Α/Δ ΤΑΤΟΪΟΥ – ΔΕΚΕΛΕΙΑΣ
1918 – 2018
100 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΜΑΣ
Γράφει ο Γ. Τάγκαλος Επγός εα (ΤΥΜ) .
Βόρεια – Β/Δ της Αθήνας, από τις Ανατολικές παρυφές της ΠΑΡΝΗΘΑΣ μέχρι και τις
σιδηροδρομικές γραμμές, βρίσκεται μία «αρίστου κάλους» περιοχή η οποία από την αρχαιότητα ονομάζεται
«ΔΕΚΕΛΕΙΑ», όνομα που κληρονόμησε από τον ιθαγενή της ήρωα, ΔΕΚΕΛΟΝ.
Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας η ΔΕΚΕΛΕΙΑ ονομάζεται ΤΑΤΟΗ, που ήταν το επώνυμο του
τσιφλικά – μεγαλοϊδιοκτήτη της περιοχής
Αλβανού «ΑΡΤΙΚΗΝ ΤΑΤΟΗΝ». Όπως τούτο είναι
γνωστόν από πωλητήριο έγγραφο της 10ης
Νοέμβριου του 1552 το οποίο βρίσκεται στο
αρχείο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρίας.
Την άνοιξη του 1871, η περιοχή μέσω
συμβολαιογραφικής πράξεως αγοραπωλησίας
(10-03-1871) περιήλθε στην κυριότητα του
Βασιλέως ΓΕΩΡΓΙΟΥ του Α’ με σκοπό την
ανέγερση θερινής κατοικίας των Βασιλικών
οικογενειών.
Σε περιοχή αυτής της έκτασης, υπήρχε χώρος, στον oποίον ο πολυμήχανος και δραστήριος
Λεωνίδας ΑΡΝΙΩΤΗΣ, προσπάθησε, ΑΝΕΠΙΤΥΧΩΣ
να ιπταθεί με την ιδιότυπον συσκευή του,
παρουσία χιλιάδων – επί εισιτηρίου – θεατών και
μελών της Βασιλικής οικογενείας τον Σεπτέμβριο
του 1910.
Στον χώρο αυτόν, αργότερα
μεταστάθμευσε Μοίρα αεροπλάνων της τότε
Ναυτικής μας Αεροπορίας και αργότερα
αεροπλάνα της αεροπορίας Στρατού. Εκεί για
πρώτη φορά δημιουργήθηκε το αεροδρόμιο το
οποίο από τον Απρίλιο του 1918 αναφέρεται ως
Α/Δ ΤΑΤΟΪΟΥ.
Έκτοτε το Α/Δ ΤΑΤΟΪΟΥ παρουσίασε
συνεχόμενη εξελικτική πορεία η οποία μάλιστα κορυφώθηκε μετά την ενοποίηση των αεροποριών
Στρατού και Ναυτικού σε μια ενιαία αεροπορία το 1931.
Παράλληλα με την πολεμική αεροπορία, το Α/Δ ΤΑΤΟΪΟΥ χρησιμοποιήθηκε και ως ΚΡΑΤΙΚΟΣ
ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ ΑΘΗΝΩΝ όταν η νεοσύστατη ΕΛΛΗΝΙΚΗ Εταιρία Εναερίων Συγκοινωνιών [ΕΕΕΣ] άρχισε απ’
εκεί τα δρομολόγια της με τέσσερα επιβατικά αεροσκάφη τύπου JUNKER Γερμανικής κατασκευής, 12 και
24 θέσεων με πρώτο δρομολόγιο ΑΘΗΝΑ-ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ την 10η Ιουλίου 1931.
Όμως, μετά από 18 συνεχή και επιτυχημένα χρόνια λειτουργιάς , το πασίγνωστο πλέον Α/Δ σε
Ελλάδα και Εξωτερικό, υποχρεώνεται να αλλάξει ονομασία.
Με σχετικό Διάταγμα του Υπουργείου Αεροπορίας καθοριζόταν τα εξής:
Λαβόντες υπόψιν ότι τίνες των Κρατικών Υπηρεσιών, προς διάκρισιν του σιδηροδρομικού
σταθμού ΤΑΤΟΪΟΝ εκ της υπηρεσίας Βασιλικού κτήματος ΤΑΤΟΪΟΝ χαρακτηρίζουσι τον
Σιδηροδρομικόν σταθμόν δια της ακριβούς του προσωνυμίας «Δεκελείας» και προς αποφυγήν εν τω
Μέλλοντι συγχύσεως μετονομάζομεν
το Αεροδρόμιον Τατοϊου εις αεροδρόμιον Δεκελείας και τον αερολιμένα Τατοϊου εις
αερολιμένα Δεκελείας.
Ο Υπουργός Αεροπορίας
Παπαρηγόπουλος Αθήναι 31 Ιανουαρίου 1936
Η επίσημη μετονομασία του Α/Δ Τατοϊου σε Α/Δ ΔΕΚΕΛΕΙΑΣ δημιούργησε αρχικά σχετική
αναστάτωση και σύγχυση.
Όμως το σχετικό αυτό διάταγμα από την ημερομηνία ισχύος μέχρι και σήμερα δεν μπόρεσε να
αλλάξει το αρχικό του όνομα ΤΑΤΟΪ.
Ζυμωμένο, συνυφασμένο και άρρηκτα συνδεδεμένο με τη γέννηση και αλματώδη ανάπτυξη της
Αεροπορίας μας, το όνομα παραμένει. Όπως παρέμεινε η οδός ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ, όχι σε Ρούσβελτ, η οδός
Σταδίου, όχι σε ΤΣΩΡΤΣΙΛ κ.α. 89 χρόνια από την έκδοση του διατάγματος μετονομασίας, μόνον στα
επίσημα έγγραφα – και όχι πάντα – χρησιμοποιείται το όνομα Δεκέλεια.
Προτιμούμε – δυστυχώς – να ονομάζουμε το πιο αγαπητό Α/Δ της χώρας μας με το όνομα ενός
Αλβανού και όχι με την αρχαιότατη και Ελληνικότατη ΔΕΚΕΛΕΙΑ.
Το Α/Δ αυτό αποτελεί αναντίρρητα το λίκνο της Αεροπορίας μας.
Εδώ λειτούργησαν – διαχρονικά – όλες οι παραγωγικές σχόλες της αεροπορίας μας, διάφορες
υπηρεσίες, κέντρα εκπαιδεύσεων και μετεκπαιδεύσεων, σχολές βραχείας λειτουργίας, σμηναρχίες και
πτέρυγες. Εδώ χιλιάδες Αεροπόρων μας πήραν το βάπτισμα του αέρα και φόρεσαν τα φτερά του
ιπταμένου στα στήθη τους (Σχ. Ικάρων κ’ ΕΚΕΧ).
1Σ' ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΩΡΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕ ΤΟ Ε.Κ.Ε.Χ.
Εδώ χιλιάδες τεχνικοί (ΣΜΑ – ΣΤΥΑ – στρατεύσιμοι) μυήθηκαν στην τέχνη του Δαίδαλου. Εδώ
χιλιάδες συνάδελφοι μας κατακτήθηκαν στις διάφορες κατά καιρό ειδικότητες του όπλου μας.
Χώρος στο βόρειο τμήμα του Α/Δ έχει διατεθεί προς χρήση των αερολεσχών ΑΤΤΙΚΗΣ. Ενίοτε
γίνονται και αγώνες ταχύτητας αυτοκινήτων. Χιλιάδες λαού - ιδιαιτέρως νέοι - επισκέπτονται το Α/Δ κατά
τις εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν του Αρχάγγελου πρωστάτου της ΠΑ και θαυμάζουν τα ιστορικά
αεροσκάφη ως και τα άλλα κειμήλια που το ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ εκθέτει.
Το Α/Δ ΤΑΤΟΪΟΥ – ΔΕΚΕΛΕΙΑΣ αποτελεί αναμφισβήτητα το παλαιότερο με συνεχή χρήση Α/Δ της
χώρας μας.
Κατά το τρέχον έτος τούτο το ιστορικότατο Α/Δ συμπλήρωσε αισίως ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ανεπανάληπτης
λειτουργίας και προσφοράς.
Μπορεί να λαβώθηκε από το σεισμό του 1999 όμως σύντομα επανήλθε στο ρυθμό λειτουργίας του
με νέα επιβλητικά κτίρια και εγκαταστάσεις που εγγυώνται τη συνέχιση της λειτουργίας του στη νέα
100ετια που εισήλθε.
ΔΕΚΕΛΕΙΑ ή ΤΑΤΟΪ, ΤΑΤΟΪ ή ΔΕΚΕΛΕΙΑ, (κατά το δέον ή κατά το δοκούν) ΧΡΟΝΙΑ ΣΟΥ ΠΟΛΛΑ!!!
Χαρακτηριστικά Αεροδρομίου
ΚΩΔΙΚΟΣ ICAO LGTT TATOI DECELIA GREECE
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1918
ΜΗΚΟΣ ΔΙΑΔΡΟΜΟΥ 1764 m – 5789 ft
ΚΑΤΩΦΛΙ 347 m – 1138 ft.
ΥΨΟΜΕΤΡΟ 239 m – 725 ft.
Δ/ΝΣΗ ΔΙΑΔΡΟΜΟΥ 03 – 021
ΕΙΔΟΣ ΔΙΑΔΡΟΜΟΥ ΑΣΦΑΛΤΟΣ
ΣΥΝΤΕΤΑΓΜΕΝΕΣ 38’.06’ – 32’14’ NORTH, 23’47’ – 01’81’ EAST
[Υ.Γ. Συγχαρητήρια στον ΠΑΣΥΒΕΤΑ που με σχετική ημερίδα την 14 – 1—2018 τίμησε με επιτυχία
την επέτειο 100 χρόνων του Α/Δ ΤΑΤΟΪΟΥ.]
Βιβλιογραφία:
• Η ΓΕΝΙΑ ΤΩΝ ΙΚΑΡΩΝ – Η ΚΑΡΤΑΛΑΜΑΚΗ
• ΙΚΑΡΟΙ ΟΙ ΣΥΝΧΡΟΝΟΙ ΜΟΝΟΜΑΧΟΙ – Γ Π ΠΑΠΑΔΑΚΗ
• ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΝΙΑΙΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ – ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
• ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ – Ι ΘΕΟΛΟΓΗ
• ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ - ΑΡΧΕΙΟ ΓΡΑΦΟΝΤΟς Κ.Α.

Historic document about the centennial celebrations for the De;eleia airport in Athens Greece.