OSJET U HOMEOPATIJI
U okviru cjelokupnog djela dr. Šankarana, autora koji je dao
najveći doprinos razumijevanju i unapređenju homeopatije nakon
njenog začetnika dr. Hahnemanna, ovo je do sada najvažnija
knjiga za homeopatsku praksu i vještinu prepisivanja. Serija
knjiga Uvid u biljke dolazi do punog izražaja tek uz ovu knjigu.
3
SADRŽAJ
Predgovor izdavača ......................................................................................... 13 Osjet u Homeopatiji ............................................................................................ 17 Predgovor autora ............................................................................................ 21 Zahvale ............................................................................................................. 32 Napomena čitaocu ........................................................................................... 33 Uvod ................................................................................................................. 35 Organizacija knjige ..................................................................................................... 39 O uspješnosti ............................................................................................................... 40 Dio I: Fundamenti − Duh homeopatije, Supstanca homeopatije, ++ ........... 41 1. Duh homeopatije ........................................................................................ 43 Centralni poremećaj .......................................................................................... 43 Stanje prije nego simptomi ................................................................................ 44 Stanje ................................................................................................................. 45 Deluzija ............................................................................................................. 46 Stanje je stav ili poza ......................................................................................... 46 Razumijevanje zdravlja i bolesti ....................................................................... 47 Uslovi za osjećati se dobro i za ograničenje vizije ............................................ 48 Kompenzacija .................................................................................................... 48 Snovi ................................................................................................................. 49 Praktična primjena ovih ideja................................................................................. 50 Šta je to što treba izliječiti u bolesti? ................................................................. 50 Šta je ljekovito u lijeku? .................................................................................... 51 Modaliteti .......................................................................................................... 51 Karakteristični simptomi ................................................................................... 51 Um i tijelo govore istim jezikom ....................................................................... 52 Potencija ............................................................................................................ 52 Situaciona Materia medika ................................................................................ 52 2. Supstanca homeopatije .............................................................................. 53 Mijazmi ....................................................................................................................... 53 Akutni mijazam ...................................................................................................... 54 Psora....................................................................................................................... 54 Mijazam između akutnog i psoričnog .................................................................... 55 Tifusni mijazam................................................................................................. 55 Sikotični mijazam .................................................................................................. 56 Mijazam između akutnog i sikotičnog ................................................................... 56 Malarični mijazam............................................................................................. 56 Mijazam između psoričnog i sikotičnog ................................................................ 57 Lišajni mijazam ................................................................................................. 57 Sifilistični mijazam ................................................................................................ 58 4
Sadržaj
Mijazmi između sikotičnog i sifilističnog .............................................................. 59 Kancerozni mijazam .......................................................................................... 59 Tuberkulozni mijazam ....................................................................................... 59 Mijazam između tuberkuloznog i sifilističnog ....................................................... 60 Leprozni mijazam .............................................................................................. 60 Klasifikacija po carstvima ............................................................................................... 61 Mineralno carstvo ....................................................................................................... 63 Metali ................................................................................................................ 63 Katjoni ............................................................................................................... 63 Anjoni ................................................................................................................ 64 Soli .................................................................................................................... 64 Kiseline ............................................................................................................. 64 Biljno carstvo .............................................................................................................. 65 Životinjsko carstvo ..................................................................................................... 65 Pauci....................................................................................................................... 66 Podredovi pauka:.................................................................................................... 66 Mygalomorphae: ............................................................................................... 66 Araneomorphae: ................................................................................................ 66 Insekti:.................................................................................................................... 66 Sisari: ..................................................................................................................... 67 Zmije: ..................................................................................................................... 67 Nozodi......................................................................................................................... 68 3. Sistem u praksi ........................................................................................... 69 Sistem .............................................................................................................................. 70 A. Uzimanje slučaja: .............................................................................................. 70 B. Analiza slučaja i izbor lijeka ............................................................................. 72 C. Određivanje potencije i učestalosti uzimanja lijeka........................................... 72 D. Kontrola ............................................................................................................ 73 Muzika kao lijek ......................................................................................................... 73 Homeopatija kao široki okvir...................................................................................... 74 4. Ilustrativni slučajevi .................................................................................. 75 Primjeri iz Mineralnog carstva ........................................................................................ 75 Slučaj 1.: Depresija, upala jajovoda, glavobolja................................................ 75 Slučaj 2.: Mladeži, bol leđa, debljina, depresija, anksioznost... ........................ 88 Slučaj 3.: Menstrualne poteškoće ...................................................................... 93 Slučaj 4.: Problemi kose, ćelavljenje, sijeđenje................................................. 94 Slučaj 5.: Ekcem, proliv .................................................................................... 95 Primjeri iz Životinjskog carstva..................................................................................... 109 Slučaj 6.: Bijes, nasilnost, × krv kad vidi ....................................................... 109 Dio II: Vitalni osjet .......................................................................................... 119 5. Zakonitosti i potreba za sistemom .......................................................... 121 Mijazmi ................................................................................................................ 121 Carstva ................................................................................................................. 122 Širenje liste mijazama .......................................................................................... 122 Podjele unutar carstava ........................................................................................ 123 Tri zakona i njihove prirodne posljedice ............................................................................ 123 1. Osjet i akcija su jednaki i suprotni. ............................................................. 123 Sadržaj
5
2. Šta god da je rečeno, i suprotno je jednako tačno........................................ 125 3. Ne postoji niko i ništa osim mene samog. ................................................... 126 Dva principa koji su posljedice zakona..................................................................... 129 1. Sebi činite ono što vidite da drugi čine vama, a drugima ono što volite činiti
sebi. ................................................................................................................. 129 2. Žrtva i agresor su dvije strane istog stanja i svako sadrži klicu drugog....... 129 6. Biljno carstvo ............................................................................................ 131 Zajednički osjet biljnih porodica ................................................................................... 132 Potraga za zajedničkim osjetom................................................................................ 133 Metod koji sam koristio ....................................................................................... 135 1. Identifikacija lijekova iz porodice ............................................................... 135 2. Pretraga u Mac Repertory ......................................................................... 135 Dvije grupe simptoma .......................................................................................... 136 Potraga za mijazmom................................................................................................ 137 Tabela lijekova i mijazama .................................................................................. 137 Razine percepcije ...................................................................................................... 137 7. Novi pristup uzimanju slučaja ................................................................ 139 Stari pristup ............................................................................................................... 139 Nove spoznaje ........................................................................................................... 139 Koncept Vitalnog osjeta ....................................................................................... 139 Važnost glavne tegobe ......................................................................................... 140 Osjet i reakcije ..................................................................................................... 141 Mijazam ............................................................................................................... 142 Reakcija (mehanizam savladavanja poteškoća) je najbolji pokazatelj mijazma
......................................................................................................................... 143 Novi pristup ................................................................................................................... 144 Prvi korak: Istražite precizno glavnu tegobu. ....................................................... 144 Neka pravila koja slijedim:.............................................................................. 145 Posmatranje gestova ............................................................................................. 146 Drugi korak: Idite u područja najmanje kompenzacije. ....................................... 146 Treći korak: Druga područja ................................................................................ 147 Četvrti korak: Vitalna razina ................................................................................ 147 Ilustrativni slučaj: ................................................................................................. 147 Lista pitanja za dobijanje osjeta ................................................................................ 149 8. Ilustrativni slučajevi ................................................................................ 153 Slučaj 7.: Vidi Uvid u biljke III, str. 1127. ...................................................... 153 Slučaj 8.: Depresija, glavobolja .... .................................................................. 153 Slučaj 9.: Alergija, problemi kože i probave ................................................... 167 Slučaj 10.: Hepatitis B. .................................................................................... 178 Dio III: Dublji uvidi ......................................................................................... 189 9. Posmatranje van okvira deluzije ............................................................ 191 Gestovi ............................................................................................................ 192 Spektar razina....................................................................................................... 192 Razina Vitalne sile .......................................................................................... 192 Razine doživljaja ............................................................................................. 193 Primjer 1.: Religija .......................................................................................... 193 Primjer 2.: Likovno izražavanje ...................................................................... 194 6
Sadržaj
Sedma razina ................................................................................................... 195 Vitalna razina .................................................................................................. 196 Energija ................................................................................................................ 196 Novi sistem u praksi ............................................................................................. 199 Potencije .......................................................................................................... 200 Šta se dešava nakon uzimanja lijeka ............................................................... 200 10. Uvod u Razine ........................................................................................ 201 Neki primjeri iz svakodnevnog života.................................................................. 202 Primjer 1.: Izlet na Himalaje ........................................................................... 202 Primjer 2.: Stvaranje veza ............................................................................... 202 Primjer 3.: Likovna umjetnost ......................................................................... 203 Primjer 4.: Doživljaj slušanja muzike.............................................................. 204 Primjer 5.: Razine i zabava.............................................................................. 204 Temelj svake razine ....................................................................................................... 205 Potpuni krug razina ............................................................................................................ 206 Sedma razina ............................................................................................................. 207 Šesta razina: Energija................................................................................................ 208 Peta razina: Osjet ...................................................................................................... 209 Četvrta razina: Deluzija ............................................................................................ 210 Treća razina: Emocije ............................................................................................... 212 Druga razina: Činjenice ............................................................................................ 212 Prva razina: Ime ........................................................................................................ 213 Razine i Prostor ............................................................................................................. 213 Slučaj 11.: Vidi Uvid u biljke III, str. 1184. .................................................... 213 Sažetak koncepata o Razinama .......................................................................................... 214 Životna dob ..................................................................................................... 214 Razine i nervni sistem ..................................................................................... 214 Područja razina ................................................................................................ 214 Razine Homeopatije ........................................................................................ 214 Razine fizičkih simptoma ................................................................................ 215 Razine i osjetljivost ......................................................................................... 215 Razine prilikom kontrole ................................................................................. 215 11. Novi uvidi u zdravlje i bolest................................................................. 217 Zaokret u konceptima ............................................................................................... 217 Reference u Organonu .............................................................................................. 218 §9.: Duhovna priroda vitalne (životne) sile ..................................................... 218 §11.: Dinamički poremećaj vitalne sile je izvor oboljenja .............................. 219 §86.: Razjašnjavanje naknadnim pitanjima ..................................................... 219 §89.: Precizna specifičnija pitanja, po potrebi ................................................. 219 §98.: Ne mora biti sve onako kako pacijent kaže ............................................ 220 §126.: Ličnost i uslovi za dokazivača.............................................................. 220 §137.: Umjerene doze su bolje i sigurnije od velikih ...................................... 220 Bolest je ne-ljudski dio čovjeka ................................................................................ 221 Osjet je ne-ljudska specifičnost ....................................................................... 221 Dvije pjesme .................................................................................................... 221 Uzimanje slučaja ....................................................................................................... 224 Tajna vrata ....................................................................................................... 224 Sadržaj
7
Uloga lijeka ............................................................................................................... 225 Vraćanje zdravlja............................................................................................. 226 Razina zdravlja ................................................................................................ 226 Svjesnost ......................................................................................................... 227 Zaključak ............................................................................................................................ 228 12. Mijazmi ................................................................................................... 229 Primjer 1.: Situacija opasnosti ......................................................................... 230 Primjer 2.: Osjećaj osobe koja je vezana ......................................................... 231 Mijazam i Razine ...................................................................................................... 231 Mijazam i osjet su nerazdvojivi ................................................................................ 232 Primjer 1.: Osjet vezan za strukturu i niska razina očajanja ............................ 233 Primjer 2.: Osjet vezan za strukturu i visoka razina očajanja .......................... 233 Deset mijazama.............................................................................................................. 234 Akutni mijazam .................................................................................................... 234 Psora..................................................................................................................... 236 Primjer: Sulphur .............................................................................................. 236 Sikotični mijazam ................................................................................................ 237 Primjer: Thuja ................................................................................................. 237 Sifilistični mijazam .............................................................................................. 238 Primjer: Alumina ............................................................................................. 239 Mijazam između akutnog i psoričnog ....................................................................... 239 Tifusni mijazam ................................................................................................... 239 Primjer: Nux vomica ....................................................................................... 240 Mijazam između akutnog i sikotičnog .............................................................. 241 Malarični mijazam ............................................................................................... 241 Primjer: Colocynthis........................................................................................ 241 Mijazam između psoričnog i sikotičnog ................................................................... 242 Lišajni mijazam .................................................................................................... 242 Primjer: Calcarea sulphurica ........................................................................... 242 Mijazmi između Sikoze i Sifilisa .............................................................................. 243 Kancerozni mijazam ............................................................................................ 243 Primjer: Ignatia ............................................................................................... 244 Tuberkulozni mijazam ......................................................................................... 244 Primjer: Tarentula hispanica ........................................................................... 245 Mijazam između tuberkuloznog i sifilističnog .......................................................... 245 Leprozni mijazam ................................................................................................ 245 Primjer: Sepia .................................................................................................. 246 Neka opažanja ........................................................................................................... 246 Međumijazmi − poređenje ........................................................................................ 247 Akutni naspram sifilističnog ........................................................................... 247 Malarični naspram leproznog .......................................................................... 247 Tifusni naspram tuberkuloznog ....................................................................... 248 Često postavljana pitanja .......................................................................................... 248 1. Kakva je razlika između osjeta i mijazma? ................................................. 248 2. Mogu li jedna osoba ili jedan lijek imati više od jednog mijazma?............. 249 3. Da li je mijazam različit na svakoj razini? .................................................. 250 4. Da li „kontrola“ obavezno znači kancerozni mijazam?........................ 250 5. Da li patologija određuje mijazam? ............................................................. 250 6. Koja pitanja trebamo postavljati da razjasnimo mijazam u slučaju? ........... 251 8
Sadržaj
Sažetak........................................................................................................................... 251 Indikatori mijazma .................................................................................................... 252 1. Percepcija .................................................................................................... 252 2. Reakcija ....................................................................................................... 252 3. Dubina i odgovarajući stupanj Nade i Očajanja .......................................... 252 4. Tempo ......................................................................................................... 252 5. Stav pacijenta .............................................................................................. 252 Mijazmi i lijekovi...................................................................................................... 253 13. Osjet u homeopatiji ................................................................................ 255 Lokalni i opšti osjeti ................................................................................................. 255 Osjet je ne-ljudska specifičnost................................................................................. 256 Energija i osjet u srži organizma ............................................................................... 258 Srž slučaja ................................................................................................................. 259 Emocije su najviše udaljene od osjeta....................................................................... 260 Iznošenje osjeta na vidjelo: ....................................................................................... 261 Područje besmisla .......................................................................................................... 262 Razina Vc: razina lijeka ....................................................................................... 262 Područje besmisla ................................................................................................ 262 Zapažanje: Žudnje i averzije mogu biti povezane sa izvorom ............................. 264 14. Vitalni osjet i carstva ............................................................................. 265 Minerali ........................................................................................................... 265 Biljke ............................................................................................................... 265 Životinje .......................................................................................................... 266 Klasifikacija vitalnih osjeta ................................................................................................ 266 Tri različite grupe ili klase osjeta .............................................................................. 266 Struktura i mineralno carstvo......................................................................................... 267 Primjeri „mineralnih“ izraza............................................................................ 268 Reakcije i ponašanje ........................................................................................ 269 Primjeri iz slučajeva: ....................................................................................... 270 Periodni sistem elemenata......................................................................................... 271 1. Perioda (H, He): Začeće, postojanje ............................................................ 271 2. Perioda (Li, Be, B, C, N, O, F, Ne): Odvajanje od majke, rađanje.............. 271 3. Perioda (Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl, Ar): Identitet, individualnost ................. 271 4. Perioda (K, Ca, ...): Sigurnost, zaštita (i zadatak) ....................................... 272 5. Perioda (Rb, ..., Pd, Ag ...): Novo; učenje i avantura; Kreativnost, učinak,
izvođenje ......................................................................................................... 272 6. Perioda (Cs, Ba, ..., Pt, Au, Hg, ...): Samostalnost, odgovornost ................ 272 7. Perioda (Fr, Ra, ..., U, ....): Senilnost, destrukcija, smrt .............................. 272 Drugi primjeri izgradnje strukture........................................................................ 272 Elementarni lijekovi .................................................................................................. 273 2. Perioda: Li, Be, Bo, C, N, O, Fl .................................................................. 273 3. Perioda: Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl ................................................................. 274 Soli ............................................................................................................................ 278 Primjer: Baryta sulphurica ................................................................................... 278 Neke mineralne riječi ........................................................................................... 279 Sadržaj
9
Osjeti elemenata treće periode .................................................................................. 280 Natrium ................................................................................................................ 280 Magnesium ........................................................................................................... 280 Aluminium ........................................................................................................... 281 Alumina ........................................................................................................... 281 Ima li smisla u besmislu? ................................................................................ 284 Silicium ................................................................................................................ 284 Phosphorus ........................................................................................................... 285 Sulphur ................................................................................................................. 285 Chlorum ............................................................................................................... 285 Peta perioda (red Strontiuma) ................................................................................... 286 Argentum nitricum .......................................................................................... 287 Osjetljivost i biljno carstvo ............................................................................................ 289 Osjet i reakcije „biljnih stanja”........................................................................ 290 Preživljavanje i životinjsko carstvo ............................................................................... 291 Ličnost ............................................................................................................. 291 Osjetljivost ...................................................................................................... 292 Energija ........................................................................................................... 293 Gestovi ............................................................................................................ 293 Neka podcarstva .............................................................................................. 294 Diferencijacija između carstava ..................................................................................... 294 Osjet: .................................................................................................................... 295 Izrazi osjeta: .................................................................................................... 295 Reakcije: .............................................................................................................. 295 Doživljaj bilo koje situacije: ................................................................................ 295 Veze: .................................................................................................................... 296 Razine i carstva ......................................................................................................... 296 Nedostatak osjeta − Nozod................................................................................... 297 Dio IV Uzimanje i vođenje slučaja ................................................................. 299 15. Uzimanja slučaja − cilj i postupak ....................................................... 301 Cilj uzimanja slučaja ................................................................................................. 301 Stari i novi pristup..................................................................................................... 302 Metoda ...................................................................................................................... 303 Glavna tegoba ..................................................................................................................... 303 Značaj glavne tegobe............................................................................................ 303 Staza glavne tegobe .............................................................................................. 304 Izvorne riječi ili riječi izvora ................................................................................ 306 Nema jasnog lokalnog osjeta? .............................................................................. 307 Podrazine Razine II .............................................................................................. 308 Napredovanje dalje od lokalnog problema ........................................................... 308 Razni putevi: ................................................................................................... 309 Ako se pacijent ne pomjera od lokalnog problema ......................................... 309 Prelazak na Razinu III............................................................................................... 310 Podrazine Razine III: ....................................................................................... 311 Prelazak na Razinu IV .............................................................................................. 311 Podrazine Razine IV:....................................................................................... 311 Prelazak na Razinu V ................................................................................................ 312 Razina VI .................................................................................................................. 313 10
Sadržaj
Korak II: Područje najmanje kompenzacije ................................................................... 315 Snovi ......................................................................................................................... 316 Stvarni i virtuelni snovi ........................................................................................ 316 Stvarni snovi:................................................................................................... 317 Virtuelni snovi: ................................................................................................ 317 Korak III ........................................................................................................................ 317 Korak IV: Svijet izvora.................................................................................................. 317 Mapa uzimanja slučaja ....................................................................................................... 318 Odabir potencije ................................................................................................................. 319 Posmatranje gestova ........................................................................................................... 320 Ohrabrivanje pacijenta ....................................................................................................... 321 Držanje za glavnu tegobu ................................................................................................... 322 Zaobilaženje ....................................................................................................................... 323 Promjena razina zaobilaženjem prepreka ...................................................................... 324 Razina II do Razine III .................................................................................... 324 Razina III do Razine IV................................................................................... 325 Razina V do Razine VI .................................................................................... 325 16. Primjeri slučajeva .................................................................................. 327 Slučaj 12.: Migrena ......................................................................................... 327 Slučaj 13.: Iz Uvida III .................................................................................... 340 Slučaj 14.: Poremećaj ponašanja ..................................................................... 341 Slučaj 15.: Vidi Uvid u biljke III, str. 1026. .................................................... 351 Slučaj 16.: Mnogobrojne tegobe...................................................................... 351 Slučaj 17.: Depresija........................................................................................ 364 Slučaj 18.: Ekcem ............................................................................................ 373 Slučaj 19.: Koprivnjača ................................................................................... 393 Slučaj 20.: Astma, migrene, noćne more ... ..................................................... 406 Slučaj 21.: Lajmska bolest............................................................................... 417 Slučaj 22.: Vidi Uvid u biljke III, str. 1381. .................................................... 433 Slučaj 23.: Depresija........................................................................................ 433 Slučaj 24.: Vidi Uvid u biljke III, str. 1113. .................................................... 447 17. Kontrola .................................................................................................. 449 Trajno poboljšanje .................................................................................................... 449 Početno pogoršanje ................................................................................................... 449 Kako obavljati kontrolu ............................................................................................ 450 Slučaj 25: Hemangiom očne duplje ................................................................. 451 Slučaj 26.: Vidi Uvid u biljke III, str. 1148. .................................................... 469 Slučaj 27.: Vrtoglavica .................................................................................... 469 18. Akutne situacije...................................................................................... 489 Ilustrativni slučajevi ...................................................................................................... 490 Slučaj 28.: Predosjećaj kolapsa ....................................................................... 490 Slučaj 29.: Proliv, mučnina, groznica .............................................................. 490 Slučaj 30.: Zubobolja ...................................................................................... 492 Akutna stanja u slučajevima koji se već tretiraju........................................................... 492 Određivanje lijeka tokom akutne situacije ..................................................................... 494 Slučaj 31. ......................................................................................................... 494 Sadržaj
11
19. Slučajevi djece ........................................................................................ 499 Posmatranje djeteta ........................................................................................................ 499 Slučaj 32. ......................................................................................................... 500 Istorija majke tokom trudnoće: ................................................................................. 502 Slučaj 33.: ........................................................................................................ 502 Dio V: Završna poglavlja ................................................................................ 507 20. Izdvojeni tekstovi o lijekovima ............................................................. 509 Kalium nitricum............................................................................................................. 509 Iz dokazivanja baruta....................................................................................... 511 Tantalum metallicum ..................................................................................................... 511 Interesantno je pogledati šta Jan Scholten kaže za Tantalum: ...................... 511 Lac defloratum............................................................................................................... 512 Rattus ............................................................................................................................. 514 Dokazivanje lijeka Rattus ................................................................................ 514 Klasa insekata ................................................................................................................ 514 Lijekovi iz klase insekata: ............................................................................... 516 O klasi pauka (Arachnida) i lijekovima iz klase ............................................................ 517 Izdavački dodatak ..................................................................................................... 517 Myagalomorphae ............................................................................................. 518 Araneomorphae ............................................................................................... 518 Atrax robustus ............................................................................................................... 518 Dokazivanje..................................................................................................... 518 Latrodectus mactans ...................................................................................................... 519 Izvor i simptomi – primjer Thuja ....................................................................................... 519 Poređenje porodica Coniferae i Scrophulariaceae: ..................................... 521 Neke informacije o biljci Veronica arvensis ................................................... 522 Leguminosae (Mahunarke) .............................................................................. 523 21. Razjašnjavanje nedoumica ................................................................... 525 22. Zaključak ................................................................................................ 531 Povratne informacije o Novoj metodi ....................................................................... 531 Budući radovi ..................................................................................................................... 535 Periodni sistem elemenata ............................................................................... 535 Još biljnih porodica ......................................................................................... 535 Životinjsko carstvo .......................................................................................... 535 Vital Quest ...................................................................................................... 536 Sarkodi ............................................................................................................ 536 Budućnost ........................................................................................................ 536 Eksperiment sa muzikom ................................................................................ 537 Eksperiment sa bojama .................................................................................... 537 Poređenje sa drugim oblastima: umjetnost, nauka ... ...................................... 539 Vaše povratne informacije ........................................................................................ 539 Indeks referenci ............................................................................................. 539 Indeks lijekova .............................................................................................. 541 12
Sadržaj
Izdavački dodatak
Širi okvir za teriju osjeta
Morfogenetska polja
Kvantno-holografska holistička paradigmaDuhovnost i tradicija istoka
Drevne medicinske i duhovne nauke
Model bioenergetskih polja ljudskog bića
Homeopatija i druge teorije i modeli
Šta bi mogla biti ne-ljudska pjesma?
Poređenje modela bioenergetskih polja i modela dr. Šankarana
Razine ili nivoi homeopatije
Neki praktični aspekti
Tajna znanja
Mentalna indukcija ili magija
Kako prepoznati indukciju ili napad
Neke tehnike čišćenja i zaštite
Pomoćne tehnike za iscjelitelje
Literatura
549
551
551
552
552
553
554
554
555
555
557
557
557
559
559
562
564
13
PREDGOVOR IZDAVAČA
Ovo je već šesta knjiga, a četvrti naslov autora dr. Šankarana u ADVAITA
prevodu i izdanju. Njegova prva knjiga Duh homeopatije, koja se pojavila već
prije trideset godina, činila se svojevrsnom revolucijom u homeopatiji, ali se
ispostavlja da nastavak rada ovog autora predstavlja veliki zamajac evolucije
homeopatije, nanovo nam otkrivajući njen izvor (Hanemana) i povezujući je sa
dometima savremene nauke. U tom smislu čini mi se da je ova knjiga – Osjet u
homeopatiji jedna vrsta pandana Duhu homeopatije. Ako je Duh bio iskorak u
jasnoću homeopatskih koncepata i jasniji pogled na homeopatiju, onda je Osjet u
homeopatiji pravo utemeljenje jasne i pouzdane vještine prepisivanja. O
homeopatskoj praksi niko do sada nije govorio tako jasno i tako precizno. Prije
dr. Šankarana smo se, uglavnom, mogli diviti majstorstvu velikih, npr. Vitulkasa,
ali teško da smo to mogli sami postati. Ja sam uvjeren da će onome ko ovlada
konceptima i jasno objašnjenom tehnikom uzimanja i vođenja slučaja, datom u
ovoj knjizi, njegovo prepisivanje zasigurno biti u velikoj mjeri pouzdano i moći
će se reći da je takva osoba istinski majstor homeopatske vještine.
Naravno, iskren, otvoren i pošten kao i uvijek, majstor nas ne zavarava i ne
tvrdi da je „njegova metoda“ jedina ispravna i jedina koja nam je potrebna. Jer,
ako ništa drugo, svaki slučaj je priča za sebe; svaki čovjek je poseban, manje ili
više zatvoren, manje ili više mentalan, manje ili više kompenzovan itd. Neće,
dakle, u svakom slučaju biti lako ili moguće dospjeti do razine suptilnih osjeta, te
će nam u nekim slučajevima biti potreban neki od drugih pristupa: klasična
repertorizacija, metod dr. Šoltena i njegovih životnih tema i koncepata, metod
karakterističnih crta ili čak intuicija. S druge strane, kojom god metodom dođemo
do ideje za lijek, sve druge metode su nam na raspolaganju da tu ideju, tj. lijek
provjerimo. Upravo time se uvijek služi i autor ove knjige, te nam na kraju,
nakon što je metodom osjeta došao do lijeka, podastire rubrike koje taj izbor
potvrđuju. U protivnom, često ne bismo pronašli pravi lijek. Utemeljena ideja o
lijeku omogućava nam manje ili više direktno ispitivanje pacijenta u svrhu
provjere tog lijeka. Oni, koji nisu „veliki poznavaoci“ lijekova, u tu svrhu, pored
ostalog, imaju nezamjenjivu knjigu dr. Morisona – Vodič za ključne crte i
potvrđujuće simptome, ali i Berikea i knjige dr. Šoltena, ako je riječ o mineralnom
lijeku.
14
Predgovor izdavača
Ma koliko se metod činio naizgled veoma jednostavnim, za njegovo
ovladavanje je potrebno dosta truda i vježbe i to je svrha relativno velikog broja
slučajeva (i obilja autorovih komentara unutar tekstova slučajeva) priloženih u
ovoj knjizi kao i u knjigama Uvid u biljke koje praktično treba smatrati nastavkom
ove knjige, mada su se prva dva toma Uvida pojavila prije ove knjige, koja je
iznjedrena iz njih.
Da bih potvrdio valjanost toga pristupa, prenijeću ovdje dio Predgovora koji
je prof. dr. Miloš Popović napisao za naše nedavno izdanje Homeopatije za liječnike
...., knjiga B: „Didaktička odlika ovih tekstova je nesporna i tipična za nemačku
školu. Ona se zasniva na postupnosti upoznavanja sa materijom, permanentnom
ponavljanju pređenog, te postupnom proširivanju oblasti teoretske osnove i veština
koje su predmet nastave.“ I upravo to čini dr. Šankaran u ovoj knjizi, iz slučaja u
slučaj. Predlažem vam da obavezno pročitate taj uistinu hvale vrijedan Predgovor
prof. Popovića koji je za mene imao i jednu drugu veoma važnu dimenziju. Ja sam
prof. Popoviću uvijek bio neizmjerno zahvalan za podršku, ali me je stalno
kopkalo to što on ne voli dr. Šankarana, što mi je jednom prilikom rekao i
direktno: „...ali gospodine Maleševiću, vi znate da je njega ne volim.“ I to je
legitimno i svačije pravo. No, uređujući pomenutu knjigu B, naišao sam na neke
tvrdnje autora iza kojih kao (odgovoran) urednik nisam mogao stati, te sam se
usudio napisati neke Izdavačke dodatke u kojima sam prokomentarisao problem i
rekao otprilike: „Hajde da vidimo kako bi ovaj problem izgledao ako bismo ga
posmatrali iz ugla dr. Šankarana“, napravio hipoteze te ih repertozirao i očigledno
pokazao da sam riješio problem. Kad sam molio prof. Popovića da napiše
Predgovor poslavši mu cjelokupni tekst knjige, zamolio sam ga da obrati posebnu
pažnju na moje uredničke komentare i dodatke. I kasnije sam dobio odgovor:
„Vaše uredničke intervencije su sasvim umesne“, što je implicitno potvrdio i u
tekstu Predgovora. Zato još jednom, i zbog ove knjige, predlažem da taj
Predgovor pročitate. I uvjeren sam da je prof. Popović prihvatio dr. Šankarana,
kao što vjerujem da ga niko, ko želi biti dobar homeopat, neće moći zaobići.
No, meni je izgledalo da, bukvalno slijedeći didaktički stil ponavljanja kao
što se to čini na predavanjima, tekst knjige ne izgleda dovoljno sređen i da se
pomalo gubi preglednost. Zato sam se usudio i potrudio ponekad izvršiti
prekompoziciju teksta, uvijek stavljajući uredničku primjedbu odakle i gdje sam
nešto prebacio. Na žalost, može se desiti da ponekad broj koji upućuje na neku
stranicu neće biti tačan, i tada će vam pomoći navod broja Poglavlja i Sadržaj, jer
jasno sam strukturirao poglavlja i dodijelio im redne brojeve, a podnaslove sam
organizovao hijerarhijski, što daje novu dimenziju Sadržaju. Vjerujem da ovo
naše izdanje ima dodatnu i važnu dimenziju – naglašenu strukturu i preglednost
teksta, što za ovladavanje vještinom može biti značajno.
Predgovor izdavača
15
Neke jezičke inovacije pripadaju autoru. Mi smo samo doslovno preveli
njegove nove izraze. Nadam se da će ti izrazi sami po sebi biti jasni, ali su me
neki saradnici savjetovali da ih ipak u predgovoru pomenem i malo pojasnim:
Ne-ljudski = ono što nije svojstveno ljudskom biću; harmonici ili vibracije u
ljudskom bioenergetskom polju koje po svom obliku (prirodi) pripadaju nečem sa
strane, recimo nekom mineralu, biljci, životinji... Takve vibracije ili harmonike
dr. Šankaran zove ne-ljudska pjesma.
Mineralne osobe, biljne osobe, životinjske osobe = osobe ili pacijenti kojima
je potreban mineralni, biljni ili životinjski lijek, ili čija je struktura ne-ljudske
pjesme mineralna, biljna ili životinjska.
A što se našeg jezika tiče, čini mi se da, možda najčešće upotrebljavana riječ
u ovoj knjizi – osjet – zaslužuje malo pažnje i pojašnjenja, pogotovo zato što nije
svakidašnja, barem ne u svim našim jezičkim varijantama. Riječ sam prvi put
susreo za vrijeme pokušaja saradnje sa grupom homeopata iz Zagreba na izradi
Repertorija. Lektorica, koja je i homeopat, je insistirala i utemeljeno obrazložila
da englesku riječ „sensation“ treba prevesti kao „osjet“. Priznajem, bilo mi je
pomalo „čudno, rijetko i neobično“, ali sam, razmotrivši problem, zaključio da je
rješenje izvanredno iz više razloga. Do tada smo u Bosni i Srbiji tu riječ prevodili
kao „senzacija“ (na čemu mnogi, na žalost, još uvijek istrajavaju) vjerujući da
ćemo tako sačuvati homeopatsku specifičnost za taj pojam, ali i da ta „senzacija“
predstavlja nešto „čudno, rijetko i neobično“, te da je stoga neka vrsta
„senzacije“. No, hajde da prije pogledamo kako riječnici definišu ovaj važan
pojam na kome počiva ova knjiga i koji je, stoga, jedan od najvažnijih pojmova u
homeopatji:
1. Rudof Filipović u svom Englesko - hrvatskom ili srpskom rječniku englesku
riječ „sensation“ objašnjava kao: osjet, osjećaj, dojam, senzacija,
uzbuđenje, pozornost, čudo.
2. WordWeb Dictionary riječ „sensation“ definiše ovako: 1. Neobrađena
elementarna svjesnost podražaja. 2. Neko ko je zadivljujuće vješt u
nečemu. 3. Opšte osjećanje pobuđenosti i povišenog interesovanja, 4.
Stanje široke javne pobuđenosti i interesa. 5. Sposobnost kroz koju se
poima spoljašnji svijet.
3. J.P. Chaplin u Dictionary of Psychology riječ „sensation“ definiše ovako: 1.
elementarni proces ili iskustvo koje nastaje kada podražaj pobudi
receptor. 2. Proces osjećanja. 3. Jedan od tri elementa svjesnosti. 4. U
psihofizici, iskustvo koje se može opaziti kao različito.
4. Milan Vujaklija u svom Leksikonu stranih reči i izraza riječ „senzacija“
definiše ovako: (nlat. sensatio) psih. oset, osećaj, utisak koji se dobiva od
energije iz spoljašnjeg sveta; fig. uzbuđenje, stvar ili pojava koja izaziva
uzbuđenje, novost koja skreće opštu i veliku pažnju, zanimljiv događaj.
16
Predgovor izdavača
Dakle, prema rječnicima bilo bi legitimno koristiti i riječi osjet (oset), osjećaj
(osećaj) i senzacija, ali meni izgleda da je za homeopatiju mnogo prikladnije
korištenje riječi osjet, a ne senzacija, pogotovu iz razloga što:
1. Riječ „osjet (oset)“ nije u čestoj svakodnevnoj upotrebi i što joj onda daje
neophodnu boju specifičnosti i rezervisanosti za neku oblast. Poznato je
da su autori nekih teorija i metoda stvarali nove riječi kako bi zaštitili
jasnoću i „inovativnost“ termina. U homeopatiji imamo dodatnu
specifičnost u smislu da se, kad govorimo o osjetu, onda skoro isključivo
radi o unutrašnjoj pojavi koja nema direktnu vezu sa osjetilima za
spoljašnji svijet i zato je dobro za taj pojam imati specifičnu riječ.
2. Riječ osjet je lako uklapati u „gradaciju“ osjet, osjećaj, osjećanje,
uzimajući da je osjet najelementarnija, a osjećanje najsloženija pojava.
Osjećaj je nešto između. Koliko znam, mnogi drugi jezici nemaju ovu
„među riječ“.
3. Riječ „senzacija“ je tuđica i višeznačna je, a manje precizna od našeg
dubleta „osjećaj/osjećanje“, što je za preciznu homeopatsku nauku od
značaja.
Još jednom vam, i nadam se posljednji put, želim skrenuti pažnju na riječ
„mijazam“ i sada već još jedan „moj pronalazak“, a to je da je još Haneman
napravio jasnu razliku od riječi „mijazma“ koju je ostavio „alopatiji“. O tome
možete pročitati u mojoj uredničkoj bilješci (fusnota) na str. 229.
Svjestan da smo svi preopterećeni, ne homeopatijom, nego mnogim drugim
obavezama, malo sam se pribojavao da nam mogu izmaći suptilne nijanse
majstorstva i veličina i značaj unaprjeđenja homeopatije koje nudi ova knjiga, te
nisam mogao odoljeti iskušenju da ne pokušam dodatno privući vašu pažnju i da
pored ovog Predgovora izdavača ne napravim i poseban Izdavački dodatak ili
Pogovor, koji ćete naći na samom kraju knjige, iza Indeksa.
Na kraju se želim zahvaliti svim saradnicima koji su izvrsno obavili svoj
posao, u šta ćete se i sami uvjeriti. Naravno, iznad svega hvala autoru i to ne
samo na izvanrednom tekstu, nego i na prećutnoj dozvoli da i dalje prevodimo i
izdajemo njegove knjige i pored toga što nismo platili naše obaveze za prethodne.
Rogačići, 01. ožujka/marta 2012.
Mile Malešević
Dr. Rajan Sankaran
OSJET U HOMEOPATIJI
Vojvoda Mu od Ćina reče Po Lou: „Ti si već čovjek u godinama.
Ima li ijednog člana tvoje porodice kojeg bih mogao zaposliti da se mjesto
tebe brine o konjima?“ Po Lo odgovori: „Dobrog konja možete prepoznati
prema njegovoj opštoj građi i pojavi. Međutim, vrhunski konj, onaj koji ne
diže prašinu i ne ostavlja tragove, je nešto neopipljivo i prolazno,
neuhvatljivo poput vazduha. Svi talenti mojih sinova leže na nižoj ravni;
oni mogu prepoznati dobrog konja kad ga vide, ali ne mogu prepoznati
vrhunskog konja. Međutim, imam prijatelja po imenu Ćiu-Fang Kao,
prodavca ogrjeva i povrća, čije znanje u vezi s konjima niukoliko ne
zaostaje za mojim. Molim vas da ga posjetite.“ Vojvoda Mu i učini tako, i
nakon toga pošalje Kaoa da mu pronađe konja. Tri mjeseca kasnije ovaj se
vratio s viješću da je pronašao jednog. „Sada se nalazi u Šačiuu“, dodao je.
„Kakav je to konj?“, pitao je vojvoda. „Oh, to je sivosmeđa kobila“, glasio
je odgovor. Međutim, kad su vojvodini ljudi otišli po konja, pokazalo se da
se radi o crnom pastuvu. Vrlo nezadovoljan, vojvoda pošalje po Po Loa.
„Onaj tvoj prijatelj koga sam zadužio da mi pronađe konja“, reče,
„napravio je finu brljotinu. Zaboga, pa on ne zna razlikovati čak ni boju
ni spol životinje. Šta uopšte on zna o konjima?“ Po Lo uzdahnu sa
zadovoljstvom. „Zar je stvarno dogurao dotle?“, povika. „Ah, onda on
vrijedi deset hiljada puta više nego ja. On i ja se ne možemo porediti. Ono
na šta Kao obraća pažnju je duhovni mehanizam. Vodeći računa o bīti, on
zaboravlja proste detalje; usmjeren na unutrašnje kvalitete, on iz vida gubi
spoljašnjost. On vidi ono što želi vidjeti, a ne vidi ono što ne želi.
Posmatra ono što treba gledati, a zanemaruje ono što ne treba. Kao je tako
mudar u donošenju suda o konjima da je vrijedan suditi o nečemu boljem
nego što su konji.“ Kad je konj konačno stigao, pokazalo se da se zaista
radi o vrhunskoj životinji.
Taoistička priča
21
PREDGOVOR AUTORA
Jedna od mojih omiljenih šala je:
Pitanje: Koliko dugo treba doktor obavljati praksu1?
Odgovor: Sve dok se ne ispraksa.
Ključ za postizanje dosljednih rezultata je duboko razumijevanje bolesti i lijeka, kao i razvijanje metoda uzimanja i analize slučaja, u čemu se ogleda to duboko razumijevanje. Tokom svoje prakse uvidio sam da su, što do dublje razine
dopremo u datom slučaju, to bolje šanse za uspjeh. Svaki od mojih ranijih radova
− Duh homeopatije, Supstanca homeopatije i Uvid u biljke − predstavljaju po korak
u produbljavanju mog razumijevanja homeopatije. U posljednje četiri godine je
došlo do velikog preokreta i ova knjiga bilježi taj preokret i metode koje su iz
njega proizašle.
Bolest je stanje bića i izražena je i kao stanje uma i kao fizički simptom. Stanje uma se često doživljava kao stres. Stres ne potiče iz spoljašnje stvarnosti
(mada se možda čini da jeste tako), već od načina na koji svako od nas kao
pojedinac sagledava i doživljava spoljašnje okolnosti. Iistina je da spoljašnja
stvarnost nije uzrok većine stresa i konflikta do kojih dolazi u našim životima.
Ako osmotrimo životne krajnosti ili pogledamo najteže situacije spoljašnje
stvarnosti, u tim situacijama rijetko kada dolazi do konflikta u nama samima.
Naprotiv, izgleda da u takvim situacijama ljudi tačno znaju šta su činjenice i
znaju šta trebaju učiniti (dobro je poznata činjenica da broj samoubistava i
slučajeva mentalnih oboljenja opada tokom rata).
Npr., ako je nečiju kuću zahvatio požar, u takvim okolnostima će u umu biti
vrlo malo konflikta. Osoba, čija kuća gori, zna šta je najbolje što može učiniti, i
to i čini. Moglo bi se reći da tu postoji određeno unutrašnje jedinstvo i harmonija.
Kao da nam u takvim okolnostima neki unutrašnji glas govori šta treba preduzeti.
U takvim trenucima veoma rijetko dolazi do neke unutrašnje debate ili previranja.
Razmotrimo još jedan primjer: ako nekog proganja divlja životinja, kod te osobe
ne postoji predomišljanje u vezi akcije koju treba preduzeti. Ta osoba ne razbija
glavu oko situacije; fokus je na akciji i osoba jednostavno reaguje. Stoga,
možemo s velikom sigurnošću ustvrditi da u zaista teškim situacijama, u kojima
je problem očigledno spoljašnji, um sa urođenom sigurnošću zna šta treba biti
učinjeno (do te mjere da čak zna i kako to učiniti.)
1
Igra riječima, u engleskom dvoznačna: practice=vršiti praksu (tj. baviti se poslom), ali i vježbati,
trenirati. Prim.prev.
22
Predgovor autora
Onda kako, ili u kakvim okolnostima, dolazi do stresa ili konflikta? Do stresa
ili konflikta dolazi kada se spoljašnja stvarnost značajno razlikuje od nečije lične
ili unutrašnje percepcije te stvarnosti. Kad je osoba suočena s takvom razlikom
između unutrašnje i spoljašnje stvarnosti, unutrašnje jedinstvo i harmonija (koji
su bili tako očigledni u gore navedenim primjerima) prestaju biti mogući. Umjesto toga, osoba doživljava podvojenost i sukob. Ona čuje dva unutrašnja glasa:
jedan koji joj govori ono što stvarno jeste, i drugi koji uobličava njenu unutrašnju
percepciju onoga što jeste, a ta percepcija se razlikuje od spoljašnje stvarnosti.
Npr., neka osoba, koja se nalazi u dobroj finansijskoj situaciji, nema objektivnih
razloga za brige u vezi s novcem. Međutim, ako je vlastita unutrašnja ili
individualna percepija te osobe da je ona, uprkos svom bogatstvu, materijalno
neobezbijeđena i finansijski nesigurna (nesklad između spoljašnje stvarnosti i
njegove percepcije), ta osoba će čuti dva protivrječna unutrašnja glasa. Ta njena
unutrašnja rasprava, konflikt unutar same osobe, dovodi do stresa.
Razmotrimo primjer djevojke koja neprestano osjeća da je niko na svijetu ne
voli. Objektivno gledano, ona ima roditelje koji je vole; ustanova kojoj pripada se
takođe dobro stara o njoj, a opet, ona neprestano osjeća da je niko ne voli.
Subjektivno se osjeća nevoljeno. Glas spoljašnje stvarnosti (ono što jeste)
protivrječi glasu njene unutrašnje stvarnosti (tj. ono što ona smatra da jeste). Ova
dva protivrječna glasa stvaraju previranje i stres na svakoj razini njenog bića.
Dakle, možemo reći da ono, što mi doživljavamo kao stres ili konflikt u nekoj situaciji, nema mnogo veze sa onim što zaista jeste (spoljašnja situacija), već
sa onim što nam izgleda da jeste (naše individualno gledište i doživljaj te situacije). Kada se naša individualna percepcija značajno razlikuje od stvarne situacije,
mi u suštini patimo od deluzije, od lažne percepcije stvarnosti, i ona čini da datu
situaciju vidimo u određenim bojama. To možemo uporediti s nošenjem naočara
u boji, kroz koje, sve što vidimo, ima istu boju. Deluzija je kao da čitavog života
nosimo naočare u boji i da ih nikad ne skidamo. Svaku situaciju vidimo u istoj
boji. To postaje rutina, svakodnevni način na koji vidimo i sebe i svijet oko nas.
Stoga, izgleda da deluzija, lažna percepcija realnosti, leži u korijenu stresa ili
konflikta. Dozvolite da taj mehanizam stresa objasnim još malo podrobnije: u
svakoj situaciji um i tijelo prvo pokušavaju sagledati situaciju, pa onda procijeniti
šta ona predstavlja po pitanju opstanka. Tako znamo kako se prilagoditi i
odgovoriti na datu situaciju. Ovo je na neki način automatski proces. Npr., kad
vas insekt ubode, vaša čula to prime i šaka vam automatski kreće spljeskati tog
insekta. Tu nema konflikta, nema podvojenosti. U trenutku dolazi do akcije.
Osoba je situaciju opazila i na nju reagovala srazmjerno i na odgovarajući način.
Um i tijelo su situaciju opazili i na nju reagovali u stvarnosti kakva jeste. Dati
događaj ili situacija prolaze bez ostavljanja traga i bez nuspojava. Govoreći u
terminima prilagodljivosti, to predstavlja zdravlje – ta sloboda življenja u datom
trenutku, u kom i um i tijelo znaju šta i koliko treba učiniti.
Predgovor autora
23
Da se vratimo na primjer kuće u požaru; u takvoj situaciji osoba može osjetiti
anksioznost i strah, ali te emocije će biti u proporciji sa situacijom, prouzrokovaće tačno određene i odgovarajuće reakcije, i nestaće kad situacija prođe.
žMeđutim, slučaj je drugačiji kad neko reaguje usljed deluzije; u takvoj
situaciji ta osoba nije u stanju sagledati šta je stvarnost. Umjesto toga, ona teži
situaciju sagledati na svoj način, bojeći i nijansirajući sve kroz filter svoje
deluzije. Stoga, ta osoba na datu situaciju reaguje na neodgovarajući ili
neproporcionalan način. Situacija priziva nešto u umu te osobe, podstiče sjećanje
na prošlost, podsjeća je na određene događaje i situacije koji su joj se ranije
dogodili, a ta osoba je svaki događaj ili situaciju vidjela u istim bojama i
nijansama kao i trenutnu situaciju. Štaviše, trenutna situacija samo potvrđuje
deluziju koja se tako još dublje urezuje u memoriju te osobe – za budućnost.
Usljed tog deluzivnog načina sagledavanja svijeta oko sebe, jedan dio ove osobe
nije u stanju živjeti u datom trenutku, u sadašnjoj stvarnosti; međutim, uvijek
postoji i drugi dio osobe, koji ne može poreći stvarnost i ono što zaista jeste. Ova
podvojenost između onoga što jeste i onoga što osoba smatra da jeste prouzrokuje
duboki unutarnji konflikt. Rezultat je stres. Prema tome, korijen stresa ne leži u
samoj situaciji, već u neadekvatnoj percepciji i reakciji na tu situaciju.
Ako smo u stanju živjeti u trenutku, onda situaciju sagledavamo onakvu
kakva jeste. Dakle, tu ne postoji konflikt i situacijom se možemo pozabaviti i
riješiti je gotovo automatski (kao što je slučaj sa gore pomenutim insektom).
Tada situacija ostaje samo situacija i ne prelazi u problem. Situacija po svemu
sudeći prelazi u problem samo ako je povezana s prošlošću i ako potvrđuje lažnu
percepciju stvarnosti, učvršćujući tu lažnu percepciju u memoriji. Tako počinje
jedan proces u kome svaka situacija postaje problem i samo se nadovezuje na
veći problem koji osobu prati kroz čitav život; nadovezuje se na čvrstu lažnu
percepciju stvarnosti, deluziju koja upravlja čitavim životom. Jednom kada se
deluzija učvrsti, osoba će svaku situaciju sagledavati u svjetlu te deluzije, a
reakcija i odgovor na situaciju će uvijek biti neodgovarajući.
Svako od nas ima svoje deluzije koje utiču na sve u našim životima: na posao
koji obavljamo, na odnose s drugim ljudima, itd., do te mjere da i emocionalna
stanja – strah, mržnja, pa čak i radost – postaju značajno utemeljena na toj
deluziji. Deluzija se takođe odražava u snovima, košmarima i fantazijama.
Interesantno je što izgleda da čitava ljudska rasa dijeli te deluzije. Ako malo
proučimo istoriju, vidimo da deluzije nisu specifične za nekog određenog
pojedinca, već da su zajedničke za čitavu ljudsku rasu. One su globalne;
prevazilaze geografske i vremenske granice i možemo ih vidjeti izražene u
bezvremenim i uvijek privlačnim mitovima, bajkama, literaturi, umjetnosti,
filmovima i svim drugim oblicima izražavanja ljudske mašte.
Ipak, čovjek sve što doživljava u svom životu, vidi u svjetlu vlastite deluzije.
Naša unutrašnja, lažna percepcija predstavlja i odjek određenih događaja, likova i
24
Predgovor autora
perioda u istoriji, pa čak i u mitologiji. Takođe se identifikujemo sa određenim
likovima iz romana ili filmova, čije akcije i reakcije na neki način predstavljaju
odjek naše vlastite priče. Na ovaj način deluzije nas vode izvan našeg ličnog
iskustva i povezuju nas s drugim ljudima kroz čitavu istoriju ljudskog roda.
Dozvolite da ovo ilustrujem primjerom: Određeni mladić svoje stanje opisuje
riječima da je nesretan na poslu. Ovo je njegovo osjećanje. Daljnjim ispitivanjem,
kada zatražimo da nam podrobnije opiše to „nesretan“, on će možda reći da je
ono što doživljava na poslu slično iskustvu kad je neko zarobljen i mučen. Kad
zatražimo da opiše riječi „zarobljen“ i „mučen“, razne slike mu mogu pasti na
um; npr., afrički robovi sprovođeni u Ameriku, ili koncentracioni logori tokom
Drugog svjetskog rata, ili način na koji su se Stari Rimljani odnosili prema zarobljenicima. Ove slike ljudi koji su zarobljeni i mučeni, pripadaju različitim
periodima i stoga su dio sveopšteg ljudskog iskustva (a time i svijesti) od
pamtivijeka. Jednom kad ovo uvidimo, shvatamo da to iskustvo nije ograničeno
na pojedinca, već da je zaista globalno. To je iskustvo cjelokupnog čovječanstva.
Iako određeni pojedinac opisuje svoju duboku unutrašnju razinu koja je sasvim
lična, previranje koje opisuje, zajedničko je svima i može se pronaći širom
ljudske svijesti. Stoga, došavši na ravan koja je duboko lična i individualna,
takođe otkrivamo ravan koja je povezana sa cjelokupnim čovječanstvom. To je
istovremeno i lično i globalno.
Prema tome, deluzije nisu ograničene vremenom i prostorom. One se nanovo
manifestuju u različitim ljudima u različitim periodima ljudske istorije. Od osvita
ljudske civilizacije slične situacije se uvijek i nanovo ponavljaju u raznim
oblicima. Izrazi možda variraju, ali šema je ista. Npr., u svakom periodu istorije i
u svakoj zemlji su postojali pojedinci koji su težili biti najmoćniji. Ono što je
njima i onim njima sličnima zajedničko, je demonstracija moći, korišćenje
zarobljavanja, mučenja i vladavine strahom, i to možemo naći u svim zemljama i
kulturama tokom istorije. Zbog toga pridajemo značaj mitologiji uprkos
vjekovima koji su minuli. Vidimo da i Šekspirova djela opisuju razne ljudske
deluzije kroz likove i situacije koji su tako majstorski uobličeni da i dan danas
imaju istu valjanost kao i u vrijeme kad su opisani. Ljudske deluzije prevazilaze
granice vremena, prostora, jezika, nacionalnosti i kulture.
Česti su pokušaji da se pronađe porijeklo tih deluzija. Dok ih neki pripisuju
događajima i traumama u djetinjstvu, drugi njihov uzrok pronalaze u prošlim
životima. Razumljivo je što pokušavamo pronaći izvor ovih čestih i ponavljajućih
šema percepcije i ponašanja. Međutim, u tim pokušajima mi pratimo stazu koja je
linearna, koja u osnovi ima koncept uzroka i posljedice: ovo se dogodilo jer se
ono desilo, a šta je onda prouzrokovalo da se ono desi? I sve tako. Ponekad naše
neprestano pitanje „zašto“ dovede do briljantnih tvrdnji. Ipak, najčešće dobijamo
samo teorije, jer nikad ne možemo biti posve sigurni. Možemo samo pretpostavljati.
Predgovor autora
25
S moje tačke gledišta, postoji pitanje koje je daleko plodonosnije od „zašto“,
a to je pitanje „šta“. Istina je ono šta se nalazi u sadašnjem trenutku. Mi živimo u
sadašnjem trenutku i trenutna sadašnjost je jedina nama spoznatljiva istina. To je
sve do čega možemo doprijeti. Nama nije spoznatljivo „zašto“ je trenutna
sadašnjost takva kakva je, i pitanje „šta jeste“ nama je više nego dovoljno u
nastojanju da jasno sagledamo stanje.
Postoje određeni oblici psihoterapije čiji je cilj da pojedinca učine svjesnim
svoje deluzije, ili da mu razotkriju njegove učvršćene šeme percepcije i
ponašanja. Međutim, opasnost koja u tome leži je što se takvi koncepti mogu
shvatiti intelektualno, ali ne i doživljajno. Iako intelektualno shvatanje pruža
trenutno olakšanje, ono nije učinkovito na duge staze. Razlog za to leži u samom
temelju problema: deluzija nije nešto intelektualno. Ona ne potiče iz misaonog
procesa, niti se rađa iz emocija poput straha, anksioznosti, mržnje ili radosti. Deluzija
potiče s mnogo dublje ravni. U suštini, emocije su izrazi deluzije, a ne njen izvor.
U stvari, zadirući dublje u problem, vidimo da deluzija nije ograničena na
um, niti potiče iz njega. Sama deluzija je dio mnogo dubljeg doživljaja – osjeta
koji obuhvata i um i tijelo – koji se nalazi na mnogo dubljoj razini, tako da ga, da
se tako izrazim, osjećamo u samim kostima.
Npr., ako imamo deluziju da će nas napasti lav, to nije nešto što osjećamo
samo emocionalno ili samo intelektualno. I samim zamišljanjem tog događaja
osjećamo neumitni napad, imamo osjećaj koji odzvanja do same srži našeg bića.
Taj nas osjećaj zahvaća i utiče na cjelokupno naše ponašanje, na naš stav, na
živce i endokrine žlijezde.
Stoga sam shvatio da je naše doživljavanje deluzije u stvari izraz jednog dubljeg, temeljnog osjeta. Taj osjet je jedinstven za svakog pojedinca i svaka osoba
ga osjeća i na razini uma i na razini tijela. Jedan takav doživljaj je dublji od
doživljaja u umu. On je čak i više od isključivo ljudskog iskustva, jer nije
ograničen na um. To je doživljaj koji ljudi dijele sa životinjama, biljkama i
mineralima – onim što tvori našu planetu. Npr., ljudsko biće može doživjeti
osjećaj da ga napada lav, no, to je doživljaj koji nije ograničen samo na ljude, već
ga takođe mogu imati i mnoge životinje. Drugi osjeti su još osnovniji (npr.
gravitacija, pritisak, skupljanje, širenje) i zajednički su za sve na svijetu,
uključujući i minerale. Osjet nije nešto samo mentalno, emocionalno ili
psihološko. To je ustvari nešto više fizičko, tj. instinktivno i osnovno.
Taj osjet, šablon ili šema iz koje nastaju deluzije, izgleda gotovo kao glas
nekog duha u nama samima. On caruje dijelom ljudskih života i boji naša
iskustva. On odzvanja neskladnim tonom. Ovdje možemo dati analogiju dva
glasa koji u nama pjevaju dvije različite melodije istovremeno. Jedna melodija je
ljudska, i ona se nalazi na svom mjestu. Druga melodija, premda takođe lijepa,
jednostavno nije na svom mjestu unutar ljudskog bića. Stoga, ova dva glasa
zajedno stvaraju strašnu kakofoniju! Taj nesklad možemo u svakodnevnom
26
Predgovor autora
govoru nazvati konfliktom ili stresom. Ako želimo ukloniti taj stres, moramo zaći
u najdublju razinu svijesti.
Uvidio sam da sve ono što smatramo bolešću – ukupnost znakova i
simptoma, mentalno i fizičko, opšte i posebno – sve to nastaje iz jednog
osnovnog poremećaja. A taj poremećaj nije u umu, niti je u tijelu; to je nešto
dublje. Na toj razini osoba govori jezikom koji je i mentalni i fizički. Tijelo i um
onda možemo posmatrati kao izraz te razine (osjeta), a taj jezik u stvari i nije
jezik ljudskih bića. To je jezik koji dolazi iz izvora koji je drugačiji od ljudskog
bića − iz biljaka, minerala ili životinja. Kad počnemo slušati taj jezik i kad on u
nama postane sve dublji i jasniji, kad se fokusiramo na te riječi i gestove koji nisu
ljudski, i koji su prema tome veoma osobiti (ono što u homeopatskom žargonu
nazivamo čudnim, rijetkim i neobičnim), onda ćemo čuti jedan drugi jezik, koji
se razlikuje od ljudskog jezika. Kad se fokusiramo na ovaj jezik, čućemo sami
izvor. Tada nam postaje jasno da li osoba govori jezikom minerala, životinja ili
biljaka. Naredni korak je daljnja diferencijacija, tj. da li se radi o sisaru, pauku,
zmiji, ili o Anacardiaceae, Euphorbiaceae, itd.
Ono ne-ljudsko u ljudima, što je osnov stresa, to je, prema mom shvatanju,
bolest. Bolest je ne-ljudska pjesma u nama, melodija neke druge supstance iz
prirode. Ta pjesma je sama po sebi savršena, ali kada se nađe u čovjeku, onda je
na pogrešnom mjestu. Ta ne-ljudska pjesma ne bi trebala biti tu. Naša vlastita
urođena pjesma, ljudska pjesma, je tamo gdje i treba biti, i samo ona bi se trebala
čuti unutar ljudskog bića. Ne-ljudsku pjesmu treba postepeno uklanjati sve dok na
kraju potpuno ne utihne i dok ne preostane samo ljudska melodija. Ovo je zadatak
lijeka. Na temelju homeopatskog principa slično se sličnim liječi, biramo lijek
koji je pripremljen od supstance čija pjesma je slična ne-ljudskoj pjesmi
pacijenta. 1 Učinak takvog lijeka je da vremenom smanjuje ne-ljudsku pjesmu,
tako da nestaje kakofonija, konflikt ili stres, i ljudska pjesma preostaje jedina koja
se jasno čuje. Kada se ovo dogodi na dubljoj razini, prestaje i razlika između
percepcije stvarnosti i objektivne stvarnosti, i osoba na svoju situaciju počinje
reagovati na odgovarajući način, kao u onim slučajevima sa insektom, gašenjem
požara na kući ili bježanjem od divlje životinje.
U svjetlu gore navedenih koncepata, možemo reći da svako od nas
istovremeno živi dva života. Prvi je naš život kao ljudskog bića, kao dijela
porodice i bića koje je dobro uklopljeno u društvo. Po prirodi je čovjek društvena
životinja, tako da čitavo njegovo postojanje zavisi od interakcije s društvom.
Istovremeno, integralna osobina njegove naravi je da ispunjava svoju ulogu u
neposrednom okruženju. Rame uz rame sa ispunjavanjem svoje uloge, čovjek
hrani i svoj ego i identitet. Jednom, kada potrebe ega dostignu stupanj ispunjenja,
čovjek počinje težiti za duhovnim rastom. Ovo je najtemeljnija razlika između
1
Autor je napisao i cijelu knjigu The Other Song (Druga(čija) pjesma) Prim. ur. MM.
Predgovor autora
27
čovjeka i drugih životinja. Sve ovo je čovjeku urođeno, predstavlja njegove
integralne karakteristike. To je pjesma ljudskog bića i ona se sastoji od:
1. Igranja uloge
2. Podizanja sopstvene porodice
3. Doprinošenja društvu
4. Težnji prema društvenim ciljevima
5. Najsuštinskijeg ličnog cilja samopoboljšanja, razvijanja sopstvenog ega i
napredovanja na putu duhovnog razvoja.
Ovo je jedina pjesma koja bi se trebala čuti u ljudskom biću kao njegova
pjesma, njegova melodija i njegova suština.
Među ovim zajedničkim odlikama, interesantno je vidjeti kako mi svi, kao
ljudi, imamo slične kvalitete i odlike, slične strahove i težnje, slične misli i
osjećanja. A opet, postoji toliko mnogo pojedinačnih varijacija i svaka je toliko
različita od svih ostalih. Vrlo važan sastojak ovih ljudskih varijacija je što, uprkos
svim zajedničkim odlikama, svako od nas ima jedan dio koji je jedinstven u
odnosu na sve ostale. Taj dio – mali dio koji nije isključivo ljudski – karakteriše
svakog od nas. Postoje takođe neki kvaliteti koje pojedinci imaju u drugačijoj
proporciji u odnosu na druge ljude. Npr., neko može biti agresivniji od drugih,
drugi voli crnu boju, treći mnogo voli slatko, itd. Ove pojedinačne varijacije nisu
neki izolovan, nasumičan fenomen. Kada sve ove neproporcionalne odlike
uklopimo u sveukupnu percepciju i reakciju datog pojedinca, vidimo jednu jasnu
šemu, koju dati pojedinac smatra istinom. Ta šema predstavlja odraz jednog
drugog fenomena, tj. entiteta koji izgleda da ispoljava jednu potpuno drugačiju
energiju od gore opisane energije života pojedinca u društvu. Podvojenost koja
nastaje usljed postojanja te dvije energije je takva da, s jedne strane, svaki
pojedinac ima vlastiti život kao ljudsko biće, a s druge strane, imamo i jednu
potpuno drugačiju priču, jedan potpuno drugačiji svijet unutar tog pojedinca.
Taj drugačiji svijet, taj duh te druge supstance u nama, ta energetska šema
koja svakom od nas dodjeljuje našu individualnost, ima svoje mjesto u prirodi, a
ne u nama. Međutim, mi smo posudili tu energetsku šemu da bismo mogli izaći
na kraj s načinom na koji sagledavamo stvarnost. To je naša strategija za preživljavanje, oblikovana u skladu s našom deluzijom. Prema tome, ova energetska
šema nije prirođena nama, već prirodnom izvoru od koga smo tu šemu pozajmili.
Izgleda gotovo kao da duh izvora zauzima određeni dio unutar pojedinca i
tom pojedincu daje individualne karakteristike. Iako je taj dio mali u poređenju s
ljudskim dijelom, on je ono što jednu osobu razlikuje od drugih ljudi. On je vrlo
istaknut, kao što bi to bio neki čudan šešir na nečijoj glavi. Ljudi bi primjećivali
taj čudni šešir, iako on čini samo mali dio čovjeka. Taj drugi dio o kome
govorimo (koji predstavlja odraz izvora iz prirode) ima vlastitu energiju, vlastitu
melodiju, vlastitu pjesmu koja se neprestano čuje unutar ljudskog bića.
28
Predgovor autora
Pjesma, koja se najčešće čuje u svakodnevom životu, je normalna ljudska
pjesma; ona druga pjesma je potisnuta u pozadinu, ali je i dalje možemo čuti u
riječima i metaforama koje najčešće koristimo i koje nas karakterišu. Ona se
takođe otkriva u osjetima koje doživljavamo i izražavamo u raznim situacijama,
kao i u gestovima koje pravimo i koji ukazuju na ova unutrašnja osjećanja i
osjete.
Ponekad se dešava da ljudi ovu drugu pjesmu pokušavaju načiniti glavnom
pjesmom svog života tako što odabiru karijeru, situaciju ili partnera gdje ili s kim
se ta pjesma može slobodno pjevati. Tako, neko kome je ta druga pjesma
agresivna, može izabrati profesiju za koju je potrebna ta vrsta agresivnosti.
I tako, ta osoba onda može živjeti obje te pjesme u svakodnevnom životu i
postići određen stupanj harmonije. Ipak, u svojim svakodnevnim životima ljudi
uglavnom nisu u stanju živjeti više od jednog malog procenta te druge pjesme. U
takvim okolnostima ljudska bića tu drugu pjesmu izražavaju u slobodnim
aktivnostima, hobijima i interesovanjima, a naročito u snovima.
Konflikt, koga slijede previranje i disharmonija, počinje kad ova druga
pjesma nema odušak kroz koji će se izraziti. Intenzitet pjesme postaje tako velik
da najveći njen dio više nismo u stanju izraziti. Onda se taj dio, koji se ne može
izraziti, taloži i kristalizuje kao fizička i mentalna patologija. Budući da je ova
patologija izraz te druge pjesme, patologija i pjesma imaju istu energetsku šemu,
isti osjet i istu melodiju. Možemo reći da se ta druga pjesma, ta ne-ljudska
melodija u ljudima, najbolje može čuti u jeziku bolesti. A taj jezik bolesti neke
osobe možemo prepoznati u načinu na koji ona izražava svoje tegobe i tačan
osjećaj svojih bolova i drugih tegoba. Takođe ga možemo čuti kroz njenu
percepciju vlastite situacije, u riječima koje koristi da je opiše i načinu na koji ta
situacija utiče na osobu, zajedno sa reakcijom te osobe na datu situaciju.
Dozvolite da vam ovaj koncept ilustrujem primjerom.
Žena, direktorka jedne kompanije, došla mi je da joj pomognem u vezi s
jakim bolovima tokom menstruacije. Kada sam joj zatražio da mi opiše bol, rekla
je da je bol poput povratnog trzaja. Kao kad povučete nešto savitljivo i ono se
povrati i udari vas. Ovo je prilično neobičan opis bola, i stoga je lako moguće da
izražava njenu unutrašnju pjesmu. Kada sam je malo podrobnije propitao o
njenom životu, rekla je da je najosjetljivija na to da je guraju i ćuškaju na
mjestima gdje je velika gužva.
Svakodnevni posao i obaveze je vode na mjesta gdje je velika gužva. Po njenom
mišljenju ljudi su necivilizovani jer vas guraju i vuku, ćuškaju vas pokušavajući
sebi osvojiti više mjesta. Njen instinktivni impuls je da i ona počne gurati i
ćuškati. No, to ne čini jer smatra da je civilizovana i da stoga ne treba tako
uzvraćati.
Predgovor autora
29
Prema tome, melodija koja se svira u njoj ima energiju guranja i ćuškanja,
energiju agresivnosti koja je stvorena kao mehanizam preživljavanja u
situacijama u kojima se mora boriti za svoje mjesto u gužvi.
Primjećujemo da je to isti jezik koji je izražen i u njenoj fizičkoj tegobi, u
njenoj patologiji. Ova situacija da gurate i da vas guraju (povratni trzaj) je tipičan
fenomen koji vidimo u krdu koza. Svaka koza želi biti sa svojim krdom, a
istovremeno želi pronaći vlastiti prostor i to postiže ćuškajući i gurajući. Ovo
vučenje i guranje je od ključne važnosti za njeno preživljavanje.
Pacijentkinja o kojoj je riječ je isti fenomen doživljavala u svom životu, i to
je njena unutrašnja (ne-ljudska) pjesma. Međutim, pacijentkinja ne dozvoljava da
se ta pjesma izrazi u svakodnevnom životu i, budući da pjesma ne može dobiti
spoljašnji izraz, ona se taloži unutar pacijentkinje i traži neki ventil.
Taj ventil pronalazi u tijelu, u obliku bolnih menstruacija. Pjesma se
manifestuje u načinu na koji pacijentkinja opisuje sebe, razne aspekte svog
života, osjećanja i osjete, kao i u gestovima koje pravi dok opisuje te osjete.
Ponašanje i jezik tijela koji karakterišu pacijentkinju, riječi koje koristi, često i
primjeri koje daje van konteksta... čitav ovaj fenomen u svojoj ukupnosti
predstavlja ključne crte melodije koja svira u njoj.
Dakle, jedan fenomen životinjskog carstva, specifičan za koze, pronašao je
svoj put u našu pacijentkinju. Ili, pravilnije rečeno, pacijentkinja je primila
određenu energiju koza. Njihov duh je na određeni način u skladu sa situacijom u
kojoj pacijentkinja (nesvjesno) smatra da se nalazi, i taj duh joj pomaže preživjeti
u takvoj situaciji. To je njena druga pjesma; ona je melodična na svoj način, ali se
ne nalazi na svom prirodnom mjestu.
Još jedan slučaj koji mi pada na pamet je slučaj 25-godišnje djevojke čija je
glavna tegoba neredovna stolica. Opstipacija joj se smjenjuje s prolivom. Na
pitanje kako ta tegoba utiče na nju, odgovorila je da usljed opstipacije izgleda
debelo. Izgledati debelo za nju znači ne moći nositi lijepu garderobu i osjećati se
manje privlačno. Kad sam zatražio da mi podrobnije opiše to osjećanje da je
manje priv-lačna, rekla je da joj se ne sviđa kada stoji pored neke debele osobe
jer se to odražava i na njoj. Ljudi će reći da su to dvije debele osobe. Isto tako, i
na poslu izbjegava ljude koje naziva sporednicima. Za nju je sporednik neko ko je
nezanim-ljiv i neprivlačan. Pacijentkinja smatra da bi se na nju odrazilo ako bi je
vidjeli s nekim od tih ljudi. Budući da se izraz „odražava se na mene“ često
pojavljivao tokom razgovora, pokušao sam ga sagledati iz njene perspektive.
Rekla je da je „odražava“ riječ koju ljudi obično koriste da opišu nešto što
reflektuje sliku koju primi; na primjer staklo, jer ono stvara takav odraz da i ono
što je van njega izgleda kao da je u njemu.
Nadalje, objasnila je da ona ima gotovu sliku onoga kakav bi njen život
trebao biti i gotovu sliku onoga kako bi ona trebala izgledati. Sve mora biti
30
Predgovor autora
usklađeno s tim slikama, i samo tada može ostati fokusirana. Tada sam je pitao da
mi objasni riječ „fokusirano“.
Rekla je da je „fokusirano“ suprotno od „mutno“. Zatim je to objasnila
detaljnije: „Mutno“ je kada skinete naočare i ne vidite dobro. „Fokusirano“ je
kada ih ponovo stavite i sve je opet u redu i na svom mjestu. Kad sam je pitao o
stresnim situacijama u životu, ispričala mi je o ljubavnoj vezi koja se nije odvijala
kako valja. Ta veza je na pacijentkinju imala veliki uticaj jer se bila toliko unijela
u nju da je skoro zaboravila ko je. Sve se svelo na: „Ono šta je on, to sam i ja“.
Ona se pretvorila u njega.
Situacije, koje su joj u svakodnevnom životu naročito stresne, su sastanci i
prezentacije. Svaki put se suočavala s velikom anksioznošću jer je bila vrlo
svjesna svoje slike i onoga kako izgleda. Osjećala je da je ljudi posmatraju i da se
to odražava na njoj.
Ovaj njen stav predstavlja tipično ponašanje „poput stakla“. Uopšte gledano,
osoba s takvim ponašanjem pazi i na unutrašnjost i na spoljašnjost (predstava
anksioznosti), da se to ne bi slomilo. Štaviše, takva osoba odražava (reflektuje)
ono šta je u unutrašnjosti (kad je s prijateljima), tako da ona u stvari nema ništa
svoje, već samo odražava ono što je pred njom (kao što se dogodilo i u pacijentkinjinoj ljubavnoj vezi).
Važno je spoznati postojanje ove druge pjesme, koja se odvija paralelno.
Zapanjujuće je kako je prepoznajemo riječ po riječ, notu po notu, melodiju po
melodiju. Zanimljivo je kako ljudi pokušavaju stvoriti harmoniju i živjeti svoje
spoljašnje živote u skladu s tom unutrašnjim melodijom. Međutim, kada to
postane nemoguće, onda živimo različitim životima unutra i spolja. To stvara
dihotomiju i nesklad koji predstavljaju korijen stresa.
Kada zađemo u dubinu slučaja i čujemo kako nam izvor lijeka govori svojim
glasom, s mnogo većom sigurnošću možemo izabrati lijek, a učinci tretmana
postaju konzistentniji.
Glavna tegoba je najbolji i najdirektniji put pristupa ne-ljudskoj pjesmi ili
osjetu u pacijentu. Prepoznavanje značaja glavne tegobe je za mene predstavljalo
veliki korak; sačuvalo me je da se ne pogubim u emocijama, situacijama i
pričama pacijenata. Glavnu tegobu možemo iskoristiti da dopremo direktno do
osjeta u srži bolesti. Ta tegoba može dovesti direktno do ne-ljudske melodije u
pacijentu. Premda je to direktan put, on nije uvijek i lak, a ponekad je čak i
nemoguć. Postoje mnogi slučajevi u kojima glavna tegoba ne vodi nigdje, i u
takvim slučajevima moramo koristiti zaobilaženje, i tada se može dogoditi da se
prvo moramo suočiti sa emocijama i deluzijama, pa tek onda konačno dospjeti do
osjeta.
Predgovor autora
31
Gestovi kao izraz energetskog poremećaja
Energetski poremećaj korespondira sa nečim što je dublje od osjeta i što
vjerovatno korespondira s Vitalnom silom. Ono što kao osjet doživljavamo u umu
i tijelu, u samim našim kostima, na gore pomenutoj razini doživljavamo kao
poremećenu ili abnormalnu energetsku šemu. Ta abnormalna energetska šema
odzvanja energijom izvora. Energetska šema se kod pacijenta naročito izražava
kroz gestove. Uvidio sam da su gestovi koje pacijent pravi najbolji pokazatelj
njegove unutrašnje istine. Riječi nas ponekad mogu navesti na pogrešan put,
naročito kad pacijent pokušava biti razuman, ali gestovi su najčešće spontani. Još
ako se gestovi ponavljaju, onda nas nikad neće navesti na pogrešan put. Nemajući
u pozadini nikakvu logiku, niti razlog vezan za um, gestovi predstavljaju
najosobitije simptome i živopisno ukazuju na energiju izvora. Pacijent će gestove
koristiti u raznim situacijama, u različitim kontekstima i kroz različite razine:
fizičku, emocionalnu, razinu deluzija i osjeta.
*
*
*
U ovoj knjizi ću detaljno opisati svoj koncept, proces i tehnike, i sve to
ilustrovati s nekoliko slučajeva. Ponekad ćete naići na ponavljanje ideja, ali to je
učinjeno s ciljem pojašnjenja ideja iz različitih uglova. Takođe sam pokušao
obuhvatiti sve moguće probleme i nedoumice na koje bi liječnik mogao naići
koristeći ovu metodu, jer mi ovu metodu koristimo već tri godine. U knjigu sam
unio i neke komentare kolega koji u liječenju koriste ovu metodu. Ti komentari
su se pokazali od neprocjenjivog značaja i meni i drugim kolegama.
Dođite i pridružite mi se u radosti otkrivanja.
21. listopada / oktobra 2004.
Rajan Sankaran
17. Uzimanje slučaja – cilj i postupak
303
METODA
Postoje četiri glavna koraka u procesu uzimanja slučaja:
1. Korak I: Istražite u potpunosti glavnu tegobu sve dok vitalni osjet i mijazam ne postanu jasni.
2. Korak II: Idite u područja najmanje kompenzacije (tj. snovi, hobiji, djetinjstvo, profesija, strahovi) i u svakom od tih područja potvrdite vitalni
osjet i mijazam.
3. Korak III: Istražite druga važna područja pacijentove istorije i ponovo
potvrdite vitalni osjet i mijazam.
4. Korak IV: Uzmite vitalni osjet, koji je pacijent nekoliko puta potvrdio,
zajedno s dubinom do koje pacijent doživljava taj osjet i pustite pacijenta
da opiše čitav poremećaj u čistom obliku. Često će u ovoj tački pacijent
liječnika povesti do samog izvora lijeka.
Svaki od ovih koraka obuhvata putovanje od površinskih do dubinskih razina, sve
dok ne dosegnemo vitalni osjet.
GLAVNA TEGOBA
Značaj glavne tegobe
Glavna tegoba je najbolje područje za lociranje vitalnog poremećaja. Ta
lokalna bolest je u suštini kristalizacija opšteg vitalnog poremećaja.
Kad pacijent dođe da mu liječnik pomogne u vezi s lokalnom bolešću, ono
šta on u tom trenutku doživljava lokalno je kondenzacija vitalnog poremećaja.
Prema tome, glavna tegoba, a ne neka druga – ma koliko teška – tegoba iz pacijentove istorije, je ono putem čega trebamo tražiti vitalni poremećaj. Nadalje, postoji velika vjerovatnoća da u trenutku kad pacijent dođe na konsultacije, postoje i
činioci koji ga emocionalno uznemiravaju, a njegovo stanje uma će odražavati
vitalni poremećaj jednako sigurno kao što ga odražava i glavna tegoba. Međutim,
rizično je zalaziti na teritoriju pacijentovih emocija i životnih situacija ako nemamo nikakav uvid u vitalni osjet. Emocionalni izrazi mogu biti pod uticajem društvenih, kulturnih i drugih činilaca, i stoga se može dogoditi da ti izrazi ne predstavljaju čiste izraze vitalnog poremećaja. Takođe se veoma lako možemo pogubiti
u pacijentovoj priči i potpuno izgubiti vitalni osjet iz vida. U lokalnoj bolesti, svi
vitalni fenomeni su izraženi u svom sirovom ili čistom obliku.
304
Dio IV: Uzimanje i vođenje slučaja
Staza glavne tegobe
Vidimo da glavna tegoba obezbjeđuje direktan pristup vitalnom poremećaju.
Staza emocionalnih fenomena (pojava) je komplikovana. Veoma je važno da se
liječnik drži direktne staze koju glavna tegoba pred njim otvara. On mora biti voljan dopustiti pacijentu da ga vodi ovim putem, i mora voditi računa da nikad ne
izgubi vezu s glavnom tegobom i da ne s skrene s puta. Ako se to dogodi, ako se ta
vitalna veza izgubi, onda liječnik može pratiti svoj trag nazad do staze glavne tegobe.
Pacijent počinje na Razini I, imenom oboljenja, tj. dijagnozom. Npr., pacijent
može reći: „Imam ekcem“. Ako nam pacijent predstavi nekoliko tegoba, pitamo
ga da nam opiše onu koja ga najviše muči ili najviše utiče na njega. Pacijenta možemo podstaći da opiše lokalni doživljaj svog ekcema pitanjima poput: „Opišite
mi ga“, „Pričajte mi o tome“, itd., ili preciznije, pitajući: „Recite mi šta se tačno
događa“. Na ovoj razini liječnik cilja na to da stekne uvid u lokalni proces (kao
odraz dubljeg procesa) i fizičke simptome ili osjete koje pacijent doživljava.
Ovo pacijenta dovodi na Razinu II (činjenice o lokalnoj bolesti). To je razina
na kojoj liječnik treba razjasniti sve detalje glavne tegobe. Važno je da se liječnik
ne udaljava sa ove razine sve dok jasno ne razazna lokalni poremećaj. Taj lokalni
poremećaj u stvari predstavlja sažetu verziju vitalnog poremećaja.
Pacijent sada opisuje šta se tačno događa, svoje simptome ili lokalne doživljaje. Npr., može reći: „Imam skupine erupcija na raznim dijelovima tijela.“ (Razina IIa: Šta je tačno činjenica ili simptom). Nadalje, potrebni su nam detalji o
simptomima (Razina IIb: Činjenicu treba kvalifikovati; treba specifikovati njenu
lokaciju, tačan osjet i modalitete.) Pacijent može dalje reći: „Erupcije su uglavnom oko gležnjeva, na vanjskoj površini. Osjećam jak svrbež, i peče me kad počešem. Boli kad se inficira. Ponekad se javlja bol nakon što počešem erupcije i
one procure. Iscjedak je nekako ljepljiv. Stanje mi se uglavnom pogorša preko
zime; ljeti je sasvim u redu.“
Specifikovali smo lokaciju, kao i pogoršavajući modalitet, tj. da se ekcem
pogoršava zimi. Imamo tri lokalna osjeta: svrbež, pečenje i bol. Sad trebamo
saznati šta od ovo troje najviše muči pacijenta, i on nam to treba tačno opisati
(Razina IIb: neobičnost lokalnog simptoma). Kada nam lokalni osjet postane
jasan, pitamo o modalitetu koji je suprotan datom osjetu; na ovaj način možemo
potvrditi lokalni osjet.
Pacijent dalje može reći: “Bol mi je najteže podnositi.” Liječnik od pacijenta
traži da mu opiše bol. “Nakon što erupcije procure, osjećam neko vučenje dok
hodam.” Neobičan osjet ovdje je “neko vučenje”, i to moramo istražiti dok nam
ne postane potpuno jasno. Slučaj se dalje može odvijati ovako:
L: Opišite mi to “neko vučenje”.
P: To je kao da se koža rasteže.
529
22.
ZAKLJUČAK
POVRATNE INFORMACIJE O NOVOJ METODI
U posljednje tri godine svakog studenog, novembra održavam radionicu u
Bombaju u trajanju od dvije sedmice. Tu dolaze homeopati koji prate moj rad
kroz predavanja, seminare i knjige, i koji moje tehnike primjenjuju u praksi.
Pored predavanja putem video slučajeva, svakog jutra uzimam slučajeve uživo i
zatim te slučajeve analiziram sa učesnicima radionice, raspravljamo o njima i
slušam njihove prijedloge. Na ovaj način svakog studenog, novembra provodimo
15 dana zajedno dijeleći iskustva, slučajeve i ideje, učeći i rafinišući tehnike koje
su predstavljene u ovoj knjizi. Nakon radionice održane 2003. neki učesnici su
saželi svoja iskustva i saznanja, i njihove informacije i komentare sam dao ovdje
jer smatram da mogu čitaocu pomoći da dobije bolju perspektivu svega onoga šta
sam iznio u knjizi.
Dr. Mary Gillies
1. ...kako se lako izgubiti u priči. Kako je važno krenuti dublje i pitati kakav
je doživljaj u toj priči. Shvatam koliko mnogo svojih pacijenata nalazim i
držim na Emocionalnoj razini. Vaše stalne demonstracije stručnosti u
kretanju dalje od Razine III, ili čak u potpunom zaobilaženju te razine, su
bile tako prosvjetljujuće.
2. Pacijenta neprestano ohrabrujete ponavljajući njegove riječi i govoreći
koliko ga dobro čujete i razumijete. Bilo je divno vidjeti kako su pacijenti
reagovali na takav kvalitet intimnog slušanja i kako ste ih – ne upotrijebivši nijednu riječ koja nije pacijentova vlastita – vodili sve dublje.
3. Vaše objašnjenje odabira riječi koje se održavaju, kao što uporište u stijeni mora održati težinu alpiniste, bilo je fenomenalno. Konačno sam shvatila na šta mislite. U stvari, pružili ste mi tjelesni doživljaj isprobavanja
uporišta i uviđanja njegove čvrstine, ne dodirom ili pogledom, već osjećajem. Tijelo vam zna da jedna naizgled beznačajna nepravilnost u stijeni
može izdržati čitavu vašu težinu, i možete napraviti naredni korak.
530
Dio V: Završna poglavlja
4. Uvijek govorite na način koji odgovara razini s koje pacijent govori. Uvidjela sam koliko sam duboko išla pitajući o osjetu na prvi znak otvaranja
(kao morska zvijezda koja otvara školjku u potrazi sa sokovima u njoj!).
Bila je velika privilegija posmatrati vaš staložen, neanksiozan tempo dok
vjerujete pacijentu i čekate da on ponovi i naglasi riječi koje za njega
imaju energiju.
5. Vaše potpuno poštovanje prema svemu što pacijent kaže, ima smisla i
tako dolazite do jezika izvora.
6. Čista elegancija vaših završnih poteza me zapanjuje. Podsjeća me na šah,
u situaciji kada je većina figura uklonjena s table: sve postaje jasnije, ali
takođe postoji mnogo prostora za bijeg na prethodne razine ili položaje.
Igra može dugo trajati bez završetka, osim ako je neki vješt igrač ne dovede do brzog kraja, tako što će kralju onemogućiti da se vrati na neki
zaštićeniji položaj. Svidjela mi se vaša tehnika „obratne Cruciferae“, i
uvidjela sam u toku moje jutrošnje kliničke prakse koliko sam sama
žalosno nevješta u njoj!
7. Dali ste najjasniju i najjednostavniju sliku bolesti koju sam ikada vidjela;
onu o dvije pjesme koje sviraju u pacijentu. Nijedna nije pogrešna, ali se
ona ne-ljudska nalazi van svog mjesta. Uzbuđenje i divljenje koje sam osjetila, kada sam vidjela pacijente koji spoznavaju taj proces u sebi (naročito u Python slučaju), oborilo me je s nogu. Ništa, što vi kažete, nije teorija; sve je utemeljeno na onome šta pacijent priča. Velika vam hvala što
ste mi pomogli učvrstiti se u tome. Onim šta nas učite, dodirujete jedan
novi način postojanja i razumijevanja pacijenata, nas samih i našeg svijeta. Nešto poput Rumijeve poeme o „ponovnom učenju vlastite ljupkosti“.
Sonja Doyle
„...fantastično putovanje u unutrašnje biće pacijenata... postaje sve
fascinantnije.
1. Odabir carstva mi je sada zaista jasan; izbor se pravi na osnovu percepcije
situacije, na osnovu osjeta, a ne ponašanja ili spoljnog izgleda. Žrtva −
napadač, osjet i njegova suprotnost koji se provlače kroz čitav slučaj, ili
nedostatak strukture. Riječi koje pacijenti „svakog pojedinačnog carstva“
koriste se mnogo razlikuju...
2. Osjet kod minerala. Određene opšte riječi se javljaju u mineralnim slučajevima, poput: težak, kompresovan, slab, lomljiv, smrvljen, stojeći, itd.
Malo je nezgodnija situacija kada osjet nedostaje.
3. Kada usmjeriti pažnju? Gestovi, energija, promjena u razinama, riječ van
konteksta.
22. Zaključak
531
4. Pacijentu objasniti postupak prije samog zumiranja. U mnogim slučajevima koje sam uzimala, pacijenti su mi pričali priču i izgledali su pomalo
razočarani kada sam pokušavala krenuti dalje. Nakon objašnjavanja da je
to put za pronalaženje pravog lijeka, postajali su mnogo otvoreniji, prihvatali su igru i nisu izgledali previše tužni što na kraju nisu ispričali
čitavu priču. S druge strane, pustiti pacijenta da priča, da istrese šta je
zapreteno u njemu... to je takođe važno. Osjetiti kada učiniti jedno, a kada
drugo – to je dio iscjeliteljskog umijeća. Kojim god putem da krenete,
brižno i dobronamjerno slušanje, bez donošenja sudova, predstavlja ključ
za dopiranje do srži. Naš stav je važan isto koliko i ono šta činimo.
5. Provjera, kada pacijent spomene izvor, da li to zaista pokriva sve aspekte
osjeta o kome je govorio ranije.
6. Praćenje toka do kraja. Uzimanje gore spomenute tačke u obzir, i strpljivo
čekanje na finale s vatrometom na kraju kada se sve kockice prelijepo
slože – to nam pomaže da obavimo posao.
Hana Dannheisser
Za mene, najvažnije šta sam naučila, je:
1. Ostati fokusirana;
2. Ne napuštati glavnu tegobu sve dok pacijent ne dopre do nove razine;
3. Prepoznati uporište i pratiti ga, kao i da uporište dobijamo uočavanjem
jakog izraza energije, bilo da je to gest, govor, pokret tijela, itd.;
4. Držati se podalje od Razine III (uglavnom, budući da ona ionako u većini
slučajeva izbija na površinu i bez ispitivanja!);
5. Kako pacijenta odvesti od specifičnog do opšteg osjeta;
6. Uočiti ne-ljudsko i ljudsko;
7. Uočiti razine pacijenta;
8. Imati vjere u proces. Sad mnogo bolje razumijem carstva i to zahvaljujući
vašim izvrsnim objašnjenjima i demonstracijama koje su mi mnogo toga
razjasnile, i to nalazim veoma korisnim.
Još jedna misao u vezi s procesom uzimanja slučaja: postoji period u kojem
pacijent prelazi od druželjubivog ćaskanja na svoje stanje, iz kojeg izbija izraz
izvora; ovaj period ih vodi do tačke koju predlažem da zovemo „prag društvene
prihvatljivosti“ ili P.D.P. (eng „social acceptability threshold“ ili S.A.T.) Nakon
te tačke pacijent se više ne nalazi u području uobičajene društvene interakcije i
zašao je u područje svog dubokog stanja. Ovaj prag se razlikuje od osobe do
osobe i mogao bi nam pomoći u određivanju dužine konsultacije; dobro odgojenoj i društveno prihvatljivoj osobi će trebati više vremena da pređe tu tačku,
imaće mnogo viši PDP, nego neko ko nije odgojen na isti način. (Npr., ljudi koji
u vezi sa sobom upotrebljavaju psihoanalitičku terminologiju ili homeopati koji
532
Dio V: Završna poglavlja
govore u rubrikama kasnije će dostići PDP). To je samo jedna pomalo šaljiva
tema za razmišljanje.
Bill Mann
...vaša ideja o zdravlju je ostavila dubok utisak na mene... ideja da je ljudsko
biće zaposjednuto od strane ne-ljudskog duha, bilo da se radi o životinji, biljci ili
mineralu, i da taj ne-ljudski duh govori vlastitim jezikom kojeg možemo razumjeti tako što ćemo pacijentu omogućiti da pređe u taj misteriozni svijet „besmisla“...
Ono šta mi je postajalo sve jasnije tokom ove radionice je jedan prefinjeniji
put praćenja energije koja se razvija...
Mogao sam uvidjeti da govor tijela, gestovi i energija trebaju biti putokazi na
koje se trebamo fokusirati tokom uzimanja slučaja. To mi je bilo jasno i prije 3-4
godine, ali sada sam to nekako dublje razumio.
...mnogi pacijenti, koji su u proteklih 8-10 godina predstavljali tužne neuspjehe (i koji su mi stvarali osjećaj užasa kad bi se opet najavljivali za kontrolu),
sada su dobili lijekove koji su očito imali dubokog uticaja na njih, i to mi
predstavlja veoma razveseljujući stimulans.
Dr. Helen Beaumont
...tako sam prosvijetljena, i možda je ovo put koji je TAKO jednostavan dok
god mogu pacijenta puštati da silazi niz razine sve dok ne otkrije svoje ne-ljudsko
stanje. Ranije sam se ponosila time što pacijenta puštam da ispriča svoju priču i
predstavi emocije koje tu priču okružuju. Međutim, nakon što bih dobila sve te
hrpe bilježaka, pitala sam se šta činiti s tim i kako to pretvoriti u rubrike, neizbježno sam dolazila u položaj da situaciji nametnem sopstvenu interpretaciju...
Julie Geraghty
...bila sam prilično preplašena dok sam vas posmatrala tokom seminara znajući da nikad to ne možemo izvesti kao vi; međutim, ove sedmice sam pokušavala
to izvesti i shvatila da se te vještine mogu naučiti i ponoviti. Takođe sam shvatila
da sam ranije prepisivala premalo životinjskih i previše biljnih lijekova, a vaše
jasno izlaganje u vezi s diferencijacijom tema i izraza životinja i minerala bilo mi
je od velike pomoći. Zapanjujuća je vaša sposobnost da doprete do srži slučaja, a
da u stvari pojednostavite aspekte procesa jasno ih rasvjetljavajući do te mjere da
ne može doći do zabune...
Dr. Mary Gillies
Razmišljanja o korištenju nove metode uzimanja slučaja i prepisivanja lijeka.
Isprva osjećate kao da ste uzde previše popustili i teško je zaista pokloniti
povjerenje energiji pacijenta da vas povede do lijeka. Onda se odvažite i probate,
i, baš kao i kada ste tek počinjali s Homeopatijom, dobijete neke lijepe i potpuno
neočekivane rezultate, i onda ste se „navukli“. Zatim dođe vrijeme kad pogrešno
razumijete metodu u svakom pogledu, rezultati vam opadaju i poželite da nikada
22. Zaključak
533
niste ni čuli za tu Novu metodu i da ste ostali na poznatom području. Ako možete
tolerisati neizvjesnost radikalne promjene metode i ako istrajete, onda zaista
počinjete osjećati čvrsto tlo pod nogama – ne vaše tlo, već pacijentovo – i onda
zaista počinjete učiti.
Izgleda da je ovo povezano sa odbacivanjem granica i sa priključivanjem
pacijentu na njegovoj teritoriji. To je isprva uvijek neugodno, uznemirujuće čak,
ali samo ako pratimo pacijenta do mjesta gdje se nalazi (ne do mjesta na kojem
mi mislimo da se nalazi), možemo uvidjeti obrazac i prepisati lijek. Postajete
veoma uzbuđeni dok učite, ne samo o Homeopatiji, ne samo o vama i vašem
pacijentu, već i o čitavom kosmosu.
BUDUĆI RADOVI
Periodni sistem elemenata
Što se tiče redova Periodnog sistema elemenata, rezultati slučajeva – od kojih
su neki objavljeni u ovoj knjizi – uvjerili su me u istinitost ovih ideja. Moje ideje
u vezi s kolonama još uvijek nisu toliko jasne. Izgleda da kolone ukazuju na različite stadije uspjeha u oblikovanju strukture. Na krajnjoj lijevoj strani tabele struktura se još nije počela formirati, u sredini je potpuna, a prema kraju je izdržala
mnoge provjere i može početi da popušta. Ove ideje tek treba provjeriti i potvrditi
u praksi, i one su predmet onoga na čemu trenutno radim.1
Još biljnih porodica
Rad na biljnim porodicama se nastavlja, i uskoro će se pojaviti i treći dio Uvida u biljke2 sa opisom osjeta dodatnih 10 porodica.
Životinjsko carstvo
Knjiga o životinjskom carstvu, slična knjizi o biljkama, trenutno je u nastanku. U njoj ćemo pokušati klasifikovati životinje u skladu s njihovom biološkom
klasifikacijom, načinima preživljavanja, staništima, itd. 3
1
Knjige pod naslovom Structure (Experiences with the Mineral Kingdom) – Strukture (Iskustvo
sa mineralnim carstvom) u dva toma, veličine 1054 str. Dr. Šankaran je objavio 2008. Iz ovog
carstva on ima još jednu knjigu: A Portrait of Natrum-Mur, 2007., mada je bilo i jedno mnogo
starije izdanje. Prim. ur. MM.
2
Naravno, to već znate, ta knjiga se već pojavila i na našem jeziku. Prim. ur. MM.
3
O ovom carstvu je dr. Šankaran objavio tri naslova: Tarentula Hispanica, 2006., 32. str.; Survival
- The Mollusc (Preživljavanje − Mekušci), 2008., 453. str. Survival the Reptile (Preživljavanje –
reptili), u dva toma, ukupno 1100 str. Prim. ur. MM.

“ MOJ JE ŽIVOT MOJA PJESMA “

CASE REPORT

Ugovorna kazna za raskid kod posredovanja Prema stavu Vrhovnog

OSNOVNI PSIHIČKI PROCESI

Skupina: Pčelice, P.O. Rakalj Odgojiteljice : Jelena Ramić i Sabina

BOL I OTKLANJANJE BOLI

„Pođi, misli“, opera „Nabuco“- zadaci za učenike Dimenzije znanja i

„Gospodare i zakone“ Ivana Grbovića možemo sma

Hrvoje Kovačićek (Vanzemaljac) - Tehničko veleučilište u Zagrebu

modernizam u europskoj knjizevnosti