3 Επιστηµονική η Εκδήλωση Σε συνεργασία µε την ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Πρόγραµµα Σάββατο 13 Δεκεµβρίου 2014 ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Παπανικολή 10 - Χαλάνδρι Χορήγηση πιστοποιητικού με 6 μόρια (Credits) αμοιβαία αναγνωρίσιμα από την UEMS-EACCME Υπό την αιγίδα των Οργάνωση - Γραμματεία YΠΟΥΡΓΕΙΟY ΥΓΕΙΑΣ IATΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Πρόγραµµα 3 Επιστηµονική η Εκδήλωση ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Η Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής οργανώνει την 3η Επιστημονική Εκδήλωση σε συνεργασία με την Εταιρεία Διάδοσης Ιπποκρατείου Πνεύματος σε μία πολύπλευρη, πολυθεματική βιοηθική προσέγγιση στην Ανθρώπινη Αναπαραγωγή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Ηνωμένα Έθνη, η Unesco αντιμετωπίζουν θέματα ιατρο-νομικά και τα απορρέοντα επακόλουθα βιοηθικά που δημιουργούνται, από την ταχύτατα εξελισσόμενη Βιολογία και Βιοτεχνολογία, και οδηγούν στη Διεθνή και Εθνική αναγκαιότητα ανάπτυξης κανόνων νέου δικαίου. Ως που εκτείνονται τα όρια της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, της ευγονικής, των αμβλώσεων, της κοινωνικής σκοπιμότητας, της ιδιωτικής αυτονομίας και της βιοηθικής των τεχνικών εφαρμογών; Νέες γενωμικές εξετάσεις καταθέτει η βιοτεχνολογία. Τα δικαιώματα του εμβρύου υποστηρίζει ο νομοθέτης και η εκκλησία. Επίσης, το βιοδίκαιο αποδέχεται τη θεραπευτική κλωνοποίηση όπως και τη χρήση γονιμοποιημένων ωαρίων για έρευνα και συλλογή πληροφοριών του ατόμου και τη βελτίωση του ανθρώπινου οργανισμού καθώς και τη νομική θέση του δικαιώματος γνώσης της καταγωγής για το γενετικό υλικό. Αποτελεί πρόκληση και για την ορθόδοξη εκκλησία να ανταποκριθεί στα πολλαπλά διλήμματα και τα πολύπλοκα θέματα που δημιούργησαν οι πρόοδοι των βιολογικών επιστημών, ειδικότερα στον τομέα της αναγεννητικής ιατρικής. Σε αυτά τα φλέγοντα βιοηθικά ζητήματα μπορεί η εκκλησία να δώσει λύσεις, να παρακολουθήσει αυτές τις ταχύτατες βιολογικές έρευνες και εφαρμογές της βιοϊατρικής τεχνολογίας, να ανταποκριθεί στην κοινωνία με τον πειστικό της λόγο, με στόχο το σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας αλλά και την προστασία του εμβρύου ως πρόσωπο-άνθρωπος δίνοντάς του τη δυνατότητα να αναπτύξει την προσωπικότητά του αλλά και να τύχει της αξιοποίησης της ελευθερίας του. Μήπως η ανεκτίμητη Ιπποκρατική κληρονομιά μας πρέπει να αποτιμηθεί, να μελετηθεί και να ενταχθεί στην εκπαίδευση των σπουδών στις ιατρικές Σχολές ώστε να δημιουργήσουμε βιοηθικές θέσεις που να εμπνέουν ανθρωπιά και αλληλεγγύη στο σημερινό γιατρό με τις αναφορές στον Ιπποκρατικό κώδικα; «Συνταγές θα δίνω ιατρικές που θα΄ ναι - όσο από τη δύναμη και τη δική μου κρίση εξαρτάται – μόνο για το καλό του αρρώστου και θα φυλάγομαι μη δώσω συνταγή για το κακό ή για να βλάψω. Σε όποια σπίτια θα μπαίνω, για το καλό θα μπαίνω των αρρώστων. Θα μένω μακριά από κάθε αδικία θεληματική και από κάθε βλάβη. Και να μου το ζητήσουν, φάρμακο θανατηφόρο σε κανέναν δεν θα δώσω, κι ούτε θα βγει από μένα τέτοια συμβουλή ούτε θα δώσω σε γυναίκα φάρμακο να καταστρέψει το βλαστό της». (Μετάφραση Δ. Λυπουρλή) Καθηγητής Μ/Γ Ευγένιος Κουμαντάκης Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής Πρόεδρος του Συνεδρίου Δρ. Πάνος Ζηρογιάννης Πρόεδρος της Εταιρείας Διάδοσης Ιπποκρατείου Πνεύματος ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Σε συνεργασία µε την ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ & ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος: Μιχαήλ Κουτσιλιέρης Αντιπρόεδροι: Ισμήνη Κριάρη – Κωνσταντίνος Πάντος - Θάνος Πλεύρης Γενικοί Γραμματείς: Κωνσταντίνος Σφακιανούδης, Ευάγγελος Bογιατζάκης Ειδικοί Γραμματείς: Σιμέλλα Προβατοπούλου, Αθανάσιος Παππάς, Αναστασία Αναστασοπούλου, Χρυσούλα Παπαδοπούλου Μέλη: Χάρης Δαμάσκος, Ευαγγελία Σφακιανούδη, Δημήτριος Σταύρου, Αριστοτέλης Μιχαλόπουλος, Ιωάννης Μωυσίδης, Χάρης Κασίμης, Στέφανος Σύρκος, Γεώργιος Ζουμής, Αναστάσιος Κωνσταντόπουλος, Γεώργιος Κουμαντάκης, Γεώργιος Νίκας, Έλσα Τσαπάκη, Χαρίλαος Κασίμης, Γεώργιος Παπαπαναγιώτου Διοικητικό Συμβούλιο Ελληνικής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής Διοικητικό Συμβούλιο Εταιρείας Διάδοσης Ιπποκρατείου Πνεύματος Επ. Πρόεδρος: Μιχαήλ Γραμμάτης Επ. Πρόεδρος: Ιωάννης Κοσμίδης Πρόεδρος: Ευγένιος Κουμαντάκης Πρόεδρος: Πάνος Ζηρογιάννης Αντιπρόεδρος: Δημήτριος Στάθης Αντιπρόεδρος Α’: Γεώργιος Πετρίκκος Γεν. Γραμματέας: Κωνσταντίνος Πάντος Αντιπρόεδρος Β’: Αθανάσιος Διαμαντόπουλος Ταμίας: Σπύρος Παύλου Γεν. Γραμματέας: Ευάγγελος Bογιατζάκης Μέλη: Τέρψη Βαξεβάνογλου Μιχαήλ Δανιηλίδης Βασίλειος Κελλάρης Νικόλαος Μπαθρέλλος Ιωάννης Μωυσίδης Νικόλαος Νίτσος Κωνσταντίνος Πάγκαλος Βασίλειος Παρασύρης Αντώνιος Πλουμίδης Ειδική Γραμματέας: Σιμέλλα Προβατοπούλου Ταμίας: Γεώργιος Δαΐκος Μέλη: Ευγένιος Κουμαντάκης Δημήτριος Σκάρλος Κωνσταντίνος Κολλιός Πρόγραµµα 09:00 - 09:30 ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ 09:30 - 10:30 ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Πάνος Ζηρογιάννης Νεφρολόγος, Πρόεδρος Εταιρείας Διάδοσης Ιπποκρατείου Πνεύματος Γιούλη Βάρλα-Λευθεριώτη Διευθύντρια Ανοσοβιολογικού εργαστηρίου Νοσοκομείου “ΈΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ” 3 Επιστηµονική η Εκδήλωση • Ευγένιος Κουμαντάκης, Καθηγητής Μ/Γ, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής • Χάρης Δαμάσκος, Αντιπρόεδρος Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής • Γεώργιος Πατούλης, Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών • Μιχαήλ Βλασταράκος, Πρόεδρος Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου • Δημήτριος Λιντζέρης, Πρόεδρος ΕΟΦ, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, τ. Βουλευτής • Παναγιώτης Σκανδαλάκης, Πρόεδρος ΚΕΣΥ, Χειρουργός, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ • Θεόδωρος Φορτσάκης, Πρύτανης Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών • Δημήτριος Τριχόπουλος, Καθηγητής Harvard University, Ακαδημαϊκός • Βασίλειος Κικίλιας, Υπουργός Δημόσιας Τάξης Αναγόρευση σε κήρυκα του Ιπποκρατείου Πνεύματος της Πρέσβειρας της UNESCO κας Μαριάννας Βαρδινογιάννη από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο Β’ και την κα Ευαγγελία Σφακιανούδη (Δικηγόρος, Υπεύθυνη Νομικού Τμήματος Κλινικής “ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.”) 10:30 - 11:00 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Γεώργιος Νικολόπουλος Καθηγητής Νομικής ΕΚΠΑ Απόστολος Παπαλόης Δρ. Βιολόγος Ερευνητικού Κέντρου ELPEN 11:00 - 11:30 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Εμμανουήλ Καναβάκης Καθηγητής Παιδιατρικής Γενετικής ΕΚΠΑ Αριστείδης Αντσακλής Καθηγητής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος της Αρχής ΕΑΙΥΑ ΔΙΑΛΕΞΗ Ι: Διαχρονική εξέλιξη της Ιατρικής Ηθικής Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος Β’Πατήρ Αδαμάντιος Αυγουστίδης, Καθηγητής Θεολογίας ΕΚΠΑ, Ψυχίατρος ΔΙΑΛΕΞΗ ΙΙ: Ιατρική Ηθική και Δικαιοσύνη Χαράλαμπος Αθανασίου, Υπουργός Δικαιοσύνης ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Σε συνεργασία µε την ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ Α’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 11:30 - 13:30 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Ευαγγελία Σφακιανούδη Δικηγόρος, Υπεύθυνη Νομικού Τμήματος Κλινικής “ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.” Μιχαήλ Δανιηλίδης Καθηγητής Παθολογίας Ανοσολογίας, ΑΠΘ 13:30 - 14:00 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Γεώργιος Κρεατσάς Καθηγητής ΕΚΠΑ, τ. Αντιπρύτανης, Μέλος Διοικούσης Επιτροπής Ιδρύματος Πανεπιστημίου Ευάγγελος Βογιατζάκης Δρ. Βιοπαθολόγος, Διευθυντής Εργαστηρίων Νοσοκομείου “ΣΩΤΗΡΙΑ” 14:00 - 14:30 • Βασικές Αρχές Χριστιανικής Ηθικής και οι Αρχές του Ιπποκράτη Απόστολος Νικολαΐδης, Καθηγητής Θεολογίας ΕΚΠΑ • Η θεραπευτική και αναπαραγωγική κλωνοποίηση στην ιατρική πράξη Αριάδνη Μαύρου-Καλπίνη, Καθηγήτρια Γενετικής ΕΚΠΑ • Σχέση δικαίου και ηθικής στο πεδίο των βιοϊατρικών εξελίξεων Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης, Επίκουρος Καθηγητής Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ • Η χρήση των πλεοναζόντων γονιμοποιημένων ωαρίων για ερευνητικούς σκοπούς και η ανθρώπινη αξία Αθανάσιος Πλεύρης, Βουλευτής, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, LLM Πανεπιστημίου Χαϊδελβέργης ΔΙΑΛΕΞΗ ΙΙΙ: Ιπποκρατικός κώδικας ιατρικής δεοντολογίας στην εποχή της ηλεκτρονικής υγείας Λέανδρος Ρακιντζής, Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, Αρεοπαγίτης επί τιμή ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΕΛΑΦΡΥ ΓΕΥΜΑ Πρόγραµµα 3 Επιστηµονική η Εκδήλωση B’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 14:30 - 16:30 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Ισμήνη Κριάρη Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, Αντιπρύτανης Μιχαήλ Κουτσιλιέρης Καθηγητής Φυσιολογίας, ΕΚΠΑ Παναγιώτης Πετράκης Καθηγητής Οικονομικών, ΕΚΠΑ • Η ακούσια πατρότητα νομικά - ηθικά - βιοιατρικά διλήμματα Φερενίκη Παναγοπούλου-Κουτνατζή, Επιστημονική Σύμβουλος Ανεξάρτητης Αρχής Προσωπικών Δεδομένων • Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, νομικά - ιατρικά διλήμματα Μιράντα Παπαδοπούλου-Κλαμαρή, Καθηγήτρια Αστικού Δικαίου ΕΚΠΑ • Η αναπαραγωγική αυτονομία και η ιατρική ευθύνη (Τεχνικές της ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής) Κωνσταντίνος Σφακιανούδης, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, με εξειδίκευση στην IVF • Το έμβρυο και τα δικαιώματά του Αριστείδης Αντσακλής, Καθηγητής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος της Αρχής ΕΑΙΥΑ 16:30 - 17:00 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Αικατερίνη Μεταξωτού Καθηγήτρια Γενετικής ΕΚΠΑ Γεωργία Κόκκαλη Δρ. Εμβρυολόγος, Διευθύντρια Μονάδας PGD, Κλινικής “ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.” ΔΙΑΛΕΞΗ ΙV: Building Kidneys in the Lab Dr. Christodoulos Xynaris, Βιολόγος PhD, Εργαστήριο Αναγεννητικής Ιατρικής του Bergamo B. Ιταλίας, Mario Negri ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Σε συνεργασία µε την ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ Γ’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 17:00 - 19:00 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Ιωάννης-Σπυρίδων Τέντες Εθνικός Συντονιστής για την καταπολέμηση της Διαφθοράς Μιχαήλ Δερμιτζάκης Καθηγητής Γεωλογίας, ΕΚΠΑ, τ. Αντιπρύτανης Αικατερίνη Λυκερίδου Καθηγήτρια Τμήματος Μαιευτικής, ΤΕΙ Αθηνών • Οδεύοντας προς την άρια φυλή: βιοηθικοί προβληματισμοί της προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης Ειρήνη Αθανασάκη, Καθηγήτρια Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης • Δεοντολογικά θέματα στο πλαίσιο των νέων γενωμικών εξετάσεων Κωνσταντίνος Πάγκαλος, Καθηγητής Ιατρικής Γενετικής, Διευθυντής Κέντρου Γενετικής Intergenetics • Η Επιτροπή βιοηθικής Συμβουλίου της Ευρώπης Ευάγγελος Πολυχρονόπουλος, Καθηγητής Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, Πρόεδρος Βιοηθικής • Δικαιώματα ευπαθών ομάδων (έκθεση της Unesco) Ισμήνη Κριάρη, Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, Αντιπρύτανης 19:00 - 19:15 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ Πρόγραµµα 19:15 - 20:00 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Νικόλαος Παπαριστείδης Διευθυντής Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, Μαιευτηρίου “ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ” Αθανάσιος Διαμαντόπουλος τ. Διευθυντής Νεφρολογικής Κλινικής Γ.Ν. “Αγ. Ανδρέας” Πατρών, Αρχαιολόγος Τέρψη Βαξεβάνογλου Κλινικός Εμβρυολόγος, Διευθύντρια Μονάδος IVF, Kλινικής “ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.” 20:00 - 20:30 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Χάρης Δαμάσκος Αντιπρόεδρος Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής Κωνσταντίνος Πάντος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Κλινικής “ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.”, Γενικός Γραμματέας της ΕΕΑΙ 20:30 Δ’ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΔΙΑΛΕΞΗ V: Αναπαραγωγικός Τουρισμός Κωνσταντίνος Πάντος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Κλινικής “ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.”, Γενικός Γραμματέας της ΕΕΑΙ ΔΙΑΛΕΞΗ VΙ: Η εκπαίδευση στην ιατρική από την εποχή του Ιπποκράτη μέχρι σήμερα Πάνος Ζηρογιάννης, τ. Διευθυντής Νεφρολογικής Κλινικής Γ.Ν. Αθηνών “Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ”, Κλινικής “ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ”, Πρόεδρος Εταιρείας Διάδοσης Ιπποκρατείου Πνεύματος ΔΙΑΛΕΞΗ VΙI: Ιατρική ηθική και Πολιτική Μάκης Βορίδης, Υπουργός Υγείας ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΗΜΕΡΙΔΟΣ - ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Δημήτριος Στάθης Αναισθησιολόγος, Αντιπρόεδρος της ΕΕΑΙ Κωνσταντίνος Σφακιανούδης Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Εξειδικευμένος στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή Νικόλαος Μπαθρέλλος Μαιευτήρας - Γυναικολόγος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Επιστημονικός Δ/ντής Κλινικής “ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.” 21:00 3 Επιστηµονική η Εκδήλωση ΔΕΙΠΝΟ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑ Σε συνεργασία µε την ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Οργάνωση - Γραμματεία Θεσσαλονίκης 12, 153 44 Γέρακας, Αττική Τηλ.: 210 6048260, Fax: 210 6047457 E-mail: [email protected] www.free-spirit.gr