1 ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ [Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία] Σαπφούς 3, 81100 Μυτιλήνη (1ος Όροφος) [email protected], www.civilacademy.ucoz.org ΟΔΗΓΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Ακαδημαϊκού Έτους: 2013-2014 ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 2 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2013-2014 ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Αγαπητά Μέλη της Ακαδημίας των Πολιτών, Σας καλωσορίζω στα Εκπαιδευτικά Προγράμματα της Ακαδημίας των Πολιτών (http://civilacademy.ucoz.org) για το νέο Ακαδημαϊκό Έτος 2013-2014, που υλοποιούνται υπό την επιστημονική εποπτεία του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Τεχνολογίας του Τμήματος Προσχολικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά το χειμερινό εξάμηνο θα ασχοληθούμε με τη σχέση του θεάτρου και της ανθρώπινης συμπεριφοράς ή με άλλα λόγια με τη συσχέτιση της Ψυχολογίας και του θεατρικού παιχνιδιού (http://epapanis.blogspot.gr/2013/04/blogpost_4456.html). Όσοι από εσάς επιλέξετε το πρώτο (και δεύτερο επίπεδο) της προκήρυξης (http://epapanis.blogspot.gr/2013/06/2013-2014.html) με θεματική ενότητα: «ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ – ΨΥΧΟΔΡΑΜΑ - ΔΡΑΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ» θα παρακολουθήσετε δέκα (10) in vivo εβδομαδιαίες, τρίωρες, κοινωνικές συζητήσεις από ειδικευμένους συνεργάτες της Ακαδημίας (Καθηγητές Πανεπιστημίων και κάτοχοι διδακτορικών τίτλων ή έμπειροι επαγγελματίες με πολύχρονη δράση). Για το πρώτο επίπεδο χορηγείται βεβαίωση παρακολούθησης. Όσοι επιλέξετε το δεύτερο επίπεδο με θεματική ενότητα: «ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑ - ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ – ΨΥΧΟΔΡΑΜΑ - ΔΡΑΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ & ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ», θα παρακολουθήσετε τις δέκα (10) {κοινές με το Α΄ Επίπεδο} in vivo κοινωνικές συζητήσεις και επιπλέον πέντε (5) τρίωρες εβδομαδιαίες συμπληρωματικές διαδικτυακές συναντήσεις σε πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης και eεργασία {κόστος 150 ευρώ/εξάμηνο}. Σ’ αυτό το επίπεδο χορηγείται πιστοποιητικό παρακολούθησης με αναγραφή ωρών, κατόπιν επιτυχούς εξέτασης. Επιπρόσθετα, σ’ αυτή την ενότητα θα λάβετε και σχετικό εκπαιδευτικό υλικό σε ηλεκτρονική ή έντυπη μορφή. Το πρόγραμμα αυτό πραγματοποιείται σε συνεργασία με το «ΚΕΚ ΟΡΑΜΑ». Όλοι σας μπορείτε να βρείτε δωρεάν υλικό μελέτης στους παρακάτω συνδέσμους: http://independent.academia.edu/EfstratiosPapanis ή http://epapanis.blogspot.gr/ ή http://academyvolos.blogspot.gr/ Όσοι επιλέξετε το Ετήσιο Διαδικτυακό Πρόγραμμα Ψυχολογίας με θεματική: «Ειδική Αγωγή» 300 ωρών, θα έχετε τη δυνατότητα να απολαύσετε ένα από τα πιο οργανωμένα προγράμματα Ειδικής Αγωγής, το οποίο εδώ και πέντε χρόνια διεξάγεται με αμείωτο ενδιαφέρον. Το πρόγραμμα αυτό υλοποιείται, σε συνεργασία με το «ΚΕΚ ΟΡΑΜΑ». Οι κοινωνικές συζητήσεις πραγματοποιούνται μέσω πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης με πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό και εξειδικευμένους διδάσκοντες. Το κόστος ανέρχεται στα 200 ευρώ ετησίως. Για την εγγραφή απαιτείται γνώση Η/Υ. Πολύ υλικό (http://academia.edu/961261/, http://academia.edu/961218/ http://academia.edu/961212/_) σημειώσεις και άριστοι επαγγελματίες το υποστηρίζουν. , ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 3 Επιπλέον, η Ακαδημία λαμβάνοντας υπόψη τα αιτήματα πολλών εκπαιδευομένων για συμβουλευτική υποστήριξη διοργανώνει σε κάθε μία από τις πόλεις της προκήρυξης πέντε (5) Συμβουλευτικές Συναντήσεις διάρκειας 90΄ των 10-20 ατόμων για αντιμετώπιση προσωπικών, οικογενειακών και άλλων προβλημάτων υπό τη μορφή ομαδικής συμβουλευτικής. Οι συναντήσεις αυτές θα εποπτεύονται από άριστους ψυχολόγους με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και ψυχιάτρους, που συνεργάζονται με την Ακαδημία. Ταυτόχρονα, θα ενταθούν όλες οι κοινωνικές, φιλανθρωπικές και πολιτιστικές δράσεις της Ακαδημίας, στις οποίες καλείστε να συμμετέχετε ενεργά (https://www.dropbox.com/s/ui26mg1wlxou5d1/Κοινωνικές%20%20Φιλανθρωπικές%20Δράσεις%20Ακαδημίας.doc) Τέλος, όλοι οι εγγεγραμμένοι θα έχετε την ευκαιρία, εφόσον το επιθυμείτε, να προβάλλετε τα άρθρα σας στην Εφημερίδα της Ακαδημίας (www.a-typos.gr), στην οποία αρθρογραφούν Μέλη της Ακαδημίας των Πολιτών: Αγαπητά Μέλη, Σας παραθέτουμε τον Οδηγό Σπουδών, με σκοπό να ενημερωθείτε για την οργανωτική δομή της Ακαδημίας των Πολιτών, το Πρόγραμμα Σπουδών του θεσμού των Ανοικτών Λαϊκών Πανεπιστημίων, τα επιμέρους επιμορφωτικά προγράμματα/σεμινάρια που προσφέρει, καθώς και το επιστημονικό προσωπικό που τη στελεχώνει. Εύχομαι, από καρδιάς, να έχουμε όλοι μια γόνιμη και ευχάριστη ακαδημαϊκή χρονιά. Ο Πρόεδρος της Ακαδημίας των Πολιτών Δρ Ευστράτιος Παπάνης ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 4 ΑΝΟΙΚΤΑ ΛΑΪΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2013-2014 ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Έναρξη μαθημάτων: 01/10/2013, ημέρα Τρίτη Λήξη μαθημάτων: 24/1/2014, ημέρα Παρασκευή Διαλέξεις και μαθήματα δεν διενεργούνται: Την 28η Οκτωβρίου 2013 Την 17η Νοεμβρίου 2013 Από την 21η Δεκεμβρίου μέχρι και την 13η Ιανουαρίου ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Έναρξη μαθημάτων: 4/2/2014 ημέρα Τρίτη Λήξη μαθημάτων : 6/6/2014 ημέρα Παρασκευή Διαλέξεις και μαθήματα δεν διενεργούνται Καθαρά Δευτέρα 3/3/2014 Την 25η Μαρτίου 2014 Πάσχα 20/4/2014 Την 1η Μαΐου 2014 Του Αγίου Πνεύματος ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 5 ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Η Γραμματεία και ο τομέας διοικητικής και οργανωτικής υποστήριξης της Ακαδημίας των Πολιτών στεγάζεται στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας (οδός Σαπφούς, αριθμός 3, Μυτιλήνη Λέσβου). Το ωράριο λειτουργίας είναι 8:30π.μ. έως 4:00μ.μ. Επικοινωνία: Τηλ.: 22510-54.739 κιν. 6941-657.126, 6941-657.145 fax: 211-8000593 e-mail: [email protected] και [email protected] Οι σπουδαστές, αλλά και όσοι επιθυμούν να παρακολουθήσουν τα προγράμματα της Ακαδημίας των Πολιτών, μπορούν να ενημερώνονται από την ιστοσελίδα www.civilacademy.ucoz.org και από τις ανακοινώσεις της σελίδας «Ακαδημία των Πολιτών» στο Facebook, ενώ μπορούν να απευθύνονται στη Γραμματεία για τα ακόλουθα θέματα: Πληροφορίες προεγγραφών και εγγραφές στα Ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Θέματα που αφορούν στη σπουδαστική τους κατάσταση. Υποβολή αιτήσεων στα παράλληλα προγράμματα και σεμινάρια της Ακαδημίας των Πολιτών. Θέματα που αφορούν στην έκδοση σπουδαστικής ταυτότητας και των ειδικών προνομίων που φέρουν οι κάτοχοι αυτής. Μετεγγραφές μεταξύ τμημάτων Ανοικτών Λαϊκών Πανεπιστημίων. Οικονομικές εκκρεμότητες και διευθετήσεις. Κάθε ειδικό θέμα που τους αφορά. Ζητήματα πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης. Επίσης, οι ενδιαφερόμενοι για τα Ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια μπορούν να ζητούν πληροφορίες από τους κατά τόπους συντονιστές των πόλεων/περιοχών. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 6 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ - ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΠΟΥΛΕΡΟΥ ΠΗΝΕΛΟΠΗ: 6941-657.126 [για γραμματειακά –διοικητικά θέματα] ΜΠΑΛΑΣΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ: 6941-657.145 [για γραμματειακά – διοικητικά θέματα] ΑΝΤΕΝΑ ΑΘΗΝΑ : 6974-763.284 [για γραμματειακά – διοικητικά θέματα] ΤΑΛΙΑΝΝΗ ΣΟΦΙΑ: 22510-54.739 [για γραμματειακά – διοικητικά και λογιστικά θέματα] ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΑΓΑΣ: 6948-099.588 [για οικονομικά - λογιστικά θέματα] ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ Εγγραφή στα Ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια Προκειμένου να πραγματοποιηθεί η εγγραφή νέου σπουδαστή στα κατά τόπους Ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια που λειτουργούν από την Ακαδημία των Πολιτών θα πρέπει ο υποψήφιος να προσκομίσει μία μικρή φωτογραφία, φωτοτυπία ταυτότητας και το σχετικό αντίτιμο της συμμετοχής του, ανάλογα με το πρόγραμμα ή τα προγράμματα που επιθυμεί να εγγραφεί. Τα μέλη μπορούν να εγγραφούν σε παραπάνω από ένα πρόγραμμα, καθώς έχει κατά το δυνατόν ληφθεί μέριμνα ώστε τα προγράμματα να μην εμπλέκονται χρονικά ή διαδικαστικά. Η γραμματεία της Ακαδημίας συμπληρώνει και πρωτοκολλεί έντυπη αίτηση με τα στοιχεία του υποψήφιου σπουδαστή. Με την εγγραφή του και σε εύλογο χρονικό διάστημα, ο σπουδαστής παραλαμβάνει τη σπουδαστική του ταυτότητα (πάσο) στην οποία καταγράφονται οι παρουσίες του στις διαλέξεις και με την επίδειξη της οποίας απολαμβάνει εκπτώσεων και προσφορών από συμβεβλημένες με την ΑτΠ επιχειρήσεις. Η εγγραφή στο Ανοικτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο έχει διάρκεια ενός εξαμήνου του ακαδημαϊκού έτους και δίνει στον σπουδαστή το δικαίωμα να συμμετέχει σε όλες τις παράλληλες δωρεάν δράσεις της Ακαδημίας των Πολιτών, ενώ δεν υπάρχει η δυνατότητα επιστροφής του χρηματικού αντιτίμου σε περίπτωση αδυναμίας του σπουδαστή να ανταποκριθεί στις ακαδημαϊκές του υποχρεώσεις (παρουσία στις διαλέξεις). Για την ανανέωση εγγραφής του σπουδαστή απαιτείται η καταβολή των διδάκτρων για το επόμενο εξάμηνο του νέου ακαδημαϊκού έτους. Προεγγραφές στα Ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια πραγματοποιούνται και κατά τις ημέρες των διαλέξεων από τη Γραμματεία της Ακαδημίας των Πολιτών και από τους κατά τόπους συντονιστές των Ανοικτών Λαϊκών Πανεπιστημίων. Οι ημέρες και ώρες εγγραφών για τα ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια ανά την Ελλάδα βρίσκονται αναλυτικά στην ιστοσελίδα της Ακαδημίας www.civilacademy.ucoz.org. *Σημείωση: Τα έσοδα από τις εγγραφές στα Ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια διατίθενται για τη μετακίνηση και διαμονή των εισηγητών, τα λειτουργικά έξοδα της Ακαδημία των Πολιτών, καθώς και για την ίδρυση Ανοικτών Λαϊκών Πανεπιστημίων σε άλλες επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 7 Εγγραφή σε Προγράμματα/ Σεμινάρια Οι ενδιαφερόμενοι για τα Προγράμματα/Σεμινάρια που διοργανώνονται από την Ακαδημία των Πολιτών μπορούν να εγγραφούν σε αυτά με τους εξής τρόπους: Α) Μέσω ταχυδρομείου: Με ιδιόγραφη αίτηση του ενδιαφερομένου, η οποία θα περιλαμβάνει το ονοματεπώνυμο του σπουδαστή, πατρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, αρ. δελτίου ταυτότητας, ΑΦΜ και Δ.Ο.Υ., διεύθυνση κατοικίας, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και διεύθυνση κατοικίας. Επίσης θα πρέπει να αναγράφεται ο τίτλος του προγράμματος καθώς και η πόλη παρακολούθησης. Ηλεκτρονικές αιτήσεις ανά πρόγραμμα υπάρχουν ανηρτημένες στην ιστοσελίδα της Ακαδημίας των Πολιτών. Η αίτηση αποστέλλεται στα γραφεία της Ακαδημίας των Πολιτών: Σαπφούς 3, 1ος όροφος, ΤΚ. 81100, Μυτιλήνη, Λέσβος. Β) Μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: Η ηλεκτρονική αίτηση εγγραφής ( ή η ιδιόγραφη η οποία σε κάθε περίπτωση πρέπει να περιλαμβάνει τα στοιχεία που αναφέρθηκαν παραπάνω) αποστέλλεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected] ή [email protected]. Γ) Στα κεντρικά γραφεία της Ακαδημίας των Πολιτών: Σαπφούς 3, 1ος όροφος, ΤΚ. 81100, Μυτιλήνη, Λέσβος. Απαιτείται η φυσική παρουσία του ενδιαφερόμενου ή η δια νόμου εξουσιοδότηση άλλου ατόμου. Δ)Μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα εγγραφών: στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://civilacademy.ucoz.org/index/prokhryxh_anoichtwn_laikwn_panepisthmiwn_2013_20 14/0-120, όπως φαίνεται παρακάτω: ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 8 ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 9 ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ Για την εύρυθμη λειτουργία των Ανοικτών Λαϊκών Πανεπιστημίων, η Ακαδημία των Πολιτών έχει καταρτίσει «Εσωτερικό Κανονισμό Σπουδαστών», τον οποίο οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να τηρούν: 1. Οι σπουδαστές υποχρεούνται να φροντίζουν για την ενημέρωση τους όσον αφορά τα θέματα που σχετίζονται µε τις σπουδές τους και κάθε απόφαση ή οδηγία της Γραμματείας της Ακαδημίας, παρακολουθώντας τους πίνακες ανακοινώσεων που υπάρχουν σε όλα τα κτήρια που πραγματοποιούνται διαλέξεις. Ανάλογη ενημέρωση παρέχεται από τη Γραμματεία και μέσω της ιστοσελίδας της Ακαδημίας των Πολιτών: www.civilacademy.ucoz.org 2. Η Ακαδημία των Πολιτών εφαρμόζει «πολιτική μηδενικής ανοχής» απέναντι σε συμπεριφορές που προσβάλλουν, λοιδορούν ή στοχεύουν στην προσβολή της προσωπικότητας οποιουδήποτε εισηγητή, σπουδαστή, εργαζόμενου ή φιλοξενούμενου της Ακαδημίας. 3. Η Ακαδημία των Πολιτών υποχρεούται από το νόμο και οφείλει να κρατά στα αρχεία της στοιχεία των σπουδαστών της, όπως ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, Α.Φ.Μ. και τηλέφωνο επικοινωνίας, προκειμένου να ενημερώνει τους σπουδαστές της για τυχόν αλλαγές στο πρόγραμμα ή για να τα καταθέσει στις αρμόδιες αρχές (πχ Εφορία). 4. Τα αιτήματα των σπουδαστών προς την Ακαδημία των Πολιτών, τα οποία αφορούν ακαδημαϊκά η λειτουργικά θέματα, εξετάζονται ομαδικά και όχι ατομικά. Οι σπουδαστές που επιθυμούν να υποβάλουν κάποιο αίτημα θα πρέπει να προσέρχονται ομαδικά στη Γραμματεία της Ακαδημίας. 5. Σπουδαστής της Ακαδημίας των Πολιτών που απουσιάζει αδικαιολόγητα από τις κοινωνικές συζητήσεις ενός εξαμήνου, χωρίς να έχει ενημερώσει τη Γραμματεία της Ακαδημίας, δεν δικαιούται να λάβει βεβαίωση παρακολούθησης {Δικαιολογούνται μέχρι τρεις (3) απουσίες κάθε εξάμηνο}. 6. Η συμμετοχή των σπουδαστών στα δωρεάν σεμινάρια/ προγράμματα που πραγματοποιούνται εντός του ακαδημαϊκού εξαμήνου δεν είναι υποχρεωτική, οι σπουδαστές όμως που επιθυμούν να τα παρακολουθήσουν θα πρέπει να δηλώνουν έγκαιρα τη συμμετοχή τους σε αυτά, λόγω των περιορισμένων θέσεων. 7. Τέλος, οι σπουδαστές οφείλουν να γνωρίζουν και να τηρούν τον εσωτερικό κανονισμό σπουδών. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 10 ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Η Ακαδημία των Πολιτών είναι μία Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία, η οποία λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 2010 υπό την επιστημονική εποπτεία του κ. Παπάνη Ευστράτιου, Προέδρου της Ακαδημίας. Η έδρα της Ακαδημία των Πολιτών είναι η Μυτιλήνη της Λέσβου (οδός Σαπφούς 3, 1ος όροφος), εκεί όπου στεγάζεται η κεντρική γραμματεία των Ανοικτών Λαϊκών Πανεπιστημίων, καθώς και τα υπόλοιπα τμήματα της εταιρείας (λογιστήριο, νομικό τμήμα κ.α.) Η Ακαδημία των Πολιτών έχει σκοπό τη θεραπεία των τεχνών, τη μελέτη της νέας κοινωνικής πραγματικότητας, την ανάδειξη των κοινωνικών θεμάτων και προβλημάτων και τη διατύπωση προτάσεων αντιμετώπισης, την ανάπτυξη δράσεων για βελτίωση του εκπαιδευτικούπαιδαγωγικού έργου και την προσέγγιση των νέων τεχνολογιών, ώστε να ενταχθούν στη σύγχρονη εκπαιδευτική και κοινωνική πραγματικότητα με την παράλληλη ανάδειξη της κλασικής παιδείας και κουλτούρας. Η Ακαδημία των Πολιτών έχει στόχο να δημιουργήσει ένα φάσμα διεπιστημονικών προσεγγίσεων, εγκαινιάζοντας συνεργασίες με επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων, πανεπιστημίων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Δεδομένου ότι στεγάζεται σε μία πόλη, που -ως προς τη γεωγραφική θέση- αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πύλες της Ελλάδας προς την Ευρώπη, η Ακαδημία των Πολιτών ενθαρρύνει την επικοινωνία, την έρευνα και την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ μελών, διδασκόντων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και φορέων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Στους στόχους της Ακαδημίας των Πολιτών εντάσσονται, επίσης: Ι.- Η οργάνωση και δράση κοινωνικών συζητήσεων με αντικείμενο την κατάρτιση και εκπαίδευση του πληθυσμού σε ζητήματα κοινωνικού, ψυχολογικού και παιδαγωγικού ενδιαφέροντος. ΙΙ. Η οργάνωση και διεξαγωγή εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών προγραμμάτων κατάρτισης και εξειδίκευσης, με αντικείμενο την κοινωνική πρόνοια, την ποιότητα ζωής, τις ευάλωτες ομάδες, την ενσωμάτωση και τον αποκλεισμό, τη συμβουλευτική, την εκπαίδευση και την ψυχολογία. ΙΙΙ.- Η ανάληψη πρωτοβουλιών για τη διάχυση προγραμμάτων που αφορούν την πολυπολιτισμικότητα, τον πολιτισμό δια των τεχνών, των γραμμάτων και της μουσικής, με κύριο στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινωνικού συνόλου. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 11 ΙV.- Η ανάπτυξη δράσεων για τη βελτίωση του επιπέδου ενημέρωσης για ζητήματα παιδαγωγικού και ψυχολογικού ενδιαφέροντος, με στόχο την πληρέστερη κατάρτιση σε παιδαγωγικάεκπαιδευτικά-ψυχολογικά ζητήματα. V.- Η προαγωγή και διάδοση της ελληνικής γλώσσας και γραμματείας σε όλες τις ιστορικές της μορφές και η μεταλαμπάδευση της ελληνικής παιδείας και των αξιών που προκύπτουν από αυτήν. VI.- Η διάδοση και χρήση των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση και την κοινωνία, με στόχο την ένταξη των τεχνολογικών μέσων στην υπηρεσία του ανθρώπου. VΙ. Η δημιουργία και διασπορά εκπαιδευτικού και ενημερωτικού ψηφιακού ή/και εντύπου υλικού. VΙΙ.- Η εφαρμογή σχεδίων τοπικής ανάπτυξης για όλα τα γνωστικά αντικείμενα επ’ ωφελεία του κοινωνικού συνόλου και η συνεργασία με άλλους φορείς του εσωτερικού και εξωτερικού, καθώς και η εξάπλωση των δράσεων στην Ελλάδα και την αλλοδαπή. VΙΙΙ.- Η δραστηριοποίηση στον επιστημονικό και τεχνολογικό τομέα με τη διοργάνωση και διεξαγωγή σεμιναρίων, συνεδρίων, ημερίδων και διαλέξεων, με τη σύνταξη μελετών και ερευνών καθώς και με τη συνεργασία με άλλους ακαδημαϊκούς ή μη φορείς, για την πραγματοποίηση των παραπάνω, καθώς και επιστημονικών δημοσιεύσεων και εκδόσεων. ΙΧ.- Η συμμετοχή σε διεθνή, ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα κοινωνικών, ανθρωπιστικών επιστημών και εκπαίδευσης. Χ.- Η παροχή συμβουλευτικών και ψυχολογικών υπηρεσιών σε άτομα και ομάδες. Η Ακαδημία των Πολιτών τελεί υπό την αιγίδα Δήμων, Περιφερειών, Μητροπόλεων, Πολιτιστικών Σωματείων και Φορέων καθώς και Πνευματικών Ιδρυμάτων της Ελλάδας και του Εξωτερικού. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 12 Ακαδημία των Πολιτών-Ανοιχτά Λαϊκά Πανεπιστήμια Πρόκειται για ένα θεσμό ελεύθερης και δημιουργικής επιμόρφωσης, με τη συμμετοχή πανεπιστημιακών, διανοουμένων και επιστημόνων και σημαντικό εύρος θεμάτων γενικού ενδιαφέροντος. Τέτοιες ή παρόμοιες μορφές επιμόρφωσης μέχρι τώρα έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία σε πολλές άλλες πόλεις της Ελλάδας, με φορείς υλοποίησης Δήμους, Νομαρχίες, Ινστιτούτα και Πνευματικά Ιδρύματα και με την οικονομική συνδρομή και συμπαράσταση επιχειρηματιών και εταιρειών, που πιστεύουν και συμμερίζονται το κοινό όραμα για κοινωνική προσφορά, μόρφωση και δημιουργία. Η Ακαδημία των Πολιτών είναι ένα Πανεπιστήμιο για όλους. Μπορούν να συμμετέχουν όλοι οι Πολίτες της περιοχής ανεξαιρέτως ηλικίας (άνω των 18), φύλου, εκπαίδευσης, θρησκείας κλπ. Στο πλαίσιο λειτουργίας των Ανοικτών Λαϊκών Πανεπιστημίων, διακεκριμένοι Πανεπιστημιακοί καθηγητές, σε μια σειρά εβδομαδιαίων διαλέξεων, ανάλογων θεματικών κύκλων μαθημάτων, αναπτύσσουν θέματα των αρμοδιοτήτων τους, με στόχο όχι μόνο τη μετάδοση της γνώσης αλλά και την ευαισθητοποίηση των σπουδαστών και την πρόκληση εποικοδομητικού διαλόγου με αμφίρροπο όφελος. Το συνολικό πρόγραμμα του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστημίου είναι τετραετές. Το κάθε ακαδημαϊκό έτος έχει διάρκεια από τον Οκτώβριο μέχρι τον Ιούνιο και χωρίζεται σε δύο κύκλους σπουδών με εξάμηνη διάρκεια. Στο κάθε εξάμηνο από αυτά διδάσκεται διαφορετική κάθε φορά θεματική ενότητα (Ψυχολογία, Κοινωνιολογία, Ιστορία, Προληπτική Ιατρική, Δημοσιογραφία κλπ). Η συμμετοχή στο Ανοικτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο αποτελεί μία θετικά αξιολογούμενη δραστηριότητα δεδομένου ότι η μόρφωση συνιστά μία διαχρονική κοινωνική αξία. Ιδιαίτερα για τα άτομα τα οποία δεν έχουν ολοκληρώσει εκπαιδευτικές βαθμίδες, η σταθερή παρακολούθηση των διαλέξεων μπορεί να συμβάλλει στην αναβάθμιση της αυτοαντίληψης τους, τόσο μέσα από την αυτοαξιολόγηση, όσο και μέσα από την αντανάκλαση αυτής της συμμετοχής στις αναπαραστάσεις των άλλων. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 13 ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ P ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΕΛΗ Δ.Σ ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Pre President ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Κατά τόπους Συντονιστές Καθηγητές Επιστημονικοί Επόπτες-Αξιολογητές Ακαδημίες των Πολιτών ανά την Ελλάδα ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 14 Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΟΙΚΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΙΔΡΥΣΗΣ ΤΟΥΣ Ο ρόλος της Δια Βίου Μάθησης 1) Η προσέγγιση της αθέατης γνώσης των ενηλίκων. “Το να μαθαίνεις να ζεις” σημαίνει ότι ωριμάζεις, ότι μορφώνεσαι επίσης. Το να πεις σε κάποιον θα σε μάθω να ζεις ακούγεται απειλητικό, όπως “θα σε μάθω εγώ ή θα σε διορθώσω”. Όμως, το διφορούμενο αυτού του παιχνιδιού πρέπει να μας απασχολεί περισσότερο. Αυτός ο πόθος ανοίγεται σε μια ερώτηση ακόμα πιο δύσκολη: το να ζεις μαθαίνεται; Διδάσκεται; Μπορούμε να μάθουμε με πειθαρχία ή με εξάσκηση, με τη πείρα ή με πειραματισμούς να δεχόμαστε ή καλλίτερα να επιβιώνουμε στη ζωή; Jacques Derrida Οι σύγχρονες εξελίξεις στο κοινωνικό, τεχνολογικό, επικοινωνιακό, διαχειριστικό και πολιτισμικό πεδίο εκπλήσσουν κι ενίοτε τρομάζουν ακόμα και τους πιο διορατικούς και ευπροσάρμοστους ανθρώπους. Για τους περισσότερους βιοψυχολόγους η ανάγκη μάθησης, απορρόφησης και επεξεργασίας των πολύπλοκών, πολυδιάστατων και καταιγιστικών πληροφοριών που οφείλει να επεξεργαστεί και να θέσει σε λειτουργία το μυαλό ενός μέσου ανθρώπου, σήμερα, δεν έχει προηγούμενο στην κοινωνία, την ιστορία και τον πολιτισμό του. Και όλα δείχνουν πως η τάση αυτή επιταχύνει το βήμα της σε ασύλληπτους ρυθμούς. Πολλά από τα στοιχεία και τις πληροφορίες αυτές, ο άνθρωπος σήμερα χρειάζεται όχι μόνο να διαχειριστεί αλλά και να αφομοιώσει σα μέρος της καθημερινής του προσαρμογής αλλά κι ενίοτε της επιβίωσής και της λειτουργικότητάς του, σε τέτοιο βαθμό, που να μεταβληθούν σε χειριστικές δεξιότητες και θα καταλάβουν το χώρο του μηχανιστικού ασυνείδητου... Σήμερα όμως, πέρα από τις γνώσεις που απαιτούνται για μια τυπική κοινωνική και λειτουργική προσαρμογή, οι ειδικοί κυρίως του τομέα της γνωστικής Ψυχολογίας θέτουν σημαντικά ερωτήματα που είτε είναι προσαρμοσμένα στις ήδη υπάρχουσες θεωρίες μάθησης ή διατυπώνονται αυτοτελώς από την αρχή, καταλαμβάνοντας το χώρο μιας νέας παιδαγωγικής και κυρίως Ψυχοπαιδαγωγικής, αυτής των ενηλίκων. Σκεφτείτε απλά, πόσος ιστορικός, παιδαγωγικός, ηθολογικός και κοινωνικός λόγος έχει διασπαταληθεί προκειμένου να πειστούν γενιές ολόκληρες. κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά συστήματα ότι ο ενήλικος κατέχει γνώση, απόλυτη σοφία και ωριμότητα τέτοιας αξιοπιστίας που μπορεί να μεταλαμπαδευτεί με σιγουριά στις νέες γενιές με πρόταγμα τη σοφία, τη πείρα και το αλάνθαστο των ενηλίκων. Κάποιοι θεωρητικοί μάλιστα ισχυρίζονται ότι η αυταρχικότητα και όχι σπάνια η βαναυσότητα των εκπαιδευτικών και των γονέων για εκτενής ιστορικές περιόδους (αλλά όχι γιατί και σήμερα) οφείλεται ακριβώς στην υψηλή αυτοεκτίμηση που προκύπτει από την ενηλικίωση και τον κοινωνικό εκμαυλισμό της εξουσίας και του χωρίς ενοχές κοινωνικού και ψυχολογικού ελέγχου. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 15 Οι οπαδοί της κλασσικής παιδαγωγικής των αρχών του 20ου αιώνα, για παράδειγμα, θεωρούσαν ότι το παιδί είναι ατελής ενήλικος που έπρεπε το συντομότερο να αποκτήσει γνώσεις και συμπεριφορές δυσανάλογες και ακατάλληλες της ηλικίας του, για να ξεπεραστεί όσο το δυνατό πιο γρήγορα αυτό το αναγκαίο "βιοψυχολογικό μειονέκτημα". Ήδη από τη δεκαετία του ’80, όμως, ο διορατικός Γάλλος φιλόσοφος Μ. Foucault, (κι εκ των υστέρων οι φιλόσοφοι και οι κοινωνιολόγοι της σχολής της Φραγκφούρτης) προσπάθησε να μελετήσει τη σχέση γνώσης-δεξιότητας και εξουσίας - προνομίου που διαμορφώνει το μεταμοντέρνο πεδίο των δυτικών κοινωνιών. Παράλληλα, ο ίδιος κοινωνικός φιλόσοφος έθεσε τις βάσεις των εξελικτικών θεωριών της διαμόρφωσης του ατομικού και συλλογικού ήθους που επιτάσσουν οι νέες συλλογικές και ιδεολογικοποιημένες πια παραδοχές της συμμετοχής του ανθρώπου στη γνώση και την εμπειρία. Όλα αυτά μας οδηγούν βεβαίως σε ένα βασικό ερώτημα: είναι η συνεχής αυτή γνωστική πρόσθεση κοινωνική απαίτηση ή ατομική ανάγκη; Σε επίπεδο θεωριών αλλά και έρευνας έχουν ειπωθεί πολλά: ότι για παράδειγμα ένας ενήλικας μαθαίνει διαφορετικά από ένα παιδί, ότι η εκπαίδευση των ενήλικων αποτελεί μια μετάγευση αλλά και μια μετάγγιση της παιδικότητας και της εφηβείας σε δύσκολους καιρούς της μεσοηλικίας, αλλά και ότι η πληροφορία πρέπει να είναι συνδεδεμένη με την εμπειρία ειδάλλως δεν έχει νόημα, αξία και χρηστικότητα. Η έννοια της προστιθέμενης αυτής αξίας, λειτουργεί επίσης για άλλους διορθωτικά αφού ο μέσος ενήλικας μέσα από την ώριμη του εκπαίδευση προσδοκά να επιβεβαιώσει ή να καταρρίψει την προσωπική του θέση για θέματα και κυρίως προβληματικές που έχει λύσει επιτυχώς ή ατυχώς, ή έχει αποπειραθεί να το κάνει. Παράλληλα, η εκπαίδευση ενηλίκων μοιάζει με μια αναμέτρηση προσωπικών δυνατοτήτων και εξέλιξης που μπορεί να είναι ή να μοιάζει ανατρεπτική. Ένα είναι βέβαιο, ότι όπως θα έλεγε και ο P. Bourdie η εκπαίδευση ενηλίκων μπορεί να δρα στη συνείδηση, στη διάνοια και την εμπειρία αποδομητικά. Ενίοτε και διορθωτικά. Πέρα από όσα έχουν ειπωθεί -και μιλάμε γι΄ αυτά που κατά κανόνα έχουν διδακτικό και παιδαγωγικό προσδιορισμό-, η δια βίου εκπαίδευση αποτελεί αντίδοτο στην ατομική και συλλογική πλάνη. Ο κάθε ένας που είτε το επιδιώκει είτε το υφίσταται, αντιδρά ως άτομο και ως κοινωνικό υποκείμενο στο ερέθισμα και στην πρόσκληση της νέας γνώσης, πρέπει να αναλαμβάνει ρόλο και λόγο γνωστικής, εμπειρικής, ηθικής και συναισθηματικής αναθεώρησης και επαναπροσδιορισμού στα όρια του κόσμου του και των κοινωνικών του επιλογών. Διαφορετικά, ακόμα κι αυτή η εκπαίδευση ενηλίκων δεν θα είναι τίποτα περισσότερο από μια διαδικασία άμυνας κυρίως απέναντι στον εαυτό μας και μια ακόμα προσπάθεια κοινωνικής αναπαράστασης κατ΄ ελάχιστα βιωμένης και κατ΄ ελάχιστα βιωματικής. 2) Η Δια Βίου Μάθηση σε επίπεδο ορισμού. Η «Δια Βίου Μάθηση και Κατάρτιση» δίνει έμφαση σε όλα τα στάδια μάθησης ενός ατόμου, και με αυτό εννοούμε τόσο την προσχολική ηλικία, όσο και τις μεγαλύτερες ηλικίες (συνταξιοδότησης) και καλύπτεται κάθε μορφή εκπαίδευσης. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 16 Στόχοι της Δια Βίου Μάθησης, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, είναι η "ενεργοποίηση των ατόμων και ομάδων για ατομική και κοινωνική ανάπτυξη, η προώθηση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών και η αύξηση των δυνατοτήτων κοινωνικής ένταξης και απασχόλησης" και ο βασικός σκελετός ενός σύγχρονου συστήματος δια βίου μάθησης είναι η εκπαίδευση ενηλίκων. Κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης, το Συμβούλιο «Εκπαίδευση» από κοινού με την Επιτροπή, πρότεινε κάποια κεντρικά ζητήματα προς υλοποίηση: 1.«Βελτίωση της ποιότητας των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης». - Βελτίωση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης τόσο των εκπαιδευτικών, όσο και των εκπαιδευτών, με τον προσδιορισμό των γνώσεων που πρέπει να έχουν, στήριξη του ρόλου τους μέσω συνεχούς επιμόρφωσης στην προοπτική της δια βίου μάθησης, επαρκή κάλυψη από προσωπικό στον τομέα της εκπαίδευσης και προσέλκυση ατόμων με πείρα από άλλους τομείς στην εκπαίδευση. - Ανάπτυξη δεξιοτήτων για την κοινωνία της γνώσης, να προσδιοριστούν και να χρησιμοποιηθούν οι νέες γνώσεις, οι οποίες να είναι προσιτές σε όλους και στις πιο ασθενείς ομάδες και να προωθηθεί η επίσημη επικύρωση βασικών δεξιοτήτων. - Εξασφάλιση της πρόσβασης όλων στις ΤΠΕ, εξασφάλισης χρήσης των νέων τεχνολογιών. - Αύξηση της προσέλευσης στις επιστημονικές και τεχνικές σπουδές, μέσα από κίνητρα στους νέους για τις θετικές επιστήμες, τα μαθηματικά και την τεχνολογία. - Βελτίωση χρήση πόρων, με συνεργασία του δημοσίου και του ιδιωτικού φορέα και αύξηση των επενδύσεων σε ανθρώπινο δυναμικό. 2. «Διευκόλυνση της πρόσβασης όλων στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης». - Ανοικτό περιβάλλον μάθησης, με διεύρυνση της πρόσβασης στη δια βίου μάθηση, ευέλικτος τρόπος διδασκαλίας με περιθώρια στους ενήλικες για να ανταποκρίνονται και στις υπόλοιπες υποχρεώσεις τους, και ευέλικτες μαθησιακές διδασκαλίες για όλους. Τέλος, προώθηση δικτύων ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης σε διάφορα επίπεδα, στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης. - Ελκυστικότερη μάθηση. Ενθάρρυνση των νέων να μένουν στην εκπαίδευση, και των ενηλίκων να συμμετέχουν, με επίσημα αναγνωρισμένη την άτυπη μάθηση, και επίσης χρήση ελκυστικότερων μεθόδων διδασκαλίας. - Προώθηση της ενεργοποίησης του πολίτη, της ισότητας των ευκαιριών και της κοινωνικής συνοχής. Προώθηση των δημοκρατικών αρχών και αξιών, παροχή ίσων ευκαιριών και δίκαιη πρόσβαση στη γνώση. 3. «Συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης ανοιχτά στον κόσμο». - Ενίσχυση των δεσμών με τον κόσμο της εργασίας και της έρευνας, καθώς και με την ευρύτερη κοινωνία. Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ της εκπαίδευσης και της κοινωνίας, θέσπιση εταιρικών σχέσεων μεταξύ όλων των τύπων ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, επιχειρήσεων και ερευνητικών ιδρυμάτων προς αμοιβαίο όφελος. - Ανάπτυξη του επιχειρηματικού πνεύματος. Προώθηση της αίσθησης της καινοτομίας και της δημιουργικότητας. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 17 - Βελτίωση εκμάθησης ξένων γλωσσών. Εκμάθηση δύο ή περισσοτέρων γλωσσών σε όλες τις ηλικίες. - Αύξηση της κοινωνικότητας και των ανταλλαγών. - Ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας. Διαφάνεια της πληροφόρησης για τις δυνατότητες και τις δομές της εκπαίδευσης και κατάρτισης, ενόψει της δημιουργίας ενός ανοιχτού ευρωπαϊκού χώρου για την εκπαίδευση. Για να μπορέσουν να υλοποιηθούν όλοι οι στόχοι που τέθηκαν στα πλαίσια του προγράμματος «Δια Βίου Μάθηση», τα κράτη πρέπει να εφαρμόσουν με συνεκτικότητα και σφαιρικότητα τις στρατηγικές. Το πρώτο βήμα για την υλοποίηση των στόχων της Δια Βίου Μάθησης είναι «αναμόρφωση των παραδοσιακών συστημάτων». Στην παρούσα ανακοίνωση καθορίζονται κάποια δομικά στοιχεία ενόψει της ανάγκης αυτής: Να αναπτύσσονται συμπράξεις σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης, καθώς και μεταξύ των παρεχόντων εκπαιδευτικές υπηρεσίες και της κοινωνίας των πολιτών με την ευρεία έννοια. Να ανιχνεύονται οι ανάγκες του μαθητευόμενου και της αγοράς εργασίας στο πλαίσιο της κοινωνίας της γνώσης. Ανεύρεση πόρων με την ενθάρρυνση της αύξησης των δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων, καθώς και νέων μοντέλων εκπαίδευσης. Αύξηση των τοπικών κέντρων μάθησης στους χώρους εργασίας και διευκόλυνση της μάθησης σε αυτούς. Ειδικές προσπάθειες έναντι των μειονεκτικών ατόμων. Δημιουργία κουλτούρας μάθησης σε κάθε ηλικία. Εφαρμογή διαδικασιών αξιολόγησης και παρακολούθησης της ποιότητας. Για να μπορέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να πραγματώσει την πολιτική της Δια Βίου Μάθησης και Κατάρτισης πρέπει να προχωρήσει στην αποτίμηση της μάθησης. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να αξιολογηθούν οι τίτλοι σπουδών από το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς και η άτυπη και εξωσχολική μάθηση. Σκοπός αυτού είναι η αναγνώριση όλων των ειδών μάθησης. Πρέπει να ενισχύσει τις υπηρεσίες πληροφόρησης, προσανατολισμού και παροχής συμβουλών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Επίσης πρέπει να δοθούν μεγαλύτερες επενδύσεις στο χώρο της μάθησης. Η επιτροπή καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων να υποστηρίξει τις εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου σε αυτόν τον τομέα. Πρέπει να συνδέονται οι μαθητευόμενοι και οι μαθησιακές ευκαιρίες. Κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί με την ανάπτυξη των τοπικών κέντρων μάθησης και με την ενθάρρυνση της μάθησης στο χώρο εργασίας. Θα πρέπει όλοι να έχουν πρόσβαση στις βασικές δεξιότητες. Τέλος, θα πρέπει όσοι εμπλέκονται με τη μάθηση, εκπαιδευτές και διδάσκοντες να χρησιμοποιούν και να ενσωματώσουν τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα στην εκπαίδευση. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 18 Η Δια Βίου Μάθηση είναι μια πολιτική που ακολουθείται με σκοπό να λύσει το πρόβλημα που ταλανίζει τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή την ανεργία. Γι’ αυτό το λόγο η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να δώσει λύση στο πρόβλημα, διαμορφώνοντας ένα σύνολο από πολιτικές που θα οδηγήσουν τον εργαζόμενο και μη εργαζόμενο στην ενσωμάτωσή του στην αγορά εργασίας. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση «ο κοινωνικός αποκλεισμός μπορεί να αρθεί μέσα από την προώθηση πολιτικών Δια Βίου Μάθησης». Η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει μεγάλη βαρύτητα, ώστε η εκπαίδευση που παίρνουν οι πολίτες της να συμβαδίζει με το ευρύτερο πλαίσιο πολιτικής που έχει αποφασίσει σχετικά με την απασχόληση και την κοινωνική ενσωμάτωση. Το κράτος οφείλει να παρέμβει στηρίζοντας τον άνεργο, εφοδιάζοντάς τον με τα απαραίτητα ώστε να μπορεί να μπει και αυτός ενεργά στην αγορά εργασίας, και από την άλλη ενισχύει τον ήδη εργαζόμενο με περισσότερα προσόντα, πιο επίκαιρα και απαραίτητα στο να μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της εποχής που διανύουμε και εξασφαλίζοντάς του την ευκαιρία να μπορεί να συνεχίσει να εργάζεται. Επιπλέον, ενισχύεται η επαγγελματική κινητικότητα, απαραίτητο στοιχείο σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 19 Ανάλυση δυνατών σημείων και αδυναμιών (S.W.O.T. Analysis) ΔΥΝΑΜΕΙΣ Ποιότητα ζωής Μικρές αποστάσεις (χρόνος) Στενές κοινωνικές σχέσεις-κοινωνικά δίκτυα Τουρισμός Παραγωγή παραδοσιακών προϊόντων, τοπικός πολιτισμός Βελτίωση δεξιοτήτων και επικαιροποίηση γνώσεων ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Ενίσχυση του υπάρχοντος ανθρώπινου δυναμικού και παροχή κινήτρων για παραμονή στον τόπο τους και βελτίωση του βιοτικού επιπέδου Προσέλκυση ανθρώπινου δυναμικού υψηλών δεξιοτήτων Προώθηση του τόπου: Ιστορία-Παράδοση Προϊόντα Τουρισμός Εκμετάλλευση των νέων τεχνολογιών σε όλα τα επίπεδα ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ Γεωγραφικός αποκλεισμός Καιρικές συνθήκες – απομόνωση το χειμώνα Μεταφορές / συγκοινωνίες Κλειστή κοινωνία, νοοτροπία Περιορισμένες θέσεις εργασίας Ανεργία Εσωτερική μετανάστευση Περιορισμένες δυνατότητες ψυχαγωγίας Περιορισμένες κοινωνικές επαφές Προβλήματα σε υποδομές υγείας, παιδείας, διοίκησης Περιορισμένη τεχνολογική ανάπτυξη ΑΠΕΙΛΕΣ Παραμέληση από το κράτος σε σχέση με υποδομές και υπηρεσίες (κυρίως υγείας, παιδείας, διοίκησης, τεχνολογικές υποδομές) Κίνδυνος ερήμωσης (ειδικά των χωριών) Κοινωνικός αποκλεισμός Λαθρεμπόριο, παράνομη μετανάστευση ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 20 ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2013-2014 Τα Ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια αγκαλιάστηκαν γρήγορα από τους πολίτες πολλών πόλεων ανά την Ελλάδα. Από το ένα τμήμα που λειτούργησε 2010 στη Μυτιλήνη, η ολοένα μεγαλύτερη ανάγκη των πολιτών για εκπαίδευση υψηλού επιπέδου με χαμηλό κόστος, οδήγησε την Ακαδημία των Πολιτών στην οργάνωση και λειτουργία Ανοικτών Λαϊκών Πανεπιστημίων (έναρξη Οκτώβριος 2012) σε 30 πόλεις της Ελλάδας. Οι πόλεις/ περιοχές στις οποίες θα λειτουργήσει Ανοικτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο για το έτος 2013-2014 είναι οι ακόλουθες: ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟ ΑΘΗΝΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ ΑΛΙΒΕΡΙ ΕΥΒΟΙΑΣ ΑΜΥΝΤΑΙΟ ΑΡΤΑ ΑΣΤΡΟΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΒΟΛΟΣ ΘΗΒΑ ΔΡΑΜΑ ΕΔΕΣΣΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΘΕΡΜΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΚΑΛΟΝΗ ΛΕΣΒΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑ ΛΑΜΙΑ ΛΑΡΙΣΑ ΜΗΘΥΜΝΑ ΛΕΣΒΟΥ ΠΑΤΡΑ ΠΡΕΒΕΖΑ ΠΑΡΓΑ ΣΙΑΤΙΣΤΑ ΤΡΙΚΑΛΑ ΦΑΡΣΑΛΑ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 21 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΕΞΑΜΗΝΑ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ Ο τετραετής κύκλος σπουδών των ανοικτών Λαϊκών Πανεπιστημίων αποτελείται από 8 ακαδημαϊκά εξάμηνα. Για το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 το χειμερινό εξάμηνο ξεκινάει στις 01/10/2013 και λήγει την 24η Ιανουαρίου 2014. Αντίστοιχα, η έναρξη του εαρινού εξαμήνου έχει προγραμματιστεί για την 4η Φεβρουαρίου 2014 με λήξη την 6η Ιουνίου 2014. Κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο έχει διαφορετικό θεματικό αντικείμενο, έτσι ώστε στη διάρκεια των τεσσάρων ετών οι σπουδαστές να έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν πληθώρα αντικειμένων, τα οποία επιλέγονται πάντα με γνώμονα τα δικά τους ενδιαφέροντα. Αυτή η συνδιαμόρφωση των διδακτικών αντικειμένων είναι και εκείνη που προσδίδει στα Ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια τον καινοτόμο και πρωτοποριακό χαρακτήρα τους, αλλά και το χαρακτηριστικό το οποίο έχει αναγάγει τα Ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια σε θεσμό επιμόρφωσης ενηλίκων με μεγάλη πανελλαδική επιτυχία. Για το Ακαδημαϊκό έτος 2013-14 οι κύκλοι σπουδών διαμορφώνονται ως εξής: Α΄ ΕΠΙΠΕΔΟ - In Vivo ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ Στο πρώτο Ακαδημαϊκό εξάμηνο 2013-2014 των κοινωνικών συζητήσεων θα διδαχθεί η θεματική ενότητα: «ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑ - ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ – ΨΥΧΟΔΡΑΜΑ ΔΡΑΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ». Πρόκειται για 10 τρίωρες εβδομαδιαίες κοινωνικές συζητήσεις για όσους ενδιαφέρονται να αποκτήσουν γενικές γνώσεις και βεβαιώσεις παρακολούθησης. Μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα κοινωνικών συζητήσεων επιχειρείται η ελεύθερη ψυχολογική, κοινωνική και βιωματική έκφραση των μελών μας με την καθοδήγηση εξειδικευμένων επιστημόνων και με γνώμονα και εργαλείο την τέχνη, την αναπαράσταση, το θέατρο, την ποίηση και την προσωπική δημιουργία. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 22 Το κόστος συμμετοχής για ένα εξάμηνο είναι 50 ευρώ και θα διεξαχθεί στις παρακάτω πόλεις: ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟ ΑΘΗΝΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ ΑΛΙΒΕΡΙ ΕΥΒΟΙΑΣ ΑΜΥΝΤΑΙΟ ΑΡΤΑ ΑΣΤΡΟΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΒΟΛΟΣ ΔΡΑΜΑ ΕΔΕΣΣΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΘΕΡΜΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΗΒΑ ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΚΑΛΟΝΗ ΛΕΣΒΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑ ΛΑΜΙΑ ΛΑΡΙΣΑ ΜΗΘΥΜΝΑ ΛΕΣΒΟΥ ΠΑΤΡΑ ΠΡΕΒΕΖΑ ΠΑΡΓΑ ΣΙΑΤΙΣΤΑ ΤΡΙΚΑΛΑ ΦΑΡΣΑΛΑ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αναλυτικότερα τα θεματικά αντικείμενα που θα διδαχθούν είναι τα εξής: Α. ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑ Είναι η επιστήμη που μελετά το θέατρο και όλες τις τέχνες μέσα σε ένα πλαίσιο διευρυμένο που δεν έχει να κάνει μόνο με την αισθητική που πρεσβεύει η θεατρική τέχνη αλλά κυρίως με την έρευνα στηριζόμενη σε επιστημονικούς κλάδους όπως η κοινωνιολογία, η ανθρωπολογία, η σημειολογία, η ψυχολογία, η εθνολογία, η βιολογία και η ιατρική για να μεταφέρει τις γνώσεις τους στο πεδίο της σκηνικής συμπεριφοράς του ηθοποιού. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 23 Ενδεικτικά, κάποια αντικείμενα κοινωνικών συζητήσεων είναι: 1. Το θέατρο του 20ου αιώνα 2. Η θεατρική κριτική 3. Εισαγωγή στο μουσικό θέατρο 4. Εισαγωγή στην ιστορία της υποκριτικής και της σκηνοθεσίας 5. Θέατρο και Ψυχανάλυση. 6. Θέατρο και εμπειρία. Β. ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ: Το θεατρικό παιχνίδι είναι ένας τρόπος να επικοινωνούμε μέσω των αισθημάτων μας. Είναι μια διαδικασία ανοιχτή σε πολλές ιδέες και τάσεις και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τεχνική σε πολλούς τομείς. Εμπεριέχει έντονα τα στοιχεία της κοινωνικοποίησης, της επικοινωνίας, της δημιουργικότητας αλλά και της ενσυναίσθησης και της αυτογνωσίας, συστατικά πολύτιμα για την πορεία μιας ομάδας. Η αλληλεπίδραση με την τέχνη προάγει το μορφωτικό, συναισθηματικό και επομένως το κοινωνικό επίπεδο μιας ομάδας. Σήμερα οι άνθρωποι επικοινωνούμε μέσα από τον λόγο, την εικόνα, τις λέξεις κ.λ.π., αλλά δυσκολευόμαστε να επικοινωνούμε μέσω των αισθημάτων μας και πολύ περισσότερο να τα εκδηλώνουμε. Τα άτομα μέσα από το θεατρικό παιχνίδι, ανακαλύπτουν «παίζοντας μόνοι τους ένα ρόλο», διαλέγοντας έναν άλλο τρόπο επικοινωνίας και έκφρασης. Γενικά επικρατεί μια σύγχυση ανάμεσα στο θέατρο με την εικόνα που έχουμε γι’ αυτό και στο θεατρικό παιχνίδι. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 24 Το θεατρικό παιχνίδι είναι ένα δημιουργικό συμβάν που προσφέρει άμεση ικανοποίηση. Στο θεατρικό παιχνίδι όλοι έχουμε τη δυνατότητα να διαφοροποιήσουμε τη συμπεριφορά μας, να βγούμε έξω από κατεστημένους τρόπους συμπεριφοράς που το καθηλώνουν και του δεσμεύουν τη φαντασία χωρίς να γίνεται αντικείμενο χλευασμού και απόρριψης. Προχωρά στη «μεταμόρφωση» ορισμένων προσώπων και καταστάσεων και δίνει άμεσες ευκαιρίες για δημιουργική έκφραση. Μέσω του θεατρικού παιχνιδιού προσπαθούμε να δώσουμε ευκαιρίες επικοινωνίας, ευαισθητοποίησης, δημιουργικής έκφρασης με αφορμή το παιχνίδι. Για να μπορέσει να υπάρξει θεατρικό παιχνίδι χρειάζεται μια ομάδα ατόμων και κάποιος που θα παίζει ας πούμε τον ρόλο του συντονιστή. Η ψυχή του θεατρικού παιχνιδιού είναι ο εμψυχωτής. Δεν είναι όμως ο καθοδηγητής αυτός που επιβάλλει, αλλά αυτός που συντονίζει, που δημιουργεί μαζί με τα άτομα. Πέρα από τις γνώσεις και την παιδεία που διαθέτει, βασική προϋπόθεση για να παίξει το ρόλο του εμψυχωτή, είναι να αφήσει ελεύθερο το σώμα του, να απελευθερωθεί από τις συστολές του. Να μπορεί να σταθεί σαν ίσος προς ίσο. Να είναι οικείος και ανθρώπινος. Πρέπει να έχει καταφέρει να δημιουργήσει ουσιαστική σχέση, να τους παρέχει αίσθημα ασφάλειας ώστε να εκφραστούν αβίαστα, να απελευθερωθούν και να δημιουργήσουν συλλογικά. Από κείμενο της Μαρίας Γεωργούλα. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ: Η μέθοδος του θεατρικού παιχνιδιού και οι φάσεις ανάπτυξής του. Σωματικές και Ψυχοκοινωνικές δραστηριότητες. Η Εμψύχωση. Η μέθοδος της διερευνητικής δραματοποίησης. Θέατρο και Μουσική. Δραματοποίηση ιστορίας. Θέατρο και Περιβάλλον. Παιχνίδια γνωριμίας, επαφής και χαλάρωσης. Θεατρικές τεχνικές και ψυχική υγεία. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 25 Γ. ΨΥΧΟΔΡΑΜΑ Το ψυχόδραμα είναι ένα είδος ομαδικής ψυχοθεραπείας, η οποία επινοήθηκε από τον Jacob Moreno. Πρόκειται για μία μέθοδο διερεύνησης του ψυχισμού των ατόμων, στην οποία οι συμμετέχοντες δραματοποιούν, δηλαδή αναπαριστούν θεατρικά, τωρινά, παρελθοντικά, ακόμη και μελλοντικά γεγονότα από τις ζωές τους, αντί να μιλούν απλώς γι' αυτά. Αυτό που πρέπει να δραματοποιηθεί από τους συμμετέχοντες δεν είναι μόνο η βιωμένη εμπειρία τους αλλά και οι ψυχολογικές εκφάνσεις που τη συνοδεύουν, όπως σκέψεις και συναισθήματα ή τρόποι αντιμετώπισης ενός προβλήματος. Το ψυχόδραμα χρησιμεύει στο άτομο ως μία ευκαιρία για βαθύτερη ενδοσκόπηση. Το άτομο συχνά αδυνατεί να μιλήσει για τη ζωή του, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ή για τις σχέσεις του με κάποιους ανθρώπους. Το ψυχόδραμα δίνει στα άτομα την ικανότητα να εκφραστούν όχι μέσω του λόγου αλλά της πράξης: πρόκειται για μία μέθοδος θεραπείας που εμπλέκει ενεργητικά το Υποκείμενο, ενθαρρύνοντας την έκφραση της δημιουργικότητας και αυθορμησίας του, συστατικά απαραίτητα για μία υγιή ζωή κατά τον Moreno. Το ψυχόδραμα λειτουργεί καθαρτικά, καθώς το Υποκείμενο συνειδητοποιεί τα συναισθήματά του, αλλά και παιδαγωγικά, καθώς το άτομο μαθαίνει να προσαρμόζεται στις διάφορες καταστάσεις της ζωής, υιοθετώντας νέους ρόλους. Όλος ο κόσμος είναι μία σκηνή. Όλοι οι άντρες και οι γυναίκες απλοί ηθοποιοί. Έχουν τις εισόδους και τις εξόδους τους. Και ο καθένας στον καιρό του υποδύεται πολλούς ρόλους Shakespeare “As you like it” Δ. ΔΡΑΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Η Δραματοθεραπεία είναι μια ολοκληρωμένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση. Ως ψυχοθεραπευτική διαδικασία αξιοποιεί με τον ιδιαίτερο και πολυεπίπεδο τρόπο της την ίδια την δραματουργική ικανότητα του ανθρώπου είτε προς τη διερεύνηση των αναγκών του (διάγνωση) είτε προς την πραγματοποίηση της διορθωτικής εμπειρίας (θεραπεία), όπου και τα δύο μπορούν να συνθέτουν το αίτημα για θεραπευτική αλλαγή. Η Sue Jennings, κύρια εμπνεύστρια της Δραματοθεραπείας στην Ευρώπη, αναδιατυπώνει σε θεραπευτικό επίπεδο τη δραματουργική ικανότητα του ανθρώπου, αυτό που η ίδια ονομάζει αναπτυξιακό μοντέλο του δράματος, δηλαδή τις τρεις φάσεις ανάπτυξης: ενσωμάτωση – προβολή – ρόλος (Ε-Π-Ρ). Στο τελευταίο της βιβλίο «Ο μίτος της Αριάδνης» (1998) θεωρεί ότι η δραματουργική ικανότητα του ανθρώπου ξεκινά ουσιαστικά από τη σύλληψη μέσα στη μήτρα και παγιώνεται εξελικτικά στην ηλικία των 7 ετών περίπου. Και συνεχίζει η ίδια επειδή το μοντέλο: ενσωμάτωση – προβολή – ρόλος είναι μια διακριτή και σαφής αναπτυξιακή διαδικασία μέσα στην ίδια την ζωή, μπορούμε να το θεωρήσουμε δομή για την εφαρμοσμένη δραματοθεραπεία. Μιλάμε, λοιπόν, για μια βασική αρχή, αυτή της θεραπευτικής προσέγγισης μέσω του δράματος, η οποία μπορεί να υφίσταται ως αυθύπαρκτη και ικανή μέθοδος θεραπευτικής αντιμετώπισης των αιτημάτων του θεραπευόμενου για μια μακρά ή βραχεία θεραπευτική εργασία. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 26 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ: 1. Αναπτυξιακό πρότυπο με κύριο θεραπευτικό εργαλείο το αναπτυξιακό θεατρικό παιχνίδι (developmental model) (Jennings, 1987, Johnson, 1982, 1991, Cattanach, 1999) 2. Το αφηγηματικό μοντέλο της διήγησης και της δημιουργίας μιας ιστορίας (model of therapeutic story making and storytelling) (Gersie & King, 1990, Gersie, 1991, 1998, Lahad, 1992) 3. Το θεατρικό μοντέλο (theatre model) (Emunah, 1994, Andersen-Warren, 1996, Bielanska et al., 1991) 4. Το πρότυπο της τελετουργίας ή «παρα-θεατρικό» μοντέλο (therapeutic ritual model) (Steve Mitchell, 1990, 1992) 5. Το κοινωνικοπολιτικό μοντέλο («θέατρο του καταπιεσμένου») (theatre of oppressed) (Βoal, 1979) Ε. ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ Η ψυχανάλυση, που θεμελίωσε ο Sigmund Freud, είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας, που δίνει ιδιαίτερο βάρος στις παιδικές εμπειρίες και στα πρώιμα ψυχικά τραύματα του ατόμου και αφορά την κατανόηση της ψυχικής ζωής του κάθε ατόμου. Σημαντική σημασία έχουν, για την ψυχανάλυση, οι σχέσεις που ανέπτυξε ο κάθε άνθρωπος στην πρώιμη του ηλικία (βρεφική – παιδική) με τους γονείς του (κυρίως με την μητέρα) και η λύση ή μη του Οιδιπόδειου Συμπλέγματος. Η ανθρώπινη συμπεριφορά καθορίζεται, κυρίως, από ασυνείδητες δυνάμεις, που πηγάζουν από πρωτόγονες ορμές, ένστικτα και ανάγκες, πέρα από την κοινή λογική. Ο σχηματισμός της προσωπικότητας του ατόμου είναι αποτέλεσμα μιας σύνθεσης ή ενός συμβιβασμού των ασυνείδητων αυτών δυνάμεων και της πραγματικότητας του εξωτερικού κόσμου που περιβάλλει το άτομο. Η κλασική θεωρία του Sigmund Freud έχει υποστεί πολλές αλλαγές από τους από τους επιγόνους του, οι κεντρικές ιδέες του όμως παρέμειναν σταθερές. Η ψυχανάλυση κυρίως απευθύνεται σε άτομα με διαταραχές προσωπικότητας ή ενδοψυχικές συγκρούσεις στοιχεία που προκαλούν διάφορα συμπτώματα και δυσκολεύουν τις σχέσεις τους με το οικογενειακό περιβάλλον τους φίλους ή το περιβάλλον εργασίας και έτσι καθιστούν δύσκολη την ικανότητα τους να αγαπούν και να εργάζονται δημιουργικά. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 27 Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟ Το Β΄ Επίπεδο συμπεριλαμβάνει δέκα (10) κοινωνικές συζητήσεις in vivo, ακριβώς όπως και στο Α΄ Επίπεδο. Επιπρόσθετα, στο πρόγραμμα αυτό συμπεριλαμβάνονται: πέντε (5) τρίωρες εβδομαδιαίες συμπληρωματικές διαδικτυακές συναντήσεις, e-εργασία και τελικές εξετάσεις. Χορηγείται πιστοποιητικό παρακολούθησης, κατόπιν επιτυχούς εξέτασης και με αναγραφή διδακτικών ωρών. {κόστος 150 ευρώ/ εξάμηνο} Θεματική Ενότητα: ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑ - ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ – ΨΥΧΟΔΡΑΜΑ - ΔΡΑΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ & ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Το πρόγραμμα πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Τεχνολογίας του Τμήματος Προσχολικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το «ΚΕΚ ΟΡΑΜΑ» Γ΄ ΕΠΙΠΕΔΟ Πέντε Συμβουλευτικές Συναντήσεις, διάρκειας 90΄, των συμβουλευτική για αντιμετώπιση προσωπικών προβλημάτων{Συνολικό κόστος: 100 ευρώ}. 10 ατόμων -ομαδική Σκοπός της ομάδας βιωματικής εκπαίδευσης και αυτοβελτίωσης είναι η επαναθεώρηση και αξιολόγηση του τρόπου συμπεριφοράς και αντίδρασης στο πλαίσιο των οικογενειακών σχέσεων. Μέσα από την παρουσίαση των θεωρητικών αρχών που διέπουν τα δυναμικά των ανθρωπίνων σχέσεων, οι συμμετέχοντες θα βοηθηθούν: ν’ αναπτύξουν εναλλακτικούς τρόπους σκέψης και διαπροσωπικής επικοινωνίας, να καλλιεργήσουν ευελιξία στην επίλυση προβλημάτων και συγκρούσεων, ν’ αναπτύξουν επίγνωση και δεξιότητες χειρισμού των παραγόντων που ενδεχομένως κωλύουν την ομαλή τους εξέλιξη και αυτοπραγμάτωση, να αντιληφθούν και άλλες εκφάνσεις και ερμηνείες των συνθηκών που μπορεί να εμφανίζονται ως στρεσογόνοι. Όροι συμμετοχής στην ομάδα Η διάρκεια κάθε συνάντησης ορίζεται στα 90’ χωρίς διάλειμμα. Εάν ο συντονιστής της ομάδας ακυρώσει εκτάκτως την ίδια μέρα μια συνάντηση, τότε παρέχει την επόμενη συνάντηση δωρεάν. Αν οι συμμετέχοντες καθυστερήσουν την προσέλευσή τους, ο χρόνος της συνάντησης δεν παρατείνεται. Η ημέρα και η ώρα που καθορίζονται από την αρχή δεν αλλάζουν εκτός αμοιβαίων σοβαρών λόγων. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης δεν επιτρέπεται το κάπνισμα, το φαγητό και η χρήση του κινητού. Αν σκεφτεί κάποιος συμμετέχοντας για οποιονδήποτε λόγο να διακόψει τη συμμετοχή του στις συναντήσεις, είναι χρήσιμο, πριν πάρει την απόφαση, να το συζητήσει με τους άλλους συμμετέχοντες. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 28 ΕΤΗΣΙΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 300 ΩΡΩΝ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Η Ακαδημία των Πολιτών οργανώνει και λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 2012 την Διαδικτυακή Ακαδημία, μια διαθλαστική πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης, με πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό, βιντεοσκοπημένες από τηλεοπτικό συνεργείο διαλέξεις και εκπαιδευμένους στη χρήση της καθηγητές. Το ακαδημαϊκό έτος 2013-14 πρόκειται να πραγματοποιηθεί ετήσιο σεμινάριο με τίτλο "Ειδική Αγωγή". Το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπονείται σε συνεργασία με το ΚΕΚ ΟΡΑΜΑ και με την επιστημονική εποπτεία του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Τεχνολογίας του Τμήματος Προσχολικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 29 ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ; Έννοια και κοινωνική διάσταση της αναπηρίας Η αναπηρία είναι δύσκολο να οριστεί. Κάθε επιστήμη έχει διαφορετικό ορισμό ανάλογα με το αντικείμενό της. Η έλλειψη κάποιου μέλους δεν δημιουργεί πάντα αναπηρία· αντίθετα αυτή εξαρτάται και από το χαρακτήρα του ατόμου και από τη σοβαρότητα του προβλήματος και από άλλους παράγοντες. Παλιότερα πιστεύονταν ότι όλοι οι ανάπηροι έχουν τον ίδιο, κακότροπο, χαρακτήρα, σήμερα όμως αποδείχτηκε ότι αυτό δεν ισχύει. Η συνειδητοποίηση της αναπηρίας από τον ίδιο τον ανάπηρο δεν συμβαίνει πάντα σε όλους την ίδια χρονική στιγμή και έχει άμεση σχέση με το είδος της και τον τρόπο και τις συνθήκες ζωής του ανάπηρου παιδιού. Δυσκολότερη -ψυχολογικά- είναι η συνειδητοποίηση στις περιπτώσεις εκείνες που η αναπηρία δεν είναι εγγενής αλλά προκύπτει κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου. Τότε αυτή εξαρτάται από το χαρακτήρα, τα ενδιαφέροντα και τη συμπεριφορά του κοινωνικού περίγυρου του ανάπηρου. Η οικογένεια έχει έναν πολύ σημαντικό ρόλο να παίξει στην ανάπτυξη του χαρακτήρα και των δεξιοτήτων του ανάπηρου παιδιού. Λόγω όμως των προβλημάτων που δημιουργούνται, πολλές φορές η στάση της είναι αρνητική επιδεινώνοντας το ήδη υπάρχον πρόβλημα. Τα συναισθήματα που δημιουργούνται είναι τα εξής: ενοχή, αμφιθυμία, απελπισία, θυμός, ντροπή, και λύπη. Οι συμπεριφορές που αναπτύσσονται είναι: ανοικτή απόρριψη υποσυνείδητη απόρριψη υπερπροστατευτική συμπεριφορά ασταθής συμπεριφορά Η στάση της κοινωνίας απέναντι στους ανάπηρους είναι από αντιφατική έως και τελείως απορριπτική. Οι ανάπηροι αντιμετωπίζονται ως πλήρως εξαρτώμενα από το συνοδό τους και η αναφορά σ' αυτούς γίνεται μέσω τρίτου. Υπάρχει άγνοια του σωστού τρόπου συμπεριφοράς απέναντί τους και παρουσιάζονται τέσσερις τρόποι παραβίασης των δικαιωμάτων τους: - Παρατεταμένο κοίταγμα - Αδιάκριτες ερωτήσεις - Αυτόκλητη βοήθεια - Ταπείνωση σε δημόσιους χώρους. Το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια τάση αποδοχής των αναπήρων και αντικατάσταση των τρόπων αναφοράς τους από τους όρους "ανάπηρος" και "άτομο με ειδικές ανάγκες". Κατά συνέπεια ανάπηρο θεωρείται πλέον κάθε άτομο που δημιουργεί προκαταλήψεις στους άλλους και βιώνει το ίδιο άγχος και απαισιοδοξία. Η κοινωνική ένταξη των αναπήρων προσδιορίζεται από δύο κατευθύνσεις: την κλινική - ιατρική και την ψυχολογική - κοινωνιολογική. Η ιατρική άποψη δίνει έμφαση στις ικανότητες, τα προβλήματα και την γενικότερη δυνατότητα να ενταχθεί ως ενεργό οικονομικό μέλος στην αγορά. Η κοινωνιολογική έχει να κάνει με το συνολικό περιβάλλον, τους τρόπους διευκόλυνσης τού αναπήρου, τη βιομηχανική ένταξή του κλπ. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες αποτελούν κοινωνική ομάδα "υπό διωγμόν" και ως τέτοια αντιμετωπίζονται. Εντάσσονται με την έννοια αυτή στην ευρύτερη ομάδα των κοινωνικών διακρίσεων και βιώνουν τα συναισθήματα εκείνα που απορρέουν από αυτές. Όσοι καταφέρουν και διακριθούν, θεωρούνται εξαιρετικές περιπτώσεις και με τον τρόπο αυτό απομονώνονται από τους υπολοίπους. Την τελευταία εικοσαετία παρατηρείται μια τάση αυτοοργάνωσής τους και διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους με πιέσεις και άλλους τρόπους κοινωνικής κινητοποίησης. Για τη βελτίωση των συνθηκών είναι απαραίτητη η ενημέρωση του κοινού, καθώς και η κρατική παρέμβαση στους χώρους παραγωγής και εκπαίδευσης. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 30 Ορισμός της Ειδικής Αγωγής Με την ειδική αγωγή επιζητείται το παιδί -στα πλαίσια των δυνατοτήτων του- να γίνει ανεξάρτητο και παραγωγικό μέλος της κοινωνίας. Η ειδική αγωγή έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Ειδικές υποστηρικτικές υπηρεσίες (διαγνωστικές, ιατρικές, ψυχολογικές, εκπαιδευτικές) Ειδικά προγράμματα Ειδικούς χώρους Ειδικά όργανα και μέσα, ειδικές τεχνικές διδασκαλίας Επίσης ειδική αγωγή θεωρείται κάθε τι το επιπλέον που προσφέρεται στο παιδί, πρέπει να προσφέρεται στον ευρύτερο χώρο του σχολείου, και να παρέχεται σε χρονικά διαστήματα τέτοια που να καλύπτεται ολόκληρη η σχολική ζωή του παιδιού. Εκπαιδευτικά και υποστηρικτικά προγράμματα Σε συνηθισμένες τάξεις η διδασκαλία των παιδιών με ειδικές ανάγκες επαφίεται ολοκληρωτικά στον δάσκαλο της τάξης και αυτός είναι υπεύθυνος για την εξατομίκευση της διδασκαλίας τους και την εφαρμογή των απαραίτητων προγραμμάτων για την αγωγή τους. Υπάρχουν 4 είδη διδακτικών μοντέλων διδασκαλίας παιδιών με ειδικές ανάγκες που έχουν ενσωματωθεί στην τάξη του σχολείου: α. Δίχως την παροχή ειδικής βοήθειας. Στην περίπτωση αυτή τοποθετούνται ένα ή δύο παιδιά με ειδικές ανάγκες στην τάξη, ανάλογα με το είδος των μαθησιακών τους δυσκολιών και ο δάσκαλος ευαισθητοποιείται και επιμορφώνεται έτσι ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει στις αυξημένες του υποχρεώσεις. Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα οι περισσότεροι δάσκαλοι δεν έχουν καμιά ειδική εκπαίδευση πάνω σ' αυτά τα θέματα. β. Με συνδιδασκαλία. Στην περίπτωση αυτή ο εκπαιδευτικός της τάξης συνεργάζεται με τον ειδικό εκπαιδευτικό, και η βοήθεια στα παιδιά με ειδικές ανάγκες παρέχεται με τέτοιον τρόπο ώστε να αποφεύγεται η ετικετοποίησή τους. Το πρόγραμμα της τάξης καθορίζεται από τους δύο εκπαιδευτικούς από κοινού. γ. Με την παροχή βοήθειας από περιπατητικό εκπαιδευτικό. Σ' αυτό το μοντέλο διδασκαλίας κάποιος ειδικός (ψυχολόγος, λογοπεδικός, δάσκαλος κτλ) επισκέπτεται περιοδικά την τάξη, (μια φορά την εβδομάδα) και δίνει οδηγίες τόσο στο παιδί που αντιμετωπίζει το πρόβλημα όσο και στον δάσκαλό του προμηθεύοντας μάλιστα και το απαραίτητο υλικό. δ. Σε μη εκπαιδευτικά ιδρύματα. Στην περίπτωση αυτή η υποστηρικτική ομάδα αποτελείται από έναν ψυχολόγο και τους σχολικούς συμβούλους της ειδικής αγωγής και της γενικής εκπαίδευσης. Η ομάδα επισκέπτεται το σχολείο μετά από πρόσκληση του δασκάλου και δίνει τις συμβουλές της τόσο στον εκπαιδευτικό όσο και στο παιδί και τους γονείς του. Κύριοι στόχοι της είναι: α) να γίνει κατανοητή η φύση του προβλήματος β) να γίνει αποδεκτό το παιδί και γ) να ακολουθηθούν πρακτικές υποδείξεις και οδηγίες ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες παραπομπής σε ειδική τάξη. Σε ειδικά τμήματα μέσα στο σχολείο, παρέχεται επίσης ειδική εκπαίδευση. Υπάρχουν δύο μορφές αυτού του είδους της διδασκαλίας: α) Παρακολούθηση της κανονικής τάξης την περισσότερη μέρα. Στην περίπτωση αυτή το παιδί μπαίνει στην ειδική τάξη μόνο για τις ώρες και τα μαθήματα που χρειάζεται ενώ τον υπόλοιπο χρόνο επανενσωματώνεται στην τάξη του. Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζονται κυρίως μαθησιακές δυσκολίες που έχουν να κάνουν με τη γραφή και την ανάγνωση ή τα μαθηματικά. Έρευνες στην Ελλάδα έχουν αποδείξει πως ένα ποσοστό της τάξης του 40% ξεπερνούν εντελώς το πρόβλημά τους μετά την παρακολούθηση της ειδικής τάξης για ένα χρονικό διάστημα. Παραμένει εντούτοις το "στίγμα" στον μαθητή που τις παρακολουθεί και αυτό αποτελεί και το κυριότερο αρνητικό σημείο της μεθόδου. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 31 β) Παρακολούθηση της ειδικής τάξης την περισσότερη μέρα Η μέθοδος εφαρμόζεται είτε με την ύπαρξη ειδικών τάξεων είτε με τη λειτουργία ειδικού σχολείου μέσα στο συνηθισμένο σχολείο. Τα παιδιά παρακολουθούν πάντα την ειδική τάξη αλλά συμμετέχουν στις κοινές δραστηριότητες του σχολείου, στα διαλείμματα, τις γιορτές, τη γυμναστική κλπ, ανάλογα με την κρίση του ειδικού εκπαιδευτικού. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει το μοντέλο της "αντίστροφης ενσωμάτωσης", το να μπαίνουν δηλαδή στην ειδική τάξη παιδιά από το "κανονικό" σχολείο και να συμμετέχουν σε διάφορα προγράμματα και κοινές δραστηριότητες. Τα ξεχωριστά σχολεία είναι ένας άλλος τρόπος παροχής ειδικής εκπαίδευσης. Και αυτά λειτουργούν με δύο κυρίως μορφές: α) Τα ειδικά ημερήσια σχολεία που στεγάζονται σε ανεξάρτητο διδακτήριο. Είναι τα σχολεία που εξυπηρετούν ορισμένες κατηγορίες παιδιών με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες. Υπάρχουν σχολεία για κωφά και βαρήκοα, για τυφλά και μερικώς βλέποντα, για κινητικά ανάπηρα κλπ. β) Τα ειδικά σχολεία με οικοτροφείο. Στα σχολεία αυτά τα παιδιά μένουν στο ίδρυμα όλο το εικοσιτετράωρο με αποτέλεσμα να εμφανίζουν συμπτώματα ιδρυματισμού, κακή συμπεριφορά και έλλειψη ενδιαφέροντος για μάθηση. Στο εξωτερικό τα σχολεία αυτά τείνουν να εκλείψουν ενώ στην Ελλάδα λειτουργούν κυρίως για παιδιά με προβλήματα όρασης ή ακοής. γ) Σε μη εκπαιδευτικά ιδρύματα. Στις περιπτώσεις αυτές η αγωγή παρέχεται στο παιδί είτε στο σπίτι, από ειδικό εκπαιδευτικό και με τη συμβουλευτική παρέμβαση της "υποστηρικτικής ομάδας", είτε στους χώρους νοσηλείας, για τις περιπτώσεις εκείνες που το παιδί ή ο έφηβος αναγκάζεται να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα εκτός της κανονικής εκπαιδευτικής διαδικασίας. Έτσι λειτουργούν ειδικές τάξεις ή σχολεία σε νοσοκομεία, σε ορθοπεδικές κλινικές ή σε θεραπευτικά καταστήματα ανηλίκων. Σύγχρονες τάσεις εκπαίδευσης Η Ενσωμάτωση αποτελεί πλέον την νέα πραγματικότητα για τα Ευρωπαϊκά και γενικότερα τα δυτικά δεδομένα, αφού θεωρείται η αρχή και το τέλος των σκοπών της ειδικής αγωγής. Στην Μεγ. Βρετανία και γενικά την Ε.Ε. διαπνέει ολόκληρη την σχετική νομοθεσία και προς την κατεύθυνση αυτή κινούνται τα πράγματα και στην Ελλάδα. Η ενσωμάτωση ως στόχος περιλαμβάνει όλες τις προσπάθειες που μπορούν να γίνουν για να βοηθηθούν τα άτομα με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες ν' αναπτύξουν τις ικανότητές τους και την προσωπικότητά τους ώστε να εκπληρώσουν το ρόλο τους στην κοινωνία με το μεγαλύτερο δυνατό βαθμό αυτονομίας. Όλοι οι πόροι διαβίωσης πρέπει να χρησιμοποιούνται με τέτοιο τρόπο που να παρέχουν σε όλους ίσες ευκαιρίες και δυνατότητες για συμμετοχή. Στον χώρο της εκπαίδευσης η ενσωμάτωση είναι η κύρια προϋπόθεση πρόσβασης σε όλες τις δραστηριότητες και σε όλους τους χώρους της κοινωνικής ζωής. Τα μέτρα που λαμβάνονται είναι τα εξής Η εξάλειψη των ειδικών εμποδίων για να διευκολυνθεί η πρόσβαση στο σχολείο Η σωστή προετοιμασία των εκπαιδευτικών και η διαρκής τους κατάρτιση Η ευαισθητοποίηση του οικογενειακού και σχολικού περιβάλλοντος Στην Ε.Ε. η σχολική ένταξη ενθαρρύνεται αλλά σε διαφορετικούς βαθμούς, ανάλογα με το κράτος μέλος. Δημιουργούνται λοιπόν τρία διαφορετικά είδη ενσωμάτωσης: Η χωροταξική ενσωμάτωση, κατά την οποία τα παιδιά απλώς βρίσκονται στο ίδιο διδακτήριο. Η κοινωνική ενσωμάτωση που περιλαμβάνει δραστηριότητες που αυξάνουν την επικοινωνία μεταξύ των μαθητών. Η διδακτική ενσωμάτωση, κατά την οποία το παιδί εκπαιδεύεται μέσα στη συνηθισμένη τάξη, συμμετέχοντας στην ίδια εκπαιδευτική διαδικασία με τους υπόλοιπους μαθητές της τάξης. Η αντίστροφη ενσωμάτωση, κατά την οποία τα παιδιά που δεν αντιμετωπίζουν ειδικά προβλήματα επισκέπτονται τις ειδικές τάξεις και εκπαιδεύονται μέσα σ' αυτές υλοποιώντας συγκεκριμένα εκπαιδευτικά προγράμματα και δραστηριότητες. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 32 Το κοινό σχολείο για όλους, παρ' ότι αποτελεί τον απώτερο στόχο της ειδικής εκπαίδευσης και της νέας φιλοσοφίας για τα άτομα με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες, δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί εάν πρώτα δεν ελεγχθούν και σταθμιστούν οι εξής παράγοντες: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Η στάση του εκπαιδευτικού, από την οποία εξαρτάται η επιτυχία της ενσωμάτωσης Η ύπαρξη εκπαιδευτικών με ειδική εκπαίδευση ή επιμόρφωση Η ύπαρξη ειδικού υποστηρικτικού προσωπικού ( λογοθεραπευτή, σχολικοί ψυχολόγοι κλπ.) Η προσπελασιμότητα και η καταλληλότητα των σχολικών κτιρίων. Η διαθεσιμότητα αιθουσών Η ύπαρξη κατάλληλου εξοπλισμού Το σχολείο είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας και παράλληλα μέσω αυτού προωθούνται οι διάφορες νέες κοινωνικές θεωρήσεις και αντιλήψεις. Οι αρχές πάνω στις οποίες πρέπει να στηρίζεται είναι οι εξής: 1. Η πρόληψη και η έγκαιρη παρέμβαση 2. Το δικαίωμα για ξεχωριστό προγραμματισμό διδασκαλίας 3. Η αποδοχή και ανάληψη της ευθύνης για την εκπαίδευση όλων των παιδιών από όλους τους εκπαιδευτικούς, γενικής και ειδικής εκπαίδευσης. 4. Η αναγκαιότητα λειτουργίας ψυχολογικών και άλλων υποστηρικτικών υπηρεσιών 5. Η συνεργασία μεταξύ σχολείου και οικογένειας, για την καθοδήγηση των γονέων. 6. Το δικαίωμα για συνεχή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. 7. Η αναγκαιότητα συνεχούς και συστηματικής πληροφόρησης της κοινωνίας και η αλλαγή της στάσης απέναντι στα άτομα με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες. ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ Σ.ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΥ - ΖΑΧΑΡΟΓΕΩΡΓΑ "ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ" Σε ποιους απευθύνεται το πρόγραμμα; Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους. κοινωνικούς λειτουργούς, κοινωνιολόγους, γονείς αλλά και στον καθένα και την καθεμιά που έχει ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο επιστημονικό -εκπαιδευτικό αντικείμενο αλλά που δεν έχουν πρόσβαση στις ζωντανές διαλέξεις της Ακαδημίας. Δεκτοί γίνονται σπουδαστές από όλες τις πόλεις της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού, με καλό επίπεδο χειρισμού της ελληνικής γλώσσας, ανεξαρτήτως ηλικίας και μορφωτικού επιπέδου. Θεματικά αντικείμενα που θα διδαχθούν: Μαθησιακές Δυσκολίες (Δυσλεξία, Δυσορθογραφία). Διαταραχές Συμπεριφοράς. Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα. Αισθητηριακές Αναπηρίες. Κινητικές Αναπηρίες. Νοητική Υστέρηση. Αυτισμός. Ψυχικές Διαταραχές παιδιών και εφήβων . Ψυχοπαιδαγωγική αντιμετώπιση, Συμβουλευτική Γονέων. Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Θεωρίες Ανάπτυξης του ατόμου. Τα χαρισματικά και ευφυή παιδιά. Ψυχοπαιδαγωγική και κοινωνική στήριξη. Ειδικά Εκπαιδευτικά Προγράμματα. Γενικές Αρχές και Μέθοδοι Διδασκαλίας. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 33 Μέθοδοι και μέσα διδασκαλίας Στις μεθόδους διδασκαλίας περιλαμβάνονται για το: Θεωρητικό μέρος: Εισηγήσεις με χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών αλλά και μεθοδολογιών ανοικτής και εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης στο διαδίκτυο, μέσω ειδικής πλατφόρμας ασύγχρονης εκπαίδευσης. Πρακτικό μέρος: Παρουσίαση της ροής διαδικασιών της τελικής γραπτής εργασίας από τον διδάσκοντα και στοχοθεσία διδακτικού αντικείμενου. Τρόπος διεξαγωγής μαθημάτων Οι σπουδαστές της διαδικτυακής Ακαδημίας παραλαμβάνουν κατά την εγγραφή τους κωδικό πρόσβασης στη ψηφιακή πλατφόρμα της ακαδημίας, μέσω της οποίας μπορούν να παρακολουθήσουν μαγνητοσκοπημένες επιστημονικές διαλέξεις πανεπιστημιακών καθηγητών. Τα μαθήματα διεξάγονται ασύγχρονα, επιτρέποντας με αυτόν τον τρόπο την απρόσκοπτη παρακολούθηση από όλους τους σπουδαστές και την αυτό-διαμόρφωση των ωρών παρακολούθησης από τους ίδιους. Επιπλέον, η παρακολούθηση των ενοτήτων υποστηρίζεται από ζωντανή επικοινωνία με τους καθηγητές μέσω chat, Skype, forum, Facebook και email, ενώ απορίες και ζητήματα που αφορούν τη παράδοση της ύλης λύνονται και τηλεφωνικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν απαιτείται η εγκατάσταση κανενός λογισμικού στον υπολογιστή. Στην πλατφόρμα ήδη υπάρχουν όλα τα αναγκαία βιβλία. Πλατφόρμα PBWORKS Η πλατφόρμα ηλεκτρονικής μάθησης (τηλεκπαίδευσης) που θα χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη των σεμιναρίων και των εκπαιδευομένων σε αυτά είναι το pbworks. Το pbwork είναι σχεδιασμένο να βοηθάει εκπαιδευτικούς να δημιουργούν μαθήματα για εξ αποστάσεως εκπαίδευση με δυνατότητα πλούσιας αλληλεπίδρασης. Ο ανοικτός του κώδικας και ο αρθρωτός του σχεδιασμός σημαίνει ότι ο καθένας μπορεί να του προσδώσει επιπλέον λειτουργικότητα. Η εκπαίδευση είναι καθαρά μαθητοκεντρική αφού οι εκπαιδευόμενοι πρέπει να κατασκευάσουν γνώση μόνοι τους και ο εκπαιδευτής απλά συντονίζει τη διαδικασία. Συνοπτικά, μπορούμε να αναφέρουμε μερικά βασικά χαρακτηριστικά – δυνατότητες που προσφέρει το pbworks και οι οποίες εμπίπτουν στις βασικές λειτουργίες μιας πλατφόρμας ηλεκτρονικής μάθησης που παρουσιάστηκαν στην προηγούμενη ενότητα. Το σύστημα λοιπόν: υποστηρίζει τη δημιουργία ασύγχρονων βημάτων συζήτησης (discussion forums) για την επικοινωνία των εκπαιδευομένων και του εκπαιδευτή υποστηρίζει «δωμάτια συζητήσεων» (chat rooms) για συζήτηση σε πραγματικό χρόνο (σύγχρονη επικοινωνία) και ανταλλαγή απόψεων. Η σύγχρονη επικοινωνία μπορεί να εμπλουτιστεί με επιπλέον εξωτερικές εφαρμογές βιντεοσυσκέψεων (videoconference) για σύγχρονη επικοινωνία με εικόνα και ήχο σε πραγματικό χρόνο, καθώς και τη χρήση υπηρεσιών Video on Demand και ψηφιακής μετάδοσης εικόνας και ήχου (video και audio streaming). Οι υπηρεσίες αυτές υποστηρίζουν την εκπομπή ζωντανού προγράμματος, το οποίο ψηφιοποιείται και μεταδίδεται μέσω του διαδικτύου σε πραγματικό χρόνο υποστηρίζει τη δυνατότητα για διαμερισμό αρχείων και εφαρμογών (application sharing) ανάμεσα σε εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενους. Οι εφαρμογές αυτές μπορεί να έχουν την μορφή παρουσιάσεων, αρχείων κειμένου, είτε και τη μορφή πολυμεσικού υλικού. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 34 υποστηρίζει προσωπικούς χώρους αποθήκευσης πληροφοριών και εκπαιδευτικού περιεχομένου ανά εκπαιδευόμενο υποστηρίζει τη δυνατότητα αποθήκευσης του εκπαιδευτικού υλικού του μαθήματος, για την επεξεργασία του εκτός της σύνδεσης του διαδικτύου υποστηρίζει λειτουργίες ημερολόγιου και πίνακα ανακοινώσεων με τις προθεσμίες και τα άλλα σημαντικά γεγονότα που αφορούν τους εκπαιδευόμενους υποστηρίζει λειτουργίες παρακολούθησης της πρόοδο των μαθητών και της συμμετοχής τους στην εκπαιδευτική διαδικασία και παράλληλα επιτρέπει την παρουσίαση αυτών των πληροφοριών τόσο στον εκπαιδευόμενο όσο και στον εκπαιδευτή υποστηρίζει την εύκολη δημιουργία διαδραστικών δοκιμασιών αυτοαξιολόγησης υποστηρίζει την δημιουργία κοινοτήτων μάθησης και ομάδων εκπαιδευομένων Η πλατφόρμα pbworks επιτρέπει τον διαχωρισμό των χρηστών της πλατφόρμας στους διακριτούς ρόλους των εκπαιδευομένων, των εκπαιδευτών και του διαχειριστή της πλατφόρμας. Κάθε διακριτός ρόλος έχει διαφορετικά δικαιώματα πρόσβασης και επιτελεί διαφορετικές λειτουργίες για την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Συνοπτικά, τα πλεονεκτήματα της πλατφόρμας ηλεκτρονικής μάθησης που θα χρησιμοποιηθεί για την ολοκλήρωση των σεμιναρίων που θα προσφέρει η Ακαδημία των Πολιτών για τους εκπαιδευόμενους μέσω του διαδικτύου είναι τα εξής: Η ανάπτυξη ικανότητας πρόσβασης σε μαθησιακό υλικό από απόσταση και η δυνατότητα κατανόησής του Η προσφορά ενός ευχάριστου και φιλικού «µαθητοκεντρικού» περιβάλλοντος µάθησης που σέβεται τις ιδιαιτερότητες και προτιµήσεις των εκπαιδευομένων, συμβάλει στην υποκίνηση τους στην εκπαιδευτική διαδικασία, και προσφέρει τεχνική υποστήριξη, για να µην αποτελέσει η χρήση της τεχνολογίας εµπόδιο στην εκπαιδευτική διαδικασία Η ενίσχυση της αυτονόµησης και της προσωπικότητας του εκπαιδευόµενου τόσο σε επίπεδο επικοινωνίας όσο και σε επίπεδο ανάπτυξης τεχνικών και µεθόδων μάθησης Η προώθηση µίας νέας µορφής ηλεκτρονικής επικοινωνίας εκπαιδευτή και εκπαιδευόµενων μέσω της απελευθέρωσης από τα φυσικά όρια της τάξης Η δυνατότητα παρακολούθησης και αξιολόγησης της προσωπικής προόδου κάθε εκπαιδευόμενου Δυνατότητα σύγχρονης και ασύγχρονης επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευομένων, δημιουργία ομάδων και προώθηση των δεξιοτήτων που σχετίζονται με την οργάνωση και την λειτουργία σε ομάδες Άμεση διασύνδεση και χρήση εξωτερικών ηλεκτρονικών πηγών πληροφόρησης (wikis, ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, μεγάλες βάσεις δεδομένων με πολυμεσικό υλικό Η εξοικείωση του εκπαιδευόμενου µε τη χρήση των νέων τεχνολογιών και βελτίωση της αυτοεκτίμησής του. Η πρόσβαση στην πλατφόρμα απαιτεί απλά τη χρήση προσωπικών υπολογιστών (σταθεροί ή φορητοί), έναν οικείο φυλλομετρητή ιστού (Internet Explorer, Firefox, Safari, Opera) και τη σύνδεση στο διαδίκτυο. Παράλληλα για την χρήση του εκπαιδευτικού περιεχομένου θα χρησιμοποιηθούν οι εφαρμογές γραφείου (Microsoft office, η συμβατό), που υπάρχουν σε κάθε υπολογιστή. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 35 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΕΤΗΣΙΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΦΩΣΗ. 1.Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κωφοί και οι βαρήκοοι στην κοινωνική και εκπαιδευτική τους ένταξη- συμμετοχή είναι: Α. Η αδυναμία να επικοινωνήσουν με τον φυσικό τρόπο των ακουόντων. Β. Η αμηχανία, ο φόβος, το άγχος διαχείρισης και επαφής καθώς και οι στερεοτυπικές αντιλήψεις για την αναπηρία. Γ. Δεν έχουν τις απαιτούμενες δυνατότητες γι΄ αυτό Δ. Μπορούν να επικοινωνούν μόνο μεταξύ τους και πρέπει να εκπαιδεύονται σε σχολεία κωφών. 2. Τα κοχλιακά εμφυτεύματα σε παιδιά χρησιμοποιούνται από τους ειδικούς με μεγάλη επιφύλαξη γιατί: Α. Υπάρχει μεγάλος μετεγχειρητικός κίνδυνος. Β. Βρίσκονται ακόμα σε στάδιο έρευνας σχετικά με τα αποτελέσματά τους σε παιδιά. Γ. Έχει αποδειχθεί ότι τα συμβατικά ακουστικά είναι πιο αποτελεσματικά. Δ. Θα πρέπει να αλλάζουν κάθε δύο χρόνια. 3.Οι σύγχρονες επιστημονικές τάσεις στο χώρο της Ειδικής Αγωγής παροτρύνουν τους εκπαιδευτικούς και τα εκπαιδευτικά συστήματα ώστε τα άτομα με προβλήματα ακοής να εκπαιδεύονται στο μεγαλύτερο μέρος του διδακτικού ωραρίου σε κανονικές τάξεις γιατί: Α. Έχει διαπιστωθεί ότι αυτή η μορφή αισθητηριακής δυσλειτουργίας δεν επιδρά καθοριστικά στις διεργασίες μάθησης και εκπαιδευτικής συμμετοχής. Β. Η τάση αυτή βοηθά το παιδί να βελτιώσει την ακοή του. Γ. Η εκπαιδευτική αυτή πρακτική έχει πρόθεση να δώσει τις μέγιστες δυνατές εκπαιδευτικές, ψυχολογικές και κοινωνικές ευκαιρίες στο παιδί. Δ. Με τον τρόπο αυτό ο εκπαιδευτικός κάνει καλλίτερα την δουλειά του. 4. Η εγγενής κώφωση και βαρηκοΐα (νευροαισθητηριακή κώφωση) αποτελεί την πιο βαριά μορφή δυσλειτουργίας γιατί: Α. Διαπιστώνεται μετά το τρίτο έτος της ηλικίας του παιδιού. Β. Προκαλεί πολλά σύνδρομα προβλήματα Γ. Υπάρχει κατά τη γέννηση του παιδιού και δεν επιτρέπει την πρώιμη είσοδο του παιδιού στον κόσμο των ήχων και της ομιλίας. Δ. Οι γιατροί πρέπει να αποφασίσουν αν θα τοποθετήσουν χειρουργικά κοχλιακό εμφύτευμα αμέσως μετά την γέννηση. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 36 5. Η υπολειμματική ακοή είναι: Α. Η ακοή που πάντα έχει ο άνθρωπος κατά την γέννησή του. Β. Είναι η ακοή που υπάρχει ακόμα και κατά το βαθύ γήρας των ανθρώπων Γ. Είναι ότι δεν μπορεί σε επίπεδο συχνότητας να ακούσει το ανθρώπινο αυτί. Δ. Είναι η ακοή που μπορεί να διαθέτει το κωφό άτομο και προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε εκπαιδευτικά κατά την ανάπτυξη λόγου και ομιλίας. 6. Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας είναι η δυσλειτουργία που: Α. Συνδέεται με τις νευρικές διεργασίες του ακουστικού νεύρου Β. Είναι η μορφή βαρηκοΐας που θεραπεύεται δια μέσου ιατρικής αγωγής. Γ. Είναι η μορφή βαρηκοΐας που η επιστήμη και η εκπαίδευση δεν μπορούν να παρέμβουν ουσιαστικά Δ. Είναι η μορφή βαρηκοΐας που για ποικίλους λόγους κληρονομικούς ή επίκτητους, εμποδίζεται η φυσική δίοδος του ήχου προς το τύμπανο του αυτιού ή το ακουστικό νεύρο. 7. Η νευροαισθητηριακή κώφωση: Α. Μπορεί εύκολα να θεραπευθεί. Β. Διαπιστώνεται κατά την ενήλικη περίοδο της ζωής του ανθρώπου. Γ. Είναι πολύ σοβαρά δυσλειτουργία και απαιτεί σημαντικές εκπαιδευτικές, ψυχολογικές και κοινωνικές παρεμβάσεις στα άτομα με αυτό το πρόβλημα. Δ. Είναι απόλυτα ιάσιμη 8. Η ακουστική αγνωσία ή αλλιώς κεντρική ακουστική δυσλειτουργία δηλώνει ότι: Α. Δεν συνδέεται με τα αυτιά και το εν γένει ακουστικό σύστημα αλλά οφείλεται σε εγκεφαλική διαταραχή. Β, Η κώφωση που έχει το άτομο είναι απόλυτη και αμφίπλευρη. Γ. Το πρόβλημα είναι κεντρικό γιατί προκαλείται από την δυσλειτουργία του κεντρικού ακουστικού νεύρου. Δ. Με κανένα τρόπο το άτομο δεν μπορεί να μάθει να ακούει και να μιλάει γιατί έχει αγνωσία 9. Η συστηματική παρέμβαση σε παιδιά με προβλήματα ακοής θα πρέπει να αποφασίζεται από: Α. Τον εκπαιδευτικό της τάξης Β. τον παιδίατρο. Γ, τους γονείς και το περιβάλλον της οικογένειας. Δ. Από ομάδα ειδικών επιστημόνων με διαφορετικές ειδικότητες. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 37 10. Η εκπαιδευτική και χωρική παρέμβαση της τάξης όταν σε αυτή υπάρχουν κωφοί μαθητές γίνεται: Α. Για να αισθάνονται πιο άνετα. Β. Για να αποφεύγονται τα περίεργα και αδιάκριτα βλέμματα των συμμαθητών. Γ. Για να διασφαλίζεται τόσο η οπτική επαφή μεταξύ δασκάλου μαθητών και κωφού ατόμου. Δ. Για να επιτυγχάνεται ομαδοσυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας. 11. Η νοηματική γλώσσα: Α. Είναι ίδια για όλους τους κωφούς του κόσμου Β. Είναι ταυτόσημη με τη δακτυλογραφή Γ. Είναι παντομίμα Δ. Είναι μορφή γλώσσας που χρησιμοποιείται στις κοινωνίες των κωφών για να επικοινωνούν με εναλλακτικό τρόπο. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 38 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΔΙΔΑΚΤΡΩΝ ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΔΙΔΑΚΤΡΩΝ ΕΤΗΣΙΑ ΕΓΡΑΦΗ ΣΕ ΑΝΟΙΚΤΑ ΛΑΪΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 100 ΕΥΡΩ ΕΦΑΠΑΞ ΚΑΤΑΒΟΛΗ 150 ΕΥΡΩ ΕΦΑΠΑΞ ΚΑΤΑΒΟΛΗ 100 ΕΥΡΩ ΕΦΑΠΑΞ ΚΑΤΑΒΟΛΗ 200 ΕΥΡΩ ΕΦΑΠΑΞ ΚΑΤΑΒΟΛΗ (Α΄ΕΠΙΠΕΔΟ) ΕΤΗΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΖΩΝΤΑΝΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΝ, ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ, ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ (Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟ) ΠΕΝΤΕ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ 90' ΤΩΝ ΔΕΚΑ ΑΤΟΜΩΝ. ΑΤΟΜΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ (Γ΄ ΕΠΙΠΕΔΟ) ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ 300 ΩΡΩΝ σε συνεργασία με το «ΚΕΚ Όραμα» Σημείωση: Τα έσοδα όλων των παράλληλων προγραμμάτων της Ακαδημίας των Πολιτών χρησιμοποιούνται για τη λειτουργία και ίδρυση Ακαδημιών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Δεν παρέχονται αμοιβές ούτε επιμερίζονται κέρδη. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 39 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Το επιστημονικό περιοδικό «Σύγχρονη Κοινωνία, Εκπαίδευση και Ψυχική Υγεία» εκδίδεται σε 1000 αντίτυπα και διανέμεται δωρεάν κάθε χρόνο. Έδρα του είναι η Μυτιλήνη. Αποστέλλεται σε όλα τα Ελληνικά Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα, σε φορείς της Εκπαίδευσης και της Ψυχικής Υγείας, και απευθύνεται σε Κοινωνιολόγους, Ψυχολόγους, Ψυχιάτρους, Κοινωνικούς Λειτουργούς, Εκπαιδευτικούς και υποψήφιους διδάκτορες των αντίστοιχων σχολών, αλλά και στους εκπαιδευόμενους των Ακαδημιών. Ως προς το περιεχόμενο του περιοδικού υπάρχουν τρεις θεματικές ενότητες (Κοινωνιολογία, Εκπαίδευση, Ψυχολογία - Ψυχιατρική). Μια φορά το χρόνο υπολογίζεται ότι θα γίνεται μια ειδική θεματική ή τιμητική έκδοση. Το περιοδικό Σύγχρονη, Κοινωνία, Εκπαίδευση & Ψυχική Υγεία διανέμεται δωρεάν σε όλους τους συνδρομητές και τα έξοδα καλύπτονται από τις υπόλοιπες δραστηριότητες της Ακαδημίας Πολιτών. Η έκδοση του κατέστη εφικτή εξαιτίας του αφιλοκερδούς αγώνα όλων των συντελεστών, της γραμματείας και της επιστημονικής επιτροπής, που σε μικρό χρονικό διάστημα και επισταμένα διεκπεραίωνε την τυφλή κρίση των άρθρων. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο αποφάσισε την αποδελτίωση των τευχών του ΣΚΕΨΥ, ενώ προχωρά η ένταξή του σε διεθνείς βάσεις δεδομένων. Επιπλέον, η Ακαδημία των Πολιτών παρέχει δωρεάν, μέσω της ιστοσελίδας της, ελεύθερη πρόσβαση σε όλους τους σπουδαστές αλλά και τους φίλους της ακαδημίας σε επιστημονικές εκδόσεις. ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013 40 Ελεύθερα προσβάσιμη βιβλιογραφία Μέσω την ιστοσελίδας και της πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης της Ακαδημίας των Πολιτών οι σπουδαστές, αλλά και οι φίλοι της Ακαδημίας των Πολιτών έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε πληθώρα βιβλιογραφικών πηγών και σημειώσεων των διαλέξεων που πραγματοποιούνται στα ανοικτά Λαϊκά Πανεπιστήμια. Ακολουθεί ενδεικτικός κατάλογος βιβλίων ελεύθερης πρόσβασης: Συλλογικό έργο «Έρευνα και Εκπαιδευτική Πράξη στην Ειδική Αγωγή Ι, ΙΙ και ΙΙΙ» (εκδ. Αφοί Κυριακίδη, 2011) Παπάνης, Ε., «Ψυχολογία-Κοινωνιολογία της Εργασίας και Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού-Θεωρία και Εμπειρική Έρευνα» (εκδ. Ι. Σιδέρης, 2005) Συλλογικό έργο «Έρευνα και Εκπαιδευτική Πράξη στην Ειδική Αγωγή» (εκδ. Ι. Σιδέρης, 2011) Γιαβρίμης, Π., Παπάνης, Ε., Ρουμελιώτου, Μ. «Θέματα Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης» (εκδ. Ι. Σιδέρης, 2009) Παπάνης, Ε., Μπαλάσα, Α. «Συμβουλευτική μέσω Διαδικτύου και Επικοινωνία» (εκδ. Αφοί Κυριακίδη, 2009) Παπάνης, Ε., Γιαβρίμης, Π., Βίκη, Α. «Καινοτόμες Προσεγγίσεις στην Ειδική ΑγωγήΕκπαιδευτική Έρευνα για τις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού» (εκδ. Ι .Σιδέρη, 2009) Παπάνης, Ε., «Μεθοδολογία Έρευνας και Διαδίκτυο» (εκδ. Ι. Σιδέρης, 2011) Παπάνης, Ε., «Η Αυτοεκτίμηση: Θεωρία και Αξιολόγηση» (εκδ. Ι. Σιδέρης, 2011) Παπάνης, Ε., «Η Αυτοεκτίμηση και η Μέτρησή της» (εκδ. Ατραπός, 2004) ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2013
© Copyright 2024 Paperzz
