vrijednosti broj 06-176/1/03 od 04.07.2003. godine, u kome je navedeno, da je:
- nominalna vrijednost akcije
1 KM
- broj registrovanih akcija
6.768.192 KM
- ukupna vrijednost akcija
6.768.192 KM
Rješenjem Komisije za hartije od vrijednosti Republike Srpske broj 01-03-RE-1772/02 od
17.04.2003. godine, Društvo je upisano u Registar emitenata. Promjena podataka kod
emitenta izvršena je 19.05.2008. godine rješenjem Komisije za hartije od vrijednosti
Republike Srpske broj 01-3-Reg-1840/08.
U izvještaju Centralnog registra hartija od vrijednosti od 31.12.2009. godine navedena je
ukupna vrijednost akcijskog kapitala u iznosu od 6.768.192 KM.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
18
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Organi Društva su:
1. Skupština
2. Nadzorni odbor
3. Uprava.
Matični broj: 1494678
JIB: 4400957640004
Šifra djelatnosti: 66030 ostalo osiguranje
− zaključivanje ugovora o osiguranju i prikupljanja sredstava radi formiranja fonda za
naknadu štete i isplatu osiguranih suma,
− učešće u sprovoñenju mjera za sprečavanje i smanjenje rizika koji ugrožavaju
osiguranu imovinu i lice,
− obavljanje finansijskih transakcija i drugih kreditno-monetarnih poslova
deponovanjem, udruživanjem, ulaganjem i plasmanom sredstava osiguranja, u skladu
sa zakonom,
− zaključivanje i izvršavanje ugovora reosiguranja osiguranih viškova, rizika iznad
iznosa samopridržaja jedne organizacije za osiguranje kod druge organizacije za
osiguranje registrovane za poslove aktivnog reosiguranja,
− posredovanje u ugovaranju osiguranja,
− zastupanje u osiguranju,
− snimanje rizika, snimanje i procjena šteta,
− prodaja ostataka oštećenih i uništenih stvari,
− pružanje pravne pomoći i drugih intelektualnih i tehničkih usluga u vezi sa poslovima
osiguranja.
67200 pomoćne aktivnosti za osiguranje:
− aktivnosti povezane ili uključene sa osiguranjem, osim finansijskog posredovanja.
Sjedište Društva: Banja Luka, Braće Pantić 2.
Broj zaposlenih radnika na dan 31.12.2009. godine: 89.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
19
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Organaizacija Društva
Centrala Društva je u Banjaluci u ulici Braće Pantića 2.
Društvo obavlja poslovanje u sljedećim organizacionim jedinicama:
1. Predstavništvo Gradiška
2. Ispostava Kozarska Dubica
3. Predstavništvo Prijedor
4. Ispostava Kneževo
5. Ispostava Kotor Varoš
6. Ispostava Novi Grad
7. Ispostava Prnjavor
8. Ispostava Čelinac
9. Ispostava Laktaši
10. Ispostava Trebinje
11. Ispostava Teslić
12. Ispostava TAM Servis Banja Luka
13. Poslovna jedinica Rotas Banja Luka
14. Ispostav Zvornik
15. Ispostava Pale
16. Poslovna jedinica Ostrog Banja Luka
17. Poslovna jedinica Prijedor TP
18. Poslovna jedinica Gradiška TP
19. Ispostava Derventa
20. Ispostava Doboj
21. Ispostava Srbac
22. Ispostava Foča
23. Ispostava Bijeljina
24. Poslovna jedinica Borik Banja Luka
25. Poslovna jedinica Modriča
26. Poslovna jedinica Lazarevo Banja Luka.
Lica sa značajnim položajem u Društvu
Direktor Društva je Mila Gromilić, upisana u Sudski registar broj 071-0-Reg-08-001980 od
07.10.2008. godine.
Odgovorno lice za računovodstveno-finansijske poslove je Nada Despot.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
20
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Normativna djelatnost
Društvo je u postupku usklañivanja poslovanja sa novim propisima u toku 2007. godine
donijelo sva propisana opšta akta poslovne politike i to:
- Opšte i posebne uslove osiguranja i tarife premija,
- Odluku o tehničkim osnovama osiguranja,
- Odluku o kriterijumima, načinu utvrñivanja i tabeli maksimalnog samopridržaja i
ukupnom iznosu samopridržaja,
- Pravilnik o uslovima i načinu deponovanja i ulaganja sredstava Društva,
- Pravilnik o maksimalnim stopama režijskog dodatka,
- Pravilnik o formiranju i načinu obračunavanja prenosnih premija,
- Pravilnik o formiranju i načinu obračunvanja rezervacija za štete,
- Pravilnik o formiranju i korišćenju rezervi za izravnanje rizika (kolebanje šteta),
- Pravilnik o uslovima i načinu ostvarivanja regresa,
- Pravilnik o formiranju i korišćenju sredstava preventive,
- Pravilnik o uslovima i načinu saosiguranja i reosiguranja.
Društvo je u 2009. godini usvojilo novi Pravilnik o uslovima i načinu deponovanja i ulaganja
sredstava Društva, čime je ovaj pravilnik usklañen sa odredbama Pravilnika o visini i načinu
ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda Društava za
osiguranje („Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09). Ovim je prestao da važi
Pravilnik o uslovima i načinu deponovanja i ulaganja sredstava Društva od 15.10.2007.
godine.
Takoñe, u 2009. godini je usvojena izmjena i dopuna Pravilnika o formiranju i načinu
obračunavanja rezervacije šteta.
Kod tarifa i uslova osiguranja u 2009. godini su usvojeni Uslovi i Tarifa VI osiguranje stvari
domaćinstva i Izmjena i dopuna Tarife X Kombinovano osiguranje motornih vozila AK. Za
sve navedene akte i izmjene akata koji su usvojeni u 2009. godini je pribavljeno pozitivno
mišljenje ovlašćenog aktuara.
Drugih promjena opštih akata poslovne politike u 2009. godini nije bilo.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
21
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
RAČUNOVODSTVENE POLITIKE
Pri sačinjavanju finansijskih izvještaja Društvo je obavezno da se pridržava sljedećih načela:
Načelo stalnosti poslovanja, iz koga proizilazi da imovinski, finansijski i prinosni
položaj Društva kao i ekonomska politika zemlje i ekonomske prilike u okruženju
omogućavaju poslovanje u neograničenom roku.
Načelo dosljednosti, koje podrazumijeva da se način procjenjivanja bilansnih pozicija
ne mijenja u dužem vremenskom periodu, a ako do promjene ipak doñe, efekat
promjene se kvantifikuje i prezentuje u skladu sa MRS 8 – Računodstvene politike,
promjene računovodstvenih procjena i greške.
Načelo opreznosti, u skladu s kojim se imovina Društva vrednuje po principu niže
vrijednosti, a obaveze po principu više vrijednosti, osim ako se relevantnim MSFI-a
ne zahtijeva drugačije. Ovo načelo podrazumijeva primjenu:
- principa realizacije, prema kome se u bilans uspjeha mogu uključiti samo
realizovani dobici,
- principa impariteta, (nejednake vrijednosti), kojim se zahtijeva bilansiranje imovine
po najnižoj, a obaveza po najvišoj vrijednosti, što ima za posljedicu odmjeravanje
rashoda na više, a prihoda na niže, kao i uzimanje u obzir svih obezvreñenja i
rezervisanja.
Načelo uzročnosti, prema kome se u obzir uzimaju svi prihodi i rashodi datog
obračunskog perioda bez obzira na momenat naplate prihoda (fakturisana realizacija) i
momenat plaćanja po osnovu rashoda.
Načelo pojedinačnog procjenjivanja, pri čemu eventualna grupna procjenjivanja
proističu iz pojedinačnog procjenjivanja.
Načelo identiteta bilansa, po kome bilans otvaranja poslovnih knjiga za tekuću
godinu mora da bude identičan zaključnom bilansu za prethodnu godinu. Eventualna
odstupanja od ovog načela prilikom formiranja početnog stanja mogu biti zasnovana
samo na sugestijama i preporukama datim u revizorskom izvještaju za prethodni
obračunski period.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
22
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Osnovne računovodstvne politike koje su primjenjivane pri sastavljanju i prezentaciji
finansijskih izvještaja su sljedeće.
Nematerijalna ulaganja
Nematerijalna ulaganja predstavljaju trajno pravo korištenja zemljišta iskazano u
knjigovodstvenoj evidenciji, a na osnovu cijena utvrñenih od ovlaštenih organa opština na
čijoj se teritoriji nalazi zemljište. Ova nematerijalna ulaganja imaju isti tretman kao i zemljište
koje je u vlasništvu Društva i ne vrši se obračun amortizacije.
Nabavne vrijednosti razvojnih projekata i projektne dokumentacije prikazuju se kao
nematerijalna sredstva, ako se očekuje da ovi izdaci generišu buduću ekonomsku korist. Ostali
izdaci se tretiraju kao trošak u periodu nastanka. Nematerijalna sredstva se amortizuju na
proporcionalnoj osnovi za period očekivanih ekonomskih koristi.
Nekretnine, postrojenja i oprema
U evidenciji osnovnih sredstava nalaze se sredstva čiji je očekivani vijek duži od jednog
obračunskog perioda, a ista realno doprinose ostvarivanju odreñenih ekonomskih koristi.
Osnovna sredstva se iskazuju po nabavnoj, revalorizovanoj vrijednosti. Nabavnu vrijednost
čini fakturna vrijednost dobavljača uvećana za zavisne troškove po osnovu nabavke i troškova
montaže. Dobit koja nastane prilikom rashodovanja i prodaje osnovnih sredstava iskazuje se
kao prihod u okviru ostalih prihoda. Gubitak nastao prilikom rashodovanja i prodaje osnovnih
sredstava iskazuje se kao rashod u okviru ostalih rashoda.
Amortizacija osnovnih sredstava obračunava se za svako osnovno sredstvo pojedinačno po
proporcionalnim stopama. Pod pojedinačnim obračunom amortizacije podrazumijeva se
otpisivanje za jedno osnovno sredstvo ili više osnovnih sredstava iz iste amortizacione grupe.
Amortizacija se obračunava na osnovicu koju čini nabavna odnosno procijenjena vrijednost na
početku godine, kao i na osnovna sredstva koja su stavljena u upotrebu u toku godine. Za alat
i inventar koji su rasporeñeni u osnovna sredstva, stopa otpisa se utvrñuje prema
procijenjenom vijeku korištenja.
Primijenjene stope amortizacije za glavne kategorije osnovnih sredstava su:
Grañevinski objekti
Oprema za obavljanje djelatnosti
Automobili
Digitroni
Kancelarijski namještaj
Računari
1% - 4%
6% - 20,0%
15%
14%
12%
20%
Dutoročni finansijski plasmani
Dugoročni finansijski plasmani predstavljaju finansijska sredstva koja se prilikom početnog
priznavanja mjere po nabavnoj vrijednosti.
Naknadna mjerenja učešća u kapitalu kod povezanih pravnih lica vode se po nabavnoj
vrijednosti.
Ostala dugoročna ulaganja za koja ne postoji organizovano tržište, naknadno se vrednuju,
takoñe po nabavnoj vrijednosti.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
23
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Potraživanja po osnovu premija
Potraživanja po osnovu premija iskazana su u visini za koju se pretpostavlja da će biti u
cijelosti naplaćena.
Komisija za ocjenu boniteta po obračunskim periodima daje prijedlog za indirektan i direktan
otpis potraživanja.
Kratkoročni finansijski plasmani
Kratkoročni finansijski plasmani obuhvataju kratkoročne plasmane u povezana pravna lica,
kratkoročne depozite kod banaka, kratkoročne kredite ostalim povezanim pravnim licima i
hartija od vrijednosti kojima se trguje.
Kratkoročni plasmani, depoziti i krediti iskazani su po nominalnoj vrijednosti, a gdje je
ugovoreno, uvećani su za pripisanu kamatu.
Hartije od vrijednosti kojima se trguje vrednuju se po tržišnoj vrijednosti na dan bilansiranja.
Zalihe materijala
Vrijednosti zaliha materijala, rezervnih dijelova, alata i inventara vode se po nabavnoj
vrijednosti koja uključuje vrijednost po fakturi dobavljača i zavisne troškove. Alat i inventar
se otpisuje 100% prilikom stavljanja u upotrebu.
Potraživanja iz poslovnih odnosa
Potraživanja po osnovu premije osiguranja, avansa, specifičnih poslova i kratkoročnih
finansijskih plasmana priznaju se po nominalnoj vrijednosti uvećanoj za eventualno
obračunate kamate, u skladu sa ugovorom, odnosno odlukom o isplatama, sudskim rješenjem i
slično. Na dan bilansiranja vrši se pojedinačna procjena naplativosti potraživanja.
Procjena, tj. usklañivanje vrijednosti potraživanja obavlja se na osnovu saznanja da
potraživanje nije naplaćeno u roku, odnosno saznanja da postoje nastale okolnosti za
djelimično umanjenje potraživanja, posebno ako su te okolnosti vezane za sudski spor.
Bilo koji iznos kojim se vrši usklañivanje vrijednosti potraživanja u toku perioda evidentira se
na teret rashoda tekućeg perioda, a u korist ispravke vrijednosti potraživanja. Utužena
potraživanja iskazuju se kao sporna potraživanja.
Povećanje potraživanja za iznos pripisanih kamata se priznaje ako je zasnovano na ugovoru,
vansudskom poravnanju ili sudskoj presudi.
Gotovina i ekvivalenti gotovine
Gotovina i ekvivalenti gotovine sastoje se od novca u blagajni i novca na transakcionim
računima kod poslovnih banaka.
Aktivna vremenska razgraničenja
Unaprijed plaćeni troškovi iskazuju se kao aktivna vremenska razgraničenja i uključuju se u
troškove perioda u kome su nastali.
Kapital
Osnovni kapital i to dio koji se odnosi na uplaćene akcije iskazuje se u vrijednosti koja je
upisana u sudski registar i ostalim registrima. Ostali dio kapitala iskazuje se u skladu sa
odlukama Skupštine Društva.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
24
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Rezerve iz dobiti iskazuju se po nominalnoj vrijednosti izvršenoj izdvajanjem iz dobitka u
skladu sa zakonskim, podzakonskim propisima i Statutom Društva.
Dobitak i gubitak tekuće godine utvrñuje se u skladu sa računovodstvenim propisima,
Meñunarodnim računovodstvenim standardima i Zakonom o preduzećima. Dobitak tekuće
godine u bilansu uspjeha se iskazuje kao bruto dobitak. Nakon obračunavanja poreza na dobit
i umanjenja po tom osnovu iskazuje se neto dobitak.
Prenosne premije
Obračun prenosne premije regulisan je Pravilnikom o formiranju i načinu obračunavanja
prenosnih premija (vremensko razgraničenje premije), usvojenom po Odluci Upravnog
odbora od 11.01.2007. godine.
Finansijske obaveze
Kratkoročnim obavezama smatraju se obaveze koje dospijevaju u roku od godinu dana, od
dana nastanka, odnosno od dana godišnjeg bilansa.
Prenosne premije
Obračun prenosne premije regulisan je Pravilnikom o formiranju i načinu obračunavanja
prenosnih premija (vremensko razgraničenje premije), usvojenom po Odluci Upravnog
odbora od 11.01.2007. godine.
Rezervisane štete
Rezervacija prijavljenih, a nelikvidiranih šteta, kao i nastalih, a neprijavljenih šteta regulisana
je Pravilnikom o formiranju i načinu obračunavanja rezervacija za štete – usvojenom po
Odluci Upravnog odbora od 29.04.2007. godine.
Dugoročna rezervisanja
Rezervisanja su obaveze čiji će se datum nastanka potvrditi u budućnosti, a čiji iznos se može
odrediti na osnovu procjena koje postoje na dan izvještaja. Rezervisanja se priznaju kao
obaveze u finansijskom izvještaju ako su ispunjeni sljedeći uslovi:
- kada Društvo ima obavezu (pravnu ili stvarnu) kao rezultat prošlog dogañaja,
- kada je vjerovatno da će odliv resursa koji stvaraju ekonomske koristi biti potreban da se
izmiri obaveza i
- kada se pouzdano može procijeniti iznos obaveze.
Društvo ima obavezu rezervisanja na kraju obračunskog perioda na osnovu Pravilnika o
rezervisanim štetama za:
- redovne prijavljene štete,
- masovne i katastrofalne štete,
- štete u sporu,
- štete sa elementima inostranosti,
- štete po osnovu rente.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
25
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Prihodi
Prihodi od premija osiguranja i saosiguranja priznaju se po fakturnoj vrijednosti. Prihodi od
ukidanja rezervisanja utvrñuju se na kraju obračunskog perioda, a na osnovu utvrñenih
izdataka koji su nastali po prethodnom rezervisanju i predviñenog rezervisanja za izdatke u
narednom periodu.
Dobici predstavljaju druge stavke koje zadovoljavaju definiciju prihoda i mogu, ali ne moraju
da proisteknu iz uobičajenih aktivnosti Društva. Dobici predstavljaju povećanje ekonomske
koristi i kao takvi po prirodi nisu različiti od prihoda. Dobici uključuju dobitke proistekle iz
prodaje dugoročnih sredstava, nerealizovane dobitke, na primjer, efekat koji proističe iz
revalorizacije utuživih vrijednosnih papira i ono što rezultira iz porasta iskazane vrijednosti
dugoročnih sredstava.
Rashodi
Rashodi obuhvataju troškove koji proističu iz uobičajenih aktivnosti Društva, kao i ostvarene
gubitke.
Na računima rashoda obuhvataju se poslovni rashodi, finansijski rashodi i ostali rashodi, koji
obuhvataju i rashode po osnovu obezvreñenja sredstava.
Gubici predstavljaju druge stavke koje zadovoljavaju definiciju rashoda i mogu, ali ne moraju,
da proisteknu iz uobičajenih aktivnosti Društva. Gubici predstavljaju smanjenje ekonomske
koristi i kao takvi nisu po svojoj prirodi različiti od drugih rashoda.
Gubici uključuju gubitke koji su proizašli iz prodaje dugoročnih sredstava. U rashode se
takoñe uključuju nerealizovani gubici po osnovu kursnih razlika.
Troškovi tekućih održavanja i opravki
Troškovi tekućih održavanja i opravki osnovnih sredstava se pokrivaju iz prihoda
obračunskog perioda u kome nastaju. Troškovi na revitalizaciji, rekonstrukciji i modernizaciji
postojećih objekata, postrojenja i opreme, kao kapitalni izdaci, povećavaju vrijednost
sredstava.
Primanja zaposlenih
Primanja zaposlenih obračunavaju se kao obaveza i rashodi perioda u kome su nastali, u visini
na koju zaposleni imaju pravo u skladu sa kolektivnim ugovorom, odnosno ugovorom o radu
ili opštim aktom, nezavisno od toga da li je isplata tih rashoda izvršena do kraja obračunskog
perioda.
Poreski rizici
Republika Srpska i Bosna i Hercegovina trenutno imaju više zakona koji regulišu razne
poreze uvedene od strane nadležnih organa. Porezi koji se plaćaju uključuju porez na dodatu
vrijednost, porez na dobit i poreze na plate (obavezne poreze), zajedno sa drugim porezima.
Pored toga, zakoni kojima se regulišu ovi porezi nisu bili primjenjivani duže vrijeme za
razliku od razvijenijih tržišnih privreda, dok su propisi kojim se vrši implementacija ovih
zakona često nejasni ili ne postoje. Shodno tome, u pogledu pitanja vezanih za poreske zakone
ograničen je broj slučajeva koji se mogu koristiti kao primjer. Često postoje razlike u
mišljenju meñu državnim ministarstvima i organizacijama vezano za pravnu interpretaciju
zakonskih odredbi što može dovesti do neizvjesnosti i sukoba interesa. Poreske prijave,
zajedno sa drugim oblastima zakonskog regulisanja (na primjer, pitanja carina i devizne
kontrole) su predmet pregleda i kontrola od više ovlašćenih organa kojima je zakonom
omogućeno propisivanje jako strogih kazni i zateznih kamata.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
26
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Tumačenje poreskih zakona od strane poreskih vlasti u odnosu na transakcije i aktivnosti
Društva mogu se razlikovati od tumačenja rukovodstva. Kao rezultat iznijetog, transakcije
mogu biti osporene od strane poreskih vlasti i Društvu može biti odreñen dodatni iznos
poreza, kazni i kamata. U skladu sa Zakonom o Poreskoj upravi Republike Srpske, period
zastarjelosti poreske obaveze je 5 godina. To praktično znači da poreske vlasti imaju prava da
odrede plaćanje neizmirenih obaveza u roku od 5 godina od trenutka kada je obaveza nastala.
Ove činjenice utiču da poreski rizik u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini bude značajniji
od onog u zemljama sa razvijenijim poreskim sistemom.
Devizni kursevi
Srednji kursevi za devize, utvrñeni na meñubankarskom tržištu deviza, primijenjeni za
preračun deviznih pozicija bilansa stanja u Konvertibilne marke, za pojedine glavne valute
su bili sljedeći:
u KM na 31.12.
2009.
EUR
1.95583
USD
1.3873
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
27
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
NAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE
I
ANALIZA BILANSA STANJA
1.
Nematerijalna ulaganja
U KM
Opis
1
Avansi i nematerijalna ulaganja u pripremi
Ukupno
Tekući period
2
38.431
38.431
Iznos
Prethodni period
3
0
0
Indeks
4 (2/3)
0
0
Ukupna nematerijalna ulaganja su evidentirana u iznosu od 38.431 KM, i odnose se na
ulaganja u internet – internet protok, uvezivanje mreže, internet protokoli i sl.
2.
Nekretnine i oprema
U KM
Opis
1
Zemljište
Grañevinski objekti
Postrojenja i oprema
Avansi i nekretnine, postrojenja, oprema i investicione
nekretnine u pripremi
Ukupno
Tekući period
2
1.499.360
8.365.800
327.044
Iznos
Prethodni period
3
1.499.360
8.490.865
414.356
734.475
225.030
3
10.926.679
10.629.611
1
Indeks
4 (2/3)
1
0,99
0,79
Ukupne nekretnine i oprema su evidentirane u iznosu od 10.926.679 KM, od čega se na
grañevinske objekte odnosi iznos od 8.365.800 KM.
Društvo u knjigovodstvenoj evidenciji vodi 17 grañevinskih (poslovnih) objekata kao i sa 7
pratećih objekata (ograde i asfaltne površine). Zemljište je evidentirano u iznosu od 1.499.360
KM. U toku su pravne radnje na upisu prava vlasništva nad objektima i zemljištem kojima
Društvo raspolaže. (Zemljište je u najvećem dijelu uknjiženo dok je postupak uknjižbe
grañevinskih objekata kojima Društvo raspolaže u toku)
U analitičkoj evidenciji ulaganja u nekretnine, obrascu US1 i u prilogu uz obrazac US1
prikazana su ulaganja u nekretnine knjigovodstvene vrijednosti od 1.650.490 KM, na dan
31.12.2009. godine.
Ulaganja u nekretnine se odnose na sljedeća ulaganja:
o Poslovni prostor sa zemljištem u Gradišci koji se nalazi na k.č. 2664/5, upisan u ZK
uložak 314 od 03.02.2010. godine, KO N/P Gradiška Selo, sa upisanim pravom vlasništva
u korist „Krajina Osiguranje“ a.d. Banja Luka. Knjigovodstvena vrijednost nekretnina na
dan 31.12.2009. godine je 807.379 KM (uključeno je i zemljište). Društvo ima zaključen
ugovor o zakupu navedenih nekretnina sa povezanim preduzećem „Krajina-Kros“ d.o.o
Banja Luka – Ugovor o zakupu objekta Tehnički pregled vozila u Gradišci broj 03-336/09
od 01.01.2009. godine, godišnja zakupnina iznosi 12.000 KM. Na nekretnini nema
upisanih tereta.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
28
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
o Poslovni prostor sa zemljištem u Kozarskoj Dubici koji se nalazi na k.č. 289/23, upisan u
ZK uložak 5512 od 09.02.2010. godine, KO Kozarska Dubica. U knjigovodstvenoj
analitici Društvo pomenute nekretnine vodi kao parcele 1295/8 i 209/9 (iste parcele se
pominju i u procjeni sudskog vještaka od 24.11.2008. godine) i njihova knjigovodstvena
vrijednost iznosi 686.559 KM (uključujući i zemljište). Meñutim, Društvo ne posjeduje
odgovarajuću dokumentaciju da se radi o istim nekretninama, ali u Ugovoru o zakupu
objekta Tehničkog pregleda broj 03-337/09 od 01.01.2009. godine koji je Društvo
zaključilo sa povezanim preduzećem „Krajina-Kros“ d.o.o se navodi da je predmet zakupa
objekat koji se nalazi „na zemljištu označenom kao k.č. 289/23, 289/24, upisano u zk
uložak broj 5884 K.O. Kozarska Dubica, a što po katastru odgovara kao k.č. broj 1295/8,
1295/9, upisano u pl. broj 2208 K.O. Kozarska Dubica – grad i k.č. 209/9, upisano u pl.
broj 2086 K.O. Kozarska Dubica – vangrad. Pored toga, u procjeni sudskog vještaka od
24.11.2008. godine se navode brojevi parcela 1295/8 i 209/09 po P.L. broj 2208, odnosno
parcela br. 289/23 po ZK ulošku br. 5884. Prema Ugovoru navedene nekretnine donose
prinos po osnovu zakupa u iznosu 12.000 KM na godišnjem nivou. Na nekretnini nema
upisanih tereta.
o Poslovni prostor sa zemljištem u Novom Gradu koji se nalazi na k.č. 45/60, upisan u ZK
uložak broj 1037 od 03.02.2010. godine, KO SP Novi Grad. Na nekretnini je upisano
vlasništvo „Krajina osiguranja“ a.d. Banja Luka. U knjigovodstvenoj analitici Društvo
navedene nekretnine vodi kao parcelu broj 194/12 (ista parcela se pominje u procjeni
sudskog vještaka od 24.11.2008. godine po P.L. 3974, ali procjenitelj je naveo i broj
parcele 45/60 po ZK ulošku broj 1037) i njihova knjigovodstvena vrijednost na dan
31.12.2009. godine iznosi 156.552 KM. Meñutim, Društvo ne posjeduje odgovarajuću
dokumentaciju da se radi o istim nekretninama, ali u Ugovoru o zakupu objekta Tehnički
pregled vozila u Novom Gradu broj 03-338/09 od 01.01.2009. godine se navodi da je
predmet zakupa objekat koji se nalazi na zemljištu označenom kao k.č. 194/12 Novi Grad
upisanom u zk uložak broj 1037 k.o. Novi Grad označene kao zemljište poslovnog
objekta i poslovni objekat za pregled motornih vozila na parceli k.č. broj 45/60 površine
410 m2, a što se u naravi odnosi na poslovni prostor za tehnički pregled vozila površine 97
m, prostor kancelarije sa sanitarnim čvorom površine 23,65 m2, prostor potkrovlja
površine 24,95 m2, prostor geometrije i krpanja guma površine 51 m2, prostor
autopraonice površine 48 m2. Pored toga, ista parcela se pominje u procjeni sudskog
vještaka od 24.11.2008. godine po P.L. 3974, ali procjenitelj je naveo i broj parcele 45/60
po ZK ulošku broj 1037. Prema ugovoru prihodi od zakupa su 6.000 KM na godišnjem
nivou. Na nekretnini nema upisanih drugih tereta.
Navedene nekretnine je Društvo iskazalo u obrascu US1, kao sredstva kojima je u izvršeno
djelimično pokriće tehničkih rezervi u iznosu 1.650.490 KM.
Postrojenja i oprema su evidentirani u iznosu od 327.044 KM i odnose se na plakare, stolove,
stolice, računare, računarsku opremu, kancelarijski materijal i prateću opremu.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
29
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Avansi su evidentirani u iznosu od 734.475 KM od čega se na avanse date preduzeću UNA iz
Kozarske Dubice odnosi iznos od 343.576 KM. Na avanse za opremu za tehnički pregled u
iznosu od 6.660 KM, dok avansi za ostalu opremu iznose 117.385 KM. Avansi dati za
tehnički pregled u Novom Gradu su evidentirani u iznosu 41.824 KM. Početno stanje konta
iznosi 225.030 KM. Izvršena je procjena i proknjižena utvrñena vrijednost imovine na dan
31.12.2008. godine.
Ovlašćeni aktuar Društva smatra da sredstva kojima se pokrivaju tehničke rezerve mogu
uključivati samo one nekretnine koje ispunjavaju uslove iz člana 4. tačka 13. Pravilnika o
visini i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda
društva za osiguranje („Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09) u pogledu upisa u
zemljišne knjige. Drugim riječima, nekretnine koje nisu upisane u zemljišne knjige se ne
mogu koristiti za pokriće tehničkih rezervi bez obzira na činjenicu da su knjigovodstveno
evidentirane.
3. Dugoročni finansijski plasmani
U KM
Opis
1
Učešće u kapitalu zavisnih pravnih lica
Dugoročni finansijski plasmani u zemlji
Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju
Ostali dugoročni finansijski plasmani
Ukupno
Tekući period
2
2.000
4.640.473
3.146
619.929
5.265.548
Iznos
Prethodni period
3
0
0
0
682.522
682.522
Indeks
4 (2/3)
0
0
0
0,91
7,71
Dugoročni finansijski plasmani su evidentirani u iznosu od 5.265.548 KM, od čega su
dugoročni finansijski plasmani u zemlji evidentirani u iznosu od 4.640.473 KM, i odnose se
na oročena sredstva - ugovore o depozitima, na dan 31.12.2009. godine:
o Ugovor broj 015597-71-2093/2008 o oročenom depozitu zaključen sa „Fima banka“
d.d. Sarajevo dana 19.08.2008. godine u iznosu 400.000 EUR sa rokom od 25 mjeseci
i kamatnom stopom 5,90%. Ovaj depozit služi za pokriće tehničkih rezervi i Društvo
ga prikazuje u obrascu US1.
o Ugovor broj 02/09 o oročenom novčanom depozitu zaključen sa „UniCredit banka“
a.d., dana 05.01.2009. godine u iznosu 429.828 KM sa rokom od 13 mjeseci i
kamatnom stopom 4% godišnje. Ovaj depozit služi za pokriće tehničkih rezervi i
Društvo ga prikazuje u obrascu US1.
o Ugovor o oročenom depozitu broj 370000421/2008 zaključen 29.05.2009. godine sa
„Raiffeisen bank“ d.d. u iznosu 565.778 EUR sa valutom oročenja 30.05.2008. godine
i rokom od 24 mjeseca uz kamatnu stopu 5%. Iznos ovog depozita u domaćoj valuti je
1.106.538,62 KM. Dio depozita u iznosu 900.000 KM služi za pokriće 50%
minimalnog garantnog fonda i Društvo ga iskazuje u obrascu US3, a preostali dio za
pokriće tehničkih rezervi i Društvo ga iskazuje u obrascu US1.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
30
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
o Ugovor o depozitu na odreñeno vrijeme bez posebne namjene broj 567-16155700322-61 od 25.12.2009. godine sa „Volksbank“ a.d. u iznosu 1.600.000 KM sa
rokom od 36 mjeseci i kamatnom stopom 5,65%. Depozit služi za pokriće 50%
minimalnog garantnog fonda i Društvo ga iskazuje u obrascu US3.
o Društvo ima oročen još jedan depozit kod „Volksbank“ a.d. u iznosu od 200.000 KM,
ali se radi o namjenskom depozitu po Ugovoru o kratkoročnom kreditu broj 567-15145216669-36 u iznosu od 200.000 KM, koji se, prema tome, ne može koristiti za
pokriće tehničkih rezervi i 50% minimalnog garantnog fonda.
o Ugovor o oročenom depozitu broj 370000450-4 zaključen 19.08.2009. godine sa
„Raiffeisen bank“ dd sa rokom 24 mjeseca i kamatnom stopom 5% u iznosu 113.393
EUR (221.775 KM). Navedeni depozit se koristi za pokriće tehničkih rezervi i Društvo
ga iskazuje u Obrascu US1.
Društvo je imalo i dva namjenski oročena depozita koji se ne koriste za pokriće tehničkih
rezervi i 50% minimalnog garantnog fonda od kojih je jedan već pomenuti depozit kod
„Volksbank“ a.d. u iznosu 200.000 KM i depozit kod „Nove banke“ a.d. u iznosu 300.000
KM.
Pregled plasiranih sredstava kod banaka je dat u sljedećoj tabeli:
R/b
Banka
Broj ugovora
Oročena sredstva u
KM
Iznos (KM)
1.
VOLKS BANK
2.
VOLKS BANK
3.
RAIFFEISEN BANK
4.
RAIFFEISEN BANK
5.
UNICREDIT BANK
6.
NOVA BANKA
7.
FIMA BANKA
UKUPNO:
02-4204/09
02-4205/09
370000421/2008
370000450-4
02-299/09
13271
02-278/08
200.000.00
1.600.000.00
1.106.538.62
221.774.60
429.827.73
300.000.00
782.332.00
4.640.472.95
Datum
oročenja
Rok
oročenja
God.
kamatna
stopa
25.12.09.
25.12.09.
30.05.08.
19.08.08.
05.01.09.
07.07.09.
19.08.08.
2 MJES
36 MJES
24 MJES
24 MJES
13 MJES
24 MJES
25 MJES.
1.38%
5.65%
5.40%
5.40%
4.50%
5.90%
5.90%
%
Učešće u kapitalu zavisnih pravnih lica iznosi 2.000 KM – Krajina Kros d.o.o. Banja Luka.
Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju iznose 3.146 KM, i odnose se na obveznice prema
dobavljačima.
Društvo je u obrascu US1 iskazalo ulaganja u obveznice RSOD-O-B Obveznice Republike
Srpske po unutrašnjem dugu prema dobavljačima – Republika Srpska nominalne vrijednosti
7.674 KM. Društvo je u bilansu navedene obveznice vrednovalo po prosječnoj cijenu
postignutoj trgovanjem na referentnom tržištu - Banjalučkoj berzi, tako da je vrijednost
obveznica iskazana u iznosu 3.146 KM.
Ostali dugoročni finansijski plasmani su evidentirani u iznosu od 619.929 KM i odnose se na
sredstva za rezervni fond biroa BiH u iznosu od 330.426 KM i na sredstva za fond za
naknadu šteta biroa BiH u iznosu od 105.503 KM. Ulaganja u zajednička korištena sredstva –
Borik iznose 184.000 KM i odnose se na ulaganja po ugovoru izmeñu Društva i Servis
Vidović Banja Luka, broj 162/99 od 03.11.1999. godine. U skladu sa navedenim ugovorom,
Društvo je uložilo 300.000 KM u nabavku opreme, u svrhu obezbjeñenja šaltera u TP Borik
Banja Luka. Ugovor je zaključen sa rokom trajanja 15 godina od dana zaključenja i u
navedenom vremenu Društvo nije obavezno plaćati proviziju na zaključena osiguranja.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
31
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Pregled ostalih dugoročnih finansijskih plasmana dat je u sljedećoj tabeli:
u KM
R/b
1.
2.
3.
Opis
Ulaganja u zajednički kor.sred.Borik
Potraživanja rez. fond Biro BiH
Učešće u fondu šteta Biro BiH
UKUPNO:
Iznos
184.000
330.426
105.503
619.929
a. Ulaganja sredstava za pokriće 50% minimalng garantnog fonda
Društvo je sačinilo obrazac US3, prema Pravilniku o visini i načinu ulaganja sredstava društva
za osiguranje („Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09) u kojem je iskazalo ulaganje
u depozit u iznosu 2.500.000 KM. Obrazac US3 je ovjeren i potpisan od strane direktora
društva, odgovornog lica za računovodstvene poslove i ovlašćenog aktuara.
Za pokriće 50% minimalnog garantnog fonda, prema mišljenju ovlašćenog aktuara, Društvo je
u skladu sa članom 8. Pravilnika o visini i načinu ulaganja sredstava društаva za osiguranje
(„Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09) koristilo depozit broj 567-161-55700322-61
kod „Volksbank“ a.d. u iznosu 1.600.000 KM i dio depozita broj 370000421/08 kod
„Raiffeisen bank“ d.d. u iznosu 900.000 KM (ukupan iznos depozita je 565.778 EUR ili
1.106.539 KM). Ovlašćeni aktuar je izvršio uvid u dva navedena ugovora i odgovarajuće
knjigovodstvene kartice Društva.
b. Ulaganja u sredstva za pokriće tehničkih rezervi
Pregled ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi je Društvo saglasno Pravilniku o visini
i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda
društava za osiguranje (Službeni Glasnik Republike Srpske broj 10/09) sačinilo na
propisanom obrascu US1. Obrazac US1 je potpisan i ovjeren od strane direktora Društva,
odgovornog lica za računovodstvene poslove i od strane ovog ovlašćenog aktuara.
Za pokriće tehničkih rezervi Društvo je koristilo nekretnine sa zemljištem u Novom Gradu,
Gradišci i Kozarskoj Dubici knjigovodstvene vrijednosti na dan 31.12.2009. godine 1.650.490
KM, depozite u iznosu 1.640.473 KM, sredstva na računima Društva u iznosu 221.205 KM i
obveznice emitenta Republika Srpska u iznosu 3.146 KM. Ukupan iznos sredstava u skladu sa
odredbama Pravilnika o visini i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i
minimalnog garantnog fonda društava za osiguranje („Službeni glasnik“ Republike Srpske
broj 10/09) mogu biti korištena za pokriće tehničkih rezervi je 3.515.315 KM.
Imajući u vidu činjenicu da Društvo nije obezbijedlo pokriće tehničkih rezervi, koje na dan
31.12.2009. godine iznose 9.285.371 KM, u punom iznosu, i da nepokriveni dio tehničkih
rezervi iznosi 5.770.056 KM, ovlašćeni aktuar je dao negativno mišljenje na ulaganja
sredstava za pokriće tehničkih rezervi i garantnog fonda na dan 31.12.2009. godine.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
32
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
4. Zalihe
U KM
Opis
1
Zalihe materijala
Ukupno
Iznos
Tekući period
Prethodni period
2
3
4.007
6.176
4.007
6.176
Indeks
4 (2/3)
0,65
0,65
Ukupne zalihe su evidentirane u iznosu od 4.007 KM i odnose se na zalihe materijala – zalihe
na skladištu stroge evidencije polisa osiguranja (zeleni kartoni).
5. Potraživanja
U KM
Opis
1
Potraživanja po osnovu premije neživotnih osiguranja
Ostali kupci i ostala potraživanja
Potraživanja iz specifičnih poslova
Druga potraživanja
Ukupno
Tekući period
2
694.009
220.919
0
150.229
1.065.157
Iznos
Prethodni period
3
460.550
110.179
2.028
162.270
735.027
Indeks
4 (2/3)
1,51
2
0
0,93
1
Ukupna potraživanja su evidentirana u iznosu od 1.065.157 KM, od čega se na potraživanja
po osnovu premije neživotnog osiguranja odnosi iznos od 694.009 KM – potraživanja po
osnovu premije autoodgovornosti iznose 54.602 KM, potraživanja po osnovu zelenih kartona
iznose 12.503 KM, potraživanja po osnovu osiguranja kredita 61 KM, potraživanja po osnovu
premije putničko – zdravstvenog osiguranja iznosi 9.978 KM, potraživanja po osnovu premije
kasko osiguranja iznose 85.985 KM, potraživanja po osnovu premije nezgode iznose 120.080
KM, potraživanja po osnovu premije osiguranja imovine od požara iznose 139.517 KM,
potraživanja po osnovu osiguranja ostale imovine iznose 265.203 KM, potraživanja po osnovu
opšte grañanske odgovornosti iznosu 4.219 KM i potraživanja po osnovu osiguranja robe u
prevozu iznose 1.601 KM.
Potraživanja od kupaca su evidentirana u iznosu od 220.919 KM. Potraživanja po osnovu
provizije – povezana pravna lica (Krajina Kros) u iznosu od 56.331 KM (provedena
kompenzacija u Krajina Krosu dok u Krajina Osiguranju nije proknjižena), dok su
potraživanja po osnovu drugih zakupnina evidentirana u iznosu od. 96.550 KM. Potraživanja
po osnovu akontacija iznose 56.714 KM – potraživanja od četiri zastupnika koji rade na
tehničkom pregledu.
Pregled ostalih potraživanja – zakupnine, dat je u sljedećoj tabeli:
u KM
R/b
Korisnik
Ukupno potraživanje Naplaćeno Iznos potraživanja
1. Ideal company
38.588
34.900
3.688
2. Kovačević Spasa
2.106
2.106
3. Krajina Kros doo
56.160
56.160
4. Opština Gradiška
91.126
91.126
5. Vučen Goran
2.253
530
1.723
6. Ortopedija Trapisti
513
500
13
190.746
38.036
152.710
UKUPNO:
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
33
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Pregled ostalih potraživanja – avansi, dat je u sljedećoj tabeli:
R/b
Korisnik
Ukupno potraživanje Naplaćeno
1.
Omar Kneževo
2.
AC Pejašinović Prnjavor
3.
VS Trade Srbac
4.
Ostrog doo B.Luka
5.
Alfa trade Zvornik
6.
Ostalo
UKUPNO:
6.738
14.789
39.323
11.300
34.371
6.011
112.532
5.846
5.615
3.405
28.203
1.254
44.323
u KM
Iznos
potraživanja
6.738
8.943
33.707
7.895
6.168
4.757
68.209
Potraživanja od bifea čije usluge koristi Društvo iznose 4.586 KM. Potraživanja od Omar
Kneževo koje je u stečaju iznose 6.737 KM.
Druga potraživanja su evidentirana u iznosu od 150.229 KM, i odnose se na potraživanja od
radnika po različitim osnovima – kredit za grañevinske radove u iznosu od 86.558, dok su
akontacije i ostali krediti evidentirani u iznosu od 63.671 KM.
Pregled potraživanja po osnovu premije neživotnog osiguranja dat je u sljedećoj tabeli:
u KM
R/b
Vrste osiguranja
1.
AO
2.
ZK
KREDIT-VINKUL.
3.
4.
PZO
5.
KASKO
6.
NEZGODA
7.
POŽAR
8.
OSTALA IMOV.OS
9.
GRAð.ODGOV.
10.
ROBA U PREVOZU
UKUPNO:
Početno
stanje
Ukupno
fakturisano
Ukupno
naplaćeno
Saldo
potraživanja
265
6.199.082
65.604
674
6.145.970
53.329
614
53.377
12.275
61
5.520
49.938
49.827
93.350
182.358
364.611
273.324
324.983
4.828
10.247
7.519.062
88.892
146.050
293.442
133.232
414.819
609
8.646
7.285.603
9.978
86.246
120.997
140.092
265.163
4.219
1.601
694.009
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
34
354.999
460.550
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Pregled potraživanja po osnovu premije osiguranja po vrstama i ročnoj strukturi dat je u
sljedećoj tabeli:
u KM
R/
b
OSIGURANIK
IMOVINA
KASK
O
NEZGOD
A
UKUPN
O
Nastanak dužnog
iznosa
1.
HEMOFARM
9.131
31.436
1.131
41.698
21.03.2009.
2.
MLJEČANICA
40.118
2.346
42.464
01.01.2009.
3.
M. ZOTOVIĆ
12.990
8.601
9.540
31.131
4.
MERIDIAN
1.660
219
780
2.659
5.
APIF
2.889
1.950
4.839
6.
FOND
ZDRAVSTVA BL
785
4.475
1.819
7.079
9.6.-9.3-15.6-2.9.09.
7.
STATISTIKA
6.650
6.650
17.08.09.
8.
9.
10.
ČAJEVEC
SIST.UPRAV.
OSNOVNI SUD
GRAD.
25.03.2009.
5.440
60
5.500
20.03.09.
1.675
1.936
3.611
13.03-10.09-09.
6.071
02.04.09.
SO GRADIŠKA
6.071
UKUPNO
84.520
47.620
19.562
NAPOMENA:
Ugovorena
premija
Ugovorena
premija
Ugovorena
premija
Ugovorena
premija
Ugovorena
premija
Ugovorena
premija
Ugovorena
premija
Ugovorena
premija
Ugovorena
premija
Ugovorena
premija
151.701
Pregled najvećih potraživanja sa stanjem na dan 31.12.2009. godine dat je u sljedećoj tabeli:
u KM
R/b
Naziv osiguranika
1.
2.
3.
4.
5.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Hemofarm
Mlječanica
M.Zotovič
Fond zdravstva RS
Statistika
SO Gradiška
Čajevec sistemi upravljanja
GP Krajina
Sportek
Osnovni Sud
R.Vranješević
Ukupno
Mjesto
Banja Luka
K.Dubica
Banja Luka
Banja Luka
Banja Luka
Gradiška
Banja Luka
Banja Luka
K.Varoš
Gradiška
Banja Luka
Saldo na
dan 31.12.09.
41.696
42.464
31.131
7.079
6.650
6.071
5.500
5.072
4.049
3.611
3.432
156.753
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
35
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Pregled ostalih kratkoročnih potraživanja dat je u sljedećoj tabeli:
u KM
Subjekt
Duguje
MIHAJLOVIĆ RADOSAV
KREDITI RADNIKA -AO
DRUGI KREDITI-RADNIKA
KREDITI RADNIKA -GRAðEVINSKI
OBUSTAVE RADNIKA 12/09
KOMUNALNE USLUGE –PRIJEDOR SPORAZUM AO
BOGDAN ŽELIMIR-AO SORAZUM
BAMBULOVIĆ ŽELJKO-AO SPORAZUM
BJELIĆ VERA
BOJIĆ ALEKSANDRA
BOŠNJAK SONJA
ĆIBIĆ RADA
DAVIDOVIĆ ŽELJKO
DEJANOVIĆ JELENA
DILJEVIĆ BOŠKO
DRAŽIĆ VELJKO- KREDITIRANJE AO
FILIPOVIĆ NEðO
GARIĆ DALIBORKA
GOJIĆ LJILJANA
GRAHOVAC SNEŽANA
GROMILIĆ MILA
HRICAK SPOMENKA
HRIČAK SPOMENKA
JELISAVAC NADA
KADIJEVIĆ ANKICA
MARČETIĆ SLOBODANKA
MARKOVIĆ TANJA
MAVIJA STEVO
MILOJEVIĆ VESNA
NOVAKOVIĆ MARIJA
PEJAŠINOVIĆ SLAVIŠA
PERIŠIĆ MANOJLE
PRPA NEBOJŠA
PUVAČA DUŠKO
RADOŠEVIC BOŠKO
RADOVIĆ RADE BIJELJINA
SKOPLJAK SNJEŽANA
SMILJIĆ LJILJANA
ŠICAR SLAVICA
TOPIĆ SANJA
TRNINIĆ ŽIVKO
UDOVČIĆ DUBRAVKO
VUČENOVIĆ MIODRAG
VUČENOVIĆ VJEKOSLAV
VUČENOVIĆ ZORAN
VUKELIĆ TIBOR
Ukupno
70
13.562
42.099
94.228
96.132
730
622
190
743
50
312
2.899
344
9.407
818
8.237
413
3.000
16.659
589
3.800
68
366
550
34.560
8.444
715
250
4.560
148
1.517
1.582
4.230
254
3.829
28.440
460
140
5.781
5.089
50
1.300
100
7.805
1.246
413
406.800
Potražuje
56
11.731
620
7.670
105.589
183
0
0
574
0
0
1.792
86
9.165
344
3.892
0
4.500
15.267
40
3.300
0
288
384
31.252
6.052
0
115
3.138
0
0
820
3.917
0
0
28.477
0
0
5.450
3.763
0
480
0
7.427
0
200
256.572
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
Saldo
14
1.832
41.479
86.558
-9.457
548
622
190
169
50
312
1.108
258
242
474
4.345
413
-1.500
1.392
549
500
68
78
166
3.308
2.392
715
135
1.422
148
1.517
762
313
254
3.829
-37
460
140
331
1.326
50
820
100
378
1.246
213
150.229
36
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Navedena potraživanja u ukupnom iznosu od 150.229 KM odnose se na kreditiranje radnika,
pravnih lica i akontacija.
Pregled usklañenosti potraživanja sa evidencijama dužnika dat je u sljedećoj tabeli:
u KM
R/b
Preduzeće
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
UNA K.DUBICA
FOND ZDRAVSTVA
HEMOFARM
ČAJEVEC SISTEMI UP.
AGEN.ZA BANKARSTVO
MLJEČANICA
MIN.ENERGETIKE
WILLI
LABO
Saldo na dan konfirmacije Odstupanje
1.568
3.746
1.853
2.200
/
40.995
/
/
/
Ukupno
1.568
/
1.853
/
/
/
/
/
/
3.421
Ukupna neusklañena potraživanja iznose 3.421 KM.
6.
Kratkoročni finansijski plasmani
U KM
Opis
1
Kratkoročni finansijski plasmani u povezana pravna lica matična i zavisna
Kratkoročni finansijski plasmani u zemlji
Ukupno
Iznos
Tekući period Prethodni period
2
3
Indeks
4 (2/3)
0
17.973
0
33.029
33.029
0
17.973
0
1,84
Kratkoročni finansijski plasmani su evidentirani u iznosu od 33.029 KM i odnose se na
kredite date pravnim licima – autoodgovornost na četiri rate (škole, opštine,
elektrodistribucija, pošte itd.).
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
37
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Pregled navedenih kredita je dat u sljedećoj tabeli:
U KM
Naziv
Duguje Potražuje Saldo
BOSKA AD
2.189
0 2.189
ROTAS AD
5.356
2.973 2.383
ZELENGORA
338
343
-6
KRAJINA KROS D00
1.440
1.473
-33
AGROBILJE
300
0
300
DEJANOVIĆ PRODUKT
17.189
4.012 13.177
ELEKTROKRAJINA AD
12.438
11.230 1.207
GIMNAZIJA
800
200
600
HEMOFARM DOO
3.606
1.827 1.779
HPK DRAKSENIĆ
1.555
1.006
549
INSTITUT ZAŠTITE I EKOLOGIJE
472
0
472
MAŠINSKA ŠKOLA GRADIŠKA
440
0
440
MINIST. ZA TRGOVINU I TURIZAM
500
250
250
OPŠTINA GRADIŠKA
8.529
5.866 2.663
OSNOVNI SUD
130
65
65
OŠ DANILO BORKOVIĆ
1.596
1.197
399
OŠ VASA ČUBRILOVIĆ GRADIŠKA
280
140
140
OŠ. D. MAKSIMOVIĆ
340
0
340
OŠ. KOZARSKA DJECA
632
450
182
OŠ. M. STOJANOVIĆ LAKTAŠI
900
263
637
OŠ.D.MAKSIMOVIĆ
271
0
271
OŠ.M.STOJANOVIĆ LAKTAŠI
393
0
393
SAVA VP
1.475
690
785
SREM ŠID
993
0
993
SRPSKE POŠTE
2.017
1.237
780
ŠUMSKO GAZDINSTVO JPŠ-GRADIŠKA
2.380
1.740
640
TELEKOM RS
216
0
216
VATROGASNA JEDINICA GRADIŠKA
508
0
508
VODOVOD I KANALIZACIJA GRADIŠKA
2.990
2.460
530
ZZ GRADIŠKA
180
0
180
UKUPNO
70.451
37.423 33.029
7. Gotovinski ekvivalenti i gotovina
U KM
Opis
1
Gotovinski ekvivalenti – hartije od vrijednosti
Gotovina
Ukupno
Iznos
Tekući period
Prethodni period
2
3
0
0
221.605
4.968.512
221.605
4.968.512
Indeks
4 (2/3)
0
0
0
Ukupna gotovina je evidentirana u iznosu od 221.605 KM, od čega se na sredstva na žiro
računima odnosi iznos od 221.205 KM, dok su sredstva u blagajni evidentirana u iznosu od
400 KM.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
38
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Pregled novčanih sredstava na transakcionim računima banaka dat je u sljedećoj tabeli:
u KM
R/b.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Konto
2411
2412
2413
2414
2415
2416
7.
2423
8.
9.
10.
2424
2425
2427
Naziv banke
Razvojna banka Gradiška
Unicredit banka B.Luka
Unicredit bank B.Luka-rezerve
Volks bank B.Luka
Fima bank Sarajevo
Nova banka B.Luka
Volks bank B.L.transakcioni
dep.
Volks bank BL akcije
Volks bank B.L.
Volks bank BL.transaksc.dep.
11.
2429
Raiffeisen bank B.L.
Broj žiro računa
562-010-00002161-21
551-001-00003308-96
551-001-00009122-17
567-162-24000779-35
137-560-60015597-44
555-007-00225301-56
567-162-2401111-79
567-162-24001619-37
567-162-04000005-97
567-162-24000806-51
161-045-00071800-74505011000
Iznos
5
1.588
40
36.207
4.183
171.530
6
12
937
7
8
214.523
Ukupno
DEVIZNI RAČUNI
505012000-450698064500008334
1.
2440
Raiffeisen bank B.L.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
2441
2442
2443
2444
2445
2447
Razvojna banka Gradiška
Unicredit bank BL
Unicredit bank BL
Volks bank BL
Fima bank Sarajevo
Volks bank BL
Ukupno
11000954020-1494678
567-143-00007255-69
50501201
567-143-00007151-90
181
208
12
15
25
1
6.240
6.682
Pregled sredstava evidentiranih u blagajni dat je u sljedećoj tabeli:
R/b
1.
2.
BLAGAJNA
Blagajna KM
Devizna blagajna
Ukupno
Iznos
188
212
400
8. Aktivna vremenska razgraničenja
Aktivna vremenska razgraničenja su evidentirana u iznosu od 218.438 KM, i odnose se na
troškove sprovoñenja osiguranja koji su rezervisani procentom prenosa premije. Iznos od
31.167 KM se odnosi na pretplaćeni porez na dobit.
Troškovi pribave razgraničeni su procentom prenosne premije po odluci Nadzornog odbora
broj 02-489/10.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
39
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
9. Kapital, garantni fond i margina soleventnosti
U KM
Iznos
Opis
1
Akcijski kapital
Ostale rezerve iz dobitka
Revalorizacione rezerve
Nerasporeñeni dobitak tekuće godine
Gubitak ranijih godina
Ukupno
Tekući period
2
6.768.192
0
2.737.786
36.891
690.306
8.852.565
Prethodni
period
3
6.768.192
1.676.907
2.764.153
515.013
1.647.619
10.076.649
Indeks
4 (2/3)
1
0
0,99
0
0
0,88
Kapital je evidentiran u ukupnom neto iznosu od 8.852.565 KM, od čega se na akcijski kapital
odnosi iznos od 6.768.192 KM.
Revalorizacione rezerve su evidentirane u iznosu od 2.737.786 KM. Nerasporeñeni dobitak
tekuće godine iznosi 36.891 KM (iznos od 26.367 KM predstavlja amortizaciju
revalorizovanog dijela osnovnih sredstava), a gubitak ranijih godina iznosi 690.306 KM.
Na osnovu odluke Nadzornog odbora broj 02-491/10 od 9.3.2010. godine izvršeno je
knjiženje korekcije gubitka prethodnog perioda. Odlukom se nalaže službi računovodstva i
direktoru Društva da izvrše pokriće gubitka iz prethodnih godina iz sredstava drugih rezervi u
visini od 1.676.907 KM. Prema izjavi rukovodstva došlo je do tehničke greške pokrića
gubitka. Računovodstvo je dalo prijedlog odluke Nadzornom odboru o raspodjeli dobiti iz
2009. godine i pokriću gubitka iz ranijih godina, koje je Nadzorni odbor i usvojio kao
„Prijedlog odluke“. Meñutim, tehničkim propustom ovaj prijedlog odluke je odštampan kao
„Odluka“, a ne „Prijedlog odluke“. U računovodstvu je proknjižena sporna odluka i
finansijski izvještaji su dostavljeni u APIF-u. Korigovani bilans stanja i izvještaj o
promjenama na kapitalu, pripremljeni su za Skupštinu akcionara, a početno stanje 2010.
godine ispravljeno je na stanje prije donošenja odluke. Rukovodstvo smatra da ova greška nije
narušila sintetičko stanje kapitala i „Prijedlog odluke“ će biti proslijeñen Skupštini akcionara.
U svom izvještaju aktuar je konstatovao da kada bi Društvo evidentiralo u bilansu rezerve za
štete ZOIL-a u iznosu 2.842.110 KM, Društvo ne bi imalo obezbijeñen minimalan kapital
predviñen zakonom, niti bi imalo ispunjen uslov iz člana 9. stav 1. tačka 3. Pravilnika o
elementima i kontroli margine solventnosti društava za osiguranje u Republici Srpskoj.
U izvještaju Centralnog registra hartija od vrijednosti od 31.12.2009. godine navedeni su
sljedeći vlasnici akcija:
R/b
IME
PROCENAT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
AKCIJSKI FOND RS AD BANJA LUKA
EURO-EX D.O.O. BANJA LUKA
"IDEAL-KOMPANI" D.O.O. BANJA LUKA
UNICREDIT BANK A.D. BANJA LUKA
BANJALUČKA PIVARA AD BANJA LUKA
UNIS-VALJAONICA HVT AD BANJA LUKA
DI OMAR AD KNEŽEVO PO
ČAJAVEC-ALATNICA AD BANJA LUKA
"ELEKTROKRAJINA"
BANJA LAKTAŠI AD LAKTAŠI
70,45001087
22,25099406
5,716002147
0,426997343
0,213498671
0,176856685
0,088354467
0,071067724
0,071067724
0,071067724
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
40
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
IMAKO AD BANJA LUKA
"PETROL"
AUTOPREVOZ AD BANJA LUKA
STOČAR BANJA LUKA
DI VRBAS AD BANJA LUKA - U STEČAJU
FABRIKA DUVANA AD BANJA LUKA
METALOTEHNA AD KNEŽEVO
"TRANSPORT" KNEŽEVO
MERKUR AD BANJA LUKA
ZZ "15 MAJ"
ZZ "LAKTAŠI"
OSTALI AKCIONARI
0,071067724
0,035459987
0,035459987
0,035459987
0,035459987
0,035459987
0,035459987
0,035459987
0,035459987
0,035459987
0,035459987
0,038414986
Margina solventnosti
Pravilnikom o elementima i kontroli margine solventnosti društava za osiguranje u Republici
Srpskoj u članu 7. stav 1. je definisano da se margina solventnosti društava za osiguranje koja
obavljaju poslove neposrednih neživotnih osiguranja izračunava primjenom premijskog
indeksa ili indeksa šteta i jednaka je višem rezultatu od dva navedena.
U obrascu MS 1, Društvo je iskazalo marginu solventnosti primjenom premijskog indeksa i
indeksa šteta.
Primjenom premijskog indeksa aktuar je izračunao marginu solventnosti na sljedeći način:
Bruto fakturisana premija za poslednjih 12 mjeseci = 7.361.771 KM,
Koeficijent (mjerodavne štete neto od reosiguranja/mjerodavne štete) = 1,
Margina solventnosti primjenom premijskog indeksa = 7.361.771 x 0 x 1 = 1.325.119 KM.
Primjenom indeksa šteta margina solventnosti je izračunata na sljedeći način:
Prosječan iznos mjerodavnih šteta za poslednjih 36 mjeseci = 1.576.416 KM,
Koeficijent (mjerodavne štete neto od reosiguranja/mjerodavne štete) = 1,
Margina solventnosti primjenom indeksa šteta = 1.576.416 x 0 x 1 = 409.868 KM.
S obzirom da je margina solventnosti primjenom premijskog indeksa veća, margina
solventnosti je 1.325.119 KM.
Solventnost
Prema mišljenju aktuara na solventnost „Krajina Osiguranje“ a.d. Banja Luka negativno utiču
tri vrste rizika:
- Rizik osiguranja. Prema nalazu aktuara Društvo nije vršilo procjenu maksimalno
moguće štete i nije predavalo u reosiguranje viškove rizika koji prelaze maksimalni
samopridržaj Društva. Imajući to u vidu, može se konstatovati, da je Društvo u
2009. godini bilo izloženo izuzetno visokom riziku osigurnja.
- Rizik likvidnosti. Činjenica da Društvo nema pokrivene tehničke rezerve
plasmanima i da ima izuzetno visoke troškove sprovoñenja osiguranja, negativno
utiče na likvidnost Društva i ažurnost u isplati odštetnih zahtjeva.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
41
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
-
Operativni rizik. Operativni rizik je vezan za probleme oko uvoñenja novog
softvera. Takoñe, neprocjenjivanje MMŠ i nepredavanje u reosiguranje rizika koji
prevazilaze maksimalni samopridržaj se može svrstati u operativni rizik.
Imajući u vidu navedeno, aktuar je konstatovao da je solventnost Društva ugrožena.
Garantni fond
Društvo je ovlašćenom aktuaru dostavilo obrazac US3, prema Pravilniku o visini i načinu
ulaganja sredstava društava za osiguranje („Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09) u
kojem je iskazalo ulaganje u depozit u iznosu 2.500.000 KM. Obrazac US3 je ovjeren i
potpisan od strane direktora Društva, odgovornog lica za računovodstvene poslove i ovog
ovlašćenog aktuara.
Za pokriće 50% minimalnog garantnog fonda, Društvo je u skladu sa članom 8. Pravilnika o
visini i načinu ulaganja sredstava društava za osiguranje („Službeni glasnik“ Republike
Srpske broj 10/09) koristilo depozit broj 567-161-55700322-61 kod „Volksbank“ a.d. u iznosu
1.600.000 KM i dio depozita broj 370000421/08 kod „Raiffeisen bank“ d.d. u iznosu 900.000
KM (ukupan iznos depozita je 565.778 EUR ili 1.106.539 KM).
Tehničke rezerve
Pregled tehničkih rezervi na dan 31.12.2009. godine dat je u narednoj tabeli:
Pozicija
Rezerve za prenosne premije
Rezerve za štete
Ukupno tehničke rezerve
Iznos KM
3.492.492
5.792.879
9.285.371
Pregled ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi je Društvo saglasno Pravilniku o visini
i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda društva
za osiguranje („Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09) dostavilo ovom aktuaru na
propisanom obrascu US1. Obrazac US1 je potpisan i ovjeren od strane direktora Društva,
odgovornog lica za računovodstvene poslove i od strane ovog ovlašćenog aktuara.
Za pokriće tehničkih rezervi Društvo je koristilo nekretnine sa zemljištem u Novom Gradu,
Gradišci i Kozarskoj Dubici knjigovodstvene vrijednosti na dan 31.12.2009. godine 1.650.490
KM, depozite u iznosu 1.640.472,95 KM, sredstva na računima Društva u iznosu 221.205 KM
i obveznice emitenta Republika Srpska u iznosu 3.146 KM. Dakle, ukupan iznos sredstava na
strani aktive koja u skladu sa odredbama Pravilnika o visini i načinu ulaganja sredstava za
pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda društava za osiguranje („Službeni
glasnik“ Republike Srpske broj 10/09) mogu biti korištena za pokriće tehničkih rezervi je
3.515.315 KM.
Imajući u vidu činjenicu da Društvo nije obezbijedilo pokriće tehničkih rezervi, koje na dan
31.12.2009. godine iznose 9.285.371 KM, u punom iznosu, i da nepokriveni dio tehničkih
rezervi iznosi 5.770.056 KM Ovlašćeni aktuar je izrazio negativno mišljenje na ulaganja
sredstava za pokriće tehničkih rezervi i garantnog fonda na dan 31.12.2009. godine
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
42
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
10. Dugoročne obaveze
U KM
Iznos
Opis
1
Ostale dugoročne obaveze
Ukupno
Tekući period
2
420.000
420.000
Indeks
Prethodni
period
3
0
0
4 (2/3)
0
0
Ukupne dugoročne obaveze su evidentirane u iznosu od 420.000 KM, i odnose se na obaveze
prema povezanom pravnom licu Krajina Kros po osnovu poslovno – tehničke saradnje na
izgradnji objekta tehničkog pregleda u Prijedoru. Kredit je podiglo povezano lice Krajina
Kros i proslijedilo sredstva Društvu koje je i krajnji korisnik sredstava.
11. Kratkoročne finansijske obaveze, obaveze prema dobavljačima i obaveze iz
poslovanja
U KM
Opis
1
Kratkoročne finansijske obaveze prema povezanim pravnim
licima
Kratkoročni krediti
Ostale kratkoročne finansijske obaveze
Obaveze po osnovu šteta i ugovorenih iznosa
Obaveze po osnovu bruto zarada
Obaveze po osnovu bruto naknada zarada
Druge obaveze iz poslovanja
Obaveze za poreze, doprinose i druge kratkoročne obaveze
Ukupno
Tekući period
2
Iznos
Prethodni period
3
147.857
0
700.000
259.912
25.618
103.909
123
467.053
28.819
1.733.291
300.000
0
83.269
36.378
745
490.658
36.916
947.966
Indeks
4 (2/3)
0
2
0
0
2,86
0
0,95
0,78
1,83
Ukupne kratkoročne obaveze su evidentirane u iznosu od 1.733.291 KM, od čega se na
obaveze po kratkoročnim kreditima odnosi iznos od 700.000 KM (kredit Nove banke a.d.
Banja Luka u iznosu od 300.000 KM, kredit Nove banke a.d. Banja Luka u iznosu od 200.000
KM i kredit Folks banke u iznosu od 200.000 KM).
Druge obaveze iz poslovanja su evidentirane u iznosu od 467.053 KM, od čega se na obaveze
prema dobavljačima u zemlji odnosi iznos 283.331 KM, a na obaveze prema povezanim
pravnim licima Krajina Kros se odnosi iznos 159.894 KM. Na osnovu ugovora o poslovno –
tehničkoj saradnji sa Krajina Krosom, Društvo iznajmljuje poslovne prostorije Krajina Krosu.
Takoñe, Krajina Kros vrši reklamiranje usluga osiguranja koje nudi Društvo.
Obaveze - ostali dobavljači – zakupnine, iznose 21.970 KM. Obaveze po ugovoru o djelu
iznose 316 KM, dok su ostale obaveze evidentirane u iznosu od 1.542 KM. Kratkoročne
finansijske obaveze prema povezanim pravnim licima iznose 147.857 KM, i odnose se na dio
dugoročnog kredita koji dospijeva u 2010. godini (Krajina Kros).
U bilansu stanja Društvo je iskazalo obaveze za štete u iznosu 25.618 KM.Ostale kratkoročne
finansijske obaveze su evidentirane u iznosu od 259.912 KM, i odnose se na obaveze za štete
koje nisu bile dospjele na dan 31.12.2009. godine. Društvo je protivno stavu 10. član 9.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
43
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Zakona o osiguranju od odgovornosti za motorna vozila i ostalim obaveznim osiguranjima od
odgovornosti sa odreñenim brojem osiguranika zaključilo vansudsko poravnanje kojima su
definisani naknadni rokovi izmirenja obaveze po osnovu šteta (najvećim dijelom je riječ o
štetama osiguranja autoodgovornosti). Ukupan iznos ovakvih šteta je 259.912 KM i obaveze
za ove štete Društvo iskazalo na kontu Ostale kratkoročne finansijske obaveze 259.912 KM.
Prema mišljenju aktuara vansudske nagodbe ovakve vrste prema Zakonu su ništavne, te
ovlašćeni aktuar smatra da iznos od 259.912 KM koji je knjižen na kontu Ostale finansijske
obaveze treba tretirati sastavnim dijelom obaveza za štete. Zbog toga je Društvo obavezno da
u obrasce Š, Š1 i Š-AO uključi i ove obaveze za štete u ukupan iznos obaveza za štete.
Obaveze po osnovu šteta i ugovorenim iznosima neživotnog osiguranja prezentovane su u
narednoj tabeli:
Subjekt
Duguje
Potražuje
Saldo
4400912540009
0
257
257
4400964260004
0
270
270
4400802010004
0
1.000
1.000
Štete – fizička lica
0
2.639
2.639
402377630004
0
5.588
5.588
Rente
35.000
35.538
538
4400965150008
0
254
254
4400964260004
0
1.007
1.007
Štete – fizička lica
1.212
4.745
3.533
4401071180009
0
112
112
4401052980002
0
285
285
4401063750009
0
2.085
2.085
Štete – fizička lica
0
6.639
6.639
Štete – fizička lica
613.422
614.322
900
Štete – fizička lica
278.798
278.850
52
4400794320007
4.175
4.172
-3
Štete – fizička lica
0
11
11
Štete – fizička lica
18.550
19.050
500
Ukupno
951.157
976.823
25.666
Ostale obračunate obaveze iz djelatnosti osiguranja prezentovane su u narednoj tabeli:
Naziv
Saldo
OBAVEZE PO OSNOVU NETO PLATA
OBAVEZA TOPLI OBROK TEK.GOD.
OBAVEZE ZA POREZ NA ZARADE
POREZ TOPLI OBROK TEKUĆA GODINA
POREZ TOPLI OBROK 2008
DOPRINOSI NETO PLATA
DOPRINOSI TOPLI OBROK TEKUĆA GODINA
POREZ REGRES I ZIMNICA TEKUĆA GOD.
DOPRINOSI ZIMNICA REGRES TEKUĆA GODINA
OBAVEZE ZA UG.PO LICENCI I PRIV.I POVREM.POSLOVIMA
Ukupno
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
51.983
12.909
3.134
1.111
13
28.593
6.166
12
112
316
104.348
44
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
12. Pasivna vremenska razgraničenja
U KM
Opis
1
Prenosne premije neživotnih osiguranja
Rezervisane štete neživotnih osiguranja
Druga pasivna vremenska razgraničenja
Ukupno
Tekući period
2
3.492.492
2.950.769
354.945
6.798.206
Iznos
Prethodni period
3
3.731.836
3.135.702
294.998
7.162.536
Indeks
4 (2/3)
0,94
0,94
1
0,95
Pasivna vremenska razgraničenja iznose 6.798.206KM, od čega se na prenosne premije
neživotnih osiguranja odnosi iznos od 3.492.492 KM.
U svom izvještaju aktuar je konstatovao da Društvo ima Pravilnik o formiranju i načinu
obračunavanja prenosnih premija, koji je usvojio Upravni odbor društva 24.05.2007. godine,
uz prethodno pribavljeno pozitivno mišljenje tadašnjeg ovlašćenog aktuara Društva.
Za sve vrste osiguranja Društvo je obračunalo prenosnu premiju primjenom softvera za
obračun prenosne premije po metodu Pro Rata Temporis, osim kod osiguranja
autoodgovornosti.
Kratkoročna rezervisanja su prezentovana u narednoj tabeli:
u KM
Račun
2009. god.
2008. god.
Rezervisanja za prenosne premije neživot. osiguranja
3.492.492
3.731.836
Rezervisanja za štete neživot. osiguranja
2.950.769
3.135.702
Ostala kratkoročna rezervisanja
354.945
294.998
6.798.206
7.162.526
Rezervisanja za prenosne premije neživotno osiguranje prezentovana su u narednoj tabeli:
Račun
2009. god.
2008. god.
Prenosna premija ostalih osiguranja
440.470
377.511
Prenosna premija autoodgovornosti
3.052.022
3.354.325
3.492.492
3.731.836
Kod osiguranja autoodgovornosti Društvo je, kao što je činilo i prethodnih godina, prenosnu
premiju obračunalo iskustveno, a ne na elektronskom računaru ili ručno primjenom metoda
Pro Rata Temporis. Pri tome se Društvo nije pridržavalo Pravilnika o formiranju i načinu
obračunavanja prenosnih premija, koji je usvojio Upravni odbor Društva 24.05.2007. godine.
Prenosne premije osiguranja autoodgovornosti su obračunate primjenom koeficijenta
razgraničenja od 50% na ukupnu premiju osiguranja autoodgovornosti u 2009. godini (bez
prihoda po osnovu zelene karte), a na osnovu Odluke Nadzornog odbora Društva broj 02-4891/10 od 09.03.2010. godine. Ovakav način obračuna prenosne premije je rezultat činjenice da
je Društvo od aprila 2009. godine u fazi uvoñenja novog softvera, meñutim, tokom čitavog
ovog perioda prisutan je operativni rizik, koji je vezan za problem sa preuzimanjem podataka
o polisama iz prvog kvartala 2009. godine kada ovaj softver nije bio instaliran i problemi
vezani za ažurnost unošenja novih polisa, usled čega je softverski dobijena prenosna premija
bila znatno niža od prenosne premije koju je Društvo obračunalo iskustveno. Sa druge strane,
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
45
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
zbog obimnosti Društvo nije bilo u mogućnosti da obezbijedi neophodne podatke za ručni
obračun prenosne premije kod osiguranja autoodgovornosti. S obzirom da je Društvo koristilo
koeficijent razgraničenja prenosne premije osiguranja autoodgovornosti od 50%, a
respektujući činjenicu da se radi o vrsti osiguranja kod koje se polise zaključuju ravnomjerno
tokom godine, zatim činjenicu da je jedan broj polisa kratkoročnog karaktera i odredbe člana
6. stav 6. i 7. Zakona o osiguranju od odgovornosti za motorna vozila i ostalim obaveznim
osiguranjima od odgovornosti (prečišćen tekst), prenosna premija osiguranja
autoodgovornosti obračunata uz primjenu navedenog koeficijenta razgraničenja se može
prihvatiti kao dovoljna i oprezno procijenjena.
Društvo je u 2009. godini zaključilo 9 polisa osiguranja stvari domaćinstava, ali softver koji je
nabavljen u 2009. godini trenutno ne omogućava unos polisa ove vrste osiguranja, tako da je
Društvo prenosnu premiju u ovoj vrsti osiguranja obračunalo ručno po metodu Pro Rata
Temporis. Ukupna premija za ove slučajeve iznosi 1.063 KM, a prenosna premija iznosi 783
KM. Navedeni iznos prenosne premije osiguranja stvari domaćinstava je uključen u iznos
prenosne premije ostalih šteta na imovini. I primjer prenosnih premija osiguranja stvari
domaćinstava ide u prilog tezi da je u 2009. godini operativni rizik Društva bio zaista visok,
što se u krajnjoj instanci moglo odraziti na tačnost svih podataka.
Rezervisane štete neživotnih osiguranja iznose 2.950.769 KM. U svom izvještaju aktuar je
konstatovao da Društvo ima Pravilnik o formiranju i načinu obračunavanja rezervacije šteta,
koji je usvojio Upravni odbor društva 24.05.2007. godine, uz prethodno pribavljeno pozitivno
mišljenje tadašnjeg ovlašćenog aktuara Društva.
Društvo je na dan 31.12.2009. godine iskazalo sljedeći iznos rezervi za štete po vrstama
rezervisanja:
Rezerve za nastale neprijavljene štete
1.015.923 KM
Rezerve za nastale prijavljene štete
1.544.651 KM
Kapitalizirane rente
249.683 KM
Indirektni troškovi obrade šteta (5%)
140.513 KM
Rezerve za štete ZOIL-a
2.509.732 KM
Kapitalizirane rente ZOIL-a
197.040 KM
Indirektni troškovi obrade šteta ZOIL-a (5%)
135.339 KM
Ukupno rezervisane štete (bilans i vanbilans)
5.792.876 KM
Kada se posmatraju rezerve za nastale prijavljene štete neophodno je posebno posmatrati
nastale prijavljene štete koje datiraju iz vremena od prije 04.04.1992. godine, a posebno one
štete koje su nastale poslije navedenog datuma. Meñutim, bez obzira na način knjiženja aktuar
je prilikom davanja Mišljenja o visini i načinu ulaganja sredstava Društva sa stanjem na dan
31.12.2009. godine rezerve za štete ZOIL-a tretirao kao sastavni i ravnopravni dio tehničkih
rezervi Društva za koje je potrebno obezbijediti pokriće plasmanima u skladu sa Pravilnikom
o visini i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda
društаva za osiguranje („Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09). Sa duge strane,
aktuar je kao sredstva kojima se pokrivaju tehničke rezerve u obzir uzimati samo one
nekretnine koje ispunjavaju uslove iz člana 4. tačka 13. Pravilnika o visini i načinu ulaganja
sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda društava za osiguranje
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
46
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
(„Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09) u pogledu upisa u zemljišne knjige.
Drugim riječima, nekretnine koje nisu upisane u zemljišne knjige se ne mogu koristiti za
pokriće tehničkih rezervi bez obzira kako su knjigovodstveno evidentirane.
U bilansu stanja Društvo je zajedno iskazalo rezervacije za nastale prijavljene štete (osim šteta
ZOIL-a) i rezervacije za nastale neprijavljene štete u iznosu od 2.950.769 KM. Rezerve za
nastale neprijavljene štete iznose 1.066.720 KM, dok su rezerve za nastale prijavljene štete
(bez šteta ZOIL-a) evidentirane u iznosu od 1.884.050 KM.
Da je Društvo bilansno iskazalo rezervisanja za štete ZOIL-a u iznosu 2.842.112 KM bio bi
ostvaren gubitak u iznosu 2.831.588 KM.
Druga pasivna vremenska razgraničenja su evidentirana u iznosu od 354.945 KM, i odnose se
na rezervacije po Pravilniku za preventivu.
Društvo ima Pravilnik o preventivi, koji je usvojio Upravni odbor Društva 22.02.2007.
godine, uz prethodno pribavljeno pozitivno mišljenje tadašnjeg ovlašćenog aktuara Društva.
Saldo sredstava preventive na dan 31.12.2008. godine je bio 294.993 KM. U 2009. godini je
Društvo izdvojilo u fond preventive još 78.995 KM. U 2009. godini su utrošena sredstva
preventive u iznosu 19.043 KM prema Odluci privremenog Nadzornog odbora Društva broj
02-488/10 od 09.03.2010. godine. Stanje sredstava preventive na dan 31.12.2009. godine je
354.945 KM. U 2009. godini Društvo nije formiralo rezerve za kolebanje šteta.
II
ANALIZA BILANSA USPJEHA
1. Poslovni prihodi
U KM
Opis
1
Prihodi od premije osiguranja, saosiguranja i reosiguranja
neživotnih osiguranja
Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja neživotnih
osiguranja
Drugi poslovni prihodi
Ukupno
Tekući period
2
Iznos
Prethodni period
3
7.296.199
7.898.259
528.156
-661.836
631.259
8.455.614
148.361
7.384.784
Indeks
4 (2/3)
0,92
-0,80
4
1
Poslovni prihodi su evidentirani u ukupnom iznosu od 8.455.614 KM, od čega se na premije
od osiguranja, saosiguranja i reosiguranja neživotnih osiguranja odnosi iznos od 7.296.199
KM. Prihod premije osiguranja od nezgode i zdravstvenog osiguranja iznosi 495.514 KM,
prihod od osiguranja kaska i autoodgovornosti износи 6.164.062 KM i prihod od osiguranja
imovine i ostalih osiguranja od odgovornosti iznosi 536.623 KM.
Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja neživotnih osiguranja iznose 528.156 KM. Drugi
poslovni prihodi iznose 631.259 KM, od čega se na prihode od regresa odnosi iznos od
167.961 KM - Društvo ne iskazuje regresna potraživanja kao stanje na početku i na kraju
godine, tj. Društvo ne knjiži iznos regresnih potraživanja na kontu potraživanja nego direktno
na konto prihoda.
Prihodi od zakupnine su evidentirani u iznosu od 171.026 KM. Naplaćena premija ranijih
godina je evidentirana u iznosu od 292.272 KM.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
47
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
2. Poslovni rashodi
U KM
Tekući period
2
78.996
0
202.611
Iznos
Prethodni period
3
81.440
0
166.590
Naknade šteta, osiguranih suma, drugih ugovorenih
iznosa i udjeli u šteta na neživotnih osiguranja
2.814.169
2.769.050
1
Rashodi po osnovu premija i provizija saosiguranja,
reosiguranja i retrocesija neživotnih osiguranja
481.083
119.748
4
0
-884.792
0
213.627
130.347
606.378
179.758
187.509
401.240
1
0,70
1,51
Troškovi proizvodnih usluga, reklame i propagande
1.807.782
1.672.746
1
Nematerijalni troškovi
Troškovi poreza i doprinosa
Troškovi bruto zarada i naknada zarada
Ostali lični rashodi i naknade
Ukupno
225.574
44.374
1.728.323
740.782
9.074.046
422.900
38.849
1.170.202
1.346.741
7.671.981
0,53
1
1
0,55
1
Opis
1
Doprinos za preventivu
Vatrogasni doprinos
Doprinos Zaštitnom fondu
Rezervisanja za štete i udjele u štetama i ostala
rezervisanja po osnovu neživotnih osiguranja
Troškovi amortizacije
Troškovi materijala, goriva i energije
Troškovi provizija
Indeks
4 (2/3)
0,97
0
1
Poslovni rashodi su evidentirani u ukupnom iznosu od 9.047.046 KM, od čega se na troškove
proizvodnih usluga reklame i propagande odnosi iznos od 1.807.782 KM. Naknade šteta,
osiguranih suma, drugih ugovorenih iznosa i udjeli u šteta na neživotnih osiguranja 2.814.169
KM (obračunate štete) – naknade šteta obaveznih osiguranja 307.739 KM, naknade šteta
neobaveznih osiguranja iznose 2.448.687 KM i naknade za štete po osnovu imovine ostalih
osiguranja od odgovornosti i drugih vrsta neživotnih osiguranja iznose 57.743 KM.
Rashodi po osnovu premija i provizija saosiguranja, reosiguranja i retrocesija neživotnih
osiguranja iznose 481.083 KM (216.682 KM premija reosiguranja + 264.401 KM su naknade
za štete). Troškovi bruto zarada i bruto naknada zarada iznose 1.728.323 KM
Troškovi amortizacije iznose 213.627 KM (obračun se vrši automatski – softverski, po
nomenklaturi iz Pravilnika o primjeni Zakona o porezu na dobit), a troškovi materijala, goriva
i energije iznose 130.347 KM. Troškovi provizija iznose 606.378 KM (prema fakturama
tehničkih pregleda), a troškovi poreza i doprinosa iznose 44.374 KM. Doprinos Zaštitnom
fondu iznosi 202.611 KM, a doprinos za preventivu iznosi 78.996 KM.
Nematerijalni troškovi iznose 225.574 KM, od čega se na troškove reprezentacije odnosi
iznos od 24.778 KM, na troškove platnog prometa se odnosi iznos od 53.886 KM, troškovi
neproizvodnih usluga iznose 79.823 KM i ostali nematerijalni troškovi – takse, literatura,
iznose 67.087 KM.
Ostali lični rashodi i naknade iznose 740.782 KM, od čega se na troškove ugovora o djelu
odnosi iznos od 9.615 KM, troškovi naknada po osnovu ugovoru o privremenim i
povremenim poslovima 571.482 KM (zastupnici osiguranja), troškovi naknada članovima
Nadzornog odbora, Odbora za reviziju i Interne revizije iznose 63.462 KM. Ostali lični
rashodi – prevoz otpremnine, dnevnice, pomoć zaposlenim i dr. iznose 96.223 KM.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
48
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Društvo ima Pravilnik o maksimalnim stopama režijskog dodatka, koji je usvojio Upravni
odbor Društva 24.05.2007. godine, uz prethodno pribavljeno pozitivno mišljenje tadašnjeg
ovlašćenog aktuara Društva.
Ukupno izdvojena sredstva iz bruto premije koja su namijenjena za finansiranje režijskih
troškova su iznosila 2.210.411 KM.
U slјedećoj Tabeli dat pregled troškova sprovoñenja osiguranja, koje je Društvo iskazalo u
bilansu uspjeha za 2009. godinu i uporedni podaci koji su prikazani za 2008. godinу (prema
novom kontnom okviru).
R/b
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Opis
Troškovi materijala i energije
Amortizacija
Troškovi provizija
Ostale usluge i zakup
Troškovi reklame i propagande
Nematerijalni troškovi
Porezi i doprinosi
Bruto zarade i ostala lična primanja
Troškovi ostalih ličnih rashoda
Ukupno
Iznos
130.347
213.627
606.378
425.680
1.382.102
225.574
44.374
1.728.323
740.782
5.497.187
%
2
3,89
11
7,74
25
4
0,81
31
13
100
Prema navedenoj tabeli troškovi sprovoñenja osiguranja u 2009. godini su iznosili 5.497.187
KM ili 74,67% bruto premije osiguranja u 2009. godini. Imajući u vidu da je režijski dodatak
u 2009. godini iznosio 2.210.411 KM, može se konstatovati da je Društvo u 2009. godini
moralo iz tehničke premije pokriti 3.286.775,77 KM troškova sprovoñenja osiguranja.
3. Finansijski prihodi i rashodi
U KM
Opis
1
Prihodi od kamata
Ostali finansijski prihodi
Ukupno - Finansijski prihodi
Rashodi kamata
Ostali finansijski rashodi
Ukupno - Finansijski rashodi
Tekući period
2
261.701
391.485
653.186
33.825
116.904
150.729
Iznos
Prethodni period
3
785.819
0
785.819
41.403
0
41.403
Indeks
4 (2/3)
0
0
0,83
0,82
0
3,64
Ukupni finansijski prihodi iznose 653.186 KM, od čega se na prihode od kamata odnosi iznos
od 261.701 KM (ostvareni su po osnovu kamata na oročene depozite). Ostali finansijski
prihodi su evidentirani u iznosu od 391.485 KM, od čega se na prihode po osnovu vršenja
usluge na procjeni i naplati šteta odnosi iznos 3.840 KM, dok su prihodi od prodaje vlastitih
akcija u iznosu 384.549 KM po odluci Nadzornog odbora, a poštujući zakonske odredbe
sticanju vlastitih akcija (rok od dvije godine). Izvodom iz Centralnog registra HoV od
08.05.2009. godine potvrñuje se vlasništvo Društva 386.870 redovnih akcija oznake KROSR-A. Meñutim, navedene akcije sticajem nisu bile evidentirane u knjigovodstvu Društva, tako
da je Društvo u trenutku prodaje uknjižilo finansijski prihod u iznosu 384.549 KM.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
49
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Prihodi od prodaje havarisanih auta su evidentirani u iznosu od 3.096 KM.
Ukupni finansijski rashodi iznose 150.729 KM, od čega se na rashode kamata odnosi iznos od
33.825 KM. Ostali finansijski rashodi iznose 116.904 KM, od čega se na povrat po polisama
iz 2008. godine odnosi iznos od 72.767 KM, dok su sudski troškovi evidentirani u iznosu
34.962 KM. Kazne agenciji su plaćene u iznosu od 6.500 KM.
4. Ostali prihodi i rashodi
Ostali prihodi su evidentirani u ukupnom iznosu od 247.766 KM, od čega se na naplaćena
otpisana potraživanja odnosi iznos od 241.859 KM.
Prihodi po osnovu otkupa tenderske dokumentacije iznose 5.907 KM.
Ostali rashodi su evidentirani u ukupnom iznosu od 121.267 KM, od čega se na ispravku
vrijednosti dugoročnih HOV odnosi iznos od 4.528 KM, a na otpis ulaganja u zajednička
sredstva iznosi 44.348 KM (Borik –Vidović). Rashodi po osnovu ispravke vrijednosti i otpisa
potraživanja iznose 72.392 KM.
III
ANALIZA BILANSA TOKOVA GOTOVINE
Sintetizovan pregled tokova gotovine je dat u narednoj tabeli:
Opis
1. Priliv gotovine iz poslovne aktivnosti
2. Odliv gotovine iz poslovne aktivnosti
3. Neto priliv gotovine iz poslovne aktivnosti (1 – 2)
4. Priliv gotovine iz aktivnosti investitanja
5. Odliv gotovine iz aktivnosti investitanja
6. Neto priliv gotovine iz aktivnosti investiranja (4 – 5)
7. Priliv gotovine iz aktivnosti finansiranja
8. Odliv gotovine iz aktivnosti finansiranja
9. Neto priliv gotovine iz aktivnosti finansiranja (7 – 8)
10. Neto priliv gotovine (3 + 6 + 9)
11. Gotovina na početku godine
12. Gotovina na kraju godine (10 + 11)
Iznos
7.680.449
9.086.985
-1.406.536
1.227.642
5.318.132
-4.090.490
1.300.000
549.882
750.118
-4.746.908
4.968.512
221.604
Analizom podataka prezentovanih u prethodnoj tabeli može se zaključiti da Društvo ima
negativan neto gotovinski tok iz poslovne aktivnosti u iznosu od 1.406.536 KM, dok je neto
gotovinski tok iz aktivnosti investiranja takoñe negativan i iznosi 4.090.490 KM. Prema izjavi
rukovodstva negativan gotovinski tok iz aktivnosti investiranja nastao je zbog činjenice da su
novčana sredstva u iznosu od 4.640.000 KM, koja su u prethodnom periodu evidentirana na
računima gotovine, reklasifikovana na Dugoročne finansijske plasmane (dugoročno oročeni
depoziti).
Društvo ima pozitivan neto gotovinski tok iz aktivnosti finansiranja u iznosu od 750.118 KM.
Dakle, Društvo je u 2009. godini imalo negativan neto gotovinski tok u iznosu od 4.476.908
KM. Polazeći od činjenice da je gotovina na početku godine iskazana u iznosu od 4.968.512
KM gotovina Društva na kraju godine je iskazana u neto iznosu od 221.604 KM.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
50
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
IV
ANALIZA NAPOMENA UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE
Napomene uz finansijske izvještaje za 2009. godinu sadrže neophodne podatke i informacije
za korisnike finansijskih izvještaja.
V
VREDNOVANjE BILANSNIH I VANBILANSIH POZICIJA
Vrednovanje bilansnih pozicija izvršeno je korišćenjem najboljih mogućih procjena i
razumnih pretpostavki, a koje imaju odraza na prezentovane vrijednosti sredstava i obaveza,
potencijalnih sredstava i obaveza na dan sastavljanja finansijskih izvještaja, te prihoda i
rashoda iskazanih za izvještajni period.
Procjene i pretpostavke su zasnovane na raspoloživim informacijama na dan sastavljanja
finansijskih izvještaja.
U vanbilansnoj evidenciji iskazana je vrijednost i to:
- bruto vrijednost
4.315.312 KM
- ispravka vrijednosti 1.473.160 KM
- neto vrijednost
2.842.152 KM.
VI
ANALIZA VOðENjA POSLOVNIH KNjIGA
Finansijsko knjigovodstvo vodi se preko posebnog računovodstvenog programa za obradu
podataka koji ne omogućuje sve bitne uslove za pravovremeno knjiženje svih nastalih
promjena. Nisu obezbijeñeni tehnički uslovi za atomatsko knjiženje izlaznih faktura, odmah
po izdavanju, već se iste knjiže sa zakašnjenjem od 5 do 30 dana, i to nakon donošenja sa
terena u Službu računovodstva Društva.
Obezbijeñeni su minimalni uslovi za arhiviranje računovodstvene dokumentacije. Poslovne
knjige Društva vode stručna lica.
Stroga evidencija je u toku 2009. godine u Društvu bila uspostavljena i regulisana Uputstvom
o raspolaganju i upotrebi obrazaca stroge evidencije kojim su definisana pitanja:
- organizovanja i štampanja obrazaca stroge evidencije,
- evidencija ulaza i izlaza obrazaca stroge evidencije u ekonomat,
- razduživanje obrascima stroge evidencije,
- odlaganje dokumentacije o evidenciji obrazaca stroge evidencije,
- stavljanje obrazaca stroge evidencije van upotrebe,
- upotreba obrazaca stroge evidenvije,
- kontrola stanja i korištenja obrazaca stroge evidencije (tekuća interna kontrola, redovna
interna kontrola, vanredna interna kontrola, ovlaštenja interne kontrole, zapisnik o
izvršenoj internoj kontroli).
Evidencija se vodi u okviru računovodstva, tako da je obezbijeñena evidencija polisa
(primljene i iskorištene) koja omogućuje permanentnu kontrolu korištenja obrazaca stroge
evidencije od strane zastupnika i posrednika, odnosno radnika Društva koji rade poslove
osiguranja i izdavanja polisa. Za potrebe evidencije kreirani su obrasci na kojima se
evidentiraju promjene u vezi sa obrascim stroge evidencije.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
51
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
VII
ANALIZA FINANSIJSKIH TRANSAKCIJA SA POVEZANIM PRAVNIM LICIMA
Društvo je u toku 2009. godine imalo poslovne transakcije sa povezanim pravnim licem
Krajina Kros d.o.o. Banja Luka kao što je prezentovano u narednoj tabeli:
Krajina osiguranje a.d. (dužnik)
31.12.2007.
31.12.2008.
31.12.2009.
Ukupno
Dugovni promet
164.064
37.233
1.373.133
Potražni promet
255.657
142.575
1.279.931
Saldo
91.593
105.342
-93.202
103.733
Krajina-Kros doo (povjerilac)
31.12.2007.
31.12.2008.
31.12.2009.
Ukupno
Razlika
Dugovni promet Potražni promet
Saldo
192.335
146.653
45.682
124.202
49.819
74.384
1.356.800
1.373.133
-16.333
103.733
Pored navedenog analitički pregled transakcija dat je u narednoj tabeli:
Opis
Duguje
Potražuje Saldo dug. Saldo pot.
Učešće u kapitalu zavisnih pravnih lica
2.000
2.000
Potraživanja po osnovu zakupa
56.160
56.160
Ostale dugoročne obaveze
420.000
420.000
Ostale kratkoročne fin.obaveze
480.560
628.417
147.857
Dobavljači povezana pravna lica
1.316.973 1.476.867
159.894
U toku 2009. godine nije bilo transakcija sa drugim povezanim licima po bilo kom osnovu.
Na osnovu podataka koji su nam prezentovani u toku vršenja revizije nismo se mogli u
potpunosti uvjeriti u karakter i prirodu tranasakcija sa povezanim licima, te se stoga ne
možemo izjasniti niti o objelodanjenim informacijama o transakcijama sa povezanim licima.
VIII
ANALIZA ISPRAVNOSTI I POTPUNOSTI IZVJEŠTAJA KOJI SE DOSTAVLjAJU
Dostavljeni izvještaji Društva Agenciji za osiguranje Republike Srpske, su sastavljeni na
osnovu podataka koji su iskazani u godišnjem obračunu za 2009. godinu.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
52
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Pregled izvještaja koji se dostavljaju Agenciji za osiguranje Republike Srpske:
R/b
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Opis
Obrazac "P" - Premija
osiguranja
Obrazac "Š" - Štete
Obrazac "P1" - Premija
osiguranja
Obrazac "Š1" - Rezerva za
štete iz predhodne godine,
prijavljene štete u tekućem
obračunskom periodu i
obrañene neisplaćene štete
do
kraja
tekućeg
obračunskog perioda
Obrazac "Š2" – Obrada šteta
u tekućem obračunskom
periodu
Obrazac "PŠ1" – Rezerve za
štete
Obrazac "PŠ2" – Struktura
bruto rezervi za štete
Obrazac "RP" – Ostvarena
regresna potraživanja
Obrazac "PSE" – Štampane
i preuzete polise stroge
evidencije
obaveznih
osiguranja od odgovornosti
Obrazac "P-AO" – Premija
osiguranja od odgovornosti
za motorna vozila
Obrazac "Š-AO" – Štete u
osiguranju od odgovornosti
za motorna vozila
Obrazac "P-R" – Premija
reosiguranja
Obrazac "PO" – Pregled
posrednika u osiguranju
Obrazac "MS-1" – Izvještaj
o margini solventnosti
Obrazac "K" – Izvještaj o
kapitalu i garantnom fondu
Obrazac "US1" – Pregled
stanja ulaganja sredstava za
Rokovi za dostavljanje
Kvartalni
Mjesečno
do
Polugodišnji do
do 15 za
30.04.
31.07.
prethodni
31.07.
31.10.
mjesec
31.03.
Godišnji
do
30.04.
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
53
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
17
18
19
IX
obezbjeñenje
tehničke
rezerve
Obrazac "US3" – Pregled
stanja ulaganja sredstava 1/3
garantnog fonda
Finansijski izvještaji: Bilans
stanja,
Bilans
uspjeha,
Bilans tokova gotovine,
Izvještaj o promjenama u
kapitalu, Aneks i Note
Aktuarski izvještaj
x
x
x
x
ANALIZA O POSREDNICIMA U OSIGURANjU
R/b
Broj
licence
Ime i prezime
Opština
Vrste
isplate
Fix
1
2
3
4
5
6
%
Ugovore
na
isplata
Ukupno Ukupno
isplaćen obračunat
o
o
VUČENOVIĆ
VJEKOSLAV
RZ-1-169/07
SRBAC
10%
39.281
39.281
BASILIĆ GORAN
RZ-1-202/07
B.LUKA
JELISAVAC NADA
PEJAŠINOVIĆ
SLAVIŠA
STANIČEVIĆ
VLADIMIR
TANIĆ PETAR
RZ-1-054/07
B.LUKA
10%
10%
2.165
8.015
2.165
8.015
RZ-1-173/07
PRNjAVOR
10%
24.615
24.615
RZ-1-056/07
BIJELjINA
10%
49.279
49.279
RZ-1-055/07
RZ-05-39744/07
RZ-05-39749/07
ZVORNIK
10%
9.871
9.871
DOBOJ
10%
48.686
48.686
PALE
10%
5.442
5.442
7
JOVKOVIĆ GORICA
8
PEKIĆ ŽELINKA
9
BOGDAN ŽELIMIR
RZ-1-206/07
DERVENTA
10%
40.103
40.103
MARČETIĆ
DRAGOSLAV
RZ-1-159/07
DERVENTA
10%
1.469
1.469
TIMARAC PREDRAG
RZ-1-060/07
PRIJEDOR
10%
11.324
11.324
RZ-1-146/07
PRIJEDOR
10%
2.831
2.831
10
11
STEPANOV
RADOVAN
GNjATOVIĆ
DRAGAN
RADOŠEVIĆ BOŠKO
RZ-1-145/07
PRIJEDOR
10%
934
934
RZ-1-183/07
PRNjAVOR
KOTUR NENAD
RZ-1-131/07
GRADIŠKA
KAJKUT VID
RZ-1-149/07
ČELINAC
ðURIĆ SNjEŽANA
RZ-1-168/07
B.LUKA
RZ-1-151/07
KOSTAJNICA
9.771
11.717
167
409
11.429
9.771
11.717
167
409
11.429
19
20
DEJANOVIĆ JELENA
DOJČINOVIĆ
PREDRAG
LAZIĆ MIROSLAV
10%
10%
10%
10%
10%
RZ-1-038/07
B.LUKA
10%
0
0
RZ-1-167/07
TESLIĆ
10%
27.752
27.752
21
GARIĆ
DALIBORKA
RB-1001/08
BANjA
LUKA
10%
8.119
8.119
313.377
313.377
12
13
14
15
16
17
18
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
54
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Prema podacima iz evidencije Drštva ukupno obračunate obaveze prema posrednicima iznose
313.377 KM, a isplaćene obaveze 313.377 KM. Pojedini posrednici u osiguranju nemaju
licencu. Dokumentacija u vezi sa izvršenim poslovima u osiguranju dostavlja se na obradu sa
zakašnjenjem.
Stvarni broj posrednika odgovara iskazanom broju posrednika u izvještaju.
X
OSNOVNI POKAZATELjI USPJEŠNOSTI POSLOVANjA
NAZIV
UKUPNI PRIHODI
UKUPNI RASHODI
POSLOVNI PRIHODI
POSLOVNI RASHODI
FINANSIJSKI PRIHODI
FINANSIJSKI RASHODI
OSTALI PRIHODI
OSTALI RASHODI
INDIKATOR INDIKATOR
INDEX
2009. god.
2008. god.
9.356.566
8.254.998
1,13
9.346.042
7.739.985
1,21
8.455.614
7.384.784
1,15
9.074.046
7.671.981
1,18
653.186
785.819
0,83
150.729
41.403
3,64
247.766
84.395
2,94
121.267
26.601
4,56
Društvo je ostvarilo ukupan prihod u 2009. godini u iznosu od 9.356.566 KM, dok su ukupni
rashodi u istom periodu evidentirani u iznosu od 8.254.998 KM. Ukupni prihodi su veći za
13% u odnosu na prethodni period, dok su ukupni rashodi veći za 21% u odnosu na prethodni
period. Finansijski prihodi bilježe index 0,83, a finasijski rashodi index 3,64. Ostali prihodi su
porasli za index 2,94, a ostali rashodi za index 4,56.
U narednim tabelama dat je prikaz kratke racio analize i komentari pokazatelja uspješnosti
koji su prezentovani.
NAZIV
POSLOVNI PRIHODI /
UKUPAN PRIHOD
FINANSIJSKI PRIHOD /
UKUPAN PRIHOD
OSTALI PRIHODI /
UKUPAN PRIHOD
POSLOVNI RASHODI /
UKUPAN RASHOD
FINANSIJSKI RASHODI /
UKUPNI RASHODI
OSTALI RASHODI /
UKUPAN RASHOD
UKUPNI PRIHODI /
UKUPNI RASHODI
INDIKATOR 2009
INDIKATOR 2008
90,37%
78,93%
6,98%
8,40%
2,65%
0,90%
97,09%
99,12%
1,61%
0,53%
1,30%
0,34%
100,11%
120,89%
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
55
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Poslovni prihodi Društva u 2009. godini čine 90,37% ukupnih prihoda, dok finansijski prihodi
čine 6,98%, a ostali prihodi 2,65%. U strukturi ukupnih rashoda poslovni rashodi učestvuju
sa 97,09%, finansijski rashodi učestvuju sa 1,61%, a ostali rashodi učestvuju sa 1,30%.
OPIS
POSLOVNI REZULTAT /UKUPAN PRIHOD
POSLOVNI REZULTAT /POSLOVNA AKTIVA
OBRTNA IMOVINA /KRATKOROČNE OBAVEZE
GOTOVINA /KRATKOROČNE OBAVEZE
ODNOS KAPITALA I OBAVEZA
DOBITAK (GUBITAK) /PROSEČAN SOPSTVENI KAPITAL
DOBITAK (GUBITAK) /PROSEČAN UKUPNI KAPITAL
INDEX
0,0011
0,0005
0,1844
0,0260
4,1112
0,0016
0,0012
Poslovni rezultat (dobit od 10.524 KM) čini 0,11% ukupno ostvarenog prihoda i 0,05%
ukupne aktive. Obrtna imovina pokriva 18,44% kratkoročnih obaveza. Gotovina pokriva
2,60% ukupnih obaveza.
XI
ORGANIZACIJA DRUŠTVA
Pravilnikom o organizaciji Društva definisani su sljedeći organizacioni dijelovi Društva:
1. Direkcija Društva
2. Predstavništva:
- Prijedor;
- Gradiška;
3. Ispostave:
- Kozarska Dubica;
- Kneževo;
- Kotor Varoš;
- Novi Grad;
- Prnjavor;
- Čelinac;
- Laktaši;
- Trebinje.
Društvo je kroz navedenu organizaciju obuhvatilo izvršenje svih poslovnih aktivnosti.
Postojeća kadrovska osposobljenost omogućava izvršenje svih poslova i radnih zadataka
Društva.
Bez obzira na naprijed navedene konstatacije, u pojedinim slučajevima nije bilo usklañenosti
u izvršenju pojedinih poslova i radnih zadataka, a što se ogleda naročito u sljedećem:
- primopredaji i obradi izlaznih faktura,
- primopredaji i obradi dokumentacije u vezi sa štetama,
- naplati potraživanja.
Postojeći informacioni sistem ne omogućava sagledavanje u potpunosti podataka po osnovu
poslovanja Društva. Kroz funkcionisanje poslovnih funkcija nije u potpunosti obezbijeñeno
upravljanje rizicima poslovanja. Interni kontrolni postupci se ne obavljaju u svim slučajevima,
a takoñe u pojedinim slučajevima nisu dokumentovani od strane lica koja su ih izvršili.
Razdvojenost poslova u pojedinim slučajevima nije izvršena u potpunosti.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
56
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
XII
MIŠLjENjE OVLAŠĆENOG AKTUARA
Na zahtjev „Krajina Osiguranje“ a.d. Banja Luka, saglasno odredbama člana 20. Zakona o
društvima za osiguranje Republike Srpske („Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 17/05) i
u skladu sa Pravilnikom o sadržaju mišljenja ovlašćenog aktuara („Službeni glasnik“
Republike Srpske broj 15/07), a takoñe i saglasno načelima aktuarske struke aktuar je dao
negativno mišljenje.
Negativno mišljenje se obrazlaže sledećim:
1. Društvo nije obezbijedilo pokriće tehničkih rezervi plasmanima na način kako je to
propisano Pravilnikom o visini i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi
i minimalnog garantnog fonda društva za osiguranje (Službeni Glasnik Republike
Srpske broj 10/09). Nedostajuća sredstva za pokriće tehničkih rezervi iznose 5.770.056
KM.
2. Društvo je i u 2009. godini zadržalo izuzetno visoke troškove sprovoñenja osiguranja.
Troškovi sprovoñenja osiguranja u 2009. godini su iznosili 5.497.187 KM ili 74,67%
bruto premije ostvarene u 2009. godini. Nasuprot tome režijski dodatak je iznosio
svega 2.210.411 KM. Visoki troškovi sprovoñenja osiguranja su najvećim dijelom
poslјedica nepoštovanja tarifnog sistema, što dalje vodi nemogućnosti pokrivanja
tehničkih rezervi plasmanima u skladu sa Pravilnikom o visini i načinu ulaganja
sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda društva za
osiguranje („Službeni glasnik“ Republike Srpske broj 10/09) i neažurnosti u isplati
šteta.
3. Sprovoñenje politike reosiguranja u 2009. godini se ocjenjuje negativno. Društvo nije
vršilo procjenu MMŠ kod rizika koji prevazilaze maksimalni samopridržaj Društva,
niti je date rizike predavalo u reosiguranje. U 2009. godini je samo jedan imovinski
rizik predat u reosiguranje po ekscedentnom reosiguranju.
4. U Obrascu K, Društvo iskazuje kapital u iznosu 6.037.455 KM samo zahvaljujući
vanbilansnom knjiženju rezervi za štete ZOIL-a. Ukoliko bi Društvo rezerve za štete
ZOIL-a proknjižilo bilansno, kapital Društva bi iznosio 3.195.345 KM, što je ispod
zakonom definisanog minimuma za vrste osiguranja kojima se Društvo bavi i ispod
nivoa definisanog u članu 9. stav 1. tačka 3. Pravilnika o elementima i kontroli
margine solventnosti društava za osiguranje u Republici Srpskoj.
XIII
DOGAðAJI NAKON DATUMA BILANSA
Prema obrazloženju ovlašćenog lica Društva nije bilo dogañaja koji su nastali poslije datuma
bilansa.
XIV
SUDSKI SPOROVI
Pokrenuti sudski sporovi protiv dužnika
R/b
Broj spisa
1.
2.
1171PS 0026078 04
80 0P 01765909P
Naziv utuženog dužnika
KONING SISTEM
TANIĆ PETAR
Potraživani iznos KM
Napomena
5.792 ZAKUP
27.692
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
57
Krajina Osiguranje a.d. Banja Luka
Pokrenuti sudski sporovi protiv Društva
R/b Broj štete
Tužitelj
1. 710P-056067 06 P
VIKIĆ RATKO
2.
3.
4.
5.
Iznos
Napomena
doprinosi zahtjev PIO
710P03797007P
KELEČEVIĆ DRAŠKO
011-Ž-07-000341 07 ČIKIĆ ŽELJKO
3.555 doprinos po rješenju PIO
doprinosi zahtjev PIO
71 0p 025925 06p
11 71 P S 00443904
5.284
Tužitelj
UKUPNO 1993.
UKUPNO 1994.
UKUPNO 1996.
UKUPNO 1998.
UKUPNO 1999.
UKUPNO 2000.
UKUPNO 2001
UKUPNO 2002.
UKUPNO 2003.
UKUPNO 2004.
UKUPNO 2005.
UKUPNO 2006.
UKUPNO 2007.
UKUPNO 2008.
UKUPNO 2009.
UKUPNO ZA SVE:
INjAC VELjKO
OPŠTINA PRIJEDOR
Iznos u KM po godinama
12.600
10.800
24.400
44.800
44.000
26.800
15.700
35.200
29.300
17.000
6.300
71.050
138.160
246.800
192.000
914.910
Štete su rezerisane na osnovu iskustva i dosadašnjom sudskom praksom, na sličnim
predmetima uvećano za 5% troškova.
Društvo je na dan 31.12.2009. godine rezervisalo 195 šteta ZOIL-a u ukupnom iznosu
2.509.732 KM i još 7 šteta koje se plaćaju u vidu renti u iznosu 197.040 KM.
U knjigovodstvu Društva je knjižen iznos u vanbilansu AOP 2.842.152 KM. Uvidom u bruto
bilans Društva je utvrñeno da se 42 KM odnosi na druge vanbilansne pozicije, tako da iznos
rezervi odgovara knjigovodstvenom stanju.
XV
STALNOST POSLOVANJA
U svom izvještaju aktuar je konstatovao da kada bi Društvo evidentiralo u bilansu rezerve za
štete ZOIL-a u iznosu 2.842.110 KM, Društvo ne bi imalo obezbijeñen minimalan kapital
predviñen zakonom, niti bi imalo ispunjen uslov iz člana 9. stav 1. tačka 3. Pravilnika o
elementima i kontroli margine solventnosti društava za osiguranje u Republici Srpskoj.
Na osnovu navedenog smatramo da stalnost poslovanja Društva može biti značajno ugrožena.
Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja za 2009. godinu
58

Saradnik za prodaju osiguranja

6_03 Izjava o nestanku police osiguranja zivota

PONUDA DOPUNSKOG ZDRAVSTVENOG OSIGURANJA NOVO

2_01 Zahtjev za obnovu police ŽO

Saradnik za mala i srednja preduzeća

6_02 Zahtjev za zajam po polici ŽO

Zahtjev za raskid - Erste osiguranje

Letak za fizičke osobe

Izjava o dobrovoljnoj obustavi od plaće za osiguranje

„Politički cafe“ o evropskim pitanjima: RAZGOVOR sa : Tanjom