Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje

Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
za usvojuvawe na godi{nata smetka na @ITO LUKS AD Skopje
za delovnata 2011 godina
^len 1
Se usvojuva godi{nata smetka na @ITO LUKS AD Skopje za
delovnata 2011 godina spored slednite bilansi:
1. Bilans na sostojba na den 31-12-2011 godina;
2. Bilans na uspeh od 01-01-2011 do 31-12-2011 godina.
^len 2
Vo bilansot na sostojba na den 31-12-2011 godina e iska`ana
slednata bilansna sostojba:
1. Aktiva
1.667.577.150,00
denari;
2. Pasiva
1.667.577.150,00
denari
^len 3
Vo bilansot na uspeh za periodot od 01-01-2011 godina do 31-12-2011
godina se iska`ani slednite sostojbi:
1. Prihodi
1.725.866.700,00
denari;
2. Rashodi
1.709.983.543,00
denari;
3. Dobivka
pred odano~uvawe
15.883.157,00 denari;
4. Danok na
nepriznaeni rashodi
5. Neto dobivka za
delovnata godina
2.459.909,00 denari;
13.423.248,00 denari
^len 4
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
za raspredelba na dobivkata ostvarena po godi{nata smetka na
@ITO LUKS AD Skopje za delovnata 2011 godina
^len 1
Neto dobivkata ostvarena za delovnata 2011 godina vo iznos od
13.423.248,00 denari, soglasno ~len 487 stav 2 od Zakonot za trgovski
dru{tva i odlukite od Godi{nite sobranija na akcioneri od minatite
godini za pokrivawe na zagubite, vo celost }e se iskoristi za pokrivawe
na zagubite od minatite godini i ispolnuvawe na drugi zakonski obvrski
na Dru{tvoto.
^len 2
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
za usvojuvawe na Finansiskite izve{tai
na @ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina
^len 1
Se usvojuvaat Finansiskite izve{tai na @ITO LUKS AD Skopje,
izgotveni vo soglasnost so Me|unarodnite Standardi za Finansisko
Izvestuvawe za godinata koja zavr{uva na 31.12.2011, revidirani od
strana na revizorskoto Dru{tvo GRANT TORNTON DOO Skopje.
^len 2
Finansiskite izve{tai za 2011 godina
objasnuva~kite bele{ki se sostaven del od odlukata.
pridru`eni
so
^len 3
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
za usvojuvawe na Godi{niot izve{taj za raboteweto
na @ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina
^len 1
Se usvojuva Godi{niot izve{taj za raboteweto na @ITO LUKS
AD Skopje za 2011 godina.
^len 2
Sostaven del na ovaa odluka e Godi{niot izve{taj za raboteweto
na @ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina.
^len 3
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
za usvojuvawe na Izve{tajot za raboteweto na
Nadzorniot odbor za 2011 godina i odobruvawe na
rabotata na ~lenovite na Nadzorniot odbor za 2011 godina
^len 1
Se usvojuva Izve{tajot za raboteweto na Nadzorniot odbor na
@ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina i se odobruva rabotata na
~lenovite na Nadzorniot odbor za 2011 godina.
^len 2
Sostaven del na ovaa odluka e Izve{tajot za raboteweto na
Nadzorniot odbor na @ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina.
^len 3
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
Za opredeluvawe na mese~en nadomest
na ~lenovite na Nadzorniot odbor za 2012 godina
^len 1
Se usvojuva predlogot za opredeluvawe na mese~en nadomest na
~lenovite na Nadzorniot odbor za 2012 godina vo iznos od 300 (trista)
Evra, vo denarska protivvrednost, smetano spored sredniot kurs na
Narodna Banka na RM na denot na isplatata.
^len 2
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
za usvojuvawe na Izve{tajot za raboteweto na
Upravniot odbor za 2011 godina i odobruvawe na
rabotata na ~lenovite na Upravniot odbor za 2011 godina
^len 1
Se usvojuva Izve{tajot za raboteweto na Upravniot odbor na
@ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina i se odobruva rabotata na
~lenovite na Upravniot odbor za 2011 godina.
^len 2
Sostaven del na ovaa odluka e Izve{tajot za raboteweto na
Upravniot odbor na @ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina.
^len 3
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
za usvojuvawe na Izve{tajot na revizorskata ku}a Grand Thornton DOO
za raboteweto na
@ITO LUKS AD Skopje za 2011
^len 1
Se usvojuva Izve{tajot na revizorskata ku}a Dru{tvoto za
revizija Grand Thornton DOO za raboteweto na @ITO LUKS AD Skopje za
2011 godina.
^len 2
Prilog i sostaven del na ovaa Odluka e Izve{tajot na
revizorskata ku}a Grand Thornton DOO za raboteweto na @ITO LUKS AD
Skopje za 2011 godina.
^len 3
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
za imenuvawe na ovlasten revizor
za finansiski izve{tai za 2012 godina
^len 1
Za vr{ewe na ekonomsko finansiska revizija na @ITO LUKS AD
Skopje za godinata {to zavr{uva na 31-12-2012 godina soglasno
me|unarodnite smetkovodstveni standardi se imenuva Dru{tvoto za
revizija Grand Thornton DOO.
^len 2
Se ovlastuva Upravniot odbor da sklu~i dogovor so Dru{tvoto za
revizija od ~len 1 na ovaa odluka vo koj }e bidat regulirani pravata,
obvrskite i odgovornostite pome|u korisnikot i izvr{itelot na
rabotite.
^len 3
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 od Statutot na @ITO LUKS AD Skopje,
Sobranieto na @ITO LUKS AD Skopje na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
P RE D L O G O D L U K A
za usvojuvawe na Izve{tajot na Slu`bata za vnatre{na revizija na
@ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina
^len 1
Se usvojuva Izve{tajot na Slu`bata za vnatre{na revizija na
@ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina.
^len 2
Prilog i sostaven del na ovaa Odluka e Izve{tajot na Slu`bata za
vnatre{na revizija na @ITO LUKS AD Skopje za 2011 godina.
^len 3
Ovaa odluka vleguva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 stav 1 to~ka 4 od Statutot na @ITO LUKS
AD Skopje, Sobranieto na Dru{tvoto na sednicata odr`ana na den
10-04-2012 godina ja donese slednata
PREDLOG ODLUKA
Za otpovikuvawe na ~lenovi na Nadzoren Odbor
^len 1
Od ~lenovi na Nadzorniot Odbor se otpovikuvaat licata:
1. G-|a Nata{a Trpenoska Tren~evska - Pretsedatel
2. G-|a Irini Patera - Potpretsedatel
3. G-din Stavros Bozikas - ~len
4. G-din Petros Karampas - nezavisen ~len
5. G-din Risto Haxi-Mi{ev - nezavisen ~len
^len 2
Odlukata stapuva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Vrz osnova na ~len 31 stav 1 to~ka 4 od Statutot na @ITO LUKS
AD Skopje, Sobranieto na Dru{tvoto na sednicata odr`ana na den 10-042012 godina ja donese slednata
PREDLOG ODLUKA
Za izbor na ~lenovi na Nadzoren Odbor
^len 1
Za ~lenovi na Nadzorniot Odbor se izbrani licata:
1. G-|a Nata{a Trpenoska Tren~evska - ~len
2. G-|a Irini Patera -~len
3. G-din Stavros Bozikas - ~len
4. G-din Petros Karampas - nezavisen ~len
5. G-din Risto Haxi-Mi{ev - nezavisen ~len
^len 2
Odlukata stapuva vo sila so denot na donesuvaweto.
PRETSEDAVA^ NA SOBRANIE
Finansiski izve[tai i Izve[taj na nezavisnite revizori
@ito Luks AD, Skopje
31 dekemvri 2011 godina
@ito Luks AD, Skopje
Sodr`ina
Strana
Izve[taj na nezavisnite revizori ..............................................................................................1
Izve[taj za finansiskata sostojba .............................................................................................4
Izve[taj za seopfatnatata dobivka ............................................................................................5
Izve[taj za promenite vo kapitalot ..........................................................................................6
Izve[taj za pari~nite tekovi.......................................................................................................7
Bele[ki kon finansiskite izve[tai .....................................................................................8
Izve[taj na nezavisnite revizori
Grant Thornton DOO
M.H.Jasmin 52 v-1/7
1000 Skopje
Macedonia
T +389 (2) 3214 700
F +389 (2) 3214 710
www.grant-thornton.com.mk
Do Akcionerite i Upravniot Odbor na
@ito Luks AD, Skopje
Izvr[ivme revizija na pridru`nite finansiski izve[tai na @ito Luks AD,
Skopje (“Dru[tvoto”) sostaveni od Izve[tajot za finansiskata sostojba na den
31 dekemvri 2011 godina, i Izve[tajot za seopfatnatata dobivka, Izve[tajot za
promeni vo kapitalot, i Izve[tajot za pari~ni tekovi za godinata [to toga[
zavr[i, kako i pregled na zna~ajnite smetkovodstveni politiki i drugi
objasnuva~ki bele[ki, vklu~eni na stranite 4 do 45.
Odgovornost na Rakovodstvoto za finansiskite izve[tai
Rakovodstvoto e odgovorno za izgotvuvawe i objektivno prezentirawe na ovie
finansiski izve[tai soglasno Me\unarodnite Standardi za Finansisko
Izvestuvawe kako i za vnatre[na kontrola relevantna za izgotvuvawe i
objektivno prezentirawe na takvi finansiski izve[tai koi ne sodr`at
materijalno zna~ajni gre[ki kako rezultat na izmama ili gre[ka.
Odgovornost na revizorot
Na[a odgovornost e da dademe mislewe za ovie finansiski izve[tai vrz osnova
na izvr[enata revizija. Nie ja izvr[ivme revizijata vo soglasnost so
Me\unarodnite standardi za revizija. Tie standardi baraat na[a usoglasenost
so eti~kite barawa, kako i toa revizijata da ja planirame i izvr[uvame na na~in
koj ]e ni ovozmo`i da stekneme razumno uveruvawe deka finansiskite izve[tai
ne sodr`at materijalno zna~ajni gre[ki.
Revizijata vklu~uva sproveduvawe na proceduri so cel steknuvawe revizorski
dokazi za iznosite i objavuvawata vo finansiskite izve[tai.
Chartered Accountants
Member firm of Grant Thornton International Ltd
2
Izbranite proceduri zavisat od procenkata na revizorot, i istite vklu~uvaat
procenka na rizicite od postoewe na materijalno zna~ajni gre[ki vo
finansiskite izve[tai, bilo poradi izmama ili gre[ka. Pri ovie procenki na
rizicite revizorot ja zema vo predvid vnatre[nata kontrola relevantna za
podgotvuvawe i objektivno prezentirawe na finansiskite izve[tai na
Dru[tvoto so cel kreirawe na takvi revizorski proceduri koi ]e bidat
soodvetni na okolnostite, no ne i za potrebata da izrazi mislewe za
efektivnosta na vnatre[nata kontrola na Dru[tvoto. Revizijata, isto taka
vklu~uva i ocenka na soodvetnosta na primenetite smetkovodstveni politiki i
na razumnosta na smetkovodstvenite procenki napraveni od strana na
Rakovodstvoto, kako i ocenka na sevkupnata prezentacija na finansiskite
izve[tai.
Nie veruvame deka steknatite revizorski dokazi pretstavuvaat zadovolitelna i
soodvetna osnova za na[eto revizorsko mislewe.
Osnova za mislewe so rezerva
Kako [to e navedeno vo Bele[ka 5.1 kon finansiskite izve[tai na Dru[tvoto,
na 31 dekemvri 2011 godina stavkite za nedvi`nost, postrojki i oprema
vklu~uvaat zemji[te vo iznos od 310,270 iljadi Denari. Zemji[teto e
evidentirano po revalorizirana vrednost, proceneto od strana na nezavisen
procenitel na 31 dekemvri 2002 godina. Procenkata ne e a`urirana na 31
dekemvri 2011 godina. MSS 16 “Nedvi`nost, postrojki i oprema” bara da se
napravi povtorna procenka za da se osigura deka evidentiraniot iznos ne se
razlikuva materijalno od objektivnata vrednost koja bi se utvrdila na datumot na
Izve[tajot za finansiska sostojba. Vo otsustvo na informacii za procenka na
objektivnata vrednost na zemji[teto, nie ne bevme vo mo`nost da stekneme
razumno uveruvawe za evidentiraniot iznos na zemji[teto na datumot na
Izve[tajot za finansiska sostojba.
Na 31 dekemvri 2011 godina, avansite za kapitalni rashodi sodr`at avansi
dadeni na dobavuva~i za vreme na 2002 godina za nabavka na delovni prostorii vo
vkupen iznos od 13,813 iljadi Denari. So sostojba na datumot na ovoj izve[taj,
Dru[tvoto go nema naplateno zaostanatiot iznos za koj se u[te ~eka sudska
postapka. Dokolku se zeme predvid deka krajniot rezultat od ovoj sudski proces
e nesiguren, postoi rizik deka iznosot od 13,813 iljadi Denari nema da se
nadomesti, a spored na[eto mislewe, ova treba da se predvidi. Spored toa,
avansite za kapitalni rashodi so sostojba na 31 dekemvri 2011 godina, kako i
dobivkata pred odano~uvawe za godinata [to toga[ zavr[uva se nadcenetiza
gorenavedeniot iznos.
Chartered Accountants
Member firm of Grant Thornton International Ltd
@ito Luks AD, Skopje
5
Finansiski izve[tai
31 dekemvri 2011 godina
Izve[taj za seopfatnatata dobivka
Bele[ki
Godina [to zavr[uva na 31
dekemvri
2011
2010
000 MKD
000 MKD
Proda`ba
Tro[oci na proda`bata
Bruto dobivka
20
21
1,314,882
(996,510)
318,372
1,006,908
(754,239)
252,669
Ostanati delovni prihodi
Tro[oci na distribucija
Administrativni tro[oci
Ostanati delovni tro[oci
Dobivka/(Zaguba) od delovni aktivnosti
22
23
24
25
97,718
(258,576)
(101,257)
(6,269)
49,988
69,949
(244,884)
(92,917)
(3,191)
(18,374)
2,375
(46,676)
(44,301)
Finansiski prihodi
Finansiski (rashodi)
Neto finansiski rashodi
27
1,290
(35,395)
(34,105)
Dovivka/(Zaguba) pred odano~uvawe
Danok od dobivka
Neto Dobivka/(Zaguba) za godinata
28
15,883
(2,460)
(62,675)
(2,218)
13,423
(64,893)
(40,014)
-
(1,851)
(28,442)
719
(64,174)
(28,442)
(64,174)
(28,442)
(64,174)
15.57
(81.67)
Ostanata seopfatnata dobivka za godinata:
Namaluvawe na revalorizacioni rezervi po
osnov na proda`ba na sredstva
Promeni vo objektivnata vrednost na
vlo`uvawa raspolo`livi za proda`ba
Vkupno seopfatnata dobivka za godinata
Dobivka/(Zaguba) za imatelite na obi~ni akcii
Vkupno seopfatnata dobivka za imatelite na
obi~ni akcii
Zarabotka po akcija (vo Denari)
-Osnovna
29
Pridru`nite Bele[ki se sostaven del na finansiskite izve[tai
@ito Luks AD, Skopje
6
Finansiski izve[tai
31 dekemvri 2011 godina
Izve[taj za promenite vo kapitalot
Akcionerski
kapital
000 MKD
000 MKD
Akumulirana
zaguba
000 MKD
000 MKD
Na 01 januari 2011 godina
Transakcii so sopstvenicite
Dobivka za godinata
Ostanata seopfatnata dobivka:
Vkupna seopfatnata dobivka
Na 31 dekemvri 2011 godina
1,596,336
1,596,336
459,543
(46,587)
(46,587)
412,956
(1,197,197)
13,423
4,722
18,145
(1,179,052)
858,682
13,423
(41,865)
(28,442)
830,240
Na 01 januari 2010 godina
Korekcii na danok na dobivka za
predhodnite godini
Koregirano na 01 januari 2010
godina
Transakcii so sopstvenicite
Zaguba za godinata
Ostanata seopfatnata dobivka:
Vkupna seopfatnata dobivka
Na 31 dekemvri 2010 godina
1,596,336
458,824
(1,132,255)
922,905
-
-
(49)
(49)
1,596,336
1,596,336
458,824
719
719
459,543
(1,132,304)
(64,893)
(64,893)
(1,197,197)
922,856
(64,893)
719
(64,174)
858,682
Rezervi
Pridru`nite Bele[ki se sostaven del na finansiskite izve[tai
Vkupno
@ito Luks AD, Skopje
7
Finansiski izve[tai
31 dekemvri 2011 godina
Izve[taj za pari~nite tekovi
Bele[ki
Operativni aktivnosti
Prilivi od kupuva~ite
Isplati na dobavuva~i i vraboteni
Pari~ni sredstva dobieni od / (upotrebeni vo)
operativno rabotewe
(Platen) danok od dobivka
Primena kamata
(Platena) kamata
Neto pari~ni sredstva (upotrebeni vo)
operativni aktivnosti
Investicioni aktivnosti
Prilivi od ottu\uvawe na nedvi`nost,
postrojki i oprema i netekovni sredstva koi se
~uvaat za proda`ba
(Nabavka) na nedvi`nosti, postrojki i oprema i
nematerijalni sredstva
Prilivi po dividendi
Prilivi po dadeni krediti
Neto pari~ni sredstva od investicioni
aktivnosti
Finansiski aktivnosti
Primawa od kratkoro~ni krediti
(Pla]awe) na kratkoro~ni krediti
Primawa od dolgoro~ni krediti
(Pla]awe) na dolgoro~ni krediti
Neto pari~ni sredstva (upotrebeni vo)
finansiski aktivnosti
Pari~ni sredstva i ekvivalenti na po~etokot
na godinata
Neto promena na pari~nite sredstva i
ekvivalenti
Pari~ni sredstva i ekvivalenti na krajot na
godinata
14
14
Pridru`nite Bele[ki se sostaven del na finansiskite izve[tai
Godina [to zavr[uva na31
dekemvri
2011
2010
000 MKD
000 MKD
1,260,805
(1,224,977)
928,782
(932,292)
35,828
(3,510)
179
(33,766)
(104)
451
(38,544)
2,241
(41,707)
153,656
62,833
(43,493)
556
84
(86,333)
472
103
110,803
(22,925)
299,613
(272,140)
77,859
(196,059)
527,008
(542,653)
108,502
(38,949)
(90,727)
53,908
7,618
18,342
22,317
(10,724)
29,935
7,618
@ito Luks AD, Skopje
8
Bele[ki kon finansiskite izve[tai
1.
Op[ti podatoci
@ito Luks A.D. - Skopje (vo ponatamo[niot tekst Dru[tvoto) e
akcionersko dru[tvo osnovano vo 1946 godina vo Skopje, preku zdru`uvawe
na privatni pekari i Trgovskoto pretprijatie Granap. Osnovnata dejnost na
Dru[tvoto e proizvodstvo na bra[no, leb i ostanati pekarski proizvodi koi
se distribuiraat vo golemoproda`bata i maloproda`bata preku sopstvena
distribucija ili preku ovlasteni distributeri. Dru[tvoto isto taka vr[i
izvoz i uvoz na pekarski proizvodi.
Mnozinskiot akcioner, Elbisko Holding S.A. (Grcija) poseduva 53.79% od
vkupnite akcii na Dru[tvoto.
Akciite na Dru[tvoto kotiraat na Oficijalniot Pazar na Makedonskata
Berza.
Sedi[teto na Dru[tvoto e locirano na ul. Makedonsko-Kosovska Brigada
44, Skopje.
Na 31 dekemvri 2011 godina brojot na vrabotenite vo Dru[tvoto iznesuva
414 vraboteni (2010 godina: 528 vraboteni).
2.
Pregled na zna~ajni smetkovodstveni politiki
Vo prodol`enie se prika`ani osnovnite smetkovodstveni politiki
upotrebeni pri podgotovkata na ovie finansiski izve[tai. Ovie politiki
se konzistentno primeneti na site prika`ani godini, osven dokolku ne e
poinaku navedeno.
2.1.
Osnova za podgotovka
Ovie finansiski izve[tai se podgotveni vo soglasnost so Me\unarodnite
Standardi za Finansisko Izvestuvawe (MSFI). Finansiskite izve[tai se
podgotveni so primena na osnovite za merewe specificirani vo MSFI za
sekoj poedine~en vid na sredstvo, obvrska, prihod i rashod. Osnovite za
nivno merewe se detalno opi[ani vo smetkovodstvenite politiki podolu.
@ito Luks AD, Skopje
9
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Osnova za podgotovka (prodol`uva)
Podgotovkata na ovie finansiski izve[tai vo soglasnost so MSFI bara
upotreba na odredeni kriti~ni smetkovodstveni procenki. Taa isto taka bara
rakovodstvoto na Dru[tvoto da upotrebuva svoi procenki vo procesot na
primena na smetkovodstvenite politiki. Podra~jata [to vklu~uvaat povisok
stepen na procenka ili kompleksnost, ili podra~jata vo koi pretpostavkite i
procenkite se zna~ajni za finansiskite izve[tai, se obelodeneti vo
Bele[ka 4: Zna~ajni smetkovodstveni procenki i pretpostavki.
Finansiskite izve[tai se podgotveni za godinata koja zavr[uva na 31
Dekemvri 2011 i 2010. Tekovnite i sporedlivite podatoci se izrazeni vo
iljadi Denari.
2.2. Promena na smetkovodstvenite politiki i obelodenuvawa
2.2.1 Usvojuvawe na podobruvawata na MSFI vo 2010 godina
So podobruvawata na MSFI vo 2010 godina napraveni se nekolku mali
izmeni na odreden broj na MSFI. Edinstvenata izmena relevantna za
Dru[tvoto se odnesuva na MSS 1 Prezentirawe na finansiski izve[tai.
Dru[tvoto prethodno go prezentira[e usoglasuvaweto na sekoja komponenta
od ostanata seopfatna dobivka vo izve[tajot za promenite vo kapitalot.
Dru[tvoto sega gi prezentira ovie usoglasuvawa vo bele[kite kon
finansiskite izve[tai, kako [to e dozvoleno so izmenata. Ova ja namaluva
mo`nosta od povtoruvawe na obelodenuvawata i pojasno gi prezentira
celokupnite promeni vo kapitalot. Sporedbenite podatoci od predhodnite
periodi se prika`ani soodvetno.
2.2.2Standardi, izmeni i tolkuvawa na postojnite standardi koi seu[te ne se vo
sila i ne se primeneti pred datumot na stapuvawe vo sila od strana na
Dru[tvoto
Na datumot na odobruvawe na ovie finansiski izve[tai, odredeni novi
standardi, izmeni i tolkuvawa na postojnite standardi se izdadeni od
strana na OMSS, no seu[te ne se vo sila i ne se primeneti pred datumot na
stapuvawe vo sila od strana na Dru[tvoto.
Rakovodstvoto predviduva deka site relevantni objavi ]e bidat primeneti vo
smetkovodstvenite politiki na Dru[tvoto vo prviot period koj po~nuva po
datumot na stapuvawe vo sila na objavata. Informaciite za novite standardi,
izmeni i tolkuvawa relevantni za finansiskite izve[tai na Dru[tvoto
podetalno se prezentirani podolu. Odredeni novi standardi i tolkuvawa
isto taka se izdadeni, no ne se o~ekuva da imaat materijalno vlijanie vrz
finansiskite izve[tai na Dru[tvoto.
MSFI 9 Finansiski instrumenti
OMSS ima za cel celosno da go zameni MSS 39 Finansiski instrumenti:
Priznavawe i merewe. MSFI 9 se objavuva vo fazi. Do denes, poglavjata koi
se odnesuvaat na priznavawe, klasificirawe, merewe i depriznavawe na
finansiskite sredstva i obvrski se izdadeni. Ovie poglavja stapuvaat vo
sila za godi[nite periodi koi po~nuvaat na ili po 1 januari 2013 godina.
Ostanatite poglavja koi se odnesuvaat na o[tetuvawe i smetkovodstvo za
hexing seu[te se vo proces na razvoj. Rakovodstvoto na Dru[tvoto seu[te go
nema proceneto vlijanieto na ovoj nov standard vrz konsolidiranite
finansiski izve[tai na Dru[tvoto. Sepak, Rakovodstvoto ne o~ekuva
implementacija na MSFI 9 se dodeka site negovi poglavja ne bidat izdadeni,
koga ]e mo`e celosno da se proceni vlijanieto na site nastanati izmeni.
@ito Luks AD, Skopje
10
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Promena na smetkovodstvenite politiki i obelodenuvawa (prodol`uva)
Standardi, izmeni i tolkuvawa na postojnite standardi koi seu[te ne se vo sila i ne se
primeneti pred datumot na stapuvawe vo sila od strana na Dru[tvoto (prodol`uva)
Standardi za konsolidacija
Paketot na standardi za konsolidacija stapuva na sila za godi[ni periodi
koi po~nuvaat na ili po 1 januari 2013 godina. Informaciite za ovie novi
standardi podetalno se prezentirani podolu. Rakovodstvoto na Dru[tvoto
seu[te go nema proceneto vlijanieto na ovie novi i revidirani standardi.
MSFI 10 Konsolidirani finansiski izve[tai (MSFI 10)
MSFI 10 go zamenuva MSS 27 Konsolidirani i poedine~ni finansiski
izve[tai (MSS 27) i PKT 12 Konsolidacija - Entiteti so posebna namena.
Ovoj standard ja revidira definicijata za kontrola kako i pridru`noto
upatstvo za identifikuvawe na u~estvo vo podru`nica. Sepak, barawata i
mehanizmite na konsolidacija i smetkovodstvo za nekontrolirani u~estva i
izmeni vo kontrolata ostanuvaat nepromeneti.
MSFI 11 Zaedni~ki Anga`mani (MSFI 11)
MSFI 11 go zamenuva MSS 31 U~estva vo zaedni~ki vlo`uvawa (MSS 31). So
ovoj standard se usoglasuva smetkovodstvoto od strana na vlo`uva~ite so
nivnite prava i obvrski soglasno zaedni~kiot anga`man. Pokraj toa,
mo`nosta vo MSS 31 za primena na proporcionalna konsolidacija na
zaedni~ki vlo`uvawa e eliminirana. MSFI 11 bara primena na metodot na
glavnina, koj momentalno se koristi za vlo`uvawa vo pridru`eni entiteti.
MSFI 12 Obelodenuvawe na U~estvo vo ostanati entiteti (MSFI 12)
MSFI 12 gi integrira i usoglasuva barawata za obelodenuvawe za razli~ni
tipovi na vlo`uvawa, vklu~uvaj]i gi i nekonsolidiranite strukturirani
entiteti. Voveduva novi barawata za obelodenuvawe za rizici na koi
entitetot e izlo`en kako rezultat na negovata povrzanost so strukturirani
entiteti.
Posledovatelni izmeni na MSS 27 i MSS 28 Vlo`uvawa vo pridru`eni
entiteti i zaedni~ki vlo`uvawa (MSS 28)
MSS 27 sega isklu~itelno se odnesuva na poedine~ni finansiski izve[tai.
MSS 28 vo svojot delokrug nosi investicii vo zaedni~ki vlo`uvawa. Sepak,
metodot na glavnina ostanuva nepromenet.
MSFI 13 Merewe na objektivna vrednost (MSFI 13)
MSFI 13 nema vlijanie na toa koi stavki e potrebno da bidat mereni po
objektivna vrednost, no ja pojasnuva definicijata za objektivnata vrednost i
dava upatstvo i podobreni obelodenuvawa za merewe po objektivna vrednost.
Ova e primenlivo za godi[ni periodi koi po~nuvaat na ili po 1 januari
2013 godina. Rakovodstvoto na Dru[tvoto seu[te ne go procenilo vlijanieto
na ovoj nov standard.
Izmeni na MSS 1 Prezentirawe na finansiski izve[tai (Izmeni
na MSS 1)
Izmenite na MSS 1 baraat entitetot da gi grupira stavkite prezentirani vo
ostanata seopfatna dobivka vo onie koi, vo soglasnost so ostanatite MSFI:
(a) nema da bidat reklasificirani posledovatelno vo dobivki ili zagubi i
(b) ]e bidat reklasificirani posledovatelno vo dobivki ili zagubi koga
odredeni uslovi se ispolneti. Ova e primenlivo za godi[ni periodi koi
po~nuvaat na ili po 1 juli 2012 godina.
@ito Luks AD, Skopje
11
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Promena na smetkovodstvenite politiki i obelodenuvawa (prodol`uva)
Standardi, izmeni i tolkuvawa na postojnite standardi koi seu[te ne se vo sila i ne se
primeneti pred datumot na stapuvawe vo sila od strana na Dru[tvoto (prodol`uva)
Rakovodstvoto na Dru[tvoto o~ekuva da nastanat izmeni vo sega[noto
prezentirawe na stavki vo ostanata seopfatna dobivka; no sepak, toa nema da
vlijanie na mereweto ili priznavaweto na takvite stavki.
Izmeni na MSS 19 Koristi za vrabotenite (Izmeni na MSS 19)
Izmenite na MSS 19 vklu~uvaat odreden broj na celni podobruvawa vo
Standardot. Voglavno promenite se odnesuvaat na planovi za definirani
koristi. Tie:



go otstranuvaat “metodot koridor” i baraat entitetite da gi
priznaat site dobivki i zagubi koi nastanuvaat vo period na
izvestuvawe
go racionaliziraat prezentiraweto na promenite vo planot na
sredstva i obvrski
gi zajaknuvaat barawata za obelodenuvawe, vklu~uvaj]i gi i
informaciite za karakteristikite na planovite za definirani
koristi i rizici na koi entitetite se izlo`eni preku u~estvo vo
istite.
Izmenite na MSS 19 stapuvaat vo sila za finansiskite godini koi po~nuvaat
na ili po 1 januari 2013 godina. Rakovodstvoto na Dru[tvoto seu[te ne go
procenilo vlijanieto na revidiraniot standard za konsolidirani
finansiski izve[tai na Dru[tvoto.
2.3. Transakcii vo stranski valuti
a)
Funkcionalna valuta i valuta na prezentirawe
Stavkite koi se vklu~eni vo ovie finansiski izve[tai se mereni spored
valutata na ekonomskata sredina vo koja Dru[tvoto raboti (“funkcionalnata
valuta”). Finansiskite izve[tai se prezentirani vo iljadi MKD, [to
pretstavuva i funkcionalna valuta i valuta na prezentirawe na Dru[tvoto.
b)
Transakcii i salda
Transakciite vo stranski valuti se preveduvaat vo funkcionalnata valuta so
primena na deviznite kursevi koi va`at na datumite na transakciite.
Pozitivnite i negativnite kursni razliki koi rezultiraat od
podmiruvaweto na vakvite transakcii i od preveduvaweto na deviznite
kursevi na pari~nite sredstva i obvrski koi se denominirani vo stranski
valuti na krajot na godinata, se priznavaat vo Izve[tajot za seopfatnata
dobivka.
Pozitivnite i negativnite kursni razliki povrzani so pozajmuvawa i
pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti vo izve[tajot za seopfatnata
dobivka se prezentirani pod "tro[oci i prihodi od finansirawe".
Srednite devizni kursevi koi bea primeneti za prika`uvawe na poziciite na
Izve[tajot za finansiskata sostojba denominirani vo stranska valuta, se
slednite:
1 USD
1 EUR
31 dekemvri 2011
47.5346 Denari
61.5050 Denari
31 dekemvri 2010
46.3140 Denari
61.5050 Denari
@ito Luks AD, Skopje
12
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.4 Nedvi`nosti, postrojki i oprema
Zemji[teto i zgradite voglavno se sostojat od proizvodni objekti,
kancelarii i prodavnici. Nedvi`nostite, postrojkite i opremata se
evidentirani po nivnata nabavna vrednost, namalena za akumuliranata
amortizacija i zagubite poradi o[tetuvawe (vidi smetkovodstvena politika
2.6). Nabavnata vrednost vklu~uva tro[oci koi direktno se odnesuvaat na
nabavkata na sredstvata. Zemji[teto se evidentira po objektivna vrednost,
vrz osnova na periodi~ni nezavisni procenki.
Tro[ocite za kamati na pozajmuvawa upotrebeni za finansirawe na
izgradbata na nedvi`nostite, postrojkite i opremata se kapitaliziraat vo
tekot na vremenskiot period koj e potreben za zavr[uvawe i podgotovka na
sredstvata za nivnata namenska upotreba. Ostanatite tro[oci za pozajmuvawa
se priznavaat kako rashodi.
Posledovatelnite nabavki se vklu~eni vo evidentiranata vrednost na
sredstvoto ili se priznavaat kako posebno sredstvo, soodvetno, samo koga
postoi verojatnost od priliv na idni ekonomski koristi za Dru[tvoto
povrzani so stavkata i koga nabavnata vrednost na stavkata mo`e razumno da
se izmeri. Site ostanati redovni odr`uvawa i popravki se evidentiraat kako
rashodi vo izve[tajot za seopfatnata dobivkavo tekot na finansiskiot
period vo koj se javuvaat.
Amortizacijata se evidentira kako rashod vo izve[tajot za seopfatnata
dobivka spored pravoproporcionalnata metoda vo tekot na procenetiot vek
na upotreba na stavkite na nedvi`nosti, postrojki i oprema. Amortizacija ne
se presmetuva za sredstvata pred istite da se stavat vo
upotreba.Amortizacija ne se presmetuva na zemji[teto. Vo prodol`enie
sledi procenetiot vek na upotreba:
Zgradi
Oprema
10 - 40 godini
4 - 20 godini
Rezidualnite vrednosti na sredstvata i procenetiot vek na upotreba se
proveruvaat i dokolku e potrebno se koregiraat, na sekoj datum na
finansiska sostojba.
Koga evidentiraniot iznos na sredstvoto e povisok od negoviot procenet
nadomestliv iznos, toj vedna[ se otpi[uva do negoviot nadomestliv iznos
(Bele[ka 2.6).
Dobivkite i zagubite povrzani so ottu\uvawata se utvrduvaat po pat na
sporedba na prilivite so evidentiraniot iznos. Tie se vklu~eni vo
izve[tajot za seopfatnata dobivka.
@ito Luks AD, Skopje
13
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.5
Nematerijalni sredstva
Nematerijalnite sredstva so koi se steknalo Dru[tvoto se evidentiraat po
nivnata nabavna vrednost, namalena za akumuliranata amortizacija (vidi
podolu) i rezervirawe poradi o[tetuvawa (vidi smetkovodstvena politika
2.6).
Posledovatelnite rashodi na nematerijalni sredstva se kapitaliziraat samo
dokolku toa gi zgolemuva idnite ekonomski koristi vklu~eni vo konkretnoto
sredstvo. Site ostanati rashodi se priznavaat koga ]e nastanat.
Amortizacijata se evidentira kako rashod vo izve[tajot za seopfatnata
dobivka so upotreba na pravoproporcionalnata metoda zavisno od
procenetiot vek na upotreba na nematerijalnite sredstva. Amortizacija za
nematerijalnite sredstva se presmetuva od datumot koga istite se stavat vo
upotreba. Vo prodol`enie sledi procenetiot vek na upotreba:
Softver i licenci
5 godini
Vekot na upotreba na sredstvata se pregleduva i po potreba se koregira
najmalku edna[ godi[no.
2.6
O[tetuvawe na nefinansiski sredstva
Sredstvata [to podle`at na amortizacija se proveruvaat od mo`ni
o[tetuvawa sekoga[ koga odredeni nastani ili promeni uka`uvaat deka
evidentiraniot iznos na sredstvata ne mo`e da se nadomesti. Sekoga[ koga
evidentiraniot iznos na sredstvata go nadminuva nejziniot nadomestliv
iznos, se priznava zaguba od o[tetuvawe. Nadomestliviot iznos pretstavuva
povisokiot iznos pome\u objektivnata vrednost na sredstvoto, namalena za
tro[okot za proda`ba i upotrebenata vrednost na sredstvoto. So cel da se
proceni o[tetuvaweto, sredstvata se grupiraat na najniskite nivoa za koi
postojat posebno prepoznatlivi pari~ni tekovi (edinica koja generira pari).
O[tetenite nefinansiski sredstva se pregleduvaat za mo`no namaluvawe na
o[tetuvaweto na sekoj datum na izvestuvawe.
2.7
Finansiski instrumenti
Finansiskite sredstva i finansiskite obvrski se priznavaat koga
Dru[tvoto stanuva strana na dogovornite odredbi na finansiskiot
instrument i inicijalno se merat po objektivnata vrednost prilagodena za
transakcionite tro[oci, osven onie evidentirani po objektivna vrednost
preku prihodi ili rashodi, koi se merat inicijalno po nivnata objektivna
vrednost. Posledovatelnite merewa na finansiskite sredstva i
finansiskite obvrski se opi[ani podolu
@ito Luks AD, Skopje
14
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Finansiski instrumenti (prodol`uva)
Finansiski sredstva
Dru[tvoto gi klasificira svoite finansiski sredstva vo slednite
kategorii: krediti i pobaruvawa i finansiski sredstva raspolo`livi za
proda`ba. Klasifikacijata zavisi od namenata poradi koja se steknati
finansiskite sredstva. Rakovodstvoto ja odreduva klasifikacijata na svoite
finansiski sredstva na prvi~no prepoznavawe.
a)
Krediti i pobaruvawa
Pobaruvawata se ne-derivativni finansiski sredstva so fiksni ili
odredeni pla]awa koi ne kotiraat na aktiven pazar. Tie se vklu~eni vo
tekovnite sredstva, osven za onie koi dospevaat vo period podolg od 12
meseci od datumot na Izve[tajot za finansiska sostojba. Vakvite pobaruvawa
se klasificiraat kako netekovni sredstva. Pobaruvawata se klasificiraat
kako ’pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa’ i pari~ni sredstva i
pari~ni ekvivalenti vo izve[tajot za finansiska sostojba (Bele[ka 2.9 i
2.10).
b)
Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba
Finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba se ne-derivativi koi ili se
kreirani vo ovaa kategorija ili pak ne se klasificirani vo bilo koja od
ostanatite kategorii. Tie se vklu~eni vo netekovni sredstva osven ako
rakovodstvoto nema namera da gi otu\i vlo`uvawata vo rok od 12 meseci od
datumot na Izve[tajot za finansiska sostojba.
2.7.1Priznavawe i merewe
Redovnite nabavki i proda`bi na vlo`uvawata se evidentiraat na datumot na
trguvaweto, datumot na koj Dru[tvoto ima obvrska da kupi ili prodade nekoe
sredstvo. Vlo`uvawata inicijalno se priznavaat po objektivna vrednost
zgolemena za tro[ocite na transakcijata.
Posledovatelno, po inicijalnoto priznavawe, finansiskite sredstva
raspolo`livi za proda`ba se evidentiraat spored nivnata objektivna
vrednost. Me\utoa, instrumentite koi nemaat kotirana pazarna cena na
aktivniot pazar i ~ii objektivni vrednosti ne mo`e sigurno da se izmerat se
evidentiraat po nabavna vrednost, vklu~uvaj]i gi transakciskite tro[oci,
namaleno za zagubi poradi o[tetuvawe.
Objektivnite vrednosti na kotiranite vlo`uvawa se zasnovaat na tekovnite
ponudeni ceni. Dokolku pazarot za nekoe finansisko sredstvo ne e aktiven (i
za nekotirani hartii od vrednost), Dru[tvoto ja odreduva objektivnata
vrednost koristej]i tehniki na procenka.
@ito Luks AD, Skopje
15
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Finansiski instrumenti (prodol`uva)
Promenite vo objektivnata vrednost na finansiskite sredstva
klasificirani kako raspolo`livi za proda`ba se priznavaat vo kapital. Pri
proda`ba ili o[tetuvawe na finansiskite sredstva raspolo`livi za
proda`ba, akumuliranite korekcii na objektivnata vrednost koi se priznaeni
vo kapital se vklu~uvaat vo izve[tajot za seopfatnata dobivka kako
dobivki/zagubi od vlo`uvawe vo hartii od vrednost.
Finansiskite sredstva prestanuvaat da se priznavaat koga pravata za
primawe na pari~ni tekovi od vlo`uvawata ]e prestanat da va`at ili koga
istite ]e se prefrlat, a Dru[tvoto gi prenelo site zna~ajni rizici i
koristi od sopstvenosta vrz niv.
Finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba se sostojat od iznosi
vlo`eni vo akcionerski kapital vo banki, osiguritelni dru[tva i ostanati
kompanii. Dividendite na sopstveni~kite instrumenti raspolo`livi za
proda`ba se priznavaat vo izve[tajot za seopfatnata dobivka koga ]e se
obezbedi pravoto za primawe na dividenda.
2.7.2. O[tetuvawe na finansiski sredstva
Na sekoj datum na finansiska sostojba, Dru[tvoto procenuva dali postoi
objektiven dokaz za o[tetuvawe na finansiskoto sredstvo ili grupata
finansiski sredstva. Vo slu~ajot na kapitalnite vlo`uvawa raspolo`livi za
proda`ba, zna~itelnoto ili kontinuirano opa\awe na objektivnata vrednost
na hartiite od vrednost pod nivnata nabavna vrednost pretstavuva objektiven
dokaz pri utvrduvaweto na mo`nosta od o[tetuvawe.Dokolku postoi takov
dokaz za finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba, kumulativnata
zaguba - izmerena kako razlika me\u nabavnata vrednost i tekovnata
objektivna vrednost, namaleni za zagubi poradi o[tetuvawe na finansiskoto
sredstvo prethodno priznaeno kako dobivka/zaguba - se otstranuva od
kapitalot i se priznava vo izve[tajot za seopfatnata dobivka. Zagubite od
o[tetuvawa prethodno priznaeni vo Izve[tajot za seopfatnata dobivka za
sopstveni~kite instrumenti ne se namaluvaat preku izve[tajot za
seopfatnata dobivka.
Finansiski obvrski
Finansiskite obvrski na Dru[tvoto vklu~uvaat pozajmici i obvrski kon
dobavuva~i i ostanati obvrski, koi se celosno klasificirani vo kategorijata
ostanati finansiski obvrski.
2.8 Zalihi
Zalihite se evidentirani po poniskata od nabavnata i neto realizacionata
vrednost. Nabavnata vrednost se odreduva so metodot na ponderiran prosek.
Nabavnata vrednost na gotovi proizvodi i proizvodstvo vo tek se sostoi od
surovini, direktna rabotna sila, drugi direktni tro[oci i povrzani op[ti
tro[oci na proizvodstvo (vrz osnova na normalniot raboten kapacitet).
Neto realizacionata vrednost pretstavuva procenetata proda`na cena vo
tekot na normalnoto rabotewe, namalena za soodvetnite varijabilini
proda`ni tro[oci.
@ito Luks AD, Skopje
16
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.9
Pobaruvawa od kupuva~i
Pobaruvawata od kupuva~i se iznosi koi gi dol`at kupuva~ite za proizvodi koi
se prodadeni vo tekot na normalnoto rabotewe. Dokolku se o~ekuva pobaruvawata
da se naplatat vo rok od edna godina ili pomalku, tie se klasificiraat kako
tekovni sredstva. Pobaruvawata od kupuva~i i ostanati pobaruvawa inicijalno
se priznavaat po nivnata objektivna vrednost i posledovatelno se izmereni
spored nivnata amortizirana nabavna vrednost so upotreba na metodot na
efektivna kamatna stapka, neto od rezerviraweto poradi o[tetuvawe.
Rezervirawe poradi o[tetuvawe se presmetuva koga postoi objektiven dokaz deka
Dru[tvoto nema da mo`e da gi naplati site pobaruvawa spored nivnite
originalni uslovi na pobaruvawa. Zna~itelni finansiski te[kotii na
dol`nikot, verojatnosta za ste~aj ili finansiska reorganizacija, kako i docnewe
ili nemo`nost za pla]awe pretstavuvaat indikatori deka pobaruvawata od
kupuva~i se o[teteni. Iznosot na rezerviraweto pretstavuva razlika pome\u
evidentiraniot iznos na sredstvoto i sega[nata vrednost na procenetite idni
pari~ni tekovi.
Evidentiraniot iznos na sredstvoto se namaluva preku upotrebata na smetka za
rezervirawe poradi o[tetuvawe, a iznosot na zagubata se priznava vo izve[tajot
za seopfatnata dobivka. Vo slu~aj na nenaplatlivost na pobaruvaweto, istoto se
otpi[uva nasproti negovoto rezervirawe. Posledovatelnata naplata na
prethodno otpi[anite iznosi se priznava nasproti priznaenata zaguba
(rezerviraweto) vo Izve[tajot za seopfatnata dobivka.
2.10Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
Pari~nite sredstva i ekvivalenti vklu~uvaat gotovina vo blagajna, depoziti po
viduvawe vo banki i drugi kratkoro~ni visokolikvidni vlo`uvawa koi dospevaat
vo periodi do 3 meseci.
2.11Netekovni sredstva koi se ~uvaat za proda`ba
Netekovnite sredstva se klasificirani kako sredstva koi se ~uvaat za proda`ba
koga nivniot evidentiran iznos treba da se nadomesti prvenstveno preku
proda`na transakcija, a se smeta deka postoi golema verojatnost za proda`bata
da se ostvari. Tie se evidentirani po poniskiot od evidentiraniot iznos i
objektivnata vrednost, namaleno za tro[ocite za proda`ba, dokolku nivniot
evidentiran iznos se nadomesti pred se preku proda`nata transakcija namesto
preku nivna kontinuirana upotreba.
2.12.Vlo`uvawa vo nedvi`nosti
Vlo`uvawa vo nedvi`nosti se definira kako nedvi`nosti (zemji[te ili zgradi
- ili del od zgradi - ili dvete) koi se ~uvaat so cel zarabotka od naemnini i za
zgolemuvawe na kapital ili za dvete nameni, namesto za:
(1) upotreba vo proizvodstvoto na stoki i uslugi ili za administrativni celi;
ili
(2) proda`ba vo normalniot tek na rabotewe.
@ito Luks AD, Skopje
17
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Vlo`uvawa vo nedvi`nosti (prodol`uva)
Vlo`uvawata vo nedvi`nosti se evidentiraat vo izve[tajot za finansiska
sostojba po nivnata nabavna vrednost, [to ja vklu~uva kupovnata vrednost, site
nenadomestlivi dava~ki i danoci, kako i site rashodi koi se direktno povrzani
so steknuvaweto na sredstvoto, namaleno za akumuliranata amortizacija i
zagubite poradi o[tetuvawe, dokolku postojat takvi. Amortizacija na
vlo`uvawata vo nedvi`nosti se presmetuva na sledniot na~in:
Zgradi
20-40 godini
Prihodite od naemnini i operativnite tro[oci od vlo`uvawata vo
nedvi`nosti se izvestuvaat vo ramkite na"prihod" i"ostanati
rashodi"soodvetno, a se priznavaat kako [to e opi[ano vo Bele[ka 2.21.
2.13Akcionerski kapital
(a) Akcionerski kapital
Akcionerskiot kapital ja pretstavuva nominalnata vrednost na emitiranite
akcii.
(b) Tro[oci povrzani so emisija na akcii
Inkrementalnite tro[oci koi mo`e direktno da se pripi[at na emisija na novi
akcii ili opcii, ili na steknuvaweto na delovna aktivnost se prezentirani vo
kapitalot kako namaluvawe na prilivite, neto od danokot.
(v) Sopstveni akcii
Koga Dru[tvotootkupuva svoj akcionerski kapital, platenite nadomesti se
odzemaat od vkupniot akcionerski kapital kako sopstveni akcii se dodeka istite
ne se otu\at. Koga takvite akcii posledovatelno se prodavaat ili povtorno se
emitiraat, primenite nadomesti se vklu~uvaat vo akcionerskiot kapital.
Dru[tvoto ne poseduva sopstveni akcii.
(g) Rezervi
Rezervite, koi se sostojat od revalorizacioni, zakonski rezervi i rezervi za
sopstveni akcii, se sozdadeni vo tekot na periodite vrz osnova na
dobivki/zagubi od revalorizacija na materijalnite sredstva i finansiski
sredstva raspolo`livi za proda`ba, vo slu~ajot so revalorizacioni rezervi,
kako i po pat na raspredelba na akumulirani dobivki vrz osnova na zakonskata
regulativa i odlukite na Rakovodstvoto i akcionerite na Dru[tvoto.
(d) Zadr`ana dobivka/Akumulirana zaguba
Zadr`anata dobivka/Akumuliranata zaguba gi vklu~uva dobivkite/zagubite od
tekovniot i prethodnite periodi.
2.14Dividendi
Dividendite se priznavaat kako obvrska vo finansiskite izve[tai na
Dru[tvoto vo periodot vo koj [to se odobreni od strana na akcioenrite na
Dru[tvoto.
@ito Luks AD, Skopje
18
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.15Obvrski kon dobavuva~i
Obvrskite kon dobavuva~i se obvrski za pla]awe za stoki i uslugi koi se dobieni
vo normalniot tek na raboteweto od dobavuva~ite. Obvrskite za pla]awe se
klasificiraat kako tekovni obvrski dokolku isplatata dostasuva vo rok od edna
godina ili pomalku.
Obvrskite kon dobavuva~ite inicijalno se priznavaat po nivnata objektivna
vrednost, a posledovatelno se merat spored amortiziranata nabavna vrednost
koristej]i go metodot na efektivna kamatna stapka.
2.16 Pozajmici
Pozajmicite inicijalno se evidentirani spored nivnata objektivna vrednost,
namalena za tro[ocite na transakcijata. Posledovatelno, pozajmicite se
evidentiraat spored nivnata amortizirana nabavna vrednost; razlikite pome\u
primawata (namaleno za tro[ocite na transakcijata) i nadomestliviot iznos se
priznavaat vo Izve[tajot za seopfatnata dobivka za vremetraeweto na
pozajmicite, koristej]i go metodot na efektivna kamatna stapka.
Nadomestocite koi se pla]aat za vospostavuvawe na kreditni linii se priznavaat
kako tro[ok za transakcijata na zaemot dokolku postoi verojatnost del ili celata
linija da se povle~e. Vo ovoj slu~aj, nadomestokot se odlo`uva do momentot na
povlekuvaweto. Dokolku ne postoi dokaz deka ]e se povle~at edna ili site linii,
nadomestokot se kapitalizira kako odnapred izvr[eni pla]awa za likvidnost i se
amortizira za periodot na aran`manot.
Pozajmicite se klasificirani kako tekovni obvrski osven dokolku Dru[tvoto
ima neusloveno pravo da go odlo`i podmiruvaweto na obvrskata za najmalku 12
meseci od datumot na Izve[tajot za finansiskata sostojba.
2.17 Tro[oci za pozajmici
Op[tite i posebnite tro[oci za pozajmici direktno povrzani so steknuvawe,
izgradba ili proizvodstvo na kvalifikuvani sredstva, koi se sredstva za koi e
potreben zna~itelen period na vreme da se podgotvatza nivnata namenska
upotreba ili proda`ba, se dodavaat na nabavnata vrednost na tie sredstva, do
vreme, koga sredstvata se zna~itelno podgotveni za nivnata namenska upotreba
ili proda`ba.
Prihodi od vlo`uvawa steknati od privremena investicija na specifi~ni
obvrski po kreditivo o~ekuvawe na nivnite tro[oci za kvalifikuvani sredstva
se odzema od tro[ocite za pozajmuvaweprifatlivi za kapitalizacija.
Site ostanati tro[oci za pozajmici se priznaeni vo dobivka ili zaguba vo
periodot vo koj nastanale.
2.18 Rezervirawa
Rezervirawe se priznava i presmetuva koga Dru[tvoto ima tekovna zakonska ili
dogovorna obvrska kako rezultat na nastan od minatoto i postoi verojatnost deka
]e bide potreben odliv na sredstva za podmiruvawe na obvrskata, a voedno ]e bide
napravena verodostojna procenka na iznosot na obvrskata.
@ito Luks AD, Skopje
19
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.19 Nadomesti za vrabotenite
a)
Pridonesi za penzisko osiguruvawe
Vo normalniot tek na rabotewe, Dru[tvoto vr[i isplati vo ime na svoite
vraboteni za pridonesi za penzisko i zdravstveno osiguruvawe kako i personalen
danok od plata, koi se presmetuvaat soglasno propi[anite zakonski stapki na
sila vo tekovnata godina, vrz osnova na bruto platite. Dru[tvoto gi pla]a ovie
pridonesi do vladinite institucii. Tro[ocite za ovie isplati se evidentiraat
vo izve[tajot za seopfatnata dobivka vo istiot period vo koj nastanale
povrzanite tro[oci za plata. Dru[tvoto ne raboti so drugi penziski planovi.
b)
Nadomest za prestanok na rabotniot odnos
Nadomest za prekin na rabotniot odnos se pla]a koga rabotniot odnos e prekinat
pred redovniot datum na penzionirawe, ili koga vraboteniot dobrovolno prifa]a
prekin na rabotniot odnos vo zamena za ovoj nadomest. Dru[tvoto evidentira
nadomest za prekin na rabotniot odnos dokolku postoi o~igledna obvrska za
prekin na rabotniot odnos na tekovno vrabotenite vo soglasnost so detalen
formalen plan bez mo`nost za povlekuvawe, ili obezbeduva nadomestok za prekin
na rabotniot odnos kako rezultat na ponuda dadena za stimulirawe na dobrovolno
penzionirawe.
v)
Obvrski pri penzionirawe na vrabotenite
Soglasno potpi[anite kolektivni dogovori na Dru[tvoto, Dru[tvoto e obvrzano
da isplati posebna suma pri penzioniraweto koja e ednakva na dvomese~na
prose~na plata.
Dolgoro~nite obvrski koi proizleguvaat od isplata na otpremnini se
evidentiraat po sega[nata vrednost na o~ekuvanite idni pari~ni isplati kon
vrabotenite lica koi se kvalifikuvaat. Ovie koristi gi presmetuva nezavisen
procenitel soglasno va`e~kite pravila za aktuarska matematika.
Aktuarskite dobivki i zagubi, koi proizleguvaat od iskustveni korekcii i
promeni vo aktuarskite pretpostavki, a koi se povisoki od: 10% od vrednosta na
sredstvata na planot ili 10% od definiranata obvrska pri penzionirawe, se
teretat ili odobruvaat vo prihodot vo tekot na o~ekuvaniot prose~en preostanat
raboten vek na vraboteniot.
2.20 Tekoven i odlo`en danok na dobivka
Dano~niot tro[ok za periodot se sostoi od tekoven i odlo`en danok od dobivka.
Danokot se priznava vo izve[tajot za seopfatnata dobivka osven dokolku istiot e
povrzan so stavki koi se priznaeni vo ostanata seopfatnata dobivka ili direktno
vo kapitalot. Vo vakov slu~aj, danokot isto taka se evidentira vo ostanata
seopfatna dobivka ili direktno vo kapitalot.
Soglasno promenite vo zakonskata regulativa za danok od dobivka koi se
primenuvaat od 01 januari 2009 godina, danokot od dobivka, po stapka od 10%, se
pla]a na neodbitnite stavki za dano~ni celi koregirani za dano~niot kredit,
kako i na raspredelenata dobivka za dividendi. Neraspredelenata dobivka ne se
odano~uva.
@ito Luks AD, Skopje
20
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Tekoven i odlo`en danok na dobivka (prodol`uva)
Odlo`eniot danok od dobivka se evidentira vo celost, koristej]i ja metodata na
obvrska, za vremenite razliki koi se javuvaat pome\u evidentiranite iznosi na
sredstvata i obvrskite za celite na finansisko izvestuvawe i iznosite koi se
koristat za dano~ni celi.
Pri utvrduvawe na odlo`eniot danok od dobivka se koristi dano~nata stapka
koja va`i na datumot na finansiskata sostojba i koja se o~ekuva da se primenuva
pri realizirawe na povrzaniot odlo`en danok od dobivka ili pri podmiruvawe
na obvrskite po osnov na odlo`en danok od dobivka.
Odlo`enite dano~ni sredstva se priznavaat vo obem vo koj postoi verojatnost za
iskoristuvawe na sredstvata nasproti idnata raspolo`liva odano~iva dobivka.
Odlo`enite dano~ni sredstva se namaluvaat dokolku ve]e ne postoi verojatnost
za realizacija na povrzanite dano~ni beneficii.
2.21 Priznavawe na prihodite
Prihodite se sostojat od pobaruvawa od proda`bata na stoki i uslugi vo
normalniot tek na rabotewe na Dru[tvoto. Prihodite se evidentiraat neto od
danokot na dodadena vrednost, vratenite stoki, popustite i rabatite.
Dru[tvoto gi priznava prihodite koga sumata na prihodite mo`e precizno da se
izmeri, zna~itelniot rizik se prefrla vrz kupuva~ot i se o~ekuva deka
finansiskiot prihod ]e ima priliv vo entitetot za sekoja aktivnost na
Dru[tvoto:
a) Prihodi od proda`ba
Dru[tvoto proizveduva i prodava leb (obi~en i specijalen) i melni~ki
proizvodi (site vidovi na bra[no, sto~no bra[no, p~eni~ni nikulci) na
територијата на РМ и соседните држави.
Prihodot od proda`ba na stokite se priznava vo momentot koga Dru[tvoto ]e gi
ispora~a proizvodite do купувачотi se evidentira vrz osnova na cenatakoja e
navedena vo proda`nite dogovori. Купувачот ima celosna sloboda vo odnos na
proda`nite kanali i cenata za proda`ba na proizvodite.
Melni~kite proizvodi ~esto se prodavaat so koli~inski popusti na avansno
pla]awe.
Ponatamu, Dru[tvoto ima politika da gi prodava svoite proizvodi do pravni
lica preku tenderi, spored uslovi i cenovnici koi se navedeni vo sekoj poseben
dogovor.
b) Prihodi od kamata
Prihodot od kamata se evidentira vo izve[tajot za seopfatnata dobivka
proporcionalno, so upotreba na metodot na efektivna kamatna stapka.
v)
Prihodi od dividendi
Prihodot od dividendi se priznava koga ]e se obezbedi pravoto za primawe na
isplata
@ito Luks AD, Skopje
21
Bele[ki na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.22 Naemi
Naemite, kade zna~aen del od rizicite i koristite od sopstvenosta gi zadr`uva
naemodava~ot, se klasificiraat kako operativni naemi. Isplatite koi se vr[at
spored operativni naemi (neto od site osloboduvawa dadeni od naemodava~ot) se
presmetuvaat vo Izve[tajot za seopfatnata dobivka spored
pravoproporcionalen metod za vremetraeweto na naemot.
Dru[tvoto dava pod naem odredeni nedvi`nosti na treti strani. Prihodite od
sredstvata pod naem se klasificiraat kako ostanati delovni prihodi vo
Izve[tajot za seopfatnata dobivka.
2.23 Transakcii so povrzani strani
Povrzani subjekti se onie kade edniot subjekt go kontrolira drugiot subjekt ili
ima zna~ajno vlijanie vo donesuvaweto na finansiskite i delovnite odluki na
drugiot subjekt.
2.24 Prevzemeni i neizvesni obvrski
Ne se evidentirani neizvesni obvrski vo finansiskite izve[tai. Tie se
objavuvaat dokolku postoi verojatnost za odliv na sredstva koi vklu~uvaat
ekonomski koristi. Isto taka, neizvesni sredstva ne se evidentirani vo
finansiskite izve[tai, no se objavuvaat koga postoi verojatnost za priliv na
ekonomski koristi.
Iznosot na neizvesna zaguba se evidentira kako rezervirawe dokolku e verojatno
deka idnite nastani ]e potvrdat postoewe na obvrska na denot na Izve[tajot za
finansiskata sostojba i koga mo`e da se napravi razumna procenka na iznosot na
zagubata.
2.25 Izvestuvawe po operativni segmenti
Delovni segmenti
Delovnite aktivnosti na Dru[tvoto se odnesuvaat na eden operativen segmentproizvodstvo na bra[no, leb i ostanati pekarski proizvodi.
Geografski segmenti
Delovnite aktivnosti na Dru[tvoto se vr[at na teritorijata na Republika
Makedonija i na stranski pazari (Bele[ka 20).
2.26 Nastani po periodot na izvestuvawe
Nastanite po zavr[etokot na godinata koi obezbeduvaat dopolnitelni
informacii vo vrska so sostojbata na dru[tvoto na denot na Izve[tajot za
finansiska sostojba (nastani za koi mo`e da se vr[i koregirawe) se
reflektirani vo finansiskite izve[tai. Nastanite po zavr[etokot na godinata
za koi ne mo`e da se vr[i koregirawe se prika`uvaat vo bele[kite vo slu~aj
koga se materijalno zna~ajni.
22
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
3.
Upravuvawe so finansiski rizici
3.1.
Faktori na finansiski rizici
Delovnite aktivnosti na Dru[tvoto go izlo`uvaat Dru[tvoto na razli~ni
rizici: pazarni rizici (vklu~uvaj]i valuten rizik, rizik od kamatni stapki vrz
gotovinskite tekovi i objektivnata vrednost i cenoven rizik), rizik od
kreditirawe i rizik od likvidnost. Programata za upravuvawe so rizici na
Dru[tvoto se fokusira vrz nepredvidlivosta na finansiskite pazari i se
stremi kon minimizirawe na potencijalnite negativni vlijanija vrz
finansiskoto rabotewe na Dru[tvoto.
a)
Pazarni rizici
Pazaren rizik e rizik od promeni vo pazarni ceni, kursevite na stranskite
valuti i kamatnite stapki koi imaat vlijae na prihodite na Dru[tvoto ili na
vrednosta na finansiskite instrumenti. Celta na upravuvawe so pazaren rizik e
upravuvawe i kontrola na izlo`enosta na pazaren rizik vo prifatlivi ramki i
optimizirawe na povrat na sredstvata.
(1)Rizik od kursni razliki
Dru[tvoto e izlo`eno na rizici od kursni razliki poradi faktot [to
Dru[tvoto ima smetki vo banki vo stranski valuti i ima delovni aktivnosti
preku prihodi od i isplati do me\unarodni kompanii.
Valutata koja pred se predizvikuva vakov rizik e EVRO. Dru[tvoto ima mnogu
mali pari~ni rezervi vo USD.
Informaciite za senzitivnosta na rizikot od kursni razliki koi gi bara
MSFI 7 se ograni~eni na rizicite koi proizleguvaat od finansiskite
instrumenti koi se denominirani vo valuti razli~ni od funkcionalnata valuta
vo koja istite se mereni.
Smetkovodstvenata vrednost na monetarnite sredstva i obvrski na Dru[tvoto
denominirani vo stranski valuti e kako [to sledi:
Vo iljadi Denari
Sredstva
Dadeni avansi za Nedvi`nosti,postrojki
i oprema
Dadeni avansi za obrtni sredstva
Dadeni avansi za obrtni sredstva
Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
Pobaruvawa od kupuva~i – stranski
kupuva~i
Valuta
2011
2010
EUR
EUR
USD
EUR
USD
57
39
99
7
12
3
12
EUR
22,345
22,559
39,313
39,328
EUR
29,222
29,112
EUR
EUR
133,739
207,621
370,582
157,409
380,008
566,529
Obvrski
Primeni avansi
Obvrski sprema dobavuva~i - stranski
dobavuva~i
Pozajmici
23
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Pazarni rizici (prodol`uva)
Analiza na senzitivnosta na stranski valuti
2011
EUR
USD
Dobivka ili zaguba
Neto iznos
348,134
111
(348,023)
+10%
(34,813)
11
(34,802)
-10%
34,813
(11)
34,802
EUR
USD
Dobivka ili zaguba
Neto iznos
(527,213)
12
(527,201)
+10%
(52,721)
1
(52,720)
2010
-10%
52,721
(1)
52,720
(2)Cenoven rizik
Dru[tvoto e izlo`eno na cenoven rizik na sopstveni~ki hartii od vrednost
poradi vlo`uvawata koi se poseduvaat (klasificiraat vo izve[tajot za
finansiska sostojba kako raspolo`livi za proda`ba), koi mo`e da bidat pod
vlijanie na faktori na rizici kako [to se cenite na berza.
(3)Rizik od kamatni stapki vrz gotovinskite tekovi i objektivnata vrednost
Kamatniot rizik pretstavuva rizikot deka objektivnata vrednost na idnite
pari~ni tekovi na finansiskiot instrument ]e fluktuira poradi promenite na
pazarnite kamatni stapki. Izlo`enosta na Dru[tvoto na rizikot od promeni na
pazarnite kamatni stapki pred se e povrzana so dolgoro~nite dol`ni~ki obvrski
na Dru[tvoto so promenlivi kamatni stapki. Pozajmicite koi se davaat po
promenlivi kamatni stapki go izlo`uvaat Dru[tvoto na rizik od kamatni stapki
vrz pari~nite tekovi.
Promenite vo kamatnite stapki i kamatnite mar`i mo`e da vlijaat vrz
finansiskite rashodi i prihodot od finansiskite vlo`uvawa.
Dru[tvoto ja analizira svojata izlo`enost na rizikot od kamatni stapki na
dinami~na osnova. Se razgleduvaat raznovidni scenarija, a vo predvid se zemaat
obnovata na postoe~kite pozicii, povtorno finansirawe i alternativno
finansirawe.
Kamatnite rizici se upravuvaat preku diversifikacija na kreditnite poddr[ki
od nekolku banki, so razli~ni uslovi na finansirawe.
24
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Pazarni rizici (prodol`uva)
Tabelata podolu ja prika`uva izlo`enosta na Dru[tvoto na rizik od kamatni
stapki:
Sredstva
Nekamatonosni:
Finansiski sredstva raspolo`livi za
proda`ba
Ostanati dolgoro~ni pobaruvawa
Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati
pobaruvawa (so isklu~ok na preplateni
danoci i avansni pla]awa)
Blagajna
So fiksna kamatna stapka:
Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
Obvrski
Nekamatonosni:
Pobaruvawa od dobavuva~i ostanati
pobaruvawa(so isklu~ok na preplateni
danoci i avansni pla]awa)
So fiksna kamatna stapka:
Kamatonosni pozajmici
So promenliva kamatna stapka:
Kamatonosni pozajmici
2011
2010
8,119
302
9,983
399
151,648
41
160,110
168,404
101
178,887
29,894
29,894
190,004
7,517
7,517
186,404
250,389
250,389
254,901
254,901
293,416
293,416
192,790
192,790
245,762
245,762
789,567
437,091
437,091
884,782
Nominalnite kamatni stapki za kamatonosnite pozajmici se dvi`at pome\u 7,00%
godi[no i 9,00%.Kamatnata stapka za zaemot od EBRD e utvrdena na [estmese~en
EURIBOR plus mar`a od 2%, a primenetata stapka vo 2011 godina varira[e
pome\u 3.222%i 3,831% (2010: pome\u2.965% i 3.148%.)
Analiza na senzitivnosta na kamatni stapki:
Pozajmici so promenliva kamatna stapka
Neto iznos
(245,762)
2%
(4,915)
2011
-2%
4,915
2010
Pozajmici so promenliva kamatna stapka
b)
Neto iznos
(437,091)
2%
(8,742)
-2%
8,742
Krediten rizik
Rizik od kreditirawe nastanuva od pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti,
depozitite vo banki, kako i izlo`enosta na kupuva~i.
Procesot na upravuvawe so kreditniot rizik od delovnite aktivnosti vklu~uva
preventivni merki kako [to se proverka na kredibilitetot i preventivni
prepreki, korektivni merki za vreme na nekoj praven odnos kako [to se
potsetuvawe i isklu~uvawe, sorabotka so agencii za naplata i naplata po nekoj
praven odnos od vidot na parnici, sudski procesi, involviranost na izvr[nite
edinici i faktoring.
25
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Krediten rizik (prodol`uva)
Zaostanatite isplati se prosleduvaat preku postapka na zgolemuvawe na dolg vrz
osnova na vidot na klientot, kreditnata kategorija i iznosot na dolgot.
Kreditniot rizik se kontrolira preku proverki na kredibilitetot - so [to se
odlu~uva dali klientot e zadol`en i se odreduva negovata kreditna sposobnost,
kako i preku preventivni prepreki - so [to se odreduva kreditniot limit vrz
osnova na prethodnite prihodi od promet na klientot.
Od 2010 godina, Dru[tvoto sproveduva postapka za obezbeduvawe na dolgovi so
klienti preku bankarski garancii vo iznosi koi go pokrivaat kreditniot limit
na klientite, kako i preku hipoteki na nedvi`nosti i podvi`en imot na
klientite.
Procedurite na Dru[tvoto se so cel da obezbedat deka proda`ba se vr[i do
klienti so soodvetna kreditna istorija i deka istite ne gi nadminuvaat
prifatlivite limiti na kreditna izlo`enost. .
Maksimalnata izlo`enost na Dru[tvoto na rizik od kreditirawe e pretstavena
so evidentiraniot iznos na sekoe finansisko sredstvo vo Izve[tajot za
finansiskata sostojba, kako [to sledi:
Klasi na finansiski sredstva-evidentirana
vrednost
Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba
Ostanati dolgoro~ni pobaruvawa
Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati
pobaruvawa(so isklu~ok na preplateni danoci i
avansni pla]awa)
Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
2011
2010
8,119
302
9,983
399
151,648
29,935
190,004
168,404
7,618
186,404
Kreditniot rizik za pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti se smeta za
bezna~aen bidej]i klientite na Dru[tvoto se renomirani banki, so nadvore[ni
kreditni rangirawa so visok kvalitet.
Na datumot na Izve[tajot za finansiskata sostojba, kreditniot rejting na
pobaruvawata od kupuva~i i pobaruvawata po osnov na dadeni avansi na
Dru[tvoto se obelodeneti vo Bele[ka 13.
v)
Rizik od likvidnost
Rizikot od likvidnost se definira kako rizik deka Dru[tvoto nema da mo`e
navremeno da gi podmiri ili ispolni svoite obvrski.
Dru[tvoto ima politika da odr`uva dovolno pari~ni sredstva i pari~ni
ekvivalenti za da gi podmiri svoite obvrski vo bliskata idnina. Finansiskiot
sektor gi predviduva pari~nite tekovi za barawata za likvidnost so cel da
osigura deka ima dovolno pari~ni sredstva za vo sekoe vreme da se ispolnat
operativnite potrebi. Predviduvaweto gi zema predvid planovite za
finansirawe na dolgovi na Dru[tvoto i usoglasenosta so celite za
vnatre[nite bilansni pokazateli.
26
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Rizik od likvidnost (prodol`uva)
Site vi[oci od pari~ni sredstva koi gi ~uva Dru[tvoto a koi go nadminuvaat
saldoto koe se bara za potrebite na rabotniot kapital voobi~aeno se deponiraat
vo komercijalni banki ili se investiraat vo hartii od vrednost so koi mo`e da
se trguva.
Tabelata podolu gi analizira finansiskite obvrski na Dru[tvoto vo
relevantni grupi na dospevawe vrz osnova na preostanatiot period od datumot
na finansiska sostojba do datumot na dogovornata dostasanost. Saldata koi
dospevaat vo rok od 12 meseci se so ednakvi smetkovodstveni salda bidej]i
vlijanieto od namaluvaweto e nezna~ajno. Golem del od obvrskite sprema
dobavuva~i imaat dostasanost vo rok od edna godina.
Na 31 dekemvri 2011
godina
Pozajmici
Obvrski kon dobavuva~i i
ostanati obvrski
Vkupno
Na 31 dekemvri 2010
godina
Pozajmici
Obvrski kon dobavuva~i i
ostanati obvrski
Vkupno
3.2.
Pomalku od
1 godina
Pome\u
1 i 2 godini
Pome\u
2 i 5 godini
392,178
61,927
85,073
250,389
-
-
642,567
61,927
85,073
Pomalku od
1 godina
Pome\u
1 i 2 godini
Pome\u
2 i 5 godini
436,729
118,136
75,016
254,901
-
-
691,630
118,136
75,016
Rizik pri upravuvawe so kapital
Dru[tvoto go sledi kapitalot na osnova na nivoto na zadol`enost.
Ovoj pokazatel se presmetuva kako neto dolgot podelen so vkupniot kapital.
Neto dolg se presmetuva kako vkupno pozajmuvawa (vklu~uvaj]i gi ‘tekovni i
netekovni pozajmici‘) namaleno za pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti.
Vkupno pozajmici (Bel. 17)
Namaleno za: pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
(Bel.14)
Neto dolgovi
Vkupno glavnina
Vkupno kapital
Koeficient na zadol`enost
3.3.
2011
2010
539,178
629,881
(29,935)
(7,618)
509,243
830,240
1,339,483
622,263
858,682
1,480,945
38%
42%
Utvrduvawe na objektivnata vrednost
Objektivnata vrednost pretstavuva iznos za koj nekoe sredstvo mo`e da se zameni
ili obvrska da se podmiri po pazarni uslovi. Objektivnata vrednost se bazira na
procenkata od strana na Rakovodstvoto zavisno od vidot na sredstvata i obvrskite
27
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
3.3.1
Finansiski instrumenti prezentirani spored objektivnata vrednost
Slednata tabela gi prika`uva finansiskite sredstva koi se mereni spored
objektivnata vrednost vo izve[tajot za finansiskata sostojba vo soglasnost so
hierarhijata na objektivni vrednosti. Ovaa hierarhija gi grupira finansiskite
sredstva i obvrski vo tri nivoa, koi se baziraat na zna~ajnosta na dojdovnite
podatoci koi se koristat pri mereweto na objektivnata vrednost na
finansiskite sredstva:



Nivo 1: kotirani ceni (namesto koregirani) na aktivnite pazari za
identi~ni sredstva ili obvrski;
Nivo 2: drugi vlezni podatoci, osven kotiranite ceni vklu~eni vo Nivo
1, koi se dostapni za sledewe na sredstvata i obvrskite, direktno (t.e.,
kako ceni) ili indirektno (t.e., izvedeni od cenite) i
Nivo 3: vlezni podatoci za sredstvoto ili obvrskata koi ne se zasnovaat
na podatocite raspolo`livi za sledewe na pazarot.
Finansiskite sredstva koi se registriraat spored nivnata objektivna vrednost
vo Izve[tajot za finansiskata sostojba se grupirani spored hierarhiskoto nivo
na objektivnata vrednost, na sledniot na~in (vo ilajdi Denari):
Sredstva
Vlo`uvawa raspolo`livi za proda`ba
Nivo 1
Nivo 2
Nivo 3
Vkupno
8,119
-
-
8,119
Objektivnite vrednosti navlo`uvawata raspolo`livi za proda`ba vo javnosta se
baziraat na kotiranite pazarni ceni na datumot na finansiska sostojba i na
godi[nite dvi`ewa na cenite na akciite na Makedonskata berza. Kotiranata
pazarnata cena koja se koristi za finansiskite sredstva koi gi ~uva Dru[tvoto
e tekovnata cena na kotacija.
3.3.2
Finansiski instrumenti koi ne se prezentirani spored objektivnata
vrednost
Slednata tabela gi prika`uva evidentiranite iznosi i objektivnite vrednosti
na onie finansiski sredstva i obvrski koi ne se prezentirani spored nivnata
objektivna vrednost vo Izve[tajot za finansiskata sostojba.
Evidentirana
vrednost
2011
2010
Objektivna
vrednost
2011
2010
Sredstva
Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa
Ostanati dolgoro~ni pobaruvawa
Vkupno sredstva
29,935
151,648
302
181,885
7,618
168,404
399
176,421
29,935
151,648
302
181,885
7,618
168,404
399
176,421
Obvrski
Obvrski kon dobavuva~i i ostanati obvrski
Pozajmici
Vkupno obvrski
250,389
539,178
789,567
254,901
629,881
884,782
250,389
539,178
789,567
254,901
629,881
884,782
@ito Luks AD, Skopje
28
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Utvrduvawe na objektivnata vrednost (prodol`uva)
Krediti i pobaruvawa
Kreditite i pobaruvawata se evidentiraat po amortizirana vrednost, namalena
za rezervirawata poradi o[tetuvawa. Poradi nivnata kratka dospeanost,
nivnata vrednost e soodvetna na nivniot evidentiran iznos.
Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
Objektivnata vrednost na monetarnite sredstva, koi vklu~uvaat pari~ni
sredstva i pari~ni ekvivalenti, se smeta deka e pribli`na na nivnite
soodvetni smetkovodstveni vrednosti po definicija i poradi nivnata
dospeanost od pomalku od 3 meseci.
Obvrski kon dobavuva~i i ostanati obvrski
Evidentiraniot iznos na obvrskite kon dobavuva~i i ostanati obvrski e
pribli`en na nivnata objektivna vrednost.
4.
Kriti~ni smetkovodstveni procenki i pretpostavki
Dru[tvoto pravi procenki i pretpostavki za idninata. Po definicija,
smetkovodstvenite procenki retko se poklopuvaat so realnite rezultati.
Procenkite i pretpostavkite koi imaat zna~itelen rizik da predizvikaat
materijalni korekcii vrz evidentiranite iznosi na sredstvata i obvrskite vo
tekot na finansiskata godina se navedeni podolu.
a)
Upotreben vek na sredstvata
Upotrebniot vek na sredstvata se utvrduva vrz osnova na minati iskustva za
sli~ni sredstva koristej]i [iroki ekonomski ili industriski faktori.
Soodvetnosta na procenetiot upotreben vek na sredstvata se pregleduva na
godi[no nivo, ili dokolku postoi pokazatel za zna~ajni promeni vo osnovnite
pretpostavki. Veruvame deka smetkovodstvenite procenki za odreduvawe na
upotrebniot vek na sredstvata pretstavuvaat kriti~na smetkovodstvena procenka
bidej]i ova vklu~uva pretpostavki za tehnolo[kite razvoi vo inovativna
industrija. Spored toa, Dru[tvoto donesuva pretpostavka deka upotrebniot vek
na sredstvata treba da ostane ista kako od minatata godina.
b)
O[tetuvawe na pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa
Nie presmetuvame o[tetuvawe za somnitelnite smetki vrz osnova na proceneti
zagubi koi rezultiraat od nemo`nosta na na[ite kupuva~i da gi vr[at
isplatite. Pri procenuvaweto na soodvetnosta na zagubata poradi o[tetuvawe
za somnitelnite smetki, na[ata procenka ja temelime vrz dospevaweto na
saldoto na smetkata za pobaruvawa i na[eto minato iskustvo na otpisi,
kreditosposobnosta na klientite i promenite vo uslovite za pla]awe za
klientite. Ova podrazbira pravewe pretpostavki za idnite odnesuvawa na
klientite, kako i za idnite naplati na pari~ni sredstva. Dokolku finansiskite
uslovi na na[ite klienti se vlo[at, realnite otpisi na tekovno postoe~kite
pobaruvawa mo`e da bidat povisoki od o~ekuvanoto, i mo`e da go nadminat
nivoto na zagubite poradi o[tetuvawe koi se dosega priznati.
v)
Zalihi
Zalihi se evidentiraat po poniskata pome\u nabavnata vrednost i neto
realizacionata vrednost. Pri procenkata na neto realizacionata vrednost
Rakovodstvoto gi zema predvid najobjektivnite dokazi / podatoci koi se na
raspolagawe vo periodot koga se praveni procenkite.
@ito Luks AD, Skopje
29
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Kriti~ni smetkovodstveni procenki i pretspostavki (prodol`uva)
g)
O[tetuvawe na finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba
Kako [to e navedeno vo 2.7.2, na sekoj datum na izve[tajot za finansiska sostojba
Dru[tvoto procenuva dali postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe na edno
finansisko sredstvo ili grupa na finansiski sredstva. Kaj vlo`uvawata vo
instrumenti na kapitalot, zna~itelnoto ili prolongirano opa\awe na
objektivnata vrednost na hartiite od vrednost pod nivnata nabavna vrednost
pretstavuva indikator deka sredstvoto e o[teteno. Dokolku postoi takov dokaz za
finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba, kumulativnata zaguba izmerena kako razlika me\u nabavnata vrednost i tekovnata objektivna vrednost,
namalena za zagubata poradi o[tetuvawe na toa finansisko sredstvo prethodno
priznaena vo izve[tajot za seopfatnata dobivka, se otstranuva od kapitalot i se
priznava vo izve[tajot za seopfatnata dobivka. Zagubite poradi o[tetuvawe
priznaeni vo izve[tajot za seopfatnata dobivka za vlo`uvawata vo instrumenti na
kapitalot ne se nadomestuvaat preku izve[tajot za seopfatnata dobivka.
d) O[tetuvawe na netekovni sredstva koi se ~uvaat za proda`ba
Na sekoj datum na izve[tajot za finansiska sostojba Dru[tvoto procenuva dali
postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe dali netekovnite sredstva ~uvani za
proda`ba se o[tetni.Tie se evidentirani po poniskiot od evidentiraniot
iznos i objektivnata vrednost, namaleno za tro[ocite za proda`ba, dokolku
nivniot evidentiran iznos se nadomesti pred se preku proda`nata transakcija
namesto preku nivna kontinuirana upotreba.
30
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
5.
5.1
Nedvi`nosti, postrojki i oprema
Nedvi`nosti, postrojki i oprema
2010 godina
Nabavna ili
revalorizirana vrednost
Nabavna / revalorizirana
vrednost na 01 januari 2010
godina
Nabavki vo tekot na godinata
Prenosod investicii vo tek
Ottu\uvawe
Prenosvo sredstva koi se
~uvaat za proda`ba, neto
Na 31 dekemvri 2010 godina
Amortizacija
Na 01 januari 2010 godina
Tro[ok za 2010 godina
Ottu\uvawe za godinata
Prenosvo sredstva koi se
~uvaat za proda`ba, neto
Na 31 dekemvri 2010 godina
Neto smetkovodstvena
vrednost na 31 dekemvri
2010 godina
2011 godina
Nabavna ili
revalorizirana vrednost
Nabavna / revalorizirana
vrednost na 01 januari 2011
godina
Nabavki vo tekot na godinata
Prenosod investicii vo tek
Ottu\uvawe
Namalena revalorizacioni
rezervi od proda`ban a
sredstva
Prenosvo vlo`uvawa vo
nedvi`nosti
Prenosvo sredstva koi se
~uvaat za proda`ba, neto
Na 31 dekemvri 2011 godina
Amortizacija
Na 01 januari 2011 godina
Tro[ok za 2011 godina
Ottu\uvawe
Prenosvo vlo`uvawa vo
nedvi`nosti
Prenosvo sredstva koi se
~uvaat za proda`ba, neto
Na 31 dekemvri 2011 godina
Neto smetkovodstvena
vrednost na 31 dekemvri
2011 godina
Zemji[te
Zgradi
Oprema
Vlo`. vo Investicii
tu\i
vo tek
sredstva
zemeni pod
naem
Vkupno
337,381
609
849,601
-
1,327,226
564
4,767
-
14,341
46,249
2,533,316
47,422
-
617
(3,238)
19,526
(12,512)
-
(20,171)
-
(28)
(15,750)
337,990
(8,551)
838,429
(57,218)
1,277,586
4,767
40,419
(65,769)
2,499,191
-
363,661
22,858
(1,493)
1,032,402
50,534
(11,953)
1,125
354
-
-
1,397,188
73,746
(13,446)
-
(5,912)
(40,492)
-
-
(46,404)
-
379,114
1,030,491
1,479
-
1,411,084
337,990
459,315
247,095
3,288
40,419
1,088,107
337,990
10
11
(609)
838,429
2,145
(50,138)
1,277,586
2,789
10,389
(162,966)
4,767
357
726
(1,297)
40,419
106,519
(13,278)
(3,701)
2,499,191
109,675
(7)
(218,711)
(27,132)
-
-
-
-
(27,132)
-
(3,225)
-
-
-
(3,225)
310,270
3,225
790,436
(2,220)
1,125,578
4,553
(117)
129,842
888
2,360,679
-
379,114
21,961
(19,513)
1,030,491
44,011
(153,489)
1,479
181
(587)
-
1,411,084
66,153
(173,589)
-
(2,092)
-
-
-
(2,092)
-
1,879
(2,119)
-
-
(240)
-
381,349
918,894
1,073
-
1,301,316
310,270
409,087
206,684
3,480
129,842
1,059,363
31
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
Nedvi`nosti, postrojki i oprema (prodol`uva)
Proda`ba i ottu\uvawe na nedvi`nosti, postrojki i oprema
Vo tekot na 2011 godina, Dru[tvoto prodade del od svoite nedvi`nosti,
postrojki i oprema i del od svoite vlo`uvawa vo nedvi`nosti (Bele[ka 7), so
proda`na vrednost od 122,573 iljadi Denarii so vkupna neto evidentirana
vrednost koja iznesuva 75,579 iljadi Denari. Dobivkata od ovie transakcii
iznesuva 48,427iljadi Denari i zaguba vo iznos od 1,434 iljadi Denari (vidi
Bele[ka 24).
Investicii vo tek
Na 31 dekemvri 2011 i 2010 godina, investiciite vo tek bea slednite:
2011
2010
Vlo`uvawa vo zgradi
Vlo`uvawa za oprema vo tekot na proizvodstvoto
Ostanati vlo`uvawa za alati i sitna oprema
12,144
116,393
1,305
11,840
26,153
2,426
Vkupno
129,842
40,419
Zalog na nedvi`nosti, postrojki i oprema
Na 31 dekemvri 2011godina, Dru[tvoto ima zalo`eno nedvi`nosti, postrojki i
oprema kako garancija za finansiskiot dolg.. Neto knigovodstvenata vrednost na
ovie sredstva iznesuva 627,294 iljadi Denari (Videte Bele[ka 32)
5.2
Avansi za kapitalni rashodi
Na 31 dekemvri 2011 i 2010 avansite za kapitalni rashodi se sostojat kako [to
sleduva:
2011
2010
Kupuvawe na delovni prostorii
Ostanati avansi za kapitalni rashodi
Nabavka na linija za tost i leb
Rekonstrukcija na pokrivot na Kompleksot "8-mi mart”
13,813
428
-
13,813
418
50,604
3,440
Vkupno
14,241
68,275
32
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
6.
Nematerijalni sredstva
Kompjuterski
softver
Razvoj na
novi
proizvodi
Vkupno
Nabavna vrednost
Nabavna vrednost na 01 januari 2010
Zgolemuvawe
Na 31 dekemvri 2010 godina
Nematerijalni
sredstva
vo
podgotovka
17,987
17,987
2,412
131
2,543
-
20,399
131
20,530
Amortizacija
Na 01 januari 2010 godina
Tro[ok za godinata
Na 31 dekemvri 2010 godina
16,892
269
17,161
2,412
2,412
-
19,304
269
19,573
826
131
-
957
Nabavna vrednost
Nabavna vrednost na 01 januari 2011 g.
Zgolemuvawe
Prenesuvawa
Na 31 dekemvri 2011 godina
17,987
1,159
287
19,433
2,543
2,543
Amortizacija
Na 01 januari 2011 godina
Tro[ok za godinata
Na 31 dekemvri 2011 godina
17,161
389
17,550
2,412
2,412
-
19,573
389
19,962
1,883
131
104
2,118
Neto smetkovodstvena vrednost na 31
dekemvri 2010 godina
Neto smetkovodstvena vrednost na 31
dekemvri 2011 godina
7.
Vlo`uvawa vo nedvi`nosti
Nabavna ili revalorizirana vrednost
Nabavna ili revalorizirana vrednost na 01 januari 2010
godina
Prenesuvawa od investicii vo tek
Na 31 dekemvri 2010 godina
20,530
1,550
22,080
391
(287)
104
Zgradi
43,876
5
43,881
Amortizacija
Na 01 januari 2010 godina
Tro[ok za 2010 godina
Na 31 dekemvri 2010 godina
10,152
1,321
11,473
Neto smetkovodstvena vrednost na 31 dekemvri 2010
godina
32,408
Nabavna ili revalorizirana vrednost
Nabavna ili revalorizirana vrednost na 01 januari 2011
Prenesuvawa od investicii vo tek
Ottu\uvawe
Prenesuvawa od zgradi
Na 31 dekemvri 2011 godina
43,881
7
(5,344)
3,225
41,769
Amortizacija
Na 01 januari 2011 godina
Tro[ok za 2011 godina
Ottu\uvawe
Prenesuvawa vo sredstva koi se ~uvaat za proda`ba
Na 31 dekemvri 2011 godina
11,473
1,404
(2,019)
2,092
12,950
Neto smetkovodstvena vrednost na 31 dekemvri 2011
godina
28,819
33
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
8.
Finansiski instrumenti po kategorii
Smetkovodstvenite politiki za finansiskite instrumenti se primeneti za
slednite stavki:
31 dekemvri 2011
Zaemi i
pobaruvawa
Raspolo`livi
za proda`ba
Vkupno
302
8,119
-
8,119
302
151,648
29,935
181,885
8,119
151,648
29,935
190,004
Ostanati
finansiski
obvrski
Vkupno
250,389
250,389
Pozajmici
539,178
539,178
Vkupno
789,567
789,567
Raspolo`livi
za proda`ba
Vkupno
Sredstva
Vlo`uvawa raspolo`livi za proda`ba
Ostanati dolgoro~ni pobaruvawa
Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati
pobaruvawa(so isklu~ok na preplateni
danoci i avansni pla]awa)
Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
Vkupno
Obvrski
Obvrski kon dobavuva~i i ostanati
obvrski(so isklu~ok na preplateni danoci
i avansni pla]awa)
31 dekemvri 2010
Sredstva
Vlo`uvawa raspolo`livi za proda`ba
Ostanati dolgoro~ni pobaruvawa
Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati
pobaruvawa
Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
Vkupno
Zaemi i
pobaruvawa
399
9,983
-
9,983
399
170,333
7,618
178,350
9,983
170,333
7,618
188,333
Obvrski
Obvrski kon dobavuva~i i ostanati obvrski
(so isklu~ok na preplateni danoci i avansni
pla]awa)
Pozajmici
Vkupno
9.
Ostanati
finansiski
obvrski
Vkupno
254,901
629,881
884,782
254,901
629,881
884,782
2011
2010
Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba
Po~etokot na godinata
Zgolemuvawa
Promeni vo objektivnata vrednost na finansiskite
sredstva raspolo`livi za proda`ba
Ottu\uvawa - otpla]awe na kuponi na obvrznici
Krajot na godinata
9,983
-
9,275
-
(1,851)
(13)
8,119
719
(11)
9,983
Vlo`uvawata raspolo`livi za proda`ba prvi~no se sostojat od sopstveni~ki
hartii od vrednost so koi mo`e da se trguva. Objektivnata vrednost na
vlo`uvawata so koi se trguva na aktivnite pazari se odreduva preku kotiranite
ponudeni ceni na berzata. Site sredstva raspolo`livi za proda`ba kotiraat na
Makedonskata berza i se denominirani vo Denari.
34
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
10.
Odlo`en danok na dobivka
Odlo`enite dano~ni sredstva i obvrski mo`e direktno da se pripi[at na
slednite stavki:
Pobaruvawa
Obvrski pri penzionirawe na
vrabotenite
Dano~ni sredstva
2011
Sredstva
2010
4,143
3,796
-
-
382
4,525
480
4,276
-
-
2011
2011
Obvrski
2010
2010
Odlo`eni dano~ni sredstva:
-Odlo`eni dano~ni sredstva koi treba da se nadomestat
podocna od 12 meseci
4,525
2,378
- Odlo`eni dano~ni sredstva koi treba da se nadomestat vo
rok od 12 meseci
Odlo`eni dano~ni sredstva
4,525
1,898
4,276
Vo prodol`enie sledi dvi`eweto vo odlo`enite dano~ni sredstva za godinata:
Na 01
januari 2011
godina
Pobaruvawa
Obvrski pri penzionirawe na
vrabotenite
Dano~ni sredstva
11.
Priznaeni vo
Izve[tajot za
seopfatnata
dobivka
Priznaeni
direktno
vo
kapitalot
Na 31
dekemvri
2011 godina
3,796
347
-
4,143
480
4,276
(98)
249
-
382
4,525
Netekovni sredstva koi se ~uvaat za proda`ba
Zgradi
Oprema
2011
2010
107,809
79,762
187,571
128,312
84,090
212,402
Netekovnite sredstva koi se ~uvaat za proda`ba vklu~uvaat nedvi`nosti,
postrojki i oprema koi ne se koristat vo ramkite na Dru[tvoto. Rakovodstvoto
planira da gi prodade ovie sredstva vo rok od edna godina.
Vo 2011 Dru[tvoto prodade del od netekovnite sredstva koi se ~uvaat za
proda`ba so proda`na vrednost od 56,629 iljadi Denari i neto evidentirana
vrednost od 23,844 iljadi Denari.Del od neto evidentiranata vrednost e
revalorizirana od prethodnite periodi. Vkupnata revalorizaciona rezerva [to
se odnesuva na prodadenite netekovni sredsta koi se ~uvaat za proda`bae
namalena od revalorizacionite rezervi vo iznos od 12,882 iljadi Denari (vidi
Bele[ka 16). Dobivkata od ovie transakcii iznesuva 32,785 iljadi Denari.
Na 31 dekemvri 2011 godina, nezavisen procenitel izvr[i procenka na ovie
sredstva i istite se evidentirani po nabavna vrednost, koja e poniska od nivnata
objetkivna vrednost. Zagubite koi nastanale od ovaa transakcija, vo iznos od 98
iljadi Denari (2010: 98 iljadi Denari), se vklu~eni vo ostanati delovni
tro[oci (videte Bele[ka 25).
35
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
12.
Zalihi
Materijali
Sopstveni proizvodi
Rezervni delovi
Alati i materijali za istra`uvawe i razvoj
Trgovski stoki
Ambala`a i gumi
13.
2011
2010
101,432
27,677
22,992
2,872
897
2,111
157,981
120,024
30,671
23,270
3,156
2,020
1,742
180,883
Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa
2011
Kupuva~i
Doma[ni
Stranski
Namaleno za: rezervirawe poradi o[tetuvawe na
pobaruvawata
Kupuva~i – neto
Ostanati pobaruvawa
Pobaruvawa od vrabotenite
Pobaruvawa za DDV
Odnapred plateni tro[oci i presmetan prihod
Dadeni avansi na dobavuva~i
Ostanati kratkoro~ni pobaruvawa
Danok na dobivka
(Namaleno za:) rezervirawe poradi o[tetuvawe na
pobaruvawata
Ostanati pobaruvawa -neto
2010
169,983
22,345
192,328
164,947
37,531
202,478
(44,090)
148,238
(37,952)
164,526
13,714
10,793
8,933
308
958
34,706
6,851
11,115
3,384
1,928
1,180
957
25,415
(8,341)
26,365
(8,417)
16,998
174,603
181,524
Strukturata na dostasanosta na pobaruvawata od kupuva~i e kako [to sledi:
Nedostasani
Do 30 dena
Od 1 do 3 meseci
Od 3 do 6 meseci
Od 6 do 12 meseci
Nad 1 godina
(Namaleno) za: Rezervirawe poradi
o[tetuvawe
2011
2010
71,175
14,651
10,192
11,204
5,951
79,155
192,328
60,218
30,783
16,043
15,280
9,485
70,669
202,478
(44,090)
148,238
(37,952)
164,526
So sostojba na 31 dekemvri 2011 godina, kreditniot rejting na pobaruvawata od
kupuva~i na Dru[tvoto e sledniot:
Nedostasani i Dostasani i
neo[teteni neo[teteni
Evidentiran iznos
Rezervirawe poradi o[tetuvawe
71,175
71,175
77,063
77,063
O[teteni
Vkupno
44,090
(44,090)
-
192,328
(44,090)
148,238
36
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa (prodol`uva)
So sostojba na 31 dekemvri 2010 godina,kreditniot rejting na pobaruvawata od
kupuva~i na Dru[tvoto e sledniot:
Evidentiran iznos
Rezervirawe poradi
o[tetuvawe
Nedostasani i Dostasani i
neo[teteni neo[teteni
60,218
104,308
60,218
O[teteni
Vkupno
37,952
(37,952)
202,478
(37,952)
-
164,526
104,308
So sostojba na 31 dekemvri 2011 godina, pobaruvawata od kupuva~i vo iznos od
44,090 iljadi Denari (2010: 37,952 iljadi Denari) bea o[teteni. Procenka e
deka del od ovie pobaruvawa se naplatlivi. Dostasanosta na ovie pobaruvawa e
slednata:
1 do 2 godini
nad 2 godini
Vkupno
2011
2010
44,090
44,090
37,952
37,952
Dvi`eweto na rezerviraweto poradi o[tetuvawe na pobaruvawata od kupuva~i i
ostanatite pobaruvawa e slednoto:
2011
Na 01 januari
Evidentirano kako rashodi (Bele[ka 25)
Otpisi
Naplateni otpi[ani pobaruvawa (Bele[ka 22)
Na 31 dekemvri
46,369
6,171
(109)
52,431
2010
47,514
1,163
(1,767)
(541)
46,369
Na 31 dekemvri 2011, Dru[tvoto izvr[i procenka na naplatlivosta na saldoto
na pobaruvawata od kupuva~i, vrz ~ija osnova izvr[i rezervirawe poradi
nenaplatlivost vo iznos od 6,171 iljadi Denari (2010: 1,163 iljadi Denari)
(vidi Bele[ka 25).
Na 31 dekemvri 2010, Dru[tvoto izvr[i procenka na naplatlivosta na saldoto
na pobaruvawata od kupuva~i, vrz ~ija osnova izvr[i otpis poradi
nenaplatlivostna tovar na tekovnite tro[oci vo iznos od 1,918 iljadi Denari
(vidi Bele[ka 25).
Vo tekovnata 2011, Dru[tvoto naplati del od prethodno rezerviranite
finansiski pobaruvawa vo iznos od 230 iljadi Denari (2010:321 iljadi Denari).
Naplatenite pobaruvawa se priznati vo tekovni prihodi (vidi Bele[ka 22).
37
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
14.
Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
@iro smetka (vo MKD)
Kratkoro~ni depoziti vo banki
Pari vo blagajna (vo MKD)
Pari vo blagajna - stranski valuti
Smetki vo banki - vo stranski valuti
2011
2010
27,106
2,781
29
12
7
29,935
1,810
5,704
89
3
12
7,618
Efektivnata kamatna stapka za kratkoro~nite depoziti vo banki varira[e
pome\u 0,50% i 0,80% (2010: 0,50% i 0,80%).
15.
Akcionerski kapital
Vo tabelata sledi akcionerskiot kapital na Dru[tvoto so sostojba na 31
dekemvri 2011 godina:
Obi~ni akcii – Elbisco
Obi~ni akcii – Albatros
Obi~ni akcii – ostanati
akcioneri
Prioritetni akcii –
Penziski fond
Prioritetni akcii –
Elbisco
Prioritetni akcii –
ostanati akcioneri
Broj na
akcii
U~estvo vo
vkupniot
akcionerski
kapital
Nominalna
vrednost na
akciite vo
EVRA
Vkupno vo
EVRA
Vkupno vo
MKD’000
443,455
17,657
53.72%
2.14%
35.79
35.79
15,871,254
631,944
974,065
38,784
344,278
41.70%
35.79
12,321,710
756,219
13,848
1.68%
35.79
495,620
30,409
600
0.07%
35.79
21,474
1,318
5,699
825,537
0.69%
100.00%
35.79
-
203,967
29,545,969
12,527
1,813,322
So cel privatizacija na Dru[tvoto, na 31 dekemvri 1994 godina, kapitalot na
@ito Luks A.D. - Skopje be[e procenet od strana na ovlasteni proceniteli,
nazna~eni od Agencijata za privatizacija. Spored ovaa procenka, vrednosta na
kapitalot na @ito Luks A.D. - Skopje so sostojba na 31 dekemvri 1994 godina
iznesuva[e 37,570,000 DEM. Procenetata vrednost na kapitalot ne e
evidentirana vo knigovodstvoto na @ito Luks A.D. - Skopje.
Spored Odlukata na Akcionerskoto Sobranie, odr`ano na 12 maj 1999 godina,
kapitalot na Dru[tvoto be[e namalen za iznos od 161,887 DEM.
Za vreme na 1998 godina, Dru[tvoto izdade 25,000 akcii po nominalna vrednost
od 100 DEM po akcija. Vkupniot iznos koj be[e platen iznesuva[e 2,298,400
DEM.
Spored Odlukata na Akcionerskoto Sobranie, odr`ano na 5 mart 2001 godina,
kapitalot na Dru[tvoto be[e namalen za iznos od 11,911,963 DEM.
Istovremeno, Dru[tvoto izdade 428,572 akcii po nominalna vrednost od 70
DEM po akcija, t.e., vo vkupen iznos od 30,000,040 DEM, koi bea kupeni od
Elbisko Holding S.A. Atina, Grcija.
Soglasno noviot Zakon za trgovski dru[tva usvoen vo maj 2004 godina,
Dru[tvoto be[e obvrzano da usvoi nov Statut, izmenet i dopolnet vo
soglasnost so noviot Zakon za trgovski dru[tva. Ottamu, Dru[tvoto povtorno
38
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
Akcionerski kapital (prodol`uva)
se registrira[e vo Trgovskiot registar. Paritetot koj se primenuva vo sudskata
registracija e ist so onoj koj se primenuva vo noviot Statut.
Prioritetnite akcii gi nosat istite prava kako i obi~nite akcii osven [to
prioritetnite akcii ne nosat pravo na glas. Prioritetnite akcii imaat
prednost vo odnos na obi~nite akcii vo slu~aj na isplata na dividendi ili pri
raspredelba na imotot na Dru[tvoto.
16.
Ostanati rezervi
Revalorizacija na
zemji[teto
Sostojba na 31 dekemvri
2009 godina/
01 januari 2010 godina
- Vlo`uvawa raspolo`livi za
proda`ba
Dobivka od objektivna
vrednost
Sostojba na 31dekemvri 2010
Sostojba na 31 dekemvri
2010 godina/
01 januari 2010 godina
Sostojba na 31 dekemvri
2010 godina/
01 januari 2011 godina
- Vlo`uvawa raspolo`livi za
proda`ba
Dobivka od objektivna
vrednost
Osloboduvawe na
revalorizacioni rezervi od
proda`ba na sredstva
(Bele[ka 22
Sostojba na 31dekemvri 2011
Ostanata rezerva
Vlo`uvawa
koja ne se raspolo`-livi
raspredeluva
za proda`ba
Vkupno
326,278
141,560
(9,014)
458,824
326,278
141,560
719
(8,295)
719
459,543
326,278
141,560
(9,014)
458,824
326,278
141,560
(8,295)
459,543
-
-
(1,851)
(1,851)
(44,736)
281,542
141,560
(10,146)
(44,736)
412,956
Vo tekot na 2011 godina, Dru[tvoto prodade del od svoite nedvi`nosti,
postrojki i oprema i del od netekovnite sredstva koi se ~uvaat za proda`ba za
koi be[e napraveno osloboduvawe na revalorizacionite rezervi vo iznos od
40,014 iljadi Denari. Od niv za zemji[te se odnesuva iznos od 27,132 iljadi
Denari (vidi Bele[ka 5.1), dodeka za netekovni sredstva koi se ~uvaat za
proda`ba iznos od 12,882 iljadi Denari (vidi Bele[ka 11). Ostanatiot iznos od
4,722 iljadi Denari se odnesuva za netekovni sredstav koi se ~uvaat za proda`ba,
prodadeni vo minati godini.
17.
Pozajmici
2011
Netekovni
Pozajmici od banki
Tekovni
Pozajmici od banki
Vkupno pozajmici
2010
147,000
147,000
193,152
193,152
392,178
392,178
539,178
436,729
436,729
629,881
39
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
Pozajmici (prodol`uva)
Na datumot na Izve[tajot za finansiskata sostojba, analizata na dospeanosta na
pozajmicite na Dru[tvoto vrz osnova na dogovornite rokovi na otplata e
slednata:
2011
Do 12 meseci
Pome\u 1 i 2 godini
Pome\u 2 i 5 godini
392,178
61,927
85,073
539,178
2010
436,729
118,136
75,016
629,881
Kamatnata stapka primeneta za pozajmicite na Dru[tvoto vo Denari vo tekot na
2011 godina varira[e pome\u 7,00% godi[no i 9,00% (2010: 7,00%- 9,00%).
Vo tekot na 2011postoe~kite ramkovni dogovori za revolving kreditni linii so
Komercijalna banka i Ohridska banka se zgolemeni na5,500 iljadi Evra, odnosno
725 iljadi Evra soodvetno, dodeka kratkoro~nata kreditna linija so Stopanska
banka e namalena na 2.815 iljadi Evra.
Pozajmicite od banki se obezbedeni so zgradi i oprema (Bele[ki 5 i 32).
18.
Obvrska pri penzionirawe na vrabotenite
Sega[na vrednost na definiranata obvrska za pridonesi
Nepriznaena aktuarska dobivka
Obvrska pri penzionirawe na vrabotenite
2011
2010
4,613
(793)
3,820
6,172
(1,367)
4,805
Obvrskata pri penzionirawe na vrabotenite se evidentira po sega[na vrednost
na o~ekuvanite idni isplati do vrabotenite po osnov penzionirawe.
Sega[nata vrednost na o~ekuvanite idni isplati do vrabotenite ja utvrduva
nezavisen ovlasten procenitel soglasno va`e~kite pravila za aktuarska
matematika.
Vo prodol`enie sledi dvi`eweto vo obvrskite priznaeni vo izve[tajot za
finansiskata sostojba:
Na po~etokot od godinata
Aktuarska zaguba /(dobivka)
Namaluvawe
Plateno vo tekot na godinata
Na krajot na godinata
Definirana obvrska za pridonesi na po~etokot od godinata
Tro[oci za uslu`nite komponenti
Komponenti na kamatnite tro[oci
Vlijanie od namaluvaweto i podmiruvaweto /Nadomest za
prekin na rabotniot odnos
Platen nadomest za prestanok na raboten odnos
Definirana obvrska za pridonesi na krajot na godinata
2011
2010
4,805
793
18,014
(19,792)
3,820
4,874
1,367
10,599
(12,035)
4,805
2011
2010
4,805
291
272
18,014
4,874
330
307
(19,562)
3,820
10,599
(11,305)
4,805
40
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
Obvrska pri penzionirawe na vrabotenite (prodol`uva)
Glavnite aktuarski pretpostavki koi se upotrebeni se slednite:
Diskontna stapka
Zgolemuvawe - cenovna inflacija
O~ekuvawa dolgoro~na stapka na BNP
Godi[no zgolemuvawe na plati
2011
2010
4,8%
2%
3%
3%
4.4%
2%
3%
3%
Pretpostavkite za idnata stapka na mortalitet se baziraat na objavenite
statistiki i iskustvo vo zemjata.
19.
Obvrski kon dobavuva~i i ostanati obvrski
2011
2010
98,988
135,571
234,559
77,940
159,581
237,521
31,819
8,790
4,887
4,047
7,625
459
281
1,872
59,780
294,339
30,397
10,207
4,887
4,693
3,216
257
336
1,950
55,943
293,464
2011
2010
1,265,267
49,615
1,314,882
953,927
52,981
1,006,908
2011
2010
Potro[en material
Bruto plati i honorari
Energija
Amortizacija
Nabavna vrednost na prodadeni stoki
Uslugi od najmeni rabotnici
Ostanati honorari
Voda i komunalni uslugi
Osiguruvawe
Nabavna vrednost na rezervni delovi
Transportni i po[tenski uslugi
Nabavna vrednost na prodadeni materijali
Naemnina
Ostanato
738,409
95,698
74,260
39,207
14,932
7,681
4,020
5,937
3,759
2,643
2,343
536
403
3,688
993,516
495,728
99,757
65,515
40,055
24,725
2,228
5,448
5,326
3,524
3,355
2,623
486
390
3,940
753,100
Po~etna sostojba na zalihi
(Namaleno za:) Krajna sostojba na zalihi
30,671
(27,677)
2,994
996,510
31,810
(30,671)
1,139
754,239
Obvrski kon dobavuva~i
Doma[ni dobavuva~i
Stranski dobavuva~i
Ostanati obvrski
Primeni avansi
Neto plati i honorari
Obvrski po osnov na dividendi
Danoci i pridonesi po osnov na plati
Presmetani tro[oci
Obvrska po osnov danok na dobivka
Obvrska po osnov kamati
Ostanati obvrski
20.
Proda`ba
Proda`ba na doma[en pazar
Proda`ba na stranski pazari
21.
Tro[oci na proda`bata
41
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
22.
Ostanati delovni prihodi
Dobivki od ottu\uvawe na nedvi`nosti, postrojki i
oprema i netekovni sredstva ~uvani za proda`ba
Namaluvawe na revalorizaciona rezerva od prodadeni
sredstva (Bele[ka 16)
Naemnina
Prihodi od dividendi
Naplateni otpi[ani pobaruvawa
Otpi[ani obvrski
Prihod od uslugi za kupuva~i
Ostanato
23.
2010
41,198
50,770
40,014
10,306
556
339
227
73
5,005
97,718
10,108
472
862
2,909
341
4,487
69,949
2011
2010
72,041
42,500
26,009
26,558
25,961
20,008
5,989
6,001
6,693
4,581
2,602
2,837
2,045
1,100
7,308
1,332
1,157
459
3,395
258,576
55,861
55,633
32,370
27,024
25,805
6,548
6,348
6,058
4,578
3,288
2,369
3,745
2,319
2,050
1,496
1,430
1,351
753
5,858
244,884
2011
2010
28,919
18,242
18,749
6,827
2,730
2,912
2,283
3,699
2,194
2,935
1,671
1,103
2,722
1,388
1,026
24
408
1,434
1,991
101,257
31,674
17,288
11,256
6,735
2,911
2,720
2,540
2,431
2,148
1,918
1,869
1,804
1,798
1,472
1,090
321
272
2,670
92,917
Tro[oci za distribucija
Nadomestoci za agenti
Bruto plati i honorari
Amortizacija
Energija
Reklamirawe
Dopolnitelni popusti
Uslugi na odr`uvawe
Ostanati honorari
Konsalting/Marketing
Uslugi od najmeni rabotnici
Patarini
Potro[ni materijali
Osiguruvawe
Naemnina
Transportni i po[tenski uslugi
Voda i komunalni uslugi
Potro[en materijal i alati
Nabavna vrednost na rezervni delovi
Ostanato
24.
2011
Administrativni tro[oci
Bruto plati i honorari
Uslugi i nematerijalni tro[oci
Nadomesti za prestanok na raboten odnos
Honorari za porane[ni vraboteni
Amortizacija
Energija
Transportni i po[tenski uslugi
Ostanati honorari
Naemnina
Bankarski provizii
Osiguruvawe
Nadomestoci za ~lenovi na Upraven Odbor
Danoci
Uslugi
Potro[en materijal
Rashodi od prethodnite godini
Reklamirawe
Kapitalni zagubi od ottu\uvawe na netekovni sredstva
Ostanato
42
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
25.
Ostanati delovni tro[oci
O[tetuvawe na netekovni sredstva koi se ~uvaat za
proda`ba
Rezervacija za nenaplativi i somnitelni dolgovi
Obvrski pri penzionirawe na vrabotenite
26.
Prose~en mese~en broj na vraboteni za godinata:
Polno rabotno vreme
98
6,171
6,269
98
3,081
12
3,191
2011
2010
123,101
29,898
18,749
14,118
185,866
137,587
33,604
11,256
15,868
198,315
462
555
2011
2010
187
187
570
570
(123)
(34,169)
(2,229)
(42,642)
(34,105)
(44,301)
2011
2010
2,709
(249)
2,460
2,098
120
2,218
Rashodi od finansirawe
Prihodi od kamati
(Negativni )/ pozitivni kursni razliki, neto
Rashodi po osnov na kamati
28.
2010
Tro[oci za vrabotenite
Plati i honorari
Pridonesi za penzisko osiguruvawe
Nadomesti za prestanok na raboten odnos
Pridonesi za socijalno i zdravstveno osiguruvawe
27.
2011
Danok na dobivka
Tekoven danok
Odlo`en danok (Bele[ka 10)
Usoglasuvaweto na tro[okot za danok od dobivkata spored Izve[tajot za
seopfatnata dobivka e kako [to sledi:
2011
- Neodbitni tro[oci
- Dano~ni krediti za tro[oci so odlo`eno pla]awe
Presmetan tro[ok po danok na dobivka po stapka od 10%
(2010: 10%)
- Dano~no osloboduvawe za u~estvo na stransko lice vo
kapitalot
Tekoven tro[ok po danok na dobivka
2010
(28,371)
1,282
(27,089)
(20,997)
(20,977)
(2,709)
-
(2,098)
-
2,709
2,098
43
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
29.
Zarabotuva~ka po akcija
Osnovna
Osnovna zarabotuva~ka po akcija se presmetuva po pat na delewe na dobivkata
koja pripa\a na imatelite na akcii (otkoga istata ]e se namali za delot od
dobivkata po odano~uvawe za imatelite na prioritetni akcii) so ponderiraniot
prose~en broj na obi~ni akcii vo optek vo tekot na godinata, vklu~uvaj]i gi
sopstvenite akcii na Dru[tvoto.
Dobivka/(Zaguba) za imatelite na obi~ni akcii
2% dividendi za imatelite na prioritetni akcii
(Zaguba)
Ponderiran prose~en broj na izdadeni obi~ni akcii
Osnovna zarabotuva~ka po akcija (Denari po akcija)
30.
2010
13,423
(887)
12,536
805,390
15,57
(64,893)
(885)
(65,778)
805,390
(81,67)
2011
2010
Tro[oci po vidovi
Potro[en material
Koristi i nadomestoci za vrabotenite
Energija i voda
Nadomestoci i popusti za agenti
Amortizacija
Reklamirawe / Marketing
Uslugi
Uslugi od najmeni rabotnici
Transport
Osiguruvawe
Nadomestoci po sudski odluki
Danoci, provizii
Rezervni delovi, potro[ni materijali i alati
Naemnina
Nadomestoci za ~lenovite na Upravniot Odbor
Tro[oci od prethodni godini
Ostanati tro[oci
Vkupni tro[oci na proda`ba, distributivni i
administrativni tro[oci
31.
2011
760,733
199,585
110,999
92,049
67,946
33,062
25,619
12,262
11,934
7,476
6,827
5,656
4,260
3,697
1,103
24
13,113
526,913
212,256
102,015
62,410
75,336
30,655
25,109
5,516
6,658
7,711
6,735
3,717
5,459
4,588
1,804
321
14,837
1,356,345
1,092,040
Transakcii so povrzani subjekti
Dru[tvoto e kontrolirano od mati~nata kompanija Elbisko Holding S.A., so
sedi[te vo Grcija, koja e sopstvenik na 53,79 % od akciite na Dru[tvoto.
Ostanatiot del od akciite se sopstvenost na golem broj subjekti.
Podolu se prika`ani transakciite so povrzanite subjekti:
1. Proda`ba na stoki
Elbisco Commercial SA, Greece
2011
2010
34,876
34,876
52,526
52,526
2011
2010
157,997
22
158,019
112,198
112,198
2. Nabavka na stoki i uslugi
Elbisco Comercial SA, Greece
Elbisco Holding S.A. Greece
44
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
Transakcii so povrzani subjekti (prodol`uva)
3.
Nadomestoci za rakovodstvoto
Rakovodstvoto gi vklu~uva ~lenovite na Upravniot Odbor и Надзорниот Одбор..
Nadomestocite [to se isplateni ili ]e bidat isplateni na rakovodstvoto se
prika`ani podolu:
Plati i ostanati kratkoro~ni koristi
2011
2010
10,863
10,863
12,961
12,961
4. Sostojba na krajot od godinata koja rezultira od kupuvawe/proda`ba na stoki
Pobaruvawa od povrzani subjekti
Elbisco Comercial SA, Greece
Obvrski kon povrzani subjekti
Elbisco Comercial SA, Greece
Elbisco Holding S,A, Greece
Primeni avansi od povrzani subjekti
Elbisco Holding S,A, Greece
2011
2010
20,869
20,869
36,793
36,793
85,551
22
85,573
106,487
106,487
28,282
28,282
28,282
28,282
32. Potencijalni i prezemeni obvrski
Zalo`eni sredstva
Средства заложени како гаранција обезбедување на каматоносните позајмици од
локалните финансиски институции се евидентираат вон- балансно на датумот на
Извештајоу за Финансиска состојба (види белешки 5 и 17) . Neto smetkovodstvenata
vrednost na ovie sredstva na 31 Dekemvri 2011 godina iznesuva627,293 iljadi
Denari.
Korisnik
Opis
Vid na
kolateral
Neto eviden tirana
vrednost
Ohridska Banka AD Ohrid
Prodavnici
1vi Stepen
29,044
KomercijalnaBanka AD Skopje
Proizvoden kompleks
Oprema
Administrativna zgrada
Silos
Melnica i oprema
1vi Stepen
1vi Stepen
1vi Stepen
2riStepen
2ri Stepen
162,402
134,799
21,727
-
Stopanskabanka ad, Skopje
Silos
Melnica
Oprema
1vi Stepen
1vi Stepen
1vi Stepen
153,537
59,607
66,178
Vkupno
627,294
Obvrski od operativen naem – kade Dru[tvoto pretstavuva zakupec
Obvrskite po osnov operativen naem pred se se odnesuvaat na naemot na delovni
prostorii i oprema. Vremetraeweto na dogovorite za naem se dvi`i pome\u 1 i 3
godini, a istite mo`e da se obnovat na krajot na periodot na naem. Idnite
vkupni obvrski za isplata na naemi se slednite:
45
@ito Luks AD, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011
(Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
Neizvesni i prevzemeni obvrski (prodol`uva)
2011
Do 1 godina
Podocna od 1 godina, no ne podocna od 5 godini
Podocna od 5 godini
2,318
479
2,797
2010
3,288
3,801
7,089
Neizvesni obvrski
Sudski sporovi
“@ito Luks” A,D, - Skopje e vo proces na sudski sporovi so pogolem broj na
dru[tva. Vkupniot iznos na sudskite sporovi vo koi Dru[tvoto e tu`ena strana
iznesuva pribli`no 117,234 iljadi Denari (2010: 120,216 iljadi Denari).
Rakovodstvoto na Dru[tvoto ne predviduva zna~ajni obvrski koi mo`at da
proizlezat od potencijalnite obvrski.
Potencijalni sredstva
“@ito Luks” A,D, - Skopje vodi sudski sporovi so golem broj na dru[tva i
vkupnata vrednost na sporovite vo koi Dru[tvoto e vo funkcija na tu`itel
pribli`no iznesuva 322,272 iljadi Denari(2010: 383,564 iljadi Denari).
Dano~ni rizici
Dano~nite vlasti nemaat izv[eno revizija na knigite i evidencijata na
Dru[tvoto za poslednite tri godini. Poradi toa, obvrskite po osnov danoci na
Dru[tvoto ne mo`e da se smetaat za kone~ni. Vo ovaa faza, ne mo`e so razumna
sigurnost da se odredi rezervacija za dopolnitelni danoci i kazni, koi mo`e da
se nametnat vrz Dru[tvoto, dokolku postojat takvi.
33. Izvestuvawe po operativni segmenti
Delovnite aktivnosti na Dru[tvoto se odnesuvaat na eden operativen segmentproizvodstvo na bra[no, leb i ostanati pekarski proizvodi. Delovnite
aktivnosti na Dru[tvoto se vr[at na teritorijata na Republika Makedonija i na
stranski pazari (Bele[ka 20). Posledovatelno, Dru[tvoto ne obelodenuva
ekonomski informacii povrzani so oddelni operativni segmenti i geografski
regioni.
34. Nastani po datumot na izvestuvawe
Po 31 dekemvri 2011 godina - datumot na izvestuvaweto, do denot na
odobruvaweto na ovie finansiski izve[tai, nema nastani koi bi predizvikale
korekcija na finansiskite izve[tai, nitu pak nastani koi se materijalno
zna~ajni za objavuvawe vo ovie finansiski izve[tai.
www.grant-thornton.com.mk
ЖИТО ЛУКС АД СКОПЈЕ
ГОДИШЕН ИЗВЕШТАЈ
ЗА РАБОТЕЊЕТО НА ДРУШТВОТО ВО 2011 ГОДИНА
СКОПЈЕ, ФЕВРУАРИ 2012
Жито Лукс АД Скопје
СОДРЖИНА
страна
1. Политичко опкружување
3
2. Економскo опкружување
3
3. Остварени финансиски резултати
5
4. Инвестиции и позајмици од банки
8
5. Управување со ризици
10
6. Активности од областа на истражување и развој
12
7. Маркетинг и промотивни активности
13
8. Корпоративна општествена одговорност
14
9. Човечки ресурси
15
10. Корпоративно управување
16
11. Заклучни согледувања
18
2
Жито Лукс АД Скопје
1.
Политичко опкружување
Земјата одбележа два значајни јубилеа минатата година:
-
На 8-ми Септември државата одбележа 20 години од прогласувањето на
независност, додека
13ти Август одбележа една декада од потпишувањето на Охридскиот Рамковен
Договор, со кој се стави крај на интензивните меѓу етнички тензии.
Комитетот за Надворешни Работи на Европскиот Парламент побара од Европското
Собрание да отвори преговори за членство со Македонија, за да се постигне
дисперзија на ризикот кој ја доведе државата во ќор-сокак. Европратениците во
својот предлог-резолуција за Македонија од извештајот за напредокот на земјата за
2011 година, тврдат дека билатералните спорови не треба да се мешаат со одлуката
за проширување на ЕУ, но бидејќи се уште не е постигнат напредок во решавањето
на спорот со името, прашањето за влез на Македонија во ЕУ и НАТО останува
отворено.
Македонија го зазема највисокото место од сите балкански држави за економска
слобода според Индексот на Фондацијата Херитиџ во 2012 година. Земјата ја
подобри својата позиција искачувајќи се на 43то место (од 55то во претходната
година) со што стана водечка сила во регионот, вклучувајќи ги и земјите членки
Словенија (69то) и кандидатот за прием Хрватска (80то). Инвестиционата клима во
Македонија е значително подобрена под водство на сегашната Влада, што се
рефлектира и во други значајни издигнувања во светски рамки.
2. Економско опкружување 2
Во текот на деловната 2011 година беа забележани негативни движења и очекувања
за глобалната економија, особено поврзани со финансиската стабилност во еврозоната. Притоа, прелевањата на негативните ефекти врз домашната економија од
забавувањето на глобалниот раст или остварувањето на ризиците за евро-зоната
влијаеше врз економијата во земјата и доведе до забавување на економската
активност.
Според последните податоци од Државниот завод за статистика реалната стапка на
раст на бруто-домашниот производ во третиот квартал од 2011 година се зголеми на
2,3% што претставува намалување во однос на 5% од првата половина на годината.
На годишна основа стапката на раст на БДП изнесуваше 3,3%.
Физичкиот обем на индустриското производство бележи зголемување од 3.3% на
годишно ниво, а обемот на стоковата размена е за 31,0% поголем во споредба со
истиот период минатата година. Трговскиот дефицит изнесува 2.552 милиони УСД
или покриеноста на увозот со извоз е 63,6%.
3
Жито Лукс АД Скопје
Остварената стапка на инфлација се сведе на 3,2% на годишна основа додека
базичната инфлација забележа значително забавување и се сведе на 0,9% на
годишна основа.
Нивото на девизни резерви достигна до 2.069 милиони евра на крајот на 2011
година, што обезбедува соодветна покриеност на проектираниот увоз на стоки и
услуги. Притоа, се оценува дека во наредниот период ќе дојде до исцрпување на
повеќето вонредни движења во платниот биланс, како и до враќање на тековната
сметка во дефицит, којшто сепак ќе се движи во прифатливи рамки.
Монетарната политика беше непроменета, односно НБРМ ја задржа основната
каматна стапка на нивото од 4%.
Растот на кредитирањето на приватниот сектор беше намален на 8,1%, на годишна
основа, што се должи најмногу на забавеното кредитирање на корпоративниот
сектор, додека забавувањето на кредитирањето на домаќинствата имаше релативно
послаб интензитет. Притоа, беше забележано влошување на квалитетот на
кредитното портфолио, пред сѐ поради растот на сомнителните и спорните
побарувања кон корпоративниот сектор. Овие движења го отсликуваат претежно
негативното влијание на глобалните економски движења и неизвесноста околу
идниот период, со оглед на тоа што фундаменталните показатели на банкарскиот
сектор се релативно поволни и стабилни. Во овој период дојде до засилување на
растот на депозитниот потенцијал на банките на 10,5% на годишна основа, којшто
беше предизвикан најмногу од депозитите на домаќинствата.
На страната на невработеноста не се забележуваат позначителни промени;
номиналните нето и бруто плати се зголемија за 1,6% и за 1,5% последователно.
4
Жито Лукс АД Скопје
3.
Остварени финансиски резултати
Во 2011 година се соочивме со радикално зголемување на цените на основните
инпути во нашето производство, со забележителен пораст на цените на пченицата
од 35,19%, на горивото од 21,76% и на природниот гас од 12%, на просечно
годишно ниво. Сите овие фактори имаа негативен ефект врз цената на чинење на
производите и другите оперативни трошоци. Меѓутоа, со цел да ги поддржи своите
потрошувачи, Компанијата не ги следеше во целост овие зголемувања на цените
преку својата ценовна политика. Остваривме зголемен обем на продажбите во
количини, што резултираше во зголемени приходи од продажба за 31% споредено со
претходната 2010 и зголемена бруто добивка за 26% споредено со претходната
2010.
Оперативните трошоци, истовремено, се намалени споредено со истиот период
минатата година, како резултат на дисконтинуираното работење на малопродажната
дејност на Друштвото. Имено, на почетокот од оваа година, Друштвото склучи
Договор за деловна соработка со ЖИТО ЛЕБ Охрид во вредност од 1.5 милиони евра,
со кој ЖИТО ЛЕБ Охрид се стекна со 11 малопродажни објекти на ЖИТО ЛУКС и
презеде 70 вработени.
Оперативната добивка, која во 2010 година беше негативна (-18.347 илјади денари),
во 2011 година премина во позитивна (49.988 илјади денари).
Воедно, финансиските трошоци се намалени за 23% во споредба со претходната
2010 година, што главно се должи на отплата на долгорочните кредити и пониски
просечни трошоци на финансирање во тековната година.
Компанијата регистрираше нето добивка по оданочување во износ од 13.423 илјади
денари, што покажува подобрување од 121% споредено со нето загубата остварена
во претходната година.
Во однос на готовинските текови за 2011 година, Друштвото генерираше 35,828
илјади денари суфицит од работењето, без користење дополнителни позајмици од
банки за потребите на работен капитал.
Суфицитот од 110,803 илјади денари од инвестициони активности беа главно
употребени за отплата на обврските по кредити во износ од 90,729 илјади денари, а
останатите парични средства се депонирани во комерцијалните банки.
5
Жито Лукс АД Скопје
Основни ставки од билансот на успех
(износите се во ‘000 МКД)
2011
2010
Продажба
Трошоци на продажбата
Бруто добивка
1,314,882
(996,510)
318,372
1,006,908
(754,239)
252,669
Останати деловни приходи
Трошоци на дистрибуција
Административни трошоци
Останати деловни трошоци
Добивка/ (Загуба) од деловни активности
97,718
(258,576)
(101,257)
(6,269)
49,988
69,949
(244,884)
(92,917)
(3,191)
(18,374)
Финансиски приходи
Финансиски расходи
Нето финансиски расходи
1,290
(35,395)
(34,105)
2,375
(46,676)
(44,301)
15,883
(62,675)
(2,460)
(2,218)
13,423
(64,893)
Добивка/ (Загуба) пред оданочување
Данок на добивка
Нето Добивка/ (Загуба) за годината
6
Жито Лукс АД Скопје
Извештај за паричните текови
Оперативни активности
Приливи од купувачите
Исплати на добавувачи и вработени
Парични средства добиени од / (употребени
во) оперативно работење
(Платен) данок од добивка
Примена камата
(Платена) камата
Нето парични средства (употребени
во) оперативни активности
Инвестициони активности
Приливи од оттуѓување на недвижност,
постројки и опрема и нетековни средства
кои се чуваат за продажба
(Набавка) на недвижности, постројки, и
опрема и нематеријални средства
Приливи по дивиденди
Приливи по дадени кредити
Нето парични средства од
инвестициони активности
Финансиски активности
Примања од краткорочни кредити
(Плаќање) на краткорочни кредити
Примања од долгорочни кредити
Плаќање ) на долгорочни кредити
Нето парични средства (употребени
во) финансиски активности
Парични средства и еквиваленти на
почетокот на годината
Нето промена на паричните средства и
еквиваленти
Парични средства и еквиваленти на
крајот на годината
(износите се во ‘000 MKD)
2011
2010
1,260,805
(1,224,977)
928,782
(932,292)
35,828
179
(33,766)
(3,510)
(104)
451
(38,544)
2,241
(41,707)
153,656
62,833
(43,493)
556
84
(86,333)
472
103
110,803
(22,925)
299,613
(272,140)
77,859
(196,059)
527,008
(542,653)
108,502
(38,949)
(90,727)
53,908
7,618
18,342
22,317
(10,724)
29,935
7,618
7
Жито Лукс АД Скопје
4. Инвестиции и позајмици од банки
а)
Инвестиции
Во 2011 година Друштвото регистрира инвестиции во износ од 109,655 денари, кои
главно се наменети за зголемување на производните капацитети и надградба на
компјутерскиот софтвер.
Инвестициите, поделени по групи на средства, се следните:
(износите се во '000 МКД)
Нематеријални
средства
1,549
Земјиште
22
Згради
Опрема
Возила
6,274
100,557
1,253
Вкупни
инвестиции
109,655
Во текот на 2011 година, Друштвото продолжи да инвестира во поставување на нова
производна линија наменета за производство на тост леб и двопек, која започна со
работа на крајот на 2010 година.
Со инсталација на новата линија, производниот капацитет ќе се зголеми од 2.200
парчиња на час до 3.000 парчиња на час за производство на тост леб и од 110 кг на
час до 310 кг на час за производство на двопек.
Истовремено, со новата линија ќе се изврши целосна автоматизација на
производните процеси кои беа рачно управувани на старата линија. Со ова ќе се
обезбеди намален степен на варијабилност во производниот процес и намалено
влијание на човечкиoт фактор врз квалитетот на производите.
Со пренос на производството на тост леб и двопек на новата линија, ќе се обезбеди
дополнителен простор за постојната линија за производство на традиционален леб.
Преку употребата на оваа линија за производство на традиционален леб паралелно
со постоечките две линии, ќе се одложи почетокот на производството, што ќе
резултира со испорака на посвеж леб на пазарот.
Вложувањата во згради вклучува инсталирање на нова комора за ладење како дел
од новата линија за двопек и тост леб.
Капацитетот на комората го следи капацитетот на производната линија. Тоа ќе
обезбеди постојани услови за ладење на споменатите производи. Вака контролирани
услови позитивно ќе влијаат на одржување на свежината на тост лебот, а ќе се
подобри и постојаноста на квалитететот на двопекот.
Останати инвестиции во опрема генерално се однесуваат на поправки и
подобрувања на постојните производни единици. Со поправка и надградба на дел од
машините за пакување како дел од инвестициите за 2011 година, се зголеми
капацитетот на пакување на тост леб, како и на лебот на парчиња.
8
Жито Лукс АД Скопје
Во текот на 2011 година Друштвото
регистрира зголемување на своите
нематеријални средства со стекнување на нови лиценци за ORACLE база на податоци
и имплементирање на нов софтвер за основни средства.
б)
Позајмици од банки
Друштвото користи средствата за кредитирање од 3 домашни и една меѓународна
банка.
Во текот на 2011 година постоечките рамковни договори за револвинг кредитни
линии со Комерцијална банка и Охридска банка се зголемени на 5,500 илјади Евра,
односно 725 илјади Евра последователно, додека краткорочната кредитна линија со
Стопанска банка е намалена на 2,815 илјади Евра.
Салдата на обврските по кредити од 31/12/2011 презентирани по банка се:
Износите се во ‘000 МКД
31.12.2011
170,063
248,604
44,812
75,699
539,178
Стопанска Банка
Комерцијална Банка
Охридска Банка
ЕБРД
Вкупно
Каматната стапка применета за позајмиците на Друштвото во Денари во текот на
2011 година варираше помеѓу 7,00% и 9,00% годишно (2010: 7,00%-10,00%).
Каматната стапка за заемот од ЕБРД е утврдена на шестмесечен ЕУРИБОР плус
маржа од 2%, а применетата стапка во 2011 година варираше помеѓу 3,222% и
3,831% (2010: помеѓу 2.965% и 3.148%).
На датумот на Извештајот за финансиската состојба, анализата на доспеаноста на
позајмиците на Друштвото врз основа на договорните рокови на отплата е следната:
Износите се во 000 МКД
До 12 месеци
Помеѓу 1 и 2 години
Помеѓу 2 и 5 години
Вкупно
2011
392,178
61,927
85,073
392,178
539,178
2010
436,729
118,136
75,016
436,729
629,881
На 31 декември 2011 година позајмиците од банки се обезбедени со згради и опрема
со нето сметководствената вредност од 627,294 илјади Денари, (2010: 387,635
илјади Денари).
9
Жито Лукс АД Скопје
5.
Управување со ризик
Деловните активности на Друштвото го изложуваат Друштвото на различни
финансиски ризици: (вклучувајќи валутен ризик, ризик од каматни стапки врз
готовинските текови и објективната вредност и ценовен ризик), ризик од
кредитирање и ризик од ликвидност. Програмата за управување со ризици на
Друштвото се фокусира врз непредвидливоста на финансиските пазари и се стреми
кон минимизирање на потенцијалните негативни влијанија врз финансиското
работење на Друштвото. Друштвото го следи капиталот на основа на нивото на
задолженост.
Овој показател се пресметува како нето долгот поделен со вкупниот капитал. Нето
долг се пресметува како вкупно позајмување (вклучувајќи ги тековни и нетековни
позајмици) намалено за паричните средства и паричните еквиваленти.
Вкупно позајмици
Намалено за парични средства и парични еквиваленти
Нето долгови
Вкупно главнина
Вкупно капитал
Коефициент на задолженост
a)
2011
2010
539,178
(29,935)
509,243
830,240
1,339,483
629,881
(7,618)
622,263
858,682
1,480,945
38%
42%
Пазарен ризик
(1) Ризик од курсни разлики
Друштвото е изложено на ризици од курсни разлики поради фактот што Друштвото
има сметки во банки во странски валути и има деловни активности преку приходи од
исплати до меѓународни компании.
Валутата која пред се предизвикува ваков ризик е ЕВРО. Друштвото има многу мали
парични резерви во УСД.
Информациите за сензитивноста на ризикот од курсни разлики се ограничени на
ризиците кои произлегуваат од финансиските инструменти кои се деноминирани во
валути различни од функционалната валута во која истите се мерени.
(2) Ценовен ризик
Друштвото е изложено на ценовен ризик на сопственички хартии од вредност поради
вложувањата кои се поседуваат (класифицираат во извештајот за финансиска
состојба како расположливи за продажба), кои може да бидат под влијание на
фактори на ризици како што се цените на берза.
10
Жито Лукс АД Скопје
(3) Ризик од каматни стапки врз готовинските текови и бјективната вредност
Каматниот ризик претставува ризикот дека објективната вредност на идните парични
текови на финансискиот инструмент ќе флуктуира поради промените на пазарните
каматни стапки. Изложеноста на Друштвото на ризикот од промени на пазарните
каматни стапки пред се е поврзана со долгорочните должнички обврски на
Друштвото со променливи каматни стапки. Позајмиците кои се даваат по променливи
каматни стапки го изложуваат Друштвото на ризик од каматни стапки врз паричните
текови.
Промените во каматните стапки и каматните маржи може да влијаат врз
финансиските расходи и приходот од финансиските вложувања.
Друштвото ја анализира својата изложеност на ризикот од каматни стапки на
динамична основа. Се разгледуваат разновидни сценарија, а во предвид се земаат
обновата на постоечките позиции, повторно финансирање и алтернативно
финансирање.
Камтните ризици се управуваат преку диверзификација на кредитните поддршки од
неколку банки, со различни услови на финансирање.
б)
Кредитен ризик
Ризик од кредитирање настанува од паричните средства и паричните еквиваленти,
депозитите во банки, како и изложеноста на купувачи.
Процесот на управување со кредитниот ризик од деловните активности вклучува
превентивни мерки како што се проверка на кредибилитетот и превентивни
препреки, корективни мерки за време на некој правен однос како што се
потсетување и исклучување, соработка со агенции за наплата и наплата по некој
правен однос од видот на парници, судски процеси, инволвираност на извршните
единици и факторинг.
Заостанатите исплати се проследуваат преку постапка на зголемување на долг врз
основа на видот на клиентот, кредитната категорија и износот на долгот.
Кредитниот ризик се контролира преку проверки на кредибилитетот – со што се
одлучува дали клиентот е задолжен и се одредува неговата кредитна способност,
како и преку превентивни препреки – со што се одредува кредитниот лимит врз
основа на претходните приходи од промет на клиентот.
Процедурите на Друштвото се со цел да обезбедат дека продажба се врши до
клиенти со соодветна кредитна историја и дека истите не ги надминуваат
прифатливите лимити на кредитна изложеност.
в) Ризик од ликвидност
Ризикот од ликвидност се дефинира како ризик дека Друштвото нема да може
навремено да ги подмири или исполни своите обврски.
11
Жито Лукс АД Скопје
Друштвото има политика да одржува доволно парични средства и парични
еквиваленти за да ги подмири своите обврски во блиска иднина. Финансискиот
сектор ги предвидува паричните текови за барањата за ликвидност со цел да
осигура дека има доволно парични средства за во секое време да се исполнат
оперативните потреби. Предвидувањето ги зема предвид плановите за финансирање
на долгови на Друштвото и усогласеноста со целите за внатрешните билансни
показатели. Сите вишоци од парични средства кои ги чува Друштовто, а кои го
надминуваат салдото кое се бара за потребите на работниот капитал, вообичаено се
депонираат во комерцијални банки или се инвестираат во хартии од вредност со кои
може да се тргува.
6.
Активности од областа на истражување и развој
Покрај проширивањето на постоечкиот асортиман на производи и развојот на
производен концепт во смисла на испорака на топол леб на пазарот, главниот фокус
на развојно истражувачките активности во текот на 2011 беше насочен кон развој на
рецептури за производи преку кои нашите потрошувачи ќе добијат додадена
нутритивна вредност.
Се истражуваше можноста за користење на диететски влакна во лебот и нивното
влијание врз нутритивните вредности на производот, со паралелно потврдување на
добиените резултатите од тестирањата и преку лабораториски анализи.
Дополнително се работеше во насока на производство на леб базиран на употреба
на 100% интегрално брашно и надминување на процесните проблеми кои
произлегуваат од карактеристиките на овој вид на брашно. Исто така се испитуваше
и можноста за употреба на останати житарки и нивното влијание врз нутритивните
вредности на лебот. Оваа активност резултираше со лансирање на јачменов леб на
пазарот.
Во текот на 2011 исто така беа отпочнати активности за истражување на можноста
за продолжување на свежината и рокот на важност на трајните лебови со употреба
на различни ензими и различни профили на печење. Овој проект ќе продолжи и во
текот на 2012 година.
12
Жито Лукс АД Скопје
7. Маркетинг и промотивни активности
Една од примарните заложби на Жито Лукс е да ги следи и задоволува потребите на
потрошувачите. Ова е тоа што ја прави Компанијата лидер на пазарот. 2011 година
не беше исклучок во областа на лансирање на нови производи. На пазарот беа
воведени следните производи:
 Асортиманот на леб е збогатен со неколку нови видови. Новиот леб со
диететски влакна е воведен со цел да ги задоволи потребите на оние кои
уживаат во вкусот на белиот леб, но сепак сакаат да консумираат храна со
збогатена хранлива вредност. Примарната цел на лансирање на новиот
Фурнаџиски леб беше да ги задоволи потребите на пазарот за "топол" леб.
Новата “Нутри” линија на лебови се состои од 1 постоечки леб и 3 нови. Овој
асортиман се карактеризира со збогатена хранлива вредност и е првата
линија на лебови кои се произведени од 100% интегрално брашно.
 Асортиманот на брашно е збогатен со пченкарно брашно и пченкарна палента
како нови производи, и пченичен гриз во пакување од 200гр, како
проширување на постоечкиот асортиман покрај производот од 500гр.
 Асортиманот на Двопек, исто така е збогатен со 2 нови производа.
 Кај продажбите на странски пазар Друштвото регистрираше значително
подобрување со освојување на нови пазари, поточно во Р. Србија и Р. Косово
со извоз на Тост леб и Двопек. Воедно, воведен е и нов вид на Двопек на
грчкиот пазар.
Со цел да ги информира потрошувачите за придобивките од новите производи,
Компанијата ги поддржа сите овие лансирања со маркетинг активности.
-
Лансирањето на пченкарниот асортиман беше интензивно поткрепенo преку:
телевизиска реклама, реклама во весници и списанија, промотивни
материјали за малопродажни места и промоции.
”Нутри” лебовите беа претставени преку телевизиска реклама, реклама во
весници и списанија, промотивни материјали за малопродажни места, ПР
активности и промоции.
Екстра бело брашно за домашна употреба Т-400 беше исто така, силно
промовирано со интензивна кампања (ТВ, печат) и со промоции за
потрошувачите и трговијата. Интензивна промотивна ТВ кампања беше
спроведена и за дневните лебови.
Лансирањето на oстанатите нови производи беше поткрепено со промотивни
материјали за малопродажните места.
13
Жито Лукс АД Скопје
8.
Корпоративна општествена одговорност
Во 2011 година, Друштвото уште еднаш ја потврди својата општествена одговорност
преку следните проекти:

Доделени стипендии на 4 студенти при Факултетите во Велес и
Битола – катедра по Нутриционизам
Жито Лукс како дел од својата општествено одговорна политика уште минатата
година почна соработка со Технолошко-техничкиот факултет во Велес преку
стипендирање на 4 студенти на новата катедра по Нутриционизам. Со оглед на тоа
што дел од нашата производна линија се и интегралните Нутри лебови со
збогатена нутритивна вредност, стипендирањето на кадар кој ќе се обучува за
новите современи текови во здравата и квалитетна исхрана е дел од нашата
определба како Компанија која се грижи за заедницата во која дејствува и која се
грижи за здравјето на граѓаните.

Донација на финансиски средства за Детскиот оддел на Општата
болница во Вeлес
Целта на оваа донација беше да се соберат што повеќе средства кои ќе бидат
донирани за купување на опрема во болницата, како би се олеснил престојот на
децата во болничкиот оддел, и би се овозможило нивно побрзо закрепнување.
Решивме да одделуваме по 2 денари од секој купен леб на Жито Лукс во Велес.
Акцијата ја започнавме на 16 септември и траеше додека не се собраа доволно
средства потребни за опремување на детскиот оддел. Со донираните средства,
Жито Лукс набави кревети, телевизори, масички, клима, фрижидер, држачи за
инфузија, инхалатори, аспиратори, и останати потребни елементи кои беа сместени
во собата за децата на хируршкиот оддел. Донацијата ја реализиравме со помош на
Здружението на родители за грижа на здраво поколение кои го посочија Детскиот
оддел на општата болница во Велес како место каде помошта е добредојдена.
Здружението на родители за грижа на здраво поколение е здружение посветено на
работа токму со вакви загрозени групи и нивната помош е безрезервна, а хуманоста
безгранична.

Донирани производи за покривање на месечните потреби на СОС
детско село
Како и досега така и понатаму Друштвото продолжува со грижата за оние на кои им
е најпотребно. Целата донаторска акција започна во месец јуни 2010 година и
сеуште трае. Месечните потреби од 120 килограми брашно на 61 дете сместени во
СОС детското село во Скопје, Жито Лукс ги обезбедува и понатаму.
Друштвото организираше неколку едукативни тури во производниот погон со цел да
ги запознае децата од основните училишта со процесот на производство на леб и
организираше и многу други донации со доделување на производи за: образовните
институции, институциите за деца со посебни потреби, социјално загрозени
семејства и сл.
14
Жито Лукс АД Скопје
9.
Човечки ресурси
Со состојба на 31.12.2011 година
квалификациона структура:
Друштвото брои 414 вработени, со следната
Квалификациона структура
Високо образование (VII1)- седми степен
Вишо образование (VI) - шести степен
Средно образование (IV) - четврти степен
Средно образование во занимање(III) -трет степен
occupations
Полу квалификуван (II) - втор степен
Неквалификуван (I) - прв степен
Вкупно
31.12.2011
55
6
148
152
9
44
414
Вкупните трошоци за вработените за 2011 година изнесуваат 185,866 илјади
денари како што е прикажано во долната табела:
Плати
Придонеси за пензиско и инвалидско осигурување
Отпремнини
Придонеси за социјално и здравствено осигурување
Вкупно
2011
123,101
29,898
18,749
14,118
185,866
2010
137,587
33,604
11,256
15,868
198,315
Во 2011 година организирани се перманентни обуки за вработените во Секторот за
продажба, надворешните дистрибутери и менаџерите од страна на овластена
агенција МДИ (Институт за развој на менаџментот од Атина, Грција) за подобрување
на вештините и ефикасноста во работењето.
15
Жито Лукс АД Скопје
10. Корпоративно управување
Во деловната година на известување, Друштвото ги вршеше своите активности со три
тела на управување: Собрание на акционери, Управен одбор и Надзорен одбор.
Акционерското собрание одржа еден состанок на 19 Април 2011 година, на кој
акционерите гласаа за и ги усвоија финансиските извештаи, годишната сметка и
годишниот извештај од работењетона друштвото за деловната 2010 година, се донесе
Одлука за покривање на загубата од 2010 година, Одлука за усвојување на ревизорскиот
извештај и назначување овластен ревизор за финансиските извештаи за 2011 година, беа
усвоени сите предложени одлуки за работата на органите на управување и се утврди
месечниот надоместок на членовите на Надзорниот одбор за 2011 година.
Надзорниот одбор ги вршеше своите должности во согласност со Законот за трговски
друштва и Статутот на Друштвото.
Во текот на 2011 година, Надзорниот одбор одржа 9 седници и ги обавуваше своите
функции во следниот состав:
1. Г-ѓа
Наташа
Трпеноска-Тренчевска-Претседател
(Адвокат,
основач
и
управувачки партнер на Адвокатска канцеларија Трпеноски);
2. Г-ѓа Ирини Патерас - Заменик-претседател - (Директор за Иновации на Службата
за Истражување и Развој на ELBISCO SA);
3. Г-дин Ставрос Бозикас - член - (Директор за човечки ресурси на ELBISCO SA);
4. Г-дин Ристо Хаџи-Мишев - член - (Главен економист во Дивизијата за управување
со ризици на Стопанска банка АД Скопје);
5. Г-дин Андреас Вавуракис - член;
Од 19/04/2011 година на местото на г-дин Андреас Вавуракис, за нов член на Надзорниот
одбор е назначен г-дин Петрос Карампас.
Управниот одбор работеше во согласност со Законот за трговски друштва, Статутот и
Општиот колективен договор, редовно одржуваше седници и ги презеде сите потребни
активности за обезбедување на непречено работење на Друштвото.
Во текот на 2011 година Управниот одбор одржа 15 седници, во состав кој беше променет
во текот на годината.
Од 01/06/2011 година на местото на г-дин Иоаннис Пападопоулос, за нов член на
Управниот одбор е назначена г-ѓа Аглаиа Склави.
Од 31/12/2011 година Управниот одбор се состои од следните членови:
1. Г-дин Рамантанис Димостхенис - Претседател - (Генерален директор на Жито Лукс
АД/Извршен директор на ELBISCO SA);
2. Г-дин Димитриос Плакоутсис - Заменик-претседател и Заменик-генерален директор
на Жито Лукс АД;
3. Г-ѓа Нада Вујиќ - член на одборот, одговорна за финансии и сметководство во
Жито Лукс АД;
4. Г-ѓа Аглаиа Склави – Главен финансов директор на ELBISCO SA;
16
Жито Лукс АД Скопје
5. Г-ѓа Емилија Дубарџиева - член на одборот, одговорна за прашања од областа на
човечки ресурси во Жито Лукс АД;
6. Г-ѓа Наташа Черековиќ - член на одборот, одговорна за комерцијални и технички
прашања во Жито Лукс АД;
7. Г-ѓа Даниела Нонкуловска - член на одборот, одговорна за прашања за
Производство 8ми Март, Обезбедување и контрола на квалитетот, истражување и
развој и Мелница во Жито Лукс АД
Надоместоците на членовите на Управниот и Надзорниот одбор по основ на плати и
останати краткорочни бенефиции изнесуваа 10.863 илјади денари (2010: 12.961 илјади
денари). Согласно со одлуката донесена од страна на Надзорниот одбор, месечниот
надоместок за членовите на Управниот одбор изнесува 12.000,00 денари. Според одлука
донесена на Годишното собрание, месечниот надоместок за членовите на Надзорниот
одбор изнесува 300 евра месечно во денарска противвредност сметана по средниот курс
на НБРМ на денот на исплатата.
Во 2011 година Друштвото нема склучено големи зделки како што се продажба на имот
чија вредност е над 20% од нето книговодствената вредност на вкупните средства ниту
има направено зделки и трансакции со заинтересирани трети лица од кои би можело да
произлезе конфликт на интереси.
17
Жито Лукс АД Скопје
11. Заклучни согледувања
Во ретроспектива на она што Друштвото го постигна во претходната година, подолу се
наведени главните точки:
 Го зголеми прометот од продажбите и оствари позитивни финансиски резултати,
како и позитивен готовински тек од оперативното работење;
 Инвестираше во опрема за производство за поддршка на порастот на продажбите;
 Воведе нови производи на пазарот, со цел да се усогласи со специфичните
потреби на клиентите;
 Демонстрираше општествена одговорност, со донирање на финансиски средства и
производи на трети лица;
 Организираше обуки за вработените, надворешните дистрибутери и менаџерите.
Политичкиот ризик и хроничната невработеност и понатаму ќе ја ограничат способноста
на земјата за привлекување инвестиции, а се очекува странските директни инвестиции во
земјата да заостануваат зад балканските држави како Србија и Хрватска.
Во однос на економските податоци за 2012 година, се очекува следново:
- Високиот степен на неизвесност предизвикан од должничката криза во евро-зоната
и нејзините негативни ефекти врз трговските и капиталните текови, ќе доведе до
забавување на растот за наредната 2012 година, и се очекува стапката на раст на БДП да
биде на ниво од 2,4%. Забавувањето во надворешниот сектор ќе влијае на економската
активност, и покрај фактот што релативно ниското ниво на јавен долг и дефицитот како и
добро изолираниот финансиски сектор треба да ја заштитат земјата од целосна криза;
- Друг ризик доаѓа од зголемувањето на меѓународните цени на нафтата, со оглед
на фактот што нашата земја е зависна од увоз за своите енергетски потреби. Повисоките
цени на нафтата ќе влијаат врз зголемување на чинењето на производните инпути и
негативно ќе се одразат на животниот стандард.
- Од друга страна, стабилниот депозитен потенцијал на банките ќе доведе до
зголемување на финансирањето во наредниот период.
Меѓутоа, движењата во домашната и светската економија, особено евентуалното
остварување на ризиците, ќе бидат клучните детерминанти на идниот развој.
Целта на Друштвото за наредната година е да продолжи да работи со позитивен нето
резултат. Својата стратегијата Друштвото ја ориентира кон проширување на постојните
пазари и освојување на нови, лансирање на нови производи што ќе ги задоволат
потребите на потрошувачите и поинтензивни рекламни кампањи за постигнување и
поддршка на овие иницијативи.
Кон тоа, како и секоја година, Друштвото планира инвестиции во областа на
осовременување на производните процеси и зголемување на ефикасноста во работењето,
што ќе доведе до рационализација на оперативните трошоци и поддршка на зададената
цел.
18
DO: SOBRANIETO NA AKCIONERI
NA @ITO LUKS AD SKOPJE
IZVE[TAJ ZA RABOTEWETO
N A N A D Z O R N I O T O D B O R Z A 2011 G O D I N A
Nadzorniot odbor na @ITO LUKS AD Skopje vo tekot na 2011 g. svojata
rabota ja izvr{uva{e soglasno Zakonot za trgovski dru{tva i Statutot na
Dru{tvoto.
Vo tekot na 2011 g. Nadzorniot odbor rabote{e vo sledniot sostav:
1. G-|a Nata{a Trpenoska Tren~evska - Pretsedatel
2. G-|a Irini Patera - Potpretsedatel
3. G-din Stavros Bozikas - ~len
4. G-din Andreas Vavurakis- ~len
5. G-din Risto Haxi-Mi{ev - ~len
Od 19-04-2011 g., Nadzorniot odbor rabote{e vo sledniot sostav:
1. G-|a Nata{a Trpenoska Tren~evska - Pretsedatel
2. G-|a Irini Patera - Potpretsedatel
3. G-din Stavros Bozikas - ~len
4. G-din Petros Karampas - ~len
5. G-din Risto Haxi-Mi{ev - ~len
Vo tekot na 2011 g. Nadzorniot Odbor odr`a 9 sednici, na koi se raspravaa
pra{awa na tema:

Razgleduvawe i usvojuvawe na godi{nata smetka i finansiskite izve{tai
na @ITO LUKS AD Skopje za 2010 g.;

Razgleduvawe i odobruvawe na Godi{niot izve{taj od raboteweto na @ITO
LUKS AD Skopje vo 2010 g.;

Razgleduvawe i odobruvawe na Izve{tajot za raboteweto na Upravniot
Odbor na @ITO LUKS AD Skopje vo 2010 g.;

Razgleduvawe i odobruvawe na Izve{tajot za raboteweto na Nadzorniot
Odbor na @ITO LUKS AD Skopje za 2010 g.

Odobruvawe na dnevniot red za sednicata na Godi{noto sobranie na
akcioneri odr`ano na 19-04-2011 g.;

Razgleduvawe i usvojuvawe na kvartalnite izve{tai od Upravniot Odbor za
2011 g.;

Donesuvawe na odluka za razre{uvawe i imenuvawe ~len na Upravniot
Odbor;

Se odobri sklu~uvaweto na Dogovorot za delovna sorabotka so preddogovor
za kupoproda`ba na nedvi`en imot i proizvodi pome|u @ITO LUKS AD
Skopje i @ito Leb AD Ohrid;

Se odobri odlukata na Upravniot Odbor za izmena i dopolnuvawe na
Pravilnikot za sistematizacija na rabotnite mesta i Pravilnikot za
vnatre{na organizacija na @ITO LUKS AD Skopje;

Se odobri odlukata na Upravniot Odbor za donesuvawe namera za
otka`uvawe na dogovorite za vrabotuvawe na rabotnici poradi delovni
pri~ini;

Se odobri odlukata na Upravniot Odbor za zadol`uvawe na Dru{tvoto vo
Ohridska Banka AD Ohrid, so Dogovor za dolgoro~en kredit i se dade
soglasnost za zasnovawe na zalo`no pravo vrz osnovni sredstva sopstvenost
na @ITO LUKS AD Skopje;

Se odobrija odlukite na Upravniot Odbor za pro{iruvawe i prodol`uvawe
na va`nosta na Dogovorot za ramkoven revolving kredit od sredstvata na
Ohridska Banka AD Ohrid i se dade soglasnost za zasnovawe na zalo`no
pravo vrz osnovni sredstva sopstvenost na @ITO LUKS AD Skopje;

Se odobri odlukata na Upravniot Odbor za pro{iruvawe na zadol`uvaweto
na Dru{tvoto vo Komercijalna Banka AD Skopje po Dogovorot za ramkoven
revolving kredit limit vrz osnova na zalo`no pravo i se dade soglasnost za
zasnovawe na zalo`no pravo vrz osnovni sredstva sopstvenost na @ITO
LUKS AD Skopje;

Se odobri odlukata na Upravniot Odbor za prodol`uvawe na va`nosta na
Dogovorot za kreditna linija so Stopanska Banka AD Skopje i se dade
soglasnost za prodol`uvawe na zasnovanoto zalo`no pravo vrz osnovni
sredstva sopstvenost na @ITO LUKS AD Skopje;

Se odobrija odlukite na Upravniot Odbor za proda`ba na osnovni sredstva,
sopstvenost na Dru{tvoto;

Se odobrija odlukite na Upravniot Odbor za zasnovawe na zalo`no pravo
vrz osnovni sredstva koi se prodavaat kako obezbeduvawe za krediti od
banki zemeni od strana na kupuva~ite za kupuvawe na osnovnite sredstva;
Vo tekot na 2011 g. Nadzorniot odbor redovno gi razgleduva{e izve{taite
na Upravniot odbor. Ocenka na Nadzorniot odbor e deka Upravniot odbor redovno
zasedaval i gi razgleduval site pozna~ajni pra{awa vo vrska so raboteweto na
Dru{tvoto i donesuval soodvetni odluki.
Nadzorniot odbor mu predlaga na Sobranieto na akcioneri da go usvoi
Izve{tajot za rabotata na Upravniot odbor za 2011 g., Godi{niot izve{taj za
raboteweto na Dru{tvoto vo 2011 g. godi{nata smetka i finansiskite izve{tai za
2011 g., Izve{tajot na revizorskata ku}a za 2011 g., kako i Godi{niot izve{taj na
slu`bata za vnatre{na revizija za 2011 g.
Od Nadzoren Odbor
DO
SOBRANIETO NA AKCIONERI
NA @ITO LUKS AD
T u k a
I Z V E [ T A J
Za raboteweto na Upravniot odbor za 2011 godina
Vo tekot na 2011 godina Upravniot odbor rabote{e soglasno Zakonot za
trgovski dru{tva, Statutot i Op{tiot kolektiven dogovor za privatniot
sektor od oblasta na stopanstvoto i redovno zasedava{e i gi prevzema{e
potrebnite aktivnosti za nepre~eno rabotewe na Dru{tvoto.
Vo tekot na 2011 g. Upravniot odbor odr`a vkupno 15 sednici, vo sostav
koj be{e menuvan vo tekot na godinata.
Vo 2011 godina Upravniot odbor rabote{e vo sledniot sostav:
1. G-din Ramantanis Dimostenis - Pretsedatel
2. G-din Dimitrios Plakucis-Potpretsedatel
3. G-din Ioannis Papadopoulos-~len
4. G-|a Nada Vuji}-~len
5. G-|a Emilija Dubarxieva-~len
6. G-|a Nata{a ^erekovi}-~len
7. G-|a Daniela Nonkulovska-~len
Od 01-06-2011 godina, Upravniot odbor rabote{e vo sledniot sostav:
1. G-din Ramantanis Dimostenis - Pretsedatel
2. G-din Dimitrios Plakucis-Potpretsedatel
3. G-|a Sklavi Aglaia-~len
4. G-|a Nada Vuji}-~len
5. G-|a Emilija Dubarxieva-~len
6. G-|a Nata{a ^erekovi}-~len
7. G-|a Daniela Nonkulovska-~len
Vo ovoj period Upravniot odbor odr`a vkupno 15 sednici i rasprava{e
za pove}e pra{awa na tema:

Redovno se razgleduvaa i usvojuvaa trimese~nite izve{tai za
raboteweto na Upravniot odbor i istite se dostavuvaa do Nadzorniot
Odbor na usvojuvawe;

Se razgleda izve{tajot i popisniot elaborat dostaven od strana na
Centralnata popisna komisija i se donesoa odluki po istiot;

Se donesoa odluki za proda`ba na osnovni sredstva, sopstvenost na
@ITO LUKS AD Skopje;

Se donese odluka za usvojuvawe na godi{nata smetka na @ITO LUKS
AD Skopje za 2010 g.;

Se donese odluka za usvojuvawe na finansiskite izve{tai na @ITO
LUKS AD Skopje za 2010 g.;

Se donese odluka za usvojuvawe na Godi{niot izve{taj za raboteweto na
Dru{tvoto za 2010 g.;

Se donese odluka za odobruvawe na Izve{tajot za raboteweto na
Upravniot Odbor za 2010 g.;

Se donese odluka za svikuvawe na Godi{no sobranie na akcioneri na
@ITO LUKS AD Skopje za den 19-04-2011 g. vo 14:00 ~asot, vo
sedi{teto na Dru{tvoto i se utvrdi agendata za istoto;

Se donese odluka za izmena i dopolnuvawe na Pravilnikot za
sistematizacija na rabotnite mesta na Dru{tvoto;

Se donese odluka za izmena i dopolnuvawe na Pravilnikot za vnatre{na
organizacija na Dru{tvoto;

Se donese namera za otka`uvawe na dogovori za vrabotuvawe na
rabotnici poradi delovni pri~ini;

Se donese odluka za formirawe na Komisija za procenka na rizici od
opasnosti i merki za za{tita vo Dru{tvoto;

Se donese odluka za prodol`uvawe na va`nosta na Dogovorot za
kreditna linija sklu~en so Stopanska Banka AD Skopje i za
prodol`uvawe na zasnovanoto zalo`no pravo vrz osnovni sredstva
sopstvenost na Dru{tvoto;

Se donese odluka za izmena i dopolnuvawe na odlukata za osnovnata
plata i nadomestocite od platata na rabotnicite vo Dru{tvoto;

Se odobrija Procenkata na zagrozenost od prirodni nepogodi i drugi
nesre}i, Planot za civilna za{tita i spasuvawe od prirodni nepogodi i
drugi nesre}i, kako i Pravilnikot za za{tita od po`ari i eksplozii;

Se donese odluka za odobruvawe na zadol`uvawe na Dru{tvoto vo
Ohridska Banka AD Ohrid so Dogovor za dolgoro~en kredit i se dade
soglasnost za zasnovawe na zalo`no pravo vrz osnovni sredstva
sopstvenost na @ITO LUKS AD Skopje;

Se donesoa odluki za pro{iruvawe i prodol`uvawe na va`nosta na
Dogovorot za ramkoven revolving kredit od sredstvata na Ohridska
Banka AD Ohrid i se dade soglasnost za zasnovawe na zalo`no pravo vrz
osnovni sredstva sopstvenost na @ITO LUKS AD Skopje;

Se donesoa odluki za otka`uvawe na dogovori za vrabotuvawe na
vraboteni poradi delovni pri~ini;

Se donesoa odluki za zasnovawe na zalo`no pravo vrz osnovni sredstva
koi se prodavaat kako obezbeduvawe za krediti od banki zemeni od
strana na kupuva~ite za kupuvawe na osnovnite sredstva;

Se usvoi planot za koristewe na godi{nite odmori na vrabotenite za
2011 g.;

Se usvoi planot i programata za obuka na vrabotenite na @ITO LUKS
AD Skopje za 2011 g.;

Se donese odluka za vr{ewe na popis so sostojba 31-12-2011 g. i za
formirawe na Centralna popisna komisija i se usvoi Pravilnik za
na~in i vr{ewe na popis;

Se donese odluka za pro{iruvawe na zadol`uvaweto na Dru{tvoto vo
Komercijalna Banka AD Skopje po Dogovorot za ramkoven revolving
kredit limit vrz osnova na zalo`no pravo i se dade soglasnost za
zasnovawe na zalo`no pravo vrz osnovni sredstva sopstvenost na @ITO
LUKS AD Skopje;

Se donesoa odluki za izmena i dopolnuvawe na odlukata za nadomest na
tro{ocite povrzani so rabota na teren (terenski dodatok) i za izmena i
dopolnuvawe na odlukata za nadomest na tro{oci za slu`beno patuvawe
na vraboteni od Dru{tvoto vo stranstvo;

Se odobri isplata na regres za godi{en odmor (K-15) za 2011 g. za
vrabotenite vo Dru{tvoto;

Se odobri dodeluvawe na novogodi{ni podaroci za vrabotenite i za
nadvore{nite sorabotnici na Dru{tvoto;

Se odobri dodeluvawe novogodi{ni podaroci za decata na vrabotenite
na vozrast do 10 g.;
Se donese odluka za usvojuvawe na smetkovodstveni politiki na
Dru{tvoto.

Upravniot odbor redovno go informira{e Nadzorniot odbor za svoeto
rabotewe.
Od gore navedenoto mo`eme da ka`eme deka Upravniot odbor vo tekot na
2011 g. redovno zasedava{e i zapoznava{e so problemite vo Dru{tvoto i
prevzema{e i drugi aktivnosti se so cel da se obezbedi pouspe{no rabotewe
na Dru{tvoto.
Od UPRAVEN ODBOR
ЖИТО ЛУКС АД СКОПЈЕ
ГОДИШЕН ИЗВЕШТАЈ
за работата на
Службата за внатрешна ревизија
За периодот 01.01.-31.12.2011 година
Јануари 2012
Жито Лукс АД Скопје
Содржина:
Страна
1. Вовед
3
2. Преглед на извршени ревизии во текот на 2011
4
3. Оценка на адекватноста и ефикасноста на системите за
внатрешна контрола
5
4. Реализација на поставените цели од годишниот план за
2011
6
2
Жито Лукс АД Скопје
1. Вовед
Согласно Законот за трговски друштва (Сл. Весник бр.48/2010) формирана е Службата за
внатрешна ревизија како независна организациона единица, која за своето работење
одговара пред Надзорниот одбор на Жито Лукс АД Скопје. Службата започна со работа на
01.01.2011 година. Организациската поставеност, правата, одговорностите и односите со
другите организациски единици на друштвото, се одредени од страна на органот на
надзор.
Службата за внатрешна ревизија е должна да врши постојана и целосна ревизија на
законитоста, правилноста и ажурноста на работењето на друштвото преку:





објективна и независна оцена на адекватноста и ефикасноста на системите за
внатрешна контрола;
оцена на спроведувањето на интерните политики, процедури и законската
регулатива како и деловната политика на друштвото и нивно следење;
оцена на поставеноста на информатичкиот систем;
оцена на точноста и веродостојноста на трговските книги и финансиските
извештаи;
проверка на точноста, веродостојноста и навременоста во известувањето согласно
со прописите
Врз основа на член 415в од Законот за трговски друштва, Службата за внатрешна
ревизија изготви годишен извештај за своето работење во текот на 2011 година.
Извештајот содржи опис на извршените ревизии и останати активности на Службата во
текот на 2011 година, реализација на поставените цели со Годишниот план за работа,
оцена на адекватноста и ефикасноста на системите за внатрешна контрола изведена врз
основа на наодите од спроведените ревизии, мислење за извршените ревизии и статус на
имплементација на препораките.
Годишниот извештај на Службата за внатрешна ревизија се доставува на разгледување и
одобрување до Надзорниот одбор на друштвото.
3
Жито Лукс АД Скопје
2. Преглед на извршени ревизии во текот на 2011
Активностите кои ги реализираше службата во текот на годината беа во согласност со
Годишниот план за работа, во чијашто подготовка пак беа земени во предвид
прелиминарните истражувања и оценката за степенот на ризичност, значењето на
областа која се ревидира како и промените во работните процеси. За сите ревизии
изготвени се пооделни детални извештаи. Ревизиите беа извршени преку имплементација
на интерното упатство и процедура кои се изготвени и усогласени со стандардите за
професионална примена на внатрешната ревизија како и законската регулатива.
Во табелата подолу се дадени извршените ревизии на службата и периодот кога се
спроведени:
Ред.
Опис на извршените ревизии
Бр.
1.
Ревизија на годишниот попис на основните средства со состојба
31.12.2010
2.
Проверка на финансиските извештаи за 2010 година
3.
Проверка на точноста и навременоста на екстерното
известување на друштвото во согласност со законската
регулатива и прописи
4.
Проверка на кварталните финансиски извештаи на друштвото
за 2011 година (прв и трет квартал)
5.
Ревизија на процесот на управување со кредитниот ризик на
друштвото
6.
Проверка на полугодишните финансиски извештаи на
друштвото за 2011 година
7.
Оценка на остварувањето на планираниот буџет на друштвото
за првата половина од 2011 година
8.
Проверка на ажурноста и точноста на сметководствената
евиденција
Период во
2011
Јануари
Февруари
Март
Април/Октомври
Јуни
Јули
АвгустСептември
ОктомвриДекември
4
Жито Лукс АД Скопје
3. Оценка на адекватноста и ефикасноста на системите за
внатрешна контрола
Внатрешната контрола претставува континуиран процес кој се спроведува на сите нивоа
во Друштвото од страна на органите на управување, менаџментот и сите вработени
дизајниран да обезбеди разумна сигурност за постигнување на цели како што се
изработка на точни финансиски извештаи, зголемување на ефикасноста на вкупното
работење, унапредуванње на ефикасноста на управувањето, како и усогласеност со
интерните политики на друштвото и законите и регулативата.
Системот на внатрешна контрола постојано се менува и прилагодува зависно од
промените во законската регулатива, измените во технологијата на одредени процеси или
системи и затоа претставува значајна компонента при управувањето и поставувањето на
сигурна и стабилна основа за функционирањето на Друштвото.
Внатрешната ревизија при евалуација на адекватноста и ефикасноста на системот на
интерна контрола во ревидираните процеси и активности во текот на 2011 година се
раководеше да направи анализа и оценка на најзначајните компоненти и цели на
системите на интерната контрола, и тоа:
• Дали ревидираните процеси или активности се регулирани со интерни политики и
процедури и во колкав степен;
 Дали интерните политики и процедури се во согласност со законската регулатива;
• Дали е поставена адекватна поделба на овластувања и одговорности на
вработените во организационите единици;
• Дали системот на интерна контрола овозможува препознавање и проценка
на значајните ризици на кои е изложено Друштвото.
• Дали ревидираните процеси се поддржани со адекватен информатички систем;
Мислење:
Внатрешната ревизија го потврдува стекнатото разумно убедување дека интерниот
контролен систем на Друштвото е во најголем дел адекватно имплементиран во насока на
минимизирање на значајните материјални ризици и ефикасно и доследно спроведување
на законската регулатива и процедури на друштвото.
5
Жито Лукс АД Скопје
Ова мислење се издава врз основа на извршените поединечни ревизии во текот на 2011
година, од изведените ревизорски докази врз основа на контрола на репрезентативен
примерок на ревидираниот материјал, избран по случаен избор од cите ревидирани
процеси.
Идентификуваните наоди/препораки се од оперативен и нискоризичен карактер и немаат
материјално значење. Раководството/Одговорните лица ги прифатија скоро во целост
дадените препораки и во тек е нивна имплементација.
Службата за внатрешна ревизија ја следи имплементацијата на дадените препораки.
4. Реализација на поставените цели од годишниот план за
2011
Службата за внатрешна ревизија во текот на 2011 година ги оствари сите поставени цели
согласно Планот за внатрешна ревизија за 2011 година. Ревизиите се остварени во
планираните периоди со незначајни отстапувања.
Во текот на декември е изготвен Планот за работа за 2012 година кој е доставен до
Надзорниот одбор.
.
6