προστασια & διαχειριση της λιμνης ιωαννινων – παμβωτιδας σε σχεση

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ – ΠΑΜΒΩΤΙΔΑΣ
ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ & ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να γνωρίσουμε την λίμνη Ιωαννίνων - Παμβώτιδα, την
πορεία και τον ρόλο της στο πέρασμα του χρόνου, καθώς και το θεσμικό πλαίσιο για την
προστασία και διαχείρισή της σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η μέριμνα για την προστασία των υδατικών πόρων έχει αποφασιστική σημασία, για το μέλλον
ενός σύγχρονου κράτους. Στην Ελλάδα, όπως και σε άλλα Κράτη της Ε.Ε., το δίκαιο προστασίας
υδατικών πόρων δεν έχει παράδοση. Θα μπορούσε βέβαια, να υπάρχει παράδοση στην πράξη,
αν η Δημόσια Διοίκηση είχε αντιληφθεί ότι η μη ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων θα
είχε σοβαρές επιπτώσεις σ’ αυτούς και γενικότερα στο περιβάλλον.
Τα τελευταία χρόνια η προστασία των υδατικών πόρων, βρίσκεται σε δυναμική πορεία, σε
όλο τον Ευρωπαϊκό χώρο, όπως παρατηρούμε από το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο. Υπάρχει
όμως, εξέλιξη και σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως προκύπτει από τις Διεθνείς Συμβάσεις, που
αποτελούν το Διεθνές δίκαιο προστασίας των υδατικών πόρων.
Ως δίκαιο προστασίας των υδατικών πόρων και γενικά του περιβάλλοντος, θεσμοθετείται το
σύνολο των κανόνων δικαίου, των διατάξεων δηλαδή εκείνων οι οποίες οριοθετούν την
ανθρώπινη δράση, ατομική ή συλλογική και επιδιώκουν την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ του εν
ευρεία έννοια περιβάλλοντος φυσικού και πολιτιστικού και κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας.
Για τους κανόνες δικαίου εκδίδονται κατά καιρούς Νόμοι, Προεδρικά Διατάγματα, Υπουργικές
Αποφάσεις, Υγειονομικές Διατάξεις, Κοινοτικές Οδηγίες, Ψηφίσματα κ.λ.π., τα οποία οφείλει και
υποχρεούται το Ελληνικό Κράτος να λαμβάνει υπόψη γενικά για όλους τους τομείς
Περιβάλλοντος, αλλά και ειδικότερα για τον τομέα «Προστασία και Διαχείριση των Υδατικών
Πόρων», στους οποίους υδατικούς πόρους περιλαμβάνονται και τα οικοσυστήματα – υγρότοποι.
Το περιεχόμενο της εργασίας αυτής αναφέρεται:
¾
Στη χρήση του νερού και την αντιμετώπισή του από τον άνθρωπο, στην μη ορθολογική
διαχείριση των υδατικών πόρων και τις συνέπειες αυτής, στην ιστορική αναδρομή
διαχείρισης των υδατικών πόρων στην Ελλάδα και στην ποιότητα των επιφανειακών και
υπόγειων νερών.
¾
Στην δυναμική των φυσικών διαδικασιών σε λίμνες, στην αλληλεπίδραση φυσικών και
βιολογικών διαδικασιών, στις παραμέτρους της ποιότητας νερού, στον ευτροφισμό και
στην δυναμική του φωσφόρου.
¾
Στην ιστορία της λίμνης Παμβώτιδας (γεωλογικά – γεωγραφικά – ιστορικά λαογραφικά), στην βιολογική εξέλιξη της λίμνης, στα χαρακτηριστικά λεκάνης απορροής
και λίμνης (οριοθέτηση –
τοπογραφία
i
–
μορφολογία λίμνης),
στα γεωλογικά
χαρακτηριστικά (πετρώματα, ορυκτοί πόροι - κοιτάσματα), στα κλιματολογικά στοιχεία
(βροχοπτώσεις – θερμοκρασία – υγρασία – άνεμοι - ηλιοφάνεια), στην σεισμικότητα της
περιοχής και τέλος στα υδρογεωλογικά στοιχεία και στην ποιότητα των νερών της
(υδρολογικό ισοζύγιο – υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά (καρστικές πηγές, καταβόθρες)).
¾
Στο αβιοτικό περιβάλλον της λίμνης και της λεκάνης απορροής της. Δηλαδή, στις
φυσικοχημικές – μικροβιακές παραμέτρους αυτής, στην ποιότητα των νερών της - μετά
την αξιολόγηση μετρήσεων των κυριότερων φυσικοχημικών παραμέτρων - και τέλος στο
εμπειρικό μοντέλο ευτροφισμού.
¾
Στο βιοτικό περιβάλλον της λίμνης και της λεκάνης απορροής της. Στο φυτοπλαγκτόν,
στο ζωοπλαγκτόν, στο βένθος και στην τροφική αλυσίδα αυτής. Επίσης, στις πηγές
ρύπανσης, στην πανίδα και χλωρίδα της περιοχής (κατάλογος των ειδών πανίδας και
χλωρίδας) και στην χλωρίδα και πανίδα της λίμνης.
¾
Στις χρήσεις γης λεκάνης απορροής της λίμνης και παραλίμνιας περιοχής. Στα δίκτυα –
απορρίμματα (ύδρευση, άρδευση, όμβρια, ακάθαρτα, διαχείριση απορριμμάτων), στην
αλιεία, στις ανθρώπινες δραστηριότητες (αθλητισμός – αναψυχή - τουρισμός), στην
βόσκηση, στις καταπατήσεις, στα προβλήματα συγκρούσεων χρήσεως γης (προβλήματα
και επιπτώσεις στο περιβάλλον από το οικονομικό-κοινωνικό σύστημα).
¾
Στο θεσμικό πλαίσιο προστασίας και διαχείρισης της λίμνης σε σχέση με την
Ευρωπαϊκή Ένωση. Δηλαδή, στο διοικητικό πλαίσιο (διοικητική δομή του Νομού
Ιωαννίνων, υφιστάμενοι φορείς, υπηρεσίες), στο νομοθετικό πλαίσιο (βασικούς νόμους –
Ν.1650/86 «για την προστασία του περιβάλλοντος», Ν.1739/87 «για την διαχείριση των
υδατικών πόρων», Ν.3199/03 «περί προστασίας και διαχείρισης των υδάτων», και στην
Οδηγία 2000/60/Ε.Κ. «για την κοινοτική δράση στην πολιτική των υδάτων»). Επίσης, και
σε άλλα σχετικά νομοθετήματα που αφορούν την υδρευτική, αγροτική χρήση και την
προστασία των υδατικών πόρων.
¾
Σε συμπεράσματα για την κατάσταση της λίμνης, στα οποία επισημαίνονται τα αίτια
που δημιουργούν τα σοβαρά προβλήματα αυτής, όπως: η αποξήρανση της λίμνης
Λαψίστας, οι ρύποι από την γεωργία – κτηνοτροφία και οι ανθρώπινες παρεμβάσεις –
δραστηριότητες.
¾
Σε προτάσεις για την ορθολογική διαχείριση της λίμνης, ώστε να επιτευχθεί η βελτίωση
της κατάστασής της και να διατηρηθεί το οικοσύστημα.
ii