3o Γενικό Λύκειο Γαλατσίου
Σχ. Έτος 2012-2013
Ερευνητική Εργασία
B’ Λυκείου
Οι μύθοι του τέλους
Επιστήμη ή Δεισιδαιμονία;
Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Ζαλαβρά Ελένη
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
3
Προβληματική - Στόχοι
3
Ερευνητικά ερωτήματα – Ομάδες εργασίας
4
ΟΙ ΛΑΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥΣ
6
Μέση Αμερική
6
Ολμέκοι
6
Μάγια
6
Τολτέκοι
7
Αζτέκοι
7
Κοσμοθεωρία των λαών της Μέσης Αμερικής
7
Οι θεοί των λαών της Μέσης Αμερικής
8
Τα ημερολόγια των λαών της Μέσης Αμερικής
9
Το ημερολόγιο ΤΖΟΛΚΙΝ
9
Το ημερολόγιο ΧΑΑΜΠ
12
O Ημερολογιακός Κύκλος
18
Το Ημερολόγιο Μακράς Μέτρησης
18
ΜΑΝΤΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
20
Πυθία
20
Σίβυλλα
22
Οι Σουμέριοι και ο 12ος πλανήτης
23
Ι Τσίνγκ
25
Η ερμηνεία για τους 64 διαφορετικους αριθμούς που προκύπτουν από τα εξάγραμμα
26
Η Αποκάλυψη του Ιωάννη
33
ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ
34
Μέρλιν
34
Μητέρα Σίπτον
35
Νοστράδαμος
37
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ
40
Τέρενς Μακένα: Κύμα χρόνου μηδέν
40
Web Bot Project
43
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ
44
Μετεωρίτες
44
Πτώσεις μετεωριτών στην ιστορία
45
Κομήτες
46
Εξωγήινοι
48
Σεισμός
49
-1-
Είδη σεισμών
49
Οργανολογία μέτρησης των σεισμών
51
Κλίμακες μέτρησης των σεισμών
51
Σεισμικά κύματα
52
Συνέπειες σεισμών
54
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ
55
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΧΩΡΟ
56
Ηφαίστειο
57
Τα ηφαίστεια του Αιγαίου
58
Εκρήξεις ηφαιστείων
58
Επίδραση των ηφαιστείων στη ζωή μας
60
Πανδημίες και επιδημίες
61
Χολέρα
61
Πανώλη
61
Φυματίωση
61
Κίτρινος πυρετός
62
Ελονοσία
62
Ευλογιά
63
Ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας
63
Γρίπη των χοίρων (H1N1)
63
Γρίπη των πουλερικών (H5N1)
64
Βιολογικά όπλα
64
Υπερθέρμανση
65
Αίτια της υπερθέρμανσης
65
Συνέπειες τις υπερθέρμανσης
65
Προβλέψεις για τον 21ο αιώνα από την υπερθέρμανση
66
Προβληματισμός για το μέλλον
66
Η ρύπανση του νερού
67
Πηγές ρύπανσης του νερού
67
Επιπτώσεις της ρύπανσης του νερού
68
Ήλιος
69
Αξιοποίηση της Ηλιακής Ενέργειας
69
Καταστροφολογία
70
Πυρηνική ενέργεια
71
Χρήση πυρηνικής ενέργειας
72
Πυρηνική απειλή
72
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
74
ΤΕΧΝΗΜΑ – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
75
ΑΝΑΦΟΡΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
76
-2-
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Προβληματική - Στόχοι
Μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον; Πότε θα έρθει το τέλος του κόσμου μας;
Κατά καιρούς εκφράστηκαν εσχατολογικές δοξασίες ότι κατακλυσμικά ή καταστροφικά γεγονότα
θα καταστρέψουν τον πλανήτη μας είτε ολοσχερώς είτε τα έμβια όντα πάνω σε αυτό. Αυτά τα
σενάρια επιβεβαιώνονται ή αμφισβητούνται από τους σύγχρονους επιστήμονες;
Ο μεγάλος αριθμός των φυσικών καταστροφών τα τελευταία χρόνια είναι απόδειξη μελλοντικών
καταστροφικών γεγονότων;
Μπορεί ένα γεωφυσικό φαινόμενο να καταστρέψει τον πλανήτη μας και όλες τις μορφές ζωής πάνω
σ’ αυτόν;
Με αφορμή την 21η Δεκεμβρίου 2012, την ημέρα που σύμφωνα με ερευνητές προφητεύεται στο
ημερολόγιο των Μάγια ως το τέλος του κόσμου στόχος της ερευνητικής εργασίας είναι να
ερευνηθεί αν τελικά είναι δυνατή μια πρόβλεψη για το τέλος του κόσμου.
Μελετώντας:
- χρησμούς και προφητείες από την Μυθολογία, την Αρχαία και Νεότερη Ιστορία.
- κηρύγματα, κοσμοθεωρίες και αναφορές σε «Ημέρα Κρίσης» σε διάφορες θρησκείες και ιερά
κείμενα.
- Γεωενδείξεις, οικοενδείξεις, χρονοενδείξεις που καταγράφουν οι επιστήμονες για τον πλανήτη
μας.
στόχος είναι οι μαθητές να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν, να ενεργοποιήσουν τη σκέψη
και την κριτική και να αντιμετωπίσουν ψύχραιμα την καταστροφολογία και την εσχατολογία.
-3-
Ερευνητικά ερωτήματα – Ομάδες εργασίας
Με την συζήτηση στην ολομέλεια του θέματος και την υποβολή ερευνητικών ερωτημάτων
προβλέψαμε ότι ο απαιτούμενος χρόνος για την συνολική προσέγγιση είναι πολύ μεγαλύτερος
από τον διαθέσιμο σε 1 σχολικό τετράμηνο. Ομαδοποιώντας τα ερευνητικά ερωτήματα
διαπιστώσαμε ότι χωρίζονται σε 2 άξονες: τις προφητείες / κοσμοθεωρίες για το τέλος του κόσμου
και τις γεωενδείξεις / οικοενδείξεις που οι επιστήμονες θεωρούν ως πιθανές αιτίες καταστροφής.
Αποφασίσαμε λοιπόν να διαθέσουμε από ένα σχολικό τετράμηνο σε κάθε άξονα.
Το 1ο τετράμηνο χωριστήκαμε σε 5 ομάδες , τις οποίες ονομάσαμε χρησιμοποιώντας τα 5
γράμματα της λέξης «ΤΕΛΟΣ» οι οποίες ανέλαβαν να μελετήσουν θέματα σχετικά με προφητείες /
κοσμοθεωρίες για το τέλος του κόσμου.
T
Ε
Λ
Ο
Σ
Κλεφτόγιαννη Χαρά,
Κουκορίκος Δημήτρης,
Κωνσταντινοπούλου Π.
Κούπριζας Ιωάννης,
Μουλά Χριστίνα,
Μουστάκα Δέσποινα,
Νιαβή Εύα.
Ανέλαβαν να γνωρίσουν τους Ινδιάνους της μέσης Αμερικής,
τα ημερολόγια τους και το ιδιαίτερο τρόπο που είχαν
θεώρησης του χρόνου. Μελέτησαν τα ημερολόγια Haab και
Tzolkin, τον ημερολογιακό κύκλο και το ημερολόγιο μακράς
μέτρησης σύμφωνα με το οποίο στις 21 Δεκεμβρίου 2012
είχαμε το τέλος των 13 baktun του 4ου κόσμου των Μάγια
που πολλοί επιστήμονες ερμήνευαν ως τέλος του κόσμου.
Κοθώνας Κώστας,
Παπαιωάννου Μαριάντα,
Τασσόπουλος Γιάννης.
Μελέτησαν τις ερμηνείες που αποδίδονται σε πλάκες των
Σουμερίων περί εξωγήινων Annunaki και πλανήτη Nibiru.
Επίσης στην αποκάλυψη του Ιωάννη προσέγγισαν την
«Ημέρα της Κρίσης».
Αρβανίτης Αλέξιος,
Γεωργάκη Έλλη,
Κόρα Πάμελα,
Σταύρε Ελένη,
Τσάρα Διονυσία.
Μελέτησαν τις δυο γνωστές μάντεις των αρχαίων χρόνων:
την Πυθία και τη Σίβυλλα. Δοκίμασαν την χρησμολογία του
αρχαίου Κινεζικού IChing και προσέγγισαν την διασύνδεση
του με την σύγχρονη θεωρία: «κύμα χρόνου μηδέν» του
Τέρενς Μακένα.
Λεπενίτσα Στέλλα,
Παπαντωνίου Κυριακή,
Σίττα Ευαγγελία,
Τζιορτζιώτη Βικτωρία,
Φαινέκου Μαρία.
Γνώρισαν του προφήτες του μεσαίωνα: Μέρλιν, μητέρα
Σίπτον και Νοστράδαμο, και κατέγραψαν τις προφητείες
τους.
Κατσούλη Σοφία,
Ναυπλιώτη Κωνσταντίνα.
Μελέτησαν την λειτουργία του σύγχρονου διαδικτυακού
μαντείου Web Bot και συντόνισαν την συλλογή υλικού όλων
των ομάδων για την σύνταξη της έκθεσης της ερευνητικής
εργασίας.
-4-
Το 2ο τετράμηνο χωριστήκαμε σε 4 ομάδες που τις ονομάσαμε σύμφωνα με τα 4 στοιχεία της
φύσης: «ΓΗ», «ΝΕΡΟ», «ΑΕΡΑΣ» «ΦΩΤΙΑ» και η κάθε μία μελέτησε γεωενδείξεις / οικοενδείξεις
σχετικές με το αντίστοιχο στοιχείο της φύσης που με επιστημονικό υπόβαθρο προβλέπουν
καταστροφές ή ακόμα και την «συντέλεια του κόσμου».
Α
Ε
Ρ
Α
Σ
Αρβανίτης Αλέξιος,
Κατσούλη Σοφία,
Ναυπλιώτη Κωνσταντίνα
Τασσόπουλος Γιάννης,
Παπαιωάννου Μαριάντα,
Ανέλαβαν να μελετήσουν τους μετεωρίτες και τους κομήτες,
την προέλευση τους και τις επιπτώσεις πρόσκρουσης τους
στον πλανήτη μας.
Επίσης αναζήτησαν αν υπάρχουν ενδείξεις / αποδείξεις
ύπαρξης εξωγήινων όντων και διαπίστωσαν πως προχωρούν
οι έρευνες για την αναζήτηση τους.
Φ
Ω
Τ
Ι
Α
Γεωργάκη Έλλη,
Κόρα Πάμελα,
Κούπριζας Ιωάννης,
Σταύρε Ελένη,
Τσάρα Διονυσία.
Μελέτησαν τον Ήλιο και τα σενάρια καταστροφολογίας που
παρουσιάζουν πιθανή την καταστροφή της γης είτε από την
απώλεια είτε από την υπερβολική δράση του. Επίσης έλεγξαν
το ενδεχόμενο καταστροφής της γης από την πυρηνική
ενέργεια. Ασχοληθήκαν με τον τρόπο παραγωγής της
πυρηνικής ενέργειας, με τη χρήση της, τα σπουδαιότερα
πυρηνικά ατυχήματα και τις δοκιμές που γίνονται σήμερα.
Κουκορίκος Δημήτρης,
Κλεφτόγιαννη Χαρά,
Κοθώνας Κώστας,
Κωνσταντινοπούλου Π.
Λεπενίτσα Στέλλα,
Μουλά Χριστίνα,
Νιαβή Εύα.
Μουστάκα Δέσποινα,
Παπαντωνίου Κυριακή,
Σίττα Ευαγγελία,
Τζιορτζιώτη Βικτωρία,
Φαινέκου Μαρία.
Ασχολήθηκαν με τους σεισμούς μελετώντας τα είδη τους και
τις κλίμακες μέτρησης. Κατέγραψαν τους ισχυρότερους
σεισμούς στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο, και τις
συνέπειες τους. Μελέτησαν επίσης τα ηφαίστεια, τον τρόπο
δράσης τους και τις καταστροφές τους. Διερεύνησαν ποιες
επιδημίες υπάρχουν και προβληματίστηκαν πως μια πανδημία
μπορεί να καταστρέψει το ανθρώπινο είδος.
Προσέγγισαν το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη
μας, τα αίτια και τις συνέπειες του. Προβληματίστηκαν με τις
δυσείωνες προβλέψεις για το μέλλον και αναζήτησαν λύσεις.
Διαπίστωσαν επίσης ποια είναι οι πηγές ρύπανσης των
υδάτων και ποιες οι επιπτώσεις.
Γ
Η
Ν
Ε
Ρ
Ο
-5-
ΟΙ ΛΑΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥΣ
Μέση Αμερική
Ο όρος Μέση Αμερική αναφέρεται
σε μια περιοχή οι κάτοικοι της
οποίας, σε γενικές γραμμές
μοιράζονταν
έναν
παρόμοιο
πολιτισμό πριν από την άφιξη
των Ισπανών. Καλύπτει το
σημερινό κεντρικό και νότιο
Μεξικό,
το
Μπελίσε,
τη
Γουατεμάλα και τμήματα της
Ονδούρας και του Ελ Σαλβαδόρ.
Οι λαοί της Μέσης Αμερικής είχαν
πολλά κοινά στοιχεία, όπως οι
θεοί,
ένα
ημερολόγιο
και
οικοδομικές τεχνικές, αλλά είχαν
διαφορετικές γλώσσες και έθιμα.
ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΚΑΙ ΛΑΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
ΠΡΟΚΛΑΣΙΚΗ
ΚΛΑΣΙΚΗ
Ολμέκοι
ΜΕΤΑΚΛΑΣΙΚΗ
Κλασικοί Βερακρούς
Τοτονάκοι
Μάγια
Ταρασκάνοι
Τεοτιχουακάν
Τολτέκοι
Σαποτέκοι
1500 π.Χ. 1200 π.Χ.
900 π.Χ. 600 π.Χ. 300 π.Χ.
0
Αζτέκοι
Μιστέκοι
300 μ.Χ.
600 μ.Χ
900 μ.Χ
1200 μ.Χ
1500 μ.Χ
Ολμέκοι
Οι Ολμέκοι ήταν η πρώτη φυλή ιθαγενών που εγκαταστάθηκε στο Μεξικό. Καταγόντουσαν από την
Ασία και διασχίζοντας το Βερίγγειο πορθμό στην Αλάσκα έφτασαν στη μέση Αμερική πριν από
20.000 χρόνια. Ήταν αγροτικός πληθυσμός και το 1.500 π.χ. εγκαταστάθηκαν στο Σαν Πορένσο
και αργότερα στη Λα Βέντα. Κατασκεύαζαν πολλά έργα τέχνης όπως γιγάντια κεφάλια από βασάλτη
και γλυπτά που έμοιαζαν με αιλουροειδή. Τη 1η χιλιετία π.Χ τα ανάκτορα τους παρήκμασαν και ο
πολιτισμός τους καταστράφηκε.
Μάγια
Οι Μάγια ήταν απόγονοι των Ολμέκων και το 500 π.Χ. σχημάτισαν πυκνοκατοικημένους
οικισμούς γύρω από μεγάλα τελετουργικά κέντρα.
Τη περίοδο 200-900 μ.Χ. γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να
αναπτυχθούν πόλεις, ναοί, καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Η ανάπτυξη αυτή έφερε και αύξηση των
εδαφικών τους κτίσεων, οι οποίες περιλάμβαναν το Γιουκατάν και το μεγαλύτερο μέρος της
Ονδούρας. Οι περισσότερες τοποθεσίες χαρακτηρίζονταν από μεγάλα συγκροτήματα με μεγάλες
-6-
πυραμίδες και παλάτια κτισμένα μαζί πάνω σε υπερυψωμένες πλατφόρμες, ενώ οι πόλεις
ξεδιπλώνονταν γύρω από ομόκεντρους κύκλους.
Ήταν ένας πολεμοχαρής λαός που όμως δεν αρκέστηκε μόνο στην εδαφική ανάπτυξη, αντιθέτως
ανέπτυξε εκλεπτυσμένες τέχνες όπως τα μαθηματικά και η αστρονομία μέσα απ’ τα οποία έκαναν
τους υπολογισμούς για τα ημερολόγια τους. Από το 800μ.Χ. λόγω μιας εσωτερικής κρίσης
καταστράφηκαν οι πόλεις τους, επήλθε παρακμή και άρχισε η Τολτεκική επιρροή από το 900–
1200 μ.Χ.
Τολτέκοι
Νομαδικός λαός που κατέβηκε από το Βορρά. Τον 5ο αιώνα οι Τολτέκοι διείσδυσαν στην περιοχή
των Μάγιας του Γιουκατάν και βάδισαν παράλληλα με τον πολιτισμό των Μάγια για δύο αιώνες
περίπου.
Οι Τολτέκοι γνώριζαν τη γραφή, είχαν αναπτύξει τα μαθηματικά, την αστρονομία και
χρησιμοποιούσαν ένα ακριβές ημερολόγιο. Η γλυπτική και η αρχιτεκτονική τους ήταν
ανεπτυγμένες, αφού ο πολιτισμός τους παρουσίασε περίφημα αγάλματα και σπουδαίους ναούς.
Το βασίλειο των Τολτέκων καταστράφηκε από τις επιδρομές διάφορων φυλών από το βορρά και
από τις δικές του εσωτερικές αντιθέσεις, γύρω στο 12ο-13ο αιώνα. Την ίδια εποχή εμφανίζεται και
η φυλή των Αζτέκων, που ανήκαν στην ίδια φυλή με τους Τολτέκους.
Αζτέκοι
Οι Αζτέκοι ήταν η τελευταία μεγάλη αυτοκρατορία των ιθαγενών στην Μέση Αμερική. Έφτασαν
στο Μεξικό ως φτωχή ομάδα χωρίς εξοπλισμό έχοντας διασχίσει την πατρίδα τους το Αζτλάν. Στην
αρχή εργάζονταν κάνοντας βαριές δουλειές ή ως μισθοφόροι. Το 1325 ο θεός της φυλής
Ουϊτζιλοπότστλι τους συμβούλεψε να εγκατασταθούν εκεί όπου θα έβλεπαν ένα αετό
κουρνιασμένο σε κάποιο κάκτο να τρώει ένα φίδι. Αυτό συνέβη σε μια λίμνη-νησί όπου αργότερα
έκτισαν την πόλη τους Τενοτστιτλάν. Ώς ανελέητοι μαχητές οι Αζτέκοι επέκτειναν τα εδάφη τους,
και ανέπτυξαν κυρίως τη γεωργία δημιουργώντας τα τσινάμπας, τα αρδευόμενα χωράφια. Ίδρυσαν
ένα αυτοκρατορικό σύστημα βασισμένο στην ιεραρχία. Κατέκτησαν εκτάσεις σε ανατολή και νότο.
Επέβαλλαν φόρους και από τους αιχμάλωτους πολέμου κάλυπταν τις ανθρωποθυσίες τους προς
τους Θεούς τους έτσι ώστε σύμφωνα με την κοσμοθεωρία τους να διατηρηθεί ο κόσμος στην θέση
του. Γι ’αυτό το λόγο οι αντίπαλοι τους φοβόντουσαν.
Το 1519 αποβιβάστηκε στο Μεξικό ο Φερδινάνδος Κορτέζ, την εποχή εκείνη υπήρχαν δύο
πολιτιστικά κέντρα, ένα στο βορρά το οποίο ανήκε στους Τολτέκους και ένα στο νότο το οποίο
ήταν υπό την κατοχή των Μάγια. Ο Κορτέζ εκμεταλλευόμενος τις αντιθέσεις των φυλών κατέκτησε
για λογαριασμό της Ισπανίας το μεγαλύτερο μέρος της μέσης Αμερικής .
Κοσμοθεωρία των λαών της Μέσης Αμερικής
Οι Μάγια πίστευαν πως είχαν συλληφθεί από τη γη και την
χαρακτήριζαν ως επίπεδη με τέσσερις δαγκάνες, μέσα στις οποίες
ήταν εγκλωβισμένοι. Κάθε γωνία είχε μία χρωματική τιμή, η ανατολή
με κόκκινο και λευκό, ο βορράς με μαύρο, η δύση με κίτρινο και ο
νότος με μπλε και πράσινο. Για τη δημιουργία του κόσμου πίστευαν
πως στην αρχή ήταν μόνο θάλασσα και ουρανός, στη συνέχεια ένα
τεντωμένο καλώδιο κατά μήκος της θάλασσας και του ουρανού, ο
δημιουργός, δημιούργησε τις τέσσερις γωνίες του κόσμου, ενώ μετά
-7-
εμφανίστηκαν τα βουνά, οι λίμνες, τα δάση, τα ζώα, τα έντομα. Όμως όλα αυτά δεν μπορούσαν να
μιλήσουν να προσευχηθούν, να αγαπούν και να κάνουν θυσίες στον θεό, δηλαδή να του
επιστρέφουν κάτι για όλα αυτά που τους προσέφερε αυτός. Τότε ο δημιουργός πραγματοποίησε
μία τεράστια πλημμύρα η οποία εξάλειψε τη ζωή πάνω στον πλανήτη, ώστε όλα να
δημιουργούνταν ξανά από την αρχή και σωστά. Όλα αυτά βρέθηκαν σε εγχάρακτες στήλες στην
περιοχή Izapa της σημερινής επαρχίας Τσιάπας του Μεξικού όπου απεικονίζονται το δέντρο του
κόσμου και άλλα σύμβολα της δημιουργίας.
Οι θεοί των λαών της Μέσης Αμερικής
Κετσαλκοάτλ (Quetzalcoatl)
Για χιλιάδες χρόνια, ο Κετσακοάτλ ήταν μία από τις σημαντικότερες μορφές
στις παραδοσιακές μυθολογίες της Μέσης Αμερικής ως θεότητα, ήρωας
πολιτισμού και θρυλικός κυβερνήτης. Αντιπροσώπευε τη ζωή, την κίνηση, το
γέλιο, την υγεία, τη σεξουαλικότητα, και τις τέχνες του πολιτισμού, όπως η
καλλιέργεια, το μαγείρεμα, και η μουσική.
Ο Κετσακοάτλ που το όνομα του μπορεί να μεταφραστεί ως «φτερωτό φίδι» συμβολιζόταν ως φίδι
με φτερά. Τα φτερά απεικόνιζαν το θαυμάσιο πράσινο πουλί Κετσάλ, συμβολίζοντας τον ουρανό
και τον αέρα, ενώ το φίδι, συμβόλιζε τη γη και τη γονιμότητα.
Χούναμπ Κου (Ηunab Ku)
Ο ύψιστος Θεός και επικεφαλής του Πανθεου των Μάγιας . Δημιούργησε την ανθρωπότητα από
καλαμπόκι. Είναι ο πατέρας του Ιντζαμνά.
Τσαακ (Chaak)
Είναι ο Θεός της βροχής, του κεραυνού και της γονιμότητας. Σύμβολο του είναι
ένα μάτι από το οποίο πέφτουν δάκρυα. Υπάρχουν επίσης οι 4 Τσαακ, που
συνδέονται με τις κατευθύνσεις του χώρου και τα 4 χρώματα.
Οι σύγχρονοι κάτοικοι της περιοχής του Γιουκατάν ταυτίζουν τον Τσαακ με τον
Αρχάγγελο Μιχαήλ, αρχηγό ιπποτών με φλογισμένα σπαθιά, που συμβολίζουν τον
κεραυνό.
Κινιχ Αχαου (Kinich Achaou)
Είναι ο θεός του ήλιου. Σύζυγος της Θέας Ιξελ, η οποία ήταν σύζυγος του Ιτζαμνα. Ο Κινίχ Αχαου
σχετίζεται συχνά με την ξηρασία. Αναπαριστάται σαν γέρος με τα μπροστινά δόντια κομμένα σε
σχήμα Τ , γαμψή μύτη και αλλήθωρα γουρλωτά μάτια.
Iτζαμνα (Ιtzamna)
Ήταν ο θεός του ουρανού και εκείνος που ευθυνόταν για το φαινόμενο της νύχτας και της μέρας.
Το όνομα του σήμαινε σαύρα και απεικονιζόταν σαν ένας γέρος άντρας με μία σαύρα στο κεφάλι,
επίσης πίστευαν πως είχε εφεύρει τα βιβλία και τη γραφή.
Γιουν Καααχ (Yun Kaax)
Θεός του καλαμποκιού και της γεωργίας. Στις απεικονίσεις του εμφανίζεται ως νέος
άνθρωπος με ένα καπέλο το οποίο ήταν φτιαγμένο από φυτό.
Ιξ Χε (Ix Che)
Θεά της σελήνης και του ουράνιου τόξου και προστάτιδα των εγκύων γυναικών
Επίσης ήταν σύζυγος του θεού Itzamna.
-8-
Μπουλουκ Τσαμπταν (ByLyC Chabtan)
Θεός του πολέμου και της ανθρωποθυσίας. Εμφανίζεται με ένα όπλο στο χέρι και με μία μαύρη
γραμμή γύρω από τα μάτια.
Α Πουχ (Ah Puch) η Χουνχαου (Hunhau)
Θεός του θανάτου και Κύριος του κάτω κόσμου (Μιτλαν). Χρησιμοποιεί κρόταλα για να ξυπνήσει
τους νεκρούς. Αναπαριστάται ως άνθρωπος με κεφάλι κουκουβάγιας η ως σκελετός, που τον
συνοδεύει ένας σκύλος.
Τα ημερολόγια των λαών της Μέσης Αμερικής
Τα ημερολόγια των λαών της Μέσης Αμερικής ήταν βασισμένα σε ακριβείς αστρονομικές γνώσεις.
Είχαν κοινωνική, γεωργική και εμπορική χρησιμότητα, ενώ ταυτόχρονα εμπεριείχαν σημαντική
θρησκευτική και πνευματική διάσταση.
Υπήρχαν περίπου 17 διαφορετικά ημερολόγια, από τα οποία τα πιο σημαντικά είναι:
 το ημερολόγιο Τζολκιν (Tzolkin) με 260 ημέρες
 το ημερολόγιο Χααμπ (Haab) με 365 ημέρες (αντίστοιχο του ηλιακού έτους),
 ο Ημερολογιακός Κύκλος με 18980 ημέρες (περίπου 52 ηλιακά έτη) που συνδύαζε το Tzolkin
με το Haab.
 το ημερολόγιο Μακράς Μέτρησης με 1.872.000 ημέρες (περίπου 5.125 ηλιακά έτη).
Το ημερολόγιο ΤΖΟΛΚΙΝ
Η λέξη Τζολκιν σημαίνει «διαίρεση των ημερών» και είναι ο βασικός κύκλος του ημερολόγιου των
Μάγιας που επινοήθηκε από αυτούς, αποτελεί επίσης βασικό παράγοντα στην κοινωνία και στις
τελετές του αρχαίου αυτού λαού, μιας και το χρησιμοποιούσαν για την παρακολούθηση των
καλλιεργειών
τους
όπως
του
αραβοσίτου,
αλλά και για τις
θρησκευτικές τους τελετουργίες.
Είναι βασισμένο στη μέτρηση των
είκοσι ονομάτων των ημερών που
παριστάνονται
με
ιδιαίτερα
ιερογλυφικά σε συνδυασμό με τους
αριθμούς 1 έως 13.
-9-
Ο υπολογισμός δεν γίνεται με τον ίδιο γραμμικό τρόπο όπως εμείς μετράμε στο Γρηγοριανό
ημερολόγιο σε μήνες των 30 και 31 ημερών, αλλά με εντελώς διαφορετική μέθοδο.
Ένας εύκολος τρόπος για να την καταλάβουμε είναι να μετρήσουμε τον κύκλο του 13 σε
συνδυασμό με τα ονόματα των δικών μας μηνών. Θα ξεκινούσαμε ως συνήθως από την 1 η
Ιανουαρίου αλλά η επόμενη ημέρα θα ήταν η 2α Φεβρουάριου, στη συνέχεια η 3η Μαρτίου κ.ο.κ.,
μέχρι τη 12η Δεκεμβρίου, την οποία θα ακολουθούσε η 13η Ιανουαρίου. Ο πλήρης κύκλος έχει 260
ημέρες (13 x 20) και στη συνέχεια γυρίζουμε ξανά στην αρχή.
Ο κύκλος αυτός ξεκινάει από 1 Ιμιξ και συνεχίζεται με 2 Ικ, 3 Ακμπαλ … 13 Μπεν, 1 Ιξ, 2 Μεν…
κλπ. Η τελευταία ημέρα των 260 είναι η 13η Αχαου, την οποία ακολουθεί η 1η Ιμιξ της νέας
μέτρησης.
Το εν λόγω ημερολόγιο δεν έχει καμία προφανή σχέση με οποιοδήποτε αστρονομικό κύκλο ή
γεωφυσικά φαινόμενα. Για την δημιουργία του υπάρχουν 2 διαφορετικές θεωρίες. Μια θεωρία
αποδίδει το ημερολόγιο σε μαθηματικές πράξεις με βάση τους αριθμούς δεκατρία και είκοσι, οι
οποίοι ήταν σημαντικοί αριθμοί για τους Μάγιας. Ο αριθμός 20 ήταν η βάση του συστήματος
μέτρησης τους, όπως εμείς έχουμε σήμερα αντίστοιχα το 10. Το 13 μπορεί να συμβολίζει τον
αριθμό των «ουρανών» που σύμφωνα με την κοσμολογία των λαών της ΜεσοΑμερικής υπάρχουν
στον «κάτω κόσμο», μπορεί να είναι ο αριθμός των μεγάλων αρθρώσεων στο ανθρώπινο σώμα, ή
ο αριθμός των ορθογωνίων σε ένα κέλυφος χελώνας. Μια άλλη θεωρία λέει ότι το 260-ημερών
ημερολόγιο ήρθε από τη διάρκεια της ανθρώπινης κύησης . Αναφέρεται στο μέσο αριθμό των
ημερών μεταξύ της τελευταίας έμμηνου ρύσης και του τοκετού. Θεωρείται ότι το ημερολόγιο
αναπτύχθηκε αρχικά από τις μαίες για να προβλέψουν τις αναμενόμενες ημερομηνίες γέννησης
των βρεφών. Στην θεωρία αυτή συνηγορεί η ύπαρξη μιας ονομασίας ημέρας που λέγεται Ix και
προφανώς αναφέρεται στην Ixche ή Ix Chel που είναι η θεότητα της μαιευτικής και ιατρικής των
λαών της Μέσης Αμερικής.
Το Τζολκιν χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα από διάφορες κοινότητες Μάγια σε ορεινές περιοχές
της Γουατεμάλας.
Παρακάτω παραθέτουμε έναν πίνακα στον οποίο προβάλλεται το ημερολόγιο Τζόλκιν.
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΖΟΛΚΙΝ
ΑΡΙΘΜΟΙ
ΗΜΕΡΕΣ
ΣΥΜΒΟΛΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΜΒΟΛΟ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
1
IMIX
2
Α/Α
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΖΟΛΚΙΝ
ΑΡΙΘΜΟΙ
ΗΜΕΡΕΣ
Α/Α
ΣΥΜΒΟΛΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΜΒΟΛΟ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
1
11
Chuen
11
Ik
2
12
Eb
12
3
Akbal
3
13
Ben
13
4
Kan
4
1
Ix
14
5
Chicchan
5
2
Men
15
6
Cimi
6
3
Cib
16
7
Manik
7
4
Caban
17
8
Lamat
8
5
Etznab
18
9
Muluc
9
6
Cauac
19
10
Oc
10
7
Ahau
20
- 10 -
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΖΟΛΚΙΝ
ΑΡΙΘΜΟΙ
ΗΜΕΡΕΣ
ΣΥΜΒΟΛΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΜΒΟΛΟ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
8
IMIX
9
Α/Α
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΖΟΛΚΙΝ
ΑΡΙΘΜΟΙ
ΗΜΕΡΕΣ
Α/Α
ΣΥΜΒΟΛΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΜΒΟΛΟ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
21
7
Cimi
Ik
22
8
Manik
10
Akbal
23
9
Lamat
11
Kan
24
10
Muluc
12
Chicchan
25
11
Oc
13
Cimi
26
12
Chuen
1
Manik
27
13
Eb
2
Lamat
28
…
…
…
…
…
3
Muluc
29
…
…
…
…
…
4
Oc
30
11
Chicchan
245
5
Chuen
31
12
Cimi
246
6
Eb
32
13
Manik
247
7
Ben
33
1
Lamat
248
8
Ix
34
2
Muluc
249
9
Men
35
3
Oc
250
10
Cib
36
4
Chuen
251
11
Caban
37
5
Eb
252
12
Etznab
38
6
Ben
253
13
Cauac
39
7
Ix
254
1
Ahau
40
8
Men
255
2
IMIX
41
9
Cib
256
3
Ik
42
10
Caban
257
4
Akbal
43
11
Etznab
258
5
Kan
44
12
Cauac
259
6
Chicchan
45
13
Ahau
260
- 11 -
46
47
48
49
50
51
52
Το ημερολόγιο ΧΑΑΜΠ
Είναι το αντίστοιχο του δικού μας γρηγοριανού ημερολογίου και οι λαοί της μέσης Αμερικής το
χρησιμοποιούσαν για την αστρολογία τους.
Το ημερολόγιο αυτό αποτελείται από 18 μήνες όπου ο κάθε μήνας έχει 20 μέρες δίνοντας έτσι
άθροισμα 360 ημέρες και στο τέλος του χρόνου υπήρχε μια περίοδος 5 ημερών τις οποίες
ονόμαζαν «γρουσούζικες» ώστε να συμπληρώνεται σύνολο 365 ημέρες. Η μέτρηση του μήνα
ξεκινούσε από την ημέρα 0 αντί για 1 και τελείωνε στην ημέρα 19. Π.χ στο Χριστιανικό είναι 1
Ιανουαρίου ενώ στο Χάαμπ είναι 0 Pop (ο πρώτος μήνας τους), στο Χριστιανικό είναι 20
Ιανουαρίου ενώ στο Χάαμπ 19 Pop, στην συνέχεια, στις 21 Ιανουαρίου αντιστοιχεί ο 0 Wo’ (ο
δεύτερος μήνας τους) στις 22 Ιανουαρίου αντιστοιχεί το 1 Wo’ κλπ
Παρακάτω παραθέτουμε έναν αναλυτικό πίνακα με την λειτουργία του Χάαμπ για καλύτερη
κατανόηση:
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΑΑΜΠ
ΜΗΝΕΣ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
ΗΜΕΡΕΣ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
Α/Α
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ 2013
ΑΡΙΘΜΟΣ
Pop
0
1
1 Ιανουαρίου
Pop
1
2
2 Ιανουαρίου
Pop
2
3
3 Ιανουαρίου
Pop
3
4
4 Ιανουαρίου
Pop
4
5
5 Ιανουαρίου
Pop
5
6
6 Ιανουαρίου
Pop
6
7
7 Ιανουαρίου
Pop
7
8
8 Ιανουαρίου
Pop
8
9
9 Ιανουαρίου
Pop
9
10
10 Ιανουαρίου
Pop
10
11
11 Ιανουαρίου
Pop
11
12
12 Ιανουαρίου
- 12 -
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΑΑΜΠ
ΜΗΝΕΣ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
ΗΜΕΡΕΣ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
Α/Α
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ 2013
ΑΡΙΘΜΟΣ
Pop
12
13
13 Ιανουαρίου
Pop
13
14
14 Ιανουαρίου
Pop
14
15
15 Ιανουαρίου
Pop
15
16
16 Ιανουαρίου
Pop
16
17
17 Ιανουαρίου
Pop
17
18
18 Ιανουαρίου
Pop
18
19
19 Ιανουαρίου
Pop
19
20
20 Ιανουαρίου
Wo
0
21
21 Ιανουαρίου
Wo
1
22
22 Ιανουαρίου
Wo
2
23
23 Ιανουαρίου
Wo
3
24
24 Ιανουαρίου
Wo
4
25
25 Ιανουαρίου
Wo
5
26
26 Ιανουαρίου
Wo
6
27
27 Ιανουαρίου
Wo
7
28
28 Ιανουαρίου
- 13 -
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΑΑΜΠ
ΜΗΝΕΣ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
ΗΜΕΡΕΣ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
Α/Α
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ 2013
ΑΡΙΘΜΟΣ
Wo
8
29
29 Ιανουαρίου
Wo
9
30
30 Ιανουαρίου
Wo
10
31
31 Ιανουαρίου
Wo
11
32
1 Φεβρουαρίου
Wo
12
33
2 Φεβρουαρίου
Wo
13
34
3 Φεβρουαρίου
Wo
14
35
4 Φεβρουαρίου
Wo
15
36
5 Φεβρουαρίου
Wo
16
37
6 Φεβρουαρίου
Wo
17
38
7 Φεβρουαρίου
Wo
18
39
8 Φεβρουαρίου
Wo
19
40
9 Φεβρουαρίου
Sip
0
41
10 Φεβρουαρίου
Sip
1
42
11 Φεβρουαρίου
Sip
2
43
12 Φεβρουαρίου
Sip
3
44
13 Φεβρουαρίου
Sip
4
45
14 Φεβρουαρίου
- 14 -
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΑΑΜΠ
ΜΗΝΕΣ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
ΗΜΕΡΕΣ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
Α/Α
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ 2013
ΑΡΙΘΜΟΣ
Sip
5
46
15 Φεβρουαρίου
Sip
6
47
16 Φεβρουαρίου
Sip
7
48
17 Φεβρουαρίου
Sip
8
49
18 Φεβρουαρίου
Sip
9
50
19 Φεβρουαρίου
Sip
10
51
20 Φεβρουαρίου
Sip
11
52
21 Φεβρουαρίου
Sip
12
53
22 Φεβρουαρίου
Sip
13
54
23 Φεβρουαρίου
Sip
14
55
24 Φεβρουαρίου
Sip
15
56
25 Φεβρουαρίου
Sip
16
57
26 Φεβρουαρίου
Sip
17
58
27 Φεβρουαρίου
Sip
18
59
28 Φεβρουαρίου
Sip
19
60
29 Φεβρουαρίου
Sotz
0
61
1 Μαρτίου
Sotz
19
80
20 Μαρτίου
- 15 -
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΑΑΜΠ
ΜΗΝΕΣ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
ΗΜΕΡΕΣ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
Α/Α
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ 2013
ΑΡΙΘΜΟΣ
Sek
0
81
21 Μαρτίου
Sek
19
100
9 Απριλίου
Xul
0
101
10 Απριλίου
Xul
19
120
29 Απριλίου
0
121
30 Απριλίου
19
140
19 Μαΐου
Mol
0
141
20 Μαΐου
Mol
19
160
8 Ιουνίου
0
161
9 Ιουνίου
19
180
28 Ιουνίου
0
181
29 Ιουνίου
19
200
18 Ιουλίου
Sak'
0
201
19 Ιουλίου
Sak'
19
220
7 Αυγούστου
Keh
0
221
8 Αυγούστου
Keh
19
240
27 Αυγούστου
Mak
0
241
28 Αυγούστου
Yaxk'in'
Yaxk'in'
Ch'en
Ch'en
Yax
Yax
- 16 -
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΑΑΜΠ
ΜΗΝΕΣ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
ΗΜΕΡΕΣ
Α/Α
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ 2013
19
260
16 Σεπτεμβρίου
0
261
17 Σεπτεμβρίου
19
280
6 Οκτωβρίου
Muwan'
0
281
7 Οκτωβρίου
Muwan'
19
300
26 Οκτωβρίου
Pax
0
301
27 Οκτωβρίου
Pax
19
320
15 Νοεμβρίου
K'ayab
0
321
16 Νοεμβρίου
K'ayab
19
340
5 Δεκεμβρίου
Kumk'u
0
341
6 Δεκεμβρίου
Kumk'u
19
360
26 Δεκεμβρίου
Wayeb'
0
361
27 Δεκεμβρίου
Wayeb'
1
362
28 Δεκεμβρίου
Wayeb'
2
363
29 Δεκεμβρίου
Wayeb'
3
364
30 Δεκεμβρίου
Wayeb'
4
365
31 Δεκεμβρίου
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
Mak
K'ank'in
K'ank'in
- 17 -
ΑΡΙΘΜΟΣ
O Ημερολογιακός Κύκλος
Ο Ημερολογιακός κύκλος
συνδυάζει τα ημερολόγια
Τζολκιν και Χααμπ.
H ημερομηνία ορίζεται δηλαδή
από 4 ενδείξεις.
Η διάρκεια του ημερολογιακού
κύκλου είναι 19.980 ημέρες,
δηλαδή 52 ηλιακά έτη, και
αριθμητικά μπορεί να εξηγηθεί
γιατί είναι το ελάχιστο κοινό
πολλαπλάσιο του 260 και του
365:
73 Χ 260 ημέρες Τζολκιν
ισούται με
52 Χ 365 ημέρες Χααμπ.
Το Ημερολόγιο Μακράς Μέτρησης
Για χρονολογικές περιόδους μεγαλύτερες των 52 ετών δεν επαρκούσε ο ημερολογιακός κύκλος και
χρησιμοποιούσαν το Ημερολόγιο Μακράς Μέτρησης, ένα εξαιρετικά μεγάλο χρονολογικό σύστημα
που συμπεριλάμβανε πέντε μεγάλους χρονολογικούς κύκλους και μπορούσε να καθορίσει
χρονολογικές περιόδους περίπου 5,125 ετών. Παρόμοια με το ημερολόγιό μας που χρησιμοποιεί
τρεις αριθμούς για να περιγράψει τρεις χρονολογικές μονάδες (το έτος, τον μήνα και την μέρα), το
Ημερολόγιο Μακράς Μέτρησης χρησιμοποιούσε πέντε αριθμούς για να περιγράψει πέντε
χρονολογικές μονάδες.
 Κin, 1 μέρα ημερολογιακή ημέρα. Το kin παίρνει τιμές 0 ως και 19 και ξαναξεκινά.
 Uinal, 20 μέρες (kin) σχηματίζουν 1 uinal. Tο uinal παίρνει τιμές 0 ως και 17, αλλάζει κάθε 20
kin. Ξαναμηδενίζει μετά από 360kin, δηλαδή περίπου κάθε χρόνο με το γρηγοριανό ημερολόγιο.
 Tun, το σύνολο των 360 ημερών (kin) συνθέτει ένα tun. Το tun παίρνει τιμές από 0 ως και 19 ή
αλλιώς κάθε 198 uinal. Ξαναμηδενίζει μετά από 7200 kin, δηλαδή κάθε περίπου 20 χρόνια του
γρηγοριανού ημερολογίου.
 Katun, σχηματίζεται από 20 tuns που ισοδυναμούν με 144000 ημέρες (kin). Το katun παίρνει
τιμές από 0 έως και 19, μηδενίζει κάθε 144000 kin δηλαδή κάθε περίπου 395 χρόνια του
γρηγοριανού ημερολογίου.
 Baktun, σχηματίζεται από 20 katuns που ισοδυναμούν με 400 tuns, ή αλλιώς 2016000 ημέρες
(kin). Το baktun παίρνει τιμές από 0 ως και 11, ξαναμηδενίζει μετά από 2016000 Kin δηλαδή
περίπου κάθε 5523,3 χρόνια του γρηγοριανού ημερολογίου.
Στο Popol Vuh ένα βιβλίο που περιγράφει την ιστορία της δημιουργίας του κόσμου σύμφωνα με
την παράδοση των λαών της Μέσης Αμερικής υπήρξαν 3 δημιουργίες του κόσμου όπου οι θεοί
δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν όντα όπως θα ήθελαν. Τελικά την τέταρτη φορά που έφτιαξαν
τον κόσμο μας, οι προσπάθειές τους στέφθηκαν με επιτυχία.
- 18 -
Σύμφωνα με το Ημερολόγιο Μακράς
Περιόδου ο 4ος κόσμος ξεκίνησε στις 11
Αυγούστου 3.114 π.Χ με:
0 baktun, 0 kantun, 0 tun, 0 uinal, 0 kin.
και θα ολοκληρωνόταν μετά την
συμπλήρωση 13 baktun.
O παρακάτω πίνακας παρουσιάζει
ενδεικτικές
ημερομηνίες
του
ημερολογίου μακράς μέτρησης σε
αντίστοιχία με το δικό μας γρηγοριανό
ημερολόγιο:
H ημερομηνία 12.19.19.17.19 στις 20 Δεκεμβρίου 2012 σηματοδοτούσε το τέλος των 13 baktun
του 4ου κόσμου. Έτσι λοιπόν προέκυψε η κινδυνολογία περί «τέλους του κόσμου».
Έχοντας προσπεράσει πλέον την ημερομηνία 0.0.0.0.0 αποδείχτηκε ότι στις 21 Δεκεμβρίου 2012
είχαμε απλά μια επανεκκίνηση της μέτρησης του ημερολογίου! Όπως εμείς επανεκκινούμε το
ημερολόγιο μας κάθε 365 ημέρες έτσι και το ημερολόγιο μακράς μέτρησης αφού ολοκλήρωσε για
4η φορά τις 2016000 μέρες του ξεκίνησε ξανά από την αρχή.
- 19 -
ΜΑΝΤΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
Πυθία
Πυθία ονομαζόταν η εκάστοτε Πρωθιερέα του Θεού Απόλλωνα
στο Μαντείο των Δελφών, και πιστεύεται ότι εμπνέονταν τις
προφητείες της από το θεό Απόλλωνα.
Πολλοί συγγραφείς αναφέρουν στα έργα τους το συγκεκριμένο
μαντείο και την Πυθία, όπως ο Αριστοτέλης, ο Διογένης, ο
Αισχύλος, ο Ευριπίδης, ο Ηρόδοτος, ο Παυσανίας, ο Σοφοκλής, ο
Πλούταρχος, ο Θουκυδίδης και ο Ξενοφώντας. Ο Πλούταρχος
μας πληροφορεί ότι σε εποχές μεγάλης δόξας του μαντείου, το
ρόλο της Πυθίας δεν έπαιζε μόνο μια ιέρεια, αλλά μέχρι και τρεις.
Η λέξη «Πυθία» προέρχεται από το «Πύθων», το όνομα ενός
ερπετού, φιδιού ή «δράκου» που σκότωσε κατά τη μυθολογία ο
Απόλλωνας. Το «πύθων» με τη σειρά του θεωρείται μερικές
φορές ότι προέρχεται από το ρήμα «πύθειν» (σαπίζει), ίσως
όμως σχετίζεται με τη λέξη «πάθος». Άλλες πηγές αναφέρουν
πως το όνομα Πυθία ίσως προέρχεται από το «πυθώ» που ήταν
αρχικά το όνομα του μαντείου.
Η διαδικασία που ακολουθούσε η Πυθία πριν από κάθε
χρησμοδότηση ήταν: πλενόταν, έπινε νερό από την Κασταλία
πηγή, μασούσε φύλλα δάφνης και ανέβαινε σ' έναν τρίποδα. Από
τη βάση του τρίποδα έβγαιναν αναθυμιάσεις που παράγονταν με
την καύση διαφόρων ψυχοτρόπων βοτάνων, εμπλουτισμένων με
υψηλές ποσότητες μεθανίου, διοξειδίου του άνθρακα η υδρόθειου. Η Πυθία ερχόταν σε έκσταση
και έβγαζε άναρθρα ασυνάρτητες κραυγές και λόγους. Οι ιερείς του μαντείου μετέτρεπαν τα
άναρθρα λόγια σε έμμετρους χρησμούς, με διφορούμενη σημασία. Έρευνες γεωλόγων έχουν δείξει
πως οι εκπομπές αιθυλενίου θα μπορούσαν να εμπνεύσουν την εκάστοτε Πυθία να συνδεθεί με το
θείο.
Οι εκάστοτε Πυθία έπρεπε να έχει λιτή και αξιοπρεπή ζωή και να αποτελεί πρότυπο καλού
χαρακτήρα. Αν και μερικές από αυτές ήταν παντρεμένες, η ιδιαιτερότητα τους να είναι μάντισσες
τις απάλλασσε από τις οικογενειακές ευθύνες, τους απαγόρευε συζυγικές σχέσεις και τους έδινε
ατομικές και ανεξάρτητες από την υπόλοιπη κοινωνία ταυτότητες. Κατά την περίοδο που άκμαζε το
μαντείο οι Πυθίες συνηθίζονταν να επιλέγονται από αριστοκρατικές οικογένειες και έπρεπε να
διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα, δηλαδή γνώσεις γεωγραφίας, πολιτικής, ιστορίας, φιλοσοφίας
και να γνωρίζουν από τέχνες. Τις μετέπειτα περιόδους ακόμα και αγράμματες αγρότισσες
μπορούσαν να γίνουν ιέρειες.
Προφητείες Πυθίας
Οι πιο γνωστές προφητείες της ήταν :
Ο Ηρόδοτος και ο χρησμός για τα «ξύλινα τείχη»
Η εικασία πως ο Θεμιστοκλής είχε υπολογίσει τη Σαλαμίνα σαν τελευταίο καταφύγιο του ελληνικού
στόλου, ενισχύεται και από τον χρησμό του Μαντείου των Δελφών. Οι Αθηναίοι είχαν ζητήσει
χρησμό από τους Δελφούς πριν από το ψήφισμα του Θεμιστοκλή. Το Μαντείο, που είχε
φιλομηδικές τάσεις, υπολογίζοντας πως οι Έλληνες είχαν πολύ λίγες πιθανότητες να νικήσουν,
έδωσε έναν πρώτο χρησμό που προμήνυε καταστροφή για τους Αθηναίους. Συγκεκριμένα είπε
- 20 -
πως: «ο Ζευς θα δώσει ένα ξύλινο τείχος που θα μείνει απόρθητο, αυτό το τείχος θα σώσει εσένα
και τα παιδιά σου».
Οι απεσταλμένοι, όμως, ακολουθώντας προφανώς οδηγίες του Θεμιστοκλή, δε δέχτηκαν να
γυρίσουν με τον χρησμό αυτόν, αλλά χρησιμοποίησαν διπλωματικά μέσα, για να φέρουν στην
Αθήνα ένα χρησμό αποδεκτό από τον Θεμιστοκλή, που θα έκανε τους θεοσεβούμενους και αρκετά
προληπτικούς Αθηναίους να δεχτούν την ερμηνεία που εκείνος σκόπευε να δώσει. Οι απεσταλμένοι
βρήκαν τον Τίμωνα του Ανδροβούλου, έναν από τους σημαίνοντες των Δελφών και εκείνος
μεσολάβησε στο ιερατείο και την Πυθία Αριστονίκη, που πείστηκε να δώσει δεύτερο χρησμό, πιο
ευνοϊκό για τους Αθηναίους. Είναι ο γνωστός χρησμός που περιέχει τα λόγια «...ο παντεπόπτης
Ζευς δίνει την άδεια στην Τριτογενή να μείνει απόρθητο μόνο το ξύλινο τείχος που θα προστατέψει
εσένα και τα παιδιά σου...» και καταλήγει: «Ω θεία Σαλαμίς, πολλά παλικάρια εσύ θα φας, είτε όταν
σπέρνεται το σιτάρι είτε όταν θερίζεται». Ο Θεμιστοκλής ερμήνευσε το χρησμό περί ξύλινων
τειχών ως προτροπή να χρησιμοποιηθεί το ασήμι από τα ορυχεία του Λαυρίου για να ετοιμαστούν
κι άλλα πλοία και εκκενώνει την Αθήνα κατευθύνοντας τους κατοίκους στην κοντινή (ιερή,
σύμφωνα με το μαντείο) Σαλαμίνα. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία, καθώς ο Θεμιστοκλής διέλυσε τον
Περσικό στόλο στη Σαλαμίνα, η Αθήνα σώθηκε από τον εξ ανατολών κίνδυνο, καθιστώντας έτσι το
μαντείο πιο δημοφιλές από ποτέ.
Φάλανθος
Χαρακτηριστικό παράδειγμα των διφορούμενων χρησμών είναι η ιστορία της εποίκησης του
Τάραντα και η ίδρυση της πόλης από τον Φάλανθο, στα μέσα του 7 ου αιώνα π.Χ.
Ο Φάλανθος πριν ξεκινήσει ζήτησε χρησμό από το μαντείο των Δελφών και του απάντησαν πως θα
κατακτούσε εδάφη και μια πόλη, όταν θα αισθανόταν βροχή κάτω από καθαρό ουρανό.
Φτάνοντας στην Ιταλία είχε πολλές νίκες, αλλά δεν κατόρθωσε να καταλάβει κάποια πόλη ή εδάφη.
Καθώς θεωρούσε αδύνατο να βρέξει με καθαρό ουρανό όπως έλεγε η προφητεία, ήταν
απογοητευμένος έγειρε το κεφάλι του στα γόνατα της γυναίκας του. Εκείνη τότε ξέσπασε σε
κλάματα, τα οποία έβρεξαν τα μαλλιά του Φάλανθου και ξαφνικά συνειδητοποίησε το νόημα της
προφητείας: τα δάκρυα της γυναίκας του ήταν σαν βροχή και το όνομά της ήταν Αίθρα, δηλαδή
καθαρός ουρανός. Πράγματι, την επόμενη νύχτα επιτέθηκε στον Τάραντα και κατέκτησε την πόλη.
Σπαρτιάτης ευγενής
Σε μια από τις διασημότερες προφητείες του Μαντείου,
ένας Σπαρτιάτης ευγενής ρώτησε την Πυθία εάν θα
πεθάνει στην επικείμενη μάχη και άρα, εάν θα πρέπει
να λάβει μέρος. Η απάντηση της Πυθίας ήταν κλασσικά
διφορούμενη: «Ήξεις αφίξεις ου εν τω πολέμω θνήξεις»
μιας και εάν μπει κόμμα μετά το «ήξεις» η προφητεία
σημαίνει «Θα πας, δεν θα γυρίσεις, στον πόλεμο θα
πεθάνεις», Εάν πάλι μπει κόμμα μετά το «αφίξεις», η
προφητεία σημαίνει «Θα πας και θα γυρίσεις, δεν θα
πεθάνεις στον πόλεμο». Η προφητεία βέβαια
παραδόθηκε χωρίς κόμμα και θα έβγαινε αληθινή όποιο
και να ήταν το αποτέλεσμα της μάχης!
Ο Αλέξανδρος στην Αίγυπτο
Προτού φύγει για πόλεμο, ο Αλέξανδρος επισκέφθηκε το Μαντείο των Δελφών. Εκεί βρήκε μία
γηραιά Πυθία η οποία ήταν βυθισμένη στις προσευχές της και δεν χρησμοδοτούσε πλέον.
Ο Αλέξανδρος, μη θέλοντας να περιμένει, την σήκωσε λίγο βίαια, αλλά με τρυφερότητα, για να την
φέρει στο Ιερό του Απόλλωνος, ώστε να χρησμοδοτήσει για την εξέλιξη που θα είχε η μεγάλη
- 21 -
εκστρατεία του. Εκείνη έμεινε κατάπληκτη για την «ασέβειά» του και του αντιστάθηκε, αλλά ο
Αλέξανδρος την αγκάλιασε ελαφρά από την μέση και γελαστός την τράβηξε προς την πόρτα του
Ιερού. Η ευγένεια του θα πρέπει να συγκίνησε την γηραιά Πυθία, γι’ αυτό και χαμογέλασε λέγοντάς
του τρυφερά: «Γιε μου, είσαι ακαταμάχητος!»
Ο Αλέξανδρος, ακούγοντας τα λόγια της γηραιάς Πυθίας, την άφησε ελεύθερη και μ’ ένα
επιφώνημα χαράς εφώναξε σ’ αυτούς που τον συνόδευαν: «Ο χρησμός εδόθη από την Πυθία. Είμαι
ακαταμάχητος!».
Ο τελευταίος χρησμός της Πυθίας
Το 393 μ.Χ. όταν ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος έδωσε εντολή στους ειδωλολατρικούς ναούς να
σταματήσουν τη λειτουργία τους, ο τελευταίος χρησμός της Πυθίας ήταν:
«Είπατε τώ βασιλεί, χαμαί πέσε δαίδαλος αυλά, ουκέτι Φοίβος έχει καλύβην, ου μάντιδα δάφνην,
ουδέ παγάν λαλέουσαν. Απέσβετο και το λάλον ύδωρ»,
δηλαδή,
«Πείτε στον βασιλιά, ότι στο χώμα κείτεται ο έντεχνος αυλός, ο Φοίβος δεν έχει πια κατοικία, ούτε
δάφνη μαντική, ούτε πηγή ομιλούσα. Χάθηκε και το νερό που μιλούσε».
Σίβυλλα
Στην αρχαιότητα με τη λέξη
Σίβυλλα
χαρακτηριζόταν
η
οποιαδήποτε γυναίκα με μαντική
ικανότητα
που
προφήτευε
αυθόρμητα (χωρίς να ερωτηθεί),
όταν περιερχόταν σε έκσταση,
μελλοντικά συμβάντα (συνήθως
δυσάρεστα ή φοβερά).
Αυτό συνέβαινε, όπως πίστευαν οι
αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι, γιατί
δεχόταν την επίσκεψη ενός
θεϊκού πνεύματος.
Η ετυμολογία του ονόματος
«Σίβυλλα» προέρχεται από το
Δωρικό τύπο του ουσιαστικού
θεός (σιός) και τον αιολικό τύπο
του ουσιαστικού «βουλή» =
θέληση (βόλλα). Δηλαδή αυτή
που αποκάλυπτε τη θέληση του
Θεού.
Στην αρχαία Ελλάδα ο πρώτος συγγραφέας που αναφέρει τη Σίβυλλα είναι ο Ηράκλειτος, τον 5ο
αιώνα π.Χ.: «Σίβυλλα μαινομένῳ στόματι ἀγέλαστα καὶ ἀκαλλώπιστα καὶ ἀμύριστα φθεγγομένη
χιλίων ἐτῶν ἐξικνεῖται τῇ φωνῇ διὰ τὸν θεόν» δηλαδή, «Η Σίβυλλα με θεϊκή μανία μιλώντας
αγέλαστα και ακαλλώπιστα και αμύριστα φτάνει χίλια χρόνια μπροστά με τη φωνή της χάρη στο
θεό.»
Αργότερα όμως από συγγραφείς όπως ο Αριστοτέλης ή ο Παυσανίας γίνονται αναφορές για 3, 4,
10 ακόμα και 12 Σιβύλλες. Οι πιο γνωστές από αυτές είναι:
- 22 -
Ερυθραία Σίβυλλα η Ηροφίλη
Ζούσε στην Ερυθραία μια πόλη της Ιωνίας απέναντι από την Χίο. Πιστεύεται ότι είχε προβλέψει τον
τρωικό πόλεμο και την καταστροφή της Τροίας από τους έλληνες 15 χρόνια πριν την άλωσή της.
Ακόμα είχε προφητεύσει τον Όμηρο και τα μυθικά του έπη.
Η Ηροφίλη ανακοίνωνε τους χρησμούς της μέσω της «ακροστοιχίδας». Η μέθοδός αυτή που
εφάρμοζε ήταν να γράφει πάνω σε φύλλα τοποθετημένα έτσι ώστε τα αρχικά γράμματα των
φύλλων, να σχηματίζουν πάντα μια λέξη.
Θετταλή Σίβυλλα
Ταυτίζεται με την Μαντώ. Στην Ελληνική μυθολογία ήταν η κόρη του Τειρεσία και η ίδια ονομαστή
μάντισσα. Πιθανότατα όπως και ο πατέρας της ήταν οιωνοσκόπος, δηλαδή μάντευε τα μελλούμενα
από τα πουλιά, ιδίως τα όρνεα.
Κυμαία Σίβυλλα, η Δημώ ή Δημοφίλη
Η Σίβυλλα που απασχόλησε κυρίως τους Ρωμαίους. Ζούσε σε μια σπηλιά στην Κύμη κοντά στην
σύγχρονη Νάπολη το 6ο π.Χ αιώνα. Ο χρησμός της αναφέρονταν στο ότι ο κόσμος θα διαρκούσε
για 9 περιόδους 800 ετών η καθεμία. Η 10η γενιά θα ξεκινούσε γύρω στο 2000μ.Χ και θα ήταν η
τελευταία εξαιτίας φυσικών καταστροφών και οργής των θεών. Επιπλέον ισχυρίστηκε την εισβολή
του Αννίβα στην Ιταλία 700 χρόνια νωρίτερα και την τελική του ήττα. Ακόμα τον ερχομό του
Μεσσία και την άνοδο του Κωνσταντίνου 800 χρόνια πριν από την γέννησή του.
Σίβυλλα του Τίβολι
Αποτελεί την 10η Σίβυλλα η οποία αναφέρθηκε από τους Ρωμαίους. Η ίδια λατρεύτηκε ως θεά
καθώς είχες προβλέψει τον τελευταίο αυτοκράτορα του Βυζαντίου τον επονομαζόμενο
Κωνσταντίνο ο οποίος πέτυχε την ευημερία της χώρας αλλά και κατάφερε να διαδώσει το θέλημα
του Θεού.
Οι Σουμέριοι και ο 12ος πλανήτης
Στην Μεσοποταμία πριν από 200 χρόνια
ανακαλύφθηκαν πήλινες επιγραφές που
χρονολογούνται περίπου 250.000 χρόνια
πριν. Ερμηνεύοντας αυτές τις επιγραφές
ορισμένοι
γλωσσολόγοι και αρχαιολόγοι
θεωρούν ότι αναφέρονται στους Σουμέριους,
έναν προηγμένο πολιτισμό που προέρχεται
από τον υποτιθέμενο δωδέκατο πλανήτη.
O Zecharia Sitchin, ένας συγγραφέας βιβλίων
από το Αζερμπαϊτζάν, υποστηρίζει ότι αυτές οι πήλινες επιγραφές περιγράφουν μια εξωγήινη φυλή
γνωστή ως Annunaki. Σύμφωνα με το μύθο ο δωδέκατος πλανήτης, ο Nibiru, διαγράφει περιοδική
κίνηση 3600 χρόνων και μπήκε στον ηλιακό μας σύστημα για πρώτη φορά πριν από 450000
χρόνια. Οι κάτοικοι του αποίκησαν τον πλανήτη μας, την γη, αρχικά κάπου στην Αφρική για να
εξορύξουν χρυσό απαραίτητο σε αυτούς για την παραγωγή ενέργειας.
Πριν από 250.000 χρόνια, οι Annunaki που εργάζονταν ως ανθρακωρύχοι επαναστάτησαν ενάντια
στις συνθήκες εργασίας στα ορυχεία γι’ αυτό η αρχηγία των Annunaki αποφάσισε να
δημιουργήσουν ένα πλάσμα το οποίο θα πάρει την θέση τους. Οι επικεφαλείς επιστήμονες Enki και
Ninhursag μετά από αποτυχημένες προσπάθειες να διασταυρώσουν ζώα και Homo Erectus,
αποφάσισαν να διασταυρώσουν τους Annunaki με γονίδια Homo Erectus. Έτσι δημιουργήθηκε ένα
γενετικά τροποποιημένο πλάσμα, ονόματι Homo Sapiens – δηλαδή το είδος που ονομάζουμε
- 23 -
άνθρωπο- που θα χρησιμοποιούνταν ως δούλος. Για πολλά χρόνια οι άνθρωποι ήταν δούλοι,
εργάτες και υπάλληλοι των Anunnaki. Τους χρησιμοποιούσαν για την κατασκευή παλατιών,
πόλεων, έκαναν τις χειρονακτικές δουλείες, εξορύξεις. Επεκτάθηκαν από την Μεσοποταμία μέχρι
την Αίγυπτο, την Ινδία, την Νότια και Κεντρική Αμερική
Πριν από 6.000 χρόνια, η συμβίωση των Anunnaki με τους
ανθρώπους
δημιούργησε την μεταξύ τους προσέλκυση και
αναπαραγωγή. Έτσι, προέκυψαν οι Σουμέριοι, ένας ανθρώπινος
πολιτισμός με εξαιρετικά προηγμένο χαρακτήρα, ο οποίος περιείχε
ανθρώπους που ήταν γενετικά εμπλουτισμένοι με γονίδια Annunaki.
Διέπρεψαν στα μαθηματικά, τη τεχνολογία, την αστρονομία και την
προηγμένη βιοτεχνία.
To ζευγάρωμα ανθρώπων με Anunnaki δεν έγινε αποδεκτό από το
Μεγάλο Συμβούλιο των Anunnaki που αποφάσισαν να φύγουν από
τον πλανήτη και να ξεκληρίσουν τον ανθρώπινο πληθυσμό μέσω
μιας πλημμύρας που δρομολογήθηκε να γίνει όταν ο Nibiru, ο
δωδέκατος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και ταυτόχρονα
ο πλανήτης απ΄ όπου κατάγονταν οι Anunnaki, ξαναμπεί στο ηλιακό
σύστημα πριν από 3.600 χρόνια. Από την καταστροφή αυτή, που
ταυτίζεται με τον κατακλυσμό του Νώε, μερικοί άνθρωποι σώθηκαν.
Πιθανολογείται ότι οι Annunaki θα ξαναπροσπαθούσαν να καταστρέψουν τον πλανήτη μας όταν ο
Nibiru περάσει ξανά κοντά από την Γη. Η καταστροφή αυτή αρχικά είχε προβλεφθεί για τον Μάιο
2003, άλλα δεν συνέβη τίποτα και η ημερομηνία του ολέθρου μετακινήθηκε στον Δεκέμβρη του
2012, συνδεδεμένο με το τέλος ενός από τους κύκλους του αρχαίου ημερολογίου των Μάγια κατά
το χειμερινό ηλιοστάσιο αλλά και πάλι διαψεύστηκε.
- 24 -
Ι Τσίνγκ
Το Ι Τσινγκ, ή Βιβλίο των Αλλαγών, αποτελεί το αρχαιότερο προφητικό βιβλίο της Κίνας. Η κινεζική
μυθολογία το αποδίδει στον αυτοκράτορα Φου Σι περίπου το 2.800 π.Χ., ένα αιώνα πριν χτιστούν
οι πυραμίδες της Αιγύπτου.
Το βιβλίο εμπεριέχει μία μέθοδο πρόβλεψης και καθοδήγησης για το μέλλον (ένα πείραμα τύχης
στην ουσία) που λειτουργεί με τον παρακάτω τρόπο:
Αρχικά θέτεις μια ερώτηση (όσο πιο συγκεκριμένη είναι η ερώτηση, τόσο
πιο λεπτομερής θα είναι η απάντηση που θα δώσει το Ι Τσινγκ) και την έχεις
συνέχεια στο μυαλό σου. Μετά ρίχνεις τρία νομίσματα, αν φέρεις
περισσότερες κορόνες (Γιν), τραβάς μια διακεκομμένη γραμμή ενώ αν
φέρεις γράμματα (Γιανγκ), τραβάς μια ευθεία γραμμή. Τις γραμμές πρέπει να τις φέρεις από κάτω
προς τα πάνω. Επαναλαμβάνεις την ιδία διαδικασία άλλες πέντε (5) φορές και έτσι δημιουργείτε
ένα εξάγραμμο.
Λαμβάνοντας όλους τους πιθανούς συνδυασμούς προκύπτουν 64 διαφορετικά εξάγραμμα που το
καθένα ερμηνεύεται και αντιστοιχεί σε διαφορετική επεξήγηση.
Στο παρακάτω πίνακα βλέπουμε την αντιστοιχία του.
- 25 -
Το σύστημα αυτό του εξαγράμμου,
μπορεί να αναλυθεί και με δυαδικά
ψηφία, συγκεκριμένα με το 0 και το 1.
Εφόσον στο εξάγραμμο κυριαρχεί το
Γιανγκ, το συμβολίζουμε με το 1. Ενώ αν
κυριαρχεί το Γιν, τότε συμβολίζεται με το
0. Αφού γίνει αυτό, χωρίζουμε τον
εξαψήφιο αριθμό σε δυο τριψήφιους
αριθμούς. Παραδείγματος χάρη, αν ο
δυαδικός
του
εξαγράμμου,
που
δημιουργήσαμε αποδίδεται με
τον
αριθμό 110100 τότε το χωρίζουμε σε 110
και 100 και βρίσκουμε στο ακόλουθο
πινακάκι την αντιστοιχία του .
Η ερμηνεία για τους 64 διαφορετικους αριθμούς που προκύπτουν από τα εξάγραμμα
1. Τσιεν – Δημιουργικότητα
Η επιτυχία είναι σίγουρη χάρη στο σθένος και στην επιμονή εκείνου που θέτει το
ερώτημα. Τα σχέδια μπορούν να συνεχιστούν με ασφάλεια, αρκεί να μην υπάρχει
ανεπάρκεια πόρων.
2. Κουν – Δεκτικότητα
Μπορείτε να ατενίζετε το μέλλον με βεβαιότητα, καθώς όλα θα γίνουν – στην ώρα
τους, βέβαια. Και καθώς η επιτυχία μπορεί να είναι στο χέρι άλλων, εκείνος που
θέτει το ερώτημα πρέπει να είναι ήρεμος και να δέχεται τις συμβουλές.
3. Τσουν – Αρχικές δυσκολίες
Οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται πρέπει να αντιμετωπίζονται με προσοχή, καθώς
μπορεί να κρύβουν κινδύνους. Αν χρειάζεστε βοήθεια, μη διστάζετε να τη
ζητήσετε. Επίσης, υπάρχει χρόνος, οπότε μη βιαστείτε να πάρετε αποφάσεις.
4. Μενγκ – Αθωότητα
Μπορεί να σας λείπει η εμπειρία ή η σοφία, οπότε ακούστε τη συμβουλή πιο
έμπειρων ανθρώπων. Διατηρήστε τον ενθουσιασμό σας και μην τα παρατάτε.
5. Ξου – Αναμονή
Η υπομονή είναι αρετή. Εξάλλου όλα θέλουν το χρόνο τους. Η βοήθεια θα έρθει
στην ώρα της, οπότε μην πιέζετε τα πράγματα και μην ανησυχείτε. Περιμένετε και
να είστε σε ετοιμότητα.
6. Σουνγκ – Δεσμός
Η λέξη-κλειδί αυτή την περίοδο είναι ο συμβιβασμός. Παρορμητικές κινήσεις,
διαφωνίες και επιθετική συμπεριφορά πρέπει να αποφεύγονται. Να αποδεχτείτε
τυχόν κριτική. Οι συμβουλές των άλλων θα αποδειχτούν χρήσιμες.
- 26 -
7. Σι – Το βέλος
Αν ζητήσετε το σεβασμό, θα τον έχετε. Αν επιθυμείτε προαγωγή, θα την πάρετε,
αλλά ύστερα από αγώνα και πιθανότατα με τη βοήθεια της εμπειρίας κάποιου
άλλου.
8. Πι – Ένωση
Τώρα είναι η ώρα να δημιουργήσετε ισχυρούς δεσμούς και να μοιραστείτε τις
εμπειρίες σας. Βοηθήστε τους και ταυτόχρονα θα βοηθήσετε και τον εαυτό σας. Το
Πι είναι επίσης ένδειξη αρμονικών συνεργασιών.
9. Ξιάο Τσου – Ήρεμη δύναμη
Ο καιρός είναι κατάλληλος για να χρησιμοποιήσετε τη δύναμή σας για βγάλετε από
το δρόμο σας μικρά εμπόδια, ώστε να είστε έτοιμοι για το μέλλον. Και, παρόλο που
η εποχή είναι δύσκολοι, να είστε ευγνώμονες για τα μικρά πράγματα. Μπορεί να
χρειαστεί να δείξετε αυτοσυγκράτηση.
10. Λου – Προσεκτικά βήματα
Ακολουθήστε το δρόμο που έχετε επιλέξει και προχωρήστε χωρίς δισταγμό.
11. Τάι – Γαλήνη
Απολαύστε και μοιραστείτε την καλοτυχία και την αρμονία που χαρακτηρίζουν ό,τι
κι αν κάνετε. Είναι καλή εποχή για σχέδια για το μέλλον, για σταθερή πρόοδο,
αλλά αποφύγετε τον πειρασμό να δράσετε απερίσκεπτα.
12. Πι – Αδράνεια
Δεν είναι η κατάλληλη περίοδος να πιέσετε τα πράγματα, ακόμα κι αν είστε
σίγουροι ότι είναι απαραίτητο. Πρέπει να είστε μετριοπαθείς, αν θέλετε να
εκμεταλλευτείτε προς όφελός σας την αλλαγή.
13. Τουνγκ Τζεν – Συντροφικότητα
Αν συνεργαστείτε με άλλους ανθρώπους, θα ανταμειφθείτε, αρκεί όλοι να κάνουν
το καθήκον τους. Είναι περίοδος κοινών προσπαθειών. Ενδείκνυνται επίσης τα
ταξίδια.
14. Τα Γιου – Μεγάλη απόκτηση
Δουλέψτε σκληρά, προετοιμαστείτε για το μέλλον, και η επιτυχία σάς ανήκει.
15. Τσιεν 2 – Ταπεινότητα
Να είστε σεμνοί, και οι άλλοι θα σας προσφέρουν τη βοήθεια που χρειάζεστε. Η
αρμονία είναι το παν και είναι πολύ σημαντικό να είστε ανεκτικοί απέναντι στους
άλλους, όσο άσχημη κι αν φαίνεται η συμπεριφορά τους.
16. Γιου – Ευτυχία
Προωθήστε τον εαυτό σας, χωρίς να πιστεύετε απαραιτήτως όλα όσα λέτε. Είναι
καλή περίοδος για μελλοντικά σχέδια, αλλά να θυμάστε ότι το χρήμα δεν είναι το
παν: η πνευματική υγεία είναι εξίσου σημαντική με το γεμάτο πορτοφόλι.
17. Σούι – Παρακολούθηση
Κάντε στην άκρη και αφήστε τους άλλους να πάρουν τα ηνία. Να είστε όσο το
δυνατόν πιο ευέλικτοι και να αποφύγετε οποιαδήποτε σύγκρουση. Δείτε τα
- 27 -
πράγματα χωρίς άγχος και μην παραμελείτε τους στόχους σας.
18. Κου – Αποδιοργάνωση
Η ειλικρίνεια είναι η καλύτερη τακτική. Σκεφτείτε καλά και προσέξτε πώς θα
προχωρήσετε. Τώρα είναι η ώρα να επανορθώσετε για λάθη του παρελθόντος.
19. Λιν – Προσέγγιση
Προχωρήστε με προφύλαξη και λάβετε σοβαρότερα υπόψη τα αισθήματα των
άλλων. Οι απερίσκεπτες αποφάσεις θα σας κοστίσουν ακριβά αυτή την περίοδο
και μπορεί να επηρεάσουν τη σημερινή καλοτυχία σας.
20. Κουάν – Παρατήρηση
Αυτή η περίοδος προσφέρεται για σχέδια για το μέλλον και για προσεκτικότερη
εξέταση των πραγμάτων. Οι κοινές προσπάθειες μπορεί να σας αποφέρουν
απροσδόκητα κέρδη, ιδιαίτερα αν είστε προσεκτικοί και μαθαίνετε από τους
άλλους.
21. Σι Χο – Κατακτήσεις
Να είστε περήφανοι για την επιτυχία σας και μην αφήνετε την αρνητικότητα των
άλλων να σας επηρεάσει. Μπορεί να προκύψει κάποιο νομικό θέμα που θα πρέπει
να διευθετηθεί, αλλά μπορείτε βγείτε νικητές – όπως και σε άλλους τομείς.
22. Πι – Στολισμός
Δείξτε αυτοσυγκράτηση στα έξοδο, ιδιαίτερα αν προσπαθείτε να προκαλέσετε
εντύπωση. Πιθανότατα υπάρχουν πράγματα που πρέπει να τακτοποιηθούν, αλλά
να το κάνετε με μικρά βήματα, καθώς αυτή η περίοδος δεν είναι κατάλληλη για
σαρωτικές αλλαγές.
23. Πο – Αφαίρεση
Ο καιρός δεν είναι κατάλληλος για δράση, καθώς οι πιθανότητες δεν είναι υπέρ
σας. Υπάρχουν παράγοντες που σας αποσπούν, ενώ ο αέρας μυρίζει αλλαγή.
Περιμένετε, λοιπόν, και κάντε ό,τι είναι απαραίτητο για να τα αντιμετωπίσετε.
24. Φου – Επιστροφή
Η προσοχή είναι το σύνθημα αυτή τη στιγμή, ιδίως όσον αφορά οτιδήποτε
καινούριο. Είναι καιρός για υπομονή και σχεδιασμό της μελλοντικής σας πορείας.
Είναι επίσης ένδειξη ότι θα ανανεώσετε τις δυνάμεις σας.
25. Γου Γουάνγκ – Ορθότητα
Να θυμάστε ότι υπάρχουν όρια – μην μπαίνετε στον πειρασμό να τα υπερβείτε. Η
ανιδιοτέλεια και η απλότητα είναι οι λέξεις-κλειδιά αυτό τον καιρό. Μην ξεχνάτε
ότι τα προβλήματα είναι συνήθως προσωρινά, γι’ αυτό να είστε έτοιμοι όταν
εξαφανιστούν.
26. Τα Τσου – Ήρεμη δύναμη
Η δουλειά είναι σκληρή και η πρόοδος αργή, αλλά η τύχη είναι με το μέρος σας
και η επιτυχία είναι καθοδόν, ιδίως αν διδάσκεστε από τα λάθη του παρελθόντος.
27. Ι – Διατροφή
Να προσέχετε όχι μόνο τι τρώτε και τι πίνετε, αλλά και τι λέτε. Μαζέψτε δυνάμεις
και συγκρατήστε τις φιλοδοξίες σας.
- 28 -
28. Τα Κούο – Υπέρβαση
Η περίοδος προσφέρεται για εξαιρετική δράση. Θα πρέπει επίσης να ακούσετε τη
φωνή μέσα σας. Και η επιτυχία σας περιμένει.
29. Καν – Τα βαθιά
Να έχετε το νου σας για παγίδες. Ο αέρας μυρίζει σύγκρουση: προχωρήστε με
προφύλαξη, αλλά ωστόσο προχωρήστε. Να έχετε πίστη στον εαυτό σας και όλα
θα παν καλά.
30. Λι – Φωτιά
Συχνά η επιτυχία έρχεται όταν αναγνωρίζει κανείς τα όριά του. Τώρα είναι η ώρα
να χρησιμοποιήσετε το μυαλό σας και να είστε ήρεμοι αλλά αποφασιστικοί.
31. Ξέιν – Ευαισθησία
Να είστε δεκτικοί στις ιδέες των άλλων και να προσπαθείτε να περιορίσετε το
αίσθημα του φθόνου. Βοηθήστε τους άλλους σε κάθε ευκαιρία, αλλά με
ειλικρίνεια, και μην προσπαθείτε να κάνετε κουμάντο σε βάρος άλλων.
32. Χενγκ – Επιμονή
Καθορίστε την πορεία σας και ακολουθήστε την. Αποφύγετε τις απερισκεψίες και
ακολουθήστε τις παραδοσιακές μεθόδους. Αν σας προσφέρουν συμβουλή,
δεχτείτε την.
33. Τουν – Υποχώρηση
Μπορεί στον ορίζοντα να φαίνονται προβλήματα, αλλά αν υποχωρήσετε έγκαιρα
και φερθείτε πρακτικά, θα θέσετε την κατάσταση υπό έλεγχο.
34. Τα Τσουάνγκ – Η δύναμη της μεγαλοσύνης
Όταν δίνετε υποσχέσεις, φροντίστε να τις τηρείτε. Είναι περίοδος καλοτυχίας. Αν
φερθείτε έξυπνα, θα επωφεληθείτε.
35. Τσιν – Πρόοδος
Αυτή την περίοδο η ειλικρίνεια είναι η καλύτερη τακτική, όπως και το να
σκέφτεστε τους άλλους. Αν ακολουθήσετε αυτές τις συμβουλές, σας περιμένει
προαγωγή ή/και κοινωνική άνοδος.
36. Μινγκ Ι – Το φως σβήνει
Προσπαθήστε να μην καταβληθείτε κάνοντας πολλά σχέδια. Αρκεστείτε σ’ αυτά
που έχετε και προσπαθήστε να μην το πάρετε κατάκαρδα αν τα πράγματα δεν
πάνε καλά: σύντομα η κατάσταση θα βελτιωθεί.
37. Τσια Τζεν – Οικογένεια
Τα οικογενειακά ζητήματα βρίσκονται στο προσκήνιο και μάλλον θα χρειαστεί να
γίνετε αυστηροί. Προσπαθήστε όμως να είστε δίκαιοι. Οι άντρες μπορεί να
διαπιστώσουν ότι θα είναι καλό να αφήσουν τη σύντροφό τους να πάρει τα ηνία
αυτή την περίοδο.
38. Κουέι – Αντίδραση
Προσπαθήστε να ακολουθήσετε το Γιν και το Γιανγκ, διορθώνοντας οτιδήποτε σας
αποδιοργανώνει ή χαλάει την αρμονία στη ζωή σας. Αυτή η περίοδος ευνοεί την
πραγματοποίηση μικρών σχεδίων, και να θυμάστε ότι από κάπου πρέπει να
- 29 -
αρχίσει κανείς.
39. Τσιεν 2 – Συγκράτηση
Σας περιμένουν δύσκολες στιγμές, με προβλήματα στον ορίζοντα. Ο μόνος τρόπος
να τα λύσετε, είναι να τα αντιμετωπίσετε.
40. Τσιε – Απομάκρυνση εμποδίων
Ώρα για δράση, αλλά όχι βιαστικά. Λύστε το πρόβλημα που σας ταλαιπωρεί,
αφήστε το πίσω σας και προχωρήστε. Αντισταθείτε στον πειρασμό να βουλιάξετε
στο παρελθόν.
41. Σουν 1 – Μείωση
Περιορίστε τα έξοδα αλλά μοιραστείτε αυτά που έχετε με τους άλλους, ακόμη κι
αν αυτό απαιτεί θυσίες σε κάποιον τομέα της ζωής σας. Αν είστε πρόθυμοι να
κάνετε κάτι τέτοιο, στο τέλος θα βγείτε κερδισμένοι.
42. Ι 2 – Αύξηση
Η τύχη είναι με το μέρος σας και μπορείτε να κάνετε σχέδια με τη βεβαιότητα ότι
θα πετύχουν. Μπορεί να κάνετε λάθη, αλλά δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας: θα
αποδειχτούν προς όφελός σας.
43. Κούι – Άνοδος
Πάρτε τις προφυλάξεις σας για πιθανές απώλειες· αυτός είναι ο μόνος τρόπος να
τις περιορίσετε. Να είστε αποφασιστικοί, χωρίς όμως να γίνεστε φορτικοί, και
προσπαθήσετε να καλλιεργήσετε τις φιλίες σας.
44. Κου – Συνάντηση
Να είστε αμετακίνητοι: επιμείνετε και μην ενδώσετε σε καμία περίπτωση. Η
περίοδος ευνοεί την υπογραφή συμβολαίων και το κλείσιμο συμφωνιών.
45. Τσούι – Συγκέντρωση
Η ειλικρίνεια και η ευθύτητα θα σας βοηθήσουν να φέρετε αρμονία στη σχέση
σας. Προσέξτε τι λέτε. Μπορεί να σας περιμένουν δυσκολίες, και αν αισθάνεστε
ότι παλεύετε μόνοι σας με τα κύματα, ζητήστε βοήθεια.
46. Σενγκ – Αναρρίχηση
Να ξέρετε ότι, παρόλο που τα πράγματα προχωρούν με αργούς ρυθμούς,
τουλάχιστον πηγαίνουν μπροστά και όχι προς τα πίσω. Η επαγγελματική βοήθεια
θα ήταν ωφέλιμη αυτή την περίοδο, που γενικά είναι καλή.
47. Κουν – Καταπίεση
Τα πράγματα φαίνονται μάλλον δύσκολα, αν όμως μείνετε ήρεμοι και
συγκεντρωμένοι και πείτε όσο το δυνατόν λιγότερα, θα τα βγάλετε πέρα – αν και
μπορεί να χρειαστεί να επιστρατεύσετε όλες σας τις δυνάμεις.
48. Τσινγκ – Το πηγάδι
Τα πράγματα φαίνεται να πηγαίνουν καλά, όμως τίποτα δεν κρατάει για πάντα! Η
ανασφάλεια από την πλευρά σας μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες. Μπορεί
να χρειαστεί να αξιολογήσετε ψύχραιμα μια κατάσταση ή έναν άνθρωπο. Αυτό
τον καιρό πρέπει να προσέχετε.
- 30 -
49. Κο – Αλλαγή
Έρχονται μεγάλες αλλαγές σχετικά με νέες ευκαιρίες, και θα ακολουθήσουν
μικρότερες. Να είστε σε εγρήγορση και να θυμάστε ότι τα υλικά αγαθά δεν είναι
το μόνο πράγμα που αξίζει στη ζωή.
50. Τινγκ – Η χύτρα
Μπορεί να διαπιστώσετε ότι πολλά μικρά πράγματα συνωμοτούν για να σας
ρίξουν αυτή την περίοδο. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας· η ζωή ξαναβρίσκει το
δρόμο της και τα πράγματα φτιάχνουν. Μην ξεχνάτε να διατηρείτε μια ισορροπία
ανάμεσα στον υλικό και στον πνευματικό τομέα της ζωής σας.
51. Τσεν – Κεραυνός
Ο δρόμος μπροστά σας είναι δύσκολος, αλλά διατηρήστε όσο μπορείτε την
ψυχραιμία σας, γιατί τα πράγματα σύντομα θα βελτιωθούν. Μπορεί να ακούσετε
σοκαριστικά νέα, ωστόσο μην τα αφήσετε να σας επηρεάσουν πάρα πολύ, γιατί
μπορεί να είναι απλώς κακοήθειες.
52. Κεν – Βουνό
Αν κρατήσετε χαμηλό προφίλ, τα προβλήματα που μαζεύονται πάνω απ’ το
κεφάλι σας μπορεί και να σας προσπεράσουν. Αποφύγετε να πάρετε οποιοδήποτε
ρίσκο. Αν σας αρέσει ο διαλογισμός, τώρα είναι καλή στιγμή. Αν δεν έχετε
δοκιμάσει ποτέ να κάνετε διαλογισμό, τώρα είναι η καλύτερη στιγμή να αρχίσετε.
53. Τσιεν 2 – Ανάπτυξη
Αντιμετωπίστε τα πράγματα όπως έρχονται και μην προσπαθείτε να πιέσετε τις
καταστάσεις.
54. Κουέι Μέι – Μελλόνυμφη κόρη
Ίσως βάλατε πολύ ψηλά τον πήχη. Μειώστε λίγο τις προσδοκίες σας και δεν θα το
μετανιώσετε. Και να θυμάστε πάντοτε ότι τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα.
55. Φενγκ – Αφθονία
Η τύχη σάς χαμογελά. Οι έγνοιες σύντομα θα είναι παρελθόν – τουλάχιστον για
λίγο.
56. Λου – Ταξίδι
Μετακινήσεις και κινήσεις είναι στο πρόγραμμα. Αυτό θα φέρει αλλαγές, γι’ αυτό
θα πρέπει να αποφύγετε τις μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις. Η εποχή είναι
κατάλληλη για να κάνετε νέους φίλους, θα πρέπει όμως να τους διαλέξετε με
προσοχή.
57. Σουν 2 – Ευγένεια
«Ακολουθήστε το ρεύμα», όπως λένε, και να είστε ευέλικτοι. Είναι πολύ πιθανό να
δείτε ότι η βοήθεια έρχεται από εκεί που δεν την περιμένουμε, έτσι συνεχίστε τα
σχέδιά σας, αλλά μη ρισκάρετε υπερβολικά.
58. Τούι – Ευθυμία
Ετοιμαστείτε για καλοτυχία και ευχάριστα νέα. Η συμπεριφορά σας δείχνει στους
άλλους ότι είστε σε αρμονία με τον εαυτό σας. Αν σας ζητηθεί να αρχίσετε μια
συνεργασία, καλό θα είναι να δεχτείτε.
- 31 -
59. Χουάν – Διασκορπισμός
Είναι καιρός για λογικές κινήσεις. Ακολουθήστε τη μέση οδό – οποιαδήποτε άλλη
θα οδηγήσει σε αποτυχία. Μπορεί να επανεμφανιστούν φίλοι από τα παλιά. Αν η
φιλία ήταν δυνατή, ίσως να ξαναδημιουργήσετε πνευματικούς δεσμούς.
60. Τσιε – Περιορισμός
Μάλλον αισθάνεστε παγιδευμένοι με κάποιον τρόπο, αν όμως παραμείνετε ήρεμοι,
σύντομα θα απαλλαγείτε από τα δεσμά σας και θα μπορέσετε να εκμεταλλευτείτε
τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν. Είναι καλή στιγμή να δουλέψετε με τον
εαυτό σας για να βελτιώσετε την αυτογνωσία σας.
61. Τσουνγκ Φου – Εσωτερική αλήθεια
Ευνοϊκά αποτελέσματα θα προκύψουν αν κάνετε την κατάλληλη συνεννόηση. Τα
σχέδια για το μέλλον πηγαίνουν κατ’ ευχήν.
62. Ξιάο Κούα – Μεγάλη μικρότητα
Η επιτυχία δεν είναι απαραίτητο να έρχεται σαν χείμαρρος – πολλά μικρά ρυάκια
μπορεί να σας προσφέρουν την ίδια ανταμοιβή. Αν έχετε κάποιο νομικό θέμα, να
θυμάστε ότι τα προβλήματα κρύβονται στις λεπτομέρειες, οπότε να διαβάζετε
προσεκτικά τα ψιλά γράμματα.
63. Τσι Τσι – Ολοκλήρωση
Αντισταθείτε στον πειρασμό να αναπαυθείτε στις δάφνες σας. Είναι καλή στιγμή
να εδραιώσετε τη θέση σας και όσα έχετε καταφέρει μέχρι τώρα. Μικρά ζητήματα
μπορεί να απαιτήσουν την προσοχή σας.
64. Γουέι Τσι – Πριν από την ολοκλήρωση
Μην κάνετε καμία κίνηση προτού βεβαιωθείτε ότι η στιγμή είναι κατάλληλη.
Ακόμα και τότε, προχωρήστε πολύ προσεκτικά. Σκεφτείτε πολύ καλά πριν
ασχοληθείτε με κάτι καινούριο: μπορεί αργότερα να το μετανιώσετε, καθώς
ενδέχεται να υπάρχουν πράγματα –και μάλιστα σημαντικά– που δεν γνωρίζετε.
Το Ι Τσινγκ συνεχίζει να χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα κυρίως για προσωπικούς χρησμούς από
μάντεις, ψυχοθεραπευτές και Κροίσους επιχειρηματίες της Σαγκάης. Ο ερευνητής Τέρενς Μακένα το
χρησιμοποίησε για να δημιουργήσει μαθηματικά γραφήματα, τα οποία τροποποίησε σε χάρτη
δημιουργώντας τη θεωρία του «κύμα χρόνου μηδέν».
Μπήκαμε και εμείς στον πειρασμό να δοκιμάσουμε τον τρόπο λειτουργίας του Ι Τσινγκ.
Ακολουθήσαμε όλη την διαδικασία, σκεφτήκαμε μια ερώτηση που επιθυμούμε να προβλέψουμε
την εξέλιξη της, ρίξαμε 6 φορές τα τρία νομίσματα και σχεδιάσαμε το εξάγραμμο μας, βρήκαμε την
αντιστοιχία του στο πινακάκι και διαβάσαμε την ερμηνεία. Εντυπωσιαστήκαμε, καθώς για τον
καθένα μας οι απαντήσεις που πήραμε ταίριαζαν με τα ερωτήματα που θέσαμε!
- 32 -
Η Αποκάλυψη του Ιωάννη
Η Αποκάλυψη του Ιωάννη είναι ένα από τα 27 βιβλία της Καινής Διαθήκης. Σύμφωνα με την
χριστιανική παράδοση θεωρείται ότι γράφτηκε από τον απόστολο Ιωάννη την περίοδο που ήταν
εξόριστος στην Πάτμο το 96 μ.Χ.
Η αποκάλυψη ξεχειλίζει από τρομακτικές και περίεργες εικόνες. Ιπτάμενα πλάσματα με μακριά
κόμη που κάνουν των ήχο χιλίων αλόγων, αυτοκινούμενα άρματα που εκτοξεύουν φωτιές και
ασθένειες που σκοτώνουν το ένα τέταρτο του πληθυσμού της γης. Υπάρχει μια περίοδος
παγκοσμίου πολέμου που ξεκινά από την Μ. Ανατολή και μετά η άνοδος ενός παγκοσμίου
δαιμονικού ηγέτη, του Αντίχριστου η αριθμητική τιμή του ονόματος του οποίου θα ισούται με
(666).
Στο τέλος επικρατεί ειρήνη, οι νεκροί ανασταίνονται και ο Χριστός επιστρέφει για την τελική κρίση.
- 33 -
ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ
Μέρλιν
Υπάρχουν πολλές εκδοχές για το Μέρλιν. Σύμφωνα με μια εκδοχή
ο Μέρλιν/ Μύρντιν ήταν ένας προφήτης του 6ου αι. που ζούσε
στις βόρειες περιοχές της Μεγάλης Βρετανίας. Ήταν παράνομος
γιος μιας βασιλικής πριγκίπισσας του Ντιφέντ. Ο πατέρας του
Μέρλιν λέγεται πώς ήταν ένας άγγελος. Οι εχθροί του Μέρλιν
ισχυρίστηκαν πως ο πατέρας του ήταν στην πραγματικότητα
δαίμονας του ύπνου, ένα κακό πνεύμα που συνευρίσκεται ερωτικά
με τις γυναίκες στη διάρκεια του ύπνου. Σύμφωνα με άλλες
εκδοχές ο Μέρλιν ήταν ένας από τους συμβούλους του βασιλεία
Αρθούρου.
Ο Μέρλιν είχε και πολλές άλλες δυνάμεις στη κατοχή του. Οι
μαγικές του ικανότητες ξεπερνούσαν των άλλων μάγων σε αρκετά
επίπεδα. Κατείχε μεγάλη αντοχή ενάντια στη μαγεία, μπορούσε να
αντέξει ακόμη και τα δικά του ξόρκια. Μπορούσε να μάθει την
Τέχνη πολύ γρήγορα, σε σημείο να έχει μαζέψει σε ένα χρόνο
γνώση για πολλά πράγματα που ένας Μάγος της εποχής του ήθελε
μια δεκαετία. Μπορούσε ακόμη να νιώσει την μαγεία μέσα σε
άλλους, να εντοπίσει μάγους και μάγισσες, μαγεία και μαγικά
πλάσματα. Ίσως να είχε καταφέρει να τιθασεύσει και τις δυνάμεις
της ζωής και του θανάτου και να ελέγχει τα στοιχεία της φύσης.
Όμως γενικότερα σε εκείνη την εποχή το όνομα στη συνέχεια
αποδόθηκε και σε άλλους προφήτες που έμεναν στα δάση.
Οι προβλέψεις που αποδόθηκαν στο Μέρλιν είναι :
• Θεωρείται ότι προέβλεψε τη πρώτη αμερικανική αποικία και τη Βρετανική νίκη επί του
Ναπολέοντα στο Βατερλό καθώς και τη φρίκη του ναζιστικού ολοκαυτώματος.
“Μια αποικία θα ιδρυθεί από παρθένες σε παρθένο έδαφος ”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε τα κινητά τηλέφωνα.
“Τότε ένας άνθρωπος στην ακτή της Αγγλίας θα μιλάει την ίδια στιγμή με έναν άνθρωπο στην
ακτή της Γαλλίας μέσω μιας ομιλούσας πέτρας “
• Πυρηνικό ατύχημα
“Η θάλασσα του Σεβέρν θα ξεχυθεί και το ποτάμι θα καεί για 7 μήνες. Τα ψάρια θα πεθάνουν
από τη ζέστη και θα βγάλουν πολλές ουρές“ Στο Σεβέρν βρίσκονται οι σταθμοί πυρηνικής
ενέργειας στη Βρετανία. Άρα θεωρείται ότι προέβλεψε πυρηνικό ατύχημα.
• Τρομοκρατική επίθεση
“Το Λονδίνο θα δει το θάνατο, 20000 θα πεθάνουν και ο Τάμεσης θα γίνει ποταμός αίματος “
Θεωρείται ότι προέβλεψε κατά πάσα πιθανότητα αναφέρεται σε τρομοκρατική επίθεση.
• Θεωρείται ότι προέβλεψε κλιματικές αλλαγές.
“Οι θάλασσες θα υψωθούν εν ριπή οφθαλμού. Οι άνεμοι θα συγκρούονται με τρομερή αντάρα.”
• Μετακίνηση πόλων
Ο προφήτης τελειώνει με μια συγκλονιστική αποκάλυψη, αστρολογική αποκάλυψη. Λέει ότι “ οι
πλανήτες θα βγουν από τις καθορισμένες τους διαδρομές και θα περάσουν ανεξέλεγκτα στους
αστερισμούς “ Θεωρείται ότι υπονόησε μετακίνηση πόλων.
- 34 -
Μητέρα Σίπτον
Έζησε περίπου το 1488 - 1561, είναι γνωστή
ως Μητέρα Σίπτον, μια μάντης και προφήτης
από
την
Αγγλία.
Επειδή
γεννήθηκε
παραμορφωμένη και τεράστια ορισμένοι
θεώρησαν ότι ο πατέρας της ήταν ο διάβολος.
Η μητέρα της την εγκατέλειψε σε ηλικία δύο
ετών και πήγε να ζήσει σε ένα μοναστήρι για το
υπόλοιπο της ζωής της. Το πραγματικό της
όνομα είναι Ursula Sontheil αλλά στα 24 της
παντρεύτηκε τον Toby Shipton και έγινε
γνωστή ως μητέρα Σίπτον. Παρουσίασε
προφητικές και ψυχικές ικανότητες σε νεαρή
ηλικία. Η πρώτη έκδοση των προφητειών της,
εμφανίστηκε 80 χρόνια μετά το θάνατό της και
περιείχε περιφερειακές προβλέψεις. Το μόνο
σίγουρο είναι ότι το όνομα της έχει συνδεθεί με
παράξενα και τραγικά γεγονότα, τα οποία
καταγράφτηκαν από το Η. Βασίλειο, Β. Αμερική
και Αυστραλία τον 17ο, 18ο, 19ο αιώνα.
Ακολουθούν προβλέψεις που αποδόθηκαν στην
μητέρα Σίπτον σε μορφή ρυθμικών στίχων, οι
οποίες
κυρίως
προαναγγέλλουν
πολλά
μοντέρνα γεγονότα και φαινόμενα.
• Θεωρείται ότι προέβλεψε πλοία κατασκευασμένα από σίδηρο και χάλυβα
“In water, iron then shall float. As easy as a wooden boat”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε την Αμερική και τον πλούτο της
“Gold shall be seen in stream and stone, In land that is yet unknown”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε την δημιουργία του Ισραήλ το 1948 από τους Βρετανούς και τα
Ηνωμένα Έθνη
”And England shall admit a Jew, Do you think this strange? But it is true! The Jew that once
was led in scorn, Shall of a Christian then be born”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε την αποτυχία των γάμων
“Then love shall die and marriage cease”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε την μείωση του πληθυσμού στην Ευρώπη
“And nations wane as babes decrease”
• Θεωρείται ότι προφήτευσε τα αυτοκίνητα και τα τρένα
“A carriage without horse will go”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε το τηλέφωνο, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, και το διαδίκτυο
“Around the world men’s thoughts will fly, Quick as the twinkling of an eye.”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε την αξιοποίηση των καταρρακτών για υδροηλεκτρική ενέργεια.
“And water shall great wonders do, How strange, and yet it shall come true.”
- 35 -
• Θεωρείται ότι προέβλεψε τον σχηματισμό της εκκλησίας της Αγγλίας από τον Henry VIII
“the formation of the Church of England by Henry VIII as its sole head.”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
“England and France shall be as one.”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε τον πόλεμο ανάμεσα στις βόρειες και νότιες πολιτείες της Αμερικής
“These states will lock in fiercest strife, And seek to take each other’s life. When north shall
thus divide the south An eagle build in lion’s mouth Then tax and blood and cruel war shall
come to every humble door.”
• Θεωρείται ότι προέβλεψε ότι στο μέλλον οι γυναίκες θα ντύνονται σαν άνδρες, θα φοράνε
παντελόνια και θα κόβουν κοντά τα μαλλιά τους.
“For in those wondrous far off days, the women shall adopt a craze to dress like men, and
trousers wear and to cut off all their locks of hair”
• Προφήτευσε ότι το 1881 ο κόσμος θα φτάσει στο τέλος του
“The world to an end shall come In eighteen hundred and eighty one”
• Προφήτευσε ότι μετά από τον 20ο αιώνα οι άνθρωποι θα ζουν με το φόβο
“For those who live the century through In fear and trembling this shall do”
• Για το μέλλον επίσης προφήτευσε ότι μετά από χτυπήματα αστεροειδών στους ωκεανούς,
τεράστια παλιρροϊκά κύματα θα χτυπήσουν και ότι ακόμα θα ακολουθήσει αφύπνιση των
ηφαιστείων και των σεισμών. Και ενώ στο τέλος θα επικρατήσει ειρήνη η μοίρα του ανθρώπου
θα έχει ήδη σφραγιστεί. Η Γη θα αυξηθεί, η θάλασσα θα είναι καθαρή και νέοι πολιτισμοί θα
ξεκινήσουν . Σιγά-σιγά η μνήμη των καταστροφών θα ξεθωριάσει με το πέρασμα του χρόνου και
ο φόβος θα υποχωρήσει! Θα έχουμε άφιξη των εξωγήινων με διαστημικά σκάφη, που θα
φωτίσει τους ανθρώπους να αρχίσουν ένα νέο πολιτισμό. Στη συνέχεια, Η Χρυσή Εποχή του
ανθρώπου θα ξεκινήσει και πάλι!
“A fiery dragon will cross the sky Six times before the earth shall die Mankind will tremble and
frightened be for the six heralds in this prophecy. For seven days and seven nights Man will
watch this awesome sight. The tides will rise beyond their ken. To bite away the shores and
then The mountains will begin to roar And earthquakes split the plain to shore. And when the
dragon’s tail is gone Man forgets and smiles and carries on. To apply himself - too late, too late
For mankind has earned deserved fate. But the land that rises from the sea Will be dry and
clean and soft and free. Of mankind’s dirt and therefore be, The source of man’s new dynasty.
And those that live will ever fear The dragon’s tail for many year But time erases memory You
think it strange? But it will be! “And before the race is built anew, A silver serpent comes to
view And spew out men of like unknown. To mingle with the earth now grown Cold from its
heat and these men can Enlighten the minds of future man. To intermingle and show them how
To live and love and thus endow The children with the second sight A natural thing so that they
might Grow graceful, humble and when they do The Golden Age will start anew”
- 36 -
Νοστράδαμος
Ο Michel de Nostradame γνωστός ως Νοστράδαμος
γεννήθηκε το 1503 στη νότια Γαλλία. Αν και φοίτησε
στο πανεπιστήμιο της Αβινιόν και του Μονπελιέ δεν
ολοκλήρωσε σε κανένα από τα δύο τις σπουδές του.
Ταξίδεψε στην ύπαιθρο για 8 χρόνια, ερεύνησε τα
βότανα και εργάστηκε ως φαρμακοποιός.
Το 1550 ο Νοστράδαμος άρχισε να ασχολείται με την
αστρονομία, αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη γραφή του
πρώτου Καζαμία, ο οποίος περιείχε ετήσια ημερολόγια,
αστρολογικές προβλέψεις και πολλές προφητείες. Η
γραφή του Καζαμία συνεχίστηκε μέχρι το τέλος της
ζωής του.
Είχε τόση επιτυχία που οι πλούσιοι
απευθύνθηκαν σε αυτόν για τα ετήσια αστρολογικά
ημερολόγιά τους. Παράλληλα, έγραψε τα γνωστά
γαλλικά τετράστιχα, τα οποία αποτελούν πολλαπλές
προφητείες χωρίς ημερομηνία. Δεν βασιζόταν στη
φυσική, αλλά στον υπολογισμό των αστρικών και
πλανητικών σωμάτων και της σχέσης που έχουν με τη
Γη. Οι προβλέψεις αυτές δημοσιεύτηκαν σε τρεις
εκδόσεις στο βιβλίο του με τίτλο “Les Propheties”(οι
προφητείες).
Τα περισσότερα από τα τετράστιχα είναι διατυπωμένα με τέτοιο τρόπο, που μπορούν να δεχθούν
πολλών ειδών ερμηνείες. Για παράδειγμα αναφέρουμε την προφητεία: "Από απλός στρατιώτης θα
κυβερνήσει την αυτοκρατορία. Θα αλλάξει τον κοντό μανδύα με μακρύ. Ικανός στα όπλα θα φανεί
λιγότερο ικανός στα ζητήματα της εκκλησίας. Θα εξυψώνει ή θα καταπιέζει τους μικρούς όπως του
αρέσει", για την οποία οι περισσότεροι ερμηνευτές πιστεύουν πως το τετράστιχο αυτό προφητεύει
την εμφάνιση του Ναπολέοντα ενώ άλλοι ισχυρίζονται πως ταιριάζει και στον Όλιβερ Κρόμγουελ,
τον Αδόλφο Χίτλερ ή τον Μπενίτο Μουσολίνι.
Υπάρχουν και ακαδημαϊκές απόψεις, όπως του Ζακ Αλμπρόν, που υποστηρίζουν ότι οι Προφητείες
του Νοστράδαμου είναι μεταχρονολογημένες κριτικές πολιτικών και ιστορικών γεγονότων. Ότι
δηλαδή κάποια τετράστιχα γράφτηκαν μετά από κάποιο συμβάν και απλώς στην έκδοση
αναφέρονται με άλλη χρονολογία. Όμως οι περισσότεροι ειδικοί απορρίπτουν αυτή την άποψη.
Τέλος, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η δημοφιλία του Νοστράδαμου ως προφήτη πηγάζει σε μεγάλο
βαθμό από σύγχρονους υποστηρικτές του, οι οποίοι συνταιριάζουν τα λεγόμενά του με γεγονότα
που είτε έχουν ήδη συμβεί είτε είναι τόσο προφανή, ώστε να είναι αναπόφευκτα, κάτι που θα
μπορούσε να αποκληθεί ως μεταπρόγνωση.
Προφητείες του Νοστράδαμου
• Στο τετράστιχο:
ΠΟ ΝΑ ΛΟΡΟΝ, θα είναι ένας άντρας φτιαγμένος
περισσότερο από φωτιά παρά από αίμα.
Θα κολυμπήσει σε επευφημίες. Ο μεγάλος άντρας
θα καταστείλει τους εξεγερθέντες.
Δίδεται ως ερμηνεία
ότι αναφέρεται στον Ναπολέοντα γιατί Πο Να Λορον είναι
αναγραμματισμός - κρυπτογράφηση του Ναπολέοντα.
- 37 -
• Στο τετράστιχο ΙΧ 68:
Από τα 'Αρεια ύψη θα σηκωθεί ένας που θα είναι συγχρόνως επαρμένος και σκοτεινός.
Το κακό που θα φέρει θα επηρεάσει τη χώρα στη συμβολή Σαόν και Ροδανού.
Τη μέρα της Αγίας Λουκίας οι στρατιώτες του θα είναι κρυμμένοι στα δάση
από αυτόν που έχει τον τρομερότερο θρόνο που έγινε ποτέ γνωστός.
Δίδεται ως ερμηνεία ότι αναφέρεται στον Χίτλερ.
• Στο τετράστιχο 49:
Ο κήπος του κόσμου που βρίσκεται η Νέα Πόλη, η οποία είναι
τοποθετημένη στο διάδρομο μεταξύ δυο βουνών,
θα καταληφθεί και θα ριχτεί στη λεκάνη που
θα αναγκαστεί να πιει τα δηλητηριασμένα θειούχα νερά.
Με τον όρο ‘μεταξύ δυο βουνών’ πιθανολογείται ότι αναφέρεται στους δίδυμους πύργους της
Νέας Υόρκης και στην τρομοκρατική ενέργεια που δεχτήκανε.
• Στο τετράστιχο 14:
Το σλαβικό έθνος θα τραγουδήσει τραγούδια και ύμνους,
Οι Πρίγκιπες τους θα αιχμαλωτιστούν και οι λόρδοι τους θα κλειστούν φυλακή
με τον ερχομό στην εξουσία ανεγκέφαλων ηλίθιων
που θα γίνουν αποδεκτοί σαν να ήταν θεϊκά εμπνευσμένοι
Δίδεται ως ερμηνεία ότι αναφέρεται στη Ρωσική Επανάσταση.
• Στο εξάστιχο 52:
Η μεγάλη πόλη που δεν έχει παρά μισό από το απαραίτητο
ψωμί για να τραφεί, θα δεχτεί το επόμενο χτύπημα του
Αγίου Βαρθολομαίου, σκαλισμένο στα βάθη της ψυχής της.
Νιμ, Ροσλέμ Γενεύη και Μονπελιέ, Καστρ και Λυών,
όταν ο 'Αρης μπει στον Κριό αυτές οι πόλεις θα μπλεχτούν
σε εμφύλιο πόλεμο και όλα θα γίνουν εξαιτίας μιας κυβέρνησης.
Δίδεται ως ερμηνεία ότι αναφέρεται στη σφαγή του Αγίου Βαρθολομαίου.
• Ορισμένοι θεωρούν ότι ο Νοστράδαμος προφήτευσε για την τρέχουσα κατάσταση της Ελλάδας,
επιβεβαιώνοντας και τις προφητείες των πατέρων της εκκλησίας μας (Πατροκοσμά Αιτωλού,
Πατέρα Παΐσιου, Ιωσήφ Βατοπεδινού, κ.ά.). Έτσι για το τετράστιχο:
Η Κόρη του Φωτός, από τους φίλους της θα καταδικαστεί.
Ότι τάχα το σκότος στη Παλιά Γη έχει φέρει.
Θα την βρίζουν και θα την χτυπούν, θα λένε ότι αυτή φταίει.
Αλλά σύντομα θα καταλάβουν το λάθος τους.
Δίδεται ως ερμηνεία ο διασυρμός και χλευασμός της Ελλάδας. Συγκεκριμένα η κόρη τους φωτός
είναι η Ελλάδα (Ελ=φως, 'λάδα' εκ του 'λας' που σημαίνει γη ή χώρα, δηλαδή Ελλάδα = Χώρα
του Φωτός.) Όταν λέει φίλους εννοεί τους Ευρωπαίους οι οποίοι θα γυρίσουν την πλάτη τους
στην Ελλάδα επειδή θα νομίζουν ότι αυτή ευθύνεται για την κρίση στην Ευρωζώνη («ότι τάχα
το σκότος στη Παλιά Γη έχει φέρει»). Παλιά Γη είναι η Ευρώπη. Θα την κατηγορούν και θα την
χλευάζουν αλλά όταν οι ίδιες τους οι χώρες βρεθούν στην ίδια κατάσταση με την Ελλάδα θα
καταλάβουν το λάθος τους (τον διασυρμό της Ελλάδος).
Επίσης για το τετράστιχο:
Η αρρενωπή γυναίκα θα ασκήσει πίεση στον βορρά.
Θα δημιουργήσει δυσφορία σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Δύο αποτυχίες θα την θέσουν σε τέτοια έλλειψη ισορροπίας.
Ώστε ζωή και θάνατος θα ισχυροποιήσουν τους Ανατολικούς Ευρωπαίους.
- 38 -
Δίδεται ως ερμηνεία η αποτυχία επίλυσης της οικονομικής κρίσης. Συγκεκριμένα η αρρενωπή
γυναίκα θεωρείται ότι είναι είτε η Μέρκελ είτε η Λαγκάρντ. Οι δύο αποτυχίες είναι η αποτυχία
της επίλυσης του προβλήματος της οικονομικής κρίσης. Η πρώτη αποτυχία έχει να κάνει με την
κρίση στην Ελλάδα και η δεύτερη με την παγκόσμια κρίση. Μέσα από την κρίση θα ανατείλουν
οι για χρόνια αδύναμοι ανατολικοί Ευρωπαίοι, δηλαδή οι ορθόδοξοι (οι οποίοι θα ενισχυθούν από
την Ρωσία του Πούτιν.)
Επίσης για το τετράστιχο:
Στις Κυκλάδες, στην Πείρινθο, και στην Λάρισα,
στην Σπάρτη και ολόκληρη την Πελοπόννησο,
ένας τρομερός λιμός, μια μάστιγα από ψεύτικη σκόνη
Εννιά μήνες θα διαρκέσει δίνοντας μορφή σε όλα.
Δίδεται ως ερμηνεία ότι η Ελλάδα θα πεινάσει και η πείνα θα διαρκέσει εννιά μήνες. Η πείνα
όμως θα είναι «φτιαχτή», ψεύτικη, αλλά θα είναι τόσο έντονη που θα εξαπλωθεί σαν μάστιγα.
«Δίνοντας μορφή σε όλα» εννοεί πως οι Έλληνες θα έρθουν πιο κοντά παίρνοντας μορφή,
γινόμενοι έτσι πιο ανθρώπινοι. Δηλαδή η κρίση θα τους φέρει πιο κοντά και θα τους ενώσει.
- 39 -
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ
Τέρενς Μακένα: Κύμα χρόνου μηδέν
Ο Τέρενς Μακένα γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 1946 και πέθανε τον
Απρίλιο του 2000. Ήταν εθνοβοτανιστής, ψυχοναύτης, και
συγγραφέας. Με τον όρο εθνοβοτανιστής (από τις λέξεις: εθνολογία
και βοτανική) ορίζεται αυ τός μελετά πως χρησιμοποιούνται τα φυτά
σε ανθρώπινους πολιτισμούς. Με τον όρο ψυχοναύτης (από τις
λέξεις: ψυχή και ναύτης) ορίζεται αυτός που προσπαθεί να
ανακαλύψει τον εσώτερο εαυτό του, την συνείδηση και την
αντίληψη του είτε με την χρήση τεχνικών διαλογισμού και
αυτοσυγκέντρωσης, είτε με την χρήση ψυχοτρόπων ουσιών.
Ο Τέρενς Μακένα ασχολήθηκε διεξοδικά με την Φυσική, την
Βιολογία, την Γεωλογία, τον Μυστικισμό, τον Νεοπλατωνισμό, τον
Ερμητισμό, τον Σαμανισμό, την Φαινομενολογία και την έννοια της
θεωρίας του νεωτερισμού, ενώ συχνά έδινε διαλέξεις. Ως
συγγραφέας έγραψε για πολλά θέματα όπως η ανθρώπινη
συνείδηση, η γλώσσα, οι ψυχεδελικές ουσίες, η εξέλιξη των
πολιτισμών, η προέλευση και το τέλος του σύμπαντος, η αλχημεία, και τα εξωγήινα όντα.
Γνωστός έγινε για τη θεωρία του, που την ονόμασε "Κύμα χρόνου μηδέν" που βασίζεται στο
αρχαίο κινέζικο βιβλίο "I Ching". Ο Μακένα διαπίστωσε πως οι προβλέψεις του I ching συνδέονται
με την πραγματικότητα και ανακάλυψε πως δείχνει σημαντικά γεγονότα που αλλάζουν και θα
συνεχίσουν να αλλάζουν ριζικά τον πλανήτη.
Παρατηρώντας τα εξάγραμμα του I Ching ο Μακένα πρόσεξε πως με εξαίρεση ορισμένα εξάγραμμα
(που και να περιστραφούν το σχήμα δε θα αλλάξει), ανά δύο παριστάνουν το ίδιο σχήμα
περιστρεμμένο κατά 180 μοίρες. Έτσι κατασκεύασε ένα διάγραμμα που παρίστανε κατά πόσο αυτό
το φαινόμενο επαναλαμβάνεται.
Διάγραμμα 1
Κατά την κατασκευή του γραφήματος (που φαίνεται στο διάγραμμα 1) δεν κατάλαβε κάτι ιδιαίτερο
που να έχει νόημα, ωστόσο σκέφτηκε να αντιστρέψει το σχήμα και να το τοποθετήσει πάνω στο
αρχικό διάγραμμα. Έτσι προέκυψε το παρακάτω διάγραμμα:
- 40 -
Διάγραμμα 2
Ύστερα επανέλαβε το ίδιο σχήμα (του διαγράμματος 2) κατά μήκος 2 φορές και προέκυψε το
παρακάτω διάγραμμα:
Διάγραμμα 3
Επανέλαβε κατά μήκος το σχήμα του διαγράμματος 3 άλλες πέντε φορές ώστε να ολοκληρωθούν
τόσα σχήματα όσες ήταν και οι γραμμές του εξαγράμμου και κατέληξε σε ένα σύνθετο σχήμα που
περιέχει και τα τρία διαγράμματα μαζί.
Διάγραμμα 4
Τέλος ο Mckena συνέδεσε τις κορυφές του σχήματος του διαγράμματος 4 ώστε να παριστάνονται
οι αλλαγές των 64ων εξαγράμμων. Ο ίδιος πίστευε πως έτσι αποκαλύφθηκε ο συνδυασμός τους
που δε διακρίνονταν στο αρχικό διάγραμμα.
Mε τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή με βάση αυτές τις μεταβολές στα εξάγραμμα
κατασκεύασε μία συνάρτηση που παριστάνει περιόδους.
- 41 -
Οι κορυφές του σχήματος αντιστοιχούσαν σε ακμή (θετικά ιστορικά και βιολογικά γεγονότα) και τα
κατώτερα σημεία αντιστοιχούσαν σε παρακμή (αρνητικά ιστορικά και βιολογικά γεγονότα) και όσο
περνούσε ο καιρός τόσο το γράφημα συνέχιζε να επαναλαμβάνεται.
Αρχικά το τέλος της καμπύλης το υπολόγισε με βάση το βομβαρδισμό της Χιροσίμα, όμως
επηρεαζόμενος από τους Μάγια υιοθέτησε την ημερομηνία λήξης του ημερολογίου τους μιας και
προσέγγιζε τη δική του και θεωρώντας πιο σωστή τη δική τους.
Η ανακάλυψη του Ν.Κόσμου, η Άνοδος και η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο 1ος και ο 2ος
Παγκόσμιος πόλεμος η 1η Διαστημική Προσεδάφιση και το τρομοκρατικό χτύπημα στην Ν.Υόρκη
το 2001 είχαν όλα προβλεφθεί. Το περίεργο ήταν η κλίση της ευθείας που έτεινε προς τα κάτω και
κατέληγε σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία: 21/12/2012. Θέτοντας έτσι ερωτηματικά για το τι
πρόκειται να συμβεί τη συγκεκριμένη ημερομηνία, αν και ο ίδιος πιστεύει πως θα είναι το τέλος της
ανθρώπινης εξέλιξης.
- 42 -
Web Bot Project
Το Έργο Web Bot Project, είναι ένα
Διαδικτυακό ρομπότ, ένα πρόγραμμα
υπολογιστή
που
εκτελεί
αυτοματοποιημένες εργασίες στο
διαδίκτυο.
Αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας
του 1990, αρχικά για να βοηθήσει
στην πραγματοποίηση προβλέψεων
της χρηματιστηριακής αγοράς αλλά με
την
πάροδο
του
χρόνου,
διαπιστώθηκε ότι το Web Bot Project
μπορούσε να προβλέψει διάφορα
μελλοντικά γεγονότα πέραν των χρηματιστηριακών τάσεων.
Οι αλγόριθμοι του Web bot ψάχνουν σε ιστοσελίδες του internet, αναζητώντας και συλλέγοντας
λέξεις-κλειδιά. Στη συνέχεια, εξετάζουν το κείμενο πριν και μετά από μια λέξη-κλειδί και το
στέλνουν προς ερμηνεία. Με αυτό, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι μας δίνονται πληροφορίες
σχετικά με τη «συλλογική συνείδηση» του Πλανήτη Γη.
Ο δημιουργός του έργου Web Bot, Clif High, μαζί με το συνεργάτη του George Ure, που
αυτοαποκαλούνται "Οι μοναχοί του χρόνου", έχουν κρατήσει την τεχνολογία των αλγορίθμων
μυστική σε μεγάλο βαθμό και πωλούν τις προβλέψεις μέσω της ιστοσελίδας τους.
Προβλέψεις που θεωρούνται ότι έκανε και επαληθεύτηκε το Web bot:
 Καταστροφή Διαστημικού Λεωφορείου Κολούμπια τον Ιανουάριο του 2003
 Βορειοανατολικά Blackout στην Αμερική το 2003
 Σεισμός Ινδικού Ωκεανού το 2004
 Τυφώνα Κατρίνα στον Ατλαντικό το 2005
 Σεισμοί και πρωτοφανείς πλημμύρες το 2009
 Γρίπη των χοίρων το 2009
Μελλοντικές προβλέψεις:
 Για το 2012 το Web Bot είχε προβλέψει ότι ένα σημαντικό γεγονός θα συμβεί στο πλανήτη
μας, χωρίς όμως να πρόκειται για μια ολοκληρωτική καταστροφή.
 Προβλέπει κατάθλιψη από μαζικές απολύσεις, πτωχεύσεις.
 Κατάρρευση της κυβέρνησης της Βόρειας Κορέας, και ενδεχόμενη επανένωση της Κορέας το
2022.
 Μια νέα καλοήθης μορφή του καπιταλισμού θα προκύψει κατά τη διάρκεια του 2017-2020 από
έναν χαρισματικό νεαρό φοιτητή.
Με κόστος 10 USD μπορεί οποιοσδήποτε να πάρει το
ενημερωτικό δελτίο που ονομάζεται «Η μορφή των
πραγμάτων που θα έρθουν» μέσω της ιστοσελίδας
του
Half
Past
Human,
http://www.halfpasthuman.com και να διαβάσει τις
προβλέψεις του Web Bot τόσο για το άμεσο όσο και
για το μακροπρόθεσμο μέλλον και να διαπιστώσει αν
θα επιβεβαιωθούν!
- 43 -
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ
Μετεωρίτες
Ο μετεωρίτης είναι ένα ουράνιο σώμα
που σχηματίστηκε από τα απομεινάρια
κατεστραμμένων
αστέρων
και
νεφελώδη τμήματα διαστρικού υλικού
(που αποτελούνται κυρίως από αέρια,
όπως υδρογόνο, οξυγόνο και άζωτο)
και δημιουργήθηκαν μετά τη μεγάλη
έκρηξη (big bang).
Μελετώντας τους μετεωρίτες, ένα
υλικό που παρέμεινε αμετάλλακτο για
περισσότερο από 4,2-4,6 δις χρόνια,
ανατρέχουμε στο παρελθόν της
δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος και μαθαίνουμε στοιχεία για αυτό ακόμα και για πριν
δημιουργηθεί. Αναλύοντας την σύσταση τους μαθαίνουμε για τα υλικά που δημιούργησαν τον ήλιο,
και τα άλλα αστέρια, τους πλανήτες – για τα υλικά που υπάρχουν παντού γύρω μας στο σύμπαν
και δημιούργησαν και τον δικό μας κόσμο. Τέλος παρατηρώντας την πορεία τους μέσα στο
εσωτερικό ηλιακό σύστημα μπορούμε να προβλέψουμε πιθανούς μελλοντικούς κινδύνους για τον
πλανήτη μας και να προετοιμαστούμε κατάλληλα σε περίπτωση που θα χρειαστεί να αποτρέψουμε
μια νέα σαρωτική αρχή αλλαγών πάνω σε αυτόν. Αλλαγών σαν αυτή που είχαν πριν από πολλά
εκατομμύρια χρόνια ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση άλλων μορφών ζωής και την τωρινή
επικράτησή
μας
πάνω στην
γη.
Η
μελέτη
της
σύστασης
των
μετεωριτών
προσφέρει μοναδικά επιστημονικά στοιχεία, που δόθηκαν στον άνθρωπο για να ανατρέξει με
χειροπιαστές αποδείξεις και να δει στο παρελθόν, το παρόν αλλά και να προβλέψει το μέλλον του
κόσμου στον οποίο ζούμε.
Ύστερα από αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ουράνιων σωμάτων (κυρίως των βαρυτικών πεδίων) το
σώμα ενός μετεωρίτη έλκεται από τη βαρύτητα της Γης και πέφτει στην επιφάνεια, χωρίς να
διαλυθεί πλήρως στην ατμόσφαιρα. Κατά την είσοδο στην ατμόσφαιρα θερμαίνεται λόγω τριβής
και αναφλέγεται, πράγμα που προκαλεί την χαρακτηριστική μορφή ενός μετεωρίτη, γνωστό και
«πεφταστέρι».
Η ατμόσφαιρα του πλανήτη μας δέχεται την επίσκεψη δεκάδων εκατομμύριων τόνων μετεωρικού
υλικού από το διάστημα πολύ συχνά. Όταν εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα οι ταχύτητές τους
κυμαίνονται από 36.000 έως και 250.000 χιλιόμετρα την ώρα. Στη συνέχεια επιβραδύνονται και η
ταχύτητά τους μειώνεται σε μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα την ώρα, για να καταλήξουν στην
επιφάνεια της Γης με ένα χαρακτηριστικό σάλπισμα.
Ζυγίζουν από μερικά γραμμάρια ως εκατοντάδες κιλά και πολύ σπάνια καταλήγουν με μεγάλη μάζα
στην επιφάνεια της γης δημιουργώντας κρατήρες, αν και το πιο πιθανό είναι να καταλήξουν στη
θάλασσα, μιας και το 65% της επιφάνειας της γης είναι νερό. Σε τέτοια περίπτωση δημιουργούνται
οι λεγόμενοι υποθαλάσσιοι κρατήρες αλλά και αναπτύσσονται περιβαλλοντολογικοί κίνδυνοι και
τσουνάμι μεγάλου ύψους που εκτείνεται σε μεγάλη απόσταση από το σημείο πρόσκρουσης και
μπορεί να πλήξει τη στεριά. Τα πετρώδη, φυσικά, μετεωροειδή, με διάμετρο μέχρι 10 μέτρα,
εκρήγνυνται στη διάρκεια της πτώσης τους μέσα στη γήινη ατμόσφαιρα πριν φτάσουν στην
επιφάνεια της Γης, εκλύοντας ενέργεια που είναι ίση με την έκρηξη πέντε ατομικών βομβών τύπου
Χιροσίμα. Για να επιβιώσει ένας μετεωρίτης από την τριβή με την ατμόσφαιρα της γης θα πρέπει να
- 44 -
είναι σχετικά μεγάλου μεγέθους. Πρακτικώς η γήινη ατμόσφαιρα προστατεύει τον πλανήτη από την
εισβολή αντικειμένων διαμέτρου έως και 50 μέτρων και έτσι τα περιστατικά προσκρούσεων είναι
σχετικά σπάνια. Μια άλλη πηγή προστασίας για την Γη είναι οι μεγάλοι πλανήτες στις εξωτερικές
τροχιές του ηλιακού συστήματος, ειδικότερα ο Δίας που με τα ισχυρά πεδία βαρύτητάς τους
προσέλκουν τους τυχόν μετεωρίτες. Πρόσφατο παράδειγμα ήταν η επάνοδος του Κομήτη
Σουμέηκερ-Λέβυ που έπεσε πάνω στον Δία.
Γενικώς οι προσκρούσεις μετεωριτών στην ιστορία έχουν αποδειχθεί σημαδιακές για τη μετέπειτα
εξέλιξη των οικοσυστημάτων και θεωρούνται μία από τις αιτίες της επικράτησης των
οικοσυστημάτων πάνω στη γη, λόγω της αναγκαίας νοημοσύνης ώστε να αποφευχθούν οι
κίνδυνοι.
Πτώσεις μετεωριτών στην ιστορία
Η Γη μας γενικότερα, έχει δεχτεί αρκετές βίαιες "επισκέψεις" στο παρελθόν και σίγουρα θα δεχθεί
και στο μέλλον. Μετεωρίτες και κομήτες, χτυπούν την Γη από την εποχή της δημιουργίας της έως
και σήμερα.
Barringer Crater, Arizona, US
Περίπου πριν από 49.000 χρόνια ένας μεγάλος
μετεωρίτης 50 μέτρων, αποτελούμενος κυρίως από
σίδερο και βάρος μερικούς τόνους, χτύπησε την γη με
ταχύτητα 45.000 μιλιών την ώρα. Το αποτέλεσμα
αυτού του μετεωρίτη είναι ο κρατήρας Barringer, με
διάμετρο 1.2 χιλιόμετρα. Είναι ο καλύτερα
συντηρημένος κρατήρας που υπάρχει.
Kara-Kul, Tajikistan
Ο κρατήρας Kara-Kul με διάμετρο 45 χιλιόμετρα
δημιουργήθηκε
από
έναν
μετεωρίτη
που
συγκρούστηκε με την γη πριν από 5 εκατομμύρια
χρόνια.
Bosumtwi, Ghana
Η σύγκρουση με έναν μετεωρίτη 1,07 εκατομμύρια
χρόνια πριν, άνοιξε τον κρατήρα Bosumtwi, ο οποίος
έχει διάμετρο 10,5 χιλιόμετρα.
- 45 -
Τουνγκούσκα
Η Έκρηξη της Τουνγκούσκα στις 30 Ιουνίου 1908
πάνω από μία ακατοίκητη περιοχή κοντά στον
ποταμό Τουνγκούσκα, της Ρωσίας ήταν μια πολύ
μεγάλη φυσικής προελεύσεως έκρηξη που συνέβη
λόγω της πτώσης ενός μετεωρίτη που όμως
εξερράγη στον αέρα.
Υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις για τις
διαστάσεις του γενικά πάντως συμφωνούν ότι είχε
διαστάσεις μερικών δεκάδων μέτρων. Παρότι
εξερράγη στον αέρα αντί να προσκρούσει στην
επιφάνεια
της
Γης,
η
ενέργεια
που
απελευθερώθηκε
ήταν
τόσο
μεγάλη
(το
χιλιαπλάσιο της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα),
ώστε θέρισε περίπου 80 εκατομμύρια δέντρα σε
μια έκταση πάνω από 2,15 εκατομμύρια στρέμματα. Μια έκρηξη αυτού του μεγέθους θα μπορούσε
να καταστρέψει μια μεγάλη πόλη.
Η Έκρηξη της Τουνγκούσκα θεωρείται η μεγαλύτερη χερσαία πτώση μετεωρίτη στη Γη στην
καταγεγραμμένη Ιστορία…
Βροχή μετεωριτών στη Ρωσία
Στις αρχές του Ιανουαρίου του 2012 σημειώθηκε
στη Ρωσία πτώση ενός σχετικά μεγάλου μετεωρίτη
βάρους περίπου 10 τόνων. Παρά το γεγονός ότι
διαλύθηκε σε μεγάλο υψόμετρο από τις δυνάμεις της
Ρωσίας τα θραύσματα έπεσαν και σε κατοικημένες
περιοχές στην κεντρική Ρωσία όπως στο
Τσέλιαμπίνσκ που αναφέρθηκαν τραυματισμοί από
κάποια θραύσματα προκαλώντας μεγάλες ζημιές από
τις εκρήξεις τους, ενώ συνολικά σημειώθηκαν
περίπου 1000 τραυματίες. Οι κάτοικοι τα
χαρακτήρισαν φλεγόμενα αντικείμενα που έπεφταν από τον Ουρανό προκαλώντας ένα σκηνικό
«αποκάλυψης». Οι επιστήμονες ωστόσο διχάζονται διότι αρχικά είχαν εκτιμήσει βροχή μετεωριτών
και όχι την πτώση ενός μοναδικού που στη συνέχεια θρυμματίστηκε.
Κομήτες
Οι κομήτες ίσως να αποτελούν το παλαιότερο και το
καλύτερο διατηρημένο υλικό του ηλιακού συστήματος
και πιθανώς να είναι τα μόνα δείγματα που μας δίνουν
πληροφορίες για τις διεργασίες που οδήγησαν στον
σχηματισμό των πλανητών. Οι κομήτες είναι,
συνήθως, μεγάλα σε μέγεθος αντικείμενα, τα οποία
κινούνται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο.
Επανεμφανίζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Κάποιες φορές, χρειάζονται αρκετές εκατοντάδες
- 46 -
χρόνια, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μόνον λίγοι μήνες.
Σε ότι αφορά τη σύνθεση τους, οι κομήτες
αποτελούνται από παγωμένο νερό, διοξείδιο του
άνθρακα, σκόνη, πετρώματα και άλλα σωματίδια.
Καθώς, λοιπόν, πλησιάζουν τον Ήλιο, το ηλιακό φως
θερμαίνει τον πάγο, ο οποίος και υποβάλλεται σε
εξάχνωση (περνά, δηλαδή, από τη στερεή μορφή
απευθείας στην αέρια), το αέριο αυτό είναι εκείνο που
εμείς βλέπουμε ως ουρά του κομήτη. Γύρω από τον
πυρήνα τους αναπτύσσετε μια νεφέλη η κόμη και η οποία μαζί με τον πυρήνα αποτελούν την
κεφαλή του κομήτη. Είναι όμως δυνατόν να υπάρξουν και κομήτες χωρίς ουρά και με διάμετρο του
πυρήνα τους τα 100 χλμ. Παρά τον μέγιστο όγκο τους, η μάζα τους είναι πολύ μικρότερη. Γι’ αυτό
οι πλανήτες και οι φυσικοί δορυφόροι τους δεν διαταράσσονται όταν οι κομήτες διέρχονται κοντά
σε αυτούς. Το φως των κομητών είναι ηλιακό, το οποίο ανακλούν. Αυτός είναι και ο λόγος που
φαίνονται λαμπρότεροι όσο πλησιάζουν προς τον Ήλιο.
Αν ένας κομήτης δεν έχει ουρά μπορεί να φαίνεται σαν νεφέλωμα
εκπομπής, σφαιρωτό σμήνος ή γαλαξίας. Ο φημισμένος Γάλλος
κυνηγός κομητών του 18ου αιώνα Μέσιε καθιέρωσε τον γνωστό
ομώνυμο κατάλογο Νεφελωμάτων για να μην γίνεται σύγχυσή τους
με κομήτες. Μέχρι τώρα έχουν ανακαλυφτεί και καταγραφεί
περισσότεροι από 1660 κομήτες μια πρόχειρη εκτίμηση του
ελάχιστου ολικού αριθμού των κομητών που υπάρχουν, ποικίλει
από μερικές εκατοντάδες χιλιάδες σε μερικά εκατομμύρια.
Ένας κομήτης μπορεί να καταστρέψει τη γη κατά την πρόσκρουσή του με αυτή. Άλλωστε
θεωρείται πως κομήτης είναι η αιτία εξαφάνισης των δεινοσαύρων.
Στην αρχαία ελληνική γλώσσα κομήτης σήμαινε εκείνος που άφηνε μακριά μαλλιά, εξ’ ου και η
αρχαία ελληνική λέξη κόμη που σημαίνει μαλλιά. Οι όψεις όμως αυτών των σωμάτων και η αιφνίδια
κάθε φορά εμφάνισή τους ανάμεσα στους άλλους αστέρες, όπως και η περίεργη αποχώρησή τους,
ήταν επόμενο με τις τότε γνώσεις να εξεγείρουν τους ανθρώπινους φόβους.
Ο Κομήτης Halley είναι ο πιο διάσημος κομήτης. Είναι ένας περιοδικός κομήτης που κάνει την
εμφάνισή του στην περιοχή της Γης κάθε 75 με 76 χρόνια. Είναι ο μόνος κομήτης που μπορεί να
παρατηρηθεί με γυμνό μάτι και δύο φορές σε μια ανθρώπινη ζωή. Έχουν βρεθεί καταγεγραμμένες
παρατηρήσεις του κομήτη του Halley στην Κίνα που έχουν γραφτεί το 240 π.Χ. Παρατηρήθηκε για
πρώτη φορά και πήρε το όνομά του, το 1682 από τον Άγγλο μαθηματικό και αστρονόμο, ο οποίος
προσδιόρισε την τροχιά του. Πολλοί, επίσης, πιστεύουν ότι ο κομήτης Halley ήταν το Άστρο που
οδήγησε τους τρεις Μάγους στην Βηθλεέμ όταν γεννήθηκε ο Ιησούς. Είναι διάσημος για την
εμφάνιση του το 1910, όταν έφτασε σε απόσταση μόλις 25.000.000 χιλιομέτρων από την γη η
οποία και πέρασε μέσα από την ουρά του Ηalley. Ο κομήτης θα εμφανιστεί πάλι το 2061, ακριβώς
75 χρόνια μετά το 1986 που έγινε η τελευταία του επίσκεψη στον πλανήτη μας.
Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν πως το 2013 στον ουράνιο θόλο θα παρελάσουν αρκετοί σπάνιοι
κομήτες. Στο βόρειο ημισφαίριο της γης, οι άνθρωποι θα έχουν τη δυνατότητα να τους
παρατηρήσουν με γυμνό μάτι. Ειδικότερα αναμένεται πως κατά την προσέγγιση τους με τον ήλιο οι
κομήτες θα είναι εξίσου ορατοί με τα αστέρια της Μεγάλης Άρκτου.
- 47 -
Εξωγήινοι
Είναι εξαιρετικά δύσκολο να οριστεί η ζωή με απόλυτους όρους. Λέμε ότι η ζωή παράγει ζωή,
χρησιμοποιεί ενέργεια, προσαρμόζεται. Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι: υπάρχει κάτι ζωντανό
πέρα από τον δικό μας κόσμο;
Εκατομμύρια άνθρωποι πιστεύουν σε εξωγήινους επισκέπτες, όπως αυτό το «έκθεμα» του Διεθνούς
Μουσείου UFO στο Roswell του Νέου Μεξικού. Η απόρρητη έκθεση Serpo, αποκαλύπτει για τον
εξωγήινο επιζών της συντριβής του Roswel, που ονομάζεται ΕΒΕ (Extraterrestrial Biological
Entities) ότι: Ο ΕΒΕ δεν είχε ανθρώπινα χαρακτηριστικά
εκτός από τα μάτια τα αυτιά και το στόμα. Ήταν
εξαιρετικά ευφυής και γρήγορα έμαθε αγγλικά και
αποκάλυψε ότι ήταν από τον πλανήτη Serpo, 38,42 έτη
φωτός από τη Γη στο Σύστημα Ζέτα Reticuli και
χρειάστηκε εννέα μήνες για να φτάσει στον πλανήτη
μας….
Επισήμως όμως δεν υπάρχει καμία επιβεβαίωση ότι ο
ΕΒΕ είναι όντως εξωγήινο ον.
Ένα μυστήριο που απασχολούσε τους ανθρώπους της
δεκαετίας του ’80 είναι τα αγρογλυφικά. Κύκλοι βρέθηκαν σε
όλη τη νότια Αγγλία, σαν τεράστια μπαλώματα. Πολλοί
θεωρούν ότι δημιουργήθηκαν από την επίσκεψη εξωγήινων
στην Γη και αυτά τα περίεργα σχέδια στα χωράφια
αποτυπώνουν τα διαστημόπλοια τους.
Σε αρκετές χώρες των Η.Π.Α. πολλές είναι οι αναφορές των
αγροτών για την «απαγωγή» ή κατακρεούργηση ζώων τους.
Κάποιοι θεωρούν ότι τα ζώα επαγάγονταν από εξωγήινους.
Υπάρχουν συνεχείς μαρτυρίες σε όλο τον κόσμο για θέαση
Αγνώστου Ταυτότητας Ιπτάμενων Αντικειμένων (ΑΤΙΑ) Unidentified object (UFO).
Παρά το ότι περιβάλλεται από νέφος αβεβαιότητας, και
γεγονός είναι ότι δεν διαθέτουμε πειστικά στοιχεία που να
αποδεικνύουν τη ζωή πέρα από την Γη, είναι αναμφισβήτητα
ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεδία επιστημονικής έρευνας. Η
επονομαζόμενη SETI (Έρευνα για Εξωγήινη Νοημοσύνη)
αναζητά εξωγήινους μικροοργανισμούς καθώς και όντα με
ικανότητα επικοινωνίας. Όμως δεν έχει ακόμα να επιδείξει
κανένα επιβεβαιωμένο σήμα που να προέρχεται από εξωγήινο
πολιτισμό. Κανείς δεν γνωρίζει πότε –ή αν- μια από αυτές τις
έρευνες θα καρποφορήσει και η ζωή που μπορεί να υπάρχει
έξω από τον πλανήτη μας παραμένει ένα τεράστιο κενό στη
γνώση μας για τη φύση!
- 48 -
Σεισμός
Ο σεισμός είναι το φαινόμενο το οποίο εκδηλώνεται συνήθως χωρίς σαφή προειδοποίηση, δεν
μπορεί να αποτραπεί και παρά τη μικρή χρονική διάρκεια του, μπορεί να προκαλέσει μεγάλες υλικές
ζημιές στις ανθρώπινες υποδομές με επακόλουθα σοβαρούς τραυματισμούς και απώλειες
ανθρώπινων ζωών. Σε πλανήτες με στερεό φλοιό όπως η Γη ο σεισμός προκαλεί ανατάραξη της
επιφάνειας του φλοιού και γίνεται έτσι αισθητός από τους ανθρώπους. Ο σεισμός ορίζεται και σε
άλλα ουράνια σώματα όπως η Σελήνη, ο Άρης και ο Ήλιος, σε κάποιο άλλο άστρο, πλανήτη ή
δορυφόρο πλανήτη, σε ένα αστέρα νετρονίων. Παρατηρούνται επιδράσεις από ισχυρούς γήινους
σεισμούς στη Σελήνη και σε τεχνητούς δορυφόρους γύρω από τη Γη. Στο σύστημα Γης - Σελήνης
μάλιστα, οποιαδήποτε ξαφνική μεταβολή της απόστασης των δύο θα προκαλέσει σεισμούς και στα
δύο ουράνια σώματα καθώς το ένα βρίσκεται εντός του βαρυτικού πεδίου του άλλου. Ένα τέτοιο
σεισμό στη Γη θα προκαλούσε η σύγκρουση ενός κομήτη με τη Σελήνη για παράδειγμα. Ο σεισμός
στον πλανήτη μας συνήθως προκαλείται από ξαφνική απελευθέρωση συσσωρευμένης ενέργειας
στο φλοιό της Γης. Τον αντιλαμβανόμαστε στην επιφάνειά της καθώς μέρος της ενέργειας
μεταφέρεται εκεί με τα σεισμικά κύματα. Τα κύματα αυτά διαδίδονται στο φλοιό με ταλαντώσεις
των πετρωμάτων και φθάνοντας στην επιφάνεια προκαλούν τις αναταράξεις του εδάφους που
αισθανόμαστε. Άλλη μια εκδήλωση των σεισμών, που προκαλείται από τη μετακίνηση των
πετρωμάτων της λιθόσφαιρας, είναι η δημιουργία τσουνάμι στη θάλασσα όταν ο σεισμός είναι
υποθαλάσσιος και έχει αποτέλεσμα ικανή κατακόρυφη ανάταξη του βυθού. Οι περισσότεροι σεισμοί
σχετίζονται με τον τεκτονικό χαρακτήρα της Γης και ονομάζονται τεκτονικοί σεισμοί. Ένας σεισμός
όμως μπορεί να οφείλεται και στο απότομο γλίστρημα ενός παγετώνα.
Ως σεισμός χαρακτηρίζεται και το άμεσο αποτέλεσμα από μία μη φυσική διεργασία, όπως για
παράδειγμα μία έκρηξη, μία υπόγεια πυρηνική δοκιμή ή την τομογράφηση μέρους του φλοιού με
σεισμικά κύματα που προκαλούμε με κτυπήματα του εδάφους. Σεισμός μπορεί να παραχθεί και από
μία έκρηξη στην ατμόσφαιρα της Γης. Η Σεισμολογία ασχολείται με τη μελέτη των σεισμών και των
εδαφικών κινήσεων, καθώς και με τη μελέτη της εσωτερικής δομής του γήινου φλοιού με βάση τις
παρατηρήσεις ελαστικών κυμάτων που προκαλούνται από σεισμούς και εκρήξεις.
- 49 -
Είδη σεισμών
Οι σεισμοί κατατάσσονται σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες:

τους εγκατακρημνισιγενείς
Εγκατακρημνισιγενείς είναι οι σεισμοί που πραγματοποιούνται από την πτώση μεγάλων
πετρωμάτων πάνω στη Γη λόγω βαρύτητας. Τα πετρώματα αυτά είναι συνήθως οροφές
διαφόρων σπηλαίων που πέφτουν και τους προκαλούν. Οι σεισμοί αυτοί έχουν μικρό
μέγεθος και διαρκούν τόσο χρονικό διάστημα όσο απαιτείται για την πτώση των
πετρωμάτων. Επιπλέον είναι τοπικοί σεισμοί και καλύπτουν το 3% περίπου των σεισμών
που πραγματοποιούνται πάνω στη Γη.

τους ηφαιστειογενείς
Οι ηφαιστειογενείς σεισμοί προηγούνται των ηφαιστειακών εκρήξεων ή και τις συνοδεύουν.
Η αιτία που τους προκαλεί πιστεύεται ότι είναι η απελευθέρωση των αερίων του μάγματος
το οποίο τροφοδοτεί τα ηφαίστεια μέσα από τους πόρους ή τις ρωγμές που φτάνουν έως
και την επιφάνεια της Γης. Οι ηφαιστειογενείς σεισμοί είναι και αυτοί κυρίως μικροί σεισμοί
οι οποίοι έχουν την εστία τους σε μεγάλη απόσταση από το ηφαίστειο αλλά με την πάροδο
του χρόνου πλησιάζει συνέχεια προς αυτό με όλο και μικρότερο βάθος, ενώ ταυτόχρονα
γίνονται συχνότεροι. Το μέγεθός τους γενικά εξαρτάται από την αντίσταση που συναντάει
το μάγμα κατά την ανύψωσή του προς την επιφάνεια της Γης. Οι ηφαιστειογενείς σεισμοί
καλύπτουν το 7% περίπου του συνολικού αριθμού των σεισμών που πραγματοποιούνται
στον πλανήτη μας

τους τεκτονικούς
Οι τεκτονικοί σεισμοί είναι η μεγαλύτερη κατηγορία των σεισμικών δονήσεων. Οι σεισμοί
αυτοί έχουν συνήθως μεγάλο μέγεθος και η εστία τους μπορεί να βρίσκεται σε βάθος 700
χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης. Καλύπτουν περίπου το 90% των σεισμικών
δονήσεων σε ολόκληρο τον κόσμο και των σεισμών στη χώρα μας.
- 50 -
Πιο ειδικά, οι τεκτονικοί σεισμοί οφείλονται στην διαρκή κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών
οι οποίες επιπλέουν πάνω στο ρευστό υπόστρωμα της ασθενόσφαιρας. Tο μεγαλύτερο
μέρος της σεισμικής δραστηριότητας της Γης συμβαίνει στα όρια αυτών των πλακών. Η
εξωτερική λιθόσφαιρα συντίθεται από δώδεκα περίπου μεγάλες πλάκες και αρκετές
μικρότερες. Οι πλάκες ασκούν πιέσεις μεταξύ τους κυρίως λόγω των κινήσεων του
μάγματος κάτω από αυτές που τις παρασύρει και λιγότερο από τις παλιρροϊκές δυνάμεις που
παραμορφώνουν τη γη συμπιέζοντας και εφελκύοντάς την, τη βαρύτητα που τείνει να
βυθίζει τις βαρύτερες από αυτές. Στα σημεία που ο στερεός φλοιός προεξέχει προς τα κάτω,
συνήθως κάτω από βουνά, αναπτύσσονται ροπές από τις δυνάμεις τριβής με το ρευστό
μάγμα ανάλογα με τη θέση της προεξοχής σε σχέση με τη ροή του μάγματος, το οποίο
επανακάμπτει προς τον πυρήνα. Η ακριβής θέση στην οποία συμβαίνει ένας σεισμός
ονομάζεται εστία. Αν η εστία θεωρηθεί ως σημείο, αυτό ονομάζεται υπόκεντρο. Η προβολή
του υποκέντρου στην επιφάνεια της Γης, ονομάζεται επίκεντρο.
τους τεχνητούς
Οι τεχνητοί σεισμοί προκαλούνται με εκρήξεις ή χτύπημα της επιφάνειας του φλοιού.
Συνήθως χρησιμοποιούνται για την τομογράφηση του υπεδάφους. Σε μεγάλη κλίμακα είναι
δυνατή και η πρόκληση σεισμών.

Οργανολογία μέτρησης των σεισμών
Το όργανο που χρησιμοποιούμε για την
μέτρηση των σεισμικών δονήσεων στην
επιφάνεια του εδάφους ή του θαλάσσιου
πυθμένα
στο Γήινο
φλοιό ονομάζεται
σεισμόμετρο. Ένα σεισμόμετρο με εγγενή
δυνατότητα καταγραφής των δονήσεων
ονομάζεται σεισμογράφος.
Κλίμακες μέτρησης των σεισμών
Για την μέτρηση μιας σεισμικής δόνησης χρησιμοποιούνται κυρίως δύο κλίμακες:
 Κλίμακα Ρίχτερ (Richter)
Στην κλίμακα αυτή μετράται το μέγεθος ενός σεισμού στην εστία του. Ουσιαστικά στην
κλίμακα μετράται η ενέργεια που εκλύεται στον εστιακό χώρο με τη σεισμική θραύση και την
ολίσθηση των πετρωμάτων.







Πίνακας Βαθμών Richter
Μεγάλος: 8+ : Μεγάλες απώλειες ανθρώπινων ζωών και μεγάλες καταστροφές.
Σημαντικός: 7R-7.9R : Σοβαρότατες ζημιές και πέραν των 100 χλμ.
Ισχυρός: 6R-6.9R : Σοβαρές ζημιές εντός 100 τετραγωνικών χλμ.
Μέτριος: 5R-5.9R : Ζημιές συνήθως εντός 10 τετραγωνικών χλμ.
Ασθενής: 4R-4.9R : Αισθητοί με ελαφρές συνήθως ζημιές γύρω από το επίκεντρο.
Ασήμαντος: 3R-3.9R : Αισθητοί χωρίς ζημιές.
Μικρός: < 3R : Πολλές φορές ανεπαίσθητοι
 Κλίμακα Μερκάλι (Mercalli)
Στην κλίμακα αυτή μετράται η ένταση ενός σεισμού σε μία περιοχή στην επιφάνεια του
φλοιού της Γης. Η ένταση αντιστοιχεί στο μέγεθος που θα είχε ένας επιφανειακός σεισμός με
επίκεντρο την περιοχή εκείνη, ο οποίος θα είχε τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα. Η
κλίμακα είναι εμπειρική και προσπαθεί να εκτιμήσει την ένταση του σεισμού σύμφωνα με τις
επιπτώσεις του σεισμού σε κτίρια, υποδομές κλπ.
- 51 -












Πίνακας βαθμών Mercalli
Βαθμός 1 : Δεν γίνεται αισθητός.
Βαθμός 2 : Αισθητός από μερικούς ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάπαυση στους
ψηλότερους ορόφους κτιρίων.
Βαθμός 3 : Αισθητός μέσα στα σπίτια. Μπορεί να μην αναγνωριστεί ως σεισμός. Δονήσεις
σαν να περνάει ελαφρύ φορτηγό.
Βαθμός 4 : Τίθενται σε κίνηση κρεμασμένα αντικείμενα. Τζάμια τρίζουν. Σταματημένα
αυτοκίνητα κλυδωνίζονται. Δονήσεις σαν να περνάει βαρύ φορτηγό. Κρότος παραθύρων,
χτύπος στις πόρτες.
Βαθμός 5 : Αισθητός στην ύπαιθρο. Αυτοί που κοιμούνται ξυπνούν. Αιώρηση
κρεμασμένων αντικειμένων. Ανατροπή μερικών μικρών αντικειμένων.
Βαθμός 6 : Αισθητός από όλους. Πολλοί τρομοκρατούνται και τρέχουν έξω από τα κτίρια.
Οι άνθρωποι περπατούν με αστάθεια. Μικρές καμπάνες ηχούν. Μετακίνηση ή ανατροπή
πολυάριθμων μεγάλων αντικειμένων και επίπλων. Βλάβες σε σοβάδες, κεραμίδια,
καπνοδόχους. Βλάβες λίγες, ελαφρές.
Βαθμός 7 : Μεγάλες καμπάνες ηχούν. Πτώση πολυάριθμων κεραμιδιών, καπνοδόχων.
Σοβάδες και τοιχοποιία ρηγματώνονται στις συνηθισμένες κατασκευές. Στις κακές
κατασκευές πέφτουν σοβάδες, αποκολλούνται τούβλα και πέτρες. Γίνεται αισθητός από
οδηγούς αυτοκινήτων. Κυματισμός στις λίμνες, θόλωμα νερού από λάσπη.
Βαθμός 8 : Επηρεάζεται η οδήγηση των αυτοκινήτων. Αρκετές ζημιές και μερική
κατάρρευση στις συνηθισμένες κατασκευές. Λίγες βλάβες στην τοιχοποιία των καλών
κατασκευών, και μεγάλες στις κακές κατασκευές. Κλαδιά σπάνε από τα δένδρα. Αλλαγές
στη ροή και στη θερμοκρασία του νερού σε πηγές και σε πηγάδια.
Βαθμός 9 : Γενική καταστροφή στις κακές κατασκευές. Σοβαρές βλάβες στην τοιχοποιία
των καλών κατασκευών. Υπόγειοι αγωγοί σπάζουν. Σε περιοχές με αλλούβια αναβλύζει
από το έδαφος λεπτή άμμος, ιλύς και νερό.
Βαθμός10 : Καταστροφή μερικών καλά κατασκευασμένων ξύλινων κτιρίων και γεφυρών.
Οι περισσότερες κατασκευές τοιχοποιίας και τα προκατασκευασμένα κτίσματα
καταστρέφονται μαζί με τα θεμέλια. Σοβαρές ζημιές σε φράγματα, υδροφράχτες και
αναχώματα. Μεγάλες κατολισθήσεις. Οι σιδηροτροχιές κάμπτονται.
Βαθμός11 : Μεγάλες ρωγμές στο έδαφος. Οι σιδηροτροχιές κάμπτονται έντονα. Υπόγειοι
αγωγοί καταστρέφονται εντελώς.
Βαθμός12 : Ολική καταστροφή. Αντικείμενα εκτινάσσονται στον αέρα. Μεταβάλλεται η
επιφάνεια του εδάφους και η γραμμή του ορίζοντα.
Σεισμικά κύματα
Η ενέργεια που παράγεται κατά την εκδήλωση ενός σεισμού διαδίδεται με τα σεισμικά κύματα.
Μετρώντας τα χαρακτηριστικά των κυμάτων είναι δυνατή η εκτίμηση της ταυτότητας του
σεισμικού γεγονότος (θέση - μέγεθος). Τα σεισμικά κύματα μεταφέρουν την ενέργεια μακριά από
τον εστιακό χώρο του σεισμού, μέχρι αυτή σταδιακά να απορροφηθεί εντελώς και τότε παύουν. Τα
σεισμικά κύματα διακρίνονται σύμφωνα με τον τρόπο με τον οποίο ταξιδεύουν. Ο τρόπος
εξαρτάται από το μέσο στο οποίο τα κύματα ταξιδεύουν, που επιτρέπει να διαδίδονται ή όχι
συγκεκριμένα είδη ταλάντωσης, ανάλογα με το είδος της ταλάντωσης και το μήκος κύματος του
σεισμικού κύματος. Στον εστιακό χώρο ενός τεκτονικού σεισμού με τη θραύση παράγονται όλες οι
ακουστικές συχνότητες με ταλαντώσεις πίεσης και παράγονται και ταλαντώσεις ελαστικής
παραμόρφωσης.
- 52 -
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη σεισμικών κυμάτων, και όλα κινούνται με διαφορετικούς
τρόπους. Οι δύο κύριοι τύποι κυμάτων είναι τα κύματα χώρου και τα επιφανειακά κύματα. Τα
κύματα χώρου διαδίδονται προς όλες τις κατευθύνσεις στο εσωτερικό της Γης, αλλά τα
επιφανειακά κύματα διαδίδονται μόνο κατά μήκος των επιφανειακών στρωμάτων της Γης. Οι
σεισμοί ακτινοβολούν τη σεισμική ενέργεια ως κύματα χώρου και επιφανειακά κύματα.

Κύματα Χώρου
Διακινούμενα μέσω του εσωτερικού της γης, τα κύματα χώρου φθάνουν σε ένα
σεισμολογικό σταθμό πριν από τα επιφανειακά κύματα που εκπέμπονται από το σημείο της
εστίας ενός σεισμό. Επίσης αυτά τα κύματα είναι υψηλότερης συχνότητας από τα επιφάνεια
κύματα.

Επιμήκη Κύματα
Όταν ένας σεισμός χτυπά, ο πρώτος παλμός της ενέργειας που έρχεται από το σημείο της
εστίας περιλαμβάνει τα επιμήκη ή πρώτα κύματα (P- wave) ή ηχητικά κύματα. Είναι διαμήκη
κύματα που διατρέχουν όλη τη γη και είναι τα γρηγορότερα είδη σεισμικών κυμάτων και
συνεπώς τα πρώτα που αναγράφονται από τα σεισμόμετρα.

Εγκάρσια Κύματα
Τα επόμενα κύματα που φτάνουν σε ένα τόπο είναι τα εγκάρσια ή δευτερεύοντα κύματα (S
-waves). Είναι πιο αργά αλλά πιο ισχυρά και καταστρεπτικά από τα επιμήκη κύματα και
ακολουθούν τα επιμήκη στο σεισμογράφημα. Όπως και τα επιμήκη κύματα (Ρ-waves)
χαρακτηρίζονται ως κύματα χώρου και διαδίδονται προς κάθε κατεύθυνση τόσο στα
επιφανειακά στρώματα όσο και στον πυρήνα. Τα δευτερεύοντα κύματα ταξιδεύουν περίπου
δύο φορές πιο αργότερα από τα διαμήκη κύματα και λόγω του μεγάλου τους πλάτους είναι
αυτά που επιφέρουν την ισχυρή μετακίνηση του εδάφους χαρακτηριστική των μεγάλων
σεισμών.

Επιφανειακά Κύματα
Διακινούμενα μόνο μέσω της κρούστας της γης, τα επιφανειακά κύματα είναι χαμηλότερης
συχνότητας από τα κύματα χώρου, και κατά συνέπεια διακρίνονται εύκολα στο
σεισμογράφημα. Αν και φθάνουν μετά από τα κύματα χώρου, υπεύθυνα για τη ζημιά και
την καταστροφή που συνδέονται με τους σεισμούς είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου τα
επιφανειακά κύματα. Αυτή η ζημία και η δύναμη των επιφανειακών κυμάτων μειώνεται
στους βαθύτερους σεισμούς.

Κύματα Αγάπης
Το πρώτο είδος επιφανειακών κυμάτων ονομάζεται Love Wave. Αν και είναι αρκετά πιο
αργό από τα κύματα χώρου είναι το γρηγορότερο από τα επιφανειακά κύματα και κινεί το
έδαφος οριζόντια. Δημιουργούν δηλαδή μετακινήσεις πλευρικές της επιφανείας του
εδάφους. Περιορισμένα στην επιφάνεια της κρούστας της γης, τα Love (L) Wave παράγουν
εξ ολοκλήρου την οριζόντια κίνηση.

Κύματα Rayleigh
Τα κύματα Rayleigh είναι τα πιο αργά όλων των τύπων των σεισμικών κυμάτων και με
κάποιους τρόπους τα πιο περίπλοκα. Τα κύματα Rayleigh μετακινούν το έδαφος με τον ίδιο
τρόπο όπως ένα θαλάσσιο κύμα μετακινεί τα επιφανειακά νερά.
- 53 -
Συνέπειες σεισμών
Σεισμοί μεγάλου μεγέθους, με το επίκεντρό τους κοντά σε
κατοικημένες περιοχές προκαλούν συχνά σοβαρές και
εκτεταμένες βλάβες σε κτίρια και τεχνικά έργα. Δυστυχώς οι
καταστροφές αυτές μερικές φορές έχουν σαν συνέπεια
τραυματισμούς ή και απώλειες ανθρώπινων ζωών.
Εκτός όμως από τον τραυματισμό ή ακόμα και το θάνατο
ανθρώπων κατά τη διάρκεια μιας σεισμικής δόνησης, θέμα
προβληματισμού αποτελεί και η στάση και η συμπεριφορά του
πληθυσμού τόσο την ώρα του σεισμού όσο και κατά τη
μετασεισμική περίοδο. Πολλοί άνθρωποι πανικοβάλλονται σε
περίπτωση σεισμού και οδηγούνται σε εσφαλμένες επιλογές.
Άνθρωποι πηδούν από μπαλκόνια, μπαίνουν σε ανελκυστήρες
και εγκλωβίζονται μέσα σε αυτούς, συνωστίζονται σε εξόδους
κτιρίων, κ.ά. Τέτοιου είδους επιλογές έχουν δυσάρεστα, σε
κάποιες περιπτώσεις αποτελέσματα, όπως τραυματισμούς ή
θανάτους που θα μπορούσαν να αποφευχθούν έχοντας μία πιο
πειθαρχημένη συμπεριφορά.
Στις επιπτώσεις του σεισμού περιλαμβάνεται και η εκδήλωση
ασθενειών καθώς και η εξάπλωση επιδημιών (συνήθης κυρίως
παλαιότερα) στις σεισμόπληκτες περιοχές. Οι αιτίες μπορεί να
είναι διάφορες:
 μη τήρηση κανόνων υγιεινής στις σκηνές και στους καταυλισμούς (αιτίες: έλλειψη
τρεχούμενου νερού, μη δυνατότητα άμεσης αποκομιδής απορριμμάτων κ.λπ.) κατανάλωση αλλοιωμένων τροφίμων (αιτίες: κακή συντήρηση, ακατάλληλες πρώτες ύλες)
 κατανάλωση ή χρήση μη πόσιμου νερού (αιτίες: βλάβες στο δίκτυο ύδρευσης, κ.ά.)
Επίσης έχει συνέπειες και στο φυσικό περιβάλλον. Πτώσεις βράχων, κατολισθήσεις, καθιζήσεις,
εξάρσεις εδαφών, ρευστοποιήσεις, χιονοστιβάδες, θαλάσσια κύματα βαρύτητας ή τσουνάμι κ.α.
είναι φαινόμενα που συνοδεύουν ένα σεισμό.
- 54 -
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ
ΗΜ/ΝΙΑ
ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ
ΡΙΧΤΕΡ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΙΣΜΟΥ
ΖΗΜΙΕΣ
ΤΡΑΥΜΑ
ΤΙΣΜΟΙ
26/6/1926
Ρόδος
Τοποθεσία:
8.0R
Ο σεισμός κατέστρεψε εντελώς
τον Αρχάγγελο της ρόδου ενώ
πολύ
ισχυρός
ήταν
στο
Ηράκλειο στη Μικρά Ασία, στην
Αλεξάνδρεια, στο Κάϊρο ενώ
έγινε αισθητός στην Ανατολική
Ιταλία,
Σκόπια,
Κωνσταντινούπολη, Κύπρο κ.α.
Συνολικά κατέρρευσαν
3.200 σπίτια ενώ 550
έπαθαν
ανεπανόρθωτες
βλάβες.
Ενώ
το
αρχαιολογικό μουσείο
της
Ρόδου
έπαθε
σημαντικές ζημιές.
ΠΟΛΥΑΡ
ΙΘΜΟΙ
12
7.2R
Η ακολουθία των προσεισμών
και
μετασεισμών
ήταν
καταστροφική. Πριν από τον
κύριο
σεισμό
προηγήθηκαν
πολλοί άλλοι σεισμοί με του δύο
μεγαλύτερους να φτάνουν σε
μέγεθος τα 6.4R και 6.8R, ενώ
οι μετασεισμοί ήταν πολλοί με
μέγιστη ένταση 6.3R. Αυτή η
ακολουθία
προκάλεσε
ανεπανόρθωτες ζημιές σε όλη
την Δυτική Ελλάδα.
27.709
σπίτια
καταστράφηκαν
εντελώς ενώ 4.741
υπέστησαν
σοβαρές
βλάβες.
2.412
476
7.5R
Ο
ισχυρότατος
σεισμός
προκάλεσε σημαντικές βλάβες
στα νησιά : Αμοργός, Ανάφη,
Αστυπάλαια, Σαντορίνη, Πάρο,
Νάξο, Κάλυμνο, Ίο, Λέρο,
Πάτμο και Λειψούς. Πολλές από
τις οποίες οφείλονταν κυρίως
στον ισχυρό μετασεισμό της
τάξης
των
6.9R
που
ακολούθησε.
Κατέρρευσαν
529
σπίτια
και
1.482
υπέστησαν σημαντικές
βλάβες.
100
53
6.8R
Έγινε αισθητός στα Μάλλια, στη
Ζάκρο, στο Ηράκλειο, Τη
Σαντορίνη και τη Νάξο.
Παραδόξως προκάλεσε
ελαφρές ζημιές.
~~~~~
~~~~~
~
29
6.1R
Ισχυρή
σεισμική
δόνηση
μεγέθους 6.1R συγκλόνισε το
νομό Αττικής που έγινε αισθητή
στον
Βόλο
στην
Σπάρτη
Ναύπλιο
.
(Το
μέγεθος
αναφέρεται σε 6.1R αντί για
5.9R λόγω πλειοψηφίας των
μετρήσεων και όχι μόνο του
Αστεροσκοπίου Αθηνών.)
Σημαντικές
βλάβες
προκάλεσε ο σεισμός
αφού
ήταν
επιφανειακός.
Κατέρρευσαν
πολλά
σπίτια
και
πολυκατοικίες
όπως
και βιομηχανίες όπως
η Faran, και η Ρικομέξ.
700
Αρχάγγελος
Ο ισχυρότερος
σεισμός από
την αρχή των
καταγραφών
στην Ελλάδα.
12/8/1953
Κεφαλονιά
Τοποθεσία:
Αργοστόλι
9/7/1956
Αμοργός
Τοποθεσία:
Ποταμός
13/8/1992
Κρήτη
Τοποθεσία:
Ζάκρο
7/9/1999
Αθήνα
Τοποθεσία:
Πάρνηθα
40.000
οικογένειες
έμειναν
άστεγες.
Εκατοντάδες χιλιάδες
ήταν ο αριθμός των
πληγέντων οικοδομών.
- 55 -
ΘΑΝΑ
ΤΟΙ
143
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΧΩΡΟ
ΗΜ/ΝΙΑ
ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ
ΡΙΧΤΕΡ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΙΣΜΟΥ
ΖΗΜΙΕΣ
ΤΡΑΥΜΑ
ΤΙΣΜΟΙ
ΘΑΝΑΤΟΙ
31/1/1906
Εκουαδόρ
8,8
Με επίκεντρο στα ανοικτά
των ακτών του Ισημερινού
και της Κολομβίας,
δημιούργησε τσουνάμι. Το
κύμα απλώθηκε σε ολόκληρη
την ακτογραμμή της
κεντρικής Αμερικής καθώς
και τα παράλια της Ιαπωνίας.
Σημαντικές βλάβες
προκάλεσε ο
σεισμός αφού ήταν
επιφανειακός.
Κατέρρευσαν πολλά
σπίτια και
πολυκατοικίες όπως
και βιομηχανίες.
~~~~~
~~~~~
1500
15/8/ 1950
Ασσάμ
8,6
Κτίρια κατέρρευσαν στην
Nyingchi-Qamdo-Zhamo
περιοχή του ανατολικού
Θιβέτ.
Αμμοθύελλες, ρωγμές του
εδάφους και κατολισθήσεις
σημειώθηκαν στην περιοχή.
70 χωριά
καταστράφηκαν
από κατολισθήσεις
~~~~~
~~~
1.526
9,0
Σεισμός που προκλήθηκε από
τσουνάμι.
Κατέστρεψε
ολοσχερώς την
πόλη ΣεβεροΚουρίλσκ στο νησί
Παραμουσίρ
~~~~~
~~~~~
~
2.300
Τοποθεσία:
Θιβέτ
4/10/1952
Σοβιετική
Ένωση
Τοποθεσία:
Καμτσάκα
22/5/1960
Χιλή
9,5
Σεισμός που προκλήθηκε από
τσουνάμι.
Υλικές καταστροφές
χιλιάδες νεκροί
~~~~~
~~~
5891
28/3/1964
Η.Π.Α
9,2
Σεισμός που προκλήθηκε από
τσουνάμι.
Ο σεισμός κόστισε
πάνω από 311
εκατομμύρια λίρες
λόγω των
κατεστραμμένων
κτιρίων.
~~~~~
100
9,1
Ο σεισμός ήταν αποτέλεσμα
της ολίσθησης του ωκεάνιου
τμήματος της ινδικής
πλάκας.
Εκατοντάδες κτίρια
καταστράφηκαν
ολοσχερώς
500+
1400
Στα ανοικτά
των ακτών
της
κεντρικής
Χιλής.
7,8
Ο σεισμός προκάλεσε
τσουνάμι που κατέστρεψε
πολλές παράκτιες πόλεις στη
νότια-κεντρική Χιλή και
κατέστρεψαν το λιμάνι στο
Talcahuano.
Το κύμα προκάλεσε
μικρές υλικές ζημιές
στην περιοχή του
Σαν Ντιέγκο. Ο
σεισμός
δημιούργησε επίσης
διακοπή ρεύματος
που έπληξε το 93%
του πληθυσμού της
χώρας και η οποία
συνεχίστηκε για
αρκετές ημέρες σε
ορισμένες περιοχές.
~~~~~
~~~~
1000
Ιαπωνία
8,9
Ο σεισμός προκάλεσε
τσουνάμι σε πολλές περιοχές
της χώρας.
Πολλά σπίτια
καταστράφηκαν και
πολλά χρήματα
δαπανήθηκαν για
την ανοικοδόμηση
τους.
~~~~~
~~~~~
~
15861
Τοποθεσία:
Prince
William
Sound
26/12/2004
Ινδονησία
Τοποθεσία:
Σουμάτρα
8/2/2010
11/3/2011
Τοποθεσία:
Νησί
Χονσού
Το τσουνάμι ξεκίνησε να
διαδίδεται στον Ειρηνικό
ωκεανό προς όλες τις
κατευθύνσεις αμέσως μετά
το σεισμό.
- 56 -
Ηφαίστειο
Ηφαίστειο είναι η ανοιχτή δίοδος από το εσωτερικό της γης (ή άλλου γεωειδούς ουράνιου
σώματος) που επιτρέπει την εκροή ή έκρηξη ρευστών πετρωμάτων και αερίων από το εσωτερικό
(μανδύας) στην επιφάνεια του στερεού φλοιού με την μορφή λάβας. Η δραστηριότητα αυτή οδηγεί
στη δημιουργία ενός βουνού, το οποίο στην καθημερινή γλώσσα ονομάζουμε ηφαίστειο. Τα
ηφαίστεια μελετά ένας ιδιαίτερος κλάδος της επιστήμης της Γεωλογίας, η Ηφαιστειολογία. Τα
ηφαίστεια πάνω στην γη βρίσκονται συνήθως εκεί όπου δύο ή τρεις τεκτονικές πλάκες
συγκρούονται ή απομακρύνονται. Ηφαίστεια μπορούν, επίσης να σχηματισθούν όπου υπάρχει
διάταση του γήινου φλοιού ή όπου ο φλοιός είναι πολύ λεπτός. Τα ηφαίστεια προκαλούνται πάνω
από σημεία στα οποία ο μανδύας της γης έχει ανοδικά ρεύματα, τα αποκαλούμενα «θερμά σημεία».
Τα περισσότερα ηφαίστεια είναι βουνά.
Η ηφαιστειακή δράση βοηθά στο
σχηματισμό των βουνών. Αν ένα
ηφαίστειο ξεσπάσει σε μια πεδιάδα ή
κοιλάδα, η λάβα που θα βγει από τον
κρατήρα του μπορεί να χυθεί γύρω,
όπου και θα στερεοποιηθεί. Αν
εκτιναχθεί ψηλά στον αέρα, ένα μεγάλο
μέρος της θα πέσει γύρω από τον
κρατήρα. Και στις δύο περιπτώσεις
σχηματίζεται ένα βουνό γύρω από τον
κρατήρα.
Κατά
τον
ίδιο
τρόπο
σχηματίζονται και νησιά από ηφαίστεια,
όπως η μικρή και η μεγάλη καμένη της
Σαντορίνης. Αν στον πυθμένα της
θάλασσας
γίνεται
έκρηξη
ενός
ηφαιστείου, η λάβα είναι τόσο πολλή,
που σχηματίζει βουνό. Το βουνό αυτό μεγαλώνει διαρκώς, που ολοένα βγαίνει και εξέρχεται από
την επιφάνεια της θάλασσας. Έτσι σχηματίζεται ένα ηφαιστειογενές νησί. Η συνηθισμένη εικόνα
ενός ηφαιστείου είναι ένα βουνό με κωνικό σχήμα που εκτός από λάβα εκτοξεύει πέτρες, στάχτη,
και δηλητηριώδη ή μη αέρια.
Οι δύο βασικοί τύποι ηφαιστείων από γεωλογικής πλευράς είναι τα :
 Ασπιδοειδή ηφαίστεια
 Στρωματοηφαίστεια ή αλλιώς κωνικά ηφαίστεια
Ενώ διάφορα άλλα είδη:
 Οι ηφαιστειακοί δόμοι
 Οι κώνοι στάχτης
 Τα υποθαλάσσια ηφαίστεια
 Τα υπερηφαίστεια, δηλαδή τα τεράστια ηφαίστεια
Τα ηφαίστεια ανάλογα με την εκδήλωση ηφαιστειακής δράσης, χαρακτηρίζονται ως ενεργά ή
σβησμένα(νεκρά). Ένα ηφαίστειο χαρακτηρίζεται ως ενεργό αν έχει καταγραφεί κάποια
δραστηριότητά του κατά την διάρκεια των ιστορικών χρόνων. Γενικά όμως οι επιστήμονες θεωρούν
ένα ηφαίστειο ως ενεργό, εάν εμφανίζεται σήμερα εκρηκτική δράση, ή κάποια άλλη
δραστηριότητα, όπως σεισμική, ή κάποια τοπογραφική ανύψωση ή εκπομπή αερίων. Εάν έχει
- 57 -
διαπιστωθεί η ύπαρξη κάποιου ηφαιστείου, αλλά δεν υπάρχει καμία καταγραφή δραστηριότητάς
του στους ιστορικούς χρόνους, το ηφαίστειο χαρακτηρίζεται ως σβησμένο ή νεκρό. Το γεγονός ότι
ένα ηφαίστειο καταγράφεται ως σβησμένο, δεν σημαίνει ότι στο μέλλον δεν μπορεί να μεταπέσει
στην κατηγορία των ενεργών. Είναι επίσης δυνατό να δημιουργηθεί ηφαίστειο σε περιοχή που πριν
δεν υπήρχε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ηφαίστειο Παρικουτίν στο Μεξικό, το οποίο
ξεκίνησε ως ρωγμή του εδάφους σε χωράφι με καλαμπόκι στις 20 Φεβρουαρίου 1943 και παρέμεινε
ενεργό ως το 1952. Κατά την περίοδο που υπήρξε ενεργό, δημιούργησε κώνο ύψους 420 μέτρων.
Σεισμοί που γίνονται στην περιοχή σβησμένου ηφαιστείου, μπορεί να είναι προμήνυμα ότι το
ηφαίστειο θα ξαναγίνει ενεργό. Το αν ένα ανενεργό ηφαίστειο είναι πράγματι σβησμένο ή απλώς
βρίσκεται σε περίοδο ηρεμίας , εξαρτάται εν μέρει από την μέση περίοδο ηρεμίας μεταξύ των
εκρήξεων. Οι εκρηκτικές εκρήξεις έχουν περιόδους ηρεμίας της τάξης των εκατοντάδων χιλιάδων
ετών, ενώ οι μη εκρηκτικές εκρήξεις έχουν περιόδους ηρεμίας σε μικρή διάρκεια. Ένα από τα
σημαντικότερα σήμερα ενεργά ηφαίστεια του κόσμου, λόγω θέσεως, είναι το ηφαίστειο Έρεβος.
Βρίσκεται στην Ανταρκτική, περιλαμβάνεται στο λεγόμενο δακτυλίδι της φωτιάς του Ειρηνικού και
από το 1972 είναι σε συνεχή ενεργή κατάσταση.
Τα ηφαίστεια του Αιγαίου
Ο γεωγραφικός χώρος του Αιγαίου είναι μία από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της Γης, καθώς οι
γεωλογικές μεταβολές που συμβαίνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα είναι έντονες και συνεχείς. Η
γεωλογική κατάσταση στην περιοχή του Αιγαίου καθορίζεται από τη βύθιση της Αφρικανικής
λιθοσφαιρικής πλάκας κάτω από την Ευρασιατική. Η παρουσία της λιθόσφαιρας μέσα στο μανδύα
της γης δημιουργεί συνθήκες τέτοιες που επιτρέπουν τη γένεση του μάγματος. Όλη αυτή η
γεωλογική διεργασία είχε ως αποτέλεσμα της να δημιουργηθεί το ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου
Αιγαίου. Σ’ αυτό το τόξο ανήκουν τα ηφαίστεια στο Σουσάκι (Κρομμυωνίας), στα Μέθανα, στον
Πόρο, στη Μήλο, στη Νίσυρο και στη Σαντορίνη. Κατά μήκος του τόξου μόνο τρία είναι τα ενεργά
ηφαίστεια, των Μεθάνων, της Σαντορίνης και της Νισύρου.
Εκρήξεις ηφαιστείων
Κάποτε πολλοί νόμιζαν ότι ολόκληρο το εσωτερικό της γης ήταν μία διάπυρη μάζα υγροποιημένων
πετρωμάτων και ότι ο στερεός φλοιός της γης επιπλέει στην υγροποιημένη ολόθερμη μάζα. Σήμερα
οι γεωλόγοι πιστεύουν ότι μόνο σε μερικά μέρη της γης υπάρχουν τέτοιοι θύλακες. Αν τα στερεά
πετρώματα, που βρίσκονται επάνω απ’ αυτούς τους θύλακες, υποστούν ρήγματα ή εξασθενήσουν,
το μάγμα μπορεί να βρει διέξοδο ανάμεσά τους. Αυτή η διέξοδος του μάγματος στην επιφάνεια
αποτελεί την έκρηξη των ηφαιστείων. Υπάρχουν εκρήξεις βίαιες και εκρήξεις μικρής δύναμης. Αν το
μάγμα, που βγαίνει από τον κρατήρα του ηφαιστείου, δεν είναι πολύ πυκνό, τα αέρια εξέρχονται
εύκολα και οι εκρήξεις τότε δεν είναι δυνατές. Αν όμως το μάγμα είναι πυκνόρρευστο, τα αέρια
δυσκολεύονται να βγουν και τότε οι εκρήξεις είναι πολύ βίαιες. Το μάγμα που βγαίνει από το
ηφαίστειο λέγεται λάβα. Η λάβα όταν βγει από το ηφαίστειο, με τον καιρό κρυώνει και
στερεοποιείται. Αν εκτιναχθεί ψηλά στον αέρα, στερεοποιείται σε σκόνη που λέγεται ηφαιστειακή
τέφρα. Μερικές από τις σημαντικότερες εκρήξεις είναι οι εξής:
Πομπηία - Βεζούβιος
Η Πομπηία ήταν πόλη της νότιας Ιταλίας που χτίστηκε τον 5ο αιώνα από τους Έλληνες στους
πρόποδες του Βεζούβιου. Έπεσε στα χέρια των Ρωμαίων και είχε επηρεαστεί από τον
ελληνορωμαϊκό πολιτισμό. Το 62 μ.Χ. έγινε ένας σφοδρότατος σεισμός, που συντάραξε την ωραία
και πλούσια αυτή πόλη. Αλλά ο σεισμός αυτός δεν ήταν παρά το προμήνυμα για την ολοσχερή
- 58 -
καταστροφή της. Λίγα χρόνια αργότερα, στις 14 Αυγούστου του 79 μ.Χ., μετά από τη φοβερή
έκρηξη του Βεζούβιου, ένα κύμα από λάβα, στάχτη και φωτιά την έθαψε για πάντα. Στην αρχή
σηκώθηκε ένα φοβερό σύννεφο από στάχτη, η οποία σκέπασε την πόλη σε ύψος ενός μέτρου.
Αφού αντιλήφθηκαν οι κάτοικοι της Πομπηίας την θεομηνία, άρχισαν να τρέπονται σε φυγή.
Πολλοί όμως άλλαξαν γνώμη και ξαναγύρισαν πίσω
αλλά τα έπιανε παραλυσία από τον πανικό. Ύστερα
από το σύννεφο στάχτης, κατέκλυσε την πόλη μια
αφάνταστη καταιγίδα από ηφαιστειακά πετρώματα και
κίσσηρι (ελαφρόπετρα), που την σκέπασαν σε ύψος 3
και περισσότερα μέτρα, πάνω δε σ’ αυτές επικάθησε
ένα νέο στρώμα από στάχτη και πέτρες, ώστε η
σημερινή επίχωση φτάνει στα 6-7 μέτρα. Περισσότερα
από 2.000 άτομα τάφηκαν ζωντανά και πέθαναν έτσι
από ασφυξία. Πρώτη ανακάλυψη τμήματος της
Πομπηίας έγινε το 1592 τυχαία κατά τις εργασίες για
την
κατασκευή
ενός
υπόγειου
υδραγωγείου.
Διασώθηκαν, προστατευμένες από τη φθορά του
χρόνου, όλες οι πλούσιες επαύλεις, με τις πολυάριθμες
τοιχογραφίες τους, η αγορά, οι ναοί, το θέατρο, οι αψίδες, τα καταστήματα και τα ιδιωτικά σπίτια.
Διασώθηκαν και λεπτομέρειες που μας δείχνουν τον ξαφνικό θάνατο της πόλης, από την
καθημερινή ζωή που διακόπηκε απότομα.
Η καταστροφή του Μινωικού πολιτισμού-το ηφαίστειο της Σαντορίνης
Πριν από 3.000 χρόνια, η γιγαντιαία έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης έπληξε την Ανατολική
Μεσόγειο με φονικά κύματα που σάρωσαν τις ακτές του σημερινού Ισραήλ. Τα γιγαντιαία τσουνάμι
από την καταστροφική έκρηξη χτύπησαν τις ακτές της Ανατολικής Μεσογείου από την Κρήτη ως
την Κύπρο, την Αίγυπτο, τη Φοινίκη και τα μικρασιατικά παράλια. Τα τσουνάμι και τα πυκνά νέφη
τέφρας από την έκρηξη προκάλεσαν μεγάλες πολιτισμικές αλλαγές στην περιοχή της Ανατολικής
Μεσογείου για πολλές δεκαετίες, ακόμα και αιώνες. Λίγο μετά την έκρηξη, η επιβίωση σε ολόκληρη
την έκταση του νησιού ήταν αδύνατη, αφού η συγκέντρωση λεπτόκοκκης στάχτης υπερβαίνει τα
όρια και δημιουργεί ασφυξία. Αυτή η
έκρηξη ήταν η μεγαλύτερη ηφαιστειακή
έκρηξη που έγινε στον κόσμο τα τελευταία
10.000 χρόνια και δεν έχει σταματήσει να
αποτελεί αντικείμενο έρευνας. Το ηφαίστειο
της Σαντορίνης, σύμφωνα με έρευνες
επιστημόνων, έφερε στο Αιγαίο πρόωρο
χειμώνα. Ο ήλιος κρύφτηκε και η
θερμοκρασία στο Αρχιπέλαγος έπεσε
σταδιακά τουλάχιστον κατά δυο βαθμούς
Κελσίου.
Ηφαίστειο Emeishan
Η έκρηξη του έγινε πριν 260 εκατομμύρια χρόνια στην επαρχία Emeishan νοτιανατολικά της Κίνας
και σύμφωνα με τους αμερικανούς και κινέζους γεωλόγους υπήρξε πραγματικά γιγαντιαία αφού
εξάλειψε όλα τα είδη θαλάσσιας ζωής στον πλανήτη.
- 59 -
Ηφαίστειο Τόμπα
Η έκρηξη του απελευθέρωσε 2.500 κυβικά χιλιόμετρα μάγματος. Υπήρξε η μεγαλύτερη των
τελευταίων 2 εκατομμυρίων ετών. Αποδεκάτισε τους πληθυσμούς των ανθρωποειδών, τους
απομόνωσε και ευνόησε την ανεξάρτητη εξέλιξη τους.
Ηφαίστειο Laki
Είναι ηφαίστειο της Ισλανδίας και παρουσίαζε δραστηριότητα για οχτώ ολόκληρους μήνες το 1784.
Το νέφος που δημιούργησε σκέπασε την Βόρεια Ευρώπη αλλά και μέρος της Βόρειας Αμερικής.
Ηφαίστειο Tambora
Με την έκρηξη του το νέφος στάχτης που έβγαλε έκρυψε τον ήλιο και η θερμοκρασία παρουσίασε
πτώση για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Το 1816 ονομάστηκε «η χρονιά δίχως καλοκαίρι».
Ηφαίστειο Pinatubo
Η μεγαλύτερη ηφαιστειακή έκρηξη του 20ού αιώνα σημειώθηκε το 1991 στις Φιλιππίνες από την
ενεργοποίηση του Pinatubo. Η στήλη της στάχτης άγγιξε τα 7 χιλιόμετρα ύψος και η μείωση της
θερμοκρασίας του πλανήτη που προκλήθηκε από αυτή ήταν της τάξεως του μισού βαθμού.
Ηφαίστειο Eyjafjallajökull (Εϊγιαφιατλαγιοκούτλ)
Η μεγαλύτερη ηφαιστειακή έκρηξη των τελευταίων ετών έλαβε χώρα στα νότια της Ισλανδίας. Το
ηφαίστειο αυτό εξερράγη στις 14 Απριλίου του
2010 εκτινάσσοντας τεράστιες ποσότητες
σε κυβικά χιλιόμετρα ηφαιστειακής τέφρας που
κάλυψε τη βόρεια Ευρώπη και έφθασε μέχρι τη
Ρωσία. Η νέα αυτή ενεργοποίησή του άρχισε να
φαίνεται από τα τέλη του Δεκεμβρίου του 2009
με μία επαναλαμβανόμενη σειρά μικροσεισμών
αύξουσας έντασης. Από τη πρώτη στιγμή της
εκτίναξης
της
ηφαιστειακής
τέφρας,
διακόπηκαν οι αεροπορικές συγκοινωνίες της
Ευρώπης,
με
σταδιακό
κλείσιμο
των
αεροδρομίων, προκειμένου έτσι να αποφευχθεί αεροπορικό δυστύχημα.
Επίδραση των ηφαιστείων στη ζωή μας
Τα ηφαίστεια αποτελούν ισχυρή πηγή πλούτου για τους ντόπιους κατοίκους των τόπων που
βρίσκονται. Επειδή η γη γύρω από τα ηφαίστεια είναι ιδιαίτερα εύφορη, οι γεωργικές καλλιέργειες
και η εξόρυξη ηφαιστειογενών ορυκτών και μεταλλευμάτων είναι οι κύριες οικονομικές
δραστηριότητες που αναπτύσσονται γύρω από τα ηφαίστεια. Τα ηφαίστεια είναι δυνατή πηγή
τουρισμού, όπως το ηφαίστειο της Σαντορίνης. Σπανίως, η ηφαιστειακή δραστηριότητα μπορεί να
χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή γεωθερμικής ενέργειας. Μεγάλο μέρος της ξηράς καλύπτεται από
ηφαιστειακά πετρώματα, τα οποία έχουν δώσει σημαντικά κοιτάσματα ορυκτών πρώτων υλών. Οι
θερμές πηγές που δημιουργούνται χρησιμοποιούνται κυρίως για ιαματικούς σκοπούς, ενώ τα ποσά
γεωθερμικής ενέργειας, που είναι διαθέσιμα σε ηφαιστειακές περιοχές, αξιοποιούνται για την
παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τα ηφαίστεια επιτρέπουν στους γεωλόγους να μελετήσουν
καλύτερα το άγνωστο εσωτερικό του πλανήτη μας.
- 60 -
Πανδημίες και επιδημίες
Τα λιμώδη νοσήματα έχουν την ικανότητα να καταστρέψουν ολόκληρες χώρες και ηπείρους,
καθώς τα μικρόβια που ευθύνονται για αυτά ταξίδευουν μαζί με τους ανθρώπους στα ταξίδια τους.
Μία πανδημία θεωρείται η επιδημία που μεταδίδεται γρήγορα σε μεγάλο αριθμό ατόμων μια
συγκεκριμένης περιοχής. Η εξάπλωση της επιδημίας γίνεται γρηγορότερα όταν την ευνοούν οι
συνθήκες, δηλαδή το κλίμα, η υγιεινή ενός τόπου και η κατάσταση της υγείας των ευπαθών
ομάδων μιας περιοχής.
Χολέρα
Η χολέρα ένα νόσημα που προκαλείται από το βακτήριο
δονάκιο της χολέρας και χαρακτηρίζεται από έντονη διάρροια,
η οποία μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αφυδάτωση. Οφείλεται
στην κατανάλωση νερού, γάλακτος, ή τροφών που έχουν
μολυνθεί εξαιτίας των ανθυγιεινών τρόπων λειτουργίας των
συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης. Η αρχή της ασθένειας
είναι γενικά ξαφνική, με τις περιόδους επώασης να ποικίλλουν
από 6 ώρες ως 5 ημέρες. Κοιλιακοί μυϊκοί σπασμοί, ναυτία,
εμετός, αφυδάτωση και κλονισμός είναι μερικά συμπτώματα. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή μιας και
μετά από σοβαρή απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών, μπορεί να επέλθει ο θάνατος.
Πανώλη
Η πανώλη (γνωστή και ως πανούκλα) είναι η οξεία λοιμώδης
νόσος, που προκαλείται από το βακτήριο Yersinia pestis
(βάκιλος του Γερσίν). Η νόσος μεταδίδεται στον άνθρωπο από
το τσίμπημα ψύλλων, (κυρίως του είδους Xenopsylla cheopsis),
που παρασιτούν σε άρρωστο ποντικό. Μεταδίδεται εύκολα και
γρήγορα με άμεση ή έμμεση επαφή, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις
πνευμονικής εντόπισης, οπότε μεταδίδεται ακόμα και με τα
σταγονίδια. Είναι βαριάς μορφής ασθένεια, με υψηλό πυρετό
και τοξική κατάσταση και εμφανίζεται σε τρεις μορφές:
 βουβωνική (έντονη αιμορραγική λεμφαδενίτιδα),
 πνευμονική, που είναι ιδιαίτερα μολυσματική μορφή (βαριά πνευμονία)
 σηψαιμική.
Φυματίωση
Η Φυματίωση, ΜTB ή ΤΒ (συντομογραφία για το βάκιλο
tubercle) είναι μια κοινή και σε πολλές περιπτώσεις,
θανατηφόρα, μολυσματική νόσος. Προκαλείται από διάφορα
στελέχη μικροβακτηρίων και προσβάλει συνήθως τον
πνεύμονα, αλλά μπορεί να επηρεάσει και άλλα μέρη του
σώματος. Η φυματίωση μεταδίδεται, όταν οι άνθρωποι που
νοσούν από φυματίωση βήχουν, φταρνίζονται ή μεταδίδουν το
σάλιο τους, μέσω του αέρα. Οι περισσότερες λοιμώξεις είναι
ασυμπτωματικές και λανθάνουσες. Όμως, περίπου μία στις
- 61 -
δέκα λοιμώξεις σε λανθάνουσα μορφή εξελίσσεται τελικά σε ενεργό νόσο. Εφόσον η φυματίωση
δεν αντιμετωπιστεί, αποβαίνει μοιραία για πάνω από το 50% των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί.
Τα κλασικά συμπτώματα ενεργού λοίμωξης από φυματίωση είναι ο χρόνιος βήχας με ίχνη
αίματος στα πτύελα, ο πυρετός, η νυχτερινή εφίδρωση και η απώλεια βάρους.
Η θεραπεία της φυματίωσης είναι δύσκολη, ενώ απαιτεί τη χορήγηση πολλαπλών αντιβιοτικών για
μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι περισσότεροι άνθρωποι τις αναπτυσσόμενες χώρες κολλούν
φυματίωση λόγω μειωμένης ανοσίας. Συνήθως, αυτοί οι άνθρωποι κολλούν φυματίωση επειδή
έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV και εμφανίζουν AIDS.
Κίτρινος πυρετός
Ο Κίτρινος πυρετός είναι ιογενές λοιμώδες νόσημα που μεταδίδεται
στον άνθρωπο με τα τσιμπήματα των κουνουπιών. Συναντάται στις
τροπικές περιοχές της νότιας Αμερικής και της Αφρικής, ενώ
απουσιάζει από τις χώρες της Ασίας. Εμφανίζεται (τις περισσότερες
περιπτώσεις) με ξαφνικά ρίγη και πυρετό. Ακολουθεί κεφαλαλγία,
πόνος στην πλάτη, πόνοι σε όλο το σώμα, ναυτία, εμετός και
κοκκίνισμα των ματιών. Ακολουθούν τρεις ημέρες όπου τα κλινικά
συμπτώματα παρουσιάζουν ύφεση αλλά κατά 50% τα συμπτώματα
επιστρέφουν κι η πορεία του νοσήματος περνά στην δεύτερη φάση. Ο πυρετός επανέρχεται,
εμφανίζεται ίκτερος, αιμορραγίες, κυρίως αιματέμεση, υπνηλία, αδυναμία της λειτουργίας της
ουροδόχου κύστεως και βραδυκαρδία. Ακολουθούν παραλήρημα, καταπληξία, κώμα, τα οποία
οδηγούν το 50% των ασθενών που θα νοσήσουν στο θάνατο.
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τον κίτρινο πυρετό, σημαντική λοιπόν είναι η πρόληψη. Βασική
πρόληψη είναι ο εμβολιασμός των ατόμων που ταξιδεύουν ή πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες
που βρίσκονται εντός την επικίνδυνης ζώνης. Και η αποφυγή των τσιμπημάτων από κουνούπια.
Ελονοσία
Η Ελονοσία είναι λοιμώδης ασθένεια που προκαλείται από
παρασιτικά πρωτόζωα του γένους Πλασμώδιο και η οποία
μεταδίδεται στον άνθρωπο μόνο από το θηλυκό κουνούπι του
γένους Ανωφελές. Το όνομά της προέρχεται από τις λέξεις
έλος και νόσος, καθώς είχε παρατηρηθεί ότι η νόσος ήταν
ιδιαίτερα διαδεδομένη γύρω από ελώδεις περιοχές.
Τα πρώτα συμπτώματα της νόσου κάνουν την εμφάνιση τους
10 ημέρες ως και 4 εβδομάδες μετά την μόλυνση, αν και
μπορεί να εμφανιστούν και μετά από 8 ημέρες και μέχρι και 1 χρόνο κατόπιν τα μόλυνσης. Αφού
τα συμπτώματα εκδηλωθούν, θα εμφανίζονται ξανά σε κύκλους των 48-72 ωρών.
Τα περισσότερα συμπτώματα οφείλονται στην μεγάλη συγκέντρωση των παρασίτων merozoites
στο αίμα, από την αναιμία που καταστρέφει τα ερυθρά αιμοσφαίρια και από τα προβλήματα που
προκαλούνται από την μεγάλη συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης στο αίμα, η οποία εμφανίζεται λόγω
της διάσπασης των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: αναιμία, ρίγη, κόμμα,
σπασμούς, πυρετό, πονοκέφαλο, ίκτερο, πόνο των μυών, και ναυτία.
- 62 -
Ευλογιά
Η ευλογιά είναι μια μολυσματική ασθένεια που προσβάλλει
αποκλειστικά τον άνθρωπο και προκαλείται από δυο ιούς, είτε
τον Variola major ή τον Variola minor. Η ασθένεια είναι
γνωστή και με τη λατινική ονομασία Variola, που παράγεται
από το λατινικό various, που σημαίνει "με στίγματα" (στη
συγκεκριμένη περίπτωση τα εξανθήματα που εμφανίζονται με
την ασθένεια).
Η ευλογιά χτυπά κυρίως τα μικρά αιμοφόρα αγγεία του δέρματος, καθώς και του στόματος και του
λαιμού. Στο δέρμα, προκαλεί χαρακτηριστικά ερυθηματώδη εξανθήματα και αργότερα φουσκάλες
γεμάτες υγρό.
Ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας
O ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας ή HIV, (ακρωνύμιο
του αγγλικού του ονόματος Human Immunodeficiency Virus)
είναι ο ιός που προκαλεί τη νόσο AIDS. Η εξάπλωση του HIV
έχει πάρει το χαρακτήρα πανδημίας, καθώς έχουν πεθάνει από
AIDS περίπου 30 εκατομμύρια άτομα, ενώ άλλα 34
υπολογίζεται ότι είναι φορείς.
Η μόλυνση με τον HIV ακολουθεί τρία διακριτά στάδια. Το
πρώτο στάδιο, από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι και μερικές βδομάδες μετά από αυτή,
χαρακτηρίζεται από την έντονη παραγωγή αντιγράφων του ιού στο αίμα, ενώ συνήθως
εμφανίζονται και κάποια κλινικά συμπτώματα (που δεν οδηγούν πάντα σε διάγνωση καθώς
μοιάζουν με αυτά των συνηθισμένων ιώσεων. Ο ιός σε αυτή τη φάση προσβάλλει τα CD4+ T
κύτταρα, που αποτελούν και τους κύριους ξενιστές του, καθώς και τους μακροφάγους και τα
δενδριτικά κύτταρα. Καθώς τα CD8 λεμφοκύτταρα αναλαμβάνουν δράση, παρατηρείται μείωση της
συγκέντρωσης του ιού στο αίμα και ο φορέας περνάει στο δεύτερο στάδιο της μόλυνσης, αυτό της
ασυμπτωματικής λοίμωξης που χαρακτηρίζεται από βραδύτερη αναπαραγωγή του ιού και πτώση
της συγκέντρωσης των CD4+ κυττάρων, και διαρκεί, χωρίς τη λήψη αγωγής, κατά μέσο όρο οκτώ
χρόνια. Όταν η συγκέντρωση των CD4+ πέσει κάτω από ένα ορισμένο όριο, ο οργανισμός γίνεται
ευάλωτος σε λοιμώξεις που σε έναν υγιή άνθρωπο θα καταπολεμούνταν, καθώς και σε νεοπλασίες,
ασθένειες του νευρικού συστήματος κ.α. Αυτό είναι το τρίτο στάδιο της μόλυνσης, δηλαδή η νόσος
του AIDS, που οδηγεί τον ασθενή στο θάνατο.
Η HIV λοίμωξη σήμερα αντιμετωπίζεται με συνδυασμούς αντιρετροϊικών φαρμάκων, που
επιβραδύνουν την πορεία της και την εμφάνιση και εξέλιξη του AIDS, δίνοντας στους ασθενείς που
τη λαμβάνουν προσδόκιμο ζωής κοντά σε αυτό του γενικού πληθυσμού, χωρίς ωστόσο να λείπουν
οι παρενέργειες.
Γρίπη των χοίρων (H1N1)
Η γρίπη των χοίρων είναι μια μορφή γρίπης που προσέβαλλε αρχικά
τα γουρούνια. Το 2009 μια μετάλλαξη της γρίπης των χοίρων
μεταφέρθηκε στον άνθρωπο και προκάλεσε την πανδημία γρίπης
των χοίρων. Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με άλλες μορφές
γρίπης, και περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα, πονοκέφαλο, πόνο στους
μυς ή τις κλειδώσεις, πόνο στο λαιμό, κούραση και μύτη που τρέχει.
- 63 -
Διάρροια και ο εμετός έχουν αναφερθεί επίσης σε μερικές περιπτώσεις.
Γρίπη των πουλερικών (H5N1)
Πρόκειται για μεταδοτική ασθένεια των ζώων, που προκαλείται
από ιούς οι οποίοι συνήθως μολύνουν όλα τα είδη πτηνών και σε
σπάνιες περιπτώσεις τους χοίρους. Ωστόσο ως ιδιαιτέρως ευπαθής
ομάδα θεωρείται εκείνη των νηκτικών πτηνών (πάπιες, χήνες)
οικόσιτων και αγρίων. Στα συγκεκριμένα είδη η νόσος μπορεί να
προσλάβει πολύ γρήγορα διαστάσεις επιδημίας. Στα πτηνά, η
γρίπη εμφανίζεται με δύο μορφές. H πρώτη προκαλεί ήπια
συμπτώματα (αλλοιώσεις των φτερών, μειωμένη ωοτοκία). H
δεύτερη, γνωστή ως γρίπη των πτηνών υψηλής παθογένειας, είναι άκρως μεταδοτική και
θανατηφόρος - τα ποσοστά θνησιμότητας αγγίζουν το 100%. Σε αυτή τη μορφή ανήκει το
στέλεχος H5N1 του τύπου A του ιού της γρίπης, το οποίο από το 2003 ως σήμερα έχει προκαλέσει
τον θάνατο πλέον των 60 ανθρώπων στη Νοτιοανατολική Ασία.
Τα μολυσμένα με το στέλεχος H5N1 πτηνά το μεταδίδουν μέσω των περιττωμάτων και των
ρινικών εκκρίσεών τους. Ο ιός πολλαπλασιάζεται όπου επικρατεί συγχρωτισμός μεγάλου αριθμού
πτηνών, όπως στα πτηνοτροφεία ή στους υγροβιότοπους. Τα κρούσματα που έχουν ως σήμερα
καταγραφεί σε ανθρώπους αφορούν άτομα τα οποία βρίσκονταν σε στενή επαφή με πουλερικά,
όπως πτηνοτρόφοι και κτηνίατροι.
Τα αρχικά συμπτώματα περιλαμβάνουν: υψηλό πυρετό (συνήθως υψηλότερο από 38°C), έντονο
άλγος και πόνο σε όλο το σώμα. Και πιθανώς: δύσπνοια, διάρροια, έμετο, κοιλιακό πόνο, και πόνο
στο στήθος. Παρεπόμενα, σχεδόν όλοι οι ασθενείς εκδηλώνουν πνευμονία και πολλά από τα
όργανά τους ίσως πάψουν να λειτουργούν κανονικά.
Βιολογικά όπλα
Στις μέρες μας, όσο ποτέ άλλοτε,
επανέρχεται απειλητικά ο κίνδυνος
της μαζικής χρήσης βιολογικών όπλων
εναντίον αθώων από τρομοκράτες.
Υπάρχουν πολλά τέτοια βιολογικά
όπλα
τα
οποία
μπορεί
να
χρησιμοποιηθούν με διαφορετικούς
τρόπους. Θεωρείται από τους ειδικούς
ότι ο πιο επικίνδυνος τύπος πολέμου
για την ανθρωπότητα είναι ο
βιολογικός πόλεμος. Στην ουσία τα
βιολογικά όπλα είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που μπορεί να είναι βακτηρίδια, ιοί, μύκητες ή
τοξίνες. Μπορούν να προκαλέσουν πολλών ειδών επικίνδυνες θανατηφόρες ασθένειες όπως η
ευλογιά, η αλλαντίαση, η πανώλη, ο κίτρινος πυρετός. Έχουν δημιουργηθεί σοβαρές ανησυχίες και
φόβοι διεθνώς ότι οι τρομοκράτες μπορούν να διασπείρουν αποτελεσματικά στον ατμοσφαιρικό
αέρα τέτοιου είδους μικρόβια. Αυτά μεταδίδονται εξαιρετικά εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο και
μπορούν να καταστρέψουν ανθρώπινους πληθυσμούς, ζώα και φυτά σε μικρό χρονικό διάστημα.
Για την διασπορά των όπλων αυτών μπορούν να χρησιμοποιηθούν αεροπλάνα, πύραυλοι και
οβίδες. Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επιμολυνθούν τα φαγώσιμα και τα νερά. Η
- 64 -
αποτελεσματική διασπορά των βιολογικών αυτών όπλων χρειάζεται ειδική τεχνογνωσία και δεν
είναι εύκολη υπόθεση.
Υπερθέρμανση
Ο όρος παγκόσμια θέρμανση (global warming) δηλώνει μία ειδική
περίπτωση κλιματικής μεταβολής και αναφέρεται στην αύξηση της
μέσης θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας της Γης και των ωκεανών.
Αποδίδεται συχνά με διαφορετικό τρόπο, ως πλανητική
(υπερ)θέρμανση ή παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας, ενώ άλλες
φορές ταυτίζεται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου που αποτελεί
ένα μηχανισμό παγκόσμιας θέρμανσης.
Αίτια της υπερθέρμανσης
 Η αποψίλωση των δασών
 Ο εμπλουτισμός της ατμόσφαιρας με αέρια όπως το διοξείδιο του
άνθρακα και το μεθάνιο. Προκαλείται λόγω της χρήσης ορυκτών
καυσίμων από εργοστάσια, αυτοκίνητα, αεροπλάνα κ.α.
 Η Τρύπα του όζοντος. (Τρύπα του όζοντος ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο το στρώμα
του όζοντος που βρίσκεται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Γης και που
προστατεύει από την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία, μειώνεται σε πάχος πάνω από την
Ανταρκτική, έχοντας αρνητικά αποτελέσματα στην ανθρώπινη υγεία).
Συνέπειες τις υπερθέρμανσης
«Η φύση αλλάζει συνήθειες»
 Συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα.
 Αλλαγή κλίματος της Γης λόγω μετακίνησης ζωνών βροχοπτώσεων από τον Ισημερινό στο
Βορρά και ερημοποίηση των κάτω τμημάτων της εύκρατης ζώνης.
 Αύξηση του αριθμού των ημερών που θεωρούνται ιδανικές για την ανάπτυξη των φυτών.
 Εξαφανίζονται ζώα και φυτά και διαταράσσεται η ισορροπία στην τροφική αλυσίδα.
 Μετανάστευση ζώων και πουλιών εκτός εποχής.
 Νεκρωμένα δάση (από παράσιτα και παθογόνους μικροοργανισμούς).
«Ο θαλάσσιος κόσμος αργοπεθαίνει»
 Άνοδος της στάθμης των θαλασσών, πλημμύρες σε
χαμηλά υψόμετρα και λιώσιμο των πάγων.
 Λιώσιμο των πάγων – Συρρίκνωση θαλάσσιων
πάγων. Η Αρκτική θερμαίνεται ταχύτερα από κάθε
άλλη περιοχή, εκεί λιώνουν οι πάγοι και σε στεριά
και σε θάλασσα.
 Εισροή γλυκού νερού στις παγωμένες περιοχές το
οποίο αλλάζει την πορεία των ρευμάτων που
καθορίζουν τη διαμόρφωση του κλίματος.
 Κίνδυνος εξαφάνισης ορισμένων ειδών κοραλλιών
όταν η θερμοκρασία του νερού ξεπερνά τους 29ο C.
«Η υγεία απειλείται»
 Ανάπτυξη πολλών παθογόνων μικροοργανισμών.
- 65 -
 Συρρίκνωση πηγών διατροφής – Έλλειψη πόσιμου νερού
 Η άνοδος της θερμοκρασίας οδηγεί σε μείωση των πάγων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού
αλλά και σε αύξηση των θανάτων κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
 Η ύπαρξη υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας αποτελεί κατάλληλο υπόβαθρο για την
ανάπτυξη και εξάπλωση πολλών παθογόνων και μη μικροοργανισμών.( Οι θάνατοι από
ασθένειες σε ασθενέστερα οικονομικά στρώματα σχετίζονται με την υπερθέρμανση).
Πρέπει όμως να αναφέρουμε ότι το φαινόμενο μπορεί να συνοδευτεί και από ορισμένες θετικές
συνέπειες όπως:
 Η γεωργία στο μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης θα μπορούσε να ωφεληθεί από μία
συντηρητική άνοδο της θερμοκρασίας.
 Η παγκόσμια θέρμανση θα οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των ημερών που θεωρούνται
ιδανικές για την ανάπτυξη των φυτών.
Προβλέψεις για τον 21ο αιώνα από την υπερθέρμανση
 Υψηλότερες κατώτερες θερμοκρασίες.
 Λιγότερες μέρες με κρύο και παγωνιά σε όλες σχεδόν τις
περιοχές του πλανήτη.
 Ταχύτατη αύξηση της θερμοκρασίας.
 Οι μικροί παγετώνες της Ευρώπης θα εξαφανιστούν –
πολλοί από τους μεγάλους θα συρρικνωθούν.
 Το 50% της χλωρίδας της Ευρώπης θα κινδυνεύσει με
εξαφάνιση ή θα αφανιστεί ως το 2100.
Προβληματισμός για το μέλλον
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν μας ότι οι ειδικοί πιστεύουν πως οι μεγάλη αύξηση παγκοσμίων φαινομένων
(όπως πυρκαγιές δασών, θερμά κύματα, τεράστιες τροπικές καταιγίδες) οφείλονται κατά ένα
μεγάλο βαθμό στην αλλαγή του κλίματος και τις μετρήσεις που αποδεικνύουν ότι ο ρυθμός
αύξησης της θερμοκρασίας επιταχύνεται, αναζητήσαμε τις λύσεις που μπορούν να δοθούν. Με
δεδομένο ότι οι άνθρωποι ευθύνονται για την αλλαγή του κλίματος σε ένα μεγάλο μέρος,
διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να καταπολεμήσουμε
την υπερθέρμανση του πλανήτη μας. Για παράδειγμα για την μείωση εκπομπών αερίων μπορούμε
να μειώσουμε την χρήση των αυτοκινήτων, να χρησιμοποιούμε «καθαρές» μορφές ενέργειας
όπως ηλιακή ή αιολική, αλλά και να προστατεύουμε τα δάση και να συμμετέχουμε σε
δενδροφυτεύσεις.
- 66 -
Η ρύπανση του νερού
Δεν έχει σημασία ποιοι είμαστε, που ζούμε, τι
κάνουμε, όλοι εξαρτόμαστε από το νερό. Το
χρειαζόμαστε κάθε μέρα, με πάρα πολλούς
τρόπους. Χωρίς τροφή πεθαίνουμε σε ένα μήνα,
αν έχουμε νερό. Χωρίς νερό όμως πεθαίνουμε σε
10 ημέρες. Το χρειαζόμαστε για να είμαστε υγιείς,
το χρειαζόμαστε για να παράγουμε την τροφή
μας, για τις μεταφορές, την άρδευση και τη
βιομηχανία. Το χρειαζόμαστε για τα ζώα και τα
φυτά, για να αλλάζουν οι εποχές και τα χρώματα.
Ωστόσο, παρά τη σημασία των αποθεμάτων του νερού για τη ζωή και την ύπαρξή μας, δείχνουμε
μια συνεχώς αυξανόμενη έλλειψη σεβασμού για τα αποθέματα νερού. Τα σπαταλούμε, τα
λεηλατούμε, τα μολύνουμε, ξεχνώντας πόσο απαραίτητα είναι για την επιβίωσή μας, καθώς το
νερό παίζει σημαντικό ρόλο για τη ζωή του ανθρώπου και είναι πηγή ζωής! Η ρύπανση του είναι
ένα φαινόμενο που προκαλεί αλλαγές στο περιβάλλον και μπορεί να επηρεάσει ακόμα και να
εξαλείψει τους ζωντανούς οργανισμούς του πλανήτη μας. Προσεγγίζοντας αυτό το θέμα μάθαμε
πως υπάρχουν δυο μορφές ρύπανσης οι οποίες άλλοτε μπορούν να γίνουν αντιληπτές από τον
άνθρωπο και άλλοτε όχι.
Πηγές ρύπανσης του νερού
Είναι πολλοί οι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν τη ρύπανση του νερού για τους οποίους
ευθύνεται ο άνθρωπος. Αρχικά τα ακάθαρτα νερά πόλεων που προέρχονται από σπίτια, σχολεία,
νοσοκομεία, και διάφορες βιοτεχνίες. Στη συνέχεια τα απόβλητα που προέρχονται από βιομηχανίες
και περιέχουν τοξικές ουσίες. Αξίζει να αναφερθεί η ασθένεια Minamata, που παρουσιάστηκε σε
ένα χωριό της Ιαπωνίας. Αιτία ήταν η ποσότητες
μιας τοξικής ουσίας που κατέληγε από ένα
εργοστάσιο παραγωγής πλαστικού στο ποτάμι μαζί
με αλλά υγρά και στερεά απόβλητα προκαλώντας
σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων,
καθώς τα γεωργικά και κτηνοτροφικά απόβλητα
που προέρχονται από καλλιεργούμενες εκτάσεις
και από μονάδες εκτροφής ζώων. Αξιοσημείωτο
είναι το γεγονός της καταστροφής μιας από τις
μεγαλύτερες λίμνες του κόσμου της λίμνης Αράλη
της οποίας η στάθμη κατέβηκε, ο όγκος και η
έκταση μειώθηκαν λόγω των γεωργικών
αποβλήτων.
Τέλος η ρύπανση της θάλασσας αλλά και του
εδάφους με πετρελαιοειδή έχει τεράστιες
συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον. Το πετρέλαιο είναι ελαφρότερο από το νερό και γι’ αυτό
επιπλέει στην επιφάνεια του. Σχεδόν επί δυο δεκαετίες τα θύματα της πετρελαιοκηλίδας του
“Exxon Valdez” στην Αλάσκα ζητούν μέσω των αμερικανικών δικαστηρίων από την Exxon mobil
την πληρωμή ποινικών αποζημιώσεων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Στις 24 Μαρτίου του 1989 το
πλοίο προσάραξε σε ύφαλο στο Πρινς Ουίλιαμς Σάουντ της Αλάσκας με αποτέλεσμα να
- 67 -
διαρρεύσουν 42 εκατ. λίτρα αργού πετρελαίου και να μολύνουν τις ακτές σε μήκος 500 χλμ.
Μελέτη του πανεπιστημίου της Αλάσκας έδειξε ότι μόλις το ένα τέταρτο της θαλάσσιας ζωής
επέζησε της καταστροφής. Η Αλάσκα δέχτηκε μια οικολογική καταστροφή που συντροφεύει τις
ζωές των κατοίκων της μέχρι σήμερα. Ψαροχώρια ερήμωσαν, επιχειρήσεις πτώχευσαν και
οικογένειες διαλύθηκαν.
Το γεγονός αυτό μας προβλημάτισε ιδιαίτερα και
αποφασίσαμε να αναζητήσουμε περισσότερες
πληροφορίες για τις πετρελαιοκηλίδες. Οι
ποσότητες πετρελαίου που λόγω ατυχήματος ή
ανθρώπινης αμέλειας διαρρέουν στην επιφάνεια
της θάλασσας, αποτελούν μια από τις σοβαρότερες
αιτίες ρύπανσης και καταστροφής. Η ρύπανση της
θάλασσας αλλά και του εδάφους με πετρελαιοειδή
έχει τεράστιες συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον.
Το στρώμα αυτό του πετρελαίου μειώνει την
ανανέωση του νερού με το οξυγόνο του αέρα, εμποδίζει τις ακτίνες του ήλιου να εισχωρήσουν
στη θάλασσα για τη φωτοσύνθεση, προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας του νερού, καθώς και η
πίσσα που εκβράζεται στις παραλίες καταστρέφει τους φυτικούς και ζωικούς οργανισμούς, ενώ έχει
υπολογιστεί ότι απαιτούνται 2-3 χρόνια για να αποκατασταθεί μερικώς η παράκτια χλωρίδα. Ως
προς τα πτηνά, τα φτερά τους καλύπτονται από πετρέλαιο, δε μπορούν να πετάξουν, πεθαίνουν
από το κρύο γιατί δεν έχουν πλέον το μονωτικό στρώμα των φτερών και των πούπουλων, ενώ
όσα επιβιώνουν, δηλητηριάζονται και πεθαίνουν στην προσπάθειά τους να απαλλαγούν από το
πετρέλαιο.
Επιπτώσεις της ρύπανσης του νερού
Σοβαρές είναι οι επιπτώσεις της ρύπανσης του
νερού στο περιβάλλον αλλά και στην υγεία του
ανθρώπου. Η κυριότερη συνέπεια είναι η μείωση
του οξυγόνου που είναι διαλυμένο στο νερό και
αυτό επηρεάζει τους θαλάσσιους οργανισμούς,
διότι τα ψάρια αναπνέουν μέσα στο νερό και από
εκεί παίρνουν το οξυγόνο, ωστόσο η μείωση του
μπορεί να επιφέρει το θάνατό τους.
Επιπροσθέτως ο ευτροφισμός των νερών, δηλαδή
η υπερβολική ανάπτυξη φυτοπλαγκτόν στα
επιφανειακά
νερά
από
την
υπερβολική
τροφοδοσία των νερών με θρεπτικές ουσίες
προκαλεί
σοβαρή διαταραχή του υδατικού
οικοσυστήματος όπως η μείωση ή η εξαφάνιση ποικιλίας ειδών με θανάτωση ή μετανάστευση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ρύπανση της λίμνης Κορώνεια της επαρχίας Λαγκαδά στο
νομό Θεσσαλονίκης όπου βρήκαν φρικτό θάνατο πάνω από 30.000 πτηνά λόγω της μακροχρόνιας
ρύπανσης της λίμνης, καθώς και η ρύπανση του πόσιμου νερού από εισαγωγή καρκινογόνων
ουσιών βιομηχανικών αποβλήτων στον ποταμό Ασωπό.
- 68 -
Ήλιος
Ο Ήλιος είναι το μοναδικό ουράνιο
σώμα, από το οποίο εξαρτάται η
ανθρωπότητα. Είναι ο αστέρας του
ηλιακού μας συστήματος και το
λαμπρότερο σώμα του ουρανού. Η
σημασία του είναι καίρια, καθώς με τη
θεμελιώδη
διαδικασία
της
φωτοσύνθεσης
προσφέρει
την
απαραίτητη ενέργεια για την ανάπτυξη
των ζωντανών οργανισμών. Διατηρεί
ακόμα την επιφανειακή θερμοκρασία της
Γης σε ανεκτά για τη ζωή επίπεδα,
καθώς
επίσης
προκαλεί
και
τα
μετεωρολογικά φαινόμενα.
Ο Ήλιος είναι το κοντινότερο στη Γη
άστρο, σε απόσταση 149.600.000 χλμ.
Είναι μια θερμή τέλεια σφαίρα αερίων
με μάζα που αποτελεί το 99,86% της
μάζας του ηλιακού συστήματος και
διάμετρο 1,4 εκατομμύρια χιλιόμετρα (
109 φόρες περισσότερο από τη Γη ),
στο εσωτερικό της οποίας γίνονται
θερμοπυρινικές
αντιδράσεις.
Αποτέλεσμα των αντιδράσεων είναι η
παραγωγή ενέργειας η οποία ύστερα
από εκατοντάδες χρόνια φτάνει στην
επιφάνεια του Ήλιου και στη συνέχεια
σε μόλις 8,3 λεπτά φτάνει στη Γη.
Τα τμήματα από τα οποία αποτελείται
είναι: ο Πυρήνας, η Ζώνη ακτινοβολίας,
η Ζώνη μεταφοράς, οι Υπερεπιφανειακές ροές, η Φωτόσφαιρα, η Χρωμόσφαιρα και το Στέμμα.
Αξιοποίηση της Ηλιακής Ενέργειας
Σήμερα αξιοποιούμε με πολλούς τρόπους την ευεργετική δράση της ηλιακής ακτινοβολίας:
 Με ενεργητικά ηλιακά συστήματα που
συλλέγουν την ηλιακή ακτινοβολία και τη
μετατρέπουν σε θερμότητα σε κάποια
θερμομονωμένη δεξαμενή, όπου και την
αποθηκεύουν.
 Με τα παθητικά ηλιακά συστήματα, τα οποία
εκμεταλλεύονται την ηλιακή ακτινοβολία για
θέρμανση ή ψύξη και δεν κάνουν χρήση
μηχανικών μέσων για τη μεταφορά της
θερμότητας προς το χώρο. Χρησιμοποιούν τη
- 69 -
φυσική ροή της θερμικής ενέργειας, εκμεταλλεύονται τις φυσικές ιδιότητες των υλικών του
κτηρίου, συλλέγουν την ηλιακή ενέργεια και αποθηκεύουν τη θερμότητα, στα δομικά
στοιχεία των κτιρίων (τοίχους, δάπεδα, οροφές, δώμα).
 Με την κατευθείαν μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική με τη χρήση των
φωτοβολταϊκών συστημάτων.
Ο Ήλιος παίζει σημαντικό ρόλο και στη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, καθώς τα φυτά δεσμεύουν
την ηλιακή ενέργεια στους χλωροπλάστες τους. Ο ρυθµός της φωτοσύνθεσης είναι δυνατό να
επιβραδυνθεί πολύ στο ασθενές φως ή και να µηδενιστεί. Το έντονο φως του Ήλιου είναι δυνατό
να προκαλέσει καταστροφή (αλλοίωση) της χλωροφύλλης με αποτέλεσμα να σταµατήσει η
φωτοσύνθεση. Επομένως χωρίς αυτήν δεν είναι δυνατή η συντήρηση και η συνέχιση της ζωής
στον πλανήτη µας.
Καταστροφολογία
Η έκρηξη του ηλίου, είναι μια από τις πιο
ρεαλιστικές θεωρίες καταστροφής του
πλανήτη μας. Σύμφωνα με υπολογισμούς των
αστρονόμων, σε 5 εκατομμύρια χρόνια
περίπου, ο ήλιος θα έχει εξαντλήσει όλο το
υδρογόνο (H) που διαθέτει και καίει αυτή τη
στιγμή, και έτσι θα αρχίσει να καίει ήλιο (He).
Κατά τη διάρκεια αυτή, ο ήλιος, θα έχει
κόκκινο χρώμα και θα μεγαλώσει δραματικά
το μέγεθός του, αυξάνοντας την μάζα του
κατά 30%. Η φάση αυτή, ονομάζεται «red
giant», δηλαδή «ερυθρός γίγαντας». Το
γεγονός ότι θα αυξήσει τη μάζα του, σημαίνει
ολοκληρωτική
καταστροφή
για
τους
πλανήτες που βρίσκονται κοντά του, συμπεριλαμβανομένης και της Γης, μιας και θα απορροφηθούν
από τον ήλιο. Αμέσως μετά την φάση του «ερυθρού γίγαντα», θα γίνει εξαιρετικά συμπαγής με
αποτέλεσμα να εκραγεί, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο το επονομαζόμενο φαινόμενο
«supernova». Από την άλλη, στην περίπτωση που η Γη γλιτώσει χωρίς να απορροφηθεί από τον
- 70 -
ήλιο, και πάλι θα είναι καταστροφικό το φαινόμενο του «ερυθρού γίγαντα», καθώς ο ήλιος θα
έρθει πολύ κοντά στην Γη, και θα υπάρξει τεράστια αύξηση στην θερμοκρασία του πλανήτη μας,
με αποτέλεσμα να εξαφανιστεί κάθε είδους ζωντανού οργανισμού.
Ένα σύνηθες φαινόμενο που συμβαίνει κάθε 11 χρόνια, είναι οι λεγόμενες «ηλιακές
καταιγίδες»,δηλαδή οι έντονες ηλιακές εκρήξεις οι οποίες εκτοξεύουν στο διάστημα γιγαντιαίες
ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων και ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.
Οι ειδικοί της NASA εκτιμούν ότι το 2013 θα εκδηλωθούν τέτοιες καταιγίδες, και αυτή πρόκειται να
είναι η σφοδρότερη ηλιακή καταιγίδα που έχει βιώσει ο πλανήτης τα τελευταία 145 χρόνια. Ως
αποτέλεσμα αυτού ενδέχεται οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι, καθώς και τα ηλεκτρικά δίκτυα να
τεθούν εκτός λειτουργίας. Πιο απλά ο πλανήτης θα υποστεί ενεργειακό μπλάκ-αουτ. Παράλληλα
αναμένεται να υπάρξουν σοβαρά προβλήματα στις αερομεταφορές, στα νοσοκομεία και στα
τραπεζικά συστήματα.
Πυρηνική ενέργεια
Πυρηνική ενέργεια ή ατομική ενέργεια ονομάζεται η ενέργεια που απελευθερώνεται όταν
μετασχηματίζονται ατομικοί πυρήνες. Είναι δηλαδή, η δυναμική ενέργεια που είναι εγκλεισμένη
στους πυρήνες των ατόμων λόγω της αλληλεπίδρασης των σωματιδίων που τα συνιστούν. Η
πυρηνική ενέργεια απελευθερώνεται κατά τη σχάση (η διαδικασία κατά την οποία ένας ασταθής
ατομικός πυρήνας διασπάται σε δυο ή περισσότερους πυρήνες), ή σύντηξη (η συνένωση
ελαφρών πυρήνων σε βαρύτερους με ταυτόχρονη απελευθέρωση ενέργειας) των πυρήνων και
εφόσον οι πυρηνικές αντιδράσεις είναι ελεγχόμενες (όπως συμβαίνει στην καρδιά ενός πυρηνικού
αντιδραστήρα) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψει ενεργειακές ανάγκες.
Η πυρηνική ενέργεια παράγετε μέσα στους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Τριανταμία χώρες
διαθέτουν σήμερα 439 αντιδραστήρες, παράγοντας το 14% της ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως.
Η Γαλλία είναι η πρώτη χώρα παγκοσμίως σε πυρηνικούς αντιδραστήρες και καλύπτει το 78% της
ενέργειας που χρειάζεται. Αυτή τη στιγμή κατασκευάζονται 64 πυρηνικοί αντιδραστήρες, οι 26 εκ
των οποίων στην Κίνα, 10 στη Ρωσία, 6 στην Ινδία. Υπάρχουν όμως και αντιδραστήρες μικρής
ισχύος που χρησιμοποιούνται για ερευνητικούς σκοπούς, στην Ελλάδα υπάρχει αντιδραστήρας
ισχύος 5MW.
- 71 -
Χρήση πυρηνικής ενέργειας
Στα θετικά στοιχεία της πυρηνικής ενέργειας μπορούμε να κατατάξουμε την παραγωγή ηλεκτρικής
ενέργειας λόγω του μικρού κόστους παραγωγής και των μηδενικών εκπομπών ρύπων στην
ατμόσφαιρα. Το πυρηνικό καύσιμο παράγει θερμότητα η οποία ζεστάνει το νερό που βρίσκεται στα
μπόιλερ. Ως αποτέλεσμα το νερό μετατρέπεται σε ατμό, ο οποίος στη συνέχεια κινεί τις τουρμπίνες.
Έτσι επιτυγχάνεται η παραγωγή ηλεκτρισμού.
Η Πυρηνική Ιατρική είναι σύγχρονη ειδικότητα της Ιατρικής, η οποία χρησιμοποιεί μικρές
ποσότητες ραδιενεργών ουσιών ή ραδιοδιαγνωστικών αντιδραστηρίων για διαγνωστικούς αλλά και
για θεραπευτικούς λόγους. Οι ιατρικές εξετάσεις, οι οποίες γίνονται με αυτή την μέθοδο, είναι
γνωστές και ως σπινθηρογραφήματα.
Η πυρηνική ενέργεια χρησιμοποιείται επίσης και για την παραγωγή όπλων μαζικής καταστροφής
(ατομικές βόμβες). Οι ατομικές βόμβες χρησιμοποιούνται εν καιρώ πολέμου. Μπορούν να
αφανίσουν μεγάλο κομμάτι ενός πληθυσμού καθώς επίσης και να δημιουργήσουν σοβαρά
προβλήματα υγείας στους ανθρώπους που εκτέθηκαν σε μεγάλο βαθμό στη ραδιενέργεια.
Επιπλέον, ένα άλλο αρνητικό στοιχείο της πυρηνικής ενέργειας είναι τα ατυχήματα που μπορούν
να προκληθούν στους πυρηνικούς αντιδραστήρες ενός εργοστασίου.
Πυρηνική απειλή
Το 1952 στον Καναδά συνέβη το πρώτο
πυρηνικό ατύχημα με διαρροή ραδιενέργειας.
Από το 1952 μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί
25 ατυχήματα.
Το 1964 ένας Αμερικάνικος δορυφόρος
εφοδιασμένος με πλουτώνιο 238 για παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας δεν κατόρθωσε να μπει
στην προγραμματισμένη τροχιά. Αυτό είχε σαν
αποτέλεσμα την επάνοδο του στη Γη όπου και
συντρίβει απελευθερώνοντας στην ατμόσφαιρα
αρκετή ραδιενέργεια.
Το 1984 στην περιοχή του Τσερνομπίλ της
Σοβιετικής
Ένωσης
,
προκλήθηκε
το
σημαντικότερο ατύχημα από έκρηξη πυρηνικού
αντιδραστήρα. Το ατύχημα ήταν του μεγίστου
προβλεπόμενου στη διεθνή κλίμακα πυρηνικών
γεγονότων.
Το 1945 οι Η.Π.Α. πραγματοποίησαν την πρώτη
ρίψη ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα της
Ιαπωνίας. Μετά την έκρηξη υψώθηκε το
χαρακτηριστικό μανιτάρι το οποίο είχε ύψος 18
χιλιομέτρων. Η βόμβα ήταν τύπου ουρανίου
235 και είχε λάβει το προσωνύμιο LittleBoy.
Υπολογίζεται ότι με το που πραγματοποιήθηκε η
έκρηξη σκοτώθηκαν 70.000 χιλιάδες άνθρωποι.
Είναι σημαντικό όμως να τονίσουμε ότι πολύ
περισσότεροι πέθαναν αργότερα ή έπαθαν
σοβαρές επιπλοκές στην υγεία τους λόγω της
- 72 -
μεγάλης έκθεσης τους στη ραδιενέργεια. Λίγες μέρες αργότερα οι Η.Π.Α. πραγματοποίησαν και τη
δεύτερη ρίψη αυτή τη φορά στο Ναγκασάκι. Η βόμβα ήταν άλλου τύπου και χρησιμοποιούσε ως
γόμωση το πλουτώνιο. Η δεύτερη βόμβα γνωστή και με το προσωνύμιο Fat Man είχε αρχικό στόχο
την πόλη Κοκούρα, επειδή όμως το νησί Κιόσου στο οποίο βρίσκεται ήταν καλυμμένο από πυκνή
ομίχλη ο επικεφαλής της αποστολής ταγματάρχης Σουέινι στράφηκε στον αναπληρωματικό στόχο
που ήταν το Ναγκασάκι. Η έκρηξη αυτή τη φορά ήταν ακόμη ισχυρότερη και είχε ως αποτέλεσμα
την σχεδόν ολοκληρωτική διάλυση του αεροπλάνου που τη μετέφερε, το οποίο μετά βίας
κατάφερε να προσγειωθεί στο πλησιέστερο αεροδρόμιο. Η ρίψη των βομβών είχε ως τελικό
αποτέλεσμα τη λήξη του Β΄ παγκόσμιου πολέμου.
Το 2011 μετά το σεισμό στην Ιαπωνία και το τσουνάμι που ακολούθησε, συνέβη ατύχημα και στο
πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα σε έναν από τους τέσσερεις αντιδραστήρες.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα
πυρηνικές
δοκιμές
πραγματοποιήθηκαν από το Ιράν και
τη Β. Κορέα. Μάλιστα η δεύτερη
πραγματοποίησε ελεγχόμενη έκρηξη
σε υπόγειο εργαστήριο που είχε ως
αποτέλεσμα την πρόκληση σεισμού
4,9 βαθμών της κλίμακας ρίχτερ,
λόγω του μικρού εστιακού βάθους της
έκρηξης το οποίο ήταν μόλις ένα
χιλιόμετρο. Επίσης η Β. Κορέα
απείλησε
τις
Η.Π.Α.
ότι
θα
πραγματοποιήσει
ρίψη
ατομικής
βόμβας
στα
εδάφη
της.
Το
αποτέλεσμα των δοκιμών αυτών στις δύο αυτές χώρες ήταν η καταδίκη των πράξεων τους από τον
Ο.Η.Ε. και ο παγκόσμιος αποκλεισμός τους από τις άλλες χώρες.
- 73 -
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ξεκινώντας τον Σεπτέμβρη του 2012 την έρευνα μας, μας διακατείχε μια έξαψη να ανακαλύψουμε
αν θα έρθει το τέλος του κόσμου. Η ημερομηνία της 21ης Δεκεμβρίου 2012 ως το τέλος του
κόσμου σύμφωνα με το ημερολόγιο των Μάγιας ήταν πολυδιαφημισμένη και συγκέντρωνε την
αποδοχή πολλών και ένθερμων υποστηρικτών, τόσο ανθρωπολόγων που είχαν μελετήσει την
ιστορία των λαών της Μέσης Αμερικής και αναγνώριζαν τις άριστες αστρολογικές τους προβλέψεις
όσο και επιστημόνων που είχαν υπολογίσει ότι εκείνη την ημερομηνία θα γινόταν γαλαξιακή
ευθυγράμμιση και συμφωνούσαν ότι μπορούσε να προκαλέσει μεταβολές στο μαγνητικό πεδίο της
γης με ολέθριες συνέπειες.
Προσεγγίσαμε την ιστορία των λαών της Μέσης Αμερικής για να καταλάβουμε την κοσμοθεωρία
τους και πονοκεφαλιάσαμε να κατανοήσουμε τα ημερολόγια τους μιας και δεν βασίζονται στο
δεκαδικό αριθμητικό σύστημα που έχουμε συνηθίσει αλλά σε συνδυασμούς αριθμητικών
συστημάτων κυρίως του 13 και του 20. Έχοντας τελικά κατανοήσει πως με βάση το ημερολόγιο
μακράς μέτρησης η ημερομηνία 12.19.19.17.19 στις 20 Δεκεμβρίου 2012 σηματοδοτούσε το τέλος
των 13 baktun του 4ου κόσμου τους, και η 21 Δεκεμβρίου θα ήταν η μέρα 0.0.0.0.0 περιμέναμε αν
τελικά θα επιβεβαιωνόταν η κινδυνολογία περί «τέλους του κόσμου».
Δουλεύοντας παράλληλα τις προφητείες των αρχαίων χρόνων, του μεσαίωνα αλλά και τις
σύγχρονες διαδικτυακές
προβλέψεις διαπιστώσαμε ότι υπήρξαν πλήθος από παρελθούσες
«ημερομηνίες καταστροφής του κόσμου» ή «αποκαλυπτικών γεγονότων» που είχαν ανακοινωθεί
αλλά προσπεραστεί και κατά συνέπεια διαψευστεί.
Τελικά στις 21 Δεκεμβρίου 2012 διανύοντας την ημερομηνία 0.0.0.0.0 αποδείχτηκε ότι είχαμε
απλά μια επανεκκίνηση της μέτρησης του ημερολογίου. Όπως εμείς επανεκκινούμε το ημερολόγιο
μας κάθε 365 ημέρες, έτσι και το ημερολόγιο μακράς μέτρησης αφού ολοκλήρωσε για 4 η φορά τις
2016000 μέρες του ξεκίνησε ξανά από την αρχή, και ένα ακόμη εσχατολογικό σενάριο
διαψεύστηκε!
Φυσικά, ο άνθρωπος δεν ζει χωρίς μύθο και αν ο μύθος λείπει τον δημιουργεί ο ίδιος...
Δεν θα αργήσουν να κυκλοφορήσουν σύντομα άλλα σενάρια θέτοντας νέες «ημερομηνίες
συντέλειας του κόσμου».
Στην
συνέχεια
μελετήσαμε
γεωενδείξεις,
οικοενδείξεις, χρονοενδείξεις που καταγράφουν οι
επιστήμονες για τον πλανήτη μας και διαπιστώσαμε
ότι η επιστήμη για την «συντέλεια του κόσμου»
είτε θεωρεί υπεύθυνο τον άνθρωπο προβλέποντας
καταστροφές
λόγω
της
μόλυνσης
του
περιβάλλοντος, ενός ενδεχόμενου πυρηνικού
πολέμου ή ατυχήματος, ακόμα και λόγω μιας
πανδημίας, ή θεωρεί ότι θα είναι ένα φυσικό
φαινόμενο όπως μία πτώση μετεωρίτη, ο θάνατος
του ήλιου, σεισμοί, ή έκρηξη ηφαιστείων.
Στον αντίποδα των προφητών που θεωρούν την
συντέλεια αναπόφευκτη, η επιστήμη προσπαθεί να
βρει τρόπους να αποτρέψει την καταστροφή ή
τουλάχιστον να εξασφαλίσει την επιβίωση του
ανθρώπου, όταν / αν το μοιραίο συμβεί.
- 74 -
ΤΕΧΝΗΜΑ – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Η
μαθήτρια:
Μουστάκα
Δέσποινα
είχε
την
καλλιτεχνική επιμέλεια της
εργασίας μας.
Ζωγράφισε: το ημερολόγιο
Tzolkin,τον χάρτη της μέσης
Αμερικής, την αποκάλυψη
του Ιωάννη, την Πυθία, την
Σιβύλλα, τον Μέρλιν, την
μητέρα
Σίπτον,
τον
Νοστράδαμο, το σκίτσο του
Webbot καθώς και τα σκίτσα
των
πλανητών
που
χρησιμοποιήθηκαν
στην
ερευνητική έκθεση.
Με αυτά τα σκίτσα και με
σχετικό ενημερωτικό υλικό
συνέθεσε 2 πίνακες οι οποίοι
πλέον κοσμούν το σχολείο
μας.
- 75 -
ΑΝΑΦΟΡΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Μύθοι και παραδόσεις της Αρχαίας Αμερικής, Fernand Schwarz
ΜΕΞΙΚΟ Ταξιδιωτικός οδηγός των εκδόσεων Doring Kinsley
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΩΝ ΜΑΓΙΑ των Gilbert – Cotterell
Ο 12ος πλανήτης, Zacharia Stiichin
Περιοδικά National Geographic και Explorer
http://www.mythencyclopedia.com/
http://wikipedia.org
http://paranormal.about.com
http://xfacts.com
http://www.mgraeme.ic24.net
http://www.bibliotecapleyades.net
http://www.ancientscripts.com
http://katsba.ueuo.com
http://www.medlook.net.cy
http://earthquake.usgs.gov
http://www.seismoi.gr
http://www.meteoclub.gr
http://users.sch.gr/cosmathan
http://national-pride.org
http://www.hellinon.net
http://www.explain2012.com
http://beforeitsnews.com
http://thesecretrealtruth.blogspot.com
http://www.newsbomb.gr
http://www.metafysiko.gr
http://www.skepsou.gr
http://www.space.idx.gr
http://www.iatropedia.gr
http://www.news-medical.net
http://www.gr.european-lung-foundation.org
http://www.tovima.gr
http://www.angelaspinkyworld.blogspot.gr
http://www.geografiainfo.gr
http://www.aqualife.gr
http://www.watersave.gr
http://greek.ruvr.ru
http://www.dr-refill.gr
http://www.earthsos.gr
http://www.greenjustice.org.gr
http://www.astronomia.gr
http://www.sciencedaily.gr
- 76 -

ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΜΑ.pdf

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΜΕΛΗ

σεισμολογια

Σεισμολογικά Όργανα: Εγκατάσταση και Λειτουργία

Γενικές πληροφορίες και ύλη του μαθήματος