οι επιπτωσεις της οικονομικης κρισης στην υγεια

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ:
Ακαλέστου Λαμπρινή-Θεοδώρα
Πανεπιστήμιο Κρήτης, Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Τμήμα Ψυχολογίας
Κέντρο Ψυχικής Υγείας Ρεθύνου
Η Ελλάδα έχει πληγεί περισσότερο απ’ ό,τι οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα από τη χρηματοπιστωτική
αναταραχή, που ξεκίνησε το 2007. Πολλές χώρες στην Ευρώπη είχαν παρατεταμένες υφέσεις, και περικοπές
στις δαπάνες για την υγεία. Οι συνέπειες αυτών των πρακτικών θα είναι εμφανής σε μερικά χρόνια. Μερικά
αποτελέσματα, ωστόσο, είναι ήδη εμφανή. Για παράδιεγμα, η συχνότητα των ψυχικών διαταραχών εν μέσω
οικονομικής κρίσης έχει αυξηθεί στην Ελλάδα και την Ισπανία, ενώ οι αυτο-αναφορές σχετικά με την
πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας έχουν επιδεινωθεί στην Ελλάδα. Επιπλέον, παρατηρήθηκε αύξηση των
αυτοκτονιών στις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες των χωρών, που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες
περικοπές στους κρατικούς προϋπολογισμούς, και αύξηση της ανεργίας. Τόσο η απώλεια των θέσεων
εργασίας, όσο και ο φόβος της απώλειας της εργασίας έχουν δυσμενείς επιπτώσεις για την ψυχική υγεία,
ενώ η μείωση των εισοδημάτων, το αυξανόμενο κόστος της υγειονομικής περίθαλψης, και οι περικοπές στις
υπηρεσίες υγείας, εμποδίζουν την πρόσβαση των ασθενών στην υγεία. Μάλιστα, μετά την εμφάνιση της
κρίσης, παρατηρήθηκε αύξηση του αριθμού των Ελλήνων, που αναζητούν ιατρικές συμβουλές από τις
κλινικές, που προηγουμένως ειδικεύονταν κυρίως στην παροχή υπηρεσιών φροντίδας σε παράνομους
μετανάστες και σε ανασφάλιστους πολίτες. Οι περικοπές σε μισθούς και σε κοινωνικές παροχές, όπως η
ασφάλιση της υγείας και οι συντάξεις, καθώς και η αύξηση των ποσοστών της ανεργίας στη χώρα,
αποτελούν θέματα που σχετίζονται με τα μέτρα λιτότητας, και οδήγησαν πολύ κόσμο στην αναζήτηση
βοήθειας απο Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ), καθώς και απο την εκκλησία. Παρά το γεγονός, ότι η
υγεία θεωρείται ένα θέμα της εσωτερικής διακυβέρνησης, η Τρόικα υποστηρίζει, ότι οι δημόσιες δαπάνες
για την υγεία δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το 6% του ΑΕΠ. Η εξοικονόμηση θα προέλθει κυρίως από τη
μείωση των δημοσίων δαπανών για τα ναρκωτικά, τη μείωση του εργατικού δυναμικού, και τις αλλαγές
στην αγορά των υπηρεσιών υγείας. Φαίνεται πώς η οικονομική κρίση είχε σημαντικό αντίκτυπο στις
υπηρεσίες της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Χαρακτηριστικό είναι το κλείσιμο αρκετών κλινικών
υγειονομικής περίθαλψης, όταν πολλοί Έλληνες, ακόμα και εάν πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο για την
υγεία τους, δεν προβαίνουν στην αναζήτηση και τη λήψη των υπηρεσιών νοσοκομειακής φροντίδας, λόγω
του υψηλού κόστους, του χρόνου αναμονής, και της απόστασης των νοσοκομείων. Συνεπώς, αναδεικνύεται
εν μέσω της οικονομικής κρίσης, η αναγκαιότητα δημιουργίας συλλογικών πρωτοβουλιών, οι οποίες θα
μεριμνούν για την παροχή δωρεάν υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης σε όλους τους Έλληνες πολίτες.
Μία τέτοια προσπάθεια, αποτελούν οι Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας, οι οποίες προσφέρουν σε μηνιαία
βάση δωρεάν ιατρικές εξετάσεις και φαρμακευτικές υπηρεσίες, κυρίως στους κατοίκους των επαρχειακών
πόλεων. Σε μία εποχή, όπου η πρόληψη και η παρέμβαση για τις ψυχικές και σωματικές ασθένειες συνεχώς
υποβιβάζεται, είναι πολύ σημαντικό να υποστηρίζονται τέτοιου είδους πρωτοβουλίες.
1
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ
Β Ι Β Λ Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α:
Bonovas, S. & Nikolopoulos, G. (2012). High-burden Epidemics in Greece in the Era of Economic Crisis.
Early Signs of a Public Health Tragedy. Journal of Preventive Medicine and Hygiene, 53,169-171.
Economou, M., Madianos, M., Theleritis, C., Peppou, L. E. & Stefanis, C. N. (2011). Increased Suicidality
Amid Economic Crisis in Greece. The Lancet, 378, 1459-1460.
Economou, M., Madianos, M., Peppou, L., Patelakis, A. & Stefanis, C. N. (2013). Major Depression in the
Era of Economic Crisis: A Replication of a Cross-sectional Study Across Greece. Journal of
Affective Disorders, 45(3)308-314.
Goranitis, I., Siskou, O. & Liaropoulos, L. (2014). Health Policy Making Under Information Constraints: An
Evaluation of the Policy Responses to the Economic Crisis in Greece. Health Policy, 117,279-284.
Karanikolos, M. et al. (2013). Financial Crisis, Austerity, and Health in Europe. The Lancet, 381,1323–
1331.
Kentikelenis, A. et al. (2011). Health Effects of Financial Crisis: Omens of a Greek Tragedy. The Lancet,
378,1457 – 1458.
Kentikelenis, A. & Papanicolas, I. (2012). Economic Crisis, Austerity and the Greek Public Health System.
The European Journal of Public Health, 22(1)1101-1262.
Kentikelenis, A., Karanikolos, M., Reeves, A., McKee, M. & Stuckler, D. (2014). Greece’s Health Crisis:
From Austerity to Denialism. The Lancet, 383,748-753.
Mylona, K., Tsiantou, V., Zavras, D., Pavi, E. & Kyriopoulos, J. (2014). Determinants of Self-Reported
Frequency of Depressive Symptoms in Greece During Economic Crisis. Public Health, 128,752-756.
Simou, Ε. & Koutsogeorgou, Ε. (2014). Effects of the Economic Crisis on Health and Healthcare in Greece
in the Literature From 2009 to 2013: A Systematic Review. Health Policy, 115,111-119.
Vandoros, S., Hessel, P., Leone, T. & Avendano, M. (2013). Have Health Trends Worsened in Greece as a
Result of the Financial Crisis? A Quasi-Experimental Approach. The European Journal of Public
Health, 23(5)727-731.
2

Download Report