Μάθημα 4ο

ΥΓΡΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ
Το ύδωρ αποτελεί το 60% του βάρους σώματος
α) από την ηλικία (νεογνά 75%)
β) περιεκτικότητα σε λίπος (ο λιπώδης ιστός
έχει μικρή περιεκτικότητα σε ύδωρ)
γ) το φύλο ( το ύδωρ είναι λιγότερο στις γυναίκες)
ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΟ ΥΓΡΟ: το νερό μέσα στα
κύτταρα. Είναι τα 2/3 του συνολικού όγκου
των υγρών του οργανισμού
ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΟ ΥΓΡΟ: όλο το υπόλοιπο
υγρό του σώματος. Ευρίσκεται:
1)μέσα στα αγγεία (πλάσμα)
2)στο διάμεσο χώρο (ανάμεσα στα κύτταρα)
Κατανομή
Κατανομή Υγρών
Υγρών
Διάμεσο
Διάμεσο
10.5
10.5%
%
7.35
7.35kg
kg
Ολικό
Ολικόβάρος
βάροςσώματος
σώματος
Τριχοειδική μεμβράνη
Ενδοκυττάριο
Ενδοκυττάριο
45%
45%
31.5
31.5kg
kg
Κυτταρική μεμβράνη
Εξωκυττάριο
Ενδαγγειακό
Ενδαγγειακό
4.5%
4.5%
3.15
3.15 kg
kg
Κατανομή
Κατανομή Υγρών
Υγρών
75%
75%
31.5
31.5LL
Διάμεσο
Διάμεσο
17.5
17.5%
%
7.35
7.35LL
Ολικό
Ολικόνερό
νερόσώματος
σώματος
Τριχοειδική μεμβράνη
Ενδοκυττάριο
Ενδοκυττάριο
Κυτταρική μεμβράνη
Εξωκυττάριο
Ενδαγγειακό
Ενδαγγειακό
7.5%
7.5%
3.15
3.15LL
Ολικό
Ολικό Βάρος
Βάρος Σώματος
Σώματος
50%
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
45,0%
10,5%
4,5%
Ενδοκυττάριο
Ενδαγγειακό
Διάμεσο
Ολικό
Ολικό Νερό
Νερό Σώματος
Σώματος
80%
75,0%
70%
60%
50%
40%
30%
17,5%
20%
7,5%
10%
0%
Ενδοκυττάριο
Ενδαγγειακό
Διάμεσο
Πρόσληψη
Πρόσληψη Υγρών
Υγρών
Νερό από
μεταβολισμό:
200 ml (8%)
Νερό από
τροφές:
700 ml (28%)
Νερό από
ροφήματα:
1600 ml (64%)
Αποβολή
Αποβολή Υγρών
Υγρών
Κόπρανα:
150 ml (5%)
Δέρμα:
550 ml (25%)
Πνεύμονες:
300 ml (11%)
Ούρα:
1500 ml (59%)
Σύσταση
Σύσταση Αίματος
Αίματος
„„ 8%
8% του
του ολικού
ολικού βάρους
βάρους σώματος
σώματος
„„ Πλάσμα
Πλάσμα:: 55%
55%
–– Νερό:
Νερό: 90%
90%
–– Διαλύτες:
Διαλύτες: 10%
10%
„„ Έμμορφα
Έμμορφα στοιχεία
στοιχεία:: 45%
45%
–– Αιμοπετάλια
Αιμοπετάλια
–– Ερυθροκύτταρα
Ερυθροκύτταρα
–– Λευκοκύτταρα
Λευκοκύτταρα
Συστατικά
Συστατικά Αίματος
Αίματος
„„ Πλάσμα
Πλάσμα:: υδάτινο
υδάτινο στοιχείο
στοιχείο του
του αίματος
αίματος
„„ Πρωτεΐνες
Πρωτεΐνες
–– Λευκωματίνες
Λευκωματίνες (60%)
(60%) συμμετέχουν
συμμετέχουν στην
στην
οσμωτική
οσμωτική πίεση
πίεση
–– Σφαιρίνες
Σφαιρίνες (36%):
(36%): αντισώματα
αντισώματα && μεταφορά
μεταφορά
λιπιδίων
λιπιδίων
–– Ινωδογόνο
Ινωδογόνο (4%):
(4%): πήξη
πήξη αίματος
αίματος
ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ
• Πραγματικό διάλυμα: μίγμα δύο ουσιών
τα οποία παραμένουν σε υγρή μορφή.
• διαλύτης: η ουσία η οποία υπάρχει σε
μεγαλύτερη ποσότητα
• διαλελυμένη ουσία: η άλλη ουσία του
διαλύματος με τη μικρότερη ποσότητα.
ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ
• ΙΟΝΤΙΚΟ ΔΙΑΛΥΜΑ: όταν η διαλυμένη
ουσία είναι με μορφή ιόντων, θετικά ή
αρνητικά φορτία (οξέα, βάσεις και
άλατα)
• ΜΟΡΙΑΚΟ ΔΙΑΛΥΜΑ: όταν η διαλυμένη
ουσία είναι με μορφή μορίων (ουρία,
γλυκόζη κ.α)
Όσμωση
Όσμωση &
& Διάχυση
Διάχυση
„„
Όσμωση
Όσμωση είναι
είναι ηη
καθαρή
καθαρή κίνηση
κίνηση νερού
νερού
από
από μια
μια περιοχή
περιοχή με
με
χαμηλή
χαμηλή συγκέντρωση
συγκέντρωση
διαλυτών
διαλυτών σε
σε μια
μια
περιοχή
περιοχή με
με ψηλότερη
ψηλότερη
συγκέντρωση
συγκέντρωση
διαλυτών
διαλυτών δια
δια μέσου
μέσου
μιας
μιας ημιδιαπερατής
ημιδιαπερατής
μεμβράνης
μεμβράνης..
„„
Διάχυση
Διάχυση είναι
είναι ηη
καθαρή
καθαρή κίνηση
κίνηση
διαλυτών
διαλυτών από
από μια
μια
περιοχή
περιοχή με
με υψηλή
υψηλή
συγκέντρωση
συγκέντρωση σε
σε μια
μια
περιοχή
περιοχή με
με χαμηλή
χαμηλή
συγκέντρωση
συγκέντρωση..
Ορισμοί
Ορισμοί
„„
Osmolarity
Osmolarity == osmoles
osmoles //
LL διαλύματος
διαλύματος
„„
Osmolality
Osmolality == osmoles
osmoles //
kg
kg διαλύματος
διαλύματος
23 μόρια
Όπου
)
μόρια)
Όπου 11 ωσμώλη
ωσμώλη είναι
είναι 11 mole
mole (6.02
(6.02 xx 10
1023
Τι είναι ωσμώλη
Σε μόρια τα οποία δεν
διασπώνται στο διάλυμα ο
αριθμός των μορίων είναι ίσος
με τον αριθμό των ωσμωλών
Οσμωτικότητα
Οσμωτικότητα &
& Τονικότητα
Τονικότητα
ΟΣΜΩΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΟΣΜΩΤΙΚΟΤΗΤΑ
„„
„„
„„
Σχέση
Σχέση διαλυτών
διαλυτών
ουσιών
/H2O
όλων των
ουσιών/H
2O όλων των
διαμερισμάτων
διαμερισμάτων
Posm
Γλυκόζη/18
Posm==22Na+
Na+Γλυκόζη/18
++ουρία
/6
ουρία/6
275
-295 mOsm/kg
275-295
mOsm/kgH2O
H2O
Εκφράζει την συγκέντρωση
διαλυμένων ουσιών
„„
ΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ
ΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ
„„
Σχέση
Σχέσηοσμωτικά
οσμωτικά
δραστικών
/ HH2O
δραστικώνουσιών
ουσιών/
2O
όλων
όλωντων
τωνδιαμερισμάτων
διαμερισμάτων
Pton
Γλυκόζη/18
Pton==22Na+
Na+Γλυκόζη/18
275
-285 mOsm/kg
275-285
mOsm/kg
„„
„„
Εκφράζει την ικανότητα ενός
διαλύματος να προσλάβει νερό
Τονικότητα
Τονικότητα
„„ Ισοτονική
Ισοτονική
„„ Υπερτονική
Υπερτονική
„„ Υποτονική
Υποτονική
Ισότονα
Ισότονα Διαλύματα
Διαλύματα
„„ Ίδια
Ίδια συγκέντρωση
συγκέντρωση διαλυτών
διαλυτών με
με τα
τα RBC
RBC
„„ Σε
Σε ενδοφλέβια
ενδοφλέβια έγχυση
έγχυση:: δεν
δεν μετακινούνται
μετακινούνται
υγρά
υγρά
„„ Παράδειγμα
Παράδειγμα:: 0.9%
0.9% NaCL
NaCL
Υπέρτονα
Υπέρτονα Διαλύματα
Διαλύματα
„„ Μεγαλύτερη
Μεγαλύτερη συγκέντρωση
συγκέντρωση διαλυτών
διαλυτών από
από τα
τα
RBC
RBC
„„ Σε
Σε ενδοφλέβια
ενδοφλέβια έγχυση
έγχυση:: υγρά
υγρά μετακινούνται
μετακινούνται
στις
στις φλέβες
φλέβες
Υπότονα
Υπότονα Διαλύματα
Διαλύματα
„„ Χαμηλότερη
Χαμηλότερη συγκέντρωση
συγκέντρωση διαλυτών
διαλυτών από
από τα
τα
RBC
RBC
„„ Σε
Σε ενδοφλέβια
ενδοφλέβια έγχυση
έγχυση:: υγρά
υγρά μετακινούνται
μετακινούνται
έξω
έξω από
από τις
τις φλέβες
φλέβες
Δράση
Δράση Υπότονων
Υπότονων Διαλυμάτων
Διαλυμάτων στα
στα
Κύτταρα
Κύτταρα
Ο
Ο διαλύτης
διαλύτης έξω
έξω από
από το
το
κύτταρο
κύτταρο είναι
είναι
χαμηλότερος
χαμηλότερος από
από το
το
εσωτερικό
εσωτερικό του
του..
„„ Νερό
Νερό κινείται
κινείται από
από
χαμηλή
χαμηλή σε
σε υψηλή
υψηλή
συγκέντρωση
συγκέντρωση
διαλυτών
διαλυτών
„„ Το
Το κύτταρο
κύτταρο γίνεται
γίνεται
οιδηματώδες
οιδηματώδες και
και
πιθανά
πιθανά διασπάται
διασπάται !!
„„
Swollen
Swelling
ΡήξηCell
κυττάρου
Cell
Cell
Δράση
Δράση Υπέρτονων
Υπέρτονων Διαλυμάτων
Διαλυμάτων στα
στα
Κύτταρα
Κύτταρα
Ο
Ο διαλύτης
διαλύτης έξω
έξω από
από το
το
κύτταρο
κύτταρο είναι
είναι
υψηλότερος
υψηλότερος από
από το
το
εσωτερικό
εσωτερικό του
του..
„„ Νερό
Νερό κινείται
κινείται από
από
χαμηλή
χαμηλή σε
σε υψηλή
υψηλή
συγκέντρωση
συγκέντρωση
διαλυτών
διαλυτών..
„„ Το
Το κύτταρο
κύτταρο
συρρικνώνεται
συρρικνώνεται !!
„„
Shrinking
Συρρικνωμένο
Cell
Cell
κύτταρο
„„ Έγχυση
Έγχυση ισότονων
ισότονων
„„ Καμία
Καμία
„„ Έγχυση
Έγχυση υπέρτονων
υπέρτονων
„„ Μετακίνηση
Μετακίνηση
„„ Έγχυση
Έγχυση υπότονων
υπότονων
„„ Μετακίνηση
Μετακίνηση
διαλυμάτων
διαλυμάτων στις
στις
φλέβες
φλέβες
διαλυμάτων
διαλυμάτων στις
στις
φλέβες
φλέβες
διαλυμάτων
διαλυμάτων στις
στις
φλέβες
φλέβες
μετακίνηση
μετακίνηση
υγρών
υγρών
υγρών
υγρών στις
στις
φλέβες
φλέβες
υγρών
υγρών από
από
τις
τις φλέβες
φλέβες
ΠΙΕΣΗ ΣΤΑ ΤΡΙΧΟΕΙΔΗ
• ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ:κατά μέσο όρο 35
mmHg, προκαλεί την έξοδο υγρού προς το
διάμεσο χώρο.
• ΚΟΛΛΟΕΙΔΟΣΜΩΤΙΚΗ: η πίεση που
δημιουργείται μέσα στο τριχοειδές εξαιτίας
των πρωτεϊνών.
ΑΝΤΑΛΑΓΗ ΥΓΡΩΝ ΣΤΟΥΣ
ΙΣΤΟΥΣ
ΝΟΜΟΣ ΤΩΝ ΤΡΙΧΟΕΙΔΩΝ
ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ STARLING
Τριχοειδική πίεση + ιστική κολλοειδοσμοτική πίεση =
Ιστική πίεση + κολλοειδοσμοτική πίεση του πλάσματος
Πίεση διήθησης
Τριχοειδική πίεση + ιστική κολλοειδοσμοτική πίεση
Πίεση επαναρρόφησης
Ιστική πίεση + κολλοειδοσμοτική πίεση του πλάσματος
ΟΙΔΗΜΑ
Η αύξηση της ποσότητας του υγρού στο
μεσοκυττάριο χώρο
ΑΙΤΙΑ ΟΙΔΗΜΑΤΟΣ
Αυξημένη τριχοειδική πίεση:
απόφραξη φλέβας
αυξημένη αρτηριακή ροή
αύξηση του όγκου αίματος
καρδιακή ανεπάρκεια
Μειωμένη κολλοειδοσμοτική πίεση του πλάσματος
εγκαύματα
κίρρωση ήπατος
διαταραχές θρέψης
Αυξημένη διαβατότητα του τοιχώματος του τριχοειδούς
λοιμώξεις
αλλεργική αντίδραση
Υπερβολική ποσότητα πρωτεϊνών στο διάμεσο χώρο
ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΑ ΛΕΜΦΑΓΓΕΙΑ
1) περιοδικής σύσπασης του λείου
μυϊκού τοιχώματος των
λεμφαγγείων
2) την σύσπαση των σκελετικών
μυών
3) την αρνητική θωρακική πίεση
4) την μετάδοση του κύματος
σφυγμού των αρτηριών
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΛΕΜΦΙΚΟΥ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
• Η απομάκρυνση των πρωτεϊνών
από το διάμεσο χώρο.
ΦΥΓΟΚΕΝΤΡΙΤΗΣ
CBC (Complete Blood Count)
• RBC Red Blood Cells 4.2-6.5 x 106
• WBC White Blood Cells 4.8-10.8 x 103
Hbg. Hemoglobin 12-18 gm/Dl
• Hct. Hematocrit 42-52%
• Platelets 130-400 x 103
1.Ο ενδοκυττάριος όγκος υγρών
στο ανθρώπινο σώμα είναι:
1.
2.
3.
4.
Το 75% του ολικού βάρους σώματος
Το 45% του ολικού βάρους σώματος
Είναι το υγρό του διάμεσου χώρου
Είναι το υγρό των τριχοειδών
2. Τι από τα παρακάτω δεν είναι
σωστό?
1. Η συγκέντρωση των πρωτεϊνών είναι
μεγαλύτερη στον ενδοκυττάριο χώρο σε
σχέση με τον διάμεσο
2. Το Να είναι περισσότερο έξω από το
κύτταρο σε σχέση με μέσα
3. Το Κ είναι περισσότερο έξω από το
κύτταρο σε σχέση με μέσα
4. Το Cl είναι περισσότερο έξω από το
κύτταρο σε σχέση με μέσα
3. Ώσμωση είναι η μετακίνηση
μέσω ημιδιαπερατής μεμβράνης:
1.
2.
3.
4.
Να
Κ
Ύδατος
πρωτεϊνών
4.Τι θα συμβεί εάν τοποθετήσομε ένα
κύτταρο μέσα σε ένα υπότονο
διάλυμα?
1.
2.
3.
4.
Δεν θα συμβεί τίποτα
Θα γίνει ρήξη της κυτταρικής μεμβράνης
Θα συρρικνωθεί
Θα αποβάλει ποσότητα ύδατος
Εγχύομε υπότονο διάλυμα μέσα σε
μια φλέβα, τι θα συμβεί?
1. Θα μετακινηθεί υγρό από το διάμεσο
χώρο στη φλέβα
2. Θα μετακινηθεί υγρό από τη φλέβα στο
διάμεσο χώρο
3. Θα γίνει ρήξη της φλέβας
4. Θα συρρικνωθεί η φλέβα
5. Το λεμφικό σύστημα στο διάμεσο
χώρο:
1.
2.
3.
4.
απομακρύνει τις πρωτεΐνες
απομακρύνει τους ηλεκτρολύτες
αυξάνει την κολλοειδωσμωτική πίεση
αυξάνει το οίδημα