IZVE[TAJ ZA RABOTA NA NACIONALNIOT KONZERVATORSKI

Republika Makedonija
NACIONALEN KONZERVATORSKI CENTAR
Republic of Macedonia
NATIONAL CONSERVATION CENTRE FOR CULTURAL HERITAGE
Del.br./Ref. No 01-100/2
Data/ Date: 19.02.2010
IZVE[TAJ ZA RABOTA
NA NACIONALNIOT KONZERVATORSKI CENTAR - SKOPJE
VO 2009 godina
februari 2010 godina
VOVED
3
1. Mati~ni funkcii
4
1.1. Neplaniran uvid vo sostojba na
kulturnoto nasledstvo
4
1.2. Stru~na pomo{ na ustanovite za za{tita
6
1.3. Koordinacija so rabotata na ustanovite za za{tita
9
1.4. Stru~na kontrola na konzervatorski proekti
10
1.4.1. Komisijska stru~na kontrola na proekti
izraboteni od ustanovite za za{tita;
10
1.4.2. Komisijska stru~na kontrola
na drugi proekti
13
1.5. Konzervatorski nadzor
14
1.5.1. Konzervatorski nadzor so re{inie na NKC
14
1.5.2. Konzervatorski nadzor od stru~ni lica na
NKC so Re{enie od UZKN
16
1.6. Izrabotka na za{titno konzervatorski
osnovi za GUP i DUP
1.7. Stru~no usovr{uvawe i edukacija
1.8. Izdava~ka dejnost i popularizacija
na kulturnoto nasledstvo
1.9. Raboti na INDOK slu`ba
1.10. Me|unarodna sorabotka i u~estvo
na stru~ni sobiri
2. Osnovna dejnost
2.1.
2.2.
2.3.
16
17
17
18
19
21
Arheolo{ki konzervatorski istra`uvawa
i izrabotka na proekti
21
Konzervatorski istra`uvawa
i izrabotka na proekti
21
Izrabotka na Konzervatorski proekti
za preventivna za{tita
22
1
2.4.
Hemijski istra`uvawa
23
2.5.
Realizacija na konzervatorski proekti
(neposredna za{tita)
23
2.5.1. Arhitektura
23
2.5.2. Yidno slikarstvo
24
2.5.3. Ikoni i ikonostasi
24
2.5.4. Drvena plastika
24
2.6.
Preventivna za{tita
25
2.7.
Dopolnitelni programski aktivnosti
25
2.7.1. Valorizacija
25
2.7.2. Zapo~nati postapki za valorizacija
25
2.7.3. Revalorizacija
25
2.8.
Posebni aktivnosti;
26
2.9.
Vonprogramski aktivnosti
26
3. Drugi raboti vrz osnova na zakon
28
3.1.
Normativno - pravni raboti
28
3.2.
Sudski predmeti
29
3.3.
Finansisko - smetkovodstveni raboti
29
3.4.
Op{ti raboti
29
Zaklu~ni sogleduvawa
31
2
VOVED
Izve{tajot za rabota na Nacionalniot
konzervatorski centar - Skopje (vo ponatamo{niot tekst NKC) vo 2009 godina sodr`i pokazateli za realizacijata na Godi{nata programa za otstvaruvawe na nacionalniot interes
vo kulturata i dopolnitelnite aktivnosti finansirani od Buxetot na R. Makedonija, kako i
podatoci za vidot i obemot na stru~nite raboti koi se izvr{eni po razli~ni osnovi so
sredstva od drugi izvori.
Pregledot e sistematiziran spored strukturata na zakonskite aktivnosti na ustanovata
i finansiranite pozicii po usvoenta Programa, odnosno sklu~eniot Dogovor so Ministerstvoto za kultura. Podatocite se bazirani
vrz slu`benata dokumentacija, podnesenite
sektorski izve{tai za realizacija na
oddelnite proekti i aktivnosti kako i vrz
rabotnite izve{tai na izvr{itelite.
Vo soglasnost so normativnite akti,
Godi{niot izve{taj go izgotvuva Programskiot
direktor. Izve{tajot go podnesuva Direktorot
na ustanovata, a go usvojuva Upravniot odbor.
3
1. Mati~ni funkcii
Mati~nite funkcii vo 2009 godina Nacionalniot konzervatorski
centar gi otstvaruva{e po sedum oddelni osnovi: neplaniran uvid vo
sostojbata na kulturnoto nasledstvo, stru~na pomo{na ustanovite za
za{tita, koordinacija so rabotite na ustanovite, stru~no usovr{uvawe i
edukacija, izdava~ka dejnost i popularizacija, rabota na informativno
dokumentaciskata slu`ba i me|unarodna sorabotka (po posebna programa).
Pokraj toa, bea izvr{uvani i javnite ovlastuvawa za stru~na
kontrola na konzervatorskite proekti izraboteni od ustanovite za
za{tita i od drugi pravni lica, konzervatorski nadzor nad vr{ewe
neposredna za{tita i izrabotka na za{titno konzervattorski osnovi za
GUP i DUP.
1.1. Neplaniran uvid vo sostojba na kulturnoto
nasledstvo
1.1.1. Uvid vo sostojba na za{titeno nedvi`no dobro: Ku}a na
ul.-Josif Daskalov br.80 – Bidikova ku}a - Kratovo;
1.1.2. Uvid vo sostojba na za{titeno nedvi`no dobro: Manastir
Sv.-Bogorodica vo Berovo;
1.1.3. Uvid vo sostojbata na Stara ~ar{ija vo Kriva Palanka;
1.1.4. Uvid vo sostojbata na za{titeno nedvi`no dobro: Ku}a od
starogradskata arhitektura na ul. H.T. Karpo{ bb, (Stara
Ko`ara) vo Kriva Palanka;
1.1.5. Uvid vo sostojba na arhitektonskite objekti vo manastirot
Sv.-Bogorodica Pre~ista –Ki~evska;
1.1.6. Uvid vo sostojbata na kulturnoto nasledstvo vo opasnost:
Ku}ata na Daut Boleti, ul. Major ^ede Filipovski, br.68 –
Gostivar;
1.1.7. Uvid vo sostojbata na crkvata Sv. Jovan Bogoslov, s. Laki,
Vinica; /stru~na pomo{;
1.1.8. Uvid vo sostojbata na crkva vo urnatini Sv. \orgi vo s.
Kokino, /stru~na pomo{
1.1.9. Uvid vo sostojbata na crkvata “Sv. Nikola”, s. Trnovo, Kriva
Palanka,
1.1.10. Uvid vo ostatocite od temelnite partii na rodnata ku}a na
]emal Ataturk, s. Koxaxik, op{tina Centar @upa;
1.1.11. Uvid vo sostojbata na za{titeno nedvi`no dobro; Ku}a na
ul.-\or~e Petrov br. 2 - Tetovo;
4
1.1.12. Uvid vo sostojbata na za{titeno nedvi`no dobro: Manastir
Sv. Arhangel Mihail vo Berovo;
1.1.13. Uvid vo sostojba na za{titenite nedvi`ni dobra vo Debar so
procenka na {tetite napraveni od neodamne{niot zemjotres
vo Debarskiot region;
1.1.14. Uvid vo sostojba na crkvata Sv. Petka vo s. Selnik –Del~evo;
1.1.15. Uvid vo sostojbata na Spomen kosturnicata od NOV – Veles;
1.1.16. Uvid vo sostojbata na cr. Sv. \or|i, s. Crkvino - Veles;
1.1.17. Uvid vo sostojbata na ku}ata na Sujlemani Alija Ixlal,
ul.-K.J.Pitu br. 130 Tetovo;
1.1.18. Uvid vo sostojbata na ikonite vo cr. Sv. \or|i, s. Lazaropole
- Mavrovo Rostu{e;
1.1.19. Uvid vo lokacija za bazna stanica za mobilna telefonija
TEOVO, s. Kriva kru{a - ^a{ka, po barawe na T-mobile,
Skopje;
1.1.20. Uvid vo lokacija na „Stopanski kompleks BU^ETO” po
barawe na op{tina Negotino;
1.1.21. Uvid vo sostojba na arheolo{ki lokalitet BOR^E,
s.-Nikiforovo - Mavrovo Rostu{e, po barawe na Zdru`enie
na gra|ani NIKIFOROVO;
1.1.22. Uvid vo sostojba na arheolo{ki lokaliteti vo s. Dobri dol
po barawena op{tina Vrap~i{te;
1.1.23. Uvid vo lokacija za Gradska bolnica vo Kavadarci;
1.1.24. Uvid vo lokacija za bazna stanica za mobilna telefonija vo
s. Bohula Kavadarci;
1.1.25. Izvr{eni pove}e uvidi vo sostojbata i vo neposrednite
aktivnosti {to se prvezemeni po opo`aruvaweto na konacite
na Bigorski manastir, po slu`bena dol`nost i po barawe od
Ministerstvoto za kultura i od UZKN;
1.1.26. Uvid vo sostojba na Star amam Debar;
1.1.27. Uvid vo sostojba na Star amam Tetovo;
1.1.28. Uvid vo sostojba na Sersem Ali baba te}e - Tetovo;
1.1.29. Uvid vo sostojba na cr. Sv. \or|i Popedonosec - Mlado
Nagori~ane;
5
1.1.30. Uvid vo sostojba na cr. Sv. Nikola, s. Plasnica Makedonski
Brod;
1.1.31. Uvid vo sostojba na [arena xamija Tetovo;
1.1.32. Uvid vo sostojba na cr. Sv. Ro`destvo na Presveta Bogorodica, s. Manastirec Makedonski Brod;
1.1.33. Uvid vo sostojba vo cr. Sv. Atanasij (Star manastir), s.
Le{ok Tearce;
1.1.34. Uvid vo sostojba na cr. Sv. \or|i, s. Matej~e Kumanovo;
1.1.35. Uvid vo sostojba na Manastir @ur~e, Demir Hisar;
1.1.36. Uvid vo sostojba na ku}a na ]azim beg vo Vinica;
1.1.37. Uvid vo sostojba na cr. Sv. Ilija, s. Sten~e Tetovo;
1.1.38. Uvid vo sostojba na cr. Sv. Nikola/\or|i, s. Orah Kumanovo;
1.1.39. Uvid vo sostojba na cr. Vovedenie na Sv. Bogorodica - Karpinski manastir, s. Orah Kumanovo;
1.1.40. Uvid vo sostojba na Stra xamija, s. Tearce, Tetovo;
1.1.41. Uvid vo sostojba na osnovni rabotni sredstva na NKC vo
Arheolo{kiot lokalitet STOBI, Gradsko;
1.1.42. Uvid vo sostojba na starogradska ku}a na ul. Jovan Alabakov
br. 12 Veles;
1.2. Stru~na pomo{ na ustanovite za za{tita
1.2.1. Konzervatorska obrabotka na fresko fragmenti od Episkopskata bazilika vo Stobi, po barawe na NU za Upravuvawe so
Arheolo{ki lokalitet Stobi;
1.2.2. Izrabotka na Proekt za preventivna konzervatorska intervencija na poden mozaik od zapaden aneks na Golemata bazilika vo Heraklea, po barawe na Zavod i Muzej Bitola;
1.2.3. Rakovodewe so konzervatorskite raboti na neposredna za{tita po Proekt za preventivna konzervatorska intervencija
na poden mozaik od zapaden aneks na Golemata bazilika vo
Heraklea, po barawe na Zavod i Muzej Bitola;
1.2.4. Konzervatorska obrabotka na fresko fragmenti od Kockarnica vo Stobi, po barawe na NU za Upravuvawe so Arheolo{ki lokalitet Stobi;
6
1.2.5. Konzervatorsko restavratorski raboti na ikonopisno delo
Karpinski ^in, po barawe na Muzej na Makedonija;
1.2.6. Realizacija na proekt za kozervatorski raboti na 10 ikoni od
Galerija na ikoni, po barawe na Lokalen muzej i Galerija
Kavadarci;
1.2.7. Konzervacija i restavracija na 2 ikoni od Galerija na ikoni
od NU Muzej na Makedonija;
1.2.8. Istra`uva~ki konzervatorski raboti na 2 ikoni od Galerija
na ikoni vo Ohrid (vo tek);
1.2.9. Konzervatorsko restavratorski raboti na Carski dveri od
cr. Sv. Nikola vo man. Zrze, po barawe na Zavod i Muzej
Prilep;
1.2.10. Hemijska analiza nz yidno slikarstvo i slikarski malteri
od cr. Sv. Atanas, s. Sloe{nica - Demir Hisar, po barawe od
Zavod i Muzej Bitola;
1.2.11. Hemijska analiza nz yidno slikarstvo i slikarski malteri
od cr. Sv. Atanasije, s.Dupeni - Resen, po barawe od Zavod i
Muzej Bitola;
1.2.12. Hemijska analiza nz yidno slikarstvo i slikarski malteri
od cr. Sv. Atanas, s. Sloe{nica - Demir Hisar, po barawe od
Zavod i Muzej Bitola;
1.2.13. Hemijska analiza nz yidno slikarstvo i slikarski malteri
od cr. Sv. Jovan Bogoslov s.Slep~e - demir Hisar, po barawe
od Zavod i Muzej Bitola;
1.2.14. Hemijska analiza nz yidno slikarstvo i slikarski malteri
od cr. Sv. Spas, Manastir ^ebren, Mariovo, po barawe od
Zavod i Muzej Bitola;
1.2.15. Hemijska analiza nz yidno slikarstvo i slikarski malteri
od cr. Sv. Nikola, s. Zrze - Prilep, po barawe od Zavod i
Muzej Prilep;
1.2.16. Hemijska analiza na yidno slikarstvo i slikarski malteri
od cr. Sv. Nikola, s. Quboten - skopje, po barawe od NU Konzervatorski centar Skopje;
1.2.17.
Hemijska analiza na grade`ni materijali od cr. Sv.
Atanasie vo Varo{ - Prilep, po barawe na Zavod i Muzej
Prilep;
1.2.18. Odreduvawe na mikroklimatski uslovi i hidroskopna vlaga
vo yidovi i prostorii na Nacionalnata galerija Daut Pa{in
amam, po barawe od Nu Konzervatorski centar Skopje;
7
1.2.19. Fizi~ko hemijski ispituvawa na yidno slikarstvo na crkvata Sv. \or|i s. Gorni Kozjak, po barawe na Zavod i muzej [tip;
1.2.20. Konzervatorsko restavratorski raboti na poden mozaik vo
arheolo{kiot lokalitet Bargala s. Gorni Kozjak, po barawe
na Zavod i Muzej [tip;
1.2.21. Hemijska analiza na malteri od Arheolo{kiot lokalitet
Kastel, s. Ko`le - Katlanovo; po barawe na NU Muzej na Makedonija;
1.2.22. Ekspertiza na ikoni, po barawe od NU Muzej d-r Nikola Nezlobinski, Struga;
1.2.23. Fizi~ko hemijski analizi na malteri, za izrabotka na konzervatorski proekt za ]u}a na ul Partizanska br. 38,
Kru{evo, po barawe na NU Zavod i Muzej - Prilep;
1.2.24. Stru~na pomo{ za na~in na izgotvuvawe na konzervatorski
proekti (manastirski konaci), po barawe na NU Zavod i Muzej
Prilep;
1.2.25. U~estvo na edno stru~no lice - arheolog vo istra`uvawa na
lokalitetot Bargala, s. Gorni Kozjak, po barawe na Zavod i
Muzej [tip;
1.2.26. U~estvo na edno stru~no lice - arheolog vo istra`uvawa na
lokalitetot Gradi{te s. Kne`je, Sv. Nikole, po barawe na
Naroden Muzej Sv. Nikole;
1.2.27. U~estvo na edno stru~no lice - arheolog vo istra`uvawa na
Jeni xamija vo Bitola, po barawe na NU Zavod i Muzej Bitola;
1.2.28. U~estvo na edno stru~no lice - arheolog vo izrabotka na
konzervatorski proekt za lokalitet Golem grad - s. Kowuh Kratovo, po barawe na NU Muzej na Makedonija;
1.2.29. Terensko snimawe i izrabotka na fotomaterijali za izlo`bata “Portali od islamski verski objekti” po barawe od NU
Muzej na Makedonija;
1.2.30. Stru~na pomo{ vo izrabotka na tehni~ka dokumentacija za
Proekt za osvetluvawe i urbano ureduvawe na Arh. lok.
Vini~ko Kale, po barawe na Op{tina Vinica;
1.2.31. Konsultacii za rekonstrukcija na pod vo izlo`ben muzejski
prostor, po barawe na NU Muzej na Zapadna Makedonija;
8
1.3. Koordinacija so rabotata na ustanovite za za{tita
Vo ramkite na ovaa mati~na dejnost organizirani se tri sostanoci
na nivo na direktori na ustanovite za za{tita.
Prviot sostanok e odr`an vo Nacionalniot konzervatorski centar
na 13.01.2009. Napraven e osvrt vrz iskustvata od prethodnata godina,
kako reper za natamo{na koordinirana sorabotka. Uka`ano e na potrebata
da se opredelat prioriteti vo dinamikata na programskite aktivnosti za
2009 godina poradi ograni~eniot kadrovski potencijal za davawe na
stru~na pomo{ od strana na NKC i dogovoreno e ustanovite za za{tita da
dostavat spisoci na prioriteti po objavuvawe na Programata za 2009
godina, posle koe }e se odr`i sledniot koordinativen sostanok.
Raspravano e i za visinata na nadomestocite za stru~ni komisii a za
dogovorenite (usoglaseni) iznosi da se pobara i mislewe od Ministerstvoto za kultura. Isto taka, povtorno e konstatiran problemot so nedostatok na terenski vozila za ~ie nadminuvawe treba da se pobara razre{uvawe od Ministersvoto za kultura.
Vtoriot sostanok e odr`an vo NU Zavod i Muzej Bitola na 11.02.2009
godina. Konstatirano e deka od Ministerstvoto za kultura ne e dobien
odgovor za visinata na nadomestoci za stru~nite komisii. Od strana na
direktorite bea poso~eni proektite za koi ustanovite za za{tita }e
pobaraat stru~na pomo{ od NKC, iako vo pismena forma ne bea dadeni
podatoci. Diskutirano e i za nedostigot na stru~en kadar vo ustanovite;
za potrebata od natamo{no anga`irawe na sorabotnici po dogovor i drugi
aktuelni pra{awa od domen na raboteweto.
Tretiot sostanok e odr`an vo vo NU Zavod i Muzej Ohrid na
28.04.2009 godina vo NU Zavod i Muzej Ohrid. raspravano e okolu pra{awata za usoglasuvawe na finansiskoto rabotewe na instituciite; privremenite vrabotuvawa i potrebata za vrabotuvawe na lica koi so dogovori
za delo pove}e godini rabotat vo ustanovite; za potrebite od stru~no usovr{uvawe; za potrebata da se razgovara so Ministerstvoto za kultura za
unificirawe na koeficientite na platite. Isto taka bea elaborirani
pra{awa okolu najavenoto namaluvawe na sredstvata za dejnosta vo 2009
godina poradi ekonomskata kriza i odrazot vrz realizacijata na proektite, kako i vrz sostojbite so materijalnite tro{oci na ustanovite.
9
1.4. Stru~na kontrola na konzervatorski proekti
1.4.1. Komisijska stru~na kontrola na proekti izraboteni od
ustanovite za za{tita;
1.4.1.1. Ideen Proekt za konzervacija na ku}a na ul. Partizanska
br. 38 vo Kru{evo , izraboten od NU Zavod i Muzej Prilep;
1.4.1.2. Ideen proekt za prepokrivawe na ku}a na ul. Taki Berber
br. 16 vo Kru{evo, izraboten od NU Zavod i Muzej Prilep;
1.4.1.3. Osnoven proekt za konzervacija na ku}a vo koja e proglasena Kru{evskata republika vo Kru{evo, izraboten od
NU Zavod i Muzej - Prilep;
1.4.1.4. Ideen i Osnoven proekt za sanacija i preureduvawe na
Memorijalen muzej 11-ti Oktomvri 1941god. - Prilep,
izraboten od NU Zavod i Muzej - Prilep;
1.4.1.5. Osnoven proekt za temelna rekonstrukcija na ju`niot konak od manastirot Sv. Nikola, s. Manastir, Prilep,
izraboten od NU Zavod i Muzej - Prilep;
1.4.1.6. Ideen proekt za temelna rekonstrukcija na isto~niot konak od manastirot Sv. Arhangeli, Varo{, Prilep, izraboten od NU Zavod i Muzej - Prilep;
1.4.1.7. Prepokrivawe na crkvata Sv. Nikola, s.Slep~e, Prilepsko, izraboten od NU Zavod i Muzej - Prilep;
1.4.1.8. Prepokrivawe na crkvata Sv. Nikola, s.Slep~e, Prilepsko, izraboten od NU Zavod i Muzej - Prilep;
1.4.1.9. Komisija za stru~na kontrola na Adaptacija na podrumski
prostorii na Lokalen Muzej - Galerija, Kavadarci;
1.4.1.10. Proekt za konzervacija i restavracija na [est fragmenti od fresko`ivopisot od srednovekovnata crkva arheolo{kiot lokalitet Bazilika vo staroto urbano jadro
- Orta xamija - Strumica, izraboten od NU Zavod i Muzej Strumica;
1.4.1.11. Osnoven proekt za prepokrivawe so rebrast lim na krovot od zgradata na NU Zavod i Muzej -Strumica, izgotven
od N.U. Zavod za za{tita na spomenicite na kulturata i
Muzej - Strumica,
1.4.1.12. Osnoven proekt za konzervacija i rekonstrukcija na Saat
kulata - Dojran, izraboten od NU Zavod i Muzej - Strumica;
10
1.4.1.13. Aneks na Proekt za konzervacija na arhitekturata na
crkvata “Sv. Nikola” s. Kosel , ohridsko, izgotven od N.U.
Zavod za za{tita na spomenicite na kulturata i Muzej Ohrid,
1.4.1.14. Proekt za prepokrivawe i konzervacija na del od podovi od prizemjeto i katot na Ku}ata na Robevci vo Ohrid,
izraboten od NU Zavod i Muzej - Ohrid;
1.4.1.15. Aneks na Osnoven proekt - Rekonstrukcija na praistoriska ezerska naselba, konzervacija i restavracija na
ostatoci od tvrdina od rimski period, muzej i baza za
podvodna arheologija, so parterno ureduvawe na kompleksot Ohridsko Ezero - Zaliv na koskite - Plo~a Mi}ov
grad, izraboten od NU Zavod i Muzej Ohrid
1.4.1.16. Proekt za konzervacija na arhitekturata na “Ku}ata na
Bojaxievi” vo Ohrid, izgotven od N.U. Zavod za za{tita na
spomenicite na kulturata i Muzej - Ohrid,
1.4.1.17. Proekt za sanacija na ku}ata na Pat~evci na ul. “Car
Samoil” br.60 vo Ohrid, izgotven od N.U. Zavod za za{tita
na spomenicite na kulturata i Muzej - Ohrid,
1.4.1.18. Proekt za promena na kroven pokriva~, revizija i
sanacija na das~anata oplata od krovnata konstrukcija i
sanacija na del od podovite od prizemjeto i prviot kat od
“Ku}ata na Robevci” vo Ohrid, izgotven od N.U. Zavod za
za{tita na spomenicite na kulturata i Muzej – Ohrid;
1.4.1.19. Proekt za konzervacija i revitalizacija na Voska Amam Ohrid, izgotven od NU zavod i Muzej Ohrid;
1.4.1.20. Osnoven
Proekt za za{tita preku AB bunari za
manastirskiot kompleks Sv. Petka s. Velgo{ti - Ohrid i
Geomehani~ki elaborat za manastirskiot kompleks Sv.
Petka, s. Velgo{ti - Ohrid, izraboten od GEOING MK DOO
- Skopje
1.4.1.21. Komisija za stru~na kontrola na konzervatorski proekt:
Proekt za konzervacija i restavracia na fasadata na ku}a
na ul. Mar{al Tito br.102 vo Bitola , izraboten od NU
Zavod i Muzej - Bitola;
1.4.1.22. Komisija za stru~na kontrola na konzervatorski proekt:
Proekt za konzervacija i restavracia na fasadata na ku}a
na ul. Mar{al Tito br.113 vo Bitola , izraboten od NU
Zavod i Muzej - Bitola;
1.4.1.23. Komisija za stru~na kontrola na konzervatorski proekt:
Proekt za konzervacija i restavracia na fasadata na ku}a
11
na ul. Mar{al Tito br.130
NU-Zavod i Muzej - Bitola;
vo Bitola , izraboten od
1.4.1.24. Komisija za stru~na kontrola na konzervatorski proekt:
Proekt za konzervatorsko -restavratorsi raboti na
crkvata Sv. Bogorodica, s.Divqe, Skopsko, izraboten od
NU-Konzervatorski centar- Skopje;
1.4.1.25. Proekt za parterno ureduvawe na Evrejski grobi{ta vo
[tip, izraboten od NU Zavod i Muzej [tip;
1.4.1.26. Osnoven proekt za konzervatorsko restaratorski raboti
na grobovite vo Evrejski grobi{ta [tip, izraboten od NU
Zavod i Muzej [tip;
1.4.1.27. Osnoven proekt za konzervatorsko restavratorski
raboti na Samoilova tvrdina - Sektor 3, izraboten od NU
Zavod i Muzej Ohrid;
1.4.1.28. Proekt za konzervatorsko restavratorski raboti na ikonostasot vo severniot paraklis i rekonstrukcija na
ikonostasot vo ju`niot paraklis od crkvata Sv. Nikola
[tip, izraboten od Zavod i Muzej [tip;
1.4.1.29. Proekt za konzervacija na `ivopisot na cr. Sv. \or|i,
s.-Gorni Kozjak, izraboten od NU Zavod i Muzej [tip;
1.4.1.30. Osnoven proekt za konzervatorsko restavratorski
raboti na Arheolo{kiot lokalitet Plao{nik - Ohrid,
Istra`uva~ko pole 4, izraboten od NU Zavod i Muzej
Ohrid;
1.4.1.31. Osnoven proekt za konzervatorsko restavratorski raboti na Arheolo{kiot lokalitet Plao{nik - Ohrid, Istra`uva~ko pole 2/5 i 3, izraboten od NU Zavod i Muzej
Ohrid;
1.4.1.32. Osnoven proekt za konzervatorsko restavratorski raboti na Arheolo{kiot lokalitet Plao{nik - Ohrid, Istra`uva~ko pole 2/3 i 2/4, izraboten od NU Zavod i Muzej
Ohrid;
1.4.1.33. Osnoven proekt za konzervatorsko restavratorski
raboti na Arheolo{kiot lokalitet Plao{nik - Ohrid,
Istra`uva~ko pole 2/2 i 2/3, izraboten od NU Zavod i
Muzej Ohrid;
1.4.1.34. Osnoven proekt za konzervatorsko restavratorski raboti na Arheolo{kiot lokalitet Plao{nik - Ohrid, Istra`uva~ko pole 5, izraboten od NU Zavod i Muzej Ohrid;
12
1.4.1.35. Proekt za konzervacija na 8 ikoni od ikonostasniot trezor na Manastir Treskavec, izraboten od NU Zavod i Muzej
Prilep;
1.4.1.36. Proekt za konzervacija na del od mozai~nite podovi od
Arheolo{kiot lokalitet sv Nikola - vo s. Oktisi,
stru{ko, izraboten od NU Zavod i Muzej Ohrid;
1.4.1.37. Proekt za konzervacija i restavracija na Vladi~in tron
vo cr. Sv.Nikola [tip, izraboten od NU Zavod i Muzej
[tip;
1.4.1.38. Aneks na Proekt za konzervacija i sanacija na Samoilova tvrdina vo Ohrid - Kula J'no, izraboten od Zavod i
Muzej Ohrid;
1.4.2. Komisijska stru~na kontrola na drugi proekti
1.4.2.1. Ideen i Osnoven proekt za rekonstrukcija na ku}a na
ul.-Mar{al Tito br.125 vo Kriva Palanka;
1.4.2.2. Ideen i Osnoven proekt za izvedba na ograda na Domot na
kulturata Lazar Sofijanov vo Kratovo;
1.4.2.3. Ideen proekt za gradba na objekt na ul. Mar{al Tito
br.-125 vo Ki~evo;
1.4.2.4. Proekt za sanacija na Muzejska zgrada na MM na CK KPM
vo Tetovo,
1.4.2.5. Ideen proekt za rekonstrukcija na krovna konstrukcija na
individualen stanben objekt na raskrsnicata na ul.-“JNA”
i “Bor~e Jovanovski” vo Gostivar, izraboten od AD Polog
Proekt - Gostivar;
1.4.2.6. Proekt za konzervacija - adaptacija, vnatre{no i nadvore{no osvetluvawe na javen objekt - Turski amam vo
Tetovo, izraboten od Art- “Linea”, DOOEL Eksport - Import od Gostivar,
1.4.2.7. Ideen proekt za dogradba i rekonstrukcija na stanbeno deloven objekt na ul. “Mar{al Tito” br. 4 vo Kratovo, izraboten od PELAS In`enering DOO - [tip.
13
1.5. Konzervatorski nadzor
1.5.1. Konzervatorski nadzor so re{inie na NKC
1.5.1.1. Kontinuirano vr{eweto na konzervatorski nadzor nad
izveduvaweto na rabotite na neposredna za{tita:
restavracija i konstruktivno zajaknuvawe na kupolata i
fasadnite yidovi na Mustafa pa{inata xamija - Skopje;
1.5.1.2. Adaptacija na podrumskite prostorii vo “Lokalniot Muzej
- Galerija Kavadarci;
1.5.1.3. Izgradba na isto~en krak na nov konak vo Bigorski manastir “Sveti Jovan Krstitel”, s. Rostu{e, op{tina
Mavrovo-Rostu{e;
1.5.1.4. Rekonstrukcija na pokrivot i sanacija na objektot na ul.
JNA KP1462 vo Gostivar;
1.5.1.5. Konzervacija i restavracija na Simi}eva kula vo Kratovo;
1.5.1.6. Rekonstrukcija na semejna stanbena zgrada so deloven
prostor na ul. “Mar{al Tito” br.125, KP 2879, KO Kriva
Palanka;
1.5.1.7. Izgradba na ograda okolu objektot JU Dom na kulturata
“Lazar Sofijanov” - Kratovo, ul. “Partizanska” i ul. “\uro
Salaj” Kratovo;
1.5.1.8. Konzervacija i restavracija na 26 ikoni od cr. Sv. Jovan
Krstitel, s. Bula~ani - Skopje (vtora faza);
1.5.1.9. Realizacija na neposredna za{tita na mozai~en pod od
ju`en aneks vo Golemata bazilika vo Heraklea Linkestis Bitola;
1.5.1.10. Konzervacija i restavracija na Samoilova tvrdina,
Ohrid - sektor 3;
1.5.1.11. Konzervacija i restavracija na Arheolo{ki lokalitet
Plao{nik, Ohrid, istra`uva~ko pole 4;
1.5.1.12. Konzervacija i restavracija na Arheolo{ki lokalitet
Plao{nik, Ohrid, istra`uva~ko pole 2/5 i 3;
1.5.1.13. Konzervacija i restavracija na Arheolo{ki lokalitet
Plao{nik, Ohrid, istra`uva~ko pole 2/3 i 2/4;
1.5.1.14. Konzervacija i restavracija na Arheolo{ki lokalitet
Plao{nik, Ohrid, istra`uva~ko pole 2/2 i 2/3;
14
1.5.1.15. Konzervacija i restavracija na Arheolo{ki lokalitet
Plao{nik, Ohrid, istra`uva~ko pole 5;
1.5.1.16. Konzervatorsko restavratorski raboti na Gradska porta
- Propugnakulum na arh. lok. Bargala- s. Gorni Kozjak [tip;
1.5.1.17. Konzervacija na del od mozaici na arheolo{ki lokalitet Sv. Nikola s. Oktisi - Stru{ko;
1.5.1.18. Sanacija na krovna konstrukcija i podovi na “Ku}a na
Robevci”, Ohrid;
1.5.1.19. Konzervatorsko restavratorski raboti na ograden yid
na Orta xamija vo Strumica;
1.5.1.20. Konzervacija i stati~ko zajaknuvawe na objektot Turska
po{ta vo Strumica;
1.5.1.21. Konzervacija i restavracija na fasadi na objekt na ul.
Mar}al Tito br. 139, Bitola;
1.5.1.22. Konzervacija i restavracija na fasadi na objekt na ul.
Mar}al Tito br. 113, Bitola;
1.5.1.23. Adaptacija na podrumski prostorii na lokalen muzej i
Galerija - Kavadarci;
1.5.1.24. Konzervacija na `ivopisot vo cr. Sv. Konstantin i
Elena vo Ohrid;
1.5.1.25. Konzervacija i restavracija na yidno slikarstvo od
cr.-Sv. \or|i, Gorni Kozjak - [tipsko (prva faza);
1.5.1.26. Temelna rekonstrukcija na Ju`en konak od manastirot
Sv. Nikola vo s. Manastir, Mariovo;
1.5.1.27. Nadzor nad ras~istuvawe na opo`arenite konaci vo Manastirot Sv. Jovan Bigorski;
1.5.1.28. Konzervatorsko restavratorski raboti na ikonostas i
ikoni od cr. Sv. Spas, s. Ra{tak - Skopsko;
1.5.1.29. Konzervatorsko restavratorski raboti na poden mozaik
vo zapaden aneks na Golemata bazilika - Arh. lok.
Heraklea, Bitola;
15
1.5.2.
Konzervatorski nadzor od stru~ni lica na NKC so
Re{enie od UZKN
1.5.2.1. Konzervatorski nadzor nad konzervacija i restavracija
na objektot Vojni~ka trapezarija so kujna na arh. lok.
Baltepe - Tetovo;
1.5.2.2. Konzervacija i restavracija na Carski
cr.-Sv.-Nikola / Sv. \or|i s. Orah Kumanovsko;
dveri
od
1.5.2.3. Konzervacija i restavracija
cr.-Sv.-Nikola s. Zrze, Prilep;
dveri
od
na
Carski
1.5.2.4. Konzervacija i restavracija na prestolna ikona Vlezna
vrata i nadverije od ikonostas od manastirot Slep~e
(prva faza);
1.5.2.5. Izvedba na drena`en sistem na [arena xamija vo Tetovo;
1.5.2.6. Izvedba na krovna konstrukcija na crkvata Sv. Atanasie
(Star Manastir), s. Le{ok - Tetovo;
1.5.2.7. Kozervacija i restavracija na fasadite od ku}ata na
Mehmed Palo{i vo Tetovo (vtora faza);
1.6. Izrabotka na za{titno konzervatorski osnovi za GUP
i DUP
1.6.1. Izrabotka na ZKO so tretman na kulturnoto nasledstvo za
potrebite na DUP za centralnoto gradsko podra~je - del od
urbani blokovi 25 i 26 vo UE 3 i del od urban blok 34 vo UE V
vo Veles. Zavr{ena e izrabotkata i dobieno e Re{enie za
odobruvawe na ZKO od UZKN;
1.6.2. Izrabotka na ZKO so tretman na kulturnoto nasledstvo za
potrebite na DUP za del od lokalitetot Pazar, del od blok
32,47 i 48 vo Veles. Izrabotkata e zavr{ena i dobieno e
Re{enie za odobruvawe na ZKO od UZKN;
1.6.3. Izrabotka na ZKO so tretman na kulturnoto nasledstvo za
potrebite na Izmeni i dopolnuvawa na GUP na grad Debar.
Izrabotkata e zavr{ena i dobieno e Re{enie za odobruvawe
na ZKO od UZKN;
1.6.4. Izrabotka na ZKO so tretman na kulturnoto nasledstvo za
potrebite na DUP za del centralnoto gradsko podra~je na
del od urban blok 66 vo Tetovo . ZKO se zavr{eni, i dobieno
e Re{enie za odobruvawe na istite od UZKN;
16
1.7. Stru~no usovr{uvawe i edukacija
Vo soglasnost so Godi{nata programa, od Ministerstvoto za
kultura bea dozna~eni sredstava za stru~no usovr{uvawe vo
Institutot za umetnost i restavracija Palaco Stineli vo Firenca,
R. Italija i toa: trimese~en kurs za konzervacija i restavracija na
yidno slikarstvoi (za edno stru~no lice), i ednomese~en kurs za
restavracija na sliki na drvo (za edno stru~no lice). Bidej}i sredstvata bea nedovolni za obete usovr{uvawa, so soglasnost na aplikantite i so odobruvawe od Ministerstvoto za zdru`uvawe na
sredstvata, realiziran e samo tri mese~niot kurs za yidno
slikarstvo (m-r-V.-Mukovski).
1.8. Izdava~ka dejnost i popularizacija na kulturnoto
nasledstvo
1.8.1. Izdadeno e spisanieto Kulturno nasledstvo br. 34 za 2008
godina;
1.8.2. Izdadena e monografijata Saat kulite vo Republika Makedonija od Mirjana Dimovska ^olovi}; (prenesena obvrska od
2008 godina)
1.8.3. Otpe~atena e publikacijata PAZA^I NA STARINITE, izdadena po povod 60 godini od formiraweto na Nacionalniot konzervatorski centar (vo ramki na finasiranata posbena
aktivnost “Odbele`uvawe na 60 godini jubilej na institucijata” koja e pretstavena pod to~kata “Izdava~ka dejnost”);
1.8.4. Izdadeni se tri popularni bro{uri: Amamot vo Tetovo,
Cr.-Sveta Bogorodica vo Le{ok i Arabati baba te}e vo
Tetovo;
1.8.5. Monografija Kru{evska ku}a (avtor d-r M. Nikoloska) vo
podgotovka;
1.8.6. Monografija Чаршијата во архитектонско-урбанистичката
структура на градовите во Rепублика Mакедонија od m-r
Sne`ana Gerasimovska Mateska, vo podgotovka;
1.8.7. U~estvo na saem na knigata vo Skopje (08-14.04.2009);
1.8.8. U~estvo na saem na knigata vo Bitola (26-31.05.2009);
Za spisanieto Kulturno nasledstvo br. 35, za 2009 godina, trudovite
se pribiraat.
17
1.9. Raboti na INDOK slu`ba
1.9.1. INDOK centar
1.9.1.1. Priem smestuvawe i manuelna obrabotka na dokumentacijata vo deskriptoteka, planoteka, fototeka, CD-teka,
hemeroteka, evidencija na dvi`no kulturno nasledstvo
(ikoni i crkoven inventar ) i fond na konzervirani ikoni;
1.9.1.2. Kompjuterska obrabotka na pi{ana,tehni~ka i foto dokumentacija (skenirawe, izrabotka na fotokartoni, kontakti i fotografii, snimawe CD - a, izrabotka na master CDa i DVD-a ) ;
1.9.1.3. Za Programata za revalorizacija i valorizacija za 2009
god. :
•
Izgotveni i distribuirani barawa do Dr`aven zavod
za geodetski raboti , Oddelenie Predmer i katastar i
Op{tinski sobranija- oddelenie za urbanizam za dobivawe dokumentacija koja e vgradena vo Elaboratite;
•
Izrabotka na inventarni listi (deskriptivna, tehni~ka
i foto dokumentacija;
•
Izrabotka na fotodokumentacija ( fotokartoni i dr. ) ;
•
Izrabotka na kartografski prikaz i ise~ok od topografska karta so koordinati i od fizi~ka karta;
1.9.1.4. Rabota so stranki ,koordinacija na rabotata i stru~na
pomo{ na N U ZZSK i drugi ustanovi i poedinci
1.9.1.5. Izgotvuvawe na aplikacii za Programata za rabota na
INDOK centar za 2010god
1.9.1.6. Za izdava~ka dejnost izgotveni se re{enija i ispe~ateni
podgotovki za monografiite ^ar{iite vo Makedonija od
Sne`ana Gerasimova - Matevska i Kru{evska ku}a od
Marula Nikolovska koi treba da bidat pe~ateni vo 2010
god.
1.9.1.7. Izrabotka i hostirawe na nov WEB http://www.heritage.gov.mk;
1.9.1.8. Permanentno odr`uvawe na kompjuterskata mre`a i telefonskata centrala.
1.9.1.9. Vr{ewe i drugi uslugi za pove}e slu`bi vo NKC:
izgotvuvawe mese~ni izve{tai za donacii; mese~ni
presmetki za Kosmofon; Godi{en izve{taj za 2009g.;
18
podgotovka na del od programata za 2009g.; fotokopirawe
i ukori~uvawe .
1.9.1.10. Popis na arhivskata gra|a za 2008god
1.9.1.11. U~estvo vo organizacioniot odbor za odbele`uvawe na
60 godini na NKC.
1.9.2. Foto laboratorija
1.9.2.1. Snimawe i izrabotka na foto dokumentacija za elaboratite za valorizacija i revalorizacija na kulturnoto
nasledstvo vo RM vo 2009god. ;
1.9.2.2. Snimawe i izrabotka na foto dokumentacija vo tekot na
konzervatorski i arheolo{ki istra`uvawa, konzervatorski proekti, i foto dokumentacija po zavr{uvawe na
rabotite na neposredna za{tita;
1.9.2.3. Preventivna za{tita na digitalnata MASTER dokumentacija od CD na NAS ;
1.9.3. Specijalna biblioteka
1.9.3.1. Inventirawe i signirawe na bibliote~niot material
(manuelna i avtomatska obrabotka na podatoci na monografski i periodi~ni publikacii;
1.9.3.2. Izdavawe novi zadol`enija za monografski i periodi~ni
publikacii;
1.9.3.3. A`urirawe na bazata na podatoci na zadol`enija za
monografski i periodi~ni publikacii od prethodnite
godini;
1.9.3.4. Realizirawe na razmena na publikacii ( vo Republika
Makedonija i del vo stranstvo );
1.9.3.5. Izgotvuvawe na statisti~ki izve{taj za bibliotekite vo
Republika Makedonija soglasno ~len 26 od Zakonot za
dr`avna statistika ;
1.9.3.6. Izgotven e Pregled na nabaveni monografski i
periodi~ni publikacii vo bibliote~niot fond na bibliotekata vo periodot od 1.01.2009 - 31.12.2009 godina.
1.10. Me|unarodna sorabotka i u~estvo na stru~ni sobiri
1.10.1.
U~estvo na regionalna rabotilnica “Procenka i
neophodnost za utvrduvawe na prioritet vo za{titata na
19
kulturnoto nasledstvo vo evropskiot region” Bawa Luka
Bosna i Hercegovina 19 - 21.10.2009, vo ramkite na
regionalen proekt “Nuklearni tehniki vo za{titata na
Evropskoto kulturno nasledstvo” finansiran od Evropska
agencija za obnova i razvoj;
1.10.2. U~estvo na regionalen koordinativen sostanok vo ramkite
na regionalniot Proekt Nuklearni tehniki vo za{titata na
kulturnoto nasledstvo vo Mediteranot (finansiran od
Me|unarodna agencija za atomska energija IAEA), odr`an vo
februari 2009 godina vo Viena, R. Avstrija;
1.10.3. Vo ramkite na nacionalniot proekt “Upotreba na nuklearni
tehniki vo ispituvawe na nacionalnoto kulturno nasledstvo”
ostvaren e stru~en prestoj vo Restavratorskiot centar vo
Zagreb od 21 - 24. 07. 2009 godina, pri {to e potpi{an memorandum za sorabotka;
1.10.4.
Vo ramkite na proektot “Stru~na sorabotka so srodni
institucii vo R. Albanija i R. Grcija” ostvarena e rabotna
poseta na Institutot za za{tita na spomenici na R. Albanija,
od 05 - 06.11.2009 godina, pri {to e potpi{an memorandum za
sorabotka;
1.10.5.
U~estvo na Konzervatorski forum 2009 vo Sofija, R.
Bugarija, so prezentacija na trud “Istra`uvawe i konzervacija na Carski dveri od [opsko Rudare - Kratovo vo
R.-Makedonija”, so poster prezentacija;
1.10.6. U~estvo na Me|unaroden den na kulturnoto nasledstvo,
odr`an vo Strumica, so prezentacija na trud “Istra`uva~ki
raboti vrz artefakti od kulturnoto nasledstvo so primena
na instrumentalno analiti~ki tehniki”;
1.10.7. Prestoj vo R. Turcija vrz osnova na sklu~enata Spogodba
pome|u direktorot na NKC i direktorot na Direkcijata za
kulturni dobra i za muzei pri Ministerstvoto za kultura i
turizam na R. Turcija.
20
2. Osnovna dejnost
Osnovnata dejnost na Nacionalniot konzervatorski centar vo 2009
godina opfati: arheolo{ki istra`uvawa i izrabotka na konzervatorski
proekti za arheolo{ki objekti, konzervatorski istra`uvawa i izrabotka
na proekti, hemiski istra`uvawa, realizacija na konzervatorski proekti
(neposredna za{tita na sakralna i profana arhitektura, yidno
slikarstvo, ikoni i ikonostasi, drvena plastika) i preventivna za{tita
na nedvi`ni dobra.
Dopolnitelno bea vklu~eni valorizacija i revalorizacija na
nedvi`ni kulturni dobra, posebni aktivnosti po barawe ili so re{enie
na drugi pravni lica i vonprogramski (dogovorni) aktivnosti.
2.1.
Arheolo{ki
konzervatorski
izrabotka na proekti
istra`uvawa
i
2.1.1. Izvr{eni se arheolo{ko konzervatorski istra`uvawa na
objektot KAZINO / KOCKARNICA vo Stobi i izgotven e Osnoven Proekt za konzervatorsko restavratorski raboti na
peristilot od objektot;
2.1.2. Izvr{eni se arheolo{ko konzervatorski istra`uvawa na
objektot FORUM vo Stobi i izraboten e Osnoven Proekt za konzervatorsko restavratorski raboti;
2.2.
Konzervatorski
proekti
istra`uvawa
i
izrabotka
na
2.2.1. Izvr{eni se konzervatorski istra`uvawa i izraboten e
konzervatorski proekt: Ideen proekt za rekonstrukcija na
crkvata Sv. Bogorodica, s. Dabni{te (svodovite i krovniot
pokriva~ nad delot od crkvata izgraden vo 13 –ti vek),
op{tina Kavadarci. Idejiot proekt e zavr{en i dostaven do
UZKN;
2.2.2. Izraboten e Proekt za konzervacija i restavracija na crkvata
Sv. Arhangel Mihail s. Gorno ^i~evo.
2.2.3. Izraboten eProekt za izgradba na spomen oble`je na Ku}ata na
semejstvoto na Kemal Ataturk, s. Koxaxik, Op{tina Centar
@upa.
2.2.4. Izraboten e Aneks na Osnovniot Proekt za konzervacija i
restavracija na arhitekturata na crkvata Sv. \orgi Pobedonosec vo s. Mlado Nagori~ane.
21
2.2.5. Proekt za konzervatorsko-restavratorski raboti na ikoni na
platno od crkvata Sv. Ahilie Lariskii, s. Trebi{te, Mavrovo i
Rostu{e. Proektot e vozavr{na faza na izrabotka;
2.2.6. Proekt za konzervatorsko-restavratorski raboti na ikoni od
crkvata Sv. Arhangel, s. Nepro{teno, Tetovo. Proektot e izraboten i dostaven do Upravata;
2.2.7. Proekt za konzervacija i restavracija na Ku}ata na Ixlal
Sulejmani - Tetovo. Proektot e vo faza na dorabotka;
2.2.8. Proekt za konzervacija i restavracija na arhitekturata i
`ivopisot na crkvata Sv.|orgi, s. Crkvino - Veles. Proektot e
vo faza na izrabotka.
2.2.9. Proekt za konzervacija i sanacija na ku}a na Daut Boleti na
ul. ^ede Filipovski – Major br. 68 vo Gostivar, vo faza na
irabotka;
2.2.10. Proekt
za
konzervatorsko-restavratorski
raboti
na
arhitekturata na Star manastir – crkva Sv. Atanasij nad
s.-Le{ok. Proektot e vo faza na izrabotka;
2.3.
Izrabotka na Konzervatorski proekti za preventivna
za{tita
2.3.1. Proekt za izvedba na drena`en kanal okolu crkvata Ro`destvo na Presveta Bogorodica vo s. Manastirec, Makedonski
Brod. Proektot e zavr{en, izvr{ena e stru~na kontrola, dobieno e Konzervatorsko odobreie od UZKN;
2.3.2. Proekt za izvedba na drena`en kanal okolu crkvata Sv.-Nikola
s. Plasnica, Makedonski brod. Proektot e zavr{en, izvr{ena e
stru~na kontrola, dobieno e Konzervatorsko odobreie od
UZKN;
2.3.3. Proekt za izvedba na drena`en kanal okolu {arenata xamija vo
Tetovo. Proektot e zavr{en, izvr{ena e stru~na kontrola,
dobieno e Konzervatorsko odobreie od UZKN;
2.3.4. Proekt za izvedba na za{titna krovna konstrukcija na starata
crkva Sv. Atanasij, nad s. Le{ok. Proektot e zavr{en, izvr{ena e stru~na kontrola, dobieno e Konzervatorsko odobrenie
od UZKN;
2.3.5. Proekt za privremena za{tita - izvedba na vremen krov na
crkvata Sv. \orgi, s. Matej~e, Op{tina Lipkovo –Kumanovsko.
Proektot e zavr{en i dostaven do UZKN;
22
2.4.
Hemijski istra`uvawa
2.4.1. Karakterizacija na predmeti od kulturno nasledstvo so primena na hemometriski metod (istra`uvawata se u{te s# u{te
te~at);
2.4.2. Hemijska analiza na fasadni malteri od cr. Sv. Bogorodica
s.Dabni{te - Kavadarci.
Centralnata hemijska laboratorija na NKC be{e vklu~ena vo site
aktivnosti za istra`uva~ki raboti i izgotvuvawe na konzervatorski
proekti za nedvi`no i dvi`no kulturno nasledstvo po mati~nata
programa, kako i po barawe od drugi ustanovi za za{tita (vidi T. 1.2
stru~na pomo{).
2.5.
Realizacija na konzervatorski proekti (neposredna za{tita)
2.5.1. Arhitektura
2.5.1.1. Izvr{ena e celosna demonta`a na elementite od krovnata
konstrukcija i prviot kat na kulturnoto dobro - Bidikova
ku}a vo Kratovo, soglasno so usvoeniot Proekt. Prizemniot
del od ku}ata e so~uvan vo celost.
2.5.1.2. Konzervacija i restavracija na ogradni yidovi od kompleksot Golemo te}e, Sersem Ali baba vo Tetovo; - realizacija na Vtora faza od proektot. Izvr{ena e restavracija i
rekonstrukcija na ogradniot yid, desno od glavnata Harman
kapija;
2.5.1.3. Realizacija na Proektot za konzervacija i restavracija na
Ku}ata na M. Palo{i na ul. Bra}a Miladinovi, br.93, vo
Tetovo; zavr{ena e realizacija na Vtorata faza, koja
opfati izvr{uvawe na konzervatorsko - restavratorski
raboti na tri fasadi od ku}ata: jugoisto~na, severoisto~na
i jugozapadnata;
2.5.1.4. Rekonstrukcija na zapaden konak - manastir @ur~e, Demir
Hisar, vtora faza; zavr{eni se grade`nite raboti povrzani so temelewe na tretata lamela i izveduvawe na stolbovi na tretata i ~etvrtata lamela;
23
2.5.2. Yidno slikarstvo
2.5.2.1. Izvr{eni se konzervatorsko restavratorski raboti na `ivopisot na cr. Sv. Nikola/\or|i vo s. Orah - Kumanovsko;
2.5.2.2. Izvr{eni se konzervatorsko restavratorski raboti na `ivopisot vo cr. Vovedenie na Bogorodica, Karpinski manastir, Kumanovsko; (prva faza)
Programiranite konzervatorski raboti na fasadnata dekoracija na
[arenata xamija vo Tetovo - zavr{na faza retu{, po otpo~nuvaweto,
rabotite bea prekinati po barawe na UZKN, a sredstvata se prenameneti
za izvedba na drena`en sistem.
Konzervatorsko restavratorskite raboti na freski i ikoni vo
crkvata Sv. Ilija s. Sten~e ne se otpo~nati, bidej}i be{e utvrdeno deka
crkvata nema svojstvo spomenik na kulturata. Del od odobrenite sredstva
za taa namena, se pobarani za sproveduvawewe na postapka za
valorizacija na objektot.
2.5.3. Ikoni i ikonostasi
2.5.3.1. Izvr{ena e konzervacija i restavracija na dve prestolni
ikoni od cr. Sv. Atanasie vo s. Raj~ica - Debar;
2.5.3.2. Konzervacija na ikonostas, prestolna ikona i vlezna vrata
na cr. Sv. Jovan Prete~a - Manastir Slep~e (prva faza); aktivnosta e vo tek i }e bide zavr{ena do mesec april 2010;
2.5.3.3. Zavr{ena e konzervacija i restavracija na Carski dveri od
s. [opsko Rudare (prenesena obvrska od 2008 godina);
Konzervacijata i restavracijata na 10 ikoni od lokalen Muzej i
Galerija - Kavadarci; konzervacija i restavracija na dve ikoni na NU
Muzej na Makedonija kako i konzervacija i restavracija na Carski dveri
od Manastirot Zrze se navedeni vo poglavjeto za na Stru~na pomo{ na
ustanovite za za{tita (To~ki 1.2.7, 1.2.8 i 1.2.10 vo ovoj Izve{taj).
2.5.4. Drvena plastika
2.5.4.1. Izvr{ena e konzervacija i rekonstrukcija na rezbana
tavanska rozeta od Ku}a na Mehmed Palo{i, Tetovo;
2.5.4.2. Izvr{ena e konzervacija i restavracija na vlezni vrati od
Gorna xamija vo Tetovo;
24
2.6.
Preventivna za{tita
2.6.1. Izvedena e preventivna krovna konstrukcija na cr. Sv.-Atanasij
(Star manastir) s. Le{ok Tetovo;
2.6.2. Izveden e drena`en sistem okolu [arenata xamija vo Tetovo.
Rabotite se celosno zavr{eni;
2.7.
Dopolnitelni programski aktivnosti
2.7.1. Valorizacija;
2.7.1.1. Izraboten e Elaborat za privremena za{tita na “Starata
xamija”, s. Tearce i Predlog za donesuvawe akt za
privremena za{tita; predlogot e prifaten i Upravata ima
doneseno Re{enie za privremena za{tita;
2.7.1.2. Izraboten e Elaborat za privremena za{tita na lokalitet
“Kameno maalo” – s. Koxaxik Op{tina Centar @upa;
2.7.1.3. Izraboten e Elaborat za privremena za{tita na lokalitet
Crkvi[te/ crkva Sv. |orgi – s. Tudence, Op{tina Jegunovce
i Predlog za donesuvawe akt za privremena za{tita na
lokalitetot;
2.7.1.4. Izraboten e Elaborat za valorizacija na Spomeni~ka
celina Arheo- astronomski lokalitet Kokino i Predlog za
donesuvawe Akt za za{tita.
2.7.2. Zapo~nati postapki za valorizacija
2.7.2.1. Crkva Sv. Ilija - s. Sten~e, Op{tina Tetovo;
2.7.2.2. Crkva Sv. Ahilij Lariski – s. Trebi{te, Mavrovo i Rostu{e,
2.7.2.3. Crkva Sv. \orgi – s. Crkvino, Veles
2.7.2.4. Objekt Star zdravstven dom vo s. Rostu{e, op{tina
Mavrovo i Rostu{e.
2.7.3. Revalorizacija;
2.7.3.1. Izraboten e Elaborat za revalorizacija na za{titeno
nedvi`no dobr Muzej na Zapadna Makedonija od NOV –
Ki~evo i Predlogot za donesuvawe akt za proglasuvawe na
zna~ajno kulturno nasledstvo;
25
2.8.
Posebni aktivnosti;
2.8.1. Izvr{eno e 10 - dnevno arheolo{ko rekognoscirawe za
izgradba na nov paten pravec Veles - Prilep, koridor 2. Vo
prethodna postapka, po barawe na Balkan konsalting DOOEL od
Skopje - proektant anga`iran od Agencijata za magistralni i
regionalni pati{t,. NKC dostavi dve slu`beni informacii so
podatoci za 171 arheolo{ki lokalitet na alternativnite
patni prtavci br 1, 2 i 3. Za rekognoscirawe na terenot bea
anga`irani 8 stru~ni lica od NKC i dve stru~ni licva od NU
Naroden Muzej - Veles. Patnite i dnevnite tro{oci, koi bea
podmireni od sopstveni sredstava na NKC, ne se nadomesteni
od Baratelot poradi toa {to Vladata na RM i Agencijata za
pati{ta otstapija od planot za realizacija na Proektot.
2.8.2. Snimawe so totalna stanica na zna~ajni arheolo{ki lokaliteti – akcija koja se realizira vo dogovor i koordinacija so
UZKN. Od NKC anga`irano e edno lice.
2.8.3. Izvr{eno e stru~no ve{ta~ewe na umetni~ki vajarski dela, po
barawe na Op{tinski sud vo Bitola;
2.8.4. U~estvo na edno stru~no lice vo rabotata na Konsultanski tim
za konzervacija i restavracija na Ju`en bedemski yid na Skopskata tvrdina Kale (vo ramkite na posebnata programa na
Vladata na R. M. za kapitalni proekti).
2.9.
Vonprogramski aktivnosti
2.9.1. Izraboten e Proekt za restavracija na arhitekturata na Ishak
^elebi xamijata vo Bitola. Proektot zaedno so faznite
proekti (konstruktivno zajaknuvawe, elektrika, ma{instvo) se
celosno finansirani od TIKA - Turska administracija za
sorabotka i razvoj;
2.9.2. Izraboten e Osnoven proekt za vnatre{no ureduvawe i
elektri~ni instalacii na Objekt Vojni~ka trapezarija na arh
lok. Baltepe Tetovo (vo ramkite na posebnata programa na
Vladata na R. M. za kapitalni proekti);
2.9.3. Izraboten e Proekt za konzervatorski i restavratorski raboti
na ikonostasot vo cr. Sv. \or|i, s. Lazaropole;
2.9.4. Realiziran e Osnoveniot proekt za konzervacija i restavracija na objekt Vojni~ka trapezarija na arh. lok. Baltepe Tetovo
(vo ramkite na posebnata programa na Vladata na Republika
26
Makedonija za kapitalni proekti). Fazniot Proekt za
vnatre{no ureduvawe i elektri~ni instalacii treba da se
realizira vo 2010.
2.9.5. Realiziran e Konzervatorskiot proekt za ikonostasot na cr.
sv \or|i s. Lazaropole;
2.9.6. Izvr{eni se hemiski analizi na grade`ni materijali i
stratigrafska analiza na boeni povr{ini od Isak ^elebi
xamija vo Bitola;
2.9.7. Izvr{eni se fizi~ko hemiski istra`uvawa
slikarstvo vo Mustafa Pa{ina xamija vo Skopje.
na
yidno
3. Drugi raboti vrz osnova na zakon
3.1.
Normativno - pravni raboti
3.1.1. Donesena e Statutarna Odluka so koja e izvr{ena izmena i
dopolnenie na Statutot na NKC, vo delot na organizacionata
edinica, arheolo{ki lokalitet "Stobi", koj se izbri{a od
sostavot na Centarot, a istovremeno se izvr{i usoglasuvawe
na dejnosta na Centarot so Odlukata za edinstvena
klasifikacija na dejnostite vo dr`avata, donesena od vladata
na RM; so koja Centarot e vnesen vo dejnost: "Za{tita na
istoriski mesta i gradbi, kako i sli~ni znamenitosti za
posetiteli" pod {ifra 91.03; po {to se izvr{i i promena vo
Centralniot register na RM;
3.1.2. Donesen e Pravilnik za izmena i dopolnuvawe na Pravilnikot
za sistematizacija na rabotite (se izbri{a organizacionata
edinica "Stobi");
3.1.3. Se izgotvi i donese Plan za javni nabavki za 2009 godina;
3.1.4. Sprovedeni se 20 postapki, za javni nabavki od koi 16 od mala
vrednost i 4 so objavuvawe Oglas (vrednost nad 5000 EUR)
3.1.5. Sprovedena e postapka za preotstapuvawe na 8 vraboteni od
arheolo{kiot lokalitet "Stobi", od koi 7 vo novoformiranata
ustanova NU "Stobi" - Gradsko i eden vo Naroden Muzej - Sveti
Nikole;
3.1.6. Sprovedeni se komisiski dve posebni postapki za
primopredavawe na arheo-lo{kiot lokalitet "Stobi" so
novoformiranata NU "Stobi" - Gradsko, od koi ednata za
primopredavawe na nedvi`nosta, odnosno arheolo{kiot
lokalitet kako celina, po donesuvaweto na soodvetnata
27
Odluka od Vladata na RM, i drugata za primopredavawe na
osnovnite sredstva me|u dvete ustanovi;
3.1.7. Vo dva navrati vo tekot na 2009 godina, edna{ vo januari i vtor
pat vo juli, sprovedeni se postapki za anga`irawe na 11 lica
na opredeleno rabotno vreme preku Agencijata za privremeni
vrabotuvawa, za potrebite na rabotnite procesi vo Centarot;
3.1.8. Odr`ani se pet sednici na Upravniot odbor na Centarot, od
koi proizlegle okolu 40 Odluki i zaklu~oci, ~ija realizacija
se sproveduvala i sledela;
3.1.9. Vo tekot na 2009 godina, sprovedena e postapka za
penzionirawe na Nikola [entevski, konzervator - sovetnik;
3.1.10. Sekojdnevno se izrabotuvani re{enija, odluki, naredi i sl. ,
od raboten odnos za 65 vraboteni na neopredeleno vreme;
3.1.11. Vr{ena e postojana korespodencija od sekakov vid, so drugi
dr`avni organi i institucii od zemjata (Ministerstva,
agencii, zavodi i sl.);
3.1.12. Izgotvuvani se i sklu~uvani razli~ni vidovi dogovori so
drugi pravni lica i sledena e nivnata realizacija.
3.2.
Sudski predmeti
3.2.1. Vo tekot na 2009 godina od Osnovniot sud vo Bitola, donesena
e povtorna Presuda po predmetot za ku}ata na "Tatar~evi" vo
Resen, so koja NKC se zadol`uva da nadomesti {teta na
tu`itelot (Sevastija Tanevska) od okolu 1.800.000 denari, so
kamata od denot na utu`uvaweto, no po istata Presuda
Centarot podnese @alba do Apelacioniot sud vo Bitola, po
{to se o~ekuva istiot da se izjasni vo tekot na 2010 godina.
NKC be{e vklu~en vo sudska postapka po eden krivi~en
predmet pred Osnovniot sud vo Kumanovo (vo vrska so
potro{enite finansiski sredstva za "Radin Most" vo Kratovo
vo tekot na 2002 godina od strana na toga{niot gradona~alnik
vo Kratovo), a vo korist na Centarot e re{en sudskiot spor po
Tu`ba od Fondot za zdravstvo na neplaten pridones za
zdravstveno osiguruvawe vo 2004 godina.
3.3.
Finansisko - smetkovodstveni raboti
3.3.1. Izgotven e Izve{taj za finansiskoto rabotewe na NKC za 2008
godina i istiot e usvoen od Upravniot odbor, zaedno so
zavr{nite smetki za 2008 godina, za buxetskata, donatorskata
i smetkata za sopstveni prihodi;
28
3.3.2. Izgotveni se mese~ni finansiski planovi;
3.3.3. Vr{eni se sekojdnevno uplati i isplati (od site smetki na
Centarot);
3.3.4. Redovno se podgotvuvani dokumenti za
isplatuvawe na platite na vrabotenite;
presmetuvawe
i
3.3.5. Vr{ena e kontinuirana nabavka na potrebnite materijali,
nivno izdavawe i vodewe na magacinska evidencija;
3.4.
Op{ti raboti
3.4.1. Vo domenot na op{tite raboti kontinuirano se vr{eni
daktilografski uslugi, uslugi na telefonska centrala,
ekspedirawe na po{ta, kopirawe na materijali, voza~ki i
mehani~ki uslugi.
3.4.2. Vo arhivata na NKC, zavedeni se 473 osnovni arhivski broja, so
okolu isto tolku podbroevi. Vo dostavnata kniga za fakturi
vpi{ani se 688 vlezni fakturi i 28 izlezni fakturi.
Otvoreni se 822 nalozi za slu`beno patuvawe i 65 nalozi za
terenska rabota.
29
Zaklu~ni sogleduvawa
Programata za rabota na NKC vo 2009 godina be{e oblikuvana preku
tri sukcesivni postapki na predlagawe: so podnesuvawe na aplikaciite
vo konkursniot rok do 30.07.2008 godina, so prilo`uvawe na dopolnitelni
19 aplikacii vo mesec avgust i potoa so u{te edna intertvencija za
priklu~uvawe na grupa proekti. Konsekventno, po selekcijata od strana na
nadle`nata Komisija na Ministerstvoto za kultura, usvoenata Programa
dobi obem koj go nadminuva kadrovskiot i tehni~kiot kapacitet na
ustanovata, od edna strana, a od druga strana vo nea se najdoa pove}e
proekti so finasiski iznosi reduciorani do stepen koj ne ovozmo`uva
izvr{uvawe na predvidenite raboti. Osven toa za nekolku proekti {to
bea poddr`ani od Ministerstvoto, se utvrdi deka se odnesuvaat na
kulturni dobra koi nemaat verificirano spomeni~ko svojstvo, odnosno
deka ne e mo`no da se realiziraat vo soglasnost so zakonskata
regulativa. Vakvata sostojba be{e povod u{te na po~etokot od godinata i
nekolku pati podocna NKC da se obrati do Ministerstvoto so barawa za
prenamena ili zdru`uvawe i prenaso~uvawe na odobreni sredstva, za {to
be{e dobiena soglasnost samo vo oddelni slu~ai i delumno zadocneto.
Ostvaruvaweto na Programata se odviva{e vo uslovi na oseten
nedostatok na stru~en kadar (poradi {to i vo 2009 godina preku
Agencijata za vremeno vrabotuvawe bea anga`irani 11 lica), no i pri
okolnosti na izrazena nedoslednost vo dinamikata na dozna~uvawe na
sredstvata. Imeno, finasiraweto spored mese~ni planovi te~e{e
regularno zaklu~no so mesec april, odnosno vo period koga paralelno so
mati~nite funkcii se vr{ea istra`uva~ki raboti, se izrabotuvaa
proekti, osnovni planovi i se obezbeduvaa prethodni zakonski uslovi za
startirawe na proektite za neposredna za{tita. Ve}e za mesec maj bea
glavno dozna~eni sredstva za niskobuxetnite aktivnosti (iznosi od 25.000
do 100.000 denari), a samo za dva proekti so povisoki stavki za raboti na
neposredna za{tita. Takov tek ima{e finansiraweto na Programata i vo
periodot juni - septemvri, dodeka od mese~nite pobaruvawa za oktomvri i
dekemvri bea dozna~eni sredstva samo za materijalni tro{oci i za plati
na vremeno vrabotenite lica. Provlekuvaweto na pobaruvawata od mesec
vo mesec, posledi~no vnese neizvesnosti koi go ote`nuvaa
organiziraweto na aktivnostite, osobeno na tie od poslo`en vid i so
podolgo vremetraewe, taka {to za del od proektite - poradi zadocneta
ili nedovolna finasiska poddr`anost - NKC ne gi iskoristi sredstvata.
30
Rezimiraj}i ja realizacijata na Programata vrz osnova na napred
iznesenite podatoci mo`e da se konstatira slednoto:
Vo vr{eweto na mati~nite funkcii NKC zadr`a visok stepen na
izvr{uvawe na obvrskite, nadminuvaj}i go vo oddelni segmenti nivoto od
prehodnata godina.
Stru~na pomo{ na ustanovite za za{tita e uka`ana po 31 predmet na
rabota od 13 barateli, (pomo{ na 4 regionalni zavodi za za{tita, 6 muzei
i galerii, 2 op{tinski organi i edna ustanova za upravuvawe so kulturno
dobro) {to pretstavuva zgolemuvawe za blizu 50% vo sporedba so 2008
godina. Pri toa, zna~itelno e pro{iren repertoarot na formi na dadena
stru~na pomo{ preku: Izrabotka na konzervatorski proekti (za Zavod i
Muzej Bitola --1, Zavod i Muzej Prilep - 1, Muzej na Makedonija - 1);
Istra`uva~ki raboti za konzervatorski proekti (Galerija na ikoni vo
Ohrid); Fizi~ko hemiski analizi za izrabotka na konzervatorski proekti
(Zavod i Muzej Bitola -5, Zavod i Muzej Prilep - 3, Zavod i Muzej [tip -1,
Muzej na Makedonija - 2, Konzervatorski centar Skopje - 2); Realizacija na
konzervatorski proekti (NU Stobi - 2, Muzej na Makedonija - 2, Muzej i
galerija Kavadarci - 1, Zavod i Muzej Bitola - 1, Zavod i Muzej [tip -1,
Konzervatorski centar Skopje - 1, Op{tina Tetovo -1); U~estvo vo
arheolo{ki istra`uvawa (Zavod i Muzej Bitola - 1, Zavod i Muzej [tip 1, Muzej na Sveti Nikole - 1); Izrabotka na tehni~ka dokumentacija i
stru~no - tehni~ki snimawa od razli~en vid (Muzej na Makedonija - 2,
Muzej vo Struga - 2); Stru~ni konsultacii (Muzej na Zapadna Makedonija
Ki~evo);
Stru~nata kontrola na konzervatorskite proekti bele`i zgolemen
obem za 7,5% (45 proekti, nasproti 39 vo 2008 godina), dodeka
konzervatorskiot nadzor na vr{ewe na neposredna za{tita be{e re~isi
udvostru~en (37 proekti, nasproti 22 vo 2008 godina). Za pro{ireniot
obem na rabota na NKC po ovie dve zakonski osnovi se dol`i na
zgolemeniot broj prifateni proekti za finansirawe po programite na
drugite ustanovi za za{tita.
Brojot na izvr{eni komisiski i poedine~ni stru~ni uvidi vo
sostojbata na nedvi`no i dvi`no kulturno nasledstvo (42) e na nivo od
2008 godina.
Za{titno - konzervatorski osnovi za GUP i DUP se izraboteni po 4
barawa (za Op{tina Tetovo, Op{tina Debar i 2 za Op{tina Veles).
Koordinacijata so drugite ustanovi za za{tita preku odr`anite
rabotni sostanoci ovozmo`i korektna sorabotka, iako vo usoglasuvaweto
na potrebite i mo`nostite vo oddelni slu~ai na uka`uvaweto stru~na
pomo{ se javuvaa problemi koi prvenstveno proizlegoa od sostojbite so
deficitarniot stru~en kadar i neizvesnostite vo finansiraweto na
proektite na ustanovite. Pismenite barawa koi bea upateni do
Ministerstvoto za kultura so cel na povisoko nivo da se razre{at
oddelni pra{awa povrzani so finansiskoto i tehni~koto rabotewe, za
`al, ne go dadoa o~ekuvaniot efekt.
31
INDOK centarot na NKC gi izvr{uva{e redovnite zada~i i
programiranite raboti za 2009 godina, kako i obvrskite za opslu`uvawe
na nadvore{ni barateli, vo uslovi na krajno limitirani programski
sredstva (trikratno reducirani i dodeleni zbirno, a ne spored
aplikaciite za posebnite aktivnosti). Pokraj toa realizirana e
izrabotkata i hostirawe na WEB stranata na NKC so dizajn za aktuelniot
60 godi{en jubilej na ustanovata. Zna~aen anga`man vo tehni~kite
podgotovki za odbele`uvawe na jubilej ima{e tokmu ovaa slu`ba.
So dodelenite sredstva za usovr{uvawe na stru~ni kadri
realiziran e tri mese~en prestoj na edno stru~no lice, za posetuvawe na
kurs za konzervacija i restavracija na yidno slikarstvo vo Institutot
Palaco Stineli vo Firenca, R. Italija.
Vo segmentot na izdava~kata dejnost i popularizacija na kulturnoto
nasledstvo zavr{eni se prenesenite obvrski od prethodnata godina i
realiziran e del od predvidenite aktivnosti po Programata za 2009
godina (U~estvo na saemite na knigata vo Skopje i Bitola). Za spisanieto
“Kulturno nasledstvo” br. 35 trudovite se u{te se pribiraat, a
monografiite “Kru{evska ku}a” i “^ar{ijata vo urbanata struktura na
gradovite vo Republika Makedonija” se vo zavr{na faza na kompjuterska
obrabotka.
Me|unarodnata sorabotka vo 2009 godina NKC ja ostvaruva{e preku
formi na u~estvo vo regionalniot i nacionalniot proekt “Nuklearni
tehniki vo za{titata na kulturnoto nasledstvo, finasiran od Evropskata
agencija za obnova i razvoj (koordinativen sostanok vo Viena, R. Avstrija;
rabotilnica vo Bawa Luka, Bosna i Hercegovina; prestoj vo Regionalniot
centra vo Zagreb, kade e potpi{an Memorandum za sorabotka). Vo ramki na
proektot “Stru~na sorabotka so srodni institucii vo R. Albanija i R.
Grcija”, poseten e Institutot za za{tita na spomenici na kulturata na R.
Albanija i potpi{an e Memorandum za sorabotka. Me|unaroden karakter
ima i sorabotkata so TIKA - Turska administracija za soobra}aj i razvoj,
koja gi finasira proektite za konzervacija i restavracija na Isak ^elebi
xamija vo Bitola i Mustafa Pa{ina xamija vo Skopje.
Vo domenot na osnovnata dejnost bea izvr{eni programiranite
arheolo{ki konzervatorski istra`uvawa i izrabotka na konzervatorski
proekti za dva anti~ki objekti vo Stobi. Isto taka celosno se zavr{eni i
istra`uva~kite raboti i izrabotkata na proekti za 5 sakralni i profani
spomenici na kulturata. Izraboteni se 5 proekti za preventivna za{tita
na sakralni objekti. Vo faza na izrabotka se 5 proekti za konzervacija i
restavracija (Ku}a na Ixlal Sujlemani vo Tetovo, Ku}a na Daut Boleti vo
Gostivar, cr. Sv. Atanasij vo Le{ok i ikoni na platno od cr. Sv. Ahilie
Lariski vo s. Trebi{te, mavrovo Rostu{e). Konzervatorskiot proekt za
konacite na Manastirot Sv. Gavril Lesnovski ne e zavr{en. Pobaranite
sredstva za izrabotka na konzervatorski proekti za objektot Zlatkova
kula, Kratovo, ne bea dozna~eni, a za sredstvata za Ku}a na M. D. ^alovski
vo s. Gali~nik po izvr{eniot uvid vo sostojbata pismeno e sugerirano na
Ministerstvoto da gi prenaso~i na imatelot.
32
Neposrednata za{tita opfati konzervatorsko restavratorski
raboti na 4 sakralni i profani arhitektonski objekti, konzervacija i
restavracija na yidno slikarstvo vo dve crkvi, kako i na {est ikonopisni
dela od tri crkvi. Odobrenite sredstva ne bea pobarani i proektite ne
bea realizirani za cr. Sv. Kiril i Metodij vo Tetovo - obnova na fasada
(bidej}i dobroto ne e spomenik na kulturata); za cr. Sv. Ilija, s. Grn~ari,
Resen - arhitektura (pradi nedovolen iznos na sredstvata); za
arhitekturata na cr. Sv. \or|i Pobedonosec vo Mlado Nagori~ane (poradi
nedovolen iznos); za cr. Sv. Bogorodica vo s.Le{ok - drena`en sistem
(poradi nedovolen iznos); za Rotoda s. Kowuh Kratovo (poradi smrt na
aplikantot) i za cr. Sv. Atanasij, Manastir @ur~e - yidno slikarstvo
(poradi stru~no usovr{uvawe na aplikantot vo stranstvo).
Preventivna konzervatorska za{tita e izvr{ena na crkvata vo s.
Le{ok (sanacija na krovna konstrukcija) i na [arenata xamija vo Tetovo
(drena`en sistem). Drena`niot sistem na cr. Sv. Nikola vo s. Plasnica,
Makedonski Brod, ne e realiziran poradi krajno zadocnetoto odobruvawe
na prenameneti sredstva (25/28.12.2009).
Vo 2009 godina NKC izraboti ~etiri elaborati za valorizacija na
dva lokaliteti i dve sakralni gradbi, so predlozi do UZKN za
donesuvawe akt za za{tita. Postapkata za valorizacija na u{te ~etiri
kulturni doibra e vo tek i }e se prenese vo 2010 godina. Izraboten e eden
elaborat za revalorizacija so Predlog za donesuvawe akt za za{tita (za
Muzejot na zapadna Makedonija vo Ki~evo).
Paralelno so obvrskite od redovnata Programa, NKC vo 2009 godina
realizira i nekolku vonprogramski aktivnosti. Vo sorabotka so UZKN po
posebnata Programa na Vladata na R. Makedonija za kapitalni proekti,
NKC gi rakovode{e konzervatorsko restavratorskite raboti na objektot
Vojni~ka trapezarija na arheolo{kiot lokalitet Baltepe vo Tetovo, za koj
prethodnata godina go izraboti Osnovniot konzervatorski proekt. Pokraj
toa izgotven e i Osnoven proekt za vnatre{no ureduvawe i elektri~ni
instalacii na restavriraniot object, koj treba da se implementira vo
2010 godina. So sretstva od lokalen donator, be{e izraboten i
realiziran Proekt za konzervacija i restavracija na cr. Sv. \or|i vo s.
Lazaropole, dodeka izrabotkata na Proekt i fazni proekti za
restavracija na Isak ^elebi xamija vo Bitola go finansira{e Turskata
administracija za soobra}aj i razvoj.
Nepredviden anga`man i nepokriena tro{kovna pozicija NKC ima vo
vrska so prezemenite slu`beni dejstvija po op`aruvaweto na konacite vo
Bigorskiot manastir (pogolem broj komisiski uvidi, pove}edneven
nadzoren prestoj na grupa stru~ni lica vo tekot na ras~istuvaweto i dr.).
Vo izve{tajnata godina NKC ima{e posebno obemen anga`man za
organizirawe i podgotovki na odbele`uvaweto “60 godini od osnovaweto
na ustanovata”. Odr`ani bea 18 rabotni sostanoci na Organizacioniot
odbor vo potesen i vo pro{iren sostav; be{e izgotvena i otpe~atena
publikacijata “Paza~i na starinite” vo tira` od 1.000 primeroci;
izgotveno e logo za nastanot; bea izraboteni 20 izlo`beni panoa so foto
33
ilustracii i tehni~ki planovi, kako i filmuvana retrospektiva za
rabotata na ustanovata od osnovaweto do denes. Na proslavata odr`ana
vo hotel Kontinental na 12.12.2009 godina, na koja prisustvuvaa okolu 300
gosti, bea dodeleni plaketi na 5 zaslu`ni stru~ni i nau~ni rabotnici vo
oblasta na za{titata na kulturnoto nasledstvo i blagodarnici za
sorabotka na 10 organizacii, institucii i ustanovi od zemjata i od
stranstvo.
V.d. Programski direktor
Direktor
m-r Zoran Georgiev
Behixudin [ehabi
ZG/QT
34